鞞Bệ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 四tứ
Bệ Bà Sa Luận ♦ Quyển 4

阿A 羅La 漢Hán 尸thi 陀đà 槃bàn 尼ni 撰soạn


符phù 秦tần 罽kế 賓tân 三tam 藏tạng 僧Tăng 伽già 跋bạt 澄trừng 譯dịch


解giải 十thập 門môn 大đại 章chương


二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 十thập 八bát 界giới 十thập 二nhị 入nhập 五ngũ 陰ấm 。 五ngũ 盛thịnh 陰ấm 六lục 界giới 。 色sắc 法pháp 無vô 色sắc 法pháp 。 可khả 見kiến 法pháp 不bất 可khả 見kiến 法pháp 。 有hữu 對đối 法pháp 無vô 對đối 法pháp 。 有hữu 漏lậu 法pháp 無vô 漏lậu 法pháp 。 有hữu 為vi 法pháp 無vô 為vi 法Pháp 。 過quá 去khứ 法pháp 未vị 來lai 法pháp 現hiện 在tại 法pháp 。 善thiện 法Pháp 不bất 善thiện 法Pháp 無vô 記ký 法pháp 。 欲dục 界giới 繫hệ 法pháp 色sắc 界giới 繫hệ 法pháp 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 法pháp 。 學học 法pháp 無Vô 學Học 法pháp 。 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 法Pháp 。 見kiến 斷đoạn 法pháp 思tư 惟duy 斷đoạn 法pháp 。 無vô 斷đoạn 法pháp 。 四Tứ 諦Đế 四tứ 禪thiền 四Tứ 等Đẳng 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 八bát 解giải 脫thoát 。 八bát 除trừ 入nhập 。 十thập 一nhất 切thiết 入nhập 。 八bát 智trí 三tam 三tam 昧muội 。 三tam 結kết 。 三tam 不bất 善thiện 根căn 。 三tam 有hữu 漏lậu 四tứ 流lưu 四tứ 扼ách 四tứ 受thọ 四tứ 縛phược 。 五ngũ 蓋cái 五ngũ 結kết 五ngũ 下hạ 分phần/phân 結kết 五ngũ 見kiến 。 六lục 身thân 愛ái 七thất 使sử 九cửu 結kết 。 九cửu 十thập 八bát 使sử 。


鞞bệ 婆bà 沙sa 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 處xử 第đệ 十thập 六lục


二nhị 十thập 二nhị 根căn 者giả 。 眼nhãn 根căn 耳nhĩ 鼻tị 。 舌thiệt 身thân 意ý 根căn 。 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 命mạng 根căn 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 苦khổ 根căn 喜hỷ 根căn 憂ưu 根căn 護hộ 根căn 信tín 根căn 精tinh 進tấn 念niệm 定định 慧tuệ 根căn 。 未vị 知tri 根căn 已dĩ 知tri 根căn 無vô 知tri 根căn 。 問vấn 曰viết 。


何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 作tác 經kinh 者giả 依y 二nhị 十thập 二nhị 根căn 而nhi 作tác 論luận 。


答đáp 曰viết 。

彼bỉ 作tác 經kinh 者giả 意ý 欲dục 。 亦diệc 如như 所sở 欲dục 。 如như 是thị 作tác 經kinh 與dữ 法pháp 不bất 相tương 違vi 。 以dĩ 是thị 故cố 依y 二nhị 十thập 二nhị 根căn 而nhi 作tác 論luận 。 或hoặc 曰viết 。 彼bỉ 作tác 經kinh 者giả 無vô 事sự 。 問vấn 曰viết 。 何hà 以dĩ 故cố 彼bỉ 作tác 經kinh 者giả 無vô 事sự 。


答đáp 曰viết 。

此thử 是thị 佛Phật 契Khế 經Kinh 。 佛Phật 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 彼bỉ 作tác 經kinh 者giả 於ư 佛Phật 契Khế 經Kinh 中trung 依y 本bổn 末mạt 處xứ 所sở 已dĩ 。 此thử 阿a 毘tỳ 曇đàm 中trung 作tác 論luận 。 彼bỉ 作tác 經kinh 者giả 不bất 能năng 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 中trung 減giảm 一nhất 根căn 。 已dĩ 立lập 二nhị 十thập 一nhất 。 增tăng 一nhất 已dĩ 立lập 二nhị 十thập 二nhị 。 問vấn 曰viết 。


何hà 以dĩ 故cố 。

答đáp 曰viết 。

所sở 謂vị 是thị 一nhất 切thiết 佛Phật 契Khế 經Kinh 。 亦diệc 不bất 增tăng 亦diệc 不bất 減giảm 。 不bất 增tăng 者giả 無vô 增tăng 可khả 減giảm 。 不bất 減giảm 者giả 無vô 減giảm 可khả 增tăng 。 如như 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 如như 是thị 無vô 量lượng 深thâm 無vô 邊biên 。 無vô 量lượng 深thâm 者giả 無vô 量lượng 義nghĩa 故cố 。 無vô 邊biên 者giả 無vô 邊biên 味vị 故cố 。 如như 大đại 海hải 無vô 量lượng 深thâm 無vô 邊biên 。 如như 是thị 佛Phật 契Khế 經Kinh 無vô 量lượng 深thâm 無vô 邊biên 。 無vô 量lượng 深thâm 者giả 無vô 量lượng 義nghĩa 故cố 。 無vô 邊biên 者giả 無vô 邊biên 味vị 故cố 。 如như 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 如như 是thị 比tỉ 百bách 千thiên 那na 術thuật 。 以dĩ 佛Phật 契Khế 經Kinh 二nhị 句cú 作tác 百bách 千thiên 經kinh 。 令linh 智trí 盡tận 而nhi 住trụ 不bất 能năng 盡tận 佛Phật 契Khế 經Kinh 。 或hoặc 曰viết 。 得đắc 其kỳ 邊biên 崖nhai 。 如như 佛Phật 契Khế 經Kinh 此thử 論luận 。 是thị 故cố 作tác 經kinh 者giả 無vô 事sự 。 問vấn 曰viết 。 置trí 彼bỉ 作tác 經kinh 者giả 。 何hà 以dĩ 故cố 佛Phật 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。


答đáp 曰viết 。

佛Phật 世Thế 尊Tôn 為vi 教giáo 化hóa 。 故cố 說thuyết 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 彼bỉ 受thọ 化hóa 者giả 應ưng 須tu 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 或hoặc 曰viết 。 契Khế 經Kinh 有hữu 本bổn 末mạt 。 有hữu 因nhân 有hữu 緣duyên 。 問vấn 曰viết 。 契Khế 經Kinh 有hữu 何hà 本bổn 末mạt 。


答đáp 曰viết 。

說thuyết 者giả 有hữu 生sanh 聞văn 梵Phạm 志Chí 。 彼bỉ 中trung 食thực 後hậu 彷phảng 佯dương 遊du 行hành 。 至chí 世Thế 尊Tôn 所sở 。 到đáo 已dĩ 共cộng 世Thế 尊Tôn 面diện 相tương 慰úy 勞lao 已dĩ 。 在tại 一nhất 面diện 坐tọa 。 一nhất 面diện 坐tọa 已dĩ 。 生sanh 聞văn 梵Phạm 志Chí 白bạch 世Thế 尊Tôn 曰viết 。 瞿Cù 曇Đàm 。 我ngã 欲dục 少thiểu 有hữu 所sở 問vấn 。 聽thính 我ngã 所sở 問vấn 。 當đương 為vì 我ngã 說thuyết 。


世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。

梵Phạm 志Chí 。 隨tùy 所sở 欲dục 問vấn 。 梵Phạm 志Chí 曰viết 。 瞿Cù 曇Đàm 。 根căn 謂vị 根căn 。 瞿Cù 曇Đàm 。 根căn 有hữu 幾kỷ 所sở 。 云vân 何hà 瞿Cù 曇Đàm 。 根căn 根căn 所sở 攝nhiếp 。 施thi 設thiết 而nhi 施thi 設thiết 。


世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。

汝nhữ 梵Phạm 志Chí 。 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 從tùng 眼nhãn 根căn 至chí 無vô 知tri 根căn 。 此thử 梵Phạm 志Chí 有hữu 爾nhĩ 所sở 根căn 。 如như 是thị 如Như 來Lai 。 根căn 根căn 所sở 施thi 設thiết 而nhi 施thi 設thiết 。 梵Phạm 志Chí 。 若nhược 如như 是thị 說thuyết 此thử 非phi 根căn 。 如như 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 所sở 施thi 設thiết 。 我ngã 捨xả 此thử 根căn 更cánh 施thi 設thiết 餘dư 根căn 者giả 。 彼bỉ 但đãn 有hữu 言ngôn 。 數số 問vấn 已dĩ 不bất 知tri 增tăng 益ích 生sanh 癡si 。


何hà 以dĩ 故cố 。 如như 非phi 境cảnh 界giới 。 如như 梵Phạm 志Chí 問vấn 佛Phật 答đáp 。 是thị 故cố 契Khế 經Kinh 不bất 必tất 索sách 本bổn 末mạt 此thử 應ưng 索sách 。 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 何hà 以dĩ 故cố 問vấn 根căn 不bất 問vấn 界giới 入nhập 陰ấm 諦đế 沙Sa 門Môn 果quả 道Đạo 品Phẩm 緣duyên 起khởi 。 有hữu 一nhất 說thuyết 者giả 。 謂vị 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 疑nghi 而nhi 問vấn 。 不bất 疑nghi 不bất 問vấn 。 或hoặc 曰viết 。 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 善thiện 能năng 求cầu 喜hỷ 行hành 。 彼bỉ 盡tận 遊du 九cửu 十thập 六lục 種chủng 道đạo 。 為vi 施thi 設thiết 根căn 故cố 。 彼bỉ 或hoặc 有hữu 一nhất 為vi 施thi 設thiết 根căn 如như 尼ni 揵kiền 。 是thị 故cố 彼bỉ 不bất 截tiệt 菜thái 。 亦diệc 不bất 飲ẩm 冷lãnh 水thủy 。 謂vị 彼bỉ 於ư 外ngoại 物vật 計kế 有hữu 命mạng 想tưởng 。 問vấn 曰viết 。 彼bỉ 尼ni 揵kiền 於ư 外ngoại 物vật 有hữu 何hà 根căn 想tưởng 。 一nhất 說thuyết 。 者giả 意ý 根căn 也dã 。


復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 命mạng 根căn 也dã 。 如như 是thị 說thuyết 者giả 。 意ý 根căn 及cập 命mạng 根căn 。 更cánh 復phục 有hữu 施thi 設thiết 二nhị 根căn 行hành 及cập 意ý 。


復phục 有hữu 施thi 設thiết 二nhị 根căn 。 若nhược 眼nhãn 不bất 見kiến 色sắc 。 耳nhĩ 不bất 聞văn 聲thanh 。 彼bỉ 是thị 聖thánh 修tu 諸chư 根căn 如như 彼bỉ 波ba 羅la 施thí 。 問vấn 曰viết 。 何hà 以dĩ 故cố 名danh 波ba 羅la 施thí 。


答đáp 曰viết 。

是thị 彼bỉ 名danh 名danh 波ba 羅la 施thí 。 或hoặc 曰viết 。 彼bỉ 姓tánh 波ba 羅la 施thí 。 是thị 故cố 名danh 波ba 羅la 施thí 。 如như 姓tánh 婆bà 蹉sa 拘câu 蹉sa 婆bà 羅la 婆bà 羯yết 提đề 羅la 。 如như 是thị 彼bỉ 姓tánh 波ba 羅la 施thí 。 是thị 故cố 名danh 波ba 羅la 施thí 。 若nhược 母mẫu 剎sát 利lợi 種chủng 父phụ 梵Phạm 志Chí 種chủng 。 此thử 亦diệc 名danh 波ba 羅la 施thí 。 母mẫu 梵Phạm 志Chí 種chủng 父phụ 剎sát 利lợi 種chủng 。 亦diệc 名danh 波ba 羅la 施thí 。 如như 從tùng 驢lư 馬mã 生sanh 名danh 為vi 騾loa 。 此thử 梵Phạm 志Chí 姓tánh 名danh 波ba 羅la 施thí 。 彼bỉ 弟đệ 子tử 名danh 欝uất 多đa 羅la 。 中trung 食thực 後hậu 彷phảng 佯dương 行hành 。 至chí 世Thế 尊Tôn 所sở 。 到đáo 已dĩ 共cộng 世Thế 尊Tôn 而nhi 相tương/tướng 慰úy 勞lao 已dĩ 。 卻khước 坐tọa 一nhất 面diện 。 坐tọa 一nhất 面diện 已dĩ 。


世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。

欝uất 多đa 羅la 。 汝nhữ 師sư 波ba 羅la 施thí 為vì 弟đệ 子tử 說thuyết 修tu 根căn 不phủ 。 欝uất 多đa 羅la 白bạch 世Thế 尊Tôn 曰viết 。 如như 是thị 瞿Cù 曇Đàm 。 波ba 羅la 施thí 為vì 弟đệ 子tử 說thuyết 修tu 根căn 。


世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。

欝uất 多đa 羅la 。 云vân 何hà 波ba 羅la 施thí 為vì 弟đệ 子tử 說thuyết 修tu 根căn 。 欝uất 多đa 羅la 曰viết 。 唯duy 瞿Cù 曇Đàm 。 眼nhãn 不bất 見kiến 色sắc 。 耳nhĩ 不bất 聞văn 聲thanh 。 彼bỉ 是thị 聖thánh 修tu 諸chư 根căn 。


世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。

如như 是thị 欝uất 多đa 羅la 。 盲manh 者giả 為vi 修tu 根căn 。 欝uất 多đa 羅la 。 盲manh 者giả 眼nhãn 不bất 見kiến 色sắc 。 彼bỉ 時thời 尊Tôn 者giả 阿A 難Nan 。 在tại 世Thế 尊Tôn 後hậu 。 手thủ 執chấp 拂phất 拂phất 世Thế 尊Tôn 。 於ư 是thị 尊Tôn 者Giả 阿A 難Nan 。 告cáo 欝uất 多đa 羅la 曰viết 。 如như 是thị 欝uất 多đa 羅la 。 聾lung 者giả 為vi 修tu 根căn 。 欝uất 多đa 羅la 。 聾lung 者giả 耳nhĩ 不bất 聞văn 聲thanh 。 問vấn 曰viết 。 如như 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 如như 是thị 比tỉ 百bách 千thiên 那na 術thuật 。 世Thế 尊Tôn 能năng 答đáp 彼bỉ 能năng 斷đoạn 意ý 。 何hà 以dĩ 故cố 世Thế 尊Tôn 答đáp 一nhất 。 阿A 難Nan 答đáp 二nhị 。


何hà 以dĩ 故cố 。 世Thế 尊Tôn 不bất 止chỉ 阿A 難Nan 。


答đáp 曰viết 。

世Thế 尊Tôn 知tri 阿A 難Nan 言ngôn 在tại 咽yết 喉hầu 欲dục 語ngữ 。 世Thế 尊Tôn 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 百bách 千thiên 苦khổ 行hạnh 。 已dĩ 終chung 不bất 斷đoạn 他tha 辯biện 。 以dĩ 是thị 故cố 本bổn 師sư 讚tán 曰viết 。


己kỷ 弟đệ 子tử 說thuyết 法Pháp 時thời 。 專chuyên 心tâm 聽thính 不bất 斷đoạn 論luận 。


以dĩ 是thị 故cố 在tại 眾chúng 說thuyết 。 於ư 中trung 間gian 無vô 能năng 難nạn/nan 。


以dĩ 是thị 故cố 不bất 止chỉ 。 或hoặc 曰viết 。 世Thế 尊Tôn 作tác 是thị 念niệm 。 若nhược 我ngã 說thuyết 阿A 難Nan 比Bỉ 丘Khâu 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 彼bỉ 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 如như 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 以dĩ 是thị 故cố 不bất 止chỉ 。 或hoặc 曰viết 。 斷đoạn 彼bỉ 異dị 學học 意ý 故cố 。 若nhược 世Thế 尊Tôn 說thuyết 一nhất 阿A 難Nan 不bất 說thuyết 二nhị 。 彼bỉ 異dị 學học 還hoàn 至chí 己kỷ 眾chúng 已dĩ 。 當đương 自tự 稱xưng 譽dự 。 彼bỉ 師sư 伏phục 我ngã 非phi 弟đệ 子tử 。 我ngã 師sư 往vãng 者giả 彼bỉ 不bất 能năng 伏phục 。 若nhược 世Thế 尊Tôn 說thuyết 一nhất 阿A 難Nan 說thuyết 二nhị 。 令linh 彼bỉ 異dị 學học 勢thế 力lực 斷đoạn 。 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 不bất 與dữ 弟đệ 子tử 何hà 況huống 師sư 。 是thị 斷đoạn 彼bỉ 異dị 學học 意ý 故cố 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 一nhất 阿A 難Nan 說thuyết 二nhị 。 或hoặc 曰viết 。 欲dục 滿mãn 彼bỉ 異dị 學học 意ý 願nguyện 故cố 。 彼bỉ 異dị 學học 作tác 是thị 念niệm 。 此thử 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 。 不bất 可khả 伏phục 不bất 可khả 勝thắng 。 一nhất 切thiết 師sư 最tối 妙diệu 。 謂vị 本bổn 大đại 師sư 者giả 彼bỉ 亦diệc 不bất 能năng 伏phục 。 此thử 況huống 復phục 如như 我ngã 比tỉ 。 我ngã 正chánh 可khả 共cộng 弟đệ 子tử 論luận 。 世Thế 尊Tôn 常thường 欲dục 滿mãn 彼bỉ 意ý 所sở 欲dục 願nguyện 。 隨tùy 所sở 應ưng 解giải 而nhi 為vi 說thuyết 。 是thị 故cố 欲dục 滿mãn 彼bỉ 異dị 學học 意ý 願nguyện 故cố 不bất 止chỉ 。 或hoặc 曰viết 。 義nghĩa 證chứng 故cố 。 阿A 難Nan 彼bỉ 異dị 學học 所sở 宗tông 敬kính 。 能năng 說thuyết 因nhân 提đề 書thư 。 及cập 容dung 色sắc 妙diệu 故cố 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 以dĩ 此thử 住trụ 問vấn 是thị 法pháp 應ưng 汝nhữ 所sở 說thuyết 不phủ 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 證chứng 故cố 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 一nhất 阿A 難Nan 說thuyết 二nhị 。 或hoặc 曰viết 。 異dị 學học 不bất 欲dục 令linh 弟đệ 子tử 有hữu 所sở 說thuyết 恐khủng 還hoàn 難nạn/nan 問vấn 使sử 我ngã 墮đọa 不bất 如như 故cố 。 世Thế 尊Tôn 無vô 此thử 事sự 。 如như 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 所sở 有hữu 智trí 。 百bách 千thiên 那na 術thuật 數số 。 不bất 能năng 及cập 佛Phật 。 況huống 復phục 餘dư 者giả 。 以dĩ 是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 。 不bất 止chỉ 阿A 難Nan 。 或hoặc 曰viết 。 現hiện 己kỷ 無vô 慳san 嫉tật 妬đố 故cố 。 異dị 學học 不bất 欲dục 令linh 弟đệ 子tử 有hữu 所sở 說thuyết 。 恐khủng 我ngã 所sở 得đắc 供cúng 養dường 弟đệ 子tử 得đắc 故cố 。 世Thế 尊Tôn 無vô 此thử 事sự 。 如như 世Thế 尊Tôn 所sở 得đắc 。 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 盡tận 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 得đắc 。 佛Phật 不bất 得đắc 者giả 於ư 此thử 處xứ 。 亦diệc 不bất 憂ưu 慼thích 。 是thị 謂vị 現hiện 己kỷ 無vô 慳san 嫉tật 妬đố 故cố 不bất 止chỉ 阿A 難Nan 。 或hoặc 曰viết 。 現hiện 善thiện 說thuyết 法Pháp 故cố 。 成thành 就tựu 說thuyết 法Pháp 故cố 。 一nhất 見kiến 一nhất 慧tuệ 一nhất 欲dục 一nhất 忍nhẫn 故cố 。 彼bỉ 異dị 學học 法pháp 不bất 善thiện 說thuyết 。 如như 破phá 塔tháp 不bất 可khả 依y 。 如như 是thị 彼bỉ 意ý 盡tận 壞hoại 志chí 亦diệc 壞hoại 。 師sư 志chí 異dị 弟đệ 子tử 志chí 異dị 。 此thử 法pháp 無vô 彼bỉ 咎cữu 。 如như 師sư 志chí 弟đệ 子tử 亦diệc 爾nhĩ 。 義nghĩa 同đồng 義nghĩa 句cú 同đồng 句cú 味vị 同đồng 味vị 乃nãi 至chí 。 同đồng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 是thị 謂vị 善thiện 說thuyết 法Pháp 故cố 。 成thành 就tựu 說thuyết 法Pháp 故cố 。 一nhất 見kiến 一nhất 慧tuệ 一nhất 欲dục 一nhất 忍nhẫn 故cố 。 以dĩ 是thị 故cố 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 一nhất 阿A 難Nan 說thuyết 二nhị 。 故cố 世Thế 尊Tôn 不bất 止chỉ 阿A 難Nan 。 問vấn 曰viết 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 彼bỉ 異dị 學học 有hữu 何hà 咎cữu 。 彼bỉ 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 盲manh 及cập 聾lung 聖thánh 修tu 根căn 。


答đáp 曰viết 。

佛Phật 報báo 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 。 極cực 大đại 咎cữu 斷đoạn 一nhất 切thiết 意ý 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 曰viết 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 聾lung 盲manh 聖thánh 修tu 根căn 者giả 。 為vi 唐đường 出xuất 家gia 虛hư 剃thế 鬚tu 髮phát 。 空không 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 應ưng 壞hoại 此thử 二nhị 根căn 眼nhãn 根căn 及cập 耳nhĩ 根căn 。 如như 是thị 即tức 聖thánh 修tu 根căn 。 以dĩ 是thị 故cố 。 佛Phật 報báo 梵Phạm 志Chí 。 極cực 大đại 咎cữu 斷đoạn 一nhất 切thiết 意ý 。


復phục 有hữu 施thi 設thiết 五ngũ 根căn 。 香hương 味vị 眼nhãn 皮bì 耳nhĩ 根căn 。 香hương 者giả 鼻tị 根căn 。 味vị 者giả 舌thiệt 根căn 。 眼nhãn 者giả 眼nhãn 根căn 。 皮bì 者giả 身thân 根căn 。 耳nhĩ 即tức 耳nhĩ 根căn 。 施thi 設thiết 如như 毘tỳ 施thí 師sư 也dã 。


復phục 有hữu 施thi 設thiết 十thập 一nhất 根căn 。 五ngũ 覺giác 根căn 五ngũ 行hành 根căn 。 五ngũ 覺giác 根căn 者giả 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 根căn 。 五ngũ 行hành 根căn 者giả 。 手thủ 根căn 足túc 根căn 口khẩu 根căn 大đại 便tiện 根căn 小tiểu 便tiện 根căn 意ý 根căn 。 為vi 十thập 一nhất 如như 僧Tăng 呿khư 也dã 。


復phục 有hữu 施thi 設thiết 百bách 二nhị 十thập 根căn 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 異dị 學học 施thi 設thiết 百bách 二nhị 十thập 根căn 。


答đáp 曰viết 。

九cửu 十thập 八bát 使sử 。 及cập 二nhị 十thập 二nhị 根căn 也dã 。 如như 是thị 說thuyết 此thử 不bất 論luận 。 彼bỉ 異dị 學học 不bất 能năng 分phân 別biệt 如như 此thử 法pháp 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 不bất 能năng 分phân 別biệt 者giả 。 云vân 何hà 彼bỉ 異dị 學học 施thi 設thiết 百bách 二nhị 十thập 根căn 。


答đáp 曰viết 。

二nhị 眼nhãn 二nhị 耳nhĩ 二nhị 鼻tị 舌thiệt 根căn 身thân 根căn 意ý 根căn 命mạng 根căn 五ngũ 痛thống 根căn 五ngũ 信tín 此thử 地địa 獄ngục 。 二nhị 十thập 畜súc 生sanh 。 二nhị 十thập 餓ngạ 鬼quỷ 。 二nhị 十thập 天thiên 上thượng 。 二nhị 十thập 人nhân 間gian 。 二nhị 十thập 阿a 須tu 羅la 。 欲dục 令linh 六lục 趣thú 彼bỉ 亦diệc 二nhị 十thập 。 是thị 彼bỉ 異dị 學học 施thi 設thiết 百bách 二nhị 十thập 根căn 。


復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 彼bỉ 異dị 學học 非phi 施thi 設thiết 此thử 百bách 二nhị 十thập 根căn 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 復phục 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

彼bỉ 異dị 學học 施thi 設thiết 百bách 二nhị 十thập 因nhân 陀đà 羅la 。 如như 所sở 說thuyết 。 龍long 主chủ 迦ca 留lưu 羅la 主chủ 阿a 須tu 羅la 主chủ 天thiên 主chủ 人nhân 主chủ 梵Phạm 天Thiên 主chủ 。 如như 此thử 極cực 上thượng 極cực 妙diệu 身thân 。 一nhất 一nhất 應ưng 受thọ 百bách 二nhị 十thập 主chủ 。 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 聞văn 已dĩ 。 重trùng 更cánh 生sanh 疑nghi 。 不bất 知tri 何hà 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 施thi 設thiết 一nhất 根căn 耶da 。 至chí 百bách 二nhị 十thập 根căn 耶da 。 彼bỉ 聞văn 釋Thích 種chủng 家gia 生sanh 童đồng 男nam 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 金kim 色sắc 圓viên 光quang 。 梵Phạm 音âm 聲thanh 如như 伽già 毘tỳ 凌lăng 伽già 鳥điểu 。 視thị 之chi 無vô 厭yếm 。 彼bỉ 生sanh 時thời 行hành 七thất 步bộ 。 二nhị 龍long 洗tẩy 浴dục 。 梵Phạm 志Chí 相tương/tướng 記ký 於ư 二nhị 處xứ 非phi 餘dư 。 若nhược 在tại 家gia 者giả 。 為vi 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 如như 法Pháp 法Pháp 王Vương 。 若nhược 除trừ 鬚tu 髮phát 被bị 著trước 袈ca 裟sa 。 信tín 樂nhạo 捨xả 家gia 學học 道Đạo 。 當đương 成thành 如Như 來Lai 。 無Vô 所Sở 著Trước 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 世thế 間gian 悉tất 聞văn 。 彼bỉ 已dĩ 出xuất 家gia 學học 道Đạo 。 降hàng 魔ma 眷quyến 屬thuộc 已dĩ 。 成thành 無vô 上thượng 最Tối 正Chánh 覺Giác 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 及cập 一nhất 切thiết 現hiện 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 疑nghi 。 授thọ 一nhất 切thiết 定định 決quyết 一nhất 切thiết 論luận 。 我ngã 當đương 往vãng 問vấn 。 何hà 者giả 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 施thi 設thiết 一nhất 根căn 至chí 百bách 二nhị 十thập 根căn 耶da 。 彼bỉ 便tiện 至chí 世Thế 尊Tôn 所sở 。 到đáo 已dĩ 共cộng 世Thế 尊Tôn 面diện 相tương 慰úy 勞lao 。 慰úy 勞lao 已dĩ 卻khước 坐tọa 一nhất 面diện 。 白bạch 世Thế 尊Tôn 曰viết 。 唯duy 瞿Cù 曇Đàm 。 我ngã 欲dục 有hữu 所sở 問vấn 。 聽thính 我ngã 所sở 問vấn 。 當đương 為vì 我ngã 說thuyết 。


世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。

梵Phạm 志Chí 。 隨tùy 所sở 欲dục 問vấn 。 梵Phạm 志Chí 曰viết 。 瞿Cù 曇Đàm 。 根căn 謂vị 根căn 。 瞿Cù 曇Đàm 。 根căn 有hữu 幾kỷ 所sở 。 云vân 何hà 瞿Cù 曇Đàm 。 根căn 根căn 所sở 攝nhiếp 施thi 設thiết 而nhi 施thi 設thiết 。 此thử 不bất 說thuyết 誰thùy 施thi 設thiết 幾kỷ 根căn 。 問vấn 曰viết 。 何hà 以dĩ 故cố 不bất 說thuyết 。


答đáp 曰viết 。

彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 。 若nhược 我ngã 說thuyết 者giả 彼bỉ 聞văn 已dĩ 取thủ 彼bỉ 勝thắng 者giả 答đáp 我ngã 。


世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。

汝nhữ 梵Phạm 志Chí 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 從tùng 眼nhãn 根căn 至chí 無vô 知tri 根căn 。 此thử 梵Phạm 志Chí 有hữu 爾nhĩ 所sở 根căn 。 如như 是thị 如Như 來Lai 。 根căn 根căn 所sở 攝nhiếp 施thi 設thiết 而nhi 施thi 設thiết 。 梵Phạm 志Chí 若nhược 如như 是thị 說thuyết 非phi 此thử 根căn 。 如như 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 所sở 施thi 設thiết 。 我ngã 捨xả 此thử 根căn 更cánh 施thi 設thiết 餘dư 根căn 者giả 。 彼bỉ 但đãn 有hữu 言ngôn 數số 問vấn 已dĩ 。 不bất 知tri 增tăng 益ích 生sanh 癡si 。


何hà 以dĩ 故cố 。 如như 非phi 境cảnh 界giới 。 問vấn 曰viết 。 何hà 以dĩ 故cố 說thuyết 。 此thử 梵Phạm 志Chí 有hữu 爾nhĩ 所sở 根căn 。 如như 是thị 如Như 來Lai 。 根căn 根căn 所sở 攝nhiếp 施thi 設thiết 而nhi 施thi 設thiết 。


答đáp 曰viết 。

止chỉ 彼bỉ 本bổn 所sở 聞văn 。 謂vị 彼bỉ 施thi 設thiết 一nhất 根căn 至chí 百bách 二nhị 十thập 根căn 。 此thử 非phi 如như 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 我ngã 是thị 一Nhất 切Thiết 智Trí 一nhất 切thiết 見kiến 。 猶do 不bất 能năng 增tăng 減giảm 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 況huống 復phục 異dị 學học 以dĩ 見kiến 壞hoại 意ý 成thành 就tựu 凡phàm 智trí 。 以dĩ 是thị 故cố 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 問vấn 根căn 。 不bất 問vấn 界giới 入nhập 陰ấm 諦đế 沙Sa 門Môn 果quả 道Đạo 品Phẩm 及cập 緣duyên 起khởi 二nhị 十thập 二nhị 根căn 者giả 。 眼nhãn 根căn 至chí 無vô 知tri 根căn 問vấn 曰viết 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 。 根căn 種chủng 有hữu 幾kỷ 阿a 毘tỳ 曇đàm 者giả 說thuyết 曰viết 。 師sư 說thuyết 也dã 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 種chủng 有hữu 十thập 七thất 。 阿a 毘tỳ 曇đàm 者giả 五ngũ 根căn 。 不bất 欲dục 令linh 是thị 種chủng 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 未vị 知tri 根căn 已dĩ 知tri 根căn 無vô 知tri 根căn 。 問vấn 曰viết 。 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 何hà 以dĩ 不bất 欲dục 令linh 是thị 種chủng 。


答đáp 曰viết 。

彼bỉ 說thuyết 如như 阿a 毘tỳ 曇đàm 中trung 所sở 說thuyết 。 云vân 何hà 女nữ 根căn 身thân 根căn 少thiểu 分phần 。 云vân 何hà 男nam 根căn 身thân 根căn 少thiểu 分phần 。 彼bỉ 離ly 身thân 根căn 不bất 欲dục 令linh 男nam 女nữ 根căn 別biệt 有hữu 種chủng 。 問vấn 曰viết 。 未vị 知tri 根căn 已dĩ 知tri 根căn 無vô 知tri 根căn 。


何hà 以dĩ 故cố 。 不bất 欲dục 令linh 是thị 種chủng 。 答đáp 曰viết 彼bỉ 說thuyết 此thử 九cửu 根căn 合hợp 聚tụ 未vị 知tri 根căn 。 九cửu 根căn 合hợp 聚tụ 已dĩ 知tri 根căn 。 九cửu 根căn 合hợp 聚tụ 無vô 知tri 根căn 。 合hợp 聚tụ 九cửu 根căn 者giả 。 意ý 根căn 三tam 痛thống 根căn 信tín 五ngũ 。 此thử 九cửu 根căn 或hoặc 時thời 未vị 知tri 根căn 。 知tri 時thời 已dĩ 知tri 根căn 。 或hoặc 時thời 無vô 知tri 根căn 。 見kiến 道đạo 中trung 未vị 知tri 根căn 。 思tư 惟duy 道đạo 中trung 已dĩ 知tri 根căn 。 無Vô 學Học 道đạo 中trung 無vô 知tri 根căn 。 堅kiên 信tín 堅kiên 法pháp 意ý 中trung 未vị 知tri 根căn 。 信tín 解giải 脫thoát 見kiến 到đáo 身thân 證chứng 意ý 中trung 已dĩ 知tri 根căn 。 慧tuệ 解giải 脫thoát 俱câu 解giải 脫thoát 意ý 中trung 無vô 知tri 根căn 。 如như 此thử 九cửu 根căn 或hoặc 未vị 知tri 根căn 。 或hoặc 已dĩ 知tri 根căn 或hoặc 無vô 知tri 根căn 。 以dĩ 是thị 故cố 。 彼bỉ 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 種chủng 有hữu 十thập 七thất 。 尊tôn 者giả 曇đàm 摩ma 多đa 羅la 說thuyết 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 種chủng 有hữu 十thập 四tứ 。 彼bỉ 尊tôn 者giả 曇đàm 摩ma 多đa 羅la 。 此thử 五ngũ 根căn 不bất 欲dục 令linh 是thị 種chủng 。 更cánh 有hữu 三tam 命mạng 根căn 護hộ 根căn 定định 根căn 。 問vấn 曰viết 。 彼bỉ 何hà 以dĩ 故cố 。 命mạng 根căn 不bất 欲dục 令linh 是thị 種chủng 。


答đáp 曰viết 。

此thử 命mạng 根căn 不bất 相tương 應ứng 行hành 陰ấm 所sở 攝nhiếp 。 彼bỉ 尊tôn 者giả 曇đàm 摩ma 多đa 羅la 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 陰ấm 非phi 是thị 種chủng 。 問vấn 曰viết 。 彼bỉ 何hà 以dĩ 故cố 。 護hộ 根căn 不bất 欲dục 令linh 是thị 種chủng 。


答đáp 曰viết 。

彼bỉ 尊tôn 者giả 曇đàm 摩ma 多đa 羅la 說thuyết 。 有hữu 爾nhĩ 所sở 痛thống 。 謂vị 若nhược 樂lạc 若nhược 苦khổ 。 彼bỉ 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 痛thống 。 亦diệc 不bất 能năng 苦khổ 亦diệc 不bất 能năng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 云vân 何hà 痛thống 。 問vấn 曰viết 。 彼bỉ 佛Phật 契Khế 經Kinh 云vân 何hà 通thông 。 佛Phật 說thuyết 三tam 痛thống 樂lạc 痛thống 苦khổ 痛thống 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 痛thống 。


答đáp 曰viết 。

彼bỉ 說thuyết 有hữu 樂lạc 痛thống 苦khổ 痛thống 。 或hoặc 軟nhuyễn 或hoặc 增tăng 上thượng 或hoặc 鈍độn 或hoặc 利lợi 謂vị 彼bỉ 樂lạc 痛thống 苦khổ 痛thống 軟nhuyễn 樂lạc 痛thống 苦khổ 痛thống 鈍độn 樂lạc 痛thống 苦khổ 痛thống 止chỉ 。 是thị 彼bỉ 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 痛thống 。 但đãn 彼bỉ 離ly 苦khổ 樂lạc 不bất 欲dục 更cánh 有hữu 痛thống 。 以dĩ 故cố 爾nhĩ 。 問vấn 曰viết 。 彼bỉ 何hà 以dĩ 故cố 。 定định 根căn 不bất 欲dục 令linh 是thị 種chủng 。


答đáp 曰viết 。

彼bỉ 從tùng 契Khế 經Kinh 起khởi 。 佛Phật 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 定định 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

善thiện 意ý 一nhất 心tâm 。 彼bỉ 曇đàm 摩ma 多đa 羅la 離ly 心tâm 更cánh 無vô 別biệt 定định 種chủng 。 以dĩ 是thị 故cố 。 彼bỉ 名danh 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 種chủng 有hữu 十thập 四tứ 。 尊tôn 者giả 佛Phật 陀Đà 提đề 婆bà 說thuyết 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 種chủng 或hoặc 二nhị 或hoặc 五ngũ 。 謂vị 彼bỉ 盡tận 是thị 有hữu 為vi 法pháp 。 二nhị 分phần 四tứ 大đại 及cập 心tâm 。 彼bỉ 說thuyết 色sắc 根căn 者giả 是thị 四tứ 大đại 差sai 降giáng/hàng 。 無vô 色sắc 根căn 者giả 是thị 心tâm 差sai 降giáng/hàng 。 以dĩ 是thị 故cố 。 彼bỉ 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 種chủng 或hoặc 二nhị 或hoặc 五ngũ 。 如như 是thị 說thuyết 者giả 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 種chủng 有hữu 十thập 七thất 。 如như 名danh 如như 種chủng 如như 是thị 名danh 數số 種chủng 數số 名danh 相tướng 種chủng 相tương/tướng 名danh 異dị 種chủng 異dị 名danh 別biệt 種chủng 別biệt 名danh 覺giác 種chủng 覺giác 。 如như 是thị 盡tận 當đương 知tri 。 尊tôn 者giả 瞿cù 沙sa 說thuyết 曰viết 。 應ưng 說thuyết 一nhất 根căn 。 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 意ý 根căn 也dã 。 問vấn 曰viết 。


何hà 以dĩ 故cố 。

答đáp 曰viết 。

謂vị 此thử 是thị 內nội 是thị 普phổ 是thị 共cộng 緣duyên 。 內nội 者giả 內nội 入nhập 所sở 攝nhiếp 。 普phổ 者giả 從tùng 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 至chí 第đệ 一nhất 有hữu 可khả 得đắc 。 共cộng 緣duyên 者giả 一nhất 切thiết 法pháp 緣duyên 。 謂vị 餘dư 根căn 離ly 此thử 聚tụ 中trung 。 眼nhãn 根căn 耳nhĩ 鼻tị 。 舌thiệt 身thân 根căn 男nam 女nữ 根căn 。 雖tuy 是thị 內nội 。 非phi 是thị 普phổ 非phi 是thị 共cộng 緣duyên 。 五ngũ 根căn 中trung 除trừ 護hộ 根căn 。 餘dư 四tứ 痛thống 雖tuy 共cộng 緣duyên 。 非phi 是thị 內nội 。 非phi 是thị 普phổ 。 護hộ 根căn 及cập 信tín 五ngũ 雖tuy 普phổ 及cập 共cộng 緣duyên 。 非phi 是thị 內nội 。 未vị 知tri 根căn 已dĩ 知tri 根căn 無vô 知tri 根căn 無vô 別biệt 種chủng 。 彼bỉ 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 謂vị 根căn 合hợp 聚tụ 。 問vấn 曰viết 。 餘dư 根căn 何hà 因nhân 得đắc 根căn 名danh 。


答đáp 曰viết 。

依y 故cố 猗ỷ 故cố 染nhiễm 著trước 故cố 淨tịnh 故cố 已dĩ 淨tịnh 故cố 。 依y 者giả 眼nhãn 根căn 耳nhĩ 鼻tị 。 舌thiệt 身thân 根căn 也dã 。 猗ỷ 者giả 命mạng 根căn 也dã 。 染nhiễm 著trước 者giả 五ngũ 痛thống 也dã 。 淨tịnh 者giả 信tín 五ngũ 也dã 。 已dĩ 淨tịnh 者giả 未vị 知tri 根căn 已dĩ 知tri 根căn 無vô 知tri 根căn 也dã 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 爾nhĩ 者giả 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 何hà 因nhân 得đắc 根căn 名danh 。


答đáp 曰viết 。

此thử 欲dục 界giới 中trung 。 婬dâm 稷tắc 婬dâm 種chủng 。 此thử 婬dâm 稷tắc 婬dâm 種chủng 因nhân 男nam 根căn 女nữ 根căn 也dã 。 或hoặc 曰viết 。 因nhân 五ngũ 事sự 故cố 。 一nhất 者giả 生sanh 生sanh 。 二nhị 者giả 生sanh 欲dục 樂lạc 。 三tam 者giả 能năng 止chỉ 結kết 。 四tứ 者giả 依y 起khởi 染nhiễm 污ô 身thân 識thức 。 五ngũ 者giả 定định 行hành 婬dâm 人nhân 。 生sanh 生sanh 者giả 胎thai 生sanh 也dã 。 生sanh 欲dục 樂lạc 者giả 。 彼bỉ 婬dâm 人nhân 於ư 此thử 處xứ 。 起khởi 欲dục 樂lạc 已dĩ 遍biến 身thân 中trung 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 如như 聖thánh 人nhân 從tùng 眉mi 間gian 起khởi 聖thánh 樂nhạo/nhạc/lạc 已dĩ 遍biến 身thân 中trung 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 如như 是thị 彼bỉ 婬dâm 者giả 此thử 處xứ 起khởi 欲dục 樂lạc 已dĩ 遍biến 身thân 中trung 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 能năng 止chỉ 結kết 者giả 。 須tu 臾du 止chỉ 也dã 。 依y 染nhiễm 污ô 身thân 識thức 者giả 。 依y 餘dư 三tam 種chủng 生sanh 識thức 。 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 。 依y 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 已dĩ 必tất 生sanh 不bất 善thiện 身thân 識thức 非phi 是thị 善thiện 。 非phi 是thị 無vô 記ký 。 定định 行hành 婬dâm 人nhân 者giả 。 習tập 婬dâm 心tâm 非phi 不bất 習tập 婬dâm 心tâm 。 是thị 五ngũ 事sự 故cố 。 一nhất 生sanh 生sanh 。 二nhị 生sanh 欲dục 樂lạc 。 三tam 能năng 止chỉ 結kết 。 四tứ 依y 起khởi 染nhiễm 污ô 身thân 識thức 。 五ngũ 定định 行hành 婬dâm 人nhân 。 以dĩ 是thị 故cố 。 男nam 根căn 女nữ 根căn 得đắc 名danh 。 更cánh 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 中trung 命mạng 根căn 六lục 。 當đương 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 根căn 。 命mạng 根căn 六lục 者giả 。 眼nhãn 根căn 耳nhĩ 鼻tị 。 舌thiệt 身thân 命mạng 根căn 。 問vấn 曰viết 。


何hà 以dĩ 故cố 。

答đáp 曰viết 。

謂vị 此thử 根căn 本bổn 眾chúng 生sanh 種chủng 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 此thử 根căn 本bổn 眾chúng 生sanh 種chủng 。 彼bỉ 餘dư 根căn 何hà 因nhân 得đắc 名danh 。


答đáp 曰viết 。

因nhân 種chủng 因nhân 染nhiễm 著trước 因nhân 淨tịnh 因nhân 已dĩ 淨tịnh 。 因nhân 種chủng 者giả 意ý 根căn 也dã 。 因nhân 染nhiễm 著trước 者giả 五ngũ 痛thống 也dã 。 因nhân 淨tịnh 者giả 信tín 五ngũ 也dã 。 因nhân 已dĩ 淨tịnh 者giả 三tam 無vô 漏lậu 根căn 也dã 。 以dĩ 是thị 故cố 餘dư 根căn 得đắc 名danh 。 問vấn 曰viết 。 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 何hà 因nhân 得đắc 根căn 名danh 。


答đáp 曰viết 。

謂vị 此thử 中trung 轉chuyển 生sanh 人nhân 。 亦diệc 生sanh 出xuất 要yếu 人nhân 。 轉chuyển 生sanh 人nhân 者giả 。 如như 六lục 師sư 也dã 。 生sanh 出xuất 要yếu 人nhân 者giả 。 佛Phật 辟Bích 支Chi 佛Phật 聲Thanh 聞Văn 也dã 。 以dĩ 是thị 故cố 男nam 根căn 女nữ 根căn 得đắc 名danh 。 或hoặc 曰viết 。 命mạng 根căn 八bát 當đương 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 根căn 。 命mạng 根căn 八bát 者giả 。 眼nhãn 根căn 耳nhĩ 鼻tị 。 舌thiệt 身thân 男nam 女nữ 命mạng 根căn 也dã 。 問vấn 曰viết 。


何hà 以dĩ 故cố 。

答đáp 曰viết 。

謂vị 此thử 根căn 本bổn 眾chúng 生sanh 種chủng 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 此thử 根căn 本bổn 種chủng 者giả 。 彼bỉ 餘dư 根căn 何hà 因nhân 得đắc 名danh 。


答đáp 曰viết 。

因nhân 種chủng 因nhân 染nhiễm 著trước 因nhân 淨tịnh 因nhân 已dĩ 淨tịnh 得đắc 根căn 名danh 。 因nhân 種chủng 者giả 意ý 根căn 也dã 。 因nhân 染nhiễm 著trước 者giả 五ngũ 痛thống 也dã 。 因nhân 淨tịnh 者giả 信tín 五ngũ 也dã 。 因nhân 已dĩ 淨tịnh 者giả 三tam 無vô 漏lậu 根căn 也dã 。 以dĩ 是thị 故cố 餘dư 根căn 得đắc 名danh 。 此thử 是thị 根căn 根căn 性tánh 己kỷ 種chủng 相tương/tướng 身thân 。 所sở 有hữu 自tự 然nhiên 。 說thuyết 性tánh 已dĩ 當đương 說thuyết 行hành 。 何hà 以dĩ 故cố 名danh 根căn 。 根căn 有hữu 何hà 義nghĩa 。


答đáp 曰viết 。

增tăng 上thượng 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 明minh 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 收thu 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 宗tông 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 最tối 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 勝thắng 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 妙diệu 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 生sanh 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 增tăng 上thượng 是thị 根căn 義nghĩa 者giả 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 各các 各các 相tương/tướng 增tăng 。 無vô 為vi 法pháp 亦diệc 有hữu 為vi 法pháp 增tăng 。


何hà 以dĩ 故cố 。 立lập 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。


答đáp 曰viết 。

此thử 增tăng 上thượng 緣duyên 或hoặc 增tăng 上thượng 或hoặc 軟nhuyễn 或hoặc 妙diệu 或hoặc 下hạ 。 謂vị 彼bỉ 增tăng 上thượng 緣duyên 增tăng 上thượng 及cập 妙diệu 。 當đương 知tri 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 謂vị 增tăng 上thượng 緣duyên 軟nhuyễn 及cập 下hạ 。 當đương 知tri 餘dư 法pháp 。 或hoặc 曰viết 。 雖tuy 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 各các 各các 相tương/tướng 增tăng 及cập 無vô 為vi 法pháp 。 有hữu 為vi 法pháp 增tăng 。 但đãn 餘dư 無vô 有hữu 增tăng 上thượng 緣duyên 如như 是thị 增tăng 如như 是thị 明minh 如như 是thị 收thu 如như 是thị 宗tông 如như 是thị 最tối 如như 是thị 勝thắng 如như 是thị 妙diệu 。 如như 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 如như 人nhân 各các 各các 相tương/tướng 增tăng 。 但đãn 餘dư 無vô 有hữu 增tăng 上thượng 緣duyên 。 如như 村thôn 中trung 主chủ 國quốc 中trung 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 大Đại 千Thiên 國quốc 梵Phạm 王Vương 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 雖tuy 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 各các 各các 相tương/tướng 增tăng 及cập 無vô 為vi 法pháp 。 有hữu 為vi 法pháp 增tăng 。 但đãn 餘dư 無vô 有hữu 增tăng 上thượng 如như 是thị 增tăng 如như 是thị 明minh 如như 是thị 收thu 如như 是thị 宗tông 如như 是thị 最tối 如như 是thị 勝thắng 如như 是thị 妙diệu 。 如như 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 是thị 故cố 說thuyết 增tăng 上thượng 義nghĩa 明minh 義nghĩa 收thu 義nghĩa 宗tông 義nghĩa 最tối 義nghĩa 勝thắng 義nghĩa 妙diệu 義nghĩa 生sanh 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 增tăng 上thượng 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 此thử 根căn 義nghĩa 何hà 所sở 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。


答đáp 曰viết 。

眼nhãn 根căn 四tứ 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 一nhất 者giả 己kỷ 身thân 端đoan 嚴nghiêm 。 二nhị 者giả 持trì 己kỷ 身thân 。 三tam 者giả 依y 生sanh 識thức 。 四tứ 者giả 不bất 共cộng 事sự 。 己kỷ 身thân 端đoan 嚴nghiêm 者giả 。 極cực 令linh 身thân 妙diệu 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 支chi 節tiết 。 若nhược 眼nhãn 根căn 不bất 具cụ 。 彼bỉ 非phi 端đoan 正chánh 多đa 所sở 增tăng 惡ác 。 若nhược 眼nhãn 具cụ 已dĩ 。 顏nhan 貌mạo 端đoan 正chánh 。 眾chúng 不bất 增tăng 惡ác 。 是thị 謂vị 己kỷ 身thân 端đoan 嚴nghiêm 也dã 。 持trì 己kỷ 身thân 者giả 。 眼nhãn 見kiến 好hảo 惡ác 除trừ 惡ác 從tùng 好hảo/hiếu 。 令linh 身thân 久cửu 住trụ 。 是thị 謂vị 持trì 己kỷ 身thân 也dã 。 依y 生sanh 識thức 者giả 。 依y 此thử 眼nhãn 生sanh 眼nhãn 識thức 。 是thị 謂vị 依y 生sanh 識thức 也dã 。 不bất 共cộng 事sự 者giả 。 眼nhãn 根căn 見kiến 色sắc 此thử 事sự 餘dư 根căn 無vô 也dã 。 耳nhĩ 根căn 亦diệc 四tứ 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 一nhất 者giả 己kỷ 身thân 端đoan 嚴nghiêm 二nhị 者giả 持trì 己kỷ 身thân 。 三tam 者giả 依y 生sanh 識thức 。 四tứ 者giả 不bất 共cộng 事sự 。 己kỷ 身thân 端đoan 嚴nghiêm 者giả 。 極cực 令linh 身thân 妙diệu 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 支chi 節tiết 。 若nhược 耳nhĩ 根căn 不bất 具cụ 。 彼bỉ 非phi 端đoan 正chánh 多đa 所sở 增tăng 惡ác 。 若nhược 耳nhĩ 根căn 具cụ 足túc 顏nhan 貌mạo 端đoan 正chánh 。 眾chúng 不bất 增tăng 惡ác 。 是thị 謂vị 己kỷ 身thân 端đoan 嚴nghiêm 也dã 。 持trì 己kỷ 身thân 者giả 。 耳nhĩ 聞văn 好hảo 惡ác 除trừ 惡ác 從tùng 好hảo/hiếu 。 令linh 身thân 久cửu 住trụ 。 是thị 謂vị 持trì 己kỷ 身thân 也dã 。 依y 生sanh 識thức 者giả 。 依y 此thử 耳nhĩ 生sanh 耳nhĩ 識thức 。 是thị 謂vị 依y 生sanh 識thức 也dã 。 不bất 共cộng 事sự 者giả 。 耳nhĩ 根căn 聞văn 聲thanh 此thử 事sự 餘dư 根căn 無vô 也dã 。 更cánh 有hữu 說thuyết 者giả 。 眼nhãn 根căn 持trì 生sanh 死tử 身thân 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 如như 所sở 說thuyết 偈kệ 。


眼nhãn 見kiến 諸chư 惡ác 。 如như 實thật 當đương 求cầu 。 慧tuệ 以dĩ 存tồn 世thế 。


除trừ 去khứ 諸chư 惡ác 。


耳nhĩ 根căn 持trì 法Pháp 身thân 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 如như 所sở 說thuyết 偈kệ 。


聞văn 法Pháp 能năng 知tri 。 聞văn 惡ác 不bất 作tác 。 聞văn 除trừ 非phi 義nghĩa 。


聞văn 得đắc 至chí 滅diệt 。


更cánh 有hữu 說thuyết 者giả 。 眼nhãn 根căn 耳nhĩ 根căn 俱câu 持trì 生sanh 死tử 身thân 及cập 法Pháp 身thân 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 持trì 生sanh 死tử 身thân 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 持trì 法Pháp 身thân 者giả 。 眼nhãn 根căn 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。 誦tụng 習tập 耳nhĩ 根căn 聞văn 法Pháp 。 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。 及cập 聞văn 法Pháp 已dĩ 。 思tư 惟duy 念niệm 向hướng 法Pháp 次thứ 法Pháp 。 以dĩ 是thị 故cố 彼bỉ 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 彼bỉ 時thời 梵Phạm 摩ma 梵Phạm 志Chí 二nhị 根căn 不bất 壞hoại 。 眼nhãn 根căn 及cập 耳nhĩ 根căn 。 問vấn 曰viết 。


何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 根căn 中trung 說thuyết 二nhị 根căn 不bất 壞hoại 。 眼nhãn 根căn 及cập 耳nhĩ 根căn 。


答đáp 曰viết 。

謂vị 二nhị 根căn 入nhập 佛Phật 法Pháp 中trung 。 是thị 門môn 是thị 度độ 是thị 道đạo 。 以dĩ 是thị 故cố 。 一nhất 切thiết 根căn 中trung 說thuyết 二nhị 根căn 不bất 壞hoại 。 眼nhãn 及cập 耳nhĩ 根căn 。 鼻tị 根căn 舌thiệt 根căn 身thân 根căn 亦diệc 四tứ 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 一nhất 者giả 己kỷ 身thân 端đoan 嚴nghiêm 。 二nhị 者giả 持trì 己kỷ 身thân 。 三tam 者giả 依y 生sanh 識thức 。 四tứ 者giả 不bất 共cộng 事sự 。 己kỷ 身thân 端đoan 嚴nghiêm 者giả 。 極cực 令linh 身thân 妙diệu 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 支chi 節tiết 。 若nhược 三tam 根căn 不bất 具cụ 者giả 非phi 端đoan 正chánh 多đa 所sở 增tăng 惡ác 。 三tam 根căn 具cụ 者giả 顏nhan 貌mạo 端đoan 正chánh 。 眾chúng 不bất 增tăng 惡ác 。 是thị 謂vị 己kỷ 身thân 端đoan 嚴nghiêm 也dã 。 持trì 己kỷ 身thân 者giả 。 依y 此thử 三tam 根căn 通thông 揣đoàn 食thực 。 謂vị 揣đoàn 食thực 即tức 三tam 入nhập 香hương 味vị 細tế 滑hoạt 是thị 。 是thị 謂vị 持trì 己kỷ 身thân 也dã 。 依y 生sanh 識thức 者giả 。 依y 此thử 三tam 根căn 生sanh 三tam 識thức 。 是thị 謂vị 依y 生sanh 識thức 也dã 。 不bất 共cộng 事sự 者giả 。 謂vị 鼻tị 嗅khứu 香hương 舌thiệt 知tri 味vị 。 身thân 知tri 細tế 滑hoạt 。 此thử 事sự 餘dư 根căn 無vô 也dã 。 意ý 根căn 二nhị 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 一nhất 者giả 次thứ 生sanh 當đương 來lai 有hữu 。 二nhị 者giả 自tự 在tại 。 次thứ 生sanh 當đương 來lai 有hữu 者giả 。 如như 所sở 說thuyết 。


阿A 難Nan 。 若nhược 識thức 不bất 入nhập 母mẫu 胎thai 。 寧ninh 名danh 色sắc 膜mô 漸tiệm 厚hậu 不phủ 。 阿A 難Nan 曰viết 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 是thị 謂vị 次thứ 生sanh 當đương 來lai 有hữu 也dã 。 自tự 在tại 者giả 。 如như 所sở 說thuyết 。 比Bỉ 丘Khâu 。 心tâm 牽khiên 世thế 間gian 心tâm 煩phiền 惱não 心tâm 生sanh 自tự 在tại 。 更cánh 有hữu 說thuyết 者giả 。 意ý 根căn 復phục 有hữu 二nhị 事sự 增tăng 上thượng 緣duyên 。 一nhất 者giả 染nhiễm 著trước 。 二nhị 者giả 清thanh 淨tịnh 。 染nhiễm 著trước 者giả 。 如như 所sở 說thuyết 。 心tâm 染nhiễm 著trước 眾chúng 生sanh 染nhiễm 著trước 。 清thanh 淨tịnh 者giả 。 如như 所sở 說thuyết 。 心tâm 清thanh 淨tịnh 眾chúng 生sanh 清thanh 淨tịnh 。 是thị 謂vị 意ý 根căn 二nhị 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 女nữ 根căn 男nam 根căn 亦diệc 二nhị 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 一nhất 者giả 施thi 設thiết 根căn 。 二nhị 者giả 斷đoạn 根căn 。 施thi 設thiết 根căn 者giả 。 本bổn 有hữu 一nhất 士sĩ 夫phu 。 亦diệc 不bất 知tri 男nam 亦diệc 不bất 知tri 女nữ 。 若nhược 少thiểu 生sanh 造tạo 色sắc 。 因nhân 少thiểu 造tạo 色sắc 故cố 。 女nữ 形hình 異dị 處xứ 所sở 異dị 持trì 衣y 異dị 所sở 說thuyết 異dị 飲ẩm 食thực 異dị 去khứ 來lai 異dị 男nam 形hình 亦diệc 異dị 。 更cánh 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 復phục 有hữu 二nhị 事sự 。 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 一nhất 者giả 染nhiễm 著trước 。 二nhị 者giả 清thanh 淨tịnh 。 染nhiễm 著trước 者giả 非phi 婬dâm 故cố 說thuyết 增tăng 上thượng 主chủ 。 此thử 中trung 無vô 疑nghi 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 非phi 婬dâm 者giả 此thử 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

若nhược 有hữu 具cụ 此thử 二nhị 根căn 。 彼bỉ 受thọ 非phi 威uy 儀nghi 。 能năng 起khởi 五ngũ 逆nghịch 斷đoạn 善thiện 根căn 。 滅diệt 一nhất 切thiết 善thiện 種chủng 子tử 。 破phá 壞hoại 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 此thử 不bất 成thành 男nam 性tánh 不bất 成thành 男nam 。 無vô 形hình 二nhị 形hình 不bất 能năng 作tác 爾nhĩ 所sở 惡ác 。 清thanh 淨tịnh 者giả 。 若nhược 具cụ 此thử 二nhị 根căn 。 彼bỉ 受thọ 具Cụ 足Túc 戒Giới 威uy 儀nghi 。 能năng 起khởi 定định 威uy 儀nghi 無vô 漏lậu 威uy 儀nghi 。 除trừ 欲dục 界giới 結kết 色sắc 界giới 結kết 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 果Quả 佛Phật 果Quả 。 此thử 不bất 成thành 男nam 性tánh 不bất 成thành 男nam 。 無vô 形hình 二nhị 形hình 不bất 能năng 發phát 。 爾nhĩ 所sở 功công 德đức 。 是thị 謂vị 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 二nhị 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 命mạng 根căn 二nhị 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 一nhất 者giả 施thi 設thiết 根căn 。 二nhị 者giả 斷đoạn 根căn 。 施thi 設thiết 根căn 者giả 。 至chí 命mạng 存tồn 說thuyết 有hữu 根căn 死tử 已dĩ 有hữu 何hà 根căn 。 更cánh 有hữu 說thuyết 者giả 。 命mạng 根căn 四tứ 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 種chủng 類loại 續tục 種chủng 類loại 持trì 種chủng 類loại 行hành 種chủng 類loại 不bất 斷đoạn 。 是thị 謂vị 命mạng 根căn 四tứ 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 五ngũ 痛thống 根căn 一nhất 向hướng 染nhiễm 著trước 。 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 因nhân 五ngũ 痛thống 令linh 眾chúng 生sanh 趣thú 。 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 過quá 棧sạn 道đạo 過quá 刺thứ 道đạo 。 過quá 蒺tất 䔧lê 道đạo 。 過quá 山sơn 嶮hiểm 道đạo 。 過quá 羅la 剎sát 渚chử 入nhập 大đại 海hải 。 洄hồi 澓phục 濤đào 波ba 失thất 搔tao 摩ma 羅la 山sơn 。 同đồng 水thủy 色sắc 黑hắc 風phong 暴bạo 起khởi 度độ 惡ác 龍long 處xứ 。 所sở 求cầu 財tài 物vật 盡tận 為vi 五ngũ 痛thống 故cố 。 更cánh 有hữu 說thuyết 者giả 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 喜hỷ 根căn 亦diệc 有hữu 二nhị 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 一nhất 者giả 染nhiễm 著trước 。 二nhị 者giả 清thanh 淨tịnh 。 染nhiễm 著trước 者giả 。 如như 所sở 說thuyết 。 樂lạc 痛thống 愛ái 使sử 所sở 使sử 。 清thanh 淨tịnh 者giả 。 如như 所sở 說thuyết 。 樂nhạo/nhạc/lạc 己kỷ 心tâm 定định 。 苦khổ 根căn 憂ưu 根căn 亦diệc 二nhị 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 一nhất 者giả 染nhiễm 著trước 。 二nhị 者giả 清thanh 淨tịnh 。 染nhiễm 著trước 者giả 。 如như 所sở 說thuyết 。 苦khổ 痛thống 恚khuể 使sử 所sở 使sử 。 清thanh 淨tịnh 者giả 。 如như 所sở 說thuyết 。 因nhân 苦khổ 習tập 。 信tín 護hộ 根căn 亦diệc 二nhị 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 一nhất 者giả 染nhiễm 著trước 。 二nhị 者giả 清thanh 淨tịnh 。 染nhiễm 著trước 者giả 。 如như 所sở 說thuyết 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 痛thống 。 癡si 使sử 所sở 使sử 。 清thanh 淨tịnh 者giả 。 如như 所sở 說thuyết 。 謂vị 依y 六lục 出xuất 要yếu 護hộ 彼bỉ 習tập 彼bỉ 依y 彼bỉ 立lập 已dĩ 。 謂vị 此thử 依y 六lục 欲dục 護hộ 便tiện 棄khí 捨xả 。 如như 是thị 彼bỉ 得đắc 斷đoạn 。 如như 是thị 五ngũ 痛thống 根căn 二nhị 事sự 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 信tín 五ngũ 根căn 一nhất 向hướng 清thanh 淨tịnh 。 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 如như 所sở 說thuyết 偈kệ 。


信tín 能năng 度độ 流lưu 。 不bất 放phóng 逸dật 海hải 。 諦đế 捨xả 除trừ 苦khổ 。


以dĩ 慧tuệ 清thanh 淨tịnh 。


如như 所sở 說thuyết 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 信tín 邪tà 成thành 就tựu 。 若nhược 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 除trừ 去khứ 不bất 善thiện 。 修tu 行hành 於ư 善thiện 。 復phục 如như 所sở 說thuyết 。 阿A 難Nan 精tinh 進tấn 能năng 轉chuyển 成thành 道Đạo 。 如như 所sở 說thuyết 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 聖thánh 弟đệ 子tử 成thành 就tựu 精tinh 進tấn 力lực 。 除trừ 去khứ 不bất 善thiện 。 修tu 行hành 於ư 善thiện 。 如như 所sở 說thuyết 。 我ngã 說thuyết 一nhất 切thiết 。 中trung 念niệm 如như 所sở 說thuyết 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 聖thánh 弟đệ 子tử 成thành 就tựu 於ư 念niệm 如như 守thủ 門môn 人nhân 。 除trừ 去khứ 不bất 善thiện 。 修tu 行hành 於ư 善thiện 。 如như 所sở 說thuyết 偈kệ 。


定định 者giả 是thị 道Đạo 。 非phi 定định 非phi 道đạo 。 定định 已dĩ 自tự 知tri 。


五ngũ 陰ấm 興hưng 衰suy 。


如như 所sở 說thuyết 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 聖thánh 弟đệ 子tử 成thành 就tựu 三tam 三tam 昧muội 。 須tu 除trừ 去khứ 不bất 善thiện 。 修tu 行hành 於ư 善thiện 。 如như 所sở 說thuyết 偈kệ 。


慧tuệ 為vi 世thế 間gian 妙diệu 。 能năng 起khởi 有hữu 所sở 至chí 。


能năng 用dụng 等đẳng 正chánh 智trí 。 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 盡tận 。


如như 所sở 說thuyết 。 慧tuệ 過quá 一nhất 切thiết 法pháp 上thượng 。 如như 所sở 說thuyết 。 諸chư 妹muội 聖thánh 弟đệ 子tử 以dĩ 慧tuệ 刀đao 斷đoạn 一nhất 切thiết 結kết 。 縛phược 使sử 惱não 纏triền 重trọng/trùng 斷đoạn 。 打đả 重trọng/trùng 打đả 割cát 剝bác 未vị 知tri 根căn 。 未vị 見kiến 處xứ 當đương 見kiến 處xứ 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 已dĩ 知tri 根căn 已dĩ 見kiến 處xứ 。 當đương 除trừ 諸chư 惡ác 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 無vô 知tri 根căn 已dĩ 除trừ 諸chư 惡ác 現hiện 法pháp 受thọ 樂lạc 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 是thị 謂vị 事sự 於ư 中trung 此thử 二nhị 十thập 二nhị 。 根căn 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 共cộng 行hành 說thuyết 已dĩ 當đương 說thuyết 別biệt 行hành 。 云vân 何hà 眼nhãn 根căn 。


答đáp 曰viết 。

謂vị 眼nhãn 色sắc 已dĩ 見kiến 當đương 見kiến 今kim 見kiến 。 及cập 此thử 餘dư 所sở 有hữu 已dĩ 見kiến 者giả 過quá 去khứ 。 當đương 見kiến 者giả 未vị 來lai 。 今kim 見kiến 者giả 現hiện 在tại 。 及cập 此thử 餘dư 所sở 有hữu 者giả 。 謂vị 彼bỉ 眼nhãn 識thức 或hoặc 空không 或hoặc 非phi 空không 。 如như 眼nhãn 根căn 如như 是thị 耳nhĩ 鼻tị 。 舌thiệt 身thân 根căn 亦diệc 爾nhĩ 。 問vấn 曰viết 。 意ý 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

謂vị 意ý 法pháp 已dĩ 識thức 當đương 識thức 今kim 識thức 。 及cập 此thử 餘dư 所sở 有hữu 。 已dĩ 識thức 者giả 過quá 去khứ 。 當đương 識thức 者giả 未vị 來lai 。 今kim 識thức 者giả 現hiện 在tại 。 及cập 此thử 餘dư 所sở 有hữu 者giả 。 謂vị 彼bỉ 意ý 識thức 相tương 應ứng 。 問vấn 曰viết 。 女nữ 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

身thân 根căn 少thiểu 分phần 。 男nam 根căn 云vân 何hà 。 身thân 根căn 少thiểu 分phần 。 問vấn 曰viết 。 如như 身thân 極cực 微vi 從tùng 足túc 至chí 頂đảnh 滿mãn 。


何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 身thân 根căn 少thiểu 處xứ 說thuyết 女nữ 根căn 男nam 根căn 。 尊tôn 者giả 婆bà 須tu 蜜mật 說thuyết 曰viết 。 此thử 二nhị 根căn 令linh 眾chúng 生sanh 得đắc 。 名danh 是thị 男nam 是thị 女nữ 。 問vấn 曰viết 。 二nhị 形hình 二nhị 形hình 得đắc 名danh 。 欲dục 令linh 彼bỉ 二nhị 形hình 得đắc 名danh 耶da 。 尊tôn 者giả 曇đàm 摩ma 多đa 羅la 說thuyết 曰viết 。 諸chư 尊tôn 此thử 二nhị 根căn 中trung 生sanh 佛Phật 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 聲Thanh 聞Văn 仙tiên 人nhân 文văn 尼ni 善thiện 樂lạc 善thiện 御ngự 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 命mạng 根căn 。


答đáp 曰viết 。

三tam 界giới 壽thọ 也dã 。 問vấn 曰viết 。


何hà 以dĩ 故cố 。 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 陰ấm 中trung 命mạng 根căn 立lập 。 根căn 種chủng 類loại 不bất 立lập 。


答đáp 曰viết 。

命mạng 根căn 報báo 果quả 。 一nhất 切thiết 報báo 因nhân 行hành 故cố 。 此thử 種chủng 類loại 不bất 定định 。 或hoặc 報báo 果quả 或hoặc 依y 果quả 。 以dĩ 是thị 故cố 。 命mạng 根căn 立lập 根căn 中trung 。 種chủng 類loại 不bất 立lập 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。


答đáp 曰viết 。

樂lạc 痛thống 觸xúc 更cánh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 謂vị 身thân 心tâm 中trung 生sanh 善thiện 樂lạc 能năng 覺giác 是thị 痛thống 。 是thị 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 問vấn 曰viết 。 苦khổ 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

苦khổ 更cánh 樂nhạo/nhạc/lạc 觸xúc 。 若nhược 生sanh 身thân 不bất 善thiện 苦khổ 覺giác 是thị 痛thống 。 是thị 謂vị 苦khổ 根căn 。 問vấn 曰viết 。 喜hỷ 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

喜hỷ 更cánh 樂nhạo/nhạc/lạc 觸xúc 。 若nhược 心tâm 中trung 生sanh 善thiện 樂lạc 覺giác 是thị 痛thống 。 是thị 謂vị 喜hỷ 根căn 。 問vấn 曰viết 。 憂ưu 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

憂ưu 更cánh 樂nhạo/nhạc/lạc 觸xúc 。 若nhược 心tâm 中trung 生sanh 不bất 善thiện 苦khổ 覺giác 是thị 痛thống 。 是thị 謂vị 憂ưu 根căn 。 問vấn 曰viết 。 護hộ 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 更cánh 樂nhạo/nhạc/lạc 觸xúc 。 若nhược 心tâm 中trung 生sanh 非phi 善thiện 非phi 不bất 善thiện 覺giác 是thị 痛thống 。 是thị 謂vị 護hộ 根căn 。 問vấn 曰viết 。 信tín 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

行hành 無vô 欲dục 時thời 為vi 善thiện 法Pháp 故cố 。 若nhược 信tín 能năng 信tín 重trọng/trùng 信tín 兢căng 重trọng/trùng 。 已dĩ 解giải 當đương 解giải 今kim 解giải 。 屈khuất 伏phục 意ý 心tâm 淨tịnh 。 是thị 謂vị 信tín 根căn 。 問vấn 曰viết 。 精tinh 進tấn 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

行hành 無vô 欲dục 時thời 為vi 善thiện 法Pháp 故cố 。 若nhược 精tinh 進tấn 方phương 便tiện 。 力lực 精tinh 勤cần 已dĩ 能năng 當đương 能năng 今kim 能năng 心tâm 正chánh 持trì 。 是thị 謂vị 精tinh 進tấn 根căn 。 問vấn 曰viết 。 念niệm 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

行hành 無vô 欲dục 時thời 為vi 善thiện 法Pháp 故cố 。 若nhược 念niệm 次thứ 念niệm 數số 念niệm 。 已dĩ 憶ức 當đương 憶ức 今kim 憶ức 。 不bất 忘vong 心tâm 正chánh 憶ức 。 是thị 謂vị 念niệm 根căn 。 問vấn 曰viết 。 定định 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

行hành 無vô 欲dục 時thời 為vi 善thiện 法Pháp 故cố 。 若nhược 心tâm 住trụ 等đẳng 住trụ 上thượng 住trụ 無vô 亂loạn 不bất 散tán 攝nhiếp 正chánh 定định 。 是thị 謂vị 定định 根căn 。 問vấn 曰viết 。 慧tuệ 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

行hành 無vô 欲dục 時thời 為vi 善thiện 法Pháp 故cố 。 若nhược 擇trạch 選tuyển 擇trạch 法pháp 擇trạch 視thị 等đẳng 視thị 上thượng 視thị 了liễu 等đẳng 了liễu 上thượng 了liễu 山sơn 地địa 眼nhãn 覺giác 黠hiệt 慧tuệ 行hành 觀quán 。 是thị 謂vị 慧tuệ 根căn 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 未vị 知tri 根căn 。


答đáp 曰viết 。

若nhược 人nhân 未vị 見kiến 未vị 觀quán 。 謂vị 學học 慧tuệ 慧tuệ 根căn 。 及cập 諸chư 根căn 堅kiên 信tín 堅kiên 法pháp 未vị 觀quán 四Tứ 諦Đế 能năng 觀quán 。 若nhược 人nhân 未vị 見kiến 者giả 。 謂vị 彼bỉ 不bất 見kiến 。 諦đế 未vị 觀quán 者giả 。 謂vị 彼bỉ 未vị 觀quán 諦đế 。 學học 慧tuệ 慧tuệ 根căn 者giả 即tức 是thị 慧tuệ 根căn 也dã 。 及cập 諸chư 根căn 堅kiên 信tín 堅kiên 法pháp 未vị 觀quán 四Tứ 諦Đế 能năng 觀quán 者giả 。 謂vị 八bát 根căn 也dã 。 此thử 九cửu 根căn 合hợp 聚tụ 。 謂vị 未vị 知tri 根căn 也dã 。 問vấn 曰viết 。


何hà 以dĩ 故cố 。 慧tuệ 說thuyết 二nhị 名danh 餘dư 道Đạo 品Phẩm 一nhất 。


答đáp 曰viết 。

妙diệu 說thuyết 妙diệu 義nghĩa 故cố 。 一nhất 切thiết 彼bỉ 品phẩm 中trung 何hà 者giả 最tối 妙diệu 慧tuệ 是thị 。 如như 所sở 說thuyết 。 王vương 及cập 眷quyến 屬thuộc 行hành 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 慧tuệ 能năng 三tam 觀quán 。 一nhất 者giả 事sự 觀quán 。 二nhị 者giả 見kiến 觀quán 。 三tam 者giả 緣duyên 觀quán 。 謂vị 彼bỉ 相tương 應ứng 法pháp 雖tuy 有hữu 二nhị 觀quán 。 事sự 觀quán 緣duyên 觀quán 但đãn 非phi 見kiến 觀quán 。 性tánh 慧tuệ 非phi 慧tuệ 故cố 。 謂vị 彼bỉ 共cộng 有hữu 法pháp 雖tuy 有hữu 一nhất 觀quán 。 是thị 事sự 觀quán 但đãn 非phi 見kiến 觀quán 。 性tánh 非phi 慧tuệ 故cố 。 亦diệc 非phi 緣duyên 觀quán 。 非phi 緣duyên 法pháp 故cố 。 此thử 慧tuệ 能năng 三tam 觀quán 以dĩ 故cố 爾nhĩ 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 慧tuệ 見kiến 結kết 。 不bất 得đắc 久cửu 住trụ 。 如như 地địa 隱ẩn 虫trùng 見kiến 物vật 還hoàn 入nhập 。 如như 是thị 慧tuệ 見kiến 結kết 。 不bất 得đắc 久cửu 住trụ 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 慧tuệ 照chiếu 意ý 結kết 賊tặc 不bất 嬈nhiễu 。 如như 室thất 有hữu 燈đăng 賊tặc 不bất 敢cảm 嬈nhiễu 。 如như 是thị 慧tuệ 照chiếu 意ý 結kết 賊tặc 不bất 嬈nhiễu 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 無vô 智trí 則tắc 縛phược 。 智trí 則tắc 解giải 脫thoát 。 或hoặc 曰viết 。 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 謂vị 智trí 快khoái 樂lạc 。 能năng 覺giác 則tắc 妙diệu 。 如như 盲manh 入nhập 珍trân 寶bảo 渚chử 。 如như 是thị 無vô 智trí 。 入nhập 佛Phật 法Pháp 中trung 。 如như 有hữu 目mục 入nhập 珍trân 寶bảo 渚chử 。 如như 是thị 有hữu 智trí 。 入nhập 佛Phật 法Pháp 中trung 。 是thị 說thuyết 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 有hữu 智trí 快khoái 樂lạc 能năng 覺giác 則tắc 妙diệu 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 慧tuệ 能năng 觀quán 餘dư 道Đạo 品Phẩm 盲manh 。 如như 彼bỉ 盲manh 聚tụ 一nhất 有hữu 目mục 者giả 而nhi 為vi 將tương 導đạo 。 如như 是thị 餘dư 道Đạo 品Phẩm 盲manh 慧tuệ 者giả 。 能năng 觀quán 而nhi 為vi 將tương 導đạo 入nhập 寶bảo 真Chân 諦Đế 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 彼bỉ 如như 人nhân 說thuyết 眼nhãn 首thủ 覺giác 覺giác 種chủng 道đạo 道đạo 種chủng 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 慧tuệ 能năng 照chiếu 一nhất 切thiết 法pháp 。 此thử 外ngoại 事sự 。 如như 日nhật 月nguyệt 星tinh 。 宿túc 摩ma 尼ni 藥dược 瓔anh 珞lạc 宮cung 殿điện 。 能năng 照chiếu 一nhất 界giới 一nhất 入nhập 一nhất 陰ấm 一nhất 世thế 少thiểu 所sở 入nhập 一nhất 界giới 者giả 色sắc 界giới 。 一nhất 入nhập 者giả 色sắc 入nhập 。 一nhất 陰ấm 者giả 色sắc 陰ấm 。 一nhất 世thế 者giả 現hiện 在tại 。 此thử 慧tuệ 能năng 照chiếu 十thập 八bát 界giới 。 十thập 二nhị 入nhập 五ngũ 陰ấm 三tam 世thế 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 慧tuệ 能năng 斷đoạn 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 及cập 共cộng 相tương 。 立lập 法pháp 自tự 相tương 及cập 共cộng 相tương 。 壞hoại 種chủng 癡si 及cập 壞hoại 緣duyên 癡si 。 於ư 法pháp 中trung 不bất 顛điên 倒đảo 行hành 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 彼bỉ 說thuyết 如như 講giảng 堂đường 。 如như 所sở 說thuyết 諸chư 賢hiền 。 我ngã 依y 戒giới 立lập 戒giới 。 昇thăng 戒giới 已dĩ 登đăng 無vô 上thượng 慧tuệ 講giảng 堂đường 。 少thiểu 方phương 便tiện 而nhi 觀quán 千thiên 世thế 界giới 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 斷đoạn 結kết 時thời 說thuyết 如như 利lợi 刀đao 。 如như 所sở 說thuyết 。 諸chư 妹muội 聖thánh 妹muội 聖thánh 弟đệ 子tử 。 以dĩ 慧tuệ 刀đao 斷đoạn 結kết 縛phược 使sử 煩phiền 惱não 纏triền 重trọng/trùng 斷đoạn 。 打đả 重trọng/trùng 打đả 割cát 剝bác 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 彼bỉ 說thuyết 如như 珍trân 寶bảo 。 如như 所sở 說thuyết 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 聖thánh 弟đệ 子tử 成thành 就tựu 慧tuệ 珍trân 寶bảo 。 除trừ 不bất 善thiện 修tu 行hành 於ư 善thiện 。 或hoặc 曰viết 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 愛ái 樂nhạo 慧tuệ 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 非phi 愛ái 色sắc 非phi 族tộc 姓tánh 非phi 力lực 非phi 錢tiền 財tài 。 非phi 豪hào 貴quý 非phi 眷quyến 屬thuộc 。 但đãn 愛ái 樂nhạo 慧tuệ 。 以dĩ 是thị 慧tuệ 二nhị 名danh 。 餘dư 道Đạo 品Phẩm 一nhất 。 問vấn 曰viết 。 已dĩ 知tri 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

謂vị 人nhân 已dĩ 見kiến 已dĩ 觀quán 學học 慧tuệ 慧tuệ 根căn 。 及cập 諸chư 根căn 信tín 解giải 脫thoát 見kiến 到đáo 身thân 證chứng 已dĩ 觀quán 諦đế 能năng 上thượng 觀quán 。 謂vị 人nhân 已dĩ 見kiến 者giả 。 謂vị 彼bỉ 已dĩ 見kiến 諦Đế 。 已dĩ 觀quán 者giả 。 謂vị 彼bỉ 已dĩ 觀quán 諦đế 。 學học 慧tuệ 慧tuệ 根căn 者giả 。 即tức 是thị 慧tuệ 根căn 。 及cập 諸chư 根căn 信tín 解giải 脫thoát 見kiến 到đáo 身thân 證chứng 已dĩ 觀quán 諦đế 能năng 上thượng 觀quán 者giả 。 謂vị 八bát 根căn 此thử 九cửu 根căn 合hợp 聚tụ 謂vị 已dĩ 知tri 根căn 。 問vấn 曰viết 。 如như 無Vô 學Học 亦diệc 能năng 上thượng 觀quán 。 如như 彼bỉ 退thoái 法pháp 至chí 無vô 退thoái 法pháp 。 無vô 退thoái 法pháp 至chí 念niệm 法pháp 。 念niệm 法pháp 至chí 護hộ 法Pháp 。 護hộ 法Pháp 至chí 上thượng 法pháp 。 上thượng 法pháp 至chí 無vô 疑nghi 。


何hà 以dĩ 故cố 。 說thuyết 學học 上thượng 觀quán 不bất 說thuyết 無Vô 學Học 。


答đáp 曰viết 。

應ưng 說thuyết 。 若nhược 不bất 說thuyết 者giả 。 是thị 世Thế 尊Tôn 有hữu 餘dư 言ngôn 。 此thử 現hiện 義nghĩa 門môn 現hiện 義nghĩa 略lược 現hiện 義nghĩa 度độ 當đương 知tri 義nghĩa 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 更cánh 斷đoạn 結kết 更cánh 受thọ 果quả 。 彼bỉ 說thuyết 上thượng 觀quán 。 彼bỉ 無Vô 學Học 更cánh 不bất 斷đoạn 結kết 亦diệc 更cánh 不bất 受thọ 果quả 。 以dĩ 是thị 故cố 。 不bất 說thuyết 上thượng 觀quán 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 更cánh 斷đoạn 繫hệ 得đắc (# 得đắc 者giả 法pháp 得đắc 之chi 得đắc )# 。 更cánh 受thọ 解giải 脫thoát 得đắc 。 彼bỉ 說thuyết 上thượng 觀quán 。 彼bỉ 無Vô 學Học 不bất 更cánh 斷đoạn 繫hệ 得đắc 。 亦diệc 不bất 更cánh 受thọ 解giải 脫thoát 得đắc 。 以dĩ 是thị 故cố 。 不bất 說thuyết 上thượng 觀quán 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 更cánh 斷đoạn 無vô 智trí 更cánh 得đắc 智trí 。 彼bỉ 說thuyết 上thượng 觀quán 彼bỉ 無Vô 學Học 雖tuy 更cánh 得đắc 智trí 。 不bất 更cánh 斷đoạn 無vô 智trí 染nhiễm 污ô 無vô 智trí 故cố 以dĩ 是thị 說thuyết 學học 上thượng 觀quán 不bất 說thuyết 無Vô 學Học 。 問vấn 曰viết 。 無vô 知tri 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

謂vị 人nhân 已dĩ 見kiến 已dĩ 觀quán 。 無Vô 學Học 慧tuệ 慧tuệ 根căn 。 及cập 諸chư 根căn 慧tuệ 解giải 脫thoát 俱câu 解giải 脫thoát 已dĩ 觀quán 諦đế 現hiện 法pháp 受thọ 樂lạc 。 謂vị 人nhân 已dĩ 見kiến 者giả 。 謂vị 彼bỉ 已dĩ 見kiến 諦Đế 。 已dĩ 觀quán 者giả 。 謂vị 已dĩ 觀quán 諦đế 。 無Vô 學Học 慧tuệ 慧tuệ 根căn 者giả 。 即tức 是thị 慧tuệ 根căn 。 及cập 諸chư 根căn 慧tuệ 解giải 脫thoát 俱câu 解giải 脫thoát 已dĩ 觀quán 諦đế 現hiện 法pháp 受thọ 樂lạc 者giả 。 謂vị 八bát 根căn 。 此thử 九cửu 根căn 合hợp 聚tụ 謂vị 無vô 知tri 根căn 。 問vấn 曰viết 。 如như 學học 現hiện 法pháp 亦diệc 受thọ 樂lạc 。


何hà 以dĩ 故cố 。 說thuyết 無Vô 學Học 現hiện 法pháp 受thọ 樂lạc 不bất 說thuyết 學học 。


答đáp 曰viết 。

應ưng 說thuyết 。 若nhược 不bất 說thuyết 者giả 。 是thị 世Thế 尊Tôn 有hữu 餘dư 言ngôn 。 此thử 現hiện 義nghĩa 門môn 現hiện 義nghĩa 略lược 現hiện 義nghĩa 度độ 當đương 知tri 義nghĩa 。 或hoặc 曰viết 。 妙diệu 說thuyết 妙diệu 義nghĩa 故cố 。 若nhược 說thuyết 妙diệu 法Pháp 者giả 。 學học 法pháp 勝thắng 非phi 無Vô 學Học 。 若nhược 說thuyết 人nhân 妙diệu 無Vô 學Học 人nhân 勝thắng 非phi 學học 人nhân 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 此thử 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 快khoái 受thọ 彼bỉ 學học 意ý 結kết 所sở 熱nhiệt 。 是thị 故cố 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 快khoái 受thọ 。 此thử 無Vô 學Học 意ý 結kết 熱nhiệt 滅diệt 。 是thị 故cố 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 快khoái 受thọ 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 此thử 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 極cực 廣quảng 大đại 受thọ 。 彼bỉ 學học 或hoặc 結kết 怨oán 家gia 盡tận 或hoặc 不bất 盡tận 。 是thị 故cố 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 極cực 廣quảng 大đại 受thọ 。 如như 王vương 或hoặc 降giáng/hàng 怨oán 家gia 或hoặc 未vị 降giáng/hàng 。 是thị 故cố 王vương 境cảnh 界giới 不bất 極cực 廣quảng 大đại 受thọ 。 如như 是thị 彼bỉ 學học 或hoặc 結kết 怨oán 家gia 盡tận 或hoặc 不bất 盡tận 。 是thị 故cố 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 極cực 廣quảng 大đại 受thọ 。 此thử 無Vô 學Học 一nhất 切thiết 結kết 怨oán 家gia 盡tận 。 彼bỉ 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 極cực 廣quảng 大đại 受thọ 。 如như 王vương 降giáng/hàng 一nhất 切thiết 怨oán 家gia 。 彼bỉ 王vương 境cảnh 界giới 極cực 廣quảng 大đại 受thọ 。 如như 是thị 此thử 無Vô 學Học 一nhất 切thiết 結kết 怨oán 家gia 盡tận 。 是thị 故cố 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 極cực 廣quảng 大đại 受thọ 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 現hiện 法Pháp 樂lạc 非phi 後hậu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 彼bỉ 學học 現hiện 法Pháp 樂lạc 後hậu 亦diệc 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 無Vô 學Học 是thị 現hiện 法Pháp 樂lạc 非phi 後hậu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 是thị 故cố 。 無Vô 學Học 說thuyết 現hiện 法pháp 受thọ 樂lạc 不bất 說thuyết 學học 。 問vấn 曰viết 。 此thử 說thuyết 及cập 諸chư 根căn 慧tuệ 解giải 脫thoát 俱câu 解giải 脫thoát 已dĩ 觀quán 諦đế 現hiện 法pháp 受thọ 樂lạc 。 彼bỉ 三Tam 明Minh 阿A 羅La 漢Hán 有hữu 耶da 無vô 耶da 。 若nhược 有hữu 者giả 此thử 中trung 何hà 以dĩ 不bất 說thuyết 。 若nhược 無vô 者giả 彼bỉ 契Khế 經Kinh 云vân 何hà 通thông 。 彼bỉ 契Khế 經Kinh 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 至chí 世Thế 尊Tôn 所sở 問vấn 。 唯duy 世Thế 尊Tôn 。 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 中trung 。 幾kỷ 比Bỉ 丘Khâu 三Tam 明Minh 。 幾kỷ 比Bỉ 丘Khâu 俱câu 解giải 脫thoát 。 幾kỷ 比Bỉ 丘Khâu 慧tuệ 解giải 脫thoát 。


世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 此thử 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 九cửu 十thập 比Bỉ 丘Khâu 三Tam 明Minh 。 九cửu 十thập 比Bỉ 丘Khâu 俱câu 解giải 脫thoát 。 餘dư 比Bỉ 丘Khâu 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 此thử 眾chúng 無vô 枝chi 葉diệp 。 亦diệc 無vô 節tiết 清thanh 淨tịnh 堅kiên 住trụ 。 問vấn 曰viết 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 知tri 耶da 不bất 知tri 耶da 。 若nhược 知tri 者giả 何hà 以dĩ 問vấn 。 若nhược 不bất 知tri 者giả 。 云vân 何hà 稱xưng 聲Thanh 聞Văn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 作tác 此thử 論luận 已dĩ 。 說thuyết 曰viết 。 知tri 也dã 問vấn 曰viết 。 若nhược 知tri 者giả 何hà 以dĩ 故cố 問vấn 。


答đáp 曰viết 。

或hoặc 有hữu 知tri 而nhi 問vấn 。 如như 所sở 說thuyết 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 知tri 而nhi 問vấn 。 或hoặc 曰viết 。 為vi 他tha 故cố 而nhi 問vấn 。 雖tuy 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 知tri 。 彼bỉ 眾chúng 中trung 有hữu 不bất 知tri 者giả 。 彼bỉ 不bất 知tri 者giả 彼bỉ 不bất 成thành 就tựu 無vô 畏úy 法pháp 。 不bất 能năng 問vấn 世Thế 尊Tôn 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 知tri 亦diệc 成thành 就tựu 無vô 畏úy 法pháp 。 彼bỉ 為vi 他tha 故cố 問vấn 世Thế 尊Tôn 。 或hoặc 曰viết 。 入nhập 等đẳng 性tánh 現hiện 差sai 降giáng/hàng 故cố 問vấn 。 佛Phật 為vi 彼bỉ 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 說thuyết 法Pháp 。 盡tận 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 果quả 不bất 受thọ 當đương 來lai 有hữu 。 彼bỉ 世Thế 尊Tôn 心tâm 歡hoan 悅duyệt 故cố 說thuyết 等đẳng 同đồng 。 誰thùy 能năng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 世Thế 尊Tôn 心tâm 歡hoan 悅duyệt 。 謂vị 斷đoạn 當đương 來lai 有hữu 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 作tác 是thị 念niệm 。 雖tuy 一nhất 切thiết 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 斷đoạn 當đương 來lai 有hữu 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 世Thế 尊Tôn 心tâm 歡hoan 悅duyệt 。 但đãn 未vị 知tri 誰thùy 勤cần 精tinh 進tấn 。 誰thùy 不bất 勤cần 精tinh 進tấn 。 以dĩ 是thị 故cố 。 入nhập 等đẳng 性tánh 現hiện 差sai 降giáng/hàng 故cố 問vấn 。 或hoặc 曰viết 。 佛Phật 因nhân 彼bỉ 道Đạo 果Quả 說thuyết 等đẳng 同đồng 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 道đạo 差sai 降giáng/hàng 故cố 問vấn 。 或hoặc 曰viết 。 佛Phật 因nhân 彼bỉ 無vô 為vi 解giải 脫thoát 等đẳng 同đồng 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 於ư 有hữu 為vi 解giải 脫thoát 差sai 降giáng/hàng 故cố 問vấn 。 或hoặc 曰viết 施thí 主chủ 思tư 願nguyện 關quan 故cố 問vấn 。 若nhược 施thí 主chủ 夏hạ 四tứ 月nguyệt 受thọ 供cúng 養dường 。 彼bỉ 思tư 願nguyện 開khai 意ý 如như 是thị 此thử 極cực 妙diệu 福phước 田điền 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。 施thí 種chủng 惡ác 田điền 。 或hoặc 曰viết 。 少thiểu 欲dục 灰hôi 覆phú 功công 德đức 藏tạng 顯hiển 示thị 世thế 間gian 故cố 。 如như 人nhân 灰hôi 覆phú 藏tàng 發phát 顯hiển 示thị 故cố 。 如như 是thị 少thiểu 欲dục 灰hôi 覆phú 功công 德đức 藏tạng 顯hiển 示thị 世thế 間gian 故cố 問vấn 。 或hoặc 曰viết 。 現hiện 弟đệ 子tử 功công 德đức 故cố 問vấn 。 此thử 應ưng 爾nhĩ 如như 弟đệ 子tử 問vấn 師sư 答đáp 。 是thị 現hiện 弟đệ 子tử 功công 德đức 故cố 問vấn 。 或hoặc 曰viết 。 不bất 實thật 貢cống 高cao 智trí 焦tiêu 增tăng 智trí 慢mạn 。 斷đoạn 貢cống 高cao 慢mạn 故cố 問vấn 。 謂vị 彼bỉ 成thành 就tựu 增tăng 智trí 慢mạn 。 不bất 喜hỷ 問vấn 世Thế 尊Tôn 說thuyết 舍Xá 利Lợi 弗Phất 比Bỉ 丘Khâu 問vấn 。 閻Diêm 浮Phù 利Lợi 十thập 六lục 分phần 慧tuệ 不bất 能năng 及cập 。 何hà 況huống 汝nhữ 等đẳng 凡phàm 智trí 見kiến 成thành 就tựu 。 是thị 謂vị 不bất 實thật 貢cống 高cao 智trí 焦tiêu 增tăng 智trí 慢mạn 。 斷đoạn 貢cống 高cao 慢mạn 故cố 問vấn 。 或hoặc 曰viết 。 斷đoạn 謗báng 故cố 問vấn 。 異dị 學học 誹phỉ 謗báng 世Thế 尊Tôn 說thuyết 者giả 。 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 。 從tùng 舍Xá 利Lợi 弗Phất 目mục 揵kiền 連liên 受thọ 法pháp 而nhi 說thuyết 。 夜dạ 受thọ 晝trú 說thuyết 。 如như 尊tôn 者giả 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 叉xoa 手thủ 而nhi 問vấn 世Thế 尊Tôn 答đáp 。 是thị 謂vị 斷đoạn 誹phỉ 謗báng 故cố 。 或hoặc 曰viết 。 斷đoạn 於ư 法pháp 嫉tật 妬đố 故cố 問vấn 。 若nhược 嫉tật 妬đố 者giả 他tha 說thuyết 功công 德đức 而nhi 不bất 喜hỷ 聞văn 。 何hà 況huống 自tự 說thuyết 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 無vô 此thử 咎cữu 。 是thị 故cố 斷đoạn 於ư 法pháp 嫉tật 妬đố 故cố 問vấn 或hoặc 曰viết 。 現hiện 無vô 貢cống 高cao 及cập 求cầu 善thiện 法Pháp 故cố 問vấn 。 或hoặc 曰viết 。 現hiện 世Thế 尊Tôn 善thiện 說thuyết 。 印ấn 可khả 故cố 問vấn 。 如như 王vương 縢đằng 書thư 法pháp 令linh 。 若nhược 無vô 王vương 印ấn 可khả 一nhất 切thiết 關quan 守thủ 。 便tiện 有hữu 留lưu 難nạn 。 如như 是thị 若nhược 善thiện 說thuyết 無vô 如Như 來Lai 印ấn 可khả 。 於ư 過quá 去khứ 佛Phật 。 法pháp 中trung 四tứ 部bộ 眾chúng 。 便tiện 有hữu 留lưu 難nạn 。 如như 王vương 縢đằng 書thư 法pháp 令linh 。 若nhược 王vương 印ấn 可khả 一nhất 切thiết 關quan 守thủ 無vô 有hữu 留lưu 難nạn 。 如như 是thị 若nhược 善thiện 說thuyết 如Như 來Lai 印ấn 可khả 。 於ư 過quá 去khứ 佛Phật 。 法pháp 中trung 四tứ 部bộ 眾chúng 無vô 有hữu 留lưu 難nạn 。 是thị 謂vị 現hiện 世Thế 尊Tôn 善thiện 說thuyết 印ấn 可khả 故cố 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 問vấn 。 作tác 此thử 論luận 已dĩ 說thuyết 曰viết 有hữu 三Tam 明Minh 阿A 羅La 漢Hán 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 爾nhĩ 者giả 於ư 彼bỉ 經kinh 通thông 。 此thử 經Kinh 中trung 何hà 以dĩ 不bất 說thuyết 。


答đáp 曰viết 。

應ưng 說thuyết 。 若nhược 不bất 說thuyết 者giả 。 世Thế 尊Tôn 有hữu 餘dư 言ngôn 。 或hoặc 曰viết 。 彼bỉ 已dĩ 說thuyết 在tại 此thử 中trung 。 若nhược 有hữu 此thử 三Tam 明Minh 阿A 羅La 漢Hán 。 或hoặc 性tánh 慧tuệ 解giải 脫thoát 或hoặc 俱câu 解giải 脫thoát 。 已dĩ 說thuyết 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 當đương 知tri 已dĩ 說thuyết 性tánh 慧tuệ 解giải 脫thoát 三Tam 明Minh 。 阿A 羅La 漢Hán 也dã 。 已dĩ 說thuyết 俱câu 解giải 脫thoát 。 當đương 知tri 已dĩ 說thuyết 性tánh 俱câu 解giải 脫thoát 三Tam 明Minh 阿A 羅La 漢Hán 。 說thuyết 者giả 更cánh 有hữu 二nhị 師sư 。 尊tôn 者giả 視thị 違vi 羅la 。 尊tôn 者giả 瞿cù 沙sa 披phi 摩ma 。 尊tôn 者giả 視thị 違vi 羅la 者giả 稱xưng 說thuyết 慧tuệ 妙diệu 。 尊tôn 者giả 瞿cù 沙sa 披phi 摩ma 者giả 稱xưng 說thuyết 滅diệt 盡tận 定định 妙diệu 。 尊tôn 者giả 視thị 違vi 羅la 說thuyết 慧tuệ 勝thắng 。 非phi 滅diệt 盡tận 定định 。 慧tuệ 者giả 等đẳng 緣duyên 。 滅diệt 盡tận 定định 者giả 無vô 等đẳng 緣duyên 。 尊tôn 者giả 瞿cù 沙sa 披phi 摩ma 說thuyết 。 滅diệt 盡tận 定định 勝thắng 非phi 慧tuệ 。 慧tuệ 者giả 凡phàm 人nhân 亦diệc 有hữu 。 滅diệt 盡tận 定định 者giả 非phi 凡phàm 人nhân 。 若nhược 稱xưng 說thuyết 。 慧tuệ 者giả 非phi 滅diệt 盡tận 定định 。 彼bỉ 說thuyết 若nhược 有hữu 三Tam 明Minh 無vô 八Bát 解Giải 脫Thoát 者giả 。 是thị 說thuyết 三Tam 明Minh 阿A 羅La 漢Hán 。 謂vị 三Tam 明Minh 有hữu 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 彼bỉ 亦diệc 說thuyết 三Tam 明Minh 。


何hà 以dĩ 故cố 。 謂vị 彼bỉ 慧tuệ 勝thắng 非phi 滅diệt 盡tận 定định 。 一nhất 明minh 二nhị 明minh 者giả 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 若nhược 稱xưng 說thuyết 。 滅diệt 盡tận 定định 者giả 非phi 慧tuệ 。 彼bỉ 說thuyết 若nhược 有hữu 八Bát 解Giải 脫Thoát 無vô 三Tam 明Minh 。 是thị 說thuyết 俱câu 解giải 脫thoát 。 若nhược 有hữu 八Bát 解Giải 脫Thoát 及cập 三Tam 明Minh 。 此thử 亦diệc 說thuyết 俱câu 解giải 脫thoát 。


何hà 以dĩ 故cố 。 謂vị 彼bỉ 滅diệt 盡tận 定định 勝thắng 非phi 慧tuệ 。 一nhất 明minh 二nhị 明minh 者giả 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 說thuyết 者giả 彼bỉ 此thử 但đãn 虛hư 論luận 。 不bất 益ích 經kinh 不bất 益ích 義nghĩa 。 如như 是thị 好hảo/hiếu 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 此thử 三Tam 明Minh 阿A 羅La 漢Hán 。 或hoặc 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 或hoặc 不bất 得đắc 。 若nhược 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 彼bỉ 說thuyết 俱câu 解giải 脫thoát 。 不bất 得đắc 者giả 說thuyết 慧tuệ 解giải 脫thoát 復phục 次thứ 未vị 知tri 根căn 已dĩ 知tri 根căn 無vô 知tri 根căn 。 更cánh 別biệt 說thuyết 行hành 未vị 知tri 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

未vị 知tri 當đương 知tri 未vị 觀quán 當đương 觀quán 未vị 斷đoạn 當đương 斷đoạn 。 是thị 故cố 說thuyết 未vị 知tri 根căn 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 未vị 知tri 當đương 知tri 未vị 觀quán 當đương 觀quán 未vị 斷đoạn 當đương 斷đoạn 是thị 說thuyết 未vị 知tri 根căn 者giả 。 彼bỉ 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 生sanh 已dĩ 。 觀quán 欲dục 界giới 五ngũ 陰ấm 。 於ư 上thượng 生sanh 苦khổ 法pháp 智trí 。 欲dục 界giới 五ngũ 陰ấm 已dĩ 觀quán 重trọng/trùng 觀quán 。 如như 此thử 已dĩ 觀quán 當đương 觀quán 。 何hà 以dĩ 故cố 說thuyết 。 未vị 知tri 根căn 不bất 說thuyết 已dĩ 知tri 根căn 。


答đáp 曰viết 。

苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 生sanh 欲dục 界giới 始thỉ 觀quán 五ngũ 陰ấm 。 未vị 已dĩ 觀quán 於ư 彼bỉ 上thượng 苦khổ 法pháp 智trí 生sanh 已dĩ 觀quán 欲dục 界giới 五ngũ 陰ấm 。 或hoặc 曰viết 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 生sanh 欲dục 界giới 五ngũ 陰ấm 。 雖tuy 觀quán 欲dục 界giới 五ngũ 陰ấm 。 但đãn 未vị 知tri 彼bỉ 上thượng 苦khổ 法pháp 智trí 生sanh 。 知tri 欲dục 界giới 五ngũ 陰ấm 因nhân 智trí 。 故cố 名danh 為vi 觀quán 非phi 是thị 忍nhẫn 。 或hoặc 曰viết 。 於ư 彼bỉ 上thượng 當đương 生sanh 道đạo 未vị 曾tằng 所sở 觀quán 意ý 陰ấm 覆phú 墮đọa 下hạ 。 以dĩ 是thị 故cố 說thuyết 未vị 。 知tri 根căn 非phi 已dĩ 知tri 根căn 。 問vấn 曰viết 已dĩ 知tri 根căn 云vân 何hà 。 答đáp 曰viết 已dĩ 知tri 當đương 知tri 已dĩ 觀quán 當đương 觀quán 未vị 斷đoạn 當đương 斷đoạn 。 是thị 故cố 說thuyết 已dĩ 知tri 根căn 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 已dĩ 知tri 當đương 知tri 已dĩ 觀quán 當đương 觀quán 未vị 斷đoạn 當đương 斷đoạn 。 是thị 說thuyết 已dĩ 知tri 根căn 者giả 。 道đạo 未vị 知tri 忍nhẫn 生sanh 。 除trừ 共cộng 有hữu 相tương 應ứng 法pháp 。 餘dư 一nhất 切thiết 法pháp 智trí 及cập 觀quán 。 於ư 彼bỉ 上thượng 生sanh 道đạo 未vị 知tri 智trí 彼bỉ 共cộng 有hữu 相tương 應ứng 法pháp 智trí 及cập 觀quán 。 如như 此thử 中trung 未vị 知tri 當đương 知tri 未vị 觀quán 當đương 觀quán 。 何hà 以dĩ 說thuyết 已dĩ 知tri 根căn 。 不bất 說thuyết 未vị 知tri 根căn 。


答đáp 曰viết 。

外ngoại 者giả 十thập 六lục 心tâm 見kiến 道đạo 。 彼bỉ 初sơ 道đạo 未vị 知tri 智trí 時thời 。 於ư 見kiến 諦Đế 道đạo 中trung 彼bỉ 共cộng 有hữu 相tương 應ứng 品phẩm 智trí 及cập 觀quán 。 是thị 故cố 彼bỉ 已dĩ 知tri 而nhi 知tri 非phi 未vị 知tri 。 已dĩ 觀quán 而nhi 觀quán 非phi 未vị 觀quán 問vấn 曰viết 。 此thử 中trung 依y 外ngoại 不bất 問vấn 不bất 答đáp 若nhược 十thập 五ngũ 意ý 見kiến 道đạo 此thử 說thuyết 云vân 何hà 。 尊tôn 者giả 僧Tăng 伽già 婆bà 修tu 說thuyết 曰viết 。 當đương 道đạo 未vị 知tri 忍nhẫn 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 修tu 當đương 來lai 無vô 量lượng 道đạo 未vị 知tri 忍nhẫn 。 若nhược 彼bỉ 當đương 來lai 修tu 無vô 量lượng 道đạo 未vị 知tri 忍nhẫn 者giả 。 是thị 彼bỉ 觀quán 共cộng 有hữu 相tương 應ứng 法pháp 。 說thuyết 曰viết 。 此thử 不bất 論luận 。 問vấn 曰viết 。 何hà 以dĩ 故cố 此thử 不bất 論luận 。


答đáp 曰viết 。

非phi 是thị 當đương 來lai 道đạo 能năng 觀quán 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 此thử 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

多đa 故cố 多đa 已dĩ 觀quán 當đương 觀quán 少thiểu 未vị 觀quán 當đương 觀quán 。 如như 地địa 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 知tri 是thị 已dĩ 觀quán 當đương 觀quán 。 如như 地địa 一nhất 丸hoàn 。 如như 是thị 未vị 觀quán 當đương 觀quán 。 如như 空không 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 如như 是thị 已dĩ 觀quán 當đương 觀quán 。 如như 空không 一nhất 蚊văn 蜹# 處xứ 。 如như 是thị 未vị 觀quán 當đương 觀quán 。 如như 海hải 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 如như 是thị 已dĩ 觀quán 當đương 觀quán 。 如như 海hải 一nhất 渧đế 。 如như 是thị 未vị 觀quán 當đương 觀quán 。 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 如như 是thị 已dĩ 觀quán 當đương 觀quán 。 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 芥giới 子tử 數số 。 如như 是thị 未vị 觀quán 當đương 觀quán 。 是thị 謂vị 多đa 故cố 。 或hoặc 曰viết 。 於ư 彼bỉ 上thượng 當đương 生sanh 道đạo 。 已dĩ 曾tằng 所sở 觀quán 。 已dĩ 曾tằng 所sở 觀quán 意ý 陰ấm 覆phú 墮đọa 下hạ 。 以dĩ 是thị 故cố 說thuyết 。 已dĩ 知tri 根căn 非phi 未vị 知tri 根căn 。 問vấn 曰viết 。 無vô 知tri 根căn 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

已dĩ 知tri 當đương 知tri 已dĩ 觀quán 當đương 觀quán 無vô 有hữu 未vị 斷đoạn 可khả 斷đoạn 。 是thị 謂vị 無vô 知tri 根căn 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 已dĩ 知tri 當đương 知tri 已dĩ 觀quán 當đương 觀quán 無vô 有hữu 未vị 斷đoạn 可khả 斷đoạn 者giả 。 佛Phật 辟Bích 支Chi 佛Phật 聲Thanh 聞Văn 。 亦diệc 已dĩ 知tri 當đương 知tri 已dĩ 觀quán 當đương 觀quán 無vô 有hữu 未vị 斷đoạn 可khả 斷đoạn 。 何hà 以dĩ 故cố 三tam 等đẳng 一nhất 說thuyết 佛Phật 不bất 說thuyết 餘dư 。


答đáp 曰viết 。

謂vị 始thỉ 覺giác 覺giác 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 破phá 正chánh 智trí 。 或hoặc 曰viết 謂vị 始thỉ 得đắc 盡tận 智trí 。 除trừ 二nhị 種chủng 障chướng 結kết 障chướng 及cập 解giải 脫thoát 障chướng 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 意ý 中trung 除trừ 二nhị 種chủng 無vô 知tri 闇ám 癡si 染nhiễm 著trước 。 及cập 不bất 染nhiễm 著trước 等đẳng 。 及cập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 意ý 中trung 除trừ 二nhị 種chủng 。 疑nghi 惑hoặc 猶do 豫dự 。 處xứ 處xứ 及cập 結kết 處xứ 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 多đa 聞văn 無vô 厭yếm 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 得đắc 盡tận 甚thậm 深thâm 緣duyên 起khởi 底để 。 非phi 如như 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 作tác 譬thí 喻dụ 三tam 獸thú 渡độ 河hà 兔thố 馬mã 香hương 象tượng 。 兔thố 者giả 浮phù 而nhi 渡độ 河hà 。 馬mã 者giả 少thiểu 多đa 觸xúc 沙sa 而nhi 渡độ 。 香hương 象tượng 者giả 盡tận 底để 蹈đạo 沙sa 而nhi 渡độ 。 如như 是thị 三tam 乘thừa 。 渡độ 緣duyên 起khởi 河hà 。 佛Phật 辟Bích 支Chi 佛Phật 聲Thanh 聞Văn 。 如như 兔thố 浮phù 渡độ 河hà 。 如như 是thị 當đương 觀quán 。 聲Thanh 聞Văn 緣duyên 起khởi 智trí 。 如như 馬mã 少thiểu 多đa 觸xúc 沙sa 而nhi 渡độ 。 如như 是thị 當đương 觀quán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 緣duyên 起khởi 智trí 。 如như 香hương 象tượng 盡tận 底để 蹈đạo 沙sa 而nhi 渡độ 。 如như 是thị 當đương 觀quán 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 緣duyên 起khởi 智trí 。 是thị 故cố 說thuyết 謂vị 得đắc 盡tận 甚thậm 深thâm 緣duyên 起khởi 底để 。 非phi 如như 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 四tứ 聖Thánh 諦Đế 的đích 智trí 箭tiễn 極cực 深thâm 入nhập 。 如như 非phi 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 作tác 譬thí 喻dụ 如như 一nhất 的đích 三tam 人nhân 共cộng 射xạ 。 一nhất 者giả 摩ma 訶ha 能năng 伽già 。 二nhị 者giả 鉢bát 騫khiên 提đề 。 三tam 者giả 那Na 羅La 延Diên 。 摩ma 訶ha 能năng 伽già 者giả 雖tuy 著trước 的đích 不bất 能năng 入nhập 。 何hà 況huống 能năng 過quá 鉢bát 騫khiên 提đề 者giả 雖tuy 著trước 的đích 能năng 入nhập 不bất 能năng 令linh 過quá 。 那Na 羅La 延Diên 者giả 。 射xạ 破phá 的đích 徹triệt 過quá 入nhập 地địa 。 彼bỉ 的đích 亦diệc 不bất 現hiện 。 堅kiên 軟nhuyễn 隨tùy 彼bỉ 力lực 軟nhuyễn 中trung 上thượng 。 射xạ 破phá 的đích 亦diệc 有hữu 軟nhuyễn 中trung 上thượng 。 如như 是thị 三tam 乘thừa 。 射xạ 四tứ 聖Thánh 諦Đế 的đích 。 佛Phật 辟Bích 支Chi 佛Phật 聲Thanh 聞Văn 。 如như 摩ma 訶ha 能năng 伽già 雖tuy 著trước 的đích 不bất 能năng 入nhập 。 況huống 當đương 能năng 過quá 。 如như 是thị 當đương 觀quán 。 聲Thanh 聞Văn 四tứ 聖Thánh 諦Đế 智trí 。 如như 鉢bát 騫khiên 提đề 雖tuy 著trước 的đích 能năng 入nhập 不bất 能năng 令linh 過quá 。 如như 是thị 當đương 觀quán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 四tứ 聖Thánh 諦Đế 智trí 。 如như 那Na 羅La 延Diên 。 射xạ 破phá 的đích 徹triệt 過quá 入nhập 地địa 。 如như 是thị 當đương 觀quán 。 佛Phật 四tứ 聖Thánh 諦Đế 智trí 。 此thử 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 的đích 亦diệc 不bất 現hiện 。 堅kiên 軟nhuyễn 隨tùy 彼bỉ 智trí 力lực 有hữu 軟nhuyễn 中trung 上thượng 。 四tứ 聖Thánh 諦Đế 的đích 便tiện 有hữu 軟nhuyễn 中trung 上thượng 。 是thị 故cố 說thuyết 謂vị 。 四tứ 聖Thánh 諦Đế 的đích 智trí 箭tiễn 極cực 深thâm 入nhập 如như 非phi 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 知tri 自tự 覺giác 盡tận 及cập 具cụ 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 者giả 。 雖tuy 自tự 覺giác 及cập 具cụ 非phi 是thị 盡tận 。 聲Thanh 聞Văn 者giả 不bất 能năng 自tự 覺giác 。 何hà 況huống 具cụ 盡tận 。 是thị 說thuyết 謂vị 知tri 自tự 覺giác 具cụ 及cập 盡tận 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 緣duyên 自tự 覺giác 及cập 盡tận 行hành 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 者giả 。 雖tuy 有hữu 自tự 覺giác 不bất 能năng 盡tận 行hành 。 聲Thanh 聞Văn 不bất 能năng 自tự 覺giác 。 何hà 況huống 盡tận 行hành 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 說thuyết 無vô 二nhị 種chủng 辯biện 才tài 不bất 盡tận 。 所sở 說thuyết 無vô 異dị 。 或hoặc 曰viết 。 成thành 就tựu 身thân 及cập 身thân 所sở 依y 明minh 行hành 成thành 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 雖tuy 身thân 成thành 就tựu 無vô 身thân 所sở 依y 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 雖tuy 成thành 就tựu 身thân 。 所sở 依y 非phi 是thị 身thân 。 佛Phật 亦diệc 成thành 就tựu 身thân 。 及cập 身thân 所sở 依y 明minh 行hành 成thành 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 三tam 成thành 就tựu 色sắc 挨ai 妙diệu 語ngữ 。 復phục 三tam 成thành 就tựu 誓thệ 果quả 教giáo 授thọ 。 或hoặc 曰viết 。 三tam 不bất 護hộ 及cập 三tam 不bất 共cộng 意ý 止chỉ 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 四tứ 不bất 護hộ 及cập 四tứ 不bất 諫gián 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 成thành 就tựu 四Tứ 智Trí 因nhân 智trí 時thời 智trí 想tưởng 智trí 他tha 說thuyết 智trí 。


復phục 有hữu 四Tứ 智Trí 。 無vô 滯trệ 智trí 無vô 住trụ 智trí 無vô 錯thác 智trí 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 覺giác 種chủng 種chủng 因nhân 覺giác 種chủng 種chủng 果quả 覺giác 種chủng 種chủng 治trị 覺giác 種chủng 種chủng 意ý 。 或hoặc 曰viết 。 一nhất 無vô 二nhị 獨độc 福phước 力lực 降hàng 魔ma 。 如như 非phi 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 說thuyết 者giả 謂vị 菩Bồ 薩Tát 食thực 難Nan 陀Đà 難Nan 陀Đà 波ba 羅la 乳nhũ 糜mi 已dĩ 。 作tác 如như 是thị 意ý 。 坐tọa 道Đạo 樹thụ 下hạ 。 要yếu 不bất 破phá 結kết 加gia 坐tọa 至chí 盡tận 有hữu 漏lậu 。 彼bỉ 時thời 魔ma 波Ba 旬Tuần 。 宮cung 殿điện 六lục 反phản 震chấn 動động 。 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 。 不bất 知tri 是thị 誰thùy 力lực 。 彼bỉ 見kiến 菩Bồ 薩Tát 坐tọa 道Đạo 樹thụ 下hạ 。 作tác 如như 是thị 意ý 。 要yếu 不bất 破phá 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 至chí 盡tận 有hữu 漏lậu 。 彼bỉ 時thời 魔ma 波Ba 旬Tuần 。 雨vũ 華hoa 而nhi 至chí 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 到đáo 已dĩ 善thiện 言ngôn 語ngữ 菩Bồ 薩Tát 悉tất 達đạt 阿a 㝹nậu 。 是thị 濁trược 世thế 時thời 眾chúng 生sanh 意ý 剛cang 強cường 。 如như 此thử 時thời 難nan 可khả 得đắc 成thành 無vô 上thượng 正chánh 真chân 道đạo 。 且thả 起khởi 我ngã 當đương 給cấp 汝nhữ 七thất 寶bảo 及cập 以dĩ 千thiên 子tử 。 領lãnh 四tứ 天thiên 下hạ 。 為vi 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 曰viết 。 波Ba 旬Tuần 。 汝nhữ 唐đường 疲bì 勞lao 。 速tốc 令linh 此thử 地địa 及cập 泉tuyền 源nguyên 池trì 水thủy 莊trang 嚴nghiêm 村thôn 城thành 舍xá 宅trạch 人nhân 民dân 。 飛phi 在tại 空không 中trung 。 空không 及cập 日nhật 月nguyệt 星tinh 辰thần 。 速tốc 令linh 墮đọa 地địa 。 要yếu 不bất 與dữ 汝nhữ 起khởi 至chí 盡tận 有hữu 漏lậu 。 魔ma 波Ba 旬Tuần 說thuyết 曰viết 。 我ngã 以dĩ 愛ái 善thiện 之chi 言ngôn 用dụng 告cáo 汝nhữ 。 汝nhữ 不bất 起khởi 者giả 當đương 見kiến 極cực 惡ác 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 還hoàn 至chí 天thiên 上thượng 。 告cáo 六Lục 欲Dục 天Thiên 。 諸chư 賢hiền 。 當đương 持trì 鉾mâu 戟kích 刀đao 鉤câu 金kim 椎chùy 鉞việt 斧phủ 羂quyến 索sách 長trường/trưởng 鉤câu 。 我ngã 有hữu 怨oán 家gia 。 今kim 在tại 道Đạo 樹thụ 下hạ 坐tọa 。 彼bỉ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 魔ma 波Ba 旬Tuần 還hoàn 去khứ 不bất 久cửu 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 。 常thường 凡phàm 人nhân 共cộng 諍tranh 由do 當đương 防phòng 護hộ 不bất 應ưng 默mặc 住trụ 。 何hà 況huống 欲dục 界giới 豪hào 貴quý 菩Bồ 薩Tát 。 去khứ 欲dục 結kết 迹tích 先tiên 已dĩ 備bị 習tập 彼bỉ 速tốc 除trừ 欲dục 。 已dĩ 發phát 於ư 神thần 足túc 。 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 謂vị 作tác 鼠thử 形hình 者giả 化hóa 作tác 猫miêu 。 謂vị 作tác 猫miêu 形hình 化hóa 作tác 狗cẩu 。 謂vị 狗cẩu 形hình 化hóa 作tác 豹báo 形hình 。 謂vị 豹báo 形hình 化hóa 作tác 虎hổ 。 謂vị 虎hổ 形hình 化hóa 作tác 師sư 子tử 。 謂vị 戴đái 火hỏa 化hóa 作tác 雨vũ 。 謂vị 雨vũ 化hóa 作tác 蓋cái 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 化hóa 作tác 琉lưu 璃ly 臺đài 。 在tại 中trung 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 謂vị 障chướng 形hình 不bất 障chướng 眼nhãn 。 變biến 化hóa 已dĩ 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 若nhược 我ngã 他tha 行hành 法pháp 時thời 有hữu 所sở 嬈nhiễu 亂loạn 者giả 。 魔ma 波Ba 旬Tuần 必tất 能năng 嬈nhiễu 亂loạn 我ngã 。 若nhược 我ngã 他tha 行hành 法pháp 時thời 不bất 作tác 嬈nhiễu 亂loạn 者giả 。 魔ma 波Ba 旬Tuần 終chung 不bất 能năng 嬈nhiễu 亂loạn 我ngã 。 菩Bồ 薩Tát 因nhân 此thử 。 事sự 念niệm 宿túc 命mạng 。 神thần 通thông 作tác 證chứng 發phát 已dĩ 。 觀quán 百bách 眾chúng 生sanh 千thiên 眾chúng 生sanh 行hành 法pháp 時thời 極cực 供cung 給cấp 所sở 。 當đương 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。 如như 我ngã 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 如như 本bổn 行hạnh 善thiện 因nhân 。 令linh 如như 此thử 魔ma 百bách 千thiên 億ức 來lai 者giả 。 彼bỉ 終chung 不bất 能năng 嬈nhiễu 亂loạn 我ngã 。 何hà 況huống 一nhất 魔ma 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 住trụ 。 於ư 是thị 魔ma 波Ba 旬Tuần 。 及cập 十thập 八bát 億ức 魔ma 作tác 醜xú 陋lậu 面diện 牙nha 齒xỉ 。 恐khủng 怖bố 聲thanh 極cực 惡ác 音âm 聲thanh 。 執chấp 持trì 種chủng 種chủng 鉾mâu 戟kích 。 滿mãn 三tam 十thập 六lục 由do 延diên 往vãng 詣nghệ 道đạo 樹thụ 所sở 。 到đáo 已dĩ 語ngữ 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。 悉tất 達đạt 阿a 㝹nậu 。 汝nhữ 見kiến 此thử 惡ác 眾chúng 不phủ 。 速tốc 起khởi 莫mạc 於ư 此thử 中trung 。 受thọ 無vô 量lượng 苦khổ 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 曰viết 。 波Ba 旬Tuần 汝nhữ 語ngữ 如như 小tiểu 兒nhi 。 汝nhữ 昔tích 一nhất 齋trai 之chi 施thí 。 謂vị 因nhân 果quả 力lực 今kim 得đắc 如như 是thị 自tự 在tại 。 魔ma 說thuyết 曰viết 。 我ngã 一nhất 齋trai 之chi 施thí 汝nhữ 施thí 幾kỷ 齋trai 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 曰viết 。 我ngã 施thí 無vô 量lượng 百bách 千thiên 齋trai 。 魔ma 說thuyết 曰viết 。 我ngã 齋trai 之chi 施thí 得đắc 汝nhữ 為vi 證chứng 。 誰thùy 為vì 汝nhữ 證chứng 。 彼bỉ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 滿mãn 百bách 千thiên 福phước 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 。 紫tử 磨ma 金kim 色sắc 。 以dĩ 合hợp 曼mạn 掌chưởng 按án 地địa 。 地địa 即tức 大đại 動động 。 此thử 以dĩ 為vi 證chứng 。 彼bỉ 時thời 此thử 地địa 如như 七thất 寶bảo 器khí 聲thanh 。 彼bỉ 魔ma 眾chúng 聞văn 已dĩ 。 恐khủng 怖bố 散tán 壞hoại 顧cố 面diện 奔bôn 走tẩu 放phóng 惡ác 音âm 聲thanh 復phục 道đạo 而nhi 還hoàn 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 生sanh 眼nhãn 。 魔ma 眾chúng 過quá 一nhất 由do 延diên 不bất 復phục 見kiến 。 菩Bồ 薩Tát 因nhân 此thử 。 天thiên 眼nhãn 神thần 通thông 作tác 證chứng 發phát 已dĩ 。 但đãn 見kiến 而nhi 耳nhĩ 不bất 聞văn 。 菩Bồ 薩Tát 因nhân 此thử 。 天thiên 耳nhĩ 神thần 通thông 作tác 證chứng 發phát 已dĩ 。 能năng 聞văn 不bất 知tri 以dĩ 何hà 意ý 來lai 。 菩Bồ 薩Tát 因nhân 此thử 。 知tri 他tha 心tâm 神thần 通thông 作tác 證chứng 發phát 已dĩ 。 觀quán 釋thích 釋thích 眾chúng 妙diệu 意ý 來lai 。 魔ma 魔ma 眾chúng 惡ác 意ý 來lai 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。 魔ma 波Ba 旬Tuần 何hà 因nhân 來lai 此thử 觀quán 守thủ 境cảnh 界giới 故cố 來lai 。 以dĩ 何hà 故cố 守thủ 境cảnh 界giới 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 。 以dĩ 結kết 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 因nhân 此thử 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 結kết 已dĩ 。 三tam 十thập 四tứ 心tâm 頃khoảnh 成thành 無Vô 上Thượng 正Chánh 真Chân 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 道đạo 。 三tam 十thập 四tứ 心tâm 頃khoảnh 者giả 。 見kiến 道đạo 十thập 五ngũ 心tâm 道đạo 未vị 知tri 智trí 第đệ 十thập 六lục 。 謂vị 道đạo 已dĩ 知tri 智trí 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 有hữu 想tưởng 無vô 想tưởng 處xứ 除trừ 欲dục 時thời 。 是thị 方phương 便tiện 道đạo 。 有hữu 想tưởng 無vô 想tưởng 處xứ 。 斷đoạn 九cửu 品phẩm 結kết 。 九cửu 無vô 礙ngại 道đạo 九cửu 解giải 脫thoát 道đạo 。 是thị 謂vị 三tam 十thập 四tứ 心tâm 頃khoảnh 。 謂vị 一nhất 切thiết 三Tam 耶Da 三Tam 佛Phật 。 依y 此thử 以dĩ 降hàng 魔ma 及cập 官quan 屬thuộc 。 成thành 最Tối 正Chánh 覺Giác 。 是thị 說thuyết 謂vị 一nhất 無vô 二nhị 獨độc 。 以dĩ 福phước 力lực 降hàng 魔ma 及cập 官quan 屬thuộc 已dĩ 。 成thành 無Vô 上Thượng 正Chánh 真Chân 道Đạo 已dĩ 。 如như 非phi 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 已dĩ 知tri 智trí 滿mãn 及cập 覺giác 道Đạo 行hạnh 及cập 行hành 緣duyên 及cập 緣duyên 根căn 及cập 根căn 義nghĩa 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 有hữu 十Thập 力Lực 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 離ly 世thế 八bát 法pháp 。 不bất 可khả 得đắc 功công 德đức 邊biên 。 救cứu 諸chư 危nguy 厄ách 而nhi 為vi 作tác 歸quy 。 或hoặc 曰viết 。 謂vị 大đại 悲bi 久cửu 遠viễn 來lai 微vi 入nhập 普phổ 入nhập 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 等đẳng 轉chuyển 行hành 。 久cửu 遠viễn 來lai 者giả 。 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 具cụ 修tu 行hành 遠viễn 來lai 也dã 。 微vi 入nhập 者giả 。 覺giác 三tam 苦khổ 微vi 入nhập 也dã (# 一nhất 者giả 苦khổ 苦khổ 二nhị 者giả 行hành 苦khổ 三tam 者giả 變biến 易dị 苦khổ 也dã )# 。 普phổ 來lai 者giả 三tam 界giới 緣duyên 普phổ 入nhập 也dã 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 轉chuyển 行hành 者giả 怨oán 親thân 中trung 間gian 等đẳng 意ý 故cố 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 等đẳng 轉chuyển 行hành 也dã 。 是thị 故cố 說thuyết 謂vị 。 大đại 悲bi 久cửu 遠viễn 來lai 微vi 入nhập 普phổ 入nhập 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 等đẳng 轉chuyển 行hành 。 以dĩ 是thị 故cố 等đẳng 三tam 說thuyết 一nhất 佛Phật 。 非phi 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 問vấn 曰viết 。 何hà 以dĩ 故cố 色sắc 陰ấm 中trung 。 眼nhãn 根căn 耳nhĩ 鼻tị 。 舌thiệt 身thân 根căn 立lập 根căn 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 細tế 滑hoạt 不bất 立lập 根căn 。


答đáp 曰viết 。

謂vị 內nội 彼bỉ 立lập 根căn 。 外ngoại 者giả 不bất 立lập 根căn 。 謂vị 現hiện 在tại 時thời 眾chúng 生sanh 數số 彼bỉ 立lập 根căn 。 不bất 定định 者giả 不bất 立lập 根căn 。 謂vị 受thọ 彼bỉ 立lập 根căn 。 不bất 受thọ 者giả 不bất 立lập 根căn 。 謂vị 斷đoạn 時thời 痛thống 痒dương 重trọng 擔đảm 彼bỉ 立lập 根căn 。 不bất 定định 者giả 不bất 立lập 根căn 。 謂vị 根căn 彼bỉ 立lập 根căn 。 謂vị 根căn 義nghĩa 不bất 立lập 根căn 。 以dĩ 故cố 爾nhĩ 。 問vấn 曰viết 。 何hà 以dĩ 故cố 痛thống 陰ấm 中trung 。 樂lạc 痛thống 立lập 二nhị 根căn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 及cập 喜hỷ 根căn 。 苦khổ 痛thống 亦diệc 立lập 二nhị 根căn 。 苦khổ 根căn 及cập 憂ưu 根căn 。 何hà 以dĩ 故cố 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 立lập 一nhất 根căn 護hộ 根căn 。


答đáp 曰viết 。

應ưng 說thuyết 若nhược 不bất 說thuyết 者giả 。 世Thế 尊Tôn 有hữu 餘dư 言ngôn 。 現hiện 義nghĩa 現hiện 義nghĩa 門môn 現hiện 義nghĩa 略lược 現hiện 義nghĩa 度độ 當đương 知tri 義nghĩa 。 或hoặc 曰viết 。 現hiện 二nhị 門môn 二nhị 略lược 二nhị 度độ 二nhị 炬cự 二nhị 明minh 二nhị 光quang 現hiện 二nhị 處xứ 。 如như 樂lạc 痛thống 苦khổ 痛thống 立lập 二nhị 根căn 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 亦diệc 應ưng 立lập 二nhị 根căn 。 此thử 有hữu 差sai 降giáng/hàng 。 謂vị 於ư 彼bỉ 可khả 得đắc 起khởi 二nhị 根căn 。 如như 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 立lập 一nhất 根căn 。 如như 是thị 樂lạc 痛thống 苦khổ 痛thống 亦diệc 應ưng 一nhất 根căn 。 有hữu 此thử 等đẳng 行hành 。 謂vị 彼bỉ 起khởi 一nhất 根căn 。 是thị 說thuyết 現hiện 二nhị 門môn 二nhị 略lược 二nhị 度độ 二nhị 炬cự 二nhị 明minh 二nhị 光quang 現hiện 二nhị 數số 。 或hoặc 曰viết 。 離ly 相tương 違vi 故cố 。 樂lạc 痛thống 苦khổ 痛thống 相tương 違vi 。 苦khổ 痛thống 亦diệc 樂lạc 痛thống 相tương 違vi 。 彼bỉ 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 痛thống 。 更cánh 無vô 餘dư 痛thống 相tương 違vi 。 是thị 離ly 相tương 違vi 故cố 。 以dĩ 故cố 爾nhĩ 。 或hoặc 曰viết 。 轉chuyển 行hành 餘dư 故cố 。 此thử 樂lạc 痛thống 異dị 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 轉chuyển 行hành 異dị 喜hỷ 根căn 。 痛thống 苦khổ 亦diệc 異dị 苦khổ 根căn 。 轉chuyển 行hành 異dị 憂ưu 根căn 。 彼bỉ 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 痛thống 。 一nhất 切thiết 轉chuyển 行hành 。 餘dư 以dĩ 故cố 爾nhĩ 。 或hoặc 曰viết 。 樂lạc 痛thống 或hoặc 利lợi 或hoặc 不bất 利lợi 。 或hoặc 狂cuồng 或hoặc 不bất 狂cuồng 。 或hoặc 住trụ 或hoặc 不bất 住trụ 。 或hoặc 定định 或hoặc 不bất 定định 。 謂vị 彼bỉ 不bất 利lợi 狂cuồng 狂cuồng 不bất 住trụ 定định 彼bỉ 立lập 一nhất 根căn 。 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 利lợi 狂cuồng 不bất 住trụ 不bất 定định 彼bỉ 立lập 喜hỷ 根căn 。 苦khổ 痛thống 亦diệc 爾nhĩ 。 彼bỉ 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 痛thống 。 一nhất 切thiết 不bất 利lợi 不bất 狂cuồng 住trụ 定định 。 以dĩ 是thị 故cố 樂lạc 痛thống 立lập 二nhị 根căn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 及cập 喜hỷ 根căn 。 苦khổ 痛thống 亦diệc 立lập 二nhị 根căn 。 苦khổ 根căn 及cập 憂ưu 根căn 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 立lập 一nhất 根căn 。 護hộ 根căn 。 問vấn 曰viết 。 想tưởng 何hà 以dĩ 故cố 不bất 立lập 根căn 。


答đáp 曰viết 。

多đa 有hữu 法pháp 不bất 立lập 根căn 中trung 。 何hà 以dĩ 獨độc 問vấn 想tưởng 。 問vấn 曰viết 。 色sắc 陰ấm 或hoặc 立lập 根căn 或hoặc 不bất 立lập 根căn 。 如như 是thị 行hành 陰ấm 或hoặc 立lập 根căn 或hoặc 不bất 立lập 根căn 。 痛thống 陰ấm 及cập 識thức 陰ấm 盡tận 立lập 根căn 。 此thử 想tưởng 何hà 以dĩ 故cố 盡tận 不bất 立lập 根căn 耶da 。


答đáp 曰viết 。

謂vị 無vô 根căn 相tướng 。 無vô 根căn 相tướng 故cố 不bất 立lập 根căn 。 或hoặc 曰viết 。 根căn 自tự 力lực 轉chuyển 行hành 此thử 想tưởng 因nhân 他tha 力lực 轉chuyển 行hành 。 如như 弟đệ 子tử 及cập 庸dong 作tác 人nhân 隨tùy 彼bỉ 教giáo 勅sắc 。 教giáo 取thủ 即tức 取thủ 。 教giáo 捨xả 即tức 捨xả 。 如như 是thị 想tưởng 。 若nhược 痛thống 所sở 覺giác 彼bỉ 想tưởng 即tức 想tưởng 。 若nhược 思tư 所sở 思tư 彼bỉ 想tưởng 即tức 想tưởng 。 若nhược 識thức 所sở 識thức 彼bỉ 想tưởng 即tức 想tưởng 。 尊tôn 者giả 婆bà 須tu 蜜mật 說thuyết 曰viết 。 何hà 以dĩ 故cố 想tưởng 不bất 立lập 根căn 者giả 。 增tăng 上thượng 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 想tưởng 非phi 增tăng 上thượng 。 問vấn 曰viết 。 如như 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 各các 各các 相tương/tướng 增tăng 。 無vô 為vi 法pháp 有hữu 為vi 法pháp 增tăng 。 何hà 以dĩ 故cố 想tưởng 非phi 增tăng 上thượng 。


答đáp 曰viết 。

謂vị 諸chư 法pháp 能năng 增tăng 結kết 彼bỉ 立lập 根căn 。 非phi 想tưởng 能năng 壞hoại 結kết 。 問vấn 曰viết 。 想tưởng 亦diệc 能năng 壞hoại 結kết 。 世Thế 尊Tôn 所sở 說thuyết 無vô 常thường 想tưởng 。 修tu 習tập 多đa 修tu 習tập 。 壞hoại 一nhất 切thiết 欲dục 愛ái 。 及cập 色sắc 愛ái 無vô 色sắc 愛ái 。 壞hoại 一nhất 切thiết 無vô 明minh 及cập 慢mạn 。 何hà 以dĩ 故cố 說thuyết 。 想tưởng 不bất 能năng 壞hoại 結kết 。 尊tôn 者giả 曇đàm 摩ma 多đa 羅la 說thuyết 曰viết 。 諸chư 尊tôn 想tưởng 者giả 因nhân 他tha 受thọ 想tưởng 。 彼bỉ 從tùng 他tha 起khởi 。 如như 受thọ 所sở 依y 。 如như 彼bỉ 餘dư 心tâm 數số 法pháp 作tác 緣duyên 已dĩ 然nhiên 後hậu 受thọ 想tưởng 。 是thị 故cố 說thuyết 諸chư 尊tôn 想tưởng 者giả 因nhân 他tha 受thọ 想tưởng 。 彼bỉ 從tùng 他tha 起khởi 如như 所sở 受thọ 依y 。 以dĩ 是thị 故cố 想tưởng 不bất 立lập 根căn 。 問vấn 曰viết 。 結kết 何hà 以dĩ 故cố 不bất 立lập 根căn 。


答đáp 曰viết 。

增tăng 上thượng 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 結kết 非phi 增tăng 上thượng 。 痛thống 於ư 結kết 增tăng 上thượng 故cố 。 問vấn 曰viết 。 結kết 增tăng 上thượng 於ư 解giải 脫thoát 中trung 退thoái 沒một 。 在tại 生sanh 死tử 遠viễn 離ly 於ư 善thiện 。 何hà 以dĩ 故cố 說thuyết 。 結kết 非phi 增tăng 上thượng 。


答đáp 曰viết 。

不bất 如như 是thị 增tăng 上thượng 。 如như 於ư 解giải 脫thoát 中trung 。 退thoái 沒một 在tại 生sanh 死tử 。 遠viễn 離ly 於ư 善thiện 。 此thử 是thị 說thuyết 下hạ 賤tiện 弊tệ 惡ác 非phi 增tăng 上thượng 。 問vấn 曰viết 。 此thử 痛thống 因nhân 結kết 增tăng 上thượng 。 何hà 以dĩ 故cố 痛thống 立lập 根căn 結kết 不bất 立lập 。


答đáp 曰viết 。

雖tuy 痛thống 因nhân 結kết 起khởi 。 因nhân 結kết 得đắc 增tăng 上thượng 。 但đãn 結kết 是thị 下hạ 賤tiện 。 如như 城thành 中trung 豪hào 貴quý 主chủ 。 立lập 守thủ 門môn 人nhân 。 彼bỉ 守thủ 門môn 者giả 雖tuy 極cực 增tăng 惡ác 但đãn 非phi 此thử 增tăng 上thượng 緣duyên 。 如như 是thị 增tăng 上thượng 主chủ 。 如như 是thị 痛thống 雖tuy 因nhân 結kết 起khởi 。 因nhân 結kết 得đắc 增tăng 上thượng 。 但đãn 結kết 下hạ 賤tiện 。 以dĩ 是thị 故cố 痛thống 立lập 根căn 結kết 不bất 立lập 。 問vấn 曰viết 。


何hà 以dĩ 故cố 。 痛thống 善thiện 染nhiễm 污ô 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 一nhất 切thiết 立lập 根căn 。 慧tuệ 者giả 謂vị 善thiện 彼bỉ 立lập 根căn 。 染nhiễm 污ô 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 不bất 立lập 根căn 。


答đáp 曰viết 。

痛thống 者giả 結kết 所sở 宗tông 。 是thị 故cố 善thiện 染nhiễm 污ô 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 盡tận 立lập 根căn 。 慧tuệ 者giả 善thiện 法Pháp 所sở 宗tông 。 謂vị 善thiện 彼bỉ 屬thuộc 善thiện 法Pháp 。 謂vị 染nhiễm 污ô 彼bỉ 斷đoạn 善thiện 法Pháp 。 謂vị 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 不bất 可khả 用dụng 。 以dĩ 是thị 故cố 痛thống 善thiện 染nhiễm 污ô 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 盡tận 立lập 根căn 。 慧tuệ 者giả 謂vị 善thiện 彼bỉ 立lập 根căn 。 染nhiễm 污ô 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 不bất 立lập 根căn 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 妙diệu 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 最tối 妙diệu 。 何hà 以dĩ 故cố 不bất 立lập 根căn 。


答đáp 曰viết 。

彼bỉ 涅Niết 槃Bàn 壞hoại 根căn 非phi 根căn 。 非phi 根căn 如như 車xa 壞hoại 非phi 車xa 。 瓶bình 壞hoại 非phi 瓶bình 。 財tài 物vật 壞hoại 非phi 財tài 物vật 。 如như 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 根căn 壞hoại 非phi 根căn 。 或hoặc 曰viết 。 根căn 者giả 墮đọa 生sanh 老lão 無vô 常thường 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 不bất 墮đọa 。 生sanh 老lão 無vô 常thường 。 或hoặc 曰viết 。 根căn 者giả 有hữu 因nhân 得đắc 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 無vô 因nhân 得đắc 無vô 為vi 相tương/tướng 。 或hoặc 曰viết 。 根căn 者giả 轉chuyển 世thế 作tác 行hành 受thọ 果quả 能năng 知tri 緣duyên 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 非phi 轉chuyển 世thế 不bất 作tác 行hành 不bất 受thọ 果quả 不bất 知tri 緣duyên 。 或hoặc 曰viết 。 根căn 者giả 前tiền 後hậu 可khả 得đắc 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 無vô 前tiền 後hậu 。 或hoặc 曰viết 。 根căn 者giả 軟nhuyễn 中trung 上thượng 可khả 得đắc 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 離ly 軟nhuyễn 中trung 上thượng 。 或hoặc 曰viết 。 根căn 者giả 墮đọa 世thế 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 離ly 世thế 。 或hoặc 曰viết 。 根căn 者giả 是thị 陰ấm 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 離ly 陰ấm 。 或hoặc 曰viết 。 根căn 者giả 縛phược 苦khổ 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 離ly 苦khổ 。 或hoặc 曰viết 。 有hữu 為vi 法pháp 者giả 因nhân 行hành 故cố 。 說thuyết 妙diệu 義nghĩa 根căn 義nghĩa 。 但đãn 涅Niết 槃Bàn 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 中trung 妙diệu 廣quảng 說thuyết 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 處xứ 盡tận 。


鞞Bệ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 四tứ
Bệ Bà Sa Luận ♦ Hết quyển 4

❖
Phiên âm: 13/3/2016 ◊ Cập nhật: 13/3/2016