阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất 百bách 九cửu 十thập 一nhất
A Tỳ Đạt Ma Đại Tỳ Bà Sa Luận ♦ Quyển 191
五ngũ 百bách 大đại 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 見kiến 蘊uẩn 第đệ 八bát 中trung 念niệm 住trụ 納nạp 息tức 第đệ 一nhất 之chi 五ngũ 。
阿A 羅La 漢Hán 般bát 涅Niết 槃Bàn 心tâm 當đương 言ngôn 善thiện 耶da 無vô 記ký 耶da 。 答đáp 當đương 言ngôn 無vô 記ký 。 問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。 答đáp 欲dục 令linh 疑nghi 者giả 得đắc 決quyết 定định 故cố 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 已dĩ 斷đoạn 不bất 善thiện 法pháp 。 成thành 就tựu 善thiện 法Pháp 。 或hoặc 有hữu 便tiện 疑nghi 。 若nhược 爾nhĩ 阿A 羅La 漢Hán 應ưng 住trụ 善thiện 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 欲dục 令linh 此thử 疑nghi 得đắc 決quyết 定định 故cố 。 明minh 阿A 羅La 漢Hán 雖tuy 斷đoạn 不bất 善thiện 法pháp 。 成thành 就tựu 善thiện 法Pháp 。 然nhiên 住trụ 無vô 記ký 心tâm 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 非phi 善thiện 。 若nhược 先tiên 不bất 作tác 此thử 論luận 者giả 則tắc 乃nãi 至chí 于vu 今kim 。 若nhược 作tác 是thị 問vấn 。 阿A 羅La 漢Hán 般bát 涅Niết 槃Bàn 心tâm 當đương 言ngôn 善thiện 耶da 無vô 記ký 耶da 。 彼bỉ 不bất 解giải 故cố 。 或hoặc 作tác 是thị 答đáp 。 是thị 善thiện 非phi 無vô 記ký 。 以dĩ 阿A 羅La 漢Hán 已dĩ 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 不bất 善thiện 法Pháp 成thành 就tựu 善thiện 法Pháp 故cố 。 由do 先tiên 作tác 此thử 論luận 故cố 。 乃nãi 至chí 于vu 今kim 。 皆giai 得đắc 正chánh 解giải 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 造tạo 斯tư 論luận 。 問vấn 何hà 故cố 阿A 羅La 漢Hán 唯duy 住trụ 無vô 記ký 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 答đáp 唯duy 無vô 記ký 心tâm 順thuận 心tâm 斷đoạn 故cố 。 謂vị 善thiện 心tâm 強cường 盛thịnh 堅kiên 住trụ 難nạn/nan 壞hoại 能năng 令linh 餘dư 心tâm 長trường 時thời 續tục 起khởi 。 於ư 心tâm 斷đoạn 不bất 順thuận 。 無vô 記ký 心tâm 羸luy 劣liệt 如như 朽hủ 敗bại 種chủng 不bất 堅kiên 住trụ 易dị 壞hoại 。 不bất 能năng 令linh 餘dư 心tâm 長trường 時thời 續tục 起khởi 故cố 。 於ư 心tâm 斷đoạn 最tối 為vi 隨tùy 順thuận 。 有hữu 說thuyết 。 以dĩ 無vô 記ký 心tâm 。 起khởi 過quá 患hoạn 少thiểu 故cố 。 謂vị 善thiện 不bất 善thiện 。 心tâm 由do 二nhị 門môn 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 起khởi 多đa 過quá 患hoạn 。 一nhất 由do 異dị 熟thục 果quả 門môn 。 二nhị 由do 等đẳng 流lưu 果quả 門môn 。 無vô 記ký 心tâm 但đãn 由do 等đẳng 流lưu 果quả 門môn 起khởi 過quá 患hoạn 非phi 異dị 熟thục 果quả 。 有hữu 說thuyết 。 以dĩ 阿A 羅La 漢Hán 背bối/bội 一nhất 切thiết 生sanh 故cố 。 謂vị 餘dư 有hữu 情tình 將tương 命mạng 終chung 時thời 。 為vi 當đương 生sanh 故cố 極cực 作tác 意ý 力lực 。 令linh 善thiện 心tâm 起khởi 。 勿vật 我ngã 當đương 墮đọa 諸chư 非phi 愛ái 趣thú 。 阿A 羅La 漢Hán 背bối/bội 一nhất 切thiết 生sanh 故cố 不bất 復phục 作tác 意ý 。 但đãn 住trụ 無vô 記ký 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 以dĩ 阿A 羅La 漢Hán 不bất 求cầu 趣thú 異dị 熟thục 器khí 故cố 。 謂vị 餘dư 有hữu 情tình 求cầu 趣thú 當đương 來lai 異dị 熟thục 器khí 故cố 將tương 命mạng 終chung 時thời 。 以dĩ 極cực 加gia 行hành 令linh 善thiện 心tâm 起khởi 。 阿A 羅La 漢Hán 不bất 求cầu 趣thú 如như 是thị 異dị 熟thục 器khí 故cố 但đãn 住trụ 無vô 記ký 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 阿A 羅La 漢Hán 住trụ 自tự 性tánh 心tâm 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 自tự 性tánh 心tâm 者giả 則tắc 無vô 記ký 心tâm 。 以dĩ 生sanh 生sanh 中trung 未vị 嘗thường 無vô 故cố 。 或hoặc 有hữu 一nhất 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。 無vô 善thiện 心tâm 起khởi 。 謂vị 已dĩ 斷đoạn 善thiện 根căn 未vị 相tương 續tục 者giả 。 或hoặc 有hữu 一nhất 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。 無vô 不bất 善thiện 心tâm 起khởi 。 謂vị 已dĩ 離ly 欲dục 界giới 染nhiễm 者giả 。 無vô 有hữu 一nhất 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。 不bất 起khởi 無vô 記ký 心tâm 者giả 。 是thị 以dĩ 說thuyết 無vô 記ký 心tâm 名danh 自tự 性tánh 心tâm 。 唯duy 住trụ 此thử 心tâm 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 阿A 羅La 漢Hán 要yếu 住trụ 如như 上thượng 親thân 友hữu 心tâm 而nhi 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 如như 人nhân 欲dục 適thích 他tha 土thổ/độ 親thân 友hữu 追truy 送tống 其kỳ 下hạ 親thân 友hữu 至chí 門môn 而nhi 返phản 。 中trung 至chí 村thôn 界giới 上thượng 至chí 國quốc 境cảnh 。 如như 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 趣thú 涅Niết 槃Bàn 時thời 不bất 善thiện 染nhiễm 污ô 心tâm 如như 下hạ 親thân 友hữu 。 於ư 離ly 欲dục 界giới 及cập 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 染nhiễm 時thời 即tức 便tiện 捨xả 離ly 。 善thiện 心tâm 如như 中trung 親thân 友hữu 。 於ư 起khởi 無vô 記ký 心tâm 時thời 而nhi 便tiện 捨xả 離ly 。 無vô 記ký 心tâm 如như 上thượng 親thân 友hữu 。 於ư 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 時thời 乃nãi 便tiện 捨xả 離ly 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 漸tiệm 捨xả 生sanh 死tử 法pháp 故cố 。 謂vị 離ly 欲dục 界giới 染nhiễm 時thời 捨xả 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 心tâm 。 離ly 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 染nhiễm 時thời 捨xả 一nhất 切thiết 染nhiễm 污ô 心tâm 。 起khởi 無vô 記ký 心tâm 時thời 捨xả 。 一nhất 切thiết 善thiện 心tâm 。 入nhập 無vô 餘dư 依y 。 涅Niết 槃Bàn 時thời 捨xả 一nhất 切thiết 無vô 記ký 心tâm 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 說thuyết 曰viết 。 一nhất 切thiết 善thiện 心tâm 。 皆giai 是thị 作tác 功công 用dụng 起khởi 將tương 命mạng 終chung 時thời 。 不bất 能năng 復phục 作tác 功công 用dụng 。 是thị 故cố 唯duy 住trụ 無vô 記ký 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。
問vấn 阿A 羅La 漢Hán 最tối 後hậu 心tâm 為vi 何hà 所sở 緣duyên 耶da 。 有hữu 說thuyết 。 緣duyên 自tự 身thân 中trung 諸chư 根căn 大đại 種chủng 。 有hữu 說thuyết 。 緣duyên 內nội 六lục 處xứ 。 有hữu 說thuyết 。 緣duyên 外ngoại 六lục 處xứ 。 有hữu 說thuyết 。 緣duyên 十thập 二nhị 處xứ 。 尊tôn 者giả 說thuyết 曰viết 。 阿A 羅La 漢Hán 最tối 後hậu 心tâm 為vi 何hà 所sở 緣duyên 。 答đáp 緣duyên 自tự 身thân 彼bỉ 於ư 自tự 身thân 作tác 無vô 命mạng 離ly 命mạng 者giả 想tưởng 。 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 現hiện 在tại 前tiền 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 心tâm 緣duyên 一nhất 切thiết 行hành 以dĩ 於ư 諸chư 行hành 深thâm 見kiến 過quá 失thất 。 無vô 願nguyện 解giải 脫thoát 門môn 。 現hiện 在tại 前tiền 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 心tâm 緣duyên 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 於ư 涅Niết 槃Bàn 觀quán 寂tịch 靜tĩnh 功công 德đức 。 無vô 相tướng 解giải 脫thoát 門môn 。 現hiện 在tại 前tiền 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 應ưng 知tri 此thử 中trung 依y 阿A 羅La 漢Hán 相tương 續tục 命mạng 終chung 心tâm 說thuyết 。 非phi 剎sát 那na 最tối 後hậu 心tâm 以dĩ 彼bỉ 心tâm 唯duy 無vô 記ký 故cố 。 大đại 德đức 說thuyết 曰viết 。 阿A 羅La 漢Hán 最tối 後hậu 心tâm 緣duyên 所sở 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 境cảnh 。 以dĩ 彼bỉ 心tâm 是thị 異dị 熟thục 生sanh 自tự 體thể 所sở 攝nhiếp 。 由do 先tiên 業nghiệp 行hành 盡tận 故cố 自tự 然nhiên 斷đoạn 滅diệt 。 如như 陶đào 家gia 輪luân 。 勢thế 極cực 則tắc 止chỉ 。
何hà 故cố 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 佛Phật 耶da 。 答đáp 彼bỉ 二nhị 尊tôn 者giả 先tiên 長trường 夜dạ 中trung 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 勿vật 空không 無vô 果quả 異dị 熟thục 故cố 。 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 彼bỉ 二nhị 尊tôn 者giả 求cầu 如như 是thị 處xứ 發phát 起khởi 此thử 業nghiệp 。 一nhất 以dĩ 見kiến 為vi 先tiên 故cố 。 二nhị 以dĩ 聞văn 為vi 先tiên 故cố 。 見kiến 為vi 先tiên 者giả 彼bỉ 二nhị 尊tôn 者giả 過quá 去khứ 曾tằng 見kiến 先tiên 三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 彼bỉ 佛Phật 。 聞văn 為vi 先tiên 者giả 彼bỉ 二nhị 尊tôn 者giả 過quá 去khứ 曾tằng 聞văn 先tiên 三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 彼bỉ 佛Phật 。 既ký 見kiến 聞văn 已dĩ 而nhi 便tiện 引dẫn 起khởi 隨tùy 順thuận 彼bỉ 因nhân 。 諸chư 我ngã 所sở 行hành 若nhược 戒giới 若nhược 禁cấm 苦khổ 行hạnh 梵Phạm 行hạnh 。 一nhất 切thiết 迴hồi 向hướng 。 願nguyện 我ngã 未vị 來lai 。 得đắc 作tác 如như 斯tư 善thiện 士sĩ 行hành 類loại 。 恆hằng 與dữ 大đại 師sư 現hiện 受thọ 法Pháp 樂lạc 。 而nhi 無vô 間gián 斷đoạn 。 若nhược 佛Phật 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 者giả 。 則tắc 彼bỉ 所sở 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 應ưng 空không 無vô 果quả 異dị 熟thục 。 問vấn 一nhất 切thiết 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 無vô 如như 佛Phật 者giả 。 若nhược 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 則tắc 佛Phật 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 便tiện 空không 無vô 果quả 異dị 熟thục 。 豈khởi 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 於ư 佛Phật 為vi 勝thắng 耶da 。 答đáp 弟đệ 子tử 於ư 師sư 有hữu 二nhị 種chủng 受thọ 用dụng 勝thắng 。 一nhất 財tài 受thọ 用dụng 。 二nhị 法pháp 受thọ 用dụng 。 師sư 於ư 弟đệ 子tử 有hữu 一nhất 種chủng 受thọ 用dụng 勝thắng 。 謂vị 財tài 非phi 法pháp 。 然nhiên 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 但đãn 為vi 法pháp 故cố 非phi 為vi 財tài 故cố 是thị 以dĩ 無vô 前tiền 過quá 失thất 。 問vấn 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 中trung 般Bát 若Nhã 勝thắng 者giả 復phục 先tiên 涅Niết 槃Bàn 非phi 神thần 通thông 勝thắng 者giả 。 神thần 通thông 勝thắng 者giả 於ư 彼bỉ 既ký 失thất 法pháp 受thọ 用dụng 義nghĩa 。 云vân 何hà 非phi 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 空không 無vô 果quả 異dị 熟thục 耶da 。 答đáp 般Bát 若Nhã 勝thắng 者giả 無vô 如như 世Thế 尊Tôn 。 彼bỉ 雖tuy 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 世Thế 尊Tôn 在tại 故cố 於ư 法pháp 受thọ 用dụng 非phi 空không 無vô 果quả 。
復phục 次thứ 由do 法pháp 爾nhĩ 故cố 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 佛Phật 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 何hà 謂vị 法pháp 爾nhĩ 。 謂vị 法Pháp 應ưng 如như 是thị 。 不bất 可khả 改cải 易dị 不bất 可khả 徵trưng 詰cật 是thị 法pháp 爾nhĩ 義nghĩa 。 此thử 顯hiển 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 法pháp 應ưng 先tiên 佛Phật 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 理lý 無vô 異dị 。 有hữu 說thuyết 。 與dữ 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 欲dục 往vãng 彼bỉ 彼bỉ 未vị 至chí 方phương 域vực 必tất 令linh 前tiền 軍quân 勇dũng 將tương 先tiên 導đạo 而nhi 往vãng 。 如như 是thị 十Thập 力Lực 。 法pháp 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 欲dục 往vãng 未vị 至chí 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 亦diệc 令linh 如như 前tiền 軍quân 勇dũng 將tương 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 導đạo 而nhi 往vãng 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 令linh 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 入nhập 佛Phật 法Pháp 故cố 。 謂vị 有hữu 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 雖tuy 近cận 佛Phật 而nhi 住trụ 盡tận 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 不bất 欲dục 來lai 詣nghệ 佛Phật 。 所sở 受thọ 行hành 佛Phật 法Pháp 。 若nhược 見kiến 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 般Bát 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 便tiện 於ư 生sanh 死tử 厭yếm 怖bố 。 來lai 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 受thọ 行hành 佛Phật 法Pháp 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 解giải 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 愁sầu 憂ưu 心tâm 故cố 。 謂vị 若nhược 佛Phật 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 則tắc 無vô 有hữu 能năng 解giải 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 愁sầu 憂ưu 心tâm 者giả 。 若nhược 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 則tắc 有hữu 如Như 來Lai 。 能năng 於ư 雨vũ 四tứ 月nguyệt 中trung 。 依y 彼bỉ 及cập 自tự 說thuyết 無vô 常thường 教giáo 解giải 彼bỉ 愁sầu 憂ưu 令linh 修tu 勝thắng 行hành 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 令linh 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 於ư 佛Phật 當đương 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 預dự 繫hệ 念niệm 住trụ 。 故cố 謂vị 由do 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 。 佛Phật 亦diệc 不bất 久cửu 。 當đương 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 已dĩ 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 如như 天thiên 欲dục 雷lôi 必tất 先tiên 掣xiết 電điện 。 若nhược 不bất 以dĩ 電điện 為vi 先tiên 而nhi 震chấn 雷lôi 者giả 則tắc 令linh 怯khiếp 弱nhược 。 有hữu 情tình 聞văn 之chi 驚kinh 慴triệp 。 或hoặc 復phục 致trí 死tử 。 是thị 故cố 天thiên 欲dục 雷lôi 時thời 愍mẫn 有hữu 情tình 故cố 先tiên 流lưu 電điện 耀diệu 。 彼bỉ 既ký 知tri 已dĩ 。 虛hư 心tâm 待đãi 之chi 。 雖tuy 聞văn 吒tra 雷lôi 則tắc 無vô 驚kinh 駭hãi 。 如như 是thị 若nhược 佛Phật 先tiên 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 則tắc 令linh 一nhất 類loại 於ư 佛Phật 慕mộ 戀luyến 渴khát 仰ngưỡng 有hữu 情tình 驚kinh 怛đát 悶muộn 絕tuyệt 。 若nhược 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 則tắc 令linh 彼bỉ 類loại 預dự 起khởi 如Như 來Lai 般Bát 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 。 至chí 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 則tắc 無vô 悶muộn 絕tuyệt 故cố 。 有hữu 頌tụng 言ngôn 。
恆hằng 作tác 無vô 常thường 想tưởng 。 變biến 壞hoại 則tắc 無vô 憂ưu 。
如như 覩đổ 電điện 為vi 先tiên 。 聞văn 雷lôi 不bất 驚kinh 怖bố 。
有hữu 說thuyết 。 為vi 息tức 謗báng 故cố 。 謂vị 有hữu 外ngoại 道đạo 恆hằng 謗báng 佛Phật 言ngôn 。 沙Sa 門Môn 喬Kiều 答Đáp 摩Ma 。 攝nhiếp 受thọ 鄔ổ 波ba 底để 沙sa 及cập 俱câu 履lý 多đa 故cố 。 夜dạ 從tùng 諮tư 受thọ 晝trú 為vì 他tha 說thuyết 。 若nhược 彼bỉ 二nhị 人nhân 般Bát 涅Niết 槃Bàn 已dĩ 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 法Pháp 。 不bất 異dị 先tiên 時thời 則tắc 諸chư 外ngoại 道đạo 誹phỉ 謗báng 皆giai 息tức 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 顯hiển 世Thế 尊Tôn 不bất 久cửu 。 住trụ 世thế 必tất 當đương 般Bát 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 如như 世thế 界giới 將tương 欲dục 壞hoại 時thời 。 蘇Tô 迷Mê 盧Lô 山Sơn 。 數số 為vi 難Nan 陀Đà 鄔ổ 波ba 難Nan 陀Đà 二nhị 大đại 龍long 王vương 。 纏triền 遶nhiễu 捨xả 去khứ 。 諸chư 天thiên 見kiến 已dĩ 。 即tức 知tri 世thế 界giới 不bất 久cửu 當đương 壞hoại 。 如như 是thị 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 大Đại 目Mục 揵Kiền 連Liên 。 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 世thế 便tiện 知tri 佛Phật 不bất 久cửu 滅diệt 度độ 由do 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 故cố 。 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 佛Phật 滅diệt 。
問vấn 何hà 故cố 具Cụ 壽thọ 蘇tô 跋bạt 陀đà 羅la 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 佛Phật 耶da 。 答đáp 亦diệc 由do 法pháp 爾nhĩ 故cố 。 謂vị 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 爾nhĩ 最tối 後hậu 弟đệ 子tử 。 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 佛Phật 。 問vấn 何hà 謂vị 法pháp 爾nhĩ 。 答đáp 法Pháp 應ưng 如như 是thị 。 不bất 可khả 改cải 易dị 故cố 名danh 法pháp 爾nhĩ 。 此thử 顯hiển 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 應ưng 後hậu 最tối 後hậu 弟đệ 子tử 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 理lý 無vô 異dị 。 有hữu 說thuyết 。 與dữ 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 欲dục 入nhập 園viên 苑uyển 勝thắng 地địa 遊du 戲hí 。 必tất 以dĩ 諸chư 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 。 嚴nghiêm 飾sức 最tối 小tiểu 王vương 子tử 令linh 其kỳ 先tiên 入nhập 然nhiên 後hậu 自tự 往vãng 。 如như 是thị 十Thập 力Lực 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 將tương 欲dục 入nhập 如như 園viên 苑uyển 勝thắng 地địa 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 亦diệc 先tiên 以dĩ 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 莊trang 嚴nghiêm 最tối 後hậu 弟đệ 子tử 。 令linh 先tiên 涅Niết 槃Bàn 。 然nhiên 後hậu 自tự 往vãng 。 有hữu 說thuyết 。 尊tôn 者giả 蘇tô 跋bạt 陀đà 羅la 作tác 是thị 念niệm 。 一nhất 切thiết 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 皆giai 在tại 我ngã 前tiền 。 入nhập 有hữu 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 我ngã 當đương 復phục 在tại 一nhất 切thiết 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 前tiền 入nhập 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 由do 其kỳ 志chí 願nguyện 故cố 彼bỉ 先tiên 佛Phật 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 尊tôn 者giả 作tác 是thị 念niệm 。 如như 受thọ 爾nhĩ 所sở 聖thánh 教giáo 功công 德đức 。 還hoàn 受thọ 爾nhĩ 所sở 。 生sanh 死tử 過quá 患hoạn 。 我ngã 既ký 不bất 能năng 領lãnh 受thọ 。 聖thánh 教giáo 眾chúng 多đa 功công 德đức 。 何hà 須tu 久cửu 住trụ 領lãnh 受thọ 生sanh 死tử 眾chúng 多đa 過quá 患hoạn 。 故cố 彼bỉ 先tiên 佛Phật 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 尊tôn 者giả 怖bố 畏úy 多đa 受thọ 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 故cố 。 謂vị 拘câu 尸thi 城thành 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 先tiên 於ư 彼bỉ 尊tôn 者giả 。 起khởi 大đại 師sư 想tưởng 。 復phục 知tri 彼bỉ 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 彼bỉ 尊tôn 者giả 作tác 是thị 念niệm 。 若nhược 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 彼bỉ 必tất 於ư 我ngã 。 大đại 設thiết 供cúng 養dường 。 幸hạnh 因nhân 佛Phật 未vị 涅Niết 槃Bàn 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 供cúng 養dường 世Thế 尊Tôn 。 未vị 暇hạ 相tương 及cập 我ngã 當đương 先tiên 佛Phật 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 欲dục 斷đoạn 絕tuyệt 諍tranh 根căn 本bổn 故cố 。 謂vị 彼bỉ 尊tôn 者giả 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 若nhược 我ngã 後hậu 佛Phật 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 外ngoại 道đạo 謂vị 我ngã 是thị 彼bỉ 同đồng 類loại 。 諸chư 苾Bật 芻Sô 復phục 言ngôn 是thị 我ngã 同đồng 類loại 。 因nhân 此thử 便tiện 興hưng 。 種chủng 種chủng 鬪đấu 諍tranh 。 彼bỉ 觀quán 未vị 來lai 有hữu 如như 是thị 事sự 。 是thị 故cố 先tiên 佛Phật 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 於ư 最tối 後hậu 位vị 教giáo 化hóa 功công 德đức 。 亦diệc 無vô 減giảm 故cố 。 謂vị 或hoặc 有hữu 作tác 是thị 念niệm 。 世Thế 尊Tôn 功công 德đức 。 退thoái 減giảm 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 彼bỉ 尊tôn 者giả 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 於ư 最tối 後hậu 位vị 亦diệc 能năng 教giáo 化hóa 。 有hữu 情tình 令linh 功công 德đức 圓viên 滿mãn 。 謂vị 令linh 入nhập 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 由do 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 因nhân 緣duyên 故cố 彼bỉ 先tiên 佛Phật 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 如như 說thuyết 世Thế 尊Tôn 依y 不bất 動động hữu 寂tịch 靜tĩnh 定định 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 世thế 間gian 眼nhãn 滅diệt 。 此thử 為vi 在tại 定định 為vi 出xuất 定định 耶da 。 答đáp 出xuất 定định 。 問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。 答đáp 欲dục 令linh 疑nghi 者giả 得đắc 決quyết 定định 故cố 。 謂vị 契Khế 經Kinh 說thuyết 世Thế 尊Tôn 依y 不bất 動động hữu 寂tịch 靜tĩnh 定định 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 世thế 間gian 眼nhãn 滅diệt 。 或hoặc 有hữu 疑nghi 佛Phật 在tại 定định 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 欲dục 令linh 此thử 疑nghi 得đắc 決quyết 定định 故cố 明minh 佛Phật 出xuất 定định 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 作tác 斯tư 論luận 。 此thử 中trung 不bất 動động hữu 寂tịch 靜tĩnh 定định 者giả 。 謂vị 有hữu 欲dục 界giới 無vô 覆phú 無vô 記ký 心tâm 相tương 應ứng 定định 。 似tự 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 故cố 名danh 不bất 動động 寂tịch 靜tĩnh 。 佛Phật 依y 此thử 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 西tây 方phương 健kiện 馱đà 羅la 國quốc 諸chư 師sư 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 如như 說thuyết 世Thế 尊Tôn 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 世thế 間gian 眼nhãn 滅diệt 。 此thử 為vi 在tại 定định 為vi 出xuất 定định 耶da 。 答đáp 出xuất 定định 。 問vấn 佛Phật 具cụ 入nhập 四tứ 靜tĩnh 慮lự 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 何hà 故cố 但đãn 言ngôn 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 耶da 。 答đáp 雖tuy 亦diệc 入nhập 前tiền 三tam 靜tĩnh 慮lự 而nhi 非phi 堅kiên 著trước 。 若nhược 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 即tức 便tiện 堅kiên 著trước 故cố 偏thiên 說thuyết 之chi 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 故cố 入nhập 前tiền 三tam 靜tĩnh 慮lự 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 第đệ 四tứ 。 有hữu 說thuyết 。 前tiền 三tam 靜tĩnh 慮lự 猶do 如như 在tại 路lộ 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 是thị 正chánh 所sở 往vãng 是thị 以dĩ 偏thiên 說thuyết 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 將tương 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 時thời 從tùng 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 起khởi 入nhập 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 近cận 分phần/phân 。 從tùng 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 近cận 分phần/phân 起khởi 入nhập 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 近cận 分phần/phân 。 從tùng 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 近cận 分phần/phân 起khởi 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 近cận 分phần/phân 。 從tùng 初sơ 靜tĩnh 慮lự 近cận 分phần/phân 起khởi 欲dục 界giới 善thiện 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 欲dục 界giới 善thiện 心tâm 無vô 間gian 欲dục 界giới 無vô 覆phú 無vô 記ký 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 即tức 住trụ 此thử 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 前tiền 三tam 靜tĩnh 慮lự 但đãn 入nhập 出xuất 近cận 分phần/phân 非phi 根căn 本bổn 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 入nhập 出xuất 根căn 本bổn 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 說thuyết 曰viết 。 佛Phật 將tương 入nhập 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 無vô 間gian 欲dục 界giới 善thiện 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 欲dục 界giới 善thiện 心tâm 無vô 間gian 欲dục 界giới 無vô 覆phú 無vô 記ký 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 則tắc 住trụ 此thử 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 問vấn 豈khởi 有hữu 能năng 從tùng 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 無vô 間gian 則tắc 起khởi 欲dục 界giới 善thiện 心tâm 耶da 。 答đáp 有hữu 。 謂vị 佛Phật 非phi 餘dư 。 問vấn 何hà 故cố 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 最tối 後hậu 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 耶da 。 答đáp 過quá 殑Căng 伽Già 沙sa 數số 。 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 法Pháp 皆giai 如như 是thị 。 次thứ 第đệ 入nhập 定định 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 謂vị 一nhất 切thiết 佛Phật 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 最tối 後hậu 法pháp 爾nhĩ 。 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 彼bỉ 起khởi 已dĩ 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 佛Phật 於ư 彼bỉ 定định 極cực 自tự 在tại 故cố 雖tuy 將tương 涅Niết 槃Bàn 而nhi 猶do 現hiện 入nhập 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 應ưng 不bất 能năng 現hiện 前tiền 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 欲dục 悲bi 愍mẫn 後hậu 世thế 生sanh 故cố 。 謂vị 佛Phật 滅diệt 後hậu 有hữu 諸chư 眾chúng 生sanh 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 世Thế 尊Tôn 具cụ 一nhất 切thiết 智trí 。 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 尚thượng 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 況huống 我ngã 等đẳng 不bất 於ư 諸chư 等đẳng 至chí 中trung 勤cần 作tác 加gia 行hành 耶da 。 由do 此thử 勤cần 修tu 一nhất 切thiết 等đẳng 至chí 。 有hữu 說thuyết 。 與dữ 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 若nhược 先tiên 於ư 此thử 地địa 灌quán 頂đảnh 而nhi 受thọ 王vương 位vị 。 後hậu 即tức 於ư 此thử 地địa 而nhi 命mạng 終chung 。 如như 是thị 十Thập 力Lực 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 先tiên 依y 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 受thọ 法Pháp 王Vương 位vị 。 後hậu 還hoàn 依y 此thử 地địa 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 與dữ 大đại 富phú 商thương 主chủ 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 如như 富phú 商thương 主chủ 最tối 後hậu 轉chuyển 易dị 大đại 價giá 珍trân 寶bảo 而nhi 無vô 戀luyến 著trước 。 如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 最tối 後hậu 棄khí 捨xả 殊thù 勝thắng 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 而nhi 無vô 戀luyến 著trước 。 世Thế 尊Tôn 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 時thời 先tiên 起khởi 欲dục 界giới 善thiện 心tâm 。 從tùng 此thử 無vô 間gian 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 乃nãi 至chí 從tùng 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 入nhập 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 從tùng 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 無vô 間gian 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 從tùng 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 無vô 間gian 。 入nhập 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 從tùng 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 入nhập 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 從tùng 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 入nhập 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 從tùng 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 入nhập 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 從tùng 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 入nhập 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 從tùng 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 入nhập 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 從tùng 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 從tùng 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 入nhập 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 起khởi 。 便tiện 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 四tứ 度độ 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 前tiền 三tam 入nhập 時thời 未vị 名danh 不bất 動động hữu 寂tịch 靜tĩnh 定định 。 第đệ 四tứ 入nhập 時thời 乃nãi 名danh 不bất 動động hữu 寂tịch 靜tĩnh 定định 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 前tiền 三tam 入nhập 時thời 不bất 緣duyên 涅Niết 槃Bàn 。 第đệ 四tứ 入nhập 時thời 乃nãi 緣duyên 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 問vấn 何hà 故cố 世Thế 尊Tôn 。 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 不bất 順thuận 超siêu 入nhập 諸chư 定định 。 而nhi 但đãn 逆nghịch 超siêu 入nhập 耶da 。 答đáp 過quá 殑Căng 伽Già 沙sa 數số 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 法Pháp 皆giai 如như 是thị 。 超siêu 入nhập 諸chư 定định 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 於ư 諸chư 定định 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 有hữu 於ư 定định 。 得đắc 自tự 在tại 者giả 。 乃nãi 能năng 不bất 因nhân 順thuận 超siêu 入nhập 而nhi 便tiện 逆nghịch 超siêu 入nhập 。 若nhược 於ư 諸chư 定định 不bất 自tự 在tại 者giả 尚thượng 不bất 能năng 順thuận 超siêu 。 況huống 能năng 逆nghịch 超siêu 而nhi 入nhập 諸chư 定định 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 能năng 作tác 難nạn/nan 作tác 事sự 故cố 。 謂vị 不bất 順thuận 超siêu 而nhi 能năng 逆nghịch 超siêu 入nhập 諸chư 定định 者giả 此thử 事sự 為vi 難nạn/nan 。 非phi 如như 順thuận 超siêu 入nhập 已dĩ 方phương 逆nghịch 超siêu 者giả 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 威uy 力lực 大đại 故cố 。 世Thế 尊Tôn 威uy 力lực 乃nãi 能năng 不bất 順thuận 超siêu 而nhi 逆nghịch 超siêu 。 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 若nhược 不bất 順thuận 超siêu 則tắc 不bất 能năng 逆nghịch 超siêu 而nhi 入nhập 諸chư 定định 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 欲dục 兼kiêm 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 故cố 。 謂vị 佛Phật 爾nhĩ 時thời 若nhược 順thuận 超siêu 入nhập 諸chư 定định 者giả 則tắc 無vô 容dung 。 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 滅diệt 盡tận 定định 要yếu 從tùng 漸tiệm 次thứ 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 心tâm 無vô 間gian 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 如như 是thị 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 時thời 則tắc 不bất 應ưng 現hiện 入nhập 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 然nhiên 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 決quyết 定định 現hiện 入nhập 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 是thị 故cố 不bất 順thuận 超siêu 入nhập 諸chư 定định 而nhi 逆nghịch 超siêu 入nhập 諸chư 定định 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 現hiện 入nhập 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 耶da 。 答đáp 過quá 殑Căng 伽Già 沙sa 數số 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 法pháp 皆giai 爾nhĩ 故cố 。 謂vị 一nhất 切thiết 佛Phật 。 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 法pháp 皆giai 現hiện 入nhập 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 持trì 等đẳng 至chí 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 於ư 諸chư 定định 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 謂vị 若nhược 於ư 諸chư 定định 得đắc 自tự 在tại 者giả 。 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 時thời 猶do 能năng 現hiện 入nhập 。 若nhược 於ư 諸chư 定định 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 餘dư 時thời 尚thượng 不bất 能năng 現hiện 入nhập 況huống 。 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 為vi 悲bi 愍mẫn 後hậu 時thời 。 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 謂vị 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 有hữu 諸chư 有hữu 情tình 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 世Thế 尊Tôn 具cụ 一nhất 切thiết 智trí 。 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 尚thượng 現hiện 入nhập 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 況huống 我ngã 等đẳng 於ư 彼bỉ 不bất 勤cần 作tác 加gia 行hành 耶da 。 由do 此thử 勤cần 修tu 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 欲dục 重trọng/trùng 修tu 所sở 留lưu 設thiết 利lợi 羅la 故cố 。 又hựu 為vi 資tư 養dưỡng 羸luy 瘦sấu 身thân 故cố 。 又hựu 為vi 准chuẩn 陀đà 工công 巧xảo 之chi 子tử 福phước 田điền 增tăng 廣quảng 故cố 。 又hựu 為vi 止chỉ 息tức 因nhân 碎toái 身thân 所sở 生sanh 身thân 中trung 諸chư 苦khổ 受thọ 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 與dữ 大đại 富phú 商thương 主chủ 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 如như 巨cự 富phú 商thương 主chủ 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 開khai 諸chư 庫khố 藏tạng 。 觀quán 閱duyệt 財tài 寶bảo 付phó 囑chúc 子tử 孫tôn 然nhiên 後hậu 捨xả 命mạng 。 如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 為vi 無vô 上thượng 正Chánh 法Pháp 商thương 主chủ 。 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 開khai 功công 德đức 庫khố 藏tạng 。 觀quán 閱duyệt 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 諸chư 法Pháp 財tài 寶bảo 。 付phó 囑chúc 弟đệ 子tử 然nhiên 後hậu 涅Niết 槃Bàn 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 說thuyết 曰viết 。 世Thế 尊Tôn 自tự 顯hiển 不bất 退thoái 法Pháp 故cố 。 謂vị 佛Phật 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 。 功công 德đức 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 。 智trí 得đắc 自tự 在tại 。 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 能năng 現hiện 起khởi 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 世Thế 尊Tôn 在tại 拘Câu 尸Thi 城Thành 。 力lực 士sĩ 生sanh 處xứ 雙song 娑sa 羅la 林lâm 間gian 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 在tại 拘Câu 尸Thi 城Thành 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 耶da 。 答đáp 為vi 欲dục 化hóa 度độ 拘câu 尸thi 城thành 中trung 諸chư 力lực 士sĩ 故cố 。 又hựu 為vi 攝nhiếp 化hóa 外ngoại 道đạo 蘇tô 跋bạt 陀đà 羅la 故cố 又hựu 為vi 令linh 大đại 力lực 士sĩ 補bổ 羯yết 娑sa 。 種chủng 獨Độc 覺Giác 菩Bồ 提Đề 種chủng 子tử 故cố 。 又hựu 令linh 彼bỉ 妻thê 種chủng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 種chủng 子tử 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 止chỉ 拘câu 尸thi 城thành 中trung 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 被bị 輕khinh 蔑miệt 事sự 故cố 。 謂vị 佛Phật 若nhược 於ư 餘dư 大đại 城thành 中trung 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 此thử 小tiểu 城thành 中trung 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 便tiện 被bị 輕khinh 蔑miệt 。 不bất 得đắc 如Như 來Lai 遺di 身thân 一nhất 分phần/phân 故cố 佛Phật 於ư 此thử 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 為vì 廣quảng 流lưu 布bố 。 佛Phật 身thân 界giới 故cố 。 若nhược 佛Phật 於ư 餘dư 大đại 城thành 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 彼bỉ 諸chư 人nhân 眾chúng 。 難nan 可khả 摧tồi 伏phục 。 於ư 佛Phật 身thân 界giới 或hoặc 生sanh 保bảo 悋lận 則tắc 。 不bất 可khả 分phân 布bố 。 若nhược 拘câu 尸thi 城thành 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 身thân 心tâm 勇dũng 健kiện 心tâm 勇dũng 健kiện 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 分phân 布bố 。 身thân 勇dũng 健kiện 故cố 不bất 為vi 他tha 伏phục 樂nhạo/nhạc/lạc 分phân 布bố 故cố 。 令linh 佛Phật 身thân 界giới 廣quảng 得đắc 流lưu 布bố 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 佛Phật 雖tuy 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 於ư 世thế 間gian 。 猶do 受thọ 增tăng 上thượng 富phú 貴quý 果quả 故cố 。 謂vị 佛Phật 若nhược 於ư 諸chư 餘dư 大đại 城thành 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 則tắc 所sở 受thọ 供cúng 養dường 。 雖tuy 過quá 輪Luân 王Vương 多đa 百bách 千thiên 倍bội 未vị 為vi 奇kỳ 特đặc 。 若nhược 雖tuy 於ư 此thử 極cực 小tiểu 邊biên 城thành 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 所sở 受thọ 供cúng 養dường 。 猶do 過quá 輪Luân 王Vương 多đa 百bách 千thiên 倍bội 。 乃nãi 為vi 奇kỳ 特đặc 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 曾tằng 於ư 此thử 數sác 數sác 捨xả 身thân 命mạng 故cố 。 如như 彼bỉ 經kinh 說thuyết 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 乃nãi 至chí 拘câu 尸thi 城thành 有hữu 金kim 河hà 雙song 娑sa 羅la 林lâm 。
諸chư 力lực 士sĩ 冠quan 增tăng 制chế 多đa 界giới 分phần/phân 周chu 匝táp 正chánh 等đẳng 。 十thập 二nhị 踰du 繕thiện 那na 地địa 。 如Như 來Lai 於ư 此thử 。 六lục 返phản 捨xả 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 身thân 命mạng 。 今kim 第đệ 七thất 返phản 捨xả 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 身thân 命mạng 。 阿A 難Nan 當đương 知tri 。 我ngã 不bất 見kiến 於ư 此thử 地địa 處xứ 。 或hoặc 東đông 或hoặc 南nam 或hoặc 西tây 或hoặc 北bắc 如Như 來Lai 更cánh 捨xả 第đệ 八bát 身thân 命mạng 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如Như 來Lai 諸chư 有hữu 道đạo 斷đoạn 生sanh 死tử 永vĩnh 盡tận 無vô 後hậu 有hữu 故cố 。
如như 說thuyết 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 應ưng 往vãng 雙song 娑sa 羅la 林lâm 間gian 。 為vi 佛Phật 敷phu 設thiết 北bắc 首thủ 臥ngọa 床sàng 。 如Như 來Lai 於ư 今kim 日nhật 中trung 夜dạ 。 當đương 於ư 無vô 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 令linh 敷phu 設thiết 北bắc 首thủ 臥ngọa 床sàng 而nhi 臥ngọa 耶da 。 答đáp 欲dục 顯hiển 彼bỉ 國quốc 論luận 師sư 法pháp 應ưng 爾nhĩ 故cố 。 謂vị 彼bỉ 國quốc 論luận 師sư 皆giai 敷phu 設thiết 北bắc 首thủ 床sàng 而nhi 臥ngọa 。 世Thế 尊Tôn 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 佛Phật 能năng 伏phục 諸chư 論luận 師sư 故cố 即tức 是thị 無vô 上thượng 第đệ 一nhất 。 論luận 師sư 故cố 令linh 隨tùy 彼bỉ 敷phu 設thiết 而nhi 臥ngọa 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 遠viễn 離ly 世thế 所sở 妄vọng 執chấp 吉cát 祥tường 事sự 故cố 。 謂vị 彼bỉ 國quốc 死tử 者giả 乃nãi 令linh 床sàng 上thượng 。 北bắc 首thủ 而nhi 臥ngọa 。 佛Phật 為vi 破phá 彼bỉ 妄vọng 吉cát 祥tường 執chấp 是thị 故cố 未vị 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 則tắc 令linh 敷phu 設thiết 北bắc 首thủ 床sàng 而nhi 臥ngọa 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 止chỉ 拘câu 尸thi 城thành 中trung 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 不bất 淨tịnh 心tâm 故cố 。 謂vị 彼bỉ 國quốc 俗tục 皆giai 於ư 北bắc 方phương 建kiến 立lập 天thiên 祠từ 。 若nhược 佛Phật 北bắc 足túc 而nhi 臥ngọa 者giả 。 即tức 諸chư 力lực 士sĩ 生sanh 不bất 淨tịnh 心tâm 。 云vân 何hà 欺khi 蔑miệt 我ngã 等đẳng 所sở 事sự 。 北bắc 足túc 而nhi 臥ngọa 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 欲dục 顯hiển 佛Phật 恭cung 敬kính 正Chánh 法Pháp 故cố 。 謂vị 佛Phật 預dự 知tri 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 無vô 上thượng 法Pháp 炬cự 北bắc 方phương 熾sí 然nhiên 久cửu 久cửu 不bất 滅diệt 故cố 於ư 床sàng 上thượng 。 北bắc 首thủ 而nhi 臥ngọa 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 欲dục 顯hiển 己kỷ 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 所sở 作tác 漸tiệm 勝thắng 故cố 。 謂vị 佛Phật 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 來lai 所sở 起khởi 善thiện 根căn 。 漸tiệm 漸tiệm 增tăng 勝thắng 無vô 有hữu 萎nuy 歇hiết 故cố 。 令linh 首thủ 趣thú 勝thắng 方phương 而nhi 臥ngọa 。 以dĩ 北bắc 方phương 是thị 勝thắng 方phương 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 欲dục 顯hiển 北bắc 方phương 人nhân 眾chúng 漸tiệm 增tăng 廣quảng 故cố 。 謂vị 佛Phật 預dự 知tri 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 北bắc 方phương 人nhân 眾chúng 漸tiệm 漸tiệm 增tăng 廣quảng 故cố 令linh 敷phu 設thiết 北bắc 首thủ 床sàng 而nhi 臥ngọa 。 如như 說thuyết 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 趣thú 所sở 敷phu 床sàng 右hữu 脇hiếp 在tại 下hạ 累lũy/lụy/luy 足túc 西tây 面diện 。 北bắc 首thủ 而nhi 臥ngọa 。 住trụ 光quang 明minh 想tưởng 具cụ 念niệm 正chánh 知tri 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 右hữu 脇hiếp 而nhi 臥ngọa 。 答đáp 欲dục 顯hiển 佛Phật 如như 師sư 子tử 王vương 而nhi 臥ngọa 故cố 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 臥ngọa 有hữu 四tứ 種chủng 謂vị 師sư 子tử 王vương 臥ngọa 天thiên 臥ngọa 鬼quỷ 臥ngọa 耽đam 欲dục 者giả 臥ngọa 。 師sư 子tử 王vương 右hữu 脇hiếp 而nhi 臥ngọa 。 天thiên 即tức 仰ngưỡng 面diện 。 鬼quỷ 則tắc 伏phục 面diện 。 耽đam 欲dục 者giả 臥ngọa 左tả 脇hiếp 著trước 地địa 。 佛Phật 是thị 無vô 上thượng 人nhân 中trung 師sư 子tử 。 故cố 右hữu 脇hiếp 而nhi 臥ngọa 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 如như 說thuyết 而nhi 作tác 故cố 。 謂vị 契Khế 經Kinh 說thuyết 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
汝nhữ 等đẳng 應ưng 學học 。 師sư 子tử 王vương 臥ngọa 。 佛Phật 是thị 如như 說thuyết 而nhi 作tác 。 者giả 既ký 勸khuyến 人nhân 右hữu 脇hiếp 而nhi 臥ngọa 。 故cố 自tự 亦diệc 為vi 之chi 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 臥ngọa 般bát 涅Niết 槃Bàn 而nhi 不bất 坐tọa 耶da 。 答đáp 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 於ư 佛Phật 一nhất 切thiết 身thân 分phần 。 易dị 了liễu 知tri 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 若nhược 佛Phật 臥ngọa 涅Niết 槃Bàn 者giả 即tức 身thân 度độ 量lương 現hiện 可khả 了liễu 知tri 不bất 待đãi 分phân 別biệt 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 如Như 來Lai 離ly 矯kiểu 誑cuống 故cố 。 若nhược 佛Phật 坐tọa 涅Niết 槃Bàn 者giả 即tức 不bất 信tín 者giả 。 當đương 作tác 是thị 言ngôn 。 此thử 是thị 矯kiểu 誑cuống 何hà 有hữu 死tử 人nhân 而nhi 能năng 端đoan 坐tọa 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 止chỉ 當đương 來lai 於ư 諸chư 聖thánh 者giả 生sanh 誹phỉ 謗báng 故cố 。 若nhược 坐tọa 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 即tức 於ư 今kim 時thời 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 身thân 力lực 羸luy 劣liệt 臥ngọa 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 世thế 便tiện 謗báng 言ngôn 非phi 阿A 羅La 漢Hán 。 若nhược 是thị 者giả 何hà 不bất 同đồng 佛Phật 坐tọa 涅Niết 槃Bàn 耶da 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 斷đoạn 恃thị 力lực 者giả 。 憍kiêu 慢mạn 心tâm 故cố 。 謂vị 彼bỉ 見kiến 佛Phật 臥ngọa 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 咸hàm 作tác 是thị 念niệm 。 世Thế 尊Tôn 一nhất 一nhất 。 身thân 分phần/phân 皆giai 具cụ 那Na 羅La 延Diên 力lực 。 尚thượng 為vi 無vô 常thường 所sở 逼bức 不bất 能năng 正chánh 坐tọa 。 況huống 我ngã 等đẳng 輩bối 凡phàm 下hạ 微vi 弱nhược 而nhi 恃thị 少thiểu 力lực 生sanh 憍kiêu 慢mạn 耶da 。
問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 於ư 中trung 夜dạ 分phân 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 答đáp 以dĩ 此thử 時thời 最tối 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 謂vị 彼bỉ 土độ 暑thử 熱nhiệt 晝trú 時thời 不bất 堪kham 作tác 務vụ 。 多đa 於ư 初sơ 夜dạ 後hậu 夜dạ 。 分phần/phân 中trung 作tác 諸chư 事sự 業nghiệp 。 唯duy 中trung 夜dạ 分phân 一nhất 切thiết 寂tịch 然nhiên 。 如Như 來Lai 恆hằng 時thời 愛ái 樂nhạo 寂tịch 靜tĩnh 。 讚tán 美mỹ 寂tịch 靜tĩnh 故cố 於ư 中trung 夜dạ 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 佛Phật 於ư 增tăng 減giảm 事sự 善thiện 節tiết 量lượng 中trung 不bất 須tu 臾du 捨xả 離ly 故cố 。 謂vị 佛Phật 留lưu 初sơ 夜dạ 分phân 命mạng 捨xả 後hậu 夜dạ 分phân 壽thọ 。 復phục 於ư 中trung 夜dạ 分phân 。 中trung 留lưu 前tiền 捨xả 後hậu 於ư 其kỳ 中trung 分phần/phân 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 於ư 生sanh 死tử 黑hắc 闇ám 起khởi 大đại 厭yếm 怖bố 故cố 。 謂vị 佛Phật 於ư 迦ca 栗lật 底để 迦ca 月nguyệt 白bạch 半bán 八bát 日nhật 中trung 夜dạ 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。
爾nhĩ 時thời 月nguyệt 輪luân 沒một 於ư 山sơn 頂đảnh 。 如như 是thị 佛Phật 正chánh 遍biến 知tri 月nguyệt 亦diệc 隱ẩn 靜tĩnh 慮lự 大đại 涅Niết 槃Bàn 山sơn 則tắc 時thời 二nhị 種chủng 黑hắc 闇ám 俱câu 起khởi 。 謂vị 色sắc 性tánh 闇ám 及cập 無vô 明minh 闇ám 。
時thời 諸chư 大đại 眾chúng 。 覩đổ 斯tư 事sự 已dĩ 。 便tiện 於ư 生sanh 死tử 。 起khởi 大đại 厭yếm 怖bố 。 故cố 於ư 中trung 夜dạ 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 一nhất 切thiết 時thời 樂lạc 處xứ 中trung 行hành 故cố 。 謂vị 佛Phật 昔tích 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 於ư 最tối 後hậu 天thiên 生sanh 中trung 生sanh 處xứ 中trung 覩Đổ 史Sử 多Đa 天Thiên 處xứ 。 於ư 最tối 後hậu 人nhân 生sanh 中trung 生sanh 中trung 印ấn 度độ 劫kiếp 比tỉ 羅la 筏phiệt 窣tốt 堵đổ 城thành 。 於ư 中trung 夜dạ 分phân 。 踰du 城thành 出xuất 家gia 。 習tập 處xứ 中trung 行hành 。 證chứng 無vô 上thượng 覺giác 。 為vi 益ích 有hữu 情tình 。 說thuyết 離ly 有hữu 無vô 處xứ 中trung 妙diệu 法Pháp 。 於ư 夜dạ 中trung 分phân 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。
如như 說thuyết 爾nhĩ 時thời 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 此thử 拘câu 尸thi 城thành 中trung 有hữu 如như 是thị 如như 是thị 力lực 士sĩ 。 并tinh 男nam 女nữ 大đại 小tiểu 。 僮đồng 僕bộc 作tác 使sử 。 親thân 友hữu 眷quyến 屬thuộc 一nhất 切thiết 。 歸quy 依y 世Thế 尊Tôn 。 及cập 法pháp 并tinh 苾Bật 芻Sô 僧Tăng 。 受thọ 諸chư 學học 處xứ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 由do 自tự 表biểu 得đắc 。 云vân 何hà 彼bỉ 力lực 士sĩ 等đẳng 所sở 受thọ 戒giới 由do 他tha 表biểu 得đắc 耶da 。 答đáp 佛Phật 神thần 力lực 故cố 。 謂vị 戒giới 皆giai 由do 自tự 表biểu 而nhi 得đắc 。 然nhiên 佛Phật 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 以dĩ 佛Phật 威uy 力lực 。 令linh 力lực 士sĩ 等đẳng 戒giới 亦diệc 由do 他tha 表biểu 而nhi 得đắc 。 有hữu 說thuyết 。 尊Tôn 者giả 阿A 難Nan 。 先tiên 曾tằng 入nhập 拘câu 尸thi 城thành 已dĩ 授thọ 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 三Tam 歸Quy 學học 處xứ 。 今kim 但đãn 白bạch 佛Phật 令linh 知tri 欲dục 顯hiển 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 是thị 佛Phật 真chân 實thật 弟đệ 子tử 。 及cập 顯hiển 如Như 來Lai 於ư 最tối 後hậu 位vị 猶do 能năng 攝nhiếp 受thọ 諸chư 新tân 學học 輩bối 。 是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 。 弟đệ 子tử 具cụ 足túc 非phi 如như 外ngoại 道đạo 至chí 臨lâm 終chung 時thời 。 弟đệ 子tử 離ly 散tán 。 有hữu 說thuyết 。 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 亦diệc 更cánh 有hữu 餘dư 從tùng 他tha 表biểu 得đắc 。 如như 半bán 迦ca 尸thi 女nữ 等đẳng 雖tuy 自tự 表biểu 不bất 大đại 明minh 了liễu 而nhi 由do 他tha 表biểu 力lực 故cố 亦diệc 得đắc 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 。
如như 說thuyết 佛Phật 告cáo 苾Bật 芻Sô 。 從tùng 今kim 以dĩ 往vãng 。 及cập 我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 。 不bất 應ưng 輒triếp 度độ 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 與dữ 受thọ 具cụ 戒giới 。 唯duy 除trừ 釋Thích 種chủng 及cập 事sự 火hỏa 多đa 髮phát 外ngoại 道đạo 。 若nhược 有hữu 釋Thích 種chủng 作tác 外ngoại 道đạo 服phục 。 來lai 求cầu 出xuất 家gia 。 汝nhữ 等đẳng 即tức 應ưng 度độ 令linh 出xuất 家gia 與dữ 受thọ 具cụ 戒giới 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 我ngã 之chi 眷quyến 屬thuộc 。 應ưng 開khai 許hứa 故cố 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 成thành 就tựu 。 遍biến 行hành 大đại 悲bi 何hà 故cố 唯duy 令linh 開khai 許hứa 自tự 眷quyến 屬thuộc 耶da 。 答đáp 有hữu 諸chư 釋Thích 種chủng 先tiên 歸quy 依y 外ngoại 道đạo 未vị 歸quy 依y 佛Phật 。 今kim 方phương 便tiện 攝nhiếp 受thọ 。 故cố 發phát 此thử 言ngôn 。 謂vị 因nhân 惡ác 王vương 毘tỳ 盧lô 釋Thích 迦Ca 。 誅tru 戮lục 劫kiếp 比tỉ 羅la 筏phiệt 窣tốt 堵đổ 城thành 諸chư 釋Thích 種chủng 故cố 。 有hữu 餘dư 釋Thích 種chủng 以dĩ 怖bố 畏úy 故cố 。 依y 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 偷thâu 存tồn 身thân 命mạng 佛Phật 為vi 彼bỉ 故cố 義nghĩa 言ngôn 汝nhữ 等đẳng 。 以dĩ 怖bố 畏úy 故cố 。 依y 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 受thọ 彼bỉ 法Pháp 服phục 。 今kim 無vô 怖bố 畏úy 必tất 應ưng 還hoàn 來lai 。 歸quy 依y 佛Phật 法Pháp 。 故cố 我ngã 勅sắc 諸chư 弟đệ 子tử 。 持trì 令linh 度độ 彼bỉ 因nhân 此thử 無vô 量lượng 釋Thích 種chủng 外ngoại 道đạo 來lai 歸quy 佛Phật 法Pháp 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 欲dục 誘dụ 引dẫn 未vị 入nhập 佛Phật 法Pháp 增tăng 上thượng 慢mạn 釋Thích 種chủng 令linh 入nhập 佛Phật 法Pháp 故cố 。 謂vị 有hữu 釋Thích 種chủng 增tăng 上thượng 慢mạn 纏triền 心tâm 故cố 盡tận 眾chúng 同đồng 分phần/phân 不bất 來lai 見kiến 佛Phật 。 如Như 來Lai 說thuyết 此thử 語ngữ 已dĩ 。 便tiện 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 彼bỉ 後hậu 聞văn 之chi 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 佛Phật 豈khởi 不bất 以dĩ 我ngã 為vi 眷quyến 屬thuộc 故cố 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 垂thùy 哀ai 愍mẫn 。 由do 此thử 無vô 不bất 發phát 淳thuần 淨tịnh 心tâm 來lai 歸quy 佛Phật 法Pháp 出xuất 家gia 受thọ 戒giới 。 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 說thuyết 曰viết 。 如Như 來Lai 為vi 令linh 釋Thích 種chủng 眷quyến 屬thuộc 積tích 集tập 增tăng 廣quảng 殊thù 勝thắng 善thiện 根căn 。 故cố 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 為vi 付phó 囑chúc 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 袒đản 上thượng 身thân 分phần/phân 告cáo 苾Bật 芻Sô 眾chúng 曰viết 。 汝nhữ 應ưng 觀quán 我ngã 汝nhữ 應ưng 察sát 我ngã 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 。 難nan 可khả 出xuất 現hiện 。 難nan 可khả 得đắc 見kiến 。 過quá 漚âu 曇đàm 跋bạt 羅la 華hoa 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 袒đản 上thượng 身thân 分phần/phân 告cáo 苾Bật 芻Sô 眾chúng 。 汝nhữ 應ưng 觀quán 我ngã 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 答đáp 假giả 如như 有hữu 人nhân 。 習tập 奢xa 摩ma 他tha 滿mãn 十thập 二nhị 歲tuế 。 所sở 生sanh 善thiện 品phẩm 不bất 如như 於ư 須tu 臾du 頃khoảnh 。 觀quán 察sát 佛Phật 相tướng 好hảo 之chi 身thân 。 所sở 獲hoạch 功công 德đức 。 此thử 中trung 佛Phật 語ngữ 義nghĩa 言ngôn 我ngã 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 所sở 集tập 福phước 聚tụ 乃nãi 至chí 未vị 作tác 灰hôi 聚tụ 以dĩ 來lai 。 汝nhữ 等đẳng 宜nghi 應ưng 。 諦đế 仰ngưỡng 觀quan 察sát 求cầu 堅kiên 固cố 法pháp 。 問vấn 汝nhữ 應ưng 觀quán 我ngã 汝nhữ 應ưng 察sát 我ngã 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 汝nhữ 應ưng 觀quán 我ngã 者giả 謂vị 以dĩ 眼nhãn 識thức 。 汝nhữ 應ưng 察sát 我ngã 者giả 謂vị 以dĩ 意ý 識thức 。
復phục 次thứ 應ưng 觀quán 我ngã 者giả 謂vị 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 心tâm 。 應ưng 察sát 我ngã 者giả 。 謂vị 以dĩ 有hữu 分phân 別biệt 心tâm 。
復phục 次thứ 應ưng 觀quán 我ngã 者giả 。 謂vị 於ư 現hiện 在tại 。 應ưng 察sát 我ngã 者giả 。 謂vị 於ư 未vị 來lai 。
復phục 次thứ 應ưng 觀quán 我ngã 者giả 。 謂vị 於ư 生sanh 身thân 。 應ưng 察sát 我ngã 者giả 。 謂vị 於ư 法Pháp 身thân 。
復phục 次thứ 觀quán 我ngã 者giả 。 謂vị 觀quán 所sở 集tập 。 察sát 我ngã 者giả 。 謂vị 察sát 所sở 證chứng 。
復phục 次thứ 觀quán 我ngã 者giả 。 謂vị 觀quán 所sở 厭yếm 。 察sát 我ngã 者giả 。 謂vị 察sát 所sở 欣hân 。
復phục 次thứ 觀quán 我ngã 者giả 。 謂vị 觀quán 相tướng 好hảo 。 察sát 我ngã 者giả 。 謂vị 察sát 功công 德đức 。 是thị 謂vị 觀quán 察sát 差sai 別biệt 。
如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 汝nhữ 等đẳng 苾Bật 芻Sô 。 且thả 可khả 裁tài 默mặc 應ưng 觀quán 諸chư 行hành 。 是thị 盡tận 滅diệt 法pháp 。 此thử 是thị 世Thế 尊Tôn 。 最tối 後hậu 教giáo 誨hối 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 說thuyết 此thử 語ngữ 耶da 。 答đáp 諸chư 苾Bật 芻Sô 等đẳng 。 以dĩ 佛Phật 將tương 涅Niết 槃Bàn 故cố 極cực 懷hoài 愁sầu 惱não 展triển 轉chuyển 悲bi 號hào 。 佛Phật 欲dục 止chỉ 其kỳ 悲bi 哀ai 令linh 生sanh 觀quán 行hành 故cố 說thuyết 是thị 語ngữ 。 此thử 中trung 汝nhữ 等đẳng 苾Bật 芻Sô 。 且thả 可khả 裁tài 默mặc 者giả 令linh 住trụ 正chánh 念niệm 應ưng 觀quán 諸chư 行hành 是thị 盡tận 滅diệt 法pháp 。 者giả 令linh 起khởi 正chánh 知tri 。
復phục 次thứ 可khả 裁tài 默mặc 者giả 。 令linh 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 觀quán 諸chư 行hành 者giả 令linh 。 修tu 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。
復phục 次thứ 可khả 裁tài 默mặc 者giả 。 令linh 止chỉ 憂ưu 悲bi 觀quán 諸chư 行hành 者giả 令linh 起khởi 觀quán 行hành 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 說thuyết 曰viết 。 汝nhữ 等đẳng 苾Bật 芻Sô 。 且thả 可khả 裁tài 默mặc 者giả 。 欲dục 止chỉ 他tha 悲bi 哀ai 應ưng 觀quán 諸chư 行hành 是thị 盡tận 滅diệt 法pháp 。 者giả 顯hiển 自tự 成thành 就tựu 。 無vô 忘vong 失thất 法Pháp 。 此thử 中trung 佛Phật 語ngữ 義nghĩa 言ngôn 我ngã 成thành 佛Phật 未vị 久cửu 。 已dĩ 作tác 是thị 說thuyết 。
諸chư 行hành 無vô 常thường 。 有hữu 生sanh 滅diệt 法pháp 。
以dĩ 起khởi 盡tận 故cố 。 彼bỉ 寂tịch 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。
今kim 復phục 依y 彼bỉ 說thuyết 言ngôn 諸chư 行hành 。 是thị 盡tận 滅diệt 法pháp 。 豈khởi 非phi 我ngã 成thành 就tựu 無vô 忘vong 失thất 法Pháp 耶da 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 發Phát 智Trí 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất 百bách 九cửu 十thập 一nhất
Thuyết Nhất Thiết Hữu Bộ Phát Trí Đại Tỳ Bà Sa Luận ♦ Quyển 191
❖
Phiên âm: 13/3/2016 ◊ Cập nhật: 13/3/2016
A Tỳ Đạt Ma Đại Tỳ Bà Sa Luận ♦ Quyển 191
五ngũ 百bách 大đại 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 見kiến 蘊uẩn 第đệ 八bát 中trung 念niệm 住trụ 納nạp 息tức 第đệ 一nhất 之chi 五ngũ 。
阿A 羅La 漢Hán 般bát 涅Niết 槃Bàn 心tâm 當đương 言ngôn 善thiện 耶da 無vô 記ký 耶da 。 答đáp 當đương 言ngôn 無vô 記ký 。 問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。 答đáp 欲dục 令linh 疑nghi 者giả 得đắc 決quyết 定định 故cố 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 已dĩ 斷đoạn 不bất 善thiện 法pháp 。 成thành 就tựu 善thiện 法Pháp 。 或hoặc 有hữu 便tiện 疑nghi 。 若nhược 爾nhĩ 阿A 羅La 漢Hán 應ưng 住trụ 善thiện 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 欲dục 令linh 此thử 疑nghi 得đắc 決quyết 定định 故cố 。 明minh 阿A 羅La 漢Hán 雖tuy 斷đoạn 不bất 善thiện 法pháp 。 成thành 就tựu 善thiện 法Pháp 。 然nhiên 住trụ 無vô 記ký 心tâm 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 非phi 善thiện 。 若nhược 先tiên 不bất 作tác 此thử 論luận 者giả 則tắc 乃nãi 至chí 于vu 今kim 。 若nhược 作tác 是thị 問vấn 。 阿A 羅La 漢Hán 般bát 涅Niết 槃Bàn 心tâm 當đương 言ngôn 善thiện 耶da 無vô 記ký 耶da 。 彼bỉ 不bất 解giải 故cố 。 或hoặc 作tác 是thị 答đáp 。 是thị 善thiện 非phi 無vô 記ký 。 以dĩ 阿A 羅La 漢Hán 已dĩ 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 不bất 善thiện 法Pháp 成thành 就tựu 善thiện 法Pháp 故cố 。 由do 先tiên 作tác 此thử 論luận 故cố 。 乃nãi 至chí 于vu 今kim 。 皆giai 得đắc 正chánh 解giải 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 造tạo 斯tư 論luận 。 問vấn 何hà 故cố 阿A 羅La 漢Hán 唯duy 住trụ 無vô 記ký 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 答đáp 唯duy 無vô 記ký 心tâm 順thuận 心tâm 斷đoạn 故cố 。 謂vị 善thiện 心tâm 強cường 盛thịnh 堅kiên 住trụ 難nạn/nan 壞hoại 能năng 令linh 餘dư 心tâm 長trường 時thời 續tục 起khởi 。 於ư 心tâm 斷đoạn 不bất 順thuận 。 無vô 記ký 心tâm 羸luy 劣liệt 如như 朽hủ 敗bại 種chủng 不bất 堅kiên 住trụ 易dị 壞hoại 。 不bất 能năng 令linh 餘dư 心tâm 長trường 時thời 續tục 起khởi 故cố 。 於ư 心tâm 斷đoạn 最tối 為vi 隨tùy 順thuận 。 有hữu 說thuyết 。 以dĩ 無vô 記ký 心tâm 。 起khởi 過quá 患hoạn 少thiểu 故cố 。 謂vị 善thiện 不bất 善thiện 。 心tâm 由do 二nhị 門môn 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 起khởi 多đa 過quá 患hoạn 。 一nhất 由do 異dị 熟thục 果quả 門môn 。 二nhị 由do 等đẳng 流lưu 果quả 門môn 。 無vô 記ký 心tâm 但đãn 由do 等đẳng 流lưu 果quả 門môn 起khởi 過quá 患hoạn 非phi 異dị 熟thục 果quả 。 有hữu 說thuyết 。 以dĩ 阿A 羅La 漢Hán 背bối/bội 一nhất 切thiết 生sanh 故cố 。 謂vị 餘dư 有hữu 情tình 將tương 命mạng 終chung 時thời 。 為vi 當đương 生sanh 故cố 極cực 作tác 意ý 力lực 。 令linh 善thiện 心tâm 起khởi 。 勿vật 我ngã 當đương 墮đọa 諸chư 非phi 愛ái 趣thú 。 阿A 羅La 漢Hán 背bối/bội 一nhất 切thiết 生sanh 故cố 不bất 復phục 作tác 意ý 。 但đãn 住trụ 無vô 記ký 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 以dĩ 阿A 羅La 漢Hán 不bất 求cầu 趣thú 異dị 熟thục 器khí 故cố 。 謂vị 餘dư 有hữu 情tình 求cầu 趣thú 當đương 來lai 異dị 熟thục 器khí 故cố 將tương 命mạng 終chung 時thời 。 以dĩ 極cực 加gia 行hành 令linh 善thiện 心tâm 起khởi 。 阿A 羅La 漢Hán 不bất 求cầu 趣thú 如như 是thị 異dị 熟thục 器khí 故cố 但đãn 住trụ 無vô 記ký 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 阿A 羅La 漢Hán 住trụ 自tự 性tánh 心tâm 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 自tự 性tánh 心tâm 者giả 則tắc 無vô 記ký 心tâm 。 以dĩ 生sanh 生sanh 中trung 未vị 嘗thường 無vô 故cố 。 或hoặc 有hữu 一nhất 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。 無vô 善thiện 心tâm 起khởi 。 謂vị 已dĩ 斷đoạn 善thiện 根căn 未vị 相tương 續tục 者giả 。 或hoặc 有hữu 一nhất 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。 無vô 不bất 善thiện 心tâm 起khởi 。 謂vị 已dĩ 離ly 欲dục 界giới 染nhiễm 者giả 。 無vô 有hữu 一nhất 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。 不bất 起khởi 無vô 記ký 心tâm 者giả 。 是thị 以dĩ 說thuyết 無vô 記ký 心tâm 名danh 自tự 性tánh 心tâm 。 唯duy 住trụ 此thử 心tâm 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 阿A 羅La 漢Hán 要yếu 住trụ 如như 上thượng 親thân 友hữu 心tâm 而nhi 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 如như 人nhân 欲dục 適thích 他tha 土thổ/độ 親thân 友hữu 追truy 送tống 其kỳ 下hạ 親thân 友hữu 至chí 門môn 而nhi 返phản 。 中trung 至chí 村thôn 界giới 上thượng 至chí 國quốc 境cảnh 。 如như 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 趣thú 涅Niết 槃Bàn 時thời 不bất 善thiện 染nhiễm 污ô 心tâm 如như 下hạ 親thân 友hữu 。 於ư 離ly 欲dục 界giới 及cập 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 染nhiễm 時thời 即tức 便tiện 捨xả 離ly 。 善thiện 心tâm 如như 中trung 親thân 友hữu 。 於ư 起khởi 無vô 記ký 心tâm 時thời 而nhi 便tiện 捨xả 離ly 。 無vô 記ký 心tâm 如như 上thượng 親thân 友hữu 。 於ư 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 時thời 乃nãi 便tiện 捨xả 離ly 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 漸tiệm 捨xả 生sanh 死tử 法pháp 故cố 。 謂vị 離ly 欲dục 界giới 染nhiễm 時thời 捨xả 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 心tâm 。 離ly 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 染nhiễm 時thời 捨xả 一nhất 切thiết 染nhiễm 污ô 心tâm 。 起khởi 無vô 記ký 心tâm 時thời 捨xả 。 一nhất 切thiết 善thiện 心tâm 。 入nhập 無vô 餘dư 依y 。 涅Niết 槃Bàn 時thời 捨xả 一nhất 切thiết 無vô 記ký 心tâm 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 說thuyết 曰viết 。 一nhất 切thiết 善thiện 心tâm 。 皆giai 是thị 作tác 功công 用dụng 起khởi 將tương 命mạng 終chung 時thời 。 不bất 能năng 復phục 作tác 功công 用dụng 。 是thị 故cố 唯duy 住trụ 無vô 記ký 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。
問vấn 阿A 羅La 漢Hán 最tối 後hậu 心tâm 為vi 何hà 所sở 緣duyên 耶da 。 有hữu 說thuyết 。 緣duyên 自tự 身thân 中trung 諸chư 根căn 大đại 種chủng 。 有hữu 說thuyết 。 緣duyên 內nội 六lục 處xứ 。 有hữu 說thuyết 。 緣duyên 外ngoại 六lục 處xứ 。 有hữu 說thuyết 。 緣duyên 十thập 二nhị 處xứ 。 尊tôn 者giả 說thuyết 曰viết 。 阿A 羅La 漢Hán 最tối 後hậu 心tâm 為vi 何hà 所sở 緣duyên 。 答đáp 緣duyên 自tự 身thân 彼bỉ 於ư 自tự 身thân 作tác 無vô 命mạng 離ly 命mạng 者giả 想tưởng 。 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 現hiện 在tại 前tiền 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 心tâm 緣duyên 一nhất 切thiết 行hành 以dĩ 於ư 諸chư 行hành 深thâm 見kiến 過quá 失thất 。 無vô 願nguyện 解giải 脫thoát 門môn 。 現hiện 在tại 前tiền 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 心tâm 緣duyên 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 於ư 涅Niết 槃Bàn 觀quán 寂tịch 靜tĩnh 功công 德đức 。 無vô 相tướng 解giải 脫thoát 門môn 。 現hiện 在tại 前tiền 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 應ưng 知tri 此thử 中trung 依y 阿A 羅La 漢Hán 相tương 續tục 命mạng 終chung 心tâm 說thuyết 。 非phi 剎sát 那na 最tối 後hậu 心tâm 以dĩ 彼bỉ 心tâm 唯duy 無vô 記ký 故cố 。 大đại 德đức 說thuyết 曰viết 。 阿A 羅La 漢Hán 最tối 後hậu 心tâm 緣duyên 所sở 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 境cảnh 。 以dĩ 彼bỉ 心tâm 是thị 異dị 熟thục 生sanh 自tự 體thể 所sở 攝nhiếp 。 由do 先tiên 業nghiệp 行hành 盡tận 故cố 自tự 然nhiên 斷đoạn 滅diệt 。 如như 陶đào 家gia 輪luân 。 勢thế 極cực 則tắc 止chỉ 。
何hà 故cố 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 佛Phật 耶da 。 答đáp 彼bỉ 二nhị 尊tôn 者giả 先tiên 長trường 夜dạ 中trung 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 勿vật 空không 無vô 果quả 異dị 熟thục 故cố 。 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 彼bỉ 二nhị 尊tôn 者giả 求cầu 如như 是thị 處xứ 發phát 起khởi 此thử 業nghiệp 。 一nhất 以dĩ 見kiến 為vi 先tiên 故cố 。 二nhị 以dĩ 聞văn 為vi 先tiên 故cố 。 見kiến 為vi 先tiên 者giả 彼bỉ 二nhị 尊tôn 者giả 過quá 去khứ 曾tằng 見kiến 先tiên 三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 彼bỉ 佛Phật 。 聞văn 為vi 先tiên 者giả 彼bỉ 二nhị 尊tôn 者giả 過quá 去khứ 曾tằng 聞văn 先tiên 三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 彼bỉ 佛Phật 。 既ký 見kiến 聞văn 已dĩ 而nhi 便tiện 引dẫn 起khởi 隨tùy 順thuận 彼bỉ 因nhân 。 諸chư 我ngã 所sở 行hành 若nhược 戒giới 若nhược 禁cấm 苦khổ 行hạnh 梵Phạm 行hạnh 。 一nhất 切thiết 迴hồi 向hướng 。 願nguyện 我ngã 未vị 來lai 。 得đắc 作tác 如như 斯tư 善thiện 士sĩ 行hành 類loại 。 恆hằng 與dữ 大đại 師sư 現hiện 受thọ 法Pháp 樂lạc 。 而nhi 無vô 間gián 斷đoạn 。 若nhược 佛Phật 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 者giả 。 則tắc 彼bỉ 所sở 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 應ưng 空không 無vô 果quả 異dị 熟thục 。 問vấn 一nhất 切thiết 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 無vô 如như 佛Phật 者giả 。 若nhược 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 則tắc 佛Phật 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 便tiện 空không 無vô 果quả 異dị 熟thục 。 豈khởi 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 於ư 佛Phật 為vi 勝thắng 耶da 。 答đáp 弟đệ 子tử 於ư 師sư 有hữu 二nhị 種chủng 受thọ 用dụng 勝thắng 。 一nhất 財tài 受thọ 用dụng 。 二nhị 法pháp 受thọ 用dụng 。 師sư 於ư 弟đệ 子tử 有hữu 一nhất 種chủng 受thọ 用dụng 勝thắng 。 謂vị 財tài 非phi 法pháp 。 然nhiên 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 但đãn 為vi 法pháp 故cố 非phi 為vi 財tài 故cố 是thị 以dĩ 無vô 前tiền 過quá 失thất 。 問vấn 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 中trung 般Bát 若Nhã 勝thắng 者giả 復phục 先tiên 涅Niết 槃Bàn 非phi 神thần 通thông 勝thắng 者giả 。 神thần 通thông 勝thắng 者giả 於ư 彼bỉ 既ký 失thất 法pháp 受thọ 用dụng 義nghĩa 。 云vân 何hà 非phi 感cảm 無vô 斷đoạn 業nghiệp 空không 無vô 果quả 異dị 熟thục 耶da 。 答đáp 般Bát 若Nhã 勝thắng 者giả 無vô 如như 世Thế 尊Tôn 。 彼bỉ 雖tuy 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 世Thế 尊Tôn 在tại 故cố 於ư 法pháp 受thọ 用dụng 非phi 空không 無vô 果quả 。
復phục 次thứ 由do 法pháp 爾nhĩ 故cố 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 佛Phật 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 何hà 謂vị 法pháp 爾nhĩ 。 謂vị 法Pháp 應ưng 如như 是thị 。 不bất 可khả 改cải 易dị 不bất 可khả 徵trưng 詰cật 是thị 法pháp 爾nhĩ 義nghĩa 。 此thử 顯hiển 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 法pháp 應ưng 先tiên 佛Phật 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 理lý 無vô 異dị 。 有hữu 說thuyết 。 與dữ 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 欲dục 往vãng 彼bỉ 彼bỉ 未vị 至chí 方phương 域vực 必tất 令linh 前tiền 軍quân 勇dũng 將tương 先tiên 導đạo 而nhi 往vãng 。 如như 是thị 十Thập 力Lực 。 法pháp 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 欲dục 往vãng 未vị 至chí 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 亦diệc 令linh 如như 前tiền 軍quân 勇dũng 將tương 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 導đạo 而nhi 往vãng 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 令linh 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 入nhập 佛Phật 法Pháp 故cố 。 謂vị 有hữu 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 雖tuy 近cận 佛Phật 而nhi 住trụ 盡tận 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 不bất 欲dục 來lai 詣nghệ 佛Phật 。 所sở 受thọ 行hành 佛Phật 法Pháp 。 若nhược 見kiến 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 般Bát 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 便tiện 於ư 生sanh 死tử 厭yếm 怖bố 。 來lai 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 受thọ 行hành 佛Phật 法Pháp 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 解giải 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 愁sầu 憂ưu 心tâm 故cố 。 謂vị 若nhược 佛Phật 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 則tắc 無vô 有hữu 能năng 解giải 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 愁sầu 憂ưu 心tâm 者giả 。 若nhược 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 則tắc 有hữu 如Như 來Lai 。 能năng 於ư 雨vũ 四tứ 月nguyệt 中trung 。 依y 彼bỉ 及cập 自tự 說thuyết 無vô 常thường 教giáo 解giải 彼bỉ 愁sầu 憂ưu 令linh 修tu 勝thắng 行hành 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 令linh 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 於ư 佛Phật 當đương 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 預dự 繫hệ 念niệm 住trụ 。 故cố 謂vị 由do 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 。 佛Phật 亦diệc 不bất 久cửu 。 當đương 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 已dĩ 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 如như 天thiên 欲dục 雷lôi 必tất 先tiên 掣xiết 電điện 。 若nhược 不bất 以dĩ 電điện 為vi 先tiên 而nhi 震chấn 雷lôi 者giả 則tắc 令linh 怯khiếp 弱nhược 。 有hữu 情tình 聞văn 之chi 驚kinh 慴triệp 。 或hoặc 復phục 致trí 死tử 。 是thị 故cố 天thiên 欲dục 雷lôi 時thời 愍mẫn 有hữu 情tình 故cố 先tiên 流lưu 電điện 耀diệu 。 彼bỉ 既ký 知tri 已dĩ 。 虛hư 心tâm 待đãi 之chi 。 雖tuy 聞văn 吒tra 雷lôi 則tắc 無vô 驚kinh 駭hãi 。 如như 是thị 若nhược 佛Phật 先tiên 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 則tắc 令linh 一nhất 類loại 於ư 佛Phật 慕mộ 戀luyến 渴khát 仰ngưỡng 有hữu 情tình 驚kinh 怛đát 悶muộn 絕tuyệt 。 若nhược 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 則tắc 令linh 彼bỉ 類loại 預dự 起khởi 如Như 來Lai 般Bát 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 。 至chí 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 則tắc 無vô 悶muộn 絕tuyệt 故cố 。 有hữu 頌tụng 言ngôn 。
恆hằng 作tác 無vô 常thường 想tưởng 。 變biến 壞hoại 則tắc 無vô 憂ưu 。
如như 覩đổ 電điện 為vi 先tiên 。 聞văn 雷lôi 不bất 驚kinh 怖bố 。
有hữu 說thuyết 。 為vi 息tức 謗báng 故cố 。 謂vị 有hữu 外ngoại 道đạo 恆hằng 謗báng 佛Phật 言ngôn 。 沙Sa 門Môn 喬Kiều 答Đáp 摩Ma 。 攝nhiếp 受thọ 鄔ổ 波ba 底để 沙sa 及cập 俱câu 履lý 多đa 故cố 。 夜dạ 從tùng 諮tư 受thọ 晝trú 為vì 他tha 說thuyết 。 若nhược 彼bỉ 二nhị 人nhân 般Bát 涅Niết 槃Bàn 已dĩ 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 法Pháp 。 不bất 異dị 先tiên 時thời 則tắc 諸chư 外ngoại 道đạo 誹phỉ 謗báng 皆giai 息tức 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 顯hiển 世Thế 尊Tôn 不bất 久cửu 。 住trụ 世thế 必tất 當đương 般Bát 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 如như 世thế 界giới 將tương 欲dục 壞hoại 時thời 。 蘇Tô 迷Mê 盧Lô 山Sơn 。 數số 為vi 難Nan 陀Đà 鄔ổ 波ba 難Nan 陀Đà 二nhị 大đại 龍long 王vương 。 纏triền 遶nhiễu 捨xả 去khứ 。 諸chư 天thiên 見kiến 已dĩ 。 即tức 知tri 世thế 界giới 不bất 久cửu 當đương 壞hoại 。 如như 是thị 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 大Đại 目Mục 揵Kiền 連Liên 。 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 世thế 便tiện 知tri 佛Phật 不bất 久cửu 滅diệt 度độ 由do 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 故cố 。 雙song 賢hiền 弟đệ 子tử 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 佛Phật 滅diệt 。
問vấn 何hà 故cố 具Cụ 壽thọ 蘇tô 跋bạt 陀đà 羅la 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 佛Phật 耶da 。 答đáp 亦diệc 由do 法pháp 爾nhĩ 故cố 。 謂vị 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 爾nhĩ 最tối 後hậu 弟đệ 子tử 。 先tiên 般bát 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 佛Phật 。 問vấn 何hà 謂vị 法pháp 爾nhĩ 。 答đáp 法Pháp 應ưng 如như 是thị 。 不bất 可khả 改cải 易dị 故cố 名danh 法pháp 爾nhĩ 。 此thử 顯hiển 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 應ưng 後hậu 最tối 後hậu 弟đệ 子tử 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 理lý 無vô 異dị 。 有hữu 說thuyết 。 與dữ 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 欲dục 入nhập 園viên 苑uyển 勝thắng 地địa 遊du 戲hí 。 必tất 以dĩ 諸chư 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 。 嚴nghiêm 飾sức 最tối 小tiểu 王vương 子tử 令linh 其kỳ 先tiên 入nhập 然nhiên 後hậu 自tự 往vãng 。 如như 是thị 十Thập 力Lực 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 將tương 欲dục 入nhập 如như 園viên 苑uyển 勝thắng 地địa 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 亦diệc 先tiên 以dĩ 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 莊trang 嚴nghiêm 最tối 後hậu 弟đệ 子tử 。 令linh 先tiên 涅Niết 槃Bàn 。 然nhiên 後hậu 自tự 往vãng 。 有hữu 說thuyết 。 尊tôn 者giả 蘇tô 跋bạt 陀đà 羅la 作tác 是thị 念niệm 。 一nhất 切thiết 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 皆giai 在tại 我ngã 前tiền 。 入nhập 有hữu 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 我ngã 當đương 復phục 在tại 一nhất 切thiết 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 前tiền 入nhập 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 由do 其kỳ 志chí 願nguyện 故cố 彼bỉ 先tiên 佛Phật 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 尊tôn 者giả 作tác 是thị 念niệm 。 如như 受thọ 爾nhĩ 所sở 聖thánh 教giáo 功công 德đức 。 還hoàn 受thọ 爾nhĩ 所sở 。 生sanh 死tử 過quá 患hoạn 。 我ngã 既ký 不bất 能năng 領lãnh 受thọ 。 聖thánh 教giáo 眾chúng 多đa 功công 德đức 。 何hà 須tu 久cửu 住trụ 領lãnh 受thọ 生sanh 死tử 眾chúng 多đa 過quá 患hoạn 。 故cố 彼bỉ 先tiên 佛Phật 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 尊tôn 者giả 怖bố 畏úy 多đa 受thọ 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 故cố 。 謂vị 拘câu 尸thi 城thành 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 先tiên 於ư 彼bỉ 尊tôn 者giả 。 起khởi 大đại 師sư 想tưởng 。 復phục 知tri 彼bỉ 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 彼bỉ 尊tôn 者giả 作tác 是thị 念niệm 。 若nhược 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 彼bỉ 必tất 於ư 我ngã 。 大đại 設thiết 供cúng 養dường 。 幸hạnh 因nhân 佛Phật 未vị 涅Niết 槃Bàn 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 供cúng 養dường 世Thế 尊Tôn 。 未vị 暇hạ 相tương 及cập 我ngã 當đương 先tiên 佛Phật 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 彼bỉ 欲dục 斷đoạn 絕tuyệt 諍tranh 根căn 本bổn 故cố 。 謂vị 彼bỉ 尊tôn 者giả 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 若nhược 我ngã 後hậu 佛Phật 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 外ngoại 道đạo 謂vị 我ngã 是thị 彼bỉ 同đồng 類loại 。 諸chư 苾Bật 芻Sô 復phục 言ngôn 是thị 我ngã 同đồng 類loại 。 因nhân 此thử 便tiện 興hưng 。 種chủng 種chủng 鬪đấu 諍tranh 。 彼bỉ 觀quán 未vị 來lai 有hữu 如như 是thị 事sự 。 是thị 故cố 先tiên 佛Phật 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 於ư 最tối 後hậu 位vị 教giáo 化hóa 功công 德đức 。 亦diệc 無vô 減giảm 故cố 。 謂vị 或hoặc 有hữu 作tác 是thị 念niệm 。 世Thế 尊Tôn 功công 德đức 。 退thoái 減giảm 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 彼bỉ 尊tôn 者giả 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 於ư 最tối 後hậu 位vị 亦diệc 能năng 教giáo 化hóa 。 有hữu 情tình 令linh 功công 德đức 圓viên 滿mãn 。 謂vị 令linh 入nhập 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 由do 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 因nhân 緣duyên 故cố 彼bỉ 先tiên 佛Phật 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 如như 說thuyết 世Thế 尊Tôn 依y 不bất 動động hữu 寂tịch 靜tĩnh 定định 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 世thế 間gian 眼nhãn 滅diệt 。 此thử 為vi 在tại 定định 為vi 出xuất 定định 耶da 。 答đáp 出xuất 定định 。 問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。 答đáp 欲dục 令linh 疑nghi 者giả 得đắc 決quyết 定định 故cố 。 謂vị 契Khế 經Kinh 說thuyết 世Thế 尊Tôn 依y 不bất 動động hữu 寂tịch 靜tĩnh 定định 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 世thế 間gian 眼nhãn 滅diệt 。 或hoặc 有hữu 疑nghi 佛Phật 在tại 定định 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 欲dục 令linh 此thử 疑nghi 得đắc 決quyết 定định 故cố 明minh 佛Phật 出xuất 定định 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 作tác 斯tư 論luận 。 此thử 中trung 不bất 動động hữu 寂tịch 靜tĩnh 定định 者giả 。 謂vị 有hữu 欲dục 界giới 無vô 覆phú 無vô 記ký 心tâm 相tương 應ứng 定định 。 似tự 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 故cố 名danh 不bất 動động 寂tịch 靜tĩnh 。 佛Phật 依y 此thử 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 西tây 方phương 健kiện 馱đà 羅la 國quốc 諸chư 師sư 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 如như 說thuyết 世Thế 尊Tôn 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 世thế 間gian 眼nhãn 滅diệt 。 此thử 為vi 在tại 定định 為vi 出xuất 定định 耶da 。 答đáp 出xuất 定định 。 問vấn 佛Phật 具cụ 入nhập 四tứ 靜tĩnh 慮lự 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 何hà 故cố 但đãn 言ngôn 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 耶da 。 答đáp 雖tuy 亦diệc 入nhập 前tiền 三tam 靜tĩnh 慮lự 而nhi 非phi 堅kiên 著trước 。 若nhược 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 即tức 便tiện 堅kiên 著trước 故cố 偏thiên 說thuyết 之chi 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 故cố 入nhập 前tiền 三tam 靜tĩnh 慮lự 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 第đệ 四tứ 。 有hữu 說thuyết 。 前tiền 三tam 靜tĩnh 慮lự 猶do 如như 在tại 路lộ 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 是thị 正chánh 所sở 往vãng 是thị 以dĩ 偏thiên 說thuyết 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 將tương 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 時thời 從tùng 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 起khởi 入nhập 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 近cận 分phần/phân 。 從tùng 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 近cận 分phần/phân 起khởi 入nhập 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 近cận 分phần/phân 。 從tùng 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 近cận 分phần/phân 起khởi 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 近cận 分phần/phân 。 從tùng 初sơ 靜tĩnh 慮lự 近cận 分phần/phân 起khởi 欲dục 界giới 善thiện 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 欲dục 界giới 善thiện 心tâm 無vô 間gian 欲dục 界giới 無vô 覆phú 無vô 記ký 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 即tức 住trụ 此thử 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 前tiền 三tam 靜tĩnh 慮lự 但đãn 入nhập 出xuất 近cận 分phần/phân 非phi 根căn 本bổn 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 入nhập 出xuất 根căn 本bổn 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 說thuyết 曰viết 。 佛Phật 將tương 入nhập 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 無vô 間gian 欲dục 界giới 善thiện 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 欲dục 界giới 善thiện 心tâm 無vô 間gian 欲dục 界giới 無vô 覆phú 無vô 記ký 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 則tắc 住trụ 此thử 心tâm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 問vấn 豈khởi 有hữu 能năng 從tùng 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 無vô 間gian 則tắc 起khởi 欲dục 界giới 善thiện 心tâm 耶da 。 答đáp 有hữu 。 謂vị 佛Phật 非phi 餘dư 。 問vấn 何hà 故cố 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 最tối 後hậu 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 耶da 。 答đáp 過quá 殑Căng 伽Già 沙sa 數số 。 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 法Pháp 皆giai 如như 是thị 。 次thứ 第đệ 入nhập 定định 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 謂vị 一nhất 切thiết 佛Phật 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 最tối 後hậu 法pháp 爾nhĩ 。 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 彼bỉ 起khởi 已dĩ 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 佛Phật 於ư 彼bỉ 定định 極cực 自tự 在tại 故cố 雖tuy 將tương 涅Niết 槃Bàn 而nhi 猶do 現hiện 入nhập 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 應ưng 不bất 能năng 現hiện 前tiền 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 欲dục 悲bi 愍mẫn 後hậu 世thế 生sanh 故cố 。 謂vị 佛Phật 滅diệt 後hậu 有hữu 諸chư 眾chúng 生sanh 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 世Thế 尊Tôn 具cụ 一nhất 切thiết 智trí 。 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 尚thượng 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 況huống 我ngã 等đẳng 不bất 於ư 諸chư 等đẳng 至chí 中trung 勤cần 作tác 加gia 行hành 耶da 。 由do 此thử 勤cần 修tu 一nhất 切thiết 等đẳng 至chí 。 有hữu 說thuyết 。 與dữ 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 若nhược 先tiên 於ư 此thử 地địa 灌quán 頂đảnh 而nhi 受thọ 王vương 位vị 。 後hậu 即tức 於ư 此thử 地địa 而nhi 命mạng 終chung 。 如như 是thị 十Thập 力Lực 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 先tiên 依y 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 受thọ 法Pháp 王Vương 位vị 。 後hậu 還hoàn 依y 此thử 地địa 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 與dữ 大đại 富phú 商thương 主chủ 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 如như 富phú 商thương 主chủ 最tối 後hậu 轉chuyển 易dị 大đại 價giá 珍trân 寶bảo 而nhi 無vô 戀luyến 著trước 。 如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 最tối 後hậu 棄khí 捨xả 殊thù 勝thắng 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 而nhi 無vô 戀luyến 著trước 。 世Thế 尊Tôn 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 時thời 先tiên 起khởi 欲dục 界giới 善thiện 心tâm 。 從tùng 此thử 無vô 間gian 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 乃nãi 至chí 從tùng 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 入nhập 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 從tùng 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 無vô 間gian 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 從tùng 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 無vô 間gian 。 入nhập 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 從tùng 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 入nhập 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 從tùng 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 入nhập 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 從tùng 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 入nhập 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 從tùng 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 入nhập 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 從tùng 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 入nhập 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 從tùng 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 從tùng 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 入nhập 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 起khởi 。 便tiện 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 四tứ 度độ 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 前tiền 三tam 入nhập 時thời 未vị 名danh 不bất 動động hữu 寂tịch 靜tĩnh 定định 。 第đệ 四tứ 入nhập 時thời 乃nãi 名danh 不bất 動động hữu 寂tịch 靜tĩnh 定định 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 前tiền 三tam 入nhập 時thời 不bất 緣duyên 涅Niết 槃Bàn 。 第đệ 四tứ 入nhập 時thời 乃nãi 緣duyên 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 問vấn 何hà 故cố 世Thế 尊Tôn 。 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 不bất 順thuận 超siêu 入nhập 諸chư 定định 。 而nhi 但đãn 逆nghịch 超siêu 入nhập 耶da 。 答đáp 過quá 殑Căng 伽Già 沙sa 數số 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 法Pháp 皆giai 如như 是thị 。 超siêu 入nhập 諸chư 定định 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 於ư 諸chư 定định 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 有hữu 於ư 定định 。 得đắc 自tự 在tại 者giả 。 乃nãi 能năng 不bất 因nhân 順thuận 超siêu 入nhập 而nhi 便tiện 逆nghịch 超siêu 入nhập 。 若nhược 於ư 諸chư 定định 不bất 自tự 在tại 者giả 尚thượng 不bất 能năng 順thuận 超siêu 。 況huống 能năng 逆nghịch 超siêu 而nhi 入nhập 諸chư 定định 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 能năng 作tác 難nạn/nan 作tác 事sự 故cố 。 謂vị 不bất 順thuận 超siêu 而nhi 能năng 逆nghịch 超siêu 入nhập 諸chư 定định 者giả 此thử 事sự 為vi 難nạn/nan 。 非phi 如như 順thuận 超siêu 入nhập 已dĩ 方phương 逆nghịch 超siêu 者giả 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 威uy 力lực 大đại 故cố 。 世Thế 尊Tôn 威uy 力lực 乃nãi 能năng 不bất 順thuận 超siêu 而nhi 逆nghịch 超siêu 。 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 若nhược 不bất 順thuận 超siêu 則tắc 不bất 能năng 逆nghịch 超siêu 而nhi 入nhập 諸chư 定định 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 欲dục 兼kiêm 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 故cố 。 謂vị 佛Phật 爾nhĩ 時thời 若nhược 順thuận 超siêu 入nhập 諸chư 定định 者giả 則tắc 無vô 容dung 。 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 滅diệt 盡tận 定định 要yếu 從tùng 漸tiệm 次thứ 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 心tâm 無vô 間gian 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 如như 是thị 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 時thời 則tắc 不bất 應ưng 現hiện 入nhập 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 然nhiên 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 決quyết 定định 現hiện 入nhập 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 是thị 故cố 不bất 順thuận 超siêu 入nhập 諸chư 定định 而nhi 逆nghịch 超siêu 入nhập 諸chư 定định 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 現hiện 入nhập 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 耶da 。 答đáp 過quá 殑Căng 伽Già 沙sa 數số 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 法pháp 皆giai 爾nhĩ 故cố 。 謂vị 一nhất 切thiết 佛Phật 。 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 法pháp 皆giai 現hiện 入nhập 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 持trì 等đẳng 至chí 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 於ư 諸chư 定định 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 謂vị 若nhược 於ư 諸chư 定định 得đắc 自tự 在tại 者giả 。 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 時thời 猶do 能năng 現hiện 入nhập 。 若nhược 於ư 諸chư 定định 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 餘dư 時thời 尚thượng 不bất 能năng 現hiện 入nhập 況huống 。 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 為vi 悲bi 愍mẫn 後hậu 時thời 。 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 謂vị 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 有hữu 諸chư 有hữu 情tình 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 世Thế 尊Tôn 具cụ 一nhất 切thiết 智trí 。 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 尚thượng 現hiện 入nhập 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 況huống 我ngã 等đẳng 於ư 彼bỉ 不bất 勤cần 作tác 加gia 行hành 耶da 。 由do 此thử 勤cần 修tu 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 欲dục 重trọng/trùng 修tu 所sở 留lưu 設thiết 利lợi 羅la 故cố 。 又hựu 為vi 資tư 養dưỡng 羸luy 瘦sấu 身thân 故cố 。 又hựu 為vi 准chuẩn 陀đà 工công 巧xảo 之chi 子tử 福phước 田điền 增tăng 廣quảng 故cố 。 又hựu 為vi 止chỉ 息tức 因nhân 碎toái 身thân 所sở 生sanh 身thân 中trung 諸chư 苦khổ 受thọ 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 與dữ 大đại 富phú 商thương 主chủ 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 如như 巨cự 富phú 商thương 主chủ 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 開khai 諸chư 庫khố 藏tạng 。 觀quán 閱duyệt 財tài 寶bảo 付phó 囑chúc 子tử 孫tôn 然nhiên 後hậu 捨xả 命mạng 。 如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 為vi 無vô 上thượng 正Chánh 法Pháp 商thương 主chủ 。 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 開khai 功công 德đức 庫khố 藏tạng 。 觀quán 閱duyệt 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 諸chư 法Pháp 財tài 寶bảo 。 付phó 囑chúc 弟đệ 子tử 然nhiên 後hậu 涅Niết 槃Bàn 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 說thuyết 曰viết 。 世Thế 尊Tôn 自tự 顯hiển 不bất 退thoái 法Pháp 故cố 。 謂vị 佛Phật 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 。 功công 德đức 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 。 智trí 得đắc 自tự 在tại 。 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 能năng 現hiện 起khởi 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 世Thế 尊Tôn 在tại 拘Câu 尸Thi 城Thành 。 力lực 士sĩ 生sanh 處xứ 雙song 娑sa 羅la 林lâm 間gian 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 在tại 拘Câu 尸Thi 城Thành 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 耶da 。 答đáp 為vi 欲dục 化hóa 度độ 拘câu 尸thi 城thành 中trung 諸chư 力lực 士sĩ 故cố 。 又hựu 為vi 攝nhiếp 化hóa 外ngoại 道đạo 蘇tô 跋bạt 陀đà 羅la 故cố 又hựu 為vi 令linh 大đại 力lực 士sĩ 補bổ 羯yết 娑sa 。 種chủng 獨Độc 覺Giác 菩Bồ 提Đề 種chủng 子tử 故cố 。 又hựu 令linh 彼bỉ 妻thê 種chủng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 種chủng 子tử 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 止chỉ 拘câu 尸thi 城thành 中trung 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 被bị 輕khinh 蔑miệt 事sự 故cố 。 謂vị 佛Phật 若nhược 於ư 餘dư 大đại 城thành 中trung 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 此thử 小tiểu 城thành 中trung 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 便tiện 被bị 輕khinh 蔑miệt 。 不bất 得đắc 如Như 來Lai 遺di 身thân 一nhất 分phần/phân 故cố 佛Phật 於ư 此thử 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 為vì 廣quảng 流lưu 布bố 。 佛Phật 身thân 界giới 故cố 。 若nhược 佛Phật 於ư 餘dư 大đại 城thành 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 彼bỉ 諸chư 人nhân 眾chúng 。 難nan 可khả 摧tồi 伏phục 。 於ư 佛Phật 身thân 界giới 或hoặc 生sanh 保bảo 悋lận 則tắc 。 不bất 可khả 分phân 布bố 。 若nhược 拘câu 尸thi 城thành 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 身thân 心tâm 勇dũng 健kiện 心tâm 勇dũng 健kiện 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 分phân 布bố 。 身thân 勇dũng 健kiện 故cố 不bất 為vi 他tha 伏phục 樂nhạo/nhạc/lạc 分phân 布bố 故cố 。 令linh 佛Phật 身thân 界giới 廣quảng 得đắc 流lưu 布bố 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 佛Phật 雖tuy 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 於ư 世thế 間gian 。 猶do 受thọ 增tăng 上thượng 富phú 貴quý 果quả 故cố 。 謂vị 佛Phật 若nhược 於ư 諸chư 餘dư 大đại 城thành 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 則tắc 所sở 受thọ 供cúng 養dường 。 雖tuy 過quá 輪Luân 王Vương 多đa 百bách 千thiên 倍bội 未vị 為vi 奇kỳ 特đặc 。 若nhược 雖tuy 於ư 此thử 極cực 小tiểu 邊biên 城thành 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 所sở 受thọ 供cúng 養dường 。 猶do 過quá 輪Luân 王Vương 多đa 百bách 千thiên 倍bội 。 乃nãi 為vi 奇kỳ 特đặc 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 曾tằng 於ư 此thử 數sác 數sác 捨xả 身thân 命mạng 故cố 。 如như 彼bỉ 經kinh 說thuyết 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 乃nãi 至chí 拘câu 尸thi 城thành 有hữu 金kim 河hà 雙song 娑sa 羅la 林lâm 。
諸chư 力lực 士sĩ 冠quan 增tăng 制chế 多đa 界giới 分phần/phân 周chu 匝táp 正chánh 等đẳng 。 十thập 二nhị 踰du 繕thiện 那na 地địa 。 如Như 來Lai 於ư 此thử 。 六lục 返phản 捨xả 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 身thân 命mạng 。 今kim 第đệ 七thất 返phản 捨xả 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 身thân 命mạng 。 阿A 難Nan 當đương 知tri 。 我ngã 不bất 見kiến 於ư 此thử 地địa 處xứ 。 或hoặc 東đông 或hoặc 南nam 或hoặc 西tây 或hoặc 北bắc 如Như 來Lai 更cánh 捨xả 第đệ 八bát 身thân 命mạng 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如Như 來Lai 諸chư 有hữu 道đạo 斷đoạn 生sanh 死tử 永vĩnh 盡tận 無vô 後hậu 有hữu 故cố 。
如như 說thuyết 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 應ưng 往vãng 雙song 娑sa 羅la 林lâm 間gian 。 為vi 佛Phật 敷phu 設thiết 北bắc 首thủ 臥ngọa 床sàng 。 如Như 來Lai 於ư 今kim 日nhật 中trung 夜dạ 。 當đương 於ư 無vô 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 令linh 敷phu 設thiết 北bắc 首thủ 臥ngọa 床sàng 而nhi 臥ngọa 耶da 。 答đáp 欲dục 顯hiển 彼bỉ 國quốc 論luận 師sư 法pháp 應ưng 爾nhĩ 故cố 。 謂vị 彼bỉ 國quốc 論luận 師sư 皆giai 敷phu 設thiết 北bắc 首thủ 床sàng 而nhi 臥ngọa 。 世Thế 尊Tôn 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 佛Phật 能năng 伏phục 諸chư 論luận 師sư 故cố 即tức 是thị 無vô 上thượng 第đệ 一nhất 。 論luận 師sư 故cố 令linh 隨tùy 彼bỉ 敷phu 設thiết 而nhi 臥ngọa 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 遠viễn 離ly 世thế 所sở 妄vọng 執chấp 吉cát 祥tường 事sự 故cố 。 謂vị 彼bỉ 國quốc 死tử 者giả 乃nãi 令linh 床sàng 上thượng 。 北bắc 首thủ 而nhi 臥ngọa 。 佛Phật 為vi 破phá 彼bỉ 妄vọng 吉cát 祥tường 執chấp 是thị 故cố 未vị 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 則tắc 令linh 敷phu 設thiết 北bắc 首thủ 床sàng 而nhi 臥ngọa 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 止chỉ 拘câu 尸thi 城thành 中trung 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 不bất 淨tịnh 心tâm 故cố 。 謂vị 彼bỉ 國quốc 俗tục 皆giai 於ư 北bắc 方phương 建kiến 立lập 天thiên 祠từ 。 若nhược 佛Phật 北bắc 足túc 而nhi 臥ngọa 者giả 。 即tức 諸chư 力lực 士sĩ 生sanh 不bất 淨tịnh 心tâm 。 云vân 何hà 欺khi 蔑miệt 我ngã 等đẳng 所sở 事sự 。 北bắc 足túc 而nhi 臥ngọa 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 欲dục 顯hiển 佛Phật 恭cung 敬kính 正Chánh 法Pháp 故cố 。 謂vị 佛Phật 預dự 知tri 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 無vô 上thượng 法Pháp 炬cự 北bắc 方phương 熾sí 然nhiên 久cửu 久cửu 不bất 滅diệt 故cố 於ư 床sàng 上thượng 。 北bắc 首thủ 而nhi 臥ngọa 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 欲dục 顯hiển 己kỷ 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 所sở 作tác 漸tiệm 勝thắng 故cố 。 謂vị 佛Phật 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 來lai 所sở 起khởi 善thiện 根căn 。 漸tiệm 漸tiệm 增tăng 勝thắng 無vô 有hữu 萎nuy 歇hiết 故cố 。 令linh 首thủ 趣thú 勝thắng 方phương 而nhi 臥ngọa 。 以dĩ 北bắc 方phương 是thị 勝thắng 方phương 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 欲dục 顯hiển 北bắc 方phương 人nhân 眾chúng 漸tiệm 增tăng 廣quảng 故cố 。 謂vị 佛Phật 預dự 知tri 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 北bắc 方phương 人nhân 眾chúng 漸tiệm 漸tiệm 增tăng 廣quảng 故cố 令linh 敷phu 設thiết 北bắc 首thủ 床sàng 而nhi 臥ngọa 。 如như 說thuyết 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 趣thú 所sở 敷phu 床sàng 右hữu 脇hiếp 在tại 下hạ 累lũy/lụy/luy 足túc 西tây 面diện 。 北bắc 首thủ 而nhi 臥ngọa 。 住trụ 光quang 明minh 想tưởng 具cụ 念niệm 正chánh 知tri 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 右hữu 脇hiếp 而nhi 臥ngọa 。 答đáp 欲dục 顯hiển 佛Phật 如như 師sư 子tử 王vương 而nhi 臥ngọa 故cố 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 臥ngọa 有hữu 四tứ 種chủng 謂vị 師sư 子tử 王vương 臥ngọa 天thiên 臥ngọa 鬼quỷ 臥ngọa 耽đam 欲dục 者giả 臥ngọa 。 師sư 子tử 王vương 右hữu 脇hiếp 而nhi 臥ngọa 。 天thiên 即tức 仰ngưỡng 面diện 。 鬼quỷ 則tắc 伏phục 面diện 。 耽đam 欲dục 者giả 臥ngọa 左tả 脇hiếp 著trước 地địa 。 佛Phật 是thị 無vô 上thượng 人nhân 中trung 師sư 子tử 。 故cố 右hữu 脇hiếp 而nhi 臥ngọa 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 世Thế 尊Tôn 如như 說thuyết 而nhi 作tác 故cố 。 謂vị 契Khế 經Kinh 說thuyết 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
汝nhữ 等đẳng 應ưng 學học 。 師sư 子tử 王vương 臥ngọa 。 佛Phật 是thị 如như 說thuyết 而nhi 作tác 。 者giả 既ký 勸khuyến 人nhân 右hữu 脇hiếp 而nhi 臥ngọa 。 故cố 自tự 亦diệc 為vi 之chi 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 臥ngọa 般bát 涅Niết 槃Bàn 而nhi 不bất 坐tọa 耶da 。 答đáp 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 於ư 佛Phật 一nhất 切thiết 身thân 分phần 。 易dị 了liễu 知tri 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 若nhược 佛Phật 臥ngọa 涅Niết 槃Bàn 者giả 即tức 身thân 度độ 量lương 現hiện 可khả 了liễu 知tri 不bất 待đãi 分phân 別biệt 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 如Như 來Lai 離ly 矯kiểu 誑cuống 故cố 。 若nhược 佛Phật 坐tọa 涅Niết 槃Bàn 者giả 即tức 不bất 信tín 者giả 。 當đương 作tác 是thị 言ngôn 。 此thử 是thị 矯kiểu 誑cuống 何hà 有hữu 死tử 人nhân 而nhi 能năng 端đoan 坐tọa 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 止chỉ 當đương 來lai 於ư 諸chư 聖thánh 者giả 生sanh 誹phỉ 謗báng 故cố 。 若nhược 坐tọa 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 即tức 於ư 今kim 時thời 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 身thân 力lực 羸luy 劣liệt 臥ngọa 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 世thế 便tiện 謗báng 言ngôn 非phi 阿A 羅La 漢Hán 。 若nhược 是thị 者giả 何hà 不bất 同đồng 佛Phật 坐tọa 涅Niết 槃Bàn 耶da 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 斷đoạn 恃thị 力lực 者giả 。 憍kiêu 慢mạn 心tâm 故cố 。 謂vị 彼bỉ 見kiến 佛Phật 臥ngọa 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 咸hàm 作tác 是thị 念niệm 。 世Thế 尊Tôn 一nhất 一nhất 。 身thân 分phần/phân 皆giai 具cụ 那Na 羅La 延Diên 力lực 。 尚thượng 為vi 無vô 常thường 所sở 逼bức 不bất 能năng 正chánh 坐tọa 。 況huống 我ngã 等đẳng 輩bối 凡phàm 下hạ 微vi 弱nhược 而nhi 恃thị 少thiểu 力lực 生sanh 憍kiêu 慢mạn 耶da 。
問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 於ư 中trung 夜dạ 分phân 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 答đáp 以dĩ 此thử 時thời 最tối 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 謂vị 彼bỉ 土độ 暑thử 熱nhiệt 晝trú 時thời 不bất 堪kham 作tác 務vụ 。 多đa 於ư 初sơ 夜dạ 後hậu 夜dạ 。 分phần/phân 中trung 作tác 諸chư 事sự 業nghiệp 。 唯duy 中trung 夜dạ 分phân 一nhất 切thiết 寂tịch 然nhiên 。 如Như 來Lai 恆hằng 時thời 愛ái 樂nhạo 寂tịch 靜tĩnh 。 讚tán 美mỹ 寂tịch 靜tĩnh 故cố 於ư 中trung 夜dạ 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 欲dục 顯hiển 佛Phật 於ư 增tăng 減giảm 事sự 善thiện 節tiết 量lượng 中trung 不bất 須tu 臾du 捨xả 離ly 故cố 。 謂vị 佛Phật 留lưu 初sơ 夜dạ 分phân 命mạng 捨xả 後hậu 夜dạ 分phân 壽thọ 。 復phục 於ư 中trung 夜dạ 分phân 。 中trung 留lưu 前tiền 捨xả 後hậu 於ư 其kỳ 中trung 分phần/phân 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 於ư 生sanh 死tử 黑hắc 闇ám 起khởi 大đại 厭yếm 怖bố 故cố 。 謂vị 佛Phật 於ư 迦ca 栗lật 底để 迦ca 月nguyệt 白bạch 半bán 八bát 日nhật 中trung 夜dạ 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。
爾nhĩ 時thời 月nguyệt 輪luân 沒một 於ư 山sơn 頂đảnh 。 如như 是thị 佛Phật 正chánh 遍biến 知tri 月nguyệt 亦diệc 隱ẩn 靜tĩnh 慮lự 大đại 涅Niết 槃Bàn 山sơn 則tắc 時thời 二nhị 種chủng 黑hắc 闇ám 俱câu 起khởi 。 謂vị 色sắc 性tánh 闇ám 及cập 無vô 明minh 闇ám 。
時thời 諸chư 大đại 眾chúng 。 覩đổ 斯tư 事sự 已dĩ 。 便tiện 於ư 生sanh 死tử 。 起khởi 大đại 厭yếm 怖bố 。 故cố 於ư 中trung 夜dạ 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 說thuyết 。 佛Phật 一nhất 切thiết 時thời 樂lạc 處xứ 中trung 行hành 故cố 。 謂vị 佛Phật 昔tích 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 於ư 最tối 後hậu 天thiên 生sanh 中trung 生sanh 處xứ 中trung 覩Đổ 史Sử 多Đa 天Thiên 處xứ 。 於ư 最tối 後hậu 人nhân 生sanh 中trung 生sanh 中trung 印ấn 度độ 劫kiếp 比tỉ 羅la 筏phiệt 窣tốt 堵đổ 城thành 。 於ư 中trung 夜dạ 分phân 。 踰du 城thành 出xuất 家gia 。 習tập 處xứ 中trung 行hành 。 證chứng 無vô 上thượng 覺giác 。 為vi 益ích 有hữu 情tình 。 說thuyết 離ly 有hữu 無vô 處xứ 中trung 妙diệu 法Pháp 。 於ư 夜dạ 中trung 分phân 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。
如như 說thuyết 爾nhĩ 時thời 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 此thử 拘câu 尸thi 城thành 中trung 有hữu 如như 是thị 如như 是thị 力lực 士sĩ 。 并tinh 男nam 女nữ 大đại 小tiểu 。 僮đồng 僕bộc 作tác 使sử 。 親thân 友hữu 眷quyến 屬thuộc 一nhất 切thiết 。 歸quy 依y 世Thế 尊Tôn 。 及cập 法pháp 并tinh 苾Bật 芻Sô 僧Tăng 。 受thọ 諸chư 學học 處xứ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 由do 自tự 表biểu 得đắc 。 云vân 何hà 彼bỉ 力lực 士sĩ 等đẳng 所sở 受thọ 戒giới 由do 他tha 表biểu 得đắc 耶da 。 答đáp 佛Phật 神thần 力lực 故cố 。 謂vị 戒giới 皆giai 由do 自tự 表biểu 而nhi 得đắc 。 然nhiên 佛Phật 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 以dĩ 佛Phật 威uy 力lực 。 令linh 力lực 士sĩ 等đẳng 戒giới 亦diệc 由do 他tha 表biểu 而nhi 得đắc 。 有hữu 說thuyết 。 尊Tôn 者giả 阿A 難Nan 。 先tiên 曾tằng 入nhập 拘câu 尸thi 城thành 已dĩ 授thọ 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 三Tam 歸Quy 學học 處xứ 。 今kim 但đãn 白bạch 佛Phật 令linh 知tri 欲dục 顯hiển 諸chư 力lực 士sĩ 等đẳng 。 是thị 佛Phật 真chân 實thật 弟đệ 子tử 。 及cập 顯hiển 如Như 來Lai 於ư 最tối 後hậu 位vị 猶do 能năng 攝nhiếp 受thọ 諸chư 新tân 學học 輩bối 。 是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 。 弟đệ 子tử 具cụ 足túc 非phi 如như 外ngoại 道đạo 至chí 臨lâm 終chung 時thời 。 弟đệ 子tử 離ly 散tán 。 有hữu 說thuyết 。 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 亦diệc 更cánh 有hữu 餘dư 從tùng 他tha 表biểu 得đắc 。 如như 半bán 迦ca 尸thi 女nữ 等đẳng 雖tuy 自tự 表biểu 不bất 大đại 明minh 了liễu 而nhi 由do 他tha 表biểu 力lực 故cố 亦diệc 得đắc 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 。
如như 說thuyết 佛Phật 告cáo 苾Bật 芻Sô 。 從tùng 今kim 以dĩ 往vãng 。 及cập 我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 。 不bất 應ưng 輒triếp 度độ 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 與dữ 受thọ 具cụ 戒giới 。 唯duy 除trừ 釋Thích 種chủng 及cập 事sự 火hỏa 多đa 髮phát 外ngoại 道đạo 。 若nhược 有hữu 釋Thích 種chủng 作tác 外ngoại 道đạo 服phục 。 來lai 求cầu 出xuất 家gia 。 汝nhữ 等đẳng 即tức 應ưng 度độ 令linh 出xuất 家gia 與dữ 受thọ 具cụ 戒giới 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 我ngã 之chi 眷quyến 屬thuộc 。 應ưng 開khai 許hứa 故cố 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 成thành 就tựu 。 遍biến 行hành 大đại 悲bi 何hà 故cố 唯duy 令linh 開khai 許hứa 自tự 眷quyến 屬thuộc 耶da 。 答đáp 有hữu 諸chư 釋Thích 種chủng 先tiên 歸quy 依y 外ngoại 道đạo 未vị 歸quy 依y 佛Phật 。 今kim 方phương 便tiện 攝nhiếp 受thọ 。 故cố 發phát 此thử 言ngôn 。 謂vị 因nhân 惡ác 王vương 毘tỳ 盧lô 釋Thích 迦Ca 。 誅tru 戮lục 劫kiếp 比tỉ 羅la 筏phiệt 窣tốt 堵đổ 城thành 諸chư 釋Thích 種chủng 故cố 。 有hữu 餘dư 釋Thích 種chủng 以dĩ 怖bố 畏úy 故cố 。 依y 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 偷thâu 存tồn 身thân 命mạng 佛Phật 為vi 彼bỉ 故cố 義nghĩa 言ngôn 汝nhữ 等đẳng 。 以dĩ 怖bố 畏úy 故cố 。 依y 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 受thọ 彼bỉ 法Pháp 服phục 。 今kim 無vô 怖bố 畏úy 必tất 應ưng 還hoàn 來lai 。 歸quy 依y 佛Phật 法Pháp 。 故cố 我ngã 勅sắc 諸chư 弟đệ 子tử 。 持trì 令linh 度độ 彼bỉ 因nhân 此thử 無vô 量lượng 釋Thích 種chủng 外ngoại 道đạo 來lai 歸quy 佛Phật 法Pháp 。 有hữu 說thuyết 。 為vi 欲dục 誘dụ 引dẫn 未vị 入nhập 佛Phật 法Pháp 增tăng 上thượng 慢mạn 釋Thích 種chủng 令linh 入nhập 佛Phật 法Pháp 故cố 。 謂vị 有hữu 釋Thích 種chủng 增tăng 上thượng 慢mạn 纏triền 心tâm 故cố 盡tận 眾chúng 同đồng 分phần/phân 不bất 來lai 見kiến 佛Phật 。 如Như 來Lai 說thuyết 此thử 語ngữ 已dĩ 。 便tiện 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 彼bỉ 後hậu 聞văn 之chi 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 佛Phật 豈khởi 不bất 以dĩ 我ngã 為vi 眷quyến 屬thuộc 故cố 臨lâm 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 垂thùy 哀ai 愍mẫn 。 由do 此thử 無vô 不bất 發phát 淳thuần 淨tịnh 心tâm 來lai 歸quy 佛Phật 法Pháp 出xuất 家gia 受thọ 戒giới 。 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 說thuyết 曰viết 。 如Như 來Lai 為vi 令linh 釋Thích 種chủng 眷quyến 屬thuộc 積tích 集tập 增tăng 廣quảng 殊thù 勝thắng 善thiện 根căn 。 故cố 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 為vi 付phó 囑chúc 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 袒đản 上thượng 身thân 分phần/phân 告cáo 苾Bật 芻Sô 眾chúng 曰viết 。 汝nhữ 應ưng 觀quán 我ngã 汝nhữ 應ưng 察sát 我ngã 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 。 難nan 可khả 出xuất 現hiện 。 難nan 可khả 得đắc 見kiến 。 過quá 漚âu 曇đàm 跋bạt 羅la 華hoa 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 袒đản 上thượng 身thân 分phần/phân 告cáo 苾Bật 芻Sô 眾chúng 。 汝nhữ 應ưng 觀quán 我ngã 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 答đáp 假giả 如như 有hữu 人nhân 。 習tập 奢xa 摩ma 他tha 滿mãn 十thập 二nhị 歲tuế 。 所sở 生sanh 善thiện 品phẩm 不bất 如như 於ư 須tu 臾du 頃khoảnh 。 觀quán 察sát 佛Phật 相tướng 好hảo 之chi 身thân 。 所sở 獲hoạch 功công 德đức 。 此thử 中trung 佛Phật 語ngữ 義nghĩa 言ngôn 我ngã 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 所sở 集tập 福phước 聚tụ 乃nãi 至chí 未vị 作tác 灰hôi 聚tụ 以dĩ 來lai 。 汝nhữ 等đẳng 宜nghi 應ưng 。 諦đế 仰ngưỡng 觀quan 察sát 求cầu 堅kiên 固cố 法pháp 。 問vấn 汝nhữ 應ưng 觀quán 我ngã 汝nhữ 應ưng 察sát 我ngã 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 汝nhữ 應ưng 觀quán 我ngã 者giả 謂vị 以dĩ 眼nhãn 識thức 。 汝nhữ 應ưng 察sát 我ngã 者giả 謂vị 以dĩ 意ý 識thức 。
復phục 次thứ 應ưng 觀quán 我ngã 者giả 謂vị 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 心tâm 。 應ưng 察sát 我ngã 者giả 。 謂vị 以dĩ 有hữu 分phân 別biệt 心tâm 。
復phục 次thứ 應ưng 觀quán 我ngã 者giả 。 謂vị 於ư 現hiện 在tại 。 應ưng 察sát 我ngã 者giả 。 謂vị 於ư 未vị 來lai 。
復phục 次thứ 應ưng 觀quán 我ngã 者giả 。 謂vị 於ư 生sanh 身thân 。 應ưng 察sát 我ngã 者giả 。 謂vị 於ư 法Pháp 身thân 。
復phục 次thứ 觀quán 我ngã 者giả 。 謂vị 觀quán 所sở 集tập 。 察sát 我ngã 者giả 。 謂vị 察sát 所sở 證chứng 。
復phục 次thứ 觀quán 我ngã 者giả 。 謂vị 觀quán 所sở 厭yếm 。 察sát 我ngã 者giả 。 謂vị 察sát 所sở 欣hân 。
復phục 次thứ 觀quán 我ngã 者giả 。 謂vị 觀quán 相tướng 好hảo 。 察sát 我ngã 者giả 。 謂vị 察sát 功công 德đức 。 是thị 謂vị 觀quán 察sát 差sai 別biệt 。
如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 汝nhữ 等đẳng 苾Bật 芻Sô 。 且thả 可khả 裁tài 默mặc 應ưng 觀quán 諸chư 行hành 。 是thị 盡tận 滅diệt 法pháp 。 此thử 是thị 世Thế 尊Tôn 。 最tối 後hậu 教giáo 誨hối 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 說thuyết 此thử 語ngữ 耶da 。 答đáp 諸chư 苾Bật 芻Sô 等đẳng 。 以dĩ 佛Phật 將tương 涅Niết 槃Bàn 故cố 極cực 懷hoài 愁sầu 惱não 展triển 轉chuyển 悲bi 號hào 。 佛Phật 欲dục 止chỉ 其kỳ 悲bi 哀ai 令linh 生sanh 觀quán 行hành 故cố 說thuyết 是thị 語ngữ 。 此thử 中trung 汝nhữ 等đẳng 苾Bật 芻Sô 。 且thả 可khả 裁tài 默mặc 者giả 令linh 住trụ 正chánh 念niệm 應ưng 觀quán 諸chư 行hành 是thị 盡tận 滅diệt 法pháp 。 者giả 令linh 起khởi 正chánh 知tri 。
復phục 次thứ 可khả 裁tài 默mặc 者giả 。 令linh 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 觀quán 諸chư 行hành 者giả 令linh 。 修tu 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。
復phục 次thứ 可khả 裁tài 默mặc 者giả 。 令linh 止chỉ 憂ưu 悲bi 觀quán 諸chư 行hành 者giả 令linh 起khởi 觀quán 行hành 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 說thuyết 曰viết 。 汝nhữ 等đẳng 苾Bật 芻Sô 。 且thả 可khả 裁tài 默mặc 者giả 。 欲dục 止chỉ 他tha 悲bi 哀ai 應ưng 觀quán 諸chư 行hành 是thị 盡tận 滅diệt 法pháp 。 者giả 顯hiển 自tự 成thành 就tựu 。 無vô 忘vong 失thất 法Pháp 。 此thử 中trung 佛Phật 語ngữ 義nghĩa 言ngôn 我ngã 成thành 佛Phật 未vị 久cửu 。 已dĩ 作tác 是thị 說thuyết 。
諸chư 行hành 無vô 常thường 。 有hữu 生sanh 滅diệt 法pháp 。
以dĩ 起khởi 盡tận 故cố 。 彼bỉ 寂tịch 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。
今kim 復phục 依y 彼bỉ 說thuyết 言ngôn 諸chư 行hành 。 是thị 盡tận 滅diệt 法pháp 。 豈khởi 非phi 我ngã 成thành 就tựu 無vô 忘vong 失thất 法Pháp 耶da 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 發Phát 智Trí 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất 百bách 九cửu 十thập 一nhất
Thuyết Nhất Thiết Hữu Bộ Phát Trí Đại Tỳ Bà Sa Luận ♦ Quyển 191
❖
Phiên âm: 13/3/2016 ◊ Cập nhật: 13/3/2016