Đại Tạng Kinh

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 卷quyển 第đệ 一nhất
Kinh Diệu Pháp Liên Hoa ♦ Quyển 1

序Tự 品Phẩm 第đệ 一nhất

☸ Phẩm 1: Phần Tựa

如như 是thị 我ngã 聞văn 。
Tôi nghe như vầy:

一nhất 時thời 佛Phật 住trụ 王Vương 舍Xá 城Thành 。耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 中trung 。與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。萬vạn 二nhị 千thiên 人nhân 俱câu 。皆giai 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。諸chư 漏lậu 已dĩ 盡tận 。無vô 復phục 煩phiền 惱não 。逮đãi 得đắc 己kỷ 利lợi 。盡tận 諸chư 有hữu 結kết 。心tâm 得đắc 自tự 在tại 。
Một thuở nọ, Đức Phật cùng với 12.000 vị đại Bhikṣu ^{[bíc su]} ở trên núi Thứu Phong gần thành Vương Xá. Tất cả đều là các bậc Ưng Chân với các lậu đã tận và không còn phiền não. Họ được điều lợi ích cho bản thân, dứt trừ mọi sự ràng buộc, và tâm được tự tại.

其kỳ 名danh 曰viết 。
Tên các ngài là:

阿A 若Nhã 憍Kiêu 陳Trần 如Như 。摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。優Ưu 樓Lâu 頻Tần 螺Loa 迦Ca 葉Diếp 。伽Già 耶Da 迦Ca 葉Diếp 。那Na 提Đề 迦Ca 葉Diếp 。舍Xá 利Lợi 弗Phất 。大Đại 目Mục 犍Kiền 連Liên 。摩Ma 訶Ha 迦Ca 旃Chiên 延Diên 。阿A 㝹Nậu 樓Lâu 馱Đà 。劫Kiếp 賓Tân 那Na 。憍Kiêu 梵Phạm 波Ba 提Đề 。離Ly 婆Bà 多Đa 。畢Tất 陵Lăng 伽Già 婆Bà 蹉Sa 。薄Bạc 拘Câu 羅La 。摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。難Nan 陀Đà 。孫Tôn 陀Đà 羅La 難Nan 陀Đà 。富Phú 樓Lâu 那Na 彌Di 多Đa 羅La 尼Ni 子Tử 。須Tu 菩Bồ 提Đề 。阿A 難Nan 。羅La 睺Hầu 羅La 。如như 是thị 眾chúng 所sở 知tri 識thức 。大đại 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 。

- Tôn giả Giải Bổn Tế,

- Tôn giả Đại Ẩm Quang,

- Tôn giả Mộc Qua Lâm Ẩm Quang,

- Tôn giả Tượng Ẩm Quang,

- Tôn giả Hà Ẩm Quang,

- Tôn giả Thu Lộ Tử,

- Tôn giả Đại Thải Thục Thị,

- Tôn giả Đại Tiễn Thế Chủng Nam,

- Tôn giả Vô Diệt,

- Tôn giả Phòng Tú,

- Tôn giả Ngưu Tướng,

- Tôn giả Thất Tú,

- Tôn giả Dư Tập,

- Tôn giả Thiện Dung,

- Tôn giả Đại Tất,

- Tôn giả Hỷ Lạc,

- Tôn giả Diễm Hỷ,

- Tôn giả Mãn Từ Tử,

- Tôn giả Thiện Hiện,

- Tôn giả Khánh Hỷ,

- Tôn giả Phú Chướng,

- và các vị đại Ưng Chân khác như thế mà ai cũng quen biết.

- Diệu Cát Tường Bồ-tát,

- Quán Thế Âm Bồ-tát,

- Đắc Đại Thế Bồ-tát,

- Thường Tinh Tấn Bồ-tát,

- Bất Hưu Tức Bồ-tát,

- Bảo Chưởng Bồ-tát,

- Dược Vương Bồ-tát,

- Dũng Thí Bồ-tát,

- Bảo Nguyệt Bồ-tát,

- Nguyệt Quang Bồ-tát,

- Mãn Nguyệt Bồ-tát,

- Đại Lực Bồ-tát,

- Vô Lượng Lực Bồ-tát,

- Việt Tam Giới Bồ-tát,

- Hiền Hộ Bồ-tát,

- Từ Thị Bồ-tát,

- Bảo Tích Bồ-tát,

- Đạo Sư Bồ-tát,

- và chư đại Bồ-tát khác như thế; tổng cộng là 80.000 vị.

爾nhĩ 時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。與dữ 其kỳ 眷quyến 屬thuộc 。二nhị 萬vạn 天thiên 子tử 俱câu 。
Lúc bấy giờ còn có Năng Thiên Đế và quyến thuộc; tổng cộng là 20.000 vị thiên tử.

復phục 有hữu 名danh 月Nguyệt 天Thiên 子Tử 。普Phổ 香Hương 天Thiên 子Tử 。寶Bảo 光Quang 天Thiên 子Tử 。四Tứ 大Đại 天Thiên 王Vương 。與dữ 其kỳ 眷quyến 屬thuộc 。萬vạn 天thiên 子tử 俱câu 。
Lại có Nguyệt Thiên Tử, Phổ Hương Thiên Tử, Bảo Quang Thiên Tử, Tứ Đại Thiên Vương, và quyến thuộc; tổng cộng là 10.000 vị thiên tử.

自Tự 在Tại 天Thiên 子Tử 。大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 子Tử 。與dữ 其kỳ 眷quyến 屬thuộc 。三tam 萬vạn 天thiên 子tử 俱câu 。
Có Tự Tại Thiên Tử, Đại Tự Tại Thiên Tử, và quyến thuộc; tổng cộng là 30.000 vị thiên tử.

娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 主chủ 。梵Phạm 天Thiên 王Vương 。尸Thi 棄Khí 大Đại 梵Phạm 。光Quang 明Minh 大Đại 梵Phạm 等đẳng 。與dữ 其kỳ 眷quyến 屬thuộc 。萬vạn 二nhị 千thiên 天thiên 子tử 俱câu 。
Có vị chủ lãnh của Thế giới Kham Nhẫn là Đại Phạm Thiên Vương, như là Đảnh Kế Đại Phạm, Quang Minh Đại Phạm và các vị khác như thế, cùng với quyến thuộc; tổng cộng là 12.000 vị thiên tử.

有hữu 八bát 龍long 王vương 。難Nan 陀Đà 龍Long 王Vương 。跋Bạt 難Nan 陀Đà 龍Long 王Vương 。娑Sa 伽Già 羅La 龍Long 王Vương 。和Hòa 脩Tu 吉Cát 龍Long 王Vương 。德Đức 叉Xoa 迦Ca 龍Long 王Vương 。阿A 那Na 婆Bà 達Đạt 多Đa 龍Long 王Vương 。摩Ma 那Na 斯Tư 龍Long 王Vương 。優Ưu 鉢Bát 羅La 龍Long 王Vương 等đẳng 。各các 與dữ 若nhược 干can 百bách 千thiên 眷quyến 屬thuộc 俱câu 。
Có tám vị long vương, gồm có: Hỷ Lạc Long Vương, Hiền Hỷ Long Vương, Hải Long Vương, Cửu Đầu Long Vương, Đa Thiệt Long Vương, Vô Nhiệt Não Long Vương, Từ Tâm Long Vương, Thanh Liên Long Vương, và các vị khác như thế; mỗi vị có vài trăm ngàn quyến thuộc.

有hữu 四tứ 緊khẩn 那na 羅la 王vương 。法Pháp 緊Khẩn 那Na 羅La 王Vương 。妙Diệu 法Pháp 緊Khẩn 那Na 羅La 王Vương 。大Đại 法Pháp 緊Khẩn 那Na 羅La 王Vương 。持Trì 法Pháp 緊Khẩn 那Na 羅La 王Vương 。各các 與dữ 若nhược 干can 百bách 千thiên 眷quyến 屬thuộc 俱câu 。
Có bốn vị nghi thần vương, gồm có: Pháp Nghi Thần Vương, Diệu Pháp Nghi Thần Vương, Đại Pháp Nghi Thần Vương, và Trì Pháp Nghi Thần Vương; mỗi vị có vài trăm ngàn quyến thuộc.

有hữu 四tứ 乾càn 闥thát 婆bà 王vương 。樂Nhạc 乾Càn 闥Thát 婆Bà 王Vương 。樂Nhạc 音Âm 乾Càn 闥Thát 婆Bà 王Vương 。美Mỹ 乾Càn 闥Thát 婆Bà 王Vương 。美Mỹ 音Âm 乾Càn 闥Thát 婆Bà 王Vương 。各các 與dữ 若nhược 干can 百bách 千thiên 眷quyến 屬thuộc 俱câu 。
Có bốn vị tầm hương thần vương, gồm có: Nhạc Tầm Hương Thần Vương, Nhạc Âm Tầm Hương Thần Vương, Mỹ Tầm Hương Thần Vương, và Mỹ Âm Tầm Hương Thần Vương; mỗi vị có vài trăm ngàn quyến thuộc.

有hữu 四tứ 阿a 修tu 羅la 王vương 。婆Bà 稚Trĩ 阿A 修Tu 羅La 王Vương 。佉Khư 羅La 騫Khiên 馱Đà 阿A 修Tu 羅La 王Vương 。毗Tỳ 摩Ma 質Chất 多Đa 羅La 阿A 修Tu 羅La 王Vương 。羅La 睺Hầu 阿A 修Tu 羅La 王Vương 。各các 與dữ 若nhược 干can 百bách 千thiên 眷quyến 屬thuộc 俱câu 。
Có bốn vị phi thiên vương, gồm có: Bị Phược Phi Thiên Vương, Quảng Kiên Bác Phi Thiên Vương, Ỷ Họa Phi Thiên Vương, và Chấp Nhật Phi Thiên Vương; mỗi vị có vài trăm ngàn quyến thuộc.

有hữu 四tứ 迦ca 樓lâu 羅la 王vương 。大Đại 威Uy 德Đức 迦Ca 樓Lâu 羅La 王Vương 。大Đại 身Thân 迦Ca 樓Lâu 羅La 王Vương 。大Đại 滿Mãn 迦Ca 樓Lâu 羅La 王Vương 。如Như 意Ý 迦Ca 樓Lâu 羅La 王Vương 。各các 與dữ 若nhược 干can 百bách 千thiên 眷quyến 屬thuộc 俱câu 。
Có bốn vị kim sí điểu vương, gồm có: Đại Uy Đức Kim Sí Điểu Vương, Đại Thân Kim Sí Điểu Vương, Đại Mãn Kim Sí Điểu Vương, và Như Ý Kim Sí Điểu Vương; mỗi vị có vài trăm ngàn quyến thuộc.

韋Vi 提Đề 希Hy 子tử 。阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 。與dữ 若nhược 干can 百bách 千thiên 眷quyến 屬thuộc 俱câu 。
Có vua Vị Sanh Oán, con của Phu nhân Thắng Diệu Thân, và vài trăm ngàn quyến thuộc.

各các 禮lễ 佛Phật 足túc 。退thoái 坐tọa 一nhất 面diện 。
Mỗi vị đều đảnh lễ với trán chạm sát chân của Phật, rồi lui xuống ngồi qua một bên.

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。四tứ 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。供cúng 養dường 恭cung 敬kính 。尊tôn 重trọng 讚tán 歎thán 。為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。教giáo 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。佛Phật 所sở 護hộ 念niệm 。
Lúc bấy giờ bốn chúng đệ tử vây quanh, cúng dường cung kính và tuyên dương tán thán Thế Tôn. Tiếp đến, Đức Phật thuyết Kinh Đại Thừa tên là Vô Lượng Nghĩa, là Pháp để giáo hóa Bồ-tát và được Phật hộ niệm.

佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。入nhập 於ư 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 處Xứ 三Tam 昧Muội 。身thân 心tâm 不bất 動động 。
Khi Phật thuyết Kinh đó xong, Ngài ngồi xếp bằng với tư thế hoa sen và nhập Vô Lượng Nghĩa Xứ Đẳng Trì--thân tâm bất động.

是thị 時thời 天thiên 雨vũ 。曼mạn 陀đà 羅la 華hoa 。摩ma 訶ha 曼mạn 陀đà 羅la 華hoa 。曼mạn 殊thù 沙sa 華hoa 。摩ma 訶ha 曼mạn 殊thù 沙sa 華hoa 。而nhi 散tán 佛Phật 上thượng 。及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。普phổ 佛Phật 世thế 界giới 。六lục 種chủng 震chấn 動động 。
Ngay lúc ấy, trời mưa hoa vi diệu âm, hoa vi diệu âm lớn, hoa nhu nhuyễn, và hoa nhu nhuyễn lớn để rải lên Đức Phật cùng các đại chúng. Khi đó, khắp thế giới của chư Phật đều chấn động sáu cách.

爾nhĩ 時thời 會hội 中trung 。比Bỉ 丘Khâu 。比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。優Ưu 婆Bà 夷Di 。天thiên 。龍long 。夜dạ 叉xoa 。乾càn 闥thát 婆bà 。阿a 修tu 羅la 。迦ca 樓lâu 羅la 。緊khẩn 那na 羅la 。摩ma 睺hầu 羅la 伽già 。人nhân 非phi 人nhân 。及cập 諸chư 小tiểu 王vương 。轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。是thị 諸chư 大đại 眾chúng 。得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。歡hoan 喜hỷ 合hợp 掌chưởng 。一nhất 心tâm 觀quán 佛Phật 。
Lúc bấy giờ trong đại hội có những vị Bhikṣu, Bhikṣuṇī, Thanh Tín Nam, Thanh Tín Nữ, trời, rồng, quỷ tiệp tật, tầm hương thần, phi thiên, kim sí điểu, nghi thần, đại mãng xà, người và phi nhân, cùng các tiểu vương và Chuyển Luân Thánh Vương. Khi toàn thể đại chúng thấy được việc chưa từng có, họ vui mừng chắp tay và nhất tâm nhìn chăm chú Đức Phật.

^❖

爾nhĩ 時thời 佛Phật 放phóng 眉mi 間gian 。白bạch 毫hào 相tướng 光quang 。照chiếu 東đông 方phương 萬vạn 八bát 千thiên 世thế 界giới 。靡mĩ 不bất 周chu 遍biến 。下hạ 至chí 阿A 鼻Tị 地Địa 獄Ngục 。上thượng 至chí 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 天Thiên 。於ư 此thử 世thế 界giới 。盡tận 見kiến 彼bỉ 土độ 。六lục 趣thú 眾chúng 生sanh 。
Lúc bấy giờ Đức Phật phóng một luồng ánh sáng từ tướng bạch hào ở giữa đôi chân mày, chiếu soi 18.000 thế giới ở phương đông; không một nơi nào mà chẳng rọi tới, dưới đến tận Địa ngục Vô Gián, trên lên thấu trời Sắc Cứu Cánh. Từ ở thế giới này có thể thấy hết chúng sanh trong sáu đường ở các quốc độ kia.

又hựu 見kiến 彼bỉ 土độ 。現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。及cập 聞văn 諸chư 佛Phật 。所sở 說thuyết 經Kinh 法Pháp 。并tinh 見kiến 彼bỉ 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。優Ưu 婆Bà 夷Di 。諸chư 修tu 行hành 得đắc 道Đạo 者giả 。
Lại thấy chư Phật hiện tại ở các quốc độ kia, cùng nghe được Kinh Pháp của chư Phật nơi đó thuyết giảng, và cũng thấy các vị Bhikṣu, Bhikṣuṇī, Thanh Tín Nam, Thanh Tín Nữ ở quốc độ kia tu hành đắc Đạo.

復phục 見kiến 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。種chủng 種chủng 信tín 解giải 。種chủng 種chủng 相tướng 貌mạo 。行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。
Lại thấy chư đại Bồ-tát trong sự tu hành của Đạo Bồ-tát với đủ mọi nhân duyên, muôn thứ tín giải, và vô số tướng mạo.

復phục 見kiến 諸chư 佛Phật 。般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。
Lại thấy chư Phật vào Cứu Cánh Tịch Diệt.

復phục 見kiến 諸chư 佛Phật 。般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。以dĩ 佛Phật 舍xá 利lợi 。起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。
Lại thấy sau khi chư Phật vào Cứu Cánh Tịch Diệt, chúng đệ tử lấy xá-lợi của Phật mà xây tháp bảy báu.

爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。
Lúc bấy giờ Từ Thị Bồ-tát khởi niệm như vầy:

今kim 者giả 世Thế 尊Tôn 。現hiện 神thần 變biến 相tướng 。以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。而nhi 有hữu 此thử 瑞thụy 。今kim 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。入nhập 于vu 三Tam 昧Muội 。是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị 。現hiện 希hy 有hữu 事sự 。當đương 以dĩ 問vấn 誰thùy 。誰thùy 能năng 答đáp 者giả 。
"Nay Thế Tôn hiện tướng thần thông biến hóa. Vì nhân duyên gì mà có điềm lành đó? Bây giờ Đức Phật Thế Tôn đã vào Đẳng Trì, nhưng lại hiện ra điều hy hữu này, thật là chẳng thể nghĩ bàn. Ta sẽ phải hỏi ai đây? Và ai có thể giải đáp?"

復phục 作tác 此thử 念niệm 。
Lại nghĩ như vầy:

是thị 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。法Pháp 王Vương 之chi 子tử 。已dĩ 曾tằng 親thân 近cận 。供cúng 養dường 過quá 去khứ 。無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 。必tất 應ưng 見kiến 此thử 。希hy 有hữu 之chi 相tướng 。我ngã 今kim 當đương 問vấn 。
"Diệu Cát Tường Pháp Vương Tử đã từng thân cận và cúng dường vô lượng chư Phật quá khứ. Ngài tất nhiên phải thấy tướng hy hữu đó. Bây giờ ta hãy nên hỏi ngài."

爾nhĩ 時thời 比Bỉ 丘Khâu 。比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。優Ưu 婆Bà 夷Di 。及cập 諸chư 天thiên 龍long 鬼quỷ 神thần 等đẳng 。咸hàm 作tác 此thử 念niệm 。
Khi ấy các vị Bhikṣu, Bhikṣuṇī, Thanh Tín Nam, Thanh Tín Nữ, cùng chư thiên long quỷ thần thảy đều khởi niệm như vầy:

是thị 佛Phật 光quang 明minh 。神thần 通thông 之chi 相tướng 。今kim 當đương 問vấn 誰thùy 。
"Giờ đây mình sẽ hỏi ai về hào quang và tướng thần thông này của Phật?"

爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。欲dục 自tự 決quyết 疑nghi 。又hựu 觀quán 四tứ 眾chúng 。比Bỉ 丘Khâu 。比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。優Ưu 婆Bà 夷Di 。及cập 諸chư 天thiên 龍long 鬼quỷ 神thần 等đẳng 。眾chúng 會hội 之chi 心tâm 。而nhi 問vấn 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 言ngôn 。
Lúc bấy giờ Từ Thị Bồ-tát vì muốn giải đáp điều nghi vấn của mình, lại quán sát bốn chúng đệ tử--Bhikṣu, Bhikṣuṇī, Thanh Tín Nam, Thanh Tín Nữ--cùng tâm niệm của chư thiên long quỷ thần trong chúng hội, nên hỏi ngài Diệu Cát Tường rằng:

以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。而nhi 有hữu 此thử 瑞thụy 。神thần 通thông 之chi 相tướng 。放phóng 大đại 光quang 明minh 。照chiếu 于vu 東đông 方phương 。萬vạn 八bát 千thiên 土độ 。悉tất 見kiến 彼bỉ 佛Phật 。國quốc 界giới 莊trang 嚴nghiêm 。
"[Nhân Giả!] Nhân duyên gì mà có tướng lành của thần thông này, phóng đại quang minh chiếu đến 18.000 quốc độ ở phương đông và làm cho đều thấy những sự trang nghiêm ở quốc độ của chư Phật kia?"

^❖

於ư 是thị 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。以dĩ 偈kệ 問vấn 曰viết 。
Tiếp đó Từ Thị Bồ-tát muốn tuyên lại nghĩa lý ở trên nên dùng kệ hỏi rằng:

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。
導Đạo 師Sư 何hà 故cố 。
眉mi 間gian 白bạch 毫hào 。
大đại 光quang 普phổ 照chiếu 。

"Nhân giả Diệu Cát Tường
Đạo Sư nhân duyên gì?
Bạch hào giữa chân mày
Chiếu khắp đại quang minh

雨vũ 曼mạn 陀đà 羅la 。
曼mạn 殊thù 沙sa 華hoa 。
栴chiên 檀đàn 香hương 風phong 。
悅duyệt 可khả 眾chúng 心tâm 。

Mưa hoa vi diệu âm
Hoa nhu nhuyễn cõi trời
Làn gió hương đàn thơm
Vui thích lòng đại chúng

以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。
地địa 皆giai 嚴nghiêm 淨tịnh 。
而nhi 此thử 世thế 界giới 。
六lục 種chủng 震chấn 動động 。

Do bởi nhân duyên gì
Đại địa đều nghiêm tịnh
Lại ở thế giới này
Chấn động rung sáu cách

時thời 四tứ 部bộ 眾chúng 。
咸hàm 皆giai 歡hoan 喜hỷ 。
身thân 意ý 快khoái 然nhiên 。
得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。

Khi đó bốn bộ chúng
Ai nấy đều hoan hỷ
Thân an lòng vui sướng
Được điều chưa từng có

眉mi 間gian 光quang 明minh 。
照chiếu 于vu 東đông 方phương 。
萬vạn 八bát 千thiên 土độ 。
皆giai 如như 金kim 色sắc 。

Ánh sáng giữa chân mày
Chiếu thấu đến phương đông
Mười tám ngàn quốc độ
Đều thành như sắc vàng

從tùng 阿A 鼻Tị 獄Ngục 。
上thượng 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。
諸chư 世thế 界giới 中trung 。
六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。

Từ dưới ngục Vô Gián
Trên đến Sắc Cứu Cánh
Trong các thế giới kia
Chúng sanh khắp sáu đường

生sanh 死tử 所sở 趣thú 。
善thiện 惡ác 業nghiệp 緣duyên 。
受thọ 報báo 好hảo 醜xú 。
於ư 此thử 悉tất 見kiến 。

Sanh tử nơi cõi giới
Thiện ác với nghiệp duyên
Thọ báo tốt hay xấu
Thảy đều hiện thấy rõ

又hựu 覩đổ 諸chư 佛Phật 。
聖Thánh 主Chủ 師Sư 子Tử 。
演diễn 說thuyết 經Kinh 典điển 。
微vi 妙diệu 第đệ 一nhất 。

Lại thấy chư Như Lai
Đức Thánh Chủ Sư Tử
Diễn nói Kinh Pháp Phật
Vi diệu siêu đệ nhất

其kỳ 聲thanh 清thanh 淨tịnh 。
出xuất 柔nhu 軟nhuyễn 音âm 。
教giáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。
無vô 數số 億ức 萬vạn 。

Âm thanh Phật thanh tịnh
Vang ra tiếng hòa nhã
Giáo hóa chư Bồ-tát
Nhiều vô số ức vạn

梵Phạn 音âm 深thâm 妙diệu 。
令linh 人nhân 樂nhạo 聞văn 。
各các 於ư 世thế 界giới 。
講giảng 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。

Phạn âm vi diệu sâu
Khiến người hoan hỷ nghe
Ở nơi mỗi thế giới
Thuyết giảng Chánh Pháp mầu

種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。
以dĩ 無vô 量lượng 喻dụ 。
照chiếu 明minh 佛Phật 法Pháp 。
開khai 悟ngộ 眾chúng 生sanh 。

Với đủ mọi nhân duyên
Dùng vô lượng thí dụ
Hiển rõ Phật diệu Pháp
Khai đạo ngộ chúng sanh

若nhược 人nhân 遭tao 苦khổ 。
厭yếm 老lão 病bệnh 死tử 。
為vi 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。
盡tận 諸chư 苦khổ 際tế 。

Nếu người gặp khổ ách
Nhàm chán già bệnh chết
Chư Phật nói tịch diệt
Tận diệt mọi khổ nạn

若nhược 人nhân 有hữu 福phước 。
曾tằng 供cúng 養dường 佛Phật 。
志chí 求cầu 勝thắng 法Pháp 。
為vi 說thuyết 緣Duyên 覺Giác 。

Nếu người có phước báo
Bởi từng cúng dường Phật
Chí cầu Pháp tối thắng
Chư Phật nói Duyên Giác

若nhược 有hữu 佛Phật 子tử 。
修tu 種chủng 種chủng 行hành 。
求cầu 無vô 上thượng 慧tuệ 。
為vi 說thuyết 淨tịnh 道Đạo 。

Nếu có Phật tử nào
Tu tập đủ mọi Pháp
Chí cầu vô thượng trí
Chư Phật nói tịnh Đạo

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。
我ngã 住trú 於ư 此thử 。
見kiến 聞văn 若nhược 斯tư 。
及cập 千thiên 億ức 事sự 。
如như 是thị 眾chúng 多đa 。
今kim 當đương 略lược 說thuyết 。

Nhân giả Diệu Cát Tường
Tôi ở tại nơi đây
Thấy nghe việc như vậy
Cùng với ngàn ức sự
Rất nhiều việc như thế
Tôi nay sẽ nói sơ

我ngã 見kiến 彼bỉ 土độ 。
恒Hằng 沙sa 菩Bồ 薩Tát 。
種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。
而nhi 求cầu 佛Phật 道Đạo 。

Tôi thấy các quốc độ
Hằng sa chư Bồ-tát
Với đủ mọi nhân duyên
Chí cầu Đạo vô thượng

或hoặc 有hữu 行hành 施thí 。
金kim 銀ngân 珊san 瑚hô 。
真chân 珠châu 摩ma 尼ni 。
硨xa 磲cừ 瑪mã 瑙não 。

Hoặc có vị bố thí
Vàng bạc với san hô
Trân châu và bảo châu
Xa cừ cùng mã não

金kim 剛cang 諸chư 珍trân 。
奴nô 婢tỳ 車xa 乘thừa 。
寶bảo 飾sức 輦liễn 輿dư 。
歡hoan 喜hỷ 布bố 施thí 。

Kim cang các trân bảo
Nô tỳ với xe cộ
Kiệu báu đồ trang sức
Hoan hỷ bố thí người

迴hồi 向hướng 佛Phật 道Đạo 。
願nguyện 得đắc 是thị 乘thừa 。
三tam 界giới 第đệ 一nhất 。
諸chư 佛Phật 所sở 歎thán 。

Phật Đạo xin hồi hướng
Phật Thừa nguyện sẽ đắc
Đệ nhất trong ba cõi
Chư Phật đều tán dương

或hoặc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。
駟tứ 馬mã 寶bảo 車xa 。
欄lan 楯thuẫn 華hoa 蓋cái 。
軒hiên 飾sức 布bố 施thí 。

Hoặc thấy có Bồ-tát
Bố thí xe quý báu
Lan can mái hiên cửa
Lọng hoa cùng bốn ngựa

復phục 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。
身thân 肉nhục 手thủ 足túc 。
及cập 妻thê 子tử 施thí 。
求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。

Lại thấy có Bồ-tát
Lấy da thịt tay chân
Cùng vợ con bố thí
Chí cầu Đạo vô thượng

又hựu 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。
頭đầu 目mục 身thân 體thể 。
欣hân 樂nhạo 施thí 與dữ 。
求cầu 佛Phật 智trí 慧tuệ 。

Lại thấy có Bồ-tát
Lấy đầu mắt thân thể
Vui vẻ bố thí người
Chí cầu trí của Phật

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。
我ngã 見kiến 諸chư 王vương 。
往vãng 詣nghệ 佛Phật 所sở 。
問vấn 無vô 上thượng 道Đạo 。

Nhân giả Diệu Cát Tường
Tôi thấy các quốc vương
Đi đến chỗ của Phật
Hỏi về Đạo vô thượng

便tiện 捨xả 樂lạc 土độ 。
宮cung 殿điện 臣thần 妾thiếp 。
剃thế 除trừ 鬚tu 髮phát 。
而nhi 被bị 法Pháp 服phục 。

Rồi xả bỏ quốc gia
Cung điện cùng thần thiếp
Cạo bỏ cắt râu tóc
Mà khoác lên Pháp y

或hoặc 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。
而nhi 作tác 比Bỉ 丘Khâu 。
獨độc 處xử 閒nhàn 靜tĩnh 。
樂nhạo 誦tụng 經Kinh 典điển 。

Hoặc thấy có Bồ-tát
Xuất gia làm Bhikṣu
Một mình nơi yên tĩnh
Vui thích tụng Kinh điển

又hựu 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。
勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。
入nhập 於ư 深thâm 山sơn 。
思tư 惟duy 佛Phật 道Đạo 。

Lại thấy có Bồ-tát
Luôn dũng mãnh tinh tấn
Lên rừng sâu núi thẳm
Tư duy về Phật Đạo

又hựu 見kiến 離ly 欲dục 。
常thường 處xứ 空không 閒gian 。
深thâm 修tu 禪thiền 定định 。
得đắc 五ngũ 神thần 通thông 。

Lại thấy người ly dục
Luôn ở nơi vắng vẻ
Tu tập tĩnh lự sâu
Chứng đắc năm thần thông

又hựu 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。
安an 禪thiền 合hợp 掌chưởng 。
以dĩ 千thiên 萬vạn 偈kệ 。
讚tán 諸chư 法Pháp 王Vương 。

Lại thấy có Bồ-tát
Chắp tay tĩnh lự an
Dùng trăm ngàn bài kệ
Tán thán chư Pháp Vương

復phục 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。
智trí 深thâm 志chí 固cố 。
能năng 問vấn 諸chư 佛Phật 。
聞văn 悉tất 受thọ 持trì 。

Lại thấy có Bồ-tát
Trí sâu nguyện kiên cố
Khéo hỏi Phật Như Lai
Nghe xong đều thọ trì

又hựu 見kiến 佛Phật 子tử 。
定định 慧tuệ 具cụ 足túc 。
以dĩ 無vô 量lượng 喻dụ 。
為vì 眾chúng 講giảng 法Pháp 。

Lại thấy có Phật tử
Đầy đủ giới định tuệ
Dùng vô lượng thí dụ
Vì chúng thuyết giảng Pháp

欣hân 樂nhạo 說thuyết 法Pháp 。
化hóa 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。
破phá 魔ma 兵binh 眾chúng 。
而nhi 擊kích 法Pháp 鼓cổ 。

Lòng vui mừng thuyết Pháp
Giáo hóa chư Bồ-tát
Hàng phục chúng ma binh
Đánh trống Pháp vang rền

又hựu 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。
寂tịch 然nhiên 宴yến 默mặc 。
天thiên 龍long 恭cung 敬kính 。
不bất 以dĩ 為vi 喜hỷ 。

Lại thấy có Bồ-tát
Tịch nhiên trong yên tĩnh
Trời rồng vây cung kính
Cảnh vui chẳng lay động

又hựu 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。
處xử 林lâm 放phóng 光quang 。
濟tế 地địa 獄ngục 苦khổ 。
令linh 入nhập 佛Phật 道Đạo 。

Lại thấy có Bồ-tát
Nơi núi rừng phóng quang
Cứu vớt địa ngục khổ
Khiến họ vào Phật Đạo

又hựu 見kiến 佛Phật 子tử 。
未vị 嘗thường 睡thụy 眠miên 。
經kinh 行hành 林lâm 中trung 。
勤cần 求cầu 佛Phật 道Đạo 。

Lại thấy có Phật tử
Chưa từng mê ngủ say
Kinh hành trong núi rừng
Tinh cần cầu Phật Đạo

又hựu 見kiến 具cụ 戒giới 。
威uy 儀nghi 無vô 缺khuyết 。
淨tịnh 如như 寶bảo 珠châu 。
以dĩ 求cầu 佛Phật 道Đạo 。

Lại thấy người giữ giới
Uy nghi chẳng khuyết phạm
Thanh tịnh như châu báu
Là vì cầu Phật Đạo

又hựu 見kiến 佛Phật 子tử 。
住trụ 忍nhẫn 辱nhục 力lực 。
增tăng 上thượng 慢mạn 人nhân 。
惡ác 罵mạ 捶chúy 打đả 。
皆giai 悉tất 能năng 忍nhẫn 。
以dĩ 求cầu 佛Phật 道Đạo 。

Lại thấy có Phật tử
Trụ ở sức an nhẫn
Dù kẻ tăng thượng mạn
Đánh đập và mắng chửi
Họ đều có thể nhẫn
Là vì cầu Phật Đạo

又hựu 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。
離ly 諸chư 戲hí 笑tiếu 。
及cập 癡si 眷quyến 屬thuộc 。
親thân 近cận 智trí 者giả 。

Lại thấy có Bồ-tát
Lánh xa chuyện phù phiếm
Cùng quyến thuộc ngu si
Chỉ thân cận người trí

一nhất 心tâm 除trừ 亂loạn 。
攝nhiếp 念niệm 山sơn 林lâm 。
億ức 千thiên 萬vạn 歲tuế 。
以dĩ 求cầu 佛Phật 道Đạo 。

Nhất tâm trừ loạn tưởng
Nhiếp niệm trú núi rừng
Muôn ức ngàn vạn năm
Là vì cầu Phật Đạo

或hoặc 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。
餚hào 饍thiện 飲ẩm 食thực 。
百bách 種chủng 湯thang 藥dược 。
施thí 佛Phật 及cập 僧Tăng 。

Hoặc thấy có Bồ-tát
Lấy thức ăn ngon lạ
Với trăm loại thuốc thang
Cúng dường Phật cùng Tăng

名danh 衣y 上thượng 服phục 。
價giá 直trực 千thiên 萬vạn 。
或hoặc 無vô 價giá 衣y 。
施thí 佛Phật 及cập 僧Tăng 。

Quần áo xinh đẹp quý
Trị giá cả ngàn vạn
Hoặc lấy vô giá y
Cúng dường Phật cùng Tăng

千thiên 萬vạn 億ức 種chủng 。
栴chiên 檀đàn 寶bảo 舍xá 。
眾chúng 妙diệu 臥ngọa 具cụ 。
施thí 佛Phật 及cập 僧Tăng 。

Ngàn vạn ức muôn loại
Hương đàn với nhà báu
Các giường nệm thượng diệu
Cúng dường Phật cùng Tăng

清thanh 淨tịnh 園viên 林lâm 。
華hoa 果quả 茂mậu 盛thịnh 。
流lưu 泉tuyền 浴dục 池trì 。
施thí 佛Phật 及cập 僧Tăng 。

Các viên lâm thanh tịnh
Trái cây hoa tốt tươi
Suối chảy ao tắm mát
Cúng dường Phật cùng Tăng

如như 是thị 等đẳng 施thí 。
種chủng 種chủng 微vi 妙diệu 。
歡hoan 喜hỷ 無vô 厭yếm 。
求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。

Cúng dường vật như thế
Muôn loại vi diệu hảo
Hoan hỷ chẳng mỏi mệt
Chí cầu Đạo vô thượng

或hoặc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。
說thuyết 寂tịch 滅diệt 法Pháp 。
種chủng 種chủng 教giáo 詔chiếu 。
無vô 數số 眾chúng 生sanh 。

Hoặc thấy có Bồ-tát
Thuyết giảng Pháp tịch diệt
Với đủ mọi phương tiện
Dạy vô số chúng sanh

或hoặc 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。
觀quán 諸chư 法pháp 性tánh 。
無vô 有hữu 二nhị 相tướng 。
猶do 如như 虛hư 空không 。

Hoặc thấy có Bồ-tát
Quán sát mọi pháp tánh
Thật chẳng có hai tướng
Tịch diệt như hư không

又hựu 見kiến 佛Phật 子tử 。
心tâm 無vô 所sở 著trước 。
以dĩ 此thử 妙diệu 慧tuệ 。
求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。

Hoặc thấy có Phật tử
Tâm chẳng hề chấp trước
Dùng trí tuệ thâm diệu
Chí cầu Đạo vô thượng

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。
又hựu 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。
佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。
供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。

Nhân giả Diệu Cát Tường
Lại thấy có Bồ-tát
Sau khi Phật diệt độ
Cúng dường Phật xá-lợi

又hựu 見kiến 佛Phật 子tử 。
造tạo 諸chư 塔tháp 廟miếu 。
無vô 數số 恒Hằng 沙sa 。
嚴nghiêm 飾sức 國quốc 界giới 。

Lại thấy có Phật tử
Xây tạo các ngôi tháp
Vô số Hằng Hà sa
Trang nghiêm quốc độ ấy

寶bảo 塔tháp 高cao 妙diệu 。
五ngũ 千thiên 由do 旬tuần 。
縱tung 廣quảng 正chánh 等đẳng 。
二nhị 千thiên 由do 旬tuần 。

Tháp báu vi diệu cao
Đến năm ngàn dịch trình
Chiều dài và độ rộng
Là hai ngàn dịch trình

一nhất 一nhất 塔tháp 廟miếu 。
各các 千thiên 幢tràng 幡phan 。
珠châu 交giao 露lộ 幔màn 。
寶bảo 鈴linh 和hòa 鳴minh 。

Từng mỗi ngôi tháp kia
Có một ngàn tràng phan
Với rèm báu bao phủ
Chuông báu hòa nhã vang

諸chư 天thiên 龍long 神thần 。
人nhân 及cập 非phi 人nhân 。
香hương 華hoa 伎kỹ 樂nhạc 。
常thường 以dĩ 供cúng 養dường 。

Chư thiên long quỷ thần
Loài người cùng phi nhân
Dùng âm nhạc hoa hương
Thường lấy dâng cúng dường

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。
諸chư 佛Phật 子tử 等đẳng 。
為vì 供cúng 舍xá 利lợi 。
嚴nghiêm 飾sức 塔tháp 廟miếu 。

Nhân giả Diệu Cát Tường
Các Phật tử như thế
Vì cúng dường xá-lợi
Trang nghiêm ngôi tháp kia

國quốc 界giới 自tự 然nhiên 。
殊thù 特đặc 妙diệu 好hảo 。
如như 天thiên 樹thụ 王vương 。
其kỳ 華hoa 開khai 敷phu 。

Quốc độ kia tự nhiên
Thù đặc đẹp vi diệu
Như thụ vương cõi trời
Lúc đến mùa hoa nở

佛Phật 放phóng 一nhất 光quang 。
我ngã 及cập 眾chúng 會hội 。
見kiến 此thử 國quốc 界giới 。
種chủng 種chủng 殊thù 妙diệu 。

Phật phóng một hào quang
Tôi với đại chúng đây
Nhìn thấy quốc độ ấy
Muôn thứ đẹp thù diệu

諸chư 佛Phật 神thần 力lực 。
智trí 慧tuệ 希hy 有hữu 。
放phóng 一nhất 淨tịnh 光quang 。
照chiếu 無vô 量lượng 國quốc 。

Chư Phật sức uy thần
Trí tuệ hy hữu thay
Phóng một tịnh quang minh
Chiếu soi vô lượng quốc

我ngã 等đẳng 見kiến 此thử 。
得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。
佛Phật 子tử 文Văn 殊Thù 。
願nguyện 決quyết 眾chúng 疑nghi 。

Khi chúng tôi trông thấy
Được sự chưa từng có
Nhân giả Diệu Cát Tường
Xin nguyện trừ chúng nghi

四tứ 眾chúng 欣hân 仰ngưỡng 。
瞻chiêm 仁nhân 及cập 我ngã 。
世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。
放phóng 斯tư 光quang 明minh 。

Bốn chúng hân hoan nhìn
Trông ngóng ngài và tôi
Vì sao Đức Thế Tôn
Phóng ánh quang minh kia?

佛Phật 子tử 時thời 答đáp 。
決quyết 疑nghi 令linh 喜hỷ 。
何hà 所sở 饒nhiêu 益ích 。
演diễn 斯tư 光quang 明minh 。

Nhân Giả xin hãy nói
Đoạn nghi sanh hoan hỷ
Lợi ích như thế nào
Khi phóng hào quang đó?

佛Phật 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。
所sở 得đắc 妙diệu 法Pháp 。
為vi 欲dục 說thuyết 此thử 。
為vi 當đương 授thọ 記ký 。

Phật ngồi ở Đạo Tràng
Ngài đắc Pháp vi diệu
Có phải muốn thuyết giảng
Hay Ngài sẽ thọ ký?

示thị 諸chư 佛Phật 土độ 。
眾chúng 寶bảo 嚴nghiêm 淨tịnh 。
及cập 見kiến 諸chư 佛Phật 。
此thử 非phi 小tiểu 緣duyên 。

Thị hiện các cõi Phật
Thanh tịnh trang nghiêm báu
Cùng thấy chư Như Lai
Nhân duyên này chẳng nhỏ

文Văn 殊Thù 當đương 知tri 。
四tứ 眾chúng 龍long 神thần 。
瞻chiêm 察sát 仁Nhân 者Giả 。
為vi 說thuyết 何hà 等đẳng 。

Thưa ngài Diệu Cát Tường
Bốn chúng cùng long thần
Ngóng trông nơi Nhân Giả
Mong nói nhân duyên gì"

^❖

爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。語ngứ 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。及cập 諸chư 大Đại 士Sĩ 。
Lúc bấy giờ ngài Diệu Cát Tường nói với Từ Thị Đại Bồ-tát và các vị Đại Sĩ rằng:

善thiện 男nam 子tử 等đẳng 。如như 我ngã 惟duy 忖thốn 。今kim 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。欲dục 說thuyết 大đại 法Pháp 。雨vũ 大đại 法Pháp 雨vũ 。吹xuy 大đại 法Pháp 螺loa 。擊kích 大đại 法Pháp 鼓cổ 。演diễn 大đại 法Pháp 義nghĩa 。
"Các thiện nam tử! Theo như tôi nghĩ thì nay Đức Phật Thế Tôn muốn nói Pháp lớn, tuôn mưa Pháp lớn, thổi loa Pháp lớn, đánh trống Pháp lớn, và diễn nói Pháp nghĩa lớn.

諸chư 善thiện 男nam 子tử 。我ngã 於ư 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。曾tằng 見kiến 此thử 瑞thụy 。放phóng 斯tư 光quang 已dĩ 。即tức 說thuyết 大đại 法Pháp 。是thị 故cố 當đương 知tri 。今kim 佛Phật 現hiện 光quang 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。咸hàm 得đắc 聞văn 知tri 。一nhất 切thiết 世thế 間gian 。難nan 信tín 之chi 法Pháp 。故cố 現hiện 斯tư 瑞thụy 。
Các thiện nam tử! Ở chư Phật quá khứ, tôi đã từng thấy qua điềm lành này. Sau khi phóng hào quang xong, chư Phật liền nói đại Pháp. Vì thế phải biết rằng, nay Đức Phật hiện hào quang cũng lại như vậy. Đức Phật muốn khiến chúng sanh nghe biết được Pháp mà hết thảy thế gian đều khó tin, cho nên Ngài mới hiện điềm lành.

諸chư 善thiện 男nam 子tử 。如như 過quá 去khứ 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。不bất 可khả 思tư 議nghị 。阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。爾nhĩ 時thời 有hữu 佛Phật 。號hiệu 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 如Như 來Lai 。應Ưng 供Cúng 。正Chánh 遍Biến 知Tri 。明Minh 行Hành 足Túc 。善Thiện 逝Thệ 。世Thế 間Gian 解Giải 。無Vô 上Thượng 士Sĩ 。調Điều 御Ngự 丈Trượng 夫Phu 。天Thiên 人Nhân 師Sư 。佛Phật 。世Thế 尊Tôn 。演diễn 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。初sơ 善thiện 。中trung 善thiện 。後hậu 善thiện 。其kỳ 義nghĩa 深thâm 遠viễn 。其kỳ 語ngữ 巧xảo 妙diệu 。純thuần 一nhất 無vô 雜tạp 。具cụ 足túc 清thanh 白bạch 。梵Phạm 行hành 之chi 相tướng 。
Các thiện nam tử! Đây cũng giống như vào thuở quá khứ vô lượng vô biên vô số kiếp chẳng thể nghĩ bàn. Lúc ấy có Đức Phật, hiệu là Nhật Nguyệt Đăng Minh Như Lai, Ưng Cúng, Chánh Biến Tri, Minh Hành Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật Thế Tôn. Đức Thế Tôn kia diễn nói Chánh Pháp ở lúc đầu, lúc giữa, và lúc cuối thảy đều tốt. Nghĩa đó sâu xa, lời nói thiện xảo vi diệu, thuần nhất không hỗn tạp, và đầy đủ các tướng của tịnh hành.

為vì 求cầu 聲Thanh 聞Văn 者giả 。說thuyết 應ứng 四Tứ 諦Đế 法Pháp 。度độ 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。為vì 求cầu 辟Bích 支Chi 佛Phật 者giả 。說thuyết 應ứng 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 法Pháp 。為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。說thuyết 應ứng 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。令linh 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。成thành 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。

- Vì người cầu Thanh Văn, Ngài ứng cơ thuyết Pháp Bốn Thánh Đế để họ thoát khỏi sanh già bệnh chết và đạt tới Cứu Cánh Tịch Diệt.

- Vì người cầu Độc Giác, Ngài ứng cơ thuyết Pháp 12 Duyên Khởi.

- Vì chư Bồ-tát, Ngài ứng cơ thuyết Pháp Sáu Độ, để khiến họ đắc Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác và thành tựu Nhất Thiết Chủng Trí.

次thứ 復phục 有hữu 佛Phật 。亦diệc 名danh 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。次thứ 復phục 有hữu 佛Phật 。亦diệc 名danh 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。如như 是thị 二nhị 萬vạn 佛Phật 。皆giai 同đồng 一nhất 字tự 。號hiệu 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。又hựu 同đồng 一nhất 姓tánh 。姓tánh 頗Phả 羅La 墮Đọa 。
Tiếp đó lại có Đức Phật, cũng hiệu là Nhật Nguyệt Đăng Minh. Kế đến lại có Đức Phật, cũng hiệu là Nhật Nguyệt Đăng Minh. 20.000 Đức Phật như thế đều đồng một danh hiệu, gọi là Nhật Nguyệt Đăng Minh. Lại cũng đồng một họ, gọi là Lợi Căn.

彌Di 勒Lặc 當đương 知tri 。初sơ 佛Phật 後hậu 佛Phật 。皆giai 同đồng 一nhất 字tự 。名danh 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。十thập 號hiệu 具cụ 足túc 。所sở 可khả 說thuyết 法Pháp 。初sơ 中trung 後hậu 善thiện 。
Ngài Từ Thị! Nên biết rằng, vị Phật đầu tiên đến vị Phật cuối cùng đều đồng một danh hiệu, gọi là Nhật Nguyệt Đăng Minh--đầy đủ mười danh hiệu. Nơi Pháp thuyết giảng ở lúc đầu, lúc giữa, và lúc cuối thảy đều tốt.

其kỳ 最tối 後hậu 佛Phật 。未vị 出xuất 家gia 時thời 。有hữu 八bát 王vương 子tử 。
Lúc Đức Phật sau cùng còn chưa xuất gia, ngài có tám vương tử:

一nhất 名danh 有Hữu 意Ý 。二nhị 名danh 善Thiện 意Ý 。三tam 名danh 無Vô 量Lượng 意Ý 。四tứ 名danh 寶Bảo 意Ý 。五ngũ 名danh 增Tăng 意Ý 。六lục 名danh 除Trừ 疑Nghi 意Ý 。七thất 名danh 響Hưởng 意Ý 。八bát 名danh 法Pháp 意Ý 。

- vị vương tử thứ nhất tên là Hữu Ý;

- vị vương tử thứ nhì tên là Thiện Ý;

- vị vương tử thứ ba tên là Vô Lượng Ý;

- vị vương tử thứ tư tên là Bảo Ý;

- vị vương tử thứ năm tên là Tăng Ý;

- vị vương tử thứ sáu tên là Trừ Nghi Ý;

- vị vương tử thứ bảy tên là Hưởng Ý;

- vị vương tử thứ tám tên là Pháp Ý.

是thị 八bát 王vương 子tử 。威uy 德đức 自tự 在tại 。各các 領lãnh 四tứ 天thiên 下hạ 。是thị 諸chư 王vương 子tử 。聞văn 父phụ 出xuất 家gia 。得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。悉tất 捨xả 王vương 位vị 。亦diệc 隨tùy 出xuất 家gia 。發phát 大Đại 乘Thừa 意ý 。常thường 修tu 梵Phạm 行hành 。皆giai 為vi 法Pháp 師sư 。已dĩ 於ư 千thiên 萬vạn 佛Phật 所sở 。植thực 諸chư 善thiện 本bổn 。
Tám vị vương tử này có uy đức tự tại và mỗi vị thống lãnh bốn châu thiên hạ. Khi các vương tử nghe tin phụ vương xuất gia và đắc Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác, họ đều xả bỏ ngôi vị của mình và cùng theo cha xuất gia. Họ phát tâm Đại Thừa và luôn tu tịnh hành. Khi tất cả đã trở thành Pháp sư, họ gieo trồng căn lành ở nơi của trăm ngàn chư Phật.

是thị 時thời 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 佛Phật 。說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。教giáo 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。佛Phật 所sở 護hộ 念niệm 。
Lúc bấy giờ, Đức Phật Nhật Nguyệt Đăng Minh thuyết Kinh Đại Thừa tên là Vô Lượng Nghĩa, là Pháp để giáo hóa Bồ-tát và được Phật hộ niệm.

說thuyết 是thị 經Kinh 已dĩ 。即tức 於ư 大đại 眾chúng 中trung 。結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。入nhập 於ư 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 處Xứ 三Tam 昧Muội 。身thân 心tâm 不bất 動động 。
Khi Đức Phật kia thuyết Kinh đó xong, Ngài liền ở giữa đại chúng, ngồi xếp bằng với tư thế hoa sen và nhập Vô Lượng Nghĩa Xứ Đẳng Trì--thân tâm bất động.

是thị 時thời 天thiên 雨vũ 。曼mạn 陀đà 羅la 華hoa 。摩ma 訶ha 曼mạn 陀đà 羅la 華hoa 。曼mạn 殊thù 沙sa 華hoa 。摩ma 訶ha 曼mạn 殊thù 沙sa 華hoa 。而nhi 散tán 佛Phật 上thượng 。及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。普phổ 佛Phật 世thế 界giới 。六lục 種chủng 震chấn 動động 。
Ngay lúc ấy, trời mưa hoa vi diệu âm, hoa vi diệu âm lớn, hoa nhu nhuyễn, và hoa nhu nhuyễn lớn để rải lên Đức Phật cùng các đại chúng. Khi đó, khắp thế giới của chư Phật đều chấn động sáu cách.

爾nhĩ 時thời 會hội 中trung 。比Bỉ 丘Khâu 。比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。優Ưu 婆Bà 夷Di 。天thiên 。龍long 。夜dạ 叉xoa 。乾càn 闥thát 婆bà 。阿a 修tu 羅la 。迦ca 樓lâu 羅la 。緊khẩn 那na 羅la 。摩ma 睺hầu 羅la 伽già 。人nhân 非phi 人nhân 。及cập 諸chư 小tiểu 王vương 。轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 等đẳng 。是thị 諸chư 大đại 眾chúng 。得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。歡hoan 喜hỷ 合hợp 掌chưởng 。一nhất 心tâm 觀quán 佛Phật 。
Lúc bấy giờ trong đại hội có những vị Bhikṣu, Bhikṣuṇī, Thanh Tín Nam, Thanh Tín Nữ, trời, rồng, quỷ tiệp tật, tầm hương thần, phi thiên, kim sí điểu, nghi thần, đại mãng xà, người và phi nhân, cùng các tiểu vương và Chuyển Luân Thánh Vương. Khi toàn thể đại chúng thấy được việc chưa từng có, họ vui mừng chắp tay và nhất tâm nhìn chăm chú Đức Phật.

爾nhĩ 時thời 如Như 來Lai 。放phóng 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 相tướng 光quang 。照chiếu 東đông 方phương 萬vạn 八bát 千thiên 佛Phật 土độ 。靡mĩ 不bất 周chu 遍biến 。如như 今kim 所sở 見kiến 。是thị 諸chư 佛Phật 土độ 。
Lúc bấy giờ Như Lai kia phóng một luồng ánh sáng từ tướng bạch hào ở giữa đôi chân mày, chiếu soi 18.000 cõi Phật ở phương đông, không một nơi nào mà chẳng rọi tới. Đây cũng như các cõi Phật hiện đang thấy bây giờ.

彌Di 勒Lặc 當đương 知tri 。爾nhĩ 時thời 會hội 中trung 。有hữu 二nhị 十thập 億ức 菩Bồ 薩Tát 。樂nhạo 欲dục 聽thính 法Pháp 。是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。見kiến 此thử 光quang 明minh 。普phổ 照chiếu 佛Phật 土độ 。得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。欲dục 知tri 此thử 光quang 。所sở 為vi 因nhân 緣duyên 。
Ngài Từ Thị! Nên biết rằng, thuở ấy trong đại hội có 20 ức Bồ-tát và họ đều rất vui thích nghe Pháp. Khi chư Bồ-tát đó thấy ánh quang minh kia chiếu khắp cõi Phật, họ được điều chưa từng có và muốn biết nhân duyên gì mà Đức Phật phóng hào quang này.

時thời 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。名danh 曰viết 妙Diệu 光Quang 。有hữu 八bát 百bách 弟đệ 子tử 。是thị 時thời 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 佛Phật 。從tùng 三Tam 昧Muội 起khởi 。因nhân 妙Diệu 光Quang 菩Bồ 薩Tát 。說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。名danh 妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 。教giáo 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。佛Phật 所sở 護hộ 念niệm 。
Khi ấy có một vị Bồ-tát tên là Diệu Quang; ngài có 800 đệ tử. Lúc ấy Đức Phật Nhật Nguyệt Đăng Minh từ Đẳng Trì dậy, Ngài vì Diệu Quang Bồ-tát mà thuyết Kinh Đại Thừa, tên là Diệu Pháp Liên Hoa, là Pháp để giáo hóa Bồ-tát và được Phật hộ niệm.

六lục 十thập 小tiểu 劫kiếp 。不bất 起khởi 于vu 座tòa 。時thời 會hội 聽thính 者giả 。亦diệc 坐tọa 一nhất 處xứ 。六lục 十thập 小tiểu 劫kiếp 。身thân 心tâm 不bất 動động 。聽thính 佛Phật 所sở 說thuyết 。謂vị 如như 食thực 頃khoảnh 。是thị 時thời 眾chúng 中trung 。無vô 有hữu 一nhất 人nhân 。若nhược 身thân 若nhược 心tâm 。而nhi 生sanh 懈giải 倦quyện 。
Trải qua 60 tiểu kiếp, Ngài chẳng rời khỏi Pháp tòa. Thính chúng trong đại hội kia cũng ngồi yên một chỗ đến 60 tiểu kiếp, thân tâm bất động. Họ nghe Phật thuyết Pháp suốt 60 tiểu kiếp mà thời gian tưởng chừng như một bữa ăn. Thuở đó trong đại chúng, không một người nào mà thân hoặc tâm sanh mệt mỏi.

日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 佛Phật 。於ư 六lục 十thập 小tiểu 劫kiếp 。說thuyết 是thị 經Kinh 已dĩ 。即tức 於ư 梵Phạm 。魔ma 。沙Sa 門Môn 。婆Bà 羅La 門Môn 。及cập 天thiên 。人nhân 。阿a 修tu 羅la 眾chúng 中trung 。而nhi 宣tuyên 此thử 言ngôn 。
Khi Đức Phật Nhật Nguyệt Đăng Minh đã trải qua 60 tiểu kiếp nói Kinh đó xong, Ngài ở giữa đại chúng, bao gồm Phạm Vương, ma, Đạo Nhân, Phạm Chí, cùng trời, người và phi thiên mà tuyên nói lời thế này:

如Như 來Lai 於ư 今kim 日nhật 中trung 夜dạ 。當đương 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。
'Giữa đêm nay Như Lai sẽ vào Vô Dư Y Tịch Diệt.'

時thời 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。名danh 曰viết 德Đức 藏Tạng 。日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 佛Phật 。即tức 授thọ 其kỳ 記ký 。
Thuở ấy có một vị Bồ-tát được Đức Phật Nhật Nguyệt Đăng Minh thọ ký, tên là Đức Tạng.

告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
Đức Phật kia bảo các vị Bhikṣu rằng:

是thị 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。次thứ 當đương 作tác 佛Phật 。號hiệu 曰viết 淨Tịnh 身Thân 。多Đa 陀Đà 阿A 伽Già 度Độ 。阿A 羅La 訶Ha 。三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。
'Đức Tạng Bồ-tát này đây kế đến sẽ làm Phật, hiệu là Tịnh Thân Như Lai, Ưng Cúng, Chánh Đẳng Giác.'

佛Phật 授thọ 記ký 已dĩ 。便tiện 於ư 中trung 夜dạ 。入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。妙Diệu 光Quang 菩Bồ 薩Tát 。持trì 妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。滿mãn 八bát 十thập 小tiểu 劫kiếp 。為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 佛Phật 八bát 子tử 。皆giai 師sư 妙Diệu 光Quang 。妙Diệu 光Quang 教giáo 化hóa 。令linh 其kỳ 堅kiên 固cố 。阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。
Khi Đức Phật kia thọ ký xong, vào lúc nửa đêm, Ngài vào Vô Dư Y Tịch Diệt. Sau khi Đức Phật kia diệt độ, Diệu Quang Bồ-tát thọ trì Kinh Diệu Pháp Liên Hoa và diễn nói cho người khác suốt 80 tiểu kiếp. Tám con trai của Đức Phật Nhật Nguyệt Đăng Minh đều tôn Diệu Quang Bồ-tát làm thầy. Diệu Quang Bồ-tát giáo hóa và khiến họ kiên cố nơi Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác.

是thị 諸chư 王vương 子tử 。供cúng 養dường 無vô 量lượng 。百bách 千thiên 萬vạn 億ức 佛Phật 已dĩ 。皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。其kỳ 最tối 後hậu 成thành 佛Phật 者giả 。名danh 曰viết 燃Nhiên 燈Đăng 。
Khi tám vị vương tử này đã cúng dường vô lượng tỷ ức chư Phật xong, họ đều thành Phật Đạo. Vị thành Phật cuối cùng tên là Nhiên Đăng.

八bát 百bách 弟đệ 子tử 中trung 。有hữu 一nhất 人nhân 。號hiệu 曰viết 求Cầu 名Danh 。貪tham 著trước 利lợi 養dưỡng 。雖tuy 復phục 讀độc 誦tụng 眾chúng 經Kinh 。而nhi 不bất 通thông 利lợi 。多đa 所sở 忘vong 失thất 。故cố 號hiệu 求Cầu 名Danh 。是thị 人nhân 亦diệc 以dĩ 。種chúng 諸chư 善thiện 根căn 因nhân 緣duyên 故cố 。得đắc 值trị 無vô 量lượng 。百bách 千thiên 萬vạn 億ức 諸chư 佛Phật 。供cúng 養dường 恭cung 敬kính 。尊tôn 重trọng 讚tán 歎thán 。
Trong số 800 đệ tử của Diệu Quang Bồ-tát, có một người tên là Cầu Danh, rất tham lam lợi dưỡng. Tuy cũng đọc tụng Kinh điển nhưng chẳng thấu hiểu và phần lớn quên mất, cho nên mới gọi là Cầu Danh. Do bởi nhân duyên gieo trồng căn lành nên vị này cũng gặp vô lượng trăm ngàn ức chư Phật, cung kính cúng dường và tôn trọng tán thán.

彌Di 勒Lặc 當đương 知tri 。爾nhĩ 時thời 妙Diệu 光Quang 菩Bồ 薩Tát 。豈khởi 異dị 人nhân 乎hồ 。我ngã 身thân 是thị 也dã 。求Cầu 名Danh 菩Bồ 薩Tát 。汝nhữ 身thân 是thị 也dã 。
Ngài Từ Thị! Nên biết rằng, Diệu Quang Bồ-tát lúc ấy, chẳng ai xa lạ, chính là tiền thân của tôi đây. Còn Cầu Danh Bồ-tát chính là tiền thân của ngài đấy.

今kim 見kiến 此thử 瑞thụy 。與dữ 本bổn 無vô 異dị 。是thị 故cố 惟duy 忖thốn 。今kim 日nhật 如Như 來Lai 。當đương 說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。名danh 妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 。教giáo 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。佛Phật 所sở 護hộ 念niệm 。
Điềm lành trông thấy hôm nay và lúc xưa đều giống nhau không khác. Cho nên tôi nghĩ rằng, hôm nay Như Lai sẽ thuyết Kinh Đại Thừa tên là Diệu Pháp Liên Hoa, là Pháp để giáo hóa Bồ-tát và được Phật hộ niệm."

^❖

爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。於ư 大đại 眾chúng 中trung 。欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
Lúc bấy giờ ngài Diệu Cát Tường ở giữa đại chúng muốn tuyên lại nghĩa lý ở trên nên nói kệ rằng:

我ngã 念niệm 過quá 去khứ 世thế 。
無vô 量lượng 無vô 數số 劫kiếp 。
有hữu 佛Phật 人Nhân 中Trung 尊Tôn 。
號hiệu 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。

"Tôi nhớ thuở quá khứ
Vô lượng vô số kiếp
Có Phật Nhân Trung Tôn
Hiệu Nhật Nguyệt Đăng Minh

世Thế 尊Tôn 演diễn 說thuyết 法Pháp 。
度độ 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。
無vô 數số 億ức 菩Bồ 薩Tát 。
令linh 入nhập 佛Phật 智trí 慧tuệ 。

Thế Tôn diễn nói Pháp
Độ vô lượng chúng sanh
Vô số ức Bồ-tát
Khiến vào trí của Phật

佛Phật 未vị 出xuất 家gia 時thời 。
所sở 生sanh 八bát 王vương 子tử 。
見kiến 大Đại 聖Thánh 出xuất 家gia 。
亦diệc 隨tùy 修tu 梵Phạm 行hành 。

Lúc Phật chưa xuất gia
Ngài có tám vương tử
Thấy Đại Thánh xuất gia
Cũng theo tu tịnh hành

時thời 佛Phật 說thuyết 大Đại 乘thừa 。
經Kinh 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。
於ư 諸chư 大đại 眾chúng 中trung 。
而nhi 為vì 廣quảng 分phân 別biệt 。

Bấy giờ Phật thuyết giảng
Đại Thừa Vô Lượng Nghĩa
Ngài ở giữa đại chúng
Rộng vì họ phân biệt

佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。
即tức 於ư 法Pháp 座tòa 上thượng 。
跏già 趺phu 坐tọa 三Tam 昧Muội 。
名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 處Xứ 。

Khi Phật thuyết Kinh xong
Liền ở trên Pháp tòa
Ngồi xếp bằng nhập định
Tên Vô Lượng Nghĩa Xứ

天thiên 雨vũ 曼mạn 陀đà 華hoa 。
天thiên 鼓cổ 自tự 然nhiên 鳴minh 。
諸chư 天thiên 龍long 鬼quỷ 神thần 。
供cúng 養dường 人Nhân 中Trung 尊Tôn 。

Mưa hoa vi diệu âm
Trống trời tự nhiên vang
Chư thiên long quỷ thần
Cúng dường Nhân Trung Tôn

一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 土độ 。
即tức 時thời 大đại 震chấn 動động 。
佛Phật 放phóng 眉mi 間gian 光quang 。
現hiện 諸chư 希hy 有hữu 事sự 。

Hết thảy các cõi Phật
Lập tức chấn động lớn
Phật phóng quang giữa mày
Hiện các việc hy hữu

此thử 光quang 照chiếu 東đông 方phương 。
萬vạn 八bát 千thiên 佛Phật 土độ 。
示thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。
生sanh 死tử 業nghiệp 報báo 處xứ 。

Hào quang chiếu phương đông
Mười tám ngàn cõi Phật
Hiển tất cả chúng sanh
Nơi nghiệp báo sanh tử

有hữu 見kiến 諸chư 佛Phật 土độ 。
以dĩ 眾chúng 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。
琉lưu 璃ly 玻pha 梨lê 色sắc 。
斯tư 由do 佛Phật 光quang 照chiếu 。

Thấy có các cõi Phật
Dùng châu báu trang nghiêm
Lưu ly màu pha lê
Đều do Phật quang chiếu

及cập 見kiến 諸chư 天thiên 人nhân 。
龍long 神thần 夜dạ 叉xoa 眾chúng 。
乾càn 闥thát 緊khẩn 那na 羅la 。
各các 供cúng 養dường 其kỳ 佛Phật 。

Cùng thấy trời và người
Long thần quỷ tiệp tật
Nghi thần tầm hương thần
Ai nấy cúng dường Phật

又hựu 見kiến 諸chư 如Như 來Lai 。
自tự 然nhiên 成thành 佛Phật 道Đạo 。
身thân 色sắc 如như 金kim 山sơn 。
端đoan 嚴nghiêm 甚thậm 微vi 妙diệu 。

Lại thấy chư Như Lai
Tự nhiên thành Phật Đạo
Thân sắc như núi vàng
Đoan nghiêm thật vi diệu

如như 淨tịnh 琉lưu 璃ly 中trung 。
內nội 現hiện 真chân 金kim 像tượng 。
世Thế 尊Tôn 在tại 大đại 眾chúng 。
敷phu 演diễn 深thâm 法Pháp 義nghĩa 。

Như trong tịnh lưu ly
Hiện hình tượng vàng ròng
Thế Tôn giữa đại chúng
Diễn nói Pháp nghĩa thâm

一nhất 一nhất 諸chư 佛Phật 土độ 。
聲Thanh 聞Văn 眾chúng 無vô 數số 。
因nhân 佛Phật 光quang 所sở 照chiếu 。
悉tất 見kiến 彼bỉ 大đại 眾chúng 。

Mỗi một cõi Phật có
Vô số bậc Thanh Văn
Do Phật quang chiếu soi
Đều thấy đại chúng kia

或hoặc 有hữu 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
在tại 於ư 山sơn 林lâm 中trung 。
精tinh 進tấn 持trì 淨tịnh 戒giới 。
猶do 如như 護hộ 明minh 珠châu 。

Hoặc có các Bhikṣu
Cư trú trong núi rừng
Tinh tấn trì tịnh giới
Như bảo hộ minh châu

又hựu 見kiến 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。
行hành 施thí 忍nhẫn 辱nhục 等đẳng 。
其kỳ 數số 如như 恒Hằng 沙sa 。
斯tư 由do 佛Phật 光quang 照chiếu 。

Lại thấy chư Bồ-tát
Tu hành Pháp Sáu Độ
Số ấy như Hằng sa
Đều do Phật quang chiếu

又hựu 見kiến 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。
深thâm 入nhập 諸chư 禪thiền 定định 。
身thân 心tâm 寂tịch 不bất 動động 。
以dĩ 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。

Lại thấy chư Bồ-tát
Vào sâu trong tĩnh lự
Thân tâm tịch bất động
Chí cầu Đạo vô thượng

又hựu 見kiến 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。
知tri 法pháp 寂tịch 滅diệt 相tướng 。
各các 於ư 其kỳ 國quốc 土độ 。
說thuyết 法Pháp 求cầu 佛Phật 道Đạo 。

Lại thấy chư Bồ-tát
Biết pháp, tướng tịch diệt
Ở mỗi nơi quốc độ
Thuyết Pháp cầu Phật Đạo

爾nhĩ 時thời 四tứ 部bộ 眾chúng 。
見kiến 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 佛Phật 。
現hiện 大đại 神thần 通thông 力lực 。
其kỳ 心tâm 皆giai 歡hoan 喜hỷ 。
各các 各các 自tự 相tương 問vấn 。

Khi đó bốn bộ chúng
Thấy Nhật Nguyệt Đăng Phật
Hiện sức đại thần thông
Tâm họ đều hoan hỷ
Ai nấy đều hỏi nhau

是thị 事sự 何hà 因nhân 緣duyên 。

'Nhân duyên này là sao?'

天thiên 人nhân 所sở 奉phụng 尊Tôn 。
適thích 從tùng 三Tam 昧Muội 起khởi 。
讚tán 妙Diệu 光Quang 菩Bồ 薩Tát 。

Thế Tôn Thiên Nhân Sư
Liền từ Đẳng Trì dậy
Khen Diệu Quang Bồ-tát

汝nhữ 為vi 世thế 間gian 眼nhãn 。
一nhất 切thiết 所sở 歸quy 信tín 。
能năng 奉phụng 持trì 法Pháp 藏tạng 。
如như 我ngã 所sở 說thuyết 法Pháp 。
唯duy 汝nhữ 能năng 證chứng 知tri 。

'Ông là mắt thế gian
Tất cả đều quy tín
Pháp tạng khéo phụng trì
Pháp do Ta thuyết giảng
Duy ông mới chứng biết'

世Thế 尊Tôn 既ký 讚tán 歎thán 。
令linh 妙Diệu 光Quang 歡hoan 喜hỷ 。
說thuyết 是thị 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。
滿mãn 六lục 十thập 小tiểu 劫kiếp 。

Thế Tôn ngợi khen xong
Khiến Diệu Quang hoan hỷ
Rồi Phật thuyết Pháp Hoa
Trọn sáu mươi tiểu kiếp

不bất 起khởi 於ư 此thử 座tòa 。
所sở 說thuyết 上thượng 妙diệu 法Pháp 。
是thị 妙Diệu 光Quang 法Pháp 師Sư 。
悉tất 皆giai 能năng 受thọ 持trì 。

Ngài chẳng rời Pháp tòa
Giảng vô thượng diệu Pháp
Pháp sư Diệu Quang ấy
Tất đều khéo thọ trì

佛Phật 說thuyết 是thị 法Pháp 華Hoa 。
令linh 眾chúng 歡hoan 喜hỷ 已dĩ 。
尋tầm 即tức 於ư 是thị 日nhật 。
告cáo 於ư 天thiên 人nhân 眾chúng 。

Phật giảng Pháp Hoa xong
Khiến đại chúng hoan hỷ
Liền ở trong ngày đó
Ngài bảo trời và người

諸chư 法pháp 實thật 相tướng 義nghĩa 。
已dĩ 為vì 汝nhữ 等đẳng 說thuyết 。
我ngã 今kim 於ư 中trung 夜dạ 。
當đương 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。

'Nghĩa thật tướng các pháp
Đã dạy cho các ông
Ở vào giữa đêm nay
Ta sẽ vào tịch diệt

汝nhữ 一nhất 心tâm 精tinh 進tấn 。
當đương 離ly 於ư 放phóng 逸dật 。
諸chư 佛Phật 甚thậm 難nan 值trị 。
億ức 劫kiếp 時thời 一nhất 遇ngộ 。

Các ông phải nhất tâm
Tinh tấn chớ buông lung
Dù một lần gặp Phật
Ức kiếp cũng khó được'

世Thế 尊Tôn 諸chư 子tử 等đẳng 。
聞văn 佛Phật 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。
各các 各các 懷hoài 悲bi 惱não 。

Các đệ tử Thế Tôn
Nghe Phật vào tịch diệt
Ai nấy đều buồn bã

佛Phật 滅diệt 一nhất 何hà 速tốc 。

'Sao Phật vội diệt độ?'

聖Thánh 主Chủ 法Pháp 之chi 王Vương 。
安an 慰úy 無vô 量lượng 眾chúng 。

Thánh Chủ bậc Pháp Vương
An ủi vô lượng chúng

我ngã 若nhược 滅diệt 度độ 時thời 。
汝nhữ 等đẳng 勿vật 憂ưu 怖bố 。
是thị 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。
於ư 無vô 漏lậu 實thật 相tướng 。
心tâm 已dĩ 得đắc 通thông 達đạt 。
其kỳ 次thứ 當đương 作tác 佛Phật 。
號hiệu 曰viết 為vi 淨Tịnh 身Thân 。
亦diệc 度độ 無vô 量lượng 眾chúng 。

'Sau khi Ta diệt độ
Các ông chớ lo sợ
Đức Tạng Bồ-tát này
Vô lậu chân thật tướng
Tâm đã được thông đạt
Kế đến sẽ làm Phật
Danh hiệu là Tịnh Thân
Cũng độ vô số chúng'

佛Phật 此thử 夜dạ 滅diệt 度độ 。
如như 薪tân 盡tận 火hỏa 滅diệt 。
分phân 布bố 諸chư 舍xá 利lợi 。
而nhi 起khởi 無vô 量lượng 塔tháp 。

Đêm đó Phật diệt độ
Như củi lửa thiêu xong
Phân phát các xá-lợi
Khởi xây vô lượng tháp

比Bỉ 丘Khâu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。
其kỳ 數số 如như 恒Hằng 沙sa 。
倍bội 復phục 加gia 精tinh 進tấn 。
以dĩ 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。

Bhikṣu Bhikṣuṇī
Số ấy như Hằng sa
Tinh tấn tăng gấp bội
Chí cầu Đạo vô thượng

是thị 妙Diệu 光Quang 法Pháp 師Sư 。
奉phụng 持trì 佛Phật 法Pháp 藏tạng 。
八bát 十thập 小tiểu 劫kiếp 中trung 。
廣quảng 宣tuyên 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。

Pháp sư Diệu Quang này
Phụng trì Phật Pháp tạng
Trong tám mươi tiểu kiếp
Rộng giảng Kinh Pháp Hoa

是thị 諸chư 八bát 王vương 子tử 。
妙Diệu 光Quang 所sở 開khai 化hóa 。
堅kiên 固cố 無vô 上thượng 道Đạo 。
當đương 見kiến 無vô 數số 佛Phật 。

Còn tám vương tử đó
Được Diệu Quang giáo hóa
Kiên cố Đạo vô thượng
Họ thấy vô số Phật

供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 已dĩ 。
隨tùy 順thuận 行hành 大Đại 道Đạo 。
相tương 繼kế 得đắc 成thành 佛Phật 。
轉chuyển 次thứ 而nhi 授thọ 記ký 。

Cúng dường chư Phật xong
Tùy thuận hành Đại Đạo
Tiếp đến sẽ thành Phật
Triển chuyển thọ ký nhau

最tối 後hậu 天Thiên 中Trung 天Thiên 。
號hiệu 曰viết 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 。
諸chư 仙tiên 之chi 導Đạo 師Sư 。
度độ 脫thoát 無vô 量lượng 眾chúng 。

Tối hậu Thiên Trung Thiên
Hiệu là Nhiên Đăng Phật
Đạo Sư của chư tiên
Độ thoát vô lượng chúng

是thị 妙Diệu 光Quang 法Pháp 師Sư 。
時thời 有hữu 一nhất 弟đệ 子tử 。
心tâm 常thường 懷hoài 懈giải 怠đãi 。
貪tham 著trước 於ư 名danh 利lợi 。

Pháp sư Diệu Quang này
Ngài có một đệ tử
Tâm thường hay lười biếng
Tham trước nơi danh lợi

求cầu 名danh 利lợi 無vô 厭yếm 。
多đa 遊du 族tộc 姓tánh 家gia 。
棄khí 捨xả 所sở 習tập 誦tụng 。
廢phế 忘vong 不bất 通thông 利lợi 。

Cầu danh lợi không chán
Hay đến nhà quyền quý
Xao lãng việc tụng niệm
Quên mất chẳng rõ thông

以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。
號hiệu 之chi 為vi 求Cầu 名Danh 。
亦diệc 行hành 眾chúng 善thiện 業nghiệp 。
得đắc 見kiến 無vô 數số 佛Phật 。

Do vì nguyên nhân ấy
Tên gọi là Cầu Danh
Bởi cũng làm việc lành
Nên gặp vô số Phật

供cúng 養dường 於ư 諸chư 佛Phật 。
隨tùy 順thuận 行hành 大Đại 道Đạo 。
具cụ 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。
今kim 見kiến 釋Thích 師Sư 子Tử 。

Cúng dường các Đức Phật
Tùy thuận hành Đại Đạo
Đầy đủ Pháp Sáu Độ
Nay thấy Đức Năng Nhân

其kỳ 後hậu 當đương 作tác 佛Phật 。
號hiệu 名danh 曰viết 彌Di 勒Lặc 。
廣quảng 度độ 諸chư 眾chúng 生sanh 。
其kỳ 數số 無vô 有hữu 量lượng 。

Về sau sẽ thành Phật
Danh hiệu là Từ Thị
Rộng độ các chúng sanh
Số ấy vô hạn lượng

彼bỉ 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。
懈giải 怠đãi 者giả 汝nhữ 是thị 。
妙Diệu 光Quang 法Pháp 師Sư 者giả 。
今kim 則tắc 我ngã 身thân 是thị 。

Phật kia diệt độ rồi
Người lười biếng là ông
Còn Pháp sư Diệu Quang
Nay tức là thân tôi

我ngã 見kiến 燈Đăng 明Minh 佛Phật 。
本bổn 光quang 瑞thụy 如như 此thử 。
以dĩ 是thị 知tri 今kim 佛Phật 。
欲dục 說thuyết 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。

Tôi thấy Đăng Minh Phật
Hào quang xưa như đây
Liền biết Phật hôm nay
Muốn giảng Kinh Pháp Hoa

今kim 相tướng 如như 本bổn 瑞thụy 。
是thị 諸chư 佛Phật 方phương 便tiện 。
今kim 佛Phật 放phóng 光quang 明minh 。
助trợ 發phát 實thật 相tướng 義nghĩa 。

Điềm tướng nay như xưa
Là chư Phật phương tiện
Nay Phật phóng quang minh
Giúp hiển nghĩa thật tướng

諸chư 人nhân 今kim 當đương 知tri 。
合hợp 掌chưởng 一nhất 心tâm 待đãi 。
佛Phật 當đương 雨vũ 法Pháp 雨vũ 。
充sung 足túc 求cầu 道Đạo 者giả 。

Nay đại chúng nên biết
Chắp tay thành tâm đợi
Phật sẽ rưới mưa Pháp
Mãn nguyện người cầu Đạo

諸chư 求cầu 三Tam 乘Thừa 人nhân 。
若nhược 有hữu 疑nghi 悔hối 者giả 。
佛Phật 當đương 為vi 除trừ 斷đoạn 。
令linh 盡tận 無vô 有hữu 餘dư 。

Những ai cầu Ba Thừa
Nếu như có nghi hối
Phật sẽ đoạn trừ sạch
Khiến một chút chẳng còn"

方Phương 便Tiện 品Phẩm 第đệ 二nhị

☸ Phẩm 2: Phương Tiện

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 從tùng 三Tam 昧Muội 。安an 詳tường 而nhi 起khởi 。告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
Lúc bấy giờ Thế Tôn từ Đẳng Trì an tường mà dậy, rồi bảo ngài Thu Lộ Tử rằng:

諸chư 佛Phật 智trí 慧tuệ 。甚thậm 深thâm 無vô 量lượng 。其kỳ 智trí 慧tuệ 門môn 。難nan 解giải 難nan 入nhập 。一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。辟Bích 支Chi 佛Phật 。所sở 不bất 能năng 知tri 。
"Trí tuệ của chư Phật là sâu xa vô lượng. Cánh cổng của trí tuệ này khó vào và khó hiểu. Hết thảy Thanh Văn cùng Độc Giác đều không thể biết.

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。佛Phật 曾tằng 親thân 近cận 。百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。無vô 數số 諸chư 佛Phật 。盡tận 行hành 諸chư 佛Phật 。無vô 量lượng 道Đạo 法Pháp 。勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。名danh 稱xưng 普phổ 聞văn 。成thành 就tựu 甚thậm 深thâm 。未vị 曾tằng 有hữu 法Pháp 。隨tùy 宜nghi 所sở 說thuyết 。意ý 趣thú 難nan 解giải 。
Vì sao thế? Bởi Phật đã từng thân cận tỷ ức vô số chư Phật, tu hành hết thảy vô lượng Đạo Pháp của chư Phật, dũng mãnh tinh tấn, danh xưng vang khắp chốn, thành tựu các Pháp sâu xa chưa từng có, và tùy thuận thích nghi thuyết giảng những nghĩa thú khó lý giải.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。吾ngô 從tùng 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。種chủng 種chủng 譬thí 喻dụ 。廣quảng 演diễn 言ngôn 教giáo 。無vô 數số 方phương 便tiện 。引dẫn 導đạo 眾chúng 生sanh 。令linh 離ly 諸chư 著trước 。
Này Thu Lộ Tử! Từ khi thành Phật đến nay, Ta đã dùng mọi nhân duyên cùng mọi thí dụ để rộng diễn giải giáo Pháp. Với vô số phương tiện, Ta chỉ dẫn chúng sanh và khiến họ lìa xa mọi chấp trước.

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。如Như 來Lai 方phương 便tiện 。知tri 見kiến 。波Ba 羅La 蜜Mật 。皆giai 已dĩ 具cụ 足túc 。
Vì sao thế? Bởi Như Lai đã hoàn toàn viên mãn sức phương tiện, tri kiến, và các Pháp Đến Bờ Kia.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。如Như 來Lai 知tri 見kiến 。廣quảng 大đại 深thâm 遠viễn 無vô 量lượng 。無vô 礙ngại 力Lực 。無Vô 所Sở 畏Úy 。禪thiền 定định 。解giải 脫thoát 。三Tam 昧Muội 。深thâm 入nhập 無vô 際tế 。成thành 就tựu 一nhất 切thiết 。未vị 曾tằng 有hữu 法Pháp 。
Này Thu Lộ Tử! Tri kiến của Như Lai quảng đại và thâm sâu vô lượng. Như Lai có Mười Lực vô ngại, Bốn Không Sợ Hãi, tĩnh lự, giải thoát, và Đẳng Trì. Như Lai vào sâu vô biên tế và thành tựu tất cả Pháp chưa từng có.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。如Như 來Lai 能năng 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。巧xảo 說thuyết 諸chư 法pháp 。言ngôn 辭từ 柔nhu 軟nhuyễn 。悅duyệt 可khả 眾chúng 心tâm 。
Này Thu Lộ Tử! Như Lai có thể phân biệt mọi việc, thiện xảo nói mọi pháp, ngôn từ hòa nhã, và làm vui lòng chúng sanh.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。取thủ 要yếu 言ngôn 之chi 。無vô 量lượng 無vô 邊biên 。未vị 曾tằng 有hữu 法Pháp 。佛Phật 悉tất 成thành 就tựu 。
Này Thu Lộ Tử! Nói tóm lại, vô lượng vô biên Pháp chưa từng có, Phật thảy đều thành tựu.

止chỉ 。舍Xá 利Lợi 弗Phất 。不bất 須tu 復phục 說thuyết 。
Thôi đi, Thu Lộ Tử! Không cần phải nói thêm gì nữa.

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。佛Phật 所sở 成thành 就tựu 。第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。難nan 解giải 之chi 法Pháp 。唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。所sở 謂vị 諸chư 法pháp 。如như 是thị 相tướng 。如như 是thị 性tánh 。如như 是thị 體thể 。如như 是thị 力lực 。如như 是thị 作tác 。如như 是thị 因nhân 。如như 是thị 緣duyên 。如như 是thị 果quả 。如như 是thị 報báo 。如như 是thị 本bổn 末mạt 究cứu 竟cánh 等đẳng 。
Vì sao thế? Bởi các Pháp đệ nhất, hiếm có, và khó liễu giải mà Phật đã thành tựu, chỉ Phật với Phật mới có thể thông suốt thật tướng các pháp. Các pháp như là: tướng như vậy, tánh như vậy, thể như vậy, lực như vậy, tác như vậy, nhân như vậy, duyên như vậy, quả như vậy, báo như vậy, và cứu cánh bình đẳng từ đầu đến cuối như vậy."

^❖

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
Lúc bấy giờ Thế Tôn muốn tuyên lại nghĩa lý ở trên nên nói kệ rằng:

世Thế 雄Hùng 不bất 可khả 量lương 。
諸chư 天thiên 及cập 世thế 人nhân 。
一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 類loại 。
無vô 能năng 知tri 佛Phật 者giả 。

"Thế Hùng chẳng thể lường
Chư thiên và thế nhân
Hết thảy chúng sanh loại
Đều chẳng ai biết Phật

佛Phật 力Lực 無Vô 所Sở 畏Úy 。
解giải 脫thoát 諸chư 三Tam 昧Muội 。
及cập 佛Phật 諸chư 餘dư 法Pháp 。
無vô 能năng 測trắc 量lượng 者giả 。

Mười Lực Vô Sở Úy
Giải thoát các Đẳng Trì
Cùng Pháp khác của Phật
Không ai có thể lường

本bổn 從tùng 無vô 數số 佛Phật 。
具cụ 足túc 行hành 諸chư 道đạo 。
甚thậm 深thâm 微vi 妙diệu 法Pháp 。
難nan 見kiến 難nan 可khả 了liễu 。

Từng hầu vô số Phật
Tu hành các nghiệp đạo
Pháp vi diệu sâu xa
Khó thấy khó liễu giải

於ư 無vô 量lượng 億ức 劫kiếp 。
行hành 此thử 諸chư 道đạo 已dĩ 。
道Đạo 場Tràng 得đắc 成thành 果Quả 。
我ngã 已dĩ 悉tất 知tri 見kiến 。

Ở vô lượng ức kiếp
Đã tu các nghiệp đạo
Đạo Tràng chứng đắc Quả
Ta tất đều thấy biết

如như 是thị 大đại 果quả 報báo 。
種chủng 種chủng 性tánh 相tướng 義nghĩa 。
我ngã 及cập 十thập 方phương 佛Phật 。
乃nãi 能năng 知tri 是thị 事sự 。

Đại quả báo như thế
Muôn thứ tánh tướng nghĩa
Ta cùng mười phương Phật
Mới biết được việc ấy

是thị 法Pháp 不bất 可khả 示thị 。
言ngôn 辭từ 相tướng 寂tịch 滅diệt 。
諸chư 餘dư 眾chúng 生sanh 類loại 。
無vô 有hữu 能năng 得đắc 解giải 。
除trừ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。
信tín 力lực 堅kiên 固cố 者giả 。

Pháp này chẳng thể thấy
Ngôn từ tướng tịch diệt
Hết mọi loài chúng sanh
Không ai liễu giải được
Duy trừ chư Bồ-tát
Với tín lực kiên cố

諸chư 佛Phật 弟đệ 子tử 眾chúng 。
曾tằng 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。
一nhất 切thiết 漏lậu 已dĩ 盡tận 。
住trụ 是thị 最tối 後hậu 身thân 。
如như 是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。
其kỳ 力lực 所sở 不bất 堪kham 。

Các đệ tử của Phật
Từng cúng dường chư Phật
Hết thảy lậu đã tận
Trụ ở thân cuối cùng
Sức các vị như thế
Cũng chẳng thể kham thọ

假giả 使sử 滿mãn 世thế 間gian 。
皆giai 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
盡tận 思tư 共cộng 度độ 量lương 。
不bất 能năng 測trắc 佛Phật 智trí 。

Giả sử khắp thế gian
Đều như Thu Lộ Tử
Tận kiếp cùng suy nghĩ
Chẳng thể rõ trí Phật

正chánh 使sử 滿mãn 十thập 方phương 。
皆giai 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
及cập 餘dư 諸chư 弟đệ 子tử 。
亦diệc 滿mãn 十thập 方phương 剎sát 。
盡tận 思tư 共cộng 度độ 量lương 。
亦diệc 復phục 不bất 能năng 知tri 。

Cho dù khắp mười phương
Đều như Thu Lộ Tử
Và các đệ tử khác
Cũng đầy mười phương giới
Tận kiếp đồng suy nghĩ
Cũng lại chẳng thể biết

辟Bích 支Chi 佛Phật 利lợi 智trí 。
無vô 漏lậu 最tối 後hậu 身thân 。
亦diệc 滿mãn 十thập 方phương 界giới 。
其kỳ 數số 如như 竹trúc 林lâm 。
斯tư 等đẳng 共cộng 一nhất 心tâm 。
於ư 億ức 無vô 量lượng 劫kiếp 。
欲dục 思tư 佛Phật 實thật 智trí 。
莫mạc 能năng 知tri 少thiểu 分phần 。

Độc Giác bậc lợi trí
Vô lậu thân cuối cùng
Cũng đầy mười phương giới
Số ấy như rừng trúc
Nhất tâm cùng suy lường
Đến vô lượng ức kiếp
Suy nghĩ Phật chân trí
Tí ti cũng chẳng biết

新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。
供cúng 養dường 無vô 數số 佛Phật 。
了liễu 達đạt 諸chư 義nghĩa 趣thú 。
又hựu 能năng 善thiện 說thuyết 法Pháp 。
如như 稻đạo 麻ma 竹trúc 葦vi 。
充sung 滿mãn 十thập 方phương 剎sát 。
一nhất 心tâm 以dĩ 妙diệu 智trí 。
於ư 恒Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 。
咸hàm 皆giai 共cộng 思tư 量lượng 。
不bất 能năng 知tri 佛Phật 智trí 。

Sơ phát tâm Bồ-tát
Cúng dường vô số Phật
Liễu đạt các nghĩa thú
Lại khéo hay thuyết Pháp
Như lúa gai trúc lau
Đầy khắp mười phương giới
Nhất tâm dùng diệu trí
Trong Hằng Hà sa kiếp
Đều cộng hợp suy lường
Cũng chẳng biết trí Phật

不bất 退thoái 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。
其kỳ 數số 如như 恒Hằng 沙sa 。
一nhất 心tâm 共cộng 思tư 求cầu 。
亦diệc 復phục 不bất 能năng 知tri 。

Bồ-tát không thoái chuyển
Số ấy như Hằng sa
Nhất tâm đồng muốn nghĩ
Cũng chẳng thể liễu tri

又hựu 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
無vô 漏lậu 不bất 思tư 議nghị 。
甚thậm 深thâm 微vi 妙diệu 法Pháp 。
我ngã 今kim 已dĩ 具cụ 得đắc 。
唯duy 我ngã 知tri 是thị 相tướng 。
十thập 方phương 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。

Lại nữa Thu Lộ Tử
Vô lậu chẳng nghĩ bàn
Pháp vi diệu sâu xa
Ta nay đã viên mãn
Duy Ta biết tướng này
Mười phương Phật cũng vậy

舍Xá 利Lợi 弗Phất 當đương 知tri 。
諸chư 佛Phật 語ngữ 無vô 異dị 。
於ư 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。
當đương 生sanh 大đại 信tín 力lực 。
世Thế 尊Tôn 法Pháp 久cửu 後hậu 。
要yếu 當đương 說thuyết 真chân 實thật 。

Thu Lộ Tử nên biết
Lời chư Phật không khác
Pháp của chư Phật nói
Ông nên sanh tín lực
Pháp Thế Tôn sau cùng
Chân thật phải nói ra

告cáo 諸chư 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 。
及cập 求cầu 緣Duyên 覺Giác 乘Thừa 。
我ngã 令linh 脫thoát 苦khổ 縛phược 。
逮đãi 得đắc 涅Niết 槃Bàn 者giả 。

Ta bảo các Thanh Văn
Người cầu Duyên Giác Thừa
Ta khiến thoát khổ lụy
Và sẽ đến tịch diệt

佛Phật 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。
示thị 以dĩ 三Tam 乘Thừa 教giáo 。
眾chúng 生sanh 處xứ 處xứ 著trước 。
引dẫn 之chi 令linh 得đắc 出xuất 。

Phật dùng sức phương tiện
Khai thị Pháp Ba Thừa
Chúng sanh chấp mọi điều
Dẫn họ thoát ra khỏi"

^❖

爾nhĩ 時thời 大đại 眾chúng 中trung 。有hữu 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。漏lậu 盡tận 阿A 羅La 漢Hán 。阿A 若Nhã 憍Kiêu 陳Trần 如Như 等đẳng 。千thiên 二nhị 百bách 人nhân 。及cập 發phát 聲Thanh 聞Văn 。辟Bích 支Chi 佛Phật 心tâm 。比Bỉ 丘Khâu 。比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。優Ưu 婆Bà 夷Di 。
Lúc bấy giờ trong đại chúng có những vị Thanh Văn, bậc Ưng Chân với các lậu đã tận, Tôn giả Giải Bổn Tế với các vị khác như thế, 1.200 người cả thảy, cùng những vị Bhikṣu, Bhikṣuṇī, Thanh Tín Nam, và Thanh Tín Nữ đã phát tâm muốn trở thành Thanh Văn hay Độc Giác.

各các 作tác 是thị 念niệm 。
Mỗi vị đều nghĩ như vầy:

今kim 者giả 世Thế 尊Tôn 。何hà 故cố 殷ân 勤cần 。稱xưng 歎thán 方phương 便tiện 。而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。
"Vì sao hôm nay Thế Tôn lại ân cần tuyên dương và ngợi khen phương tiện mà nói rằng,

佛Phật 所sở 得đắc 法Pháp 。甚thậm 深thâm 難nan 解giải 。有hữu 所sở 言ngôn 說thuyết 。意ý 趣thú 難nan 知tri 。一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。辟Bích 支Chi 佛Phật 。所sở 不bất 能năng 及cập 。
'Pháp của Phật chứng đắc rất sâu xa và khó liễu giải, lời nói và ý thú của Phật khó biết. Tất cả Thanh Văn cùng Độc Giác đều chẳng thể thấu rõ.'

佛Phật 說thuyết 一nhất 解giải 脫thoát 義nghĩa 。我ngã 等đẳng 亦diệc 得đắc 此thử 法Pháp 。到đáo 於ư 涅Niết 槃Bàn 。而nhi 今kim 不bất 知tri 。是thị 義nghĩa 所sở 趣thú 。
Phật đã nói một nghĩa lý của giải thoát, chúng ta cũng đã đắc Pháp này và đã đến tịch diệt, nhưng giờ đây chúng ta cũng chẳng biết nghĩa thú của Ngài."

爾nhĩ 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。知tri 四tứ 眾chúng 心tâm 疑nghi 。自tự 亦diệc 未vị 了liễu 。而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
Lúc bấy giờ ngài Thu Lộ Tử biết trong lòng của bốn chúng đệ tử có điều nghi và tự biết chính mình cũng chưa hiểu rõ, nên bạch Phật rằng:

世Thế 尊Tôn 。何hà 因nhân 何hà 緣duyên 。殷ân 勤cần 稱xưng 歎thán 。諸chư 佛Phật 第đệ 一nhất 方phương 便tiện 。甚thậm 深thâm 微vi 妙diệu 。難nan 解giải 之chi 法Pháp 。我ngã 自tự 昔tích 來lai 。未vị 曾tằng 從tùng 佛Phật 。聞văn 如như 是thị 說thuyết 。今kim 者giả 四tứ 眾chúng 。咸hàm 皆giai 有hữu 疑nghi 。惟duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。敷phu 演diễn 斯tư 事sự 。世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。殷ân 勤cần 稱xưng 歎thán 。甚thậm 深thâm 微vi 妙diệu 。難nan 解giải 之chi 法Pháp 。
"Bạch Thế Tôn! Vì nhân duyên gì mà Như Lai ân cần tuyên dương và ngợi khen phương tiện đệ nhất của chư Phật, là Pháp vi diệu sâu xa khó liễu giải? Từ xưa đến giờ, con chưa từng nghe Phật nói điều như thế. Nay bốn chúng đệ tử đều có chỗ nghi. Kính mong Thế Tôn hãy diễn giải việc ấy. Vì sao Thế Tôn ân cần tuyên dương và tán thán Pháp vi diệu sâu xa khó liễu giải?"

爾nhĩ 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
Lúc bấy giờ ngài Thu Lộ Tử muốn tuyên lại nghĩa lý ở trên nên nói kệ rằng:

慧tuệ 日nhật 大Đại 聖Thánh 尊Tôn 。
久cửu 乃nãi 說thuyết 是thị 法Pháp 。
自tự 說thuyết 得đắc 如như 是thị 。
力Lực 無Vô 畏Úy 三Tam 昧Muội 。
禪thiền 定định 解giải 脫thoát 等đẳng 。
不bất 可khả 思tư 議nghị 法Pháp 。

"Tuệ nhật Đại Thánh Tôn
Sau cuối thuyết Pháp này
Nói điều Ngài chứng đắc
Đẳng Trì, Lực, Vô Úy
Tĩnh lự và giải thoát
Pháp chẳng thể nghĩ bàn

道Đạo 場Tràng 所sở 得đắc 法Pháp 。
無vô 能năng 發phát 問vấn 者giả 。
我ngã 意ý 難nan 可khả 測trắc 。
亦diệc 無vô 能năng 問vấn 者giả 。
無vô 問vấn 而nhi 自tự 說thuyết 。
稱xưng 歎thán 所sở 行hành 道Đạo 。
智trí 慧tuệ 甚thậm 微vi 妙diệu 。
諸chư 佛Phật 之chi 所sở 得đắc 。

Đạo Tràng nơi đắc Pháp
Chẳng ai có thể hỏi
Đến con khó liễu giải
Cũng chẳng biết hỏi ai
Vô vấn mà tự nói
Xưng thán nơi hành Đạo
Trí tuệ vi diệu sâu
Nơi chư Phật chứng đắc

無vô 漏lậu 諸chư 羅La 漢Hán 。
及cập 求cầu 涅Niết 槃Bàn 者giả 。
今kim 皆giai 墮đọa 疑nghi 網võng 。
佛Phật 何hà 故cố 說thuyết 是thị 。

Vô lậu bậc Ưng Chân
Cùng người cầu tịch diệt
Nay đều sa lưới nghi
Vì sao Phật nói thế?

其kỳ 求cầu 緣Duyên 覺Giác 者giả 。
比Bỉ 丘Khâu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。
諸chư 天thiên 龍long 鬼quỷ 神thần 。
及cập 乾càn 闥thát 婆bà 等đẳng 。
相tương 視thị 懷hoài 猶do 豫dự 。
瞻chiêm 仰ngưỡng 兩Lưỡng 足Túc 尊Tôn 。
是thị 事sự 為vi 云vân 何hà 。
願nguyện 佛Phật 為vi 解giải 說thuyết 。

Người cầu Đạo Duyên Giác
Bhikṣu Bhikṣuṇī
Chư thiên long quỷ thần
Cùng chúng tầm hương thần
Nhìn nhau trông ngơ ngác
Chiêm ngưỡng Lưỡng Túc Tôn
'Việc này là thế nào?
Nguyện Phật hãy giảng giải'

於ư 諸chư 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 。
佛Phật 說thuyết 我ngã 第đệ 一nhất 。
我ngã 今kim 自tự 於ư 智trí 。
疑nghi 惑hoặc 不bất 能năng 了liễu 。
為vi 是thị 究cứu 竟cánh 法Pháp 。
為vi 是thị 所sở 行hành 道Đạo 。

Ở trong Thanh Văn chúng
Phật nói con đệ nhất
Nhưng nay với trí con
Chẳng thể giải điều nghi
Có phải Pháp cứu cánh?
Hay là nơi hành Đạo?

佛Phật 口khẩu 所sở 生sanh 子tử 。
合hợp 掌chưởng 瞻chiêm 仰ngưỡng 待đãi 。
願nguyện 出xuất 微vi 妙diệu 音âm 。
時thời 為vi 如như 實thật 說thuyết 。

Phật tử miệng Phật sanh
Chắp tay chiêm ngưỡng trông
Xin nói vi diệu âm
Mong Phật nói nghĩa thâm

諸chư 天thiên 龍long 神thần 等đẳng 。
其kỳ 數số 如như 恒Hằng 沙sa 。
求cầu 佛Phật 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。
大đại 數số 有hữu 八bát 萬vạn 。

Chư thiên long quỷ thần
Số ấy như Hằng sa
Bồ-tát cầu Phật Đạo
Tổng số có tám vạn

又hựu 諸chư 萬vạn 億ức 國quốc 。
轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 至chí 。
合hợp 掌chưởng 以dĩ 敬kính 心tâm 。
欲dục 聞văn 具cụ 足túc 道Đạo 。

Vạn ức cõi phương khác
Chuyển Luân Thánh Vương đến
Chắp tay lòng thành khẩn
Muốn nghe Đạo viên mãn"

^❖

爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
Lúc bấy giờ Phật bảo ngài Thu Lộ Tử:

止chỉ 止chỉ 。不bất 須tu 復phục 說thuyết 。若nhược 說thuyết 是thị 事sự 。一nhất 切thiết 世thế 間gian 。諸chư 天thiên 及cập 人nhân 。皆giai 當đương 驚kinh 疑nghi 。
"Thôi đi! Thôi đi! Không cần phải nói thêm gì nữa. Nếu Ta nói việc này thì chư thiên và người trong tất cả thế gian đều sẽ kinh sợ và sanh lòng hoài nghi."

舍Xá 利Lợi 弗Phất 重trùng 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
Ngài Thu Lộ Tử lại thưa với Phật rằng:

世Thế 尊Tôn 。惟duy 願nguyện 說thuyết 之chi 。惟duy 願nguyện 說thuyết 之chi 。
"Thưa Thế Tôn! Kính mong hãy nói! Kính mong hãy nói!

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。是thị 會hội 無vô 數số 。百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。阿a 僧tăng 祇kỳ 眾chúng 生sanh 。曾tằng 見kiến 諸chư 佛Phật 。諸chư 根căn 猛mãnh 利lợi 。智trí 慧tuệ 明minh 了liễu 。聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。則tắc 能năng 敬kính 信tín 。
Vì sao thế? Bởi trong đại hội này có vô số tỷ ức vô số chúng sanh đã từng thấy chư Phật, có các căn lanh lợi và trí tuệ sáng suốt. Khi nghe Phật nói, họ liền có thể cung kính và tín thọ."

爾nhĩ 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
Lúc bấy giờ ngài Thu Lộ Tử muốn tuyên lại nghĩa lý ở trên nên nói kệ rằng:

法Pháp 王Vương 無Vô 上Thượng 尊Tôn 。
惟duy 說thuyết 願nguyện 勿vật 慮lự 。
是thị 會hội 無vô 量lượng 眾chúng 。
有hữu 能năng 敬kính 信tín 者giả 。

"Pháp Vương Vô Thượng Tôn
Xin nói chớ lưỡng lự
Hội này vô lượng chúng
Họ có thể kính tin"

佛Phật 復phục 止chỉ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
Đức Phật lại cản ngài Thu Lộ Tử:

若nhược 說thuyết 是thị 事sự 。一nhất 切thiết 世thế 間gian 。天thiên 。人nhân 。阿a 修tu 羅la 。皆giai 當đương 驚kinh 疑nghi 。增tăng 上thượng 慢mạn 比Bỉ 丘Khâu 。將tương 墜trụy 於ư 大đại 坑khanh 。
"Nếu Ta nói việc này thì trời, người, và phi thiên trong tất cả thế gian đều sẽ kinh sợ và sanh lòng hoài nghi. Còn những Bhikṣu tăng thượng mạn sẽ rơi xuống hầm lửa lớn."

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。重trùng 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
Lúc bấy giờ Thế Tôn tuyên lại nghĩa lý ở trên với bài kệ rằng:

止chỉ 止chỉ 不bất 須tu 說thuyết 。
我ngã 法Pháp 妙diệu 難nan 思tư 。
諸chư 增tăng 上thượng 慢mạn 者giả 。
聞văn 必tất 不bất 敬kính 信tín 。

"Thôi thôi đừng nói nữa
Pháp Ta diệu vô cùng
Những ai tăng thượng mạn
Khi nghe chẳng kính tin"

爾nhĩ 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。重trùng 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
Lúc bấy giờ ngài Thu Lộ Tử lại thưa với Phật rằng:

世Thế 尊Tôn 。惟duy 願nguyện 說thuyết 之chi 。惟duy 願nguyện 說thuyết 之chi 。今kim 此thử 會hội 中trung 。如như 我ngã 等đẳng 比tỉ 。百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。世thế 世thế 已dĩ 曾tằng 。從tùng 佛Phật 受thọ 化hóa 。如như 此thử 人nhân 等đẳng 。必tất 能năng 敬kính 信tín 。長trường 夜dạ 安an 隱ẩn 。多đa 所sở 饒nhiêu 益ích 。
"Thưa Thế Tôn! Kính mong hãy nói! Kính mong hãy nói! Nay ở trong đại hội đây có một tỷ ức vị bằng như con. Đời đời họ đã từng được Phật giáo hóa. Người như thế tất sẽ có thể cung kính và tín thọ. Trong đêm dài, họ sẽ được bình an và có nhiều lợi ích."

爾nhĩ 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
Lúc bấy giờ ngài Thu Lộ Tử muốn tuyên lại nghĩa lý ở trên nên nói kệ rằng:

無vô 上thượng 兩Lưỡng 足Túc 尊Tôn 。
願nguyện 說thuyết 第đệ 一nhất 法Pháp 。
我ngã 為vi 佛Phật 長trưởng 子tử 。
惟duy 垂thùy 分phân 別biệt 說thuyết 。

"Vô thượng Lưỡng Túc Tôn
Xin nói Pháp đệ nhất
Con là Phật trưởng tử
Mong Ngài phân biệt nói

是thị 會hội 無vô 量lượng 眾chúng 。
能năng 敬kính 信tín 此thử 法Pháp 。
佛Phật 已dĩ 曾tằng 世thế 世thế 。
教giáo 化hóa 如như 是thị 等đẳng 。

Hội này vô lượng chúng
Sẽ kính tin Pháp này
Phật đã từng đời đời
Giáo hóa người như thế

皆giai 一nhất 心tâm 合hợp 掌chưởng 。
欲dục 聽thính 受thọ 佛Phật 語ngữ 。
我ngã 等đẳng 千thiên 二nhị 百bách 。
及cập 餘dư 求cầu 佛Phật 者giả 。

Một lòng đồng chắp tay
Muốn nghe lời Phật dạy
Chúng con một ngàn hai
Cùng người cầu Phật Đạo

願nguyện 為vì 此thử 眾chúng 故cố 。
惟duy 垂thùy 分phân 別biệt 說thuyết 。
是thị 等đẳng 聞văn 此thử 法Pháp 。
則tắc 生sanh 大đại 歡hoan 喜hỷ 。

Nguyện vì đại chúng đây
Mong Ngài phân biệt nói
Khi họ nghe Pháp này
Tức sanh đại hoan hỷ"

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
Lúc bấy giờ Thế Tôn bảo ngài Thu Lộ Tử:

汝nhữ 已dĩ 殷ân 勤cần 三tam 請thỉnh 。豈khởi 得đắc 不bất 說thuyết 。汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。善thiện 思tư 念niệm 之chi 。吾ngô 當đương 為vì 汝nhữ 。分phân 別biệt 解giải 說thuyết 。
"Ông đã ân cần thỉnh cầu đến ba lần, làm sao Như Lai chẳng thể không nói. Ông nay lắng nghe và khéo tư duy. Ta sẽ phân biệt và giảng giải cho ông."

^❖

說thuyết 此thử 語ngữ 時thời 。會hội 中trung 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。優Ưu 婆Bà 夷Di 。五ngũ 千thiên 人nhân 等đẳng 。即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。禮lễ 佛Phật 而nhi 退thoái 。
Khi nói lời ấy xong, trong đại hội có 5.000 vị Bhikṣu, Bhikṣuṇī, Thanh Tín Nam, và Thanh Tín Nữ liền từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ Phật rồi cáo lui.

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。此thử 輩bối 罪tội 根căn 深thâm 重trọng 。及cập 增tăng 上thượng 慢mạn 。未vị 得đắc 謂vị 得đắc 。未vị 證chứng 謂vị 證chứng 。有hữu 如như 此thử 失thất 。是thị 以dĩ 不bất 住trụ 。世Thế 尊Tôn 默mặc 然nhiên 。而nhi 不bất 制chế 止chỉ 。
Vì sao thế? Bởi tội căn của những hạng người đó thâm trọng và còn tăng thượng mạn. Chưa đắc mà nói đã đắc. Chưa chứng mà nói đã chứng. Với các lỗi lầm như thế nên chẳng thể ở lại. Thế Tôn lặng yên và không cản ngăn họ.

爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
Lúc bấy giờ Phật bảo ngài Thu Lộ Tử:

我ngã 今kim 此thử 眾chúng 。無vô 復phục 枝chi 葉diệp 。純thuần 有hữu 貞trinh 實thật 。
"Thính chúng của Ta bây giờ đã không còn cành và lá, mà chỉ thuần nhất toàn thân cây.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。如như 是thị 增tăng 上thượng 慢mạn 人nhân 。退thoái 亦diệc 佳giai 矣hĩ 。汝nhữ 今kim 善thiện 聽thính 。當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。
Này Thu Lộ Tử! Thật rất tốt khi hạng người tăng thượng mạn như thế rời khỏi. Ông nay hãy lắng nghe. Ta sẽ thuyết giảng cho ông."

舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。
Ngài Thu Lộ Tử thưa rằng:

唯dụy 然nhiên 世Thế 尊Tôn 。願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 。
"Dạ vâng, thưa Thế Tôn! Con vui thích muốn nghe."

^❖

佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
Phật bảo ngài Thu Lộ Tử:

如như 是thị 妙diệu 法Pháp 。諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。時thời 乃nãi 說thuyết 之chi 。如như 優ưu 曇đàm 鉢bát 華hoa 。時thời 一nhất 現hiện 耳nhĩ 。
"Diệu Pháp của chư Phật Như Lai chỉ nói trong một dịp đặc biệt, như hoa linh thụy rất lâu mới nở một lần.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。汝nhữ 等đẳng 當đương 信tín 。佛Phật 之chi 所sở 說thuyết 。言ngôn 不bất 虛hư 妄vọng 。
Này Thu Lộ Tử! Các ông nên tín thọ lời của Ta nói. Đó là vì lời của Phật quyết không hư vọng.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。諸chư 佛Phật 隨tùy 宜nghi 說thuyết 法Pháp 。意ý 趣thú 難nan 解giải 。
Này Thu Lộ Tử! Chư Phật tùy thuận thích nghi thuyết Pháp, nghĩa thú ấy khó lý giải.

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。我ngã 以dĩ 無vô 數số 方phương 便tiện 。種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。譬thí 喻dụ 言ngôn 辭từ 。演diễn 說thuyết 諸chư 法Pháp 。是thị 法Pháp 非phi 思tư 量lượng 。分phân 別biệt 之chi 所sở 能năng 解giải 。唯duy 有hữu 諸chư 佛Phật 。乃nãi 能năng 知tri 之chi 。
Vì sao thế? Bởi Ta dùng vô số phương tiện cùng mọi nhân duyên và ngôn từ thí dụ để diễn nói các Pháp. Pháp này chẳng thể suy lường hay phân biệt mà có thể lý giải được. Duy chỉ có chư Phật mới có thể biết.

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。唯duy 以dĩ 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 故cố 。出xuất 現hiện 於ư 世thế 。
Vì sao thế? Bởi chư Phật Thế Tôn xuất hiện ở thế gian chỉ vì một đại sự nhân duyên.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。云vân 何hà 名danh 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。唯duy 以dĩ 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 故cố 。出xuất 現hiện 於ư 世thế 。
Này Thu Lộ Tử! Chư Phật Thế Tôn xuất hiện ở thế gian chỉ vì một đại sự nhân duyên nghĩa là sao?

諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。使sử 得đắc 清thanh 淨tịnh 故cố 。出xuất 現hiện 於ư 世thế 。欲dục 示thị 眾chúng 生sanh 佛Phật 。之chi 知tri 見kiến 故cố 。出xuất 現hiện 於ư 世thế 。欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。悟ngộ 佛Phật 知tri 見kiến 故cố 。出xuất 現hiện 於ư 世thế 。欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 道Đạo 故cố 。出xuất 現hiện 於ư 世thế 。

- Chư Phật Thế Tôn xuất hiện ở thế gian là vì muốn khiến chúng sanh Mở Tri Kiến của Phật để được thanh tịnh.

- Chư Phật Thế Tôn xuất hiện ở thế gian là vì muốn khiến chúng sanh Thấy Tri Kiến của Phật.

- Chư Phật Thế Tôn xuất hiện ở thế gian là vì muốn khiến chúng sanh Hiểu Tri Kiến của Phật.

- Chư Phật Thế Tôn xuất hiện ở thế gian là vì muốn khiến chúng sanh Vào Tri Kiến của Phật.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。是thị 為vi 諸chư 佛Phật 。以dĩ 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 故cố 。出xuất 現hiện 於ư 世thế 。
Này Thu Lộ Tử! Đây là những việc của một đại sự nhân duyên mà chư Phật xuất hiện ở thế gian."

^❖

佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
Phật bảo ngài Thu Lộ Tử:

諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。但đãn 教giáo 化hóa 菩Bồ 薩Tát 。諸chư 有hữu 所sở 作tác 。常thường 為vi 一nhất 事sự 。唯duy 以dĩ 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。示thị 悟ngộ 眾chúng 生sanh 。
"Chư Phật Như Lai chỉ giáo hóa Bồ-tát. Mọi việc làm của chư Phật luôn chỉ vì một việc: đó là khai ngộ chúng sanh đến tri kiến của Phật.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。如Như 來Lai 但đãn 以dĩ 。一nhất 佛Phật 乘Thừa 故cố 。為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。無vô 有hữu 餘dư 乘thừa 。若nhược 二nhị 。若nhược 三tam 。
Này Thu Lộ Tử! Như Lai chỉ dùng một Phật Thừa để thuyết Pháp cho chúng sanh. Không có thừa nào khác, không hai cũng không ba.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。一nhất 切thiết 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。
Này Thu Lộ Tử! Pháp của tất cả chư Phật ở mười phương cũng lại như vậy.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。以dĩ 無vô 量lượng 無vô 數số 方phương 便tiện 。種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。譬thí 喻dụ 言ngôn 辭từ 。而nhi 為vì 眾chúng 生sanh 。演diễn 說thuyết 諸chư 法Pháp 。是thị 法Pháp 皆giai 為vì 。一nhất 佛Phật 乘Thừa 故cố 。是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。從tùng 諸chư 佛Phật 聞văn 法Pháp 。究cứu 竟cánh 皆giai 得đắc 。一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
Này Thu Lộ Tử! Chư Phật vào thuở quá khứ đã dùng vô lượng vô số phương tiện cùng đủ mọi nhân duyên và ngôn từ thí dụ mà diễn nói các Pháp cho chúng sanh. Các Pháp này đều là vì một Phật Thừa. Khi các chúng sanh này nghe Pháp từ chư Phật thì cứu cánh đều sẽ đắc Nhất Thiết Chủng Trí.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。未vị 來lai 諸chư 佛Phật 。當đương 出xuất 於ư 世thế 。亦diệc 以dĩ 無vô 量lượng 。無vô 數số 方phương 便tiện 。種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。譬thí 喻dụ 言ngôn 辭từ 。而nhi 為vì 眾chúng 生sanh 。演diễn 說thuyết 諸chư 法Pháp 。是thị 法Pháp 皆giai 為vì 。一nhất 佛Phật 乘Thừa 故cố 。是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。從tùng 佛Phật 聞văn 法Pháp 。究cứu 竟cánh 皆giai 得đắc 。一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
Này Thu Lộ Tử! Vào đời vị lai, chư Phật xuất hiện ở thế gian cũng sẽ dùng vô lượng vô số phương tiện cùng đủ mọi nhân duyên và ngôn từ thí dụ mà diễn nói các Pháp cho chúng sanh. Các Pháp này đều là vì một Phật Thừa. Khi các chúng sanh này nghe Pháp từ chư Phật thì cứu cánh đều sẽ đắc Nhất Thiết Chủng Trí.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。現hiện 在tại 十thập 方phương 。無vô 量lượng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 佛Phật 土độ 中trung 。諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。多đa 所sở 饒nhiêu 益ích 。安an 樂lạc 眾chúng 生sanh 。是thị 諸chư 佛Phật 亦diệc 以dĩ 無vô 量lượng 。無vô 數số 方phương 便tiện 。種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。譬thí 喻dụ 言ngôn 辭từ 。而nhi 為vì 眾chúng 生sanh 。演diễn 說thuyết 諸chư 法Pháp 。是thị 法Pháp 皆giai 為vì 。一nhất 佛Phật 乘Thừa 故cố 。是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。從tùng 佛Phật 聞văn 法Pháp 。究cứu 竟cánh 皆giai 得đắc 。一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
Này Thu Lộ Tử! Hiện tại ở vô lượng tỷ ức cõi Phật trong mười phương, chư Phật Thế Tôn đang làm nhiều việc lợi ích an vui cho chúng sanh. Các Đức Phật đó cũng đang dùng vô lượng vô số phương tiện cùng đủ mọi nhân duyên và ngôn từ thí dụ mà diễn nói các Pháp cho chúng sanh. Các Pháp này đều là vì một Phật Thừa. Khi các chúng sanh này nghe Pháp từ chư Phật thì cứu cánh đều sẽ đắc Nhất Thiết Chủng Trí.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。是thị 諸chư 佛Phật 但đãn 教giáo 化hóa 菩Bồ 薩Tát 。欲dục 以dĩ 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。示thị 眾chúng 生sanh 故cố 。欲dục 以dĩ 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。悟ngộ 眾chúng 生sanh 故cố 。欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。入nhập 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 故cố 。
Này Thu Lộ Tử! Chư Phật đó chỉ giáo hóa Bồ-tát là vì chư Phật muốn chỉ dẫn chúng sanh thấy tri kiến của Phật, muốn giác ngộ chúng sanh đến tri kiến của Phật, và muốn dẫn chúng sanh vào tri kiến của Phật.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。我ngã 今kim 亦diệc 復phục 如như 是thị 。知tri 諸chư 眾chúng 生sanh 。有hữu 種chủng 種chủng 欲dục 。深thâm 心tâm 所sở 著trước 。隨tùy 其kỳ 本bổn 性tánh 。以dĩ 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。譬thí 喻dụ 言ngôn 辭từ 。方phương 便tiện 力lực 。而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。
Này Thu Lộ Tử! Ta nay cũng lại như vậy. Ta biết các chúng sanh có đủ mọi điều mong muốn với tùy theo căn tánh mà cõi lòng bám vào, nên Như Lai dùng đủ mọi nhân duyên cùng ngôn từ thí dụ và sức phương tiện mà thuyết Pháp cho họ.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。如như 此thử 皆giai 為vi 。得đắc 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 故cố 。
Này Thu Lộ Tử! Ta làm như thế để họ đều đắc Nhất Thiết Chủng Trí của một Phật Thừa.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。十thập 方phương 世thế 界giới 中trung 。尚thượng 無vô 二nhị 乘thừa 。何hà 況huống 有hữu 三tam 。
Này Thu Lộ Tử! Ở các thế giới trong mười phương còn chẳng có hai thừa, huống nữa là ba.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。諸chư 佛Phật 出xuất 於ư 。五ngũ 濁trược 惡ác 世thế 。所sở 謂vị 。劫kiếp 濁trược 。煩phiền 惱não 濁trược 。眾chúng 生sanh 濁trược 。見kiến 濁trược 。命mạng 濁trược 。
Này Thu Lộ Tử! Chư Phật xuất hiện trong đời ác năm trược, bao gồm: ô trược của thời gian, ô trược của cái thấy, ô trược của phiền não, ô trược của chúng sanh, và ô trược của thọ mạng.

如như 是thị 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。劫kiếp 濁trược 亂loạn 時thời 。眾chúng 生sanh 垢cấu 重trọng 。慳san 貪tham 嫉tật 妬đố 。成thành 就tựu 諸chư 不bất 善thiện 根căn 故cố 。諸chư 佛Phật 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。
Vì thế, Thu Lộ Tử! Do bởi ở trong kiếp ô trược hỗn loạn, chúng sanh tạo nghiệp nặng bất tịnh, tham lam đố kỵ, và thành tựu các căn chẳng lành. Cho nên chư Phật dùng sức phương tiện, ở trong một Phật Thừa mà phân biệt nói có ba.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。若nhược 我ngã 弟đệ 子tử 。自tự 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。辟Bích 支Chi 佛Phật 者giả 。不bất 聞văn 不bất 知tri 。諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。但đãn 教giáo 化hóa 菩Bồ 薩Tát 事sự 。此thử 非phi 佛Phật 弟đệ 子tử 。非phi 阿A 羅La 漢Hán 。非phi 辟Bích 支Chi 佛Phật 。
Này Thu Lộ Tử! Nếu có đệ tử của Ta tự gọi mình là bậc Ưng Chân hay Độc Giác mà chẳng nghe chẳng biết về việc chư Phật Như Lai chỉ giáo hóa Bồ-tát, thì người ấy không phải là đệ tử của Phật, cũng chẳng phải là bậc Ưng Chân hay Độc Giác.

又hựu 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。是thị 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。自tự 謂vị 已dĩ 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。是thị 最tối 後hậu 身thân 。究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。便tiện 不bất 復phục 志chí 求cầu 。阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。當đương 知tri 此thử 輩bối 。皆giai 是thị 增tăng 上thượng 慢mạn 人nhân 。
Lại nữa, Thu Lộ Tử! Các vị Bhikṣu hoặc Bhikṣuṇī nào tự cho mình đã đắc Đạo Ưng Chân, trụ ở thân cuối cùng và sẽ đạt tới Cứu Cánh Tịch Diệt, nhưng lại chẳng chí cầu Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác, thì phải biết họ đều là hạng người tăng thượng mạn.

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。若nhược 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。實thật 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。若nhược 不bất 信tín 此thử 法Pháp 。無vô 有hữu 是thị 處xứ 。除trừ 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。現hiện 前tiền 無vô 佛Phật 。
Vì sao thế? Bởi nếu có vị Bhikṣu nào thật sự đắc Đạo Ưng Chân mà chẳng tin Pháp này thì quyết không thể có việc ấy--duy trừ sau khi Phật diệt độ và ở hiện đời không có Phật.

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。受thọ 持trì 讀độc 誦tụng 解giải 義nghĩa 者giả 。是thị 人nhân 難nan 得đắc 。若nhược 遇ngộ 餘dư 佛Phật 。於ư 此thử 法Pháp 中trung 。便tiện 得đắc 決quyết 了liễu 。
Vì sao thế? Bởi sau khi Phật diệt độ, những ai thọ trì đọc tụng và giảng giải nghĩa thú của các Kinh như vậy, thì người này rất khó gặp. Nếu họ gặp chư Phật khác thì sẽ ở trong Pháp này liền được quyết định liễu đạt.

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。汝nhữ 等đẳng 當đương 一nhất 心tâm 。信tín 解giải 受thọ 持trì 佛Phật 語ngữ 。諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。言ngôn 無vô 虛hư 妄vọng 。無vô 有hữu 餘dư 乘thừa 。唯duy 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。
Này Thu Lộ Tử! Các ông nên nhất tâm tín giải và thọ trì lời Phật dạy. Lời nói của chư Phật Như Lai quyết không hư dối. Không có thừa nào khác, duy chỉ có một Phật Thừa."

^❖

姚Diêu 秦Tần 龜Quy 茲Tư 法Pháp 師Sư 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch
Dịch sang cổ văn: Pháp sư Đồng Thọ (344-413)
Dịch sang tiếng Việt: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm và chấm câu: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm: 28/2/2012 ◊ Dịch nghĩa: 28/2/2012 ◊ Cập nhật: 24/10/2023

☸ Cách đọc âm tiếng Phạn

Bhikṣu: bíc su
Bhikṣuṇī: bíc su ni

_{Đang dùng phương ngữ:} Bắc ◈Nam

Tiếng Việt 古文古Cổ 文Văn 古Cổ 文Văn^Việt Góp Ý

_A A ^A ▲

Quyển: 1 2 3 4 5 6 7