阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 俱câu 舍xá 釋thích 論luận 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 一nhất


婆bà 藪tẩu 盤bàn 豆đậu 造tạo


陳trần 天Thiên 竺Trúc 三tam 藏tạng 真Chân 諦Đế 譯dịch


分Phân 別Biệt 三Tam 摩Ma 跋Bạt 提Đề 品Phẩm 第đệ 八bát
☸ Phẩm 8:

由do 依y 止chỉ 智trí 慧tuệ 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 謂vị 智trí 慧tuệ 種chủng 類loại 分phân 別biệt 說thuyết 已dĩ 。 別biệt 性tánh 類loại 功công 德đức 。 今kim 當đương 分phân 別biệt 說thuyết 。 是thị 故cố 最tối 初sơ 。 依y 定định 應ưng 作tác 分phân 別biệt 說thuyết 。 由do 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 依y 止chỉ 彼bỉ 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 四tứ 定định 有hữu 二nhị 種chủng 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 略lược 說thuyết 定định 有hữu 二nhị 種chủng 。 由do 生sanh 得đắc 定định 修tu 得đắc 定định 差sai 別biệt 故cố 。


復phục 次thứ 此thử 定định 唯duy 有hữu 四tứ 種chủng 。 謂vị 初sơ 定định 二nhị 定định 三tam 定định 四tứ 定định 。 此thử 中trung 受thọ 生sanh 中trung 定định 。 不bất 應ưng 更cánh 說thuyết 。 於ư 分phân 別biệt 世thế 間gian 品phẩm 中trung 。 偈kệ 曰viết 。 生sanh 得đắc 定định 已dĩ 說thuyết 。 釋thích 曰viết 。 云vân 何hà 說thuyết 。 各các 各các 定định 三tam 地địa 。 四tứ 定định 有hữu 八bát 地địa 。 修tu 得đắc 定định 必tất 定định 應ưng 說thuyết 。 故cố 說thuyết 此thử 言ngôn 。 偈kệ 曰viết 。 修tu 定định 善thiện 一nhất 類loại 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 不bất 分phân 別biệt 。 唯duy 心tâm 善thiện 一nhất 類loại 名danh 定định 。 是thị 三Tam 摩Ma 提Đề 性tánh 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 共cộng 伴bạn 類loại 五ngũ 陰ấm 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 分phân 別biệt 諸chư 定định 。 共cộng 隨tùy 行hành 相tương 應ứng 法pháp 。 應ưng 知tri 五ngũ 陰ấm 為vi 性tánh 。 何hà 法pháp 名danh 一nhất 類loại 。 謂vị 一nhất 境cảnh 等đẳng 。 若nhược 爾nhĩ 唯duy 心tâm 一nhất 境cảnh 成thành 定định 。 非phi 別biệt 類loại 心tâm 法pháp 成thành 定định 。 不bất 說thuyết 諸chư 心tâm 是thị 定định 。 由do 彼bỉ 法pháp 諸chư 心tâm 成thành 一nhất 類loại 故cố 。 說thuyết 彼bỉ 法pháp 為vi 定định 。 彼bỉ 法pháp 名danh 一nhất 類loại 。 為vi 不bất 如như 此thử 耶da 。 一nhất 切thiết 心tâm 剎sát 那na 剎sát 那na 滅diệt 故cố 。 皆giai 是thị 一nhất 類loại 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 第đệ 二nhị 心tâm 從tùng 此thử 境cảnh 不bất 散tán 故cố 。 是thị 一nhất 類loại 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 於ư 相tương 應ứng 法pháp 中trung 。 定định 大đại 地địa 應ưng 無vô 用dụng 。 由do 此thử 是thị 三Tam 摩Ma 提Đề 。 是thị 故cố 諸chư 心tâm 共cộng 緣duyên 一nhất 境cảnh 。 汝nhữ 何hà 故cố 不bất 許hứa 此thử 義nghĩa 。 若nhược 言ngôn 由do 定định 大đại 地địa 故cố 諸chư 心tâm 成thành 一nhất 類loại 。 應ưng 立lập 一nhất 切thiết 心tâm 皆giai 成thành 一nhất 類loại 。 此thử 亦diệc 成thành 失thất 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 由do 此thử 定định 勢thế 力lực 弱nhược 故cố 。 經kinh 部bộ 師sư 說thuyết 。 是thị 心tâm 同đồng 一nhất 類loại 故cố 說thuyết 名danh 定định 。


何hà 以dĩ 故cố 。 三tam 摩ma 提đề 者giả 。 謂vị 依y 心tâm 學học 。 心tâm 清thanh 淨tịnh 為vi 勝thắng 。 經kinh 中trung 說thuyết 名danh 四tứ 定định 。 餘dư 師sư 說thuyết 。 如như 此thử 定định 者giả 。 名danh 持trì 訶ha 那na 。 持trì 訶ha 那na 是thị 何hà 義nghĩa 。 由do 此thử 得đắc 知tri 得đắc 見kiến 故cố 。 名danh 持trì 訶ha 那na 。


何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 心tâm 得đắc 定định 。 則tắc 能năng 如như 實thật 知tri 見kiến 。 此thử 名danh 以dĩ 思tư 量lượng 為vi 義nghĩa 。 思tư 者giả 即tức 是thị 般Bát 若Nhã 。 此thử 悉tất 檀đàn 作tác 如như 此thử 說thuyết 。 若nhược 爾nhĩ 一nhất 切thiết 三Tam 摩Ma 提Đề 。 皆giai 應ưng 名danh 持trì 訶ha 那na 。 由do 一nhất 類loại 能năng 令linh 如như 實thật 知tri 見kiến 故cố 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 於ư 勝thắng 類loại 中trung 立lập 彼bỉ 名danh 故cố 。 譬thí 如như 作tác 光quang 名danh 曰viết 。 於ư 中trung 與dữ 何hà 勝thắng 法Pháp 類loại 相tương 應ứng 。 若nhược 定định 與dữ 分phần/phân 相tương 應ứng 此thử 定định 則tắc 與dữ 勝thắng 類loại 相tương 應ứng 。


何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 共cộng 奢xa 摩ma 他tha 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 雙song 生sanh 起khởi 故cố 。 故cố 說thuyết 為vi 現hiện 法pháp 安an 樂lạc 住trụ 。 及cập 遲trì 速tốc 樂nhạo/nhạc/lạc 行hành 。 由do 彼bỉ 最tối 明minh 了liễu 思tư 量lượng 故cố 。 故cố 彼bỉ 是thị 勝thắng 類loại 。 若nhược 善thiện 一nhất 類loại 。 名danh 持trì 訶ha 那na 。 有hữu 染nhiễm 污ô 云vân 何hà 名danh 持trì 訶ha 那na 。 由do 邪tà 思tư 惟duy 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 則tắc 有hữu 大đại 過quá 之chi 失thất 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 於ư 相tương 似tự 中trung 。 由do 但đãn 立lập 名danh 故cố 。 譬thí 如như 壞hoại 種chủng 子tử 。 故cố 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 亦diệc 說thuyết 惡ác 法pháp 。 為vi 持trì 訶ha 那na 。


復phục 次thứ 是thị 善thiện 一nhất 類loại 。 有hữu 何hà 相tương/tướng 名danh 初sơ 定định 。 乃nãi 至chí 是thị 善thiện 一nhất 類loại 。 有hữu 何hà 相tương/tướng 名danh 第đệ 四tứ 定định 。 偈kệ 曰viết 。 有hữu 觀quán 及cập 喜hỷ 樂lạc 。 釋thích 曰viết 。 覺giác 觀quán 喜hỷ 樂lạc 相tương 應ứng 善thiện 一nhất 類loại 。 說thuyết 名danh 初sơ 定định 。 由do 說thuyết 觀quán 覺giác 。 即tức 被bị 說thuyết 覺giác 觀quán 。 如như 火hỏa 及cập 烟yên 。 相tương 應ứng 行hành 故cố 。 有hữu 不bất 相tương 離ly 相tướng 離ly 故cố 。 無vô 有hữu 觀quán 有hữu 喜hỷ 樂lạc 與dữ 覺giác 相tương 離ly 。 所sở 餘dư 三tam 定định 偈kệ 曰viết 。 前tiền 前tiền 分phần/phân 所sở 離ly 。 釋thích 曰viết 。 善thiện 一nhất 類loại 言ngôn 流lưu 。 覺giác 觀quán 所sở 離ly 。 但đãn 有hữu 喜hỷ 樂lạc 。 是thị 第đệ 二nhị 定định 覺giác 觀quán 喜hỷ 所sở 離ly 但đãn 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 第đệ 三tam 定định 。 覺giác 觀quán 喜hỷ 樂lạc 所sở 離ly 但đãn 有hữu 捨xả 。 是thị 第đệ 四tứ 定định 。 如như 說thuyết 四tứ 定định 。 偈kệ 曰viết 。 無vô 色sắc 爾nhĩ 。 釋thích 曰viết 。 無vô 色sắc 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 義nghĩa 與dữ 定định 同đồng 。 彼bỉ 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 由do 修tu 得đắc 生sanh 得đắc 故cố 。 亦diệc 有hữu 四tứ 種chủng 。 由do 減giảm 損tổn 想tưởng 故cố 。 是thị 彼bỉ 生sanh 得đắc 。 於ư 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 謂vị 無vô 色sắc 界giới 無vô 處xứ 。 由do 生sanh 有hữu 四tứ 種chủng 聚tụ 同đồng 分phần/phân 及cập 命mạng 。 依y 此thử 心tâm 相tương 續tục 。 修tu 得đắc 無vô 色sắc 定định 。 若nhược 不bất 分phân 別biệt 。 但đãn 以dĩ 善thiện 一nhất 類loại 為vi 性tánh 。 由do 此thử 義nghĩa 無vô 色sắc 定định 與dữ 四tứ 定định 同đồng 。 偈kệ 曰viết 。 四tứ 陰ấm 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 分phân 別biệt 諸chư 定định 。 共cộng 隨tùy 行hành 相tương 應ứng 法pháp 。 應ưng 知tri 四tứ 陰ấm 為vi 性tánh 。 無vô 隨tùy 行hành 色sắc 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 寂tịch 離ly 下hạ 地địa 生sanh 。 釋thích 曰viết 。 空không 遍biến 入nhập 從tùng 寂tịch 離ly 第đệ 四tứ 定định 生sanh 。 識thức 遍biến 入nhập 從tùng 寂tịch 離ly 空không 遍biến 入nhập 生sanh 。 無vô 所sở 有hữu 遍biến 入nhập 。 從tùng 寂tịch 離ly 識thức 遍biến 入nhập 生sanh 。 非phi 想tưởng 非phi 非phi 想tưởng 遍biến 入nhập 。 從tùng 寂tịch 離ly 無vô 所sở 有hữu 遍biến 入nhập 生sanh 。 無vô 色sắc 定định 由do 此thử 故cố 成thành 四tứ 。 何hà 法pháp 名danh 寂tịch 離ly 。 由do 此thử 道đạo 彼bỉ 解giải 脫thoát 他tha 地địa 故cố 。 說thuyết 此thử 道đạo 名danh 寂tịch 離ly 。 彼bỉ 定định 至chí 得đắc 離ly 欲dục 故cố 。 是thị 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 偈kệ 曰viết 。 制chế 伏phục 色sắc 想tưởng 名danh 。 共cộng 三tam 種chủng 近cận 分phần/phân 。 釋thích 曰viết 。 空không 遍biến 入nhập 近cận 分phần/phân 定định 。 緣duyên 第đệ 四tứ 定định 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 未vị 得đắc 制chế 伏phục 色sắc 想tưởng 名danh 。


何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 中trung 制chế 伏phục 色sắc 想tưởng 未vị 竟cánh 故cố 。 未vị 得đắc 滅diệt 離ly 。 是thị 前tiền 所sở 說thuyết 。 無vô 色sắc 界giới 但đãn 有hữu 四tứ 陰ấm 。 此thử 言ngôn 不bất 成thành 就tựu 。 謂vị 於ư 無vô 色sắc 界giới 無vô 色sắc 。 若nhược 無vô 色sắc 界giới 有hữu 色sắc 。 云vân 何hà 說thuyết 為vi 無vô 色sắc 界giới 。 由do 色sắc 細tế 故cố 。 譬thí 如như 阿a 賓tân 伽già 羅la 。 執chấp 彼bỉ 所sở 有hữu 色sắc 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 若nhược 唯duy 有hữu 身thân 口khẩu 護hộ 色sắc 。 身thân 口khẩu 既ký 無vô 。 云vân 何hà 得đắc 有hữu 。 身thân 口khẩu 護hộ 色sắc 若nhược 無vô 四tứ 大đại 。 說thuyết 有hữu 四tứ 大đại 所sở 造tạo 色sắc 。 無vô 如như 此thử 義nghĩa 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 如như 無vô 流lưu 護hộ 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 由do 有hữu 流lưu 四tứ 大đại 有hữu 故cố 。 於ư 說thuyết 彼bỉ 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 中trung 乃nãi 至chí 有hữu 撥bát 言ngôn 。 謂vị 無vô 色sắc 等đẳng 想tưởng 。 若nhược 彼bỉ 有hữu 身thân 必tất 定định 有hữu 色sắc 根căn 。 云vân 何hà 許hứa 彼bỉ 有hữu 細tế 色sắc 。 若nhược 汝nhữ 執chấp 由do 身thân 量lượng 極cực 細tế 故cố 說thuyết 無vô 色sắc 。 於ư 不bất 可khả 見kiến 色sắc 水thủy 蟲trùng 。 應ưng 成thành 無vô 色sắc 。 若nhược 汝nhữ 執chấp 彼bỉ 色sắc 極cực 淨tịnh 故cố 說thuyết 無vô 色sắc 。 於ư 中trung 陰ấm 及cập 色sắc 界giới 。 亦diệc 應ưng 立lập 為vi 無vô 色sắc 。 若nhược 汝nhữ 執chấp 由do 無vô 勝thắng 。 彼bỉ 淨tịnh 色sắc 故cố 說thuyết 無vô 色sắc 。 則tắc 但đãn 有hữu 頂đảnh 成thành 無vô 色sắc 。 所sở 餘dư 應ưng 非phi 。


何hà 以dĩ 故cố 。 如như 修tu 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 生sanh 差sai 別biệt 亦diệc 爾nhĩ 。 彼bỉ 定định 生sanh 色sắc 。 由do 非phi 下hạ 地địa 根căn 所sở 取thủ 故cố 。 於ư 彼bỉ 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 二nhị 界giới 名danh 隨tùy 義nghĩa 立lập 。 第đệ 三tam 界giới 名danh 非phi 隨tùy 義nghĩa 立lập 。 此thử 中trung 以dĩ 何hà 道Đạo 理lý 為vi 證chứng 。 由do 說thuyết 壽thọ 命mạng 煖noãn 觸xúc 相tương 應ứng 故cố 。 如như 二nhị 蘆lô 束thúc 互hỗ 相tương 依y 持trì 。 名danh 色sắc 及cập 識thức 。 由do 說thuyết 互hỗ 相tương 依y 故cố 。 於ư 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 中trung 。 說thuyết 依y 識thức 名danh 色sắc 生sanh 。 依y 名danh 色sắc 識thức 生sanh 。


復phục 有hữu 別biệt 證chứng 。 離ly 色sắc 乃nãi 至chí 離ly 行hành 。 由do 撥bát 識thức 去khứ 來lai 故cố 。 是thị 故cố 於ư 無vô 色sắc 界giới 。 有hữu 色sắc 義nghĩa 成thành 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 應ưng 更cánh 思tư 量lượng 故cố 。 此thử 義nghĩa 必tất 定định 應ưng 共cộng 思tư 量lượng 。 謂vị 說thuyết 壽thọ 命mạng 暖noãn 觸xúc 相tương 應ứng 義nghĩa 。 此thử 言ngôn 為vi 依y 欲dục 界giới 壽thọ 命mạng 說thuyết 。 為vi 依y 一nhất 切thiết 壽thọ 命mạng 說thuyết 。 名danh 色sắc 及cập 識thức 互hỗ 相tương 依y 言ngôn 。 為vi 依y 欲dục 界giới 色sắc 界giới 識thức 說thuyết 。 為vi 依y 一nhất 切thiết 識thức 說thuyết 。 說thuyết 名danh 色sắc 依y 識thức 生sanh 言ngôn 。 說thuyết 識thức 依y 名danh 色sắc 生sanh 言ngôn 。 此thử 中trung 為vi 一nhất 切thiết 識thức 以dĩ 名danh 色sắc 為vi 依y 。 一nhất 切thiết 名danh 色sắc 。 以dĩ 識thức 為vi 依y 。 為vi 不bất 皆giai 爾nhĩ 。 此thử 中trung 說thuyết 離ly 色sắc 等đẳng 。 撥bát 識thức 去khứ 來lai 言ngôn 。 為vì 離ly 一nhất 切thiết 色sắc 等đẳng 。 撥bát 識thức 去khứ 來lai 義nghĩa 。 為vi 隨tùy 離ly 一nhất 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 由do 佛Phật 不bất 分phân 別biệt 故cố 。 不bất 可khả 自tự 分phân 別biệt 思tư 量lượng 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 有hữu 大đại 過quá 之chi 失thất 故cố 。 是thị 外ngoại 煖noãn 觸xúc 不bất 應ưng 成thành 與dữ 壽thọ 命mạng 相tương 離ly 。


復phục 次thứ 外ngoại 色sắc 應ưng 依y 止chỉ 名danh 。 由do 不bất 分phân 別biệt 說thuyết 故cố 。 由do 佛Phật 說thuyết 四tứ 識thức 住trụ 及cập 四tứ 食thực 。 於ư 色sắc 無vô 色sắc 。 界giới 應ưng 有hữu 段đoạn 食thực 及cập 色sắc 識thức 住trụ 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 說thuyết 過quá 用dụng 段đoạn 食thực 諸chư 天thiên 。 及cập 說thuyết 喜hỷ 食thực 諸chư 天thiên 。 由do 此thử 言ngôn 故cố 。 無vô 大đại 過quá 之chi 失thất 。 於ư 無vô 色sắc 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 不bất 應ưng 立lập 有hữu 色sắc 。 由do 佛Phật 說thuyết 無vô 色sắc 是thị 一nhất 切thiết 色sắc 出xuất 離ly 故cố 。 如như 經kinh 言ngôn 。 是thị 寂tịch 靜tĩnh 解giải 脫thoát 。 過quá 一nhất 切thiết 色sắc 是thị 無vô 色sắc 。


復phục 有hữu 說thuyết 有hữu 眾chúng 生sanh 無vô 色sắc 。


復phục 有hữu 說thuyết 由do 過quá 一nhất 切thiết 色sắc 想tưởng 。 及cập 有hữu 礙ngại 想tưởng 故cố 。 知tri 無vô 色sắc 界giới 中trung 無vô 色sắc 。


何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 彼bỉ 實thật 有hữu 色sắc 。 彼bỉ 必tất 定định 應ưng 生sanh 想tưởng 分phân 別biệt 自tự 色sắc 。 若nhược 汝nhữ 執chấp 。 觀quán 下hạ 地địa 麁thô 色sắc 故cố 說thuyết 無vô 色sắc 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。


何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 段đoạn 食thực 中trung 。 此thử 義nghĩa 應ưng 同đồng 。 四tứ 定định 出xuất 離ly 下hạ 地địa 故cố 。 於ư 中trung 應ưng 立lập 無vô 色sắc 。 云vân 何hà 不bất 說thuyết 。 彼bỉ 是thị 受thọ 等đẳng 出xuất 離ly 。 由do 是thị 下hạ 地địa 受thọ 等đẳng 出xuất 離ly 故cố 。 彼bỉ 已dĩ 過quá 一nhất 切thiết 種chủng 色sắc 類loại 。 不bất 過quá 一nhất 切thiết 種chủng 受thọ 等đẳng 類loại 。 是thị 故cố 說thuyết 彼bỉ 。 但đãn 是thị 色sắc 出xuất 離ly 非phi 受thọ 等đẳng 。 由do 有hữu 不bất 說thuyết 出xuất 離ly 有hữu 者giả 。 由do 有hữu 不bất 得đắc 出xuất 離ly 有hữu 故cố 。 不bất 能năng 出xuất 離ly 一nhất 切thiết 有hữu 。 及cập 永vĩnh 出xuất 離ly 有hữu 故cố 。


復phục 次thứ 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 於ư 色sắc 定định 中trung 。 說thuyết 言ngôn 於ư 色sắc 定định 中trung 。 若nhược 有hữu 色sắc 類loại 乃nãi 至chí 識thức 類loại 。 於ư 無vô 色sắc 定định 中trung 。 說thuyết 言ngôn 於ư 無vô 色sắc 定định 中trung 。 若nhược 有hữu 受thọ 類loại 乃nãi 至chí 識thức 類loại 。 於ư 無vô 色sắc 界giới 。 若nhược 有hữu 色sắc 類loại 。 云vân 何hà 不bất 說thuyết 。 若nhược 有hữu 色sắc 類loại 言ngôn 耶da 。 是thị 故cố 偈kệ 曰viết 。 無vô 色sắc 定định 無vô 色sắc 。 釋thích 曰viết 。 由do 此thử 二nhị 證chứng 應ưng 知tri 。 於ư 無vô 色sắc 界giới 。 必tất 定định 無vô 色sắc 。 說thuyết 有hữu 色sắc 者giả 。 此thử 是thị 邪tà 言ngôn 。 與dữ 理lý 相tương 違vi 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 於ư 彼bỉ 中trung 無vô 量lượng 劫kiếp 色sắc 相tướng 續tục 已dĩ 斷đoạn 絕tuyệt 。 後hậu 從tùng 彼bỉ 退thoái 時thời 。 色sắc 云vân 何hà 更cánh 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。 更cánh 生sanh 色sắc 從tùng 心tâm 。 釋thích 曰viết 。 色sắc 從tùng 心tâm 更cánh 生sanh 。 昔tích 時thời 色sắc 報báo 因nhân 。 所sở 熏huân 習tập 故cố 。 此thử 心tâm 有hữu 功công 能năng 生sanh 於ư 今kim 色sắc 。 若nhược 不bất 依y 止chỉ 色sắc 。 心tâm 云vân 何hà 得đắc 生sanh 起khởi 。 云vân 何hà 不bất 得đắc 生sanh 起khởi 。 此thử 中trung 非phi 所sở 曾tằng 見kiến 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 離ly 段đoạn 食thực 。 於ư 色sắc 界giới 中trung 。 不bất 應ưng 得đắc 生sanh 起khởi 。


何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 中trung 非phi 所sở 曾tằng 見kiến 故cố 。 於ư 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 此thử 依y 止chỉ 能năng 令linh 彼bỉ 心tâm 相tương 續tục 生sanh 起khởi 。 說thuyết 此thử 義nghĩa 已dĩ 。


復phục 次thứ 此thử 義nghĩa 今kim 當đương 說thuyết 。 為vi 空không 無vô 邊biên 入nhập 等đẳng 必tất 定định 以dĩ 空không 等đẳng 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 說thuyết 彼bỉ 以dĩ 此thử 名danh 。 為vi 不bất 爾nhĩ 非phi 。 此thử 云vân 何hà 前tiền 三tam 者giả 。 偈kệ 曰viết 。 空không 無vô 邊biên 及cập 識thức 。 無vô 邊biên 無vô 所sở 有hữu 。 由do 加gia 行hành 立lập 名danh 。 釋thích 曰viết 。 空không 無vô 邊biên 識thức 無vô 邊biên 無vô 所sở 有hữu 。 彼bỉ 作tác 如như 此thử 思tư 惟duy 。 得đắc 修tu 觀quán 行hành 。 因nhân 此thử 加gia 行hành 。 是thị 故cố 彼bỉ 如như 次thứ 第đệ 得đắc 此thử 三tam 名danh 。 偈kệ 曰viết 。 昧muội 故cố 非phi 想tưởng 非phi 。 釋thích 曰viết 。 由do 想tưởng 軟nhuyễn 昧muội 故cố 。 說thuyết 名danh 非phi 想tưởng 非phi 非phi 想tưởng 。


何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 想tưởng 不bất 明minh 了liễu 。 非phi 全toàn 無vô 想tưởng 。 若nhược 彼bỉ 於ư 中trung 修tu 如như 此thử 觀quán 行hành 。 想tưởng 即tức 是thị 病bệnh 。 想tưởng 即tức 是thị 癰ung 。 想tưởng 即tức 是thị 刺thứ 。 無vô 想tưởng 即tức 是thị 癡si 闇ám 。 是thị 寂tịch 靜tĩnh 。 是thị 美mỹ 妙diệu 。 謂vị 非phi 想tưởng 非phi 非phi 想tưởng 入nhập 。 雖tuy 然nhiên 不bất 由do 此thử 加gia 行hành 立lập 名danh 。 云vân 何hà 彼bỉ 執chấp 如như 此thử 觀quán 行hành 。 決quyết 定định 應ưng 。 釋thích 曰viết 。 相tương/tướng 微vi 細tế 故cố 。 此thử 義nghĩa 於ư 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 偈kệ 曰viết 。 如như 此thử 根căn 本bổn 定định 。 八bát 物vật 釋thích 曰viết 。 根căn 本bổn 定định 若nhược 約ước 實thật 法pháp 。 唯duy 有hữu 八bát 物vật 。 謂vị 四tứ 色sắc 定định 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 此thử 中trung 偈kệ 曰viết 。 有hữu 三tam 種chủng 。 七thất 。 釋thích 曰viết 。 除trừ 有hữu 頂đảnh 所sở 餘dư 七thất 定định 。 各các 有hữu 三tam 種chủng 。 何hà 者giả 為vi 三tam 。 偈kệ 曰viết 。 有hữu 噉đạm 清thanh 淨tịnh 。 無vô 流lưu 。 釋thích 曰viết 。 此thử 七thất 定định 有hữu 與dữ 噉đạm 味vị 相tương 應ứng 。 有hữu 清thanh 淨tịnh 有hữu 無vô 流lưu 。 偈kệ 曰viết 。 第đệ 八bát 二nhị 。 釋thích 曰viết 。 第đệ 八bát 是thị 有hữu 頂đảnh 。 此thử 定định 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 與dữ 噉đạm 味vị 相tương 應ứng 。 有hữu 清thanh 淨tịnh 無vô 無vô 流lưu 。


復phục 次thứ 此thử 中trung 偈kệ 曰viết 。 噉đạm 味vị 相tương 應ứng 定định 。 有hữu 愛ái 。 釋thích 曰viết 。 噉đạm 味vị 謂vị 貪tham 愛ái 味vị 。 是thị 定định 所sở 有hữu 功công 德đức 。 緣duyên 此thử 起khởi 愛ái 欲dục 心tâm 。 愛ái 欲dục 即tức 是thị 能năng 噉đạm 故cố 。 說thuyết 貪tham 愛ái 所sở 染nhiễm 污ô 定định 。 名danh 與dữ 噉đạm 味vị 相tương 應ứng 。 偈kệ 曰viết 。 世thế 間gian 淨tịnh 。 清thanh 淨tịnh 。 釋thích 曰viết 。 世thế 間gian 定định 法pháp 若nhược 善thiện 為vi 性tánh 。 說thuyết 名danh 清thanh 淨tịnh 。 與dữ 無vô 貪tham 等đẳng 白bạch 淨tịnh 法pháp 相tướng 應ưng 故cố 。


復phục 次thứ 此thử 中trung 何hà 定định 是thị 噉đạm 味vị 相tương 應ứng 所sở 噉đạm 。 偈kệ 曰viết 。 是thị 堪kham 噉đạm 。 釋thích 曰viết 。 是thị 所sở 堪kham 噉đạm 即tức 是thị 清thanh 淨tịnh 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 法pháp 。 此thử 法pháp 是thị 彼bỉ 所sở 噉đạm 。 必tất 從tùng 一nhất 剎sát 那na 等đẳng 已dĩ 滅diệt 。 若nhược 是thị 所sở 噉đạm 則tắc 已dĩ 出xuất 。 彼bỉ 能năng 噉đạm 即tức 是thị 所sở 修tu 觀quán 偈kệ 曰viết 。 出xuất 世thế 定định 無vô 流lưu 。 釋thích 曰viết 。 出xuất 世thế 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 法pháp 。 是thị 名danh 無vô 流lưu 。 此thử 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 法pháp 中trung 。 唯duy 四tứ 持trì 訶ha 那na 有hữu 分phần/phân 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 無vô 分phần/phân 。 此thử 中trung 偈kệ 曰viết 。 於ư 初sơ 有hữu 五ngũ 分phần/phân 。 釋thích 曰viết 。 初sơ 持trì 訶ha 那na 中trung 有hữu 五ngũ 分phần/phân 。 五ngũ 者giả 偈kệ 曰viết 。 覺giác 觀quán 喜hỷ 樂lạc 住trụ 。 釋thích 曰viết 。 覺giác 觀quán 喜hỷ 樂lạc 善thiện 一nhất 類loại 。 此thử 五ngũ 於ư 定định 能năng 引dẫn 治trị 安an 。 依y 體thể 故cố 說thuyết 為vi 五ngũ 分phần/phân 。 此thử 五ngũ 分phần/phân 中trung 第đệ 五ngũ 彼bỉ 說thuyết 亦diệc 定định 亦diệc 分phần/phân 。 所sở 餘dư 但đãn 分phần/phân 非phi 定định 。 若nhược 實thật 說thuyết 如như 四tứ 分phần/phân 軍quân 。 五ngũ 分phần/phân 持trì 訶ha 那na 亦diệc 爾nhĩ 。 偈kệ 曰viết 。 熹# 等đẳng 及cập 內nội 淨tịnh 。 於ư 第đệ 二nhị 四tứ 分phần/phân 。 釋thích 曰viết 。 於ư 第đệ 二nhị 持trì 訶ha 那na 有hữu 四tứ 分phần/phân 。 一nhất 內nội 澄trừng 淨tịnh 。 二nhị 熹# 。 三tam 樂nhạo/nhạc/lạc 。 四tứ 善thiện 一nhất 類loại 。 此thử 四tứ 應ưng 知tri 如như 前tiền 。 偈kệ 曰viết 。 第đệ 三tam 有hữu 五ngũ 分phần/phân 。 捨xả 念niệm 慧tuệ 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 。 釋thích 曰viết 。 於ư 第đệ 三tam 持trì 訶ha 那na 有hữu 五ngũ 分phần/phân 。 一nhất 捨xả 二nhị 念niệm 三tam 慧tuệ 四tứ 樂nhạo/nhạc/lạc 五ngũ 住trụ 住trụ 即tức 是thị 善thiện 一nhất 類loại 。


何hà 以dĩ 故cố 。 住trụ 是thị 三Tam 摩Ma 提Đề 別biệt 名danh 故cố 。 如như 經kinh 言ngôn 。 何hà 者giả 為vi 三tam 摩ma 提đề 。 是thị 心tâm 住trụ 於ư 正chánh 境cảnh 於ư 正chánh 位vị 由do 此thử 經Kinh 故cố 。 知tri 住trụ 是thị 三Tam 摩Ma 提Đề 別biệt 名danh 。 偈kệ 曰viết 。 最tối 後hậu 有hữu 四tứ 分phần/phân 。 中trung 受thọ 捨xả 念niệm 住trụ 。 釋thích 曰viết 。 第đệ 四tứ 持trì 訶ha 那na 是thị 最tối 後hậu 。 於ư 中trung 有hữu 四tứ 分phần/phân 。 謂vị 非phi 苦khổ 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 捨xả 清thanh 淨tịnh 念niệm 清thanh 淨tịnh 善thiện 一nhất 類loại 。 若nhược 依y 如như 此thử 文văn 。 定định 分phần/phân 有hữu 十thập 八bát 。 初sơ 定định 三tam 定định 各các 有hữu 五ngũ 分phần/phân 。 二nhị 定định 四tứ 定định 各các 有hữu 四tứ 分phần/phân 故cố 。 如như 此thử 數số 由do 名danh 立lập 。 若nhược 由do 實thật 物vật 。 偈kệ 曰viết 。 實thật 物vật 有hữu 十thập 一nhất 。 釋thích 曰viết 。 初sơ 定định 分phần/phân 有hữu 五ngũ 。 於ư 第đệ 二nhị 內nội 澄trừng 淨tịnh 增tăng 。 於ư 第đệ 三tam 捨xả 念niệm 慧tuệ 樂nhạo/nhạc/lạc 增tăng 。 於ư 第đệ 四tứ 非phi 苦khổ 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 增tăng 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 有hữu 十thập 一nhất 。 是thị 故cố 說thuyết 。 若nhược 分phần/phân 在tại 於ư 初sơ 定định 。 於ư 第đệ 二nhị 為vi 是thị 分phần/phân 不phủ 。 有hữu 四tứ 句cú 。 第đệ 一nhất 句cú 是thị 覺giác 觀quán 。 第đệ 二nhị 句cú 是thị 內nội 澄trừng 淨tịnh 。 第đệ 三tam 句cú 是thị 喜hỷ 樂lạc 善thiện 一nhất 類loại 。 第đệ 四tứ 句cú 除trừ 前tiền 所sở 說thuyết 是thị 餘dư 法pháp 。 如như 此thử 一nhất 切thiết 定định 分phần/phân 。 皆giai 應ưng 以dĩ 四tứ 句cú 更cánh 互hỗ 相tương 攝nhiếp 。 云vân 何hà 於ư 第đệ 三tam 定định 中trung 。 說thuyết 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 別biệt 物vật 。 由do 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 於ư 第đệ 三tam 定định 成thành 受thọ 樂lạc 。 於ư 前tiền 二nhị 定định 中trung 。 偈kệ 曰viết 。 輕khinh 安an 樂lạc 前tiền 二nhị 。 釋thích 曰viết 。 於ư 第đệ 一nhất 第đệ 二nhị 定định 。 是thị 輕khinh 安an 說thuyết 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 於ư 前tiền 二nhị 輕khinh 安an 樂lạc 。 於ư 第đệ 三tam 是thị 受thọ 樂lạc 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 成thành 。 前tiền 二nhị 持trì 訶ha 那na 。 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 不bất 相tương 應ứng 故cố 。


何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 前tiền 二nhị 定định 中trung 所sở 說thuyết 樂nhạo/nhạc/lạc 。 不bất 應ưng 成thành 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 。 入nhập 觀quán 人nhân 五ngũ 識thức 不bất 有hữu 故cố 。 不bất 可khả 立lập 為vi 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 已dĩ 說thuyết 為vi 喜hỷ 故cố 。 喜hỷ 者giả 謂vị 心tâm 踊dũng 躍dược 。 喜hỷ 樂lạc 二nhị 種chủng 。 一nhất 時thời 俱câu 生sanh 。 無vô 如như 此thử 義nghĩa 。 喜hỷ 樂lạc 或hoặc 於ư 定định 中trung 遞đệ 互hỗ 生sanh 起khởi 。 此thử 不bất 可khả 執chấp 。 由do 說thuyết 定định 有hữu 五ngũ 分phần/phân 故cố 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 於ư 前tiền 三tam 定định 中trung 。 心tâm 地địa 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 皆giai 悉tất 不bất 有hữu 。 但đãn 安an 立lập 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 以dĩ 為vi 彼bỉ 分phần/phân 。 若nhược 爾nhĩ 經kinh 中trung 云vân 何hà 說thuyết 。 如như 此thử 經Kinh 云vân 。 何hà 者giả 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 緣duyên 能năng 起khởi 樂nhạo/nhạc/lạc 觸xúc 。 身thân 心tâm 受thọ 樂lạc 。 所sở 愛ái 勝thắng 受thọ 類loại 。 說thuyết 此thử 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 此thử 文văn 不bất 知tri 何hà 人nhân 所sở 增tăng 加gia 。


何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 部bộ 中trung 。 唯duy 有hữu 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 文văn 故cố 。 文văn 言ngôn 修tu 觀quán 人nhân 由do 身thân 正chánh 受thọ 樂lạc 。 此thử 義nghĩa 由do 自tự 名danh 所sở 說thuyết 故cố 。 若nhược 汝nhữ 執chấp 由do 心tâm 身thân 受thọ 者giả 。 若nhược 作tác 此thử 說thuyết 。 得đắc 何hà 功công 德đức 。 於ư 第đệ 四tứ 定định 輕khinh 安an 最tối 極cực 。 不bất 說thuyết 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 是thị 輕khinh 安an 隨tùy 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 故cố 。 亦diệc 得đắc 說thuyết 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 第đệ 三tam 定định 中trung 何hà 故cố 不bất 說thuyết 輕khinh 安an 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 由do 為vi 捨xả 所sở 損tổn 害hại 故cố 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 由do 捨xả 彼bỉ 增tăng 進tiến 故cố 。 品phẩm 類loại 勝thắng 前tiền 二nhị 故cố 。


復phục 次thứ 由do 經kinh 輕khinh 安an 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 有hữu 差sai 別biệt 如như 經kinh 言ngôn 。 是thị 時thời 聖thánh 弟đệ 子tử 。 從tùng 輕khinh 安an 生sanh 喜hỷ 。 由do 身thân 證chứng 已dĩ 生sanh 起khởi 。 此thử 已dĩ 於ư 其kỳ 中trung 住trụ 。 於ư 此thử 經Kinh 中trung 。 由do 別biệt 說thuyết 輕khinh 安an 及cập 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 故cố 知tri 輕khinh 安an 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 正chánh 入nhập 觀quán 人nhân 身thân 識thức 云vân 何hà 生sanh 。 此thử 不bất 相tương 違vi 。


何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 風phong 從tùng 三Tam 摩Ma 提Đề 生sanh 。 名danh 輕khinh 安an 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 相tương/tướng 符phù 。 依y 內nội 起khởi 遍biến 滿mãn 身thân 故cố 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 由do 外ngoại 散tán 亂loạn 即tức 便tiện 退thoái 定định 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 從tùng 定định 生sanh 依y 內nội 身thân 起khởi 。 由do 此thử 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 與dữ 定định 相tương 隨tùy 故cố 。 無vô 有hữu 退thoái 義nghĩa 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 身thân 識thức 起khởi 時thời 。 觀quán 行hành 人nhân 即tức 出xuất 定định 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 由do 前tiền 言ngôn 所sở 成thành 故cố 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 由do 欲dục 界giới 所sở 生sanh 身thân 根căn 。 色sắc 界giới 相tương 應ứng 觸xúc 識thức 。 不bất 應ưng 得đắc 生sanh 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 自tự 輕khinh 安an 識thức 生sanh 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 身thân 根căn 所sở 領lãnh 觸xúc 及cập 身thân 識thức 。 應ưng 成thành 無vô 流lưu 。 勿vật 有hữu 一nhất 分phần/phân 有hữu 流lưu 一nhất 分phần/phân 無vô 流lưu 。 由do 說thuyết 身thân 輕khinh 安an 為vi 覺giác 分phần/phân 。 是thị 義nghĩa 可khả 然nhiên 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 由do 隨tùy 順thuận 覺giác 分phần/phân 故cố 。 說thuyết 為vi 覺giác 分phần/phân 。 無vô 流lưu 義nghĩa 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 此thử 執chấp 與dữ 經kinh 相tương 違vi 。 經Kinh 云vân 。 何hà 者giả 名danh 有hữu 流lưu 法pháp 。 一nhất 切thiết 眼nhãn 根căn 乃nãi 至chí 觸xúc 塵trần 。 是thị 故cố 相tương 違vi 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 由do 依y 別biệt 觸xúc 身thân 識thức 別biệt 意ý 說thuyết 故cố 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 於ư 無vô 流lưu 法pháp 。 無vô 一nhất 分phần/phân 有hữu 流lưu 一nhất 分phần/phân 無vô 流lưu 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 不bất 俱câu 時thời 起khởi 故cố 。 於ư 中trung 復phục 有hữu 何hà 失thất 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 及cập 喜hỷ 不bất 並tịnh 起khởi 故cố 。 初sơ 定định 應ưng 無vô 五ngũ 分phần/phân 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 依y 應ưng 有hữu 義nghĩa 說thuyết 故cố 。 譬thí 如như 說thuyết 覺giác 觀quán 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 此thử 義nghĩa 未vị 成thành 。 由do 譬thí 不bất 成thành 就tựu 故cố 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 由do 麁thô 細tế 二nhị 心tâm 一nhất 時thời 相tương 違vi 故cố 。 由do 汝nhữ 不bất 說thuyết 此thử 義nghĩa 中trung 過quá 失thất 故cố 。 是thị 故cố 於ư 初sơ 定định 五ngũ 分phần/phân 中trung 。 由do 減giảm 二nhị 三tam 四tứ 分phần/phân 故cố 。 安an 立lập 第đệ 二nhị 定định 等đẳng 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 於ư 初sơ 定định 說thuyết 有hữu 五ngũ 分phần/phân 。 為vi 欲dục 減giảm 前tiền 安an 立lập 後hậu 定định 故cố 。 是thị 故cố 不bất 減giảm 想tưởng 等đẳng 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 。 云vân 何hà 唯duy 五ngũ 為vi 分phần/phân 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 由do 有hữu 益ích 故cố 立lập 別biệt 分phần/phân 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 覺giác 觀quán 二nhị 法pháp 。 於ư 念niệm 慧tuệ 中trung 最tối 有hữu 益ích 故cố 。 有hữu 諸chư 部bộ 師sư 。 作tác 如như 此thử 諍tranh 論luận 。 宿túc 舊cựu 諸chư 師sư 。 不bất 說thuyết 如như 此thử 不bất 隨tùy 。 可khả 知tri 所sở 有hữu 法pháp 立lập 為vi 定định 分phần/phân 。 是thị 故cố 彼bỉ 執chấp 應ưng 須tu 思tư 量lượng 。 何hà 法pháp 名danh 內nội 澄trừng 淨tịnh 。 覺giác 觀quán 散tán 動động 滅diệt 離ly 故cố 。 相tương 續tục 清thanh 淨tịnh 流lưu 。 說thuyết 名danh 內nội 澄trừng 淨tịnh 。


何hà 以dĩ 故cố 。 如như 江giang 有hữu 浪lãng 。 由do 覺giác 觀quán 散tán 動động 故cố 。 此thử 相tương 續tục 生sanh 起khởi 。 不bất 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 若nhược 爾nhĩ 此thử 非phi 別biệt 物vật 。 云vân 何hà 由do 此thử 實thật 物vật 定định 分phần/phân 有hữu 十thập 一nhất 。 是thị 故cố 偈kệ 曰viết 。 信tín 根căn 內nội 淨tịnh 。 釋thích 曰viết 。 有hữu 別biệt 物vật 謂vị 信tín 根căn 。 此thử 人nhân 由do 得đắc 第đệ 二nhị 定định 地địa 故cố 。 於ư 出xuất 離ly 寂tịch 靜tĩnh 地địa 中trung 。 生sanh 起khởi 決quyết 信tín 故cố 。 此thử 中trung 說thuyết 信tín 根căn 。 為vi 內nội 澄trừng 淨tịnh 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 覺giác 觀quán 三Tam 摩Ma 提Đề 內nội 澄trừng 淨tịnh 。 悉tất 非phi 別biệt 物vật 。 若nhược 彼bỉ 非phi 實thật 別biệt 物vật 。 云vân 何hà 成thành 心tâm 法pháp 。 心tâm 位vị 差sai 別biệt 。 有hữu 時thời 說thuyết 為vi 心tâm 法pháp 。 由do 心tâm 成thành 故cố 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 悉tất 檀đàn 。 不bất 說thuyết 如như 此thử 。 是thị 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 喜hỷ 者giả 是thị 適thích 心tâm 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 可khả 知tri 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 。 欲dục 以dĩ 何hà 法pháp 為vi 別biệt 。 如như 別biệt 部bộ 所sở 許hứa 。 別biệt 部bộ 云vân 何hà 許hứa 。 彼bỉ 執chấp 有hữu 別biệt 心tâm 法pháp 名danh 喜hỷ 適thích 心tâm 。 是thị 三tam 定định 中trung 樂nhạo/nhạc/lạc 。 若nhược 非phi 於ư 三tam 定định 中trung 樂nhạo/nhạc/lạc 應ưng 成thành 適thích 心tâm 。 偈kệ 曰viết 。 喜hỷ 。 適thích 心tâm 由do 二nhị 證chứng 。 釋thích 曰viết 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 於ư 毘tỳ 波ba 利lợi 多đa 經kinh 中trung 說thuyết 。 第đệ 三tam 定định 已dĩ 於ư 中trung 先tiên 生sanh 適thích 心tâm 。 根căn 滅diệt 盡tận 無vô 餘dư 。 於ư 第đệ 四tứ 定định 中trung 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 滅diệt 盡tận 無vô 餘dư 。 佛Phật 復phục 於ư 餘dư 經kinh 中trung 說thuyết 。 由do 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 苦khổ 根căn 滅diệt 故cố 。 於ư 前tiền 憂ưu 根căn 適thích 心tâm 根căn 滅diệt 故cố 。 廣quảng 說thuyết 如như 經kinh 。 由do 此thử 二nhị 證chứng 。 於ư 第đệ 三tam 定định 中trung 。 必tất 定định 無vô 有hữu 適thích 心tâm 根căn 。 是thị 故cố 喜hỷ 根căn 即tức 是thị 適thích 心tâm 根căn 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 如như 清thanh 淨tịnh 定định 中trung 所sở 說thuyết 分phần/phân 。 於ư 染nhiễm 污ô 定định 為vi 有hữu 不phủ 。 不bất 有hữu 何hà 分phần/phân 於ư 彼bỉ 不bất 有hữu 。 偈kệ 曰viết 。 染nhiễm 污ô 無vô 喜hỷ 樂lạc 。 內nội 澄trừng 淨tịnh 念niệm 慧tuệ 。 及cập 捨xả 念niệm 清thanh 淨tịnh 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 定định 有hữu 染nhiễm 污ô 。 初sơ 定định 無vô 寂tịch 。 離ly 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 不bất 能năng 寂tịch 離ly 惑hoặc 故cố 。 第đệ 二nhị 定định 無vô 內nội 澄trừng 淨tịnh 。 由do 惑hoặc 所sở 染nhiễm 濁trược 故cố 。 第đệ 三tam 定định 無vô 念niệm 慧tuệ 。 由do 染nhiễm 污ô 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 亂loạn 故cố 。 第đệ 四tứ 定định 無vô 捨xả 清thanh 淨tịnh 念niệm 。 清thanh 淨tịnh 由do 與dữ 惑hoặc 相tương 應ứng 故cố 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 唯duy 如như 此thử 。 偈kệ 曰viết 。 餘dư 說thuyết 無vô 輕khinh 捨xả 釋thích 曰viết 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 初sơ 定định 二nhị 定định 。 若nhược 有hữu 染nhiễm 污ô 則tắc 無vô 輕khinh 安an 。 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 定định 。 若nhược 有hữu 染nhiễm 污ô 則tắc 無vô 捨xả 。 由do 此thử 二nhị 法pháp 。 是thị 善thiện 大đại 地địa 故cố 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 三tam 定định 有hữu 動động 變biến 。 由do 有hữu 過quá 失thất 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 離ly 八bát 過quá 失thất 故cố 。 說thuyết 第đệ 四tứ 不bất 動động 。 釋thích 曰viết 何hà 者giả 為vi 八bát 過quá 失thất 。 偈kệ 曰viết 。 覺giác 觀quán 及cập 二nhị 息tức 。 餘dư 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 四tứ 種chủng 。 釋thích 曰viết 。 覺giác 觀quán 樂nhạo/nhạc/lạc 苦khổ 喜hỷ 憂ưu 。 出xuất 息tức 入nhập 息tức 。 此thử 八bát 是thị 諸chư 定định 過quá 失thất 。 此thử 八bát 過quá 失thất 中trung 隨tùy 一nhất 過quá 失thất 。 於ư 第đệ 四tứ 定định 中trung 無vô 。 是thị 故cố 唯duy 說thuyết 。 第đệ 四tứ 定định 為vi 不bất 動động 。 覺giác 觀quán 喜hỷ 樂lạc 等đẳng 所sở 不bất 能năng 動động 變biến 故cố 。 故cố 經kinh 中trung 說thuyết 。 第đệ 四tứ 定định 為vi 不bất 動động 。 譬thí 如như 內nội 密mật 室thất 無vô 風phong 燈đăng 光quang 。 餘dư 師sư 說thuyết 如như 此thử 。 於ư 前tiền 二nhị 定định 。 說thuyết 有hữu 適thích 心tâm 受thọ 。 由do 與dữ 喜hỷ 相tương 應ứng 故cố 。 第đệ 三tam 樂nhạo/nhạc/lạc 第đệ 四tứ 捨xả 。 如như 修tu 觀quán 定định 中trung 受thọ 。 於ư 生sanh 得đắc 定định 中trung 受thọ 為vi 如như 此thử 不phủ 。 非phi 此thử 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。 喜hỷ 受thọ 樂lạc 捨xả 受thọ 。 捨xả 受thọ 及cập 喜hỷ 受thọ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 捨xả 及cập 捨xả 受thọ 。 生sanh 得đắc 定định 諸chư 受thọ 。 釋thích 曰viết 。 於ư 初sơ 生sanh 得đắc 定định 中trung 有hữu 三tam 受thọ 。 一nhất 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 與dữ 三tam 識thức 俱câu 起khởi 。 二nhị 喜hỷ 受thọ 以dĩ 意ý 識thức 為vi 地địa 。 三tam 捨xả 受thọ 與dữ 四tứ 識thức 相tương 應ứng 起khởi 。 於ư 第đệ 二nhị 生sanh 得đắc 定định 中trung 有hữu 二nhị 受thọ 。 謂vị 喜hỷ 及cập 捨xả 。 此thử 二nhị 以dĩ 意ý 識thức 為vi 地địa 。 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 餘dư 識thức 不bất 有hữu 故cố 。 於ư 第đệ 三tam 生sanh 得đắc 定định 中trung 有hữu 二nhị 受thọ 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 捨xả 。 此thử 二nhị 以dĩ 意ý 識thức 為vi 地địa 。 於ư 第đệ 四tứ 生sanh 得đắc 定định 中trung 。 唯duy 有hữu 捨xả 受thọ 。 由do 如như 此thử 義nghĩa 。 生sanh 得đắc 定định 受thọ 。 與dữ 修tu 得đắc 定định 受thọ 不bất 同đồng 。 於ư 第đệ 二nhị 定định 等đẳng 。 若nhược 無vô 三tam 識thức 及cập 覺giác 。 彼bỉ 眾chúng 生sanh 云vân 何hà 得đắc 見kiến 聞văn 觸xúc 。 彼bỉ 復phục 云vân 何hà 。 得đắc 起khởi 有hữu 教giáo 身thân 口khẩu 業nghiệp 。 不bất 說thuyết 於ư 彼bỉ 受thọ 生sanh 眾chúng 生sanh 眼nhãn 識thức 等đẳng 不bất 有hữu 。 雖tuy 有hữu 。 不bất 屬thuộc 二nhị 定định 等đẳng 地địa 。 此thử 云vân 何hà 偈kệ 曰viết 。 眼nhãn 耳nhĩ 身thân 三tam 識thức 。 身thân 口khẩu 業nghiệp 緣duyên 起khởi 。 二nhị 等đẳng 初sơ 定định 得đắc 。 釋thích 曰viết 。 眼nhãn 等đẳng 三tam 識thức 。 及cập 能năng 起khởi 有hữu 教giáo 業nghiệp 識thức 。 於ư 第đệ 二nhị 定định 等đẳng 雖tuy 不bất 有hữu 。 彼bỉ 能năng 令linh 現hiện 前tiền 。 譬thí 如như 變biến 化hóa 心tâm 。 彼bỉ 由do 此thử 識thức 能năng 見kiến 聞văn 觸xúc 。 及cập 能năng 起khởi 有hữu 教giáo 業nghiệp 。 偈kệ 曰viết 。 此thử 無vô 染nhiễm 無vô 記ký 。 釋thích 曰viết 。 此thử 四tứ 識thức 無vô 染nhiễm 污ô 亦diệc 無vô 記ký 。 第đệ 二nhị 定định 等đẳng 眾chúng 生sanh 所sở 引dẫn 四tứ 識thức 令linh 現hiện 前tiền 。 此thử 四tứ 識thức 應ưng 知tri 以dĩ 初sơ 定định 為vi 地địa 。 非phi 有hữu 染nhiễm 污ô 。 由do 彼bỉ 離ly 欲dục 下hạ 地địa 故cố 。 非phi 善thiện 下hạ 劣liệt 品phẩm 故cố 。 說thuyết 定định 事sự 已dĩ 。


復phục 次thứ 清thanh 淨tịnh 等đẳng 四tứ 色sắc 定định 。 及cập 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 至chí 得đắc 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。 不bất 得đắc 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 由do 離ly 欲dục 及cập 生sanh 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 不bất 至chí 得đắc 彼bỉ 。 此thử 人nhân 能năng 得đắc 清thanh 淨tịnh 四tứ 色sắc 定định 及cập 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 或hoặc 由do 離ly 欲dục 下hạ 地địa 。 或hoặc 由do 受thọ 生sanh 下hạ 地địa 。 除trừ 有hữu 頂đảnh 。


何hà 以dĩ 故cố 。 清thanh 淨tịnh 有hữu 頂đảnh 。 不bất 由do 受thọ 生sanh 得đắc 故cố 。 不bất 得đắc 者giả 此thử 言ngôn 云vân 何hà 。 若nhược 人nhân 未vị 曾tằng 得đắc 。 及cập 捨xả 至chí 得đắc 。 由do 加gia 行hành 能năng 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 或hoặc 得đắc 決quyết 擇trạch 分phần/phân 清thanh 淨tịnh 。 由do 退thoái 故cố 得đắc 退thoái 分phần/phân 定định 。 是thị 故cố 毘tỳ 婆bà 沙sa 中trung 說thuyết 此thử 言ngôn 。 為vi 有hữu 如như 此thử 不phủ 。 或hoặc 由do 離ly 欲dục 至chí 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 定định 。 或hoặc 由do 離ly 欲dục 棄khí 捨xả 清thanh 淨tịnh 定định 。 由do 退thoái 墮đọa 及cập 受thọ 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 說thuyết 有hữu 約ước 退thoái 墮đọa 分phần/phân 初sơ 定định 。 論luận 此thử 六lục 義nghĩa 。


何hà 以dĩ 故cố 。 由do 離ly 欲dục 得đắc 此thử 故cố 。 由do 離ly 欲dục 大đại 梵Phạm 處xứ 棄khí 捨xả 此thử 故cố 。 由do 退thoái 墮đọa 大đại 梵Phạm 處xứ 離ly 欲dục 得đắc 此thử 故cố 。 由do 退thoái 墮đọa 離ly 欲dục 欲dục 界giới 棄khí 捨xả 此thử 故cố 。 由do 捨xả 上thượng 大đại 梵Phạm 處xứ 受thọ 生sanh 得đắc 此thử 故cố 。 由do 從tùng 此thử 退thoái 墮đọa 受thọ 生sanh 欲dục 界giới 棄khí 捨xả 此thử 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 無vô 流lưu 由do 離ly 欲dục 。 釋thích 曰viết 。 不bất 得đắc 得đắc 此thử 言ngôn 流lưu 。 若nhược 人nhân 已dĩ 曾tằng 得đắc 。 由do 盡tận 智trí 更cánh 得đắc 無Vô 學Học 無vô 流lưu 。 若nhược 由do 修tu 練luyện 根căn 道đạo 。 或hoặc 得đắc 有hữu 學học 。 或hoặc 得đắc 無Vô 學Học 。 為vi 不bất 如như 此thử 耶da 。 由do 入nhập 正chánh 定định 聚tụ 。 初sơ 得đắc 無vô 流lưu 。 次thứ 第đệ 修tu 觀quán 人nhân 。 不bất 必tất 定định 由do 未vị 曾tằng 得đắc 得đắc 此thử 無vô 流lưu 定định 。 如như 必tất 定định 應ưng 得đắc 。 是thị 今kim 所sở 說thuyết 。 偈kệ 曰viết 。 染nhiễm 污ô 退thoái 生sanh 得đắc 。 釋thích 曰viết 。 不bất 得đắc 得đắc 此thử 言ngôn 流lưu 。 由do 退thoái 得đắc 者giả 。 若nhược 人nhân 退thoái 此thử 離ly 欲dục 。 更cánh 還hoàn 得đắc 此thử 。 由do 受thọ 生sanh 得đắc 者giả 。 從tùng 上thượng 地địa 更cánh 生sanh 下hạ 地địa 。


復phục 次thứ 從tùng 何hà 定định 法pháp 。 後hậu 幾kỷ 種chủng 定định 次thứ 第đệ 得đắc 生sanh 。 從tùng 無vô 流lưu 初sơ 定định 。 後hậu 有hữu 六lục 定định 。 無vô 間gian 得đắc 生sanh 。 於ư 自tự 地địa 清thanh 淨tịnh 定định 無vô 流lưu 定định 為vi 二nhị 。 於ư 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 定định 。 亦diệc 各các 有hữu 二nhị 。 從tùng 無vô 所sở 有hữu 入nhập 後hậu 次thứ 第đệ 生sanh 有hữu 七thất 。 於ư 自tự 地địa 清thanh 淨tịnh 無vô 流lưu 為vi 二nhị 。 識thức 無vô 邊biên 入nhập 。 空không 無vô 邊biên 入nhập 。 亦diệc 各các 有hữu 二nhị 。 於ư 有hữu 頂đảnh 但đãn 有hữu 清thanh 淨tịnh 無vô 無vô 流lưu 。 從tùng 第đệ 二nhị 定định 。 後hậu 次thứ 第đệ 生sanh 有hữu 八bát 。 於ư 自tự 地địa 清thanh 淨tịnh 無vô 流lưu 為vi 二nhị 。 於ư 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 及cập 初sơ 定định 。 亦diệc 各các 有hữu 二nhị 。 從tùng 識thức 無vô 邊biên 入nhập 後hậu 次thứ 第đệ 生sanh 有hữu 九cửu 。 自tự 地địa 有hữu 二nhị 。 空không 無vô 邊biên 入nhập 及cập 第đệ 四tứ 定định 有hữu 四tứ 。 無vô 所sở 有hữu 入nhập 及cập 有hữu 頂đảnh 有hữu 三tam 。 由do 如như 此thử 方phương 。 所sở 餘dư 色sắc 無vô 色sắc 定định 次thứ 第đệ 十thập 十thập 定định 法pháp 。 應ưng 如như 此thử 知tri 。 此thử 中trung 是thị 略lược 攝nhiếp 。 偈kệ 曰viết 。 從tùng 第đệ 三tam 上thượng 下hạ 無vô 流lưu 後hậu 善thiện 生sanh 。 釋thích 曰viết 。 由do 說thuyết 善thiện 性tánh 清thanh 淨tịnh 及cập 無vô 流lưu 皆giai 彼bỉ 攝nhiếp 。 同đồng 是thị 善thiện 性tánh 故cố 。 無vô 流lưu 定định 法pháp 後hậu 次thứ 第đệ 。 或hoặc 依y 自tự 地địa 二nhị 種chủng 定định 法pháp 生sanh 。 謂vị 清thanh 淨tịnh 無vô 流lưu 。 或hoặc 上thượng 地địa 下hạ 地địa 。 乃nãi 至chí 第đệ 三tam 亦diệc 爾nhĩ 。


何hà 以dĩ 故cố 。 超siêu 修tu 觀quán 人nhân 過quá 第đệ 三tam 處xứ 求cầu 超siêu 不bất 得đắc 成thành 。 云vân 何hà 如như 此thử 。 由do 過quá 遠viễn 故cố 。 從tùng 類loại 智trí 次thứ 第đệ 能năng 修tu 無vô 色sắc 定định 觀quán 。 從tùng 法pháp 智trí 次thứ 第đệ 不bất 得đắc 如như 此thử 。 以dĩ 下hạ 地địa 依y 止chỉ 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 如như 說thuyết 從tùng 無vô 流lưu 次thứ 第đệ 生sanh 諸chư 定định 。 所sở 餘dư 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 偈kệ 曰viết 。 從tùng 淨tịnh 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 長trường/trưởng 染nhiễm 污ô 自tự 地địa 。 釋thích 曰viết 。 此thử 中trung 生sanh 自tự 地địa 染nhiễm 污ô 定định 長trường/trưởng 於ư 前tiền 。 此thử 從tùng 清thanh 淨tịnh 定định 後hậu 次thứ 第đệ 得đắc 生sanh 。 所sở 餘dư 諸chư 義nghĩa 如như 無vô 流lưu 。


何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 流lưu 定định 後hậu 。 染nhiễm 污ô 不bất 得đắc 生sanh 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 從tùng 污ô 自tự 地địa 淨tịnh 。 染nhiễm 。 釋thích 曰viết 。 從tùng 染nhiễm 污ô 定định 後hậu 次thứ 第đệ 。 於ư 自tự 地địa 清thanh 淨tịnh 及cập 染nhiễm 污ô 定định 得đắc 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。 一nhất 下hạ 地địa 淨tịnh 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 為vi 惑hoặc 所sở 逼bức 下hạ 地địa 若nhược 清thanh 淨tịnh 。 於ư 中trung 亦diệc 生sanh 尊tôn 重trọng 。 若nhược 人nhân 已dĩ 了liễu 別biệt 此thử 定định 。 謂vị 此thử 定định 染nhiễm 污ô 行hành 於ư 下hạ 地địa 定định 。 則tắc 從tùng 善thiện 行hành 於ư 善thiện 。 不bất 從tùng 染nhiễm 污ô 。 若nhược 不bất 分phân 別biệt 。 云vân 何hà 得đắc 行hành 於ư 下hạ 地địa 清thanh 淨tịnh 定định 。 由do 前tiền 引dẫn 心tâm 力lực 。


何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 人nhân 於ư 前tiền 。 有hữu 如như 此thử 欲dục 樂lạc 。 謂vị 寧ninh 得đắc 下hạ 地địa 清thanh 淨tịnh 。 不bất 用dụng 上thượng 地địa 染nhiễm 污ô 。 是thị 先tiên 意ý 欲dục 眾chúng 生sanh 相tương 續tục 。 亦diệc 能năng 隨tùy 逐trục 。 譬thí 如như 人nhân 先tiên 發phát 願nguyện 方phương 眠miên 如như 所sở 要yếu 期kỳ 時thời 即tức 覺giác 。 若nhược 無vô 流lưu 從tùng 染nhiễm 污ô 後hậu 。 一nhất 切thiết 種chủng 次thứ 第đệ 不bất 得đắc 生sanh 。 此thử 言ngôn 約ước 修tu 觀quán 時thời 說thuyết 。 謂vị 從tùng 清thanh 淨tịnh 定định 及cập 染nhiễm 污ô 定định 。 後hậu 次thứ 第đệ 自tự 地địa 染nhiễm 污ô 定định 生sanh 。 非phi 於ư 餘dư 地địa 。 偈kệ 曰viết 。 退thoái 時thời 從tùng 淨tịnh 染nhiễm 。 一nhất 切thiết 。 釋thích 曰viết 。 死tử 墮đọa 時thời 從tùng 生sanh 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 定định 。 後hậu 次thứ 第đệ 一nhất 切thiết 地địa 染nhiễm 污ô 定định 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。 染nhiễm 非phi 上thượng 釋thích 曰viết 。 從tùng 染nhiễm 污ô 四tứ 色sắc 定định 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 後hậu 死tử 墮đọa 時thời 。 次thứ 第đệ 自tự 地địa 下hạ 地địa 染nhiễm 污ô 定định 生sanh 。 非phi 上thượng 地địa 。


復phục 次thứ 非phi 從tùng 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。 定định 後hậu 無vô 流lưu 定định 生sanh 。 若nhược 爾nhĩ 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。 清thanh 淨tịnh 定định 有hữu 四tứ 。 退thoái 分phần/phân 等đẳng 。 釋thích 曰viết 。 退thoái 墮đọa 分phần/phân 。 安an 住trụ 分phần/phân 。 增tăng 進tiến 分phần/phân 。 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 清thanh 淨tịnh 定định 有hữu 此thử 四tứ 種chủng 。 有hữu 頂đảnh 有hữu 三tam 種chủng 。 除trừ 決quyết 擇trạch 分phần/phân 故cố 。 此thử 四tứ 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。 次thứ 第đệ 。 或hoặc 生sanh 自tự 上thượng 地địa 。 無vô 流lưu 隨tùy 得đắc 故cố 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 此thử 定định 功công 德đức 隨tùy 順thuận 煩phiền 惱não 生sanh 。 名danh 退thoái 墮đọa 分phần/phân 。 若nhược 此thử 定định 功công 德đức 隨tùy 順thuận 自tự 地địa 名danh 安an 住trụ 分phần/phân 。 若nhược 此thử 定định 功công 德đức 隨tùy 順thuận 上thượng 地địa 名danh 增tăng 進tiến 分phần/phân 。 若nhược 此thử 定định 功công 德đức 隨tùy 順thuận 無vô 流lưu 名danh 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 是thị 故cố 說thuyết 此thử 定định 名danh 無vô 流lưu 。 此thử 四tứ 種chủng 定định 中trung 幾kỷ 定định 從tùng 幾kỷ 定định 後hậu 次thứ 第đệ 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。 二nhị 三tam 三tam 及cập 一nhất 。 從tùng 退thoái 等đẳng 次thứ 第đệ 。 釋thích 曰viết 。 退thoái 墮đọa 分phần/phân 定định 後hậu 。 次thứ 第đệ 二nhị 定định 得đắc 生sanh 。 謂vị 退thoái 墮đọa 分phần/phân 。 及cập 安an 住trụ 分phần/phân 。 安an 住trụ 分phần/phân 定định 後hậu 。 次thứ 第đệ 三tam 定định 得đắc 生sanh 。 除trừ 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 增tăng 進tiến 分phần/phân 定định 。 後hậu 次thứ 第đệ 三tam 定định 得đắc 生sanh 。 除trừ 退thoái 墮đọa 分phần/phân 。 所sở 餘dư 次thứ 第đệ 得đắc 生sanh 。 決quyết 擇trạch 分phần/phân 定định 後hậu 。 次thứ 第đệ 一nhất 定định 得đắc 生sanh 。 謂vị 決quyết 擇trạch 分phần/phân 定định 。 修tu 超siêu 定định 觀quán 。 云vân 何hà 得đắc 成thành 。 偈kệ 曰viết 。 去khứ 來lai 於ư 二nhị 類loại 。 八bát 地địa 密mật 超siêu 一nhất 。 修tu 超siêu 諸chư 定định 觀quán 。 行hành 非phi 等đẳng 分phần/phân 三tam 。 釋thích 曰viết 。 去khứ 者giả 謂vị 次thứ 第đệ 修tu 觀quán 。 來lai 者giả 謂vị 逆nghịch 修tu 觀quán 。 於ư 二nhị 類loại 者giả 。 謂vị 有hữu 流lưu 無vô 流lưu 。 八bát 地địa 者giả 。 謂vị 四tứ 色sắc 定định 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 密mật 者giả 謂vị 上thượng 下hạ 次thứ 第đệ 。 超siêu 一nhất 者giả 謂vị 過quá 一nhất 一nhất 地địa 。 先tiên 於ư 有hữu 流lưu 八bát 地địa 。 或hoặc 順thuận 或hoặc 逆nghịch 修tu 觀quán 。 修tu 觀quán 成thành 熟thục 已dĩ 。 次thứ 於ư 七thất 無vô 流lưu 地địa 修tu 觀quán 亦diệc 爾nhĩ 。 修tu 觀quán 成thành 熟thục 已dĩ 。 後hậu 時thời 為vi 成thành 就tựu 。 於ư 修tu 自tự 在tại 故cố 。 從tùng 有hữu 流lưu 初sơ 定định 。 超siêu 入nhập 有hữu 流lưu 第đệ 三tam 定định 。 從tùng 有hữu 流lưu 第đệ 三tam 定định 。 超siêu 入nhập 空không 無vô 邊biên 入nhập 。 從tùng 空không 無vô 邊biên 入nhập 。 超siêu 入nhập 無vô 所sở 有hữu 入nhập 。 次thứ 更cánh 如như 此thử 逆nghịch 超siêu 。 若nhược 此thử 修tu 已dĩ 成thành 熟thục 。 後hậu 於ư 無vô 流lưu 定định 修tu 順thuận 逆nghịch 超siêu 一nhất 亦diệc 爾nhĩ 。 應ưng 如như 此thử 次thứ 第đệ 修tu 順thuận 逆nghịch 觀quán 為vi 超siêu 定định 加gia 行hành 。 是thị 時thời 若nhược 從tùng 有hữu 流lưu 初sơ 定định 。 能năng 入nhập 無vô 流lưu 第đệ 三tam 定định 。 從tùng 無vô 流lưu 第đệ 三tam 定định 。 能năng 入nhập 有hữu 流lưu 空không 無vô 邊biên 入nhập 。 從tùng 有hữu 流lưu 空không 無vô 邊biên 入nhập 。 能năng 入nhập 無vô 流lưu 無vô 所sở 有hữu 入nhập 。 次thứ 修tu 逆nghịch 超siêu 亦diệc 如như 此thử 。 是thị 時thời 非phi 等đẳng 分phân 第đệ 三tam 定định 中trung 去khứ 來lai 成thành 故cố 。 超siêu 修tu 定định 得đắc 成thành 。 由do 最tối 遠viễn 故cố 。 第đệ 四tứ 不bất 可khả 超siêu 修tu 。 此thử 修tu 於ư 三tam 洲châu 中trung 。 是thị 非phi 時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 所sở 修tu 得đắc 惑hoặc 滅diệt 盡tận 故cố 。 於ư 定định 有hữu 自tự 在tại 故cố 。 見kiến 至chí 聖thánh 人nhân 。 彼bỉ 根căn 雖tuy 利lợi 。 於ư 定định 若nhược 有hữu 自tự 在tại 。 彼bỉ 惑hoặc 未vị 盡tận 故cố 不bất 得đắc 修tu 。


時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 惑hoặc 雖tuy 已dĩ 盡tận 。 於ư 定định 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 亦diệc 不bất 得đắc 修tu 。 由do 何hà 依y 止chỉ 。 有hữu 幾kỷ 色sắc 定định 無vô 色sắc 定định 可khả 令linh 現hiện 前tiền 。 偈kệ 曰viết 。 自tự 下hạ 地địa 依y 止chỉ 色sắc 無vô 色sắc 。 釋thích 曰viết 有hữu 頂đảnh 定định 於ư 有hữu 頂đảnh 處xứ 可khả 修tu 令linh 現hiện 前tiền 。 於ư 下hạ 地địa 乃nãi 至chí 欲dục 界giới 皆giai 能năng 修tu 令linh 現hiện 前tiền 。 如như 判phán 有hữu 頂đảnh 。 所sở 餘dư 諸chư 定định 。 於ư 自tự 地địa 及cập 下hạ 地địa 。 皆giai 得đắc 修tu 令linh 現hiện 前tiền 。 云vân 何hà 如như 此thử 。 若nhược 人nhân 生sanh 於ư 上thượng 地địa 。 不bất 能năng 令linh 下hạ 地địa 諸chư 定định 現hiện 前tiền 。


何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 此thử 人nhân 偈kệ 曰viết 。 非phi 下hạ 。 釋thích 曰viết 。 生sanh 上thượng 地địa 人nhân 。 下hạ 地địa 定định 於ư 彼bỉ 無vô 毫hào 釐li 用dụng 。 由do 下hạ 劣liệt 被bị 輕khinh 故cố 。 說thuyết 通thông 義nghĩa 已dĩ 。 此thử 中trung 更cánh 說thuyết 別biệt 義nghĩa 。 偈kệ 曰viết 。 聖thánh 現hiện 無vô 所sở 有hữu 。 入nhập 於ư 有hữu 頂đảnh 流lưu 盡tận 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 聖thánh 人nhân 已dĩ 生sanh 有hữu 頂đảnh 。 由do 現hiện 前tiền 修tu 無vô 流lưu 無vô 所sở 有hữu 入nhập 。 至chí 得đắc 流lưu 盡tận 。 云vân 何hà 已dĩ 生sanh 有hữu 頂đảnh 。 能năng 現hiện 前tiền 修tu 無vô 流lưu 無vô 所sở 有hữu 入nhập 。 於ư 自tự 地địa 無vô 故cố 。 此thử 熟thục 所sở 悉tất 故cố 。 得đắc 現hiện 前tiền 修tu 。


復phục 次thứ 色sắc 定định 。 無vô 色sắc 定định 所sở 緣duyên 何hà 境cảnh 。 偈kệ 曰viết 。 有hữu 愛ái 自tự 有hữu 境cảnh 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 定định 與dữ 噉đạm 味vị 相tương 應ứng 。 說thuyết 名danh 有hữu 愛ái 。 緣duyên 自tự 地địa 有hữu 起khởi 。 有hữu 言ngôn 者giả 顯hiển 取thủ 有hữu 流lưu 境cảnh 。 不bất 能năng 緣duyên 下hạ 地địa 。 已dĩ 離ly 欲dục 故cố 。 不bất 能năng 緣duyên 上thượng 地địa 。 由do 諸chư 地địa 貪tham 愛ái 各các 所sở 隔cách 礙ngại 故cố 。 不bất 能năng 緣duyên 無vô 流lưu 為vi 境cảnh 。 應ưng 成thành 清thanh 淨tịnh 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 善thiện 定định 遍biến 有hữu 境cảnh 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 定định 以dĩ 善thiện 為vi 性tánh 。 謂vị 清thanh 淨tịnh 及cập 無vô 流lưu 。 此thử 定định 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 為vi 境cảnh 。 彼bỉ 境cảnh 實thật 有hữu 物vật 。 謂vị 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 偈kệ 曰viết 。 本bổn 善thiện 色sắc 無vô 色sắc 。 非phi 有hữu 流lưu 下hạ 境cảnh 。 釋thích 曰viết 。 根căn 本bổn 清thanh 淨tịnh 色sắc 定định 。 及cập 無vô 色sắc 定định 。 下hạ 地địa 有hữu 流lưu 法pháp 。 非phi 彼bỉ 境cảnh 界giới 。 緣duyên 自tự 地địa 及cập 上thượng 地địa 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 若nhược 無vô 流lưu 為vi 境cảnh 界giới 。 一nhất 切thiết 類loại 智trí 種chủng 類loại 。 是thị 彼bỉ 境cảnh 界giới 。 非phi 法pháp 智trí 種chủng 類loại 。 非phi 下hạ 地địa 滅diệt 。 若nhược 近cận 分phần/phân 定định 及cập 無vô 間gian 道đạo 。 以dĩ 下hạ 地địa 為vi 境cảnh 界giới 。 此thử 三tam 種chủng 色sắc 定định 無vô 色sắc 定định 中trung 。 何hà 定định 能năng 滅diệt 惑hoặc 。 偈kệ 曰viết 。 由do 無vô 流lưu 惑hoặc 滅diệt 。 釋thích 曰viết 。 惑hoặc 滅diệt 不bất 由do 清thanh 淨tịnh 定định 。 何hà 況huống 由do 染nhiễm 污ô 定định 。 由do 此thử 下hạ 界giới 惑hoặc 不bất 得đắc 滅diệt 。 於ư 下hạ 未vị 離ly 欲dục 故cố 。 自tự 不bất 能năng 對đối 治trị 自tự 故cố 。 是thị 故cố 不bất 能năng 。 滅diệt 自tự 地địa 惑hoặc 。 由do 最tối 勝thắng 故cố 。 不bất 能năng 滅diệt 上thượng 地địa 惑hoặc 。 但đãn 由do 無vô 流lưu 定định 得đắc 滅diệt 。


復phục 次thứ 偈kệ 曰viết 。 及cập 諸chư 定định 近cận 分phần/phân 。 釋thích 曰viết 。 由do 色sắc 無vô 色sắc 近cận 分phần/phân 清thanh 淨tịnh 定định 。 諸chư 惑hoặc 亦diệc 得đắc 滅diệt 是thị 下hạ 地địa 對đối 治trị 故cố 。 此thử 近cận 分phần/phân 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 偈kệ 曰viết 。 彼bỉ 定định 近cận 分phần/phân 八bát 。 釋thích 曰viết 。 隨tùy 一nhất 一nhất 定định 。 近cận 分phần/phân 亦diệc 爾nhĩ 。 依y 近cận 分phần/phân 得đắc 入nhập 根căn 本bổn 故cố 。 近cận 分phân 為vi 如như 根căn 本bổn 有hữu 三tam 種chủng 不phủ 。 近cận 分phần/phân 受thọ 為vi 如như 根căn 本bổn 受thọ 不phủ 。 非phi 。 偈kệ 曰viết 。 清thanh 淨tịnh 非phi 苦khổ 樂lạc 。 釋thích 曰viết 。 彼bỉ 近cận 分phần/phân 定định 。 但đãn 是thị 清thanh 淨tịnh 一nhất 類loại 。 與dữ 捨xả 受thọ 相tương 應ứng 。 由do 功công 用dụng 所sở 引dẫn 故cố 。 未vị 離ly 下hạ 地địa 厭yếm 怖bố 故cố 。 離ly 欲dục 為vi 果quả 故cố 。 是thị 故cố 唯duy 捨xả 受thọ 無vô 噉đạm 味vị 。 偈kệ 曰viết 。 初sơ 聖thánh 。 釋thích 曰viết 。 最tối 初sơ 近cận 分phần/phân 定định 。 名danh 非phi 至chí 定định 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 清thanh 淨tịnh 有hữu 無vô 流lưu 。 若nhược 由do 近cận 分phần/phân 心tâm 結kết 生sanh 。 即tức 有hữu 染nhiễm 污ô 。 若nhược 入nhập 觀quán 必tất 無vô 染nhiễm 污ô 。 由do 前tiền 已dĩ 遮già 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 餘dư 說thuyết 三tam 。 釋thích 曰viết 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 非phi 至chí 近cận 分phần/phân 定định 。 亦diệc 與dữ 噉đạm 味vị 相tương 應ứng 。 此thử 中trung 有hữu 說thuyết 。 名danh 近cận 分phần/phân 定định 。 有hữu 說thuyết 。 名danh 中trung 間gian 定định 。 此thử 二nhị 名danh 為vi 一nhất 義nghĩa 。 為vi 有hữu 別biệt 義nghĩa 。 有hữu 別biệt 義nghĩa 。


何hà 以dĩ 故cố 。 近cận 分phần/phân 者giả 是thị 離ly 欲dục 道đạo 。 偈kệ 曰viết 。 無vô 覺giác 中trung 間gian 定định 。 釋thích 曰viết 。 此thử 定định 與dữ 覺giác 不bất 相tương 應ứng 。 說thuyết 名danh 中trung 間gian 定định 。 與dữ 二nhị 定định 異dị 故cố 。 由do 勝thắng 初sơ 定định 故cố 。 於ư 初sơ 定định 中trung 不bất 立lập 。 於ư 第đệ 二nhị 定định 等đẳng 中trung 。 亦diệc 非phi 所sở 立lập 。 由do 無vô 勝thắng 類loại 故cố 。


復phục 次thứ 此thử 中trung 間gian 定định 。 有hữu 幾kỷ 種chủng 有hữu 幾kỷ 受thọ 。 偈kệ 曰viết 。 三tam 種chủng 無vô 苦khổ 樂lạc 。 釋thích 曰viết 。 此thử 定định 或hoặc 與dữ 噉đạm 味vị 相tương 應ứng 。 或hoặc 清thanh 淨tịnh 或hoặc 無vô 流lưu 。 是thị 無vô 苦khổ 無vô 樂lạc 受thọ 。 與dữ 捨xả 根căn 相tướng 應ưng 故cố 。 不bất 與dữ 喜hỷ 根căn 相tướng 應ưng 。 大đại 功công 用dụng 所sở 引dẫn 故cố 。 故cố 說thuyết 為vi 苦khổ 遲trì 速tốc 行hành 。 此thử 中trung 間gian 定định 果quả 差sai 別biệt 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。 大đại 梵Phạm 王Vương 為vi 果quả 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 修tu 習tập 。 上thượng 品phẩm 中trung 間gian 定định 。 受thọ 大đại 梵Phạm 王Vương 報báo 。


復phục 次thứ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 諸chư 定định 。 於ư 經kinh 中trung 說thuyết 有hữu 三tam 定định 。 一nhất 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 三Tam 摩Ma 提Đề 。 二nhị 無vô 覺giác 有hữu 觀quán 三Tam 摩Ma 提Đề 。 三tam 無vô 覺giác 無vô 觀quán 三Tam 摩Ma 提Đề 。 此thử 中trung 中trung 間gian 定định 。 即tức 是thị 無vô 覺giác 有hữu 觀quán 三Tam 摩Ma 提Đề 。 由do 此thử 經Kinh 第đệ 二nhị 言ngôn 所sở 證chứng 。 但đãn 遮già 覺giác 故cố 從tùng 此thử 定định 。 偈kệ 曰viết 。 有hữu 覺giác 觀quán 此thử 下hạ 。 釋thích 曰viết 。 從tùng 此thử 向hướng 下hạ 所sở 有hữu 諸chư 定định 。 悉tất 名danh 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 謂vị 初sơ 定định 及cập 依y 初sơ 定định 餘dư 定định 。 偈kệ 曰viết 。 此thử 上thượng 定định 無vô 二nhị 。 釋thích 曰viết 。 於ư 彼bỉ 中trung 無vô 二nhị 。 謂vị 過quá 中trung 間gian 定định 。 向hướng 上thượng 餘dư 定định 。 無vô 覺giác 觀quán 二nhị 。 從tùng 第đệ 二nhị 定định 近cận 分phần/phân 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 皆giai 無vô 二nhị 。


復phục 次thứ 經kinh 中trung 說thuyết 。 三Tam 摩Ma 提Đề 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 空không 定định 。 無vô 願nguyện 定định 。 無vô 相tướng 定định 。 此thử 中trung 偈kệ 曰viết 。 無vô 相tướng 應ưng 靜tĩnh 相tương/tướng 。 釋thích 曰viết 。 與dữ 滅Diệt 諦Đế 行hành 相tương/tướng 相tương 應ứng 定định 。 說thuyết 名danh 無vô 相tướng 定định 。 此thử 定định 有hữu 四tứ 行hành 相tương/tướng 。


何hà 以dĩ 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 由do 離ly 十thập 相tương/tướng 。 說thuyết 名danh 無vô 相tướng 。 此thử 定định 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 為vi 境cảnh 。 故cố 名danh 無vô 相tướng 。 十thập 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 五ngũ 塵trần 男nam 女nữ 。 三tam 有hữu 為vi 相tướng 。 是thị 名danh 十thập 相tương/tướng 。 偈kệ 曰viết 。 空không 定định 無vô 我ngã 空không 。 釋thích 曰viết 。 與dữ 無vô 我ngã 空không 二nhị 行hành 相tương/tướng 相tương 應ứng 定định 。 說thuyết 名danh 空không 定định 。 此thử 定định 有hữu 二nhị 行hành 相tương/tướng 。 偈kệ 曰viết 。 無vô 願nguyện 定định 所sở 餘dư 。 諦đế 相tướng 相tương 應ứng 故cố 。 釋thích 曰viết 。 與dữ 所sở 餘dư 諸chư 諦đế 行hành 相tương/tướng 相tương 應ứng 定định 。 說thuyết 名danh 無vô 願nguyện 定định 。 此thử 定định 有hữu 十thập 行hành 相tương/tướng 。


何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 無vô 常thường 苦khổ 及cập 彼bỉ 因nhân 生sanh 厭yếm 背bối/bội 故cố 。 於ư 道đạo 由do 栰phạt 喻dụ 義nghĩa 。 必tất 定định 應ưng 棄khí 捨xả 。 觀quán 行hành 人nhân 於ư 彼bỉ 。 生sanh 過quá 背bối/bội 意ý 故cố 。 彼bỉ 皆giai 不bất 可khả 願nguyện 。 以dĩ 彼bỉ 為vi 境cảnh 。 故cố 名danh 無vô 願nguyện 。 於ư 無vô 我ngã 空không 中trung 無vô 厭yếm 背bội 義nghĩa 。 由do 與dữ 涅Niết 槃Bàn 相tương 似tự 故cố 。 此thử 三tam 定định 有hữu 二nhị 。 偈kệ 曰viết 。 彼bỉ 清thanh 淨tịnh 無vô 垢cấu 。 釋thích 曰viết 。 此thử 三tam 定định 以dĩ 清thanh 淨tịnh 及cập 無vô 流lưu 為vi 種chủng 類loại 。 屬thuộc 世thế 出xuất 世thế 故cố 。 若nhược 世thế 間gian 定định 。 依y 十thập 一nhất 地địa 成thành 。 若nhược 出xuất 世thế 定định 。 隨tùy 無vô 流lưu 道đạo 地địa 。 偈kệ 曰viết 。 淨tịnh 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 釋thích 曰viết 。 此thử 三tam 定định 若nhược 無vô 流lưu 。 說thuyết 名danh 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 謂vị 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 無vô 願nguyện 解giải 脫thoát 門môn 。 無vô 相tướng 解giải 脫thoát 門môn 。 由do 彼bỉ 是thị 解giải 脫thoát 門môn 故cố 。 由do 別biệt 義nghĩa 於ư 彼bỉ 更cánh 說thuyết 別biệt 名danh 。 偈kệ 曰viết 。 空không 空không 等đẳng 名danh 定định 。


復phục 有hữu 三tam 別biệt 定định 。 釋thích 曰viết 。 有hữu 空không 空không 定định 。 有hữu 無vô 願nguyện 無vô 願nguyện 定định 。 有hữu 無vô 相tướng 無vô 相tướng 定định 。 以dĩ 空không 定định 等đẳng 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 彼bỉ 名danh 空không 空không 定định 等đẳng 。 於ư 中trung 偈kệ 曰viết 。 二nhị 定định 緣duyên 無Vô 學Học 。 由do 空không 無vô 常thường 相tương/tướng 。 釋thích 曰viết 。 有hữu 二nhị 別biệt 定định 。 緣duyên 無Vô 學Học 諸chư 定định 為vi 境cảnh 。 空không 空không 定định 緣duyên 無Vô 學Học 空không 定định 為vi 境cảnh 。 由do 空không 行hành 相tương/tướng 故cố 。 無vô 願nguyện 無vô 願nguyện 定định 。 緣duyên 無Vô 學Học 無vô 願nguyện 定định 為vi 境cảnh 。 由do 無vô 常thường 行hành 相tương/tướng 故cố 。 不bất 由do 苦khổ 及cập 因nhân 等đẳng 行hành 相tương/tướng 。 無vô 流lưu 法pháp 不bất 以dĩ 彼bỉ 為vi 相tương/tướng 故cố 。 不bất 由do 道Đạo 諦Đế 行hành 相tương/tướng 彼bỉ 所sở 應ưng 厭yếm 背bối/bội 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 無vô 相tướng 無vô 相tướng 定định 。 靜tĩnh 相tương/tướng 非phi 擇trạch 滅diệt 。 釋thích 曰viết 。 無vô 相tướng 無vô 相tướng 定định 。 緣duyên 無Vô 學Học 無vô 相tướng 定định 非phi 擇trạch 滅diệt 為vi 境cảnh 。 由do 寂tịch 靜tĩnh 行hành 相tương/tướng 故cố 。 不bất 由do 滅diệt 。 妙diệu 離ly 行hành 相tương/tướng 。


何hà 以dĩ 故cố 。 與dữ 無vô 常thường 滅diệt 同đồng 故cố 。 無vô 記ký 性tánh 故cố 。 非phi 永vĩnh 出xuất 離ly 故cố 。 此thử 三tam 別biệt 定định 一nhất 向hướng 。 偈kệ 曰viết 。 有hữu 流lưu 。 釋thích 曰viết 。 由do 背bối/bội 捨xả 聖thánh 道Đạo 故cố 。 彼bỉ 是thị 有hữu 流lưu 。 若nhược 無vô 流lưu 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 此thử 定định 是thị 何hà 道đạo 所sở 得đắc 。 偈kệ 曰viết 。 人nhân 。 釋thích 曰viết 。 於ư 人nhân 道đạo 中trung 。 非phi 於ư 天thiên 道đạo 。 於ư 何hà 人nhân 相tương 續tục 中trung 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。 不bất 壞hoại 。 釋thích 曰viết 。 唯duy 不bất 壞hoại 相tương/tướng 阿A 羅La 漢Hán 。 能năng 得đắc 此thử 定định 。 由do 事sự 究cứu 竟cánh 故cố 。 非phi 餘dư 阿A 羅La 漢Hán 。 此thử 定định 依y 幾kỷ 地địa 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。 七thất 近cận 分phần/phân 所sở 離ly 。 釋thích 曰viết 。 除trừ 七thất 近cận 分phần/phân 定định 。 於ư 十thập 一nhất 地địa 。 謂vị 欲dục 界giới 。 非phi 至chí 定định 。 中trung 間gian 定định 。 四tứ 色sắc 定định 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。


復phục 有hữu 經kinh 說thuyết 有hữu 四tứ 三Tam 摩Ma 提Đề 修tu 。 經Kinh 云vân 。 有hữu 三tam 摩ma 提đề 修tu 。 若nhược 修tu 若nhược 事sự 若nhược 習tập 成thành 。 為vì 得đắc 現hiện 世thế 安an 樂lạc 住trụ 。 廣quảng 說thuyết 如như 經kinh 。 此thử 中trung 偈kệ 曰viết 有hữu 別biệt 修tu 四tứ 定định 。 淨tịnh 初sơ 為vi 現hiện 樂nhạo/nhạc/lạc 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 初sơ 定định 是thị 善thiện 性tánh 類loại 。 或hoặc 清thanh 淨tịnh 或hoặc 無vô 流lưu 。 此thử 三Tam 摩Ma 提Đề 。 必tất 定định 能năng 得đắc 現hiện 世thế 安an 樂lạc 住trụ 。 初sơ 定định 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 定định 應ưng 知tri 亦diệc 然nhiên 。 不bất 必tất 定định 得đắc 未vị 來lai 安an 樂lạc 住trụ 。 或hoặc 退thoái 墮đọa 。 或hoặc 生sanh 上thượng 地địa 。 或hoặc 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 於ư 中trung 未vị 來lai 安an 樂lạc 住trụ 。 或hoặc 不bất 成thành 就tựu 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 為vi 知tri 見kiến 眼nhãn 通thông 。 釋thích 曰viết 。 第đệ 二nhị 三Tam 摩Ma 提Đề 修tu 。 為vi 得đắc 知tri 見kiến 三Tam 摩Ma 提Đề 修tu 。 謂vị 天thiên 眼nhãn 通thông 慧tuệ 修tu 。 偈kệ 曰viết 。 為vi 別biệt 慧tuệ 行hành 生sanh 。 釋thích 曰viết 。 第đệ 三tam 三Tam 摩Ma 提Đề 修tu 。 為vi 得đắc 差sai 別biệt 慧tuệ 三Tam 摩Ma 提Đề 修tu 。 一nhất 切thiết 勝thắng 德đức 。 皆giai 從tùng 加gia 行hành 生sanh 。 謂vị 三tam 界giới 無vô 流lưu 諸chư 德đức 。 若nhược 定định 能năng 得đắc 此thử 德đức 。 說thuyết 此thử 定định 修tu 。 為vi 差sai 別biệt 慧tuệ 三Tam 摩Ma 提Đề 修tu 。 偈kệ 曰viết 。 金kim 剛cang 譬thí 後hậu 定định 。 能năng 滅diệt 有hữu 流lưu 修tu 。 釋thích 曰viết 。 於ư 第đệ 四tứ 定định 。 有hữu 三tam 摩ma 提đề 。 名danh 金kim 剛cang 譬thí 修tu 。 此thử 定định 能năng 得đắc 一nhất 切thiết 流lưu 盡tận 。 彼bỉ 言ngôn 佛Phật 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 四tứ 三Tam 摩Ma 提Đề 修tu 。 依y 佛Phật 自tự 修tu 行hành 說thuyết 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 可khả 知tri 。 由do 依y 第đệ 四tứ 定định 。 約ước 時thời 分phân 別biệt 故cố 。 說thuyết 諸chư 三tam 摩ma 提đề 已dĩ 。 一nhất 切thiết 德đức 依y 止chỉ 三Tam 摩Ma 提Đề 成thành 。 說thuyết 時thời 已dĩ 至chí 。 是thị 故cố 今kim 說thuyết 。 偈kệ 曰viết 。 無vô 量lượng 定định 有hữu 四tứ 。 釋thích 曰viết 。 四tứ 無vô 量lượng 定định 。 謂vị 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 無vô 量lượng 。 以dĩ 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 感cảm 無vô 量lượng 果quả 報báo 故cố 。 云vân 何hà 立lập 四tứ 。 偈kệ 曰viết 。 由do 瞋sân 等đẳng 對đối 治trị 。 釋thích 曰viết 。 多đa 行hành 殺sát 害hại 瞋sân 逼bức 惱não 瞋sân 嫉tật 妬đố 瞋sân 愛ái 起khởi 憎tăng 瞋sân 。 眾chúng 生sanh 為vi 滅diệt 此thử 行hành 。 是thị 故cố 次thứ 第đệ 應ưng 修tu 此thử 四tứ 無vô 量lượng 定định 。 不bất 淨tịnh 觀quán 及cập 捨xả 無vô 量lượng 定định 。 若nhược 同đồng 對đối 治trị 欲dục 界giới 愛ái 欲dục 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 說thuyết 。 色sắc 欲dục 對đối 治trị 是thị 不bất 淨tịnh 觀quán 。 婬dâm 欲dục 對đối 治trị 是thị 捨xả 無vô 量lượng 觀quán 。 若nhược 執chấp 如như 此thử 。 則tắc 與dữ 理lý 相tương 應ứng 。 婬dâm 欲dục 對đối 治trị 是thị 不bất 淨tịnh 觀quán 。 能năng 除trừ 色sắc 形hình 貌mạo 觸xúc 威uy 儀nghi 欲dục 故cố 。 母mẫu 父phụ 及cập 兒nhi 親thân 等đẳng 欲dục 對đối 治trị 是thị 捨xả 。 此thử 四tứ 定định 性tánh 類loại 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。 慈từ 無vô 瞋sân 及cập 悲bi 。 釋thích 曰viết 。 慈từ 以dĩ 無vô 瞋sân 善thiện 根căn 為vi 性tánh 。 悲bi 亦diệc 如như 此thử 。 偈kệ 曰viết 。 喜hỷ 定định 謂vị 適thích 心tâm 。 釋thích 曰viết 。 於ư 他tha 歡hoan 適thích 事sự 。 心tâm 隨tùy 彼bỉ 歡hoan 適thích 。 說thuyết 名danh 為vi 喜hỷ 。 偈kệ 曰viết 。 捨xả 無vô 貪tham 。 釋thích 曰viết 。 捨xả 以dĩ 無vô 貪tham 善thiện 根căn 為vi 性tánh 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 對đối 治trị 瞋sân 。 由do 瞋sân 是thị 貪tham 愛ái 所sở 引dẫn 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 此thử 定định 應ưng 以dĩ 二nhị 善thiện 根căn 為vi 性tánh 。 此thử 義nghĩa 應ưng 理lý 。 此thử 慈từ 等đẳng 無vô 量lượng 定định 。 行hành 相tướng 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。 行hành 相tương/tướng 。 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 及cập 有hữu 苦khổ 。 得đắc 喜hỷ 及cập 眾chúng 生sanh 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 眾chúng 生sanh 安an 樂lạc 。 是thị 慈từ 定định 境cảnh 界giới 。 於ư 彼bỉ 起khởi 行hành 相tương/tướng 思tư 惟duy 。 謂vị 眾chúng 生sanh 安an 樂lạc 。 由do 此thử 得đắc 修tu 慈từ 無vô 量lượng 觀quán 。 若nhược 眾chúng 生sanh 有hữu 苦khổ 。 是thị 悲bi 定định 境cảnh 界giới 。 於ư 彼bỉ 起khởi 行hành 相tương/tướng 思tư 惟duy 。 謂vị 眾chúng 生sanh 有hữu 苦khổ 。 由do 此thử 得đắc 修tu 悲bi 無vô 量lượng 觀quán 。 若nhược 眾chúng 生sanh 得đắc 喜hỷ 。 是thị 喜hỷ 定định 境cảnh 界giới 。 於ư 彼bỉ 起khởi 行hành 相tương/tướng 思tư 惟duy 。 謂vị 眾chúng 生sanh 得đắc 喜hỷ 。 由do 此thử 得đắc 修tu 喜hỷ 無vô 量lượng 觀quán 。 若nhược 不bất 分phân 別biệt 。 但đãn 眾chúng 生sanh 眾chúng 生sanh 。 是thị 捨xả 定định 境cảnh 界giới 。 於ư 彼bỉ 起khởi 行hành 相tương/tướng 思tư 惟duy 。 謂vị 眾chúng 生sanh 眾chúng 生sanh 。 由do 此thử 得đắc 修tu 捨xả 無vô 量lượng 觀quán 。 由do 是thị 中trung 心tâm 故cố 。 觀quán 若nhược 彼bỉ 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 於ư 彼bỉ 樂nhạo/nhạc/lạc 觀quán 樂nhạo/nhạc/lạc 。 云vân 何hà 此thử 觀quán 。 不bất 成thành 顛điên 倒đảo 。 由do 願nguyện 得đắc 意ý 故cố 。 非phi 是thị 顛điên 倒đảo 。 復phục 由do 意ý 無vô 顛điên 倒đảo 故cố 。 復phục 由do 是thị 願nguyện 樂nhạo 想tưởng 定định 故cố 。


復phục 次thứ 若nhược 如như 此thử 顛điên 倒đảo 。 有hữu 何hà 過quá 失thất 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 。 非phi 善thiện 性tánh 為vi 過quá 失thất 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 彼bỉ 以dĩ 善thiện 根căn 為vi 性tánh 故cố 。 又hựu 能năng 對đối 治trị 瞋sân 等đẳng 惡ác 法pháp 故cố 。 說thuyết 彼bỉ 行hành 相tương/tướng 已dĩ 。 若nhược 彼bỉ 緣duyên 眾chúng 生sanh 為vi 境cảnh 。 緣duyên 何hà 眾chúng 生sanh 為vi 境cảnh 。 偈kệ 曰viết 。 彼bỉ 欲dục 眾chúng 生sanh 境cảnh 。 釋thích 曰viết 。 欲dục 界giới 眾chúng 生sanh 。 是thị 彼bỉ 所sở 緣duyên 境cảnh 。 能năng 對đối 治trị 緣duyên 彼bỉ 為vi 境cảnh 瞋sân 恚khuể 等đẳng 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 經Kinh 中trung 所sở 說thuyết 。 約ước 一nhất 方phương 起khởi 慈từ 等đẳng 心tâm 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 此thử 言ngôn 由do 顯hiển 器khí 。 在tại 器khí 中trung 亦diệc 是thị 所sở 顯hiển 。 此thử 四tứ 無vô 量lượng 依y 幾kỷ 地địa 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。 於ư 二nhị 定định 喜hỷ 。 釋thích 曰viết 。 於ư 前tiền 二nhị 定định 。 修tu 喜hỷ 無vô 量lượng 觀quán 。 適thích 心tâm 為vi 性tánh 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 餘dư 六lục 地địa 。 釋thích 曰viết 。 所sở 餘dư 三tam 無vô 量lượng 觀quán 。 於ư 六lục 地địa 中trung 修tu 。 謂vị 非phi 至chí 定định 中trung 間gian 定định 及cập 四tứ 定định 。 偈kệ 曰viết 。 餘dư 說thuyết 五ngũ 。 釋thích 曰viết 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 除trừ 非phi 至chí 定định 。 但đãn 於ư 五ngũ 地địa 修tu 。


復phục 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 於ư 十Thập 地Địa 。 謂vị 欲dục 界giới 及cập 四tứ 近cận 分phần/phân 。 由do 攝nhiếp 不bất 定định 加gia 。 行hành 根căn 本bổn 故cố 。 是thị 前tiền 所sở 說thuyết 。 彼bỉ 能năng 對đối 治trị 瞋sân 恚khuể 等đẳng 。 為vi 由do 彼bỉ 惑hoặc 得đắc 滅diệt 不phủ 。 偈kệ 曰viết 。 由do 彼bỉ 惑hoặc 不bất 滅diệt 。 釋thích 曰viết 。 根căn 本bổn 定định 為vi 地địa 故cố 。 假giả 願nguyện 思tư 惟duy 為vi 體thể 故cố 。 緣duyên 眾chúng 生sanh 為vi 境cảnh 故cố 。 由do 修tu 彼bỉ 加gia 行hành 。 能năng 制chế 伏phục 瞋sân 恚khuể 等đẳng 故cố 。 說thuyết 彼bỉ 是thị 瞋sân 恚khuể 等đẳng 對đối 治trị 。 已dĩ 滅diệt 能năng 令linh 遠viễn 故cố 。 有hữu 慈từ 等đẳng 觀quán 。 以dĩ 欲dục 界giới 及cập 非phi 至chí 定định 為vi 地địa 。 有hữu 以dĩ 根căn 本bổn 定định 為vi 地địa 。 由do 前tiền 制chế 伏phục 諸chư 惑hoặc 已dĩ 。 後hậu 由do 滅diệt 道đạo 滅diệt 除trừ 諸chư 惑hoặc 。 次thứ 於ư 離ly 欲dục 位vị 中trung 。 由do 得đắc 根căn 本bổn 無vô 量lượng 定định 故cố 。 若nhược 得đắc 定định 強cường 力lực 緣duyên 時thời 。 非phi 復phục 彼bỉ 所sở 能năng 逼bức 故cố 。 初sơ 學học 人nhân 云vân 何hà 修tu 慈từ 無vô 量lượng 觀quán 。 如như 計kế 自tự 身thân 所sở 得đắc 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 或hoặc 見kiến 聞văn 他tha 得đắc 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 謂vị 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 獨Độc 覺Giác 聲Thanh 聞Văn 。 於ư 眾chúng 生sanh 起khởi 如như 此thử 至chí 得đắc 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 願nguyện 樂nhạo 想tưởng 。 謂vị 願nguyện 諸chư 眾chúng 生sanh 。 得đắc 如như 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 。 若nhược 不bất 能năng 等đẳng 發phát 此thử 心tâm 。 由do 惑hoặc 最tối 強cường 盛thịnh 故cố 。 先tiên 於ư 親thân 屬thuộc 。 分phân 為vi 三tam 品phẩm 。 於ư 最tối 上thượng 品phẩm 親thân 。 起khởi 得đắc 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 願nguyện 想tưởng 。 於ư 彼bỉ 若nhược 已dĩ 成thành 。 次thứ 於ư 中trung 及cập 下hạ 親thân 。 觀quán 行hành 亦diệc 爾nhĩ 。 於ư 三tam 品phẩm 若nhược 得đắc 平bình 等đẳng 慈từ 觀quán 已dĩ 。 次thứ 於ư 中trung 人nhân 。 觀quán 行hành 應ưng 知tri 。 皆giai 如như 前tiền 說thuyết 。 次thứ 於ư 怨oán 人nhân 。 復phục 分phân 為vi 三tam 品phẩm 。 於ư 最tối 下hạ 怨oán 。 願nguyện 彼bỉ 得đắc 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 次thứ 於ư 中trung 怨oán 及cập 上thượng 怨oán 亦diệc 爾nhĩ 。 於ư 最tối 上thượng 怨oán 。 願nguyện 得đắc 勝thắng 樂lạc 想tưởng 。 若nhược 起khởi 不bất 更cánh 退thoái 失thất 。 如như 於ư 最tối 上thượng 品phẩm 親thân 不bất 異dị 。 次thứ 第đệ 於ư 家gia 聚tụ 落lạc 方phương 土thổ/độ 中trung 。 起khởi 得đắc 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 願nguyện 想tưởng 。 乃nãi 至chí 緣duyên 一nhất 方phương 及cập 遍biến 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 起khởi 願nguyện 得đắc 勝thắng 樂lạc 想tưởng 。 由do 慈từ 無vô 量lượng 心tâm 。 周chu 普phổ 無vô 餘dư 。 若nhược 人nhân 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 恆hằng 樂nhạo/nhạc/lạc 取thủ 德đức 。 此thử 人nhân 必tất 定định 速tốc 得đắc 成thành 就tựu 慈từ 觀quán 。


何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 斷đoạn 善thiện 根căn 人nhân 。 若nhược 取thủ 彼bỉ 德đức 亦diệc 可khả 得đắc 。 於ư 犀# 角giác 喻dụ 獨Độc 覺Giác 。 若nhược 取thủ 彼bỉ 過quá 亦diệc 可khả 得đắc 。 由do 能năng 顯hiển 昔tích 福phước 非phi 福phước 果quả 故cố 。 於ư 悲bi 及cập 喜hỷ 。 修tu 觀quán 行hành 亦diệc 爾nhĩ 。 觀quán 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 沒một 多đa 災tai 橫hoạnh 流lưu 內nội 。 願nguyện 彼bỉ 解giải 脫thoát 眾chúng 苦khổ 。 願nguyện 彼bỉ 眾chúng 生sanh 恆hằng 得đắc 歡hoan 喜hỷ 。 若nhược 人nhân 作tác 如như 此thử 願nguyện 想tưởng 。 得đắc 入nhập 悲bi 喜hỷ 定định 觀quán 。 捨xả 觀quán 從tùng 中trung 境cảnh 成thành 。 但đãn 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 為vi 行hành 相tương/tướng 故cố 。 四tứ 無vô 量lượng 定định 。 是thị 何hà 道đạo 能năng 修tu 。 偈kệ 曰viết 。 人nhân 道đạo 生sanh 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 修tu 彼bỉ 必tất 定định 。 在tại 於ư 人nhân 道đạo 。 非phi 於ư 餘dư 道đạo 。 若nhược 人nhân 與dữ 一nhất 無vô 量lượng 定định 相tương 應ứng 。 必tất 定định 與dữ 一nhất 切thiết 相tương 應ứng 不phủ 。 不bất 定định 。 與dữ 一nhất 切thiết 相tương 應ứng 此thử 何hà 為vi 。 偈kệ 曰viết 。 三tam 應ưng 定định 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 生sanh 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 定định 。 與dữ 喜hỷ 不bất 相tương 應ứng 。 若nhược 人nhân 得đắc 無vô 量lượng 定định 。 恆hằng 與dữ 三tam 相tương 應ứng 。 偈kệ 曰viết 。 解giải 脫thoát 八bát 。 釋thích 曰viết 。 於ư 內nội 有hữu 色sắc 想tưởng 。 於ư 外ngoại 觀quán 色sắc 。 是thị 第đệ 一nhất 解giải 脫thoát 。 於ư 內nội 無vô 色sắc 想tưởng 。 於ư 外ngoại 觀quán 色sắc 。 是thị 第đệ 二nhị 解giải 脫thoát 。 淨tịnh 解giải 脫thoát 由do 身thân 證chứng 已dĩ 於ư 修tu 中trung 住trụ 。 是thị 第đệ 三tam 解giải 脫thoát 。 無vô 色sắc 定định 為vi 四tứ 解giải 脫thoát 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 為vi 第đệ 八bát 解giải 脫thoát 。 於ư 彼bỉ 偈kệ 曰viết 。 前tiền 二nhị 。 不bất 淨tịnh 觀quán 。 釋thích 曰viết 。 前tiền 二nhị 解giải 脫thoát 。 不bất 淨tịnh 觀quán 為vi 體thể 性tánh 。 以dĩ 黑hắc 爛lạn 等đẳng 想tưởng 為vi 行hành 相tương/tướng 故cố 。 是thị 故cố 於ư 此thử 二nhị 。 應ưng 知tri 如như 不bất 淨tịnh 觀quán 中trung 觀quán 行hành 義nghĩa 。 此thử 前tiền 二nhị 偈kệ 曰viết 。 二nhị 定định 。 釋thích 曰viết 。 於ư 前tiền 二nhị 定định 中trung 。 此thử 二nhị 解giải 脫thoát 是thị 所sở 修tu 。 非phi 於ư 餘dư 地địa 。 次thứ 第đệ 是thị 欲dục 界giới 及cập 初sơ 定định 。 地địa 色sắc 欲dục 對đối 治trị 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 三tam 後hậu 定định 無vô 貪tham 。 釋thích 曰viết 。 第đệ 三tam 淨tịnh 解giải 脫thoát 。 但đãn 於ư 第đệ 四tứ 定định 修tu 。 此thử 亦diệc 以dĩ 無vô 貪tham 善thiện 根căn 為vi 體thể 性tánh 。 非phi 不bất 淨tịnh 觀quán 為vi 體thể 性tánh 。 由do 淨tịnh 想tưởng 為vi 行hành 相tương/tướng 故cố 。 若nhược 攝nhiếp 彼bỉ 共cộng 伴bạn 類loại 。 五ngũ 陰ấm 為vi 體thể 性tánh 。 無vô 色sắc 解giải 脫thoát 者giả 。 偈kệ 曰viết 。 淨tịnh 無vô 色sắc 定định 地địa 釋thích 曰viết 。 若nhược 善thiện 若nhược 定định 地địa 四tứ 無vô 色sắc 觀quán 。 是thị 四tứ 無vô 色sắc 解giải 脫thoát 。 非phi 不bất 定định 地địa 。 譬thí 如như 於ư 死tử 有hữu 中trung 。 餘dư 部bộ 師sư 說thuyết 。 無vô 色sắc 定định 有hữu 時thời 非phi 定định 。 如như 目mục 乾can/kiền/càn 連liên 所sở 修tu 。


復phục 次thứ 無vô 色sắc 近cận 分phần/phân 定định 解giải 脫thoát 道đạo 。 彼bỉ 亦diệc 得đắc 解giải 脫thoát 名danh 。 若nhược 是thị 善thiện 及cập 定định 地địa 。 非phi 無vô 間gian 道đạo 緣duyên 下hạ 地địa 為vi 境cảnh 故cố 。


何hà 以dĩ 故cố 。 背bối/bội 捨xả 義nghĩa 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 偈kệ 曰viết 。 滅diệt 心tâm 定định 解giải 脫thoát 。 釋thích 曰viết 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 即tức 是thị 第đệ 八bát 解giải 脫thoát 。 此thử 定định 於ư 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 由do 背bối/bội 受thọ 想tưởng 故cố 名danh 解giải 脫thoát 。 復phục 由do 背bối/bội 捨xả 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 故cố 。


復phục 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 由do 此thử 八bát 能năng 解giải 脫thoát 一nhất 切thiết 定định 障chướng 故cố 。 若nhược 人nhân 修tu 滅diệt 心tâm 定định 。 偈kệ 曰viết 。 最tối 後hậu 細tế 後hậu 成thành 。 釋thích 曰viết 。 有hữu 頂đảnh 者giả 由do 想tưởng 最tối 細tế 故cố 。 此thử 定định 更cánh 修tu 令linh 最tối 細tế 。 方phương 得đắc 入nhập 滅diệt 心tâm 定định 。 若nhược 人nhân 已dĩ 入nhập 滅diệt 心tâm 定định 。 云vân 何hà 得đắc 出xuất 。 偈kệ 曰viết 。 自tự 地địa 淨tịnh 下hạ 聖thánh 。 心tâm 從tùng 彼bỉ 出xuất 觀quán 釋thích 曰viết 。 或hoặc 由do 於ư 有hữu 頂đảnh 清thanh 淨tịnh 心tâm 從tùng 彼bỉ 得đắc 出xuất 。 或hoặc 由do 無vô 所sở 有hữu 入nhập 為vi 地địa 。 清thanh 淨tịnh 心tâm 及cập 無vô 流lưu 心tâm 。 從tùng 彼bỉ 得đắc 出xuất 。 如như 此thử 依y 有hữu 流lưu 心tâm 。 入nhập 無vô 心tâm 定định 。 出xuất 心tâm 通thông 有hữu 流lưu 無vô 流lưu 。 於ư 此thử 八bát 解giải 脫thoát 中trung 。 偈kệ 曰viết 。 欲dục 界giới 可khả 見kiến 境cảnh 。 前tiền 三tam 。 釋thích 曰viết 。 於ư 前tiền 三tam 解giải 脫thoát 。 通thông 以dĩ 欲dục 界giới 色sắc 入nhập 為vi 境cảnh 。 或hoặc 可khả 憎tăng 或hoặc 可khả 愛ái 如như 次thứ 第đệ 。 偈kệ 曰viết 。 四tứ 無vô 色sắc 。 是thị 類loại 智trí 種chủng 類loại 。 自tự 上thượng 地địa 諦đế 境cảnh 。 釋thích 曰viết 。 無vô 色sắc 解giải 脫thoát 緣duyên 上thượng 地địa 及cập 自tự 地địa 苦khổ 。 苦Khổ 集Tập 苦Khổ 滅Diệt 為vi 境cảnh 。 一nhất 切thiết 類loại 智trí 種chủng 類loại 道đạo 。 及cập 非phi 擇trạch 滅diệt 虛hư 空không 為vi 境cảnh 。 云vân 何hà 於ư 第đệ 三tam 定định 不bất 立lập 解giải 脫thoát 。 於ư 第đệ 二nhị 定định 地địa 。 色sắc 欲dục 不bất 有hữu 故cố 。 復phục 於ư 清thanh 涼lương 樂lạc 有hữu 動động 故cố 。 云vân 何hà 彼bỉ 修tu 淨tịnh 解giải 脫thoát 觀quán 為vi 安an 樂lạc 。 先tiên 不bất 淨tịnh 觀quán 。 損tổn 羸luy 自tự 相tương 續tục 故cố 。


復phục 次thứ 為vì 欲dục 觀quán 察sát 。 自tự 能năng 不bất 能năng 故cố 。 謂vị 於ư 前tiền 二nhị 解giải 脫thoát 。 為vi 成thành 不bất 成thành 。 若nhược 爾nhĩ 則tắc 知tri 彼bỉ 二nhị 成thành 。 若nhược 更cánh 由do 淨tịnh 相tương/tướng 觀quán 淨tịnh 境cảnh 。 先tiên 惑hoặc 不bất 起khởi 。


何hà 以dĩ 故cố 。 修tu 觀quán 人nhân 由do 二nhị 種chủng 因nhân 故cố 。 修tu 解giải 脫thoát 等đẳng 觀quán 。 一nhất 為vi 令linh 諸chư 惑hoặc 極cực 遠viễn 相tương 離ly 。 二nhị 為vi 於ư 定định 中trung 得đắc 自tự 在tại 。 為vi 能năng 引dẫn 取thủ 無vô 諍tranh 等đẳng 諸chư 德đức 。 及cập 能năng 引dẫn 取thủ 聖thánh 通thông 慧tuệ 。 此thử 通thông 慧tuệ 能năng 變biến 異dị 物vật 類loại 。 成thành 就tựu 所sở 願nguyện 。 延diên 促xúc 壽thọ 等đẳng 事sự 。 云vân 何hà 於ư 第đệ 三tam 第đệ 八bát 說thuyết 身thân 證chứng 。 於ư 餘dư 不bất 說thuyết 。 由do 二nhị 勝thắng 故cố 。 復phục 由do 在tại 界giới 地địa 窮cùng 際tế 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 制chế 入nhập 有hữu 八bát 種chủng 。 釋thích 曰viết 。 於ư 內nội 有hữu 色sắc 相tướng 於ư 外ngoại 觀quán 色sắc 小tiểu 量lượng 。 或hoặc 好hảo 或hoặc 惡ác 。 制chế 修tu 此thử 色sắc 。 我ngã 見kiến 我ngã 知tri 。 作tác 如như 此thử 想tưởng 是thị 第đệ 一nhất 制chế 入nhập 。 無vô 量lượng 亦diệc 爾nhĩ 。 於ư 內nội 無vô 色sắc 想tưởng 。 於ư 外ngoại 觀quán 色sắc 。 此thử 二nhị 如như 前tiền 二nhị 合hợp 此thử 成thành 四tứ 通thông 。 無vô 內nội 色sắc 想tưởng 觀quán 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 色sắc 。 我ngã 見kiến 我ngã 知tri 。 作tác 如như 此thử 想tưởng 合hợp 此thử 成thành 八bát 。 偈kệ 曰viết 。 二nhị 如như 初sơ 解giải 脫thoát 。 釋thích 曰viết 。 如như 初sơ 解giải 脫thoát 。 應ưng 知tri 二nhị 制chế 入nhập 亦diệc 爾nhĩ 。 偈kệ 曰viết 。 後hậu 二nhị 如như 第đệ 二nhị 。 釋thích 曰viết 。 如như 第đệ 二nhị 解giải 脫thoát 。 應ưng 知tri 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 。 制chế 入nhập 亦diệc 爾nhĩ 。 偈kệ 曰viết 。 餘dư 如như 淨tịnh 解giải 脫thoát 。 釋thích 曰viết 。 如như 淨tịnh 解giải 脫thoát 。 應ưng 知tri 後hậu 四tứ 制chế 入nhập 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 爾nhĩ 此thử 彼bỉ 有hữu 何hà 異dị 。 由do 前tiền 八bát 但đãn 背bối/bội 捨xả 。 由do 後hậu 八bát 制chế 修tu 。 境cảnh 界giới 令linh 隨tùy 自tự 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 顯hiển 現hiện 。 及cập 令linh 惑hoặc 不bất 起khởi 。 偈kệ 曰viết 。 十thập 遍biến 入nhập 。 釋thích 曰viết 。 能năng 普phổ 覆phú 起khởi 一nhất 類loại 。 無vô 間gian 隙khích 故cố 名danh 無vô 邊biên 。 何hà 法pháp 為vi 無vô 邊biên 。 謂vị 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 此thử 色sắc 相tướng 普phổ 覆phú 。 空không 無vô 邊biên 入nhập 。 識thức 無vô 邊biên 入nhập 。 此thử 二nhị 亦diệc 普phổ 覆phú 。 於ư 中trung 偈kệ 曰viết 。 無vô 貪tham 。 八bát 。 釋thích 曰viết 。 前tiền 八bát 以dĩ 無vô 貪tham 為vi 性tánh 。 偈kệ 曰viết 。 後hậu 定định 。 釋thích 曰viết 。 第đệ 四tứ 定định 是thị 彼bỉ 所sở 依y 地địa 。 偈kệ 曰viết 。 彼bỉ 境cảnh 。 欲dục 。 釋thích 曰viết 。 欲dục 界giới 色sắc 入nhập 是thị 彼bỉ 境cảnh 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 風phong 無vô 邊biên 入nhập 觸xúc 為vi 境cảnh 界giới 。


復phục 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 前tiền 四tứ 觸xúc 為vi 境cảnh 界giới 。 後hậu 四tứ 色sắc 為vi 境cảnh 界giới 。 偈kệ 曰viết 。 二nhị 淨tịnh 無vô 色sắc 。 釋thích 曰viết 。 最tối 後hậu 二nhị 無vô 邊biên 入nhập 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 無vô 色sắc 定định 為vi 性tánh 。 偈kệ 曰viết 。 自tự 地địa 四tứ 陰ấm 境cảnh 。 釋thích 曰viết 。 自tự 地địa 四tứ 陰ấm 。 是thị 後hậu 二nhị 無vô 邊biên 入nhập 境cảnh 界giới 。 八bát 制chế 入nhập 是thị 入nhập 。 解giải 脫thoát 法Pháp 門môn 。 十thập 無vô 邊biên 入nhập 是thị 入nhập 制chế 入nhập 法Pháp 門môn 。 前tiền 前tiền 於ư 後hậu 後hậu 勝thắng 故cố 。 此thử 解giải 脫thoát 等đẳng 。 以dĩ 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 聖thánh 人nhân 相tương 續tục 為vi 依y 止chỉ 。 唯duy 除trừ 滅diệt 心tâm 解giải 脫thoát 。 偈kệ 曰viết 。 滅diệt 心tâm 定định 已dĩ 說thuyết 。 釋thích 曰viết 。 滅diệt 心tâm 定định 解giải 脫thoát 。 於ư 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 由do 一nhất 切thiết 義nghĩa 差sai 別biệt 。 偈kệ 曰viết 。 餘dư 離ly 欲dục 行hành 得đắc 。 釋thích 曰viết 。 異dị 滅diệt 心tâm 定định 。 所sở 餘dư 解giải 脫thoát 等đẳng 。 或hoặc 離ly 欲dục 所sở 得đắc 。 或hoặc 加gia 行hành 所sở 得đắc 。 由do 前tiền 悉tất 前tiền 未vị 悉tất 故cố 。 偈kệ 曰viết 三tam 界giới 依y 無vô 色sắc 。 餘dư 人nhân 道đạo 修tu 得đắc 。 釋thích 曰viết 。 無vô 色sắc 解giải 脫thoát 。 無vô 色sắc 無vô 邊biên 入nhập 。 此thử 法pháp 以dĩ 三tam 界giới 身thân 為vi 依y 止chỉ 。 三tam 界giới 人nhân 所sở 修tu 得đắc 故cố 。 所sở 餘dư 諸chư 解giải 脫thoát 。 及cập 諸chư 制chế 入nhập 無vô 邊biên 入nhập 。 依y 止chỉ 人nhân 道đạo 相tương 續tục 得đắc 成thành 。 由do 正chánh 教giáo 力lực 緣duyên 所sở 生sanh 故cố 。 云vân 何hà 於ư 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 修tu 得đắc 色sắc 定định 無vô 色sắc 定định 差sai 別biệt 。 由do 三tam 種chủng 因nhân 緣duyên 。 四tứ 持trì 訶ha 那na 無vô 色sắc 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 得đắc 生sanh 。 由do 因nhân 業nghiệp 法pháp 爾nhĩ 力lực 故cố 。 此thử 中trung 偈kệ 曰viết 。 因nhân 業nghiệp 力lực 二nhị 界giới 。 生sanh 色sắc 無vô 色sắc 定định 。 釋thích 曰viết 。 於ư 二nhị 界giới 。 謂vị 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 生sanh 無vô 色sắc 界giới 定định 。 或hoặc 由do 因nhân 力lực 。 謂vị 近cận 修tu 及cập 數số 修tu 。 或hoặc 由do 業nghiệp 力lực 。 謂vị 上thượng 界giới 分phần/phân 後hậu 報báo 。 業nghiệp 果quả 報báo 欲dục 至chí 故cố 。


何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 人nhân 於ư 下hạ 界giới 不bất 生sanh 欲dục 。 於ư 上thượng 界giới 不bất 能năng 得đắc 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。 於ư 色sắc 界giới 。 色sắc 定định 由do 二nhị 法pháp 爾nhĩ 得đắc 。 釋thích 曰viết 。 於ư 色sắc 界giới 中trung 。 生sanh 差sai 別biệt 定định 必tất 由do 二nhị 力lực 。 謂vị 因nhân 力lực 業nghiệp 力lực 。 或hoặc 由do 法pháp 爾nhĩ 力lực 。 世thế 界giới 欲dục 壞hoại 時thời 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 是thị 時thời 來lai 下hạ 地địa 。 生sanh 四tứ 色sắc 定định 。 是thị 時thời 善thiện 法Pháp 。 最tối 成thành 就tựu 豐phong 饒nhiêu 起khởi 故cố 。 是thị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 正Chánh 法Pháp 。 應ưng 更cánh 幾kỷ 時thời 住trụ 。 於ư 中trung 如như 此thử 等đẳng 諸chư 法pháp 品phẩm 類loại 。 明minh 了liễu 可khả 知tri 可khả 見kiến 。 偈kệ 曰viết 。 世Thế 尊Tôn 正Chánh 法Pháp 二nhị 。 教giáo 修tu 得đắc 為vi 體thể 。 釋thích 曰viết 。 此thử 中trung 正chánh 教giáo 者giả 。 即tức 是thị 諸chư 阿a 含hàm 。 謂vị 修tu 多đa 羅la 。 毘tỳ 那na 耶da 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 。 正chánh 修tu 得đắc 者giả 。 謂vị 阿a 地địa 伽già 摩ma 。 此thử 是thị 三tam 乘thừa 人nhân 所sở 修tu 。 菩Bồ 提Đề 助trợ 法pháp 。 及cập 三tam 乘thừa 果quả 。 如như 此thử 名danh 二nhị 種chủng 正Chánh 法Pháp 。 此thử 中trung 有hữu 幾kỷ 人nhân 。 偈kệ 曰viết 。 於ư 中trung 有hữu 能năng 持trì 。 能năng 說thuyết 及cập 能năng 行hành 。 釋thích 曰viết 。 於ư 阿a 含hàm 有hữu 二nhị 人nhân 。 一nhất 能năng 正chánh 持trì 。 二nhị 能năng 正chánh 說thuyết 。 於ư 阿a 地địa 伽già 摩ma 但đãn 有hữu 一nhất 人nhân 。 謂vị 能năng 正chánh 修tu 得đắc 。 隨tùy 此thử 三tam 人nhân 相tương/tướng 傳truyền 住trụ 時thời 。 正Chánh 法Pháp 亦diệc 隨tùy 此thử 時thời 得đắc 住trụ 。


何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 二nhị 因nhân 緣duyên 。 能năng 令linh 正Chánh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 謂vị 正chánh 說thuyết 正chánh 受thọ 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 一nhất 千thiên 年niên 。 正Chánh 法Pháp 得đắc 住trụ 。 此thử 說thuyết 約ước 正chánh 修tu 得đắc 。 不bất 約ước 阿a 含hàm 。 若nhược 約ước 阿a 含hàm 則tắc 有hữu 多đa 時thời 。


何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 末mạt 世thế 中trung 。 若nhược 能năng 持trì 此thử 正Chánh 法Pháp 。 諸chư 人nhân 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 隨tùy 聞văn 得đắc 信tín 。 二nhị 隨tùy 正chánh 解giải 得đắc 信tín 。 諸chư 天thiên 皆giai 擁ủng 護hộ 。 彼bỉ 人nhân 令linh 阿a 含hàm 及cập 正chánh 修tu 得đắc 。 於ư 世thế 不bất 速tốc 隱ẩn 沒một 。 是thị 故cố 於ư 中trung 。 如như 文văn 如như 義nghĩa 。 應ứng 急cấp 修tu 正chánh 行hạnh 。 此thử 論luận 中trung 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 。 是thị 我ngã 所sở 說thuyết 。 為vi 如như 經kinh 部bộ 中trung 所sở 顯hiển 。 為vi 如như 毘tỳ 婆bà 沙sa 中trung 所sở 顯hiển 。 偈kệ 曰viết 。 罽kế 賓tân 毘tỳ 婆bà 沙sa 理lý 成thành 。 我ngã 多đa 隨tùy 彼bỉ 說thuyết 此thử 論luận 。 正Chánh 法Pháp 偏thiên 執chấp 是thị 我ngã 失thất 。 判phán 法pháp 正chánh 理lý 佛Phật 為vi 量lượng 。 釋thích 曰viết 。 罽kế 賓tân 國quốc 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 二nhị 證chứng 所sở 成thành 就tựu 。 此thử 阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 。 我ngã 今kim 多đa 隨tùy 彼bỉ 義nghĩa 說thuyết 。 於ư 中trung 若nhược 有hữu 偏thiên 執chấp 。 是thị 我ngã 過quá 失thất 。 離ly 證chứng 能năng 正chánh 判phán 正Chánh 法Pháp 。 唯duy 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 為vi 最tối 勝thắng 量lượng 。


何hà 以dĩ 故cố 。 由do 證chứng 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 故cố 。 若nhược 佛Phật 聖thánh 弟đệ 子tử 。 離ly 阿a 含hàm 及cập 道Đạo 理lý 。 判phán 正Chánh 法Pháp 亦diệc 非phi 中trung 量lượng 。


阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 俱câu 舍xá 釋thích 論luận 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 一nhất


❖
Phiên âm: 15/3/2016 ◊ Cập nhật: 15/3/2016