大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 隨Tùy 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao 卷quyển 第đệ 九cửu 十thập
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Tùy Sớ/sơ Diễn Nghĩa Sao ♦ Quyển 90
唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 述thuật
(# 入nhập 第đệ 七thất 十thập 九cửu 經kinh )# 疏sớ/sơ 然nhiên 此thử 六lục 皆giai 是thị 悲bi 智trí 之chi 中trung 所sở 有hữu 者giả 。 閣các 表biểu 悲bi 智trí 故cố 。 疏sớ/sơ 六lục 乾can/kiền/càn 城thành 依y 空không 喻dụ 。 然nhiên 十thập 喻dụ 中trung 前tiền 六lục 有hữu 合hợp 。 七thất 八bát 九cửu 無vô 。 第đệ 十thập 幻huyễn 中trung 一nhất 時thời 總tổng 合hợp 從tùng 後hậu 倒đảo 合hợp 初sơ 以dĩ 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 威uy 神thần 故cố 合hợp 於ư 幻huyễn 師sư 。 二nhị 及cập 不bất 思tư 議nghị 。 幻huyễn 智trí 力lực 故cố 。 以dĩ 合hợp 大đại 海hải 海hải 印ấn 之chi 義nghĩa 即tức 智trí 海hải 故cố 。 三tam 能năng 以dĩ 幻huyễn 智trí 知tri 諸chư 法pháp 。 故cố 即tức 合hợp 夜dạ 叉xoa 與dữ 人nhân 互hỗ 不bất 相tương 見kiến 。 以dĩ 如như 幻huyễn 故cố 。 四tứ 得đắc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 自tự 在tại 力lực 故cố 。 合hợp 於ư 乾can/kiền/càn 城thành 依y 空không 無vô 礙ngại 現hiện 自tự 在tại 故cố 。 以dĩ 在tại 幻huyễn 後hậu 皆giai 帶đái 幻huyễn 字tự 。 以dĩ 有hữu 兩lưỡng 重trọng/trùng 之chi 意ý 。 故cố 有hữu 十thập 喻dụ 。 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 若nhược 不bất 為vi 此thử 。 釋thích 則tắc 謂vị 經kinh 文văn 繁phồn 不bất 要yếu 也dã 。 疏sớ/sơ 前tiền 來lai 得đắc 旨chỉ 等đẳng 者giả 。 前tiền 則tắc 以dĩ 定định 為vi 門môn 。 此thử 則tắc 以dĩ 用dụng 為vi 門môn 。 動động 寂tịch 無vô 二nhị 真chân 入nhập 法Pháp 界Giới 。 疏sớ/sơ 從tùng 法pháp 智trí 緣duyên 生sanh 者giả 。 疏sớ/sơ 中trung 以dĩ 初sơ 法pháp 智trí 為vi 緣duyên 釋thích 。 如như 是thị 自tự 性tánh 已dĩ 下hạ 。 經kinh 文văn 明minh 自tự 性tánh 如như 幻huyễn 。 是thị 所sở 現hiện 相tướng 。 以dĩ 後hậu 悉tất 不bất 成thành 就tựu 。 結kết 成thành 自tự 性tánh 如như 幻huyễn 夢mộng 等đẳng 。 初sơ 之chi 一nhất 對đối 是thị 約ước 依y 他tha 即tức 三tam 論luận 意ý 。 緣duyên 生sanh 故cố 無vô 性tánh 無vô 性tánh 故cố 從tùng 緣duyên 。 從tùng 由do 不bất 守thủ 自tự 性tánh 下hạ 。 一nhất 對đối 約ước 真chân 實thật 性tánh 辨biện 即tức 法pháp 性tánh 宗tông 。 真Chân 如Như 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 之chi 義nghĩa 。 上thượng 釋thích 悉tất 不bất 成thành 就tựu 明minh 性tánh 相tướng 雙song 寂tịch 。 今kim 云vân 亦diệc 是thị 性tánh 自tự 具cụ 者giả 。 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 本bổn 來lai 具cụ 足túc 。 非phi 今kim 新tân 成thành 云vân 不bất 成thành 就tựu 疏sớ/sơ 莊trang 嚴nghiêm 藏tạng 有hữu 二nhị 義nghĩa 者giả 。 前tiền 義nghĩa 約ước 理lý 融dung 事sự 。 已dĩ 是thị 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 後hậu 更cánh 明minh 心tâm 境cảnh 互hỗ 融dung 。 從tùng 故cố 此thử 門môn 下hạ 仍nhưng 上thượng 主chủ 門môn 釋thích 眷quyến 屬thuộc 也dã 。 疏sớ/sơ 若nhược 先tiên 定định 有hữu 來lai 處xứ 下hạ 。 上thượng 約ước 順thuận 明minh 。 此thử 下hạ 反phản 釋thích 先tiên 有hữu 先tiên 無vô 門môn 會hội 歸quy 中trung 道đạo 。 從tùng 既ký 離ly 下hạ 結kết 釋thích 經kinh 文văn 。 疏sớ/sơ 此thử 三tam 即tức 法pháp 報báo 化hóa 下hạ 結kết 成thành 上thượng 義nghĩa 都đô 有hữu 四tứ 重trọng/trùng 。 然nhiên 前tiền 之chi 三tam 重trọng/trùng 。 三tam 段đoạn 疏sớ/sơ 中trung 。 一nhất 一nhất 具cụ 足túc 。 如như 初sơ 云vân 一nhất 約ước 體thể 。 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 二nhị 實thật 法Pháp 身thân 是thị 第đệ 二nhị 義nghĩa 。 三tam 來lai 即tức 無vô 來lai 是thị 第đệ 三tam 義nghĩa 約ước 理lý 也dã 。 次thứ 二nhị 段đoạn 對đối 三tam 亦diệc 然nhiên 。 其kỳ 第đệ 四tứ 云vân 又hựu 初sơ 唯duy 理lý 者giả 。 以dĩ 義nghĩa 包bao 含hàm 故cố 。 言ngôn 中trung 一nhất 具cụ 事sự 理lý 者giả 。 謂vị 從tùng 大đại 悲bi 大đại 慈từ 等đẳng 即tức 約ước 事sự 也dã 。 從tùng 無vô 動động 搖dao 無vô 取thủ 捨xả 即tức 約ước 理lý 也dã 。 以dĩ 行hành 兼kiêm 事sự 理lý 故cố 。 疏sớ/sơ 摩ma 羅la 提đề 者giả 。 隨tùy 難nan 解giải 釋thích 即tức 化hóa 用dụng 中trung 也dã 。 疏sớ/sơ 餘dư 可khả 思tư 準chuẩn 者giả 。 疏sớ/sơ 唯duy 釋thích 五ngũ 句cú 以dĩ 難nan 見kiến 故cố 。 餘dư 五ngũ 易dị 了liễu 故cố 故cố 但đãn 例lệ 之chi 。 然nhiên 此thử 十thập 句cú 一nhất 行hành 因nhân 二nhị 行hành 緣duyên 三tam 行hành 相tương/tướng 此thử 三tam 疏sớ/sơ 已dĩ 釋thích 竟cánh 。 四tứ 以dĩ 願nguyện 扶phù 行hành 。 應ưng 云vân 若nhược 發phát 大đại 願nguyện 即tức 生sanh 妙diệu 行hạnh 。 五ngũ 化hóa 他tha 謂vị 若nhược 有hữu 悲bi 心tâm 即tức 行hành 四tứ 攝nhiếp 。 六lục 觀quán 理lý 謂vị 若nhược 觀quán 妙diệu 理lý 。 即tức 成thành 般Bát 若Nhã 。 七thất 隨tùy 事sự 理lý 謂vị 若nhược 事sự 理lý 雙song 遊du 。 是thị 名danh 大Đại 乘Thừa 。 即tức 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 八bát 益ích 物vật 故cố 疏sớ/sơ 云vân 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 覺giác 他tha 。 九cửu 住trụ 果quả 謂vị 權quyền 實thật 雙song 流lưu 。 則tắc 證chứng 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 故cố 。 從tùng 有hữu 智trí 慧tuệ 故cố 下hạ 是thị 也dã 。 第đệ 十thập 上thượng 順thuận 謂vị 具cụ 修tu 萬vạn 行hạnh 合hợp 三tam 世thế 佛Phật 家gia 。 又hựu 上thượng 句cú 亦diệc 通thông 所sở 生sanh 者giả 翻phiên 將tương 下hạ 句cú 為vi 能năng 生sanh 行hành 。 謂vị 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 。 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 得đắc 生sanh 於ư 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 家gia 。 下hạ 經kinh 以dĩ 菩Bồ 提Đề 心tâm 為vi 家gia 故cố 。 則tắc 前tiền 七thất 可khả 通thông 二nhị 解giải 。 後hậu 三tam 必tất 須tu 依y 於ư 前tiền 釋thích 。 故cố 疏sớ/sơ 先tiên 明minh 上thượng 句cú 以dĩ 為vi 能năng 生sanh 之chi 行hành 。 後hậu 方phương 翻phiên 例lệ 耳nhĩ 。 疏sớ/sơ 一nhất 實thật 智trí 虛hư 凝ngưng 與dữ 陰ấm 俱câu 靜tĩnh 者giả 。 此thử 言ngôn 本bổn 出xuất 莊trang 子tử 第đệ 五ngũ 外ngoại 篇thiên 天thiên 道đạo 章chương 中trung 。 彼bỉ 云vân 故cố 曰viết 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 其kỳ 生sanh 也dã 。 天thiên 行hành 其kỳ 死tử 也dã 。 物vật 化hóa 。 靜tĩnh 而nhi 與dữ 陰ấm 同đồng 德đức 。 動động 而nhi 與dữ 陽dương 同đồng 波ba 。 故cố 知tri 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 無vô 天thiên 怨oán 。 無vô 人nhân 非phi 。 無vô 物vật 累lũy/lụy/luy 。 無vô 鬼quỷ 責trách 。 故cố 曰viết 其kỳ 動động 也dã 。 天thiên 其kỳ 靜tĩnh 也dã 。 地địa 一nhất 心tâm 定định 而nhi 王vương 天thiên 下hạ 。 其kỳ 鬼quỷ 不bất 崇sùng 其kỳ 魂hồn 不bất 疲bì 。 一nhất 心tâm 定định 示thị 萬vạn 物vật 服phục 。 言ngôn 以dĩ 虛hư 靜tĩnh 推thôi 於ư 天thiên 地địa 通thông 於ư 萬vạn 物vật 也dã 。 此thử 之chi 謂vị 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 。 今kim 借tá 其kỳ 言ngôn 況huống 父phụ 母mẫu 之chi 為vi 陰âm 陽dương 之chi 儀nghi 。 故cố 易dị 云vân 先tiên 有hữu 天thiên 地địa 然nhiên 後hậu 有hữu 父phụ 母mẫu 。 疏sớ/sơ 先tiên 彰chương 實thật 報báo 等đẳng 周chu 法Pháp 界Giới 。 亦diệc 同đồng 出xuất 現hiện 品phẩm 無vô 量lượng 三tam 輪luân 。 疏sớ/sơ 拘câu 吒tra 聚tụ 落lạc 此thử 云vân 樓lâu 閣các 乃nãi 是thị 一nhất 義nghĩa 。 或hoặc 云vân 小tiểu 舍xá 或hoặc 曰viết 多đa 家gia 。 故cố 上thượng 經kinh 自tự 譯dịch 為vi 房phòng 舍xá 聚tụ 落lạc 。 今kim 疏sớ/sơ 取thủ 一nhất 義nghĩa 耳nhĩ 。 疏sớ/sơ 如như 蓮liên 華hoa 有hữu 三tam 義nghĩa 者giả 。 初sơ 一nhất 生sanh 行hành 解giải 。 次thứ 一nhất 成thành 果quả 。 後hậu 義nghĩa 見kiến 理lý 皆giai 因nhân 聞văn 教giáo 則tắc 教giáo 理lý 行hành 果quả 四tứ 法pháp 備bị 矣hĩ 。 然nhiên 疏sớ/sơ 但đãn 釋thích 蓮liên 華hoa 之chi 言ngôn 。 而nhi 經Kinh 云vân 為vì 欲dục 教giáo 化hóa 。 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 所sở 遣khiển 來lai 者giả 。 今kim 當đương 說thuyết 緣duyên 。 案án 觀quán 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 上thượng 生sanh 兜Đâu 率Suất 天Thiên 經kinh 。 佛Phật 於ư 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 說thuyết 優ưu 波ba 離ly 問vấn 。 佛Phật 答đáp 。 此thử 人nhân 從tùng 今kim 。 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 二nhị 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 上thượng 生sanh 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。 歲tuế 數số 五ngũ 十thập 六lục 億ức 萬vạn 歲tuế 。 爾nhĩ 乃nãi 下hạ 生sanh 。 於ư 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 我ngã 諸chư 弟đệ 子tử 。 若nhược 有hữu 精tinh 勤cần 。 修tu 諸chư 功công 德đức 。 威uy 儀nghi 不bất 缺khuyết 。 掃tảo 塔tháp 塗đồ 地địa 。 以dĩ 眾chúng 名danh 香hương 。 妙diệu 華hoa 供cúng 養dường 。 行hành 眾chúng 三tam 昧muội 。 深thâm 入nhập 正chánh 受thọ 。 讀đọc 誦tụng 經Kinh 典điển 。 如như 是thị 等đẳng 人nhân 。 應ưng 當đương 至chí 心tâm 。 雖tuy 不bất 斷đoạn 結kết 。 如như 得đắc 六Lục 通Thông 。 應ưng 當đương 繫hệ 念niệm 。 念niệm 佛Phật 形hình 像tượng 。 稱xưng 彌Di 勒Lặc 名danh 。 如như 是thị 等đẳng 輩bối 。 若nhược 一nhất 念niệm 頃khoảnh 。 受thọ 八Bát 戒Giới 齋Trai 。 修tu 諸chư 淨tịnh 業nghiệp 。 發phát 弘hoằng 誓thệ 願nguyện 。 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 譬thí 如như 壯tráng 士sĩ 。 屈khuất 伸thân 臂tý 頃khoảnh 。 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。 兜Đâu 率Suất 陀Đà 天Thiên 。 於ư 蓮liên 華hoa 上thượng 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 百bách 千thiên 天thiên 子tử 。 作tác 天thiên 伎kỹ 樂nhạc 。 持trì 天thiên 曼mạn 陀đà 羅la 華hoa 。 摩ma 訶ha 曼mạn 陀đà 羅la 華hoa 。 以dĩ 散tán 其kỳ 上thượng 。 讚tán 言ngôn 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 又hựu 言ngôn 如như 是thị 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 若nhược 淨tịnh 諸chư 業nghiệp 。 行hành 六Lục 事Sự 法Pháp 。 必tất 定định 無vô 疑nghi 。 當đương 得đắc 生sanh 於ư 。 兜Đâu 率Suất 天Thiên 上thượng 。 值trị 遇ngộ 彌Di 勒Lặc 。 亦diệc 隨tùy 彌Di 勒Lặc 。 下hạ 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 第đệ 一nhất 聞văn 法Pháp 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 值trị 遇ngộ 賢Hiền 劫Kiếp 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 又hựu 云vân 得đắc 聞văn 。 彌Di 勒Lặc 名danh 者giả 。 聞văn 已dĩ 歡hoan 喜hỷ 。 恭cung 敬kính 禮lễ 拜bái 。 此thử 人nhân 命mạng 終chung 。 如như 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。 又hựu 云vân 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 犯phạm 諸chư 禁cấm 戒giới 。 造tạo 諸chư 惡ác 業nghiệp 。 聞văn 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 悲bi 名danh 字tự 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 誠thành 心tâm 懺sám 悔hối 。 是thị 諸chư 惡ác 業nghiệp 。 速tốc 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 未vị 來lai 世thế 中trung 。 諸chư 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 聞văn 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 悲bi 名danh 稱xưng 。 造tạo 立lập 形hình 像tượng 。 香hương 華hoa 衣y 服phục 。 繒tăng 蓋cái 幢tràng 旛phan 。 禮lễ 拜bái 繫hệ 念niệm 。 此thử 人nhân 命mạng 欲dục 終chung 時thời 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 放phóng 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 。 大đại 人nhân 相tướng 光quang 。 與dữ 諸chư 天thiên 子tử 。 持trì 天thiên 曼mạn 陀đà 羅la 華hoa 。 來lai 迎nghênh 此thử 人nhân 。 此thử 人nhân 須tu 臾du 。 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。 值trị 遇ngộ 彌Di 勒Lặc 。 頭đầu 面diện 禮lễ 敬kính 。 未vị 舉cử 頭đầu 頃khoảnh 。 便tiện 得đắc 聞văn 法Pháp 。 於ư 無vô 上thượng 道Đạo 。 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 得đắc 值trị 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 釋thích 曰viết 。 此thử 亦diệc 釋Thích 迦Ca 所sở 遣khiển 來lai 者giả 。 以dĩ 行hành 釋Thích 迦Ca 教giáo 故cố 。 若nhược 彌Di 勒Lặc 下hạ 生sanh 。 經kinh 羅la 什thập 法Pháp 師sư 譯dịch 。 無vô 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 直trực 云vân 大Đại 智trí 舍Xá 利Lợi 弗Phất 問vấn 佛Phật 。 佛Phật 誡giới 聽thính 為vi 說thuyết 云vân 舍Xá 利Lợi 弗Phất 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。 以dĩ 漸tiệm 減giảm 少thiểu 。 三tam 千thiên 由do 旬tuần 。 是thị 時thời 閻Diêm 浮Phù 提Đề 地địa 。 長trường 十thập 千thiên 由do 旬tuần 。 廣quảng 八bát 千thiên 由do 旬tuần 。 平bình 坦thản 如như 鏡kính 。 名danh 華hoa 軟nhuyễn 草thảo 。 遍biến 覆phú 其kỳ 地địa 。 廣quảng 說thuyết 莊trang 嚴nghiêm 等đẳng 華hoa 藏tạng 品phẩm 已dĩ 引dẫn 。 次thứ 云vân 城thành 中trung 有hữu 大đại 婆Bà 羅La 門Môn 。 主chủ 名danh 曰viết 妙Diệu 梵Phạm 婆Bà 羅La 門Môn 。 女nữ 名danh 梵Phạm 摩ma 波ba 提đề 。 彌Di 勒Lặc 託thác 生sanh 為vi 父phụ 母mẫu 。 身thân 紫tử 金kim 色sắc 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 身thân 長trường 千thiên 尺xích 。 胸hung 廣quảng 三tam 十thập 丈trượng 。 面diện 長trường 十thập 二nhị 丈trượng 四tứ 尺xích 。 肉nhục 眼nhãn 清thanh 淨tịnh 。 見kiến 千thiên 由do 旬tuần 。 常thường 光quang 四tứ 照chiếu 。 面diện 百bách 由do 旬tuần 。 穰nhương 佉khư 王vương 奉phụng 七thất 寶bảo 臺đài 。 彌Di 勒Lặc 受thọ 已dĩ 。 施thí 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 彌Di 勒Lặc 見kiến 其kỳ 毀hủy 壞hoại 修tu 無vô 常thường 想tưởng 出xuất 家gia 。 學học 道Đạo 於ư 龍Long 華Hoa 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 樹thụ 莖hành 枝chi 葉diệp 。 高cao 五ngũ 十thập 里lý 。 即tức 以dĩ 出xuất 家gia 日nhật 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 無vô 量lượng 人nhân 。 發phát 心tâm 出xuất 家gia 學học 道Đạo 。
爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 。 見kiến 諸chư 大đại 眾chúng 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 今kim 諸chư 人nhân 等đẳng 。 不bất 以dĩ 生sanh 天thiên 樂lạc 故cố 。 亦diệc 復phục 不bất 為vị 。 今kim 世thế 樂lạc 故cố 。 來lai 至chí 我ngã 所sở 。 但đãn 為vi 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 樂lạc 因nhân 緣duyên 。 是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 皆giai 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 遣khiển 來lai 付phó 我ngã 。 是thị 故cố 今kim 來lai 。 皆giai 至chí 我ngã 所sở 。 我ngã 今kim 受thọ 之chi 。 是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 或hoặc 以dĩ 讀đọc 誦tụng 。 分phân 別biệt 決quyết 定định 。 修tu 妬đố 路lộ 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 。 阿A 毘Tỳ 達Đạt 摩Ma 。 修tu 諸chư 功công 德đức 。 來lai 至chí 我ngã 所sở 。 廣quảng 敘tự 布bố 施thí 持trì 戒giới 忍nhẫn 辱nhục 精tinh 進tấn 。 結kết 云vân 善thiện 哉tai 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 善thiện 教giáo 化hóa 如như 是thị 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 眾chúng 生sanh 。 今kim 至chí 我ngã 所sở 彌Di 勒Lặc 如như 是thị 三tam 稱xưng 。 讚tán 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 然nhiên 後hậu 說thuyết 法Pháp 。 言ngôn 汝nhữ 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 能năng 為vi 難nan 事sự 。 於ư 彼bỉ 惡ác 世thế 。 貪tham 欲dục 瞋sân 恚khuể 。 愚ngu 癡si 迷mê 惑hoặc 。 短đoản 命mạng 人nhân 中trung 。 能năng 持trì 戒giới 行hạnh 作tác 諸chư 功công 德đức 。 甚thậm 為vi 希hy 有hữu 。 善thiện 哉tai 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 能năng 於ư 苦khổ 惱não 。 眾chúng 生sanh 之chi 中trung 。 說thuyết 誠thành 實thật 語ngữ 。 示thị 我ngã 當đương 來lai 。 度độ 脫thoát 汝nhữ 等đẳng 。 如như 是thị 之chi 師sư 。 甚thậm 為vi 難nan 遇ngộ 。 深thâm 心tâm 憐lân 愍mẫn 。 惡ác 世thế 眾chúng 生sanh 。 救cứu 濟tế 苦khổ 惱não 。 令linh 得đắc 安an 隱ẩn 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 如Như 來Lai 為vì 汝nhữ 等đẳng 故cố 。 以dĩ 頭đầu 布bố 施thí 。 割cát 截tiệt 耳nhĩ 鼻tị 。 手thủ 足túc 支chi 體thể 。 受thọ 諸chư 苦khổ 惱não 。 以dĩ 利lợi 汝nhữ 等đẳng 。 彌Di 勒Lặc 如như 是thị 廣quảng 安an 慰úy 已dĩ 。 然nhiên 後hậu 說thuyết 法Pháp 。 其kỳ 龍long 華hoa 樹thụ 園viên 縱tung 廣quảng 一nhất 百bách 由do 旬tuần 。 大đại 眾chúng 滿mãn 中trung 。 初sơ 會hội 說thuyết 法Pháp 。 九cửu 十thập 六lục 億ức 人nhân 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 第đệ 二nhị 會hội 說thuyết 法Pháp 。 九cửu 十thập 四tứ 億ức 。 第đệ 三tam 會hội 九cửu 十thập 二nhị 億ức 。 更cánh 有hữu 諸chư 本bổn 經kinh 大đại 同đồng 小tiểu 異dị 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。 此thử 經Kinh 正chánh 明minh 釋Thích 迦Ca 遣khiển 來lai 。
○# 第đệ 四Tứ 智Trí 照chiếu 無vô 二nhị 相tương/tướng 絕tuyệt 境cảnh 智trí 等đẳng 者giả 。 謂vị 一nhất 境cảnh 智trí 無vô 二nhị 。 二nhị 始thỉ 末mạt 無vô 二nhị 亦diệc 信tín 智trí 無vô 二nhị 。 三tam 染nhiễm 靜tĩnh 無vô 二nhị 。 四Tứ 智Trí 斷đoạn 無vô 二nhị 。 五ngũ 理lý 事sự 無vô 二nhị 。 由do 證chứng 理lý 事sự 無vô 二nhị 義nghĩa 故cố 染nhiễm 淨tịnh 兩lưỡng 亡vong 。 惑hoặc 性tánh 智trí 性tánh 一nhất 性tánh 平bình 等đẳng 。 始thỉ 末mạt 無vô 差sai 能năng 所sở 齊tề 融dung 。 亦diệc 不bất 生sanh 二nhị 不bất 二nhị 分phần 別biệt 故cố 。 前tiền 經Kinh 云vân 心tâm 不bất 稱xưng 量lượng 諸chư 二nhị 法pháp 。 但đãn 恆hằng 了liễu 達đạt 法pháp 無vô 二nhị 。 諸chư 法pháp 若nhược 二nhị 若nhược 不bất 二nhị 。 於ư 中trung 必tất 竟cánh 無vô 所sở 著trước 方phương 為vi 真chân 不bất 二nhị 耳nhĩ 。 疏sớ/sơ 或hoặc 於ư 一nhất 城thành 值trị 於ư 多đa 友hữu 者giả 。 如như 諸chư 夜dạ 神thần 多đa 在tại 佛Phật 會hội 。 言ngôn 或hoặc 求cầu 一nhất 友hữu 歷lịch 於ư 多đa 城thành 者giả 。 如như 解giải 脫thoát 處xứ 經kinh 十thập 二nhị 年niên 。 求cầu 於ư 普phổ 眼nhãn 經kinh 。 歷lịch 城thành 多đa 等đẳng 。 此thử 義nghĩa 勝thắng 前tiền 。 疏sớ/sơ 初sơ 一nhất 總tổng 餘dư 八bát 別biệt 者giả 。 總tổng 即tức 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ 。 示thị 謂vị 顯hiển 示thị 法Pháp 門môn 。 教giáo 謂vị 勸khuyến 令linh 修tu 行hành 。 利lợi 謂vị 覺giác 悟ngộ 成thành 益ích 。 喜hỷ 謂vị 稱xưng 根căn 令linh 悅duyệt 。 經kinh 從tùng 具cụ 足túc 無vô 量lượng 下hạ 別biệt 句cú 。 疏sớ/sơ 隨tùy 難nạn/nan 釋thích 先tiên 出xuất 初sơ 句cú 異dị 於ư 第đệ 六lục 。 二nhị 三tam 四tứ 五ngũ 並tịnh 皆giai 不bất 釋thích 。 後hậu 釋thích 七thất 八bát 二nhị 句cú 而nhi 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 當đương 句cú 釋thích 屬thuộc 於ư 二nhị 人nhân 。 二nhị 相tương/tướng 合hợp 釋thích 文Văn 殊Thù 能năng 住trụ 。 普phổ 賢hiền 道Đạo 場Tràng 是thị 所sở 住trụ 。 故cố 此thử 亦diệc 義nghĩa 同đồng 示thị 於ư 後hậu 友hữu 者giả 。 亦diệc 安an 普phổ 賢hiền 行hành 道Đạo 場tràng 故cố 。 文văn 無vô 正chánh 示thị 故cố 云vân 義nghĩa 同đồng 。
疏sớ/sơ 。 轉chuyển 遇ngộ 勝thắng 緣duyên 修tu 行hành 敬kính 事sự 者giả 。 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 三tam 。 初sơ 標tiêu 二nhị 章chương 二nhị 然nhiên 此thử 諸chư 友hữu 下hạ 料liệu 揀giản 。 三tam 又hựu 此thử 諸chư 友hữu 所sở 得đắc 下hạ 指chỉ 廣quảng 在tại 餘dư 。 二nhị 中trung 三tam 。 一nhất 近cận 對đối 前tiền 後hậu 釋thích 。 二nhị 又hựu 通thông 論luận 下hạ 通thông 對đối 諸chư 友hữu 釋thích 。 三tam 又hựu 前tiền 諸chư 友hữu 下hạ 。 玄huyền 門môn 義nghĩa 理lý 釋thích 。 大đại 文văn 第đệ 五ngũ 顯hiển 因nhân 廣quảng 大đại 相tương/tướng 。 先tiên 釋thích 名danh 。 言ngôn 隨tùy 一nhất 一nhất 因nhân 皆giai 稱xưng 法pháp 性tánh 者giả 。 釋thích 廣quảng 大đại 義nghĩa 異dị 前tiền 攝nhiếp 德đức 成thành 因nhân 未vị 。 說thuyết 一nhất 一nhất 稱xưng 法Pháp 界Giới 故cố 。 又hựu 前tiền 但đãn 因nhân 今kim 明minh 因nhân 徹triệt 果quả 海hải 故cố 。 文Văn 殊Thù 下hạ 對đối 前tiền 辨biện 異dị 。 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 性tánh 事sự 理lý 無vô 礙ngại 。 祕bí 密mật 重trùng 重trùng 。 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。
疏sớ/sơ 。 若nhược 以dĩ 二nhị 聖thánh 下hạ 。 後hậu 三tam 聖thánh 相tương 望vọng 辨biện 其kỳ 能năng 所sở 。
疏sớ/sơ 。 文văn 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 依y 下hạ 先tiên 釋thích 文văn 。 後hậu 以dĩ 是thị 顯hiển 因nhân 下hạ 通thông 辨biện 文văn 意ý 。
疏sớ/sơ 。 今kim 初sơ 初sơ 聞văn 前tiền 人nhân 法pháp 等đẳng 者giả 。 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 。 初sơ 生sanh 渴khát 仰ngưỡng 。 二nhị 明minh 修tu 處xứ 。 三tam 正chánh 修tu 觀quán 。 二nhị 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 約ước 表biểu 釋thích 。 二nhị 約ước 事sự 釋thích 。 三tam 然nhiên 此thử 經Kinh 下hạ 總tổng 釋thích 文văn 意ý 。 謂vị 所sở 以dĩ 卻khước 就tựu 金kim 剛cang 場tràng 起khởi 觀quán 者giả 。 何hà 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 繁phồn 表biểu 出xuất 意ý 。 謂vị 華hoa 嚴nghiêm 一nhất 切thiết 皆giai 悉tất 。 具cụ 十thập 會hội 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 合hợp 有hữu 第đệ 十thập 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 重trọng/trùng 會hội 。 覺giác 場tràng 謂vị 菩Bồ 提Đề 場Tràng 是thị 根căn 本bổn 會hội 起khởi 。 於ư 中trung 八bát 名danh 為vi 末mạt 會hội 。 謂vị 第đệ 十thập 會hội 攝nhiếp 前tiền 八bát 會hội 歸quy 於ư 初sơ 會hội 。 無vô 不bất 從tùng 此thử 法Pháp 界Giới 所sở 流lưu 。 無vô 不bất 還hoàn 歸quy 此thử 法Pháp 界Giới 故cố 。 後hậu 今kim 且thả 依y 文văn 者giả 。 以dĩ 明minh 無vô 十thập 故cố 就tựu 第đệ 九cửu 以dĩ 明minh 此thử 三tam 。 一nhất 者giả 本bổn 會hội 。 二nhị 者giả 末mạt 會hội 。 三tam 自tự 普phổ 賢hiền 以dĩ 為vi 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 之chi 會hội 。 本bổn 有hữu 二nhị 種chủng 逝thệ 多đa 乃nãi 是thị 此thử 會hội 之chi 本bổn 。 今kim 歸quy 覺giác 場tràng 是thị 諸chư 會hội 本bổn 。
疏sớ/sơ 。 一nhất 見kiến 瑞thụy 相tướng 十thập 句cú 五ngũ 對đối 。 各các 前tiền 所sở 依y 淨tịnh 土độ 等đẳng 者giả 。 然nhiên 其kỳ 十thập 句cú 皆giai 是thị 淨tịnh 土độ 。 而nhi 其kỳ 後hậu 句cú 意ý 在tại 眾chúng 生sanh 。 如như 初sơ 對đối 云vân 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 。 剎sát 清thanh 淨tịnh 一nhất 切thiết 。 如Như 來Lai 成thành 正chánh 覺giác 。 即tức 屬thuộc 淨tịnh 土độ 。 二nhị 云vân 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 。 剎sát 清thanh 淨tịnh 無vô 諸chư 惡ác 道đạo 。 無vô 諸chư 惡ác 道đạo 。 即tức 是thị 住trú 處xứ 眾chúng 生sanh 。 五ngũ 對đối 皆giai 然nhiên 。
疏sớ/sơ 。 又hựu 前tiền 麁thô 此thử 細tế 者giả 。 前tiền 但đãn 云vân 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 今kim 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 出xuất 一nhất 切thiết 世thế 界giới 故cố 。 此thử 為vi 細tế 。 言ngôn 前tiền 體thể 相tướng 此thử 業nghiệp 用dụng 者giả 。 前tiền 但đãn 云vân 見kiến 今kim 塵trần 中trung 出xuất 故cố 。 然nhiên 毛mao 孔khổng 出xuất 生sanh 等đẳng 廣quảng 如như 玄huyền 中trung 。 今kim 更cánh 略lược 示thị 謂vị 彼bỉ 普phổ 賢hiền 遊du 入nhập 十thập 方phương 。 略lược 有hữu 十thập 門môn 。 一nhất 入nhập 世thế 界giới 。 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 。 互hỗ 即tức 入nhập 故cố 。 二nhị 入nhập 眾chúng 生sanh 界giới 。 生sanh 界giới 佛Phật 界giới 無vô 二nhị 體thể 故cố 。 三Tam 明Minh 供cúng 養dường 一nhất 一nhất 。 供cúng 具cụ 皆giai 稱xưng 真chân 故cố 。 四tứ 明minh 請thỉnh 法pháp 窮cùng 法Pháp 界Giới 智trí 無vô 時thời 不bất 請thỉnh 。 諸chư 佛Phật 無vô 時thời 不bất 雨vũ 法pháp 故cố 。 五ngũ 大đại 智trí 攝nhiếp 生sanh 了liễu 生sanh 迷mê 倒đảo 。 而nhi 無vô 眾chúng 生sanh 。 不bất 礙ngại 化hóa 故cố 。 六lục 明minh 現hiện 通thông 十thập 方phương 塵trần 剎sát 互hỗ 入nhập 。 重trùng 重trùng 震chấn 動động 現hiện 相tướng 而nhi 無vô 息tức 故cố 。 七thất 常thường 寂tịch 定định 未vị 曾tằng 一nhất 念niệm 。 有hữu 起khởi 動động 故cố 。 八bát 廣quảng 出xuất 生sanh 念niệm 念niệm 毛mao 孔khổng 出xuất 現hiện 諸chư 境cảnh 。 無vô 窮cùng 盡tận 故cố 。 九cửu 者giả 說thuyết 法Pháp 念niệm 念niệm 常thường 雨vũ 無vô 邊biên 法Pháp 雨vũ 雨vũ 一nhất 切thiết 故cố 。 十thập 明minh 總tổng 說thuyết 。 上thượng 之chi 九cửu 義nghĩa 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 無vô 前tiền 後hậu 故cố 。 廣quảng 說thuyết 難nan 盡tận 餘dư 廣quảng 如như 文văn 。
疏sớ/sơ 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 世thế 間gian 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 是thị 眾chúng 生sanh 亦diệc 為vi 正chánh 覺giác 餘dư 二nhị 可khả 知tri 。
疏sớ/sơ 。 以dĩ 沒một 現hiện 相tướng 如như 法Pháp 性tánh 故cố 者giả 。 斯tư 則tắc 沒một 而nhi 無vô 沒một 。 現hiện 而nhi 無vô 現hiện 真chân 法pháp 性tánh 中trung 無vô 出xuất 沒một 故cố 。 此thử 約ước 事sự 理lý 無vô 礙ngại 。 下hạ 句cú 云vân 此thử 彼bỉ 相tương/tướng 相tương/tướng 即tức 故cố 者giả 。 即tức 事sự 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 。 然nhiên 相tương/tướng 即tức 有hữu 三tam 。 一nhất 約ước 剎sát 此thử 剎sát 即tức 彼bỉ 剎sát 。 一nhất 剎sát 即tức 多đa 剎sát 故cố 。 二nhị 約ước 人nhân 此thử 身thân 即tức 彼bỉ 身thân 。 一nhất 步bộ 即tức 多đa 步bộ 故cố 。 三tam 約ước 劫kiếp 一nhất 念niệm 即tức 是thị 無vô 量lượng 劫kiếp 故cố 。 又hựu 此thử 彼bỉ 相tương/tướng 炳bỉnh 然nhiên 具cụ 故cố 。 祕bí 密mật 隱ẩn 顯hiển 俱câu 時thời 成thành 故cố 。 此thử 彼bỉ 時thời 處xứ 互hỗ 相tương 在tại 故cố 。 帝đế 網võng 重trùng 重trùng 同đồng 時thời 具cụ 足túc 皆giai 不bất 動động 故cố 。
疏sớ/sơ 。 故cố 長trường/trưởng 行hành 偈kệ 文văn 因nhân 果quả 綺ỷ 互hỗ 者giả 。 長trường/trưởng 行hành 顯hiển 普phổ 賢hiền 因nhân 。 偈kệ 頌tụng 顯hiển 善thiện 財tài 果quả 。 故cố 云vân 綺ỷ 互hỗ 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 通thông 讚tán 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 十thập 身thân 圓viên 滿mãn 二nhị 十thập 一nhất 。 種chủng 殊thù 勝thắng 功công 德đức 者giả 。 通thông 有hữu 兩lưỡng 重trọng/trùng 。 一nhất 者giả 近cận 通thông 通thông 前tiền 法pháp 喻dụ 。 二nhị 者giả 遠viễn 通thông 通thông 取thủ 此thử 卷quyển 末mạt 結kết 德đức 無vô 盡tận 二nhị 偈kệ 經kinh 文văn 。 良lương 以dĩ 二nhị 偈kệ 亦diệc 是thị 最tối 後hậu 無vô 盡tận 德đức 故cố 。 其kỳ 二nhị 十thập 一nhất 德đức 一nhất 經kinh 數số 節tiết 。 出xuất 其kỳ 名danh 義nghĩa 文văn 有hữu 隱ẩn 顯hiển 。 欲dục 彰chương 如Như 來Lai 無vô 盡tận 德đức 故cố 。 大đại 體thể 無vô 異dị 故cố 。 復phục 出xuất 之chi 昇thăng 兜Đâu 率Suất 品phẩm 。 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。 今kim 皆giai 略lược 指chỉ 。 初sơ 二nhị 偈kệ 即tức 於ư 所sở 知tri 一nhất 向hướng 無vô 障chướng 轉chuyển 功công 德đức 者giả 。 然nhiên 此thử 二nhị 偈kệ 含hàm 於ư 總tổng 句cú 妙diệu 悟ngộ 皆giai 滿mãn 妙diệu 悟ngộ 即tức 是thị 妙diệu 覺giác 智trí 故cố 。 以dĩ 無vô 著trước 論luận 下hạ 不bất 釋thích 總tổng 句cú 。 疏sớ/sơ 略lược 不bất 明minh 若nhược 欲dục 明minh 者giả 初sơ 偈kệ 當đương 之chi 。 今kim 但đãn 顯hiển 別biệt 即tức 當đương 第đệ 一nhất 。 然nhiên 準chuẩn 上thượng 文văn 二nhị 十thập 一nhất 德đức 皆giai 有hữu 三tam 節tiết 。 一nhất 舉cử 經kinh 名danh 如như 此thử 德đức 經kinh 即tức 二nhị 行hành 永vĩnh 絕tuyệt 。 二nhị 無vô 著trước 菩Bồ 薩Tát 立lập 功công 德đức 名danh 。 即tức 今kim 疏sớ/sơ 。 云vân 於ư 所sở 知tri 一nhất 向hướng 無vô 障chướng 轉chuyển 功công 德đức 。 三tam 引dẫn 二nhị 釋thích 論luận 解giải 其kỳ 本bổn 論luận 。 即tức 今kim 疏sớ/sơ 。 云vân 佛Phật 無Vô 礙Ngại 智Trí 下hạ 文văn 是thị 也dã 。 是thị 無vô 性tánh 意ý 即tức 是thị 智trí 德đức 故cố 。 經kinh 偈kệ 云vân 佛Phật 智trí 廣quảng 大đại 。 初sơ 之chi 二nhị 句cú 即tức 是thị 德đức 體thể 。 三tam 及cập 後hậu 偈kệ 即tức 於ư 所sở 知tri 無vô 障chướng 轉chuyển 也dã 。 謂vị 即tức 於ư 其kỳ 極cực 遠viễn 時thời 處xứ 品phẩm 類loại 皆giai 知tri 故cố 。 無vô 有hữu 知tri 及cập 與dữ 不bất 知tri 之chi 二nhị 相tương/tướng 也dã 。 第đệ 四tứ 句cú 了liễu 俗tục 由do 於ư 證chứng 真chân 故cố 。 不bất 起khởi 分phân 別biệt 。 亦diệc 是thị 真chân 實thật 離ly 智trí 障chướng 也dã 。 若nhược 親thân 光quang 釋thích 不bất 二nhị 現hiện 行hành 云vân 。 謂vị 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 現hiện 行hành 二nhị 障chướng 世Thế 尊Tôn 無vô 故cố 。 謂vị 凡phàm 夫phu 現hiện 行hành 生sanh 死tử 起khởi 諸chư 雜tạp 染nhiễm 。 二Nhị 乘Thừa 現hiện 行hành 涅Niết 槃Bàn 棄khí 利lợi 樂lạc 事sự 。 今kim 前tiền 偈kệ 唯duy 了liễu 生sanh 死tử 雜tạp 染nhiễm 。 後hậu 偈kệ 唯duy 證chứng 涅Niết 槃Bàn 廣quảng 大đại 利lợi 樂lạc 。
疏sớ/sơ 。 二nhị 有hữu 一nhất 偈kệ 者giả 。 約ước 經kinh 即tức 達đạt 無vô 相tướng 法pháp 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 引dẫn 無vô 著trước 立lập 名danh 。 後hậu 謂vị 了liễu 真Chân 如Như 下hạ 即tức 無vô 性tánh 釋thích 意ý 。 故cố 無vô 動động 念niệm 是thị 疏sớ/sơ 以dĩ 經kinh 怗# 。 然nhiên 無vô 性tánh 詺# 此thử 為vi 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 既ký 自tự 入nhập 真Chân 如Như 故cố 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 亦diệc 令linh 他tha 入nhập 故cố 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 經kinh 三tam 句cú 即tức 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 第đệ 四tứ 句cú 是thị 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。
疏sớ/sơ 。 三tam 有hữu 三tam 偈kệ 下hạ 。 約ước 經kinh 即tức 住trụ 於ư 佛Phật 住trụ 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 依y 無vô 著trước 立lập 功công 德đức 名danh 。 後hậu 謂vị 住trụ 佛Phật 下hạ 即tức 無vô 性tánh 釋thích 。 無vô 性tánh 生sanh 起khởi 云vân 為vi 欲dục 得đắc 上thượng 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 次thứ 明minh 之chi 即tức 是thị 恩ân 德đức 。 謂vị 佛Phật 雖tuy 遍biến 聖thánh 天thiên 梵Phạm 住trụ 而nhi 空không 。 大đại 悲bi 偏thiên 善thiện 安an 住trụ 。 由do 住trụ 空không 故cố 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 由do 住trụ 悲bi 故cố 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 切thiết 時thời 中trung 。 觀quán 所sở 調điều 伏phục 故cố 隨tùy 物vật 欲dục 或hoặc 見kiến 不bất 同đồng 。
疏sớ/sơ 。 四tứ 有hữu 十thập 五ngũ 偈kệ 下hạ 。 約ước 經kinh 即tức 得đắc 佛Phật 平bình 等đẳng 。 疏sớ/sơ 中trung 分phần/phân 四tứ 。 先tiên 依y 無vô 著trước 立lập 功công 德đức 名danh 。 次thứ 謂vị 由do 諸chư 佛Phật 下hạ 即tức 彼bỉ 論luận 釋thích 諸chư 佛Phật 有hữu 三tam 事sự 平bình 等đẳng 。 即tức 疏sớ/sơ 所sở 引dẫn 二nhị 同đồng 是thị 也dã 。 次thứ 故cố 前tiền 經Kinh 云vân 下hạ 。 指chỉ 經kinh 即tức 離ly 世thế 間gian 品phẩm 初sơ 也dã 。 以dĩ 彼bỉ 具cụ 足túc 二nhị 十thập 一nhất 種chủng 功công 德đức 名danh 故cố 。 次thứ 亦diệc 同đồng 攝nhiếp 論luận 下hạ 。 引dẫn 他tha 論luận 會hội 釋thích 。 結kết 云vân 此thử 釋thích 已dĩ 妙diệu 者giả 。 古cổ 來lai 諸chư 德đức 不bất 知tri 此thử 即tức 二nhị 十thập 一nhất 德đức 。 亦diệc 不bất 知tri 此thử 是thị 佛Phật 平bình 等đẳng 。 但đãn 云vân 如Như 來Lai 隨tùy 機cơ 隱ẩn 顯hiển 。 忽hốt 列liệt 諸chư 佛Phật 莫mạc 知tri 其kỳ 由do 。 今kim 云vân 顯hiển 佛Phật 平bình 等đẳng 故cố 廣quảng 列liệt 諸chư 佛Phật 皆giai 相tương/tướng 遍biến 耳nhĩ 。 豈khởi 非phi 妙diệu 耶da 。
疏sớ/sơ 。 今kim 更cánh 下hạ 即tức 就tựu 佛Phật 平bình 等đẳng 中trung 。 顯hiển 實thật 是thị 本bổn 師sư 互hỗ 遍biến 。 更cánh 過quá 平bình 等đẳng 之chi 意ý 趣thú 耳nhĩ 。 於ư 中trung 文văn 前tiền 有hữu 八bát 。 一nhất 總tổng 舉cử 大đại 意ý 。 二nhị 謂vị 此thử 文văn 言ngôn 下hạ 。 引dẫn 此thử 經Kinh 文văn 。 質chất 成thành 正chánh 義nghĩa 。 三tam 若nhược 言ngôn 別biệt 讚tán 下hạ 。 遮già 其kỳ 欲dục 救cứu 彰chương 其kỳ 謬mậu 解giải 。 四tứ 況huống 華hoa 藏tạng 下hạ 。 引dẫn 前tiền 經kinh 文văn 成thành 屬thuộc 我ngã 師sư 。 五ngũ 法pháp 華hoa 央ương 掘quật 下hạ 。 引dẫn 他tha 經kinh 文văn 成thành 立lập 今kim 義nghĩa 。 六lục 故cố 知tri 法Pháp 藏tạng 下hạ 。 遮già 其kỳ 引dẫn 難nạn/nan 為vi 決quyết 他tha 經kinh 。 七thất 以dĩ 理lý 推thôi 下hạ 。 結kết 成thành 正chánh 義nghĩa 反phản 質chất 令linh 見kiến 。 八bát 然nhiên 此thử 段đoạn 下hạ 。 辨biện 其kỳ 包bao 含hàm 。 重trọng/trùng 成thành 本bổn 義nghĩa 。 二nhị 中trung 自tự 有hữu 三tam 意ý 。 一nhất 東đông 方phương 之chi 佛Phật 云vân 在tại 此thử 者giả 。 明minh 阿a 閦súc 即tức 是thị 本bổn 師sư 。 二nhị 阿A 彌Di 陀Đà 充sung 滿mãn 十thập 方phương 。 亦diệc 合hợp 遍biến 此thử 。 同đồng 於ư 本bổn 方phương 即tức 釋Thích 迦Ca 矣hĩ 。 三tam 通thông 取thủ 或hoặc 見kiến 明minh 是thị 本bổn 師sư 。 或hoặc 有hữu 見kiến 為vi 阿a 閦súc 彌di 陀đà 諸chư 佛Phật 異dị 耳nhĩ 。 三tam 遮già 救cứu 中trung 。 恐khủng 外ngoại 救cứu 云vân 。 今kim 明minh 阿a 閦súc 彌di 陀đà 遍biến 等đẳng 。 自tự 是thị 別biệt 讚tán 彌di 陀đà 阿a 閦súc 。 何hà 得đắc 引dẫn 是thị 本bổn 師sư 佛Phật 耶da 。 故cố 今kim 遮già 云vân 。 若nhược 如như 此thử 者giả 。 普phổ 賢hiền 本bổn 讚tán 本bổn 師sư 。 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 今kim 云vân 東đông 西tây 諸chư 佛Phật 遍biến 此thử 何hà 成thành 讚tán 我ngã 本bổn 師sư 耶da 。 四tứ 中trung 引dẫn 華hoa 藏tạng 者giả 。 娑sa 婆bà 當đương 中trung 剎sát 海hải 種chủng 內nội 第đệ 十thập 三tam 層tằng 。 而nhi 有hữu 十thập 三tam 佛Phật 剎sát 塵trần 數số 世thế 界giới 圍vi 繞nhiễu 。 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 國quốc 。 但đãn 言ngôn 從tùng 此thử 西tây 方phương 。 過quá 十thập 萬vạn 億ức 佛Phật 土độ 。 尚thượng 未vị 能năng 滿mãn 一nhất 合hợp 之chi 塵trần 。 況huống 於ư 一nhất 剎sát 塵trần 數số 。 況huống 十thập 三tam 佛Phật 剎sát 塵trần 數số 。 其kỳ 十thập 三tam 重trọng/trùng 內nội 。 皆giai 是thị 化hóa 境cảnh 。 況huống 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 剎sát 海hải 有hữu 十thập 不bất 可khả 說thuyết 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 種chủng 。 一nhất 一nhất 種chủng 中trung 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 皆giai 是thị 本bổn 師sư 之chi 所sở 嚴nghiêm 淨tịnh 。 其kỳ 中trung 皆giai 是thị 遮già 那na 如Như 來Lai 分phân 身thân 化hóa 往vãng 。 安an 養dưỡng 近cận 在tại 十thập 重trọng/trùng 之chi 內nội 。 何hà 得đắc 非phi 是thị 本bổn 師sư 釋Thích 迦Ca 。 故cố 云vân 豈khởi 非phi 是thị 此thử 佛Phật 耶da 。 五ngũ 引dẫn 他tha 經kinh 成thành 立lập 中trung 。 二nhị 經kinh 分phân 身thân 已dĩ 如như 前tiền 引dẫn 。 既ký 十thập 方phương 中trung 皆giai 是thị 釋Thích 迦Ca 分phân 身thân 之chi 佛Phật 。 何hà 得đắc 彌di 陀đà 阿a 閦súc 佛Phật 等đẳng 近cận 而nhi 非phi 耶da 。 六lục 遮già 其kỳ 引dẫn 難nạn/nan 者giả 。 謂vị 外ngoại 引dẫn 二nhị 經kinh 。 一nhất 引dẫn 清thanh 淨tịnh 平bình 等đẳng 。 覺giác 經kinh 說thuyết 法Pháp 藏tạng 比Bỉ 丘Khâu 。 然nhiên 大đại 寶bảo 積tích 第đệ 十thập 七thất 無Vô 量Lượng 壽Thọ 如Như 來Lai 會hội 。 說thuyết 名danh 法pháp 處xứ 比Bỉ 丘Khâu 。 佛Phật 在tại 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 說thuyết 。 阿A 難Nan 起khởi 問vấn 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 大Đại 德Đức 世Thế 尊Tôn 。 色sắc 身thân 諸chư 根căn 。 悉tất 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 威uy 光quang 赫hách 奕dịch 。 如như 融dung 金kim 聚tụ 。 又hựu 如như 眼nhãn 鏡kính 凝ngưng 照chiếu 光quang 輝huy 。 從tùng 昔tích 已dĩ 來lai 。 初sơ 味vị 曾tằng 見kiến 。 喜hỷ 得đắc 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 生sanh 希hy 有hữu 心tâm 。
世Thế 尊Tôn 。 今kim 者giả 入nhập 大đại 寂tịch 定định 。 行hành 如Như 來Lai 行hạnh 。 皆giai 悉tất 圓viên 滿mãn 。 善thiện 能năng 建kiến 立lập 大đại 丈trượng 夫phu 行hành 思tư 惟duy 。 現hiện 在tại 去khứ 來lai 諸chư 佛Phật 。 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 住trụ 斯tư 念niệm 也dã 。 佛Phật 讚tán 聖thánh 知tri 便tiện 為vi 說thuyết 。 往vãng 昔tích 過quá 無vô 邊biên 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 有hữu 佛Phật 出xuất 現hiện 。 號hiệu 曰viết 然Nhiên 燈Đăng 。 此thử 前tiền 展triển 轉chuyển 復phục 舉cử 諸chư 佛Phật 。 最tối 後hậu 云vân 世thế 主chủ 佛Phật 。 前tiền 無vô 邊biên 數số 劫kiếp 有hữu 佛Phật 。 出xuất 世thế 號hiệu 世thế 間gian 自tự 在tại 王vương 。 彼bỉ 佛Phật 法Pháp 中trung 有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 名danh 曰viết 法pháp 處xứ 。 有hữu 殊thù 勝thắng 願nguyện 。 詣nghệ 如Như 來Lai 所sở 。 以dĩ 偈kệ 讚tán 佛Phật 。 既ký 讚tán 佛Phật 已dĩ 。 佛Phật 為vi 說thuyết 二nhị 十thập 一nhất 億ức 清thanh 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 具cụ 足túc 莊trang 嚴nghiêm 。 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 悉tất 皆giai 攝nhiếp 受thọ 。 攝nhiếp 已dĩ 滿mãn 足túc 五ngũ 劫kiếp 。 思tư 惟duy 修tu 習tập 。 便tiện 向hướng 彼bỉ 佛Phật 。 發phát 四tứ 十thập 八bát 願nguyện 。 發phát 願nguyện 已dĩ 後hậu 。 經kinh 多đa 劫kiếp 修tu 行hành 成thành 就tựu 。 功công 德đức 乃nãi 至chí 成thành 佛Phật 。 後hậu 阿A 難Nan 問vấn 。 此thử 法pháp 處xứ 比Bỉ 丘Khâu 成thành 佛Phật 。 為vi 過quá 去khứ 耶da 。 未vị 來lai 耶da 。 為vi 今kim 現hiện 在tại 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
西tây 方phương 去khứ 此thử 。 十thập 萬vạn 億ức 佛Phật 剎sát 。 彼bỉ 有hữu 世thế 界giới 。 名danh 曰viết 極Cực 樂Lạc 。 法pháp 處xứ 比Bỉ 丘Khâu 在tại 彼bỉ 成thành 佛Phật 。 號hiệu 無Vô 量Lượng 壽Thọ 。 今kim 現hiện 在tại 說thuyết 法Pháp 。 然nhiên 後hậu 廣quảng 說thuyết 其kỳ 土thổ/độ 莊trang 嚴nghiêm 。 釋thích 曰viết 既ký 如Như 來Lai 說thuyết 他tha 昔tích 因nhân 今kim 果quả 。 何hà 得đắc 判phán 為vi 即tức 本bổn 師sư 耶da 。 二nhị 引dẫn 法pháp 華hoa 經kinh 。 十thập 六lục 王vương 子tử 。 即tức 第đệ 三tam 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 佛Phật 。 經Kinh 云vân 彼bỉ 佛Phật 弟đệ 子tử 。 十thập 六lục 沙Sa 彌Di 。 今kim 皆giai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 於ư 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 現hiện 在tại 說thuyết 法Pháp 。 有hữu 無vô 量lượng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 。 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 其kỳ 二nhị 沙Sa 彌Di 。 東đông 方phương 作tác 佛Phật 。 一nhất 名danh 阿A 閦Súc 。 在tại 歡Hoan 喜Hỷ 國Quốc 。 二nhị 名danh 須Tu 彌Di 頂Đảnh 。 東đông 南nam 方phương 二nhị 佛Phật 。 一nhất 名danh 師Sư 子Tử 音Âm 。 二nhị 名danh 師Sư 子Tử 相Tướng 。 南nam 方phương 二nhị 佛Phật 。 一nhất 名danh 虛Hư 空Không 住Trụ 。 二nhị 名danh 常Thường 滅Diệt 。 西tây 南nam 方phương 二nhị 佛Phật 。 一nhất 名danh 帝Đế 相Tướng 。 二nhị 名danh 梵Phạm 相Tướng 。 西tây 方phương 二nhị 佛Phật 。 一nhất 名danh 阿A 彌Di 陀Đà 。 二nhị 名danh 度Độ 一Nhất 切Thiết 世Thế 間Gian 苦Khổ 惱Não 。 西tây 北bắc 方phương 二nhị 佛Phật 。 一nhất 名danh 多Đa 摩Ma 羅La 。 跋bạt 栴chiên 檀đàn 香hương 。 二nhị 名danh 須Tu 彌Di 相Tướng 。 北bắc 方phương 二nhị 佛Phật 。 一nhất 名danh 雲Vân 自Tự 在Tại 。 二nhị 名danh 雲Vân 自Tự 在Tại 王Vương 。 東đông 北bắc 方phương 佛Phật 名danh 。 壞hoại 一nhất 切thiết 世thế 間gian 怖bố 畏úy 。 第đệ 十thập 六lục 我ngã 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 於ư 娑Sa 婆Bà 國Quốc 土Độ 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 釋thích 曰viết 既ký 第đệ 一nhất 佛Phật 名danh 曰viết 阿a 閦súc 。 第đệ 九cửu 王vương 子tử 。 即tức 為vi 彌di 陀đà 。 十thập 六lục 釋Thích 迦Ca 。 本bổn 因nhân 既ký 殊thù 。 得đắc 佛Phật 又hựu 別biệt 。 云vân 何hà 渾hồn 亂loạn 言ngôn 皆giai 本bổn 師sư 。 故cố 疏sớ/sơ 。 釋thích 云vân 皆giai 是thị 方phương 便tiện 。 復phục 更cánh 問vấn 言ngôn 。 豈khởi 法pháp 華hoa 經kinh 判phán 為vi 方phương 便tiện 。 今kim 當đương 還hoàn 引dẫn 法pháp 華hoa 答đáp 之chi 。 法pháp 華hoa 壽thọ 量lượng 品phẩm 云vân 。 於ư 是thị 中trung 間gian 。 我ngã 說thuyết 然nhiên 燈đăng 佛Phật 等đẳng 。 又hựu 復phục 言ngôn 其kỳ 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 皆giai 以dĩ 。 方phương 便tiện 分phân 別biệt 。 則tắc 等đẳng 言ngôn 已dĩ 等đẳng 。 十thập 六lục 王vương 子tử 。 復phục 應ưng 問vấn 言ngôn 。 然nhiên 燈đăng 去khứ 今kim 方phương 一nhất 僧Tăng 祇kỳ 可khả 為vi 方phương 便tiện 。 自tự 在tại 王vương 佛Phật 大đại 通thông 智trí 勝thắng 。 已dĩ 經kinh 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 豈khởi 為vi 方phương 便tiện 。 故cố 應ưng 答đáp 云vân 。 然nhiên 燈đăng 雖tuy 已dĩ 久cửu 矣hĩ 。 比tỉ 之chi 壽thọ 量lượng 劫kiếp 數số 不bất 多đa 。 謂vị 說thuyết 大đại 通thông 但đãn 磨ma 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 地địa 種chủng 以dĩ 為vi 其kỳ 墨mặc 。 過quá 於ư 東đông 方phương 千thiên 國quốc 土độ 。 即tức 下hạ 一nhất 點điểm 。 以dĩ 為vi 校giảo 量lượng 彼bỉ 佛Phật 滅diệt 度độ 。 但đãn 過quá 是thị 數số 無vô 量lượng 。 百bách 千thiên 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 豈khởi 同đồng 壽thọ 量lượng 說thuyết 成thành 佛Phật 遠viễn 。 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 五ngũ 百bách 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 末mạt 為vi 微vi 塵trần 。 過quá 於ư 東đông 方phương 。 五ngũ 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 阿a 僧tăng 祇kỳ 國quốc 。 乃nãi 下hạ 一nhất 塵trần 。 如như 是thị 東đông 行hành 。 盡tận 是thị 微vi 塵trần 。 是thị 諸chư 世thế 界giới 。 若nhược 著trước 微vi 塵trần 。 及cập 不bất 著trước 者giả 。 盡tận 以dĩ 為vi 塵trần 。 一nhất 塵trần 一nhất 劫kiếp 。 我ngã 成thành 佛Phật 以dĩ 來lai 。 復phục 過quá 於ư 此thử 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 釋thích 曰viết 。 以dĩ 此thử 之chi 喻dụ 方phương 之chi 大đại 通thông 。 三tam 千thiên 墨mặc 點điểm 非phi 可khả 類loại 矣hĩ 。 自tự 此thử 劫kiếp 來lai 皆giai 是thị 方phương 便tiện 。 故cố 然nhiên 燈đăng 等đẳng 言ngôn 無vô 不bất 該cai 也dã 。 是thị 以dĩ 昔tích 人nhân 云vân 。 十thập 六lục 王vương 子tử 。 尚thượng 掩yểm 成thành 道Đạo 之chi 初sơ 。 斯tư 言ngôn 愜# 當đương 。 則tắc 知tri 彌di 陀đà 阿a 閦súc 佛Phật 等đẳng 。 皆giai 是thị 本bổn 師sư 成thành 佛Phật 後hậu 事sự 義nghĩa 無vô 惑hoặc 矣hĩ 。 自tự 在tại 王vương 佛Phật 展triển 轉chuyển 多đa 劫kiếp 。 但đãn 以dĩ 數số 明minh 劫kiếp 。 豈khởi 如như 末mạt 塵trần 為vi 劫kiếp 耶da 。
疏sớ/sơ 。 以dĩ 理lý 推thôi 下hạ 。 第đệ 七thất 結kết 成thành 正chánh 義nghĩa 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 皆giai 我ngã 本bổn 師sư 海hải 印ấn 頓đốn 現hiện 。 且thả 法pháp 華hoa 分phân 身thân 有hữu 多đa 淨tịnh 土độ 。 如Như 來Lai 何hà 不bất 指chỉ 己kỷ 淨tịnh 土độ 。 而nhi 令linh 別biệt 往vãng 彌di 陀đà 妙diệu 喜hỷ 。 思tư 之chi 故cố 知tri 。 賢hiền 首thủ 彌di 陀đà 等đẳng 佛Phật 皆giai 本bổn 師sư 矣hĩ 。 復phục 何hà 怪quái 哉tai 。 言ngôn 賢hiền 首thủ 者giả 即tức 壽thọ 量lượng 品phẩm 中trung 。 過quá 百bách 萬vạn 阿a 僧tăng 祇kỳ 剎sát 。 最tối 後hậu 勝thắng 蓮Liên 華Hoa 世Thế 界Giới 。 之chi 如Như 來Lai 也dã 。 經kinh 中trung 偈kệ 云vân 。 或hoặc 見kiến 蓮liên 華hoa 勝thắng 妙diệu 剎sát 賢hiền 首thủ 如Như 來Lai 住trụ 其kỳ 中trung 。 若nhược 此thử 不bất 是thị 歎thán 本bổn 師sư 者giả 。 說thuyết 他tha 如Như 來Lai 在tại 他tha 國quốc 土độ 為vi 何hà 用dụng 也dã 。 且thả 如như 總tổng 持trì 教giáo 中trung 。 亦diệc 說thuyết 三tam 十thập 七thất 尊tôn 。 皆giai 是thị 遮già 那na 一nhất 佛Phật 所sở 現hiện 。 謂vị 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 如Như 來Lai 。 內nội 心tâm 證chứng 自tự 受thọ 用dụng 。 成thành 於ư 五ngũ 智trí 。 從tùng 四Tứ 智Trí 流lưu 四tứ 方phương 如Như 來Lai 。 謂vị 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 流lưu 出xuất 東đông 方phương 阿A 閦Súc 如Như 來Lai 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 流lưu 出xuất 南nam 方phương 寶bảo 生sanh 如Như 來Lai 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 流lưu 出xuất 西tây 方phương 。 無Vô 量Lượng 壽Thọ 如Như 來Lai 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 流lưu 出xuất 北bắc 方phương 不bất 空không 。 成thành 就tựu 如Như 來Lai 。 法Pháp 界Giới 清thanh 淨tịnh 。 智trí 即tức 自tự 當đương 。 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 如Như 來Lai 。 言ngôn 三tam 十thập 七thất 者giả 。 五ngũ 方phương 如Như 來Lai 各các 有hữu 。 四tứ 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 於ư 左tả 右hữu 。 復phục 成thành 二nhị 十thập 。 謂vị 中trung 方phương 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 如Như 來Lai 。 四tứ 大đại 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 一nhất 金kim 剛cang 波Ba 羅La 蜜Mật 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 寶bảo 波Ba 羅La 蜜Mật 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 法pháp 波Ba 羅La 蜜Mật 菩Bồ 薩Tát 。 四tứ 羯yết 磨ma 波Ba 羅La 蜜Mật 菩Bồ 薩Tát 。 東đông 方phương 阿A 閦Súc 如Như 來Lai 。 四tứ 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 一nhất 金kim 剛cang 薩tát 埵đóa 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 金kim 剛cang 王vương 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 金kim 剛cang 愛ái 菩Bồ 薩Tát 。 四tứ 金kim 剛cang 善thiện 哉tai 菩Bồ 薩Tát 。 南nam 方phương 寶bảo 生sanh 如Như 來Lai 四tứ 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 一nhất 金kim 剛cang 寶bảo 。 二nhị 金kim 剛cang 威uy 光quang 。 三tam 金kim 剛cang 幢tràng 。 四tứ 金kim 剛cang 笑tiếu 。 西tây 方phương 無Vô 量Lượng 壽Thọ 如Như 來Lai 。 亦diệc 名danh 觀Quán 自Tự 在Tại 王vương 如Như 來Lai 。 四tứ 菩Bồ 薩Tát 者giả 一nhất 金kim 剛cang 法pháp 。 二nhị 金kim 剛cang 利lợi 。 三tam 金kim 剛cang 因nhân 。 四tứ 金kim 剛cang 語ngữ 。 北bắc 方phương 不bất 空không 成thành 就tựu 如Như 來Lai 。 四tứ 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 一nhất 金kim 剛cang 業nghiệp 。 二nhị 金kim 剛cang 法pháp 。 三tam 金kim 剛cang 藥dược 叉xoa 。 四tứ 金kim 剛cang 拳quyền 。 已dĩ 上thượng 總tổng 有hữu 二nhị 十thập 五ngũ 也dã 。 及cập 四tứ 攝nhiếp 八bát 供cúng 養dường 故cố 三tam 十thập 七thất 。 言ngôn 四tứ 攝nhiếp 者giả 即tức 鉤câu 索sách 鎖tỏa 鈴linh 。 八bát 供cúng 養dường 者giả 即tức 香hương 華hoa 燈đăng 塗đồ 。 戲hí 鬘man 歌ca 舞vũ 。 皆giai 上thượng 有hữu 金kim 剛cang 下hạ 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 然nhiên 此thử 三tam 十thập 七thất 尊tôn 各các 有hữu 種chủng 子tử 。 皆giai 是thị 本bổn 師sư 智trí 用dụng 流lưu 出xuất 。 與dữ 今kim 經kinh 中trung 海hải 印ấn 頓đốn 現hiện 大đại 意ý 同đồng 也dã 。 問vấn 若nhược 依y 此thử 義nghĩa 豈khởi 不bất 違vi 於ư 平bình 等đẳng 意ý 趣thú 。 平bình 等đẳng 意ý 趣thú 云vân 言ngôn 即tức 我ngã 者giả 。 依y 於ư 平bình 等đẳng 意ý 趣thú 而nhi 說thuyết 。 非phi 即tức 我ngã 身thân 如như 何hà 皆giai 說thuyết 為vi 本bổn 師sư 耶da 。 答đáp 平bình 等đẳng 之chi 言ngôn 乃nãi 是thị 一nhất 義nghĩa 。 唯duy 識thức 尚thượng 說thuyết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 有hữu 屬thuộc 多đa 佛Phật 多đa 佛Phật 共cộng 化hóa 以dĩ 為vi 一nhất 佛Phật 。 若nhược 屬thuộc 一nhất 佛Phật 一nhất 佛Phật 能năng 示thị 現hiện 以dĩ 為vi 多đa 身thân 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 一nhất 一nhất 皆giai 爾nhĩ 。 今kim 正chánh 一nhất 佛Phật 能năng 為vi 多đa 身thân 。 依y 此thử 而nhi 讚tán 方phương 讚tán 本bổn 師sư 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 此thử 段đoạn 下hạ 第đệ 八bát 辨biện 其kỳ 兼kiêm 含hàm 。 此thử 含hàm 第đệ 十thập 七thất 德đức 。 故cố 至chí 下hạ 文văn 說thuyết 相tương/tướng 則tắc 少thiểu 。 所sở 以dĩ 此thử 中trung 兼kiêm 此thử 德đức 者giả 。 有hữu 二nhị 意ý 故cố 一nhất 為vi 類loại 例lệ 義nghĩa 相tương 似tự 故cố 。 不bất 欲dục 繁phồn 文văn 故cố 現hiện 妙diệu 喜hỷ 極cực 樂lạc 等đẳng 土thổ/độ 。 二nhị 者giả 以dĩ 第đệ 十thập 七thất 成thành 於ư 此thử 段đoạn 。 全toàn 是thị 今kim 師sư 由do 差sai 別biệt 土thổ/độ 皆giai 是thị 本bổn 師sư 一nhất 佛Phật 現hiện 故cố 不bất 見kiến 此thử 意ý 。 豈khởi 知tri 經kinh 旨chỉ 勿vật 輕khinh 爾nhĩ 也dã 。
疏sớ/sơ 。 文văn 中trung 有hữu 三tam 。 前tiền 二nhị 云vân 同đồng 者giả 順thuận 功công 德đức 中trung 平bình 等đẳng 德đức 故cố 。
疏sớ/sơ 。 五ngũ 或hoặc 見kiến 釋Thích 迦Ca 下hạ 。 約ước 經kinh 即tức 到đáo 無vô 障chướng 礙ngại 處xứ 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 引dẫn 無vô 著trước 立lập 功công 德đức 名danh 。 後hậu 謂vị 一nhất 切thiết 時thời 下hạ 。 將tương 釋thích 論luận 意ý 以dĩ 會hội 經kinh 文văn 。 彼bỉ 論luận 具cụ 云vân 謂vị 已dĩ 慣quán 習tập 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 及cập 所sở 知tri 障chướng 。 對đối 治trị 聖thánh 道Đạo 即tức 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 及cập 定định 自tự 性tánh 以dĩ 為vi 能năng 治trị 故cố 。 無vô 著trước 論luận 詺# 為vi 修tu 治trị 。 又hựu 已dĩ 到đáo 於ư 永vĩnh 離ly 一nhất 切thiết 障chướng 處xứ 故cố 。 經kinh 。 名danh 為vi 到đáo 無vô 障chướng 處xứ 。 經kinh 中trung 別biệt 說thuyết 但đãn 明minh 十thập 度độ 。 而nhi 揭yết 總tổng 云vân 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 修tu 行hành 道Đạo 。 則tắc 無vô 所sở 不bất 具cụ 。
疏sớ/sơ 。 有hữu 等đẳng 言ngôn 。
疏sớ/sơ 。 既ký 云vân 已dĩ 經kinh 多đa 劫kiếp 。 則tắc 不bất 定định 始thỉ 成thành 者giả 。 即tức 此thử 段đoạn 初sơ 半bán 偈kệ 經Kinh 云vân 或hoặc 見kiến 釋Thích 迦Ca 成thành 佛Phật 道Đạo 已dĩ 。 經kinh 不bất 可khả 思tư 議nghị 劫kiếp 。 所sở 以dĩ 疏sớ/sơ 中trung 牒điệp 此thử 言ngôn 者giả 。 遮già 天thiên 台thai 師sư 之chi 謬mậu 釋thích 也dã 。 謂vị 彼bỉ 學học 者giả 多đa 云vân 。 華hoa 嚴nghiêm 雖tuy 則tắc 玄huyền 妙diệu 。 而nhi 有hữu 二nhị 事sự 不bất 如như 法Pháp 華hoa 一nhất 兼kiêm 別biệt 義nghĩa 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 聲Thanh 聞Văn 作tác 佛Phật 。 二nhị 說thuyết 如Như 來Lai 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 不bất 說thuyết 本bổn 師sư 壽thọ 量lượng 久cửu 成thành 。 故cố 疏sớ/sơ 中trung 指chỉ 此thử 經Kinh 文văn 。 即tức 是thị 此thử 經Kinh 說thuyết 久cửu 成thành 處xứ 。 若nhược 以dĩ 此thử 後hậu 不bất 得đắc 該cai 前tiền 則tắc 法pháp 華hoa 壽thọ 量lượng 不bất 能năng 該cai 於ư 我ngã 始thỉ 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 者giả 於ư 三tam 七thất 日nhật 。 思tư 惟duy 等đẳng 迹tích 。 就tựu 彼bỉ 師sư 以dĩ 久cửu 成thành 為vi 本bổn 。 始thỉ 成thành 為vi 迹tích 。 今kim 經kinh 之chi 本bổn 則tắc 非phi 古cổ 非phi 今kim 。 若nhược 就tựu 迹tích 門môn 則tắc 能năng 今kim 能năng 久cửu 。 生sanh 公công 亦diệc 云vân 是thị 以dĩ 極cực 設thiết 長trường 壽thọ 言ngôn 。 伽già 耶da 是thị 之chi 。 若nhược 伽già 耶da 是thị 者giả 非phi 復phục 伽già 耶da 。 伽già 耶da 既ký 非phi 。 彼bỉ 長trường/trưởng 安an 獨độc 是thị 乎hồ 。 長trường 短đoản 斯tư 非phi 則tắc 所sở 以dĩ 長trường 短đoản 存tồn 焉yên 。 誠thành 為vi 妙diệu 悟ngộ 。 不bất 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 。 得đắc 作tác 佛Phật 者giả 。 約ước 不bất 共cộng 義nghĩa 。 既ký 不bất 厭yếm 捨xả 曾tằng 何hà 棄khí 之chi 。 況huống 一nhất 成thành 一nhất 切thiết 成thành 。 無vô 一nhất 眾chúng 生sanh 。 不bất 具cụ 佛Phật 智trí 。 善thiện 須tu 得đắc 意ý 勿vật 雜tạp 釋thích 經kinh 。
疏sớ/sơ 。 六lục 有hữu 三tam 偈kệ 下hạ 。 即tức 經kinh 不bất 可khả 轉chuyển 法pháp 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 引dẫn 論luận 立lập 名danh 。 後hậu 於ư 中trung 下hạ 便tiện 以dĩ 論luận 意ý 釋thích 經kinh 。 彼bỉ 論luận 具cụ 云vân 由do 有hữu 上thượng 德đức 故cố 。 他tha 不bất 能năng 轉chuyển 。 利lợi 有hữu 情tình 事sự 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 謂vị 教giáo 證chứng 二nhị 法pháp 皆giai 不bất 為vị 他tha 所sở 轉chuyển 動động 。 故cố 無vô 有hữu 餘dư 法pháp 勝thắng 過quá 此thử 。 故cố 言ngôn 初sơ 二nhị 即tức 教giáo 證chứng 二nhị 道đạo 者giả 。 二nhị 偈kệ 之chi 中trung 各các 含hàm 教giáo 證chứng 。 初sơ 句cú 證chứng 道đạo 次thứ 諸chư 地địa 句cú 含hàm 於ư 教giáo 證chứng 。 次thứ 半bán 偈kệ 唯duy 教giáo 後hậu 偈kệ 之chi 中trung 。 堪kham 忍nhẫn 不bất 退thoái 皆giai 是thị 證chứng 道đạo 餘dư 即tức 教giáo 道đạo 。
疏sớ/sơ 。 七thất 或hoặc 現hiện 兜Đâu 率Suất 下hạ 。 約ước 經kinh 即tức 所sở 行hành 無vô 礙ngại 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 出xuất 功công 德đức 名danh 。 後hậu 於ư 中trung 下hạ 科khoa 文văn 解giải 釋thích 。 彼bỉ 論luận 具cụ 云vân 顯hiển 示thị 如Như 來Lai 。 於ư 所sở 化hóa 之chi 中trung 。 無vô 高cao 下hạ 礙ngại 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 謂vị 世thế 法pháp 八bát 風phong 不bất 能năng 拘câu 礙ngại 故cố 。 八bát 風phong 即tức 利lợi 衰suy 毀hủy 譽dự 。 稱xưng 譏cơ 苦khổ 樂lạc 。 降giáng 神thần 處xứ 宮cung 即tức 是thị 利lợi 也dã 。 棄khí 榮vinh 離ly 俗tục 即tức 是thị 衰suy 也dã 。 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 有hữu 苦khổ 樂lạc 也dã 。 學học 異dị 行hành 者giả 兼kiêm 於ư 苦khổ 樂lạc 多đa 明minh 苦khổ 也dã 。 坐tọa 道Đạo 樹thụ 下hạ 。 示thị 降hàng 魔ma 毀hủy 也dã 。 正chánh 覺giác 譽dự 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 起khởi 塔tháp 亦diệc 為vi 衰suy 也dã 。 次thứ 三tam 處xứ 天thiên 多đa 明minh 四tứ 順thuận 。 次thứ 六lục 巧xảo 化hóa 義nghĩa 兼kiêm 逆nghịch 順thuận 。
疏sớ/sơ 。 八bát 如Như 來Lai 住trụ 下hạ 。 即tức 經kinh 立lập 不bất 思tư 議nghị 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 依y 論luận 立lập 名danh 後hậu 科khoa 文văn 釋thích 義nghĩa 。 論luận 云vân 。 由do 依y 前tiền 方phương 便tiện 能năng 作tác 利lợi 益ích 。 之chi 事sự 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 謂vị 十thập 二nhị 分phần 教giáo 名danh 所sở 安an 立lập 。 由do 深thâm 廣quảng 故cố 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 釋thích 經kinh 可khả 知tri 。
疏sớ/sơ 。 九cửu 具cụ 足túc 下hạ 。 即tức 經kinh 普phổ 見kiến 三tam 世thế 。 疏sớ/sơ 中trung 初sơ 依y 論luận 立lập 名danh 次thứ 謂vị 記ký 別biệt 下hạ 。 是thị 指chỉ 論luận 解giải 。 論luận 云vân 以dĩ 上thượng 加gia 行hành 利lợi 有hữu 情tình 事sự 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 謂vị 於ư 三tam 世thế 平bình 等đẳng 性tánh 中trung 。 能năng 隨tùy 解giải 了liễu 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 曾tằng 當đương 轉chuyển 事sự 。 皆giai 如như 現hiện 在tại 而nhi 授thọ 記ký 故cố 。 後hậu 從tùng 故cố 云vân 皆giai 悉tất 明minh 見kiến 矣hĩ 。 是thị 舉cử 經kinh 帖# 。
疏sớ/sơ 。 十thập 有hữu 四tứ 偈kệ 等đẳng 者giả 。 約ước 經kinh 即tức 身thân 恆hằng 充sung 滿mãn 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 疏sớ/sơ 中trung 但đãn 出xuất 功công 德đức 之chi 名danh 耳nhĩ 。 無vô 性tánh 詺# 云vân 。 顯hiển 上thượng 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 。 頓đốn 遍biến 非phi 次thứ 第đệ 作tác 故cố 。 次thứ 明minh 之chi 。 經kinh 中trung 多đa 分phần 說thuyết 變biến 化hóa 身thân 略lược 無vô 受thọ 用dụng 。
疏sớ/sơ 。 十thập 一nhất 等đẳng 者giả 。 約ước 經kinh 即tức 智trí 恆hằng 明minh 達đạt 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 以dĩ 於ư 上thượng 十thập 六lục 。 彼bỉ 彼bỉ 之chi 處xứ 。 作tác 斷đoạn 疑nghi 事sự 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 出xuất 功công 德đức 名danh 。 後hậu 於ư 一nhất 切thiết 下hạ 論luận 釋thích 。 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 。 善thiện 決quyết 定định 故cố 欲dục 斷đoạn 他tha 疑nghi 。 要yếu 須tu 自tự 斷đoạn 方phương 能năng 斷đoạn 他tha 。 經kinh 中trung 既ký 為vi 世thế 師sư 內nội 外ngoại 兼kiêm 了liễu 。 故cố 能năng 斷đoạn 疑nghi 。
疏sớ/sơ 。 十thập 二nhị 有hữu 九cửu 偈kệ 等đẳng 者giả 。 約ước 經kinh 了liễu 一nhất 切thiết 行hành 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 出xuất 功công 德đức 名danh 。 後hậu 謂vị 遍biến 了liễu 下hạ 論luận 釋thích 無vô 性tánh 生sanh 起khởi 云vân 。 由do 所sở 化hóa 生sanh 性tánh 有hữu 差sai 別biệt 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 離ly 世thế 間gian 品phẩm 。 但đãn 名danh 了liễu 一nhất 切thiết 行hành 。 若nhược 深thâm 密mật 等đẳng 。 云vân 於ư 一nhất 切thiết 行hành 。 成thành 就tựu 大đại 覺giác 。 無vô 性tánh 云vân 入nhập 種chủng 種chủng 行hành 法pháp 成thành 大đại 覺giác 故cố 。 經kinh 文văn 中trung 隨tùy 其kỳ 心tâm 行hành 。 現hiện 種chủng 種chủng 形hình 。 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。 乃nãi 至chí 為vi 說thuyết 。 覺giác 分phần/phân 諸chư 寶bảo 華hoa 諸chư 聖thánh 功công 德đức 。 即tức 是thị 皆giai 成thành 大đại 覺giác 義nghĩa 也dã 。
疏sớ/sơ 。 十thập 三tam 如Như 來Lai 下hạ 。 約ước 經kinh 盡tận 一nhất 切thiết 疑nghi 。 十thập 一nhất 是thị 斷đoạn 自tự 疑nghi 。 此thử 斷đoạn 他tha 疑nghi 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 出xuất 功công 德đức 名danh 。 後hậu 謂vị 佛Phật 智trí 下hạ 解giải 釋thích 。 彼bỉ 論luận 具cụ 云vân 。 由do 即tức 於ư 前tiền 所sở 化hóa 。 有hữu 能năng 善thiện 巧xảo 別biệt 知tri 故cố 次thứ 辨biện 之chi 。 謂vị 聖thánh 聲Thanh 聞Văn 。 言ngôn 此thử 人nhân 全toàn 無vô 少thiểu 分phần 善thiện 根căn 。 如Như 來Lai 知tri 彼bỉ 。 善thiện 法Pháp 當đương 發phát 現hiện 證chứng 。 過quá 去khứ 微vi 少thiểu 善thiện 根căn 。 種chủng 子tử 所sở 隨tùy 故cố 。 故cố 經kinh 文văn 中trung 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 無vô 邊biên 門môn 皆giai 令linh 成thành 熟thục 。
疏sớ/sơ 。 十thập 四tứ 下hạ 。 即tức 經kinh 無vô 能năng 測trắc 身thân 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 立lập 功công 德đức 名danh 後hậu 謂vị 隨tùy 解giải 現hiện 身thân 故cố 即tức 論luận 釋thích 也dã 。 若nhược 解giải 深thâm 密mật 。 云vân 凡phàm 所sở 現hiện 身thân 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 即tức 無vô 能năng 測trắc 。 無vô 性tánh 生sanh 起khởi 云vân 由do 上thượng 云vân 善thiện 巧xảo 別biệt 知tri 故cố 。 此thử 次thứ 云vân 於ư 前tiền 所sở 化hóa 邪tà 正chánh 及cập 俱câu 行hành 中trung 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 故cố 今kim 經kinh 中trung 。 情tình 與dữ 非phi 情tình 萬vạn 類loại 皆giai 現hiện 。 乃nãi 至chí 云vân 佛Phật 身thân 功công 德đức 海hải 亦diệc 爾nhĩ 無vô 垢cấu 無vô 濁trược 。 無vô 邊biên 際tế 等đẳng 。
疏sớ/sơ 。 十thập 五ngũ 下hạ 。 即tức 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 所sở 求cầu 智trí 。
疏sớ/sơ 。 中trung 先tiên 出xuất 功công 德đức 名danh 。 後hậu 意ý 云vân 下hạ 。 以dĩ 論luận 意ý 釋thích 。 具cụ 足túc 論luận 云vân 為vì 欲dục 引dẫn 發phát 。 不bất 定định 種chủng 性tánh 聲Thanh 聞Văn 。 菩Bồ 薩Tát 唯duy 讚tán 大Đại 乘Thừa 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 言ngôn 等đẳng 所sở 求cầu 者giả 無vô 不bất 求cầu 故cố 。
疏sớ/sơ 。 十thập 六lục 如Như 來Lai 下hạ 約ước 經kinh 即tức 到đáo 佛Phật 無vô 二nhị 。 究cứu 竟cánh 彼bỉ 岸ngạn 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 論luận 立lập 名danh 。 後hậu 釋thích 經Kinh 法Pháp 身thân 相tướng 。 今kim 初sơ 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 為vi 遮già 所sở 化hóa 於ư 大đại 師sư 所sở 疑nghi 一Nhất 切Thiết 智Trí 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 由do 滿mãn 諸chư 度Độ 是thị 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 論luận 云vân 平bình 等đẳng 。 釋thích 經kinh 無vô 二nhị 。 平bình 等đẳng 有hữu 二nhị 。 一nhất 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 。 於ư 法Pháp 身thân 滿mãn 中trung 諸chư 度Độ 故cố 。 二nhị 果quả 位vị 諸chư 度Độ 無vô 增tăng 減giảm 故cố 。 名danh 為vi 平bình 等đẳng 。 親thân 光quang 則tắc 以dĩ 住trụ 於ư 法Pháp 身thân 即tức 是thị 彼bỉ 岸ngạn 。 無vô 著trước 則tắc 以dĩ 彼bỉ 岸ngạn 是thị 於ư 法Pháp 身thân 所sở 有hữu 。 二nhị 義nghĩa 俱câu 通thông 。 疏sớ/sơ 然nhiên 同đồng 下hạ 二nhị 。 釋thích 法Pháp 身thân 相tương/tướng 即tức 第đệ 九cửu 論luận 彼bỉ 果quả 分phần/phân 。 中trung 論luận 云vân 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。 以dĩ 何hà 為vi 相tướng 。 應ưng 知tri 法Pháp 身thân 略lược 有hữu 五ngũ 相tương/tướng 。 一nhất 轉chuyển 依y 為vi 相tương/tướng 。 謂vị 轉chuyển 滅diệt 一nhất 切thiết 障chướng 。 離ly 染nhiễm 分phần/phân 依y 他tha 起khởi 性tánh 故cố 。 轉chuyển 得đắc 解giải 脫thoát 一nhất 切thiết 。 障chướng 於ư 法pháp 自tự 在tại 轉chuyển 。 現hiện 前tiền 淨tịnh 分phần/phân 依y 他tha 起khởi 性tánh 故cố 。 故cố 經Kinh 云vân 雖tuy 無vô 所sở 依y 。 成thành 離ly 染nhiễm 依y 故cố 也dã 。 無vô 不bất 住trụ 得đắc 淨tịnh 分phần/phân 也dã 。 二nhị 白bạch 法Pháp 所sở 成thành 為vi 相tương/tướng 。 謂vị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 圓viên 滿mãn 得đắc 十thập 自tự 在tại 故cố 。 故cố 疏sớ/sơ 。 云vân 圓viên 滿mãn 自tự 在tại 。 三tam 無vô 二nhị 為vi 相tương/tướng 。 謂vị 有hữu 無vô 無vô 二nhị 為vi 相tương/tướng 。 由do 一nhất 切thiết 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 空không 所sở 顯hiển 相tương/tướng 是thị 實thật 有hữu 故cố 。 有hữu 即tức 為vi 二nhị 為vi 相tương/tướng 。 業nghiệp 煩phiền 惱não 盡tận 非phi 所sở 為vi 故cố 。 自tự 在tại 示thị 現hiện 。 有hữu 為vi 相tương/tướng 故cố 。 異dị 一nhất 性tánh 無vô 二nhị 為vi 相tương/tướng 。 由do 一nhất 切thiết 佛Phật 所sở 。 依y 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 無vô 量lượng 相tương 續tục 現hiện 等Đẳng 覺Giác 故cố 。 故cố 經Kinh 云vân 其kỳ 性tánh 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 故cố 。 正chánh 是thị 初sơ 意ý 。 四tứ 常thường 住trụ 為vi 相tương/tướng 。 謂vị 真Chân 如Như 清thanh 淨tịnh 相tướng 故cố 。 本bổn 願nguyện 所sở 引dẫn 故cố 。 所sở 應ứng 作tác 事sự 。 無vô 竟cánh 期kỳ 故cố 。 此thử 有hữu 三Tam 身Thân 常thường 義nghĩa 故cố 。 經kinh 雖tuy 無vô 不bất 至chí 。 即tức 應ứng 化hóa 普phổ 周chu 受thọ 用dụng 廣quảng 遍biến 。 二nhị 身thân 常thường 義nghĩa 。 而nhi 不bất 去khứ 者giả 。 自tự 性tánh 身thân 常thường 不bất 去khứ 。 即tức 不bất 變biến 常thường 無vô 不bất 至chí 。 即tức 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 常thường 耳nhĩ 。 五ngũ 不bất 思tư 議nghị 相tướng 。 謂vị 真Chân 如Như 清thanh 淨tịnh 自tự 內nội 證chứng 故cố 。 無vô 有hữu 世thế 間gian 。 喻dụ 能năng 喻dụ 故cố 。 非phi 諸chư 尋tầm 思tư 。 所sở 行hành 處xứ 故cố 。 故cố 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 三tam 界giới 。 無vô 倫luân 匹thất 即tức 無vô 喻dụ 能năng 喻dụ 。 以dĩ 出xuất 世thế 間gian 言ngôn 語ngữ 道đạo 故cố 非phi 。 尋tầm 思tư 所sở 行hành 。 而nhi 五ngũ 相tương/tướng 相tương/tướng 融dung 為vi 法Pháp 身thân 體thể 。
疏sớ/sơ 。 但đãn 略lược 配phối 故cố 鈔sao 委ủy 出xuất 。
疏sớ/sơ 。 或hoặc 略lược 不bất 喻dụ 者giả 。 以dĩ 案án 文văn 釋thích 空không 中trung 之chi 畫họa 。 若nhược 準chuẩn 新tân 經kinh 乃nãi 有hữu 三tam 喻dụ 謂vị 如như 空không 白bạch 日nhật 。 亦diệc 如như 夢mộng 則tắc 空không 可khả 喻dụ 二nhị 。 謂vị 無vô 所sở 依y 及cập 常thường 住trụ 相tương/tướng 。 如như 白bạch 日nhật 喻dụ 喻dụ 白bạch 法Pháp 為vi 相tương/tướng 。 如như 夢mộng 一nhất 喻dụ 喻dụ 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 欲dục 言ngôn 其kỳ 有hữu 覺giác 竟cánh 無vô 實thật 。 欲dục 言ngôn 其kỳ 無vô 夢mộng 境cảnh 歷lịch 然nhiên 。 故cố 非phi 有hữu 無vô 為vi 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 其kỳ 不bất 思tư 議nghị 後hậu 偈kệ 顯hiển 之chi 疏sớ/sơ 。 十thập 七thất 有hữu 一nhất 偈kệ 者giả 。 約ước 經kinh 即tức 具cụ 足túc 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 解giải 脫thoát 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 立lập 名danh 。 後hậu 既ký 隨tùy 解giải 而nhi 現hiện 下hạ 釋thích 經kinh 。 論luận 云vân 。 以dĩ 外ngoại 人nhân 聞văn 上thượng 平bình 等đẳng 謂vị 同đồng 一nhất 性tánh 故cố 。 次thứ 說thuyết 言ngôn 不bất 相tương 間gian 雜tạp 。 謂vị 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 十thập 身thân 體thể 用dụng 各các 各các 別biệt 故cố 。 猶do 如như 冥minh 室thất 千thiên 光quang 。 結kết 此thử 一nhất 段đoạn 差sai 別biệt 佛Phật 土độ 。 上thượng 第đệ 四tứ 門môn 已dĩ 兼kiêm 明minh 竟cánh 。 故cố 此thử 但đãn 略lược 顯hiển 不bất 思tư 議nghị 。 故cố 不bất 可khả 為ví 喻dụ 。
疏sớ/sơ 。 十thập 八bát 下hạ 。 即tức 經kinh 證chứng 無vô 中trung 邊biên 。 佛Phật 平bình 等đẳng 地địa 。 疏sớ/sơ 中trung 但đãn 出xuất 功công 德đức 名danh 耳nhĩ 。 無vô 性tánh 云vân 。 由do 疑nghi 上thượng 如Như 來Lai 妙diệu 智trí 。 究cứu 竟cánh 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 此thử 無vô 中trung 邊biên 等đẳng 。 常thường 無vô 常thường 等đẳng 皆giai 二nhị 邊biên 相tương/tướng 。 論luận 立lập 名danh 中trung 言ngôn 方phương 處xứ 者giả 謂vị 諸chư 世thế 界giới 。 無vô 分phần/phân 限hạn 者giả 。 釋thích 無vô 中trung 邊biên 。 無vô 中trung 邊biên 言ngôn 略lược 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 虛hư 空không 無vô 中trung 邊biên 。 佛Phật 德đức 如như 彼bỉ 無vô 有hữu 分phần/phân 限hạn 。 二nhị 世thế 界giới 無vô 中trung 邊biên 。 諸chư 佛Phật 十thập 身thân 。 即tức 於ư 其kỳ 中trung 。 稱xưng 世thế 界giới 量lượng 平bình 等đẳng 遍biến 滿mãn 。 三tam 此thử 法Pháp 身thân 等đẳng 於ư 佛Phật 地địa 中trung 。 平bình 等đẳng 遍biến 滿mãn 無vô 中trung 無vô 邊biên 。 無vô 有hữu 分phần/phân 限hạn 。 四tứ 此thử 法Pháp 身thân 等đẳng 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 。 現hiện 作tác 饒nhiêu 益ích 。 然nhiên 非phi 自tự 性tánh 無vô 中trung 邊biên 故cố 。 經kinh 中trung 明minh 身thân 如như 摩ma 尼ni 具cụ 無vô 量lượng 色sắc 。 即tức 第đệ 二nhị 充sung 遍biến 一nhất 切thiết 。 然nhiên 非phi 色sắc 非phi 非phi 色sắc 為vi 無vô 中trung 邊biên 。 即tức 第đệ 三tam 四tứ 義nghĩa 其kỳ 隨tùy 現hiện 無vô 住trụ 。 亦diệc 第đệ 三tam 義nghĩa 及cập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 無vô 分phần/phân 限hạn 故cố 。 親thân 光quang 詺# 此thử 為vi 真Chân 如Như 相tương/tướng 。 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 義nghĩa 亦diệc 全toàn 同đồng 以dĩ 其kỳ 雙song 非phi 復phục 無vô 住trụ 故cố 。
疏sớ/sơ 。 十thập 九cửu 一nhất 偈kệ 攝nhiếp 三tam 種chủng 功công 德đức 者giả 。 約ước 經kinh 即tức 極cực 於ư 法Pháp 界Giới 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 配phối 三tam 德đức 名danh 。 疏sớ/sơ 文văn 具cụ 之chi 即tức 以dĩ 實thật 際tế 。 配phối 於ư 經kinh 中trung 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 然nhiên 第đệ 十thập 九cửu 功công 德đức 。 無vô 性tánh 云vân 。 以dĩ 上thượng 言ngôn 無vô 中trung 邊biên 相tương/tướng 。 云vân 何hà 無vô 相tướng 。 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 極cực 於ư 法Pháp 界Giới 。 謂vị 此thử 法Pháp 界Giới 最tối 清thanh 淨tịnh 故cố 。 離ly 諸chư 戲hí 論luận 。 是thị 法Pháp 界Giới 最tối 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 能năng 起khởi 等đẳng 流lưu 。 利lợi 益ích 之chi 事sự 。 極cực 此thử 法Pháp 界Giới 無vô 有hữu 盡tận 期kỳ 。 第đệ 二nhị 十thập 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 無vô 盡tận 功công 德đức 。 無vô 性tánh 云vân 。 謂vị 上thượng 作tác 利lợi 樂lạc 。 皆giai 無vô 盡tận 故cố 。 此thử 約ước 自tự 利lợi 無vô 盡tận 。 故cố 論luận 云vân 。 謂vị 如như 虛hư 空không 經kinh 成thành 壞hoại 劫kiếp 性tánh 常thường 無vô 盡tận 。 如Như 來Lai 一nhất 切thiết 。 真chân 實thật 功công 德đức 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 其kỳ 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 云vân 究cứu 竟cánh 功công 德đức 者giả 。 論luận 云vân 。 如như 未vị 來lai 際tế 無vô 有hữu 盡tận 期kỳ 。 如Như 來Lai 利lợi 他tha 功công 德đức 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 究cứu 竟cánh 無vô 盡tận 。 然nhiên 上thượng 二nhị 句cú 無vô 著trước 但đãn 云vân 無vô 盡tận 功công 德đức 。 等đẳng 不bất 言ngôn 開khai 合hợp 。 無vô 性tánh 開khai 二nhị 故cố 但đãn 云vân 第đệ 二nhị 十thập 初sơ 有hữu 一nhất 生sanh 起khởi 。 上thượng 來lai 且thả 欲dục 將tương 後hậu 二nhị 偈kệ 。 以dĩ 為vi 總tổng 結kết 故cố 。 配phối 三tam 德đức 。 理lý 實thật 後hậu 二nhị 正chánh 是thị 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 無vô 盡tận 功công 德đức 。 故cố 疏sớ/sơ 。 云vân 亦diệc 是thị 別biệt 顯hiển 。 無vô 盡tận 功công 德đức 。
疏sớ/sơ 。 法pháp 性tánh 深thâm 廣quảng 下hạ 。 即tức 大đại 文văn 第đệ 四tứ 謙khiêm 讚tán 迴hồi 向hướng 。 上thượng 半bán 謙khiêm 讚tán 上thượng 句cú 讚tán 下hạ 句cú 謙khiêm 。 下hạ 半bán 迴hồi 向hướng 三tam 處xứ 。 初sơ 迴hồi 向hướng 實thật 際tế 。 後hậu 二nhị 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 。 及cập 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 然nhiên 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 復phục 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 自tự 成thành 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 令linh 他tha 成thành 。 令linh 他tha 成thành 者giả 。 義nghĩa 同đồng 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 不bất 期kỳ 自tự 為vi 即tức 以dĩ 向hướng 他tha 為vi 自tự 益ích 耳nhĩ 。 故cố 令linh 含hàm 識thức 同đồng 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 賢hiền 首thủ 法Pháp 師sư 發phát 願nguyện 偈kệ 云vân 。
誓thệ 願nguyện 見kiến 聞văn 修tu 習tập 此thử 。 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 普phổ 賢hiền 法pháp 。
乃nãi 至chí 失thất 命mạng 終chung 不bất 離ly 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 願nguyện 相tương 應ứng 。
以dĩ 此thử 善thiện 根căn 等đẳng 法pháp 性tánh 。 普phổ 潤nhuận 無vô 盡tận 眾chúng 生sanh 界giới 。
一nhất 念niệm 多đa 劫kiếp 修tu 普phổ 行hành 。 盡tận 成thành 無vô 上thượng 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。
大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 隨Tùy 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao 卷quyển 第đệ 九cửu 十thập
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Tùy Sớ/sơ Diễn Nghĩa Sao ♦ Quyển 90
❖
Phiên âm: 24/3/2016 ◊ Cập nhật: 24/3/2016
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Tùy Sớ/sơ Diễn Nghĩa Sao ♦ Quyển 90
唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 述thuật
(# 入nhập 第đệ 七thất 十thập 九cửu 經kinh )# 疏sớ/sơ 然nhiên 此thử 六lục 皆giai 是thị 悲bi 智trí 之chi 中trung 所sở 有hữu 者giả 。 閣các 表biểu 悲bi 智trí 故cố 。 疏sớ/sơ 六lục 乾can/kiền/càn 城thành 依y 空không 喻dụ 。 然nhiên 十thập 喻dụ 中trung 前tiền 六lục 有hữu 合hợp 。 七thất 八bát 九cửu 無vô 。 第đệ 十thập 幻huyễn 中trung 一nhất 時thời 總tổng 合hợp 從tùng 後hậu 倒đảo 合hợp 初sơ 以dĩ 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 威uy 神thần 故cố 合hợp 於ư 幻huyễn 師sư 。 二nhị 及cập 不bất 思tư 議nghị 。 幻huyễn 智trí 力lực 故cố 。 以dĩ 合hợp 大đại 海hải 海hải 印ấn 之chi 義nghĩa 即tức 智trí 海hải 故cố 。 三tam 能năng 以dĩ 幻huyễn 智trí 知tri 諸chư 法pháp 。 故cố 即tức 合hợp 夜dạ 叉xoa 與dữ 人nhân 互hỗ 不bất 相tương 見kiến 。 以dĩ 如như 幻huyễn 故cố 。 四tứ 得đắc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 自tự 在tại 力lực 故cố 。 合hợp 於ư 乾can/kiền/càn 城thành 依y 空không 無vô 礙ngại 現hiện 自tự 在tại 故cố 。 以dĩ 在tại 幻huyễn 後hậu 皆giai 帶đái 幻huyễn 字tự 。 以dĩ 有hữu 兩lưỡng 重trọng/trùng 之chi 意ý 。 故cố 有hữu 十thập 喻dụ 。 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 若nhược 不bất 為vi 此thử 。 釋thích 則tắc 謂vị 經kinh 文văn 繁phồn 不bất 要yếu 也dã 。 疏sớ/sơ 前tiền 來lai 得đắc 旨chỉ 等đẳng 者giả 。 前tiền 則tắc 以dĩ 定định 為vi 門môn 。 此thử 則tắc 以dĩ 用dụng 為vi 門môn 。 動động 寂tịch 無vô 二nhị 真chân 入nhập 法Pháp 界Giới 。 疏sớ/sơ 從tùng 法pháp 智trí 緣duyên 生sanh 者giả 。 疏sớ/sơ 中trung 以dĩ 初sơ 法pháp 智trí 為vi 緣duyên 釋thích 。 如như 是thị 自tự 性tánh 已dĩ 下hạ 。 經kinh 文văn 明minh 自tự 性tánh 如như 幻huyễn 。 是thị 所sở 現hiện 相tướng 。 以dĩ 後hậu 悉tất 不bất 成thành 就tựu 。 結kết 成thành 自tự 性tánh 如như 幻huyễn 夢mộng 等đẳng 。 初sơ 之chi 一nhất 對đối 是thị 約ước 依y 他tha 即tức 三tam 論luận 意ý 。 緣duyên 生sanh 故cố 無vô 性tánh 無vô 性tánh 故cố 從tùng 緣duyên 。 從tùng 由do 不bất 守thủ 自tự 性tánh 下hạ 。 一nhất 對đối 約ước 真chân 實thật 性tánh 辨biện 即tức 法pháp 性tánh 宗tông 。 真Chân 如Như 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 之chi 義nghĩa 。 上thượng 釋thích 悉tất 不bất 成thành 就tựu 明minh 性tánh 相tướng 雙song 寂tịch 。 今kim 云vân 亦diệc 是thị 性tánh 自tự 具cụ 者giả 。 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 本bổn 來lai 具cụ 足túc 。 非phi 今kim 新tân 成thành 云vân 不bất 成thành 就tựu 疏sớ/sơ 莊trang 嚴nghiêm 藏tạng 有hữu 二nhị 義nghĩa 者giả 。 前tiền 義nghĩa 約ước 理lý 融dung 事sự 。 已dĩ 是thị 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 後hậu 更cánh 明minh 心tâm 境cảnh 互hỗ 融dung 。 從tùng 故cố 此thử 門môn 下hạ 仍nhưng 上thượng 主chủ 門môn 釋thích 眷quyến 屬thuộc 也dã 。 疏sớ/sơ 若nhược 先tiên 定định 有hữu 來lai 處xứ 下hạ 。 上thượng 約ước 順thuận 明minh 。 此thử 下hạ 反phản 釋thích 先tiên 有hữu 先tiên 無vô 門môn 會hội 歸quy 中trung 道đạo 。 從tùng 既ký 離ly 下hạ 結kết 釋thích 經kinh 文văn 。 疏sớ/sơ 此thử 三tam 即tức 法pháp 報báo 化hóa 下hạ 結kết 成thành 上thượng 義nghĩa 都đô 有hữu 四tứ 重trọng/trùng 。 然nhiên 前tiền 之chi 三tam 重trọng/trùng 。 三tam 段đoạn 疏sớ/sơ 中trung 。 一nhất 一nhất 具cụ 足túc 。 如như 初sơ 云vân 一nhất 約ước 體thể 。 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 二nhị 實thật 法Pháp 身thân 是thị 第đệ 二nhị 義nghĩa 。 三tam 來lai 即tức 無vô 來lai 是thị 第đệ 三tam 義nghĩa 約ước 理lý 也dã 。 次thứ 二nhị 段đoạn 對đối 三tam 亦diệc 然nhiên 。 其kỳ 第đệ 四tứ 云vân 又hựu 初sơ 唯duy 理lý 者giả 。 以dĩ 義nghĩa 包bao 含hàm 故cố 。 言ngôn 中trung 一nhất 具cụ 事sự 理lý 者giả 。 謂vị 從tùng 大đại 悲bi 大đại 慈từ 等đẳng 即tức 約ước 事sự 也dã 。 從tùng 無vô 動động 搖dao 無vô 取thủ 捨xả 即tức 約ước 理lý 也dã 。 以dĩ 行hành 兼kiêm 事sự 理lý 故cố 。 疏sớ/sơ 摩ma 羅la 提đề 者giả 。 隨tùy 難nan 解giải 釋thích 即tức 化hóa 用dụng 中trung 也dã 。 疏sớ/sơ 餘dư 可khả 思tư 準chuẩn 者giả 。 疏sớ/sơ 唯duy 釋thích 五ngũ 句cú 以dĩ 難nan 見kiến 故cố 。 餘dư 五ngũ 易dị 了liễu 故cố 故cố 但đãn 例lệ 之chi 。 然nhiên 此thử 十thập 句cú 一nhất 行hành 因nhân 二nhị 行hành 緣duyên 三tam 行hành 相tương/tướng 此thử 三tam 疏sớ/sơ 已dĩ 釋thích 竟cánh 。 四tứ 以dĩ 願nguyện 扶phù 行hành 。 應ưng 云vân 若nhược 發phát 大đại 願nguyện 即tức 生sanh 妙diệu 行hạnh 。 五ngũ 化hóa 他tha 謂vị 若nhược 有hữu 悲bi 心tâm 即tức 行hành 四tứ 攝nhiếp 。 六lục 觀quán 理lý 謂vị 若nhược 觀quán 妙diệu 理lý 。 即tức 成thành 般Bát 若Nhã 。 七thất 隨tùy 事sự 理lý 謂vị 若nhược 事sự 理lý 雙song 遊du 。 是thị 名danh 大Đại 乘Thừa 。 即tức 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 八bát 益ích 物vật 故cố 疏sớ/sơ 云vân 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 覺giác 他tha 。 九cửu 住trụ 果quả 謂vị 權quyền 實thật 雙song 流lưu 。 則tắc 證chứng 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 故cố 。 從tùng 有hữu 智trí 慧tuệ 故cố 下hạ 是thị 也dã 。 第đệ 十thập 上thượng 順thuận 謂vị 具cụ 修tu 萬vạn 行hạnh 合hợp 三tam 世thế 佛Phật 家gia 。 又hựu 上thượng 句cú 亦diệc 通thông 所sở 生sanh 者giả 翻phiên 將tương 下hạ 句cú 為vi 能năng 生sanh 行hành 。 謂vị 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 。 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 得đắc 生sanh 於ư 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 家gia 。 下hạ 經kinh 以dĩ 菩Bồ 提Đề 心tâm 為vi 家gia 故cố 。 則tắc 前tiền 七thất 可khả 通thông 二nhị 解giải 。 後hậu 三tam 必tất 須tu 依y 於ư 前tiền 釋thích 。 故cố 疏sớ/sơ 先tiên 明minh 上thượng 句cú 以dĩ 為vi 能năng 生sanh 之chi 行hành 。 後hậu 方phương 翻phiên 例lệ 耳nhĩ 。 疏sớ/sơ 一nhất 實thật 智trí 虛hư 凝ngưng 與dữ 陰ấm 俱câu 靜tĩnh 者giả 。 此thử 言ngôn 本bổn 出xuất 莊trang 子tử 第đệ 五ngũ 外ngoại 篇thiên 天thiên 道đạo 章chương 中trung 。 彼bỉ 云vân 故cố 曰viết 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 其kỳ 生sanh 也dã 。 天thiên 行hành 其kỳ 死tử 也dã 。 物vật 化hóa 。 靜tĩnh 而nhi 與dữ 陰ấm 同đồng 德đức 。 動động 而nhi 與dữ 陽dương 同đồng 波ba 。 故cố 知tri 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 無vô 天thiên 怨oán 。 無vô 人nhân 非phi 。 無vô 物vật 累lũy/lụy/luy 。 無vô 鬼quỷ 責trách 。 故cố 曰viết 其kỳ 動động 也dã 。 天thiên 其kỳ 靜tĩnh 也dã 。 地địa 一nhất 心tâm 定định 而nhi 王vương 天thiên 下hạ 。 其kỳ 鬼quỷ 不bất 崇sùng 其kỳ 魂hồn 不bất 疲bì 。 一nhất 心tâm 定định 示thị 萬vạn 物vật 服phục 。 言ngôn 以dĩ 虛hư 靜tĩnh 推thôi 於ư 天thiên 地địa 通thông 於ư 萬vạn 物vật 也dã 。 此thử 之chi 謂vị 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 。 今kim 借tá 其kỳ 言ngôn 況huống 父phụ 母mẫu 之chi 為vi 陰âm 陽dương 之chi 儀nghi 。 故cố 易dị 云vân 先tiên 有hữu 天thiên 地địa 然nhiên 後hậu 有hữu 父phụ 母mẫu 。 疏sớ/sơ 先tiên 彰chương 實thật 報báo 等đẳng 周chu 法Pháp 界Giới 。 亦diệc 同đồng 出xuất 現hiện 品phẩm 無vô 量lượng 三tam 輪luân 。 疏sớ/sơ 拘câu 吒tra 聚tụ 落lạc 此thử 云vân 樓lâu 閣các 乃nãi 是thị 一nhất 義nghĩa 。 或hoặc 云vân 小tiểu 舍xá 或hoặc 曰viết 多đa 家gia 。 故cố 上thượng 經kinh 自tự 譯dịch 為vi 房phòng 舍xá 聚tụ 落lạc 。 今kim 疏sớ/sơ 取thủ 一nhất 義nghĩa 耳nhĩ 。 疏sớ/sơ 如như 蓮liên 華hoa 有hữu 三tam 義nghĩa 者giả 。 初sơ 一nhất 生sanh 行hành 解giải 。 次thứ 一nhất 成thành 果quả 。 後hậu 義nghĩa 見kiến 理lý 皆giai 因nhân 聞văn 教giáo 則tắc 教giáo 理lý 行hành 果quả 四tứ 法pháp 備bị 矣hĩ 。 然nhiên 疏sớ/sơ 但đãn 釋thích 蓮liên 華hoa 之chi 言ngôn 。 而nhi 經Kinh 云vân 為vì 欲dục 教giáo 化hóa 。 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 所sở 遣khiển 來lai 者giả 。 今kim 當đương 說thuyết 緣duyên 。 案án 觀quán 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 上thượng 生sanh 兜Đâu 率Suất 天Thiên 經kinh 。 佛Phật 於ư 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 說thuyết 優ưu 波ba 離ly 問vấn 。 佛Phật 答đáp 。 此thử 人nhân 從tùng 今kim 。 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 二nhị 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 上thượng 生sanh 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。 歲tuế 數số 五ngũ 十thập 六lục 億ức 萬vạn 歲tuế 。 爾nhĩ 乃nãi 下hạ 生sanh 。 於ư 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 我ngã 諸chư 弟đệ 子tử 。 若nhược 有hữu 精tinh 勤cần 。 修tu 諸chư 功công 德đức 。 威uy 儀nghi 不bất 缺khuyết 。 掃tảo 塔tháp 塗đồ 地địa 。 以dĩ 眾chúng 名danh 香hương 。 妙diệu 華hoa 供cúng 養dường 。 行hành 眾chúng 三tam 昧muội 。 深thâm 入nhập 正chánh 受thọ 。 讀đọc 誦tụng 經Kinh 典điển 。 如như 是thị 等đẳng 人nhân 。 應ưng 當đương 至chí 心tâm 。 雖tuy 不bất 斷đoạn 結kết 。 如như 得đắc 六Lục 通Thông 。 應ưng 當đương 繫hệ 念niệm 。 念niệm 佛Phật 形hình 像tượng 。 稱xưng 彌Di 勒Lặc 名danh 。 如như 是thị 等đẳng 輩bối 。 若nhược 一nhất 念niệm 頃khoảnh 。 受thọ 八Bát 戒Giới 齋Trai 。 修tu 諸chư 淨tịnh 業nghiệp 。 發phát 弘hoằng 誓thệ 願nguyện 。 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 譬thí 如như 壯tráng 士sĩ 。 屈khuất 伸thân 臂tý 頃khoảnh 。 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。 兜Đâu 率Suất 陀Đà 天Thiên 。 於ư 蓮liên 華hoa 上thượng 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 百bách 千thiên 天thiên 子tử 。 作tác 天thiên 伎kỹ 樂nhạc 。 持trì 天thiên 曼mạn 陀đà 羅la 華hoa 。 摩ma 訶ha 曼mạn 陀đà 羅la 華hoa 。 以dĩ 散tán 其kỳ 上thượng 。 讚tán 言ngôn 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 又hựu 言ngôn 如như 是thị 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 若nhược 淨tịnh 諸chư 業nghiệp 。 行hành 六Lục 事Sự 法Pháp 。 必tất 定định 無vô 疑nghi 。 當đương 得đắc 生sanh 於ư 。 兜Đâu 率Suất 天Thiên 上thượng 。 值trị 遇ngộ 彌Di 勒Lặc 。 亦diệc 隨tùy 彌Di 勒Lặc 。 下hạ 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 第đệ 一nhất 聞văn 法Pháp 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 值trị 遇ngộ 賢Hiền 劫Kiếp 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 又hựu 云vân 得đắc 聞văn 。 彌Di 勒Lặc 名danh 者giả 。 聞văn 已dĩ 歡hoan 喜hỷ 。 恭cung 敬kính 禮lễ 拜bái 。 此thử 人nhân 命mạng 終chung 。 如như 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。 又hựu 云vân 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 犯phạm 諸chư 禁cấm 戒giới 。 造tạo 諸chư 惡ác 業nghiệp 。 聞văn 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 悲bi 名danh 字tự 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 誠thành 心tâm 懺sám 悔hối 。 是thị 諸chư 惡ác 業nghiệp 。 速tốc 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 未vị 來lai 世thế 中trung 。 諸chư 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 聞văn 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 悲bi 名danh 稱xưng 。 造tạo 立lập 形hình 像tượng 。 香hương 華hoa 衣y 服phục 。 繒tăng 蓋cái 幢tràng 旛phan 。 禮lễ 拜bái 繫hệ 念niệm 。 此thử 人nhân 命mạng 欲dục 終chung 時thời 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 放phóng 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 。 大đại 人nhân 相tướng 光quang 。 與dữ 諸chư 天thiên 子tử 。 持trì 天thiên 曼mạn 陀đà 羅la 華hoa 。 來lai 迎nghênh 此thử 人nhân 。 此thử 人nhân 須tu 臾du 。 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。 值trị 遇ngộ 彌Di 勒Lặc 。 頭đầu 面diện 禮lễ 敬kính 。 未vị 舉cử 頭đầu 頃khoảnh 。 便tiện 得đắc 聞văn 法Pháp 。 於ư 無vô 上thượng 道Đạo 。 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 得đắc 值trị 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 釋thích 曰viết 。 此thử 亦diệc 釋Thích 迦Ca 所sở 遣khiển 來lai 者giả 。 以dĩ 行hành 釋Thích 迦Ca 教giáo 故cố 。 若nhược 彌Di 勒Lặc 下hạ 生sanh 。 經kinh 羅la 什thập 法Pháp 師sư 譯dịch 。 無vô 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 直trực 云vân 大Đại 智trí 舍Xá 利Lợi 弗Phất 問vấn 佛Phật 。 佛Phật 誡giới 聽thính 為vi 說thuyết 云vân 舍Xá 利Lợi 弗Phất 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。 以dĩ 漸tiệm 減giảm 少thiểu 。 三tam 千thiên 由do 旬tuần 。 是thị 時thời 閻Diêm 浮Phù 提Đề 地địa 。 長trường 十thập 千thiên 由do 旬tuần 。 廣quảng 八bát 千thiên 由do 旬tuần 。 平bình 坦thản 如như 鏡kính 。 名danh 華hoa 軟nhuyễn 草thảo 。 遍biến 覆phú 其kỳ 地địa 。 廣quảng 說thuyết 莊trang 嚴nghiêm 等đẳng 華hoa 藏tạng 品phẩm 已dĩ 引dẫn 。 次thứ 云vân 城thành 中trung 有hữu 大đại 婆Bà 羅La 門Môn 。 主chủ 名danh 曰viết 妙Diệu 梵Phạm 婆Bà 羅La 門Môn 。 女nữ 名danh 梵Phạm 摩ma 波ba 提đề 。 彌Di 勒Lặc 託thác 生sanh 為vi 父phụ 母mẫu 。 身thân 紫tử 金kim 色sắc 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 身thân 長trường 千thiên 尺xích 。 胸hung 廣quảng 三tam 十thập 丈trượng 。 面diện 長trường 十thập 二nhị 丈trượng 四tứ 尺xích 。 肉nhục 眼nhãn 清thanh 淨tịnh 。 見kiến 千thiên 由do 旬tuần 。 常thường 光quang 四tứ 照chiếu 。 面diện 百bách 由do 旬tuần 。 穰nhương 佉khư 王vương 奉phụng 七thất 寶bảo 臺đài 。 彌Di 勒Lặc 受thọ 已dĩ 。 施thí 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 彌Di 勒Lặc 見kiến 其kỳ 毀hủy 壞hoại 修tu 無vô 常thường 想tưởng 出xuất 家gia 。 學học 道Đạo 於ư 龍Long 華Hoa 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 樹thụ 莖hành 枝chi 葉diệp 。 高cao 五ngũ 十thập 里lý 。 即tức 以dĩ 出xuất 家gia 日nhật 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 無vô 量lượng 人nhân 。 發phát 心tâm 出xuất 家gia 學học 道Đạo 。
爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 。 見kiến 諸chư 大đại 眾chúng 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 今kim 諸chư 人nhân 等đẳng 。 不bất 以dĩ 生sanh 天thiên 樂lạc 故cố 。 亦diệc 復phục 不bất 為vị 。 今kim 世thế 樂lạc 故cố 。 來lai 至chí 我ngã 所sở 。 但đãn 為vi 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 樂lạc 因nhân 緣duyên 。 是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 皆giai 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 遣khiển 來lai 付phó 我ngã 。 是thị 故cố 今kim 來lai 。 皆giai 至chí 我ngã 所sở 。 我ngã 今kim 受thọ 之chi 。 是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 或hoặc 以dĩ 讀đọc 誦tụng 。 分phân 別biệt 決quyết 定định 。 修tu 妬đố 路lộ 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 。 阿A 毘Tỳ 達Đạt 摩Ma 。 修tu 諸chư 功công 德đức 。 來lai 至chí 我ngã 所sở 。 廣quảng 敘tự 布bố 施thí 持trì 戒giới 忍nhẫn 辱nhục 精tinh 進tấn 。 結kết 云vân 善thiện 哉tai 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 善thiện 教giáo 化hóa 如như 是thị 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 眾chúng 生sanh 。 今kim 至chí 我ngã 所sở 彌Di 勒Lặc 如như 是thị 三tam 稱xưng 。 讚tán 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 然nhiên 後hậu 說thuyết 法Pháp 。 言ngôn 汝nhữ 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 能năng 為vi 難nan 事sự 。 於ư 彼bỉ 惡ác 世thế 。 貪tham 欲dục 瞋sân 恚khuể 。 愚ngu 癡si 迷mê 惑hoặc 。 短đoản 命mạng 人nhân 中trung 。 能năng 持trì 戒giới 行hạnh 作tác 諸chư 功công 德đức 。 甚thậm 為vi 希hy 有hữu 。 善thiện 哉tai 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 能năng 於ư 苦khổ 惱não 。 眾chúng 生sanh 之chi 中trung 。 說thuyết 誠thành 實thật 語ngữ 。 示thị 我ngã 當đương 來lai 。 度độ 脫thoát 汝nhữ 等đẳng 。 如như 是thị 之chi 師sư 。 甚thậm 為vi 難nan 遇ngộ 。 深thâm 心tâm 憐lân 愍mẫn 。 惡ác 世thế 眾chúng 生sanh 。 救cứu 濟tế 苦khổ 惱não 。 令linh 得đắc 安an 隱ẩn 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 如Như 來Lai 為vì 汝nhữ 等đẳng 故cố 。 以dĩ 頭đầu 布bố 施thí 。 割cát 截tiệt 耳nhĩ 鼻tị 。 手thủ 足túc 支chi 體thể 。 受thọ 諸chư 苦khổ 惱não 。 以dĩ 利lợi 汝nhữ 等đẳng 。 彌Di 勒Lặc 如như 是thị 廣quảng 安an 慰úy 已dĩ 。 然nhiên 後hậu 說thuyết 法Pháp 。 其kỳ 龍long 華hoa 樹thụ 園viên 縱tung 廣quảng 一nhất 百bách 由do 旬tuần 。 大đại 眾chúng 滿mãn 中trung 。 初sơ 會hội 說thuyết 法Pháp 。 九cửu 十thập 六lục 億ức 人nhân 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 第đệ 二nhị 會hội 說thuyết 法Pháp 。 九cửu 十thập 四tứ 億ức 。 第đệ 三tam 會hội 九cửu 十thập 二nhị 億ức 。 更cánh 有hữu 諸chư 本bổn 經kinh 大đại 同đồng 小tiểu 異dị 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。 此thử 經Kinh 正chánh 明minh 釋Thích 迦Ca 遣khiển 來lai 。
○# 第đệ 四Tứ 智Trí 照chiếu 無vô 二nhị 相tương/tướng 絕tuyệt 境cảnh 智trí 等đẳng 者giả 。 謂vị 一nhất 境cảnh 智trí 無vô 二nhị 。 二nhị 始thỉ 末mạt 無vô 二nhị 亦diệc 信tín 智trí 無vô 二nhị 。 三tam 染nhiễm 靜tĩnh 無vô 二nhị 。 四Tứ 智Trí 斷đoạn 無vô 二nhị 。 五ngũ 理lý 事sự 無vô 二nhị 。 由do 證chứng 理lý 事sự 無vô 二nhị 義nghĩa 故cố 染nhiễm 淨tịnh 兩lưỡng 亡vong 。 惑hoặc 性tánh 智trí 性tánh 一nhất 性tánh 平bình 等đẳng 。 始thỉ 末mạt 無vô 差sai 能năng 所sở 齊tề 融dung 。 亦diệc 不bất 生sanh 二nhị 不bất 二nhị 分phần 別biệt 故cố 。 前tiền 經Kinh 云vân 心tâm 不bất 稱xưng 量lượng 諸chư 二nhị 法pháp 。 但đãn 恆hằng 了liễu 達đạt 法pháp 無vô 二nhị 。 諸chư 法pháp 若nhược 二nhị 若nhược 不bất 二nhị 。 於ư 中trung 必tất 竟cánh 無vô 所sở 著trước 方phương 為vi 真chân 不bất 二nhị 耳nhĩ 。 疏sớ/sơ 或hoặc 於ư 一nhất 城thành 值trị 於ư 多đa 友hữu 者giả 。 如như 諸chư 夜dạ 神thần 多đa 在tại 佛Phật 會hội 。 言ngôn 或hoặc 求cầu 一nhất 友hữu 歷lịch 於ư 多đa 城thành 者giả 。 如như 解giải 脫thoát 處xứ 經kinh 十thập 二nhị 年niên 。 求cầu 於ư 普phổ 眼nhãn 經kinh 。 歷lịch 城thành 多đa 等đẳng 。 此thử 義nghĩa 勝thắng 前tiền 。 疏sớ/sơ 初sơ 一nhất 總tổng 餘dư 八bát 別biệt 者giả 。 總tổng 即tức 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ 。 示thị 謂vị 顯hiển 示thị 法Pháp 門môn 。 教giáo 謂vị 勸khuyến 令linh 修tu 行hành 。 利lợi 謂vị 覺giác 悟ngộ 成thành 益ích 。 喜hỷ 謂vị 稱xưng 根căn 令linh 悅duyệt 。 經kinh 從tùng 具cụ 足túc 無vô 量lượng 下hạ 別biệt 句cú 。 疏sớ/sơ 隨tùy 難nạn/nan 釋thích 先tiên 出xuất 初sơ 句cú 異dị 於ư 第đệ 六lục 。 二nhị 三tam 四tứ 五ngũ 並tịnh 皆giai 不bất 釋thích 。 後hậu 釋thích 七thất 八bát 二nhị 句cú 而nhi 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 當đương 句cú 釋thích 屬thuộc 於ư 二nhị 人nhân 。 二nhị 相tương/tướng 合hợp 釋thích 文Văn 殊Thù 能năng 住trụ 。 普phổ 賢hiền 道Đạo 場Tràng 是thị 所sở 住trụ 。 故cố 此thử 亦diệc 義nghĩa 同đồng 示thị 於ư 後hậu 友hữu 者giả 。 亦diệc 安an 普phổ 賢hiền 行hành 道Đạo 場tràng 故cố 。 文văn 無vô 正chánh 示thị 故cố 云vân 義nghĩa 同đồng 。
疏sớ/sơ 。 轉chuyển 遇ngộ 勝thắng 緣duyên 修tu 行hành 敬kính 事sự 者giả 。 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 三tam 。 初sơ 標tiêu 二nhị 章chương 二nhị 然nhiên 此thử 諸chư 友hữu 下hạ 料liệu 揀giản 。 三tam 又hựu 此thử 諸chư 友hữu 所sở 得đắc 下hạ 指chỉ 廣quảng 在tại 餘dư 。 二nhị 中trung 三tam 。 一nhất 近cận 對đối 前tiền 後hậu 釋thích 。 二nhị 又hựu 通thông 論luận 下hạ 通thông 對đối 諸chư 友hữu 釋thích 。 三tam 又hựu 前tiền 諸chư 友hữu 下hạ 。 玄huyền 門môn 義nghĩa 理lý 釋thích 。 大đại 文văn 第đệ 五ngũ 顯hiển 因nhân 廣quảng 大đại 相tương/tướng 。 先tiên 釋thích 名danh 。 言ngôn 隨tùy 一nhất 一nhất 因nhân 皆giai 稱xưng 法pháp 性tánh 者giả 。 釋thích 廣quảng 大đại 義nghĩa 異dị 前tiền 攝nhiếp 德đức 成thành 因nhân 未vị 。 說thuyết 一nhất 一nhất 稱xưng 法Pháp 界Giới 故cố 。 又hựu 前tiền 但đãn 因nhân 今kim 明minh 因nhân 徹triệt 果quả 海hải 故cố 。 文Văn 殊Thù 下hạ 對đối 前tiền 辨biện 異dị 。 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 性tánh 事sự 理lý 無vô 礙ngại 。 祕bí 密mật 重trùng 重trùng 。 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。
疏sớ/sơ 。 若nhược 以dĩ 二nhị 聖thánh 下hạ 。 後hậu 三tam 聖thánh 相tương 望vọng 辨biện 其kỳ 能năng 所sở 。
疏sớ/sơ 。 文văn 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 依y 下hạ 先tiên 釋thích 文văn 。 後hậu 以dĩ 是thị 顯hiển 因nhân 下hạ 通thông 辨biện 文văn 意ý 。
疏sớ/sơ 。 今kim 初sơ 初sơ 聞văn 前tiền 人nhân 法pháp 等đẳng 者giả 。 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 。 初sơ 生sanh 渴khát 仰ngưỡng 。 二nhị 明minh 修tu 處xứ 。 三tam 正chánh 修tu 觀quán 。 二nhị 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 約ước 表biểu 釋thích 。 二nhị 約ước 事sự 釋thích 。 三tam 然nhiên 此thử 經Kinh 下hạ 總tổng 釋thích 文văn 意ý 。 謂vị 所sở 以dĩ 卻khước 就tựu 金kim 剛cang 場tràng 起khởi 觀quán 者giả 。 何hà 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 繁phồn 表biểu 出xuất 意ý 。 謂vị 華hoa 嚴nghiêm 一nhất 切thiết 皆giai 悉tất 。 具cụ 十thập 會hội 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 合hợp 有hữu 第đệ 十thập 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 重trọng/trùng 會hội 。 覺giác 場tràng 謂vị 菩Bồ 提Đề 場Tràng 是thị 根căn 本bổn 會hội 起khởi 。 於ư 中trung 八bát 名danh 為vi 末mạt 會hội 。 謂vị 第đệ 十thập 會hội 攝nhiếp 前tiền 八bát 會hội 歸quy 於ư 初sơ 會hội 。 無vô 不bất 從tùng 此thử 法Pháp 界Giới 所sở 流lưu 。 無vô 不bất 還hoàn 歸quy 此thử 法Pháp 界Giới 故cố 。 後hậu 今kim 且thả 依y 文văn 者giả 。 以dĩ 明minh 無vô 十thập 故cố 就tựu 第đệ 九cửu 以dĩ 明minh 此thử 三tam 。 一nhất 者giả 本bổn 會hội 。 二nhị 者giả 末mạt 會hội 。 三tam 自tự 普phổ 賢hiền 以dĩ 為vi 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 之chi 會hội 。 本bổn 有hữu 二nhị 種chủng 逝thệ 多đa 乃nãi 是thị 此thử 會hội 之chi 本bổn 。 今kim 歸quy 覺giác 場tràng 是thị 諸chư 會hội 本bổn 。
疏sớ/sơ 。 一nhất 見kiến 瑞thụy 相tướng 十thập 句cú 五ngũ 對đối 。 各các 前tiền 所sở 依y 淨tịnh 土độ 等đẳng 者giả 。 然nhiên 其kỳ 十thập 句cú 皆giai 是thị 淨tịnh 土độ 。 而nhi 其kỳ 後hậu 句cú 意ý 在tại 眾chúng 生sanh 。 如như 初sơ 對đối 云vân 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 。 剎sát 清thanh 淨tịnh 一nhất 切thiết 。 如Như 來Lai 成thành 正chánh 覺giác 。 即tức 屬thuộc 淨tịnh 土độ 。 二nhị 云vân 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 。 剎sát 清thanh 淨tịnh 無vô 諸chư 惡ác 道đạo 。 無vô 諸chư 惡ác 道đạo 。 即tức 是thị 住trú 處xứ 眾chúng 生sanh 。 五ngũ 對đối 皆giai 然nhiên 。
疏sớ/sơ 。 又hựu 前tiền 麁thô 此thử 細tế 者giả 。 前tiền 但đãn 云vân 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 今kim 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 出xuất 一nhất 切thiết 世thế 界giới 故cố 。 此thử 為vi 細tế 。 言ngôn 前tiền 體thể 相tướng 此thử 業nghiệp 用dụng 者giả 。 前tiền 但đãn 云vân 見kiến 今kim 塵trần 中trung 出xuất 故cố 。 然nhiên 毛mao 孔khổng 出xuất 生sanh 等đẳng 廣quảng 如như 玄huyền 中trung 。 今kim 更cánh 略lược 示thị 謂vị 彼bỉ 普phổ 賢hiền 遊du 入nhập 十thập 方phương 。 略lược 有hữu 十thập 門môn 。 一nhất 入nhập 世thế 界giới 。 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 。 互hỗ 即tức 入nhập 故cố 。 二nhị 入nhập 眾chúng 生sanh 界giới 。 生sanh 界giới 佛Phật 界giới 無vô 二nhị 體thể 故cố 。 三Tam 明Minh 供cúng 養dường 一nhất 一nhất 。 供cúng 具cụ 皆giai 稱xưng 真chân 故cố 。 四tứ 明minh 請thỉnh 法pháp 窮cùng 法Pháp 界Giới 智trí 無vô 時thời 不bất 請thỉnh 。 諸chư 佛Phật 無vô 時thời 不bất 雨vũ 法pháp 故cố 。 五ngũ 大đại 智trí 攝nhiếp 生sanh 了liễu 生sanh 迷mê 倒đảo 。 而nhi 無vô 眾chúng 生sanh 。 不bất 礙ngại 化hóa 故cố 。 六lục 明minh 現hiện 通thông 十thập 方phương 塵trần 剎sát 互hỗ 入nhập 。 重trùng 重trùng 震chấn 動động 現hiện 相tướng 而nhi 無vô 息tức 故cố 。 七thất 常thường 寂tịch 定định 未vị 曾tằng 一nhất 念niệm 。 有hữu 起khởi 動động 故cố 。 八bát 廣quảng 出xuất 生sanh 念niệm 念niệm 毛mao 孔khổng 出xuất 現hiện 諸chư 境cảnh 。 無vô 窮cùng 盡tận 故cố 。 九cửu 者giả 說thuyết 法Pháp 念niệm 念niệm 常thường 雨vũ 無vô 邊biên 法Pháp 雨vũ 雨vũ 一nhất 切thiết 故cố 。 十thập 明minh 總tổng 說thuyết 。 上thượng 之chi 九cửu 義nghĩa 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 無vô 前tiền 後hậu 故cố 。 廣quảng 說thuyết 難nan 盡tận 餘dư 廣quảng 如như 文văn 。
疏sớ/sơ 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 世thế 間gian 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 是thị 眾chúng 生sanh 亦diệc 為vi 正chánh 覺giác 餘dư 二nhị 可khả 知tri 。
疏sớ/sơ 。 以dĩ 沒một 現hiện 相tướng 如như 法Pháp 性tánh 故cố 者giả 。 斯tư 則tắc 沒một 而nhi 無vô 沒một 。 現hiện 而nhi 無vô 現hiện 真chân 法pháp 性tánh 中trung 無vô 出xuất 沒một 故cố 。 此thử 約ước 事sự 理lý 無vô 礙ngại 。 下hạ 句cú 云vân 此thử 彼bỉ 相tương/tướng 相tương/tướng 即tức 故cố 者giả 。 即tức 事sự 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 。 然nhiên 相tương/tướng 即tức 有hữu 三tam 。 一nhất 約ước 剎sát 此thử 剎sát 即tức 彼bỉ 剎sát 。 一nhất 剎sát 即tức 多đa 剎sát 故cố 。 二nhị 約ước 人nhân 此thử 身thân 即tức 彼bỉ 身thân 。 一nhất 步bộ 即tức 多đa 步bộ 故cố 。 三tam 約ước 劫kiếp 一nhất 念niệm 即tức 是thị 無vô 量lượng 劫kiếp 故cố 。 又hựu 此thử 彼bỉ 相tương/tướng 炳bỉnh 然nhiên 具cụ 故cố 。 祕bí 密mật 隱ẩn 顯hiển 俱câu 時thời 成thành 故cố 。 此thử 彼bỉ 時thời 處xứ 互hỗ 相tương 在tại 故cố 。 帝đế 網võng 重trùng 重trùng 同đồng 時thời 具cụ 足túc 皆giai 不bất 動động 故cố 。
疏sớ/sơ 。 故cố 長trường/trưởng 行hành 偈kệ 文văn 因nhân 果quả 綺ỷ 互hỗ 者giả 。 長trường/trưởng 行hành 顯hiển 普phổ 賢hiền 因nhân 。 偈kệ 頌tụng 顯hiển 善thiện 財tài 果quả 。 故cố 云vân 綺ỷ 互hỗ 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 通thông 讚tán 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 十thập 身thân 圓viên 滿mãn 二nhị 十thập 一nhất 。 種chủng 殊thù 勝thắng 功công 德đức 者giả 。 通thông 有hữu 兩lưỡng 重trọng/trùng 。 一nhất 者giả 近cận 通thông 通thông 前tiền 法pháp 喻dụ 。 二nhị 者giả 遠viễn 通thông 通thông 取thủ 此thử 卷quyển 末mạt 結kết 德đức 無vô 盡tận 二nhị 偈kệ 經kinh 文văn 。 良lương 以dĩ 二nhị 偈kệ 亦diệc 是thị 最tối 後hậu 無vô 盡tận 德đức 故cố 。 其kỳ 二nhị 十thập 一nhất 德đức 一nhất 經kinh 數số 節tiết 。 出xuất 其kỳ 名danh 義nghĩa 文văn 有hữu 隱ẩn 顯hiển 。 欲dục 彰chương 如Như 來Lai 無vô 盡tận 德đức 故cố 。 大đại 體thể 無vô 異dị 故cố 。 復phục 出xuất 之chi 昇thăng 兜Đâu 率Suất 品phẩm 。 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。 今kim 皆giai 略lược 指chỉ 。 初sơ 二nhị 偈kệ 即tức 於ư 所sở 知tri 一nhất 向hướng 無vô 障chướng 轉chuyển 功công 德đức 者giả 。 然nhiên 此thử 二nhị 偈kệ 含hàm 於ư 總tổng 句cú 妙diệu 悟ngộ 皆giai 滿mãn 妙diệu 悟ngộ 即tức 是thị 妙diệu 覺giác 智trí 故cố 。 以dĩ 無vô 著trước 論luận 下hạ 不bất 釋thích 總tổng 句cú 。 疏sớ/sơ 略lược 不bất 明minh 若nhược 欲dục 明minh 者giả 初sơ 偈kệ 當đương 之chi 。 今kim 但đãn 顯hiển 別biệt 即tức 當đương 第đệ 一nhất 。 然nhiên 準chuẩn 上thượng 文văn 二nhị 十thập 一nhất 德đức 皆giai 有hữu 三tam 節tiết 。 一nhất 舉cử 經kinh 名danh 如như 此thử 德đức 經kinh 即tức 二nhị 行hành 永vĩnh 絕tuyệt 。 二nhị 無vô 著trước 菩Bồ 薩Tát 立lập 功công 德đức 名danh 。 即tức 今kim 疏sớ/sơ 。 云vân 於ư 所sở 知tri 一nhất 向hướng 無vô 障chướng 轉chuyển 功công 德đức 。 三tam 引dẫn 二nhị 釋thích 論luận 解giải 其kỳ 本bổn 論luận 。 即tức 今kim 疏sớ/sơ 。 云vân 佛Phật 無Vô 礙Ngại 智Trí 下hạ 文văn 是thị 也dã 。 是thị 無vô 性tánh 意ý 即tức 是thị 智trí 德đức 故cố 。 經kinh 偈kệ 云vân 佛Phật 智trí 廣quảng 大đại 。 初sơ 之chi 二nhị 句cú 即tức 是thị 德đức 體thể 。 三tam 及cập 後hậu 偈kệ 即tức 於ư 所sở 知tri 無vô 障chướng 轉chuyển 也dã 。 謂vị 即tức 於ư 其kỳ 極cực 遠viễn 時thời 處xứ 品phẩm 類loại 皆giai 知tri 故cố 。 無vô 有hữu 知tri 及cập 與dữ 不bất 知tri 之chi 二nhị 相tương/tướng 也dã 。 第đệ 四tứ 句cú 了liễu 俗tục 由do 於ư 證chứng 真chân 故cố 。 不bất 起khởi 分phân 別biệt 。 亦diệc 是thị 真chân 實thật 離ly 智trí 障chướng 也dã 。 若nhược 親thân 光quang 釋thích 不bất 二nhị 現hiện 行hành 云vân 。 謂vị 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 現hiện 行hành 二nhị 障chướng 世Thế 尊Tôn 無vô 故cố 。 謂vị 凡phàm 夫phu 現hiện 行hành 生sanh 死tử 起khởi 諸chư 雜tạp 染nhiễm 。 二Nhị 乘Thừa 現hiện 行hành 涅Niết 槃Bàn 棄khí 利lợi 樂lạc 事sự 。 今kim 前tiền 偈kệ 唯duy 了liễu 生sanh 死tử 雜tạp 染nhiễm 。 後hậu 偈kệ 唯duy 證chứng 涅Niết 槃Bàn 廣quảng 大đại 利lợi 樂lạc 。
疏sớ/sơ 。 二nhị 有hữu 一nhất 偈kệ 者giả 。 約ước 經kinh 即tức 達đạt 無vô 相tướng 法pháp 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 引dẫn 無vô 著trước 立lập 名danh 。 後hậu 謂vị 了liễu 真Chân 如Như 下hạ 即tức 無vô 性tánh 釋thích 意ý 。 故cố 無vô 動động 念niệm 是thị 疏sớ/sơ 以dĩ 經kinh 怗# 。 然nhiên 無vô 性tánh 詺# 此thử 為vi 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 既ký 自tự 入nhập 真Chân 如Như 故cố 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 亦diệc 令linh 他tha 入nhập 故cố 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 經kinh 三tam 句cú 即tức 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 第đệ 四tứ 句cú 是thị 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。
疏sớ/sơ 。 三tam 有hữu 三tam 偈kệ 下hạ 。 約ước 經kinh 即tức 住trụ 於ư 佛Phật 住trụ 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 依y 無vô 著trước 立lập 功công 德đức 名danh 。 後hậu 謂vị 住trụ 佛Phật 下hạ 即tức 無vô 性tánh 釋thích 。 無vô 性tánh 生sanh 起khởi 云vân 為vi 欲dục 得đắc 上thượng 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 次thứ 明minh 之chi 即tức 是thị 恩ân 德đức 。 謂vị 佛Phật 雖tuy 遍biến 聖thánh 天thiên 梵Phạm 住trụ 而nhi 空không 。 大đại 悲bi 偏thiên 善thiện 安an 住trụ 。 由do 住trụ 空không 故cố 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 由do 住trụ 悲bi 故cố 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 切thiết 時thời 中trung 。 觀quán 所sở 調điều 伏phục 故cố 隨tùy 物vật 欲dục 或hoặc 見kiến 不bất 同đồng 。
疏sớ/sơ 。 四tứ 有hữu 十thập 五ngũ 偈kệ 下hạ 。 約ước 經kinh 即tức 得đắc 佛Phật 平bình 等đẳng 。 疏sớ/sơ 中trung 分phần/phân 四tứ 。 先tiên 依y 無vô 著trước 立lập 功công 德đức 名danh 。 次thứ 謂vị 由do 諸chư 佛Phật 下hạ 即tức 彼bỉ 論luận 釋thích 諸chư 佛Phật 有hữu 三tam 事sự 平bình 等đẳng 。 即tức 疏sớ/sơ 所sở 引dẫn 二nhị 同đồng 是thị 也dã 。 次thứ 故cố 前tiền 經Kinh 云vân 下hạ 。 指chỉ 經kinh 即tức 離ly 世thế 間gian 品phẩm 初sơ 也dã 。 以dĩ 彼bỉ 具cụ 足túc 二nhị 十thập 一nhất 種chủng 功công 德đức 名danh 故cố 。 次thứ 亦diệc 同đồng 攝nhiếp 論luận 下hạ 。 引dẫn 他tha 論luận 會hội 釋thích 。 結kết 云vân 此thử 釋thích 已dĩ 妙diệu 者giả 。 古cổ 來lai 諸chư 德đức 不bất 知tri 此thử 即tức 二nhị 十thập 一nhất 德đức 。 亦diệc 不bất 知tri 此thử 是thị 佛Phật 平bình 等đẳng 。 但đãn 云vân 如Như 來Lai 隨tùy 機cơ 隱ẩn 顯hiển 。 忽hốt 列liệt 諸chư 佛Phật 莫mạc 知tri 其kỳ 由do 。 今kim 云vân 顯hiển 佛Phật 平bình 等đẳng 故cố 廣quảng 列liệt 諸chư 佛Phật 皆giai 相tương/tướng 遍biến 耳nhĩ 。 豈khởi 非phi 妙diệu 耶da 。
疏sớ/sơ 。 今kim 更cánh 下hạ 即tức 就tựu 佛Phật 平bình 等đẳng 中trung 。 顯hiển 實thật 是thị 本bổn 師sư 互hỗ 遍biến 。 更cánh 過quá 平bình 等đẳng 之chi 意ý 趣thú 耳nhĩ 。 於ư 中trung 文văn 前tiền 有hữu 八bát 。 一nhất 總tổng 舉cử 大đại 意ý 。 二nhị 謂vị 此thử 文văn 言ngôn 下hạ 。 引dẫn 此thử 經Kinh 文văn 。 質chất 成thành 正chánh 義nghĩa 。 三tam 若nhược 言ngôn 別biệt 讚tán 下hạ 。 遮già 其kỳ 欲dục 救cứu 彰chương 其kỳ 謬mậu 解giải 。 四tứ 況huống 華hoa 藏tạng 下hạ 。 引dẫn 前tiền 經kinh 文văn 成thành 屬thuộc 我ngã 師sư 。 五ngũ 法pháp 華hoa 央ương 掘quật 下hạ 。 引dẫn 他tha 經kinh 文văn 成thành 立lập 今kim 義nghĩa 。 六lục 故cố 知tri 法Pháp 藏tạng 下hạ 。 遮già 其kỳ 引dẫn 難nạn/nan 為vi 決quyết 他tha 經kinh 。 七thất 以dĩ 理lý 推thôi 下hạ 。 結kết 成thành 正chánh 義nghĩa 反phản 質chất 令linh 見kiến 。 八bát 然nhiên 此thử 段đoạn 下hạ 。 辨biện 其kỳ 包bao 含hàm 。 重trọng/trùng 成thành 本bổn 義nghĩa 。 二nhị 中trung 自tự 有hữu 三tam 意ý 。 一nhất 東đông 方phương 之chi 佛Phật 云vân 在tại 此thử 者giả 。 明minh 阿a 閦súc 即tức 是thị 本bổn 師sư 。 二nhị 阿A 彌Di 陀Đà 充sung 滿mãn 十thập 方phương 。 亦diệc 合hợp 遍biến 此thử 。 同đồng 於ư 本bổn 方phương 即tức 釋Thích 迦Ca 矣hĩ 。 三tam 通thông 取thủ 或hoặc 見kiến 明minh 是thị 本bổn 師sư 。 或hoặc 有hữu 見kiến 為vi 阿a 閦súc 彌di 陀đà 諸chư 佛Phật 異dị 耳nhĩ 。 三tam 遮già 救cứu 中trung 。 恐khủng 外ngoại 救cứu 云vân 。 今kim 明minh 阿a 閦súc 彌di 陀đà 遍biến 等đẳng 。 自tự 是thị 別biệt 讚tán 彌di 陀đà 阿a 閦súc 。 何hà 得đắc 引dẫn 是thị 本bổn 師sư 佛Phật 耶da 。 故cố 今kim 遮già 云vân 。 若nhược 如như 此thử 者giả 。 普phổ 賢hiền 本bổn 讚tán 本bổn 師sư 。 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 今kim 云vân 東đông 西tây 諸chư 佛Phật 遍biến 此thử 何hà 成thành 讚tán 我ngã 本bổn 師sư 耶da 。 四tứ 中trung 引dẫn 華hoa 藏tạng 者giả 。 娑sa 婆bà 當đương 中trung 剎sát 海hải 種chủng 內nội 第đệ 十thập 三tam 層tằng 。 而nhi 有hữu 十thập 三tam 佛Phật 剎sát 塵trần 數số 世thế 界giới 圍vi 繞nhiễu 。 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 國quốc 。 但đãn 言ngôn 從tùng 此thử 西tây 方phương 。 過quá 十thập 萬vạn 億ức 佛Phật 土độ 。 尚thượng 未vị 能năng 滿mãn 一nhất 合hợp 之chi 塵trần 。 況huống 於ư 一nhất 剎sát 塵trần 數số 。 況huống 十thập 三tam 佛Phật 剎sát 塵trần 數số 。 其kỳ 十thập 三tam 重trọng/trùng 內nội 。 皆giai 是thị 化hóa 境cảnh 。 況huống 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 剎sát 海hải 有hữu 十thập 不bất 可khả 說thuyết 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 種chủng 。 一nhất 一nhất 種chủng 中trung 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 皆giai 是thị 本bổn 師sư 之chi 所sở 嚴nghiêm 淨tịnh 。 其kỳ 中trung 皆giai 是thị 遮già 那na 如Như 來Lai 分phân 身thân 化hóa 往vãng 。 安an 養dưỡng 近cận 在tại 十thập 重trọng/trùng 之chi 內nội 。 何hà 得đắc 非phi 是thị 本bổn 師sư 釋Thích 迦Ca 。 故cố 云vân 豈khởi 非phi 是thị 此thử 佛Phật 耶da 。 五ngũ 引dẫn 他tha 經kinh 成thành 立lập 中trung 。 二nhị 經kinh 分phân 身thân 已dĩ 如như 前tiền 引dẫn 。 既ký 十thập 方phương 中trung 皆giai 是thị 釋Thích 迦Ca 分phân 身thân 之chi 佛Phật 。 何hà 得đắc 彌di 陀đà 阿a 閦súc 佛Phật 等đẳng 近cận 而nhi 非phi 耶da 。 六lục 遮già 其kỳ 引dẫn 難nạn/nan 者giả 。 謂vị 外ngoại 引dẫn 二nhị 經kinh 。 一nhất 引dẫn 清thanh 淨tịnh 平bình 等đẳng 。 覺giác 經kinh 說thuyết 法Pháp 藏tạng 比Bỉ 丘Khâu 。 然nhiên 大đại 寶bảo 積tích 第đệ 十thập 七thất 無Vô 量Lượng 壽Thọ 如Như 來Lai 會hội 。 說thuyết 名danh 法pháp 處xứ 比Bỉ 丘Khâu 。 佛Phật 在tại 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 說thuyết 。 阿A 難Nan 起khởi 問vấn 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 大Đại 德Đức 世Thế 尊Tôn 。 色sắc 身thân 諸chư 根căn 。 悉tất 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 威uy 光quang 赫hách 奕dịch 。 如như 融dung 金kim 聚tụ 。 又hựu 如như 眼nhãn 鏡kính 凝ngưng 照chiếu 光quang 輝huy 。 從tùng 昔tích 已dĩ 來lai 。 初sơ 味vị 曾tằng 見kiến 。 喜hỷ 得đắc 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 生sanh 希hy 有hữu 心tâm 。
世Thế 尊Tôn 。 今kim 者giả 入nhập 大đại 寂tịch 定định 。 行hành 如Như 來Lai 行hạnh 。 皆giai 悉tất 圓viên 滿mãn 。 善thiện 能năng 建kiến 立lập 大đại 丈trượng 夫phu 行hành 思tư 惟duy 。 現hiện 在tại 去khứ 來lai 諸chư 佛Phật 。 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 住trụ 斯tư 念niệm 也dã 。 佛Phật 讚tán 聖thánh 知tri 便tiện 為vi 說thuyết 。 往vãng 昔tích 過quá 無vô 邊biên 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 有hữu 佛Phật 出xuất 現hiện 。 號hiệu 曰viết 然Nhiên 燈Đăng 。 此thử 前tiền 展triển 轉chuyển 復phục 舉cử 諸chư 佛Phật 。 最tối 後hậu 云vân 世thế 主chủ 佛Phật 。 前tiền 無vô 邊biên 數số 劫kiếp 有hữu 佛Phật 。 出xuất 世thế 號hiệu 世thế 間gian 自tự 在tại 王vương 。 彼bỉ 佛Phật 法Pháp 中trung 有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 名danh 曰viết 法pháp 處xứ 。 有hữu 殊thù 勝thắng 願nguyện 。 詣nghệ 如Như 來Lai 所sở 。 以dĩ 偈kệ 讚tán 佛Phật 。 既ký 讚tán 佛Phật 已dĩ 。 佛Phật 為vi 說thuyết 二nhị 十thập 一nhất 億ức 清thanh 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 具cụ 足túc 莊trang 嚴nghiêm 。 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 悉tất 皆giai 攝nhiếp 受thọ 。 攝nhiếp 已dĩ 滿mãn 足túc 五ngũ 劫kiếp 。 思tư 惟duy 修tu 習tập 。 便tiện 向hướng 彼bỉ 佛Phật 。 發phát 四tứ 十thập 八bát 願nguyện 。 發phát 願nguyện 已dĩ 後hậu 。 經kinh 多đa 劫kiếp 修tu 行hành 成thành 就tựu 。 功công 德đức 乃nãi 至chí 成thành 佛Phật 。 後hậu 阿A 難Nan 問vấn 。 此thử 法pháp 處xứ 比Bỉ 丘Khâu 成thành 佛Phật 。 為vi 過quá 去khứ 耶da 。 未vị 來lai 耶da 。 為vi 今kim 現hiện 在tại 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
西tây 方phương 去khứ 此thử 。 十thập 萬vạn 億ức 佛Phật 剎sát 。 彼bỉ 有hữu 世thế 界giới 。 名danh 曰viết 極Cực 樂Lạc 。 法pháp 處xứ 比Bỉ 丘Khâu 在tại 彼bỉ 成thành 佛Phật 。 號hiệu 無Vô 量Lượng 壽Thọ 。 今kim 現hiện 在tại 說thuyết 法Pháp 。 然nhiên 後hậu 廣quảng 說thuyết 其kỳ 土thổ/độ 莊trang 嚴nghiêm 。 釋thích 曰viết 既ký 如Như 來Lai 說thuyết 他tha 昔tích 因nhân 今kim 果quả 。 何hà 得đắc 判phán 為vi 即tức 本bổn 師sư 耶da 。 二nhị 引dẫn 法pháp 華hoa 經kinh 。 十thập 六lục 王vương 子tử 。 即tức 第đệ 三tam 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 佛Phật 。 經Kinh 云vân 彼bỉ 佛Phật 弟đệ 子tử 。 十thập 六lục 沙Sa 彌Di 。 今kim 皆giai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 於ư 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 現hiện 在tại 說thuyết 法Pháp 。 有hữu 無vô 量lượng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 。 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 其kỳ 二nhị 沙Sa 彌Di 。 東đông 方phương 作tác 佛Phật 。 一nhất 名danh 阿A 閦Súc 。 在tại 歡Hoan 喜Hỷ 國Quốc 。 二nhị 名danh 須Tu 彌Di 頂Đảnh 。 東đông 南nam 方phương 二nhị 佛Phật 。 一nhất 名danh 師Sư 子Tử 音Âm 。 二nhị 名danh 師Sư 子Tử 相Tướng 。 南nam 方phương 二nhị 佛Phật 。 一nhất 名danh 虛Hư 空Không 住Trụ 。 二nhị 名danh 常Thường 滅Diệt 。 西tây 南nam 方phương 二nhị 佛Phật 。 一nhất 名danh 帝Đế 相Tướng 。 二nhị 名danh 梵Phạm 相Tướng 。 西tây 方phương 二nhị 佛Phật 。 一nhất 名danh 阿A 彌Di 陀Đà 。 二nhị 名danh 度Độ 一Nhất 切Thiết 世Thế 間Gian 苦Khổ 惱Não 。 西tây 北bắc 方phương 二nhị 佛Phật 。 一nhất 名danh 多Đa 摩Ma 羅La 。 跋bạt 栴chiên 檀đàn 香hương 。 二nhị 名danh 須Tu 彌Di 相Tướng 。 北bắc 方phương 二nhị 佛Phật 。 一nhất 名danh 雲Vân 自Tự 在Tại 。 二nhị 名danh 雲Vân 自Tự 在Tại 王Vương 。 東đông 北bắc 方phương 佛Phật 名danh 。 壞hoại 一nhất 切thiết 世thế 間gian 怖bố 畏úy 。 第đệ 十thập 六lục 我ngã 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 於ư 娑Sa 婆Bà 國Quốc 土Độ 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 釋thích 曰viết 既ký 第đệ 一nhất 佛Phật 名danh 曰viết 阿a 閦súc 。 第đệ 九cửu 王vương 子tử 。 即tức 為vi 彌di 陀đà 。 十thập 六lục 釋Thích 迦Ca 。 本bổn 因nhân 既ký 殊thù 。 得đắc 佛Phật 又hựu 別biệt 。 云vân 何hà 渾hồn 亂loạn 言ngôn 皆giai 本bổn 師sư 。 故cố 疏sớ/sơ 。 釋thích 云vân 皆giai 是thị 方phương 便tiện 。 復phục 更cánh 問vấn 言ngôn 。 豈khởi 法pháp 華hoa 經kinh 判phán 為vi 方phương 便tiện 。 今kim 當đương 還hoàn 引dẫn 法pháp 華hoa 答đáp 之chi 。 法pháp 華hoa 壽thọ 量lượng 品phẩm 云vân 。 於ư 是thị 中trung 間gian 。 我ngã 說thuyết 然nhiên 燈đăng 佛Phật 等đẳng 。 又hựu 復phục 言ngôn 其kỳ 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 皆giai 以dĩ 。 方phương 便tiện 分phân 別biệt 。 則tắc 等đẳng 言ngôn 已dĩ 等đẳng 。 十thập 六lục 王vương 子tử 。 復phục 應ưng 問vấn 言ngôn 。 然nhiên 燈đăng 去khứ 今kim 方phương 一nhất 僧Tăng 祇kỳ 可khả 為vi 方phương 便tiện 。 自tự 在tại 王vương 佛Phật 大đại 通thông 智trí 勝thắng 。 已dĩ 經kinh 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 豈khởi 為vi 方phương 便tiện 。 故cố 應ưng 答đáp 云vân 。 然nhiên 燈đăng 雖tuy 已dĩ 久cửu 矣hĩ 。 比tỉ 之chi 壽thọ 量lượng 劫kiếp 數số 不bất 多đa 。 謂vị 說thuyết 大đại 通thông 但đãn 磨ma 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 地địa 種chủng 以dĩ 為vi 其kỳ 墨mặc 。 過quá 於ư 東đông 方phương 千thiên 國quốc 土độ 。 即tức 下hạ 一nhất 點điểm 。 以dĩ 為vi 校giảo 量lượng 彼bỉ 佛Phật 滅diệt 度độ 。 但đãn 過quá 是thị 數số 無vô 量lượng 。 百bách 千thiên 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 豈khởi 同đồng 壽thọ 量lượng 說thuyết 成thành 佛Phật 遠viễn 。 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 五ngũ 百bách 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 末mạt 為vi 微vi 塵trần 。 過quá 於ư 東đông 方phương 。 五ngũ 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 阿a 僧tăng 祇kỳ 國quốc 。 乃nãi 下hạ 一nhất 塵trần 。 如như 是thị 東đông 行hành 。 盡tận 是thị 微vi 塵trần 。 是thị 諸chư 世thế 界giới 。 若nhược 著trước 微vi 塵trần 。 及cập 不bất 著trước 者giả 。 盡tận 以dĩ 為vi 塵trần 。 一nhất 塵trần 一nhất 劫kiếp 。 我ngã 成thành 佛Phật 以dĩ 來lai 。 復phục 過quá 於ư 此thử 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 釋thích 曰viết 。 以dĩ 此thử 之chi 喻dụ 方phương 之chi 大đại 通thông 。 三tam 千thiên 墨mặc 點điểm 非phi 可khả 類loại 矣hĩ 。 自tự 此thử 劫kiếp 來lai 皆giai 是thị 方phương 便tiện 。 故cố 然nhiên 燈đăng 等đẳng 言ngôn 無vô 不bất 該cai 也dã 。 是thị 以dĩ 昔tích 人nhân 云vân 。 十thập 六lục 王vương 子tử 。 尚thượng 掩yểm 成thành 道Đạo 之chi 初sơ 。 斯tư 言ngôn 愜# 當đương 。 則tắc 知tri 彌di 陀đà 阿a 閦súc 佛Phật 等đẳng 。 皆giai 是thị 本bổn 師sư 成thành 佛Phật 後hậu 事sự 義nghĩa 無vô 惑hoặc 矣hĩ 。 自tự 在tại 王vương 佛Phật 展triển 轉chuyển 多đa 劫kiếp 。 但đãn 以dĩ 數số 明minh 劫kiếp 。 豈khởi 如như 末mạt 塵trần 為vi 劫kiếp 耶da 。
疏sớ/sơ 。 以dĩ 理lý 推thôi 下hạ 。 第đệ 七thất 結kết 成thành 正chánh 義nghĩa 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 皆giai 我ngã 本bổn 師sư 海hải 印ấn 頓đốn 現hiện 。 且thả 法pháp 華hoa 分phân 身thân 有hữu 多đa 淨tịnh 土độ 。 如Như 來Lai 何hà 不bất 指chỉ 己kỷ 淨tịnh 土độ 。 而nhi 令linh 別biệt 往vãng 彌di 陀đà 妙diệu 喜hỷ 。 思tư 之chi 故cố 知tri 。 賢hiền 首thủ 彌di 陀đà 等đẳng 佛Phật 皆giai 本bổn 師sư 矣hĩ 。 復phục 何hà 怪quái 哉tai 。 言ngôn 賢hiền 首thủ 者giả 即tức 壽thọ 量lượng 品phẩm 中trung 。 過quá 百bách 萬vạn 阿a 僧tăng 祇kỳ 剎sát 。 最tối 後hậu 勝thắng 蓮Liên 華Hoa 世Thế 界Giới 。 之chi 如Như 來Lai 也dã 。 經kinh 中trung 偈kệ 云vân 。 或hoặc 見kiến 蓮liên 華hoa 勝thắng 妙diệu 剎sát 賢hiền 首thủ 如Như 來Lai 住trụ 其kỳ 中trung 。 若nhược 此thử 不bất 是thị 歎thán 本bổn 師sư 者giả 。 說thuyết 他tha 如Như 來Lai 在tại 他tha 國quốc 土độ 為vi 何hà 用dụng 也dã 。 且thả 如như 總tổng 持trì 教giáo 中trung 。 亦diệc 說thuyết 三tam 十thập 七thất 尊tôn 。 皆giai 是thị 遮già 那na 一nhất 佛Phật 所sở 現hiện 。 謂vị 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 如Như 來Lai 。 內nội 心tâm 證chứng 自tự 受thọ 用dụng 。 成thành 於ư 五ngũ 智trí 。 從tùng 四Tứ 智Trí 流lưu 四tứ 方phương 如Như 來Lai 。 謂vị 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 流lưu 出xuất 東đông 方phương 阿A 閦Súc 如Như 來Lai 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 流lưu 出xuất 南nam 方phương 寶bảo 生sanh 如Như 來Lai 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 流lưu 出xuất 西tây 方phương 。 無Vô 量Lượng 壽Thọ 如Như 來Lai 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 流lưu 出xuất 北bắc 方phương 不bất 空không 。 成thành 就tựu 如Như 來Lai 。 法Pháp 界Giới 清thanh 淨tịnh 。 智trí 即tức 自tự 當đương 。 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 如Như 來Lai 。 言ngôn 三tam 十thập 七thất 者giả 。 五ngũ 方phương 如Như 來Lai 各các 有hữu 。 四tứ 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 於ư 左tả 右hữu 。 復phục 成thành 二nhị 十thập 。 謂vị 中trung 方phương 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 如Như 來Lai 。 四tứ 大đại 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 一nhất 金kim 剛cang 波Ba 羅La 蜜Mật 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 寶bảo 波Ba 羅La 蜜Mật 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 法pháp 波Ba 羅La 蜜Mật 菩Bồ 薩Tát 。 四tứ 羯yết 磨ma 波Ba 羅La 蜜Mật 菩Bồ 薩Tát 。 東đông 方phương 阿A 閦Súc 如Như 來Lai 。 四tứ 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 一nhất 金kim 剛cang 薩tát 埵đóa 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 金kim 剛cang 王vương 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 金kim 剛cang 愛ái 菩Bồ 薩Tát 。 四tứ 金kim 剛cang 善thiện 哉tai 菩Bồ 薩Tát 。 南nam 方phương 寶bảo 生sanh 如Như 來Lai 四tứ 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 一nhất 金kim 剛cang 寶bảo 。 二nhị 金kim 剛cang 威uy 光quang 。 三tam 金kim 剛cang 幢tràng 。 四tứ 金kim 剛cang 笑tiếu 。 西tây 方phương 無Vô 量Lượng 壽Thọ 如Như 來Lai 。 亦diệc 名danh 觀Quán 自Tự 在Tại 王vương 如Như 來Lai 。 四tứ 菩Bồ 薩Tát 者giả 一nhất 金kim 剛cang 法pháp 。 二nhị 金kim 剛cang 利lợi 。 三tam 金kim 剛cang 因nhân 。 四tứ 金kim 剛cang 語ngữ 。 北bắc 方phương 不bất 空không 成thành 就tựu 如Như 來Lai 。 四tứ 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 一nhất 金kim 剛cang 業nghiệp 。 二nhị 金kim 剛cang 法pháp 。 三tam 金kim 剛cang 藥dược 叉xoa 。 四tứ 金kim 剛cang 拳quyền 。 已dĩ 上thượng 總tổng 有hữu 二nhị 十thập 五ngũ 也dã 。 及cập 四tứ 攝nhiếp 八bát 供cúng 養dường 故cố 三tam 十thập 七thất 。 言ngôn 四tứ 攝nhiếp 者giả 即tức 鉤câu 索sách 鎖tỏa 鈴linh 。 八bát 供cúng 養dường 者giả 即tức 香hương 華hoa 燈đăng 塗đồ 。 戲hí 鬘man 歌ca 舞vũ 。 皆giai 上thượng 有hữu 金kim 剛cang 下hạ 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 然nhiên 此thử 三tam 十thập 七thất 尊tôn 各các 有hữu 種chủng 子tử 。 皆giai 是thị 本bổn 師sư 智trí 用dụng 流lưu 出xuất 。 與dữ 今kim 經kinh 中trung 海hải 印ấn 頓đốn 現hiện 大đại 意ý 同đồng 也dã 。 問vấn 若nhược 依y 此thử 義nghĩa 豈khởi 不bất 違vi 於ư 平bình 等đẳng 意ý 趣thú 。 平bình 等đẳng 意ý 趣thú 云vân 言ngôn 即tức 我ngã 者giả 。 依y 於ư 平bình 等đẳng 意ý 趣thú 而nhi 說thuyết 。 非phi 即tức 我ngã 身thân 如như 何hà 皆giai 說thuyết 為vi 本bổn 師sư 耶da 。 答đáp 平bình 等đẳng 之chi 言ngôn 乃nãi 是thị 一nhất 義nghĩa 。 唯duy 識thức 尚thượng 說thuyết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 有hữu 屬thuộc 多đa 佛Phật 多đa 佛Phật 共cộng 化hóa 以dĩ 為vi 一nhất 佛Phật 。 若nhược 屬thuộc 一nhất 佛Phật 一nhất 佛Phật 能năng 示thị 現hiện 以dĩ 為vi 多đa 身thân 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 一nhất 一nhất 皆giai 爾nhĩ 。 今kim 正chánh 一nhất 佛Phật 能năng 為vi 多đa 身thân 。 依y 此thử 而nhi 讚tán 方phương 讚tán 本bổn 師sư 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 此thử 段đoạn 下hạ 第đệ 八bát 辨biện 其kỳ 兼kiêm 含hàm 。 此thử 含hàm 第đệ 十thập 七thất 德đức 。 故cố 至chí 下hạ 文văn 說thuyết 相tương/tướng 則tắc 少thiểu 。 所sở 以dĩ 此thử 中trung 兼kiêm 此thử 德đức 者giả 。 有hữu 二nhị 意ý 故cố 一nhất 為vi 類loại 例lệ 義nghĩa 相tương 似tự 故cố 。 不bất 欲dục 繁phồn 文văn 故cố 現hiện 妙diệu 喜hỷ 極cực 樂lạc 等đẳng 土thổ/độ 。 二nhị 者giả 以dĩ 第đệ 十thập 七thất 成thành 於ư 此thử 段đoạn 。 全toàn 是thị 今kim 師sư 由do 差sai 別biệt 土thổ/độ 皆giai 是thị 本bổn 師sư 一nhất 佛Phật 現hiện 故cố 不bất 見kiến 此thử 意ý 。 豈khởi 知tri 經kinh 旨chỉ 勿vật 輕khinh 爾nhĩ 也dã 。
疏sớ/sơ 。 文văn 中trung 有hữu 三tam 。 前tiền 二nhị 云vân 同đồng 者giả 順thuận 功công 德đức 中trung 平bình 等đẳng 德đức 故cố 。
疏sớ/sơ 。 五ngũ 或hoặc 見kiến 釋Thích 迦Ca 下hạ 。 約ước 經kinh 即tức 到đáo 無vô 障chướng 礙ngại 處xứ 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 引dẫn 無vô 著trước 立lập 功công 德đức 名danh 。 後hậu 謂vị 一nhất 切thiết 時thời 下hạ 。 將tương 釋thích 論luận 意ý 以dĩ 會hội 經kinh 文văn 。 彼bỉ 論luận 具cụ 云vân 謂vị 已dĩ 慣quán 習tập 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 及cập 所sở 知tri 障chướng 。 對đối 治trị 聖thánh 道Đạo 即tức 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 及cập 定định 自tự 性tánh 以dĩ 為vi 能năng 治trị 故cố 。 無vô 著trước 論luận 詺# 為vi 修tu 治trị 。 又hựu 已dĩ 到đáo 於ư 永vĩnh 離ly 一nhất 切thiết 障chướng 處xứ 故cố 。 經kinh 。 名danh 為vi 到đáo 無vô 障chướng 處xứ 。 經kinh 中trung 別biệt 說thuyết 但đãn 明minh 十thập 度độ 。 而nhi 揭yết 總tổng 云vân 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 修tu 行hành 道Đạo 。 則tắc 無vô 所sở 不bất 具cụ 。
疏sớ/sơ 。 有hữu 等đẳng 言ngôn 。
疏sớ/sơ 。 既ký 云vân 已dĩ 經kinh 多đa 劫kiếp 。 則tắc 不bất 定định 始thỉ 成thành 者giả 。 即tức 此thử 段đoạn 初sơ 半bán 偈kệ 經Kinh 云vân 或hoặc 見kiến 釋Thích 迦Ca 成thành 佛Phật 道Đạo 已dĩ 。 經kinh 不bất 可khả 思tư 議nghị 劫kiếp 。 所sở 以dĩ 疏sớ/sơ 中trung 牒điệp 此thử 言ngôn 者giả 。 遮già 天thiên 台thai 師sư 之chi 謬mậu 釋thích 也dã 。 謂vị 彼bỉ 學học 者giả 多đa 云vân 。 華hoa 嚴nghiêm 雖tuy 則tắc 玄huyền 妙diệu 。 而nhi 有hữu 二nhị 事sự 不bất 如như 法Pháp 華hoa 一nhất 兼kiêm 別biệt 義nghĩa 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 聲Thanh 聞Văn 作tác 佛Phật 。 二nhị 說thuyết 如Như 來Lai 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 不bất 說thuyết 本bổn 師sư 壽thọ 量lượng 久cửu 成thành 。 故cố 疏sớ/sơ 中trung 指chỉ 此thử 經Kinh 文văn 。 即tức 是thị 此thử 經Kinh 說thuyết 久cửu 成thành 處xứ 。 若nhược 以dĩ 此thử 後hậu 不bất 得đắc 該cai 前tiền 則tắc 法pháp 華hoa 壽thọ 量lượng 不bất 能năng 該cai 於ư 我ngã 始thỉ 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 者giả 於ư 三tam 七thất 日nhật 。 思tư 惟duy 等đẳng 迹tích 。 就tựu 彼bỉ 師sư 以dĩ 久cửu 成thành 為vi 本bổn 。 始thỉ 成thành 為vi 迹tích 。 今kim 經kinh 之chi 本bổn 則tắc 非phi 古cổ 非phi 今kim 。 若nhược 就tựu 迹tích 門môn 則tắc 能năng 今kim 能năng 久cửu 。 生sanh 公công 亦diệc 云vân 是thị 以dĩ 極cực 設thiết 長trường 壽thọ 言ngôn 。 伽già 耶da 是thị 之chi 。 若nhược 伽già 耶da 是thị 者giả 非phi 復phục 伽già 耶da 。 伽già 耶da 既ký 非phi 。 彼bỉ 長trường/trưởng 安an 獨độc 是thị 乎hồ 。 長trường 短đoản 斯tư 非phi 則tắc 所sở 以dĩ 長trường 短đoản 存tồn 焉yên 。 誠thành 為vi 妙diệu 悟ngộ 。 不bất 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 。 得đắc 作tác 佛Phật 者giả 。 約ước 不bất 共cộng 義nghĩa 。 既ký 不bất 厭yếm 捨xả 曾tằng 何hà 棄khí 之chi 。 況huống 一nhất 成thành 一nhất 切thiết 成thành 。 無vô 一nhất 眾chúng 生sanh 。 不bất 具cụ 佛Phật 智trí 。 善thiện 須tu 得đắc 意ý 勿vật 雜tạp 釋thích 經kinh 。
疏sớ/sơ 。 六lục 有hữu 三tam 偈kệ 下hạ 。 即tức 經kinh 不bất 可khả 轉chuyển 法pháp 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 引dẫn 論luận 立lập 名danh 。 後hậu 於ư 中trung 下hạ 便tiện 以dĩ 論luận 意ý 釋thích 經kinh 。 彼bỉ 論luận 具cụ 云vân 由do 有hữu 上thượng 德đức 故cố 。 他tha 不bất 能năng 轉chuyển 。 利lợi 有hữu 情tình 事sự 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 謂vị 教giáo 證chứng 二nhị 法pháp 皆giai 不bất 為vị 他tha 所sở 轉chuyển 動động 。 故cố 無vô 有hữu 餘dư 法pháp 勝thắng 過quá 此thử 。 故cố 言ngôn 初sơ 二nhị 即tức 教giáo 證chứng 二nhị 道đạo 者giả 。 二nhị 偈kệ 之chi 中trung 各các 含hàm 教giáo 證chứng 。 初sơ 句cú 證chứng 道đạo 次thứ 諸chư 地địa 句cú 含hàm 於ư 教giáo 證chứng 。 次thứ 半bán 偈kệ 唯duy 教giáo 後hậu 偈kệ 之chi 中trung 。 堪kham 忍nhẫn 不bất 退thoái 皆giai 是thị 證chứng 道đạo 餘dư 即tức 教giáo 道đạo 。
疏sớ/sơ 。 七thất 或hoặc 現hiện 兜Đâu 率Suất 下hạ 。 約ước 經kinh 即tức 所sở 行hành 無vô 礙ngại 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 出xuất 功công 德đức 名danh 。 後hậu 於ư 中trung 下hạ 科khoa 文văn 解giải 釋thích 。 彼bỉ 論luận 具cụ 云vân 顯hiển 示thị 如Như 來Lai 。 於ư 所sở 化hóa 之chi 中trung 。 無vô 高cao 下hạ 礙ngại 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 謂vị 世thế 法pháp 八bát 風phong 不bất 能năng 拘câu 礙ngại 故cố 。 八bát 風phong 即tức 利lợi 衰suy 毀hủy 譽dự 。 稱xưng 譏cơ 苦khổ 樂lạc 。 降giáng 神thần 處xứ 宮cung 即tức 是thị 利lợi 也dã 。 棄khí 榮vinh 離ly 俗tục 即tức 是thị 衰suy 也dã 。 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 有hữu 苦khổ 樂lạc 也dã 。 學học 異dị 行hành 者giả 兼kiêm 於ư 苦khổ 樂lạc 多đa 明minh 苦khổ 也dã 。 坐tọa 道Đạo 樹thụ 下hạ 。 示thị 降hàng 魔ma 毀hủy 也dã 。 正chánh 覺giác 譽dự 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 起khởi 塔tháp 亦diệc 為vi 衰suy 也dã 。 次thứ 三tam 處xứ 天thiên 多đa 明minh 四tứ 順thuận 。 次thứ 六lục 巧xảo 化hóa 義nghĩa 兼kiêm 逆nghịch 順thuận 。
疏sớ/sơ 。 八bát 如Như 來Lai 住trụ 下hạ 。 即tức 經kinh 立lập 不bất 思tư 議nghị 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 依y 論luận 立lập 名danh 後hậu 科khoa 文văn 釋thích 義nghĩa 。 論luận 云vân 。 由do 依y 前tiền 方phương 便tiện 能năng 作tác 利lợi 益ích 。 之chi 事sự 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 謂vị 十thập 二nhị 分phần 教giáo 名danh 所sở 安an 立lập 。 由do 深thâm 廣quảng 故cố 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 釋thích 經kinh 可khả 知tri 。
疏sớ/sơ 。 九cửu 具cụ 足túc 下hạ 。 即tức 經kinh 普phổ 見kiến 三tam 世thế 。 疏sớ/sơ 中trung 初sơ 依y 論luận 立lập 名danh 次thứ 謂vị 記ký 別biệt 下hạ 。 是thị 指chỉ 論luận 解giải 。 論luận 云vân 以dĩ 上thượng 加gia 行hành 利lợi 有hữu 情tình 事sự 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 謂vị 於ư 三tam 世thế 平bình 等đẳng 性tánh 中trung 。 能năng 隨tùy 解giải 了liễu 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 曾tằng 當đương 轉chuyển 事sự 。 皆giai 如như 現hiện 在tại 而nhi 授thọ 記ký 故cố 。 後hậu 從tùng 故cố 云vân 皆giai 悉tất 明minh 見kiến 矣hĩ 。 是thị 舉cử 經kinh 帖# 。
疏sớ/sơ 。 十thập 有hữu 四tứ 偈kệ 等đẳng 者giả 。 約ước 經kinh 即tức 身thân 恆hằng 充sung 滿mãn 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 疏sớ/sơ 中trung 但đãn 出xuất 功công 德đức 之chi 名danh 耳nhĩ 。 無vô 性tánh 詺# 云vân 。 顯hiển 上thượng 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 。 頓đốn 遍biến 非phi 次thứ 第đệ 作tác 故cố 。 次thứ 明minh 之chi 。 經kinh 中trung 多đa 分phần 說thuyết 變biến 化hóa 身thân 略lược 無vô 受thọ 用dụng 。
疏sớ/sơ 。 十thập 一nhất 等đẳng 者giả 。 約ước 經kinh 即tức 智trí 恆hằng 明minh 達đạt 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 以dĩ 於ư 上thượng 十thập 六lục 。 彼bỉ 彼bỉ 之chi 處xứ 。 作tác 斷đoạn 疑nghi 事sự 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 出xuất 功công 德đức 名danh 。 後hậu 於ư 一nhất 切thiết 下hạ 論luận 釋thích 。 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 。 善thiện 決quyết 定định 故cố 欲dục 斷đoạn 他tha 疑nghi 。 要yếu 須tu 自tự 斷đoạn 方phương 能năng 斷đoạn 他tha 。 經kinh 中trung 既ký 為vi 世thế 師sư 內nội 外ngoại 兼kiêm 了liễu 。 故cố 能năng 斷đoạn 疑nghi 。
疏sớ/sơ 。 十thập 二nhị 有hữu 九cửu 偈kệ 等đẳng 者giả 。 約ước 經kinh 了liễu 一nhất 切thiết 行hành 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 出xuất 功công 德đức 名danh 。 後hậu 謂vị 遍biến 了liễu 下hạ 論luận 釋thích 無vô 性tánh 生sanh 起khởi 云vân 。 由do 所sở 化hóa 生sanh 性tánh 有hữu 差sai 別biệt 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 離ly 世thế 間gian 品phẩm 。 但đãn 名danh 了liễu 一nhất 切thiết 行hành 。 若nhược 深thâm 密mật 等đẳng 。 云vân 於ư 一nhất 切thiết 行hành 。 成thành 就tựu 大đại 覺giác 。 無vô 性tánh 云vân 入nhập 種chủng 種chủng 行hành 法pháp 成thành 大đại 覺giác 故cố 。 經kinh 文văn 中trung 隨tùy 其kỳ 心tâm 行hành 。 現hiện 種chủng 種chủng 形hình 。 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。 乃nãi 至chí 為vi 說thuyết 。 覺giác 分phần/phân 諸chư 寶bảo 華hoa 諸chư 聖thánh 功công 德đức 。 即tức 是thị 皆giai 成thành 大đại 覺giác 義nghĩa 也dã 。
疏sớ/sơ 。 十thập 三tam 如Như 來Lai 下hạ 。 約ước 經kinh 盡tận 一nhất 切thiết 疑nghi 。 十thập 一nhất 是thị 斷đoạn 自tự 疑nghi 。 此thử 斷đoạn 他tha 疑nghi 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 出xuất 功công 德đức 名danh 。 後hậu 謂vị 佛Phật 智trí 下hạ 解giải 釋thích 。 彼bỉ 論luận 具cụ 云vân 。 由do 即tức 於ư 前tiền 所sở 化hóa 。 有hữu 能năng 善thiện 巧xảo 別biệt 知tri 故cố 次thứ 辨biện 之chi 。 謂vị 聖thánh 聲Thanh 聞Văn 。 言ngôn 此thử 人nhân 全toàn 無vô 少thiểu 分phần 善thiện 根căn 。 如Như 來Lai 知tri 彼bỉ 。 善thiện 法Pháp 當đương 發phát 現hiện 證chứng 。 過quá 去khứ 微vi 少thiểu 善thiện 根căn 。 種chủng 子tử 所sở 隨tùy 故cố 。 故cố 經kinh 文văn 中trung 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 無vô 邊biên 門môn 皆giai 令linh 成thành 熟thục 。
疏sớ/sơ 。 十thập 四tứ 下hạ 。 即tức 經kinh 無vô 能năng 測trắc 身thân 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 立lập 功công 德đức 名danh 後hậu 謂vị 隨tùy 解giải 現hiện 身thân 故cố 即tức 論luận 釋thích 也dã 。 若nhược 解giải 深thâm 密mật 。 云vân 凡phàm 所sở 現hiện 身thân 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 即tức 無vô 能năng 測trắc 。 無vô 性tánh 生sanh 起khởi 云vân 由do 上thượng 云vân 善thiện 巧xảo 別biệt 知tri 故cố 。 此thử 次thứ 云vân 於ư 前tiền 所sở 化hóa 邪tà 正chánh 及cập 俱câu 行hành 中trung 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 故cố 今kim 經kinh 中trung 。 情tình 與dữ 非phi 情tình 萬vạn 類loại 皆giai 現hiện 。 乃nãi 至chí 云vân 佛Phật 身thân 功công 德đức 海hải 亦diệc 爾nhĩ 無vô 垢cấu 無vô 濁trược 。 無vô 邊biên 際tế 等đẳng 。
疏sớ/sơ 。 十thập 五ngũ 下hạ 。 即tức 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 所sở 求cầu 智trí 。
疏sớ/sơ 。 中trung 先tiên 出xuất 功công 德đức 名danh 。 後hậu 意ý 云vân 下hạ 。 以dĩ 論luận 意ý 釋thích 。 具cụ 足túc 論luận 云vân 為vì 欲dục 引dẫn 發phát 。 不bất 定định 種chủng 性tánh 聲Thanh 聞Văn 。 菩Bồ 薩Tát 唯duy 讚tán 大Đại 乘Thừa 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 言ngôn 等đẳng 所sở 求cầu 者giả 無vô 不bất 求cầu 故cố 。
疏sớ/sơ 。 十thập 六lục 如Như 來Lai 下hạ 約ước 經kinh 即tức 到đáo 佛Phật 無vô 二nhị 。 究cứu 竟cánh 彼bỉ 岸ngạn 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 論luận 立lập 名danh 。 後hậu 釋thích 經Kinh 法Pháp 身thân 相tướng 。 今kim 初sơ 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 為vi 遮già 所sở 化hóa 於ư 大đại 師sư 所sở 疑nghi 一Nhất 切Thiết 智Trí 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 由do 滿mãn 諸chư 度Độ 是thị 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 論luận 云vân 平bình 等đẳng 。 釋thích 經kinh 無vô 二nhị 。 平bình 等đẳng 有hữu 二nhị 。 一nhất 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 。 於ư 法Pháp 身thân 滿mãn 中trung 諸chư 度Độ 故cố 。 二nhị 果quả 位vị 諸chư 度Độ 無vô 增tăng 減giảm 故cố 。 名danh 為vi 平bình 等đẳng 。 親thân 光quang 則tắc 以dĩ 住trụ 於ư 法Pháp 身thân 即tức 是thị 彼bỉ 岸ngạn 。 無vô 著trước 則tắc 以dĩ 彼bỉ 岸ngạn 是thị 於ư 法Pháp 身thân 所sở 有hữu 。 二nhị 義nghĩa 俱câu 通thông 。 疏sớ/sơ 然nhiên 同đồng 下hạ 二nhị 。 釋thích 法Pháp 身thân 相tương/tướng 即tức 第đệ 九cửu 論luận 彼bỉ 果quả 分phần/phân 。 中trung 論luận 云vân 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。 以dĩ 何hà 為vi 相tướng 。 應ưng 知tri 法Pháp 身thân 略lược 有hữu 五ngũ 相tương/tướng 。 一nhất 轉chuyển 依y 為vi 相tương/tướng 。 謂vị 轉chuyển 滅diệt 一nhất 切thiết 障chướng 。 離ly 染nhiễm 分phần/phân 依y 他tha 起khởi 性tánh 故cố 。 轉chuyển 得đắc 解giải 脫thoát 一nhất 切thiết 。 障chướng 於ư 法pháp 自tự 在tại 轉chuyển 。 現hiện 前tiền 淨tịnh 分phần/phân 依y 他tha 起khởi 性tánh 故cố 。 故cố 經Kinh 云vân 雖tuy 無vô 所sở 依y 。 成thành 離ly 染nhiễm 依y 故cố 也dã 。 無vô 不bất 住trụ 得đắc 淨tịnh 分phần/phân 也dã 。 二nhị 白bạch 法Pháp 所sở 成thành 為vi 相tương/tướng 。 謂vị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 圓viên 滿mãn 得đắc 十thập 自tự 在tại 故cố 。 故cố 疏sớ/sơ 。 云vân 圓viên 滿mãn 自tự 在tại 。 三tam 無vô 二nhị 為vi 相tương/tướng 。 謂vị 有hữu 無vô 無vô 二nhị 為vi 相tương/tướng 。 由do 一nhất 切thiết 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 空không 所sở 顯hiển 相tương/tướng 是thị 實thật 有hữu 故cố 。 有hữu 即tức 為vi 二nhị 為vi 相tương/tướng 。 業nghiệp 煩phiền 惱não 盡tận 非phi 所sở 為vi 故cố 。 自tự 在tại 示thị 現hiện 。 有hữu 為vi 相tương/tướng 故cố 。 異dị 一nhất 性tánh 無vô 二nhị 為vi 相tương/tướng 。 由do 一nhất 切thiết 佛Phật 所sở 。 依y 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 無vô 量lượng 相tương 續tục 現hiện 等Đẳng 覺Giác 故cố 。 故cố 經Kinh 云vân 其kỳ 性tánh 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 故cố 。 正chánh 是thị 初sơ 意ý 。 四tứ 常thường 住trụ 為vi 相tương/tướng 。 謂vị 真Chân 如Như 清thanh 淨tịnh 相tướng 故cố 。 本bổn 願nguyện 所sở 引dẫn 故cố 。 所sở 應ứng 作tác 事sự 。 無vô 竟cánh 期kỳ 故cố 。 此thử 有hữu 三Tam 身Thân 常thường 義nghĩa 故cố 。 經kinh 雖tuy 無vô 不bất 至chí 。 即tức 應ứng 化hóa 普phổ 周chu 受thọ 用dụng 廣quảng 遍biến 。 二nhị 身thân 常thường 義nghĩa 。 而nhi 不bất 去khứ 者giả 。 自tự 性tánh 身thân 常thường 不bất 去khứ 。 即tức 不bất 變biến 常thường 無vô 不bất 至chí 。 即tức 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 常thường 耳nhĩ 。 五ngũ 不bất 思tư 議nghị 相tướng 。 謂vị 真Chân 如Như 清thanh 淨tịnh 自tự 內nội 證chứng 故cố 。 無vô 有hữu 世thế 間gian 。 喻dụ 能năng 喻dụ 故cố 。 非phi 諸chư 尋tầm 思tư 。 所sở 行hành 處xứ 故cố 。 故cố 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 三tam 界giới 。 無vô 倫luân 匹thất 即tức 無vô 喻dụ 能năng 喻dụ 。 以dĩ 出xuất 世thế 間gian 言ngôn 語ngữ 道đạo 故cố 非phi 。 尋tầm 思tư 所sở 行hành 。 而nhi 五ngũ 相tương/tướng 相tương/tướng 融dung 為vi 法Pháp 身thân 體thể 。
疏sớ/sơ 。 但đãn 略lược 配phối 故cố 鈔sao 委ủy 出xuất 。
疏sớ/sơ 。 或hoặc 略lược 不bất 喻dụ 者giả 。 以dĩ 案án 文văn 釋thích 空không 中trung 之chi 畫họa 。 若nhược 準chuẩn 新tân 經kinh 乃nãi 有hữu 三tam 喻dụ 謂vị 如như 空không 白bạch 日nhật 。 亦diệc 如như 夢mộng 則tắc 空không 可khả 喻dụ 二nhị 。 謂vị 無vô 所sở 依y 及cập 常thường 住trụ 相tương/tướng 。 如như 白bạch 日nhật 喻dụ 喻dụ 白bạch 法Pháp 為vi 相tương/tướng 。 如như 夢mộng 一nhất 喻dụ 喻dụ 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 欲dục 言ngôn 其kỳ 有hữu 覺giác 竟cánh 無vô 實thật 。 欲dục 言ngôn 其kỳ 無vô 夢mộng 境cảnh 歷lịch 然nhiên 。 故cố 非phi 有hữu 無vô 為vi 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 其kỳ 不bất 思tư 議nghị 後hậu 偈kệ 顯hiển 之chi 疏sớ/sơ 。 十thập 七thất 有hữu 一nhất 偈kệ 者giả 。 約ước 經kinh 即tức 具cụ 足túc 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 解giải 脫thoát 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 立lập 名danh 。 後hậu 既ký 隨tùy 解giải 而nhi 現hiện 下hạ 釋thích 經kinh 。 論luận 云vân 。 以dĩ 外ngoại 人nhân 聞văn 上thượng 平bình 等đẳng 謂vị 同đồng 一nhất 性tánh 故cố 。 次thứ 說thuyết 言ngôn 不bất 相tương 間gian 雜tạp 。 謂vị 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 十thập 身thân 體thể 用dụng 各các 各các 別biệt 故cố 。 猶do 如như 冥minh 室thất 千thiên 光quang 。 結kết 此thử 一nhất 段đoạn 差sai 別biệt 佛Phật 土độ 。 上thượng 第đệ 四tứ 門môn 已dĩ 兼kiêm 明minh 竟cánh 。 故cố 此thử 但đãn 略lược 顯hiển 不bất 思tư 議nghị 。 故cố 不bất 可khả 為ví 喻dụ 。
疏sớ/sơ 。 十thập 八bát 下hạ 。 即tức 經kinh 證chứng 無vô 中trung 邊biên 。 佛Phật 平bình 等đẳng 地địa 。 疏sớ/sơ 中trung 但đãn 出xuất 功công 德đức 名danh 耳nhĩ 。 無vô 性tánh 云vân 。 由do 疑nghi 上thượng 如Như 來Lai 妙diệu 智trí 。 究cứu 竟cánh 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 此thử 無vô 中trung 邊biên 等đẳng 。 常thường 無vô 常thường 等đẳng 皆giai 二nhị 邊biên 相tương/tướng 。 論luận 立lập 名danh 中trung 言ngôn 方phương 處xứ 者giả 謂vị 諸chư 世thế 界giới 。 無vô 分phần/phân 限hạn 者giả 。 釋thích 無vô 中trung 邊biên 。 無vô 中trung 邊biên 言ngôn 略lược 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 虛hư 空không 無vô 中trung 邊biên 。 佛Phật 德đức 如như 彼bỉ 無vô 有hữu 分phần/phân 限hạn 。 二nhị 世thế 界giới 無vô 中trung 邊biên 。 諸chư 佛Phật 十thập 身thân 。 即tức 於ư 其kỳ 中trung 。 稱xưng 世thế 界giới 量lượng 平bình 等đẳng 遍biến 滿mãn 。 三tam 此thử 法Pháp 身thân 等đẳng 於ư 佛Phật 地địa 中trung 。 平bình 等đẳng 遍biến 滿mãn 無vô 中trung 無vô 邊biên 。 無vô 有hữu 分phần/phân 限hạn 。 四tứ 此thử 法Pháp 身thân 等đẳng 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 。 現hiện 作tác 饒nhiêu 益ích 。 然nhiên 非phi 自tự 性tánh 無vô 中trung 邊biên 故cố 。 經kinh 中trung 明minh 身thân 如như 摩ma 尼ni 具cụ 無vô 量lượng 色sắc 。 即tức 第đệ 二nhị 充sung 遍biến 一nhất 切thiết 。 然nhiên 非phi 色sắc 非phi 非phi 色sắc 為vi 無vô 中trung 邊biên 。 即tức 第đệ 三tam 四tứ 義nghĩa 其kỳ 隨tùy 現hiện 無vô 住trụ 。 亦diệc 第đệ 三tam 義nghĩa 及cập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 無vô 分phần/phân 限hạn 故cố 。 親thân 光quang 詺# 此thử 為vi 真Chân 如Như 相tương/tướng 。 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 義nghĩa 亦diệc 全toàn 同đồng 以dĩ 其kỳ 雙song 非phi 復phục 無vô 住trụ 故cố 。
疏sớ/sơ 。 十thập 九cửu 一nhất 偈kệ 攝nhiếp 三tam 種chủng 功công 德đức 者giả 。 約ước 經kinh 即tức 極cực 於ư 法Pháp 界Giới 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 配phối 三tam 德đức 名danh 。 疏sớ/sơ 文văn 具cụ 之chi 即tức 以dĩ 實thật 際tế 。 配phối 於ư 經kinh 中trung 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 然nhiên 第đệ 十thập 九cửu 功công 德đức 。 無vô 性tánh 云vân 。 以dĩ 上thượng 言ngôn 無vô 中trung 邊biên 相tương/tướng 。 云vân 何hà 無vô 相tướng 。 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 極cực 於ư 法Pháp 界Giới 。 謂vị 此thử 法Pháp 界Giới 最tối 清thanh 淨tịnh 故cố 。 離ly 諸chư 戲hí 論luận 。 是thị 法Pháp 界Giới 最tối 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 能năng 起khởi 等đẳng 流lưu 。 利lợi 益ích 之chi 事sự 。 極cực 此thử 法Pháp 界Giới 無vô 有hữu 盡tận 期kỳ 。 第đệ 二nhị 十thập 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 無vô 盡tận 功công 德đức 。 無vô 性tánh 云vân 。 謂vị 上thượng 作tác 利lợi 樂lạc 。 皆giai 無vô 盡tận 故cố 。 此thử 約ước 自tự 利lợi 無vô 盡tận 。 故cố 論luận 云vân 。 謂vị 如như 虛hư 空không 經kinh 成thành 壞hoại 劫kiếp 性tánh 常thường 無vô 盡tận 。 如Như 來Lai 一nhất 切thiết 。 真chân 實thật 功công 德đức 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 其kỳ 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 云vân 究cứu 竟cánh 功công 德đức 者giả 。 論luận 云vân 。 如như 未vị 來lai 際tế 無vô 有hữu 盡tận 期kỳ 。 如Như 來Lai 利lợi 他tha 功công 德đức 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 究cứu 竟cánh 無vô 盡tận 。 然nhiên 上thượng 二nhị 句cú 無vô 著trước 但đãn 云vân 無vô 盡tận 功công 德đức 。 等đẳng 不bất 言ngôn 開khai 合hợp 。 無vô 性tánh 開khai 二nhị 故cố 但đãn 云vân 第đệ 二nhị 十thập 初sơ 有hữu 一nhất 生sanh 起khởi 。 上thượng 來lai 且thả 欲dục 將tương 後hậu 二nhị 偈kệ 。 以dĩ 為vi 總tổng 結kết 故cố 。 配phối 三tam 德đức 。 理lý 實thật 後hậu 二nhị 正chánh 是thị 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 無vô 盡tận 功công 德đức 。 故cố 疏sớ/sơ 。 云vân 亦diệc 是thị 別biệt 顯hiển 。 無vô 盡tận 功công 德đức 。
疏sớ/sơ 。 法pháp 性tánh 深thâm 廣quảng 下hạ 。 即tức 大đại 文văn 第đệ 四tứ 謙khiêm 讚tán 迴hồi 向hướng 。 上thượng 半bán 謙khiêm 讚tán 上thượng 句cú 讚tán 下hạ 句cú 謙khiêm 。 下hạ 半bán 迴hồi 向hướng 三tam 處xứ 。 初sơ 迴hồi 向hướng 實thật 際tế 。 後hậu 二nhị 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 。 及cập 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 然nhiên 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 復phục 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 自tự 成thành 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 令linh 他tha 成thành 。 令linh 他tha 成thành 者giả 。 義nghĩa 同đồng 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 不bất 期kỳ 自tự 為vi 即tức 以dĩ 向hướng 他tha 為vi 自tự 益ích 耳nhĩ 。 故cố 令linh 含hàm 識thức 同đồng 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 賢hiền 首thủ 法Pháp 師sư 發phát 願nguyện 偈kệ 云vân 。
誓thệ 願nguyện 見kiến 聞văn 修tu 習tập 此thử 。 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 普phổ 賢hiền 法pháp 。
乃nãi 至chí 失thất 命mạng 終chung 不bất 離ly 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 願nguyện 相tương 應ứng 。
以dĩ 此thử 善thiện 根căn 等đẳng 法pháp 性tánh 。 普phổ 潤nhuận 無vô 盡tận 眾chúng 生sanh 界giới 。
一nhất 念niệm 多đa 劫kiếp 修tu 普phổ 行hành 。 盡tận 成thành 無vô 上thượng 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。
大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 隨Tùy 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao 卷quyển 第đệ 九cửu 十thập
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Tùy Sớ/sơ Diễn Nghĩa Sao ♦ Quyển 90
❖
Phiên âm: 24/3/2016 ◊ Cập nhật: 24/3/2016