阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất 百bách 八bát 十thập 七thất
A Tỳ Đạt Ma Đại Tỳ Bà Sa Luận ♦ Quyển 187
五ngũ 百bách 大đại 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
見kiến 蘊uẩn 第đệ 八bát 中trung 念niệm 住trụ 納nạp 息tức 第đệ 一nhất 之chi 一nhất
有hữu 四tứ 念niệm 住trụ 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 念niệm 住trụ 。 如như 是thị 等đẳng 章chương 。 及cập 解giải 章chương 義nghĩa 既ký 領lãnh 會hội 已dĩ 。 應ưng 廣quảng 分phân 別biệt 。 問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。 答đáp 為vi 欲dục 解giải 釋thích 契Khế 經Kinh 義nghĩa 故cố 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 四tứ 念niệm 住trụ 。 謂vị 身thân 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 法pháp 念niệm 住trụ 。 雖tuy 作tác 是thị 說thuyết 。 而nhi 不bất 分phân 別biệt 。 若nhược 修tu 身thân 念niệm 住trụ 彼bỉ 受thọ 耶da 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 彼bỉ 經kinh 是thị 此thử 論luận 所sở 依y 根căn 本bổn 。 彼bỉ 所sở 不bất 分phân 別biệt 者giả 。 今kim 盡tận 應ưng 說thuyết 故cố 作tác 斯tư 論luận 。 然nhiên 佛Phật 說thuyết 有hữu 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 。 一nhất 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 二nhị 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 三tam 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。 於ư 何hà 處xứ 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 一nhất 趣thú 道đạo 能năng 令linh 有hữu 情tình 。 清thanh 淨tịnh 超siêu 滅diệt 憂ưu 苦khổ 。 謂vị 四tứ 念niệm 住trụ 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。
謂vị 於ư 身thân 循tuần 身thân 觀quán 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 於ư 法pháp 循tuần 法pháp 觀quán 念niệm 住trụ 。 復phục 何hà 處xứ 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 若nhược 有hữu 說thuyết 。 善thiện 法Pháp 聚tụ 者giả 即tức 四tứ 念niệm 住trụ 。 是thị 為vi 正chánh 說thuyết 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 淳thuần 具cụ 圓viên 滿mãn 善thiện 法Pháp 。 聚tụ 者giả 唯duy 四tứ 念niệm 住trụ 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。
謂vị 於ư 身thân 循tuần 身thân 觀quán 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 復phục 何hà 處xứ 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 若nhược 有hữu 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 即tức 四tứ 念niệm 住trụ 。 是thị 為vi 正chánh 說thuyết 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 具cụ 足túc 攝nhiếp 受thọ 一nhất 切thiết 法pháp 。 者giả 唯duy 四tứ 念niệm 住trụ 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。
謂vị 於ư 身thân 循tuần 身thân 觀quán 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 中trung 三tam 經kinh 標tiêu 句cú 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 別biệt 說thuyết 自tự 性tánh 相tướng 雜tạp 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。 釋thích 句cú 皆giai 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 以dĩ 循tuần 觀quán 言ngôn 俱câu 目mục 慧tuệ 故cố 。 問vấn 何hà 故cố 世Thế 尊Tôn 。 於ư 標tiêu 句cú 中trung 。 或hoặc 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 或hoặc 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 或hoặc 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。 於ư 釋thích 句cú 中trung 唯duy 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 欲dục 令linh 勝thắng 義nghĩa 念niệm 住trụ 無vô 失thất 壞hoại 故cố 。 念niệm 住trụ 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 勝thắng 義nghĩa 。 二nhị 世thế 俗tục 。 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 是thị 勝thắng 義nghĩa 。 餘dư 是thị 世thế 俗tục 。 勝thắng 義nghĩa 念niệm 住trụ 於ư 一nhất 切thiết 。 時thời 不bất 可khả 失thất 壞hoại 。 故cố 佛Phật 於ư 釋thích 句cú 中trung 皆giai 說thuyết 自tự 性tánh 。 有hữu 說thuyết 。 由do 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 力lực 故cố 相tương/tướng 雜tạp 所sở 緣duyên 說thuyết 名danh 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 俱câu 以dĩ 慧tuệ 。 為vi 自tự 性tánh 故cố 。 謂vị 一nhất 慧tuệ 性tánh 由do 俱câu 有hữu 法pháp 相tướng 雜tạp 助trợ 伴bạn 。 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 即tức 名danh 相tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 由do 所sở 緣duyên 力lực 能năng 遍biến 隨tùy 觀quán 即tức 名danh 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。 由do 佛Phật 於ư 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 此thử 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 故cố 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 者giả 亦diệc 於ư 處xứ 處xứ 依y 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 而nhi 作tác 論luận 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 如như 說thuyết 。 云vân 何hà 身thân 念niệm 住trụ 。 謂vị 緣duyên 身thân 慧tuệ 。 乃nãi 至chí 云vân 何hà 法pháp 念niệm 住trụ 。 謂vị 緣duyên 法pháp 慧tuệ 。 是thị 謂vị 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trú 處xứ 。 此thử 即tức 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 有hữu 一nhất 趣thú 道đạo 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 說thuyết 。 云vân 何hà 身thân 念niệm 住trụ 。 謂vị 身thân 增tăng 上thượng 道đạo 所sở 生sanh 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 善thiện 。 乃nãi 至chí 云vân 何hà 法pháp 念niệm 住trụ 。 謂vị 法pháp 增tăng 上thượng 道đạo 所sở 生sanh 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 善thiện 是thị 。 謂vị 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trú 處xứ 。 此thử 即tức 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 善thiện 法Pháp 聚tụ 者giả 。 即tức 四tứ 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 說thuyết 。 云vân 何hà 身thân 念niệm 住trụ 。 謂vị 十thập 色sắc 處xứ 及cập 。 法pháp 處xứ 所sở 攝nhiếp 色sắc 。 云vân 何hà 受thọ 念niệm 住trụ 。 謂vị 六lục 受thọ 身thân 。 云vân 何hà 心tâm 念niệm 住trụ 。 謂vị 六lục 識thức 身thân 。 云vân 何hà 法pháp 念niệm 住trụ 。 謂vị 受thọ 蘊uẩn 所sở 不bất 攝nhiếp 非phi 色sắc 法pháp 處xứ 是thị 。 謂vị 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trú 處xứ 。 此thử 即tức 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 即tức 四tứ 念niệm 住trụ 。 如như 是thị 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 所sở 說thuyết 與dữ 契Khế 經Kinh 相tương 應ứng 。 是thị 故cố 此thử 中trung 。 亦diệc 依y 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 而nhi 作tác 論luận 。
問vấn 世Thế 尊Tôn 為vi 何hà 等đẳng 有hữu 。 情tình 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 為vi 何hà 等đẳng 有hữu 。 情tình 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 為vi 即tức 愚ngu 彼bỉ 三tam 種chủng 有hữu 情tình 說thuyết 三tam 念niệm 住trụ 。 謂vị 愚ngu 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 者giả 為vi 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 愚ngu 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 者giả 為vi 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。
復phục 次thứ 有hữu 情tình 行hành 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 初sơ 業nghiệp 等đẳng 。 為vi 初sơ 業nghiệp 者giả 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。 為vi 已dĩ 習tập 行hành 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 為vi 已dĩ 超siêu 作tác 意ý 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。
復phục 次thứ 有hữu 情tình 樂nhạo 欲dục 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 廣quảng 略lược 中trung 樂nhạo/nhạc/lạc 略lược 者giả 為vi 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 中trung 者giả 為vi 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 廣quảng 者giả 為vi 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。
復phục 次thứ 有hữu 情tình 根căn 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 利lợi 中trung 鈍độn 為vi 利lợi 根căn 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 為vi 中trung 根căn 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 為vi 鈍độn 根căn 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。
復phục 次thứ 有hữu 情tình 智trí 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 開khai 發phát 生sanh 智trí 分phân 別biệt 生sanh 智trí 引dẫn 導đạo 生sanh 智trí 。 開khai 發phát 生sanh 智trí 為vi 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 分phân 別biệt 生sanh 智trí 為vi 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 引dẫn 導đạo 生sanh 智trí 。 為vi 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。 為vì 如như 是thị 等đẳng 。 所sở 化hóa 有hữu 情tình 故cố 。 佛Phật 說thuyết 此thử 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 。
問vấn 此thử 三tam 念niệm 住trụ 誰thùy 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 答đáp 唯duy 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 非phi 餘dư 。 問vấn 何hà 故cố 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 不bất 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 若nhược 離ly 助trợ 伴bạn 唯duy 慧tuệ 不phủ 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 故cố 。 問vấn 何hà 故cố 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 不bất 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 彼bỉ 作tác 意ý 普phổ 散tán 故cố 。 唯duy 總tổng 略lược 所sở 緣duyên 作tác 意ý 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 問vấn 何hà 故cố 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 具cụ 二nhị 緣duyên 故cố 。 謂vị 攝nhiếp 受thọ 助trợ 伴bạn 故cố 。 及cập 總tổng 略lược 所sở 緣duyên 作tác 意ý 故cố 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 修tu 餘dư 念niệm 住trụ 應ưng 成thành 無vô 用dụng 。 答đáp 彼bỉ 能năng 引dẫn 發phát 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 非phi 為vi 無vô 用dụng 。 有hữu 說thuyết 。 斷đoạn 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 暫tạm 時thời 斷đoạn 。 二nhị 究cứu 竟cánh 斷đoạn 。 修tu 餘dư 念niệm 住trụ 能năng 暫tạm 時thời 斷đoạn 故cố 非phi 無vô 用dụng 。 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 聞văn 思tư 修tu 所sở 成thành 差sai 別biệt 。 問vấn 此thử 三tam 何hà 者giả 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 答đáp 修tu 所sở 成thành 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 非phi 餘dư 。 問vấn 何hà 故cố 聞văn 所sở 成thành 不bất 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 此thử 必tất 依y 名danh 乃nãi 於ư 義nghĩa 轉chuyển 。 唯duy 不bất 待đãi 名danh 於ư 義nghĩa 轉chuyển 道đạo 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 問vấn 何hà 故cố 思tư 所sở 成thành 不bất 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 由do 此thử 作tác 意ý 是thị 不bất 定định 地địa 所sở 攝nhiếp 故cố 。 唯duy 定định 地địa 所sở 攝nhiếp 道đạo 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 問vấn 何hà 故cố 修tu 所sở 成thành 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 具cụ 二nhị 緣duyên 故cố 。 謂vị 不bất 待đãi 名danh 於ư 義nghĩa 轉chuyển 故cố 。 及cập 定định 地địa 所sở 攝nhiếp 故cố 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 修tu 餘dư 二nhị 種chủng 應ưng 成thành 無vô 用dụng 。 答đáp 彼bỉ 能năng 引dẫn 發phát 修tu 所sở 成thành 故cố 。 謂vị 聞văn 所sở 成thành 。 能năng 引dẫn 發phát 思tư 所sở 成thành 。 思tư 所sở 成thành 能năng 引dẫn 發phát 修tu 所sở 成thành 。 修tu 所sở 成thành 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 故cố 非phi 無vô 用dụng 。 有hữu 說thuyết 。 斷đoạn 有hữu 二nhị 種chủng 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 修tu 所sở 成thành 念niệm 住trụ 。 復phục 有hữu 四tứ 種chủng 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 問vấn 此thử 四tứ 何hà 者giả 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 答đáp 法pháp 念niệm 住trụ 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 非phi 餘dư 。 問vấn 何hà 故cố 前tiền 三tam 念niệm 住trụ 不bất 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 彼bỉ 是thị 自tự 相tương/tướng 作tác 意ý 所sở 攝nhiếp 故cố 。 唯duy 共cộng 相tương 作tác 意ý 所sở 攝nhiếp 道đạo 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 一nhất 一nhất 蘊uẩn 各các 別biệt 緣duyên 故cố 。 要yếu 總tổng 緣duyên 四tứ 蘊uẩn 五ngũ 蘊uẩn 或hoặc 離ly 蘊uẩn 道đạo 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 修tu 前tiền 三tam 種chủng 應ưng 成thành 無vô 用dụng 。 答đáp 能năng 引dẫn 發phát 法pháp 念niệm 住trụ 故cố 。 謂vị 身thân 念niệm 住trụ 能năng 引dẫn 受thọ 念niệm 住trụ 。 受thọ 念niệm 住trụ 能năng 引dẫn 心tâm 念niệm 住trụ 。 心tâm 念niệm 住trụ 能năng 引dẫn 法pháp 念niệm 住trụ 。 法pháp 念niệm 住trụ 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 故cố 非phi 無vô 用dụng 。 有hữu 說thuyết 。 要yếu 先tiên 分phân 別biệt 諸chư 蘊uẩn 。 後hậu 方phương 能năng 總tổng 緣duyên 。 而nhi 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 故cố 非phi 無vô 用dụng 。 有hữu 說thuyết 。 斷đoạn 有hữu 二nhị 種chủng 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 法pháp 念niệm 住trụ 復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 雜tạp 緣duyên 。 二nhị 不bất 雜tạp 緣duyên 。 若nhược 緣duyên 想tưởng 行hành 蘊uẩn 及cập 無vô 為vi 名danh 不bất 雜tạp 緣duyên 。 若nhược 於ư 五ngũ 蘊uẩn 或hoặc 二nhị 二nhị 緣duyên 或hoặc 三tam 三tam 緣duyên 或hoặc 四tứ 四tứ 緣duyên 或hoặc 五ngũ 總tổng 緣duyên 及cập 無vô 為vi 名danh 為vi 雜tạp 緣duyên 。 問vấn 此thử 中trung 何hà 等đẳng 法pháp 念niệm 住trụ 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 答đáp 二nhị 俱câu 能năng 斷đoạn 。 謂vị 若nhược 緣duyên 苦khổ 集tập 道Đạo 諦Đế 斷đoạn 煩phiền 惱não 道đạo 。 是thị 雜tạp 緣duyên 法pháp 念niệm 住trụ 。 若nhược 緣duyên 滅Diệt 諦Đế 斷đoạn 煩phiền 惱não 道đạo 。 是thị 不bất 雜tạp 緣duyên 法pháp 念niệm 住trụ 。
此thử 中trung 或hoặc 總tổng 說thuyết 一nhất 念niệm 住trụ 。 謂vị 大đại 地địa 法pháp 慧tuệ 根căn 慧tuệ 力lực 正chánh 見kiến 。 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 支Chi 。 或hoặc 說thuyết 二nhị 。 謂vị 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 縛phược 解giải 繫hệ 不bất 繫hệ 。 或hoặc 說thuyết 三tam 。 謂vị 軟nhuyễn 中trung 上thượng 品phẩm 。 或hoặc 聞văn 思tư 修tu 所sở 成thành 。 或hoặc 說thuyết 四tứ 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 或hoặc 說thuyết 五ngũ 。 謂vị 三tam 界giới 繫hệ 學học 無Vô 學Học 。 或hoặc 說thuyết 六lục 。 謂vị 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 各các 有hữu 軟nhuyễn 中trung 上thượng 品phẩm 。 或hoặc 說thuyết 八bát 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 各các 有hữu 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 或hoặc 說thuyết 九cửu 。 謂vị 軟nhuyễn 軟nhuyễn 乃nãi 至chí 上thượng 上thượng 。 或hoặc 說thuyết 十thập 二nhị 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 各các 有hữu 軟nhuyễn 中trung 上thượng 品phẩm 。
復phục 有hữu 別biệt 說thuyết 十thập 二nhị 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 如như 身thân 三tam 種chủng 。 乃nãi 至chí 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 或hoặc 說thuyết 十thập 八bát 。 謂vị 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 各các 有hữu 軟nhuyễn 軟nhuyễn 乃nãi 至chí 上thượng 上thượng 品phẩm 。 或hoặc 說thuyết 二nhị 十thập 四tứ 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 軟nhuyễn 中trung 上thượng 品phẩm 。 各các 有hữu 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 或hoặc 說thuyết 三tam 十thập 六lục 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 各các 有hữu 軟nhuyễn 軟nhuyễn 乃nãi 至chí 上thượng 上thượng 品phẩm 。
復phục 有hữu 別biệt 說thuyết 三tam 十thập 六lục 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 厭yếm 逆nghịch 想tưởng 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 不bất 厭yếm 逆nghịch 想tưởng 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 俱câu 離ly 捨xả 。 正chánh 念niệm 正chánh 知tri 。 如như 於ư 內nội 身thân 。 於ư 外ngoại 身thân 內nội 。 外ngoại 身thân 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 於ư 身thân 有hữu 九cửu 。 乃nãi 至chí 於ư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 或hoặc 說thuyết 七thất 十thập 二nhị 。 謂vị 身thân 念niệm 住trụ 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 各các 有hữu 軟nhuyễn 軟nhuyễn 乃nãi 至chí 上thượng 上thượng 品phẩm 。 如như 身thân 念niệm 住trụ 有hữu 十thập 八bát 。 乃nãi 至chí 法pháp 念niệm 住trụ 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 約ước 相tương 續tục 剎sát 那na 分phân 別biệt 則tắc 有hữu 無vô 量lượng 念niệm 住trụ 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 於ư 一nhất 等đẳng 廣quảng 說thuyết 四tứ 念niệm 住trụ 。 於ư 無vô 量lượng 略lược 說thuyết 四tứ 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 為vi 對đối 治trị 四tứ 顛điên 倒đảo 故cố 。 謂vị 對đối 治trị 於ư 不bất 淨tịnh 淨tịnh 想tưởng 。 顛điên 倒đảo 故cố 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 於ư 苦khổ 樂lạc 想tưởng 顛điên 倒đảo 故cố 說thuyết 受thọ 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 於ư 無vô 常thường 常thường 想tưởng 。 顛điên 倒đảo 故cố 說thuyết 心tâm 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 於ư 無vô 我ngã 我ngã 想tưởng 。 顛điên 倒đảo 故cố 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 對đối 治trị 四tứ 食thực 故cố 。 謂vị 對đối 治trị 段đoạn 食thực 故cố 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 觸xúc 食thực 故cố 說thuyết 受thọ 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 識thức 食thực 故cố 說thuyết 心tâm 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 意ý 思tư 食thực 故cố 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 對đối 治trị 四tứ 識thức 住trụ 故cố 。 謂vị 對đối 治trị 色sắc 近cận 行hành 識thức 住trụ 故cố 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 受thọ 近cận 行hành 識thức 住trụ 故cố 說thuyết 受thọ 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 住trụ 彼bỉ 識thức 故cố 說thuyết 心tâm 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 想tưởng 近cận 行hàng 行hàng 近cận 行hành 識thức 住trụ 故cố 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 對đối 治trị 五ngũ 蘊uẩn 故cố 。 謂vị 對đối 治trị 色sắc 蘊uẩn 故cố 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 受thọ 蘊uẩn 故cố 說thuyết 受thọ 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 識thức 蘊uẩn 故cố 說thuyết 心tâm 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 想tưởng 蘊uẩn 行hành 蘊uẩn 故cố 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 對đối 治trị 四tứ 種chủng 不bất 修tu 故cố 。 謂vị 對đối 治trị 不bất 修tu 身thân 故cố 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 不bất 修tu 戒giới 故cố 說thuyết 受thọ 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 不bất 修tu 心tâm 故cố 說thuyết 心tâm 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 不bất 修tu 慧tuệ 故cố 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 與dữ 四tứ 修tu 同đồng 法pháp 故cố 。 說thuyết 四tứ 念niệm 住trụ 。 謂vị 與dữ 修tu 身thân 同đồng 法pháp 故cố 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 與dữ 修tu 戒giới 同đồng 法pháp 故cố 說thuyết 受thọ 念niệm 住trụ 。 與dữ 修tu 心tâm 同đồng 法pháp 故cố 說thuyết 心tâm 念niệm 住trụ 。 與dữ 修tu 慧tuệ 同đồng 法pháp 故cố 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 。 問vấn 念niệm 住trụ 以dĩ 何hà 為vi 自tự 性tánh 。 為vi 以dĩ 念niệm 為vi 以dĩ 慧tuệ 耶da 。 若nhược 以dĩ 念niệm 者giả 。 此thử 說thuyết 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 於ư 身thân 循tuần 身thân 觀quán 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 若nhược 以dĩ 慧tuệ 者giả 。 何hà 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 當đương 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 於ư 何hà 處xứ 應ưng 觀quán 念niệm 根căn 。 謂vị 於ư 四tứ 念niệm 住trụ 。 答đáp 應ưng 說thuyết 慧tuệ 為vi 自tự 性tánh 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 何hà 故cố 名danh 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 念niệm 於ư 此thử 住trụ 等đẳng 住trụ 。 各các 住trụ 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 如như 象tượng 馬mã 等đẳng 所sở 住trú 處xứ 名danh 象tượng 馬mã 等đẳng 住trụ 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 由do 念niệm 力lực 能năng 於ư 所sở 緣duyên 起khởi 差sai 別biệt 。 廣quảng 博bác 作tác 用dụng 。 而nhi 不bất 失thất 壞hoại 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 由do 念niệm 力lực 故cố 此thử 瑜du 伽già 師sư 審thẩm 記ký 所sở 緣duyên 。 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 忘vong 已dĩ 還hoàn 憶ức 。 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 修tu 行hành 者giả 於ư 所sở 緣duyên 中trung 先tiên 以dĩ 念niệm 安an 住trụ 然nhiên 後hậu 觀quán 察sát 。 復phục 於ư 所sở 緣duyên 先tiên 通thông 達đạt 已dĩ 後hậu 以dĩ 念niệm 安an 住trụ 。 為vi 守thủ 護hộ 故cố 。 如như 守thủ 門môn 者giả 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 修tu 行hành 者giả 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 。 先tiên 以dĩ 念niệm 攝nhiếp 持trì 。 後hậu 以dĩ 慧tuệ 觀quán 察sát 。 而nhi 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 譬thí 如như 田điền 夫phu 先tiên 以dĩ 左tả 手thủ 攬lãm 取thủ 草thảo 等đẳng 。 後hậu 以dĩ 右hữu 手thủ 執chấp 鎌# 刈ngải 之chi 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 瑜du 伽già 師sư 被bị 念niệm 鎧khải 甲giáp 。 於ư 心tâm 相tương 續tục 上thượng 。 執chấp 慧tuệ 刀đao 杖trượng 在tại 生sanh 死tử 陣trận 中trung 。 不bất 為vị 煩phiền 惱não 。 怨oán 所sở 降hàng 伏phục 。 而nhi 能năng 降hàng 伏phục 。 於ư 彼bỉ 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 遮già 取thủ 自tự 性tánh 過quá 故cố 說thuyết 名danh 念niệm 住trụ 。 若nhược 名danh 慧tuệ 住trụ 者giả 便tiện 有hữu 取thủ 。 自tự 性tánh 過quá 失thất 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 顯hiển 非phi 唯duy 自tự 性tánh 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 由do 是thị 等đẳng 緣duyên 。 但đãn 名danh 念niệm 住trụ 不bất 名danh 慧tuệ 住trụ 。 問vấn 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 復phục 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 於ư 何hà 處xứ 應ưng 觀quán 念niệm 根căn 謂vị 於ư 四tứ 念niệm 住trụ 。 答đáp 以dĩ 念niệm 根căn 於ư 念niệm 住trụ 位vị 作tác 用dụng 增tăng 上thượng 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 如như 信tín 根căn 於ư 四tứ 證chứng 淨tịnh 位vị 作tác 用dụng 增tăng 上thượng 故cố 。 佛Phật 復phục 說thuyết 。 於ư 何hà 處xứ 應ưng 觀quán 信tín 根căn 謂vị 於ư 四tứ 證chứng 淨tịnh 。 如như 是thị 精tinh 進tấn 。 根căn 於ư 四tứ 正Chánh 斷Đoạn 。 定định 根căn 於ư 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 慧tuệ 根căn 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 世Thế 尊Tôn 乃nãi 至chí 復phục 說thuyết 。 於ư 何hà 處xứ 應ưng 觀quán 慧tuệ 根căn 。 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 謂vị 念niệm 住trụ 自tự 性tánh 。
已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 。 所sở 以dĩ 今kim 當đương 說thuyết 。 何hà 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 念niệm 住trụ 是thị 何hà 義nghĩa 。 答đáp 念niệm 於ư 此thử 住trụ 等đẳng 住trụ 各các 住trụ 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 已dĩ 總tổng 說thuyết 念niệm 住trụ 所sở 以dĩ 。 一nhất 一nhất 所sở 以dĩ 今kim 當đương 說thuyết 。 問vấn 何hà 故cố 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 答đáp 此thử 念niệm 住trụ 緣duyên 身thân 故cố 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 問vấn 餘dư 念niệm 住trụ 亦diệc 緣duyên 身thân 。 謂vị 受thọ 念niệm 住trụ 緣duyên 六lục 受thọ 身thân 。 心tâm 念niệm 住trụ 緣duyên 六lục 識thức 身thân 。 法pháp 念niệm 住trụ 緣duyên 六lục 想tưởng 身thân 六lục 思tư 身thân 等đẳng 。 何hà 故cố 不bất 皆giai 名danh 身thân 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 此thử 中trung 所sở 說thuyết 緣duyên 身thân 者giả 。 謂vị 緣duyên 色sắc 身thân 。 餘dư 念niệm 住trụ 緣duyên 非phi 色sắc 身thân 故cố 不bất 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 若nhược 緣duyên 麁thô 顯hiển 易dị 見kiến 。 現hiện 見kiến 身thân 者giả 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 餘dư 念niệm 住trụ 緣duyên 微vi 隱ẩn 。 難nan 見kiến 難nan 覺giác 。 不bất 現hiện 見kiến 身thân 故cố 不bất 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 若nhược 所sở 緣duyên 身thân 是thị 極cực 微vi 聚tụ 。 所sở 成thành 者giả 彼bỉ 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 餘dư 所sở 緣duyên 身thân 非phi 極cực 微vi 聚tụ 所sở 成thành 故cố 。 彼bỉ 不bất 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 若nhược 緣duyên 於ư 身thân 而nhi 能năng 知tri 所sở 知tri 俱câu 時thời 生sanh 者giả 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 餘dư 雖tuy 緣duyên 身thân 而nhi 能năng 知tri 所sở 知tri 不bất 俱câu 生sanh 故cố 不bất 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 雖tuy 法pháp 念niệm 住trụ 中trung 有hữu 俱câu 生sanh 者giả 以dĩ 少thiểu 故cố 不bất 說thuyết 。 如như 緣duyên 身thân 故cố 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 如như 是thị 緣duyên 受thọ 故cố 名danh 受thọ 念niệm 住trụ 。 緣duyên 心tâm 故cố 名danh 心tâm 念niệm 住trụ 。 緣duyên 法pháp 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 問vấn 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 。 法pháp 一nhất 切thiết 皆giai 唯duy 有hữu 法pháp 故cố 。 何hà 故cố 唯duy 一nhất 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 非phi 餘dư 耶da 。 答đáp 雖tuy 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 法pháp 。 而nhi 但đãn 立lập 一nhất 為vi 法pháp 念niệm 住trụ 。 如như 十thập 八bát 界giới 皆giai 是thị 法pháp 。 而nhi 但đãn 立lập 一nhất 為vi 法Pháp 界Giới 。 十thập 二nhị 處xứ 皆giai 是thị 法pháp 。 而nhi 但đãn 立lập 一nhất 為vi 法pháp 處xứ 如như 法Pháp 界giới 法pháp 處xứ 如như 是thị 法pháp 智trí 。 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 支Chi 。 法pháp 隨tùy 念niệm 法pháp 證chứng 淨tịnh 法pháp 無vô 礙ngại 解giải 。 法Pháp 寶bảo 法pháp 歸quy 亦diệc 爾nhĩ 。 有hữu 說thuyết 。 法pháp 念niệm 住trụ 有hữu 一nhất 名danh 。 餘dư 念niệm 住trụ 有hữu 二nhị 名danh 。 有hữu 說thuyết 。 法pháp 念niệm 住trụ 有hữu 共cộng 名danh 。 餘dư 念niệm 住trụ 有hữu 共cộng 不bất 共cộng 名danh 。 有hữu 說thuyết 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 由do 生sanh 所sở 起khởi 。 生sanh 是thị 彼bỉ 所sở 緣duyên 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 由do 名danh 所sở 顯hiển 。 名danh 是thị 彼bỉ 所sở 緣duyên 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 是thị 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 之chi 幖tiêu 幟xí 。 印ấn 此thử 諸chư 相tướng 墮đọa 在tại 彼bỉ 所sở 緣duyên 中trung 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 覺giác 諸chư 法pháp 法pháp 性tánh 。 此thử 空không 攝nhiếp 在tại 彼bỉ 所sở 緣duyên 中trung 。 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 亦diệc 覺giác 諸chư 法pháp 補bổ 特đặc 伽già 羅la 性tánh 。 何hà 故cố 不bất 依y 彼bỉ 立lập 名danh 耶da 。 答đáp 彼bỉ 非phi 真chân 實thật 覺giác 。 此thử 是thị 真chân 實thật 覺giác 。 故cố 無vô 有hữu 過quá 。 有hữu 說thuyết 。 慧tuệ 能năng 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 。 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 安an 立lập 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 共cộng 相tương 。 損tổn 害hại 事sự 愚ngu 及cập 所sở 緣duyên 愚ngu 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 不bất 增tăng 減giảm 轉chuyển 。 此thử 慧tuệ 墮đọa 在tại 彼bỉ 所sở 緣duyên 中trung 。 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 滅Diệt 諦Đế 涅Niết 槃Bàn 是thị 勝thắng 義nghĩa 法pháp 。 常thường 住trụ 不bất 變biến 。 此thử 法pháp 攝nhiếp 在tại 彼bỉ 所sở 緣duyên 中trung 。 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 念niệm 住trụ 能năng 緣duyên 多đa 法pháp 。 謂vị 色sắc 非phi 色sắc 相tướng 應ưng 不bất 相tương 應ứng 。 有hữu 所sở 依y 無vô 所sở 依y 。 有hữu 行hành 相tương/tướng 無vô 行hành 相tương/tướng 。 有hữu 所sở 緣duyên 無vô 所sở 緣duyên 。 有hữu 警cảnh 覺giác 無vô 警cảnh 覺giác 。 是thị 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 念niệm 住trụ 緣duyên 身thân 不bất 緣duyên 緣duyên 身thân 慧tuệ 。 受thọ 念niệm 住trụ 緣duyên 受thọ 不bất 緣duyên 緣duyên 受thọ 慧tuệ 。 心tâm 念niệm 住trụ 緣duyên 心tâm 不bất 緣duyên 緣duyên 心tâm 慧tuệ 。 法pháp 念niệm 住trụ 緣duyên 身thân 亦diệc 緣duyên 緣duyên 身thân 慧tuệ 。 緣duyên 受thọ 心tâm 法pháp 亦diệc 緣duyên 緣duyên 受thọ 心tâm 法pháp 慧tuệ 。 是thị 故cố 唯duy 此thử 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 念niệm 住trụ 緣duyên 身thân 不bất 緣duyên 身thân 。 生sanh 老lão 無vô 常thường 。 受thọ 念niệm 住trụ 緣duyên 受thọ 不bất 緣duyên 受thọ 。 生sanh 老lão 無vô 常thường 。 心tâm 念niệm 住trụ 緣duyên 心tâm 不bất 緣duyên 心tâm 。 生sanh 老lão 無vô 常thường 。 法pháp 念niệm 住trụ 緣duyên 身thân 亦diệc 緣duyên 身thân 。 生sanh 老lão 無vô 常thường 。 緣duyên 受thọ 心tâm 法pháp 亦diệc 緣duyên 受thọ 心tâm 法pháp 。 生sanh 老lão 無vô 常thường 。 是thị 故cố 唯duy 此thử 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 齊tề 此thử 諸chư 瑜du 伽già 師sư 我ngã 想tưởng 一nhất 合hợp 想tưởng 皆giai 得đắc 止chỉ 息tức 。 法pháp 想tưởng 差sai 別biệt 想tưởng 。 修tu 習tập 圓viên 滿mãn 。 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 謂vị 瑜du 伽già 師sư 分phân 析tích 身thân 已dĩ 便tiện 計kế 受thọ 為vi 我ngã 分phân 析tích 受thọ 已dĩ 。 便tiện 計kế 心tâm 為vi 我ngã 分phân 析tích 心tâm 已dĩ 。 便tiện 計kế 法pháp 為vi 我ngã 分phân 析tích 法pháp 已dĩ 。 便tiện 知tri 一nhất 切thiết 非phi 我ngã 。 有hữu 情tình 唯duy 空không 行hành 聚tụ 。 是thị 故cố 齊tề 此thử 法pháp 想tưởng 圓viên 滿mãn 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 已dĩ 說thuyết 念niệm 住trụ 一nhất 一nhất 所sở 以dĩ 。 彼bỉ 次thứ 第đệ 今kim 當đương 說thuyết 。 何hà 故cố 世Thế 尊Tôn 。 先tiên 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 後hậu 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 顯hiển 示thị 隨tùy 順thuận 故cố 。 謂vị 若nhược 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 顯hiển 示thị 則tắc 於ư 文văn 字tự 言ngôn 說thuyết 隨tùy 順thuận 。 有hữu 說thuyết 。 說thuyết 受thọ 隨tùy 順thuận 故cố 。 謂vị 若nhược 作tác 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 則tắc 於ư 師sư 說thuyết 及cập 弟đệ 子tử 受thọ 皆giai 得đắc 隨tùy 順thuận 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 依y 生sanh 起khởi 次thứ 第đệ 故cố 。 次thứ 第đệ 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 生sanh 起khởi 次thứ 第đệ 。 二nhị 顯hiển 示thị 次thứ 第đệ 。 三tam 現hiện 觀quán 次thứ 第đệ 。 生sanh 起khởi 次thứ 第đệ 者giả 。 如như 此thử 念niệm 住trụ 。 及cập 靜tĩnh 慮lự 無vô 量lượng 無vô 色sắc 解giải 脫thoát 勝thắng 處xứ 遍biến 處xứ 等đẳng 。 顯hiển 示thị 次thứ 第đệ 者giả 。 謂vị 正Chánh 斷Đoạn 、 神Thần 足Túc 。 根Căn 、 力Lực 、 覺Giác 支Chi 、 道Đạo 支Chi 等đẳng 。 現hiện 觀quán 次thứ 第đệ 者giả 。 謂vị 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。 以dĩ 瑜du 伽già 師sư 先tiên 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 故cố 佛Phật 前tiền 說thuyết 。 乃nãi 至chí 後hậu 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 故cố 佛Phật 後hậu 說thuyết 。 問vấn 因nhân 論luận 生sanh 論luận 。 何hà 故cố 諸chư 瑜du 伽già 師sư 先tiên 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 後hậu 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 依y 麁thô 細tế 次thứ 第đệ 故cố 。 謂vị 五ngũ 蘊uẩn 中trung 色sắc 蘊uẩn 最tối 麁thô 。 故cố 先tiên 觀quán 察sát 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 。 四tứ 無vô 色sắc 蘊uẩn 中trung 受thọ 蘊uẩn 最tối 麁thô 。 故cố 次thứ 觀quán 察sát 起khởi 受thọ 念niệm 住trụ 。 問vấn 受thọ 等đẳng 無vô 方phương 所sở 。 如như 何hà 可khả 施thi 設thiết 麁thô 細tế 耶da 。 答đáp 雖tuy 無vô 方phương 所sở 麁thô 細tế 而nhi 有hữu 行hành 相tương/tướng 麁thô 細tế 。 亦diệc 可khả 施thi 設thiết 。 此thử 中trung 受thọ 行hành 相tương/tướng 麁thô 如như 說thuyết 我ngã 手thủ 足túc 等đẳng 痛thống 。 又hựu 說thuyết 我ngã 受thọ 如như 是thị 如như 是thị 苦khổ 故cố 。 受thọ 等đẳng 蘊uẩn 雖tuy 非phi 色sắc 而nhi 如như 色sắc 施thi 設thiết 麁thô 細tế 。 四tứ 無vô 色sắc 蘊uẩn 中trung 識thức 蘊uẩn 最tối 細tế 。 而nhi 先tiên 想tưởng 行hành 蘊uẩn 觀quán 察sát 起khởi 心tâm 念niệm 住trụ 者giả 。 以dĩ 想tưởng 行hành 蘊uẩn 與dữ 涅Niết 槃Bàn 最tối 微vi 細tế 法pháp 合hợp 施thi 設thiết 故cố 。 彼bỉ 最tối 後hậu 觀quán 察sát 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 從tùng 不bất 可khả 知tri 本bổn 際tế 以dĩ 來lai 男nam 為vi 女nữ 色sắc 女nữ 為vi 男nam 色sắc 。 是thị 生sanh 染nhiễm 處xứ 。 故cố 先tiên 觀quán 色sắc 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 。 染nhiễm 著trước 此thử 色sắc 由do 貪tham 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 故cố 次thứ 觀quán 受thọ 。 起khởi 受thọ 念niệm 住trụ 。 貪tham 樂nhạo/nhạc/lạc 由do 於ư 心tâm 不bất 調điều 伏phục 。 故cố 次thứ 觀quán 心tâm 起khởi 心tâm 念niệm 住trụ 。 心tâm 不bất 調điều 伏phục 由do 煩phiền 惱não 未vị 斷đoạn 。 故cố 最tối 後hậu 觀quán 法pháp 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 以dĩ 色sắc 可khả 施thi 設thiết 有hữu 增tăng 減giảm 。 有hữu 取thủ 捨xả 相tương 似tự 相tương 續tục 故cố 。 先tiên 觀quán 色sắc 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 。 於ư 觀quán 色sắc 時thời 起khởi 身thân 輕khinh 安an 。 及cập 心tâm 輕khinh 安an 。 由do 此thử 為vi 先tiên 引dẫn 起khởi 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 故cố 次thứ 觀quán 受thọ 起khởi 受thọ 念niệm 住trụ 。 於ư 觀quán 受thọ 時thời 。 引dẫn 起khởi 勝thắng 義nghĩa 境cảnh 界giới 了liễu 別biệt 。 故cố 次thứ 觀quán 識thức 起khởi 心tâm 念niệm 住trụ 。 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 。 若nhược 處xứ 起khởi 心tâm 亦diệc 起khởi 心tâm 所sở 。 故cố 最tối 後hậu 觀quán 法pháp 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 愚ngu 能năng 持trì 受thọ 愚ngu 乃nãi 至chí 心tâm 愚ngu 能năng 持trì 法Pháp 愚ngu 。 非phi 身thân 愚ngu 不bất 轉chuyển 能năng 轉chuyển 受thọ 愚ngu 。 乃nãi 至chí 非phi 心tâm 愚ngu 不bất 轉chuyển 能năng 轉chuyển 法pháp 愚ngu 故cố 。 四tứ 念niệm 住trụ 如như 是thị 次thứ 第đệ 起khởi 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 不bất 愚ngu 能năng 引dẫn 受thọ 不bất 愚ngu 。 乃nãi 至chí 心tâm 不bất 愚ngu 能năng 引dẫn 法pháp 不bất 愚ngu 。 非phi 身thân 不bất 愚ngu 不bất 起khởi 能năng 起khởi 受thọ 不bất 愚ngu 。 乃nãi 至chí 非phi 心tâm 不bất 愚ngu 不bất 起khởi 能năng 起khởi 法pháp 不bất 愚ngu 。 故cố 四tứ 念niệm 住trụ 如như 是thị 次thứ 第đệ 起khởi 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 觀quán 能năng 引dẫn 受thọ 觀quán 。 乃nãi 至chí 心tâm 觀quán 能năng 引dẫn 法pháp 觀quán 。 非phi 身thân 觀quán 不bất 起khởi 能năng 起khởi 受thọ 觀quán 。 廣quảng 說thuyết 如như 上thượng 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 觀quán 與dữ 受thọ 觀quán 為vi 因nhân 為vi 根căn 為vi 眼nhãn 為vi 道đạo 為vi 漸tiệm 為vi 能năng 作tác 為vi 緣duyên 生sanh 為vi 起khởi 集tập 為vi 等đẳng 起khởi 。 受thọ 觀quán 與dữ 心tâm 觀quán 。 心tâm 觀quán 與dữ 法pháp 觀quán 亦diệc 爾nhĩ 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 觀quán 與dữ 受thọ 觀quán 。 為vi 加gia 行hành 為vi 門môn 為vi 依y 。 乃nãi 至chí 心tâm 觀quán 與dữ 法pháp 觀quán 亦diệc 爾nhĩ 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 觀quán 與dữ 受thọ 觀quán 。 為vi 依y 止chỉ 為vi 迹tích 處xứ 。 乃nãi 至chí 心tâm 觀quán 與dữ 法pháp 觀quán 亦diệc 爾nhĩ 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 身thân 觀quán 復phục 以dĩ 誰thùy 為vi 依y 止chỉ 迹tích 處xứ 耶da 。 答đáp 以dĩ 先tiên 所sở 得đắc 。 奢xa 摩ma 他tha 相tương/tướng 。 為vi 依y 止chỉ 為vi 迹tích 處xứ 。 如như 說thuyết 。 彼bỉ 先tiên 得đắc 不bất 動động 。 奢Xa 摩Ma 他Tha 故cố 。 身thân 輕khinh 煗noãn 相tương 從tùng 足túc 至chí 頂đảnh 周chu 遍biến 積tích 聚tụ 。 由do 此thử 能năng 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 乃nãi 至chí 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 於ư 相tương 續tục 中trung 分phân 別biệt 諸chư 處xứ 起khởi 四tứ 念niệm 住trụ 。 謂vị 瑜du 伽già 師sư 先tiên 欲dục 知tri 諸chư 色sắc 處xứ 故cố 。 先tiên 分phân 別biệt 十thập 色sắc 處xứ 及cập 念niệm 處xứ 所sở 攝nhiếp 色sắc 。 是thị 故cố 先tiên 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 。 次thứ 即tức 於ư 法pháp 處xứ 分phân 別biệt 諸chư 受thọ 故cố 。 次thứ 起khởi 受thọ 念niệm 住trụ 。 次thứ 即tức 於ư 法pháp 處xứ 。 分phân 別biệt 想tưởng 行hành 蘊uẩn 及cập 三tam 無vô 為vi 故cố 。 次thứ 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 。 彼bỉ 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 除trừ 此thử 有hữu 何hà 。 即tức 如như 實thật 知tri 。 餘dư 有hữu 意ý 處xứ 。 由do 此thử 即tức 分phân 別biệt 意ý 處xứ 。 故cố 最tối 後hậu 起khởi 心tâm 念niệm 住trụ 。 諸chư 瑜du 伽già 師sư 若nhược 依y 自tự 相tương/tướng 觀quán 則tắc 先tiên 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 。 後hậu 起khởi 心tâm 念niệm 住trụ 。 若nhược 依y 共cộng 相tương 觀quán 則tắc 先tiên 起khởi 心tâm 念niệm 住trụ 。 後hậu 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 。 故cố 四tứ 念niệm 住trụ 如như 是thị 次thứ 第đệ 起khởi 。 問vấn 為vi 先tiên 起khởi 緣duyên 內nội 念niệm 住trụ 。 為vi 先tiên 起khởi 緣duyên 外ngoại 念niệm 住trụ 耶da 。 若nhược 爾nhĩ 有hữu 何hà 過quá 。 若nhược 先tiên 起khởi 緣duyên 內nội 念niệm 住trụ 者giả 。 經kinh 說thuyết 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 新tân 學học 苾Bật 芻Sô 具cụ 淨tịnh 尸thi 羅la 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 圓viên 滿mãn 。 欲dục 疾tật 除trừ 斷đoạn 欲dục 貪tham 瞋sân 者giả 。 應ưng 往vãng 澹đạm 泊bạc 路lộ 詣nghệ 死tử 屍thi 所sở 善thiện 取thủ 其kỳ 相tương/tướng 。 或hoặc 青thanh 淤ứ 或hoặc 膿nùng 爛lạn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 若nhược 先tiên 起khởi 緣duyên 外ngoại 念niệm 住trụ 者giả 。 餘dư 經kinh 說thuyết 復phục 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 先tiên 於ư 內nội 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 次thứ 於ư 外ngoại 身thân 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 答đáp 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 先tiên 起khởi 緣duyên 內nội 念niệm 住trụ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 有hữu 我ngã 故cố 有hữu 我ngã 所sở 。 有hữu 我ngã 執chấp 故cố 有hữu 我ngã 所sở 執chấp 。 有hữu 我ngã 見kiến 故cố 有hữu 我ngã 所sở 見kiến 。 有hữu 五ngũ 我ngã 見kiến 故cố 有hữu 十thập 五ngũ 我ngã 所sở 見kiến 。 有hữu 我ngã 愚ngu 故cố 有hữu 我ngã 所sở 愚ngu 。 有hữu 我ngã 愛ái 故cố 有hữu 眾chúng 具cụ 愛ái 。 為vi 長trưởng 養dưỡng 內nội 我ngã 求cầu 外ngoại 資tư 具cụ 故cố 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 前tiền 所sở 引dẫn 經Kinh 云vân 何hà 通thông 。 答đáp 彼bỉ 是thị 念niệm 住trụ 加gia 行hành 非phi 根căn 本bổn 念niệm 住trụ 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 即tức 彼bỉ 經kinh 說thuyết 善thiện 取thủ 相tương/tướng 已dĩ 速tốc 還hoàn 本bổn 處xứ 。 憶ức 念niệm 先tiên 所sở 取thủ 相tương/tướng 。 若nhược 能năng 者giả 善thiện 。 若nhược 不bất 能năng 者giả 。 復phục 往vãng 屍thi 所sở 。 更cánh 善thiện 取thủ 相tương/tướng 馳trì 還hoàn 本bổn 處xứ 。 洗tẩy 足túc 入nhập 房phòng 。 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 。 以dĩ 勝thắng 解giải 作tác 意ý 令linh 所sở 取thủ 相tương/tướng 。 明minh 了liễu 現hiện 前tiền 。 是thị 名danh 念niệm 住trụ 加gia 行hành 。 若nhược 時thời 以dĩ 外ngoại 所sở 取thủ 相tương/tướng 置trí 於ư 內nội 身thân 。 而nhi 觀quán 察sát 者giả 乃nãi 名danh 入nhập 根căn 本bổn 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 果quả 勝thắng 作tác 意ý 非phi 念niệm 住trụ 位vị 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 即tức 彼bỉ 經kinh 說thuyết 。 彼bỉ 新tân 學học 苾Bật 芻Sô 得đắc 學học 意ý 已dĩ 。 若nhược 欲dục 往vãng 澹đạm 泊bạc 路lộ 者giả 。 隨tùy 欲dục 而nhi 往vãng 。 此thử 中trung 新tân 學học 苾Bật 芻Sô 即tức 預dự 流lưu 者giả 。 及cập 一nhất 來lai 者giả 。 故cố 知tri 彼bỉ 契Khế 經Kinh 說thuyết 果quả 勝thắng 作tác 意ý 非phi 念niệm 住trụ 位vị 。
如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 此thử 中trung 何hà 者giả 。 名danh 內nội 身thân 等đẳng 。 何hà 者giả 名danh 外ngoại 身thân 等đẳng 答đáp 自tự 相tương 續tục 所sở 攝nhiếp 色sắc 名danh 內nội 身thân 。 他tha 相tương 續tục 所sở 攝nhiếp 色sắc 。 及cập 非phi 有hữu 情tình 數số 色sắc 名danh 外ngoại 身thân 。 內nội 法pháp 外ngoại 法pháp 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 自tự 相tương 續tục 所sở 攝nhiếp 受thọ 名danh 內nội 受thọ 。 他tha 相tương 續tục 所sở 攝nhiếp 受thọ 名danh 外ngoại 受thọ 。 內nội 心tâm 外ngoại 心tâm 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 有hữu 情tình 數số 色sắc 名danh 內nội 身thân 。 非phi 有hữu 情tình 數số 色sắc 名danh 外ngoại 身thân 。 內nội 法pháp 外ngoại 法pháp 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 受thọ 心tâm 如như 前tiền 說thuyết 。 脅hiếp 尊tôn 者giả 言ngôn 。 現hiện 在tại 名danh 內nội 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 及cập 無vô 為vi 名danh 外ngoại 。 問vấn 何hà 故cố 現hiện 在tại 名danh 內nội 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 及cập 無vô 為vi 名danh 外ngoại 耶da 。 答đáp 以dĩ 現hiện 在tại 法pháp 多đa 令linh 有hữu 情tình 攝nhiếp 受thọ 貪tham 著trước 。 非phi 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 及cập 無vô 為vi 故cố 。 此thử 中trung 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 住trụ 內nội 身thân 自tự 相tương/tướng 觀quán 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 住trụ 外ngoại 身thân 自tự 相tương/tướng 觀quán 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 住trụ 內nội 外ngoại 身thân 共cộng 相tương 觀quán 。 乃nãi 至chí 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 有hữu 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 住trụ 內nội 身thân 廣quảng 觀quán 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 住trụ 外ngoại 身thân 廣quảng 觀quán 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 住trụ 內nội 外ngoại 身thân 略lược 觀quán 。 乃nãi 至chí 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 有hữu 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 我ngã 執chấp 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 我ngã 所sở 執chấp 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 我ngã 我ngã 所sở 執chấp 。 乃nãi 至chí 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 我ngã 執chấp 我ngã 所sở 執chấp 。 我ngã 見kiến 我ngã 所sở 見kiến 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。 有hữu 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 五ngũ 我ngã 見kiến 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 十thập 五ngũ 我ngã 所sở 見kiến 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 二nhị 十thập 種chủng 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 乃nãi 至chí 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 我ngã 見kiến 我ngã 所sở 見kiến 。 如như 是thị 我ngã 愚ngu 我ngã 所sở 愚ngu 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 有hữu 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 我ngã 愛ái 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 眾chúng 具cụ 愛ái 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 俱câu 愛ái 。 乃nãi 至chí 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 問vấn 齊tề 何hà 當đương 言ngôn 身thân 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 法pháp 念niệm 住trụ 圓viên 滿mãn 耶da 。 答đáp 由do 二nhị 緣duyên 故cố 當đương 知tri 圓viên 滿mãn 。 一nhất 分phân 別biệt 所sở 緣duyên 。 二nhị 善thiện 根căn 增tăng 。 分phân 別biệt 所sở 緣duyên 者giả 。 謂vị 若nhược 時thời 能năng 以dĩ 剎sát 那na 極cực 微vi 分phân 析tích 所sở 緣duyên 。 或hoặc 唯duy 以dĩ 剎sát 那na 分phân 析tích 所sở 緣duyên 。 善thiện 根căn 增tăng 者giả 。 謂vị 依y 下hạ 生sanh 中trung 依y 中trung 生sanh 上thượng 。 齊tề 此thử 應ưng 知tri 念niệm 住trụ 圓viên 滿mãn 。 有hữu 說thuyết 。 由do 轉chuyển 加gia 行hành 應ưng 知tri 圓viên 滿mãn 。 謂vị 瑜du 伽già 師sư 先tiên 分phân 別biệt 身thân 。 分phân 別biệt 身thân 已dĩ 轉chuyển 身thân 覺giác 慧tuệ 次thứ 分phân 別biệt 受thọ 。 分phân 別biệt 受thọ 已dĩ 轉chuyển 受thọ 覺giác 慧tuệ 次thứ 分phân 別biệt 心tâm 。 分phân 別biệt 心tâm 已dĩ 轉chuyển 心tâm 覺giác 慧tuệ 分phân 別biệt 於ư 法pháp 。 譬thí 如như 農nông 夫phu 。 引dẫn 水thủy 溉cái 田điền 。 初sơ 畦huề 滿mãn 已dĩ 引dẫn 溉cái 第đệ 二nhị 。 第đệ 二nhị 滿mãn 已dĩ 引dẫn 溉cái 第đệ 三tam 。 第đệ 三tam 滿mãn 已dĩ 引dẫn 溉cái 第đệ 四tứ 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 有hữu 說thuyết 。 齊tề 怨oán 害hại 相tương/tướng 成thành 應ưng 知tri 圓viên 滿mãn 。 怨oán 害hại 相tương/tướng 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 令linh 不bất 憙hí 樂lạc 。 二nhị 令linh 生sanh 瞋sân 恚khuể 。 此thử 中trung 但đãn 說thuyết 令linh 不bất 憙hí 樂lạc 名danh 怨oán 害hại 相tương/tướng 。 謂vị 瑜du 伽già 師sư 分phân 別biệt 身thân 已dĩ 便tiện 於ư 身thân 。 不bất 生sanh 憙hí 樂lạc 。 而nhi 憙hí 樂lạc 受thọ 等đẳng 。 分phân 別biệt 受thọ 已dĩ 復phục 於ư 受thọ 。 不bất 生sanh 憙hí 樂lạc 。 而nhi 憙hí 樂lạc 心tâm 等đẳng 。 分phân 別biệt 心tâm 已dĩ 復phục 於ư 心tâm 。 不bất 生sanh 憙hí 樂lạc 。 而nhi 憙hí 樂lạc 於ư 法pháp 。 分phân 別biệt 法pháp 已dĩ 。 便tiện 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 不bất 生sanh 憙hí 樂lạc 應ưng 知tri 。
爾nhĩ 時thời 念niệm 住trụ 圓viên 滿mãn 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 發Phát 智Trí 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất 百bách 八bát 十thập 七thất
Thuyết Nhất Thiết Hữu Bộ Phát Trí Đại Tỳ Bà Sa Luận ♦ Quyển 187
❖
Phiên âm: 13/3/2016 ◊ Cập nhật: 13/3/2016
A Tỳ Đạt Ma Đại Tỳ Bà Sa Luận ♦ Quyển 187
五ngũ 百bách 大đại 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
見kiến 蘊uẩn 第đệ 八bát 中trung 念niệm 住trụ 納nạp 息tức 第đệ 一nhất 之chi 一nhất
有hữu 四tứ 念niệm 住trụ 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 念niệm 住trụ 。 如như 是thị 等đẳng 章chương 。 及cập 解giải 章chương 義nghĩa 既ký 領lãnh 會hội 已dĩ 。 應ưng 廣quảng 分phân 別biệt 。 問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。 答đáp 為vi 欲dục 解giải 釋thích 契Khế 經Kinh 義nghĩa 故cố 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 四tứ 念niệm 住trụ 。 謂vị 身thân 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 法pháp 念niệm 住trụ 。 雖tuy 作tác 是thị 說thuyết 。 而nhi 不bất 分phân 別biệt 。 若nhược 修tu 身thân 念niệm 住trụ 彼bỉ 受thọ 耶da 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 彼bỉ 經kinh 是thị 此thử 論luận 所sở 依y 根căn 本bổn 。 彼bỉ 所sở 不bất 分phân 別biệt 者giả 。 今kim 盡tận 應ưng 說thuyết 故cố 作tác 斯tư 論luận 。 然nhiên 佛Phật 說thuyết 有hữu 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 。 一nhất 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 二nhị 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 三tam 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。 於ư 何hà 處xứ 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 一nhất 趣thú 道đạo 能năng 令linh 有hữu 情tình 。 清thanh 淨tịnh 超siêu 滅diệt 憂ưu 苦khổ 。 謂vị 四tứ 念niệm 住trụ 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。
謂vị 於ư 身thân 循tuần 身thân 觀quán 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 於ư 法pháp 循tuần 法pháp 觀quán 念niệm 住trụ 。 復phục 何hà 處xứ 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 若nhược 有hữu 說thuyết 。 善thiện 法Pháp 聚tụ 者giả 即tức 四tứ 念niệm 住trụ 。 是thị 為vi 正chánh 說thuyết 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 淳thuần 具cụ 圓viên 滿mãn 善thiện 法Pháp 。 聚tụ 者giả 唯duy 四tứ 念niệm 住trụ 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。
謂vị 於ư 身thân 循tuần 身thân 觀quán 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 復phục 何hà 處xứ 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 若nhược 有hữu 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 即tức 四tứ 念niệm 住trụ 。 是thị 為vi 正chánh 說thuyết 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 具cụ 足túc 攝nhiếp 受thọ 一nhất 切thiết 法pháp 。 者giả 唯duy 四tứ 念niệm 住trụ 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。
謂vị 於ư 身thân 循tuần 身thân 觀quán 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 中trung 三tam 經kinh 標tiêu 句cú 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 別biệt 說thuyết 自tự 性tánh 相tướng 雜tạp 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。 釋thích 句cú 皆giai 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 以dĩ 循tuần 觀quán 言ngôn 俱câu 目mục 慧tuệ 故cố 。 問vấn 何hà 故cố 世Thế 尊Tôn 。 於ư 標tiêu 句cú 中trung 。 或hoặc 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 或hoặc 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 或hoặc 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。 於ư 釋thích 句cú 中trung 唯duy 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 欲dục 令linh 勝thắng 義nghĩa 念niệm 住trụ 無vô 失thất 壞hoại 故cố 。 念niệm 住trụ 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 勝thắng 義nghĩa 。 二nhị 世thế 俗tục 。 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 是thị 勝thắng 義nghĩa 。 餘dư 是thị 世thế 俗tục 。 勝thắng 義nghĩa 念niệm 住trụ 於ư 一nhất 切thiết 。 時thời 不bất 可khả 失thất 壞hoại 。 故cố 佛Phật 於ư 釋thích 句cú 中trung 皆giai 說thuyết 自tự 性tánh 。 有hữu 說thuyết 。 由do 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 力lực 故cố 相tương/tướng 雜tạp 所sở 緣duyên 說thuyết 名danh 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 俱câu 以dĩ 慧tuệ 。 為vi 自tự 性tánh 故cố 。 謂vị 一nhất 慧tuệ 性tánh 由do 俱câu 有hữu 法pháp 相tướng 雜tạp 助trợ 伴bạn 。 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 即tức 名danh 相tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 由do 所sở 緣duyên 力lực 能năng 遍biến 隨tùy 觀quán 即tức 名danh 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。 由do 佛Phật 於ư 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 此thử 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 故cố 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 者giả 亦diệc 於ư 處xứ 處xứ 依y 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 而nhi 作tác 論luận 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 如như 說thuyết 。 云vân 何hà 身thân 念niệm 住trụ 。 謂vị 緣duyên 身thân 慧tuệ 。 乃nãi 至chí 云vân 何hà 法pháp 念niệm 住trụ 。 謂vị 緣duyên 法pháp 慧tuệ 。 是thị 謂vị 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trú 處xứ 。 此thử 即tức 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 有hữu 一nhất 趣thú 道đạo 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 說thuyết 。 云vân 何hà 身thân 念niệm 住trụ 。 謂vị 身thân 增tăng 上thượng 道đạo 所sở 生sanh 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 善thiện 。 乃nãi 至chí 云vân 何hà 法pháp 念niệm 住trụ 。 謂vị 法pháp 增tăng 上thượng 道đạo 所sở 生sanh 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 善thiện 是thị 。 謂vị 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trú 處xứ 。 此thử 即tức 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 善thiện 法Pháp 聚tụ 者giả 。 即tức 四tứ 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 說thuyết 。 云vân 何hà 身thân 念niệm 住trụ 。 謂vị 十thập 色sắc 處xứ 及cập 。 法pháp 處xứ 所sở 攝nhiếp 色sắc 。 云vân 何hà 受thọ 念niệm 住trụ 。 謂vị 六lục 受thọ 身thân 。 云vân 何hà 心tâm 念niệm 住trụ 。 謂vị 六lục 識thức 身thân 。 云vân 何hà 法pháp 念niệm 住trụ 。 謂vị 受thọ 蘊uẩn 所sở 不bất 攝nhiếp 非phi 色sắc 法pháp 處xứ 是thị 。 謂vị 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trú 處xứ 。 此thử 即tức 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 即tức 四tứ 念niệm 住trụ 。 如như 是thị 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 所sở 說thuyết 與dữ 契Khế 經Kinh 相tương 應ứng 。 是thị 故cố 此thử 中trung 。 亦diệc 依y 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 而nhi 作tác 論luận 。
問vấn 世Thế 尊Tôn 為vi 何hà 等đẳng 有hữu 。 情tình 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 為vi 何hà 等đẳng 有hữu 。 情tình 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 為vi 即tức 愚ngu 彼bỉ 三tam 種chủng 有hữu 情tình 說thuyết 三tam 念niệm 住trụ 。 謂vị 愚ngu 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 者giả 為vi 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 愚ngu 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 者giả 為vi 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。
復phục 次thứ 有hữu 情tình 行hành 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 初sơ 業nghiệp 等đẳng 。 為vi 初sơ 業nghiệp 者giả 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。 為vi 已dĩ 習tập 行hành 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 為vi 已dĩ 超siêu 作tác 意ý 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。
復phục 次thứ 有hữu 情tình 樂nhạo 欲dục 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 廣quảng 略lược 中trung 樂nhạo/nhạc/lạc 略lược 者giả 為vi 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 中trung 者giả 為vi 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 廣quảng 者giả 為vi 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。
復phục 次thứ 有hữu 情tình 根căn 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 利lợi 中trung 鈍độn 為vi 利lợi 根căn 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 為vi 中trung 根căn 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 為vi 鈍độn 根căn 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。
復phục 次thứ 有hữu 情tình 智trí 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 開khai 發phát 生sanh 智trí 分phân 別biệt 生sanh 智trí 引dẫn 導đạo 生sanh 智trí 。 開khai 發phát 生sanh 智trí 為vi 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 。 分phân 別biệt 生sanh 智trí 為vi 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 引dẫn 導đạo 生sanh 智trí 。 為vi 說thuyết 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 。 為vì 如như 是thị 等đẳng 。 所sở 化hóa 有hữu 情tình 故cố 。 佛Phật 說thuyết 此thử 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 。
問vấn 此thử 三tam 念niệm 住trụ 誰thùy 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 答đáp 唯duy 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 非phi 餘dư 。 問vấn 何hà 故cố 自tự 性tánh 念niệm 住trụ 不bất 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 若nhược 離ly 助trợ 伴bạn 唯duy 慧tuệ 不phủ 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 故cố 。 問vấn 何hà 故cố 所sở 緣duyên 念niệm 住trụ 不bất 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 彼bỉ 作tác 意ý 普phổ 散tán 故cố 。 唯duy 總tổng 略lược 所sở 緣duyên 作tác 意ý 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 問vấn 何hà 故cố 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 具cụ 二nhị 緣duyên 故cố 。 謂vị 攝nhiếp 受thọ 助trợ 伴bạn 故cố 。 及cập 總tổng 略lược 所sở 緣duyên 作tác 意ý 故cố 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 修tu 餘dư 念niệm 住trụ 應ưng 成thành 無vô 用dụng 。 答đáp 彼bỉ 能năng 引dẫn 發phát 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 非phi 為vi 無vô 用dụng 。 有hữu 說thuyết 。 斷đoạn 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 暫tạm 時thời 斷đoạn 。 二nhị 究cứu 竟cánh 斷đoạn 。 修tu 餘dư 念niệm 住trụ 能năng 暫tạm 時thời 斷đoạn 故cố 非phi 無vô 用dụng 。 相tương/tướng 雜tạp 念niệm 住trụ 。 復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 聞văn 思tư 修tu 所sở 成thành 差sai 別biệt 。 問vấn 此thử 三tam 何hà 者giả 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 答đáp 修tu 所sở 成thành 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 非phi 餘dư 。 問vấn 何hà 故cố 聞văn 所sở 成thành 不bất 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 此thử 必tất 依y 名danh 乃nãi 於ư 義nghĩa 轉chuyển 。 唯duy 不bất 待đãi 名danh 於ư 義nghĩa 轉chuyển 道đạo 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 問vấn 何hà 故cố 思tư 所sở 成thành 不bất 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 由do 此thử 作tác 意ý 是thị 不bất 定định 地địa 所sở 攝nhiếp 故cố 。 唯duy 定định 地địa 所sở 攝nhiếp 道đạo 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 問vấn 何hà 故cố 修tu 所sở 成thành 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 具cụ 二nhị 緣duyên 故cố 。 謂vị 不bất 待đãi 名danh 於ư 義nghĩa 轉chuyển 故cố 。 及cập 定định 地địa 所sở 攝nhiếp 故cố 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 修tu 餘dư 二nhị 種chủng 應ưng 成thành 無vô 用dụng 。 答đáp 彼bỉ 能năng 引dẫn 發phát 修tu 所sở 成thành 故cố 。 謂vị 聞văn 所sở 成thành 。 能năng 引dẫn 發phát 思tư 所sở 成thành 。 思tư 所sở 成thành 能năng 引dẫn 發phát 修tu 所sở 成thành 。 修tu 所sở 成thành 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 故cố 非phi 無vô 用dụng 。 有hữu 說thuyết 。 斷đoạn 有hữu 二nhị 種chủng 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 修tu 所sở 成thành 念niệm 住trụ 。 復phục 有hữu 四tứ 種chủng 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 問vấn 此thử 四tứ 何hà 者giả 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 答đáp 法pháp 念niệm 住trụ 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 非phi 餘dư 。 問vấn 何hà 故cố 前tiền 三tam 念niệm 住trụ 不bất 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 彼bỉ 是thị 自tự 相tương/tướng 作tác 意ý 所sở 攝nhiếp 故cố 。 唯duy 共cộng 相tương 作tác 意ý 所sở 攝nhiếp 道đạo 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 一nhất 一nhất 蘊uẩn 各các 別biệt 緣duyên 故cố 。 要yếu 總tổng 緣duyên 四tứ 蘊uẩn 五ngũ 蘊uẩn 或hoặc 離ly 蘊uẩn 道đạo 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 修tu 前tiền 三tam 種chủng 應ưng 成thành 無vô 用dụng 。 答đáp 能năng 引dẫn 發phát 法pháp 念niệm 住trụ 故cố 。 謂vị 身thân 念niệm 住trụ 能năng 引dẫn 受thọ 念niệm 住trụ 。 受thọ 念niệm 住trụ 能năng 引dẫn 心tâm 念niệm 住trụ 。 心tâm 念niệm 住trụ 能năng 引dẫn 法pháp 念niệm 住trụ 。 法pháp 念niệm 住trụ 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 故cố 非phi 無vô 用dụng 。 有hữu 說thuyết 。 要yếu 先tiên 分phân 別biệt 諸chư 蘊uẩn 。 後hậu 方phương 能năng 總tổng 緣duyên 。 而nhi 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 故cố 非phi 無vô 用dụng 。 有hữu 說thuyết 。 斷đoạn 有hữu 二nhị 種chủng 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 法pháp 念niệm 住trụ 復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 雜tạp 緣duyên 。 二nhị 不bất 雜tạp 緣duyên 。 若nhược 緣duyên 想tưởng 行hành 蘊uẩn 及cập 無vô 為vi 名danh 不bất 雜tạp 緣duyên 。 若nhược 於ư 五ngũ 蘊uẩn 或hoặc 二nhị 二nhị 緣duyên 或hoặc 三tam 三tam 緣duyên 或hoặc 四tứ 四tứ 緣duyên 或hoặc 五ngũ 總tổng 緣duyên 及cập 無vô 為vi 名danh 為vi 雜tạp 緣duyên 。 問vấn 此thử 中trung 何hà 等đẳng 法pháp 念niệm 住trụ 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 答đáp 二nhị 俱câu 能năng 斷đoạn 。 謂vị 若nhược 緣duyên 苦khổ 集tập 道Đạo 諦Đế 斷đoạn 煩phiền 惱não 道đạo 。 是thị 雜tạp 緣duyên 法pháp 念niệm 住trụ 。 若nhược 緣duyên 滅Diệt 諦Đế 斷đoạn 煩phiền 惱não 道đạo 。 是thị 不bất 雜tạp 緣duyên 法pháp 念niệm 住trụ 。
此thử 中trung 或hoặc 總tổng 說thuyết 一nhất 念niệm 住trụ 。 謂vị 大đại 地địa 法pháp 慧tuệ 根căn 慧tuệ 力lực 正chánh 見kiến 。 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 支Chi 。 或hoặc 說thuyết 二nhị 。 謂vị 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 縛phược 解giải 繫hệ 不bất 繫hệ 。 或hoặc 說thuyết 三tam 。 謂vị 軟nhuyễn 中trung 上thượng 品phẩm 。 或hoặc 聞văn 思tư 修tu 所sở 成thành 。 或hoặc 說thuyết 四tứ 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 或hoặc 說thuyết 五ngũ 。 謂vị 三tam 界giới 繫hệ 學học 無Vô 學Học 。 或hoặc 說thuyết 六lục 。 謂vị 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 各các 有hữu 軟nhuyễn 中trung 上thượng 品phẩm 。 或hoặc 說thuyết 八bát 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 各các 有hữu 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 或hoặc 說thuyết 九cửu 。 謂vị 軟nhuyễn 軟nhuyễn 乃nãi 至chí 上thượng 上thượng 。 或hoặc 說thuyết 十thập 二nhị 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 各các 有hữu 軟nhuyễn 中trung 上thượng 品phẩm 。
復phục 有hữu 別biệt 說thuyết 十thập 二nhị 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 如như 身thân 三tam 種chủng 。 乃nãi 至chí 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 或hoặc 說thuyết 十thập 八bát 。 謂vị 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 各các 有hữu 軟nhuyễn 軟nhuyễn 乃nãi 至chí 上thượng 上thượng 品phẩm 。 或hoặc 說thuyết 二nhị 十thập 四tứ 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 軟nhuyễn 中trung 上thượng 品phẩm 。 各các 有hữu 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 或hoặc 說thuyết 三tam 十thập 六lục 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 各các 有hữu 軟nhuyễn 軟nhuyễn 乃nãi 至chí 上thượng 上thượng 品phẩm 。
復phục 有hữu 別biệt 說thuyết 三tam 十thập 六lục 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 厭yếm 逆nghịch 想tưởng 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 不bất 厭yếm 逆nghịch 想tưởng 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 俱câu 離ly 捨xả 。 正chánh 念niệm 正chánh 知tri 。 如như 於ư 內nội 身thân 。 於ư 外ngoại 身thân 內nội 。 外ngoại 身thân 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 於ư 身thân 有hữu 九cửu 。 乃nãi 至chí 於ư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 或hoặc 說thuyết 七thất 十thập 二nhị 。 謂vị 身thân 念niệm 住trụ 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 各các 有hữu 軟nhuyễn 軟nhuyễn 乃nãi 至chí 上thượng 上thượng 品phẩm 。 如như 身thân 念niệm 住trụ 有hữu 十thập 八bát 。 乃nãi 至chí 法pháp 念niệm 住trụ 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 約ước 相tương 續tục 剎sát 那na 分phân 別biệt 則tắc 有hữu 無vô 量lượng 念niệm 住trụ 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 於ư 一nhất 等đẳng 廣quảng 說thuyết 四tứ 念niệm 住trụ 。 於ư 無vô 量lượng 略lược 說thuyết 四tứ 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 為vi 對đối 治trị 四tứ 顛điên 倒đảo 故cố 。 謂vị 對đối 治trị 於ư 不bất 淨tịnh 淨tịnh 想tưởng 。 顛điên 倒đảo 故cố 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 於ư 苦khổ 樂lạc 想tưởng 顛điên 倒đảo 故cố 說thuyết 受thọ 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 於ư 無vô 常thường 常thường 想tưởng 。 顛điên 倒đảo 故cố 說thuyết 心tâm 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 於ư 無vô 我ngã 我ngã 想tưởng 。 顛điên 倒đảo 故cố 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 對đối 治trị 四tứ 食thực 故cố 。 謂vị 對đối 治trị 段đoạn 食thực 故cố 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 觸xúc 食thực 故cố 說thuyết 受thọ 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 識thức 食thực 故cố 說thuyết 心tâm 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 意ý 思tư 食thực 故cố 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 對đối 治trị 四tứ 識thức 住trụ 故cố 。 謂vị 對đối 治trị 色sắc 近cận 行hành 識thức 住trụ 故cố 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 受thọ 近cận 行hành 識thức 住trụ 故cố 說thuyết 受thọ 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 住trụ 彼bỉ 識thức 故cố 說thuyết 心tâm 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 想tưởng 近cận 行hàng 行hàng 近cận 行hành 識thức 住trụ 故cố 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 對đối 治trị 五ngũ 蘊uẩn 故cố 。 謂vị 對đối 治trị 色sắc 蘊uẩn 故cố 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 受thọ 蘊uẩn 故cố 說thuyết 受thọ 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 識thức 蘊uẩn 故cố 說thuyết 心tâm 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 想tưởng 蘊uẩn 行hành 蘊uẩn 故cố 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 對đối 治trị 四tứ 種chủng 不bất 修tu 故cố 。 謂vị 對đối 治trị 不bất 修tu 身thân 故cố 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 不bất 修tu 戒giới 故cố 說thuyết 受thọ 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 不bất 修tu 心tâm 故cố 說thuyết 心tâm 念niệm 住trụ 。 對đối 治trị 不bất 修tu 慧tuệ 故cố 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 與dữ 四tứ 修tu 同đồng 法pháp 故cố 。 說thuyết 四tứ 念niệm 住trụ 。 謂vị 與dữ 修tu 身thân 同đồng 法pháp 故cố 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 與dữ 修tu 戒giới 同đồng 法pháp 故cố 說thuyết 受thọ 念niệm 住trụ 。 與dữ 修tu 心tâm 同đồng 法pháp 故cố 說thuyết 心tâm 念niệm 住trụ 。 與dữ 修tu 慧tuệ 同đồng 法pháp 故cố 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 。 問vấn 念niệm 住trụ 以dĩ 何hà 為vi 自tự 性tánh 。 為vi 以dĩ 念niệm 為vi 以dĩ 慧tuệ 耶da 。 若nhược 以dĩ 念niệm 者giả 。 此thử 說thuyết 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 於ư 身thân 循tuần 身thân 觀quán 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 若nhược 以dĩ 慧tuệ 者giả 。 何hà 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 當đương 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 於ư 何hà 處xứ 應ưng 觀quán 念niệm 根căn 。 謂vị 於ư 四tứ 念niệm 住trụ 。 答đáp 應ưng 說thuyết 慧tuệ 為vi 自tự 性tánh 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 何hà 故cố 名danh 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 念niệm 於ư 此thử 住trụ 等đẳng 住trụ 。 各các 住trụ 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 如như 象tượng 馬mã 等đẳng 所sở 住trú 處xứ 名danh 象tượng 馬mã 等đẳng 住trụ 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 由do 念niệm 力lực 能năng 於ư 所sở 緣duyên 起khởi 差sai 別biệt 。 廣quảng 博bác 作tác 用dụng 。 而nhi 不bất 失thất 壞hoại 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 由do 念niệm 力lực 故cố 此thử 瑜du 伽già 師sư 審thẩm 記ký 所sở 緣duyên 。 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 忘vong 已dĩ 還hoàn 憶ức 。 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 修tu 行hành 者giả 於ư 所sở 緣duyên 中trung 先tiên 以dĩ 念niệm 安an 住trụ 然nhiên 後hậu 觀quán 察sát 。 復phục 於ư 所sở 緣duyên 先tiên 通thông 達đạt 已dĩ 後hậu 以dĩ 念niệm 安an 住trụ 。 為vi 守thủ 護hộ 故cố 。 如như 守thủ 門môn 者giả 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 修tu 行hành 者giả 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 。 先tiên 以dĩ 念niệm 攝nhiếp 持trì 。 後hậu 以dĩ 慧tuệ 觀quán 察sát 。 而nhi 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 譬thí 如như 田điền 夫phu 先tiên 以dĩ 左tả 手thủ 攬lãm 取thủ 草thảo 等đẳng 。 後hậu 以dĩ 右hữu 手thủ 執chấp 鎌# 刈ngải 之chi 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 瑜du 伽già 師sư 被bị 念niệm 鎧khải 甲giáp 。 於ư 心tâm 相tương 續tục 上thượng 。 執chấp 慧tuệ 刀đao 杖trượng 在tại 生sanh 死tử 陣trận 中trung 。 不bất 為vị 煩phiền 惱não 。 怨oán 所sở 降hàng 伏phục 。 而nhi 能năng 降hàng 伏phục 。 於ư 彼bỉ 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 遮già 取thủ 自tự 性tánh 過quá 故cố 說thuyết 名danh 念niệm 住trụ 。 若nhược 名danh 慧tuệ 住trụ 者giả 便tiện 有hữu 取thủ 。 自tự 性tánh 過quá 失thất 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 顯hiển 非phi 唯duy 自tự 性tánh 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 由do 是thị 等đẳng 緣duyên 。 但đãn 名danh 念niệm 住trụ 不bất 名danh 慧tuệ 住trụ 。 問vấn 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 復phục 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 於ư 何hà 處xứ 應ưng 觀quán 念niệm 根căn 謂vị 於ư 四tứ 念niệm 住trụ 。 答đáp 以dĩ 念niệm 根căn 於ư 念niệm 住trụ 位vị 作tác 用dụng 增tăng 上thượng 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 如như 信tín 根căn 於ư 四tứ 證chứng 淨tịnh 位vị 作tác 用dụng 增tăng 上thượng 故cố 。 佛Phật 復phục 說thuyết 。 於ư 何hà 處xứ 應ưng 觀quán 信tín 根căn 謂vị 於ư 四tứ 證chứng 淨tịnh 。 如như 是thị 精tinh 進tấn 。 根căn 於ư 四tứ 正Chánh 斷Đoạn 。 定định 根căn 於ư 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 慧tuệ 根căn 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 世Thế 尊Tôn 乃nãi 至chí 復phục 說thuyết 。 於ư 何hà 處xứ 應ưng 觀quán 慧tuệ 根căn 。 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 謂vị 念niệm 住trụ 自tự 性tánh 。
已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 。 所sở 以dĩ 今kim 當đương 說thuyết 。 何hà 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 念niệm 住trụ 是thị 何hà 義nghĩa 。 答đáp 念niệm 於ư 此thử 住trụ 等đẳng 住trụ 各các 住trụ 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 已dĩ 總tổng 說thuyết 念niệm 住trụ 所sở 以dĩ 。 一nhất 一nhất 所sở 以dĩ 今kim 當đương 說thuyết 。 問vấn 何hà 故cố 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 答đáp 此thử 念niệm 住trụ 緣duyên 身thân 故cố 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 問vấn 餘dư 念niệm 住trụ 亦diệc 緣duyên 身thân 。 謂vị 受thọ 念niệm 住trụ 緣duyên 六lục 受thọ 身thân 。 心tâm 念niệm 住trụ 緣duyên 六lục 識thức 身thân 。 法pháp 念niệm 住trụ 緣duyên 六lục 想tưởng 身thân 六lục 思tư 身thân 等đẳng 。 何hà 故cố 不bất 皆giai 名danh 身thân 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 此thử 中trung 所sở 說thuyết 緣duyên 身thân 者giả 。 謂vị 緣duyên 色sắc 身thân 。 餘dư 念niệm 住trụ 緣duyên 非phi 色sắc 身thân 故cố 不bất 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 若nhược 緣duyên 麁thô 顯hiển 易dị 見kiến 。 現hiện 見kiến 身thân 者giả 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 餘dư 念niệm 住trụ 緣duyên 微vi 隱ẩn 。 難nan 見kiến 難nan 覺giác 。 不bất 現hiện 見kiến 身thân 故cố 不bất 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 若nhược 所sở 緣duyên 身thân 是thị 極cực 微vi 聚tụ 。 所sở 成thành 者giả 彼bỉ 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 餘dư 所sở 緣duyên 身thân 非phi 極cực 微vi 聚tụ 所sở 成thành 故cố 。 彼bỉ 不bất 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 若nhược 緣duyên 於ư 身thân 而nhi 能năng 知tri 所sở 知tri 俱câu 時thời 生sanh 者giả 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 餘dư 雖tuy 緣duyên 身thân 而nhi 能năng 知tri 所sở 知tri 不bất 俱câu 生sanh 故cố 不bất 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 雖tuy 法pháp 念niệm 住trụ 中trung 有hữu 俱câu 生sanh 者giả 以dĩ 少thiểu 故cố 不bất 說thuyết 。 如như 緣duyên 身thân 故cố 名danh 身thân 念niệm 住trụ 。 如như 是thị 緣duyên 受thọ 故cố 名danh 受thọ 念niệm 住trụ 。 緣duyên 心tâm 故cố 名danh 心tâm 念niệm 住trụ 。 緣duyên 法pháp 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 問vấn 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 。 法pháp 一nhất 切thiết 皆giai 唯duy 有hữu 法pháp 故cố 。 何hà 故cố 唯duy 一nhất 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 非phi 餘dư 耶da 。 答đáp 雖tuy 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 法pháp 。 而nhi 但đãn 立lập 一nhất 為vi 法pháp 念niệm 住trụ 。 如như 十thập 八bát 界giới 皆giai 是thị 法pháp 。 而nhi 但đãn 立lập 一nhất 為vi 法Pháp 界Giới 。 十thập 二nhị 處xứ 皆giai 是thị 法pháp 。 而nhi 但đãn 立lập 一nhất 為vi 法pháp 處xứ 如như 法Pháp 界giới 法pháp 處xứ 如như 是thị 法pháp 智trí 。 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 支Chi 。 法pháp 隨tùy 念niệm 法pháp 證chứng 淨tịnh 法pháp 無vô 礙ngại 解giải 。 法Pháp 寶bảo 法pháp 歸quy 亦diệc 爾nhĩ 。 有hữu 說thuyết 。 法pháp 念niệm 住trụ 有hữu 一nhất 名danh 。 餘dư 念niệm 住trụ 有hữu 二nhị 名danh 。 有hữu 說thuyết 。 法pháp 念niệm 住trụ 有hữu 共cộng 名danh 。 餘dư 念niệm 住trụ 有hữu 共cộng 不bất 共cộng 名danh 。 有hữu 說thuyết 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 由do 生sanh 所sở 起khởi 。 生sanh 是thị 彼bỉ 所sở 緣duyên 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 由do 名danh 所sở 顯hiển 。 名danh 是thị 彼bỉ 所sở 緣duyên 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 是thị 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 之chi 幖tiêu 幟xí 。 印ấn 此thử 諸chư 相tướng 墮đọa 在tại 彼bỉ 所sở 緣duyên 中trung 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 覺giác 諸chư 法pháp 法pháp 性tánh 。 此thử 空không 攝nhiếp 在tại 彼bỉ 所sở 緣duyên 中trung 。 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 亦diệc 覺giác 諸chư 法pháp 補bổ 特đặc 伽già 羅la 性tánh 。 何hà 故cố 不bất 依y 彼bỉ 立lập 名danh 耶da 。 答đáp 彼bỉ 非phi 真chân 實thật 覺giác 。 此thử 是thị 真chân 實thật 覺giác 。 故cố 無vô 有hữu 過quá 。 有hữu 說thuyết 。 慧tuệ 能năng 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 。 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 安an 立lập 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 共cộng 相tương 。 損tổn 害hại 事sự 愚ngu 及cập 所sở 緣duyên 愚ngu 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 不bất 增tăng 減giảm 轉chuyển 。 此thử 慧tuệ 墮đọa 在tại 彼bỉ 所sở 緣duyên 中trung 。 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 滅Diệt 諦Đế 涅Niết 槃Bàn 是thị 勝thắng 義nghĩa 法pháp 。 常thường 住trụ 不bất 變biến 。 此thử 法pháp 攝nhiếp 在tại 彼bỉ 所sở 緣duyên 中trung 。 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 念niệm 住trụ 能năng 緣duyên 多đa 法pháp 。 謂vị 色sắc 非phi 色sắc 相tướng 應ưng 不bất 相tương 應ứng 。 有hữu 所sở 依y 無vô 所sở 依y 。 有hữu 行hành 相tương/tướng 無vô 行hành 相tương/tướng 。 有hữu 所sở 緣duyên 無vô 所sở 緣duyên 。 有hữu 警cảnh 覺giác 無vô 警cảnh 覺giác 。 是thị 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 念niệm 住trụ 緣duyên 身thân 不bất 緣duyên 緣duyên 身thân 慧tuệ 。 受thọ 念niệm 住trụ 緣duyên 受thọ 不bất 緣duyên 緣duyên 受thọ 慧tuệ 。 心tâm 念niệm 住trụ 緣duyên 心tâm 不bất 緣duyên 緣duyên 心tâm 慧tuệ 。 法pháp 念niệm 住trụ 緣duyên 身thân 亦diệc 緣duyên 緣duyên 身thân 慧tuệ 。 緣duyên 受thọ 心tâm 法pháp 亦diệc 緣duyên 緣duyên 受thọ 心tâm 法pháp 慧tuệ 。 是thị 故cố 唯duy 此thử 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 念niệm 住trụ 緣duyên 身thân 不bất 緣duyên 身thân 。 生sanh 老lão 無vô 常thường 。 受thọ 念niệm 住trụ 緣duyên 受thọ 不bất 緣duyên 受thọ 。 生sanh 老lão 無vô 常thường 。 心tâm 念niệm 住trụ 緣duyên 心tâm 不bất 緣duyên 心tâm 。 生sanh 老lão 無vô 常thường 。 法pháp 念niệm 住trụ 緣duyên 身thân 亦diệc 緣duyên 身thân 。 生sanh 老lão 無vô 常thường 。 緣duyên 受thọ 心tâm 法pháp 亦diệc 緣duyên 受thọ 心tâm 法pháp 。 生sanh 老lão 無vô 常thường 。 是thị 故cố 唯duy 此thử 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 齊tề 此thử 諸chư 瑜du 伽già 師sư 我ngã 想tưởng 一nhất 合hợp 想tưởng 皆giai 得đắc 止chỉ 息tức 。 法pháp 想tưởng 差sai 別biệt 想tưởng 。 修tu 習tập 圓viên 滿mãn 。 故cố 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 謂vị 瑜du 伽già 師sư 分phân 析tích 身thân 已dĩ 便tiện 計kế 受thọ 為vi 我ngã 分phân 析tích 受thọ 已dĩ 。 便tiện 計kế 心tâm 為vi 我ngã 分phân 析tích 心tâm 已dĩ 。 便tiện 計kế 法pháp 為vi 我ngã 分phân 析tích 法pháp 已dĩ 。 便tiện 知tri 一nhất 切thiết 非phi 我ngã 。 有hữu 情tình 唯duy 空không 行hành 聚tụ 。 是thị 故cố 齊tề 此thử 法pháp 想tưởng 圓viên 滿mãn 名danh 法pháp 念niệm 住trụ 。 已dĩ 說thuyết 念niệm 住trụ 一nhất 一nhất 所sở 以dĩ 。 彼bỉ 次thứ 第đệ 今kim 當đương 說thuyết 。 何hà 故cố 世Thế 尊Tôn 。 先tiên 說thuyết 身thân 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 後hậu 說thuyết 法Pháp 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 顯hiển 示thị 隨tùy 順thuận 故cố 。 謂vị 若nhược 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 顯hiển 示thị 則tắc 於ư 文văn 字tự 言ngôn 說thuyết 隨tùy 順thuận 。 有hữu 說thuyết 。 說thuyết 受thọ 隨tùy 順thuận 故cố 。 謂vị 若nhược 作tác 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 則tắc 於ư 師sư 說thuyết 及cập 弟đệ 子tử 受thọ 皆giai 得đắc 隨tùy 順thuận 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 依y 生sanh 起khởi 次thứ 第đệ 故cố 。 次thứ 第đệ 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 生sanh 起khởi 次thứ 第đệ 。 二nhị 顯hiển 示thị 次thứ 第đệ 。 三tam 現hiện 觀quán 次thứ 第đệ 。 生sanh 起khởi 次thứ 第đệ 者giả 。 如như 此thử 念niệm 住trụ 。 及cập 靜tĩnh 慮lự 無vô 量lượng 無vô 色sắc 解giải 脫thoát 勝thắng 處xứ 遍biến 處xứ 等đẳng 。 顯hiển 示thị 次thứ 第đệ 者giả 。 謂vị 正Chánh 斷Đoạn 、 神Thần 足Túc 。 根Căn 、 力Lực 、 覺Giác 支Chi 、 道Đạo 支Chi 等đẳng 。 現hiện 觀quán 次thứ 第đệ 者giả 。 謂vị 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。 以dĩ 瑜du 伽già 師sư 先tiên 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 故cố 佛Phật 前tiền 說thuyết 。 乃nãi 至chí 後hậu 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 故cố 佛Phật 後hậu 說thuyết 。 問vấn 因nhân 論luận 生sanh 論luận 。 何hà 故cố 諸chư 瑜du 伽già 師sư 先tiên 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 後hậu 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 耶da 。 答đáp 依y 麁thô 細tế 次thứ 第đệ 故cố 。 謂vị 五ngũ 蘊uẩn 中trung 色sắc 蘊uẩn 最tối 麁thô 。 故cố 先tiên 觀quán 察sát 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 。 四tứ 無vô 色sắc 蘊uẩn 中trung 受thọ 蘊uẩn 最tối 麁thô 。 故cố 次thứ 觀quán 察sát 起khởi 受thọ 念niệm 住trụ 。 問vấn 受thọ 等đẳng 無vô 方phương 所sở 。 如như 何hà 可khả 施thi 設thiết 麁thô 細tế 耶da 。 答đáp 雖tuy 無vô 方phương 所sở 麁thô 細tế 而nhi 有hữu 行hành 相tương/tướng 麁thô 細tế 。 亦diệc 可khả 施thi 設thiết 。 此thử 中trung 受thọ 行hành 相tương/tướng 麁thô 如như 說thuyết 我ngã 手thủ 足túc 等đẳng 痛thống 。 又hựu 說thuyết 我ngã 受thọ 如như 是thị 如như 是thị 苦khổ 故cố 。 受thọ 等đẳng 蘊uẩn 雖tuy 非phi 色sắc 而nhi 如như 色sắc 施thi 設thiết 麁thô 細tế 。 四tứ 無vô 色sắc 蘊uẩn 中trung 識thức 蘊uẩn 最tối 細tế 。 而nhi 先tiên 想tưởng 行hành 蘊uẩn 觀quán 察sát 起khởi 心tâm 念niệm 住trụ 者giả 。 以dĩ 想tưởng 行hành 蘊uẩn 與dữ 涅Niết 槃Bàn 最tối 微vi 細tế 法pháp 合hợp 施thi 設thiết 故cố 。 彼bỉ 最tối 後hậu 觀quán 察sát 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 從tùng 不bất 可khả 知tri 本bổn 際tế 以dĩ 來lai 男nam 為vi 女nữ 色sắc 女nữ 為vi 男nam 色sắc 。 是thị 生sanh 染nhiễm 處xứ 。 故cố 先tiên 觀quán 色sắc 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 。 染nhiễm 著trước 此thử 色sắc 由do 貪tham 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 故cố 次thứ 觀quán 受thọ 。 起khởi 受thọ 念niệm 住trụ 。 貪tham 樂nhạo/nhạc/lạc 由do 於ư 心tâm 不bất 調điều 伏phục 。 故cố 次thứ 觀quán 心tâm 起khởi 心tâm 念niệm 住trụ 。 心tâm 不bất 調điều 伏phục 由do 煩phiền 惱não 未vị 斷đoạn 。 故cố 最tối 後hậu 觀quán 法pháp 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 以dĩ 色sắc 可khả 施thi 設thiết 有hữu 增tăng 減giảm 。 有hữu 取thủ 捨xả 相tương 似tự 相tương 續tục 故cố 。 先tiên 觀quán 色sắc 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 。 於ư 觀quán 色sắc 時thời 起khởi 身thân 輕khinh 安an 。 及cập 心tâm 輕khinh 安an 。 由do 此thử 為vi 先tiên 引dẫn 起khởi 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 故cố 次thứ 觀quán 受thọ 起khởi 受thọ 念niệm 住trụ 。 於ư 觀quán 受thọ 時thời 。 引dẫn 起khởi 勝thắng 義nghĩa 境cảnh 界giới 了liễu 別biệt 。 故cố 次thứ 觀quán 識thức 起khởi 心tâm 念niệm 住trụ 。 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 。 若nhược 處xứ 起khởi 心tâm 亦diệc 起khởi 心tâm 所sở 。 故cố 最tối 後hậu 觀quán 法pháp 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 愚ngu 能năng 持trì 受thọ 愚ngu 乃nãi 至chí 心tâm 愚ngu 能năng 持trì 法Pháp 愚ngu 。 非phi 身thân 愚ngu 不bất 轉chuyển 能năng 轉chuyển 受thọ 愚ngu 。 乃nãi 至chí 非phi 心tâm 愚ngu 不bất 轉chuyển 能năng 轉chuyển 法pháp 愚ngu 故cố 。 四tứ 念niệm 住trụ 如như 是thị 次thứ 第đệ 起khởi 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 不bất 愚ngu 能năng 引dẫn 受thọ 不bất 愚ngu 。 乃nãi 至chí 心tâm 不bất 愚ngu 能năng 引dẫn 法pháp 不bất 愚ngu 。 非phi 身thân 不bất 愚ngu 不bất 起khởi 能năng 起khởi 受thọ 不bất 愚ngu 。 乃nãi 至chí 非phi 心tâm 不bất 愚ngu 不bất 起khởi 能năng 起khởi 法pháp 不bất 愚ngu 。 故cố 四tứ 念niệm 住trụ 如như 是thị 次thứ 第đệ 起khởi 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 觀quán 能năng 引dẫn 受thọ 觀quán 。 乃nãi 至chí 心tâm 觀quán 能năng 引dẫn 法pháp 觀quán 。 非phi 身thân 觀quán 不bất 起khởi 能năng 起khởi 受thọ 觀quán 。 廣quảng 說thuyết 如như 上thượng 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 觀quán 與dữ 受thọ 觀quán 為vi 因nhân 為vi 根căn 為vi 眼nhãn 為vi 道đạo 為vi 漸tiệm 為vi 能năng 作tác 為vi 緣duyên 生sanh 為vi 起khởi 集tập 為vi 等đẳng 起khởi 。 受thọ 觀quán 與dữ 心tâm 觀quán 。 心tâm 觀quán 與dữ 法pháp 觀quán 亦diệc 爾nhĩ 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 觀quán 與dữ 受thọ 觀quán 。 為vi 加gia 行hành 為vi 門môn 為vi 依y 。 乃nãi 至chí 心tâm 觀quán 與dữ 法pháp 觀quán 亦diệc 爾nhĩ 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 有hữu 說thuyết 。 身thân 觀quán 與dữ 受thọ 觀quán 。 為vi 依y 止chỉ 為vi 迹tích 處xứ 。 乃nãi 至chí 心tâm 觀quán 與dữ 法pháp 觀quán 亦diệc 爾nhĩ 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 身thân 觀quán 復phục 以dĩ 誰thùy 為vi 依y 止chỉ 迹tích 處xứ 耶da 。 答đáp 以dĩ 先tiên 所sở 得đắc 。 奢xa 摩ma 他tha 相tương/tướng 。 為vi 依y 止chỉ 為vi 迹tích 處xứ 。 如như 說thuyết 。 彼bỉ 先tiên 得đắc 不bất 動động 。 奢Xa 摩Ma 他Tha 故cố 。 身thân 輕khinh 煗noãn 相tương 從tùng 足túc 至chí 頂đảnh 周chu 遍biến 積tích 聚tụ 。 由do 此thử 能năng 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 乃nãi 至chí 法pháp 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 於ư 相tương 續tục 中trung 分phân 別biệt 諸chư 處xứ 起khởi 四tứ 念niệm 住trụ 。 謂vị 瑜du 伽già 師sư 先tiên 欲dục 知tri 諸chư 色sắc 處xứ 故cố 。 先tiên 分phân 別biệt 十thập 色sắc 處xứ 及cập 念niệm 處xứ 所sở 攝nhiếp 色sắc 。 是thị 故cố 先tiên 起khởi 身thân 念niệm 住trụ 。 次thứ 即tức 於ư 法pháp 處xứ 分phân 別biệt 諸chư 受thọ 故cố 。 次thứ 起khởi 受thọ 念niệm 住trụ 。 次thứ 即tức 於ư 法pháp 處xứ 。 分phân 別biệt 想tưởng 行hành 蘊uẩn 及cập 三tam 無vô 為vi 故cố 。 次thứ 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 。 彼bỉ 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 除trừ 此thử 有hữu 何hà 。 即tức 如như 實thật 知tri 。 餘dư 有hữu 意ý 處xứ 。 由do 此thử 即tức 分phân 別biệt 意ý 處xứ 。 故cố 最tối 後hậu 起khởi 心tâm 念niệm 住trụ 。 諸chư 瑜du 伽già 師sư 若nhược 依y 自tự 相tương/tướng 觀quán 則tắc 先tiên 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 。 後hậu 起khởi 心tâm 念niệm 住trụ 。 若nhược 依y 共cộng 相tương 觀quán 則tắc 先tiên 起khởi 心tâm 念niệm 住trụ 。 後hậu 起khởi 法pháp 念niệm 住trụ 。 故cố 四tứ 念niệm 住trụ 如như 是thị 次thứ 第đệ 起khởi 。 問vấn 為vi 先tiên 起khởi 緣duyên 內nội 念niệm 住trụ 。 為vi 先tiên 起khởi 緣duyên 外ngoại 念niệm 住trụ 耶da 。 若nhược 爾nhĩ 有hữu 何hà 過quá 。 若nhược 先tiên 起khởi 緣duyên 內nội 念niệm 住trụ 者giả 。 經kinh 說thuyết 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 新tân 學học 苾Bật 芻Sô 具cụ 淨tịnh 尸thi 羅la 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 圓viên 滿mãn 。 欲dục 疾tật 除trừ 斷đoạn 欲dục 貪tham 瞋sân 者giả 。 應ưng 往vãng 澹đạm 泊bạc 路lộ 詣nghệ 死tử 屍thi 所sở 善thiện 取thủ 其kỳ 相tương/tướng 。 或hoặc 青thanh 淤ứ 或hoặc 膿nùng 爛lạn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 若nhược 先tiên 起khởi 緣duyên 外ngoại 念niệm 住trụ 者giả 。 餘dư 經kinh 說thuyết 復phục 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 先tiên 於ư 內nội 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 次thứ 於ư 外ngoại 身thân 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 答đáp 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 先tiên 起khởi 緣duyên 內nội 念niệm 住trụ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 有hữu 我ngã 故cố 有hữu 我ngã 所sở 。 有hữu 我ngã 執chấp 故cố 有hữu 我ngã 所sở 執chấp 。 有hữu 我ngã 見kiến 故cố 有hữu 我ngã 所sở 見kiến 。 有hữu 五ngũ 我ngã 見kiến 故cố 有hữu 十thập 五ngũ 我ngã 所sở 見kiến 。 有hữu 我ngã 愚ngu 故cố 有hữu 我ngã 所sở 愚ngu 。 有hữu 我ngã 愛ái 故cố 有hữu 眾chúng 具cụ 愛ái 。 為vi 長trưởng 養dưỡng 內nội 我ngã 求cầu 外ngoại 資tư 具cụ 故cố 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 前tiền 所sở 引dẫn 經Kinh 云vân 何hà 通thông 。 答đáp 彼bỉ 是thị 念niệm 住trụ 加gia 行hành 非phi 根căn 本bổn 念niệm 住trụ 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 即tức 彼bỉ 經kinh 說thuyết 善thiện 取thủ 相tương/tướng 已dĩ 速tốc 還hoàn 本bổn 處xứ 。 憶ức 念niệm 先tiên 所sở 取thủ 相tương/tướng 。 若nhược 能năng 者giả 善thiện 。 若nhược 不bất 能năng 者giả 。 復phục 往vãng 屍thi 所sở 。 更cánh 善thiện 取thủ 相tương/tướng 馳trì 還hoàn 本bổn 處xứ 。 洗tẩy 足túc 入nhập 房phòng 。 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 。 以dĩ 勝thắng 解giải 作tác 意ý 令linh 所sở 取thủ 相tương/tướng 。 明minh 了liễu 現hiện 前tiền 。 是thị 名danh 念niệm 住trụ 加gia 行hành 。 若nhược 時thời 以dĩ 外ngoại 所sở 取thủ 相tương/tướng 置trí 於ư 內nội 身thân 。 而nhi 觀quán 察sát 者giả 乃nãi 名danh 入nhập 根căn 本bổn 念niệm 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 果quả 勝thắng 作tác 意ý 非phi 念niệm 住trụ 位vị 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 即tức 彼bỉ 經kinh 說thuyết 。 彼bỉ 新tân 學học 苾Bật 芻Sô 得đắc 學học 意ý 已dĩ 。 若nhược 欲dục 往vãng 澹đạm 泊bạc 路lộ 者giả 。 隨tùy 欲dục 而nhi 往vãng 。 此thử 中trung 新tân 學học 苾Bật 芻Sô 即tức 預dự 流lưu 者giả 。 及cập 一nhất 來lai 者giả 。 故cố 知tri 彼bỉ 契Khế 經Kinh 說thuyết 果quả 勝thắng 作tác 意ý 非phi 念niệm 住trụ 位vị 。
如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 此thử 中trung 何hà 者giả 。 名danh 內nội 身thân 等đẳng 。 何hà 者giả 名danh 外ngoại 身thân 等đẳng 答đáp 自tự 相tương 續tục 所sở 攝nhiếp 色sắc 名danh 內nội 身thân 。 他tha 相tương 續tục 所sở 攝nhiếp 色sắc 。 及cập 非phi 有hữu 情tình 數số 色sắc 名danh 外ngoại 身thân 。 內nội 法pháp 外ngoại 法pháp 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 自tự 相tương 續tục 所sở 攝nhiếp 受thọ 名danh 內nội 受thọ 。 他tha 相tương 續tục 所sở 攝nhiếp 受thọ 名danh 外ngoại 受thọ 。 內nội 心tâm 外ngoại 心tâm 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 有hữu 情tình 數số 色sắc 名danh 內nội 身thân 。 非phi 有hữu 情tình 數số 色sắc 名danh 外ngoại 身thân 。 內nội 法pháp 外ngoại 法pháp 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 受thọ 心tâm 如như 前tiền 說thuyết 。 脅hiếp 尊tôn 者giả 言ngôn 。 現hiện 在tại 名danh 內nội 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 及cập 無vô 為vi 名danh 外ngoại 。 問vấn 何hà 故cố 現hiện 在tại 名danh 內nội 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 及cập 無vô 為vi 名danh 外ngoại 耶da 。 答đáp 以dĩ 現hiện 在tại 法pháp 多đa 令linh 有hữu 情tình 攝nhiếp 受thọ 貪tham 著trước 。 非phi 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 及cập 無vô 為vi 故cố 。 此thử 中trung 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 住trụ 內nội 身thân 自tự 相tương/tướng 觀quán 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 住trụ 外ngoại 身thân 自tự 相tương/tướng 觀quán 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 住trụ 內nội 外ngoại 身thân 共cộng 相tương 觀quán 。 乃nãi 至chí 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 有hữu 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 住trụ 內nội 身thân 廣quảng 觀quán 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 住trụ 外ngoại 身thân 廣quảng 觀quán 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 住trụ 內nội 外ngoại 身thân 略lược 觀quán 。 乃nãi 至chí 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 有hữu 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 我ngã 執chấp 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 我ngã 所sở 執chấp 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 我ngã 我ngã 所sở 執chấp 。 乃nãi 至chí 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 我ngã 執chấp 我ngã 所sở 執chấp 。 我ngã 見kiến 我ngã 所sở 見kiến 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。 有hữu 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 五ngũ 我ngã 見kiến 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 十thập 五ngũ 我ngã 所sở 見kiến 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 二nhị 十thập 種chủng 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 乃nãi 至chí 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 我ngã 見kiến 我ngã 所sở 見kiến 。 如như 是thị 我ngã 愚ngu 我ngã 所sở 愚ngu 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 有hữu 說thuyết 。 於ư 內nội 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 我ngã 愛ái 。 於ư 外ngoại 身thân 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 眾chúng 具cụ 愛ái 。 於ư 內nội 外ngoại 身thân 。 住trụ 循tuần 身thân 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 俱câu 愛ái 。 乃nãi 至chí 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 問vấn 齊tề 何hà 當đương 言ngôn 身thân 念niệm 住trụ 。 乃nãi 至chí 法pháp 念niệm 住trụ 圓viên 滿mãn 耶da 。 答đáp 由do 二nhị 緣duyên 故cố 當đương 知tri 圓viên 滿mãn 。 一nhất 分phân 別biệt 所sở 緣duyên 。 二nhị 善thiện 根căn 增tăng 。 分phân 別biệt 所sở 緣duyên 者giả 。 謂vị 若nhược 時thời 能năng 以dĩ 剎sát 那na 極cực 微vi 分phân 析tích 所sở 緣duyên 。 或hoặc 唯duy 以dĩ 剎sát 那na 分phân 析tích 所sở 緣duyên 。 善thiện 根căn 增tăng 者giả 。 謂vị 依y 下hạ 生sanh 中trung 依y 中trung 生sanh 上thượng 。 齊tề 此thử 應ưng 知tri 念niệm 住trụ 圓viên 滿mãn 。 有hữu 說thuyết 。 由do 轉chuyển 加gia 行hành 應ưng 知tri 圓viên 滿mãn 。 謂vị 瑜du 伽già 師sư 先tiên 分phân 別biệt 身thân 。 分phân 別biệt 身thân 已dĩ 轉chuyển 身thân 覺giác 慧tuệ 次thứ 分phân 別biệt 受thọ 。 分phân 別biệt 受thọ 已dĩ 轉chuyển 受thọ 覺giác 慧tuệ 次thứ 分phân 別biệt 心tâm 。 分phân 別biệt 心tâm 已dĩ 轉chuyển 心tâm 覺giác 慧tuệ 分phân 別biệt 於ư 法pháp 。 譬thí 如như 農nông 夫phu 。 引dẫn 水thủy 溉cái 田điền 。 初sơ 畦huề 滿mãn 已dĩ 引dẫn 溉cái 第đệ 二nhị 。 第đệ 二nhị 滿mãn 已dĩ 引dẫn 溉cái 第đệ 三tam 。 第đệ 三tam 滿mãn 已dĩ 引dẫn 溉cái 第đệ 四tứ 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 有hữu 說thuyết 。 齊tề 怨oán 害hại 相tương/tướng 成thành 應ưng 知tri 圓viên 滿mãn 。 怨oán 害hại 相tương/tướng 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 令linh 不bất 憙hí 樂lạc 。 二nhị 令linh 生sanh 瞋sân 恚khuể 。 此thử 中trung 但đãn 說thuyết 令linh 不bất 憙hí 樂lạc 名danh 怨oán 害hại 相tương/tướng 。 謂vị 瑜du 伽già 師sư 分phân 別biệt 身thân 已dĩ 便tiện 於ư 身thân 。 不bất 生sanh 憙hí 樂lạc 。 而nhi 憙hí 樂lạc 受thọ 等đẳng 。 分phân 別biệt 受thọ 已dĩ 復phục 於ư 受thọ 。 不bất 生sanh 憙hí 樂lạc 。 而nhi 憙hí 樂lạc 心tâm 等đẳng 。 分phân 別biệt 心tâm 已dĩ 復phục 於ư 心tâm 。 不bất 生sanh 憙hí 樂lạc 。 而nhi 憙hí 樂lạc 於ư 法pháp 。 分phân 別biệt 法pháp 已dĩ 。 便tiện 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 不bất 生sanh 憙hí 樂lạc 應ưng 知tri 。
爾nhĩ 時thời 念niệm 住trụ 圓viên 滿mãn 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 發Phát 智Trí 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất 百bách 八bát 十thập 七thất
Thuyết Nhất Thiết Hữu Bộ Phát Trí Đại Tỳ Bà Sa Luận ♦ Quyển 187
❖
Phiên âm: 13/3/2016 ◊ Cập nhật: 13/3/2016