大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 修Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 序Tự
Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh Lược Sớ/sơ Tự

金kim 紫tử 光quang 祿lộc 大đại 夫phu 守thủ 中trung 書thư 侍thị 郎lang 尚thượng 書thư 門môn 下hạ 平bình 章chương 事sự 充sung 集tập 賢hiền 殿điện 大đại 學học 士sĩ 裴# 休hưu 撰soạn


夫phu 血huyết 氣khí 之chi 屬thuộc 必tất 有hữu 知tri 。 凡phàm 有hữu 知tri 者giả 必tất 同đồng 體thể 。 所sở 謂vị 真chân 淨tịnh 明minh 妙diệu 虛hư 徹triệt 靈linh 通thông 。 卓trác 然nhiên 而nhi 獨độc 存tồn 者giả 也dã 。 是thị 眾chúng 生sanh 之chi 本bổn 源nguyên 。 故cố 曰viết 心tâm 地địa 。 是thị 諸chư 佛Phật 之chi 所sở 得đắc 。 故cố 曰viết 菩Bồ 提Đề 。 交giao 徹triệt 融dung 攝nhiếp 。 故cố 曰viết 法Pháp 界Giới 。 寂tịch 靜tĩnh 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 曰viết 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 濁trược 不bất 漏lậu 。 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 。 不bất 妄vọng 不bất 變biến 。 故cố 曰viết 真Chân 如Như 。 離ly 過quá 絕tuyệt 非phi 。 故cố 曰viết 佛Phật 性tánh 。 護hộ 善thiện 遮già 惡ác 。 故cố 曰viết 總tổng 持trì 。 隱ẩn 覆phú 含hàm 攝nhiếp 。 故cố 曰viết 如Như 來Lai 藏tạng 。 超siêu 越việt 玄huyền 閟bí 。 故cố 曰viết 密mật 嚴nghiêm 國quốc 。 統thống 眾chúng 德đức 而nhi 大đại 備bị 。 爍thước 群quần 昏hôn 而nhi 獨độc 照chiếu 。 故cố 曰viết 圓viên 覺giác 。 其kỳ 實thật 皆giai 一nhất 心tâm 也dã 。 背bối/bội 之chi 則tắc 凡phàm 。 順thuận 之chi 則tắc 聖thánh 。 迷mê 之chi 則tắc 生sanh 死tử 始thỉ 。 悟ngộ 之chi 則tắc 輪luân 迴hồi 息tức 。 親thân 而nhi 求cầu 之chi 。 則tắc 止Chỉ 觀Quán 定định 慧tuệ 。 推thôi 而nhi 廣quảng 之chi 。 則tắc 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 引dẫn 而nhi 為vi 智trí 。 然nhiên 後hậu 為vi 正chánh 智trí 。 依y 而nhi 為vi 因nhân 。 然nhiên 後hậu 為vi 正chánh 因nhân 。 其kỳ 實thật 皆giai 一nhất 法pháp 也dã 。 終chung 日nhật 圓viên 覺giác 。 而nhi 未vị 嘗thường 圓viên 覺giác 者giả 凡phàm 夫phu 也dã 。 欲dục 證chứng 圓viên 而nhi 未vị 極cực 圓viên 覺giác 者giả 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 具cụ 足túc 圓viên 覺giác 。 而nhi 住trụ 持trì 圓viên 覺giác 者giả 如Như 來Lai 也dã 。 離ly 圓viên 覺giác 無vô 六lục 道đạo 。 捨xả 圓viên 覺giác 無vô 三tam 乘thừa 。 非phi 圓viên 覺giác 無vô 如Như 來Lai 。 泯mẫn 圓viên 覺giác 無vô 真chân 法pháp 。 其kỳ 實thật 皆giai 一nhất 道đạo 也dã 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 之chi 所sở 證chứng 。 蓋cái 證chứng 此thử 也dã 。 如Như 來Lai 為vi 一nhất 大đại 事sự 出xuất 現hiện 。 蓋cái 為vi 此thử 也dã 。 三tam 藏tạng 十thập 二nhị 部bộ 一nhất 切thiết 脩tu 多đa 羅la 。 蓋cái 詮thuyên 此thử 也dã 。 然nhiên 如Như 來Lai 垂thùy 教giáo 。 指chỉ 法pháp 有hữu 顯hiển 密mật 。 立lập 義nghĩa 有hữu 廣quảng 略lược 乘thừa 時thời 有hữu 先tiên 後hậu 。 當đương 機cơ 有hữu 深thâm 淺thiển 。 非phi 上thượng 根căn 圓viên 智trí 。 其kỳ 孰thục 能năng 大đại 通thông 之chi 。 故cố 如Như 來Lai 於ư 光quang 明minh 藏tạng 。 與dữ 十thập 二nhị 大Đại 士Sĩ 。 密mật 說thuyết 而nhi 顯hiển 演diễn 。 潛tiềm 通thông 而nhi 廣quảng 被bị 。 以dĩ 印ấn 定định 其kỳ 法pháp 。 為vi 一nhất 切thiết 經kinh 之chi 宗tông 也dã 。 圭# 峯phong 禪thiền 師sư 。 得đắc 法Pháp 於ư 荷hà 澤trạch 嫡đích 孫tôn 南nam 印ấn 上thượng 足túc 道đạo 圓viên 和hòa 尚thượng 。 一nhất 日nhật 隨tùy 眾chúng 僧Tăng 。 齋trai 于vu 州châu 民dân 任nhậm 灌quán 家gia 。 居cư 下hạ 位vị 以dĩ 次thứ 受thọ 經kinh 。 遇ngộ 圓viên 覺giác 了liễu 義nghĩa 。 卷quyển 未vị 終chung 軸trục 。 感cảm 悟ngộ 流lưu 涕thế 。 歸quy 以dĩ 所sở 悟ngộ 告cáo 其kỳ 師sư 。 師sư 撫phủ 之chi 曰viết 。 汝nhữ 當đương 大đại 弘hoằng 圓viên 頓đốn 之chi 教giáo 。 此thử 經Kinh 諸chư 佛Phật 授thọ 汝nhữ 耳nhĩ 。 禪thiền 師sư 既ký 佩bội 南nam 宗tông 密mật 印ấn 。 受thọ 圓viên 覺giác 懸huyền 記ký 。 於ư 是thị 閱duyệt 大Đại 藏Tạng 經Kinh 律luật 。 通thông 唯duy 識thức 起khởi 信tín 等đẳng 論luận 。 然nhiên 後hậu 頓đốn 轡bí 於ư 華hoa 嚴nghiêm 法Pháp 界Giới 。 宴yến 坐tọa 於ư 圓viên 覺giác 妙diệu 場tràng 。 究cứu 一nhất 雨vũ 之chi 所sở 霑triêm 。 窮cùng 五ngũ 教giáo 之chi 殊thù 致trí 。 乃nãi 為vi 之chi 疏sớ/sơ 解giải 。 凡phàm 大đại 疏sớ/sơ 三tam 卷quyển 。 大đại 鈔sao 十thập 三tam 卷quyển 。 略lược 疏sớ/sơ 兩lưỡng 卷quyển 。 小tiểu 鈔sao 六lục 卷quyển 。 道Đạo 場Tràng 脩tu 證chứng 儀nghi 一nhất 十thập 八bát 卷quyển 。 並tịnh 行hành 於ư 世thế 。 其kỳ 敘tự 教giáo 也dã 圓viên 。 其kỳ 見kiến 法pháp 也dã 徹triệt 。 其kỳ 釋thích 義nghĩa 也dã 端đoan 如như 析tích 薪tân 。 其kỳ 入nhập 觀quán 也dã 明minh 若nhược 秉bỉnh 燭chúc 。 其kỳ 辭từ 也dã 極cực 於ư 理lý 而nhi 已dĩ 。 不bất 虛hư 騁sính 。 其kỳ 文văn 也dã 扶phù 於ư 教giáo 而nhi 已dĩ 。 不bất 苟cẩu 飾sức 。 不bất 以dĩ 其kỳ 所sở 長trường 病bệnh 人nhân 。 故cố 無vô 排bài 斥xích 之chi 說thuyết 。 不bất 以dĩ 其kỳ 未vị 至chí 蓋cái 人nhân 。 故cố 無vô 胸hung 臆ức 之chi 論luận 。 蕩đãng 蕩đãng 然nhiên 實thật 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 之chi 眼nhãn 目mục 。 三tam 十thập 五ngũ 祖tổ 之chi 骨cốt 髓tủy 。 生sanh 靈linh 之chi 大đại 本bổn 。 三tam 世thế 之chi 達đạt 道đạo 。 後hậu 世thế 雖tuy 有hữu 作tác 者giả 。 不bất 能năng 過quá 矣hĩ 。 其kỳ 四tứ 依y 之chi 一nhất 乎hồ 。 或hoặc 淨tịnh 土độ 之chi 親thân 聞văn 乎hồ 。 何hà 盡tận 其kỳ 義nghĩa 味vị 如như 此thử 也dã 。 或hoặc 曰viết 。 道đạo 無vô 形hình 。 視thị 者giả 莫mạc 能năng 覩đổ 。 道đạo 無vô 方phương 。 行hành 者giả 莫mạc 能năng 至chí 。 況huống 文văn 字tự 乎hồ 。 在tại 性tánh 之chi 而nhi 已dĩ 。 豈khởi 區khu 區khu 數sổ 萬vạn 言ngôn 而nhi 可khả 詮thuyên 之chi 哉tai 。 對đối 曰viết 。 噫# 是thị 不bất 足túc 以dĩ 語ngữ 道đạo 也dã 。 前tiền 不bất 云vân 乎hồ 。 統thống 眾chúng 德đức 而nhi 大đại 備bị 。 爍thước 群quần 昏hôn 而nhi 獨độc 照chiếu 者giả 。 圓viên 覺giác 也dã 。 蓋cái 圓viên 覺giác 能năng 出xuất 一nhất 切thiết 法pháp 。 一nhất 切thiết 法pháp 未vị 嘗thường 離ly 圓viên 覺giác 。 今kim 夫phu 經kinh 律luật 論luận 三tam 藏tạng 之chi 文văn 。 傳truyền 于vu 中trung 國quốc 者giả 五ngũ 千thiên 餘dư 卷quyển 。 其kỳ 所sở 詮thuyên 者giả 何hà 也dã 。 戒giới 定định 慧tuệ 而nhi 已dĩ 。 修tu 戒giới 定định 慧tuệ 。 而nhi 求cầu 者giả 何hà 也dã 。 圓viên 覺giác 而nhi 已dĩ 。 圓viên 覺giác 一nhất 法pháp 也dã 。 張trương 萬vạn 行hạnh 而nhi 求cầu 之chi 者giả 何hà 。 眾chúng 生sanh 之chi 根căn 器khí 異dị 也dã 。 然nhiên 則tắc 大đại 藏tạng 皆giai 圓viên 覺giác 之chi 經kinh 。 此thử 疏sớ/sơ 乃nãi 大đại 藏tạng 之chi 疏sớ/sơ 也dã 。 羅la 五ngũ 千thiên 軸trục 之chi 文văn 。 而nhi 以dĩ 數số 卷quyển 之chi 疏sớ/sơ 通thông 之chi 。 豈khởi 不bất 至chí 簡giản 哉tai 。 何hà 言ngôn 其kỳ 繁phồn 也dã 。 及cập 其kỳ 斷đoạn 言ngôn 語ngữ 之chi 道đạo 。 息tức 思tư 想tưởng 之chi 心tâm 。 忘vong 能năng 所sở 滅diệt 影ảnh 像tượng 。 然nhiên 後hậu 為vi 得đắc 也dã 。 固cố 不bất 在tại 詮thuyên 表biểu 耳nhĩ 。 嗚ô 呼hô 。 生sanh 靈linh 之chi 所sở 以dĩ 往vãng 來lai 者giả 。 六lục 道đạo 也dã 。 鬼quỷ 神thần 沈trầm 幽u 愁sầu 之chi 苦khổ 。 鳥điểu 獸thú 懷hoài 獝# 狘# 之chi 悲bi 。 脩tu 多đa 方phương 瞋sân 。 諸chư 天thiên 正chánh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 可khả 以dĩ 整chỉnh 心tâm 慮lự 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 唯duy 人nhân 道đạo 為vi 能năng 耳nhĩ 。 人nhân 而nhi 不bất 為vi 。 吾ngô 末mạt 如như 之chi 何hà 也dã 已dĩ 矣hĩ 。 休hưu 常thường 遊du 禪thiền 師sư 之chi 閫khổn 域vực 。 受thọ 禪thiền 師sư 之chi 顯hiển 訣quyết 。 無vô 以dĩ 自tự 効hiệu 。 輒triếp 直trực 讚tán 其kỳ 法pháp 。 而nhi 普phổ 告cáo 大đại 眾chúng 耳nhĩ 。 其kỳ 他tha 備bị 乎hồ 本bổn 序tự 云vân 。


大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 修Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 序Tự
Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh Tự

唐đường 終chung 南nam 山sơn 草thảo 堂đường 寺tự 沙Sa 門Môn 宗tông 密mật 述thuật


元nguyên 亨# 利lợi 貞trinh 乾can/kiền/càn 之chi 德đức 也dã 。 始thỉ 於ư 一nhất 氣khí 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 佛Phật 之chi 德đức 也dã 。 本bổn 乎hồ 一nhất 心tâm 。 專chuyên 一nhất 氣khí 而nhi 致trí 柔nhu 。 修tu 一nhất 心tâm 而nhi 成thành 道Đạo 。 心tâm 也dã 者giả 。 沖# 虛hư 妙diệu 粹túy 炳bỉnh 煥hoán 靈linh 明minh 。 無vô 去khứ 無vô 來lai 。 冥minh 通thông 三tam 際tế 。 非phi 中trung 非phi 外ngoại 。 洞đỗng 徹triệt 十thập 方phương 。 不bất 滅diệt 不bất 生sanh 。 豈khởi 四tứ 山sơn 之chi 可khả 害hại 。 離ly 性tánh 離ly 相tướng 。 奚hề 五ngũ 色sắc 之chi 能năng 盲manh 。 處xử 生sanh 死tử 流lưu 。 驪# 珠châu 獨độc 耀diệu 於ư 滄thương 海hải 。 踞cứ 涅Niết 槃Bàn 岸ngạn 。 桂quế 輪luân 孤cô 朗lãng 於ư 碧bích 天thiên 。 大đại 矣hĩ 哉tai 。 萬vạn 法pháp 資tư 始thỉ 也dã 。 萬vạn 法pháp 虛hư 偽ngụy 。 緣duyên 會hội 而nhi 生sanh 。 生sanh 法pháp 本bổn 無vô 。 一nhất 切thiết 唯duy 識thức 。 識thức 如như 幻huyễn 夢mộng 。 但đãn 是thị 一nhất 心tâm 。 心tâm 寂tịch 而nhi 知tri 。 目mục 之chi 圓viên 覺giác 。 彌di 滿mãn 清thanh 淨tịnh 中trung 不bất 容dung 他tha 。 故cố 德đức 用dụng 無vô 邊biên 。 皆giai 同đồng 一nhất 性tánh 。 性tánh 起khởi 為vi 相tương/tướng 。 境cảnh 智trí 歷lịch 然nhiên 。 相tương/tướng 得đắc 性tánh 融dung 。 身thân 心tâm 廓khuếch 爾nhĩ 。 方phương 之chi 海hải 印ấn 。 越việt 彼bỉ 太thái 虛hư 。 恢khôi 恢khôi 焉yên 晃hoảng 晃hoảng 焉yên 。 逈huýnh 出xuất 思tư 議nghị 之chi 表biểu 也dã 。 我ngã 佛Phật 證chứng 此thử 。 愍mẫn 物vật 迷mê 之chi 。 再tái 嘆thán 奇kỳ 哉tai 。 三tam 思tư 大đại 事sự 。 既ký 全toàn 十Thập 力Lực 。 能năng 摧tồi 樹thụ 下hạ 魔ma 軍quân 。 爰viên 起khởi 四tứ 心tâm 。 欲dục 示thị 宅trạch 中trung 寶bảo 藏tạng 。 然nhiên 迷mê 頭đầu 捨xả 父phụ 。 悟ngộ 有hữu 易dị 難nạn/nan 故cố 。 仙tiên 苑uyển 覺giác 場tràng 。 教giáo 興hưng 頓đốn 漸tiệm 。 漸tiệm 設thiết 五ngũ 時thời 之chi 異dị 。 空không 有hữu 迭điệt 彰chương 。 頓đốn 無vô 二nhị 諦đế 之chi 殊thù 。 幽u 靈linh 絕tuyệt 待đãi 。 今kim 此thử 經Kinh 者giả 。 頓đốn 之chi 類loại 歟# 。 故cố 如Như 來Lai 入nhập 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。 凡phàm 聖thánh 一nhất 源nguyên 現hiện 受thọ 用dụng 身thân 。 主chủ 伴bạn 同đồng 會hội 。 曼mạn 殊thù 大Đại 士Sĩ 創sáng/sang 問vấn 本bổn 起khởi 之chi 因nhân 。 薄bạc 伽già 至chí 尊tôn 。 首thủ 提đề 究cứu 竟cánh 之chi 果quả 。 照chiếu 斯tư 真chân 體thể 滅diệt 彼bỉ 夢mộng 形hình 。 知tri 無vô 我ngã 人nhân 。 誰thùy 受thọ 輪luân 轉chuyển 。 種chủng 種chủng 幻huyễn 化hóa 。 生sanh 於ư 覺giác 心tâm 。 幻huyễn 盡tận 覺giác 圓viên 。 心tâm 通thông 法pháp 遍biến 心tâm 本bổn 是thị 佛Phật 。 由do 念niệm 起khởi 而nhi 漂phiêu 沈trầm 。 岸ngạn 實thật 不bất 移di 。 因nhân 舟chu 行hành 而nhi 鶩# 驟sậu 。 頓đốn 除trừ 妄vọng 宰tể 。 空không 不bất 生sanh 華hoa 。 漸tiệm 竭kiệt 愛ái 源nguyên 。 金kim 無vô 重trọng/trùng 鑛khoáng 。 理lý 絕tuyệt 修tu 證chứng 。 智trí 似tự 階giai 差sai 。 覺giác 前tiền 前tiền 非phi 。 名danh 後hậu 後hậu 位vị 。 況huống 妄vọng 忘vong 起khởi 滅diệt 。 德đức 等đẳng 圓viên 明minh 者giả 焉yên 。 然nhiên 出xuất 厩cứu 良lương 駒câu 。 已dĩ 搖dao 鞭tiên 影ảnh 。 埋mai 塵trần 大đại 寶bảo 。 須tu 設thiết 治trị 方phương 。 故cố 三tam 觀quán 澄trừng 明minh 。 真chân 假giả 俱câu 入nhập 。 諸chư 輪luân 綺ỷ 互hỗ 。 單đơn 複phức 圓viên 脩tu 。 四tứ 相tương/tướng 潛tiềm 神thần 。 非phi 覺giác 違vi 拒cự 。 四tứ 病bệnh 出xuất 體thể 。 心tâm 華hoa 發phát 明minh 。 復phục 令linh 長trường/trưởng 中trung 下hạ 期kỳ 克khắc 念niệm 攝nhiếp 念niệm 而nhi 加gia 行hành 。 別biệt 遍biến 互hỗ 習tập 業nghiệp 障chướng 惑hoặc 。 障chướng 而nhi 消tiêu 亡vong 。 成thành 就tựu 慧tuệ 身thân 。 靜tĩnh 極cực 覺giác 遍biến 。 百bách 千thiên 世thế 界giới 。 佛Phật 境cảnh 現hiện 前tiền 。 是thị 以dĩ 聞văn 五ngũ 種chủng 名danh 。 超siêu 剎sát 寶bảo 施thí 福phước 。 說thuyết 半bán 偈kệ 義nghĩa 。 勝thắng 河hà 沙sa 小Tiểu 乘Thừa 。 實thật 由do 無vô 法pháp 不bất 持trì 無vô 機cơ 不bất 被bị 者giả 也dã 。 噫# 巴ba 歌ca 和hòa 眾chúng 。 似tự 量lượng 騰đằng 於ư 猿viên 心tâm 。 雪tuyết 曲khúc 應ưng 稀# 。 了liễu 義nghĩa 匿nặc 於ư 龍long 藏tạng 。 宗tông 密mật [髟/石]# 專chuyên 魯lỗ 誥# 。 冠quan 討thảo 竺trúc 墳phần 。 俱câu 溺nịch 筌thuyên 罤# 。 唯duy 味vị 糠khang 粕# 。 幸hạnh 於ư 涪# 上thượng 。 針châm 芥giới 相tương/tướng 投đầu 。 禪thiền 遇ngộ 南nam 宗tông 。 教giáo 逢phùng 斯tư 典điển 。 一nhất 言ngôn 之chi 下hạ 。 心tâm 地địa 開khai 通thông 。 一nhất 軸trục 之chi 中trung 。 義nghĩa 天thiên 朗lãng 耀diệu 。 頃khoảnh 以dĩ 道đạo 非phi 常thường 道đạo 。 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 今kim 知tri 心tâm 是thị 佛Phật 心tâm 。 定định 當đương 作tác 佛Phật 。 然nhiên 佛Phật 稱xưng 種chủng 智trí 。 修tu 假giả 多đa 聞văn 。 故cố 復phục 行hành 詣nghệ 百bách 城thành 。 坐tọa 探thám 群quần 籍tịch 。 講giảng 雖tuy 濫lạm 泰thái 。 學học 且thả 師sư 安an 。 叨# 沐mộc 猶do 吾ngô 之chi 納nạp 。 謬mậu 當đương 真chân 子tử 之chi 印ấn 。 再tái 逢phùng 親thân 友hữu 。 彌di 感cảm 佛Phật 恩ân 。 久cửu 慨khái 孤cô 貧bần 。 將tương 陳trần 法Pháp 施thí 。 採thải 集tập 般Bát 若Nhã 。 綸luân 貫quán 華hoa 嚴nghiêm 。 提đề 挈# 毘tỳ 尼ni 。 發phát 明minh 唯duy 識thức 。 然nhiên 醫y 方phương 萬vạn 品phẩm 。 宜nghi 選tuyển 對đối 治trị 。 海hải 寶bảo 千thiên 般ban 。 先tiên 求cầu 如như 意ý 。 觀quán 夫phu 文văn 富phú 義nghĩa 博bác 。 誠thành 讓nhượng 雜tạp 華hoa 。 指chỉ 體thể 投đầu 機cơ 。 無vô 偕giai 圓viên 覺giác 。 故cố 參tham 詳tường 諸chư 論luận 。 反phản 復phục 百bách 家gia 。 以dĩ 利lợi 其kỳ 器khí 。 方phương 為vi 疏sớ/sơ 解giải 。 冥minh 心tâm 聖thánh 旨chỉ 。 極cực 思tư 研nghiên 精tinh 。 義nghĩa 備bị 性tánh 相tướng 。 禪thiền 兼kiêm 頓đốn 漸tiệm 。 勒lặc 成thành 三tam 卷quyển 。 以dĩ 傳truyền 強cường/cưỡng 學học 。 然nhiên 上thượng 中trung 下hạ 品phẩm 。 根căn 欲dục 性tánh 殊thù 。 今kim 將tương 法pháp 彼bỉ 曲khúc 成thành 。 從tùng 其kỳ 易dị 簡giản 。 更cánh 搜sưu 精tinh 要yếu 。 直trực 註chú 本bổn 經kinh 。 庶thứ 即tức 事sự 即tức 心tâm 。 日nhật 益ích 日nhật 損tổn 者giả 矣hĩ 。


大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 修Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 序Tự
Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh Tự

大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 修Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 註Chú 卷quyển 上thượng 之chi 一nhất
Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh Lược Sớ/sơ Chú ♦ Quyển thượng

唐đường 終chung 南nam 山sơn 草thảo 堂đường 寺tự 沙Sa 門Môn 宗tông 密mật 述thuật


將tương 解giải 此thử 經Kinh 。 十thập 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 教giáo 起khởi 因nhân 緣duyên 。 二nhị 藏tạng 乘thừa 分phần/phân 攝nhiếp 。 三tam 權quyền 實thật 對đối 辯biện 。 四tứ 分phân 齊tề 幽u 深thâm 。 五ngũ 所sở 被bị 機cơ 宜nghi 。 六lục 能năng 詮thuyên 體thể 性tánh 。 七thất 宗tông 趣thú 通thông 別biệt 。 八bát 修tu 證chứng 階giai 差sai 。 九cửu 通thông 釋thích 名danh 題đề 十thập 別biệt 解giải 文văn 義nghĩa 。 初sơ 有hữu 通thông 別biệt 通thông 謂vị 酬thù 因nhân 酬thù 請thỉnh 顯hiển 理lý 度độ 生sanh 。 一nhất 代đại 教giáo 興hưng 。 皆giai 由do 是thị 矣hĩ 。 若nhược 原nguyên 佛Phật 本bổn 意ý 。 則tắc 唯duy 為vi 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 故cố 。 別biệt 者giả 。 有hữu 十thập 所sở 為vi 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 。


一nhất 顯hiển 示thị 因nhân 行hành 有hữu 本bổn 故cố 。 圓viên 照chiếu 淨tịnh 覺giác 了liễu 無vô 明minh 空không 。 發phát 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 方phương 修tu 萬vạn 行hạnh 。


二nhị 泯mẫn 絕tuyệt 果quả 相tương/tướng 成thành 圓viên 故cố 。 本bổn 無vô 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 唯duy 是thị 清thanh 淨tịnh 覺giác 性tánh 。 故cố 無vô 始thỉ 終chung 增tăng 減giảm 。 方phương 為vi 究cứu 竟cánh 之chi 果quả 。


三tam 決quyết 擇trạch 悟ngộ 理lý 應ưng 修tu 故cố 。 普phổ 賢hiền 問vấn 意ý 云vân 。 覺giác 性tánh 本bổn 圓viên 。 一nhất 切thiết 如như 幻huyễn 。 幻huyễn 空không 無vô 體thể 。 誰thùy 曰viết 修tu 行hành 。 如như 其kỳ 不bất 修tu 何hà 因nhân 證chứng 覺giác 。 佛Phật 說thuyết 因nhân 起khởi 幻huyễn 智trí 以dĩ 除trừ 諸chư 幻huyễn 。 幻huyễn 盡tận 智trí 泯mẫn 覺giác 心tâm 圓viên 明minh 。 然nhiên 今kim 唯duy 說thuyết 空không 幻huyễn 者giả 。 溺nịch 在tại 無vô 修tu 。 修tu 習tập 之chi 徒đồ 縛phược 於ư 有hữu 得đắc 。 良lương 由do 悟ngộ 修tu 之chi 意ý 似tự 反phản 而nhi 符phù 。 故cố 最tối 難nạn/nan 明minh 。 理lý 須tu 決quyết 擇trạch 。


四tứ 窮cùng 盡tận 甚thậm 深thâm 疑nghi 念niệm 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 難nạn/nan 意ý 云vân 。 眾chúng 生sanh 本bổn 佛Phật 。 今kim 既ký 無vô 明minh 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 後hậu 應ưng 煩phiền 惱não 。 佛Phật 答đáp 意ý 云vân 。 即tức 此thử 分phân 別biệt 。 便tiện 是thị 無vô 明minh 。 故cố 見kiến 圓viên 覺giác 亦diệc 同đồng 流lưu 轉chuyển 。 如như 雲vân 駛sử 月nguyệt 運vận 等đẳng 。 但đãn 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 則tắc 前tiền 後hậu 際tế 斷đoạn 。 如như 醫y 差sai 華hoa 亡vong 等đẳng 。 眾chúng 生sanh 即tức 佛Phật 。 人nhân 罕# 能năng 知tri 。 知tri 而nhi 寡quả 信tín 。 信tín 而nhi 鮮tiên 解giải 。 解giải 亦diệc 難nạn/nan 臻trăn 此thử 境cảnh 。 今kim 經kinh 決quyết 了liễu 實thật 謂vị 窮cùng 源nguyên 。 苟cẩu 能năng 精tinh 通thông 群quần 疑nghi 自tự 釋thích 。


五ngũ 除trừ 斷đoạn 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 故cố 。 發phát 業nghiệp 成thành 種chủng 。 無vô 明minh 為vi 根căn 。 潤nhuận 業nghiệp 受thọ 生sanh 。 貪tham 愛ái 為vi 本bổn 。 若nhược 不bất 識thức 其kỳ 相tương/tướng 賊tặc 即tức 能năng 為vi 。 若nhược 不bất 達đạt 其kỳ 空không 。 永vĩnh 不bất 可khả 斷đoạn 。 故cố 答đáp 文Văn 殊Thù 彌Di 勒Lặc 。 究cứu 了liễu 盡tận 其kỳ 根căn 源nguyên 。


六lục 搜sưu 索sách 菩Bồ 提Đề 隱ẩn 障chướng 故cố 。 謂vị 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 命mạng 。 雖tuy 名danh 同đồng 諸chư 教giáo 。 而nhi 行hành 相tương/tướng 深thâm 密mật 。 從tùng 麁thô 至chí 細tế 展triển 轉chuyển 難nạn/nan 除trừ 故cố 淨tịnh 業nghiệp 一nhất 章chương 重trùng 重trùng 搜sưu 索sách 。


七thất 少thiểu 文văn 能năng 攝nhiếp 多đa 門môn 故cố 。 文văn 唯duy 二nhị 十thập 八bát 紙chỉ 。 義nghĩa 具cụ 頓đốn 漸tiệm 空không 有hữu 悟ngộ 修tu 性tánh 相tướng 。


八bát 一nhất 法pháp 。 一nhất 一nhất 文văn 中trung 。 無vô 不bất 標tiêu 依y 圓viên 覺giác 結kết 入nhập 圓viên 覺giác 。


巧xảo 被bị 三tam 根căn 故cố 。 普phổ 眼nhãn 觀quán 門môn 被bị 上thượng 根căn 。 三tam 觀quán 諸chư 輪luân 被bị 中trung 根căn 。 道Đạo 場Tràng 加gia 行hành 被bị 下hạ 根căn 。


九cửu 令linh 修tu 稱xưng 性tánh 深thâm 禪thiền 故cố 。 三tam 觀quán 皆giai 以dĩ 悟ngộ 淨tịnh 圓viên 覺giác 為vi 本bổn 。


十thập 勸khuyến 事sự 離ly 相tương/tướng 明minh 師sư 故cố 。 佛Phật 本bổn 是thị 而nhi 勤cần 修tu 。 惑hoặc 元nguyên 無vô 而nhi 須tu 斷đoạn 。 無vô 軌quỹ 可khả 則tắc 。 無vô 迹tích 可khả 依y 。 必tất 須tu 離ly 相tương/tướng 明minh 師sư 觸xúc 向hướng 曉hiểu 喻dụ 。 故cố 令linh 親thân 近cận 盡tận 命mạng 亡vong 軀khu 等đẳng 。


二nhị 藏tạng 乘thừa 分phần/phân 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 三tam 藏tạng 之chi 中trung 修tu 多đa 羅la 攝nhiếp 。 二nhị 藏tạng 之chi 中trung 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 攝nhiếp 。 諸chư 乘thừa 之chi 中trung 一Nhất 乘Thừa 所sở 攝nhiếp 。 十thập 二nhị 分phần 中trung 。 一nhất 契Khế 經Kinh 。 二nhị 應ưng 頌tụng 三tam 授thọ 記ký 。 四tứ 諷phúng 頌tụng 。 五ngũ 因nhân 緣duyên 。 六lục 自tự 說thuyết 。 七thất 本bổn 事sự 。 八bát 本bổn 生sanh 。 九cửu 方Phương 廣Quảng 。 十thập 未vị 曾tằng 有hữu 。 十thập 一nhất 譬thí 喻dụ 。 十thập 二nhị 論luận 義nghĩa 。


契Khế 經Kinh 方Phương 廣Quảng 二nhị 分phần 所sở 攝nhiếp 。 三tam 權quyền 實thật 對đối 辨biện 者giả 。 然nhiên 西tây 域vực 此thử 方phương 古cổ 今kim 諸chư 德đức 立lập 宗tông 判phán 教giáo 離ly 合hợp 有hữu 殊thù 。 或hoặc 一nhất 味vị 不bất 分phân 或hoặc 開khai 宗tông 料liệu 簡giản 。 今kim 將tương 略lược 敘tự 。 且thả 啟khải 二nhị 門môn 。 初sơ 則tắc 不bất 分phân 。 後hậu 明minh 分phần/phân 教giáo 。 不bất 分phân 之chi 意ý 其kỳ 有hữu 五ngũ 焉yên 。 一nhất 理lý 本bổn 一nhất 味vị 殊thù 途đồ 同đồng 歸quy 故cố 。 二nhị 一nhất 音âm 普phổ 應ưng 一nhất 雨vũ 普phổ 滋tư 故cố 。 三tam 原nguyên 佛Phật 本bổn 意ý 為vi 一nhất 事sự 故cố 。 四tứ 隨tùy 一nhất 一nhất 文văn 眾chúng 解giải 不bất 同đồng 故cố 。 五ngũ 多đa 種chủng 說thuyết 法Pháp 成thành 枝chi 流lưu 故cố 。 故cố 不bất 可khả 分phần/phân 。 即tức 後hậu 魏ngụy 流lưu 支chi 。 姚Diêu 秦Tần 羅la 什thập 。 立lập 一nhất 音âm 教giáo 。 是thị 此thử 意ý 也dã 。 其kỳ 分phần/phân 教giáo 者giả 。 有hữu 其kỳ 八bát 意ý 。 初sơ 五ngũ 翻phiên 前tiền 後hậu 三tam 別biệt 說thuyết 。


一nhất 理lý 雖tuy 一nhất 味vị 詮thuyên 有hữu 淺thiển 深thâm 故cố 。 二nhị 佛Phật 雖tuy 一nhất 音âm 教giáo 隨tùy 機cơ 異dị 故cố 。 三tam 本bổn 意ý 未vị 申thân 隨tùy 他tha 意ý 語ngữ 故cố 。 四tứ 言ngôn 有hữu 通thông 別biệt 就tựu 顯hiển 說thuyết 故cố 。 五ngũ 由do 辨biện 權quyền 實thật 不bất 住trụ 枝chi 流lưu 故cố 。 六lục 王vương 之chi 密mật 語ngữ 語ngữ 同đồng 事sự 別biệt 故cố 。 七thất 不bất 識thức 佛Phật 意ý 。 以dĩ 深thâm 為vi 淺thiển 失thất 於ư 大đại 利lợi 。 以dĩ 淺thiển 為vi 深thâm 虛hư 其kỳ 功công 故cố 。 八bát 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 自tự 分phần/phân 故cố 。 以dĩ 斯tư 等đẳng 意ý 。 開khai 則tắc 得đắc 多đa 失thất 少thiểu 。 合hợp 則tắc 得đắc 少thiểu 失thất 多đa 。 但đãn 能năng 虛hư 己kỷ 求cầu 宗tông 分phần/phân 。 亦diệc 何hà 乖quai 大đại 旨chỉ 。 故cố 今kim 分phân 之chi 。 然nhiên 就tựu 分phần/phân 教giáo 。 又hựu 諸chư 德đức 不bất 同đồng 。 今kim 依y 賢hiền 首thủ 大đại 師sư 。 統thống 收thu 為vi 五ngũ 。 一nhất 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 。 二nhị 大Đại 乘Thừa 始thỉ 教giáo 。 三tam 終chung 教giáo 。 四tứ 一Nhất 乘Thừa 頓đốn 教giáo 。 五ngũ 圓viên 教giáo 。 初sơ 者giả 以dĩ 隨tùy 機cơ 故cố 。 隨tùy 他tha 語ngữ 故cố 。 說thuyết 諸chư 法pháp 數số 一nhất 向hướng 差sai 別biệt 。 以dĩ 其kỳ 簡giản 邪tà 正chánh 辯biện 凡phàm 聖thánh 分phần 欣hân 厭yếm 明minh 因nhân 果quả 。 然nhiên 其kỳ 所sở 說thuyết 法Pháp 。 數số 有hữu 七thất 十thập 五ngũ 但đãn 說thuyết 人nhân 空không 不bất 明minh 法pháp 空không 。 唯duy 依y 六lục 識thức 三tam 毒độc 。 建kiến 立lập 染nhiễm 淨tịnh 根căn 本bổn 未vị 盡tận 法pháp 源nguyên 。 故cố 多đa 諍tranh 論luận 。 二nhị 始thỉ 教giáo 者giả 。 亦diệc 名danh 分phần/phân 教giáo 。 以dĩ 深thâm 密mật 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 時thời 教giáo 同đồng 許hứa 定định 性tánh 無vô 性tánh 俱câu 不bất 成thành 佛Phật 故cố 。 今kim 合hợp 之chi 總tổng 為vi 一nhất 教giáo 此thử 既ký 未vị 盡tận 大Đại 乘Thừa 法Pháp 理lý 。 故cố 立lập 為vi 初sơ 。 有hữu 不bất 成thành 佛Phật 。 故cố 名danh 為vi 分phần/phân 。 廣quảng 說thuyết 法Pháp 相tương/tướng 。 削tước 繁phồn 錄lục 數số 猶do 有hữu 一nhất 百bách 。 少thiểu 說thuyết 法Pháp 性tánh 。 所sở 說thuyết 法Pháp 性tánh 即tức 法pháp 相tướng 數số 。 決quyết 擇trạch 分phân 明minh 故cố 少thiểu 諍tranh 論luận 。 三tam 終chung 教giáo 者giả 。 亦diệc 名danh 實thật 教giáo 。 定định 性tánh 二Nhị 乘Thừa 無vô 性tánh 闡xiển 提đề 。 悉tất 當đương 成thành 佛Phật 。 方phương 盡tận 大Đại 乘Thừa 至chí 極cực 之chi 說thuyết 。 故cố 立lập 為vi 終chung 。 以dĩ 稱xưng 實thật 理lý 故cố 名danh 為vi 實thật 。 少thiểu 說thuyết 法Pháp 相tương/tướng 多đa 說thuyết 法Pháp 性tánh 。 所sở 說thuyết 法pháp 相tướng 。 亦diệc 會hội 歸quy 性tánh 。 故cố 無vô 諍tranh 論luận 。 上thượng 二nhị 教giáo 並tịnh 依y 地địa 位vị 漸tiệm 次thứ 修tu 成thành 。 總tổng 名danh 為vi 漸tiệm 。 然nhiên 大Đại 乘Thừa 教giáo 總tổng 有hữu 三tam 宗tông 。 謂vị 法pháp 相tướng 破phá 相tương/tướng 。 二nhị 皆giai 漸tiệm 教giáo 之chi 始thỉ 。 即tức 戒giới 賢hiền 智trí 光quang 二nhị 論luận 師sư 。 各các 依y 一nhất 經kinh 立lập 三tam 時thời 教giáo 。 互hỗ 相tương 破phá 斥xích 。 而nhi 傳truyền 習tập 者giả 。 皆giai 認nhận 法pháp 性tánh 之chi 經kinh 。 成thành 立lập 自tự 宗tông 之chi 義nghĩa 。


法pháp 性tánh 。 通thông 於ư 頓đốn 漸tiệm 。 漸tiệm 即tức 終chung 教giáo 。 終chung 於ư 始thỉ 故cố 。 頓đốn 如như 後hậu 說thuyết 。


今kim 將tương 法pháp 性tánh 對đối 二nhị 宗tông 料liệu 簡giản 。 即tức 為vi 二nhị 門môn 。 一nhất 對đối 法pháp 相tướng 。 二nhị 對đối 破phá 相tương/tướng 。 初sơ 中trung 性tánh 相tướng 二nhị 宗tông 有hữu 多đa 差sai 別biệt 。 今kim 隨tùy 類loại 束thúc 略lược 敘tự 十thập 條điều 。 一nhất 三tam 乘thừa 。 性tánh 五ngũ 故cố 也dã 。 初sơ 小tiểu 次thứ 一nhất 不bất 了liễu 。 後hậu 具cụ 三tam 乘thừa 為vi 了liễu 。 深thâm 密mật 云vân 云vân 。


一Nhất 乘Thừa 。 生sanh 一nhất 故cố 也dã 。 初sơ 小tiểu 次thứ 二nhị 不bất 了liễu 。 後hậu 唯duy 一Nhất 乘Thừa 為vi 了liễu 。 法pháp 華hoa 等đẳng 云vân 云vân 。


三tam 五ngũ 性tánh 。 楞lăng 伽già 等đẳng 中trung 皆giai 說thuyết 五ngũ 種chủng 性tánh 故cố 。


一nhất 性tánh 。 法pháp 華hoa 楞lăng 伽già 涅Niết 槃Bàn 皆giai 唯duy 一nhất 性tánh 。 趣thú 寂tịch 聲Thanh 聞Văn 餘dư 國quốc 佛Phật 度độ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 與dữ 記ký 當đương 作tác 佛Phật 故cố 。 闡xiển 提đề 有hữu 佛Phật 性tánh 故cố 。 攝nhiếp 論luận 立lập 法pháp 一nhất 居cư 三tam 後hậu 故cố 法pháp 華hoa 破phá 三tam 多đa 嫉tật 怨oán 故cố 。


三tam 唯duy 心tâm 妄vọng 。 八bát 識thức 從tùng 惑hoặc 業nghiệp 生sanh 。


真chân 。 八bát 識thức 通thông 如Như 來Lai 藏tạng 。


四tứ 真Chân 如Như 凝ngưng 然nhiên 。 八bát 識thức 生sanh 滅diệt 故cố 非phi 隨tùy 緣duyên 。


隨tùy 緣duyên 。 八bát 識thức 依y 藏tạng 性tánh 故cố 但đãn 是thị 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 成thành 立lập 。


五ngũ 三tam 性tánh 空không 有hữu 離ly 。 遍biến 計kế 空không 依y 圓viên 有hữu 。


即tức 。 無vô 性tánh 即tức 圓viên 。


六lục 生sanh 佛Phật 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 定định 性tánh 無vô 性tánh 決quyết 不bất 成thành 佛Phật 故cố 。 生sanh 界giới 不bất 滅diệt 。 一nhất 理lý 齊tề 平bình 故cố 。 無vô 增tăng 無vô 減giảm 。


七thất 二nhị 諦đế 空không 有hữu 離ly 。 真chân 俗tục 條điều 然nhiên 。


即tức 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 該cai 通thông 真chân 妄vọng 。


八bát 四tứ 相tương/tướng 前tiền 後hậu 。 滅diệt 表biểu 後hậu 無vô 。


同đồng 時thời 。 體thể 性tánh 即tức 滅diệt 。


九cửu 能năng 所sở 斷đoạn 證chứng 離ly 。 根căn 後hậu 緣duyên 境cảnh 斷đoạn 惑hoặc 。 以dĩ 有hữu 為vi 智trí 證chứng 無vô 為vi 理lý 。


即tức 。 惑hoặc 即tức 菩Bồ 提Đề 。 見kiến 即tức 真Chân 如Như 。


十thập 佛Phật 身thân 有hữu 為vi 。 四Tứ 智Trí 依y 生sanh 滅diệt 識thức 種chủng 故cố 。 報báo 身thân 有hữu 為vi 。


無vô 為vi 。 智trí 依y 如Như 來Lai 藏tạng 故cố 。 佛Phật 化hóa 身thân 即tức 常thường 即tức 法pháp 。 不bất 墮đọa 諸chư 數số 。 況huống 報báo 體thể 耶da 。


若nhược 知tri 二nhị 教giáo 權quyền 實thật 。 二nhị 宗tông 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 謂vị 就tựu 機cơ 則tắc 三tam 。 約ước 法pháp 則tắc 一nhất 。 新tân 熏huân 則tắc 五ngũ 。 本bổn 有hữu 無vô 二nhị 等đẳng 。 二nhị 對đối 破phá 相tương/tướng 者giả 。 略lược 有hữu 五ngũ 別biệt 。 一nhất 無vô 性tánh 。 以dĩ 諸chư 法pháp 無vô 性tánh 為vi 真Chân 如Như 。


本bổn 性tánh 。 以dĩ 常thường 住trụ 真chân 心tâm 為vi 真Chân 如Như 。


二nhị 真chân 智trí 。 能năng 了liễu 無vô 性tánh 者giả 。


真chân 知tri 。 一nhất 心tâm 真chân 實thật 本bổn 自tự 能năng 知tri 。 通thông 於ư 理lý 智trí 。 徹triệt 於ư 染nhiễm 淨tịnh 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 問vấn 明minh 品phẩm 說thuyết 。


二nhị 二nhị 諦đế 。 色sắc 等đẳng 俗tục 也dã 空không 即tức 真chân 也dã 。


三tam 諦đế 。 加gia 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 謂vị 一nhất 真chân 心tâm 性tánh 非phi 空không 非phi 色sắc 。 能năng 空không 能năng 色sắc 如như 鏡kính 之chi 明minh 。


四tứ 三tam 性tánh 空không 有hữu 。 空không 宗tông 有hữu 謂vị 依y 計kế 。 空không 謂vị 圓viên 成thành 性tánh 宗tông 。 即tức 遍biến 計kế 情tình 有hữu 理lý 無vô 。 依y 他tha 相tương/tướng 有hữu 性tánh 無vô 。 圓viên 成thành 情tình 無vô 理lý 有hữu 。 相tương/tướng 無vô 性tánh 有hữu 。


五ngũ 佛Phật 德đức 空không 。 雖tuy 說thuyết 佛Phật 身thân 五ngũ 求cầu 不bất 得đắc 。 得đắc 則tắc 虛hư 忘vong 。 無vô 得đắc 乃nãi 真chân 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 名danh 佛Phật 功công 德đức 。


有hữu 。 諸chư 佛Phật 皆giai 具cụ 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 真chân 實thật 功công 德đức 。 身thân 智trí 通thông 光quang 一nhất 一nhất 無vô 盡tận 。 性tánh 自tự 本bổn 有hữu 。 不bất 待đãi 機cơ 緣duyên 。


略lược 辨biện 此thử 五ngũ 。 餘dư 可khả 例lệ 知tri 。 然nhiên 得đắc 意ý 者giả 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 既ký 皆giai 是thị 真chân 心tâm 緣duyên 起khởi 。 緣duyên 起khởi 無vô 性tánh 還hoàn 即tức 真chân 心tâm 。 始thỉ 不bất 異dị 本bổn 。 知tri 外ngoại 無vô 智trí 。 餘dư 諦đế 性tánh 等đẳng 例lệ 之chi 可khả 明minh 。 然nhiên 此thử 門môn 與dữ 前tiền 後hậu 別biệt 。 但đãn 教giáo 有hữu 始thỉ 終chung 漸tiệm 頓đốn 之chi 殊thù 法pháp 非phi 深thâm 淺thiển 之chi 異dị 。 四tứ 頓đốn 教giáo 者giả 。 但đãn 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 即tức 名danh 為vi 佛Phật 。 不bất 依y 地địa 位vị 漸tiệm 次thứ 而nhi 。 說thuyết 故cố 立lập 為vi 頓đốn 。 思tư 益ích 經kinh 。 云vân 得đắc 諸chư 法pháp 正chánh 性tánh 者giả 。 不bất 從tùng 一nhất 地địa 至chí 於ư 一nhất 地địa 。 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 。 初Sơ 地Địa 即tức 為vi 八bát 。 乃nãi 至chí 無vô 所sở 有hữu 何hà 次thứ 。


總tổng 不bất 說thuyết 法Pháp 性tánh 。 唯duy 辯biện 真chân 性tánh 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 唯duy 是thị 忘vong 想tưởng 。 一nhất 切thiết 法Pháp 界Giới 。 唯duy 是thị 絕tuyệt 言ngôn 。 五ngũ 法pháp 三tam 自tự 性tánh 皆giai 空không 。 八bát 識thức 二nhị 無vô 我ngã 都đô 遣khiển 。 訶ha 教giáo 勸khuyến 離ly 毀hủy 相tương/tướng 泯mẫn 心tâm 。 生sanh 心tâm 即tức 妄vọng 不bất 生sanh 即tức 佛Phật 。 泯mẫn 之chi 迹tích 絕tuyệt 方phương 顯hiển 真chân 性tánh 故cố 。


五ngũ 圓viên 教giáo 者giả 。 明minh 一nhất 位vị 即tức 一nhất 切thiết 位vị 。 一nhất 切thiết 位vị 即tức 一nhất 位vị 。 是thị 故cố 十thập 信tín 滿mãn 心tâm 。 即tức 攝nhiếp 五ngũ 位vị 成thành 正chánh 覺giác 等đẳng 。 主chủ 伴bạn 具cụ 足túc 故cố 名danh 圓viên 教giáo 。 即tức 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 也dã 。 所sở 說thuyết 唯duy 是thị 無vô 盡tận 法pháp 界giới 。 性tánh 海hải 圓viên 融dung 緣duyên 起khởi 無vô 礙ngại 。 如như 帝đế 網võng 珠châu 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 。 已dĩ 知tri 五ngũ 教giáo 貫quán 於ư 群quần 詮thuyên 。 未vị 審thẩm 此thử 經Kinh 與dữ 彼bỉ 何hà 攝nhiếp 。 今kim 顯hiển 此thử 義nghĩa 分phân 作tác 三tam 門môn 。 一nhất 彼bỉ 全toàn 攝nhiếp 此thử 。 此thử 分phần/phân 攝nhiếp 彼bỉ 。 謂vị 圓viên 教giáo 也dã 。 二nhị 此thử 分phần/phân 攝nhiếp 彼bỉ 彼bỉ 不bất 攝nhiếp 此thử 。 謂vị 初sơ 二nhị 也dã 。 三tam 彼bỉ 此thử 克khắc 體thể 全toàn 相tương/tướng 攝nhiếp 屬thuộc 。 即tức 終chung 頓đốn 也dã 。 權quyền 實thật 對đối 辨biện 訖ngật 。


四tứ 分phân 齊tề 幽u 深thâm 者giả 。 約ước 起khởi 信tín 論luận 明minh 諸chư 染nhiễm 法pháp 本bổn 末mạt 五ngũ 重trọng/trùng 。 以dĩ 顯hiển 諸chư 宗tông 所sở 詮thuyên 分phân 齊tề 深thâm 淺thiển 。 論luận 中trung 初sơ 唯duy 一nhất 心tâm 為vi 本bổn 源nguyên 。 二nhị 依y 一nhất 心tâm 開khai 二nhị 門môn 。 一nhất 者giả 心tâm 真Chân 如Như 門môn 。 謂vị 心tâm 性tánh 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 二nhị 者giả 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 。 謂vị 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 與dữ 生sanh 滅diệt 合hợp 。 名danh 阿a 黎lê 耶da 識thức 。 三tam 依y 此thử 識thức 明minh 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 覺giác 義nghĩa (# 始thỉ 本bổn )# 。 謂vị 心tâm 體thể 離ly 念niệm 等đẳng 。 二nhị 不bất 覺giác 義nghĩa 。 謂vị 不bất 如như 實thật 知tri 。 真Chân 如Như 法pháp 一nhất 。 不bất 覺giác 心tâm 起khởi 等đẳng 。 四tứ 依y 後hậu 義nghĩa 生sanh 三tam 細tế 。 一nhất 依y 不bất 覺giác 故cố 心tâm 動động 名danh 業nghiệp 相tương/tướng 。 二nhị 依y 動động 故cố 能năng 見kiến 名danh 轉chuyển 相tương/tướng 。 三tam 依y 見kiến 故cố 境cảnh 界giới 妄vọng 現hiện 名danh 現hiện 相tướng 。 五ngũ 依y 最tối 後hậu 生sanh 六lục 麁thô 。 一nhất 智trí 相tương/tướng 。 依y 境cảnh 分phân 別biệt 也dã 。 即tức 法pháp 執chấp 俱câu 生sanh 。


二nhị 相tương 續tục 相tương/tướng 。 依y 智trí 起khởi 念niệm 不bất 斷đoạn 。 即tức 法pháp 執chấp 分phân 別biệt 。


三tam 執chấp 取thủ 相tương/tướng 。 心tâm 起khởi 著trước 故cố 。 即tức 我ngã 執chấp 俱câu 生sanh 。


四tứ 計kế 名danh 字tự 相tương/tướng 。 我ngã 見kiến 分phân 別biệt 。 上thượng 四tứ 皆giai 惑hoặc 。


五ngũ 起khởi 業nghiệp 相tương/tướng (# 業nghiệp 也dã )# 。 六lục 業nghiệp 繫hệ 苦khổ 相tương/tướng (# 報báo 也dã )# 。 言ngôn 諸chư 宗tông 所sở 詮thuyên 分phân 齊tề 者giả 。 謂vị 人nhân 天thiên 乘thừa 唯duy 齊tề 業nghiệp 報báo 。 小Tiểu 乘Thừa 唯duy 後hậu 四tứ 麁thô 。 法pháp 相tướng 極cực 於ư 三tam 細tế 。 終chung 頓đốn 通thông 詮thuyên 本bổn 末mạt 方phương 窮cùng 初sơ 一nhất 心tâm 源nguyên 。 初sơ 一nhất 心tâm 源nguyên 即tức 此thử 經Kinh 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 也dã 。 經kinh 標tiêu 圓viên 覺giác 為vi 宗tông 本bổn 故cố 。 說thuyết 染nhiễm 淨tịnh 法pháp 皆giai 從tùng 覺giác 心tâm 所sở 現hiện 起khởi 故cố 。 第đệ 一nhất 重trọng/trùng 。


文Văn 殊Thù 章chương 末mạt 即tức 真Chân 如Như 門môn 。 經kinh 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 差sai 別biệt 。 即tức 生sanh 滅diệt 門môn 。 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 。


普phổ 眼nhãn 一nhất 章chương 即tức 始thỉ 本bổn 覺giác 。 徵trưng 釋thích 無vô 明minh 即tức 是thị 不bất 覺giác 。 第đệ 三tam 重trọng/trùng 。


淨tịnh 業nghiệp 一nhất 章chương 即tức 三tam 細tế 二nhị 麁thô 。 第đệ 四tứ 重trọng/trùng 。


彌Di 勒Lặc 章chương 初sơ 輪luân 迴hồi 因nhân 果quả 。 即tức 後hậu 四tứ 麁thô 。 第đệ 五ngũ 重trọng/trùng 。


是thị 知tri 圓viên 覺giác 極cực 盡tận 五ngũ 重trọng/trùng 。 標tiêu 云vân 。 幽u 深thâm 良lương 在tại 斯tư 矣hĩ 。 五ngũ 所sở 被bị 機cơ 宜nghi 者giả 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 初sơ 料liệu 簡giản 。 後hậu 普phổ 收thu 。 初sơ 謂vị 樂nhạo 著trước 名danh 相tướng 以dĩ 文văn 為vi 解giải 者giả 。 繫hệ 滯trệ 行hành 位vị 高cao 推thôi 聖thánh 境cảnh 者giả 。 情tình 尚thượng 於ư 空không 觸xúc 言ngôn 賓tân 無vô 者giả 。 自tự 恃thị 天thiên 真chân 輕khinh 厭yếm 進tiến 習tập 者giả 。 固cố 執chấp 先tiên 聞văn 擔đảm 麻ma 棄khí 金kim 者giả 。 如như 上thượng 皆giai 非phi 其kỳ 器khí 。 反phản 上thượng 即tức 皆giai 是thị 器khí 。 後hậu 普phổ 收thu 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 本bổn 有hữu 佛Phật 性tánh 。 但đãn 得đắc 聞văn 之chi 無vô 不bất 獲hoạch 益ích 。 謂vị 宿túc 機cơ 深thâm 者giả 悟ngộ 入nhập 。 淺thiển 者giả 信tín 解giải 。 都đô 無vô 宿túc 種chúng 者giả 。 亦diệc 皆giai 熏huân 成thành 圓viên 頓đốn 種chủng 性tánh 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 食thực 金kim 剛cang 喻dụ 。 六lục 能năng 詮thuyên 體thể 性tánh 者giả 。 略lược 作tác 四tứ 門môn 。 一nhất 隨tùy 相tương/tướng 門môn 。


復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 聲thanh 名danh 句cú 文văn 體thể 。 體thể 用dụng 假giả 實thật 相tướng 資tư 故cố 。 故cố 十Thập 地Địa 經kinh 有hữu 空không 中trung 風phong (# 喻dụ 聲thanh )# 畫họa (# 名danh 等đẳng )# 之chi 喻dụ 。 二nhị 通thông 攝nhiếp 所sở 詮thuyên 體thể 。 若nhược 不bất 詮thuyên 義nghĩa 文văn 非phi 教giáo 故cố 。 二nhị 唯duy 識thức 門môn 。 前tiền 二nhị 不bất 離ly 識thức 故cố 。 然nhiên 有hữu 本bổn 影ảnh 之chi 異dị 。 三Tam 歸Quy 性tánh 門môn 。 此thử 識thức 無vô 體thể 唯duy 是thị 真Chân 如Như 故cố 。 四tứ 無vô 礙ngại 門môn 。 心tâm 境cảnh 理lý 事sự 交giao 徹triệt 相tương/tướng 攝nhiếp 故cố 。 以dĩ 一nhất 心tâm 法pháp 有hữu 二nhị 門môn 故cố 。 七thất 宗tông 。 當đương 部bộ 所sở 崇sùng 。


趣thú 。 宗tông 之chi 所sở 歸quy 。


通thông 別biệt 者giả 通thông 論luận 佛Phật 教giáo 因nhân 緣duyên 為vi 宗tông 。 於ư 中trung 有hữu 小Tiểu 乘Thừa 空không 宗tông 法pháp 相tướng 法pháp 性tánh 。 圓viên 融dung 等đẳng 異dị 。 今kim 即tức 法pháp 性tánh 。


別biệt 明minh 此thử 經Kinh 又hựu 有hữu 總tổng 別biệt 。 總tổng 以dĩ 心tâm (# 寂tịch 也dã )# 境cảnh (# 空không 也dã )# 空không 。 遍biến 計kế 如như 蛇xà 鬼quỷ 等đẳng 。 下hạ 云vân 。 非phi 作tác 故cố 無vô 等đẳng 。


寂tịch 。 依y 他tha 如như 影ảnh 像tượng 等đẳng 。 下hạ 云vân 。 四tứ 大đại 不bất 動động 等đẳng 。


覺giác 性tánh 圓viên 滿mãn 。 由do 空không 寂tịch 故cố 圓viên 滿mãn 成thành 實thật 。


凡phàm 聖thánh 平bình 等đẳng 為vi 宗tông 。 下hạ 云vân 。 覺giác 圓viên 明minh 故cố 。 乃nãi 至chí 根căn 塵trần 遍biến 法Pháp 界Giới 等đẳng 。


令linh 修tu 行hành 者giả 忘vong 情tình 。 由do 悟ngộ 宗tông 故cố 即tức 下hạ 縛phược 脫thoát 八bát 不bất 等đẳng 佛Phật 。 由do 情tình 忘vong 故cố 。


觀quán 行hành 速tốc 成thành 為vi 趣thú 。 又hựu 以dĩ 前tiền 趣thú 為vi 宗tông 。 令linh 惑hoặc 業nghiệp 消tiêu 滅diệt 永vĩnh 絕tuyệt 輪luân 迴hồi 起khởi 大đại 神thần 用dụng 安an 樂lạc 自tự 在tại 為vi 趣thú 。 別biệt 者giả 有hữu 五ngũ 對đối 。 一nhất 教giáo 義nghĩa 對đối 。 教giáo 說thuyết 為vi 宗tông 義nghĩa 意ý 為vi 趣thú 。 二nhị 理lý 事sự 對đối 。 舉cử 事sự 為vi 宗tông 顯hiển 理lý 為vi 趣thú 。 三tam 境cảnh 行hành 對đối 。 理lý 境cảnh 為vi 宗tông 觀quán 行hành 為vi 趣thú 。 四tứ 行hành 寂tịch 對đối 。 觀quán 行hành 為vi 宗tông 絕tuyệt 觀quán 為vi 趣thú 。 五ngũ 寂tịch 用dụng 對đối 。 絕tuyệt 觀quán 心tâm 寂tịch 為vi 宗tông 起khởi 大đại 神thần 用dụng 為vi 趣thú 。 此thử 五ngũ 亦diệc 是thị 從tùng 前tiền 起khởi 後hậu 漸tiệm 漸tiệm 相tương/tướng 由do 矣hĩ 。 八bát 修tu 證chứng 階giai 差sai 者giả 謂vị 若nhược 但đãn 。 約ước 教giáo 文văn 唯duy 生sanh 義nghĩa 解giải 。 忘vong 詮thuyên 修tu 證chứng 復phục 有hữu 其kỳ 門môn 。 故cố 以dĩ 心tâm 傳truyền 心tâm 歷lịch 代đại 不bất 絕tuyệt 。 自tự 佛Phật 屬thuộc 迦Ca 葉Diếp 展triển 轉chuyển 于vu 今kim 。 燈đăng 燈đăng 相tương/tướng 承thừa 。 明minh 明minh 無vô 盡tận 。 然nhiên 所sở 傳truyền 法pháp 不bất 出xuất 定định 慧tuệ 悟ngộ 修tu 頓đốn 漸tiệm 。 無vô 定định 無vô 慧tuệ 是thị 狂cuồng 是thị 愚ngu 。 偏thiên 修tu 一nhất 門môn 。 無vô 明minh 邪tà 見kiến 。 此thử 二nhị 雙song 運vận 。 成thành 兩Lưỡng 足Túc 尊Tôn 。 故cố 天thiên 台thai 修tu 行hành 宗tông 於ư 止Chỉ 觀Quán 。 其kỳ 頓đốn 漸tiệm 悟ngộ 修tu 者giả 。 頓đốn 悟ngộ 。 日nhật 出xuất 孩hài 生sanh 。 漸tiệm 修tu 。 霜sương 消tiêu 孩hài 長trường/trưởng 。


為vi 解giải 悟ngộ 漸tiệm 修tu 頓đốn 悟ngộ 。 伐phạt 木mộc 入nhập 都đô 。


頓đốn 修tu 漸tiệm 悟ngộ 。 磨ma 鏡kính 學học 射xạ 。


漸tiệm 修tu 漸tiệm 悟ngộ 。 如như 登đăng 九cửu 層tằng 臺đài 。 足túc 履lý 漸tiệm 高cao 所sở 鑑giám 漸tiệm 遠viễn 。


並tịnh 為vi 證chứng 悟ngộ 。 若nhược 頓đốn 悟ngộ 頓đốn 修tu 。 斬trảm 染nhiễm 綟lệ 絲ti 。


則tắc 通thông 三tam 義nghĩa 謂vị 先tiên 悟ngộ 。 廓khuếch 然nhiên 頓đốn 了liễu 。


後hậu 修tu 。 不bất 著trước 不bất 證chứng 曠khoáng 然nhiên 合hợp 道đạo 。


為vi 解giải 悟ngộ 先tiên 修tu (# 服phục 藥dược )# 後hậu 悟ngộ (# 病bệnh 除trừ )# 為vi 證chứng 悟ngộ 修tu 。 無vô 心tâm 忘vong 照chiếu 悟ngộ 。 任nhậm 運vận 寂tịch 知tri 。


一nhất 時thời 即tức 通thông 解giải 證chứng 。 若nhược 云vân 本bổn 具cụ 一nhất 切thiết 佛Phật 德đức 為vi 悟ngộ 。 如như 飲ẩm 大đại 海hải 。


一nhất 念niệm 萬vạn 行hạnh 為vi 修tu 。 得đắc 百bách 川xuyên 味vị 。


亦diệc 通thông 解giải 證chứng 。 此thử 圓viên 覺giác 經kinh 備bị 前tiền 諸chư 說thuyết 。 為vi 文Văn 殊Thù 一nhất 章chương 。 是thị 頓đốn 解giải 悟ngộ 。 普phổ 眼nhãn 觀quán 成thành 是thị 頓đốn 證chứng 悟ngộ 。 三tam 觀quán 諸chư 輪luân 是thị 漸tiệm 證chứng 悟ngộ 。 又hựu 三tam 觀quán 一nhất 一nhất 首thủ 標tiêu 。 悟ngộ 淨tịnh 圓viên 覺giác 。 次thứ 明minh 行hành 相tương/tướng 。 後hậu 顯hiển 功công 成thành 。 初sơ 中trung 為vi 對đối 是thị 頓đốn 悟ngộ 漸tiệm 修tu 。 中trung 後hậu 為vi 對đối 是thị 漸tiệm 修tu 頓đốn 悟ngộ 。 此thử 等đẳng 頓đốn 漸tiệm 皆giai 語ngữ 用dụng 心tâm 。 不bất 同đồng 前tiền 門môn 但đãn 是thị 判phán 教giáo 。 苟cẩu 得đắc 其kỳ 意ý 皆giai 成thành 定định 慧tuệ 。 如như 其kỳ 失thất 旨chỉ 妄vọng 想tưởng 無vô 記ký 。 冀ký 諸chư 學học 者giả 審thẩm 而nhi 修tu 之chi 。 其kỳ 第đệ 九cửu 第đệ 十thập 兩lưỡng 門môn 。 便tiện 隨tùy 本bổn 文văn 注chú 解giải 。 故cố 不bất 牒điệp 其kỳ 科khoa 段đoạn 。


大đại 方Phương 廣Quảng 圓viên 覺giác 修tu 多đa 羅la 了liễu 義nghĩa 經kinh 。 上thượng 五ngũ 字tự 所sở 詮thuyên 。 謂vị 圓viên 覺giác 是thị 法pháp 。 大đại 方Phương 廣Quảng 是thị 義nghĩa 。 故cố 文văn 中trung 標tiêu 結kết 指chỉ 陳trần 。 一nhất 一nhất 只chỉ 言ngôn 圓viên 覺giác 不bất 言ngôn 大đại 等đẳng 。 下hạ 六lục 字tự 屬thuộc 能năng 詮thuyên 。 謂vị 經kinh 是thị 教giáo 法pháp 。 修tu 多đa 羅la 了liễu 義nghĩa 。 歎thán 教giáo 勝thắng 能năng 。 經kinh 有hữu 五ngũ 名danh 。 首thủ 題đề 唯duy 二nhị 。 良lương 以dĩ 宗tông 本bổn 體thể 用dụng 是thị 法pháp 義nghĩa 之chi 宏hoành 綱cương 。 詮thuyên 旨chỉ 功công 能năng 是thị 言ngôn 象tượng 之chi 皎hiệu 鏡kính 。 事sự 周chu 義nghĩa 盡tận 。 須tu 建kiến 五ngũ 名danh 。 簡giản 要yếu 標tiêu 題đề 且thả 存tồn 兩lưỡng 號hiệu 。 大đại 等đẳng 三tam 字tự 是thị 體thể 相tướng 用dụng 。 各các 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 大đại 者giả 當đương 體thể 得đắc 名danh 。 常thường 遍biến 為vi 義nghĩa 。 當đương 體thể 者giả 。 不bất 同đồng 法pháp 相tướng 宗tông 揀giản 小tiểu 之chi 大đại 。 大đại 外ngoại 有hữu 小tiểu 可khả 揀giản 。 猶do 是thị 分phần/phân 限hạn 。 豈khởi 為vi 至chí 大đại 。 今kim 以dĩ 圓viên 覺giác 體thể 無vô 邊biên 涯nhai 絕tuyệt 諸chư 分phần/phân 量lượng 。 強cường/cưỡng 名danh 大đại 也dã 。 常thường 遍biến 者giả 。 常thường 則tắc 竪thụ 通thông 三tam 世thế 。 遍biến 則tắc 橫hoạnh/hoành 該cai 十thập 方phương 。 竪thụ 者giả 過quá 去khứ 無vô 始thỉ 。 未vị 來lai 無vô 終chung 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 先tiên 之chi 。 唯duy 此thử 先tiên 於ư 諸chư 法pháp 。 故cố 名danh 大đại 也dã 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 所sở 言ngôn 大đại 者giả 。 名danh 之chi 為vi 常thường 。 橫hoạnh/hoành 者giả 十thập 方phương 窮cùng 之chi 無vô 有hữu 涯nhai 畔bạn 。 涅Niết 槃Bàn 又hựu 云vân 。 所sở 言ngôn 大đại 者giả 。 其kỳ 性tánh 廣quảng 博bác 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 方phương 者giả 就tựu 法pháp 得đắc 名danh 。 軌quỹ 持trì 為vi 義nghĩa 。 軌quỹ 生sanh 物vật 解giải 。 任nhậm 持trì 自tự 性tánh 。 持trì 自tự 性tánh 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 本bổn 覺giác 。 雖tuy 流lưu 浪lãng 六lục 道đạo 。 受thọ 種chủng 種chủng 身thân 。 而nhi 此thử 覺giác 性tánh 不bất 曾tằng 失thất 滅diệt 。 生sanh 解giải 者giả 。 眾chúng 生sanh 悟ngộ 入nhập 知tri 見kiến 。 雖tuy 因nhân 善thiện 友hữu 開khai 示thị 。 然nhiên 其kỳ 智trí 解giải 從tùng 覺giác 性tánh 生sanh 。 如như 水thủy 土thổ/độ 之chi 潤nhuận 生sanh 穀cốc 等đẳng 牙nha 。 牙nha 從tùng 種chủng 生sanh 不bất 從tùng 水thủy 土thổ/độ 。 故cố 文văn 云vân 。 圓viên 覺giác 流lưu 出xuất 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 及cập 波Ba 羅La 蜜Mật 。 教giáo 授thọ 菩Bồ 薩Tát 。 廣quảng 者giả 從tùng 用dụng 得đắc 名danh 。 廣quảng 多đa 廣quảng 博bác 為vi 義nghĩa 。 廣quảng 多đa 者giả 。 此thử 圓viên 覺giác 性tánh 。 本bổn 有hữu 過quá 塵trần 沙sa 之chi 妙diệu 用dụng 。 潛tiềm 興hưng 密mật 應ưng 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 。 廣quảng 博bác 者giả 。 此thử 無vô 盡tận 之chi 用dụng 一nhất 一nhất 同đồng 於ư 覺giác 性tánh 。 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。 無vô 有hữu 分phần/phân 限hạn 。 故cố 文văn 云vân 。 覺giác 性tánh 遍biến 滿mãn 。 圓viên 無vô 際tế 故cố 。 當đương 知tri 六lục 根căn 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 圓viên 覺giác 者giả 直trực 指chỉ 法pháp 體thể 。 若nhược 不bất 克khắc 體thể 標tiêu 指chỉ 。 則tắc 不bất 知tri 向hướng 來lai 說thuyết 何hà 法pháp 大đại 說thuyết 何hà 法pháp 廣quảng 。 圓viên 者giả 。 滿mãn 足túc 周chu 備bị 。 此thử 外ngoại 更cánh 無vô 一nhất 法pháp 。 覺giác 者giả 。 虛hư 明minh 靈linh 照chiếu 無vô 諸chư 分phân 別biệt 念niệm 想tưởng 。 故cố 論luận 云vân 。 所sở 言ngôn 覺giác 義nghĩa 者giả 。 謂vị 心tâm 體thể 離ly 念niệm 。 離ly 念niệm 相tương/tướng 者giả 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 依y 此thử 法Pháp 身thân 說thuyết 名danh 本bổn 覺giác 。 釋thích 曰viết 。 此thử 是thị 釋thích 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 本bổn 覺giác 之chi 文văn 也dã 。 故cố 知tri 此thử 覺giác 非phi 離ly 凡phàm 局cục 聖thánh 。 非phi 離ly 境cảnh 局cục 心tâm 。 心tâm 境cảnh 凡phàm 聖thánh 本bổn 空không 唯duy 是thị 靈linh 覺giác 。 故cố 言ngôn 圓viên 也dã 下hạ 文văn 說thuyết 。 涅Niết 槃Bàn 昨tạc 夢mộng 世thế 界giới 空không 華hoa 。 眾chúng 生sanh 本bổn 成thành 佛Phật 道Đạo 。 又hựu 云vân 。 一nhất 切thiết 覺giác 故cố 。 又hựu 云vân 。 幻huyễn 滅diệt 覺giác 圓viên 滿mãn 。 或hoặc 唯duy 覺giác 之chi 一nhất 字tự 是thị 法pháp 。 餘dư 四tứ 皆giai 義nghĩa 。 意ý 言ngôn 。 此thử 覺giác 有hữu 廣quảng 大đại 義nghĩa 。 有hữu 方phương 圓viên 義nghĩa 。 謂vị 體thể 大đại 而nhi 用dụng 廣quảng 。 理lý 方phương 而nhi 義nghĩa 圓viên 。 方phương 是thị 正chánh 直trực 不bất 偏thiên 不bất 邪tà 。 圓viên 是thị 滿mãn 足túc 無vô 虧khuy 無vô 缺khuyết 亦diệc 可khả 大đại 。 方phương 是thị 體thể 廣quảng 圓viên 是thị 用dụng 。 謂vị 體thể 大đại 而nhi 方phương 正chánh 不bất 偏thiên 。 用dụng 廣quảng 而nhi 圓viên 滿mãn 無vô 缺khuyết 。 故cố 復phục 以dĩ 方phương 連liên 大đại 。 以dĩ 圓viên 連liên 廣quảng 。 又hựu 上thượng 三tam 字tự 是thị 別biệt 。 圓viên 字tự 是thị 總tổng 意ý 明minh 。 此thử 覺giác 具cụ 足túc 三tam 大đại 之chi 德đức 。 故cố 名danh 圓viên 也dã 。 是thị 則tắc 總tổng 別biệt 之chi 德đức 具cụ 彰chương 。 法pháp 義nghĩa 之chi 門môn 雙song 指chỉ 。 故cố 名danh 大đại 方Phương 廣Quảng 圓viên 覺giác 。 後hậu 能năng 詮thuyên 修tu 多đa 羅la 三tam 字tự 總tổng 指chỉ 諸chư 經kinh 。 了liễu 義nghĩa 二nhị 字tự 歎thán 此thử 一nhất 部bộ 是thị 諸chư 經kinh 決quyết 了liễu 之chi 義nghĩa 也dã 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 是thị 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 清thanh 淨tịnh 眼nhãn 目mục 。 經kinh 之chi 一nhất 字tự 正chánh 是thị 此thử 典điển 。 修tu 多đa 羅la 者giả 。 此thử 云vân 契Khế 經Kinh 。 契khế 謂vị 契khế 理lý 契khế 機cơ 。 經kinh 謂vị 貫quán 穿xuyên 攝nhiếp 化hóa 。 謂vị 貫quán 穿xuyên 所sở 應ưng 知tri 義nghĩa 。 攝nhiếp 持trì 所sở 化hóa 生sanh 故cố 。 了liễu 義nghĩa 者giả 。 決quyết 擇trạch 究cứu 竟cánh 顯hiển 了liễu 之chi 說thuyết 。 非phi 覆phú 相tương/tướng 密mật 意ý 含hàm 隱ẩn 之chi 譚đàm 。 然nhiên 諸chư 經kinh 中trung 何hà 者giả 了liễu 義nghĩa 。 何hà 者giả 不bất 了liễu 。 清thanh 涼lương 大đại 師sư 答đáp 順thuận 宗tông 皇hoàng 帝đế 所sở 問vấn 諸chư 經kinh 了liễu 義nghĩa 云vân 。 佛Phật 一nhất 代đại 教giáo 。 若nhược 約ước 本bổn 為vi 一nhất 事sự 。 則tắc 八bát 萬vạn 度độ 門môn 莫mạc 非phi 了liễu 義nghĩa 。 若nhược 圓viên 器khí 受thọ 法pháp 無vô 法pháp 不bất 圓viên 。 得đắc 之chi 由do 人nhân 亦diệc 皆giai 為vi 了liễu 義nghĩa 。 此thử 二nhị 不bất 足túc 簡giản 別biệt 。 今kim 約ước 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 則tắc 有hữu 了liễu 不bất 了liễu 。 故cố 淨tịnh 名danh 涅Niết 槃Bàn 寶bảo 積tích 等đẳng 經kinh 皆giai 云vân 。 依y 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。 不bất 依y 不bất 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。 不bất 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。 謂vị 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 。 了liễu 義nghĩa 經kinh 者giả 。 謂vị 大Đại 乘Thừa 教giáo 。 大Đại 乘Thừa 復phục 有hữu 了liễu 不bất 了liễu 。 謂vị 有hữu 大Đại 乘Thừa 。 雖tuy 六Lục 度Độ 悲bi 智trí 兼kiêm 修tu 。 而nhi 定định 說thuyết 三tam 乘thừa 不bất 一nhất 。 亦diệc 非phi 了liễu 義nghĩa 。 若nhược 有hữu 會hội 歸quy 一nhất 極cực 。 以dĩ 玄huyền 鑪lư 陶đào 於ư 群quần 像tượng 。 智trí 海hải 總tổng 乎hồ 萬vạn 流lưu 。 無vô 二nhị 無vô 三tam 。 無vô 不bất 成thành 佛Phật 。 中trung 道Đạo 理lý 觀quán 不bất 共cộng 二Nhị 乘Thừa 。 方phương 為vi 了liễu 義nghĩa 。 又hựu 大đại 寶bảo 積tích 經Kinh 云vân 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 何hà 等đẳng 經kinh 中trung 名danh 為vi 了liễu 義nghĩa 。 何hà 等đẳng 經kinh 中trung 名danh 不bất 了liễu 義nghĩa 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 若nhược 諸chư 經kinh 中trung 宣tuyên 說thuyết 世thế 俗tục 名danh 不bất 了liễu 義nghĩa 。 宣tuyên 說thuyết 勝thắng 義nghĩa 名danh 為vi 了liễu 義nghĩa 。 宣tuyên 說thuyết 作tác 業nghiệp 煩phiền 惱não 名danh 不bất 了liễu 義nghĩa 。 宣tuyên 說thuyết 煩phiền 惱não 業nghiệp 盡tận 名danh 為vi 了liễu 義nghĩa 。 宣tuyên 說thuyết 厭yếm 離ly 生sanh 死tử 。 趣thú 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 不bất 了liễu 義nghĩa 。 宣tuyên 說thuyết 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 名danh 為vi 了liễu 義nghĩa 。 宣tuyên 說thuyết 種chủng 種chủng 。 文văn 句cú 差sai 別biệt 。 名danh 不bất 了liễu 義nghĩa 。 宣tuyên 說thuyết 甚thậm 深thâm 。 難nan 見kiến 難nan 覺giác 。 名danh 為vi 了liễu 義nghĩa 。 釋thích 曰viết 。 據cứ 上thượng 說thuyết 了liễu 義nghĩa 行hành 相tương/tướng 。 皆giai 與dữ 圓viên 覺giác 相tương/tướng 。 當đương 佛Phật 自tự 料liệu 簡giản 固cố 應ưng 無vô 惑hoặc 。 經kinh 者giả 契Khế 經Kinh 。 亦diệc 如như 上thượng 釋thích 。 逐trục 便tiện 從tùng 簡giản 。 又hựu 略lược 契khế 字tự 。 問vấn 修tu 多đa 羅la 與dữ 經kinh 但đãn 唐đường 梵Phạm 之chi 文văn 異dị 。 今kim 雙song 置trí 題đề 目mục 。 豈khởi 非phi 繁phồn 重trọng/trùng 。 答đáp 上thượng 則tắc 總tổng 指chỉ 諸chư 部bộ 。 此thử 則tắc 唯duy 目mục 當đương 經kinh 。 對đối 總tổng 歎thán 別biệt 。 故cố 非phi 重trọng/trùng 也dã 。 亦diệc 如như 大đại 方Phương 等Đẳng 修tu 多đa 羅la 王vương 經kinh 。 豈khởi 不bất 亦diệc 修tu 多đa 羅la 王vương 四tứ 字tự 是thị 總tổng 指chỉ 諸chư 部bộ 以dĩ 歎thán 其kỳ 經kinh 耶da 。


罽kế 賓tân 沙Sa 門Môn 佛Phật 陀Đà 多đa 羅la 譯dịch 。 開khai 元nguyên 釋thích 教giáo 目mục 錄lục 云vân 。 沙Sa 門Môn 佛Phật 陀Đà 多đa 羅la 唐đường 言ngôn 覺giác 救cứu 。 北bắc 印ấn 度độ 罽kế 賓tân 人nhân 也dã 。 於ư 東đông 都đô 白bạch 馬mã 寺tự 。 譯dịch 圓viên 覺giác 經kinh 一nhất 部bộ 。 不bất 載tái 年niên 月nguyệt 。 續tục 古cổ 今kim 譯dịch 經kinh 圖đồ 紀kỷ 。 及cập 貞trinh 元nguyên 目mục 錄lục 亦diệc 同đồng 。 北bắc 都đô 藏tạng 海hải 寺tự 道đạo 詮thuyên 法Pháp 師sư 疏sớ/sơ 。 又hựu 云vân 。 羯yết 濕thấp 彌di 羅la 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 佛Phật 陀Đà 多đa 羅la 。 以dĩ 長trường 壽thọ 二nhị 年niên 龍long 集tập 癸quý 巳tị 。 持trì 於ư 梵Phạm 本bổn 方phương 至chí 神thần 都đô 。 於ư 白bạch 馬mã 寺tự 傳truyền 譯dịch 兩lưỡng 卷quyển 。 總tổng 二nhị 十thập 八bát 紙chỉ 。 其kỳ 度độ 語ngữ 筆bút 授thọ 證chứng 義nghĩa 潤nhuận 文văn 諸chư 德đức 具cụ 如như 別biệt 錄lục 。 此thử 下hạ 正chánh 釋thích 經kinh 文văn 。 總tổng 分phần/phân 三tam 分phần/phân 。 謂vị 序tự 正chánh 流lưu 通thông 。 序tự 中trung 證chứng 信tín 便tiện 是thị 發phát 起khởi 。 謂vị 佛Phật 入nhập 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 與dữ 一nhất 切thiết 佛Phật 同đồng 住trụ 眾chúng 生sanh 清thanh 淨tịnh 覺giác 地địa 。 現hiện 諸chư 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 主chủ 伴bạn 皆giai 入nhập 三tam 昧muội 。 同đồng 一nhất 佛Phật 境cảnh 。 以dĩ 表biểu 因nhân 果quả 無vô 異dị 凡phàm 聖thánh 同đồng 源nguyên 。 顯hiển 發phát 此thử 經Kinh 旨chỉ 趣thú 如như 是thị 。 然nhiên 證chứng 信tín 序tự 諸chư 經kinh 皆giai 同đồng 。 是thị 阿A 難Nan 請thỉnh 問vấn 佛Phật 令linh 置trí 之chi 。 亦diệc 為vi 斷đoạn 疑nghi 息tức 諍tranh 及cập 異dị 邪tà 故cố 。 然nhiên 雖tuy 具cụ 六lục 成thành 就tựu 。 今kim 隨tùy 文văn 便tiện 均quân 於ư 廣quảng 略lược 。 總tổng 分phân 為vi 三tam 。 一nhất 信tín 聞văn 時thời 主chủ 。 二nhị 說thuyết 處xứ 依y 真chân 。 三tam 同đồng 體thể 法pháp 眾chúng 。 今kim 初sơ 信tín 聞văn 時thời 主chủ 。


如như 是thị 。 且thả 兼kiêm 我ngã 聞văn 合hợp 釋thích 。 即tức 指chỉ 法pháp 之chi 辭từ 也dã 。 如như 是thị 之chi 法Pháp 。 我ngã 從tùng 佛Phật 聞văn 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 謂vị 結kết 集tập 時thời 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 眾chúng 咸hàm 共cộng 請thỉnh 言ngôn 。 如như 汝nhữ 所sở 聞văn 。 當đương 如như 是thị 說thuyết 。 傳truyền 法pháp 菩Bồ 薩Tát 便tiện 許hứa 可khả 彼bỉ 言ngôn 。 如như 是thị 當đương 說thuyết 。 如như 我ngã 所sở 聞văn 。 釋thích 曰viết 。 以dĩ 佛Phật 地địa 經kinh 在tại 淨tịnh 土độ 說thuyết 故cố 。 論luận 釋thích 結kết 集tập 者giả 云vân 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 纂toản 靈linh 記ký 云vân 。 摩ma 訶ha 衍diễn 藏tạng 。 是thị 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 與dữ 阿A 難Nan 海hải 。 於ư 鐵Thiết 圍Vi 山Sơn 間gian 結kết 集tập 故cố 。 離ly 釋thích 如như 是thị 者giả 。 信tín 成thành 就tựu 也dã 。 智trí 論luận 云vân 。 佛Phật 法Pháp 大đại 海hải 。 信tín 為vi 能năng 入nhập 智trí 為vi 能năng 度độ 。 信tín 者giả 言ngôn 是thị 事sự 如như 是thị 。 不bất 信tín 者giả 言ngôn 是thị 事sự 不bất 如như 是thị 。 故cố 肇triệu 公công 云vân 。 信tín 順thuận 之chi 辭từ 也dã 。 信tín 則tắc 所sở 言ngôn 之chi 理lý 順thuận 。 順thuận 則tắc 師sư 資tư 之chi 道đạo 成thành 。 又hựu 聖thánh 人nhân 說thuyết 法Pháp 但đãn 為vi 顯hiển 如như 。 唯duy 如như 為vi 是thị 。 故cố 稱xưng 如như 是thị 。 又hựu 真chân 不bất 違vi 俗tục 名danh 如như 。 俗tục 順thuận 於ư 真chân 為vi 是thị 。 又hựu 如như 者giả 當đương 理lý 之chi 言ngôn 。 是thị 者giả 無vô 非phi 之chi 稱xưng 。 又hựu 有hữu 無vô 不bất 二nhị 為vi 如như 。 如như 非phi 有hữu 無vô 為vi 是thị 。 若nhược 唯duy 就tựu 當đương 經kinh 說thuyết 者giả 。 凡phàm 聖thánh 因nhân 果quả 不bất 異dị 圓viên 覺giác 名danh 如như 。 唯duy 此thử 因nhân 果quả 方phương 離ly 過quá 非phi 為vi 是thị 。


我ngã 聞văn 。 聞văn 成thành 就tựu 也dã 。 我ngã 即tức 文Văn 殊Thù 及cập 阿A 難Nan 海hải 。 五ngũ 蘊uẩn 假giả 者giả 。 云vân 何hà 稱xưng 我ngã 。 我ngã 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 凡phàm 夫phu 遍biến 計kế 。 二nhị 外ngoại 道đạo 宗tông 計kế 。 三tam 諸chư 聖thánh 隨tùy 世thế 假giả 分phần/phân 賓tân 主chủ 。 四tứ 法Pháp 身thân 真chân 我ngã 。 今kim 是thị 後hậu 二nhị 。 故cố 無vô 過quá 也dã 。 聞văn 謂vị 耳nhĩ 根căn 發phát 識thức 。 雖tuy 因nhân 耳nhĩ 處xứ 。 廢phế 別biệt 從tùng 總tổng 故cố 稱xưng 我ngã 聞văn 。 非phi 邪tà 慢mạn 心tâm 。 而nhi 有hữu 所sở 說thuyết 。 若nhược 無vô 相tướng 宗tông 。 我ngã 既ký 無vô 我ngã 聞văn 亦diệc 無vô 聞văn 。 從tùng 緣duyên 空không 故cố 。 不bất 壞hoại 假giả 名danh 即tức 不bất 聞văn 聞văn 爾nhĩ 。 若nhược 約ước 法pháp 性tánh 。 此thử 經Kinh 旨chỉ 趣thú 傳truyền 法pháp 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 我ngã 無vô 我ngã 不bất 二nhị 之chi 真chân 我ngã 根căn 境cảnh 非phi 一nhất 異dị 之chi 妙diệu 。 耳nhĩ 聞văn 真chân 俗tục 無vô 礙ngại 之chi 法Pháp 門môn 也dã 。


一nhất 時thời 。


時thời 成thành 就tựu 也dã 。 師sư 資tư 合hợp 會hội 說thuyết 聽thính 究cứu 竟cánh 。 總tổng 言ngôn 一nhất 時thời 。 一nhất 時thời 者giả 。 簡giản 異dị 餘dư 時thời 。


時thời 者giả 隨tùy 世thế 假giả 立lập 。 如Như 來Lai 說thuyết 經Kinh 時thời 有hữu 無vô 量lượng 。 不bất 能năng 別biệt 舉cử 。 一nhất 言ngôn 略lược 周chu 故cố 但đãn 云vân 一nhất 時thời 。 如như 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 一nhất 時thời 佛Phật 在tại 。 恆Hằng 河Hà 岸ngạn 等đẳng 。 又hựu 諸chư 方phương 時thời 分phần/phân 延diên 促xúc 不bất 同đồng 。 故cố 但đãn 言ngôn 一nhất 時thời 。 若nhược 約ước 當đương 宗tông 。 即tức 說thuyết 聽thính 之chi 時thời 。 心tâm 境cảnh 泯mẫn 理lý 。 智trí 融dung 凡phàm 聖thánh 。 如như 本bổn 始thỉ 會hội 。 此thử 諸chư 二nhị 法pháp 皆giai 一nhất 之chi 時thời 。


婆bà 伽già 婆bà 。 主chủ 成thành 就tựu 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 能năng 破phá 煩phiền 惱não 。 名danh 娑sa 伽già 婆bà 。 即tức 當đương 斷đoạn 德đức 。 以dĩ 顯hiển 法Pháp 身thân 。 淨tịnh 土độ 說thuyết 經Kinh 法pháp 報báo 不bất 分phân 非phi 應ứng 化hóa 矣hĩ 。 故cố 佛Phật 地địa 經Kinh 云vân 。 是thị 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 最tối 淨tịnh 淨tịnh 覺giác 。 極cực 於ư 法Pháp 界Giới 。 盡tận 於ư 虛hư 空không 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 若nhược 約ước 諸chư 經kinh 。 多đa 是thị 佛Phật 字tự 翻phiên 云vân 覺giác 者giả 。 謂vị 心tâm 體thể 離ly 念niệm 。 覺giác 了liễu 真chân 妄vọng 性tánh 相tướng 故cố 。 覺giác 具cụ 三tam 義nghĩa 。 謂vị 自tự 覺giác 覺giác 他tha 覺giác 滿mãn 。 若nhược 約ước 佛Phật 地địa 論luận 。 則tắc 具cụ 十thập 義nghĩa 。 謂vị 具cụ 二nhị 智trí 離ly 二nhị 障chướng 。 於ư 一nhất 切thiết 性tánh 相tướng 能năng 自tự 開khai 覺giác 。 亦diệc 能năng 開khai 覺giác 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 如như 睡thụy 夢mộng 覺giác 。 如như 蓮liên 華hoa 開khai 。 故cố 名danh 為vi 佛Phật 。 若nhược 依y 華hoa 嚴nghiêm 則tắc 說thuyết 十thập 佛Phật 。 謂vị 成thành 正chánh 覺giác 佛Phật 。 願nguyện 佛Phật 。 業nghiệp 報báo 佛Phật 。 住trụ 持trì 佛Phật 。 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 。 法Pháp 界Giới 佛Phật 。 心tâm 佛Phật 。 三tam 昧muội 佛Phật 。 本bổn 性tánh 佛Phật 。 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 。 若nhược 出xuất 其kỳ 體thể 即tức 圓viên 覺giác 也dã 。 如như 題đề 中trung 釋thích 二nhị 說thuyết 處xứ 。 依y 真chân 者giả 。 處xử 成thành 就tựu 也dã 。 謂vị 佛Phật 入nhập 法pháp 性tánh 源nguyên 。 現hiện 無vô 邊biên 無vô 礙ngại 剎sát 土độ 。 亦diệc 不bất 定định 分phần/phân 自tự 他tha 受thọ 用dụng 。 故cố 曰viết 依y 真chân 。 然nhiên 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 在tại 淨tịnh 土độ 中trung 說thuyết 者giả 。 今kim 略lược 舉cử 十thập 以dĩ 為vi 其kỳ 例lệ 。 謂vị 深thâm 密mật 經Kinh 法Pháp 集tập 經kinh 。 稱xưng 讚tán 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 密mật 嚴nghiêm 經kinh 。 心tâm 印ấn 經kinh 。 興hưng 顯hiển 經kinh 。 大đại 毘tỳ 盧lô 經kinh 。 入nhập 印ấn 法Pháp 門môn 經kinh 。 虛Hư 空Không 藏Tạng 經kinh 。 佛Phật 地địa 經Kinh 云vân 。 如như 是thị 我ngã 聞văn 。


一nhất 時thời 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 住trụ 最tối 勝thắng 光quang 曜diệu 。 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 普phổ 照chiếu 無vô 邊biên 世thế 界giới 。 周chu 圓viên 無vô 際tế 。 超siêu 過quá 三tam 界giới 。 所sở 行hành 之chi 處xứ 。 彼bỉ 論luận 釋thích 云vân 。 此thử 土thổ/độ 受thọ 用dụng 土thổ/độ 攝nhiếp 。 說thuyết 此thử 經Kinh 佛Phật 是thị 受thọ 用dụng 身thân 。 此thử 淨tịnh 土độ 量lượng 無vô 邊biên 際tế 故cố 若nhược 爾nhĩ 。 此thử 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 應ưng 見kiến 聞văn 。 何hà 故cố 於ư 此thử 化hóa 土thổ/độ 中trung 結kết 集tập 流lưu 布bố 。 論luận 自tự 答đáp 云vân 。 佛Phật 為vi 地địa 上thượng 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 令linh 傳truyền 法pháp 者giả 結kết 集tập 流lưu 通thông 又hựu 云vân 。 說thuyết 此thử 經Kinh 時thời 。 地địa 前tiền 大đại 眾chúng 。 見kiến 變biến 化hóa 身thân 居cư 此thử 穢uế 土thổ/độ 。 為vì 其kỳ 說thuyết 法Pháp 。 地địa 上thượng 大đại 眾chúng 。 見kiến 受thọ 用dụng 身thân 居cư 佛Phật 淨tịnh 土độ 。 為vì 其kỳ 說thuyết 法Pháp 。 所sở 聞văn 雖tuy 同đồng 所sở 見kiến 各các 別biệt 。 而nhi 傳truyền 法pháp 者giả 。 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 聞văn 勝thắng 希hy 願nguyện 證chứng 佛Phật 功công 德đức 。 故cố 就tựu 勝thắng 者giả 所sở 見kiến 結kết 集tập 。 言ngôn 婆bà 伽già 梵Phạm 住trụ 最tối 勝thắng 等đẳng 。 文văn 中trung 二nhị 。 初sơ 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 真chân 。 後hậu 稱xưng 真chân 現hiện 土thổ/độ 。 初sơ 中trung 三tam 。 一nhất 標tiêu 入nhập 智trí 用dụng 之chi 源nguyên 。 二nhị 明minh 與dữ 凡phàm 聖thánh 同đồng 體thể 。 三tam 總tổng 彰chương 稱xưng 體thể 圓viên 遍biến 。 今kim 初sơ 標tiêu 入nhập 智trí 用dụng 之chi 源nguyên 。


入nhập 於ư 神thần 通thông 。 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 藏tạng 即tức 寶bảo 性tánh 法Pháp 界Giới 藏tạng 。 起khởi 信tín 心tâm 真Chân 如Như 。 是thị 諸chư 佛Phật 眾chúng 生sanh 之chi 本bổn 源nguyên 。 神thần 通thông 光quang 明minh 之chi 性tánh 體thể 。 塵trần 沙sa 德đức 用dụng 並tịnh 蘊uẩn 其kỳ 中trung 。 百bách 千thiên 通thông 光quang 皆giai 從tùng 斯tư 起khởi 。 故cố 云vân 藏tạng 也dã 。 亦diệc 名danh 法pháp 性tánh 。 土thổ/độ 亦diệc 名danh 常Thường 寂Tịch 光Quang 土thổ/độ 。 息tức 諸chư 分phân 別biệt 。 智trí 與dữ 理lý 冥minh 名danh 為vi 入nhập 矣hĩ 。 然nhiên 諸chư 佛Phật 有hữu 常thường 光quang 放phóng 光quang 。 若nhược 約ước 常thường 光quang 光quang 即tức 是thị 藏tạng 。 謂vị 心tâm 性tánh 本bổn 明minh 。 迷mê 之chi 似tự 闇ám 。 妄vọng 想tưởng 既ký 盡tận 顯hiển 煥hoán 無vô 涯nhai 。 故cố 論luận 云vân 。 心tâm 性tánh 不bất 起khởi 即tức 是thị 大đại 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 。 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 若nhược 約ước 所sở 放phóng 光quang 及cập 所sở 起khởi 通thông 。 即tức 神thần 通thông 光quang 明minh 之chi 藏tạng 。


三tam 昧muội 正chánh 受thọ 。 唐đường 梵Phạm 雙song 彰chương 也dã 。 安an 住trụ 藏tạng 中trung 不bất 受thọ 諸chư 受thọ 名danh 為vi 正chánh 受thọ 。 又hựu 三tam 昧muội 此thử 云vân 正chánh 思tư 。 謂vị 在tại 定định 時thời 。 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 審thẩm 正chánh 思tư 察sát 故cố 。 二nhị 明minh 與dữ 凡phàm 聖thánh 同đồng 體thể 者giả 。 既ký 入nhập 其kỳ 源nguyên 即tức 同đồng 其kỳ 體thể 。 故cố 論luận 云vân 。 無vô 漏lậu 無vô 明minh 種chủng 種chủng 業nghiệp 幻huyễn 。 皆giai 同đồng 真Chân 如Như 性tánh 相tướng 。 華hoa 嚴nghiêm 亦diệc 云vân 。 心tâm 佛Phật 及cập 眾chúng 生sanh 。 是thị 三tam 無vô 差sai 別biệt 。 文văn 中trung 二nhị 。 初sơ 明minh 聖thánh 同đồng 。


一nhất 切thiết 。 十thập 方phương 三tam 世thế 。


如Như 來Lai 。 本bổn 覺giác 名danh 如như 始thỉ 覺giác 名danh 來lai 。 始thỉ 本bổn 不bất 二nhị 。 名danh 曰viết 如Như 來Lai 。 是thị 則tắc 眾chúng 生sanh 。 有hữu 本bổn 無vô 始thỉ 。 是thị 如như 不bất 來lai 。


光quang 嚴nghiêm 。 重trùng 重trùng 交giao 光quang 照chiếu 曜diệu 炳bỉnh 著trước 。


住trụ 。 安an 住trụ 永vĩnh 絕tuyệt 攀phàn 緣duyên 。


持trì 。 任nhậm 持trì 不bất 失thất 不bất 壞hoại 。 後hậu 明minh 凡phàm 同đồng 。


是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 地địa 。 迷mê 真chân 起khởi 妄vọng 妄vọng 見kiến 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 體thể 元nguyên 空không 。 全toàn 是thị 本bổn 覺giác 。 心tâm 地địa 妄vọng 不bất 能năng 染nhiễm 故cố 云vân 清thanh 淨tịnh 。 故cố 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 常thường 住trụ 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 然nhiên 聖thánh 證chứng 此thử 境cảnh 。 直trực 曰viết 住trụ 持trì 。 凡phàm 不bất 知tri 同đồng 但đãn 指chỉ 覺giác 地địa 。 三tam 總tổng 彰chương 稱xưng 體thể 圓viên 遍biến 。


身thân 心tâm 寂tịch 滅diệt 。 平bình 等đẳng 本bổn 際tế 。 凡phàm 聖thánh 身thân 心tâm 取thủ 相tương 似tự 異dị 。 相tương/tướng 皆giai 虛hư 妄vọng 當đương 體thể 寂tịch 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 故cố 平bình 等đẳng 皆giai 同đồng 一nhất 際tế 。 即tức 圓viên 覺giác 本bổn 際tế 。


圓viên 滿mãn 十thập 方phương 。 既ký 與dữ 覺giác 體thể 無vô 異dị 故cố 。 隨tùy 體thể 圓viên 滿mãn 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。


不bất 二nhị 隨tùy 順thuận 。 隨tùy 順thuận 不bất 二nhị 也dã 。 西tây 域vực 語ngữ 倒đảo 。 譯dịch 者giả 迴hồi 文văn 不bất 盡tận 故cố 也dã 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 為vi 二nhị 。 凡phàm 夫phu 順thuận 生sanh 死tử 。 二Nhị 乘Thừa 趣thú 涅Niết 槃Bàn 今kim 皆giai 不bất 住trụ 故cố 云vân 隨tùy 順thuận 。 又hựu 依y 報báo 則tắc 淨tịnh 穢uế 不bất 二nhị 。 正chánh 報báo 則tắc 生sanh 佛Phật 不bất 二nhị 。 克khắc 體thể 則tắc 身thân 心tâm 不bất 二nhị 。 通thông 該cai 則tắc 自tự 他tha 不bất 二nhị 。 與dữ 此thử 相tương 應ứng 是thị 隨tùy 順thuận 矣hĩ 。 二nhị 稱xưng 真chân 現hiện 土thổ/độ 。


於ư 不bất 二nhị 境cảnh 。 佛Phật 無vô 現hiện 土thổ/độ 之chi 念niệm 。 如như 明minh 鏡kính 無vô 心tâm 。


現hiện 諸chư 淨tịnh 土độ 。 無vô 念niệm 而nhi 應ưng 緣duyên 。 如như 明minh 鏡kính 無vô 心tâm 而nhi 現hiện 像tượng 。 故cố 肇triệu 公công 云vân 。 淨tịnh 土độ 穢uế 土thổ/độ 益ích 隨tùy 眾chúng 生sanh 之chi 所sở 宜nghi 。 淨tịnh 者giả 示thị 之chi 以dĩ 寶bảo 玉ngọc 。 穢uế 者giả 示thị 之chi 以dĩ 瓦ngõa 礫lịch 。 美mỹ 惡ác 自tự 彼bỉ 於ư 我ngã 無vô 定định 。 無vô 定định 之chi 土thổ/độ 乃nãi 名danh 淨tịnh 土độ 。 隨tùy 類loại 普phổ 應ưng 。 故cố 云vân 諸chư 也dã 。 然nhiên 土thổ/độ 雖tuy 多đa 種chủng 不bất 出xuất 其kỳ 三tam 。 一nhất 法pháp 性tánh 。 二nhị 受thọ 用dụng 。 三tam 變biến 化hóa 。 若nhược 開khai 受thọ 用dụng 自tự 他tha 即tức 成thành 四tứ 土thổ/độ 。 統thống 唯duy 二nhị 種chủng 。 謂vị 淨tịnh 及cập 穢uế 。 或hoặc 性tánh 及cập 相tương/tướng 。 然nhiên 此thử 二nhị 種chủng 。 一nhất 質chất 不bất 成thành 淨tịnh 穢uế 虧khuy 盈doanh 。 異dị 質chất 不bất 成thành 一nhất 理lý 齊tề 平bình 。 有hữu 質chất 不bất 成thành 搜sưu 原nguyên 則tắc 冥minh 。 無vô 質chất 不bất 成thành 緣duyên 起khởi 萬vạn 形hình 故cố 。 形hình 奪đoạt 圓viên 融dung 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 前tiền 凡phàm 聖thánh 一nhất 體thể 者giả 。 從tùng 自tự 受thọ 用dụng 入nhập 法pháp 性tánh 土thổ/độ 。 此thử 應ưng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 即tức 從tùng 法pháp 性tánh 現hiện 他tha 受thọ 用dụng 。 故cố 次thứ 云vân 。 與dữ 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 至chí 同đồng 住trụ 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 會hội 。 三tam 同đồng 體thể 法pháp 眾chúng 文văn 三tam 。 二nhị 總tổng 標tiêu 。


與dữ (# 并tinh 及cập )# 大đại 。 登đăng 地địa 已dĩ 上thượng 。


菩bồ 。 菩Bồ 提Đề 此thử 云vân 覺giác 。 即tức 所sở 求cầu 佛Phật 果Quả 。


薩tát 。 薩tát 埵đóa 此thử 云vân 有hữu 情tình 。 即tức 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 又hựu 此thử 人nhân 有hữu 了liễu 悟ngộ 之chi 覺giác 。 餘dư 緣duyên 慮lự 之chi 情tình 。 又hựu 此thử 是thị 求cầu 菩Bồ 提Đề 之chi 有hữu 情tình 也dã 。


摩ma 訶ha 薩tát 。 摩ma 訶ha 大đại 也dã 。 謂vị 此thử 有hữu 情tình 信tín 大đại 法pháp 解giải 大đại 義nghĩa 發phát 大đại 心tâm 趣thú 大đại 果quả 修tu 大đại 行hành 證chứng 大Đại 道Đạo 故cố 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 中trung 地địa 前tiền 云vân 摩ma 訶ha 薩tát 。 然nhiên 今kim 例lệ 者giả 唯duy 是thị 地địa 上thượng 。


十thập 萬vạn 人nhân (# 標tiêu 數số )# 俱câu 。 一nhất 時thời 一nhất 處xứ 一nhất 別biệt 列liệt 。


其kỳ 名danh 曰viết 。 夫phu 聖thánh 人nhân 無vô 名danh 為vi 物vật 立lập 稱xưng 。 多đa 依y 行hành 德đức 。 隨tùy 宜nghi 別biệt 標tiêu 。 標tiêu 立lập 千thiên 差sai 皆giai 有hữu 所sở 表biểu 。 今kim 各các 以dĩ 所sở 論luận 法pháp 義nghĩa 對đối 釋thích 其kỳ 名danh 。 文văn 理lý 昭chiêu 然nhiên 。 非phi 強cường/cưỡng 穿xuyên 鑿tạc 。


文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 云vân 妙diệu 首thủ 。 亦diệc 云vân 妙diệu 吉cát 祥tường 。 表biểu 信tín 解giải 之chi 智trí 故cố 。 亦diệc 云vân 妙diệu 德đức 。 表biểu 證chứng 智trí 故cố 。 文văn 中trung 說thuyết 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 。 究cứu 真chân 妄vọng 以dĩ 成thành 正chánh 解giải 。 成thành 就tựu 信tín 根căn 故cố 。 請thỉnh 問vấn 人nhân 當đương 此thử 菩Bồ 薩Tát 。


普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 略lược 有hữu 三tam 釋thích 。 一nhất 約ước 自tự 體thể 。 體thể 性tánh 周chu 遍biến 曰viết 普phổ 。 隨tùy 緣duyên 成thành 德đức 曰viết 賢hiền 。 二nhị 約ước 諸chư 位vị 。 曲khúc 濟tế 無vô 遺di 曰viết 普phổ 。 隣lân 極cực 亞# 聖thánh 曰viết 賢hiền 。 三tam 約ước 當đương 位vị 德đức 無vô 不bất 周chu 曰viết 普phổ 。 調điều 柔nhu 善thiện 順thuận 曰viết 賢hiền 。 表biểu 於ư 理lý 行hành 。 今kim 此thử 門môn 中trung 依y 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 徵trưng 幻huyễn 法pháp 。 而nhi 明minh 正chánh 行hạnh 。 故cố 當đương 其kỳ 問vấn 行hành 解giải 不bất 二nhị 。 即tức 是thị 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 是thị 為vi 三tam 聖thánh 。 故cố 次thứ 文Văn 殊Thù 。


普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 。 由do 此thử 法Pháp 門môn 令linh 觀quán 身thân 心tâm 無vô 體thể 。 根căn 識thức 塵trần 境cảnh 。 世thế 及cập 出xuất 世thế 。 自tự 身thân 他tha 身thân 。 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 普phổ 同đồng 諸chư 佛Phật 。 觀quán 行hành 成thành 就tựu 頓đốn 見kiến 如như 此thử 境cảnh 界giới 。 是thị 真chân 普phổ 眼nhãn 也dã 。 此thử 含hàm 悲bi 智trí 。 謂vị 普phổ 見kiến 諸chư 法pháp 清thanh 淨tịnh 。 是thị 大đại 智trí 普phổ 眼nhãn 。 普phổ 見kiến 眾chúng 生sanh 成thành 佛Phật 。 是thị 大đại 悲bi 普phổ 眼nhãn 。


金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 喻dụ 為vi 名danh 。 金kim 剛cang 堅kiên 而nhi 復phục 利lợi 。 堅kiên 則tắc 無vô 物vật 可khả 壞hoại 。 利lợi 則tắc 能năng 壞hoại 一nhất 切thiết 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 智trí 亦diệc 爾nhĩ 。 煩phiền 惱não 不bất 能năng 侵xâm 。 外ngoại 魔ma 不bất 能năng 。 動động 堅kiên 也dã 。 能năng 破phá 諸chư 障chướng 斷đoạn 人nhân 疑nghi 惑hoặc 。 利lợi 也dã 。 故cố 起khởi 三tam 重trọng/trùng 甚thậm 深thâm 之chi 難nạn/nan 。 以dĩ 消tiêu 末mạt 世thế 之chi 疑nghi 。 疑nghi 心tâm 既ký 無vô 。 即tức 具cụ 無vô 盡tận 功công 德đức 。 故cố 復phục 云vân 藏tạng 。


彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 云vân 慈Từ 氏Thị 。 慈từ 是thị 其kỳ 姓tánh 氏thị 也dã 。 名danh 阿a 逸dật 多đa 。 此thử 云vân 無vô 勝thắng 。 勝thắng 德đức 過quá 人nhân 故cố 。 今kim 以dĩ 姓tánh 而nhi 呼hô 但đãn 云vân 彌Di 勒Lặc 。 由do 此thử 門môn 深thâm 究cứu 愛ái 根căn 蕩đãng 除trừ 細tế 惑hoặc 。 所sở 以dĩ 五ngũ 代đại 修tu 證chứng 皆giai 屬thuộc 輪luân 迴hồi 。 彌Di 勒Lặc 是thị 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 。 表biểu 除trừ 微vi 細tế 惑hoặc 習tập 即tức 得đắc 正chánh 覺giác 圓viên 明minh 。


清Thanh 淨Tịnh 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 表biểu 在tại 此thử 門môn 修tu 證chứng 地địa 位vị 因nhân 果quả 相tương/tướng 中trung 。 而nhi 智trí 慧tuệ 不bất 住trụ 不bất 著trước 。 虛hư 心tâm 忘vong 相tương/tướng 。 不bất 為vi 行hành 位vị 差sai 別biệt 之chi 相tướng 所sở 染nhiễm 。


威Uy 德Đức 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 觀quán 成thành 就tựu 功công 用dụng 猛mãnh 利lợi 。 邪tà 魔ma 不bất 能năng 嬈nhiễu 。 妄vọng 惑hoặc 不bất 侵xâm 故cố 。


辯Biện 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 逗đậu 於ư 萬vạn 類loại 。 雖tuy 此thử 門môn 統thống 明minh 三tam 觀quán 。 而nhi 隨tùy 機cơ 單đơn 復phục 不bất 同đồng 。 故cố 二nhị 十thập 五ngũ 輪luân 。 各các 皆giai 證chứng 入nhập 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 善thiện 能năng 辯biện 別biệt 隨tùy 類loại 圓viên 音âm 。 故cố 當đương 其kỳ 問vấn 。


淨Tịnh 諸Chư 業Nghiệp 障Chướng 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 切thiết 業nghiệp 障chướng 。 盡tận 依y 四tứ 相tương/tướng 而nhi 生sanh 。 此thử 門môn 問vấn 答đáp 。 除trừ 之chi 諸chư 業nghiệp 。 自tự 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。


普Phổ 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 前tiền 諸chư 過quá 已dĩ 離ly 四tứ 相tương/tướng 又hựu 除trừ 然nhiên 於ư 用dụng 意ý 行hành 心tâm 仍nhưng 餘dư 作tác 止chỉ 任nhậm 滅diệt 之chi 病bệnh 。 覺giác 猶do 未vị 普phổ 。 至chí 此thử 決quyết 擇trạch 四tứ 病bệnh 覺giác 性tánh 無vô 瑕hà 。 普phổ 覺giác 諸chư 病bệnh 故cố 當đương 此thử 矣hĩ 。 若nhược 具cụ 指chỉ 者giả 。 普phổ 覺giác 本bổn 末mạt 。 普phổ 覺giác 麁thô 細tế 。 普phổ 覺giác 淺thiển 深thâm 。


圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 然nhiên 此thử 正chánh 宗tông 中trung 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 與dữ 佛Phật 問vấn 答đáp 。 發phát 揚dương 本bổn 意ý 。 欲dục 顯hiển 圓viên 覺giác 。 但đãn 緣duyên 節tiết 節tiết 過quá 患hoạn 未vị 盡tận 。 義nghĩa 意ý 未vị 圓viên 。 收thu 機cơ 未vị 普phổ 。 故cố 表biểu 法pháp 菩Bồ 薩Tát 未vị 標tiêu 圓viên 覺giác 之chi 名danh 。 今kim 有hữu 三tam 意ý 得đắc 名danh 圓viên 覺giác 。 一nhất 前tiền 雖tuy 病bệnh 盡tận 理lý 圓viên 。 仍nhưng 恐khủng 下hạ 根căn 難nan 入nhập 。 此thử 又hựu 曲khúc 開khai 方phương 便tiện 三tam 期kỳ 道Đạo 場Tràng 。 即tức 上thượng 中trung 下hạ 機cơ 普phổ 歸quy 圓viên 覺giác 。 二nhị 由do 前tiền 節tiết 級cấp 行hành 解giải 已dĩ 圓viên 。 至chí 此thử 名danh 為vi 證chứng 極cực 。 證chứng 極cực 之chi 境cảnh 更cánh 無vô 別biệt 體thể 。 唯duy 是thị 圓viên 覺giác 。 三tam 最tối 初sơ 標tiêu 指chỉ 圓viên 覺giác 為vì 陀đà 羅la 尼ni 門môn 者giả 。 從tùng 本bổn 起khởi 末mạt 。 今kim 顯hiển 義nghĩa 已dĩ 周chu 還hoàn 至chí 圓viên 覺giác 者giả 。 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 。 表biểu 此thử 三tam 意ý 故cố 當đương 此thử 門môn 。


賢hiền 善thiện 首thủ 菩Bồ 薩Tát 。 調điều 柔nhu 善thiện 順thuận 曰viết 賢hiền 。 賢hiền 之chi 與dữ 善thiện 義nghĩa 意ý 無vô 別biệt 。 賢hiền 則tắc 亞# 聖thánh 。 善thiện 則tắc 順thuận 理lý 。 首thủ 是thị 頭đầu 首thủ 。 欲dục 使sử 萬vạn 善thiện 齊tề 興hưng 。 俱câu 順thuận 真chân 理lý 成thành 正chánh 因nhân 位vị 。 亞# 次thứ 聖thánh 果Quả 者giả 必tất 藉tạ 經kinh 教giáo 流lưu 通thông 。 經kinh 教giáo 流lưu 通thông 是thị 賢hiền 善thiện 之chi 首thủ 故cố 。 流lưu 通thông 分phần/phân 中trung 當đương 此thử 菩Bồ 薩Tát 。


等đẳng 。 等đẳng 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 等đẳng 所sở 列liệt 。 二nhị 等đẳng 所sở 餘dư 。


而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 為vi 十thập 萬vạn 之chi 標tiêu 領lãnh 也dã 。 三tam 總tổng 歎thán 。


與dữ 諸chư 眷quyến 屬thuộc 。 稱xưng 性tánh 之chi 眾chúng 必tất 具cụ 主chủ 伴bạn 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 說thuyết 。 此thử 約ước 自tự 他tha 融dung 攝nhiếp 。 若nhược 但đãn 約ước 自tự 心tâm 。 即tức 智Trí 度Độ 為vi 母mẫu 等đẳng 。


皆giai 入nhập 三tam 昧muội 。 由do 入nhập 定định 故cố 得đắc 住trụ 佛Phật 境cảnh 。


同đồng 住trụ 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 會hội 。 當đương 爾nhĩ 之chi 時thời 。 凡phàm 聖thánh 體thể 同đồng 因nhân 果quả 一nhất 相tương/tướng 故cố 。 言ngôn 法Pháp 會hội 者giả 。 法pháp 性tánh 之chi 會hội 。 無vô 我ngã 無vô 人nhân 。 自tự 下hạ 正chánh 宗tông 分phần/phân 中trung 十thập 一nhất 重trùng 問vấn 答đáp 。 束thúc 之chi 為vi 二nhị 。 初sơ 一nhất 問vấn 答đáp 。 令linh 信tín 解giải 真chân 正chánh 成thành 本bổn 起khởi 因nhân 。 後hậu 十thập 問vấn 答đáp 。 令linh 依y 解giải 修tu 行hành 隨tùy 根căn 證chứng 入nhập 。 初sơ 者giả 頓đốn 悟ngộ 本bổn 有hữu 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 本bổn 無vô 無vô 明minh 生sanh 死tử 。 方phương 名danh 真chân 證chứng 信tín 解giải 。 不bất 認nhận 妄vọng 念niệm 不bất 執chấp 異dị 見kiến 故cố 也dã 。 成thành 本bổn 起khởi 因nhân 者giả 。 最tối 初sơ 發phát 起khởi 之chi 因nhân 。 然nhiên 頓đốn 教giáo 因Nhân 地Địa 總tổng 有hữu 三tam 重trọng/trùng 。 初sơ 了liễu 悟ngộ 覺giác 性tánh 次thứ 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 後hậu 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 謂vị 若nhược 不bất 了liễu 。 自tự 心tâm 何hà 知tri 正Chánh 道Đạo 。 故cố 多đa 劫kiếp 修tu 行hành 。 非phi 真chân 菩Bồ 薩Tát 。 次thứ 不bất 發phát 大đại 心tâm 無vô 由do 起khởi 行hành 。 故cố 善thiện 財tài 先tiên 陳trần 已dĩ 發phát 方phương 問vấn 行hành 門môn 。 論luận 中trung 亦diệc 先tiên 問vấn 示thị 二nhị 覺giác 。 次thứ 令linh 發phát 三tam 心tâm 。 後hậu 方phương 修tu 五ngũ 行hành 。 今kim 本bổn 起khởi 因nhân 即tức 初sơ 二nhị 也dã 。 至chí 文văn 當đương 示thị 。 文văn 中trung 四tứ 。 一nhất 申thân 請thỉnh 。 二nhị 讚tán 許hứa 。 三tam 佇trữ 聽thính 。 四tứ 正chánh 說thuyết 。 此thử 四tứ 段đoạn 下hạ 十thập 皆giai 同đồng 。 初sơ 中trung 三tam 。 初sơ 進tiến 問vấn 威uy 儀nghi 。 次thứ 正chánh 陳trần 辭từ 句cú 。 後hậu 三tam 展triển 虔kiền 誠thành 。 下hạ 十thập 初sơ 段đoạn 皆giai 有hữu 此thử 三tam 。 今kim 初sơ 進tiến 問vấn 威uy 儀nghi 。


於ư 是thị 。 指chỉ 住trụ 之chi 辭từ 。


文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 義nghĩa 已dĩ 如như 上thượng 釋thích 。 次thứ 下hạ 皆giai 諮tư 求cầu 法Pháp 要yếu 恭cung 敬kính 之chi 儀nghi 。


在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 與dữ 一nhất 切thiết 凡phàm 聖thánh 同đồng 住trụ 平bình 等đẳng 法Pháp 會hội 。 從tùng 法pháp 空không 之chi 體thể 起khởi 悲bi 濟tế 之chi 用dụng 。


頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 以dĩ 己kỷ 最tối 尊tôn 之chi 頂đảnh 。 禮lễ 佛Phật 最tối 卑ty 之chi 足túc 敬kính 之chi 至chí 也dã 。 敬kính 是thị 意ý 業nghiệp 。 意ý 業nghiệp 無vô 狀trạng 故cố 。 以dĩ 身thân 口khẩu 表biểu 之chi 。 經kinh 標tiêu 白bạch 言ngôn 及cập 下hạ 歎thán 大đại 悲bi 。 即tức 口khẩu 業nghiệp 矣hĩ 。


右hữu 繞nhiễu 。 隨tùy 順thuận 義nghĩa 也dã 。 表biểu 順thuận 覺giác 性tánh 。


三tam 匝táp 。 顯hiển 佛Phật 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 三Tam 身Thân 三tam 德đức 。 表biểu 自tự 願nguyện 滅diệt 三tam 道đạo 等đẳng 。 諸chư 有hữu 三tam 數số 表biểu 義nghĩa 例lệ 知tri 。


長trường 跪quỵ 。 安an 危nguy 不bất 易dị 。


叉xoa 手thủ 。 信tín 解giải 合hợp 體thể 心tâm 境cảnh 交giao 參tham 。


而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 上thượng 皆giai 經kinh 家gia 綴chuế 緝tập 。 次thứ 下hạ 即tức 菩Bồ 薩Tát 正chánh 陳trần 辭từ 句cú 。 文văn 三tam 。 一nhất 問vấn 本bổn 起khởi 之chi 心tâm 。


大đại 悲bi 。 諮tư 求cầu 法Pháp 要yếu 本bổn 為vi 眾chúng 生sanh 。 故cố 偏thiên 舉cử 大đại 悲bi 之chi 德đức 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 云vân 。 云vân 何hà 大đại 悲bi 。 能năng 除trừ 重trọng 擔đảm 示thị 勝thắng 義nghĩa 故cố 。 成thành 就tựu 有hữu 情tình 。 住trụ 法pháp 性tánh 故cố 。


世Thế 尊Tôn 。 第đệ 十thập 號hiệu 也dã 。 具cụ 上thượng 九cửu 號hiệu 為vi 世thế 所sở 尊tôn 。


願nguyện 為vì 此thử 會hội 。 平bình 等đẳng 法Pháp 會hội 。


諸chư 來lai 法Pháp 眾chúng 。 皆giai 稱xưng 法pháp 性tánh 故cố 。


說thuyết 於ư 。 指chỉ 下hạ 所sở 請thỉnh 宣tuyên 說thuyết 之chi 法pháp 。


如Như 來Lai 本bổn 起khởi 。 佛Phật 昔tích 根căn 本bổn 所sở 起khởi 。 最tối 初sơ 之chi 法pháp 。


清thanh 淨tịnh 。 圓viên 照chiếu 本bổn 體thể 元nguyên 無vô 煩phiền 惱não 。


因Nhân 地Địa 。 因nhân 行hành 所sở 依y 之chi 心tâm 地địa 也dã 。 上thượng 文văn 云vân 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 地địa 。


法pháp 行hành 。 稱xưng 真chân 法pháp 之chi 行hành 。 大đại 集tập 經kinh 說thuyết 。 若nhược 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 讀đọc 誦tụng 如Như 來Lai 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 四tứ 眾chúng 敷phu 揚dương 廣quảng 說thuyết 。 思tư 惟duy 其kỳ 義nghĩa 。 是thị 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 讀đọc 乃nãi 至chí 是thị 名danh 思tư 惟duy 。 不bất 名danh 法pháp 行hành 若nhược 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 能năng 觀quán 身thân 心tâm 。 乃nãi 至chí 境cảnh 界giới 都đô 息tức 。 永vĩnh 離ly 煩phiền 惱não 其kỳ 心tâm 寂tịch 靜tĩnh 。 我ngã 則tắc 說thuyết 之chi 名danh 為vi 法pháp 行hành 。 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 所sở 請thỉnh 說thuyết 者giả 。 意ý 云vân 。 夫phu 求cầu 果quả 者giả 必tất 觀quán 於ư 因nhân 。 因nhân 若nhược 非phi 真chân 果quả 還hoàn 是thị 妄vọng 。 如như 造tạo 真chân 金kim 佛Phật 像tượng 。 先tiên 須tu 辯biện 得đắc 真chân 金kim 。 成thành 像tượng 之chi 時thời 體thể 。 無vô 增tăng 減giảm 故cố 。 請thỉnh 說thuyết 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 。 為vi 萬vạn 行hạnh 所sở 依y 也dã 。 下hạ 文văn 佛Phật 答đáp 。 照chiếu 圓viên 淨tịnh 覺giác 本bổn 無vô 無vô 明minh 等đẳng 。 為vi 因nhân 體thể 也dã 。 即tức 前tiền 第đệ 一nhất 重trọng/trùng 了liễu 悟ngộ 覺giác 性tánh 。 二nhị 問vấn 發phát 心tâm 離ly 病bệnh 。


及cập 說thuyết 。 及cập 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 簡giản 前tiền 義nghĩa 。 顯hiển 是thị 二nhị 問vấn 。 二nhị 合hợp 集tập 義nghĩa 非phi 但đãn 請thỉnh 說thuyết 因Nhân 地Địa 。 亦diệc 及cập 請thỉnh 說thuyết 發phát 心tâm 。


菩Bồ 薩Tát 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 大Đại 乘Thừa 之chi 體thể 是thị 本bổn 始thỉ 覺giác 。 今kim 請thỉnh 於ư 覺giác 悟ngộ 心tâm 中trung 說thuyết 發phát 心tâm 。


發phát 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 即tức 前tiền 第đệ 二nhị 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 也dã 。 直trực 心tâm 正chánh 念niệm 真Chân 如Như 故cố 清thanh 淨tịnh 矣hĩ 。 故cố 偈kệ 中trung 直trực 云vân 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 也dã 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 忘vong 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 而nhi 修tu 諸chư 善thiện 根căn 。 魔ma 所sở 攝nhiếp 持trì 。 既ký 為vi 所sở 攝nhiếp 。 即tức 過quá 患hoạn 眾chúng 多đa 。 故cố 請thỉnh 發phát 心tâm 因nhân 緣duyên 令linh 得đắc 永vĩnh 離ly 。 且thả 中trung 間gian 忘vong 失thất 善thiện 根căn 。 猶do 彼bỉ 攝nhiếp 持trì 況huống 都đô 未vị 。 發phát 心tâm 諸chư 行hành 。 豈khởi 離ly 彼bỉ 業nghiệp 。


遠viễn 離ly 諸chư 病bệnh 。 一nhất 發phát 之chi 後hậu 永vĩnh 無vô 忘vong 失thất 。 無vô 忘vong 失thất 故cố 。 魔ma 惑hoặc 不bất 嬈nhiễu 。 下hạ 佛Phật 答đáp 。 有hữu 無vô 俱câu 離ly 覺giác 照chiếu 亦diệc 泯mẫn 。 能năng 所sở 絕tuyệt 等đẳng 即tức 離ly 諸chư 病bệnh 。 此thử 乃nãi 不bất 發phát 一nhất 切thiết 心tâm 。 名danh 真chân 發phát 清thanh 淨tịnh 心tâm 也dã 。 三Tam 明Minh 遠viễn 被bị 當đương 來lai 。


能năng 使sử 未vị 來lai 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 正Chánh 法Pháp 像Tượng 法Pháp 。 各các 一nhất 千thiên 年niên 。 末Mạt 法Pháp 萬vạn 年niên 。 末Mạt 法Pháp 即tức 為vi 末mạt 世thế 。 去khứ 聖thánh 遙diêu 遠viễn 深thâm 可khả 懸huyền 憂ưu 。 故cố 顯hiển 益ích 中trung 偏thiên 垂thùy 結kết 指chỉ 。 又hựu 初sơ 標tiêu 此thử 會hội 。 後hậu 結kết 當đương 來lai 。 影ảnh 略lược 而nhi 言ngôn 。 現hiện 未vị 俱câu 益ích 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 經kinh 中trung 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 為vi 末mạt 劫kiếp 。 五ngũ 濁trược 眾chúng 生sanh 。 請thỉnh 宣tuyên 一nhất 味vị 決quyết 定định 真chân 實thật 。 令linh 等đẳng 同đồng 解giải 脫thoát 。


求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。 謂vị 末Mạt 法Pháp 中trung 正chánh 解giải 難nan 得đắc 。 其kỳ 有hữu 或hoặc 恣tứ 心tâm 五ngũ 欲dục 。 或hoặc 宗tông 習tập 異dị 道đạo 。 或hoặc 執chấp 滯trệ 二Nhị 乘Thừa 者giả 。 置trí 之chi 言ngôn 外ngoại 。 總tổng 有hữu 發phát 意ý 唯duy 求cầu 大Đại 乘Thừa 。 若nhược 不bất 聞văn 此thử 法Pháp 。 門môn 亦diệc 墮đọa 邪tà 見kiến 。 離ly 本bổn 心tâm 外ngoại 別biệt 有hữu 所sở 求cầu 。 見kiến 妄vọng 見kiến 真chân 並tịnh 為vi 邪tà 見kiến 。 後hậu 三tam 展triển 虔kiền 誠thành 。


作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 正chánh 語ngữ 而nhi 禮lễ 非phi 儀nghi 也dã 。


五ngũ 體thể 。 四tứ 支chi 及cập 頭đầu 。


投đầu 地địa 。 不bất 唯duy 拜bái 手thủ 而nhi 已dĩ 。


如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。 若nhược 唯duy 一nhất 度độ 未vị 展triển 虔kiền 誠thành 。 若nhược 過quá 於ư 三tam 禮lễ 煩phiền 則tắc 亂loạn 。 故cố 三tam 周chu 終chung 始thỉ 。 顯hiển 示thị 真chân 心tâm 。 佛Phật 雖tuy 已dĩ 知tri 垂thùy 範phạm 應ưng 爾nhĩ 。 二nhị 讚tán 許hứa 。


爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 禮lễ 畢tất 之chi 時thời 。


世Thế 尊Tôn 告cáo 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 先tiên 讚tán 後hậu 許hứa 。


善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 智trí 論luận 釋thích 云vân 。 再tái 言ngôn 之chi 者giả 善thiện 之chi 至chí 也dã 。 大Đại 乘Thừa 了liễu 義nghĩa 理lý 合hợp 宣tuyên 揚dương 。 針châm 芥giới 未vị 投đầu 且thả 默mặc 斯tư 要yếu 。 既ký 當đương 嘉gia 會hội 根căn 熟thục 咸hàm 臻trăn 。 將tương 演diễn 妙diệu 門môn 必tất 資tư 發phát 問vấn 。 今kim 之chi 所sở 請thỉnh 實thật 謂vị 起khởi 予# 。 利lợi 樂lạc 寔thật 多đa 。 再tái 言ngôn 歎thán 善thiện 。


善thiện (# 順thuận 理lý )# 男nam 子tử (# 剛cang 斷đoạn )# 汝nhữ 等đẳng 。 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 一nhất 人nhân 之chi 言ngôn 言ngôn 眾chúng 人nhân 之chi 意ý 也dã 。


乃nãi 能năng 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 諮tư 詢tuân 如Như 來Lai 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。 及cập 為vì 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 此thử 下hạ 乃nãi 至chí 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。 牒điệp 所sở 問vấn 辭từ 正chánh 述thuật 善thiện 之chi 所sở 以dĩ 。


得đắc 正chánh 。 非phi 住trụ 於ư 法pháp 。


住trụ 。 安an 心tâm 覺giác 海hải 永vĩnh 息tức 攀phàn 緣duyên 。


持trì 。 任nhậm 持trì 萬vạn 行hạnh 無vô 漏lậu 無vô 失thất 。


不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。 釋thích 成thành 正chánh 字tự 。


汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 許hứa 也dã 。 誡giới 令linh 審thẩm 諦đế 勿vật 雜tạp 餘dư 緣duyên 。 無vô 以dĩ 生sanh 滅diệt 心tâm 行hành 。 聽thính 實thật 相tướng 法pháp 。 智trí 論luận 偈kệ 云vân 。 聽thính 者giả 端đoan 視thị 如như 渴khát 飲ẩm 。 一nhất 心tâm 入nhập 於ư 語ngữ 義nghĩa 中trung 。 踊dũng 躍dược 聞văn 法Pháp 心tâm 悲bi 喜hỷ 。 如như 是thị 之chi 人nhân 可khả 為vi 說thuyết 。 三tam 佇trữ 聽thính 。


時thời 佛Phật 讚tán 許hứa 時thời 。


文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。 既ký 蒙mông 許hứa 說thuyết 。 願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 。 潔khiết 已dĩ 虛hư 心tâm 收thu 視thị 反phản 聽thính 而nhi 寂tịch 默mặc 也dã 。 讚tán 許hứa 佇trữ 聽thính 之chi 文văn 。 下hạ 十thập 一nhất 段đoạn 皆giai 同đồng 此thử 釋thích 四tứ 正chánh 說thuyết 下hạ 十thập 段đoạn 文văn 皆giai 有hữu 其kỳ 二nhị 。 初sơ 長trường/trưởng 行hành 後hậu 偈kệ 諷phúng 。 今kim 初sơ 分phần/phân 四tứ 。 一nhất 標tiêu 示thị 真chân 宗tông 。 二nhị 推thôi 窮cùng 妄vọng 宰tể 。 三tam 釋thích 成thành 因Nhân 地Địa 。 四tứ 結kết 牒điệp 問vấn 辭từ 。 一nhất 中trung 又hựu 二nhị 初sơ 明minh 本bổn 有hữu 覺giác 心tâm 。 後hậu 明minh 悟ngộ 則tắc 成thành 佛Phật 。 初sơ 中trung 又hựu 二nhị 。 一nhất 示thị 本bổn 體thể 。


善thiện 男nam 子tử 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 佛Phật 也dã 。 於ư 法pháp 自tự 在tại 。 更cánh 無vô 有hữu 上thượng 。 然nhiên 雖tuy 無vô 一nhất 眾chúng 生sanh 。 而nhi 不bất 具cụ 有hữu 圓viên 覺giác 。 且thả 塵trần 經kinh 未vị 出xuất 寶bảo 藏tạng 猶do 薶# 。 既ký 不bất 自tự 知tri 。 宛uyển 受thọ 貧bần 苦khổ 。 唯duy 佛Phật 全toàn 得đắc 其kỳ 用dụng 故cố 。 但đãn 標tiêu 大đại 覺giác 有hữu 之chi 。


有hữu 大đại 。 當đương 體thể 無vô 邊biên 。


陀đà 羅la 尼ni 。 此thử 云vân 總tổng 持trì 。 謂vị 圓viên 覺giác 體thể 中trung 有hữu 塵trần 沙sa 德đức 用dụng 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 持trì 之chi 不bất 失thất 故cố 。 然nhiên 總tổng 持trì 有hữu 三tam 。 謂vị 多đa 字tự 一nhất 字tự 無vô 字tự 。 今kim 即tức 無vô 字tự 也dã 。 故cố 大đại 寶bảo 積tích 經kinh 陀đà 羅la 尼ni 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 之chi 智trí 。 攝nhiếp 諸chư 善thiện 巧xảo 。 所sở 有hữu 宣tuyên 說thuyết 。 無vô 不bất 清thanh 淨tịnh 。 無vô 有hữu 少thiểu 法pháp 所sở 得đắc 。 皆giai 歸quy 於ư 空không 。 乃nãi 至chí 此thử 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 入nhập 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 若nhược 據cứ 智trí 論luận 即tức 云vân 。 陀đà 隣lân 尼ni 梵Phạm 音âm 小tiểu 異dị 爾nhĩ 論luận 自tự 翻phiên 為vi 能năng 持trì 。 亦diệc 云vân 能năng 遮già 。 謂vị 種chủng 種chủng 善thiện 法Pháp 。 持trì 令linh 不bất 失thất 。 惡ác 不bất 善thiện 心tâm 遮già 令linh 不bất 生sanh 。 既ký 言ngôn 持trì 善thiện 遮già 惡ác 即tức 是thị 萬vạn 行hạnh 之chi 本bổn 故cố 。 此thử 標tiêu 之chi 矣hĩ 。


門môn 。 出xuất 入nhập 義nghĩa 也dã 。 出xuất 者giả 一nhất 切thiết 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 皆giai 從tùng 中trung 出xuất 故cố 。 次thứ 文văn 云vân 。 流lưu 出xuất 一nhất 切thiết 等đẳng 。 下hạ 說thuyết 生sanh 幻huyễn 化hóa 無vô 明minh 等đẳng 。 入nhập 者giả 若nhược 了liễu 悟ngộ 圓viên 覺giác 體thể 用dụng 。 則tắc 百bách 千thiên 萬vạn 法pháp 。 悉tất 皆giai 悟ngộ 入nhập 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 覺giác 圓viên 明minh 故cố 。 顯hiển 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 乃nãi 至chí 遍biến 滿mãn 等đẳng 。 是thị 知tri 欲dục 了liễu 萬vạn 法pháp 。 須tu 從tùng 圓viên 覺giác 中trung 入nhập 。 又hựu 從tùng 本bổn 起khởi 末mạt 為vi 出xuất 。 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 為vi 入nhập 。 又hựu 迷mê 之chi 則tắc 出xuất 。 悟ngộ 之chi 則tắc 入nhập 。 有hữu 出xuất 入nhập 義nghĩa 故cố 名danh 為vi 門môn 。 此thử 中trung 門môn 者giả 是thị 根căn 本bổn 義nghĩa 。 不bất 同đồng 世thế 法Pháp 門môn 淺thiển 室thất 深thâm 故cố 。 寶bảo 積tích 經kinh 連liên 前tiền 次thứ 云vân 。 由do 是thị 門môn 故cố 出xuất 生sanh 廣quảng 大đại 差sai 別biệt 覺giác 慧tuệ 。 此thử 則tắc 無vô 門môn 之chi 門môn 。 門môn 清thanh 淨tịnh 故cố 。 形hình 相tướng 門môn 者giả 。 則tắc 為vi 非phi 門môn 。 所sở 言ngôn 門môn 者giả 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 依y 於ư 虛hư 空không 。 而nhi 有hữu 生sanh 滅diệt 。 又hựu 荷hà 澤trạch 云vân 。 知tri 之chi 一nhất 字tự 眾chúng 妙diệu 之chi 門môn 。 皆giai 說thuyết 根căn 本bổn 矣hĩ 。


名danh 為vi 圓Viên 覺Giác 。 上thượng 但đãn 述thuật 義nghĩa 相tương/tướng 。 今kim 則tắc 正chánh 指chỉ 法pháp 體thể 也dã 。 已dĩ 如như 題đề 中trung 所sở 釋thích 。 二nhị 彰chương 德đức 用dụng 。


流lưu 出xuất 。 非phi 別biệt 有hữu 。 法pháp 從tùng 中trung 流lưu 出xuất 於ư 外ngoại 。 但đãn 依y 覺giác 性tánh 顯hiển 示thị 諸chư 門môn 。 功công 德đức 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 。 應ứng 用dụng 無vô 有hữu 疲bì 厭yếm 。 名danh 為vi 流lưu 出xuất 。 故cố 論luận 云vân 。 若nhược 心tâm 有hữu 動động 則tắc 有hữu 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 妄vọng 染nhiễm 之chi 義nghĩa 。 對đối 此thử 義nghĩa 故cố 。 心tâm 性tánh 無vô 動động 則tắc 有hữu 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 諸chư 淨tịnh 功công 德đức 相tương/tướng 義nghĩa 示thị 現hiện 爾nhĩ 。


一nhất 切thiết (# 總tổng 標tiêu )# 清thanh 淨tịnh 。 簡giản 諸chư 有hữu 漏lậu 有hữu 漏lậu 之chi 法pháp 皆giai 真chân 理lý 故cố 。 性tánh 本bổn 無vô 故cố 。


真Chân 如Như 。 圓viên 覺giác 自tự 性tánh 。 本bổn 無vô 偽ngụy 妄vọng 變biến 異dị 。 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 真chân 謂vị 真chân 實thật 顯hiển 非phi 虛hư 妄vọng 。 如như 謂vị 如như 常thường 表biểu 無vô 變biến 易dị 。 謂vị 此thử 真chân 實thật 於ư 一nhất 切thiết 位vị 常thường 如như 其kỳ 性tánh 故cố 。 又hựu 真chân 者giả 體thể 非phi 偽ngụy 妄vọng 。 如như 者giả 性tánh 無vô 改cải 異dị 。 偽ngụy 是thị 詐trá 偽ngụy 。 鍮thâu 如như 真chân 金kim 。 妄vọng 是thị 虛hư 妄vọng 。 影ảnh 如như 本bổn 質chất 。 異dị 就tựu 橫hoạnh/hoành 說thuyết 。 多đa 物vật 同đồng 時thời 而nhi 各các 殊thù 改cải 。 約ước 竪thụ 論luận 一nhất 體thể 先tiên 後hậu 而nhi 變biến 易dị 。 今kim 皆giai 離ly 此thử 故cố 曰viết 真Chân 如Như 。 謂vị 此thử 實thật 體thể 於ư 未vị 來lai 常thường 如như 過quá 去khứ 。 於ư 色sắc 中trung 常thường 如như 受thọ 中trung 。 真chân 實thật 相tướng 如như 非phi 為vi 妄vọng 似tự 。 論luận 云vân 。 心tâm 真Chân 如Như 者giả 。 即tức 是thị 一nhất 法Pháp 界Giới 大đại 總tổng 相tương/tướng 法Pháp 門môn 體thể 。 所sở 謂vị 心tâm 性tánh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 乃nãi 至chí 竟cánh 無vô 變biến 壞hoại 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 故cố 名danh 真Chân 如Như 。 又hựu 云vân 。 真Chân 如Như 用dụng 者giả 。 諸chư 佛Phật 因Nhân 地Địa 攝nhiếp 化hóa 眾chúng 生sanh 。 不bất 取thủ 相tướng 者giả 。 以dĩ 如như 實thật 知tri 。 眾chúng 生sanh 及cập 與dữ 己kỷ 身thân 。 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 。 無vô 別biệt 盡tận 故cố 。 以dĩ 有hữu 如như 是thị 。 大đại 方phương 便tiện 智trí 。 除trừ 滅diệt 無vô 明minh 。 見kiến 本bổn 法Pháp 身thân 。 自tự 然nhiên 而nhi 有hữu 。 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 種chủng 種chủng 之chi 用dụng 。


菩Bồ 提Đề 。 此thử 翻phiên 云vân 覺giác 。 義nghĩa 見kiến 題đề 中trung 。 始thỉ 本bổn 不bất 二nhị 無vô 法pháp 不bất 知tri 。 本bổn 無vô 無vô 明minh 故cố 云vân 覺giác 也dã 。 二nhị 三tam 四Tứ 智Trí 及cập 發phát 心tâm 伏phục 心tâm 明minh 心tâm 。 出xuất 到đáo 無vô 上thượng 五ngũ 種chủng 菩Bồ 提Đề 。 皆giai 此thử 攝nhiếp 也dã 。 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 。 無vô 不bất 由do 之chi 。 業nghiệp 用dụng 無vô 邊biên 不bất 可khả 具cụ 載tái 。


涅Niết 槃Bàn 。 此thử 方phương 正chánh 名danh 寂tịch 滅diệt 。 取thủ 其kỳ 義nghĩa 類loại 乃nãi 有hữu 多đa 名danh 。 總tổng 以dĩ 義nghĩa 翻phiên 稱xưng 為vi 圓viên 寂tịch 。 謂vị 覺giác 性tánh 既ký 圓viên 無vô 法pháp 不bất 寂tịch 。 本bổn 無vô 生sanh 死tử 。 具cụ 足túc 三tam 德đức 。 翻phiên 三tam 雜tạp 染nhiễm 等đẳng 。 故cố 二nhị 三tam 四tứ 種chủng 亦diệc 皆giai 此thử 攝nhiếp 。 故cố 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 能năng 建kiến 大đại 義nghĩa 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 不bất 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 示thị 現hiện 涅Niết 槃Bàn 。 欲dục 令linh 常thường 見kiến 佛Phật 圓viên 滿mãn 故cố 。 但đãn 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 生sanh 欣hân 樂nhạo 戀luyến 慕mộ 故cố 。 現hiện 出xuất 現hiện 沒một 。 佛Phật 日nhật 常thường 現hiện 淨tịnh 心tâm 器khí 中trung 。 心tâm 濁trược 器khí 破phá 則tắc 不bất 得đắc 見kiến 。


及cập 。 簡giản 因nhân 果quả 義nghĩa 別biệt 也dã 。 又hựu 非phi 但đãn 流lưu 出xuất 理lý 果quả 亦diệc 及cập 因nhân 也dã 。


波ba 羅la 。 此thử 云vân 彼bỉ 岸ngạn 。


密mật 。 具cụ 云vân 蜜mật 多đa 。 此thử 翻phiên 云vân 到đáo 。 若nhược 迴hồi 文văn 順thuận 此thử 方phương 俗tục 。 應ưng 云vân 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 也dã 。 謂vị 離ly 生sanh 死tử 此thử 岸ngạn 度độ 煩phiền 惱não 中trung 流lưu 。 到đáo 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 。 然nhiên 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 。 不bất 復phục 更cánh 滅diệt 。 但đãn 以dĩ 迷mê 倒đảo 妄vọng 見kiến 生sanh 死tử 名danh 為vi 此thử 岸ngạn 。 若nhược 悟ngộ 生sanh 死tử 本bổn 來lai 空không 寂tịch 。 名danh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 且thả 約ước 對đối 翻phiên 六lục 蔽tế 。 略lược 有hữu 六lục 種chủng 。 謂vị 性tánh 無vô 慳san 貪tham 。 毀hủy 禁cấm 。 瞋sân 恚khuể 。 懈giải 怠đãi 。 動động 亂loạn 愚ngu 癡si 。 順thuận 本bổn 性tánh 故cố 。 修tu 行hành 施thí 戒giới 忍nhẫn 進tiến 定định 慧tuệ 。 既ký 稱xưng 性tánh 而nhi 修tu 。 即tức 皆giai 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 菩Bồ 提Đề 資tư 糧lương 。 論luận 中trung 慧tuệ 為vi 初sơ 者giả 。 由do 慧tuệ 成thành 五ngũ 。 五ngũ 助trợ 慧tuệ 故cố 。 故cố 彼bỉ 論luận 云vân 。 既ký 為vi 菩Bồ 薩Tát 母mẫu 。 亦diệc 為vi 諸chư 佛Phật 母mẫu 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 覺giác 初sơ 資tư 糧lương 。 施thí 戒giới 忍nhẫn 進tiến 定định 。 及cập 此thử 五ngũ 之chi 餘dư 。 皆giai 由do 智Trí 度Độ 故cố 。 波Ba 羅La 蜜Mật 所sở 攝nhiếp 。 起khởi 信tín 攝nhiếp 為vi 五ngũ 者giả 。 止Chỉ 觀Quán 相tương/tướng 由do 定định 慧tuệ 相tương/tướng 。 即tức 故cố 唯duy 識thức 。 開khai 為vi 十thập 者giả 。 助trợ 治trị 十thập 障chướng 證chứng 十thập 真Chân 如Như 故cố 。 若nhược 總tổng 翻phiên 諸chư 染nhiễm 即tức 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 義nghĩa 如như 下hạ 釋thích 。


教giáo 授thọ 菩Bồ 薩Tát 。 顯hiển 上thượng 所sở 流lưu 真Chân 如Như 等đẳng 法pháp 之chi 業nghiệp 用dụng 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 是thị 所sở 。 教giáo 真Chân 如Như 等đẳng 是thị 能năng 。 教giáo 故cố 謂vị 真Chân 如Như 是thị 理lý 次thứ 二nhị 是thị 。 果quả 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 。 因nhân 理lý 實thật 因nhân 果quả 是thị 可khả 軌quỹ 故cố 。 謂vị 約ước 其kỳ 情tình 執chấp 即tức 似tự 都đô 無vô 情tình 。 既ký 本bổn 空không 此thử 非phi 新tân 得đắc 。 頓đốn 悟ngộ 理lý 者giả 。 依y 之chi 修tu 行hành 。 能năng 生sanh 物vật 解giải 。 名danh 為vi 教giáo 授thọ 故cố 。 論luận 云vân 。 順thuận 本bổn 性tánh 故cố 修tu 行hành 檀đàn 等đẳng 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 說thuyết 諸chư 佛Phật 師sư 法pháp 。 後hậu 明minh 悟ngộ 則tắc 成thành 佛Phật 。 上thượng 且thả 標tiêu 宗tông 未vị 為vi 酬thù 問vấn 。 今kim 顯hiển 悟ngộ 之chi 成thành 佛Phật 方phương 名danh 本bổn 起khởi 之chi 因nhân 。


一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 。 牒điệp 其kỳ 所sở 問vấn 。


皆giai 依y 。 無vô 佛Phật 不bất 爾nhĩ 。


圓viên 照chiếu 。 即tức 能năng 照chiếu 也dã 。 離ly 於ư 偏thiên 局cục 。


清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 。 即tức 所sở 照chiếu 也dã 。 寂tịch 寥liêu 虛hư 廓khuếch 了liễu 無vô 情tình 塵trần 亦diệc 可khả 照chiếu 。 體thể 清thanh 淨tịnh 是thị 覺giác 之chi 相tướng 。 非phi 關quan 能năng 所sở 。 但đãn 以dĩ 初sơ 悟ngộ 能năng 所sở 未vị 忘vong 故cố 云vân 相tương/tướng 也dã 。 此thử 正chánh 同đồng 善thiện 財tài 初sơ 遇ngộ 文Văn 殊Thù 。 表biểu 信tín 智trí 見kiến 其kỳ 身thân 相tướng 。 後hậu 見kiến 文Văn 殊Thù 。 表biểu 證chứng 智trí 不bất 見kiến 身thân 相tướng 。


永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 本bổn 覺giác 既ký 顯hiển 無vô 明minh 本bổn 無vô 。 畢tất 竟cánh 不bất 生sanh 。 名danh 為vi 永vĩnh 斷đoạn 。


方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 。 塵trần 沙sa 諸chư 佛Phật 以dĩ 此thử 為vi 因nhân 。 第đệ 二nhị 推thôi 窮cùng 妄vọng 宰tể 文văn 二nhị 。 先tiên 示thị 其kỳ 相tương/tướng 。 後hậu 顯hiển 本bổn 空không 智trí 。 論luận 云vân 。 佛Phật 有hữu 二nhị 種chủng 說thuyết 法Pháp 。 先tiên 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 。 後hậu 說thuyết 畢tất 竟cánh 空không 。 正chánh 是thị 此thử 也dã 。 初sơ 中trung 三tam 。 謂vị 徵trưng 釋thích 結kết 。 今kim 初sơ 徵trưng 。


云vân 何hà 無vô 明minh 。 徵trưng 釋thích 此thử 者giả 。 有hữu 其kỳ 二nhị 意ý 。 一nhất 由do 前tiền 云vân 。 永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 恐khủng 謂vị 定định 有hữu 可khả 斷đoạn 欲dục 待đãi 斷đoạn 盡tận 方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 故cố 。 今kim 徵trưng 釋thích 顯hiển 其kỳ 本bổn 空không 。 二nhị 謂vị 此thử 無vô 明minh 。 是thị 八bát 萬vạn 塵trần 勞lao 之chi 根căn 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 以dĩ 首thủ 。 河hà 沙sa 煩phiền 惱não 由do 此thử 而nhi 生sanh 。 塵trần 劫kiếp 輪luân 迴hồi 以dĩ 之chi 不bất 絕tuyệt 。 非phi 想tưởng 定định 後hậu 還hoàn 作tác 狸li 身thân 。 無vô 為vi 坑khanh 中trung 猶do 名danh 病bệnh 行hành 。 今kim 欲dục 明minh 清thanh 淨tịnh 覺giác 性tánh 。 欲dục 示thị 圓viên 頓đốn 妙diệu 門môn 。 不bất 先tiên 推thôi 破phá 無vô 明minh 。 所sở 作tác 盡tận 扶phù 顛điên 倒đảo 。 故cố 決quyết 真chân 心tâm 本bổn 有hữu 。 便tiện 推thôi 妄vọng 性tánh 元nguyên 無vô 依y 此thử 。 了liễu 悟ngộ 分phân 明minh 始thỉ 得đắc 名danh 為vi 因Nhân 地Địa 。 二nhị 釋thích 言ngôn 無vô 明minh 者giả 。 無vô 他tha 智trí 明minh 故cố 。 謂vị 雖tuy 有hữu 本bổn 覺giác 之chi 明minh 。 而nhi 無vô 始thỉ 覺giác 照chiếu 了liễu 。 始thỉ 覺giác 從tùng 緣duyên 始thỉ 顯hiển 。 對đối 本bổn 故cố 名danh 為vi 他tha 。 論luận 名danh 不bất 覺giác 。 但đãn 文văn 異dị 爾nhĩ 。 亦diệc 名danh 為vi 迷mê 。 亦diệc 名danh 顛điên 倒đảo 。 論luận 云vân 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 真Chân 如Như 法pháp 一nhất 故cố 不bất 覺giác 心tâm 起khởi 等đẳng 者giả 。 明minh 迷mê 自tự 也dã 。 此thử 云vân 妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 等đẳng 者giả 。 明minh 認nhận 他tha 也dã 。 然nhiên 迷mê 自tự 必tất 認nhận 他tha 。 認nhận 他tha 必tất 迷mê 自tự 。 二nhị 文văn 互hỗ 舉cử 。 其kỳ 業nghiệp 用dụng 者giả 。 論luận 說thuyết 能năng 生sanh 三tam 細tế 。 此thử 云vân 。 由do 此thử 故cố 有hữu 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 然nhiên 一nhất 切thiết 有hữu 漏lậu 之chi 法pháp 。 無vô 不bất 是thị 此thử 任nhậm 持trì 。 無vô 不bất 是thị 此thử 發phát 起khởi 。 故cố 論luận 又hựu 云vân 。 當đương 知tri 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 皆giai 依y 無vô 明minh 。 而nhi 得đắc 住trụ 持trì 。 此thử 下hạ 文văn 云vân 。 身thân 心tâm 等đẳng 相tương/tướng 。 皆giai 是thị 無vô 明minh 。 文văn 中trung 三tam 。 一nhất 案án 定định 其kỳ 非phi 。 二nhị 正chánh 釋thích 其kỳ 相tương/tướng 。 三tam 出xuất 其kỳ 過quá 患hoạn 。 今kim 財tài 案án 定định 其kỳ 非phi 。 但đãn 云vân 顛điên 倒đảo 未vị 顯hiển 其kỳ 相tương/tướng 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 除trừ 了liễu 圓viên 覺giác 性tánh 者giả 。 其kỳ 餘dư 悉tất 該cai 。


從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 未vị 曾tằng 悟ngộ 故cố 。


種chủng 種chủng 。 如như 下hạ 所sở 明minh 。


顛điên 。 心tâm 識thức 狂cuồng 亂loạn 。


倒đảo 。 背bội 覺giác 合hợp 塵trần 。 倒đảo 有hữu 所sở 執chấp 。 顛điên 但đãn 荒hoang 狂cuồng 由do 顛điên 故cố 倒đảo 。 如như 由do 迷mê 自tự 故cố 認nhận 他tha 也dã 。


猶do 如như 迷mê 人nhân 。 四tứ 方phương 易dị 處xứ 。 如như 人nhân 乍sạ 至chí 川xuyên 原nguyên 。 或hoặc 入nhập 聚tụ 落lạc 。 忽hốt 然nhiên 心tâm 惑hoặc 。 以dĩ 東đông 為vi 西tây 。 既ký 一nhất 方phương 迷mê 餘dư 三tam 俱câu 轉chuyển 。 故cố 云vân 易dị 處xứ 。 然nhiên 正chánh 迷mê 之chi 時thời 方phương 亦diệc 不bất 轉chuyển 。 勿vật 然nhiên 醒tỉnh 悟ngộ 還hoàn 是thị 舊cựu 方phương 。 反phản 推thôi 此thử 迷mê 了liễu 無vô 蹤tung 迹tích 。 無vô 本bổn 來lai 處xứ 。 無vô 今kim 去khứ 處xứ 。 二nhị 正chánh 釋thích 其kỳ 相tương/tướng 者giả 。 即tức 迷mê 自tự 法Pháp 身thân 真chân 智trí 。 認nhận 他tha 四tứ 大đại 緣duyên 念niệm 是thị 無vô 明minh 之chi 相tướng 也dã 。 故cố 肇triệu 公công 云vân 。 法Pháp 身thân 隱ẩn 於ư 形hình 殼xác 之chi 中trung 。 真chân 智trí 隱ẩn 於ư 緣duyên 慮lự 之chi 內nội 文văn 二nhị 。 一nhất 法pháp 。


妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 。 為vi 自tự 身thân 相tướng 。 認nhận 為vi 我ngã 也dã 。 然nhiên 四tứ 大đại 從tùng 緣duyên 假giả 和hòa 合hợp 有hữu 。 無vô 我ngã 無vô 主chủ 。 畢tất 竟cánh 是thị 空không 。 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 又hựu 如như 下hạ 文văn 。 皮bì 肉nhục 筋cân 骨cốt 。 皆giai 歸quy 於ư 地địa 等đẳng 。 然nhiên 凡phàm 夫phu 種chủng 種chủng 造tạo 業nghiệp 長trường/trưởng 劫kiếp 輪luân 迴hồi 只chỉ 由do 迷mê 自tự 法Pháp 身thân 執chấp 此thử 四tứ 大đại 為vi 我ngã 。


六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 為vi 自tự 心tâm 相tướng 。 此thử 有hữu 二nhị 釋thích 。 一nhất 者giả 六lục 塵trần 是thị 境cảnh 識thức 體thể 是thị 心tâm 。 心tâm 對đối 根căn 塵trần 有hữu 緣duyên 慮lự 相tương/tướng 。 慮lự 相tương/tướng 如như 影ảnh 舉cử 體thể 全toàn 無vô 。 自tự 心tâm 靈linh 明minh 本bổn 非phi 緣duyên 慮lự 。 今kim 認nhận 緣duyên 慮lự 謂vị 是thị 自tự 心tâm 。 念niệm 念niệm 隨tùy 之chi 漂phiêu 沈trầm 苦khổ 海hải 。 如như 珠châu 明minh 徹triệt 本bổn 非phi 青thanh 黃hoàng 。 對đối 青thanh 等đẳng 時thời 即tức 有hữu 影ảnh 像tượng 。 愚ngu 執chấp 其kỳ 色sắc 謂vị 是thị 其kỳ 珠châu 。 如như 迷mê 自tự 心tâm 認nhận 緣duyên 影ảnh 也dã 。 故cố 唯duy 識thức 云vân 。 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 依y 他tha 起khởi 故cố 。 亦diệc 如như 幻huyễn 事sự 。 非phi 真chân 實thật 有hữu 。 為vi 遣khiển 執chấp 心tâm 心tâm 所sở 外ngoại 實thật 有hữu 境cảnh 故cố 。 說thuyết 唯duy 有hữu 識thức 。 若nhược 執chấp 唯duy 識thức 真chân 實thật 有hữu 者giả 。 亦diệc 是thị 法pháp 執chấp 。 佛Phật 頂đảnh 經Kinh 云vân 。 此thử 是thị 前tiền 塵trần 。 分phân 別biệt 影ảnh 事sự 等đẳng 。 故cố 知tri 緣duyên 影ảnh 決quyết 定định 是thị 空không 。 若nhược 清thanh 淨tịnh 真chân 心tâm 本bổn 無vô 緣duyên 慮lự 。 靈linh 知tri 不bất 昧muội 無vô 住trụ 無vô 根căn 。 今kim 認nhận 緣duyên 心tâm 誠thành 為vi 妄vọng 矣hĩ 。 二nhị 者giả 此thử 一nhất 句cú 。 經kinh 譯dịch 者giả 迴hồi 文văn 不bất 盡tận 。 應ưng 云vân 緣duyên 六lục 塵trần 影ảnh 。 六lục 塵trần 影ảnh 是thị 所sở 緣duyên 。 妄vọng 識thức 是thị 能năng 緣duyên 。 六lục 塵trần 無vô 實thật 。 猶do 如như 影ảnh 像tượng 。 從tùng 識thức 所sở 變biến 。 舉cử 體thể 即tức 空không 。 故cố 此thử 緣duyên 心tâm 亦diệc 無vô 體thể 也dã 。 餘dư 同đồng 前tiền 解giải 。 前tiền 標tiêu 顛điên 倒đảo 云vân 種chủng 種chủng 者giả 。 通thông 論luận 則tắc 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 。 於ư 中trung 各các 有hữu 種chủng 種chủng 。 相tương/tướng 轉chuyển 及cập 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 各các 有hữu 四tứ 倒đảo 。 若nhược 剋khắc 就tựu 此thử 文văn 。 即tức 上thượng 迷mê 身thân 迷mê 心tâm 。 總tổng 有hữu 四tứ 對đối 顛điên 倒đảo 。 謂vị 四tứ 大đại 非phi 我ngã 認nhận 為vi 我ngã 。 法Pháp 身thân 真chân 我ngã 而nhi 不bất 認nhận 。 是thị 第đệ 一nhất 對đối 。 四tứ 大đại 如như 幻huyễn 。 本bổn 無vô 而nhi 見kiến 有hữu 。 法Pháp 身thân 真chân 實thật 。 本bổn 有hữu 而nhi 見kiến 無vô 。 是thị 第đệ 二nhị 對đối 。 緣duyên 念niệm 生sanh 滅diệt 認nhận 為vi 真chân 心tâm 。 真chân 心tâm 了liễu 然nhiên 而nhi 不bất 自tự 認nhận 。 是thị 第đệ 三tam 對đối 。 緣duyên 念niệm 如như 珠châu 中trung 黑hắc 色sắc 。 全toàn 空không 而nhi 執chấp 有hữu 。 真chân 心tâm 如như 珠châu 中trung 明minh 相tướng 。 實thật 有hữu 而nhi 見kiến 無vô 。 是thị 第đệ 四tứ 對đối 。 一nhất 三tam 我ngã 執chấp 。 二nhị 四tứ 法pháp 執chấp 。 如như 斯tư 等đẳng 見kiến 不bất 因nhân 師sư 宗tông 。 但đãn 是thị 凡phàm 愚ngu 任nhậm 運vận 如như 此thử 。 既ký 四tứ 對đối 八bát 隻chỉ 不bất 同đồng 故cố 云vân 種chủng 種chủng 。 二nhị 喻dụ 文văn 二nhị 。 初sơ 直trực 喻dụ 前tiền 文văn 。


譬thí 彼bỉ 病bệnh 目mục 。 見kiến 空không 中trung 華hoa 。 及cập 第đệ 二nhị 月nguyệt 。


善thiện 男nam 子tử 。 空không 實thật 無vô 華hoa 。 病bệnh 者giả 妄vọng 執chấp 。 翳ế 眼nhãn 觀quán 空không 裏lý 。 無vô 華hoa 妄vọng 。 見kiến 華hoa 。 捏niết 目mục 望vọng 月nguyệt 輪luân 。 月nguyệt 邊biên 別biệt 見kiến 月nguyệt 。 空không 華hoa 幻huyễn 月nguyệt 皆giai 喻dụ 妄vọng 見kiến 。 眾chúng 生sanh 一nhất 念niệm 迷mê 心tâm 。 翳ế 自tự 圓viên 明minh 覺giác 性tánh 。 而nhi 於ư 圓viên 明minh 體thể 上thượng 妄vọng 見kiến 生sanh 滅diệt 身thân 心tâm 。 故cố 曰viết 空không 實thật 無vô 華hoa 。 病bệnh 者giả 妄vọng 執chấp 。 妄vọng 執chấp 之chi 言ngôn 。 正chánh 對đối 前tiền 妄vọng 認nhận 之chi 語ngữ 。 若nhược 悟ngộ 真Chân 如Như 無vô 相tướng 。 但đãn 是thị 一nhất 心tâm 。 如như 空không 本bổn 無vô 華hoa 。 天thiên 唯duy 一nhất 月nguyệt 故cố 。 首thủ 楞lăng 云vân 。 見kiến 聞văn 如như 幻huyễn 翳ế 。 三tam 界giới 若nhược 空không 華hoa 。 聞văn 復phục 翳ế 根căn 除trừ 。 塵trần 消tiêu 覺giác 圓viên 淨tịnh 。 又hựu 云vân 。 汝nhữ 身thân 汝nhữ 心tâm 。 外ngoại 洎kịp 山sơn 河hà 。 虛hư 空không 大đại 地địa 。 咸hàm 是thị 真chân 精tinh 。 妙diệu 心tâm 中trung 所sở 現hiện 物vật 。 亦diệc 可khả 別biệt 配phối 二nhị 喻dụ 。 謂vị 華hoa 喻dụ 認nhận 身thân 。 月nguyệt 喻dụ 認nhận 心tâm 。 身thân 則tắc 但đãn 因nhân 心tâm 迷mê 當đương 體thể 妄vọng 認nhận 。 如như 空không 華hoa 但đãn 因nhân 眼nhãn 翳ế 外ngoại 無vô 別biệt 依y 。 心tâm 則tắc 內nội 根căn 外ngoại 塵trần 相tương 依y 而nhi 起khởi 。 如như 幻huyễn 月nguyệt 下hạ 因nhân 捏niết 目mục 上thượng 因nhân 本bổn 月nguyệt 相tương 依y 而nhi 生sanh 。 故cố 配phối 身thân 心tâm 昭chiêu 然nhiên 義nghĩa 現hiện 。 然nhiên 月nguyệt 喻dụ 例lệ 華hoa 亦diệc 應ưng 云vân 。 月nguyệt 實thật 無vô 二nhị 捏niết 者giả 妄vọng 執chấp 。 經kinh 文văn 影ảnh 略lược 故cố 不bất 具cụ 之chi 。 又hựu 為vi 一nhất 解giải 。 翳ế 捏niết 皆giai 喻dụ 見kiến 分phần/phân 。 空không 華hoa 二nhị 月nguyệt 皆giai 喻dụ 相tương/tướng 分phần/phân 。 眼nhãn 喻dụ 智trí 慧tuệ 。 空không 及cập 本bổn 月nguyệt 喻dụ 真chân 理lý 。 世thế 親thân 般Bát 若Nhã 論luận 以dĩ 翳ế 喻dụ 相tương/tướng 分phần/phân 者giả 。 據cứ 釋thích 處xứ 之chi 意ý 。 取thủ 所sở 見kiến 之chi 華hoa 也dã 。 後hậu 展triển 轉chuyển 到đáo 見kiến 。


由do 妄vọng 執chấp 故cố 。 牒điệp 前tiền 生sanh 起khởi 轉chuyển 計kế 所sở 以dĩ 。


非phi 唯duy 惑hoặc 此thử 。 虛hư 空không 自tự 性tánh 。 虛hư 空không 之chi 性tánh 。 清thanh 淨tịnh 無vô 物vật 。 今kim 執chấp 華hoa 生sanh 空không 處xứ 。 即tức 似tự 空không 變biến 成thành 華hoa 。 妄vọng 見kiến 空không 華hoa 。 無vô 生sanh 而nhi 生sanh 。 無vô 物vật 成thành 物vật 。 是thị 迷mê 惑hoặc 虛hư 空không 之chi 性tánh 也dã 。


亦diệc 復phục 迷mê 彼bỉ 。 實thật 華hoa 生sanh 處xứ 。 既ký 執chấp 華hoa 從tùng 空không 生sanh 。 即tức 不bất 知tri 從tùng 翳ế 而nhi 起khởi 。 翳ế 則tắc 實thật 是thị 華hoa 之chi 生sanh 處xứ 。 非phi 謂vị 真chân 實thật 之chi 華hoa 。 若nhược 具cụ 法pháp 合hợp 。 應ưng 云vân 。 非phi 唯duy 惑hoặc 此thử 。 真chân 空không 自tự 性tánh 。 亦diệc 復phục 迷mê 彼bỉ 。 身thân 心tâm 生sanh 處xứ 。 此thử 乃nãi 但đãn 怪quái 空không 裏lý 有hữu 華hoa 。 不bất 覺giác 眼nhãn 中trung 有hữu 翳ế 。 外ngoại 嫌hiềm 身thân 心tâm 苦khổ 惱não 。 不bất 知tri 內nội 畜súc 迷mê 情tình 。 三tam 出xuất 其kỳ 過quá 患hoạn 。


由do 此thử 。 因nhân 前tiền 妄vọng 認nhận 身thân 心tâm 相tương/tướng 也dã 。


妄vọng 有hữu 。 生sanh 死tử 不bất 實thật 。


輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 妄vọng 執chấp 身thân 心tâm 。 若nhược 無vô 過quá 患hoạn 任nhậm 其kỳ 長trường/trưởng 執chấp 。 不bất 必tất 化hóa 之chi 。 既ký 由do 此thử 執chấp 塵trần 沙sa 劫kiếp 中trung 輪luân 迴hồi 不bất 絕tuyệt 。 地địa 獄ngục 鬼quỷ 畜súc 八bát 苦khổ 五ngũ 衰suy 為vi 害hại 之chi 深thâm 。 故cố 須tu 開khai 示thị 。 三tam 結kết 。


故cố 名danh 無vô 明minh 。 明minh 即tức 令linh 人nhân 解giải 脫thoát 。 故cố 知tri 令linh 人nhân 輪luân 轉chuyển 即tức 名danh 無vô 明minh 。 二nhị 顯hiển 本bổn 空không 。 文văn 三tam 。 初sơ 標tiêu 定định 。


善thiện 男nam 子tử 。 此thử 無vô 明minh 者giả 。 非phi 實thật 有hữu 體thể 。 言ngôn 無vô 體thể 者giả 。 但đãn 是thị 假giả 名danh 。 內nội 外ngoại 求cầu 之chi 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 推thôi 其kỳ 本bổn 際tế 元nguyên 是thị 妙diệu 明minh 。 故cố 論luận 云vân 。 念niệm 無vô 自tự 相tương/tướng 不bất 離ly 本bổn 覺giác 。 又hựu 云vân 。 依y 覺giác 故cố 迷mê 。 若nhược 離ly 覺giác 性tánh 則tắc 無vô 不bất 覺giác 。 了liễu 斯tư 無vô 體thể 。 諸chư 行hành 不bất 生sanh 。 不bất 生sanh 故cố 無vô 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 滅diệt 已dĩ 。 寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。 是thị 知tri 十thập 一nhất 支chi 法pháp 皆giai 有hữu 所sở 因nhân 。 唯duy 此thử 無vô 明minh 橫hoạnh/hoành 從tùng 空không 起khởi 。 今kim 悟ngộ 無vô 明minh 滅diệt 則tắc 行hành 滅diệt 。 行hành 滅diệt 則tắc 識thức 滅diệt 。 乃nãi 至chí 老lão 死tử 滅diệt 也dã 。 次thứ 喻dụ 釋thích 。


如như 夢mộng 中trung 人nhân 。 夢mộng 時thời 非phi 無vô 。 及cập 至chí 於ư 醒tỉnh 。 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。 前tiền 說thuyết 種chủng 種chủng 過quá 患hoạn 。 皆giai 歸quy 無vô 明minh 。 今kim 又hựu 云vân 無vô 體thể 。 道Đạo 理lý 難nan 見kiến 言ngôn 語ngữ 路lộ 絕tuyệt 。 故cố 約ước 喻dụ 釋thích 。 謂vị 睡thụy 時thời 夢mộng 物vật 且thả 見kiến 是thị 有hữu 。 故cố 前tiền 種chủng 種chủng 說thuyết 其kỳ 行hành 相tương/tướng 。 寤ngụ 欲dục 求cầu 之chi 。 終chung 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 此thử 顯hiển 示thị 云vân 無vô 體thể 也dã 。 問vấn 求cầu 不bất 得đắc 者giả 何hà 處xứ 滅diệt 去khứ 。 故cố 次thứ 答đáp 云vân 。


如như 眾chúng 空không 華hoa 。 滅diệt 於ư 虛hư 空không 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 有hữu 定định 滅diệt 處xứ 。


何hà 以dĩ 故cố 。 徵trưng 意ý 云vân 。 若nhược 無vô 滅diệt 處xứ 即tức 應ưng 還hoàn 在tại 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 言ngôn 空không 無vô 也dã 。


無vô 生sanh 處xứ 故cố 。 意ý 云vân 。 見kiến 幻huyễn 華hoa 時thời 若nhược 實thật 是thị 有hữu 。 今kim 不bất 見kiến 時thời 即tức 說thuyết 滅diệt 處xứ 。 見kiến 時thời 本bổn 無vô 生sanh 處xứ 。 不bất 見kiến 何hà 尋tầm 滅diệt 處xứ 。 問vấn 前tiền 云vân 實thật 華hoa 生sanh 處xứ 。 此thử 復phục 何hà 通thông 。 答đáp 約ước 前tiền 妄vọng 執chấp 之chi 時thời 而nhi 言ngôn 有hữu 也dã 。 悟ngộ 了liễu 始thỉ 知tri 有hữu 時thời 元nguyên 無vô 。 以dĩ 法pháp 合hợp 之chi 昭chiêu 然nhiên 可khả 見kiến 。 故cố 楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 此thử 迷mê 無vô 本bổn 。 性tánh 畢tất 竟cánh 空không 。 昔tích 本bổn 無vô 迷mê 。 似tự 有hữu 迷mê 覺giác 。 覺giác 迷mê 迷mê 滅diệt 。 覺giác 不bất 生sanh 迷mê 。 此thử 正chánh 是thị 無vô 生sanh 之chi 理lý 。 若nhược 決quyết 定định 忍nhẫn 可khả 於ư 心tâm 。 名danh 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 生sanh 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 滅diệt 。 若nhược 能năng 如như 是thị 解giải 。 諸chư 佛Phật 常thường 現hiện 前tiền 。 後hậu 斷đoạn 疑nghi 疑nghi 云vân 。 前tiền 說thuyết 生sanh 死tử 。 由do 於ư 無vô 明minh 。 無vô 明minh 既ký 無vô 。 何hà 有hữu 生sanh 死tử 。 故cố 釋thích 云vân 。


一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 於ư 無vô 生sanh 中trung 。 妄vọng 見kiến 生sanh 滅diệt 。 無vô 明minh 及cập 與dữ 生sanh 死tử 本bổn 末mạt 。 一nhất 切thiết 俱câu 無vô 。 眾chúng 生sanh 於ư 此thử 無vô 中trung 迷mê 情tình 橫hoạnh/hoành 見kiến 生sanh 死tử 。 前tiền 就tựu 橫hoạnh/hoành 見kiến 故cố 說thuyết 有hữu 。 此thử 就tựu 實thật 論luận 故cố 說thuyết 無vô 。


是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 指chỉ 前tiền 文văn 也dã 。 由do 是thị 橫hoạnh/hoành 見kiến 之chi 故cố 。 故cố 前tiền 文văn 說thuyết 名danh 生sanh 死tử 。 第đệ 三tam 釋thích 成thành 因Nhân 地Địa 。 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 妄vọng 空không 真chân 有hữu 者giả 。 有hữu 佛Phật 無vô 佛Phật 。 性tánh 相tướng 本bổn 然nhiên 。 今kim 明minh 依y 此thử 通thông 達đạt 。 心tâm 意ý 冥minh 符phù 方phương 成thành 。 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 。 釋thích 成thành 正chánh 答đáp 所sở 問vấn 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 依y 真chân 悟ngộ 妄vọng 頓đốn 出xuất 生sanh 死tử 。


善thiện 男nam 子tử 。 如Như 來Lai 因Nhân 地Địa 。 修tu 圓viên 覺giác 者giả 。 牒điệp 前tiền 所sở 標tiêu 。 即tức 依y 真chân 也dã 。


知tri 是thị 空không 華hoa 。 悟ngộ 妄vọng 也dã 。 下hạ 皆giai 頓đốn 出xuất 生sanh 死tử 。


即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 。 無vô 生sanh 死tử 之chi 法pháp 也dã 。 既ký 知tri 萬vạn 法pháp 如như 空không 華hoa 。 豈khởi 更cánh 見kiến 有hữu 輪luân 轉chuyển 。 還hoàn 丹đan 一nhất 粒lạp 點điểm 鐵thiết 成thành 金kim 。 真chân 理lý 一nhất 言ngôn 點điểm 凡phàm 成thành 聖thánh 。 亦diệc 釋thích 因nhân 不bất 異dị 果quả 。 如như 斯tư 因Nhân 地Địa 方phương 謂vị 真chân 修tu 。


亦diệc 無vô 身thân 心tâm 。 受thọ 彼bỉ 生sanh 死tử 。 無vô 生sanh 死tử 之chi 人nhân 也dã 。 謂vị 若nhược 計kế 有hữu 我ngã 。 是thị 免miễn 輪luân 迴hồi 之chi 者giả 。 即tức 是thị 未vị 免miễn 我ngã 執chấp 。 我ngã 我ngã 所sở 忘vong 方phương 為vi 解giải 脫thoát 。 即tức 是thị 照chiếu 五ngũ 蘊uẩn 空không 。 度độ 一nhất 切thiết 厄ách 。 外ngoại 遺di 世thế 界giới 。 內nội 脫thoát 身thân 心tâm 。 不bất 計kế 身thân 身thân 同đồng 虛hư 空không 。 不bất 計kế 心tâm 心tâm 同đồng 法Pháp 界Giới 。


非phi 作tác 故cố 無vô 。 本bổn 性tánh 無vô 故cố 。 非phi 由do 我ngã 作tác 觀quán 行hành 方phương 得đắc 身thân 心tâm 空không 無vô 。 本bổn 性tánh 空không 寂tịch 。 元nguyên 來lai 無vô 故cố 。 故cố 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 經Kinh 云vân 。 若nhược 化hóa 眾chúng 生sanh 。 無vô 生sanh 於ư 化hóa 。 不bất 生sanh 無vô 化hóa 。 其kỳ 化hóa 大đại 焉yên 。 次thứ 展triển 轉chuyển 拂phất 迹tích 釋thích 成thành 正chánh 因nhân 。 拂phất 有hữu 四tứ 重trọng/trùng 。


彼bỉ 知tri 覺giác 者giả 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 一nhất 拂phất 覺giác 妄vọng 之chi 智trí 。 謂vị 能năng 覺giác 身thân 心tâm 性tánh 本bổn 無vô 者giả 。 亦diệc 如như 太thái 虛hư 。 都đô 無vô 所sở 有hữu 。


知tri 虛hư 空không 者giả 。 即tức 空không 華hoa 相tương/tướng 。 二nhị 又hựu 泯mẫn 其kỳ 拂phất 心tâm 。 知tri 能năng 覺giác 無vô 者giả 。 即tức 同đồng 空không 華hoa 體thể 即tức 無vô 也dã 。


亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 無vô 知tri 覺giác 性tánh 。 三tam 遮già 其kỳ 斷đoạn 滅diệt 。 但đãn 不bất 起khởi 念niệm 分phân 別biệt 空không 有hữu 。 不bất 是thị 無vô 心tâm 。


有hữu 無vô 俱câu 遣khiển 。 四tứ 總tổng 結kết 離ly 過quá 。


是thị 則tắc 名danh 為vi 。 淨tịnh 覺giác 隨tùy 順thuận 。 釋thích 成thành 因nhân 也dã 。 有hữu 無vô 既ký 不bất 當đương 情tình 。 斯tư 即tức 心tâm 言ngôn 路lộ 絕tuyệt 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 體thể 從tùng 此thử 顯hiển 彰chương 。 但đãn 不bất 背bối/bội 之chi 合hợp 塵trần 。 即tức 名danh 隨tùy 順thuận 。 亦diệc 非phi 別biệt 有hữu 能năng 順thuận 。 故cố 羅la 什thập 云vân 。 無vô 心tâm 於ư 合hợp 合hợp 者giả 合hợp 焉yên 。 隨tùy 順thuận 淨tịnh 覺giác 。 故cố 言ngôn 淨tịnh 覺giác 隨tùy 順thuận 。 如như 是thị 執chấp 盡tận 病bệnh 除trừ 。 然nhiên 後hậu 興hưng 心tâm 運vận 行hành 。 則tắc 聚tụ 沙sa 畫họa 地địa 合hợp 掌chưởng 低đê 頭đầu 。 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 如như 斯tư 修tu 習tập 可khả 謂vị 正chánh 因nhân 。 後hậu 徵trưng 拂phất 所sở 由do 。 釋thích 歸quy 圓viên 實thật 。


何hà 以dĩ 故cố 。 身thân 心tâm 幻huyễn 妄vọng 可khả 說thuyết 全toàn 空không 。 知tri 覺giác 稱xưng 理lý 因nhân 何hà 又hựu 拂phất 。 有hữu 無vô 俱câu 絕tuyệt 約ước 何hà 修tu 行hành 。 次thứ 釋thích 意ý 云vân 。 相tương/tướng 因nhân 對đối 待đãi 皆giai 是thị 從tùng 緣duyên 。 從tùng 緣duyên 之chi 法pháp 豈khởi 實thật 有hữu 體thể 。 生sanh 心tâm 動động 念niệm 即tức 乖quai 本bổn 性tánh 。 失thất 正chánh 念niệm 故cố 。 圓viên 實thật 性tánh 體thể 俱câu 無vô 如như 是thị 等đẳng 故cố 。


虛hư 空không 性tánh 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 不bất 生sanh 滅diệt 也dã 。 謂vị 如như 上thượng 相tương/tướng 因nhân 諸chư 相tướng 。 猶do 若nhược 虛hư 空không 。 本bổn 自tự 不bất 生sanh 。 今kim 無vô 可khả 滅diệt 。 非phi 謂vị 拂phất 之chi 方phương 令linh 空không 也dã 。 故cố 佛Phật 藏tạng 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 無vô 毫hào 末mạt 相tương/tướng 等đẳng 。


常thường 不bất 動động 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 寂tịch 。 不bất 來lai 去khứ 也dã 。 非phi 已dĩ 去khứ 非phi 未vị 來lai 非phi 現hiện 起khởi 故cố 。 故cố 法pháp 句cú 云vân 。 諸chư 法pháp 從tùng 本bổn 來lai 。 寂tịch 滅diệt 無vô 所sở 動động 。 法pháp 華hoa 亦diệc 云vân 。 常thường 自tự 寂tịch 滅diệt 相tướng 。


如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 上thượng 二nhị 句cú 明minh 諸chư 法pháp 。 此thử 下hạ 皆giai 是thị 顯hiển 一nhất 心tâm 也dã 。 論luận 指chỉ 一nhất 心tâm 云vân 。 如Như 來Lai 藏tạng 故cố 。 楞lăng 伽già 亦diệc 云vân 。 寂tịch 滅diệt 者giả 。 名danh 為vi 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 者giả 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 此thử 經Kinh 下hạ 云vân 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 涅Niết 槃Bàn 即tức 名danh 佛Phật 性tánh 。 今kim 此thử 一nhất 句cú 總tổng 標tiêu 。 次thứ 二nhị 句cú 空không 藏tạng 。 後hậu 三tam 句cú 不bất 空không 藏tạng 。 通thông 云vân 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 由do 三tam 義nghĩa 故cố 。 一nhất 隱ẩn 覆phú 義nghĩa 。 謂vị 覆phú 藏tàng 如Như 來Lai 故cố 云vân 藏tạng 也dã 。 故cố 理lý 趣thú 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 勝thắng 鬘man 云vân 。 生sanh 死tử 二nhị 法pháp 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 不bất 離ly 煩phiền 惱não 藏tạng 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 如Như 來Lai 經kinh 藏tạng 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 貪tham 瞋sân 癡si 。 諸chư 煩phiền 惱não 中trung 。 有hữu 如Như 來Lai 身thân 。 乃nãi 至chí 常thường 無vô 染nhiễm 污ô 。 德đức 相tướng 備bị 足túc 。 如như 我ngã 無vô 異dị 。 便tiện 以dĩ 九cửu 喻dụ 喻dụ 之chi 。 一nhất 萎nuy 華hoa 佛Phật 身thân 。 二nhị 巖nham 蠭# 淳thuần 密mật 。 三tam 糠khang 糩hối 粳canh 米mễ 。 四tứ 墮đọa 穢uế 真chân 金kim 。 五ngũ 貧bần 家gia 寶bảo 藏tạng 。 六lục 菴am 羅la 內nội 實thật 。 七thất 弊tệ 物vật 金kim 像tượng 。 八bát 貧bần 女nữ 輪Luân 王Vương 。 九cửu 焦tiêu 模mô 鑄chú 像tượng 。 二nhị 含hàm 攝nhiếp 義nghĩa 。 謂vị 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 含hàm 攝nhiếp 身thân 相tướng 國quốc 土độ 神thần 通thông 大đại 用dụng 無vô 量lượng 功công 德đức 故cố 。 又hựu 亦diệc 含hàm 攝nhiếp 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 在tại 如Như 來Lai 藏tạng 內nội 故cố 。 三tam 出xuất 生sanh 義nghĩa 。 謂vị 此thử 法Pháp 身thân 既ký 含hàm 眾chúng 德đức 。 了liễu 達đạt 證chứng 入nhập 即tức 能năng 出xuất 生sanh 故cố 。 十Thập 地Địa 論luận 云vân 。 地địa 智trí 能năng 生sanh 無vô 漏lậu 因nhân 果quả 。 亦diệc 能năng 生sanh 起khởi 人nhân 天thiên 道Đạo 行hạnh 。 此thử 三tam 義nghĩa 者giả 。 初sơ 約ước 迷mê 時thời 。 後hậu 約ước 悟ngộ 時thời 。 中trung 間gian 克khắc 體thể 然nhiên 約ước 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 。 總tổng 有hữu 二nhị 種chủng 行hành 相tương/tướng 。 謂vị 此thử 經Kinh 下hạ 云vân 。 如Như 來Lai 藏tạng 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 論luận 云vân 。 真Chân 如Như 生sanh 滅diệt 。 然nhiên 真chân 妄vọng 各các 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 真chân 謂vị 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 。 妄vọng 謂vị 體thể 空không 成thành 事sự 。 真chân 中trung 不bất 變biến 妄vọng 中trung 體thể 空không 。 即tức 真Chân 如Như 自tự 性tánh 也dã 。 真chân 中trung 隨tùy 緣duyên 妄vọng 中trung 成thành 事sự 。 即tức 生sanh 滅diệt 差sai 別biệt 也dã 。 初sơ 真Chân 如Như 性tánh 中trung 。


復phục 有hữu 二nhị 相tương/tướng 。 勝thắng 鬘man 云vân 。 有hữu 二nhị 種chủng 如Như 來Lai 藏tạng 空không 智trí 。 所sở 謂vị 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 脫thoát 離ly 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 藏tạng 。 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 具cụ 過quá 恆Hằng 沙sa 。 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 論luận 中trung 亦diệc 說thuyết 如như 實thật 空không 如như 實thật 不bất 空không 。 義nghĩa 全toàn 同đồng 此thử 。 後hậu 生sanh 滅diệt 中trung 亦diệc 有hữu 二nhị 相tương/tướng 。 謂vị 漏lậu 無vô 漏lậu 。 無vô 漏lậu 復phục 二nhị 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 有hữu 漏lậu 亦diệc 二nhị 。 謂vị 善thiện 不bất 善thiện 。 此thử 等đẳng 行hành 相tương/tướng 皆giai 有hữu 業nghiệp 用dụng 。 初sơ 真chân 性tánh 者giả 。 有hữu 其kỳ 二nhị 業nghiệp 。 一nhất 能năng 持trì 自tự 體thể 恆Hằng 沙sa 功công 德đức 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 不bất 失thất 不bất 壞hoại 。 二nhị 能năng 禦ngữ 客khách 塵trần 恆Hằng 沙sa 煩phiền 惱não 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 不bất 染nhiễm 不bất 污ô 。 後hậu 生sanh 滅diệt 亦diệc 有hữu 二nhị 業nghiệp 。 一nhất 能năng 起khởi 惑hoặc 治trị 業nghiệp 。 曠khoáng 劫kiếp 長trường 受thọ 六lục 趣thú 生sanh 死tử 。 故cố 楞lăng 伽già 云vân 。 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 是thị 善thiện 不bất 善thiện 因nhân 。 能năng 遍biến 興hưng 造tạo 一nhất 切thiết 趣thú 生sanh 乃nãi 至chí 。 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 二nhị 能năng 知tri 真chân 達đạt 妄vọng 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 證chứng 三tam 乘thừa 果quả 。 如như 前tiền 所sở 引dẫn 十Thập 地Địa 論luận 等đẳng 。 由do 是thị 二nhị 業nghiệp 故cố 。 寶bảo 性tánh 論luận 引dẫn 經kinh 偈kệ 云vân 。 無vô 始thỉ 世thế 來lai 性tánh 。 作tác 諸chư 法pháp 依y 止chỉ 。 法pháp 性tánh 有hữu 諸chư 道đạo 。 及cập 證chứng 涅Niết 槃Bàn 果Quả 。 長trường/trưởng 行hành 引dẫn 勝thắng 鬘man 釋thích 云vân 。 性tánh 者giả 。 如Như 來Lai 藏tạng 。 依y 止chỉ 者giả 。 如Như 來Lai 藏tạng 。 是thị 依y 是thị 持trì 是thị 建kiến 立lập 。 諸chư 道đạo 者giả 。 有hữu 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 說thuyết 生sanh 死tử 。 是thị 名danh 善thiện 說thuyết 。 證chứng 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 若nhược 無vô 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 不bất 得đắc 厭yếm 苦khổ 。 樂nhạo 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 既ký 諸chư 佛Phật 因nhân 果quả 始thỉ 終chung 依y 之chi 。 故cố 入nhập 道Đạo 行hạnh 人nhân 先tiên 須tu 信tín 解giải 。 離ly 此thử 別biệt 信tín 信tín 則tắc 墮đọa 邪tà 。 故cố 密mật 嚴nghiêm 經kinh 訶ha 為vi 惡ác 慧tuệ 。 華hoa 嚴nghiêm 亦diệc 云vân 。 不bất 能năng 了liễu 自tự 心tâm 。 云vân 何hà 知tri 正Chánh 道Đạo 。 彼bỉ 由do 顛điên 倒đảo 慧tuệ 。 增tăng 長trưởng 一nhất 切thiết 惡ác 。 據cứ 此thử 則tắc 了liễu 之chi 方phương 知tri 正Chánh 道Đạo 。 故cố 勝thắng 鬘man 云vân 。 若nhược 於ư 無vô 量lượng 。 煩phiền 惱não 所sở 纏triền 。 如Như 來Lai 藏tạng 不bất 疑nghi 惑hoặc 者giả 。 於ư 出xuất 纏triền 無vô 量lượng 煩phiền 惱não 。 藏tạng 法Pháp 身thân 亦diệc 無vô 疑nghi 惑hoặc 。 華hoa 嚴nghiêm 初sơ 會hội 普phổ 賢hiền 即tức 入nhập 如Như 來Lai 。 藏tạng 身thân 三tam 昧muội 。 意ý 在tại 此thử 也dã 。 然nhiên 雖tuy 此thử 心tâm 凡phàm 聖thánh 等đẳng 有hữu 。 但đãn 果quả 顯hiển 易dị 信tín 因nhân 隱ẩn 難nạn/nan 明minh 。 故cố 淺thiển 識thức 之chi 。 流lưu 輕khinh 因nhân 重trọng/trùng 果quả 。 願nguyện 諸chư 道đạo 者giả 深thâm 信tín 自tự 心tâm 。


無vô 起khởi 滅diệt 故cố 。 釋thích 上thượng 所sở 知tri 生sanh 死tử 等đẳng 。


無vô 知tri 見kiến 故cố 。 釋thích 上thượng 彼bỉ 知tri 覺giác 者giả 等đẳng 。 此thử 上thượng 二nhị 句cú 釋thích 空không 藏tạng 矣hĩ 。 謂vị 見kiến 生sanh 死tử 起khởi 者giả 。 即tức 云vân 執chấp 情tình 。 見kiến 生sanh 死tử 滅diệt 者giả 。 即tức 云vân 知tri 覺giác 。 今kim 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 既ký 無vô 可khả 起khởi 可khả 滅diệt 。 何hà 有hữu 能năng 執chấp 能năng 知tri 。 又hựu 迷mê 時thời 生sanh 死tử 非phi 起khởi 淨tịnh 心tâm 非phi 滅diệt 。 故cố 無vô 迷mê 也dã 。 悟ngộ 時thời 淨tịnh 心tâm 非phi 起khởi 生sanh 死tử 非phi 滅diệt 。 故cố 無vô 悟ngộ 也dã 。 無vô 悟ngộ 故cố 無vô 知tri 見kiến 矣hĩ 。 此thử 乃nãi 非phi 唯duy 不bất 可khả 識thức 識thức 。 抑ức 亦diệc 不bất 可khả 智trí 知tri 。 識thức 智trí 俱câu 如như 。 方phương 為vi 自tự 體thể 真chân 實thật 識thức 知tri 。 大đại 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 遍biến 照chiếu 。 為vi 下hạ 三tam 句cú 不bất 空không 藏tạng 矣hĩ 。


如như 法Pháp 界Giới 性tánh 。 法Pháp 界Giới 性tánh 與dữ 如Như 來Lai 藏tạng 體thể 同đồng 義nghĩa 別biệt 。 別biệt 有hữu 其kỳ 二nhị 。 一nhất 者giả 在tại 有hữu 情tình 數số 中trung 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 在tại 非phi 情tình 數số 中trung 名danh 法Pháp 界Giới 性tánh 。 如như 智trí 論luận 明minh 佛Phật 性tánh 法pháp 性tánh 之chi 異dị 。 二nhị 者giả 謂vị 法Pháp 界Giới 則tắc 情tình 器khí 交giao 徹triệt 心tâm 境cảnh 不bất 分phân 。 如Như 來Lai 藏tạng 則tắc 但đãn 語ngữ 諸chư 佛Phật 眾chúng 生sanh 清thanh 淨tịnh 。 本bổn 源nguyên 心tâm 體thể 。 如như 云vân 能năng 造tạo 善thiện 惡ác 能năng 起khởi 厭yếm 求cầu 。 就tựu 法Pháp 界Giới 言ngôn 。 即tức 無vô 斯tư 義nghĩa 。 據cứ 此thử 則tắc 藏tạng 心tâm 克khắc 就tựu 根căn 源nguyên 。 界giới 性tánh 混hỗn 其kỳ 本bổn 末mạt 。 混hỗn 則tắc 普phổ 駭hãi 之chi 義nghĩa 易dị 信tín 。 克khắc 則tắc 周chu 遍biến 之chi 理lý 難nạn/nan 明minh 。 故cố 指chỉ 藏tạng 心tâm 。 如như 法Pháp 界Giới 性tánh 。 亦diệc 乃nãi 攝nhiếp 其kỳ 二nhị 義nghĩa 之chi 別biệt 。 歸quy 於ư 一nhất 體thể 之chi 同đồng 。 方phương 顯hiển 覺giác 妄vọng 因nhân 依y 。 誠thành 非phi 究cứu 竟cánh 圓viên 實thật 。


究cứu 竟cánh 。 竪thụ 窮cùng 三tam 際tế 始thỉ 終chung 常thường 然nhiên 。


圓viên 。 遍biến 周chu 虛hư 空không 。


滿mãn 。 眾chúng 德đức 具cụ 足túc 。


遍biến 十thập 方phương 故cố 。 無vô 邊biên 際tế 故cố 。 良lương 由do 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 本bổn 自tự 如như 斯tư 。 豈khởi 須tu 減giảm 舊cựu 添# 新tân 滅diệt 惑hoặc 生sanh 智trí 。 是thị 以dĩ 三tam 重trọng/trùng 泯mẫn 絕tuyệt 冥minh 合hợp 覺giác 心tâm 。 將tương 此thử 為vi 本bổn 修tu 行hành 始thỉ 得đắc 正chánh 名danh 因Nhân 地Địa 第đệ 四tứ 結kết 牒điệp 問vấn 辭từ 。


是thị 則tắc 名danh 為vi 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。 菩Bồ 薩Tát 因nhân 此thử 。 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 發phát 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 依y 此thử 修tu 行hành 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。 但đãn 結kết 前tiền 文văn 更cánh 無vô 別biệt 義nghĩa 。 此thử 下hạ 偈kệ 諷phúng 文văn 二nhị 。 一nhất 標tiêu 舉cử 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 然nhiên 偈kệ 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 伽già 陀đà 。 此thử 云vân 諷phúng 頌tụng 。 謂vị 孤cô 起khởi 偈kệ 。 今kim 非phi 此thử 也dã 二nhị 祇kỳ 夜dạ 。 此thử 云vân 應ưng 頌tụng 。 頌tụng 長trường/trưởng 行hành 也dã 。 或hoặc 為vi 鈍độn 根căn 重trùng 說thuyết 或hoặc 為vi 後hậu 來lai 之chi 徒đồ 。 或hoặc 為vi 增tăng 明minh 前tiền 說thuyết 故cố 。 今kim 此thử 經Kinh 偈kệ 皆giai 祇kỳ 夜dạ 也dã 。 然nhiên 凡phàm 言ngôn 長trường/trưởng 行hành 偈kệ 諷phúng 相tương 望vọng 。 有hữu 五ngũ 對đối 之chi 例lệ 。 謂vị 有hữu 無vô 廣quảng 略lược 離ly 合hợp 先tiên 後hậu 隱ẩn 顯hiển 。 今kim 經kinh 問vấn 目mục 皆giai 長trường/trưởng 有hữu 偈kệ 無vô 。 答đáp 皆giai 長trường/trưởng 廣quảng 偈kệ 略lược 。 餘dư 隨tùy 相tương 當đương 對đối 文văn 當đương 指chỉ 。 二nhị 正chánh 陳trần 。 然nhiên 此thử 段đoạn 中trung 五ngũ 偈kệ 。 但đãn 重trọng/trùng 諷phúng 長trường/trưởng 行hành 。 更cánh 無vô 別biệt 義nghĩa 。 故cố 如như 次thứ 依y 前tiền 四tứ 段đoạn 科khoa 之chi 。 但đãn 經kinh 文văn 增tăng 減giảm 故cố 科khoa 段đoạn 名danh 亦diệc 小tiểu 殊thù 。 四tứ 者giả 。 一nhất 諷phúng 了liễu 悟ngộ 本bổn 覺giác 。


文Văn 殊Thù 汝nhữ 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 諸chư 如Như 來Lai 。 從tùng 於ư 本bổn 因Nhân 地Địa 。


皆giai 以dĩ 智trí 慧tuệ 覺giác 。


義nghĩa 不bất 異dị 前tiền 。 二nhị 諷phúng 推thôi 破phá 無vô 明minh 。


了liễu 達đạt 於ư 無vô 明minh 。 知tri 彼bỉ 如như 空không 華hoa 。 即tức 能năng 免miễn 流lưu 轉chuyển 。


又hựu 如như 夢mộng 中trung 人nhân 。 醒tỉnh 時thời 不bất 可khả 得đắc 。


上thượng 二nhị 段đoạn 皆giai 長trường/trưởng 離ly 偈kệ 合hợp 。 三tam 諷phúng 拂phất 迹tích 成thành 因nhân 。


覺giác 者giả 如như 虛hư 空không 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 轉chuyển 。 覺giác 遍biến 十thập 方phương 界giới 。


即tức 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。 眾chúng 幻huyễn 滅diệt 無vô 處xứ 。


上thượng 二nhị 句cú 長trường/trưởng 先tiên 偈kệ 後hậu 。


成thành 道Đạo 亦diệc 無vô 得đắc 。 長trường/trưởng 無vô 偈kệ 有hữu 。


本bổn 性tánh 圓viên 滿mãn 故cố 。 四tứ 諷phúng 結kết 牒điệp 問vấn 曰viết 。


菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 中trung 。 能năng 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 長trường/trưởng 隱ẩn 偈kệ 顯hiển 。


末mạt 世thế 諸chư 眾chúng 生sanh 。 修tu 此thử 免miễn 邪tà 見kiến 。


大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 修Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 註Chú 卷quyển 上thượng (# 之chi 一nhất )#
Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh Lược Sớ/sơ Chú ♦ Hết quyển thượng

大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 修Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 卷quyển 上thượng 二nhị
Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh Lược Sớ/sơ ♦ Hết quyển thượng

唐đường 終chung 南nam 山sơn 草thảo 堂đường 寺tự 沙Sa 門Môn 宗tông 密mật 述thuật


自tự 下hạ 大đại 段đoạn 。 第đệ 二nhị 令linh 依y 解giải 修tu 行hành 隨tùy 根căn 證chứng 入nhập 。 謂vị 創sáng/sang 因nhân 法pháp 鏡kính 照chiếu 心tâm 。 頓đốn 能năng 信tín 解giải 。 至chí 於ư 長trường 久cửu 修tu 證chứng 。 則tắc 節tiết 級cấp 不bất 同đồng 。 良lương 以dĩ 障chướng 有hữu 淺thiển 深thâm 。 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 習tập 氣khí 厚hậu 薄bạc 心tâm 行hành 依y 違vi 故cố 須tu 處xứ 處xứ 隨tùy 根căn 引dẫn 令linh 得đắc 出xuất 。 然nhiên 其kỳ 修tu 證chứng 階giai 降giáng/hàng 雖tuy 殊thù 。 必tất 籍tịch 本bổn 因nhân 。 故cố 云vân 依y 解giải 。 前tiền 則tắc 信tín 解giải 。 此thử 則tắc 行hành 證chứng 故cố 華hoa 嚴nghiêm 一nhất 部bộ 亦diệc 唯duy 此thử 四tứ 矣hĩ 。 文văn 中trung 二nhị 。 初sơ 徵trưng 釋thích 用dụng 心tâm 。 後hậu 廣quảng 明minh 行hành 相tương/tướng 。


所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 以dĩ 悟ngộ 修tu 之chi 理lý 一nhất 異dị 難nạn/nan 明minh 意ý 實thật 相tướng 符phù 言ngôn 而nhi 似tự 反phản 。 故cố 須tu 徵trưng 釋thích 令linh 解giải 用dụng 心tâm 。 然nhiên 後hậu 隨tùy 性tánh 隨tùy 緣duyên 。 廣quảng 為vì 明minh 其kỳ 行hành 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 徵trưng 釋thích 文văn 中trung 大đại 科khoa 四tứ 段đoạn 不bất 異dị 初sơ 門môn 。 申thân 請thỉnh 中trung 三tam 亦diệc 同đồng 前tiền 列liệt 。 今kim 初sơ 進tiến 問vấn 威uy 儀nghi 。


於ư 是thị 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 右hữu 繞nhiễu 三tam 匝táp 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 普phổ 賢hiền 是thị 行hành 中trung 之chi 體thể 故cố 。 標tiêu 首thủ 為vi 下hạ 所sở 依y 總tổng 別biệt 觀quán 門môn 不bất 離ly 此thử 故cố 。 二nhị 聖thánh 表biểu 法pháp 已dĩ 具cụ 前tiền 文văn 。 次thứ 正chánh 陳trần 中trung 文văn 四tứ 。 一nhất 就tựu 當đương 根căn 徵trưng 起khởi 。


大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 為vì 此thử 會hội 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 及cập 為vì 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 修tu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 聞văn 此thử 圓viên 覺giác 。 清thanh 淨tịnh 境cảnh 界giới 。 云vân 何hà 修tu 行hành 。 信tín 解giải 圓viên 覺giác 即tức 是thị 當đương 根căn 。 雖tuy 達đạt 天thiên 真chân 未vị 明minh 緣duyên 起khởi 。 大Đại 士Sĩ 悲bi 憫mẫn 接tiếp 下hạ 垂thùy 方phương 。 反phản 覆phúc 徵trưng 問vấn 用dụng 心tâm 解giải 行hành 如như 何hà 契khế 合hợp 。 二nhị 問vấn 解giải 行hành 相tương 違vi 。 於ư 中trung 復phục 二nhị 。 一nhất 幻huyễn 幻huyễn 何hà 修tu 問vấn 。


世Thế 尊Tôn 。 若nhược 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 指chỉ 前tiền 當đương 根căn 。


知tri 如như 幻huyễn 者giả 。 身thân 心tâm 亦diệc 幻huyễn 。 解giải 也dã 云vân 何hà 以dĩ 幻huyễn 。 還hoàn 修tu 於ư 幻huyễn 。 行hành 也dã 。 謂vị 一nhất 切thiết 如như 幻huyễn 。 正chánh 解giải 方phương 成thành 。 幻huyễn 法pháp 非phi 真chân 復phục 何hà 修tu 習tập 。 故cố 解giải 與dữ 行hành 進tiến 退thoái 相tương 違vi 。 徵trưng 釋thích 用dụng 心tâm 實thật 由do 斯tư 矣hĩ 。 此thử 問vấn 從tùng 前tiền 知tri 是thị 空không 華hoa 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 。 等đẳng 文văn 而nhi 來lai 。 意ý 云vân 。 身thân 心tâm 既ký 如như 幻huyễn 。 能năng 知tri 亦diệc 是thị 幻huyễn 。 將tương 幻huyễn 還hoàn 除trừ 幻huyễn 。 幻huyễn 幻huyễn 何hà 窮cùng 盡tận 幻huyễn 者giả 謂vị 世thế 有hữu 幻huyễn 法pháp 。 依y 草thảo 木mộc 等đẳng 幻huyễn 作tác 人nhân 畜súc 。 宛uyển 似tự 往vãng 來lai 動động 作tác 之chi 相tướng 。 須tu 臾du 法pháp 謝tạ 還hoàn 成thành 草thảo 木mộc 。 然nhiên 諸chư 經kinh 教giáo 幻huyễn 喻dụ 偏thiên 多đa 。 良lương 以dĩ 五ngũ 天thiên 此thử 術thuật 頗phả 眾chúng 。 見kiến 聞văn 既ký 審thẩm 法pháp 理lý 易dị 明minh 。 及cập 傳truyền 此thử 方phương 翻phiên 成thành 難nan 曉hiểu 。 今kim 依y 古cổ 師sư 解giải 華hoa 嚴nghiêm 如như 幻huyễn 之chi 文văn 。 法pháp 喻dụ 各các 開khai 五ngũ 法pháp 。 喻dụ 中trung 五ngũ 者giả 。 如như 結kết 一nhất 巾cân 幻huyễn 作tác 。 一nhất 馬mã 。 一nhất 所sở 依y 巾cân 。 二nhị 幻huyễn 師sư 術thuật 法pháp 。 三tam 所sở 幻huyễn 馬mã 。 四tứ 馬mã 有hữu 即tức 無vô 。 五ngũ 癡si 執chấp 為vi 馬mã 。 法pháp 中trung 五ngũ 者giả 。 一nhất 真chân 性tánh 。 二nhị 心tâm 識thức 。 三tam 依y 他tha 起khởi 。 四tứ 我ngã 法pháp 即tức 空không 。 五ngũ 迷mê 執chấp 我ngã 法pháp 。 下hạ 諸chư 幻huyễn 喻dụ 皆giai 倣# 此thử 知tri 。 二nhị 斷đoạn 滅diệt 誰thùy 修tu 問vấn 。


若nhược 諸chư 幻huyễn 性tánh 。 一nhất 切thiết 盡tận 滅diệt 。 則tắc 無vô 有hữu 心tâm 。 誰thùy 為vi 修tu 行hành 。 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 修tu 行hành 如như 幻huyễn 。 此thử 問vấn 亦diệc 從tùng 前tiền 拂phất 迹tích 中trung 來lai 。 謂vị 若nhược 以dĩ 幻huyễn 故cố 。 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 能năng 所sở 總tổng 無vô 。 遣khiển 誰thùy 修tu 習tập 。 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 修tu 行hành 如như 幻huyễn 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 亦diệc 云vân 。 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 性tánh 本bổn 空không 寂tịch 。 空không 寂tịch 之chi 心tâm 。 體thể 無vô 色sắc 相tướng 。 云vân 何hà 修tu 習tập 。 得đắc 本bổn 空không 心tâm 。 三tam 遮già 不bất 修tu 之chi 失thất 。


若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 本bổn 不bất 修tu 行hành 。 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 常thường 居cư 幻huyễn 化hóa 。 曾tằng 不bất 了liễu 知tri 。 如như 幻huyễn 境cảnh 界giới 。 令linh 妄vọng 想tưởng 心tâm 。 云vân 何hà 解giải 脫thoát 。 意ý 恐khủng 惑hoặc 者giả 又hựu 云vân 。 一nhất 切thiết 如như 幻huyễn 。 無vô 不bất 是thị 空không 。 覺giác 性tánh 無vô 生sanh 。 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 。 知tri 之chi 即tức 已dĩ 何hà 有hữu 修tu 行hành 。 故cố 此thử 遮già 云vân 。 本bổn 空không 本bổn 不bất 修tu 。 多đa 生sanh 生sanh 死tử 苦khổ 。 今kim 空không 今kim 不bất 修tu 。 云vân 何hà 則tắc 脫thoát 苦khổ 。 不bất 了liễu 如như 幻huyễn 境cảnh 界giới 者giả 。 未vị 達đạt 緣duyên 起khởi 事sự 相tướng 也dã 。 從tùng 來lai 不bất 達đạt 事sự 妄vọng 想tưởng 不bất 解giải 脫thoát 。 今kim 還hoàn 不bất 了liễu 知tri 。 如như 何hà 得đắc 解giải 脫thoát 。 溺nịch 斯tư 意ý 者giả 近cận 代đại 尤vưu 多đa 。 但đãn 恃thị 天thiên 真chân 不bất 觀quán 力lực 用dụng 。 四tứ 請thỉnh 修tu 之chi 方phương 便tiện 。


願nguyện 為vì 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 作tác 何hà 方phương 便tiện 。 漸tiệm 次thứ 修tu 習tập 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 永vĩnh 離ly 諸chư 幻huyễn 。 上thượng 。 遮già 不bất 修tu 之chi 失thất 。 已dĩ 知tri 決quyết 定định 應ưng 修tu 故cố 。 問vấn 對đối 治trị 之chi 門môn 。 如như 何hà 永vĩnh 離ly 諸chư 幻huyễn 。 論luận 云vân 。 若nhược 人nhân 唯duy 。 念niệm 真Chân 如Như 。 不bất 以dĩ 方phương 便tiện 。 種chủng 種chủng 熏huân 修tu 。 終chung 無vô 得đắc 淨tịnh 。 對đối 於ư 暫tạm 離ly 故cố 言ngôn 永vĩnh 離ly 。 謂vị 初sơ 觀quán 一nhất 體thể 雖tuy 覺giác 全toàn 真chân 。 後hậu 遇ngộ 八bát 風phong 紛phân 然nhiên 起khởi 妄vọng 。 行hành 如như 窮cùng 子tử 。 解giải 似tự 電điện 光quang 。 何hà 法pháp 修tu 治trị 。 永vĩnh 除trừ 病bệnh 本bổn 。 然nhiên 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 作tác 何hà 方phương 便tiện 。 兩lưỡng 句cú 之chi 間gian 文văn 意ý 斷đoạn 絕tuyệt 。 譯dịch 之chi 太thái 略lược 。 應ưng 添# 分phân 別biệt 演diễn 說thuyết 等đẳng 言ngôn 。 意ý 則tắc 連liên 續tục 。 達đạt 者giả 詳tường 焉yên 。 後hậu 亦diệc 頻tần 爾nhĩ 。 此thử 下hạ 三tam 唱xướng 經kinh 文văn 。 倣# 前tiền 科khoa 段đoạn 。


作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。


善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。


善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 乃nãi 能năng 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 修tu 習tập 菩Bồ 薩Tát 。 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 此thử 云vân 正chánh 受thọ 。 由do 達đạt 身thân 心tâm 如như 幻huyễn 。 則tắc 冥minh 本bổn 覺giác 真Chân 如Như 。 如như 鏡kính 受thọ 影ảnh 非phi 受thọ 非phi 拒cự 。 故cố 名danh 正chánh 受thọ 。


方phương 便tiện 漸tiệm 次thứ 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 得đắc 離ly 諸chư 幻huyễn 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。


時thời 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。 正chánh 說thuyết 長trường/trưởng 行hành 中trung 四tứ 。 一nhất 標tiêu 幻huyễn 從tùng 覺giác 生sanh 以dĩ 為vi 義nghĩa 本bổn 。 二nhị 明minh 幻huyễn 盡tận 覺giác 滿mãn 。 以dĩ 釋thích 前tiền 疑nghi 。 三tam 令linh 離ly 幻huyễn 顯hiển 覺giác 。 正chánh 示thị 用dụng 心tâm 。 四tứ 辨biện 幻huyễn 覺giác 不bất 俱câu 。 結kết 酬thù 其kỳ 請thỉnh 。 今kim 初sơ 第đệ 一nhất 云vân 義nghĩa 本bổn 者giả 。 以dĩ 普phổ 賢hiền 但đãn 徵trưng 修tu 幻huyễn 。 不bất 問vấn 幻huyễn 之chi 所sở 生sanh 。 佛Phật 說thuyết 生sanh 於ư 覺giác 心tâm 。 未vị 為vi 正chánh 答đáp 所sở 問vấn 。 且thả 要yếu 標tiêu 之chi 為vi 本bổn 。 憑bằng 之chi 顯hiển 幻huyễn 盡tận 覺giác 圓viên 。 故cố 得đắc 修tu 幻huyễn 義nghĩa 成thành 。 幻huyễn 盡tận 元nguyên 非phi 斷đoạn 滅diệt 。 故cố 論luận 云vân 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 因nhân 無vô 明minh 風phong 動động 。 乃nãi 至chí 無vô 明minh 滅diệt 智trí 性tánh 不bất 壞hoại 。 如như 風phong 止chỉ 動động 滅diệt 濕thấp 性tánh 不bất 壞hoại 等đẳng 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 幻huyễn 化hóa 。 有hữu 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 十thập 二nhị 處xứ 。 十thập 八bát 界giới 等đẳng 。 偈kệ 云vân 。 幻huyễn 無vô 明minh 故cố 。


皆giai 生sanh 。 諸chư 有hữu 漏lậu 法pháp 皆giai 從tùng 性tánh 淨tịnh 真chân 心tâm 而nhi 生sanh 也dã 。 依y 真chân 起khởi 妄vọng 故cố 。


如Như 來Lai 。 此thử 心tâm 雖tuy 凡phàm 聖thánh 同đồng 依y 。 唯duy 佛Phật 圓viên 證chứng 故cố 。 約ước 佛Phật 標tiêu 之chi 。


圓viên 。 離ly 相tương/tướng 故cố 。


覺giác 。 非phi 空không 故cố 。


妙diệu 。 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 故cố 。


心tâm 。 中trung 實thật 神thần 解giải 故cố 。 梵Phạm 云vân 乾can/kiền/càn 栗lật 馱đà 。 是thị 堅kiên 實thật 之chi 心tâm 也dã 。 不bất 同đồng 緣duyên 慮lự 集tập 起khởi 之chi 義nghĩa 。 言ngôn 皆giai 生sanh 者giả 。 本bổn 覺giác 心tâm 體thể 為vi 因nhân 。 根căn 本bổn 不bất 覺giác 為vi 緣duyên 生sanh 三tam 細tế 業nghiệp 識thức 為vi 因nhân 境cảnh 界giới 為vi 緣duyên 生sanh 六lục 麁thô 。 故cố 楞lăng 伽già 云vân 。 大đại 慧tuệ 。 不bất 思tư 議nghị 熏huân 不bất 思tư 議nghị 變biến 是thị 現hiện 識thức 因nhân 。 取thủ 種chủng 種chủng 塵trần 。 及cập 無vô 始thỉ 妄vọng 想tưởng 熏huân 。 是thị 分phân 別biệt 事sự 識thức 因nhân 。 是thị 知tri 諸chư 法pháp 皆giai 無vô 自tự 體thể 。 無vô 自tự 體thể 故cố 。 必tất 假giả 所sở 依y 。 依y 圓viên 覺giác 心tâm 而nhi 生sanh 起khởi 也dã 。 如như 幻huyễn 馬mã 無vô 體thể 必tất 依y 於ư 巾cân 。 巾cân 喻dụ 真chân 心tâm 。 馬mã 即tức 蘊uẩn 界giới 。 配phối 前tiền 五ngũ 法pháp 本bổn 末mạt 應ưng 知tri 。 問vấn 既ký 真chân 能năng 生sanh 妄vọng 。 真chân 是thị 妄vọng 源nguyên 。 何hà 故cố 前tiền 云vân 無vô 明minh 無vô 體thể 。 答đáp 妄vọng 託thác 真chân 起khởi 說thuyết 真chân 為vi 源nguyên 。 現hiện 且thả 迷mê 真chân 真chân 本bổn 無vô 妄vọng 。 如như 二nhị 月nguyệt 託thác 本bổn 月nguyệt 而nhi 起khởi 。 說thuyết 本bổn 月nguyệt 為vi 起khởi 二nhị 之chi 依y 。 本bổn 月nguyệt 實thật 無vô 二nhị 輪luân 。 即tức 是thị 二nhị 無vô 其kỳ 體thể 。 故cố 經kinh 說thuyết 種chủng 種chủng 生sanh 於ư 覺giác 心tâm 。 不bất 是thị 心tâm 生sanh 種chủng 種chủng 。 然nhiên 諸chư 經kinh 論luận 俱câu 說thuyết 萬vạn 法pháp 一nhất 心tâm 三tam 界giới 唯duy 識thức 。 宗tông 途đồ 有hữu 異dị 。 學học 者giả 罕# 知tri 。 今kim 約ước 五ngũ 教giáo 略lược 彰chương 其kỳ 別biệt 。 一nhất 愚ngu 法pháp 聲Thanh 聞Văn 教giáo 。 假giả 說thuyết 一nhất 心tâm 。 謂vị 實thật 有hữu 外ngoại 境cảnh 。 但đãn 由do 心tâm 造tạo 業nghiệp 之chi 所sở 感cảm 故cố 。 二nhị 大Đại 乘Thừa 權quyền 教giáo 。 明minh 異dị 熟thục 賴lại 耶da 名danh 為vi 一nhất 心tâm 。 遮già 無vô 境cảnh 故cố 。 三tam 大Đại 乘Thừa 實thật 教giáo 。 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 以dĩ 為vi 一nhất 心tâm 。 理lý 無vô 二nhị 故cố 。 四tứ 一Nhất 乘Thừa 頓đốn 教giáo 。 泯mẫn 絕tuyệt 染nhiễm 淨tịnh 但đãn 是thị 一nhất 心tâm 。 破phá 諸chư 數số 故cố 。 五ngũ 一Nhất 乘Thừa 圓viên 教giáo 。 總tổng 該cai 萬vạn 有hữu 即tức 是thị 一nhất 心tâm 。 理lý 事sự 本bổn 末mạt 。 無vô 別biệt 異dị 故cố 。 此thử 上thượng 五ngũ 教giáo 後hậu 後hậu 轉chuyển 深thâm 。 後hậu 必tất 收thu 前tiền 。 前tiền 不bất 攝nhiếp 後hậu 。 然nhiên 皆giai 說thuyết 一nhất 心tâm 。 有hữu 斯tư 異dị 者giả 。 蓋cái 以dĩ 經kinh 隨tùy 機cơ 說thuyết 論luận 逐trục 經kinh 通thông 。 人nhân 隨tùy 論luận 執chấp 。 致trí 令linh 末mạt 代đại 固cố 守thủ 淺thiển 權quyền 。 今kim 本bổn 末mạt 會hội 通thông 。 令linh 五ngũ 門môn 皆giai 顯hiển 詮thuyên 旨chỉ 。 相tương 對đối 復phục 為vi 三tam 門môn 。 初sơ 約ước 所sở 詮thuyên 。 逆nghịch 次thứ 順thuận 法pháp 從tùng 四tứ 至chí 一nhất 展triển 轉chuyển 起khởi 末mạt 。 謂vị 本bổn 唯duy 非phi 染nhiễm 非phi 淨tịnh 。 一nhất 法Pháp 界Giới 心tâm 。 由do 不bất 覺giác 之chi 名danh 。 如Như 來Lai 藏tạng 與dữ 生sanh 滅diệt 合hợp 成thành 。 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 復phục 由do 執chấp 此thử 為vi 我ngã 法pháp 故cố 。 轉chuyển 起khởi 餘dư 七thất 成thành 八bát 種chủng 識thức 。 各các 由do 識thức 體thể 起khởi 能năng 見kiến 分phần/phân 。 由do 能năng 見kiến 故cố 似tự 外ngoại 境cảnh 現hiện 。 執chấp 取thủ 此thử 現hiện 為vi 定định 實thật 故cố 。 造tạo 種chủng 種chủng 別biệt 業nghiệp 共cộng 業nghiệp 。 故cố 內nội 感cảm 自tự 身thân 。 外ngoại 感cảm 器khí 界giới 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 二nhị 約ước 能năng 詮thuyên 。 順thuận 文văn 逆nghịch 法pháp 從tùng 一nhất 至chí 四tứ 展triển 轉chuyển 窮cùng 本bổn 。 謂vị 佛Phật 對đối 下hạ 劣liệt 根căn 性tánh 未vị 能năng 頓đốn 達đạt 萬vạn 法pháp 所sở 起khởi 根căn 本bổn 者giả 。 且thả 言ngôn 從tùng 業nghiệp 所sở 感cảm 。 此thử 則tắc 初sơ 聲Thanh 聞Văn 教giáo 。 次thứ 為vi 機cơ 稍sảo 勝thắng 者giả 。 說thuyết 能năng 所sở 感cảm 。 一nhất 切thiết 唯duy 識thức 展triển 轉chuyển 乃nãi 至chí 。 唯duy 一nhất 真chân 心tâm 名danh 頓đốn 教giáo 等đẳng 。 皆giai 由do 根căn 有hữu 勝thắng 劣liệt 故cố 。 令linh 說thuyết 有hữu 淺thiển 深thâm 。 若nhược 執chấp 前tiền 前tiền 即tức 迷mê 後hậu 後hậu 。 始thỉ 終chung 通thông 會hội 方phương 盡tận 其kỳ 源nguyên 。 三tam 能năng 詮thuyên 所sở 詮thuyên 逆nghịch 順thuận 本bổn 末mạt 。 皆giai 無vô 障chướng 礙ngại 。 由do 稱xưng 法pháp 性tánh 直trực 譚đàm 不bất 逐trục 機cơ 宜nghi 異dị 說thuyết 故cố 。 即tức 圓viên 教giáo 也dã 。 唯duy 心tâm 之chi 義nghĩa 經kinh 論luận 所sở 宗tông 。 迷mê 之chi 則tắc 觸xúc 向hướng 面diện 牆tường 。 解giải 之chi 則tắc 萬vạn 法pháp 臨lâm 鏡kính 。 況huống 此thử 標tiêu 為vi 義nghĩa 本bổn 。 如như 何hà 不bất 盡tận 源nguyên 流lưu 。 達đạt 者giả 審thẩm 之chi 。 勿vật 嫌hiềm 具cụ 列liệt 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 明minh 幻huyễn 盡tận 覺giác 滿mãn 。 以dĩ 釋thích 前tiền 疑nghi 。 然nhiên 上thượng 說thuyết 幻huyễn 從tùng 覺giác 生sanh 。 染nhiễm 緣duyên 起khởi 也dã 。 此thử 明minh 幻huyễn 盡tận 覺giác 滿mãn 。 淨tịnh 緣duyên 起khởi 也dã 。 故cố 論luận 云vân 。 有hữu 四tứ 種chủng 法Pháp 。 薰huân 習tập 義nghĩa 故cố 。 染nhiễm 法pháp 淨tịnh 法pháp 起khởi 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 。 染nhiễm 法pháp 者giả 。 以dĩ 依y 真Chân 如Như 法pháp 故cố 有hữu 於ư 無vô 明minh 。 無vô 明minh 熏huân 習tập 真Chân 如Như 故cố 則tắc 有hữu 妄vọng 心tâm 。 妄vọng 心tâm 熏huân 習tập 無vô 明minh 。 不bất 了liễu 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 不bất 覺giác 念niệm 起khởi 。 現hiện 妄vọng 境cảnh 界giới 。 妄vọng 境cảnh 界giới 染nhiễm 法pháp 緣duyên 故cố 。 即tức 熏huân 習tập 妄vọng 心tâm 。 令linh 其kỳ 念niệm 著trước 。 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 。 受thọ 於ư 一nhất 切thiết 。 身thân 心tâm 等đẳng 苦khổ 。 故cố 勝thắng 鬘man 云vân 。 不bất 染nhiễm 而nhi 染nhiễm 。 法Pháp 身thân 不bất 增tăng 不bất 減giảm 經Kinh 云vân 。 法Pháp 身thân 流lưu 轉chuyển 五ngũ 道đạo 。 名danh 曰viết 眾chúng 生sanh 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 心tâm 如như 工công 畫họa 師sư 等đẳng 。 淨tịnh 緣duyên 起khởi 者giả 。 論luận 云vân 。 以dĩ 有hữu 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 熏huân 習tập 無vô 明minh 。 則tắc 令linh 妄vọng 心tâm 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 樂nhạo 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 厭yếm 求cầu 故cố 。 即tức 熏huân 習tập 真Chân 如Như 。 自tự 信tín 已dĩ 信tín 知tri 心tâm 妄vọng 動động 無vô 前tiền 境cảnh 界giới 。 修tu 遠viễn 離ly 法pháp 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 起khởi 隨tùy 順thuận 行hành 。 不bất 取thủ 不bất 念niệm 。 乃nãi 至chí 久cửu 遠viễn 。 熏huân 習tập 力lực 故cố 。 無vô 明minh 則tắc 滅diệt 。 無vô 明minh 滅diệt 故cố 。 心tâm 無vô 有hữu 起khởi 。 境cảnh 界giới 隨tùy 滅diệt 。 心tâm 相tương/tướng 皆giai 盡tận 。 名danh 得đắc 涅Niết 槃Bàn 成thành 自tự 然nhiên 業nghiệp 。 然nhiên 淨tịnh 緣duyên 起khởi 翻phiên 前tiền 染nhiễm 緣duyên 。 緣duyên 無vô 自tự 性tánh 。 染nhiễm 淨tịnh 俱câu 融dung 合hợp 法Pháp 界Giới 性tánh 。 起khởi 唯duy 性tánh 起khởi 故cố 無vô 斷đoạn 盡tận 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 說thuyết 。 依y 此thử 方phương 名danh 幻huyễn 盡tận 覺giác 滿mãn 。 文văn 中trung 分phần/phân 三tam 。 一nhất 舉cử 喻dụ 該cai 釋thích 前tiền 文văn 。 二nhị 法pháp 合hợp 唯duy 譚đàm 本bổn 義nghĩa 。 三tam 兼kiêm 拂phất 同đồng 幻huyễn 之chi 覺giác 。 今kim 初sơ 。


猶do 如như 。 空không 華hoa 從tùng 空không 而nhi 有hữu 。 喻dụ 前tiền 義nghĩa 本bổn 。 謂vị 空không 中trung 畢tất 竟cánh 實thật 無vô 起khởi 滅diệt 。 但đãn 以dĩ 眼nhãn 翳ế 空không 裏lý 見kiến 華hoa 。 既ký 翳ế 時thời 華hoa 依y 空không 現hiện 故cố 。 言ngôn 從tùng 空không 而nhi 有hữu 。 如như 圓viên 覺giác 妙diệu 性tánh 畢tất 境cảnh 無vô 生sanh 但đãn 以dĩ 心tâm 迷mê 性tánh 中trung 見kiến 妄vọng 。 既ký 迷mê 時thời 妄vọng 依y 覺giác 現hiện 故cố 。 言ngôn 生sanh 於ư 覺giác 也dã 。


幻huyễn 華hoa 雖tuy 滅diệt 。 空không 性tánh 不bất 壞hoại 。 正chánh 喻dụ 此thử 段đoạn 釋thích 疑nghi 之chi 文văn 。 謂vị 翳ế 差sai 則tắc 見kiến 華hoa 滅diệt 於ư 空không 中trung 。 華hoa 雖tuy 滅diệt 而nhi 空không 常thường 在tại 。 然nhiên 華hoa 生sanh 時thời 不bất 生sanh 。 滅diệt 時thời 不bất 滅diệt 。 有hữu 翳ế 有hữu 差sai 見kiến 生sanh 見kiến 滅diệt 。 二nhị 法pháp 合hợp 唯duy 譚đàm 本bổn 義nghĩa 。


眾chúng 生sanh 幻huyễn 心tâm 。 還hoàn 依y 幻huyễn 滅diệt 。 謂vị 此thử 幻huyễn 心tâm 由do 智trí 了liễu 達đạt 。 方phương 得đắc 除trừ 滅diệt 。 所sở 了liễu 是thị 幻huyễn 能năng 了liễu 亦diệc 幻huyễn 。 則tắc 前tiền 疑nghi 云vân 幻huyễn 幻huyễn 何hà 修tu 。 今kim 答đáp 意ý 云vân 。 不bất 妨phương 以dĩ 幻huyễn 除trừ 幻huyễn 。 又hựu 前tiền 云vân 。 幻huyễn 盡tận 斷đoạn 滅diệt 。 次thứ 下hạ 答đáp 云vân 。


諸chư 幻huyễn 盡tận 滅diệt 。 覺giác 心tâm 不bất 動động 。 此thử 乃nãi 能năng 所sở 雙song 亡vong 即tức 契khế 圓viên 覺giác 。 其kỳ 猶do 波ba 因nhân 水thủy 起khởi 波ba 滅diệt 水thủy 存tồn 。 幻huyễn 從tùng 覺giác 生sanh 幻huyễn 滅diệt 覺giác 滿mãn 。 三tam 兼kiêm 拂phất 同đồng 幻huyễn 之chi 覺giác 。 拂phất 有hữu 三tam 重trọng/trùng 。


依y 幻huyễn 。 說thuyết 覺giác 亦diệc 名danh 為vi 幻huyễn 。 拂phất 覺giác 妄vọng 之chi 覺giác 也dã 。 對đối 緣duyên 而nhi 起khởi 故cố 亦diệc 是thị 幻huyễn 。


若nhược 說thuyết 有hữu 覺giác 。 猶do 未vị 離ly 幻huyễn 。 恐khủng 修tu 習tập 者giả 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 對đối 妄vọng 之chi 覺giác 則tắc 名danh 為vi 幻huyễn 。 不bất 對đối 妄vọng 者giả 本bổn 有hữu 之chi 覺giác 則tắc 非phi 虛hư 幻huyễn 。 若nhược 起khởi 此thử 心tâm 起khởi 則tắc 如như 幻huyễn 。


說thuyết 無vô 覺giác 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 若nhược 謂vị 二nhị 覺giác 俱câu 無vô 即tức 名danh 真chân 者giả 。 此thử 意ý 居cư 然nhiên 如như 幻huyễn 。 舉cử 要yếu 而nhi 言ngôn 。 起khởi 心tâm 動động 念niệm 。 言ngôn 妄vọng 言ngôn 真chân 無vô 非phi 幻huyễn 也dã 。 相tương/tướng 躡niếp 起khởi 念niệm 。 勢thế 極cực 三tam 重trọng/trùng 。


是thị 故cố 幻huyễn 滅diệt 。 名danh 為vi 不Bất 動Động 。 若nhược 泯mẫn 絕tuyệt 無vô 寄ký 。 分phân 別biệt 不bất 生sanh 。 圓viên 覺giác 真chân 心tâm 。 自tự 然nhiên 顯hiển 現hiện 。 元nguyên 無vô 幻huyễn 化hóa 。 故cố 言ngôn 不bất 動động 。 三tam 令linh 離ly 幻huyễn 顯hiển 覺giác 。 正chánh 示thị 用dụng 心tâm 。 即tức 答đáp 前tiền 請thỉnh 問vấn 修tu 習tập 之chi 意ý 也dã 。 前tiền 不bất 疑nghi 合hợp 修tu 不bất 修tu 。 但đãn 於ư 修tu 中trung 疑nghi 用dụng 心tâm 違vi 妨phương 一nhất 向hướng 但đãn 請thỉnh 如như 何hà 修tu 行hành 離ly 幻huyễn 。 兼kiêm 已dĩ 自tự 遮già 不bất 修tu 之chi 失thất 。 故cố 前tiền 段đoạn 釋thích 疑nghi 了liễu 。 此thử 段đoạn 正chánh 示thị 用dụng 心tâm 。 後hậu 段đoạn 即tức 會hội 通thông 。 方phương 便tiện 漸tiệm 次thứ 之chi 語ngữ 。 既ký 令linh 離ly 幻huyễn 修tu 行hành 。 便tiện 已dĩ 通thông 得đắc 不bất 修tu 之chi 失thất 疑nghi 也dã 。 故cố 無vô 別biệt 答đáp 之chi 文văn 。 文văn 中trung 三tam 。 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 。 法pháp 中trung 二nhị 。 初sơ 展triển 轉chuyển 離ly 幻huyễn 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 標tiêu 指chỉ 當đương 機cơ 。


應ưng 當đương 。 誡giới 勸khuyến 之chi 辭từ 也dã 。 展triển 轉chuyển 四tứ 重trọng/trùng 。


遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 幻huyễn 化hóa 虛hư 妄vọng 境cảnh 界giới 。 一nhất 離ly 諸chư 幻huyễn 境cảnh 。


由do 堅kiên 執chấp 持trì 。 遠viễn 離ly 心tâm 故cố 。 心tâm 如như 幻huyễn 者giả 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。 二nhị 離ly 離ly 幻huyễn 之chi 心tâm 。 言ngôn 如như 幻huyễn 者giả 。 簡giản 非phi 幻huyễn 心tâm 。


遠viễn 離ly 為vi 幻huyễn 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。 三tam 遣khiển 離ly 幻huyễn 之chi 離ly 。


離ly 遠viễn 離ly 幻huyễn 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。 四tứ 遣khiển 離ly 離ly 之chi 離ly 。 亦diệc 可khả 一nhất 離ly 妄vọng 二nhị 離ly 覺giác 三tam 遣khiển 離ly 四tứ 遣khiển 遣khiển 。 皆giai 言ngôn 遠viễn 離ly 者giả 有hữu 二nhị 。 一nhất 止chỉ 二nhị 觀quán 。 止chỉ 離ly 者giả 。 休hưu 心tâm 息tức 意ý 水thủy 不bất 追truy 攀phàn 。 如như 人nhân 遇ngộ 怨oán 不bất 應ưng 共cộng 處xứ 。 觀quán 離ly 者giả 。 虛hư 妄vọng 之chi 法pháp 。 體thể 性tánh 皆giai 空không 。 如như 夢mộng 枷già 鎖tỏa 寤ngụ 則tắc 已dĩ 離ly 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 知tri 幻huyễn 即tức 離ly 。 後hậu 密mật 顯hiển 真chân 覺giác 。


得đắc 無vô 所sở 離ly 。 即tức 除trừ 諸chư 幻huyễn 。 夢mộng 中trung 見kiến 夢mộng 。 轉chuyển 轉chuyển 覺giác 於ư 前tiền 非phi 。 直trực 到đáo 寤ngụ 時thời 所sở 見kiến 方phương 實thật 。 故cố 云vân 爾nhĩ 也dã 。 無vô 所sở 離ly 者giả 。 有hữu 其kỳ 二nhị 意ý 。 一nhất 則tắc 冥minh 於ư 真chân 覺giác 。 真chân 覺giác 則tắc 不bất 可khả 離ly 。 二nhị 則tắc 到đáo 真chân 覺giác 之chi 中trung 。 自tự 然nhiên 無vô 如như 上thượng 節tiết 節tiết 之chi 幻huyễn 可khả 離ly 故cố 。 荷hà 澤trạch 云vân 。 妄vọng 起khởi 即tức 覺giác 。 妄vọng 滅diệt 覺giác 滅diệt 。 覺giác 妄vọng 俱câu 滅diệt 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 二nhị 喻dụ 。


譬thí 如như 鑽toàn 火hỏa 。 兩lưỡng 木mộc 相tương 因nhân 火hỏa 出xuất 。 木mộc 盡tận 灰hôi 飛phi 煙yên 滅diệt 。 如như 有hữu 一nhất 段đoạn 乾can/kiền/càn 木mộc 。 以dĩ 一nhất 木mộc 燧toại 鑽toàn 之chi 火hỏa 出xuất 。 還hoàn 將tương 卻khước 燒thiêu 二nhị 木mộc 。 木mộc 火hỏa 既ký 盡tận 煙yên 自tự 然nhiên 滅diệt 。 既ký 成thành 灰hôi 燼tẫn 任nhậm 運vận 飛phi 散tán 。 不bất 同đồng 二nhị 木mộc 形hình 質chất 為vi 礙ngại 。 如như 次thứ 四tứ 節tiết 以dĩ 配phối 於ư 法pháp 。 木mộc 段đoạn 喻dụ 所sở 修tu 幻huyễn 妄vọng 。 木mộc 燧toại 喻dụ 能năng 修tu 幻huyễn 智trí 。 煙yên 喻dụ 離ly 。 灰hôi 喻dụ 遣khiển 。 經kinh 文văn 先tiên 云vân 灰hôi 飛phi 。 譯dịch 之chi 倒đảo 也dã 。 定định 合hợp 是thị 煙yên 先tiên 滅diệt 餘dư 灰hôi 飛phi 散tán 。 喻dụ 中trung 闕khuyết 於ư 顯hiển 覺giác 。 蓋cái 文văn 略lược 爾nhĩ 。 前tiền 法pháp 後hậu 合hợp 悉tất 。 皆giai 具cụ 有hữu 。 若nhược 欲dục 具cụ 之chi 。 應ưng 以dĩ 地địa 唯duy 圓viên 覺giác 。 由do 前tiền 木mộc 等đẳng 本bổn 從tùng 地địa 出xuất 。 燒thiêu 滅diệt 總tổng 盡tận 唯duy 有hữu 地địa 存tồn 。 如như 種chủng 種chủng 幻huyễn 化hóa 。 生sanh 於ư 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 幻huyễn 化hóa 數số 重trọng/trùng 遣khiển 盡tận 圓viên 覺giác 元nguyên 來lai 不bất 動động 。 二nhị 合hợp 。


以dĩ 幻huyễn 修tu 幻huyễn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 諸chư 幻huyễn 雖tuy 盡tận 。 不bất 入nhập 斷đoạn 滅diệt 。 上thượng 三tam 句cú 正chánh 合hợp 喻dụ 之chi 現hiện 文văn 。 下hạ 一nhất 句cú 兼kiêm 前tiền 密mật 顯hiển 真chân 覺giác 。 四tứ 辨biện 幻huyễn 覺giác 不bất 俱câu 結kết 酬thù 其kỳ 請thỉnh 。


善thiện 男nam 子tử 。 知tri 幻huyễn 即tức 離ly 。 不bất 作tác 方phương 便tiện 。 離ly 幻huyễn 即tức 覺giác 。 亦diệc 無vô 漸tiệm 次thứ 。 前tiền 云vân 作tác 何hà 方phương 便tiện 。 漸tiệm 次thứ 修tu 習tập 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 永vĩnh 離ly 諸chư 幻huyễn 。 故cố 佛Phật 示thị 用dụng 心tâm 竟cánh 。 結kết 答đáp 不bất 作tác 方phương 便tiện 。 亦diệc 無vô 漸tiệm 次thứ 。 如như 是thị 乃nãi 能năng 。 永vĩnh 離ly 諸chư 幻huyễn 。 會hội 通thông 問vấn 中trung 之chi 文văn 也dã 。 但đãn 能năng 知tri 之chi 是thị 幻huyễn 己kỷ 名danh 為vi 離ly 。 但đãn 得đắc 離ly 幻huyễn 即tức 元nguyên 是thị 覺giác 。 更cánh 無vô 階giai 級cấp 漸tiệm 變biến 為vi 覺giác 。 如như 人nhân 夢mộng 見kiến 。 身thân 瘡sang 問vấn 醫y 求cầu 藥dược 。 寤ngụ 來lai 既ký 知tri 是thị 夢mộng 。 更cánh 欲dục 作tác 何hà 方phương 便tiện 。 若nhược 待đãi 方phương 便tiện 修tu 之chi 漸tiệm 離ly 。 即tức 是thị 實thật 法pháp 。 何hà 幻huyễn 名danh 化hóa 。 若nhược 執chấp 實thật 有hữu 還hoàn 是thị 妄vọng 計kế 。 何hà 名danh 修tu 行hành 。 故cố 云vân 爾nhĩ 。


一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 依y 此thử 修tu 行hành 。 如như 是thị 乃nãi 能năng 。 永vĩnh 離ly 諸chư 幻huyễn 。 結kết 成thành 真chân 離ly 。 亦diệc 是thị 通thông 結kết 前tiền 用dụng 心tâm 之chi 文văn 。 第đệ 二nhị 偈kệ 諷phúng 中trung 四tứ 段đoạn 。 依y 次thứ 重trọng/trùng 諷phúng 長trường/trưởng 行hành 。 科khoa 文văn 全toàn 同đồng 。 不bất 煩phiền 重trọng/trùng 寫tả 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 且thả 標tiêu 舉cử 也dã 。 下hạ 文văn 倣# 此thử 。


普Phổ 賢Hiền 汝nhữ 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 始thỉ 幻huyễn 無vô 明minh 。


皆giai 從tùng 諸chư 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 心tâm 建kiến 立lập 。


標tiêu 指chỉ 生sanh 。 無vô 明minh 之chi 言ngôn 長trường/trưởng 無vô 偈kệ 有hữu 。


猶do 如như 虛hư 空không 華hoa 。 依y 空không 而nhi 有hữu 相tướng 。 空không 華hoa 若nhược 復phục 滅diệt 。


虛hư 空không 本bổn 不bất 動động 。 幻huyễn 從tùng 諸chư 覺giác 生sanh 。 幻huyễn 滅diệt 覺giác 圓viên 滿mãn 。


覺giác 心tâm 不bất 動động 故cố 。


展triển 轉chuyển 拂phất 迹tích 長trường/trưởng 有hữu 偈kệ 無vô 。


若nhược 彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 常thường 應ưng 遠viễn 離ly 幻huyễn 。


諸chư 幻huyễn 悉tất 皆giai 離ly 。 如như 木mộc 中trung 生sanh 火hỏa 。 木mộc 盡tận 火hỏa 還hoàn 滅diệt 。


長trường/trưởng 離ly 偈kệ 合hợp 。 又hựu 法pháp 合hợp 及cập 密mật 顯hiển 真chân 覺giác 。 長trường/trưởng 有hữu 偈kệ 無vô 。


覺giác 則tắc 無vô 漸tiệm 次thứ 。 方phương 便tiện 亦diệc 如như 是thị 。


其kỳ 結kết 酬thù 之chi 文văn 長trường/trưởng 有hữu 偈kệ 無vô 。 徵trưng 釋thích 用dụng 心tâm 竟cánh 。


自tự 下hạ 大đại 文văn 。 第đệ 二nhị 廣quảng 明minh 行hành 相tương/tướng 。 有hữu 九cửu 問vấn 答đáp 。 類loại 束thúc 為vi 三tam 。 初sơ 四tứ 問vấn 答đáp 通thông 明minh 觀quán 行hành 。 上thượng 根căn 修tu 證chứng 。 次thứ 四tứ 問vấn 答đáp 別biệt 明minh 觀quán 行hành 。 中trung 根căn 修tu 證chứng 。 後hậu 一nhất 問vấn 答đáp 道Đạo 場Tràng 加gia 行hành 。 下hạ 根căn 修tu 證chứng 。 然nhiên 此thử 三tam 門môn 前tiền 前tiền 不bất 假giả 後hậu 後hậu 。 後hậu 後hậu 必tất 躡niếp 前tiền 前tiền 。 初sơ 中trung 四tứ 。 一nhất 開khai 示thị 觀quán 門môn 同đồng 佛Phật 。 二nhị 徵trưng 釋thích 迷mê 悟ngộ 始thỉ 終chung 。 三tam 深thâm 究cứu 輪luân 迴hồi 之chi 根căn 。 四tứ 略lược 分phần/phân 修tu 證chứng 之chi 位vị 。 就tựu 初sơ 門môn 中trung 文văn 四tứ 文văn 三tam 皆giai 同đồng 前tiền 也dã 。 今kim 初sơ 進tiến 問vấn 威uy 儀nghi 。


於ư 是thị 普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 右hữu 繞nhiễu 三tam 匝táp 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 義nghĩa 亦diệc 同đồng 上thượng 。 次thứ 陳trần 詞từ 句cú 中trung 三tam 。 一nhất 舉cử 法pháp 請thỉnh 。


大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 為vì 此thử 會hội 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 及cập 為vì 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 演diễn 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 標tiêu 請thỉnh 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 者giả 。 由do 普phổ 賢hiền 所sở 問vấn 幽u 深thâm 。 如Như 來Lai 稱xưng 理lý 而nhi 答đáp 。 先tiên 欲dục 消tiêu 除trừ 心tâm 病bệnh 。 然nhiên 後hậu 萬vạn 行hạnh 俱câu 修tu 。 或hoặc 有hữu 聞văn 前tiền 說thuyết 云vân 知tri 幻huyễn 即tức 離ly 。 不bất 作tác 方phương 便tiện 。 亦diệc 無vô 漸tiệm 次thứ 。 謂vị 言ngôn 知tri 之chi 即tức 已dĩ 都đô 不bất 假giả 修tu 。 普phổ 眼nhãn 欲dục 使sử 教giáo 法pháp 圓viên 足túc 。 請thỉnh 問vấn 起khởi 行hành 之chi 門môn 。 故cố 佛Phật 令linh 持trì 戒giới 宴yến 坐tọa 恆hằng 作tác 是thị 念niệm 等đẳng 。 展triển 轉chuyển 乃nãi 至chí 。 觀quán 行hành 成thành 就tựu 也dã 。


云vân 何hà 。 此thử 下hạ 皆giai 別biệt 列liệt 也dã 。


思tư 惟duy 。 觀quán 察sát 真chân 妄vọng 即tức 思tư 慧tuệ 也dã 。


云vân 何hà 住trụ 持trì 。 悟ngộ 得đắc 妙diệu 境cảnh 安an 住trụ 其kỳ 中trung 。 持trì 之chi 不bất 失thất 。 即tức 修tu 慧tuệ 也dã 。 下hạ 佇trữ 聽thính 佛Phật 說thuyết 。 生sanh 聞văn 慧tuệ 也dã 。 從tùng 凡phàm 入nhập 聖thánh 必tất 假giả 三tam 慧tuệ 。 故cố 普phổ 眼nhãn 為vi 眾chúng 咨tư 求cầu 。 上thượng 皆giai 問vấn 智trí 也dã 。 此thử 下hạ 問vấn 悲bi 云vân 。


眾chúng 生sanh 未vị 悟ngộ 。 作tác 何hà 方phương 便tiện 。 普phổ 令linh 開khai 悟ngộ 。 此thử 同đồng 法pháp 華hoa 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 以dĩ 開khai 攝nhiếp 示thị 。 以dĩ 悟ngộ 攝nhiếp 入nhập 。 以dĩ 開khai 示thị 約ước 能năng 化hóa 悟ngộ 入nhập 約ước 所sở 化hóa 故cố 。 約ước 今kim 經kinh 者giả 。 此thử 後hậu 佛Phật 答đáp 全toàn 用dụng 先tiên 所sở 顯hiển 示thị 如Như 來Lai 。 淨tịnh 圓viên 覺giác 心tâm 為vi 本bổn 。 以dĩ 觀quán 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 及cập 滅diệt 影ảnh 像tượng 。 無vô 邊biên 虛hư 空không 。 覺giác 所sở 顯hiển 發phát 。 覺giác 圓viên 明minh 故cố 。 顯hiển 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 乃nãi 至chí 等đẳng 同đồng 諸chư 佛Phật 。 即tức 是thị 普phổ 令linh 開khai 悟ngộ 也dã 。 二nhị 反phản 顯hiển 請thỉnh 。


世Thế 尊Tôn 。 若nhược 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 無vô 正chánh 方phương 便tiện 。 及cập 正chánh 思tư 惟duy 。 聞văn 佛Phật 如Như 來Lai 。 說thuyết 此thử 三tam 昧muội 。 心tâm 生sanh 迷mê 悶muộn 。 即tức 於ư 圓viên 覺giác 。 不bất 能năng 悟ngộ 入nhập 。 反phản 明minh 得đắc 聞văn 佛Phật 說thuyết 。 方phương 便tiện 思tư 惟duy 即tức 開khai 悟ngộ 也dã 。 言ngôn 聞văn 此thử 三tam 昧muội 者giả 。 是thị 前tiền 離ly 幻huyễn 法Pháp 門môn 也dã 。 故cố 佛Phật 前tiền 云vân 。 汝nhữ 能năng 修tu 習tập 。 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 三tam 結kết 牒điệp 請thỉnh 。


願nguyện 興hưng 慈từ 悲bi 。 為vì 我ngã 等đẳng 輩bối 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 假giả 說thuyết 方phương 便tiện 。 言ngôn 假giả 說thuyết 者giả 。 以dĩ 覺giác 性tánh 本bổn 圓viên 妄vọng 法pháp 本bổn 寂tịch 實thật 無vô 所sở 修tu 。 但đãn 以dĩ 初sơ 悟ngộ 之chi 人nhân 迷mê 習tập 難nạn/nan 為vi 頓đốn 息tức 。 是thị 以dĩ 請thỉnh 於ư 無vô 修tu 之chi 中trung 假giả 說thuyết 修tu 習tập 方phương 便tiện 。 下hạ 三tam 唱xướng 倣# 前tiền 。


作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。


善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。


善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 乃nãi 能năng 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 問vấn 於ư 如Như 來Lai 。 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 思tư 惟duy 住trụ 持trì 。 乃nãi 至chí 假giả 說thuyết 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。


時thời 普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。 第đệ 四tứ 正chánh 說thuyết 。 長trường/trưởng 行hành 中trung 四tứ 。 一nhất 起khởi 行hành 方phương 便tiện 。 二nhị 觀quán 行hành 成thành 就tựu 。 三tam 頓đốn 同đồng 佛Phật 境cảnh 。 四tứ 結kết 牒điệp 問vấn 詞từ 。 今kim 初sơ 。


善thiện 男nam 子tử 。 彼bỉ 新tân 學học 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 欲dục 求cầu 如Như 來Lai 。 淨tịnh 圓viên 覺giác 心tâm 。 標tiêu 指chỉ 當đương 機cơ 。


應ưng 當đương 正chánh 念niệm 。 遠viễn 離ly 諸chư 幻huyễn 。 指chỉ 前tiền 徵trưng 釋thích 離ly 幻huyễn 。 以dĩ 為vi 起khởi 行hành 之chi 本bổn 。 若nhược 執chấp 法pháp 定định 實thật 。 即tức 觀quán 行hành 不bất 成thành 。 故cố 須tu 躡niếp 前tiền 為vi 方phương 便tiện 矣hĩ 正chánh 念niệm 者giả 。 則tắc 無vô 念niệm 也dã 。 故cố 智trí 論luận 云vân 。 有hữu 念niệm 是thị 魔ma 業nghiệp 。 無vô 念niệm 是thị 法pháp 印ấn 。 論luận 云vân 。 離ly 念niệm 相tương/tướng 者giả 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 又hựu 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 名danh 為vi 覺giác 。 以dĩ 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 未vị 曾tằng 離ly 念niệm 。 故cố 知tri 無vô 念niệm 是thị 正chánh 念niệm 也dã 。 然nhiên 正chánh 念niệm 與dữ 離ly 幻huyễn 反phản 覆phúc 相tương/tướng 成thành 。 由do 離ly 幻huyễn 故cố 正chánh 念niệm 。 正chánh 念niệm 故cố 離ly 幻huyễn 。


何hà 以dĩ 故cố 。 外ngoại 存tồn 有hữu 法pháp 則tắc 內nội 起khởi 緣duyên 念niệm 。 內nội 有hữu 緣duyên 念niệm 則tắc 外ngoại 見kiến 有hữu 法pháp 。 由do 此thử 雙song 指chỉ 在tại 諸chư 行hành 初sơ 。 第đệ 二nhị 觀quán 行hành 成thành 就tựu 文văn 二nhị 。 初sơ 戒giới 定định 。


先tiên 依y 如Như 來Lai 。 奢Xa 摩Ma 他Tha 行hạnh 。 奢xa 摩ma 他tha 此thử 云vân 止chỉ 。 止chỉ 是thị 定định 義nghĩa 。 下hạ 文văn 釋thích 云vân 。 至chí 靜tĩnh 為vi 行hành 。 定định 有hữu 淺thiển 深thâm 。 故cố 標tiêu 如Như 來Lai 簡giản 非phi 麁thô 淺thiển 邪tà 小tiểu 之chi 定định 。 若nhược 亂loạn 心tâm 持trì 戒giới 。 不bất 堪kham 入nhập 此thử 觀quán 門môn 。 故cố 先tiên 定định 後hậu 戒giới 。 亦diệc 可khả 文văn 雖tuy 先tiên 後hậu 修tu 無vô 先tiên 後hậu 。


堅kiên 持trì 禁cấm 戒giới 。 一nhất 向hướng 絕tuyệt 緣duyên 的đích 不bất 擬nghĩ 犯phạm 。 名danh 曰viết 堅kiên 持trì 。 防phòng 禁cấm 根căn 門môn 誡giới 約ước 身thân 口khẩu 。 故cố 名danh 禁cấm 戒giới 。 戒giới 品phẩm 雖tuy 多đa 統thống 為vi 三tam 聚tụ 。 一nhất 攝nhiếp 律luật 儀nghi 。 二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 。 三tam 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 今kim 意ý 說thuyết 律luật 儀nghi 。 義nghĩa 通thông 餘dư 二nhị 。 律luật 儀nghi 戒giới 者giả 。 謂vị 十thập 無vô 盡tận 。 取thủ 要yếu 而nhi 言ngôn 。 即tức 唯duy 四tứ 重trọng/trùng 。 此thử 四tứ 清thanh 淨tịnh 則tắc 一nhất 切thiết 枝chi 葉diệp 不bất 生sanh 。


安an 處xử 徒đồ 眾chúng 。 即tức 同đồng 行hành 同đồng 見kiến 人nhân 也dã 。 行hành 業nghiệp 既ký 同đồng 。 互hỗ 相tương 彫điêu 琢trác 迭điệt 共cộng 商thương 量lượng 。 為vi 長trường/trưởng 道đạo 緣duyên 。 故cố 須tu 安an 處xứ 。 故cố 寶bảo 積tích 經kinh 七thất 十thập 二nhị 云vân 。 得đắc 人nhân 身thân 者giả 。 彼bỉ 應ưng 依y 善Thiện 知Tri 識Thức 聽thính 三tam 世thế 佛Phật 平bình 等đẳng 法pháp 。 聞văn 已dĩ 應ưng 發phát 勤cần 精tinh 進tấn 。 依y 城thành 邑ấp 聚tụ 落lạc 。 與dữ 大đại 眾chúng 共cộng 居cư 具cụ 四tứ 部bộ 處xứ 。 更cánh 互hỗ 相tương 疑nghi 論luận 量lượng 佛Phật 法Pháp 。 學học 問vấn 難nạn/nan 答đáp 。 三tam 世thế 佛Phật 法Pháp 。 平bình 等đẳng 得đắc 現hiện 在tại 前tiền 。 解giải 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 有hữu 自tự 性tánh 。 修tu 此thử 解giải 故cố 煩phiền 惱não 漸tiệm 除trừ 。


宴yến 坐tọa 靜tĩnh 室thất 。 宴yến 默mặc 也dã 。 坐tọa 為vi 攝nhiếp 身thân 。 身thân 住trụ 則tắc 心tâm 安an 。 心tâm 閑nhàn 則tắc 境cảnh 寂tịch 。 欲dục 住trụ 身thân 心tâm 故cố 須tu 靜tĩnh 室thất 。 靜tĩnh 室thất 處xứ 眾chúng 豈khởi 不bất 相tương 違vi 。 此thử 有hữu 二nhị 釋thích 。 一nhất 根căn 性tánh 不bất 同đồng 。 故cố 或hoặc 多đa 昏hôn 沈trầm 籍tịch 眾chúng 策sách 。 發phát 或hoặc 多đa 掉trạo 舉cử 宜nghi 自tự 息tức 。 緣duyên 非phi 為vi 一nhất 人nhân 而nhi 行hành 二nhị 事sự 。 二nhị 定định 慧tuệ 等đẳng 學học 故cố 。 謂vị 圓viên 通thông 觀quán 行hành 。 要yếu 止Chỉ 觀Quán 相tương/tướng 資tư 。 須tu 依y 善thiện 友hữu 。 或hoặc 同đồng 見kiến 同đồng 行hành 。 終chung 日nhật 議nghị 論luận 法Pháp 門môn 。 無vô 令linh 用dụng 心tâm 差sai 錯thác 。 差sai 之chi 毫hào 釐li 。 失thất 之chi 千thiên 里lý 。 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 。 不bất 必tất 是thị 坐tọa 。 為vi 宴yến 坐tọa 也dã 。 雖tuy 同đồng 眾chúng 住trụ 。 不bất 妨phương 在tại 自tự 房phòng 室thất 。 初sơ 中trung 後hậu 夜dạ 。 或hoặc 除trừ 論luận 法pháp 轉chuyển 讀đọc 。 便tiện 須tu 靜tĩnh 坐tọa 思tư 惟duy 。 聞văn 思tư 修tu 慧tuệ 圓viên 明minh 。 豈khởi 但đãn 申thân 申thân 夭yểu 夭yểu 故cố 無vô 違vi 也dã 。 此thử 依y 定định 持trì 戒giới 處xứ 眾chúng 靜tĩnh 坐tọa 答đáp 住trụ 持trì 問vấn 。 二nhị 觀quán 慧tuệ 文văn 二nhị 。 初sơ 明minh 二nhị 空không 觀quán 。 後hậu 明minh 法Pháp 界Giới 觀quán 。 初sơ 二nhị 空không 者giả 。 眾chúng 生sanh 曠khoáng 劫kiếp 漂phiêu 沈trầm 。 或hoặc 墮đọa 邪tà 小tiểu 不bất 成thành 種chủng 智trí 者giả 。 良lương 由do 二nhị 障chướng 。 一nhất 障chướng 不bất 斷đoạn 由do 於ư 二nhị 執chấp 。 欲dục 除trừ 二nhị 執chấp 必tất 假giả 二nhị 空không 。 故cố 於ư 法Pháp 界Giới 文văn 前tiền 。 先tiên 作tác 二nhị 空không 觀quán 智trí 。 執chấp 亡vong 障chướng 盡tận 。 即tức 聖thánh 性tánh 現hiện 前tiền 應ứng 用dụng 塵trần 沙sa 。 名danh 之chi 為vi 佛Phật 。 文văn 中trung 二nhị 。 一nhất 破phá 執chấp 。 二nhị 顯hiển 理lý 。 初sơ 中trung 二nhị 。 一nhất 我ngã 空không 。 二nhị 法pháp 空không 。 我ngã 空không 又hựu 二nhị 。 一nhất 觀quán 身thân 無vô 我ngã 。 二nhị 觀quán 心tâm 無vô 我ngã 。 夫phu 計kế 我ngã 者giả 。 既ký 皆giai 因nhân 五ngũ 蘊uẩn 。 五ngũ 蘊uẩn 自tự 相tương/tướng 唯duy 身thân 與dữ 心tâm 。 今kim 且thả 大đại 段đoạn 開khai 之chi 。 然nhiên 始thỉ 別biệt 別biệt 分phân 析tích 。 如như 此thử 馳trì 逐trục 妄vọng 計kế 何hà 逃đào 。 若nhược 約ước 身thân 為vi 總tổng 。 則tắc 色sắc 心tâm 為vi 別biệt 。 今kim 約ước 我ngã 為vi 總tổng 。 故cố 身thân 心tâm 為vi 別biệt 也dã 。 今kim 初sơ 觀quán 身thân 。 身thân 為vi 諸chư 愛ái 根căn 本bổn 。 了liễu 之chi 虛hư 妄vọng 。 則tắc 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 自tự 除trừ 。 如như 其kỳ 耽đam 著trước 。 則tắc 起khởi 無vô 量lượng 過quá 患hoạn 。 故cố 淨tịnh 名danh 因nhân 疾tật 廣quảng 說thuyết 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 勸khuyến 令linh 患hoạn 厭yếm 。 涅Niết 槃Bàn 喻dụ 以dĩ 四tứ 蛇xà 亦diệc 令linh 捨xả 離ly 。 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 智Trí 度Độ 論luận 皆giai 云vân 背bội 恩ân 。 文văn 中trung 二nhị 。 初sơ 尋tầm 伺tứ 觀quán 。 後hậu 如như 實thật 觀quán 。 先tiên 因nhân 尋tầm 求cầu 伺tứ 察sát 。 方phương 見kiến 如như 實thật 之chi 理lý 故cố 。 今kim 初sơ 。


恆hằng 作tác 是thị 念niệm 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 一nhất 切thiết 時thời 中trung 。 當đương 如như 是thị 觀quán 也dã 。


我ngã 今kim 此thử 身thân 。 執chấp 受thọ 既ký 堅kiên 故cố 遍biến 觀quán 也dã 。


四tứ 大đại 和hòa 合hợp 。 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 假giả 和hòa 合hợp 也dã 。 故cố 寶bảo 積tích 經Kinh 云vân 。 此thử 身thân 生sanh 時thời 。 與dữ 其kỳ 父phụ 母mẫu 四tứ 大đại 種chủng 性tánh 。 一nhất 類loại 歌ca 羅la 邏la 身thân 。 若nhược 唯duy 地địa 大đại 無vô 水thủy 界giới 者giả 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 握ác 乾can/kiền/càn 麨xiểu 灰hôi 終chung 不bất 和hòa 合hợp 。 若nhược 唯duy 水thủy 界giới 無vô 地địa 界giới 者giả 。 譬thí 如như 油du 水thủy 無vô 有hữu 堅kiên 實thật 。 即tức 便tiện 流lưu 散tán 。 若nhược 唯duy 地địa 水thủy 無vô 火hỏa 界giới 者giả 。 譬thí 如như 夏hạ 月nguyệt 陰ấm 處xứ 肉nhục 團đoàn 無vô 日nhật 光quang 照chiếu 即tức 便tiện 爛lạn 壞hoại 。 若nhược 唯duy 地địa 水thủy 火hỏa 無vô 風phong 界giới 者giả 。 則tắc 不bất 增tăng 長trưởng 。 淨tịnh 名danh 亦diệc 云vân 。 四tứ 大đại 合hợp 故cố 。 假giả 名danh 為vi 身thân 。 四tứ 大đại 無vô 主chủ 。 身thân 亦diệc 無vô 我ngã 。 故cố 此thử 經Kinh 文văn 還hoàn 分phần/phân 四tứ 大đại 各các 歸quy 來lai 處xứ 。


所sở 謂vị 髮phát 毛mao 爪trảo 齒xỉ 。 皮bì 肉nhục 筋cân 骨cốt 。 髓tủy 腦não 垢cấu 色sắc 。 皆giai 歸quy 於ư 地địa 。 堅kiên 礙ngại 為vi 地địa 。


唾thóa 涕thế 膿nùng 血huyết 。 津tân 液dịch 涎tiên 沫mạt 。 痰đàm 淚lệ 精tinh 氣khí 。 大đại 小tiểu 便tiện 利lợi 。 皆giai 歸quy 於ư 水thủy 。 潤nhuận 濕thấp 為vi 水thủy 。


煖noãn 氣khí 歸quy 火hỏa 。 可khả 知tri 。 然nhiên 氣khí 是thị 四tứ 大đại 之chi 本bổn 。 不bất 唯duy 是thị 風phong 。 故cố 水thủy 火hỏa 大đại 中trung 亦diệc 云vân 氣khí 也dã 。


動động 轉chuyển 歸quy 風phong 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 是thị 身thân 無vô 作tác 。 風phong 力lực 所sở 轉chuyển 。 謂vị 迷mê 性tánh 起khởi 心tâm 。 心tâm 運vận 風phong 力lực 轉chuyển 餘dư 三tam 大đại 。 而nhi 有hữu 動động 作tác 。 作tác 無vô 自tự 性tánh 。 故cố 云vân 無vô 也dã 。 四tứ 大đại 皆giai 云vân 歸quy 者giả 。 此thử 身thân 既ký 合hợp 。 四tứ 大đại 所sở 成thành 。 今kim 推thôi 身thân 無vô 主chủ 故cố 還hoàn 歸quy 四tứ 大đại 。


四tứ 大đại 各các 離ly 。 正chánh 觀quán 之chi 時thời 各các 有hữu 所sở 歸quy 。 即tức 名danh 為vi 離ly 。 不bất 說thuyết 命mạng 終chung 方phương 名danh 為vi 離ly 。 故cố 庵am 提đề 遮già 女nữ 了liễu 義nghĩa 經kinh 說thuyết 生sanh 死tử 義nghĩa 云vân 。 若nhược 能năng 明minh 知tri 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 四tứ 緣duyên 。 畢tất 竟cánh 未vị 曾tằng 。 自tự 得đắc 有hữu 所sở 和hòa 合hợp 。 以dĩ 為vi 生sanh 義nghĩa 。 若nhược 知tri 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 畢tất 竟cánh 不bất 自tự 。 得đắc 有hữu 所sở 散tán 。 是thị 為vi 死tử 義nghĩa 。 此thử 意ý 正chánh 明minh 即tức 合hợp 而nhi 散tán 即tức 散tán 而nhi 合hợp 。 故cố 合hợp 散tán 之chi 文văn 。 皆giai 為vi 不bất 自tự 得đắc 。


今kim 者giả 妄vọng 身thân 。 當đương 在tại 何hà 處xứ 。 且thả 地địa 有hữu 形hình 礙ngại 而nhi 沈trầm 滯trệ 。 風phong 無vô 形hình 礙ngại 而nhi 輕khinh 舉cử 。 敵địch 體thể 相tướng 違vi 。 水thủy 火hỏa 亦diệc 互hỗ 相tương 陵lăng 奪đoạt 。 故cố 知tri 四tứ 大đại 相tương 違vi 。 各các 各các 差sai 別biệt 。 未vị 審thẩm 我ngã 身thân 屬thuộc 於ư 何hà 大đại 。 若nhược 總tổng 相tương/tướng 屬thuộc 。 即tức 是thị 四tứ 我ngã 。 若nhược 總tổng 不bất 屬thuộc 。 即tức 應ưng 離ly 四tứ 別biệt 有hữu 我ngã 身thân 。 故cố 云vân 爾nhĩ 也dã 。 後hậu 如như 實thật 觀quán 。


即tức 知tri 此thử 身thân 。 畢tất 竟cánh 無vô 體thể 。 和hòa 合hợp 為vi 相tướng 。 實thật 同đồng 幻huyễn 化hóa 。 謂vị 因nhân 前tiền 尋tầm 伺tứ 。 見kiến 如như 實thật 之chi 理lý 。 定định 知tri 四tứ 大đại 非phi 我ngã 。 但đãn 約ước 和hòa 合hợp 。 假giả 名danh 為vi 身thân 。 亦diệc 無vô 實thật 體thể 。 智trí 論luận 十thập 四tứ 問vấn 云vân 。 若nhược 自tự 身thân 無vô 我ngã 而nhi 計kế 我ngã 者giả 。 他tha 身thân 無vô 我ngã 亦diệc 應ưng 計kế 我ngã 。 答đáp 亦diệc 有hữu 人nhân 。 於ư 他tha 物vật 中trung 計kế 我ngã 。 如như 外ngoại 道đạo 坐tọa 禪thiền 入nhập 地địa 觀quán 時thời 見kiến 。 地địa 即tức 是thị 我ngã 。 水thủy 火hỏa 風phong 空không 。 識thức 亦diệc 如như 是thị 。 又hựu 如như 有hữu 人nhân 。 遠viễn 行hành 獨độc 宿túc 空không 舍xá 。 夜dạ 見kiến 一nhất 鬼quỷ 擎kình 一nhất 死tử 屍thi 來lai 。


復phục 有hữu 一nhất 鬼quỷ 來lai 爭tranh 等đẳng 。 又hựu 秖kỳ 緣duyên 計kế 我ngã 而nhi 為vi 自tự 身thân 。 即tức 以dĩ 餘dư 身thân 為vi 他tha 故cố 生sanh 難nạn/nan 也dã 。 後hậu 觀quán 心tâm 無vô 我ngã 。 夫phu 心tâm 無vô 自tự 相tương/tướng 。 託thác 境cảnh 方phương 生sanh 。 境cảnh 性tánh 本bổn 空không 。 由do 心tâm 故cố 現hiện 。 根căn 塵trần 和hòa 合hợp 。 似tự 有hữu 緣duyên 心tâm 。 內nội 外ngoại 推thôi 之chi 。 何hà 是thị 其kỳ 體thể 。 長trường/trưởng 輪luân 生sanh 死tử 。 由do 不bất 了liễu 心tâm 。 苟cẩu 能năng 了liễu 之chi 圓viên 覺giác 自tự 現hiện 。 故cố 首thủ 楞lăng 云vân 。 狂cuồng 性tánh 自tự 歇hiết 。 歇hiết 即tức 菩Bồ 提Đề 。 勝thắng 淨tịnh 妙diệu 明minh 。 不bất 從tùng 人nhân 得đắc 。 文văn 中trung 二nhị 。 一nhất 尋tầm 伺tứ 觀quán 。


四tứ 緣duyên 四tứ 大đại 假giả 合hợp 妄vọng 。 有hữu 六lục 根căn 。 四tứ 大đại 和hòa 合hợp 。 成thành 於ư 一nhất 色sắc 。 於ư 此thử 色sắc 上thượng 方phương 有hữu 六lục 根căn 。 離ly 此thử 色sắc 身thân 根căn 元nguyên 無vô 體thể 。 各các 分phần/phân 四tứ 大đại 。 色sắc 尚thượng 不bất 存tồn 。 竅khiếu 穴huyệt 六lục 根căn 更cánh 何hà 依y 附phụ 。


六lục 根căn 四tứ 大đại 。 中trung 外ngoại 合hợp 成thành 。 四tứ 大đại 為vi 中trung 。 六lục 根căn 為vi 外ngoại 。 內nội 外ngoại 和hòa 合hợp 假giả 成thành 此thử 身thân 。


妄vọng 有hữu 緣duyên 氣khí 。 於ư 中trung 積tích 聚tụ 。 似tự 有hữu 緣duyên 相tướng 。 假giả 名danh 為vi 心tâm 。 由do 依y 四tứ 大đại 六lục 根căn 。 和hòa 合hợp 成thành 身thân 。 即tức 有hữu 六lục 塵trần 妄vọng 現hiện 。 由do 此thử 內nội 外ngoại 根căn 塵trần 。 引dẫn 起khởi 妄vọng 心tâm 緣duyên 慮lự 不bất 絕tuyệt 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 剎sát 那na 不bất 停đình 。 緣duyên 合hợp 即tức 有hữu 。 緣duyên 散tán 即tức 無vô 。 推thôi 其kỳ 自tự 體thể 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 曰viết 假giả 名danh 為vi 心tâm 。 此thử 虛hư 妄vọng 心tâm 。 雖tuy 假giả 緣duyên 生sanh 。 不bất 離ly 真chân 心tâm 氣khí 分phần/phân 。 故cố 曰viết 緣duyên 氣khí 。 言ngôn 似tự 者giả 。 明minh 非phi 實thật 有hữu 。 緣duyên 相tương/tướng 者giả 。 緣duyên 慮lự 之chi 相tướng 。 後hậu 如như 實thật 觀quán 。


善thiện 男nam 子tử 。 此thử 虛hư 妄vọng 心tâm 。 若nhược 無vô 六lục 塵trần 。 則tắc 不bất 能năng 有hữu 。 四tứ 大đại 分phân 解giải 。 無vô 塵trần 可khả 得đắc 。 於ư 中trung 緣duyên (# 四tứ 緣duyên )# 塵trần (# 六lục 塵trần 。 各các 歸quy 散tán 滅diệt 。 心tâm 託thác 六lục 塵trần 。 塵trần 依y 四tứ 大đại 。 四tứ 大đại 無vô 體thể 六lục 塵trần 即tức 空không 。 故cố 云vân 散tán 滅diệt 。


畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。 緣duyên 心tâm 可khả 見kiến 。 緣duyên 塵trần 既ký 滅diệt 心tâm 體thể 即tức 空không 。 故cố 決quyết 判phán 云vân 。 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。 言ngôn 緣duyên 心tâm 者giả 。 則tắc 前tiền 緣duyên 氣khí 之chi 心tâm 也dã 。 問vấn 無vô 塵trần 可khả 得đắc 。 下hạ 三tam 句cú 亦diệc 說thuyết 法Pháp 空không 。 何hà 得đắc 一nhất 向hướng 判phán 屬thuộc 人nhân 空không 。 答đáp 此thử 指chỉ 緣duyên 塵trần 各các 散tán 正chánh 顯hiển 心tâm 空không 。 故cố 結kết 云vân 無vô 心tâm 可khả 見kiến 。 身thân 之chi 與dữ 心tâm 。 總tổng 屬thuộc 我ngã 執chấp 。 第đệ 二nhị 法pháp 空không 。


善thiện 男nam 子tử 。 彼bỉ 之chi 眾chúng 生sanh 。 幻huyễn 身thân 滅diệt 故cố 。 幻huyễn 心tâm 亦diệc 滅diệt 。 幻huyễn 心tâm 滅diệt 故cố 。 幻huyễn 塵trần 亦diệc 滅diệt 。 前tiền 於ư 身thân 心tâm 之chi 中trung 推thôi 求cầu 無vô 我ngã 。 故cố 名danh 我ngã 空không 。 此thử 則tắc 身thân 心tâm 及cập 境cảnh 一nhất 一nhất 自tự 空không 。 故cố 名danh 法pháp 空không 。 然nhiên 身thân 等đẳng 本bổn 空không 非phi 今kim 始thỉ 滅diệt 。 故cố 經Kinh 云vân 。 色sắc 即tức 是thị 空không 。 非phi 色sắc 滅diệt 空không 。 但đãn 以dĩ 迷mê 時thời 執chấp 有hữu 。 今kim 執chấp 盡tận 始thỉ 無vô 。 義nghĩa 言ngôn 滅diệt 也dã 。


幻huyễn 塵trần 滅diệt 故cố 。 幻huyễn 滅diệt 亦diệc 滅diệt 。 有hữu 遍biến 計kế 之chi 情tình 即tức 見kiến 幻huyễn 生sanh 。 有hữu 觀quán 察sát 之chi 智trí 即tức 見kiến 幻huyễn 滅diệt 。 對đối 幻huyễn 生sanh 故cố 則tắc 言ngôn 幻huyễn 滅diệt 。 對đối 情tình 執chấp 故cố 則tắc 言ngôn 智trí 慧tuệ 。 對đối 待đãi 之chi 法pháp 皆giai 屬thuộc 緣duyên 生sanh 。 緣duyên 生sanh 則tắc 無vô 相tướng 。 故cố 皆giai 云vân 滅diệt 。 般Bát 若Nhã 心tâm 經Kinh 云vân 。 無vô 眼nhãn 界giới 乃nãi 至chí 。 無vô 智trí 亦diệc 無vô 得đắc 。 楞lăng 伽già 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 如như 幻huyễn 。 遠viễn 離ly 於ư 心tâm 識thức 。 智trí 不bất 得đắc 有hữu 無vô 。 而nhi 興hưng 大đại 悲bi 心tâm 。 大đại 文văn 第đệ 二nhị 顯hiển 理lý 。 即tức 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 真Chân 如Như 理lý 也dã 由do 前tiền 執chấp 盡tận 故cố 此thử 理lý 現hiện 。 如như 雲vân 散tán 月nguyệt 出xuất 塵trần 盡tận 鏡kính 明minh 。 非phi 謂vị 無vô 雲vân 便tiện 名danh 為vi 月nguyệt 。 但đãn 於ư 無vô 雲vân 之chi 處xứ 而nhi 見kiến 月nguyệt 矣hĩ 。 非phi 謂vị 無vô 幻huyễn 便tiện 是thị 真Chân 如Như 。 但đãn 於ư 無vô 幻huyễn 之chi 處xứ 見kiến 真chân 理lý 矣hĩ 。 文văn 中trung 二nhị 。 初sơ 法pháp 。


幻huyễn 滅diệt 滅diệt 故cố 。 躡niếp 前tiền 非phi 幻huyễn 不bất 滅diệt 。 正chánh 顯hiển 也dã 。 顯hiển 圓viên 覺giác 性tánh 本bổn 淨tịnh 圓viên 明minh 獨độc 體thể 全toàn 真chân 。 不bất 因nhân 修tu 得đắc 。 眾chúng 幻huyễn 雖tuy 滅diệt 自tự 性tánh 常thường 存tồn 不bất 假giả 緣duyên 生sanh 。 故cố 云vân 非phi 幻huyễn 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 經Kinh 云vân 若nhược 得đắc 空không 心tâm 。 心tâm 不bất 幻huyễn 化hóa 。 然nhiên 對đối 前tiền 妄vọng 盡tận 釋thích 云vân 真Chân 如Như 。 若nhược 以dĩ 本bổn 宗tông 但đãn 名danh 圓viên 覺giác 。 後hậu 喻dụ 。


譬thí 如như 磨ma 鏡kính 。 垢cấu 盡tận 明minh 現hiện 。 雖tuy 云vân 磨ma 鏡kính 。 卻khước 是thị 磨ma 塵trần 。 所sở 言ngôn 修tu 道Đạo 秖kỳ 是thị 遣khiển 妄vọng 。 夫phu 鏡kính 性tánh 本bổn 明minh 。 非phi 從tùng 外ngoại 得đắc 。 塵trần 復phục 則tắc 隱ẩn 。 磨ma 之chi 則tắc 顯hiển 。 隱ẩn 顯hiển 雖tuy 殊thù 明minh 性tánh 不bất 異dị 。 今kim 謂vị 。 人nhân 執chấp 法pháp 執chấp 是thị 垢cấu 。 尋tầm 伺tứ 如như 實thật 是thị 磨ma 。 真chân 心tâm 本bổn 覺giác 是thị 明minh 人nhân 法pháp 二nhị 空không 是thị 現hiện 。 自tự 下hạ 大đại 文văn 第đệ 二nhị 明minh 法Pháp 界Giới 觀quán 也dã 。 文văn 二nhị 。 初sơ 印ấn 前tiền 顯hiển 後hậu 。 二nhị 拂phất 迹tích 入nhập 玄huyền 。 二nhị 圓viên 彰chương 法Pháp 界Giới 。 初sơ 中trung 謂vị 印ấn 前tiền 二nhị 空không 顯hiển 後hậu 圓viên 通thông 法Pháp 界Giới 。 文văn 中trung 又hựu 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。


善thiện 男nam 子tử 當đương 知tri 。 身thân 心tâm 皆giai 為vi 幻huyễn 垢cấu 。 此thử 印ấn 前tiền 也dã 。 幻huyễn 謂vị 虛hư 幻huyễn 無vô 有hữu 實thật 體thể 垢cấu 謂vị 塵trần 垢cấu 坌bộn 污ô 為vi 名danh 。 由do 迷mê 幻huyễn 相tương/tướng 執chấp 取thủ 繫hệ 著trước 。 坌bộn 污ô 淨tịnh 心tâm 故cố 云vân 幻huyễn 垢cấu 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 有hữu 身thân 心tâm 。 由do 了liễu 如như 幻huyễn 。 不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 無vô 坌bộn 污ô 義nghĩa 故cố 非phi 垢cấu 。 由do 了liễu 幻huyễn 空không 故cố 非phi 幻huyễn 。


垢cấu 相tướng 永vĩnh 滅diệt 。 十thập 方phương 清thanh 淨tịnh 。 此thử 顯hiển 後hậu 也dã 。 根căn 塵trần 諸chư 法pháp 十thập 方phương 法Pháp 界Giới 。 普phổ 清thanh 淨tịnh 也dã 。 此thử 由do 身thân 心tâm 垢cấu 翳ế 妄vọng 執chấp 自tự 他tha 故cố 成thành 局cục 礙ngại 。 今kim 既ký 我ngã 空không 法pháp 寂tịch 。 何hà 所sở 不bất 通thông 。 後hậu 釋thích 文văn 二nhị 。 初sơ 喻dụ 。


善thiện 男nam 子tử 。 由do 珠châu 鏡kính 二nhị 事sự 所sở 喻dụ 不bất 同đồng 。 故cố 復phục 標tiêu 告cáo 。


譬thí 如như 清thanh 淨tịnh 。 摩ma 尼ni 寶bảo 珠châu 。 映ánh 於ư 五ngũ 色sắc 。 隨tùy 方phương 各các 現hiện 。 諸chư 愚ngu 癡si 者giả 。 見kiến 彼bỉ 摩ma 尼ni 。 實thật 有hữu 五ngũ 色sắc 。 謂vị 摩ma 尼ni 體thể 性tánh 瑩oánh 淨tịnh 絕tuyệt 瑕hà 都đô 無vô 色sắc 相tướng 。 由do 性tánh 淨tịnh 故cố 。 一nhất 切thiết 色sắc 相tướng 。 對đối 則tắc 現hiện 中trung 。 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 黑hắc 。 五ngũ 色sắc 各các 各các 隨tùy 方phương 而nhi 現hiện 。 然nhiên 此thử 一nhất 喻dụ 亦diệc 喻dụ 印ấn 前tiền 亦diệc 喻dụ 顯hiển 後hậu 。 言ngôn 印ấn 前tiền 者giả 。 五ngũ 色sắc 喻dụ 五ngũ 道đạo 。 隨tùy 方phương 喻dụ 隨tùy 業nghiệp 。 愚ngu 人nhân 不bất 了liễu 珠châu 體thể 。 但đãn 見kiến 全toàn 是thị 青thanh 黃hoàng 。 既ký 是thị 青thanh 黃hoàng 則tắc 不bất 見kiến 珠châu 體thể 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 凡phàm 夫phu 見kiến 諸chư 法pháp 。 但đãn 隨tùy 諸chư 相tướng 轉chuyển 。 不bất 了liễu 法pháp 無vô 性tánh 。 以dĩ 是thị 不bất 見kiến 佛Phật 。 若nhược 以dĩ 三tam 性tánh 配phối 者giả 。 摩ma 尼ni 喻dụ 圓viên 成thành 實thật 性tánh 。 即tức 前tiền 所sở 顯hiển 之chi 理lý 也dã 。 現hiện 色sắc 喻dụ 依y 他tha 起khởi 性tánh 。 即tức 前tiền 幻huyễn 也dã 。 愚ngu 人nhân 定định 見kiến 青thanh 黃hoàng 。 喻dụ 遍biến 計kế 所sở 執chấp 性tánh 。 即tức 前tiền 塵trần 垢cấu 也dã 。 若nhược 遠viễn 即tức 前tiền 身thân 心tâm 等đẳng 相tương/tướng 。 以dĩ 此thử 文văn 印ấn 定định 前tiền 文văn 之chi 義nghĩa 。 故cố 指chỉ 前tiền 也dã 。 言ngôn 顯hiển 後hậu 者giả 然nhiên 此thử 圓viên 珠châu 由do 彼bỉ 愚ngu 人nhân 執chấp 其kỳ 定định 色sắc 。 所sở 以dĩ 破phá 色sắc 因nhân 配phối 三tam 性tánh 以dĩ 印ấn 前tiền 文văn 。 然nhiên 但đãn 無vô 計kế 執chấp 之chi 人nhân 。 即tức 此thử 珠châu 種chủng 種chủng 之chi 色sắc 。 一nhất 一nhất 清thanh 淨tịnh 一nhất 一nhất 同đồng 體thể 。 悉tất 是thị 圓viên 珠châu 妙diệu 用dụng 應ưng 現hiện 。 無vô 體thể 可khả 破phá 。 以dĩ 喻dụ 後hậu 文văn 十thập 方phương 法Pháp 界Giới 。 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。 圓viên 滿mãn 不bất 動động 。 交giao 參tham 無vô 礙ngại 。 故cố 言ngôn 顯hiển 後hậu 。 然nhiên 前tiền 之chi 境cảnh 喻dụ 但đãn 一nhất 面diện 明minh 。 又hựu 云vân 因nhân 磨ma 而nhi 現hiện 。 表biểu 二nhị 空không 之chi 理lý 破phá 執chấp 方phương 顯hiển 。 對đối 執chấp 得đắc 名danh 。 今kim 摩ma 尼ni 珠châu 本bổn 淨tịnh 本bổn 明minh 十thập 方phương 俱câu 照chiếu 。 以dĩ 顯hiển 後hậu 法Pháp 界Giới 之chi 宗tông 也dã 。 後hậu 法pháp 。


善thiện 男nam 子tử 。 圓viên 覺giác 淨tịnh 性tánh 。 現hiện 於ư 身thân 心tâm 。 隨tùy 類loại 各các 應ứng 。 即tức 前tiền 種chủng 種chủng 幻huyễn 化hóa 。 生sanh 於ư 覺giác 心tâm 也dã 。 義nghĩa 如như 彼bỉ 釋thích 。


彼bỉ 愚ngu 癡si 者giả 。 說thuyết 淨tịnh 圓viên 覺giác 。 實thật 有hữu 如như 是thị 。 身thân 心tâm 自tự 相tướng 。 顯hiển 圓viên 覺giác 雖tuy 現hiện 非phi 其kỳ 定định 實thật 。 故cố 云vân 愚ngu 說thuyết 。 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 。 所sở 不bất 能năng 染nhiễm 。 智trí 體thể 不bất 動động 。 具cụ 足túc 無vô 漏lậu 熏huân 眾chúng 生sanh 故cố 。


亦diệc 復phục 如như 是thị 。 合hợp 前tiền 喻dụ 也dã 。 餘dư 義nghĩa 喻dụ 中trung 以dĩ 具cụ 對đối 釋thích 。 詳tường 之chi 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 拂phất 迹tích 入nhập 玄huyền 。


由do 此thử 不bất 能năng 。 遠viễn 於ư 幻huyễn 化hóa 。 是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。 身thân 心tâm 幻huyễn 垢cấu 。 對đối 離ly 幻huyễn 垢cấu 。 說thuyết 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 上thượng 先tiên 說thuyết 迹tích 之chi 所sở 以dĩ 然nhiên 。 其kỳ 迹tích 也dã 相tương/tướng 躡niếp 而nhi 起khởi 。 亦diệc 相tương/tướng 躡niếp 而nhi 拂phất 本bổn 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 妄vọng 執chấp 幻huyễn 化hóa 故cố 。 佛Phật 說thuyết 云vân 幻huyễn 垢cấu 。 眾chúng 生sanh 依y 教giáo 離ly 垢cấu 故cố 。 復phục 說thuyết 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 下hạ 正chánh 拂phất 其kỳ 迹tích 云vân 。


垢cấu 盡tận 。 幻huyễn 垢cấu 如như 珠châu 中trung 之chi 色sắc 。 達đạt 之chi 本bổn 無vô 故cố 云vân 盡tận 也dã 。


對đối 除trừ 。 所sở 離ly 之chi 垢cấu 既ký 無vô 。 對đối 離ly 之chi 智trí 何hà 立lập 。


即tức 無vô 對đối 垢cấu 。 及cập 說thuyết 名danh 者giả 。 者giả 字tự 貫quán 通thông 兩lưỡng 句cú 。 謂vị 對đối 垢cấu 者giả 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 說thuyết 名danh 者giả 佛Phật 也dã 。 既ký 無vô 對đối 治trị 之chi 智trí 。 何hà 有hữu 起khởi 智trí 之chi 人nhân 。 深thâm 淺thiển 之chi 執chấp 本bổn 無vô 。 何hà 有hữu 說thuyết 教giáo 之chi 者giả 。 故cố 俱câu 無vô 也dã 。 對đối 機cơ 之chi 佛Phật 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 方phương 見kiến 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 說thuyết 經Kinh 義nghĩa 在tại 斯tư 矣hĩ 。 然nhiên 上thượng 人nhân 法pháp 各các 三tam 。 三tam 對đối 六lục 隻chỉ 盡tận 是thị 所sở 拂phất 之chi 迹tích 也dã 。 謂vị 法pháp 有hữu 執chấp 垢cấu 離ly 垢cấu 及cập 與dữ 名danh 數số 。 人nhân 有hữu 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 及cập 佛Phật 。 問vấn 曰viết 。 人nhân 自tự 有hữu 差sai 法pháp 本bổn 無vô 異dị 。 何hà 說thuyết 三tam 名danh 。 答đáp 克khắc 體thể 雖tuy 無vô 。 義nghĩa 說thuyết 即tức 有hữu 。 為vi 對đối 人nhân 法pháp 各các 分phần/phân 能năng 所sở 故cố 也dã 。 第đệ 三tam 圓viên 彰chương 法Pháp 界Giới 。 文văn 二nhị 。 初sơ 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 後hậu 三tam 重trọng/trùng 法Pháp 界Giới 。 言ngôn 一nhất 真chân 者giả 。 未vị 明minh 理lý 事sự 不bất 說thuyết 有hữu 空không 。 直trực 指chỉ 本bổn 覺giác 靈linh 源nguyên 也dã 。 下hạ 對đối 諸chư 法pháp 圓viên 泯mẫn 圓viên 收thu 。 方phương 說thuyết 三tam 重trọng/trùng 等đẳng 別biệt 。 今kim 初sơ 。


善thiện 男nam 子tử 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 標tiêu 告cáo 及cập 指chỉ 當đương 根căn 所sở 證chứng 者giả 。 為vi 欲dục 進tiến 顯hiển 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 。 境cảnh 界giới 殊thù 前tiền 故cố 。 卻khước 躡niếp 前tiền 功công 用dụng 明minh 其kỳ 得đắc 入nhập 。 所sở 以dĩ 發phát 起khởi 後hậu 之chi 文văn 勢thế 。


證chứng 得đắc 諸chư 幻huyễn 。 觀quán 行hành 成thành 就tựu 。


滅diệt 影ảnh 像tượng 故cố 。 依y 他tha 亦diệc 泯mẫn 。


爾nhĩ 時thời 便tiện 得đắc 。 無vô 方phương 清thanh 淨tịnh 。 約ước 身thân 為vi 主chủ 外ngoại 見kiến 東đông 西tây 。 我ngã 相tướng 既ký 無vô 。 更cánh 何hà 方phương 所sở 。


無vô 邊biên 虛hư 空không 。 覺giác 所sở 顯hiển 發phát 。 然nhiên 虛hư 空không 離ly 識thức 亦diệc 非phi 實thật 有hữu 。 故cố 首thủ 楞lăng 云vân 。 若nhược 有hữu 一nhất 人nhân 。 發phát 真chân 歸quy 源nguyên 。 十thập 方phương 虛hư 空không 。 一nhất 時thời 銷tiêu 殞vẫn 。 謂vị 迷mê 情tình 所sở 覆phú 覺giác 處xứ 見kiến 空không 。 塵trần 影ảnh 既ký 銷tiêu 空không 元nguyên 是thị 覺giác 。 顯hiển 謂vị 空không 銷tiêu 覺giác 現hiện 。 發phát 謂vị 妄vọng 盡tận 心tâm 開khai 。 翻phiên 覆phú 觀quán 之chi 俱câu 無vô 邊biên 際tế 。 首thủ 楞lăng 又hựu 云vân 。 聞văn 復phục 醫y 根căn 除trừ 。 塵trần 銷tiêu 覺giác 圓viên 淨tịnh 。 淨tịnh 極cực 光quang 通thông 達đạt 。 寂tịch 照chiếu 含hàm 虛hư 空không 。 卻khước 來lai 觀quán 世thế 間gian 。 猶do 如như 夢mộng 中trung 事sự 。 是thị 知tri 空không 有hữu 雙song 絕tuyệt 。 但đãn 是thị 覺giác 心tâm 。 獨độc 鑑giám 明minh 明minh 靈linh 知tri 不bất 昧muội 。 後hậu 三tam 重trọng/trùng 法Pháp 界Giới 者giả 。 一nhất 真chân 空không 絕tuyệt 相tương/tướng 觀quán 。 二nhị 理lý 事sự 無vô 礙ngại 觀quán 。 三tam 周chu 遍biến 含hàm 容dung 觀quán 。 此thử 中trung 義nghĩa 意ý 全toàn 同đồng 華hoa 嚴nghiêm 法Pháp 界Giới 觀quán 門môn 三tam 重trọng/trùng 行hành 相tương/tướng 。 故cố 依y 彼bỉ 科khoa 之chi 。 今kim 初sơ 第đệ 一nhất 真chân 空không 觀quán 者giả 。 彼bỉ 觀quán 門môn 中trung 有hữu 四tứ 句cú 。 謂vị 會hội 色sắc 歸quy 空không 觀quán 。 明minh 空không 即tức 色sắc 觀quán 。 上thượng 二nhị 皆giai 簡giản 情tình 顯hiển 解giải 三tam 空không 色sắc 無vô 礙ngại 觀quán 。 解giải 終chung 趣thú 行hành 。 四tứ 泯mẫn 絕tuyệt 無vô 寄ký 觀quán 。 行hành 起khởi 解giải 絕tuyệt 。 今kim 經kinh 文văn 二nhị 。 一nhất 色sắc 相tướng 空không 淨tịnh 。 二nhị 空không 色sắc 同đồng 如như 。 今kim 初sơ 經kinh 文văn 皆giai 云vân 清thanh 淨tịnh 者giả 。 謂vị 由do 前tiền 二nhị 空không 觀quán 門môn 簡giản 情tình 顯hiển 解giải 。 次thứ 拂phất 迹tích 滅diệt 影ảnh 。 同đồng 於ư 行hành 起khởi 解giải 絕tuyệt 。 故cố 皆giai 清thanh 淨tịnh 為vi 真chân 空không 矣hĩ 。 故cố 智trí 論luận 云vân 。 畢tất 竟cánh 空không 即tức 是thị 。 畢tất 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。 清thanh 淨tịnh 與dữ 空không 皆giai 絕tuyệt 相tương/tướng 義nghĩa 。 若nhược 就tựu 心tâm 說thuyết 。 即tức 如như 淨tịnh 名danh 經kinh 。 妄vọng 想tưởng 是thị 垢cấu 。 無vô 妄vọng 想tưởng 是thị 淨tịnh 等đẳng 。 故cố 云vân 清thanh 淨tịnh 。 文văn 中trung 七thất 。 一nhất 內nội 身thân 根căn 識thức 。


覺giác 圓viên 明minh 故cố 。 躡niếp 前tiền 顯hiển 清thanh 淨tịnh 之chi 因nhân 也dã 。 由do 拂phất 泯mẫn 等đẳng 故cố 得đắc 圓viên 明minh 。


顯hiển 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 比tỉ 迷mê 覺giác 心tâm 心tâm 中trung 執chấp 法pháp 。 今kim 見kiến 法pháp 性tánh 法pháp 即tức 皆giai 空không 。 故cố 云vân 清thanh 淨tịnh 。 如như 人nhân 不bất 識thức 珠châu 體thể 但đãn 執chấp 青thanh 黃hoàng 。 若nhược 見kiến 摩ma 尼ni 即tức 色sắc 清thanh 淨tịnh 。 七thất 段đoạn 之chi 中trung 皆giai 同đồng 此thử 也dã 。 然nhiên 展triển 轉chuyển 躡niếp 前tiền 以dĩ 顯hiển 清thanh 淨tịnh 者giả 。 義nghĩa 如như 後hậu 釋thích 。 今kim 且thả 銷tiêu 釋thích 法pháp 數số 名danh 體thể 。 心tâm 者giả 總tổng 相tương/tướng 明minh 其kỳ 我ngã 心tâm 。 即tức 賴lại 耶da 體thể 。 成thành 唯duy 識thức 論luận 說thuyết 第đệ 八bát 識thức 種chủng 種chủng 別biệt 名danh 。 於ư 中trung 有hữu 四tứ 種chủng 名danh 。 通thông 一nhất 切thiết 位vị 。 心tâm 即tức 一nhất 也dã 。 迷mê 時thời 由do 執chấp 藏tạng 及cập 能năng 所sở 藏tạng 。 故cố 名danh 賴lại 耶da 。 今kim 觀quán 智trí 成thành 就tựu 覺giác 性tánh 圓viên 明minh 。 故cố 但đãn 云vân 心tâm 。 沒một 賴lại 耶da 名danh 矣hĩ 。 心tâm 既ký 清thanh 淨tịnh 同đồng 無vô 垢cấu 識thức 。 故cố 此thử 下hạ 文văn 頓đốn 同đồng 佛Phật 境cảnh 。


心tâm 清thanh 淨tịnh 故cố 。 牒điệp 前tiền 也dã 。 下hạ 皆giai 準chuẩn 前tiền 。


見kiến 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 下hạ 聞văn 覺giác 等đẳng 例lệ 此thử 皆giai 云vân 塵trần 也dã 。 謂vị 由do 我ngã 心tâm 計kế 執chấp 故cố 。 見kiến 一nhất 切thiết 色sắc 相tương/tướng 。 由do 執chấp 相tướng 故cố 即tức 見kiến 等đẳng 是thị 塵trần 。 不bất 單đơn 說thuyết 外ngoại 色sắc 等đẳng 名danh 塵trần 。 亦diệc 不bất 獨độc 說thuyết 根căn 識thức 名danh 塵trần 。 根căn 塵trần 識thức 三tam 自tự 有hữu 文văn 故cố 。 尋tầm 此thử 見kiến 塵trần 等đẳng 體thể 。 還hoàn 是thị 我ngã 執chấp 之chi 心tâm 。 但đãn 以dĩ 就tựu 取thủ 相tương 生sanh 過quá 之chi 處xứ 。 而nhi 別biệt 立lập 名danh 。 又hựu 亦diệc 不bất 離ly 根căn 境cảnh 識thức 三tam 而nhi 別biệt 有hữu 體thể 。 知tri 五ngũ 蘊uẩn 之chi 法pháp 與dữ 蘊uẩn 中trung 之chi 我ngã 非phi 別biệt 非phi 同đồng 。


見kiến 清thanh 淨tịnh 故cố 。 但đãn 牒điệp 見kiến 字tự 不bất 言ngôn 塵trần 者giả 。 足túc 顯hiển 即tức 見kiến 是thị 塵trần 非phi 外ngoại 塵trần 也dã 。 聞văn 等đẳng 亦diệc 然nhiên 。


眼nhãn 根căn 清thanh 淨tịnh 。 下hạ 餘dư 五ngũ 亦diệc 例lệ 此thử 也dã 。 六lục 皆giai 名danh 根căn 者giả 。 識thức 所sở 依y 故cố 。 能năng 發phát 識thức 故cố 。 前tiền 五ngũ 各các 從tùng 自tự 種chủng 生sanh 自tự 現hiện 行hành 。 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 淨tịnh 色sắc 為vi 體thể 。 意ý 根căn 即tức 第đệ 七thất 識thức 。 由do 此thử 攀phàn 外ngoại 起khởi 意ý 識thức 故cố 。


根căn 清thanh 淨tịnh 故cố 。 眼nhãn 識thức 清thanh 淨tịnh 。 下hạ 餘dư 五ngũ 亦diệc 例lệ 此thử 也dã 。 皆giai 云vân 識thức 者giả 。 隨tùy 六lục 根căn 境cảnh 種chủng 類loại 異dị 故cố 。 由do 具cụ 五ngũ 義nghĩa 隨tùy 根căn 立lập 名danh 。 一nhất 依y 根căn 之chi 識thức 。 非phi 由do 境cảnh 色sắc 識thức 定định 生sanh 故cố 。 如như 盲manh 不bất 見kiến 等đẳng 二nhị 根căn 所sở 發phát 。 識thức 由do 根căn 變biến 異dị 識thức 必tất 變biến 。 異dị 如như 眼nhãn 根căn 損tổn 見kiến 青thanh 為vi 黃hoàng 。 非phi 色sắc 壞hoại 時thời 而nhi 識thức 壞hoại 也dã 。 三tam 屬thuộc 根căn 之chi 識thức 。 由do 識thức 種chủng 子tử 隨tùy 逐trục 於ư 根căn 。 而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。 非phi 色sắc 種chủng 子tử 識thức 種chủng 隨tùy 也dã 。 四tứ 助trợ 根căn 之chi 識thức 。 由do 根căn 合hợp 識thức 。 識thức 所sở 領lãnh 受thọ 令linh 根căn 損tổn 益ích 。 非phi 境cảnh 界giới 也dã 。 五ngũ 如như 根căn 之chi 識thức 。 根căn 識thức 二nhị 法pháp 俱câu 有hữu 情tình 數số 。 非phi 彼bỉ 色sắc 法pháp 定định 是thị 有hữu 情tình 。 根căn 五ngũ 勝thắng 義nghĩa 故cố 說thuyết 依y 根căn 。 若nhược 依y 起khởi 信tín 皆giai 名danh 意ý 識thức 。 此thử 六lục 皆giai 依y 意ý 所sở 起khởi 故cố 。 意ý 之chi 識thức 故cố 。 故cố 彼bỉ 釋thích 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 云vân 。 所sở 謂vị 眾chúng 生sanh 。 依y 心tâm 意ý 意ý 識thức 轉chuyển 故cố 。 心tâm 即tức 梨lê 耶da 自tự 體thể 。 意ý 即tức 五ngũ 意ý 。 以dĩ 梨lê 耶da 二nhị 義nghĩa 中trung 有hữu 不bất 覺giác 義nghĩa 故cố 。 不bất 覺giác 而nhi 起khởi 。 能năng 見kiến 能năng 現hiện 能năng 取thủ 境cảnh 界giới 起khởi 念niệm 相tương 續tục 。 意ý 識thức 者giả 。 即tức 此thử 相tương 續tục 識thức 。 依y 諸chư 凡phàm 夫phu 取thủ 著trước 轉chuyển 深thâm 。 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 種chủng 種chủng 妄vọng 執chấp 隨tùy 事sự 攀phàn 緣duyên 。 分phân 別biệt 六lục 塵trần 名danh 為vi 意ý 識thức 。 亦diệc 名danh 分phân 離ly 識thức 。 又hựu 復phục 說thuyết 云vân 名danh 分phân 別biệt 事sự 識thức 。


識thức 清thanh 淨tịnh 故cố 。 聞văn 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 聞văn 清thanh 淨tịnh 故cố 。 耳nhĩ 根căn 清thanh 淨tịnh 。 根căn 清thanh 淨tịnh 故cố 。 耳nhĩ 識thức 清thanh 淨tịnh 。 識thức 清thanh 淨tịnh 故cố 。 覺giác 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 上thượng 皆giai 釋thích 竟cánh 。 然nhiên 八bát 識thức 中trung 不bất 言ngôn 第đệ 七thất 者giả 。 義nghĩa 當đương 見kiến 聞văn 等đẳng 塵trần 也dã 。 以dĩ 七thất 合hợp 第đệ 八bát 。 名danh 見kiến 等đẳng 塵trần 。 故cố 瑜du 伽già 云vân 。 賴lại 耶da 識thức 起khởi 必tất 二nhị 識thức 相tương 應ứng 。 又hựu 七thất 合hợp 第đệ 六lục 。 名danh 見kiến 等đẳng 塵trần 。 以dĩ 意ý 識thức 緣duyên 外ngoại 境cảnh 時thời 。 必tất 內nội 依y 末mạt 那na 為vi 染nhiễm 污ô 根căn 方phương 得đắc 生sanh 起khởi 故cố 。 故cố 上thượng 引dẫn 論luận 云vân 。 即tức 依y 此thử 相tương 續tục 識thức 。 乃nãi 至chí 名danh 為vi 意ý 識thức 故cố 。 論luận 及cập 此thử 經Kinh 所sở 列liệt 無vô 別biệt 末mạt 那na 。 楞lăng 伽già 亦diệc 爾nhĩ 。 皆giai 由do 第đệ 七thất 計kế 內nội 為vi 我ngã 合hợp 於ư 轉chuyển 相tương/tướng 。 計kế 外ngoại 我ngã 所sở 合hợp 於ư 事sự 識thức 。 若nhược 不bất 連liên 前tiền 帶đái 後hậu 。 則tắc 顯hiển 示thị 心tâm 數số 相tương/tướng 躡niếp 生sanh 起khởi 。 義nghĩa 不bất 便tiện 故cố 。 二nhị 外ngoại 境cảnh 六lục 塵trần 。


善thiện 男nam 子tử 。 根căn 清thanh 淨tịnh 故cố 。 色sắc 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 色sắc 清thanh 淨tịnh 故cố 。 聲thanh 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 六lục 皆giai 名danh 塵trần 者giả 。 坌bộn 污ô 心tâm 識thức 故cố 。 約ước 凡phàm 夫phu 說thuyết 也dã 。 亦diệc 云vân 六lục 境cảnh 。 此thử 通thông 凡phàm 聖thánh 。 言ngôn 色sắc 等đẳng 者giả 。 眼nhãn 等đẳng 所sở 取thủ 故cố 。 色sắc 有hữu 通thông 別biệt 。 今kim 即tức 別biệt 也dã 。 謂vị 唯duy 眼nhãn 所sở 取thủ 。 有hữu 見kiến 有hữu 對đối 變biến 礙ngại 之chi 相tướng 。 最tối 麁thô 顯hiển 故cố 。 聲thanh 等đẳng 可khả 知tri 。 唯duy 意ý 所sở 取thủ 法pháp 塵trần 一nhất 境cảnh 通thông 於ư 一nhất 切thiết 。 三tam 內nội 外ngoại 四tứ 大đại 。


善thiện 男nam 子tử 。 六lục 塵trần 清thanh 淨tịnh 故cố 。 地địa 大đại 清thanh 淨tịnh 。 地địa 清thanh 淨tịnh 故cố 。 水thủy 大đại 清thanh 淨tịnh 。 火hỏa 大đại 風phong 大đại 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 即tức 於ư 根căn 塵trần 不bất 取thủ 發phát 識thức 牽khiên 心tâm 之chi 義nghĩa 。 直trực 取thủ 四tứ 大đại 之chi 體thể 也dã 。 寶bảo 積tích 經kinh 說thuyết 四tứ 大đại 各các 二nhị 。 謂vị 內nội 及cập 外ngoại 。 地địa 界giới 二nhị 者giả 。 內nội 謂vị 自tự 他tha 身thân 內nội 所sở 有hữu 堅kiên 者giả 。 謂vị 髮phát 毛mao 等đẳng 。 外ngoại 謂vị 身thân 外ngoại 所sở 有hữu 堅kiên 者giả 。 謂vị 土thổ/độ 木mộc 等đẳng 。 水thủy 界giới 二nhị 者giả 。 身thân 內nội 潤nhuận 性tánh 淚lệ 汗hãn 等đẳng 。 身thân 外ngoại 潤nhuận 性tánh 雨vũ 露lộ 等đẳng 。 火hỏa 界giới 二nhị 者giả 。 身thân 內nội 熱nhiệt 體thể 熱nhiệt 相tương/tướng 能năng 消tiêu 飲ẩm 食thực 等đẳng 。 身thân 外ngoại 熱nhiệt 體thể 熱nhiệt 相tương/tướng 能năng 成thành 熟thục 等đẳng 。 風phong 界giới 二nhị 者giả 。 身thân 內nội 風phong 體thể 風phong 名danh 速tốc 疾tật 住trụ 四tứ 支chi 等đẳng 。 身thân 外ngoại 風phong 體thể 動động 轉chuyển 等đẳng 。 四tứ 世thế 間gian 諸chư 法pháp 。


善thiện 男nam 子tử 。 四tứ 大đại 清thanh 淨tịnh 故cố 。 牒điệp 前tiền )# 十thập 二nhị 處xứ 。 六lục 根căn 六lục 塵trần 是thị 生sanh 識thức 處xứ 。 處xử 是thị 生sanh 門môn 義nghĩa 故cố 。 亦diệc 名danh 為vi 人nhân 。 意ý 識thức 常thường 昏hôn 根căn 塵trần 相tương/tướng 入nhập 故cố 。


十thập 八bát 界giới 。 六lục 根căn 門môn 中trung 根căn 識thức 塵trần 三tam 各các 有hữu 分phần/phân 界giới 故cố 。 亦diệc 是thị 因nhân 義nghĩa 。 種chủng 族tộc 義nghĩa 故cố 。 前tiền 為vi 六lục 二nhị 。 解giải 者giả 息tức 於ư 業nghiệp 因nhân 。 此thử 是thị 六lục 三tam 。 觀quán 之chi 治trị 於ư 我ngã 執chấp 。 兼kiêm 之chi 五ngũ 蘊uẩn 即tức 具cụ 三tam 科khoa 。 大đại 小Tiểu 乘Thừa 宗tông 無vô 不bất 約ước 此thử 以dĩ 明minh 諸chư 義nghĩa 。 前tiền 說thuyết 妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 身thân 心tâm 。 及cập 云vân 中trung 外ngoại 合hợp 成thành 等đẳng 。 即tức 五ngũ 蘊uẩn 義nghĩa 。 故cố 此thử 略lược 之chi 。


二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 清thanh 淨tịnh 。 四tứ 洲châu 四tứ 趣thú 四tứ 禪thiền 四tứ 空không 無vô 想tưởng 淨tịnh 居cư 梵Phạm 王Vương 六lục 欲dục 為vi 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 此thử 皆giai 是thị 有hữu 。 各các 約ước 實thật 報báo 非phi 正chánh 智trí 攝nhiếp 故cố 。 然nhiên 梵Phạm 王Vương 在tại 初sơ 禪thiền 。 無vô 想tưởng 淨tịnh 居cư 在tại 第đệ 四tứ 禪thiền 。 四tứ 禪thiền 位vị 中trung 別biệt 舉cử 此thử 者giả 。 梵Phạm 王Vương 有hữu 見kiến 。 外ngoại 道đạo 無vô 想tưởng 。 淨tịnh 居cư 唯duy 聖thánh 。 異dị 餘dư 天thiên 故cố 。 五ngũ 出xuất 世thế 諸chư 法pháp 。


彼bỉ 清thanh 淨tịnh 故cố 。 想tưởng 牒điệp 前tiền 世thế 間gian 諸chư 法pháp 也dã 。


十Thập 力Lực 。 然nhiên 如Như 來Lai 唯duy 一nhất 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 智trí 力lực 。 此thử 力lực 有hữu 十thập 種chủng 用dụng 故cố 說thuyết 為vi 十thập 。 總tổng 名danh 力lực 者giả 。 能năng 摧tồi 怨oán 敵địch 故cố 。 不bất 可khả 屈khuất 伏phục 故cố 。 一nhất 知tri 是thị 處xứ 非phi 處xứ 。 謂vị 總tổng 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 因nhân 緣duyên 果quả 報báo 。 則tắc 降hàng 伏phục 無vô 因nhân 惡ác 因nhân 。 知tri 人nhân 可khả 度độ 不bất 可khả 。 二nhị 知tri 過quá 現hiện 未vị 來lai 。 善thiện 等đẳng 三tam 種chủng 業nghiệp 及cập 順thuận 現hiện 等đẳng 三tam 報báo 。 知tri 所sở 度độ 有hữu 障chướng 無vô 障chướng 。 三tam 知tri 諸chư 禪thiền 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 垢cấu 淨tịnh 。 及cập 知tri 依y 此thử 所sở 得đắc 諸chư 果quả 。 四tứ 知tri 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 上thượng 中trung 下hạ 。 五ngũ 知tri 種chủng 種chủng 欲dục 樂lạc 。 令linh 捨xả 不bất 淨tịnh 增tăng 淨tịnh 。 六lục 知tri 一nhất 三tam 五ngũ 乘thừa 貪tham 瞋sân 癡si 等đẳng 。 種chủng 種chủng 性tánh 欲dục 。 知tri 即tức 時thời 異dị 時thời 誰thùy 可khả 度độ 不bất 可khả 等đẳng 。 七thất 知tri 一nhất 切thiết 道đạo 至chí 處xứ 。 八bát 知tri 宿túc 住trụ 。 九cửu 知tri 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 。 即tức 天thiên 眼nhãn 智trí 也dã 。 獨độc 此thử 從tùng 所sở 依y 得đắc 名danh 。 十thập 知tri 自tự 解giải 脫thoát 無vô 疑nghi 。 亦diệc 知tri 眾chúng 生sanh 。 漏lậu 盡tận 涅Niết 槃Bàn 。 然nhiên 佛Phật 力lực 無vô 量lượng 。 度độ 人nhân 因nhân 緣duyên 故cố 但đãn 說thuyết 十thập 足túc 辨biện 其kỳ 事sự 。


四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 一nhất 正chánh 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 謂vị 佛Phật 誠thành 言ngôn 我ngã 是thị 一nhất 切thiết 正chánh 智trí 人nhân 等đẳng 。 二nhị 盡tận 諸chư 漏lậu 及cập 習tập 。 言ngôn 我ngã 漏lậu 盡tận 等đẳng 。 三tam 說thuyết 一nhất 切thiết 障chướng 道Đạo 法Pháp 。 四tứ 說thuyết 出xuất 苦khổ 道đạo 。 佛Phật 作tác 誠thành 言ngôn 。 說thuyết 此thử 四tứ 法Pháp 。 決quyết 定định 無vô 畏úy 。


四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 智trí 緣duyên 四tứ 境cảnh 無vô 拘câu 礙ngại 故cố 。 一nhất 法pháp 。 如như 說thuyết 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 等đẳng 。 二nhị 義nghĩa 。 如như 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 等đẳng 。 三tam 辭từ 謂vị 得đắc 彼bỉ 方phương 言ngôn 以dĩ 說thuyết 地địa 等đẳng 。 四tứ 於ư 三tam 種chủng 智trí 中trung 樂nhạo 說thuyết 。 上thượng 依y 智trí 論luận 。 若nhược 約ước 華hoa 嚴nghiêm 則tắc 初sơ 二nhị 異dị 此thử 。 謂vị 一nhất 知tri 自tự 相tương/tướng 。 二nhị 知tri 別biệt 相tướng 。 又hựu 一nhất 知tri 自tự 性tánh 。 二nhị 知tri 生sanh 滅diệt 。 又hựu 一nhất 法pháp 智trí 。 二nhị 比tỉ 智trí 。 又hựu 一nhất 知tri 一nhất 相tương/tướng 。 二nhị 知tri 蘊uẩn 界giới 等đẳng 。 又hựu 一nhất 知tri 一Nhất 乘Thừa 平bình 等đẳng 性tánh 。 二nhị 知tri 諸chư 乘thừa 差sai 別biệt 性tánh 。 後hậu 二nhị 則tắc 同đồng 。 謂vị 辭từ 則tắc 說thuyết 於ư 法pháp 義nghĩa 。 樂nhạo 說thuyết 乃nãi 辭từ 中trung 別biệt 義nghĩa 。


佛Phật 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 力lực 等đẳng 二Nhị 乘Thừa 有hữu 分phần/phân 。 此thử 無vô 分phần/phân 故cố 。 一nhất 二nhị 三tam 如như 次thứ 配phối 身thân 口khẩu 念niệm 無vô 失thất 。 四tứ 無vô 異dị 想tưởng 。 五ngũ 無vô 不bất 定định 心tâm 。 六lục 無vô 不bất 知tri 已dĩ 捨xả 。 七thất 欲dục 。 八bát 精tinh 進tấn 。 九cửu 念niệm 。 十thập 慧tuệ 。 十thập 一nhất 解giải 脫thoát 。 十thập 二nhị 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 。 上thượng 六lục 皆giai 云vân 無vô 減giảm 。 十thập 三tam 四tứ 五ngũ 一nhất 切thiết 身thân 口khẩu 意ý 。 業nghiệp 隨tùy 智trí 慧tuệ 行hành 。 十thập 六lục 七thất 八bát 以dĩ 智trí 慧tuệ 知tri 過quá 未vị 現hiện 在tại 。 通thông 達đạt 無vô 礙ngại 。 問vấn 無vô 見kiến 頂đảnh 相tướng 。 等đẳng 亦diệc 無vô 與dữ 共cộng 。 云vân 何hà 不bất 說thuyết 。 答đáp 此thử 十thập 八bát 中trung 但đãn 說thuyết 。 智trí 慧tuệ 功công 德đức 。 不bất 說thuyết 自tự 然nhiên 果quả 報báo 法pháp 。 上thượng 從tùng 力lực 等đẳng 。 至chí 此thử 四tứ 科khoa 全toàn 依y 智trí 論luận 。


三Tam 十Thập 七Thất 助Trợ 道Đạo 品Phẩm 。 助trợ 謂vị 資tư 助trợ 。 助trợ 正Chánh 道Đạo 故cố 。 道đạo 即tức 是thị 因nhân 。 所sở 謂vị 止Chỉ 觀Quán 。 品phẩm 即tức 是thị 類loại 。 正chánh 因nhân 類loại 故cố 。 亦diệc 云vân 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 。 分phần/phân 亦diệc 因nhân 義nghĩa 。 三tam 十thập 七thất 者giả 。 謂vị 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 四tứ 正chánh 勤cần 四Tứ 神Thần 足Túc 五Ngũ 根Căn 五Ngũ 力Lực 。 七Thất 菩Bồ 提Đề 分Phần 。 八Bát 正Chánh 道Đạo 分Phần 。 然nhiên 但đãn 以dĩ 十thập 法pháp 為vi 體thể 。 謂vị 精tinh 進tấn 定định 慧tuệ 各các 八bát 。 念niệm 四tứ 。 戒giới 三tam 。 信tín 二nhị 。 輕khinh 安an 喜hỷ 捨xả 思tư 惟duy 各các 一nhất 。 初sơ 四tứ 念niệm 者giả 。 一nhất 觀quán 身thân 五ngũ 種chủng 不bất 淨tịnh 。 謂vị 種chủng 子tử 住trú 處xứ 自tự 相tương/tướng 自tự 性tánh 究cứu 竟cánh 。 二nhị 觀quán 三tam 受thọ 皆giai 苦khổ 。 謂vị 苦khổ 樂lạc 捨xả 。 三tam 觀quán 心tâm 念niệm 念niệm 無vô 常thường 。 四tứ 觀quán 諸chư 法pháp 無vô 我ngã 。 此thử 對đối 治trị 凡phàm 夫phu 四tứ 倒đảo 也dã 。 又hựu 觀quán 身thân 畢tất 竟cánh 空không 。 觀quán 受thọ 內nội 外ngoại 空không 。 觀quán 心tâm 無vô 所sở 有hữu 。 觀quán 法pháp 但đãn 有hữu 名danh 。 此thử 對đối 治trị 二Nhị 乘Thừa 四tứ 倒đảo 也dã 。 四Tứ 正Chánh 勤Cần 者giả 。 四tứ 念niệm 處xứ 火hỏa 。 若nhược 得đắc 勤cần 風phong 則tắc 無vô 所sở 不bất 燒thiêu 。 故cố 次thứ 辦biện 之chi 。 精tinh 進tấn 為vi 體thể 故cố 總tổng 名danh 勤cần 。 異dị 外ngoại 道đạo 勤cần 故cố 名danh 為vi 正chánh 。 雖tuy 是thị 一nhất 勤cần 。 隨tùy 義nghĩa 分phần/phân 四tứ 。 一nhất 未vị 生sanh 之chi 惡ác 遏át 令linh 不bất 生sanh 。 二nhị 已dĩ 生sanh 之chi 惡ác 斷đoạn 令linh 不bất 續tục 。 三tam 未vị 生sanh 善thiện 令linh 生sanh 。 四tứ 已dĩ 生sanh 善thiện 令linh 廣quảng 。 四Tứ 神Thần 足Túc 者giả 。 欲dục 勤cần 心tâm 觀quán 。 欲dục 謂vị 樂nhạo 欲dục 。 勤cần 謂vị 無vô 間gian 。 心tâm 謂vị 定định 也dã 。 專chuyên 一nhất 境cảnh 性tánh 。 觀quán 謂vị 慧tuệ 也dã 內nội 自tự 揀giản 擇trạch 。 以dĩ 勤cần 過quá 散tán 亂loạn 智trí 火hỏa 微vi 弱nhược 故cố 須tu 定định 制chế 。 即tức 所sở 欲dục 自tự 在tại 。 神thần 即tức 神thần 通thông 。 足túc 即tức 是thị 定định 。 由do 出xuất 世thế 法pháp 。 最tối 勝thắng 自tự 在tại 。 欲dục 等đẳng 四tứ 定định 能năng 證chứng 此thử 故cố 。 名danh 為vi 神thần 足túc 。 亦diệc 名danh 如như 意ý 足túc 。 所sở 欲dục 如như 心tâm 故cố 。 五ngũ 根căn 者giả 。 信tín 進tiến 念niệm 定định 慧tuệ 。 此thử 五ngũ 通thông 生sanh 。 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 由do 前tiền 三tam 科khoa 此thử 不bất 可khả 拔bạt 故cố 。 前tiền 三tam 至chí 此thử 總tổng 得đắc 名danh 根căn 。 五Ngũ 力Lực 者giả 。 即tức 前tiền 五ngũ 根căn 增tăng 長trưởng 。 魔ma 梵Phạm 等đẳng 不bất 能năng 屈khuất 伏phục 。 又hựu 能năng 損tổn 滅diệt 不bất 信tín 等đẳng 障chướng 。 故cố 名danh 為vi 力lực 。 七thất 覺giác 者giả 。 謂vị 念niệm 是thị 所sở 依y 支chi 。 由do 繫hệ 念niệm 故cố 。 令linh 諸chư 善thiện 法Pháp 。 皆giai 不bất 忘vong 失thất 。 擇trạch 法pháp 是thị 自tự 體thể 支chi 。 覺giác 自tự 相tương/tướng 故cố 。 精tinh 進tấn 是thị 出xuất 離ly 支chi 。 由do 此thử 勢thế 力lực 能năng 到đáo 所sở 到đáo 故cố 。 喜hỷ 是thị 利lợi 益ích 支chi 。 由do 心tâm 勇dũng 悅duyệt 身thân 調điều 適thích 故cố 。 輕khinh 安an 定định 捨xả 皆giai 不bất 染nhiễm 污ô 支chi 。 能năng 除trừ 麁thô 重trọng 故cố 。 依y 定định 轉chuyển 依y 故cố 。 行hành 捨xả 平bình 等đẳng 永vĩnh 捨xả 貪tham 憂ưu 。 故cố 七thất 皆giai 云vân 覺giác 支chi 也dã 。 雖tuy 一nhất 剎sát 那na 七thất 法pháp 俱câu 起khởi 。 而nhi 隨tùy 行hành 相tương/tướng 各các 說thuyết 功công 能năng 。 八Bát 正Chánh 道Đạo 者giả 。 謂vị 正chánh 見kiến 是thị 分phân 別biệt 支chi 。 依y 前tiền 所sở 證chứng 真chân 實thật 簡giản 擇trạch 故cố 。 下hạ 七thất 亦diệc 一nhất 一nhất 云vân 正chánh 。 思tư 惟duy 是thị 誨hối 示thị 他tha 支chi 。 如như 其kỳ 所sở 證chứng 方phương 便tiện 安an 立lập 。 思tư 惟duy 名danh 義nghĩa 發phát 語ngữ 言ngôn 故cố 。 下hạ 三tam 皆giai 是thị 令linh 他tha 信tín 支chi 。 謂vị 語ngữ 者giả 。 善thiện 依y 所sở 證chứng 問vấn 答đáp 決quyết 擇trạch 。 令linh 他tha 信tín 有hữu 。 見kiến 清thanh 淨tịnh 故cố 。 業nghiệp 是thị 身thân 業nghiệp 。 進tiến 止chỉ 正chánh 行hạnh 具cụ 足túc 。 令linh 他tha 信tín 有hữu 戒giới 清thanh 淨tịnh 故cố 。 命mạng 者giả 。 如như 法Pháp 乞khất 求cầu 依y 聖thánh 種chủng 住trụ 離ly 五ngũ 邪tà 命mạng 。 精tinh 進tấn 是thị 淨tịnh 煩phiền 惱não 障chướng 支chi 。 由do 此thử 永vĩnh 離ly 一nhất 切thiết 結kết 故cố 。 念niệm 是thị 淨tịnh 隨tùy 煩phiền 惱não 障chướng 支chi 。 由do 不bất 忘vong 失thất 。 正chánh 止chỉ 舉cử 相tương/tướng 。 永vĩnh 不bất 容dung 受thọ 沈trầm 掉trạo 等đẳng 故cố 。 定định 是thị 能năng 淨tịnh 最tối 勝thắng 功công 德đức 障chướng 支chi 。 由do 此thử 引dẫn 發phát 神thần 通thông 等đẳng 無vô 量lượng 。 勝thắng 功công 德đức 故cố 。 上thượng 之chi 七thất 類loại 次thứ 第đệ 者giả 。 謂vị 聞văn 法Pháp 已dĩ 先tiên 當đương 念niệm 持trì 。 次thứ 即tức 勤cần 修tu 。 勤cần 故cố 攝nhiếp 心tâm 調điều 柔nhu 。 柔nhu 故cố 信tín 等đẳng 成thành 根căn 。 根căn 增tăng 為vi 力lực 。 七thất 覺giác 分phân 別biệt 。 八bát 正chánh 正chánh 行hạnh 。 總tổng 已dĩ 喻dụ 顯hiển 。 法pháp 性tánh 如như 地địa 。 念niệm 處xứ 如như 種chủng 子tử 。 正chánh 勤cần 為vi 種chúng 植thực 。 神thần 足túc 如như 抽trừu 芽nha 。 五ngũ 根căn 如như 生sanh 根căn 。 五Ngũ 力Lực 如như 莖hành 葉diệp 增tăng 長trưởng 。 開khai 七thất 覺giác 華hoa 。 結kết 八bát 正chánh 果quả 。


清thanh 淨tịnh 。 通thông 言ngôn 力lực 等đẳng 皆giai 清thanh 淨tịnh 也dã 。


如như 是thị 乃nãi 至chí 。 超siêu 越việt 多đa 法pháp 。 謂vị 三Tam 身Thân 四Tứ 智Trí 五ngũ 眼nhãn 六Lục 通Thông 地địa 度độ 果quả 向hướng 緣duyên 諦đế 處xứ 定định 等đẳng 。


八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 然nhiên 法Pháp 門môn 廣quảng 說thuyết 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 今kim 齊tề 此thử 結kết 數số 者giả 。 對đối 治trị 塵trần 勞lao 故cố 。 塵trần 勞lao 即tức 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 一nhất 一nhất 對đối 翻phiên 即tức 皆giai 淨tịnh 法pháp 故cố 。 染nhiễm 與dữ 淨tịnh 數số 。 無vô 增tăng 減giảm 故cố 。 論luận 云vân 不bất 覺giác 念niệm 起khởi 見kiến 諸chư 境cảnh 界giới 。 故cố 說thuyết 無vô 明minh 乃nãi 至chí 具cụ 有hữu 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 妄vọng 染nhiễm 之chi 義nghĩa 。 對đối 此thử 義nghĩa 故cố 心tâm 性tánh 無vô 動động 。 即tức 有hữu 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 諸chư 淨tịnh 功công 德đức 相tương/tướng 義nghĩa 示thị 現hiện 。


陀đà 羅la 尼ni 。 得đắc 總Tổng 持Trì 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 一nhất 一nhất 法pháp 中trung 。 持trì 一nhất 切thiết 法pháp 故cố 。


門môn 。 從tùng 一nhất 一nhất 法pháp 中trung 。 入nhập 一nhất 切thiết 法pháp 故cố 。


一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。 總tổng 結kết 也dã 。 問vấn 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 。 二nhị 相tương/tướng 有hữu 殊thù 。 如như 何hà 此thử 經Kinh 皆giai 云vân 清thanh 淨tịnh 。 答đáp 前tiền 已dĩ 說thuyết 之chi 。 今kim 復phục 更cánh 釋thích 。 謂vị 若nhược 凡phàm 聖thánh 對đối 治trị 。 即tức 勝thắng 劣liệt 全toàn 殊thù 。 若nhược 稱xưng 法Pháp 界Giới 而nhi 觀quán 一nhất 種chủng 。 總tổng 是thị 幻huyễn 化hóa 。 皆giai 從tùng 緣duyên 起khởi 。 無vô 自tự 體thể 故cố 。 如như 有hữu 一nhất 鏡kính 現hiện 種chủng 種chủng 雜tạp 穢uế 瓦ngõa 礫lịch 。


復phục 有hữu 一nhất 鏡kính 現hiện 種chủng 種chủng 勝thắng 妙diệu 珍trân 寶bảo 。 癡si 孩hài 不bất 了liễu 貴quý 賤tiện 懸huyền 殊thù 。 智trí 者giả 達đạt 之chi 。 一nhất 無vô 差sai 異dị 。 觀quán 智trí 圓viên 明minh 心tâm 識thức 淨tịnh 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 見kiến 世thế 出xuất 世thế 若nhược 聖thánh 若nhược 凡phàm 。 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 空không 是thị 覺giác 體thể 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 見kiến 佛Phật 世thế 界giới 猶do 如như 空không 華hoa 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 如như 昨tạc 夢mộng 。 秖kỳ 緣duyên 稱xưng 理lý 平bình 等đẳng 。 所sở 以dĩ 名danh 曰viết 。 聖thánh 人nhân 如như 其kỳ 重trọng/trùng 聖thánh 輕khinh 凡phàm 欣hân 真chân 厭yếm 妄vọng 。 縱túng/tung 令linh 修tu 習tập 。 豈khởi 證chứng 真chân 源nguyên 。 然nhiên 上thượng 從tùng 覺giác 圓viên 明minh 故cố 。 展triển 轉chuyển 躡niếp 前tiền 相tương/tướng 由do 。 以dĩ 顯hiển 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 諸chư 法pháp 清thanh 淨tịnh 。 至chí 此thử 五ngũ 段đoạn 歷lịch 法pháp 備bị 周chu 。 餘dư 六lục 七thất 兩lưỡng 段đoạn 。 但đãn 是thị 結kết 通thông 他tha 身thân 他tha 界giới 。 更cánh 無vô 別biệt 義nghĩa 。 五ngũ 段đoạn 相tương/tướng 由do 者giả 。 謂vị 心tâm 本bổn 清thanh 淨tịnh 。 由do 不bất 覺giác 故cố 。 名danh 賴lại 耶da 識thức 。 相tương 應ứng 於ư 意ý 復phục 曰viết 見kiến 塵trần 。 起khởi 於ư 現hiện 行hành 有hữu 根căn 識thức 境cảnh 。 中trung 有hữu 能năng 造tạo 故cố 說thuyết 四tứ 大đại 。 由do 是thị 具cụ 足túc 處xứ 界giới 諸chư 有hữu 有hữu 漏lậu 之chi 法pháp 。 對đối 治trị 此thử 等đẳng 有hữu 修tu 有hữu 證chứng 。 復phục 成thành 無vô 漏lậu 因nhân 行hành 果quả 德đức 。 今kim 既ký 覺giác 了liễu 圓viên 明minh 故cố 。 心tâm 意ý 識thức 及cập 所sở 變biến 等đẳng 展triển 轉chuyển 清thanh 淨tịnh 。 皮bì 之chi 不bất 存tồn 毛mao 無vô 所sở 附phụ 。 然nhiên 無vô 漏lậu 法pháp 若nhược 約ước 人nhân 修tu 證chứng 。 則tắc 先tiên 因nhân 後hậu 果quả 。 今kim 據cứ 法pháp 本bổn 末mạt 。 故cố 先tiên 果quả 後hậu 因nhân 。 亦diệc 如như 論luận 中trung 根căn 本bổn 滅diệt 故cố 麁thô 染nhiễm 隨tùy 滅diệt 。 六lục 自tự 他tha 正chánh 報báo 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 實thật 相tướng 。 然nhiên 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虛hư 妄vọng 。 從tùng 緣duyên 生sanh 故cố 。 會hội 緣duyên 入nhập 實thật 即tức 為vi 實thật 相tướng 。 故cố 智trí 論luận 云vân 。 照chiếu 色sắc 等đẳng 空không 即tức 。 名danh 為vi 實thật 相tướng 。 性tánh 空không 實thật 理lý 離ly 於ư 顛điên 倒đảo 。 非phi 虛hư 偽ngụy 故cố 於ư 空không 見kiến 空không 亦diệc 名danh 顛điên 倒đảo 於ư 空không 無vô 著trước 乃nãi 是thị 實thật 法pháp 。 是thị 實thật 相tướng 者giả 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 名danh 實thật 相tướng 。 無vô 遷thiên 無vô 變biến 究cứu 竟cánh 常thường 住trụ 。 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 云vân 。 如như 是thị 無vô 相tướng 。 不bất 相tương 不bất 相tướng 無vô 相tướng 。 是thị 名danh 實thật 相tướng 。


性tánh 清thanh 淨tịnh 故cố 。 此thử 實thật 相tướng 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 一nhất 切thiết 妄vọng 法pháp 。 所sở 不bất 能năng 染nhiễm 。 比tỉ 迷mê 似tự 染nhiễm 。 今kim 悟ngộ 本bổn 淨tịnh 名danh 性tánh 清thanh 淨tịnh 。


一nhất 身thân 清thanh 淨tịnh 。 由do 前tiền 悟ngộ 得đắc 根căn 識thức 塵trần 大đại 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 諸chư 法pháp 皆giai 歸quy 實thật 相tướng 清thanh 淨tịnh 。 方phương 始thỉ 成thành 就tựu 此thử 人nhân 。 一nhất 身thân 清thanh 淨tịnh 故cố 。 諸chư 段đoạn 清thanh 淨tịnh 。 皆giai 牒điệp 前tiền 文văn 。 唯duy 此thử 獨độc 指chỉ 實thật 相tướng 。 以dĩ 為vi 淨tịnh 之chi 所sở 以dĩ 。


一nhất 身thân 清thanh 淨tịnh 故cố 。 多đa 身thân 清thanh 淨tịnh 。 既ký 於ư 自tự 身thân 證chứng 實thật 相tướng 理lý 。 亦diệc 見kiến 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 同đồng 一nhất 。 清thanh 淨tịnh 實thật 相tướng 。 以dĩ 觀quán 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 同đồng 圓viên 覺giác 性tánh 故cố 。 志chí 公công 云vân 。 以dĩ 我ngã 身thân 空không 諸chư 法pháp 空không 。 千thiên 品phẩm 萬vạn 類loại 悉tất 皆giai 同đồng 。 又hựu 下hạ 文văn 云vân 。 圓viên 覺giác 普phổ 照chiếu 。 寂tịch 滅diệt 無vô 二nhị 。 始thỉ 知tri 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。


多đa 身thân 清thanh 淨tịnh 故cố 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 圓viên 覺giác 清thanh 淨tịnh 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 正chánh 智trí 。 遍biến 觀quán 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 漏lậu 智trí 性tánh 本bổn 來lai 具cụ 足túc 也dã 。 此thử 乃nãi 一nhất 人nhân 悟ngộ 性tánh 。 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 非phi 謂vị 一nhất 人nhân 修tu 道Đạo 多đa 人nhân 成thành 佛Phật 。 七thất 一nhất 多đa 依y 報báo 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 世thế 界giới 清thanh 淨tịnh 故cố 。 多đa 世thế 界giới 清thanh 淨tịnh 。 多đa 世thế 界giới 清thanh 淨tịnh 故cố 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 盡tận 於ư 虛hư 空không 。 圓viên 裹khỏa 三tam 世thế 。 國quốc 土độ 淨tịnh 穢uế 皆giai 由do 自tự 心tâm 。 眾chúng 生sanh 劫kiếp 燒thiêu 我ngã 土thổ/độ 安an 隱ẩn 。 羸luy 髻kế 鶖thu 子tử 二nhị 相tương/tướng 不bất 同đồng 。 案án 地địa 寶bảo 嚴nghiêm 坐tọa 蓮liên 無vô 異dị 。 況huống 乃nãi 心tâm 冥minh 覺giác 性tánh 。 識thức 智trí 無vô 生sanh 。 身thân 土thổ/độ 依y 真chân 。 染nhiễm 淨tịnh 俱câu 泯mẫn 。 廓khuếch 通thông 法Pháp 界Giới 。 清thanh 淨tịnh 湛trạm 然nhiên 。 圓viên 謂vị 圓viên 遍biến 虛hư 空không 。 裹khỏa 謂vị 含hàm 裹khỏa 三tam 世thế 。 三tam 世thế 者giả 竪thụ 極cực 。 虛hư 空không 者giả 橫hoạnh/hoành 周chu 也dã 。


一nhất 切thiết 。 橫hoạnh/hoành 竪thụ 總tổng 該cai 。


平bình 等đẳng 。 本bổn 末mạt 味vị 同đồng 。


清thanh 淨tịnh 。 都đô 結kết 七thất 段đoạn 。


不bất 動động 。 冥minh 於ư 一nhất 如như 。 然nhiên 上thượng 七thất 段đoạn 悟ngộ 時thời 既ký 相tương/tướng 躡niếp 清thanh 淨tịnh 。 迷mê 時thời 亦diệc 相tương/tướng 躡niếp 垢cấu 染nhiễm 。 應ưng 云vân 。 覺giác 不bất 明minh 故cố 令linh 心tâm 不bất 淨tịnh 。 心tâm 不bất 淨tịnh 故cố 見kiến 塵trần 不bất 淨tịnh 。 見kiến 塵trần 不bất 淨tịnh 故cố 眼nhãn 根căn 不bất 淨tịnh 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 一nhất 多đa 世thế 界giới 不bất 淨tịnh 。 文văn 勢thế 及cập 義nghĩa 意ý 對đối 經kinh 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 空không 色sắc 同đồng 如như 前tiền 之chi 七thất 段đoạn 。 即tức 空không 色sắc 無vô 礙ngại 。 此thử 當đương 泯mẫn 絕tuyệt 無vô 寄ký 。 彼bỉ 觀quán 云vân 。 動động 念niệm 即tức 乖quai 法pháp 體thể 。 反phản 顯hiển 法pháp 體thể 本bổn 不bất 動động 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 虛hư 空không 如như 是thị 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 。 躡niếp 前tiền 起khởi 後hậu 也dã 。 由do 前tiền 云vân 盡tận 於ư 虛hư 空không 。 平bình 等đẳng 清thanh 淨tịnh 。 即tức 知tri 相tương/tướng 盡tận 同đồng 空không 。 空không 既ký 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 動động 搖dao 。 當đương 知tri 諸chư 法pháp 。 亦diệc 本bổn 不bất 生sanh 亦diệc 不bất 待đãi 滅diệt 。 一nhất 一nhất 當đương 體thể 。 如như 如như 不bất 動động 。


當đương 知tri 覺giác 性tánh 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 。 然nhiên 一nhất 切thiết 法pháp 。 唯duy 依y 覺giác 性tánh 生sanh 滅diệt 動động 轉chuyển 。 諸chư 法pháp 既ký 盡tận 虛hư 空không 皆giai 不bất 動động 故cố 。 則tắc 覺giác 性tánh 不bất 動động 也dã 。 如như 波ba 不bất 起khởi 水thủy 則tắc 。 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 理lý 齊tề 故cố 言ngôn 平bình 等đẳng 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 是thị 法Pháp 住trụ 法Pháp 位vị 。 世thế 間gian 相tướng 常thường 住trụ 。 法pháp 句cú 經Kinh 云vân 。 諸chư 法pháp 從tùng 本bổn 來lai 。 無vô 是thị 亦diệc 無vô 非phi 。 是thị 非phi 相tướng 寂tịch 滅diệt 。 本bổn 來lai 無vô 所sở 動động 。 然nhiên 諸chư 法pháp 與dữ 覺giác 性tánh 平bình 等đẳng 。 未vị 名danh 理lý 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 者giả 。 夫phu 理lý 事sự 無vô 礙ngại 。 要yếu 須tu 多đa 事sự 全toàn 同đồng 一nhất 理lý 而nhi 寂tịch 然nhiên 。 一nhất 理lý 全toàn 成thành 多đa 事sự 而nhi 遷thiên 變biến 。 即tức 動động 即tức 靜tĩnh 即tức 靜tĩnh 即tức 動động 。 生sanh 滅diệt 廣quảng 陿hiệp 。 一nhất 切thiết 皆giai 爾nhĩ 。 翻phiên 覆phú 無vô 礙ngại 。 今kim 但đãn 一nhất 向hướng 不bất 動động 。 但đãn 是thị 攝nhiếp 色sắc 等đẳng 事sự 同đồng 真chân 空không 理lý 。 故cố 唯duy 名danh 真chân 空không 觀quán 。


四tứ 大đại 不bất 動động 故cố 。 當đương 知tri 覺giác 性tánh 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 。 當đương 知tri 覺giác 性tánh 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 。 還hoàn 如như 前tiền 七thất 段đoạn 歷lịch 諸chư 法Pháp 門môn 。 經kinh 恐khủng 文văn 繁phồn 略lược 標tiêu 首thủ 末mạt 。 義nghĩa 兼kiêm 中trung 間gian 故cố 云vân 乃nãi 至chí 。 後hậu 段đoạn 乃nãi 至chí 之chi 言ngôn 亦diệc 例lệ 此thử 知tri 。 第đệ 二nhị 理lý 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 。


善thiện 男nam 子tử 。 覺giác 性tánh 遍biến 滿mãn 。 清thanh 淨tịnh 不bất 動động 。 圓viên 無vô 際tế 故cố 。 當đương 知tri 六lục 根căn 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 根căn 遍biến 滿mãn 故cố 。 當đương 知tri 六lục 塵trần 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 塵trần 遍biến 滿mãn 故cố 。 當đương 知tri 四tứ 大đại 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 據cứ 法Pháp 界Giới 觀quán 此thử 有hữu 十thập 門môn 。 一nhất 理lý 遍biến 於ư 事sự 。 二nhị 事sự 遍biến 於ư 理lý 。 三tam 依y 理lý 成thành 事sự 。 四tứ 事sự 能năng 顯hiển 理lý 。 五ngũ 以dĩ 理lý 奪đoạt 事sự 。 六lục 事sự 能năng 隱ẩn 理lý 。 七thất 真chân 理lý 即tức 事sự 。 八bát 事sự 法pháp 即tức 理lý 。 九cửu 真chân 理lý 非phi 事sự 。 十thập 事sự 法pháp 非phi 理lý 。 今kim 言ngôn 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 者giả 。 正chánh 是thị 第đệ 二nhị 門môn 行hành 相tương/tướng 。 兼kiêm 於ư 餘dư 門môn 義nghĩa 理lý 。 謂vị 此thử 即tức 理lý 之chi 諸chư 法pháp 與dữ 理lý 不bất 異dị 故cố 。 一nhất 一nhất 自tự 遍biến 法Pháp 界Giới 。 不bất 同đồng 前tiền 門môn 沒một 體thể 攝nhiếp 歸quy 理lý 中trung 。 故cố 此thử 名danh 理lý 事sự 無vô 礙ngại 也dã 。 既ký 遍biến 法Pháp 界Giới 。 即tức 知tri 動động 靜tĩnh 無vô 礙ngại 一nhất 一nhất 周chu 遍biến 。 言ngôn 覺giác 性tánh 圓viên 無vô 際tế 故cố 。 當đương 知tri 六lục 根căn 遍biến 滿mãn 者giả 。 由do 前tiền 門môn 已dĩ 顯hiển 六lục 根căn 等đẳng 與dữ 覺giác 性tánh 平bình 等đẳng 。 平bình 等đẳng 者giả 。 即tức 無vô 分phần/phân 毫hào 之chi 異dị 也dã 。 即tức 與dữ 覺giác 性tánh 不bất 異dị 。 覺giác 性tánh 圓viên 無vô 際tế 故cố 。 當đương 知tri 六lục 根căn 。 亦diệc 圓viên 無vô 際tế 。 故cố 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 若nhược 言ngôn 不bất 遍biến 滿mãn 即tức 是thị 有hữu 際tế 。 有hữu 際tế 即tức 與dữ 覺giác 性tánh 成thành 異dị 。 異dị 則tắc 乖quai 於ư 前tiền 門môn 。 故cố 躡niếp 前tiền 云vân 。 圓viên 無vô 際tế 故cố 。 故cố 首thủ 楞lăng 云vân 。 性tánh 見kiến 覺giác 明minh 。 覺giác 精tinh 明minh 見kiến 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 六lục 塵trần 已dĩ 下hạ 皆giai 例lệ 前tiền 知tri 。 第đệ 三tam 周chu 遍biến 含hàm 容dung 觀quán 。 即tức 事sự 事sự 無vô 礙ngại 也dã 。 謂vị 隨tùy 舉cử 一nhất 塵trần 即tức 遍biến 。 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 又hựu 含hàm 一nhất 切thiết 法pháp 在tại 自tự 塵trần 中trung 。 一nhất 塵trần 既ký 爾nhĩ 。 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 然nhiên 。 故cố 云vân 周chu 遍biến 含hàm 容dung 。


善thiện 男nam 子tử 。 由do 彼bỉ 妙diệu 覺giác 。 性tánh 遍biến 滿mãn 故cố 。 舉cử 所sở 依y 性tánh 。 為vi 事sự 事sự 遍biến 滿mãn 無vô 礙ngại 之chi 所sở 由do 也dã 。


根căn 性tánh 塵trần 性tánh 。 此thử 是thị 各các 指chỉ 根căn 塵trần 自tự 性tánh 。 非phi 謂vị 泯mẫn 根căn 攝nhiếp 塵trần 歸quy 於ư 一nhất 性tánh 。


無vô 壞hoại 無vô 雜tạp 。 根căn 塵trần 無vô 壞hoại 故cố 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 謂vị 根căn 之chi 與dữ 塵trần 皆giai 是thị 事sự 法pháp 。 例lệ 前tiền 七thất 段đoạn 。 事sự 事sự 皆giai 然nhiên 。 故cố 云vân 乃nãi 至chí 等đẳng 也dã 。


無vô 壞hoại 無vô 雜tạp 。 便tiện 就tựu 喻dụ 釋thích 。


如như 百bách 千thiên 燈đăng 。 光quang 照chiếu 一nhất 室thất 。 其kỳ 光quang 遍biến 滿mãn 。 無vô 壞hoại 無vô 雜tạp 。 如như 一nhất 燈đăng 光quang 已dĩ 滿mãn 一nhất 室thất 。 更cánh 有hữu 一nhất 燈đăng 。 光quang 亦diệc 全toàn 滿mãn 。 百bách 千thiên 燈đăng 光quang 。 一nhất 一nhất 如như 是thị 。 各các 不bất 相tương 壞hoại 。 亦diệc 不bất 渾hồn 雜tạp 。 室thất 中trung 之chi 空không 喻dụ 於ư 法Pháp 界Giới 。 燈đăng 之chi 光quang 相tướng 喻dụ 以dĩ 根căn 塵trần 。 謂vị 一nhất 燈đăng 光quang 容dung 多đa 光quang 相tướng 。 即tức 一nhất 光quang 相tướng 遍biến 多đa 光quang 中trung 。 一nhất 一nhất 皆giai 然nhiên 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 。 前tiền 七thất 段đoạn 事sự 法pháp 一nhất 一nhất 例lệ 此thử 可khả 見kiến 。 含hàm 容dung 周chu 遍biến 斯tư 之chi 謂vị 歟# 。


所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 唯duy 是thị 真chân 心tâm 所sở 現hiện 。 皆giai 如như 幻huyễn 夢mộng 影ảnh 像tượng 故cố 。 與dữ 所sở 依y 性tánh 非phi 一nhất 非phi 異dị 故cố 。 故cố 得đắc 遍biến 多đa 入nhập 一nhất 攝nhiếp 一nhất 容dung 多đa 等đẳng 也dã 。 大đại 文văn 第đệ 三tam 頓đốn 同đồng 佛Phật 境cảnh 。 於ư 中trung 三tam 。 一nhất 用dụng 心tâm 同đồng 。 二nhị 見kiến 境cảnh 同đồng 。 三tam 稱xưng 實thật 同đồng 。 初sơ 中trung 二nhị 。 一nhất 法pháp 。


善thiện 男nam 子tử 。 覺giác 成thành 就tựu 故cố 。 總tổng 指chỉ 圓viên 彰chương 法Pháp 界Giới 已dĩ 下hạ 之chi 文văn 。 由do 斯tư 故cố 得đắc 同đồng 佛Phật 境cảnh 界giới 。


當đương 知tri 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 與dữ 法pháp 縛phược 。 不bất 求cầu 法Pháp 脫thoát 。 不bất 厭yếm 生sanh 死tử 。 不bất 愛ái 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 敬kính 持trì 戒giới 。 不bất 憎tăng 毀hủy 禁cấm 。 不bất 重trọng 久cửu 習tập 。 不bất 輕khinh 初sơ 學học 。


何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 覺giác 故cố 。 於ư 四tứ 對đối 法pháp 無vô 勝thắng 劣liệt 心tâm 。 如như 佛Phật 於ư 三tam 念niệm 之chi 境cảnh 。 故cố 言ngôn 同đồng 也dã 。 同đồng 之chi 所sở 由do 。 經kinh 自tự 徵trưng 釋thích 云vân 。 由do 一nhất 切thiết 覺giác 故cố 。 故cố 論luận 云vân 。 所sở 言ngôn 覺giác 義nghĩa 者giả 。 謂vị 心tâm 體thể 離ly 念niệm 。 今kim 則tắc 離ly 前tiền 與dữ 求cầu 厭yếm 愛ái 敬kính 憎tăng 重trọng/trùng 輕khinh 等đẳng 八bát 念niệm 也dã 。 舉cử 八bát 境cảnh 者giả 。 顯hiển 於ư 心tâm 也dã 。 喻dụ 云vân 光quang 無vô 憎tăng 愛ái 。 後hậu 云vân 修tu 習tập 此thử 心tâm 故cố 。 二nhị 喻dụ 。


譬thí 如như 眼nhãn 光quang 。 曉hiểu 了liễu 前tiền 境cảnh 。 其kỳ 光quang 圓viên 滿mãn 。 得đắc 無vô 憎tăng 愛ái 。


何hà 以dĩ 故cố 。 光quang 體thể 無vô 二nhị 。 無vô 憎tăng 愛ái 故cố 。 光quang 即tức 眼nhãn 識thức 。 現hiện 量lượng 所sở 得đắc 。 故cố 無vô 憎tăng 愛ái 。 首thủ 楞lăng 云vân 。 其kỳ 目mục 周chu 視thị 。 但đãn 如như 鏡kính 中trung 。 無vô 別biệt 分phân 析tích 。 汝nhữ 識thức 於ư 中trung 。 次thứ 第đệ 標tiêu 指chỉ 。 云vân 其kỳ 目mục 者giả 。 意ý 取thủ 眼nhãn 識thức 。 云vân 汝nhữ 識thức 者giả 。 即tức 是thị 意ý 識thức 。 亦diệc 可khả 但đãn 隨tùy 凡phàm 俗tục 情tình 見kiến 以dĩ 目mục 瞳# 為vi 光quang 。 如như 法Pháp 華hoa 云vân 。 梵Phạm 王Vương 是thị 眾chúng 生sanh 父phụ 。 二nhị 見kiến 境cảnh 同đồng 。


善thiện 男nam 子tử 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 修tu 習tập 此thử 心tâm 。 得đắc 成thành 就tựu 者giả 。 近cận 結kết 八bát 境cảnh 安an 心tâm 。 遠viễn 結kết 觀quán 行hành 成thành 就tựu 。


於ư 此thử 無vô 修tu 。 亦diệc 無vô 成thành 就tựu 。 泯mẫn 前tiền 心tâm 迹tích 起khởi 後hậu 依y 正chánh 。 凡phàm 聖thánh 平bình 等đẳng 之chi 文văn 。 若nhược 不bất 泯mẫn 之chi 。 則tắc 雖tuy 無vô 憎tăng 敬kính 。 尚thượng 見kiến 持trì 毀hủy 等đẳng 。 故cố 須tu 泯mẫn 之chi 。 方phương 同đồng 佛Phật 見kiến 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 正chánh 顯hiển 其kỳ 同đồng 。


圓viên 覺giác 普phổ 照chiếu 。 寂tịch 滅diệt 無vô 二nhị 。 由do 自tự 心tâm 已dĩ 空không 但đãn 是thị 覺giác 照chiếu 。 寧ninh 有hữu 凡phàm 聖thánh 差sai 別biệt 之chi 二nhị 焉yên 。 冥minh 一nhất 如như 之chi 無vô 心tâm 。 即tức 萬vạn 物vật 之chi 恆hằng 寂tịch 故cố 。 普phổ 照chiếu 是thị 用dụng 。 寂tịch 滅diệt 是thị 體thể 。 佛Phật 之chi 所sở 極cực 極cực 於ư 寂tịch 照chiếu 。 故cố 纓anh 絡lạc 經kinh 說thuyết 等đẳng 覺giác 照chiếu 寂tịch 妙diệu 覺giác 寂tịch 照chiếu 。 今kim 云vân 同đồng 佛Phật 。 是thị 等đẳng 覺giác 義nghĩa 。 故cố 云vân 普phổ 照chiếu 寂tịch 滅diệt 。 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 皆giai 說thuyết 佛Phật 果Quả 無vô 別biệt 色sắc 聲thanh 功công 德đức 。 唯duy 如như 如như 及cập 如như 如như 智trí 獨độc 存tồn 。 三tam 種chủng 世thế 間gian 融dung 無vô 礙ngại 故cố 。 世thế 界giới 即tức 器khí 世thế 間gian 。 眾chúng 生sanh 即tức 有hữu 情tình 世thế 間gian 。 成thành 佛Phật 即tức 智trí 正chánh 覺giác 世thế 間gian 也dã 。


於ư 中trung 。 即tức 於ư 寂tịch 照chiếu 中trung 也dã 。 圓viên 無vô 際tế 故cố 。


百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 此thử 方phương 下hạ 數số 。


阿a 僧tăng 祇kỳ 。 此thử 云vân 無vô 數số 。 是thị 華hoa 嚴nghiêm 十thập 大đại 數số 中trung 之chi 首thủ 。 經kinh 論luận 多đa 用dụng 故cố 此thử 舉cử 之chi 。 十thập 者giả 。 謂vị 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 無vô 量lượng 。 無vô 邊biên 。 無vô 等đẳng 。 不bất 可khả 數số 。 不bất 可khả 稱xưng 。 不bất 可khả 思tư 。 不bất 可khả 量lượng 。 不bất 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 也dã 。


不bất 可khả 說thuyết 。 大đại 數số 第đệ 九cửu 。


恆Hằng 河Hà 沙sa 。 謂vị 恆Hằng 河Hà 中trung 所sở 有hữu 沙sa 也dã 。 此thử 河hà 從tùng 阿a 耨nậu 池trì 東đông 面diện 流lưu 出xuất 。 初sơ 出xuất 象tượng 口khẩu 。 周chu 四tứ 十thập 里lý 。 金kim 沙sa 混hỗn 流lưu 。 沙sa 細tế 如như 麵miến 。 細tế 故cố 數số 多đa 也dã 。


諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 上thượng 僧Tăng 祇kỳ 等đẳng 算toán 此thử 世thế 界giới 之chi 數số 也dã 。 謂vị 有hữu 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 僧Tăng 祇kỳ 等đẳng 數số 之chi 河hà 。 一nhất 一nhất 河hà 中trung 。 一nhất 沙sa 為vi 一nhất 界giới 。 以dĩ 顯hiển 世thế 界giới 如như 是thị 多đa 矣hĩ 。 然nhiên 此thử 中trung 意ý 者giả 。 直trực 至chí 盡tận 虛hư 空không 遍biến 法Pháp 界Giới 。 所sở 有hữu 世thế 界giới 。 不bất 是thị 算toán 其kỳ 數số 量lượng 。 為vi 欲dục 引dẫn 機cơ 造tạo 無vô 邊biên 境cảnh 故cố 。 假giả 增tăng 積tích 多đa 數số 爾nhĩ 。 然nhiên 淨tịnh 穢uế 等đẳng 土thổ/độ 皆giai 佛Phật 統thống 之chi 。 故cố 云vân 佛Phật 界giới 。


猶do 如như 空không 華hoa 。 緣duyên 無vô 自tự 性tánh 。 全toàn 體thể 即tức 真chân 。 真chân 性tánh 奪đoạt 之chi 無vô 餘dư 。 故cố 得đắc 相tương/tướng 皆giai 虛hư 幻huyễn 。 如như 前tiền 理lý 奪đoạt 事sự 門môn 中trung 說thuyết 。 亦diệc 如như 善thiện 財tài 求cầu 法Pháp 。 展triển 轉chuyển 至chí 摩ma 耶da 等đẳng 處xứ 。 會hội 緣duyên 入nhập 實thật 得đắc 願nguyện 智trí 幻huyễn 解giải 脫thoát 門môn 。 見kiến 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 皆giai 如như 幻huyễn 住trụ 。


亂loạn 起khởi 亂loạn 滅diệt 。 此thử 有hữu 三tam 意ý 。 一nhất 者giả 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 皆giai 依y 妄vọng 念niệm 。 念niệm 既ký 剎sát 那na 不bất 住trụ 。 界giới 亦diệc 起khởi 滅diệt 不bất 停đình 。 二nhị 者giả 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 染nhiễm 污ô 眾chúng 生sanh 住trụ 故cố 。 世thế 界giới 成thành 染nhiễm 污ô 。 大đại 福phước 眾chúng 生sanh 住trụ 故cố 成thành 染nhiễm 淨tịnh 。 信tín 解giải 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 故cố 成thành 淨tịnh 染nhiễm 等đẳng 。 三tam 者giả 成thành 壞hoại 相tương/tướng 也dã 。 然nhiên 成thành 住trụ 壞hoại 空không 。 各các 雖tuy 二nhị 十thập 增tăng 減giảm 。 而nhi 世thế 界giới 無vô 量lượng 無vô 數số 故cố 。 總tổng 觀quán 起khởi 滅diệt 繽tân 紛phân 。 問vấn 然nhiên 佛Phật 化hóa 土thổ/độ 許hứa 可khả 如như 斯tư 。 自tự 受thọ 用dụng 中trung 如như 何hà 起khởi 滅diệt 。 答đáp 依y 實thật 教giáo 所sở 明minh 。 無vô 形hình 為vi 淨tịnh 土độ 。 生sanh 公công 云vân 。 佛Phật 有hữu 形hình 累lũy/lụy/luy 託thác 土thổ/độ 以dĩ 居cư 。 佛Phật 是thị 常thường 住trụ 法Pháp 身thân 。 何hà 須tu 國quốc 土độ 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 依y 真chân 而nhi 住trụ 非phi 國quốc 土độ 。 此thử 經Kinh 云vân 。 入nhập 於ư 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 餘dư 義nghĩa 已dĩ 如như 前tiền 辨biện 。 問vấn 法pháp 華hoa 云vân 。 我ngã 此thử 土độ 安an 隱ẩn 。 天thiên 人nhân 常thường 充sung 滿mãn 。 復phục 云vân 何hà 通thông 。 答đáp 彼bỉ 據cứ 理lý 即tức 事sự 門môn 。 此thử 約ước 理lý 奪đoạt 事sự 門môn 。 二nhị 皆giai 無vô 礙ngại 。


不bất 即tức 不bất 離ly 。 明minh 此thử 世thế 界giới 不bất 即tức 圓viên 覺giác 亦diệc 不bất 離ly 圓viên 覺giác 。 如như 華hoa 與dữ 空không 。 如như 金kim 與dữ 器khí 。 由do 不bất 離ly 故cố 覺giác 性tánh 。 奪đoạt 之chi 成thành 空không 華hoa 。 由do 不bất 即tức 故cố 。 世thế 界giới 不bất 妨phương 有hữu 起khởi 滅diệt 。


無vô 縛phược 無vô 脫thoát 。 文văn 通thông 上thượng 下hạ 。 上thượng 則tắc 由do 世thế 界giới 無vô 淨tịnh 穢uế 故cố 。 下hạ 以dĩ 眾chúng 生sanh 本bổn 成thành 佛Phật 故cố 。


始thỉ 知tri 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 始thỉ 知tri 即tức 始thỉ 覺giác 。 觀quán 行hành 成thành 就tựu 方phương 能năng 知tri 故cố 。 本bổn 成thành 即tức 本bổn 覺giác 。 知tri 與dữ 不bất 知tri 本bổn 是thị 佛Phật 故cố 。 佛Phật 是thị 究cứu 竟cánh 覺giác 。 始thỉ 之chi 與dữ 本bổn 非phi 二nhị 覺giác 故cố 。


生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 如như 昨tạc 夢mộng 。 亦diệc 無vô 始thỉ 覺giác 之chi 異dị 。 四tứ 相tương/tướng 本bổn 來lai 同đồng 一nhất 覺giác 故cố 。 又hựu 寂tịch 滅diệt 無vô 二nhị 。 是thị 自tự 覺giác 。 世thế 界giới 及cập 眾chúng 生sanh 。 是thị 覺giác 他tha 。 成thành 佛Phật 二nhị 字tự 及cập 生sanh 涅niết 如như 夢mộng 。 是thị 覺giác 滿mãn 。 成thành 就tựu 是thị 滿mãn 義nghĩa 故cố 。 動động 寂tịch 雙song 亡vong 方phương 圓viên 滿mãn 故cố 。 然nhiên 說thuyết 生sanh 本bổn 成thành 佛Phật 。 唯duy 是thị 圓viên 覺giác 華hoa 嚴nghiêm 。 餘dư 成thành 義nghĩa 含hàm 不bất 的đích 指chỉ 注chú 。 但đãn 以dĩ 語ngữ 驚kinh 凡phàm 聽thính 理lý 越việt 常thường 情tình 。 佛Phật 既ký 罕# 言ngôn 。 愚ngu 夫phu 多đa 謗báng 。 今kim 詳tường 教giáo 理lý 略lược 舉cử 六lục 門môn 。 一nhất 者giả 小Tiểu 乘Thừa 有hữu 部bộ 。 唯duy 悉Tất 達Đạt 太Thái 子Tử 。 一nhất 生sanh 成thành 佛Phật 。 餘dư 皆giai 無vô 分phần/phân 。 二nhị 者giả 大Đại 乘Thừa 始thỉ 教giáo 。 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 行hành 位vị 滿mãn 足túc 。 方phương 得đắc 成thành 佛Phật 。 三tam 者giả 終chung 教giáo 。 相tương/tướng 盡tận 性tánh 顯hiển 名danh 成thành 正chánh 覺giác 。 四tứ 華hoa 嚴nghiêm 說thuyết 。 十thập 信tín 位vị 滿mãn 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 即tức 成thành 正chánh 覺giác 。 五ngũ 者giả 頓đốn 教giáo 。 一nhất 念niệm 悟ngộ 時thời 。 即tức 名danh 為vi 佛Phật 。 六lục 者giả 圓viên 教giáo 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 如Như 來Lai 成thành 正chánh 覺giác 時thời 。 於ư 其kỳ 身thân 中trung 。 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 成thành 正chánh 覺giác 。 乃nãi 至chí 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 同đồng 一nhất 性tánh 。 所sở 謂vị 無vô 性tánh 。 又hựu 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 知tri 自tự 心tâm 念niệm 念niệm 常thường 有hữu 。 佛Phật 成thành 正chánh 覺giác 。


何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 不bất 離ly 此thử 心tâm 成thành 正chánh 覺giác 故cố 。 如như 自tự 心tâm 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 悉tất 有hữu 如Như 來Lai 成thành 正chánh 覺giác 。 今kim 經kinh 文văn 者giả 。 若nhược 約ước 觀quán 成thành 方phương 能năng 知tri 之chi 。 即tức 當đương 四tứ 五ngũ 兩lưỡng 門môn 。 若nhược 約ước 所sở 知tri 。 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 皆giai 佛Phật 。 則tắc 唯duy 第đệ 六lục 。 三tam 稱xưng 實thật 同đồng 。 稱xưng 法Pháp 界Giới 真chân 實thật 性tánh 故cố 。


善thiện 男nam 子tử 。 如như 昨tạc 夢mộng 故cố 。 躡niếp 前tiền 也dã 。 由do 見kiến 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 如như 夢mộng 。 即tức 稱xưng 圓viên 覺giác 實thật 性tánh 同đồng 佛Phật 境cảnh 也dã 。 此thử 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 但đãn 有hữu 能năng 依y 之chi 夢mộng 。 必tất 有hữu 所sở 依y 之chi 人nhân 。 夢mộng 是thị 人nhân 之chi 神thần 遊du 。 亦diệc 見kiến 聞văn 之chi 氣khí 分phần/phân 。 無vô 別biệt 體thể 故cố 。 二nhị 但đãn 了liễu 夢mộng 體thể 空không 無vô 。 即tức 證chứng 自tự 身thân 真chân 實thật 。 迷mê 自tự 身thân 者giả 。 由do 執chấp 夢mộng 故cố 。 大đại 夢mộng 之chi 境cảnh 必tất 有hữu 大đại 覺giác 之chi 明minh 故cố 。 當đương 知tri 下hạ 有hữu 四tứ 節tiết 。 初sơ 總tổng 明minh 稱xưng 實thật 云vân 。


當đương 知tri 生sanh 死tử 。 及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 起khởi 無vô 滅diệt 。 迷mê 時thời 生sanh 死tử 無vô 起khởi 。 涅Niết 槃Bàn 無vô 滅diệt 。 悟ngộ 時thời 非phi 滅diệt 卻khước 生sanh 死tử 發phát 起khởi 涅Niết 槃Bàn 。 稱xưng 體thể 而nhi 觀quán 都đô 無vô 起khởi 滅diệt 。


無vô 來lai 無vô 去khứ 。 聖thánh 法pháp 非phi 新tân 來lai 。 凡phàm 心tâm 非phi 滅diệt 去khứ 。 又hựu 直trực 言ngôn 體thể 。 無vô 起khởi 滅diệt 來lai 去khứ 不bất 約ước 聖thánh 凡phàm 。 二nhị 別biệt 指chỉ 能năng 所sở 云vân 。


其kỳ 所sở 證chứng 者giả 。 無vô 得đắc 無vô 失thất 。 無vô 取thủ 無vô 捨xả 。 所sở 證chứng 之chi 境cảnh 非phi 得đắc 真chân 失thất 妄vọng 捨xả 麁thô 取thủ 妙diệu 。


其kỳ 能năng 證chứng 者giả 。 無vô 作tác 無vô 止chỉ 。 無vô 任nhậm 無vô 滅diệt 。 能năng 證chứng 之chi 心tâm 都đô 無vô 分phân 別biệt 。 離ly 於ư 四tứ 病bệnh 。 三tam 雙song 泯mẫn 能năng 所sở 云vân 。


於ư 此thử 證chứng 中trung 。 無vô 能năng 無vô 所sở 。 畢tất 竟cánh 無vô 證chứng 。 亦diệc 無vô 證chứng 者giả 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 若nhược 有hữu 見kiến 正chánh 覺giác 解giải 脫thoát 離ly 諸chư 漏lậu 不bất 著trước 一nhất 切thiết 世thế 。 彼bỉ 非phi 證chứng 道Đạo 眼nhãn 。 四tứ 總tổng 結kết 稱xưng 實thật 云vân 。


一nhất 切thiết 法pháp 性tánh 平bình 等đẳng 不bất 壞hoại 。 可khả 知tri 四tứ 結kết 牒điệp 問vấn 辭từ 。


善thiện 男nam 子tử 。 彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 如như 是thị 修tu 行hành 。 如như 是thị 漸tiệm 次thứ 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 如như 是thị 住trụ 持trì 。 如như 是thị 方phương 便tiện 。 如như 是thị 開khai 悟ngộ 。 求cầu 如như 是thị 法Pháp 。 亦diệc 不bất 迷mê 悶muộn 。 可khả 知tri 偈kệ 中trung 唯duy 三tam 。 略lược 於ư 第đệ 一nhất 起khởi 行hành 方phương 便tiện 。 故cố 初sơ 諷phúng 觀quán 行hành 成thành 就tựu 二nhị 。 餘dư 二nhị 如như 次thứ 全toàn 同đồng 長trường/trưởng 行hành 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 且thả 標tiêu 舉cử 也dã 。


普Phổ 眼Nhãn 汝nhữ 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 諸chư 眾chúng 生sanh 。


身thân 心tâm 皆giai 如như 幻huyễn 。 身thân 相tướng 屬thuộc 四tứ 大đại 。


心tâm 性tánh 歸quy 六lục 塵trần 。 四tứ 大đại 體thể 各các 離ly 。


誰thùy 為vi 和hòa 合hợp 者giả 。


二nhị 空không 觀quán 也dã 。 如như 是thị 漸tiệm 修tu 行hành 。


一nhất 切thiết 悉tất 清thanh 淨tịnh 。 不bất 動động 遍biến 法Pháp 界Giới 。


法Pháp 界Giới 觀quán 也dã 長trường/trưởng 廣quảng 偈kệ 略lược 。


無vô 作tác 止chỉ 任nhậm 滅diệt 。 亦diệc 無vô 能năng 證chứng 者giả 。


一nhất 切thiết 佛Phật 世thế 界giới 。 猶do 如như 虛hư 空không 華hoa 。


三tam 世thế 悉tất 平bình 等đẳng 。 畢tất 竟cánh 無vô 來lai 去khứ 。


初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。


欲dục 求cầu 入nhập 佛Phật 道Đạo 。 應ưng 如như 是thị 修tu 習tập 。


第đệ 二nhị 徵trưng 釋thích 迷mê 悟ngộ 始thỉ 終chung 文văn 四tứ 初sơ 三tam 今kim 初sơ 。


於ư 是thị 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 右hữu 繞nhiễu 三tam 匝táp 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 可khả 知tri 。 二nhị 正chánh 陳trần 辭từ 句cú 中trung 三tam 。 一nhất 慶khánh 其kỳ 所sở 悟ngộ 。


大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 善thiện 為vì 一nhất 切thiết 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 宣tuyên 揚dương 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 清thanh 淨tịnh 。 大đại 陀đà 羅la 尼ni 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。 此thử 是thị 一nhất 切thiết 行hành 位vị 根căn 本bổn 。 後hậu 必tất 躡niếp 前tiền 故cố 重trọng/trùng 指chỉ 也dã 。


漸tiệm 次thứ 方phương 便tiện 。 與dữ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 開khai 發phát 蒙mông 昧muội 。 在tại 會hội 法Pháp 眾chúng 。 承thừa 佛Phật 慈từ 誨hối 。 幻huyễn 翳ế 朗lãng 然nhiên 。 慧tuệ 目mục 清thanh 淨tịnh 。 可khả 知tri 。 二nhị 難nạn/nan 其kỳ 所sở 疑nghi 。


世Thế 尊Tôn 。 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 躡niếp 前tiền 段đoạn 文văn 為vi 此thử 疑nghi 本bổn 。


何hà 故cố 復phục 有hữu 。 一nhất 切thiết 無vô 明minh 。 疑nghi 謂vị 真chân 能năng 生sanh 妄vọng 。


若nhược 諸chư 無vô 明minh 。 眾chúng 生sanh 本bổn 有hữu 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 如Như 來Lai 復phục 說thuyết 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 疑nghi 謂vị 說thuyết 妄vọng 為vi 真chân 。


十thập 方phương 異dị 生sanh 。 本bổn 成thành 佛Phật 道Đạo 。 後hậu 起khởi 無vô 明minh 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 牒điệp 而nhi 縱túng/tung 之chi 。 責trách 無vô 窮cùng 過quá 也dã 。 此thử 上thượng 三tam 難nạn/nan 者giả 。 意ý 云vân 。 本bổn 來lai 是thị 佛Phật 煩phiền 惱não 何hà 生sanh 。 若nhược 無vô 生sanh 中trung 妄vọng 生sanh 起khởi 者giả 。 如Như 來Lai 成thành 佛Phật 。 同đồng 本bổn 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 之chi 中trung 還hoàn 應ưng 妄vọng 起khởi 。 成thành 佛Phật 義nghĩa 等đẳng 生sanh 否phủ/bĩ 應ưng 齊tề 。 齊tề 生sanh 即tức 果quả 佛Phật 何hà 尊tôn 。 齊tề 否phủ/bĩ 即tức 因nhân 違vi 現hiện 事sự 。 進tiến 退thoái 不bất 可khả 。 故cố 有hữu 斯tư 云vân 。 三tam 結kết 請thỉnh 通thông 釋thích 。


惟duy 願nguyện 不bất 捨xả 。 無vô 遮già 大đại 慈từ 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 開khai 祕bí 密mật 藏tạng 。 據cứ 此thử 三tam 難nạn/nan 諸chư 典điển 無vô 文văn 。 唯duy 佛Phật 了liễu 知tri 登đăng 地địa 方phương 受thọ 。 今kim 乃nãi 請thỉnh 宣tuyên 成thành 教giáo 普phổ 示thị 末mạt 世thế 凡phàm 夫phu 。 故cố 曰viết 無vô 遮già 。 開khai 祕bí 密mật 藏tạng 。 祕bí 謂vị 非phi 器khí 不bất 傳truyền 。 密mật 謂vị 覆phú 相tương/tướng 而nhi 說thuyết 。


及cập 為vì 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 祕bí 藏tạng 如như 不bất 開khai 櫃# 。 密mật 藏tạng 則tắc 一nhất 法pháp 含hàm 多đa 。 今kim 請thỉnh 不bất 簡giản 末mạt 世thế 則tắc 開khai 祕bí 藏tạng 。 顯hiển 了liễu 而nhi 談đàm 則tắc 開khai 密mật 藏tạng 。


得đắc 聞văn 如như 是thị 。 脩tu 多đa 羅la 教giáo 。 了liễu 義nghĩa 法Pháp 門môn 。 由do 此thử 標tiêu 於ư 經kinh 目mục 。


永vĩnh 斷đoạn 疑nghi 。 通thông 論luận 疑nghi 者giả 。 於ư 諸chư 諦đế 理lý 猶do 豫dự 為vi 性tánh 。 能năng 障chướng 信tín 心tâm 善thiện 品phẩm 為vi 業nghiệp 。 別biệt 顯hiển 則tắc 五ngũ 蓋cái 。 中trung 疑nghi 有hữu 三tam 。 一nhất 疑nghi 自tự 。 謂vị 己kỷ 不bất 能năng 入nhập 理lý 。 二nhị 疑nghi 師sư 。 謂vị 彼bỉ 不bất 能năng 善thiện 教giáo 。 三tam 疑nghi 法pháp 。 謂vị 於ư 所sở 學học 為vi 令linh 出xuất 離ly 為vi 不bất 出xuất 離ly 。 如như 有hữu 病bệnh 人nhân 疑nghi 自tự 疑nghi 醫y 疑nghi 藥dược 病bệnh 終chung 不bất 愈dũ 。 今kim 三tam 疑nghi 中trung 即tức 疑nghi 法pháp 也dã 。 此thử 疑nghi 復phục 有hữu 已dĩ 起khởi 未vị 起khởi 。 今kim 皆giai 含hàm 之chi 。 剛cang 藏tạng 為vi 他tha 請thỉnh 問vấn 令linh 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。 然nhiên 斷đoạn 疑nghi 方phương 便tiện 者giả 。 若nhược 疑nghi 境cảnh 界giới 令linh 悟ngộ 唯duy 心tâm 。 若nhược 疑nghi 法pháp 性tánh 令linh 觀quán 無vô 得đắc 。 餘dư 皆giai 例lệ 知tri 。


悔hối 。 悔hối 是thị 不bất 定định 之chi 法pháp 。 悔hối 善thiện 則tắc 惡ác 。 悔hối 惡ác 則tắc 善thiện 故cố 。 今kim 請thỉnh 永vĩnh 斷đoạn 。 即tức 屬thuộc 惡ác 也dã 。 然nhiên 入nhập 道Đạo 人Nhân 若nhược 未vị 通thông 決quyết 生sanh 佛Phật 同đồng 異dị 。 則tắc 或hoặc 用dụng 功công 多đa 時thời 反phản 自tự 疑nghi 悔hối 。 下hạ 三tam 唱xướng 倣# 前tiền 。


作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。


善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。


善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 乃nãi 能năng 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 問vấn 於ư 如Như 來Lai 。 甚thậm 深thâm 祕bí 密mật 。 究cứu 竟cánh 方phương 便tiện 。 祕bí 密mật 有hữu 二nhị 。 一nhất 如Như 來Lai 之chi 密mật 藏tạng 。 謂vị 一Nhất 乘Thừa 如Như 來Lai 知tri 見kiến 。 佛Phật 於ư 漸tiệm 教giáo 門môn 中trung 久cửu 默mặc 斯tư 要yếu 故cố 。 故cố 云vân 究cứu 竟cánh 方phương 便tiện 。 下hạ 答đáp 云vân 妙diệu 覺giác 圓viên 照chiếu 。 離ly 於ư 華hoa 翳ế 等đẳng 是thị 也dã 。 二nhị 如Như 來Lai 即tức 祕bí 密mật 。 由do 證chứng 密mật 藏tạng 能năng 所sở 無vô 二nhị 故cố 。 三tam 業nghiệp 業nghiệp 具cụ 皆giai 祕bí 密mật 也dã 。 身thân 密mật 謂vị 非phi 色sắc 現hiện 色sắc 。 如như 摩ma 尼ni 等đẳng 。 語ngữ 密mật 於ư 一nhất 言ngôn 中trung 演diễn 無vô 邊biên 法pháp 海hải 。 如như 谷cốc 響hưởng 等đẳng 。 意ý 密mật 無vô 心tâm 成thành 事sự 等đẳng 。 二nhị 義nghĩa 之chi 中trung 經kinh 顯hiển 所sở 證chứng 矣hĩ 。


是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 最tối 上thượng 教giáo 誨hối 。 了liễu 義nghĩa 大Đại 乘Thừa 。 能năng 使sử 十thập 方phương 。 修tu 學học 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 諸chư 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 得đắc 決quyết 定định 信tín 。 則tắc 頓đốn 同đồng 佛Phật 境cảnh 。 義nghĩa 當đương 信tín 根căn 成thành 就tựu 。 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 今kim 但đãn 通thông 決quyết 疑nghi 難nan 以dĩ 成thành 前tiền 義nghĩa 。


永vĩnh 斷đoạn 疑nghi 悔hối 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。


時thời 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。 第đệ 四tứ 正chánh 說thuyết 長trường/trưởng 行hành 四tứ 。 一nhất 反phản 覆phúc 起khởi 疑nghi 之chi 本bổn 二nhị 喻dụ 釋thích 現hiện 起khởi 之chi 疑nghi 。 三tam 顯hiển 淺thiển 難nạn/nan 造tạo 深thâm 。 四tứ 結kết 問vấn 不bất 當đương 理lý 。 初sơ 中trung 又hựu 三tam 。 一nhất 總tổng 指chỉ 輪luân 迴hồi 。 二nhị 真chân 隨tùy 妄vọng 轉chuyển 。 三tam 結kết 指chỉ 前tiền 疑nghi 。 今kim 初sơ 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 總tổng 指chỉ 情tình 器khí 也dã 。 無vô 著trước 金kim 剛cang 論luận 以dĩ 四tứ 蘊uẩn 為vi 世thế 界giới 故cố 。 若nhược 不bất 約ước 情tình 何hà 成thành 輪luân 迴hồi 。 次thứ 下hạ 六lục 對đối 辦biện 其kỳ 輪luân 迴hồi 。 謂vị 但đãn 住trụ 有hữu 為vi 即tức 屬thuộc 輪luân 迴hồi 心tâm 也dã 。


始thỉ (# 創sáng/sang 變biến )# 終chung (# 極cực 證chứng )# 生sanh 。 新tân 新tân 而nhi 起khởi 。


滅diệt 。 念niệm 念niệm 落lạc 謝tạ 。


前tiền (# 過quá 去khứ )# 後hậu (# 去khứ 來lai )# 有hữu (# 住trụ 劫kiếp )# 無vô (# 空không 劫kiếp )# 聚tụ (# 成thành 劫kiếp )# 散tán (# 壞hoại 劫kiếp )# 起khởi (# 現hiện 行hành )# 止chỉ (# 調điều 伏phục 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 情tình 界giới 器khí 界giới 皆giai 依y 妄vọng 念niệm 。 既ký 所sở 依y 不bất 斷đoạn 故cố 。 能năng 依y 亦diệc 然nhiên 。


循tuần 環hoàn 往vãng 復phục 。 器khí 界giới 空không 已dĩ 復phục 成thành 。 情tình 界giới 滅diệt 已dĩ 復phục 生sanh 。 惑hoặc 業nghiệp 襲tập 習tập 報báo 應ứng 綸luân 輪luân 。 塵trần 沙sa 劫kiếp 波ba 莫mạc 之chi 遏át 絕tuyệt 。 上thượng 二nhị 句cú 正chánh 示thị 輪luân 迴hồi 之chi 相tướng 。


種chủng 種chủng 取thủ 捨xả 。 皆giai 是thị 輪luân 迴hồi 。 取thủ 謂vị 取thủ 著trước 。 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 。 捨xả 謂vị 厭yếm 離ly 。 厭yếm 苦khổ 所sở 依y 。 又hựu 於ư 根căn 身thân 則tắc 厭yếm 苦khổ 麁thô 障chướng 為vi 捨xả 。 欣hân 淨tịnh 妙diệu 離ly 為vi 取thủ 。 於ư 器khí 界giới 則tắc 厭yếm 此thử 娑sa 婆bà 為vi 捨xả 。 欣hân 彼bỉ 極cực 樂lạc 為vi 取thủ 。 若nhược 取thủ 若nhược 捨xả 。 種chủng 種chủng 不bất 同đồng 。 皆giai 是thị 顛điên 倒đảo 妄vọng 心tâm 變biến 現hiện 輪luân 迴hồi 之chi 相tướng 。 故cố 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。 即tức 分phân 別biệt 自tự 心tâm 。 心tâm 不bất 見kiến 心tâm 。 無vô 相tướng 可khả 得đắc 。 首thủ 楞lăng 云vân 。 自tự 心tâm 取thủ 自tự 心tâm 。 非phi 幻huyễn 成thành 幻huyễn 法pháp 。 二nhị 真chân 隨tùy 妄vọng 轉chuyển 文văn 三tam 。 一nhất 法pháp 。


未vị 出xuất 輪luân 迴hồi 。 而nhi 辨biện 圓viên 覺giác 。 彼bỉ 圓viên 覺giác 性tánh 。 即tức 同đồng 流lưu 轉chuyển 。 若nhược 免miễn 輪luân 迴hồi 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 能năng 觀quán 是thị 輪luân 迴hồi 之chi 心tâm 故cố 。 所sở 觀quán 圓viên 覺giác 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 夢mộng 見kiến 實thật 物vật 物vật 亦diệc 是thị 夢mộng 故cố 。 二nhị 喻dụ 。


譬thí 如như 動động 目mục 。 能năng 搖dao 湛trạm 水thủy 。 由do 目mục 數số 動động 。 湛trạm 水thủy 如như 波ba 搖dao 。


又hựu 如như 定định 眼nhãn 。 由do 迴hồi 轉chuyển 火hỏa 。 次thứ 眼nhãn 識thức 遲trì 鈍độn 。 旋toàn 火hỏa 成thành 輪luân 相tương/tướng 。


雲vân 駛sử 月nguyệt 運vận 。 舟chu 行hành 岸ngạn 移di 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 想tưởng 之chi 可khả 見kiến 三tam 合hợp 。


善thiện 男nam 子tử 。 諸chư 旋toàn 未vị 息tức 。 眼nhãn 目mục 雲vân 舟chu 也dã 。 喻dụ 生sanh 死tử 垢cấu 心tâm 。


彼bỉ 物vật 先tiên 住trụ 。 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 水thủy 火hỏa 月nguyệt 岸ngạn 也dã 。 喻dụ 圓viên 覺giác 。


何hà 況huống 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 垢cấu 心tâm 曾tằng 未vị 清thanh 淨tịnh 。 觀quán 佛Phật 圓viên 覺giác 。 而nhi 不bất 旋toàn 復phục 。 正chánh 合hợp 也dã 。 三tam 結kết 指chỉ 前tiền 疑nghi 。


是thị 故cố 汝nhữ 等đẳng 。 便tiện 生sanh 三tam 惑hoặc 。 即tức 前tiền 三tam 種chủng 疑nghi 也dã 。 據cứ 此thử 結kết 文văn 的đích 指chỉ 。 即tức 知tri 定định 是thị 先tiên 責trách 起khởi 疑nghi 之chi 本bổn 末mạt 是thị 答đáp 難nạn/nan 。 若nhược 是thị 偏thiên 答đáp 三tam 中trung 之chi 一nhất 難nạn/nan 。 即tức 不bất 合hợp 總tổng 結kết 三tam 惑hoặc 。 智trí 者giả 詳tường 焉yên 。 然nhiên 雖tuy 非phi 正chánh 答đáp 。 已dĩ 是thị 標tiêu 舉cử 建kiến 立lập 答đáp 義nghĩa 之chi 勢thế 。 意ý 令linh 息tức 如như 上thượng 之chi 念niệm 。 即tức 前tiền 疑nghi 早tảo 合hợp 自tự 亡vong 。 況huống 復phục 空không 華hoa 金kim 鑛khoáng 分phân 明minh 曉hiểu 喻dụ 。 二nhị 喻dụ 釋thích 現hiện 起khởi 之chi 疑nghi 文văn 二nhị 。 一nhất 空không 中trung 華hoa 無vô 起khởi 滅diệt 喻dụ 。 二nhị 金kim 中trung 鑛khoáng 不bất 重trọng/trùng 生sanh 喻dụ 。 初sơ 中trung 三tam 。 一nhất 喻dụ 釋thích 。 二nhị 法pháp 合hợp 。 三tam 結kết 成thành 。 今kim 初sơ 曲khúc 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 翳ế 差sai 華hoa 亡vong 喻dụ 。 後hậu 空không 不bất 生sanh 華hoa 喻dụ 。


善thiện 男nam 子tử 。 譬thí 如như 幻huyễn 翳ế 妄vọng 見kiến 空không 華hoa 。 幻huyễn 翳ế 若nhược 除trừ 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 此thử 翳ế 已dĩ 滅diệt 。 何hà 時thời 更cánh 起khởi 。 一nhất 切thiết 諸chư 翳ế 。 謂vị 不bất 知tri 華hoa 因nhân 翳ế 有hữu 。 妄vọng 執chấp 從tùng 空không 而nhi 生sanh 。 不bất 知tri 迷mê 真chân 故cố 妄vọng 生sanh 。 橫hoạnh/hoành 執chấp 真chân 能năng 生sanh 妄vọng 。 既ký 得đắc 翳ế 差sai 都đô 不bất 見kiến 華hoa 。 聞văn 說thuyết 從tùng 翳ế 而nhi 生sanh 。 又hựu 執chấp 何hà 時thời 更cánh 翳ế 。 以dĩ 喻dụ 比tỉ 來lai 迷mê 倒đảo 妄vọng 見kiến 輪luân 迴hồi 。 因nhân 聞văn 普phổ 眼nhãn 法Pháp 門môn 。 了liễu 悟ngộ 根căn 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 聞văn 道đạo 因nhân 除trừ 迷mê 心tâm 故cố 得đắc 清thanh 淨tịnh 不bất 是thị 新tân 得đắc 妙diệu 門môn 。 又hựu 執chấp 早tảo 晚vãn 更cánh 迷mê 。 猶do 如như 何hà 時thời 更cánh 翳ế 。 問vấn 翳ế 差sai 之chi 者giả 。 或hoặc 有hữu 他tha 時thời 更cánh 生sanh 。 不bất 必tất 的đích 定định 永vĩnh 無vô 。 如như 何hà 以dĩ 此thử 為ví 喻dụ 。 答đáp 夫phu 喻dụ 者giả 。 但đãn 取thủ 當đương 日nhật 一nhất 席tịch 之chi 事sự 。 不bất 說thuyết 終chung 身thân 。 但đãn 以dĩ 愚ngu 人nhân 晨thần 。 旦đán 見kiến 華hoa 食thực 時thời 眼nhãn 差sai 。 見kiến 華hoa 亂loạn 生sanh 亂loạn 滅diệt 。 謂vị 言ngôn 翳ế 亦diệc 速tốc 起khởi 速tốc 停đình 。 念niệm 念niệm 候hậu 之chi 。 故cố 云vân 不bất 可khả 。 故cố 諸chư 經kinh 論luận 喻dụ 釋thích 佛Phật 云vân 如như 大đại 夢mộng 覺giác 。 豈khởi 可khả 難nạn/nan 云vân 睡thụy 起khởi 夢mộng 覺giác 何hà 妨phương 明minh 夜dạ 更cánh 睡thụy 還hoàn 夢mộng 。 若nhược 如như 是thị 難nạn/nan 豈khởi 識thức 喻dụ 焉yên 。


何hà 以dĩ 故cố 。 翳ế 華hoa 二nhị 法pháp 。 非phi 相tương 待đãi 故cố 。 翳ế 不bất 與dữ 華hoa 期kỳ 。 華hoa 不bất 隨tùy 翳ế 生sanh 。 但đãn 翳ế 故cố 妄vọng 見kiến 。 非phi 華hoa 實thật 生sanh 。 二nhị 法pháp 各các 不bất 相tương 知tri 。 況huống 復phục 一nhất 空không 一nhất 有hữu 。 故cố 云vân 不bất 相tương 待đãi 也dã 。 縱túng/tung 使sử 心tâm 迷mê 生sanh 死tử 亦diệc 寂tịch 。 但đãn 緣duyên 迷mê 故cố 妄vọng 似tự 死tử 生sanh 。 眾chúng 生sanh 本bổn 自tự 不bất 生sanh 。 幻huyễn 華hoa 畢tất 竟cánh 不bất 起khởi 。 莫mạc 將tương 翳ế 待đãi 。 莫mạc 以dĩ 迷mê 求cầu 。 剛cang 藏tạng 問vấn 目mục 正chánh 似tự 此thử 也dã 。 下hạ 空không 華hoa 喻dụ 云vân 。


亦diệc 如như 空không 華hoa 。 滅diệt 於ư 空không 時thời 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 虛hư 空không 何hà 時thời 。 更cánh 起khởi 空không 華hoa 。


何hà 以dĩ 故cố 。 空không 本bổn 無vô 華hoa 。 非phi 起khởi 滅diệt 故cố 。 此thử 喻dụ 前tiền 已dĩ 含hàm 釋thích 。 文văn 易dị 可khả 知tri 。 二nhị 法pháp 合hợp 。


生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 同đồng 於ư 起khởi 滅diệt 。 妙diệu 覺giác 圓viên 照chiếu 。 離ly 於ư 華hoa 翳ế 。 迷mê 見kiến 生sanh 死tử 似tự 華hoa 起khởi 。 悟ngộ 得đắc 涅Niết 槃Bàn 似tự 華hoa 滅diệt 。 言ngôn 圓viên 覺giác 離ly 華hoa 離ly 翳ế 。 則tắc 雙song 拂phất 生sanh 死tử 無vô 明minh 。 虛hư 空không 非phi 暫tạm 有hữu 無vô 。 覺giác 性tánh 何hà 關quan 迷mê 悟ngộ 。 眾chúng 生sanh 既ký 如như 華hoa 起khởi 。 約ước 誰thùy 更cánh 難nan 無vô 明minh 。 無vô 明minh 生sanh 死tử 既ký 空không 。 何hà 責trách 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 空không 華hoa 終chung 不bất 再tái 起khởi 。 果quả 位vị 何hà 得đắc 還hoàn 迷mê 。 由do 己kỷ 計kế 度độ 不bất 休hưu 。 見kiến 他tha 覺giác 性tánh 流lưu 轉chuyển 。 若nhược 如như 是thị 解giải 頓đốn 遣khiển 三tam 疑nghi 。 三tam 疑nghi 鉤câu 鎖tỏa 連liên 環hoàn 。 不bất 是thị 三tam 科khoa 別biệt 答đáp 。 下hạ 金kim 鑛khoáng 喻dụ 即tức 唯duy 答đáp 佛Phật 不bất 再tái 迷mê 。 此thử 疑nghi 過quá 深thâm 。 故cố 重trọng/trùng 喻dụ 也dã 。 三tam 結kết 成thành 。


善thiện 男nam 子tử 。 當đương 知tri 虛hư 空không 。 非phi 是thị 暫tạm 有hữu 。 亦diệc 非phi 暫tạm 無vô 。 況huống 復phục 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 隨tùy 順thuận 。 而nhi 為vi 虛hư 空không 。 平bình 等đẳng 本bổn 性tánh 。 虛hư 空không 世thế 法pháp 尚thượng 不bất 同đồng 華hoa 起khởi 滅diệt 。 況huống 如Như 來Lai 隨tùy 順thuận 圓viên 覺giác 湛trạm 然nhiên 真chân 常thường 是thị 虛hư 空không 之chi 體thể 性tánh 邪tà 。 覺giác 為vi 空không 性tánh 者giả 。 佛Phật 頂đảnh 云vân 。 空không 生sanh 大đại 覺giác 中trung 。 又hựu 云vân 。 寂tịch 照chiếu 含hàm 虛hư 空không 。 復phục 言ngôn 平bình 等đẳng 者giả 。 然nhiên 圓viên 覺giác 雖tuy 是thị 。 虛hư 空không 之chi 性tánh 。 而nhi 冥minh 合hợp 不bất 分phân 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 無vô 分phần/phân 無vô 限hạn 無vô 別biệt 能năng 依y 所sở 依y 。 故cố 云vân 平bình 等đẳng 。 此thử 意ý 云vân 。 空không 在tại 覺giác 中trung 空không 尚thượng 常thường 寂tịch 。 況huống 覺giác 為vi 空không 性tánh 。 豈khởi 增tăng 減giảm 耶da 。 喻dụ 猶do 不bất 及cập 故cố 云vân 況huống 復phục 。 後hậu 金kim 鑛khoáng 喻dụ 。


善thiện 男nam 子tử 。 如như 銷tiêu 金kim 鑛khoáng 。 金kim 非phi 銷tiêu 有hữu 。 金kim 在tại 鑛khoáng 中trung 銷tiêu 鑛khoáng 金kim 現hiện 。 非phi 銷tiêu 始thỉ 有hữu 。 若nhược 因nhân 銷tiêu 有hữu 。 銷tiêu 頑ngoan 石thạch 等đẳng 亦diệc 應ưng 得đắc 金kim 。 故cố 知tri 雖tuy 假giả 爐lô 冶dã 銷tiêu 鎔dong 。 金kim 性tánh 要yếu 須tu 本bổn 有hữu 。 既ký 已dĩ 成thành 金kim 。 不bất 重trọng 為vi 鑛khoáng 。


經kinh 無vô 窮cùng 時thời 。 金kim 性tánh 不bất 壞hoại 。 此thử 明minh 在tại 鑛khoáng 則tắc 隱ẩn 出xuất 鑛khoáng 則tắc 顯hiển 隱ẩn 顯hiển 雖tuy 殊thù 金kim 性tánh 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 。


不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 本bổn 非phi 成thành 就tựu 。 釋thích 成thành 金kim 性tánh 本bổn 有hữu 也dã 。


如Như 來Lai 圓viên 覺giác 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 法pháp 合hợp 也dã 鑛khoáng 喻dụ 煩phiền 惱não 。 金kim 喻dụ 覺giác 性tánh 。 鍊luyện 出xuất 潔khiết 淨tịnh 即tức 有hữu 晶tinh 光quang 。 及cập 能năng 隨tùy 匠tượng 隨tùy 模mô 。 作tác 佛Phật 等đẳng 像tượng 或hoặc 種chủng 種chủng 器khí 。 喻dụ 佛Phật 三Tam 身Thân 也dã 。 然nhiên 此thử 一nhất 喻dụ 唯duy 答đáp 佛Phật 不bất 再tái 迷mê 之chi 難nạn/nan 。 前tiền 就tựu 圓viên 悟ngộ 之chi 理lý 生sanh 佛Phật 俱câu 是thị 本bổn 真chân 。 以dĩ 成thành 普phổ 眼nhãn 段đoạn 中trung 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 之chi 義nghĩa 故cố 舉cử 空không 華hoa 元nguyên 來lai 不bất 起khởi 非phi 後hậu 始thỉ 滅diệt 。 法pháp 合hợp 云vân 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 同đồng 於ư 起khởi 滅diệt 。 所sở 以dĩ 俱câu 通thông 三tam 難nạn/nan 。 今kim 就tựu 不bất 壞hoại 因nhân 果quả 之chi 相tướng 。 故cố 說thuyết 銷tiêu 鑛khoáng 出xuất 金kim 。 華hoa 則tắc 始thỉ 終chung 本bổn 無vô 。 鑛khoáng 則tắc 因nhân 銷tiêu 始thỉ 盡tận 。 意ý 云vân 。 圓viên 頓đốn 之chi 理lý 雖tuy 齊tề 。 迷mê 悟ngộ 不bất 妨phương 成thành 異dị 。 既ký 有hữu 多đa 生sanh 習tập 障chướng 。 還hoàn 須tu 背bối/bội 習tập 顯hiển 真chân 。 真chân 顯hiển 則tắc 究cứu 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。 若nhược 但đãn 用dụng 前tiền 喻dụ 。 即tức 撥bát 無vô 迷mê 悟ngộ 因nhân 果quả 之chi 相tướng 。 便tiện 成thành 邪tà 見kiến 若nhược 但đãn 用dụng 此thử 喻dụ 。 即tức 成thành 眾chúng 生sanh 覺giác 性tánh 本bổn 來lai 不bất 淨tịnh 。 失thất 真chân 常thường 理lý 。 亦diệc 成thành 邪tà 見kiến 。 道Đạo 理lý 微vi 妙diệu 一nhất 喻dụ 難nạn/nan 齊tề 。 故cố 說thuyết 兩lưỡng 事sự 。 是thị 知tri 此thử 喻dụ 唯duy 答đáp 第đệ 三tam 難nạn/nan 也dã 。 三tam 顯hiển 淺thiển 難nạn/nan 造tạo 深thâm 文văn 二nhị 。 初sơ 所sở 造tạo 離ly 念niệm 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 妙diệu 圓viên 覺giác 心tâm 。 先tiên 標tiêu 覺giác 心tâm 為vi 宗tông 。 後hậu 方phương 拂phất 迹tích 者giả 。 明minh 非phi 斷đoạn 滅diệt 。 但đãn 離ly 所sở 拂phất 非phi 無vô 覺giác 心tâm 。 拂phất 有hữu 三tam 節tiết 。


本bổn 無vô 菩Bồ 提Đề 。 及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 拂phất 轉chuyển 依y 之chi 名danh 也dã 。 由do 轉chuyển 煩phiền 惱não 生sanh 死tử 。 故cố 曰viết 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 體thể 雖tuy 即tức 真chân 名danh 因nhân 妄vọng 得đắc 。


亦diệc 無vô 成thành 佛Phật 。 及cập 不bất 成thành 佛Phật 。 無vô 妄vọng 輪luân 迴hồi 。 及cập 非phi 輪luân 迴hồi 。 此thử 。 兩lưỡng 節tiết 皆giai 雙song 拂phất 對đối 待đãi 。 圓viên 覺giác 性tánh 中trung 都đô 無vô 。 此thử 事sự 若nhược 有hữu 少thiểu 見kiến 則tắc 迷mê 圓viên 覺giác 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 於ư 法pháp 若nhược 有hữu 見kiến 此thử 則tắc 未vị 為vi 見kiến 。 若nhược 無vô 有hữu 見kiến 者giả 。 如như 是thị 乃nãi 見kiến 佛Phật 。 二nhị 能năng 造tạo 帶đái 情tình 文văn 四tứ 。 一nhất 舉cử 勝thắng 彰chương 劣liệt 。 二nhị 舉cử 喻dụ 顯hiển 情tình 。 二nhị 誡giới 息tức 妄vọng 心tâm 。 四tứ 重trọng/trùng 彰chương 妄vọng 義nghĩa 。 今kim 初sơ 文văn 有hữu 兩lưỡng 對đối 。 初sơ 小tiểu 聖thánh 理lý 智trí 對đối 。


善thiện 男nam 子tử 。 但đãn 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 所sở 圓viên 境cảnh 界giới 。 身thân 心tâm 語ngữ 言ngôn 。 皆giai 悉tất 斷đoạn 滅diệt 。 沈trầm 空không 滯trệ 寂tịch 灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 。


終chung 不bất 能năng 至chí 。 彼bỉ 之chi 親thân 證chứng 。 所sở 現hiện 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 未vị 入nhập 滅diệt 即tức 。 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 已dĩ 入nhập 滅diệt 即tức 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 下hạ 第đệ 二nhị 凡phàm 心tâm 真chân 覺giác 對đối 。


何hà 況huống 能năng 以dĩ 。 有hữu 思tư 惟duy 心tâm 。 種chủng 種chủng 計kế 度độ 。


測trắc 度độ 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 境cảnh 界giới 。 此thử 上thượng 兩lưỡng 對đối 意ý 云vân 。 小tiểu 聖thánh 真chân 智trí 尚thượng 不bất 能năng 親thân 到đáo 小tiểu 聖thánh 之chi 理lý 。 況huống 凡phàm 心tâm 劣liệt 於ư 前tiền 智trí 。 真chân 覺giác 又hựu 超siêu 前tiền 理lý 。 轉chuyển 轉chuyển 懸huyền 隔cách 何hà 能năng 造tạo 耶da 。 如như 百bách 寮liêu 尚thượng 畏úy 宰tể 相tướng 百bá 姓tánh 豈khởi 親thân 天thiên 子tử 。 此thử 正chánh 同đồng 金kim 剛cang 經kinh 四Tứ 果Quả 之chi 人nhân 尚thượng 無vô 心tâm 言ngôn 我ngã 證chứng 得đắc 四Tứ 果Quả 豈khởi 。 如Như 來Lai 有hữu 定định 法pháp 得đắc 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 耶da 。 二nhị 舉cử 喻dụ 顯hiển 情tình 。


如như 取thủ 螢huỳnh 火hỏa 。 燒thiêu 須Tu 彌Di 山Sơn 。 終chung 不bất 能năng 著trước 。 舉cử 喻dụ 也dã 。 此thử 下hạ 顯hiển 情tình 。


以dĩ 輪luân 迴hồi 心tâm 。 生sanh 輪luân 迴hồi 見kiến 。 入nhập 於ư 如Như 來Lai 。 大đại 寂tịch 滅diệt 海hải 。 終chung 不bất 能năng 至chí 。 即tức 知tri 前tiền 舉cử 勝thắng 此thử 舉cử 喻dụ 。 並tịnh 是thị 顯hiển 分phân 別biệt 心tâm 不bất 能năng 證chứng 覺giác 。 密mật 譏cơ 前tiền 三tam 種chủng 翻phiên 覆phú 疑nghi 難nan 。 前tiền 云vân 有hữu 思tư 惟duy 心tâm 。 即tức 是thị 此thử 云vân 。 以dĩ 輪luân 迴hồi 心tâm 。 前tiền 云vân 圓viên 覺giác 境cảnh 界giới 。 即tức 是thị 此thử 云vân 。 大đại 寂tịch 滅diệt 海hải 。 可khả 深thâm 照chiếu 之chi 。 三tam 誡giới 息tức 妄vọng 心tâm 。


是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 先tiên 斷đoạn 無vô 始thỉ 。 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。 指chỉ 前tiền 未vị 出xuất 輪luân 迴hồi 。 等đẳng 文văn 也dã 若nhược 遠viễn 指chỉ 即tức 文Văn 殊Thù 章chương 先tiên 斷đoạn 無vô 明minh 。 或hoặc 指chỉ 餘dư 經kinh 。 皆giai 如như 是thị 說thuyết 。 四tứ 重trọng/trùng 彰chương 妄vọng 義nghĩa 文văn 二nhị 。 一nhất 無vô 實thật 體thể 。


善thiện 男nam 子tử 。 有hữu 作tác 思tư 惟duy 。 從tùng 有hữu 心tâm 起khởi 。 舉cử 能năng 起khởi 之chi 根căn 識thức 有hữu 。 心tâm 者giả 識thức 也dã 。 起khởi 者giả 心tâm 所sở 也dã 。


皆giai 是thị 六lục 塵trần 。 妄vọng 想tưởng 緣duyên 氣khí 。 舉cử 能năng 牽khiên 之chi 塵trần 境cảnh 。


非phi 實thật 心tâm 體thể 。 實thật 心tâm 無vô 念niệm 故cố 。


已dĩ 如như 空không 華hoa 。 用dụng 此thử 思tư 惟duy 。 辨biện 於ư 佛Phật 境cảnh 。 猶do 如như 空không 華hoa 。 復phục 結kết 空không 果quả 。 展triển 轉chuyển 妄vọng 想tưởng 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 縱túng/tung 實thật 有hữu 思tư 惟duy 。 思tư 惟duy 尚thượng 不bất 能năng 證chứng 覺giác 。 何hà 況huống 此thử 心tâm 早tảo 已dĩ 如như 於ư 空không 華hoa 。 自tự 無vô 其kỳ 體thể 。 向hướng 上thượng 更cánh 欲dục 求cầu 證chứng 。 何hà 異dị 空không 華hoa 結kết 果quả 。 故cố 言ngôn 展triển 轉chuyển 妄vọng 想tưởng 。 二nhị 無vô 勝thắng 用dụng 。


善thiện 男nam 子tử 。 虛hư 妄vọng 浮phù 心tâm 。 多đa 諸chư 巧xảo 見kiến 。 不bất 能năng 成thành 就tựu 。 圓viên 覺giác 方phương 便tiện 。 從tùng 第đệ 一nhất 覈# 疑nghi 之chi 本bổn 。 兼kiêm 此thử 第đệ 三tam 一nhất 段đoạn 。 大đại 意ý 總tổng 是thị 責trách 問vấn 者giả 滯trệ 情tình 分phân 別biệt 過quá 患hoạn 。 所sở 以dĩ 其kỳ 中trung 此thử 節tiết 最tối 親thân 。 因nhân 前tiền 三tam 番phiên 之chi 疑nghi 便tiện 都đô 指chỉ 但đãn 是thị 浮phù 心tâm 巧xảo 見kiến 總tổng 不bất 能năng 證chứng 覺giác 。 四tứ 結kết 問vấn 不bất 當đương 理lý 。


如như 是thị 分phân 別biệt 。 非phi 為vi 正chánh 問vấn 。 乍sạ 看khán 連liên 次thứ 之chi 經kinh 。 即tức 似tự 唯duy 結kết 巧xảo 見kiến 之chi 文văn 。 細tế 詳tường 其kỳ 義nghĩa 乃nãi 都đô 結kết 第đệ 三tam 一nhất 段đoạn 。 問vấn 前tiền 讚tán 善thiện 哉tai 。 此thử 責trách 非phi 正chánh 。 何hà 也dã 。 答đáp 前tiền 讚tán 者giả 美mỹ 其kỳ 起khởi 教giáo 。 此thử 責trách 者giả 顯hiển 其kỳ 實thật 理lý 。 此thử 一nhất 段đoạn 疑nghi 最tối 障chướng 修tu 證chứng 。 若nhược 不bất 徵trưng 起khởi 。 末mạt 世thế 長trường/trưởng 迷mê 徵trưng 有hữu 斯tư 益ích 。 故cố 前tiền 讚tán 也dã 。 剛cang 藏tạng 所sở 徵trưng 意ý 在tại 佛Phật 責trách 。 故cố 知tri 責trách 此thử 之chi 過quá 。 始thỉ 彰chương 徵trưng 起khởi 有hữu 功công 。 乍sạ 看khán 似tự 前tiền 後hậu 乖quai 違vi 。 細tế 詳tường 乃nãi 始thỉ 終chung 符phù 合hợp 。 可khả 審thẩm 翫ngoạn 味vị 。 妙diệu 在tại 斯tư 焉yên 。 偈kệ 中trung 四tứ 段đoạn 。 前tiền 三tam 全toàn 同đồng 長trường/trưởng 行hành 。 後hậu 二nhị 句cú 全toàn 別biệt 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

金Kim 剛Cang 藏Tạng 當đương 知tri 。 如Như 來Lai 寂tịch 滅diệt 性tánh 。


未vị 曾tằng 有hữu 終chung 始thỉ 。 若nhược 以dĩ 輪luân 迴hồi 心tâm 。


思tư 惟duy 即tức 旋toàn 復phục 。 但đãn 至chí 輪luân 迴hồi 際tế 。


不bất 能năng 入nhập 佛Phật 海hải 。


長trường/trưởng 行hành 先tiên 舉cử 妄vọng 相tương/tướng 。 偈kệ 文văn 先tiên 標tiêu 實thật 性tánh 。


如như 銷tiêu 金kim 鑛khoáng 。 金kim 非phi 銷tiêu 故cố 有hữu 。


雖tuy 復phục 本bổn 來lai 金kim 。 終chung 以dĩ 銷tiêu 成thành 就tựu 。


一nhất 成thành 真chân 金kim 體thể 。 不bất 復phục 重trọng 為vi 鑛khoáng 。


略lược 不bất 頌tụng 空không 華hoa 。 影ảnh 在tại 後hậu 段đoạn 故cố 。


生sanh 死tử 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 凡phàm 夫phu 及cập 諸chư 佛Phật 。


同đồng 為vi 空không 華hoa 相tương/tướng 。


所sở 造tạo 離ly 念niệm 良lương 由do 長trường/trưởng 行hành 華hoa 無vô 起khởi 滅diệt 。 喻dụ 中trung 結kết 文văn 與dữ 此thử 段đoạn 同đồng 。 故cố 此thử 亦diệc 取thủ 空không 華hoa 之chi 喻dụ 。 意ý 該cai 前tiền 後hậu 。


思tư 惟duy 猶do 幻huyễn 化hóa 。 何hà 況huống 詰cật 虛hư 妄vọng 。


能năng 造tạo 帶đái 情tình 。


若nhược 能năng 了liễu 此thử 心tâm 。 然nhiên 後hậu 求cầu 圓viên 覺giác 。


此thử 第đệ 四tứ 一nhất 段đoạn 是thị 依y 解giải 起khởi 行hành 也dã 。 與dữ 長trường/trưởng 行hành 第đệ 四tứ 互hỗ 有hữu 互hỗ 無vô 。


大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 脩Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 注Chú 卷quyển 上thượng 二nhị
Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh Lược Sớ/sơ Chú ♦ Hết quyển thượng

❖
Phiên âm: 27/3/2016 ◊ Cập nhật: 27/3/2016