阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 九cửu 十thập 九cửu
A Tỳ Đạt Ma Đại Tỳ Bà Sa Luận ♦ Quyển 99

五ngũ 百bách 大đại 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 造tạo


三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 智trí 蘊uẩn 第đệ 三tam 中trung 五ngũ 種chủng 納nạp 息tức 第đệ 二nhị 之chi 三tam 。


如như 契Khế 經Kinh 說thuyết


佛Phật 告cáo 梵Phạm 志Chí 。

若nhược 有hữu 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 捨xả 惡ác 見kiến 趣thú 而nhi 不bất 取thủ 者giả 。 當đương 知tri 此thử 類loại 少thiểu 中trung 復phục 少thiểu 。 問vấn 此thử 類loại 云vân 何hà 少thiểu 中trung 復phục 少thiểu 。 答đáp 世thế 間gian 有hữu 情tình 。 性tánh 愚ngu 鈍độn 者giả 如như 大đại 地địa 土thổ/độ 。 性tánh 聰thông 慧tuệ 者giả 。 如như 爪trảo 上thượng 土thổ 。 性tánh 聰thông 慧tuệ 中trung 。 邪tà 見kiến 者giả 多đa 正chánh 見kiến 者giả 少thiểu 。 喻dụ 如như 前tiền 說thuyết 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 少thiểu 中trung 復phục 少thiểu 。 問vấn 如như 見kiến 蘊uẩn 說thuyết 斷đoạn 常thường 見kiến 者giả 展triển 轉chuyển 相tương 違vi 。 云vân 何hà 此thử 中trung 。 說thuyết 有hữu 一nhất 類loại 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 我ngã 一nhất 分phần/phân 忍nhẫn 一nhất 分phần/phân 不bất 忍nhẫn 。 而nhi 不bất 相tương 違vi 。 答đáp 此thử 中trung 說thuyết 。 一nhất 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 若nhược 執chấp 色sắc 蘊uẩn 為vi 常thường 。 彼bỉ 執chấp 四tứ 蘊uẩn 為vi 斷đoạn 。 若nhược 執chấp 四tứ 蘊uẩn 為vi 常thường 。 彼bỉ 執chấp 色sắc 蘊uẩn 為vi 斷đoạn 。 故cố 此thử 二nhị 見kiến 非phi 互hỗ 相tương 違vi 。 見kiến 蘊uẩn 說thuyết 二nhị 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 一nhất 執chấp 色sắc 常thường 。 一nhất 執chấp 色sắc 斷đoạn 乃nãi 至chí 執chấp 識thức 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 故cố 彼bỉ 二nhị 見kiến 展triển 轉chuyển 相tương 違vi 。 彼bỉ 經kinh 復phục 說thuyết 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 此thử 。 見kiến 趣thú 法pháp 時thời 。 長trường 爪trảo 梵Phạm 志Chí 。 遠viễn 塵trần 離ly 垢cấu 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 生sanh 淨tịnh 法Pháp 眼nhãn 。


時thời 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 受thọ 具Cụ 足Túc 戒Giới 。 已dĩ 經kinh 半bán 月nguyệt 。 隨tùy 觀quán 此thử 法pháp 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 問vấn 時thời 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 隨tùy 觀quán 何hà 法pháp 。 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 即tức 隨tùy 觀quán 世Thế 尊Tôn 為vì 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 。 說thuyết 見kiến 趣thú 法pháp 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。


復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 即tức 隨tùy 觀quán 梵Phạm 志Chí 得đắc 預Dự 流Lưu 果Quả 。 道đạo 所sở 觀quán 法pháp 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 即tức 隨tùy 觀quán 梵Phạm 志Chí 得đắc 預Dự 流Lưu 果Quả 。 能năng 證chứng 學học 法pháp 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 大đại 德đức 說thuyết 曰viết 。 彼bỉ 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 隨tùy 觀quán 緣duyên 起khởi 有hữu 十thập 二nhị 支chi 差sai 別biệt 性tánh 法pháp 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 名danh 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 所sở 隨tùy 觀quán 法pháp 。


諸chư 起khởi 此thử 見kiến 。 有hữu 阿A 羅La 漢Hán 。 天thiên 魔ma 所sở 嬈nhiễu 漏lậu 失thất 不bất 淨tịnh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。 答đáp 為vì 欲dục 分phân 別biệt 。 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 假giả 名danh 苾Bật 芻Sô 所sở 起khởi 惡ác 見kiến 。 令linh 有hữu 智trí 者giả 知tri 而nhi 制chế 之chi 。 故cố 作tác 斯tư 論luận 。 諸chư 起khởi 此thử 見kiến 。 有hữu 阿A 羅La 漢Hán 。 天thiên 魔ma 所sở 嬈nhiễu 漏lậu 失thất 不bất 淨tịnh 。 此thử 於ư 五ngũ 見kiến 何hà 見kiến 攝nhiếp 。 見kiến 何hà 諦đế 斷đoạn 此thử 見kiến 耶da 。 答đáp 非phi 因nhân 計kế 因nhân 戒giới 禁cấm 取thủ 攝nhiếp 。 見kiến 苦khổ 所sở 斷đoạn 。 此thử 中trung 非phi 因nhân 計kế 因nhân 者giả 。 謂vị 彼bỉ 不bất 淨tịnh 。 從tùng 煩phiền 惱não 生sanh 。 而nhi 說thuyết 天thiên 魔ma 所sở 嬈nhiễu 故cố 出xuất 。 故cố 戒giới 禁cấm 取thủ 以dĩ 為vi 自tự 性tánh 。 見kiến 苦khổ 所sở 斷đoạn 顯hiển 彼bỉ 對đối 治trị 。 苦khổ 智trí 生sanh 時thời 能năng 斷đoạn 如như 是thị 不bất 實thật 推thôi 求cầu 。 不bất 實thật 分phân 別biệt 。 顛điên 倒đảo 惡ác 見kiến 令linh 永vĩnh 滅diệt 故cố 名danh 見kiến 苦khổ 斷đoạn 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 諸chư 起khởi 此thử 見kiến 。 有hữu 阿A 羅La 漢Hán 。 於ư 自tự 解giải 脫thoát 猶do 有hữu 無vô 知tri 。 此thử 於ư 五ngũ 見kiến 何hà 見kiến 攝nhiếp 。 見kiến 何hà 諦đế 斷đoạn 此thử 見kiến 耶da 。 答đáp 謗báng 阿A 羅La 漢Hán 。 無vô 漏lậu 智trí 見kiến 。 邪tà 見kiến 攝nhiếp 。 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 。 此thử 中trung 謗báng 阿A 羅La 漢Hán 。 無vô 漏lậu 智trí 見kiến 者giả 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 於ư 自tự 解giải 脫thoát 。 由do 無vô 漏lậu 智trí 見kiến 已dĩ 離ly 無vô 知tri 。 而nhi 說thuyết 猶do 有hữu 無vô 知tri 。 則tắc 撥bát 無vô 彼bỉ 無vô 漏lậu 智trí 見kiến 。 是thị 故cố 邪tà 見kiến 以dĩ 為vi 自tự 性tánh 。 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 顯hiển 彼bỉ 對đối 治trị 。 道đạo 智trí 生sanh 時thời 能năng 斷đoạn 如như 是thị 不bất 實thật 推thôi 求cầu 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 諸chư 起khởi 此thử 見kiến 。 有hữu 阿A 羅La 漢Hán 。 於ư 自tự 解giải 脫thoát 猶do 有hữu 疑nghi 惑hoặc 。 此thử 於ư 五ngũ 見kiến 何hà 見kiến 攝nhiếp 。 見kiến 何hà 諦đế 斷đoạn 此thử 見kiến 耶da 。 答đáp 謗báng 阿A 羅La 漢Hán 。 越việt 渡độ 疑nghi 惑hoặc 。 邪tà 見kiến 攝nhiếp 。 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 。 此thử 中trung 謗báng 阿A 羅La 漢Hán 。 越việt 渡độ 疑nghi 惑hoặc 者giả 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 於ư 自tự 解giải 脫thoát 。 由do 無vô 漏lậu 道Đạo 已dĩ 斷đoạn 疑nghi 惑hoặc 。 而nhi 說thuyết 猶do 有hữu 疑nghi 惑hoặc 。 則tắc 撥bát 無vô 彼bỉ 道đạo 。 是thị 故cố 邪tà 見kiến 以dĩ 為vi 自tự 性tánh 。 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 顯hiển 彼bỉ 對đối 治trị 。 道đạo 智trí 生sanh 時thời 能năng 斷đoạn 如như 是thị 不bất 實thật 推thôi 求cầu 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 諸chư 起khởi 此thử 見kiến 。 有hữu 阿A 羅La 漢Hán 。 但đãn 由do 他tha 度độ 。 此thử 於ư 五ngũ 見kiến 何hà 見kiến 攝nhiếp 。 見kiến 何hà 諦đế 。 斷đoạn 此thử 見kiến 耶da 。 答đáp 謗báng 阿A 羅La 漢Hán 。 無vô 障chướng 無vô 背bối/bội 。 現hiện 量lượng 慧tuệ 眼nhãn 身thân 證chứng 自tự 在tại 。 邪tà 見kiến 攝nhiếp 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 。 此thử 中trung 謗báng 阿A 羅La 漢Hán 。 無vô 障chướng 無vô 背bối/bội 現hiện 量lượng 慧tuệ 眼nhãn 身thân 證chứng 自tự 在tại 者giả 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 實thật 自tự 證chứng 得đắc 無vô 障chướng 無vô 背bối/bội 現hiện 量lượng 慧tuệ 眼nhãn 身thân 證chứng 自tự 在tại 。 非phi 但đãn 由do 他tha 。 而nhi 得đắc 度độ 脫thoát 。 然nhiên 說thuyết 但đãn 由do 他tha 故cố 得đắc 度độ 。 則tắc 謗báng 聖thánh 道Đạo 。 是thị 故cố 邪tà 見kiến 以dĩ 為vi 自tự 性tánh 。 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 顯hiển 彼bỉ 對đối 治trị 。 道đạo 智trí 生sanh 時thời 能năng 斷đoạn 如như 是thị 不bất 實thật 推thôi 求cầu 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 諸chư 起khởi 此thử 見kiến 。 道đạo 及cập 道đạo 支chi 苦khổ 言ngôn 所sở 召triệu 。 此thử 於ư 五ngũ 見kiến 何hà 見kiến 攝nhiếp 。 見kiến 何hà 諦đế 斷đoạn 此thử 見kiến 耶da 。 答đáp 非phi 因nhân 計kế 因nhân 戒giới 禁cấm 取thủ 攝nhiếp 見kiến 苦khổ 所sở 斷đoạn 此thử 中trung 非phi 因nhân 計kế 因nhân 者giả 。 謂vị 諸chư 聖thánh 道Đạo 要yếu 修tu 方phương 得đắc 。 而nhi 說thuyết 苦khổ 言ngôn 能năng 召triệu 令linh 起khởi 。 故cố 戒giới 禁cấm 取thủ 以dĩ 為vi 自tự 性tánh 。 見kiến 苦khổ 所sở 斷đoạn 顯hiển 彼bỉ 對đối 治trị 。 苦khổ 智trí 生sanh 時thời 能năng 斷đoạn 如như 是thị 不bất 實thật 推thôi 求cầu 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 此thử 於ư 苦khổ 果quả 計kế 為vi 道đạo 因nhân 。 故cố 見kiến 苦khổ 時thời 永vĩnh 斷đoạn 此thử 見kiến 。


已dĩ 說thuyết 五ngũ 種chủng 惡ác 見kiến 自tự 性tánh 及cập 彼bỉ 對đối 治trị 。 等đẳng 起khởi 云vân 何hà 。 謂vị 大đại 天thiên 因nhân 緣duyên 是thị 此thử 等đẳng 起khởi 。 昔tích 末mạt 土thổ/độ 羅la 國quốc 。 有hữu 一nhất 商thương 主chủ 。 少thiểu 娉phinh 妻thê 室thất 。 生sanh 一nhất 男nam 兒nhi 。 顏nhan 容dung 端đoan 正chánh 。 與dữ 字tự 大đại 天thiên 。 未vị 久cửu 之chi 間gian 。 商thương 主chủ 持trì 寶bảo 遠viễn 適thích 他tha 國quốc 。 展triển 轉chuyển 貿mậu 易dị 。 經kinh 久cửu 不bất 還hoàn 。 其kỳ 子tử 長trưởng 大đại 。 染nhiễm 穢uế 於ư 母mẫu 。 後hậu 聞văn 父phụ 還hoàn 心tâm 既ký 怖bố 懼cụ 。 與dữ 母mẫu 設thiết 計kế 遂toại 殺sát 其kỳ 父phụ 。 彼bỉ 既ký 造tạo 一nhất 無vô 間gian 業nghiệp 已dĩ 。 事sự 漸tiệm 彰chương 露lộ 。 便tiện 將tương 其kỳ 母mẫu 展triển 轉chuyển 逃đào 隱ẩn 波ba 吒tra 梨lê 城thành 。 彼bỉ 後hậu 遇ngộ 逢phùng 本bổn 國quốc 所sở 供cúng 養dường 阿A 羅La 漢Hán 苾Bật 芻Sô 。 復phục 恐khủng 事sự 彰chương 。 遂toại 設thiết 方phương 計kế 殺sát 彼bỉ 苾Bật 芻Sô 。 既ký 造tạo 第đệ 二nhị 無vô 間gian 業nghiệp 已dĩ 。 心tâm 轉chuyển 憂ưu 慼thích 。 後hậu 復phục 見kiến 母mẫu 與dữ 餘dư 交giao 通thông 。 便tiện 憤phẫn 恚khuể 言ngôn 。 我ngã 為vì 此thử 故cố 。 造tạo 二nhị 重trọng 罪tội 。 移di 流lưu 他tha 國quốc 跉# 跰# 不bất 安an 。 今kim 復phục 捨xả 我ngã 更cánh 好hảo/hiếu 他tha 人nhân 。 如như 是thị 倡xướng 穢uế 誰thùy 堪kham 容dung 忍nhẫn 。 於ư 是thị 方phương 便tiện 復phục 殺sát 其kỳ 母mẫu 。 彼bỉ 造tạo 第đệ 三tam 無vô 間gian 業nghiệp 已dĩ 。 由do 彼bỉ 不bất 斷đoạn 。 善thiện 根căn 力lực 故cố 。 深thâm 生sanh 憂ưu 悔hối 寢tẩm 處xứ 不bất 安an 。 自tự 惟duy 重trọng 罪tội 何hà 緣duyên 當đương 滅diệt 。 彼bỉ 後hậu 傳truyền 聞văn 沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử 。 有hữu 滅diệt 罪tội 法pháp 。 遂toại 往vãng 鷄kê 園viên 僧Tăng 伽già 藍lam 所sở 。 於ư 其kỳ 門môn 外ngoại 見kiến 一nhất 苾Bật 芻Sô 。 徐từ 步bộ 經kinh 行hành 。 誦tụng 伽già 他tha 曰viết 。


若nhược 人nhân 造tạo 重trọng 罪tội 。 修tu 善thiện 以dĩ 滅diệt 除trừ 。


彼bỉ 能năng 照chiếu 世thế 間gian 。 如như 月nguyệt 出xuất 雲vân 翳ế 。


時thời 彼bỉ 聞văn 已dĩ 歡hoan 喜hỷ 勇dũng 躍dược 。 知tri 歸quy 佛Phật 教giáo 定định 能năng 滅diệt 罪tội 。 因nhân 即tức 往vãng 詣nghệ 。 一nhất 苾Bật 芻Sô 所sở 。 慇ân 懃cần 固cố 請thỉnh 求cầu 度độ 出xuất 家gia 。


時thời 彼bỉ 苾Bật 芻Sô 。 既ký 見kiến 固cố 請thỉnh 。 不bất 審thẩm 撿kiểm 問vấn 遂toại 度độ 出xuất 家gia 。 還hoàn 字tự 大đại 天thiên 。 教giáo 授thọ 教giáo 誡giới 。 大đại 天thiên 聰thông 慧tuệ 。 出xuất 家gia 未vị 久cửu 。 便tiện 能năng 誦tụng 持trì 三tam 藏tạng 文văn 義nghĩa 。 言ngôn 詞từ 清thanh 巧xảo 善thiện 能năng 化hóa 導đạo 。 波ba 吒tra 梨lê 城thành 無vô 不bất 歸quy 仰ngưỡng 。 王vương 聞văn 召triệu 請thỉnh 數số 入nhập 內nội 宮cung 。 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 而nhi 請thỉnh 說thuyết 法Pháp 。 彼bỉ 後hậu 既ký 出xuất 。 在tại 僧Tăng 伽già 藍lam 。 不bất 正chánh 思tư 惟duy 。 夢mộng 失thất 不bất 淨tịnh 。 然nhiên 彼bỉ 先tiên 稱xưng 。 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 而nhi 令linh 弟đệ 子tử 浣hoán 所sở 污ô 衣y 。 弟đệ 子tử 白bạch 言ngôn 。 阿A 羅La 漢Hán 者giả 。 諸chư 漏lậu 已dĩ 盡tận 。 師sư 今kim 何hà 容dung 猶do 有hữu 斯tư 事sự 。 大đại 天thiên 告cáo 言ngôn 。 天thiên 魔ma 所sở 嬈nhiễu 汝nhữ 不bất 應ưng 怪quái 。 然nhiên 所sở 漏lậu 失thất 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 煩phiền 惱não 。 二nhị 者giả 不bất 淨tịnh 。 煩phiền 惱não 漏lậu 失thất 阿A 羅La 漢Hán 無vô 。 猶do 未vị 能năng 免miễn 。 不bất 淨tịnh 漏lậu 失thất 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 煩phiền 惱não 雖tuy 盡tận 。 豈khởi 無vô 便tiện 利lợi 涕thế 唾thóa 等đẳng 事sự 。 然nhiên 諸chư 天thiên 魔ma 常thường 於ư 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 生sanh 憎tăng 嫉tật 。 見kiến 修tu 善thiện 者giả 。 便tiện 往vãng 壞hoại 之chi 。 縱túng/tung 阿A 羅La 漢Hán 亦diệc 為vi 其kỳ 嬈nhiễu 故cố 我ngã 漏lậu 失thất 。 是thị 彼bỉ 所sở 為vi 。 汝nhữ 今kim 不bất 應ưng 。 有hữu 所sở 疑nghi 怪quái 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 惡ác 見kiến 等đẳng 起khởi 。 又hựu 彼bỉ 大đại 天thiên 欲dục 令linh 弟đệ 子tử 歡hoan 喜hỷ 親thân 附phụ 。 矯kiểu 設thiết 方phương 便tiện 次thứ 第đệ 記ký 別biệt 。 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。


時thời 彼bỉ 弟đệ 子tử 。 稽khể 首thủ 白bạch 言ngôn 。 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 。 應ưng 有hữu 證chứng 智trí 。 如như 何hà 我ngã 等đẳng 都đô 不bất 自tự 知tri 。 彼bỉ 遂toại 告cáo 言ngôn 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 亦diệc 有hữu 無vô 知tri 。 汝nhữ 今kim 不bất 應ưng 。 於ư 己kỷ 不bất 信tín 。 謂vị 諸chư 無vô 知tri 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 染nhiễm 污ô 。 阿A 羅La 漢Hán 已dĩ 無vô 。 二nhị 者giả 不bất 染nhiễm 污ô 。 阿A 羅La 漢Hán 猶do 有hữu 。 由do 此thử 汝nhữ 輩bối 。 不bất 能năng 自tự 知tri 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 惡ác 見kiến 等đẳng 起khởi 。


時thời 諸chư 弟đệ 子tử 。 復phục 白bạch 彼bỉ 言ngôn 。 曾tằng 聞văn 聖thánh 者giả 已dĩ 度độ 疑nghi 惑hoặc 。 如như 何hà 我ngã 等đẳng 於ư 諦đế 實thật 中trung 。 猶do 懷hoài 疑nghi 惑hoặc 。 彼bỉ 復phục 告cáo 言ngôn 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 亦diệc 有hữu 疑nghi 惑hoặc 。 疑nghi 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 隨tùy 眠miên 性tánh 疑nghi 。 阿A 羅La 漢Hán 已dĩ 斷đoạn 。 二nhị 者giả 處xứ 非phi 處xứ 疑nghi 。 阿A 羅La 漢Hán 未vị 斷đoạn 。 獨Độc 覺Giác 於ư 此thử 而nhi 猶do 成thành 就tựu 。 況huống 汝nhữ 聲Thanh 聞Văn 於ư 諸chư 諦đế 實thật 能năng 無vô 疑nghi 惑hoặc 而nhi 自tự 輕khinh 耶da 。 是thị 名danh 第đệ 三tam 。 惡ác 見kiến 等đẳng 起khởi 。 後hậu 彼bỉ 弟đệ 子tử 披phi 讀đọc 諸chư 經kinh 。 說thuyết 阿A 羅La 漢Hán 。 有hữu 聖thánh 慧tuệ 眼nhãn 。 於ư 自tự 解giải 脫thoát 能năng 自tự 證chứng 知tri 。 因nhân 白bạch 師sư 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 若nhược 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 者giả 應ưng 自tự 證chứng 知tri 。 如như 何hà 但đãn 由do 師sư 之chi 令linh 入nhập 都đô 無vô 現hiện 智trí 能năng 自tự 證chứng 知tri 。 彼bỉ 即tức 答đáp 言ngôn 。 有hữu 阿A 羅La 漢Hán 。 但đãn 由do 他tha 入nhập 。 不bất 能năng 自tự 知tri 。 如như 舍Xá 利Lợi 子Tử 智trí 慧tuệ 第đệ 一nhất 。 大Đại 目Mục 乾Kiền 連Liên 。 神thần 通thông 第đệ 一nhất 。 佛Phật 若nhược 未vị 記ký 彼bỉ 不bất 自tự 知tri 。 況huống 由do 他tha 入nhập 而nhi 能năng 自tự 了liễu 。 故cố 汝nhữ 於ư 此thử 不bất 應ưng 窮cùng 詰cật 。 是thị 名danh 第đệ 四tứ 。 惡ác 見kiến 等đẳng 起khởi 。 然nhiên 彼bỉ 大đại 天thiên 雖tuy 造tạo 眾chúng 惡ác 。 而nhi 不bất 斷đoạn 滅diệt 。 諸chư 善thiện 根căn 故cố 。 後hậu 於ư 中trung 夜dạ 自tự 惟duy 罪tội 重trọng 。 當đương 於ư 何hà 處xứ 。 受thọ 諸chư 劇kịch 苦khổ 。 憂ưu 惶hoàng 所sở 逼bức 數số 唱xướng 苦khổ 哉tai 。 近cận 住trụ 弟đệ 子tử 。 聞văn 之chi 驚kinh 怪quái 。 晨thần 朝triêu 參tham 問vấn 。 起khởi 居cư 安an 不phủ 。 大đại 天thiên 答đáp 言ngôn 。 吾ngô 甚thậm 安an 樂lạc 。 弟đệ 子tử 尋tầm 白bạch 。 若nhược 爾nhĩ 昨tạc 夜dạ 何hà 唱xướng 苦khổ 哉tai 。 彼bỉ 遂toại 告cáo 言ngôn 。 我ngã 呼hô 聖thánh 道Đạo 汝nhữ 不bất 應ưng 怪quái 。 謂vị 諸chư 聖thánh 道Đạo 若nhược 不bất 至chí 誠thành 。 稱xưng 苦khổ 召triệu 命mạng 終chung 不bất 現hiện 起khởi 。 故cố 我ngã 昨tạc 夜dạ 數số 唱xướng 苦khổ 哉tai 。 是thị 名danh 第đệ 五ngũ 。 惡ác 見kiến 等đẳng 起khởi 。 大đại 天thiên 於ư 後hậu 集tập 先tiên 所sở 說thuyết 。 五ngũ 惡ác 見kiến 事sự 。 而nhi 作tác 頌tụng 言ngôn 。


餘dư 所sở 誘dụ 無vô 知tri 。 猶do 豫dự 他tha 令linh 入nhập 。


道đạo 因nhân 聲thanh 故cố 起khởi 。 是thị 名danh 真chân 佛Phật 教giáo 。


於ư 後hậu 漸tiệm 次thứ 鷄kê 園viên 寺tự 中trung 。 上thượng 座tọa 苾Bật 芻Sô 。 多đa 皆giai 滅diệt 歿một 。 十thập 五ngũ 日nhật 夜dạ 布bố 灑sái 他tha 時thời 。 次thứ 當đương 大đại 天thiên 昇thăng 座tòa 說thuyết 戒giới 。 彼bỉ 便tiện 自tự 誦tụng 所sở 造tạo 伽già 他tha 。


爾nhĩ 時thời 眾chúng 中trung 。 有Hữu 學Học 無Vô 學Học 。 多đa 聞văn 持trì 戒giới 。 修tu 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 聞văn 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 無vô 不bất 驚kinh 訶ha 。 咄đốt 哉tai 愚ngu 人nhân 。 寧ninh 作tác 是thị 說thuyết 。 此thử 於ư 三tam 藏tạng 。 曾tằng 所sở 未vị 聞văn 。 咸hàm 即tức 對đối 之chi 翻phiên 彼bỉ 頌tụng 曰viết 。


餘dư 所sở 誘dụ 無vô 知tri 。 猶do 豫dự 他tha 令linh 入nhập 。


道đạo 因nhân 聲thanh 故cố 起khởi 。 汝nhữ 言ngôn 非phi 佛Phật 教giáo 。


於ư 是thị 竟cánh 夜dạ 鬪đấu 諍tranh 紛phân 然nhiên 。 乃nãi 至chí 終chung 朝triêu 朋bằng 黨đảng 轉chuyển 盛thịnh 。 城thành 中trung 士sĩ 庶thứ 乃nãi 至chí 大đại 臣thần 。 相tương 次thứ 來lai 和hòa 皆giai 不bất 能năng 息tức 。 王vương 聞văn 自tự 出xuất 詣nghệ 僧Tăng 伽già 藍lam 。 於ư 是thị 兩lưỡng 朋bằng 各các 執chấp 己kỷ 誦tụng 。


時thời 王vương 聞văn 已dĩ 。 亦diệc 自tự 生sanh 疑nghi 。 尋tầm 白bạch 大đại 天thiên 。 孰thục 非phi 誰thùy 是thị 我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 當đương 寄ký 何hà 朋bằng 。 大đại 天thiên 白bạch 王vương 。 戒giới 經kinh 中trung 說thuyết 若nhược 欲dục 滅diệt 諍tranh 依y 多đa 人nhân 語ngữ 。 王vương 遂toại 令linh 僧Tăng 兩lưỡng 朋bằng 別biệt 住trụ 。 賢hiền 聖thánh 朋bằng 內nội 耆kỳ 年niên 雖tuy 多đa 而nhi 僧Tăng 數số 少thiểu 。 大đại 天thiên 朋bằng 內nội 耆kỳ 年niên 雖tuy 少thiểu 而nhi 眾chúng 數số 多đa 。 王vương 遂toại 從tùng 多đa 依y 大đại 天thiên 眾chúng 。 訶ha 伏phục 餘dư 眾chúng 。 事sự 畢tất 還hoàn 宮cung 。


爾nhĩ 時thời 鷄kê 園viên 諍tranh 猶do 未vị 息tức 後hậu 隨tùy 異dị 見kiến 遂toại 分phần/phân 二nhị 部bộ 。 一nhất 上thượng 座tòa 部bộ 。 二nhị 大đại 眾chúng 部bộ 。


時thời 諸chư 賢hiền 聖thánh 知tri 眾chúng 乖quai 違vi 。 便tiện 捨xả 鷄kê 園viên 欲dục 往vãng 他tha 處xứ 。 諸chư 臣thần 聞văn 已dĩ 。 遂toại 速tốc 白bạch 王vương 。 王vương 聞văn 既ký 瞋sân 便tiện 勅sắc 臣thần 曰viết 。 宜nghi 皆giai 引dẫn 至chí 殑Căng 伽Già 河hà 邊biên 。 載tái 以dĩ 破phá 船thuyền 中trung 流lưu 墜trụy 溺nịch 。 即tức 驗nghiệm 斯tư 輩bối 是thị 聖thánh 是thị 凡phàm 。 臣thần 奉phụng 王vương 言ngôn 便tiện 將tương 驗nghiệm 試thí 。


時thời 諸chư 賢hiền 聖thánh 各các 起khởi 神thần 通thông 。 猶do 如như 雁nhạn 王vương 陵lăng 虛hư 而nhi 往vãng 。 復phục 以dĩ 神thần 力lực 。 攝nhiếp 取thủ 船thuyền 中trung 同đồng 捨xả 鷄kê 園viên 未vị 得đắc 通thông 者giả 。 現hiện 諸chư 神thần 變biến 。 作tác 種chủng 種chủng 形hình 相tương/tướng 。 次thứ 乘thừa 空không 西tây 北bắc 而nhi 去khứ 。 王vương 聞văn 見kiến 已dĩ 深thâm 生sanh 愧quý 悔hối 。 悶muộn 絕tuyệt 躃tích 地địa 。 水thủy 灑sái 乃nãi 蘇tô 。 速tốc 即tức 遣khiển 人nhân 尋tầm 其kỳ 所sở 趣thú 。 使sử 還hoàn 知tri 在tại 迦ca 濕thấp 彌di 羅la 。 復phục 固cố 請thỉnh 還hoàn 僧Tăng 皆giai 辭từ 命mạng 。 王vương 遂toại 總tổng 捨xả 迦ca 濕thấp 彌di 羅la 國quốc 。 造tạo 僧tăng 伽già 藍lam 。 安an 置trí 賢hiền 聖thánh 眾chúng 。 隨tùy 先tiên 所sở 變biến 作tác 種chủng 種chủng 形hình 。 即tức 以dĩ 摽phiếu/phiêu 題đề 僧Tăng 伽già 藍lam 號hiệu 。 謂vị 鷄kê 園viên 等đẳng 數số 有hữu 五ngũ 百bách 。 復phục 遣khiển 使sứ 人nhân 。 多đa 齎tê 珍trân 寶bảo 營doanh 辦biện 什thập 物vật 。 而nhi 供cúng 養dường 之chi 。 由do 是thị 爾nhĩ 來lai 此thử 國quốc 多đa 有hữu 諸chư 賢hiền 聖thánh 眾chúng 。 任nhậm 持trì 佛Phật 法Pháp 。 相tương/tướng 傳truyền 制chế 造tạo 于vu 今kim 猶do 盛thịnh 。 波ba 吒tra 梨lê 王vương 既ký 失thất 彼bỉ 眾chúng 。 相tương 率suất 供cúng 養dường 住trụ 鷄kê 園viên 僧Tăng 。 於ư 後hậu 大đại 天thiên 因nhân 遊du 城thành 邑ấp 有hữu 占chiêm 相tướng 者giả 。 遇ngộ 爾nhĩ 見kiến 之chi 竊thiết 記ký 彼bỉ 言ngôn 。 今kim 此thử 釋Thích 子tử 卻khước 後hậu 七thất 日nhật 定định 當đương 命mạng 終chung 。 弟đệ 子tử 聞văn 之chi 憂ưu 惶hoàng 啟khải 告cáo 。 彼bỉ 便tiện 報báo 曰viết 。 吾ngô 已dĩ 久cửu 知tri 。 還hoàn 至chí 鷄kê 園viên 遣khiển 諸chư 弟đệ 子tử 。 分phân 散tán 遍biến 告cáo 波ba 吒tra 梨lê 城thành 。 王vương 及cập 諸chư 臣thần 。 長trưởng 者giả 居cư 士sĩ 。 卻khước 後hậu 七thất 日nhật 吾ngô 當đương 涅Niết 槃Bàn 。 王vương 等đẳng 聞văn 之chi 無vô 不bất 傷thương 歎thán 。 至chí 第đệ 七thất 日nhật 。 彼bỉ 遂toại 命mạng 終chung 。 王vương 及cập 諸chư 臣thần 。 城thành 中trung 士sĩ 庶thứ 悲bi 哀ai 戀luyến 慕mộ 。 各các 辦biện 香hương 薪tân 。 并tinh 諸chư 酥tô 油du 花hoa 香hương 等đẳng 物vật 。 積tích 置trí 一nhất 處xứ 。 而nhi 焚phần 葬táng 之chi 。 持trì 火hỏa 來lai 燒thiêu 隨tùy 至chí 隨tùy 滅diệt 。 種chủng 種chủng 方phương 計kế 竟cánh 不bất 能năng 然nhiên 。 有hữu 占chiêm 相tướng 師sư 。 謂vị 眾chúng 人nhân 曰viết 。 彼bỉ 不bất 消tiêu 此thử 殊thù 勝thắng 葬táng 具cụ 。 宜nghi 以dĩ 狗cẩu 糞phẩn 而nhi 灑sái 穢uế 之chi 。 便tiện 用dụng 其kỳ 言ngôn 火hỏa 遂toại 炎diễm 發phát 。 須tu 臾du 焚phần 蕩đãng 俄nga 成thành 灰hôi 燼tẫn 。 暴bạo 風phong 卒thốt 至chí 飄phiêu 散tán 無vô 遺di 。 故cố 彼bỉ 是thị 前tiền 惡ác 見kiến 等đẳng 起khởi 。 諸chư 有hữu 智trí 者giả 。 應ưng 知tri 避tị 之chi 。


智trí 蘊uẩn 第đệ 三tam 中trung 他tha 心tâm 智trí 納nạp 息tức 第đệ 三tam 之chi 一nhất


云vân 何hà 他tha 心tâm 智trí 。 云vân 何hà 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 如như 是thị 等đẳng 章chương 及cập 解giải 章chương 義nghĩa 。 既ký 領lãnh 會hội 已dĩ 。 次thứ 應ưng 廣quảng 釋thích 。 問vấn 何hà 故cố 尊tôn 者giả 依y 前tiền 二nhị 智trí 而nhi 作tác 論luận 耶da 。 答đáp 是thị 彼bỉ 尊tôn 者giả 意ý 欲dục 爾nhĩ 故cố 。 謂vị 本bổn 論luận 師sư 隨tùy 欲dục 造tạo 論luận 。 不bất 違vi 法pháp 相tướng 。 故cố 不bất 應ưng 責trách 。 如như 此thử 尊tôn 者giả 於ư 根căn 蘊uẩn 中trung 。 依y 法pháp 類loại 二nhị 智trí 而nhi 作tác 論luận 。 於ư 定định 蘊uẩn 中trung 依y 盡tận 無vô 生sanh 二nhị 智trí 而nhi 作tác 論luận 。 復phục 於ư 根căn 蘊uẩn 中trung 依y 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 。 四Tứ 智Trí 而nhi 作tác 論luận 。 於ư 結kết 蘊uẩn 定định 蘊uẩn 及cập 此thử 蘊uẩn 後hậu 依y 八bát 智trí 而nhi 作tác 論luận 。 於ư 修tu 智trí 等đẳng 處xứ 依y 十thập 智trí 而nhi 作tác 論luận 。 如như 是thị 尊tôn 者giả 於ư 此thử 蘊uẩn 初sơ 依y 他tha 心tâm 宿túc 住trụ 二nhị 智trí 而nhi 作tác 論luận 。 如như 善thiện 巧xảo 陶đào 師sư 先tiên 熟thục 調điều 泥nê 團đoàn 置trí 輪luân 上thượng 。 隨tùy 自tự 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 造tạo 器khí 等đẳng 物vật 。 尊tôn 者giả 亦diệc 爾nhĩ 。 聞văn 思tư 修tu 慧tuệ 。 觀quán 察sát 法pháp 相tướng 。 斷đoạn 自tự 性tánh 愚ngu 及cập 所sở 緣duyên 愚ngu 。 隨tùy 欲dục 造tạo 論luận 。 故cố 不bất 應ưng 責trách 。


復phục 次thứ 以dĩ 前tiền 二nhị 智trí 俱câu 通thông 加gia 行hành 及cập 離ly 染nhiễm 得đắc 。 俱câu 是thị 修tu 所sở 成thành 。 俱câu 是thị 通thông 自tự 性tánh 。 俱câu 是thị 四tứ 支chi 五ngũ 支chi 靜tĩnh 慮lự 果quả 。 故cố 偏thiên 依y 之chi 而nhi 作tác 此thử 論luận 。


復phục 次thứ 以dĩ 前tiền 二nhị 智trí 俱câu 以dĩ 智trí 見kiến 為vi 自tự 性tánh 。 俱câu 於ư 所sở 緣duyên 分phân 齊tề 而nhi 取thủ 。 謂vị 他tha 心tâm 智trí 唯duy 緣duyên 現hiện 在tại 。 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 。 智trí 但đãn 緣duyên 過quá 去khứ 。 故cố 偏thiên 依y 之chi 而nhi 作tác 此thử 論luận 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 以dĩ 此thử 二nhị 智trí 俱câu 通thông 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 二nhị 品phẩm 。 故cố 偏thiên 依y 之chi 而nhi 作tác 此thử 論luận 。 評bình 曰viết 。 彼bỉ 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 。 智trí 唯duy 是thị 有hữu 漏lậu 故cố 。


云vân 何hà 他tha 心tâm 智trí 。 答đáp 若nhược 智trí 修tu 所sở 成thành 。 是thị 修tu 果quả 。 依y 止chỉ 修tu 。 已dĩ 得đắc 不bất 失thất 。 能năng 知tri 他tha 相tương 續tục 現hiện 在tại 欲dục 色sắc 界giới 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 或hoặc 無vô 漏lậu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 是thị 謂vị 他tha 心tâm 智trí 。 此thử 中trung 若nhược 智trí 修tu 所sở 成thành 者giả 。 謂vị 修tu 所sở 成thành 慧tuệ 。 為vi 自tự 性tánh 故cố 。 是thị 修tu 果quả 者giả 。 謂vị 是thị 四tứ 支chi 五ngũ 支chi 靜tĩnh 慮lự 果quả 故cố 。 依y 止chỉ 修tu 者giả 。 謂vị 依y 數số 習tập 而nhi 成thành 就tựu 故cố 。 已dĩ 得đắc 不bất 失thất 者giả 。 已dĩ 證chứng 得đắc 不bất 捨xả 故cố 。 問vấn 何hà 故cố 不bất 說thuyết 未vị 得đắc 已dĩ 失thất 。 答đáp 應ưng 說thuyết 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。 當đương 知tri 此thử 義nghĩa 有hữu 餘dư 。


復phục 次thứ 若nhược 由do 此thử 智trí 說thuyết 名danh 成thành 就tựu 他tha 心tâm 通thông 者giả 。 此thử 中trung 說thuyết 之chi 。 未vị 得đắc 已dĩ 失thất 諸chư 他tha 心tâm 智trí 無vô 如như 是thị 義nghĩa 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 能năng 知tri 他tha 相tương 續tục 現hiện 在tại 欲dục 色sắc 界giới 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 或hoặc 無vô 漏lậu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 者giả 。 謂vị 能năng 如như 實thật 。 知tri 他tha 有hữu 情tình 身thân 。 中trung 現hiện 在tại 世thế 欲dục 色sắc 界giới 。 或hoặc 無vô 漏lậu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 此thử 說thuyết 他tha 心tâm 智trí 所sở 緣duyên 境cảnh 相tướng 。 有hữu 別biệt 誦tụng 言ngôn 。 若nhược 智trí 現hiện 起khởi 如như 實thật 知tri 他tha 有hữu 情tình 有hữu 所sở 尋tầm 求cầu 。 有hữu 所sở 伺tứ 察sát 。 有hữu 所sở 攝nhiếp 受thọ 。 眾chúng 緣duyên 所sở 起khởi 意ý 及cập 意ý 所sở 有hữu 。 是thị 謂vị 他tha 心tâm 智trí 。 此thử 中trung 若nhược 智trí 現hiện 起khởi 者giả 。 說thuyết 現hiện 行hành 他tha 心tâm 智trí 。 如như 實thật 知tri 者giả 。 簡giản 別biệt 占chiêm 相tướng 智trí 等đẳng 。 他tha 有hữu 情tình 者giả 。 簡giản 別biệt 知tri 自tự 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 有hữu 所sở 尋tầm 求cầu 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 有hữu 所sở 伺tứ 察sát 者giả 。 謂vị 靜tĩnh 慮lự 中trung 間gian 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 有hữu 所sở 攝nhiếp 受thọ 者giả 。 謂vị 後hậu 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。


復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 有hữu 所sở 尋tầm 求cầu 顯hiển 欲dục 界giới 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 有hữu 所sở 伺tứ 察sát 。 顯hiển 從tùng 欲dục 界giới 乃nãi 至chí 靜tĩnh 慮lự 中trung 間gian 。 有hữu 所sở 攝nhiếp 受thọ 。 顯hiển 從tùng 欲dục 界giới 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 此thử 中trung 顯hiển 示thị 能năng 尋tầm 求cầu 等đẳng 。 故cố 色sắc 等đẳng 法pháp 非phi 此thử 智trí 境cảnh 。 眾chúng 緣duyên 所sở 起khởi 者giả 。 如như 能năng 知tri 智trí 由do 四tứ 緣duyên 生sanh 。 所sở 知tri 亦diệc 由do 四tứ 緣duyên 生sanh 故cố 。 意ý 及cập 意ý 所sở 有hữu 者giả 。 意ý 即tức 是thị 心tâm 。 諸chư 心tâm 所sở 法pháp 名danh 意ý 所sở 有hữu 。 如như 是thị 皆giai 說thuyết 他tha 心tâm 智trí 境cảnh 。 此thử 他tha 心tâm 智trí 或hoặc 應ưng 說thuyết 一nhất 。 謂vị 他tha 心tâm 智trí 通thông 及cập 示thị 導đạo 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 二nhị 。 謂vị 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 有hữu 縛phược 解giải 脫thoát 。 有hữu 繫hệ 不bất 繫hệ 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 三tam 。 謂vị 下hạ 中trung 上thượng 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 四tứ 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 六lục 。 謂vị 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 各các 有hữu 三tam 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 八bát 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 各các 有hữu 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 九cửu 。 謂vị 下hạ 下hạ 品phẩm 乃nãi 至chí 上thượng 上thượng 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 十thập 二nhị 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 各các 有hữu 三tam 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 十thập 八bát 。 謂vị 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 各các 有hữu 九cửu 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 二nhị 十thập 四tứ 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 各các 有hữu 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 此thử 復phục 各các 有hữu 三tam 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 三tam 十thập 六lục 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 。 各các 有hữu 九cửu 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 七thất 十thập 二nhị 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 各các 有hữu 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 此thử 復phục 各các 有hữu 九cửu 品phẩm 。 若nhược 以dĩ 在tại 身thân 剎sát 那na 分phân 別biệt 應ưng 說thuyết 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 此thử 中trung 總tổng 說thuyết 一nhất 他tha 心tâm 智trí 。 問vấn 此thử 他tha 心tâm 智trí 以dĩ 何hà 為vi 自tự 性tánh 。 答đáp 以dĩ 慧tuệ 為vi 自tự 性tánh 。 是thị 謂vị 他tha 心tâm 智trí 自tự 性tánh 我ngã 物vật 自tự 體thể 相tướng 分phần/phân 本bổn 性tánh 。 已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 。 所sở 以dĩ 今kim 當đương 說thuyết 。


問vấn 何hà 故cố 名danh 他tha 心tâm 智trí 。 他tha 心tâm 智trí 是thị 何hà 義nghĩa 耶da 。 答đáp 知tri 他tha 心tâm 故cố 名danh 他tha 心tâm 智trí 。 問vấn 此thử 亦diệc 知tri 他tha 諸chư 心tâm 所sở 法pháp 。 何hà 故cố 但đãn 名danh 他tha 心tâm 智trí 耶da 。 答đáp 諸chư 瑜du 伽già 師sư 。 意ý 樂lạc 加gia 行hành 。 欲dục 知tri 他tha 心tâm 非phi 他tha 心tâm 所sở 。 是thị 故cố 但đãn 立lập 他tha 心tâm 智trí 名danh 。 以dĩ 心tâm 為vi 先tiên 亦diệc 知tri 心tâm 所sở 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 意ý 樂lạc 加gia 行hành 。 但đãn 欲dục 見kiến 王vương 。 若nhược 見kiến 王vương 時thời 亦diệc 見kiến 臣thần 等đẳng 。


復phục 次thứ 諸chư 法pháp 立lập 名danh 依y 多đa 緣duyên 故cố 。 謂vị 或hoặc 依y 自tự 性tánh 。 或hoặc 依y 對đối 治trị 。 或hoặc 依y 加gia 行hành 。 或hoặc 依y 相tương 應ứng 。 或hoặc 依y 所sở 依y 。 或hoặc 依y 所sở 緣duyên 。 或hoặc 依y 行hành 相tương/tướng 。 或hoặc 依y 所sở 緣duyên 及cập 行hành 相tương/tướng 等đẳng 。 依y 自tự 性tánh 立lập 名danh 者giả 。 謂vị 五ngũ 蘊uẩn 四Tứ 諦Đế 世thế 俗tục 智trí 等đẳng 。 依y 對đối 治trị 立lập 名danh 者giả 。 謂vị 法pháp 智trí 類loại 智trí 對đối 治trị 欲dục 界giới 上thượng 二nhị 界giới 故cố 。 依y 加gia 行hành 立lập 名danh 者giả 。 謂vị 空không 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 五ngũ 現hiện 見kiến 定định 他tha 心tâm 智trí 等đẳng 。 依y 相tương 應ứng 立lập 名danh 者giả 如như 品phẩm 類loại 足túc 說thuyết 。 云vân 何hà 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 等đẳng 法pháp 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 等đẳng 相tương 應ứng 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 依y 所sở 依y 立lập 名danh 者giả 。 謂vị 眼nhãn 識thức 等đẳng 。 依y 所sở 緣duyên 立lập 名danh 者giả 。 謂vị 四tứ 念niệm 住trụ 無vô 相tướng 定định 等đẳng 。 依y 行hành 相tương/tướng 立lập 名danh 者giả 。 謂vị 苦khổ 集tập 智trí 。 此thử 二nhị 行hành 相tương/tướng 無vô 雜tạp 所sở 緣duyên 雜tạp 故cố 。 依y 所sở 緣duyên 及cập 行hành 相tương/tướng 立lập 名danh 者giả 。 謂vị 滅diệt 道đạo 智trí 。 此thử 二nhị 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 俱câu 無vô 雜tạp 故cố 。 諸chư 如như 是thị 等đẳng 。 立lập 名danh 因nhân 緣duyên 。 乃nãi 有hữu 無vô 量lượng 。 今kim 他tha 心tâm 智trí 但đãn 依y 加gia 行hành 立lập 名danh 非phi 餘dư 。


復phục 次thứ 相tương 應ứng 品phẩm 中trung 心tâm 最tối 勝thắng 故cố 。 依y 知tri 勝thắng 法Pháp 立lập 此thử 智trí 名danh 。 如như 說thuyết 王vương 來lai 非phi 無vô 臣thần 等đẳng 。


復phục 次thứ 以dĩ 依y 心tâm 故cố 名danh 心tâm 所sở 法pháp 。 心tâm 是thị 大đại 地địa 。 故cố 諸chư 心tâm 所sở 法pháp 名danh 大đại 地địa 。 所sở 有hữu 故cố 但đãn 說thuyết 心tâm 。


復phục 次thứ 修tu 他tha 心tâm 通thông 無vô 間gian 道đạo 位vị 。 唯duy 緣duyên 心tâm 故cố 但đãn 說thuyết 知tri 心tâm 。


此thử 他tha 心tâm 智trí 界giới 者giả 。 有hữu 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 是thị 色sắc 界giới 。 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 是thị 不bất 繫hệ 。 問vấn 何hà 故cố 無vô 色sắc 界giới 無vô 他tha 心tâm 智trí 耶da 。 答đáp 非phi 田điền 器khí 故cố 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。


復phục 次thứ 修tu 他tha 心tâm 智trí 依y 色sắc 起khởi 故cố 。 地địa 者giả 唯duy 在tại 四tứ 根căn 本bổn 靜tĩnh 慮lự 非phi 近cận 分phần/phân 。 無vô 色sắc 彼bỉ 地địa 不bất 能năng 發phát 五ngũ 通thông 故cố 。 問vấn 靜tĩnh 慮lự 中trung 間gian 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 何hà 地địa 智trí 能năng 知tri 耶da 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 上thượng 品phẩm 智trí 能năng 知tri 。


復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 下hạ 品phẩm 智trí 能năng 知tri 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 三tam 品phẩm 智trí 皆giai 能năng 知tri 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 地địa 攝nhiếp 故cố 。 所sở 依y 者giả 唯duy 依y 欲dục 色sắc 界giới 身thân 起khởi 。 行hành 相tương/tướng 者giả 。 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 。 作tác 緣duyên 道Đạo 諦Đế 四tứ 行hành 相tương/tướng 轉chuyển 。 有hữu 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 。 作tác 不bất 明minh 了liễu 行hành 相tương/tướng 轉chuyển 。 所sở 緣duyên 者giả 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 他tha 心tâm 智trí 緣duyên 欲dục 界giới 初sơ 靜tĩnh 慮lự 地địa 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 他tha 心tâm 智trí 緣duyên 欲dục 界giới 初sơ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 地địa 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 他tha 心tâm 智trí 緣duyên 欲dục 界giới 前tiền 三tam 靜tĩnh 慮lự 地địa 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 他tha 心tâm 智trí 緣duyên 欲dục 界giới 四tứ 靜tĩnh 慮lự 地địa 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 無vô 他tha 心tâm 智trí 能năng 知tri 無vô 色sắc 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 彼bỉ 地địa 勝thắng 故cố 。 如như 初sơ 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 他tha 心tâm 智trí 。 不bất 知tri 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 問vấn 生sanh 欲dục 色sắc 界giới 起khởi 無vô 色sắc 地địa 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 是thị 他tha 心tâm 智trí 所sở 緣duyên 境cảnh 不phủ 。 答đáp 非phi 所sở 緣duyên 境cảnh 。 如như 不bất 知tri 果quả 因nhân 亦diệc 爾nhĩ 故cố 。 念niệm 住trụ 者giả 。 是thị 三tam 念niệm 住trụ 除trừ 身thân 念niệm 住trụ 。 智trí 者giả 是thị 四Tứ 智Trí 。 謂vị 法pháp 類loại 道đạo 世thế 俗tục 智trí 。 即tức 總tổng 說thuyết 彼bỉ 為vi 他tha 心tâm 智trí 。 三tam 摩ma 地địa 俱câu 者giả 。 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 道đạo 無vô 願nguyện 俱câu 。 有hữu 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 非phi 三tam 摩ma 地địa 俱câu 。 根căn 相tướng 應ưng 者giả 。 總tổng 說thuyết 此thử 與dữ 三tam 根căn 相tướng 應ưng 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 。 三tam 世thế 者giả 。 是thị 三tam 世thế 緣duyên 。 三tam 世thế 者giả 。 過quá 去khứ 緣duyên 過quá 去khứ 。 現hiện 在tại 緣duyên 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 若nhược 生sanh 法pháp 緣duyên 未vị 來lai 。 若nhược 不bất 生sanh 法pháp 緣duyên 三tam 世thế 。 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 者giả 。 唯duy 是thị 善thiện 。 緣duyên 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 。 者giả 緣duyên 三tam 種chủng 。 繫hệ 不bất 繫hệ 者giả 。 有hữu 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 唯duy 色sắc 界giới 繫hệ 。 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 唯duy 不bất 繫hệ 。 緣duyên 繫hệ 不bất 繫hệ 者giả 。 緣duyên 欲dục 色sắc 界giới 繫hệ 及cập 不bất 繫hệ 。 學học 無Vô 學Học 非phi 學học 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 通thông 三tam 種chủng 。 緣duyên 學học 無Vô 學Học 非phi 學học 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 緣duyên 三tam 種chủng 。 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 不bất 斷đoạn 者giả 。 有hữu 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 唯duy 修tu 所sở 斷đoạn 。 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 是thị 不bất 斷đoạn 。 緣duyên 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 及cập 不bất 斷đoạn 者giả 。 緣duyên 三tam 種chủng 。 緣duyên 名danh 緣duyên 義nghĩa 者giả 。 唯duy 緣duyên 義nghĩa 。 緣duyên 自tự 他tha 相tương 續tục 非phi 相tướng 續tục 者giả 。 唯duy 緣duyên 他tha 相tương 續tục 。 加gia 行hành 離ly 染nhiễm 得đắc 者giả 。 通thông 加gia 行hành 離ly 染nhiễm 得đắc 。 離ly 染nhiễm 得đắc 者giả 。 謂vị 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 者giả 離ly 欲dục 界giới 染nhiễm 時thời 得đắc 。 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 者giả 離ly 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 染nhiễm 時thời 得đắc 。 或hoặc 離ly 自tự 地địa 上thượng 地địa 染nhiễm 時thời 亦diệc 容dung 修tu 得đắc 。 加gia 行hành 得đắc 者giả 。 謂vị 修tu 勝thắng 進tiến 加gia 行hành 時thời 得đắc 。 及cập 起khởi 加gia 行hành 令linh 現hiện 在tại 前tiền 。 謂vị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 以dĩ 中trung 上thượng 品phẩm 加gia 行hành 。 獨Độc 覺Giác 唯duy 以dĩ 下hạ 品phẩm 加gia 行hành 。 佛Phật 不bất 以dĩ 加gia 行hành 。 能năng 現hiện 在tại 前tiền 。 曾tằng 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 者giả 。 一nhất 切thiết 聖thánh 者giả 及cập 內nội 法pháp 異dị 生sanh 。 皆giai 通thông 曾tằng 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 。 外ngoại 法pháp 異dị 生sanh 唯duy 是thị 曾tằng 得đắc 。


問vấn 修tu 他tha 心tâm 智trí 加gia 行hành 云vân 何hà 。 答đáp 施thi 設thiết 論luận 說thuyết 。 初sơ 修tu 業nghiệp 者giả 於ư 世thế 俗tục 定định 。 已dĩ 得đắc 自tự 在tại 。 數số 起khởi 現hiện 前tiền 。 令linh 轉chuyển 明minh 利lợi 先tiên 審thẩm 觀quán 察sát 自tự 身thân 心tâm 相tương/tướng 。 若nhược 時thời 身thân 。 有hữu 如như 是thị 相tướng 現hiện 。


爾nhĩ 時thời 便tiện 起khởi 如như 是thị 相tướng 心tâm 。 若nhược 時thời 自tự 起khởi 如như 是thị 相tướng 心tâm 。


爾nhĩ 時thời 身thân 有hữu 如như 是thị 相tướng 現hiện 。 自tự 審thẩm 觀quán 察sát 。 身thân 心tâm 相tương/tướng 已dĩ 。 次thứ 審thẩm 觀quán 察sát 他tha 身thân 心tâm 相tương/tướng 。 若nhược 時thời 身thân 有hữu 如như 是thị 相tướng 現hiện 。


爾nhĩ 時thời 便tiện 起khởi 如như 是thị 相tướng 心tâm 。 若nhược 時thời 他tha 起khởi 如như 是thị 相tướng 心tâm 。


爾nhĩ 時thời 身thân 有hữu 如như 是thị 相tướng 現hiện 。 審thẩm 觀quán 察sát 他tha 身thân 心tâm 相tương/tướng 已dĩ 。 次thứ 純thuần 觀quán 彼bỉ 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。


我ngã 應ưng 觀quán 彼bỉ 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 何hà 所sở 尋tầm 求cầu 。 何hà 所sở 伺tứ 察sát 。 何hà 所sở 攝nhiếp 受thọ 。 既ký 思tư 惟duy 已dĩ 。 純thuần 觀quán 彼bỉ 心tâm 相tương 續tục 前tiền 後hậu 行hành 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 觀quán 彼bỉ 心tâm 相tương/tướng 若nhược 得đắc 純thuần 熟thục 。 齊tề 是thị 名danh 為vi 修tu 他tha 心tâm 智trí 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 集tập 異dị 門môn 論luận 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 修tu 他tha 心tâm 智trí 加gia 行hành 云vân 何hà 。 謂vị 審thẩm 觀quán 察sát 緣duyên 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 。 為vi 苦khổ 非phi 常thường 空không 非phi 我ngã 智trí 行hành 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 漸tiệm 次thứ 能năng 引dẫn 無vô 漏lậu 智trí 生sanh 。 善thiện 知tri 他tha 心tâm 。 名danh 他tha 心tâm 智trí 。 問vấn 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 能năng 緣duyên 四Tứ 諦Đế 智trí 。 何hà 故cố 但đãn 說thuyết 緣duyên 苦khổ 智trí 耶da 。 答đáp 亦diệc 應ưng 說thuyết 緣duyên 餘dư 三tam 諦đế 智trí 。 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 當đương 知tri 有hữu 餘dư 。


復phục 次thứ 此thử 中trung 但đãn 說thuyết 初sơ 入nhập 加gia 行hành 。 但đãn 緣duyên 苦khổ 智trí 不bất 說thuyết 緣duyên 餘dư 。 後hậu 相tương 續tục 時thời 亦diệc 緣duyên 餘dư 智trí 。 問vấn 前tiền 施thi 設thiết 論luận 後hậu 集tập 異dị 門môn 所sở 說thuyết 加gia 行hành 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 前tiền 說thuyết 有hữu 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 加gia 行hành 。 後hậu 說thuyết 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 加gia 行hành 。


復phục 次thứ 前tiền 說thuyết 他tha 心tâm 智trí 加gia 行hành 。 非phi 勝thắng 妙diệu 明minh 淨tịnh 。 後hậu 說thuyết 他tha 心tâm 智trí 加gia 行hành 。 勝thắng 妙diệu 明minh 淨tịnh 。 然nhiên 他tha 心tâm 智trí 雖tuy 加gia 行hành 時thời 亦diệc 緣duyên 色sắc 起khởi 。 而nhi 成thành 滿mãn 時thời 不bất 復phục 緣duyên 色sắc 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 先tiên 觀quán 麁thô 法pháp 為vi 入nhập 細tế 故cố 。 又hựu 他tha 心tâm 智trí 雖tuy 加gia 行hành 時thời 亦diệc 緣duyên 自tự 相tương 續tục 。 而nhi 成thành 滿mãn 時thời 唯duy 緣duyên 他tha 相tương 續tục 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 緣duyên 自tự 不bất 名danh 。 他Tha 心Tâm 智Trí 故cố 。 又hựu 他tha 心tâm 智trí 但đãn 緣duyên 他tha 心tâm 。 不bất 緣duyên 他tha 心tâm 。 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 若nhược 緣duyên 他tha 心tâm 。 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 應ưng 緣duyên 自tự 心tâm 非phi 他tha 心tâm 智trí 。 自tự 心tâm 是thị 彼bỉ 所sở 緣duyên 及cập 能năng 緣duyên 行hành 相tương/tướng 故cố 。 問vấn 若nhược 眼nhãn 不bất 見kiến 色sắc 。 為vi 能năng 知tri 他tha 心tâm 不phủ 。 答đáp 能năng 知tri 。 耳nhĩ 聞văn 聲thanh 故cố 。 問vấn 若nhược 不bất 見kiến 色sắc 。 聞văn 聲thanh 為vi 能năng 知tri 他tha 心tâm 不phủ 。 答đáp 能năng 知tri 。 鼻tị 臭xú 香hương 故cố 。 問vấn 若nhược 不bất 見kiến 色sắc 。 聞văn 聲thanh 臭xú 香hương 。 為vi 能năng 知tri 他tha 心tâm 不phủ 。 答đáp 能năng 知tri 。 舌thiệt 嘗thường 味vị 故cố 。 問vấn 若nhược 不bất 見kiến 色sắc 。 聞văn 聲thanh 臭xú 香hương 嘗thường 味vị 。 為vi 能năng 知tri 他tha 心tâm 不phủ 。 答đáp 能năng 知tri 。 身thân 覺giác 觸xúc 故cố 。 問vấn 若nhược 不bất 見kiến 色sắc 。 聞văn 聲thanh 臭xú 香hương 嘗thường 味vị 覺giác 觸xúc 。 為vi 能năng 知tri 他tha 心tâm 不phủ 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 彼bỉ 不bất 能năng 知tri 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 他tha 心tâm 智trí 起khởi 因nhân 緣duyên 色sắc 故cố 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 初sơ 引dẫn 發phát 時thời 。 則tắc 不bất 能năng 知tri 。 已dĩ 成thành 滿mãn 者giả 雖tuy 不bất 緣duyên 色sắc 而nhi 亦diệc 能năng 知tri 。 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 有hữu 十thập 五ngũ 種chủng 。 是thị 他tha 心tâm 智trí 所sở 應ưng 取thủ 境cảnh 。 謂vị 欲dục 界giới 及cập 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 各các 有hữu 下hạ 中trung 上thượng 。 三tam 品phẩm 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 。 有hữu 十thập 二nhị 種chủng 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 各các 有hữu 下hạ 中trung 上thượng 。 三tam 品phẩm 他tha 心tâm 智trí 。 此thử 中trung 初sơ 靜tĩnh 慮lự 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 下hạ 品phẩm 者giả 。 能năng 知tri 欲dục 界giới 。 三tam 品phẩm 及cập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 下hạ 品phẩm 。 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 中trung 品phẩm 者giả 。 能năng 知tri 欲dục 界giới 。 三tam 品phẩm 及cập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 下hạ 中trung 二nhị 品phẩm 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 上thượng 品phẩm 者giả 。 能năng 知tri 欲dục 界giới 。 及cập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 各các 三tam 品phẩm 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 上thượng 品phẩm 他tha 心tâm 智trí 。 能năng 知tri 欲dục 界giới 。 及cập 四tứ 靜tĩnh 慮lự 各các 三tam 品phẩm 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 如như 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 十thập 二nhị 種chủng 他tha 心tâm 智trí 知tri 十thập 五ngũ 種chủng 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 未vị 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 十thập 二nhị 種chủng 他tha 心tâm 智trí 知tri 十thập 五ngũ 種chủng 未vị 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 無vô 漏lậu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 有hữu 十thập 二nhị 種chủng 。 是thị 他tha 心tâm 智trí 所sở 應ưng 取thủ 境cảnh 。 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 亦diệc 。 有hữu 十thập 二nhị 種chủng 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 各các 有hữu 三tam 品phẩm 。 此thử 中trung 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 下hạ 品phẩm 者giả 。 能năng 知tri 初sơ 靜tĩnh 慮lự 及cập 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 各các 唯duy 下hạ 品phẩm 無vô 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 中trung 品phẩm 者giả 。 能năng 知tri 初sơ 靜tĩnh 慮lự 及cập 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 各các 下hạ 中trung 二nhị 品phẩm 無vô 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 上thượng 品phẩm 者giả 。 能năng 知tri 初sơ 靜tĩnh 慮lự 及cập 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 各các 三tam 品phẩm 無vô 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 上thượng 品phẩm 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 。 能năng 知tri 四tứ 靜tĩnh 慮lự 各các 三tam 品phẩm 無vô 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 問vấn 何hà 故cố 上thượng 地địa 下hạ 中trung 品phẩm 有hữu 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 俱câu 能năng 知tri 下hạ 地địa 三tam 品phẩm 有hữu 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 上thượng 地địa 下hạ 中trung 品phẩm 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 。 不bất 知tri 下hạ 地địa 中trung 上thượng 品phẩm 無vô 漏lậu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 耶da 。 答đáp 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 建kiến 立lập 各các 異dị 。 謂vị 有hữu 漏lậu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 依y 相tương 續tục 建kiến 立lập 。 有hữu 一nhất 身thân 相tướng 續tục 中trung 成thành 就tựu 三tam 品phẩm 有hữu 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 無vô 漏lậu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 依y 根căn 品phẩm 建kiến 立lập 。 無vô 一nhất 身thân 相tướng 續tục 中trung 成thành 就tựu 二nhị 品phẩm 無vô 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 況huống 有hữu 成thành 就tựu 三tam 者giả 。 建kiến 立lập 既ký 別biệt 故cố 知tri 有hữu 異dị 。


有hữu 十thập 四tứ 種chủng 。 通thông 果quả 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 皆giai 是thị 他tha 心tâm 智trí 所sở 應ưng 取thủ 境cảnh 。 謂vị 欲dục 界giới 初sơ 靜tĩnh 慮lự 各các 有hữu 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 有hữu 後hậu 三tam 靜tĩnh 慮lự 果quả 。 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 有hữu 後hậu 二nhị 靜tĩnh 慮lự 果quả 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 唯duy 有hữu 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 。 問vấn 初sơ 靜tĩnh 慮lự 他tha 心tâm 智trí 。 於ư 欲dục 界giới 四tứ 靜tĩnh 慮lự 通thông 果quả 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 能năng 知tri 幾kỷ 種chủng 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 能năng 知tri 四tứ 種chủng 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 。 欲dục 界giới 攝nhiếp 故cố 。


復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 唯duy 能năng 知tri 初sơ 靜tĩnh 慮lự 果quả 不bất 知tri 餘dư 三tam 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 不bất 知tri 因nhân 果quả 亦diệc 爾nhĩ 故cố 。


諸chư 他tha 心tâm 智trí 。 於ư 地địa 度độ 。 根căn 度độ 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 度độ 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 皆giai 不bất 能năng 知tri 。 於ư 地địa 度độ 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 不bất 能năng 知tri 者giả 。 謂vị 初sơ 靜tĩnh 慮lự 他tha 心tâm 智trí 。 不bất 能năng 知tri 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 以dĩ 上thượng 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 乃nãi 至chí 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 他tha 心tâm 智trí 。 不bất 能năng 知tri 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 以dĩ 上thượng 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 於ư 根căn 度độ 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 不bất 能năng 知tri 者giả 。 謂vị 鈍độn 根căn 者giả 他tha 心tâm 智trí 。 不bất 能năng 知tri 利lợi 根căn 者giả 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 於ư 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 度độ 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 不bất 能năng 知tri 者giả 。 謂vị 有hữu 學học 他tha 心tâm 智trí 。 不bất 能năng 知tri 無Vô 學Học 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 問vấn 一nhất 切thiết 無Vô 學Học 他tha 心tâm 智trí 。 皆giai 能năng 知tri 一nhất 切thiết 。 有hữu 學học 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 耶da 。 答đáp 不phủ 也dã 。 謂vị 時thời 解giải 脫thoát 他tha 心tâm 智trí 。 不bất 能năng 知tri 見kiến 。 至chí 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 見kiến 至chí 他tha 心tâm 智trí 。 亦diệc 不bất 能năng 知tri 。 時thời 解giải 脫thoát 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。


時thời 解giải 脫thoát 他tha 心tâm 智trí 。 於ư 見kiến 至chí 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 根căn 度độ 故cố 不bất 知tri 見kiến 至chí 他tha 心tâm 智trí 。 於ư 時thời 解giải 脫thoát 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 度độ 故cố 不bất 知tri 。 問vấn 有hữu 學học 上thượng 地địa 他tha 心tâm 智trí 。 無Vô 學Học 下hạ 地địa 他tha 心tâm 智trí 。 此thử 二nhị 為vi 得đắc 互hỗ 相tương 知tri 耶da 。 答đáp 不phủ 也dã 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 有hữu 學học 上thượng 地địa 他tha 心tâm 智trí 。 於ư 無Vô 學Học 下hạ 地địa 他tha 心tâm 智trí 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 度độ 故cố 不bất 知tri 。 無Vô 學Học 下hạ 地địa 他tha 心tâm 智trí 。 於ư 有hữu 學học 上thượng 地địa 他tha 心tâm 智trí 地địa 度độ 故cố 不bất 知tri 。 問vấn 聲Thanh 聞Văn 上thượng 地địa 他tha 心tâm 智trí 。 如Như 來Lai 下hạ 地địa 他tha 心tâm 智trí 。 此thử 二nhị 為vi 得đắc 互hỗ 相tương 知tri 耶da 。 答đáp 不phủ 也dã 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 聲Thanh 聞Văn 上thượng 地địa 他tha 心tâm 智trí 。 於ư 如Như 來Lai 下hạ 地địa 他tha 心tâm 智trí 根căn 度độ 故cố 不bất 知tri 。 如Như 來Lai 下hạ 地địa 他tha 心tâm 智trí 。 於ư 聲Thanh 聞Văn 上thượng 地địa 他tha 心tâm 智trí 地địa 度độ 故cố 不bất 知tri 。 獨Độc 覺Giác 望vọng 餘dư 乘thừa 准chuẩn 前tiền 義nghĩa 應ưng 說thuyết 。


如Như 來Lai 無vô 漏lậu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 及cập 未vị 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 俱câu 非phi 他tha 心tâm 智trí 現hiện 所sở 取thủ 境cảnh 。 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 佛Phật 欲dục 令linh 他tha 知tri 者giả 即tức 知tri 。 謂vị 佛Phật 若nhược 欲dục 令linh 鈍độn 根căn 者giả 知tri 我ngã 心tâm 。 非phi 利lợi 根căn 者giả 則tắc 蛇xà 奴nô 等đẳng 亦diệc 知tri 佛Phật 心tâm 。 舍Xá 利Lợi 子Tử 等đẳng 。 皆giai 不bất 能năng 知tri 。 若nhược 欲dục 令linh 傍bàng 生sanh 趣thú 等đẳng 知tri 我ngã 心tâm 。 非phi 人nhân 天thiên 趣thú 則tắc 傍bàng 生sanh 趣thú 等đẳng 亦diệc 知tri 佛Phật 心tâm 。 人nhân 及cập 天thiên 趣thú 。 皆giai 不bất 能năng 知tri 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 契Khế 經Kinh 說thuyết 故cố 。 謂vị 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 一nhất 時thời 佛Phật 住trú 廣Quảng 嚴Nghiêm 城Thành 。 獼Mi 猴Hầu 池Trì 側trắc 。 重trùng 閣các 精tinh 舍xá 。


時thời 諸chư 苾Bật 芻Sô 。 以dĩ 世Thế 尊Tôn 鉢bát 及cập 彼bỉ 自tự 鉢bát 皆giai 置trí 露lộ 處xứ 。 有hữu 一nhất 獼mi 猴hầu 。 下hạ 娑sa 羅la 樹thụ 來lai 趣thú 鉢bát 所sở 。


時thời 苾Bật 芻Sô 眾chúng 恐khủng 彼bỉ 損tổn 鉢bát 競cạnh 驅khu 逐trục 之chi 。 佛Phật 言ngôn 汝nhữ 等đẳng 不bất 應ưng 驅khu 逐trục 。 彼bỉ 有hữu 別biệt 意ý 須tu 臾du 當đương 知tri 。


時thời 彼bỉ 獼mi 猴hầu 。 取thủ 世Thế 尊Tôn 鉢bát 。 徐từ 還hoàn 上thượng 樹thụ 成thành 滿mãn 流lưu 蜜mật 。 安an 庠tường 而nhi 下hạ 持trì 奉phụng 世Thế 尊Tôn 。 以dĩ 有hữu 蟲trùng 故cố 世Thế 尊Tôn 不bất 受thọ 。 佛Phật 起khởi 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 心tâm 品phẩm 令linh 彼bỉ 去khứ 蟲trùng 。 獼mi 猴hầu 即tức 知tri 退thoái 住trụ 一nhất 處xứ 。 擇trạch 去khứ 蟲trùng 已dĩ 來lai 奉phụng 世Thế 尊Tôn 。 未vị 作tác 淨tịnh 故cố 佛Phật 復phục 不bất 受thọ 。 佛Phật 起khởi 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 心tâm 品phẩm 。 令linh 彼bỉ 以dĩ 水thủy 遍biến 灑sái 作tác 淨tịnh 。 獼mi 猴hầu 即tức 知tri 退thoái 住trụ 一nhất 處xứ 。 以dĩ 水thủy 作tác 淨tịnh 還hoàn 奉phụng 世Thế 尊Tôn 。 於ư 是thị 世Thế 尊Tôn 。 哀ai 愍mẫn 為vi 受thọ 。 獼mi 猴hầu 歡hoan 喜hỷ 踊dũng 躍dược 無vô 量lượng 。 舞vũ 蹈đạo 卻khước 行hành 墮đọa 坑khanh 而nhi 死tử 。 乘thừa 斯tư 福phước 業nghiệp 。 得đắc 生sanh 人nhân 中trung 。 長trường/trưởng 大đại 出xuất 家gia 。 勤cần 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 不bất 久cửu 便tiện 獲hoạch 阿A 羅La 漢Hán 果quả 。 世thế 共cộng 號hiệu 為vi 獻hiến 蜜mật 上thượng 座tòa 。 尊tôn 者giả 論luận 力lực 由do 彼bỉ 因nhân 緣duyên 。 以dĩ 妙diệu 伽già 他tha 。 而nhi 讚tán 佛Phật 曰viết 。


無vô 上thượng 天thiên 人nhân 調điều 御ngự 士sĩ 。 能năng 令linh 惡ác 趣thú 亦diệc 知tri 心tâm 。


若nhược 住trụ 甚thậm 深thâm 微vi 妙diệu 定định 。 乃nãi 至chí 人nhân 天thiên 不bất 能năng 了liễu 。


佛Phật 他tha 心tâm 智trí 能năng 知tri 三tam 道đạo 。 獨Độc 覺Giác 他tha 心tâm 智trí 能năng 知tri 二nhị 道đạo 。 聲Thanh 聞Văn 他tha 心tâm 智trí 能năng 知tri 一nhất 道đạo 。 問vấn 佛Phật 得đắc 緣duyên 佛Phật 他tha 心tâm 智trí 不phủ 。 有hữu 說thuyết 不bất 得đắc 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 無vô 二nhị 如Như 來Lai 俱câu 出xuất 世thế 故cố 。


復phục 有hữu 說thuyết 得đắc 。 此thử 說thuyết 能năng 緣duyên 不bất 說thuyết 現hiện 起khởi 。 問vấn 獨Độc 覺Giác 得đắc 緣duyên 獨Độc 覺Giác 他tha 心tâm 智trí 不phủ 。 答đáp 麟lân 角giác 喻dụ 者giả 唯duy 佛Phật 應ưng 知tri 。 眾chúng 出xuất 獨Độc 覺Giác 決quyết 定định 得đắc 緣duyên 獨Độc 覺Giác 他tha 心tâm 智trí 。 此thử 說thuyết 能năng 緣duyên 亦diệc 說thuyết 現hiện 起khởi 。 聲Thanh 聞Văn 亦diệc 定định 得đắc 緣duyên 聲Thanh 聞Văn 他tha 心tâm 智trí 。 此thử 亦diệc 說thuyết 能năng 緣duyên 亦diệc 說thuyết 現hiện 起khởi 。 異dị 生sanh 定định 得đắc 緣duyên 異dị 生sanh 他tha 心tâm 智trí 。 如như 眾chúng 出xuất 獨Độc 覺Giác 及cập 諸chư 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 麟lân 角giác 喻dụ 獨Độc 覺Giác 亦diệc 定định 得đắc 緣duyên 麟lân 角giác 喻dụ 獨Độc 覺Giác 他tha 心tâm 智trí 。 亦diệc 說thuyết 能năng 緣duyên 亦diệc 說thuyết 現hiện 起khởi 。 餘dư 世thế 界giới 中trung 。 有hữu 麟lân 角giác 喻dụ 獨Độc 覺Giác 出xuất 世thế 無vô 理lý 遮già 故cố 。 唯duy 佛Phật 無vô 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 及cập 未vị 曾tằng 得đắc 有hữu 漏lậu 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 定định 無vô 他tha 心tâm 智trí 能năng 緣duyên 現hiện 起khởi 者giả 。 無vô 色sắc 界giới 一nhất 。 切thiết 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 定định 非phi 他tha 心tâm 智trí 所sở 緣duyên 。 非phi 其kỳ 境cảnh 故cố 。


說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 發Phát 智Trí 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 九cửu 十thập 九cửu
Thuyết Nhất Thiết Hữu Bộ Phát Trí Đại Tỳ Bà Sa Luận ♦ Hết quyển 99


Phiên âm: 11/3/2016 ◊ Cập nhật: 11/3/2016
Lưu ý: Phần dịch thuật này được thực hiện tự động qua lập trình vi tính và hoàn toàn chưa kiểm tra.
  Quyển: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200