成Thành 唯Duy 識Thức 論Luận 掌Chưởng 中Trung 樞Xu 要Yếu 卷quyển 上thượng (# 本bổn )#
Thành Duy Thức Luận Chưởng Trung Xu Yếu ♦ Quyển thượng

大Đại 慈Từ 恩Ân 寺Tự 翻Phiên 經Kinh 沙Sa 門Môn 基Cơ 撰Soạn
Đại Từ Ân Tự Phiên Kinh Sa Môn Cơ Soạn

第đệ 一nhất 卷quyển


今kim 解giải 論luận 文văn 略lược 作tác 五ngũ 門môn 分phân 別biệt 。


┌# 一nhất 敘tự 古cổ ┬# 一nhất 敘tự 說thuyết 。


┌# 一nhất 明minh 時thời ┤# 。 └# 二nhị 斥xích 非phi 。


│# 。 └# 二nhị 述thuật 今kim ┬# 一nhất 述thuật 文văn 。


一nhất 明minh 時thời 益ích ┤# 。 └# 二nhị 示thị 教giáo 。


│# 。 ┌# 一nhất 敘tự 文văn ┬# 一nhất 敘tự 別biệt 。


└# 二nhị 明minh 益ích ─# ─# ┤# 。 └# 二nhị 會hội 文văn 。


└# 二nhị 屬thuộc 教giáo ┬# 一nhất 立lập 宗tông 。


└# 二nhị 屬thuộc 教giáo 。


┌# 二nhị 異dị 宗tông ┬# 一nhất 外ngoại 道đạo 。


┌# 一nhất 辨biện 宗tông ─# ─# ┤# 。 └# 二nhị 小Tiểu 乘Thừa 。


│# 。 └# 二nhị 同đồng 宗tông ┬# 一nhất 邊biên 宗tông 。


二nhị 辨biện 宗tông 體thể ┤# 。 └# 二nhị 中trung 道đạo 。


│# 。 ┌# 一nhất 異dị 體thể ┬# 一nhất 外ngoại 道đạo 。


└# 二nhị 辨biện 體thể ─# ─# ┤# 。 └# 二nhị 小Tiểu 乘Thừa 。


└# 二nhị 同đồng 體thể ┬# 一nhất 邊biên 體thể 。


└# 二nhị 中trung 體thể 。


┌# 一nhất 敘tự 名danh ┬# 一nhất 敘tự 古cổ 。


┌# 一nhất 歸quy 名danh ─# ─# ┤# 。 └# 二nhị 敘tự 今kim 。


│# 。 └# 二nhị 歸quy 名danh ┬# 一nhất 名danh 歸quy 。


三Tam 歸Quy 名danh 乘thừa ┤# 。 └# 二nhị 意ý 歸quy 。


│# 。 ┌# 一nhất 敘tự 乘thừa ┬# 一nhất 敘tự 異dị 。


└# 二nhị 歸quy 乘thừa ─# ─# ┤# 。 └# 二nhị 會hội 同đồng 。


└# 二nhị 歸quy 乘thừa ┬# 一nhất 辨biện 義nghĩa 。


└# 二nhị 正chánh 歸quy 。


┌# 一nhất 敘tự 藏tạng ┬# 一nhất 異dị 計kế 。


┌# 一nhất 攝nhiếp 藏tạng ─# ─# ┤# 。 └# 二nhị 自tự 宗tông 。


│# 。 └# 二nhị 攝nhiếp 藏tạng ┬# 一nhất 義nghĩa 辨biện 。


四tứ 攝nhiếp 藏tạng 分phần/phân ┤# 。 └# 二nhị 正chánh 歸quy 。


│# 。 ┌# 一nhất 敘tự 分phần/phân ┬# 一nhất 敘tự 相tương/tướng 。


└# 二nhị 攝nhiếp 分phần/phân ─# ─# ┤# 。 └# 二nhị 純thuần 雜tạp 。


└# 二nhị 攝nhiếp 分phần/phân ┬# 一nhất 義nghĩa 辦biện 。


└# 二nhị 攝nhiếp 分phần/phân 。


┌# 一nhất 敘tự 因nhân ┬# 一nhất 敘tự 時thời 。


五ngũ 敘tự 因nhân 釋thích ┤# 。 └# 二nhị 敘tự 生sanh 。


└# 二nhị 正chánh 釋thích ┬# 一nhất 正chánh 料liệu 。


└# 二nhị 正chánh 釋thích 。


又hựu 解giải 論luận 文văn 初sơ 以dĩ 三tam 門môn 分phân 別biệt


┌# ─# ─# 一nhất 輪luân 益ích ┬# ─# ─# 先tiên 異dị 計kế 。


┌# 一nhất 教giáo 益ích 有hữu 殊thù ┤# 。 └# ─# ─# 後hậu 大Đại 乘Thừa 。


│# 。 └# ─# ─# 二nhị 義nghĩa 益ích ┬# ─# ─# 先tiên 異dị 計kế 。


│# 。 └# ─# ─# 後hậu 大Đại 乘Thừa 。


│# 。 ┌# ─# ─# 一nhất 敘tự 古cổ ┬# ─# ─# 初sơ 敘tự 說thuyết 。


├# 二nhị 時thời 利lợi 差sai 別biệt ┤# 。 └# ─# ─# 後hậu 斥xích 非phi 。


│# 。 └# ─# ─# 二nhị 述thuật 今kim ┬# ─# ─# 初sơ 述thuật 文văn 。


一nhất 彰chương 論luận 同đồng 異dị ┤# 。 └# ─# ─# 後hậu 示thị 教giáo 。


│# 。 ┌# 一nhất 異dị 宗tông ┬# ─# ─# 初sơ 外ngoại 道đạo 。


├# 三tam 詮thuyên 宗tông 各các 略lược ┤# 。 └# ─# ─# 後hậu 小Tiểu 乘Thừa 。


│# 。 └# 一nhất 同đồng 宗tông ┬# 初sơ 邊biên 宗tông 。


│# 。 └# 後hậu 中trung 宗tông 。


│# 。 ┌# ─# ─# 一nhất 異dị 體thể ┬# ─# ─# 初sơ 外ngoại 道đạo 。


└# 四tứ 體thể 性tánh 不bất 同đồng ┤# 。 └# ─# ─# 後hậu 小Tiểu 乘Thừa 。


└# ─# ─# 二nhị 同đồng 體thể ┬# ─# ─# 初sơ 邊biên 體thể 。


└# ─# ─# 後hậu 中trung 體thể 。


┌# ─# ─# ─# ─# 一nhất 敘tự 名danh ┬# ─# ─# 先tiên 古cổ 名danh 。


┌# 一nhất 歸quy 名danh ┤# 。 └# ─# ─# 後hậu 今kim 名danh 。


│# 。 └# ─# ─# ─# ─# 二nhị 歸quy 名danh ┬# ─# ─# 先tiên 歸quy 大đại 。


│# 。 └# ─# ─# 後hậu 歸quy 末mạt 。


│# 。 ┌# ─# ─# ─# ─# 一nhất 敘tự 藏tạng ┬# ─# ─# 初sơ 敘tự 異dị 。


├# 二nhị 歸quy 藏tạng ┤# 。 └# ─# ─# 後hậu 大Đại 乘Thừa 。


│# 。 └# ─# ─# ─# ─# 二nhị 歸quy 藏tạng ┬# ─# ─# 初sơ 義nghĩa 解giải 。


二nhị 歸quy 教giáo 所sở 在tại ┤# 。 └# ─# ─# 後hậu 正chánh 歸quy 。


│# 。 ┌# ─# ─# ─# ─# 一nhất 敘tự 分phần/phân ┬# ─# ─# 先tiên 敘tự 相tương/tướng 。


├# 三Tam 歸Quy 分phần/phân ┤# 。 └# ─# ─# 後hậu 純thuần 相tương/tướng 。


│# 。 └# ─# ─# ─# ─# 二nhị 歸quy 分phần/phân ┬# ─# ─# 初sơ 義nghĩa 辨biện 。


│# 。 └# ─# ─# 後hậu 正chánh 歸quy 。


│# 。 ┌# ─# ─# ─# ─# 一nhất 敘tự 乘thừa ┬# ─# ─# 初sơ 敘tự 異dị 。


└# 四tứ 歸quy 乘thừa ┤# 。 └# ─# ─# 後hậu 同đồng 會hội 。


└# ─# ─# ─# ─# 二nhị 歸quy 乘thừa ┬# ─# ─# 初sơ 義nghĩa 辨biện 。


└# ─# ─# 後hậu 正chánh 歸quy 。


┌# 一nhất 敘tự 因nhân 緣duyên ┬# ─# ─# ─# 一nhất 敘tự 本bổn 因nhân 。


│# 。 └# ─# ─# ─# 二nhị 敘tự 末mạt 因nhân 。


├# 二nhị 敘tự 年niên 主chủ ┬# ─# ─# ─# 一nhất 敘tự 年niên 。


三tam 敘tự 釋thích 所sở 因nhân ┤# 。 └# ─# ─# ─# 二nhị 敘tự 主chủ 。


├# 三tam 釋thích 分phân 段đoạn ┬# ─# ─# ─# 一nhất 本bổn 分phần/phân 。


│# 。 └# ─# ─# ─# 二nhị 末mạt 分phần/phân 。


└# 四tứ 釋thích 論luận 文văn ┬# ─# ─# ─# 一nhất 釋thích 本bổn 。


└# ─# ─# ─# 二nhị 釋thích 末mạt 。


然nhiên 初sơ 五ngũ 門môn 。 十thập 義nghĩa 仍nhưng 以dĩ 三tam 門môn 總tổng 勒lặc 。 一nhất 彰chương 論luận 同đồng 。 異dị 。 二nhị 教giáo 歸quy 所sở 在tại 。 三tam 敘tự 釋thích 題đề 。 文văn 。 彰chương 同đồng 。 異dị 中trung 略lược 復phục 開khai 三tam 。 一nhất 為vi 對đối 異dị 宗tông 顯hiển 自tự 宗tông 別biệt 。 二nhị 為vi 對đối 異dị 教giáo 顯hiển 自tự 教giáo 體thể 。 三tam 為vi 被bị 機cơ 感cảm 廣quảng 說thuyết 時thời 機cơ 。 教giáo 歸quy 在tại 中trung 復phục 開khai 為vi 三tam 。 一nhất 十thập 二nhị 分phần 教giáo 。 何hà 分phần/phân 所sở 攝nhiếp 。 二nhị 二nhị 。 三tam 藏tạng 等đẳng 。 何hà 藏tạng 所sở 攝nhiếp 。 三tam 一nhất 。 二Nhị 乘Thừa 等đẳng 。 何hà 乘thừa 所sở 攝nhiếp 。 釋thích 題đề 文văn 中trung 又hựu 開khai 為vi 三tam 。 一nhất 敘tự 論luận 年niên 。 主chủ 。 二nhị 釋thích 論luận 題đề 目mục 。 三tam 解giải 論luận 本bổn 文văn 。 又hựu 解giải 此thử 論luận 三tam 門môn 辨biện 釋thích 。 一nhất 敘tự 論luận 所sở 因nhân 。 二nhị 解giải 論luận 題đề 目mục 。 三tam 判phán 釋thích 本bổn 文văn 。 敘tự 論luận 所sở 因nhân 者giả 。 瑜du 伽già 論luận 釋thích 略lược 作tác 是thị 言ngôn 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 於ư 法pháp 實thật 相tướng 無vô 知tri 僻tích 執chấp 。 起khởi 惑hoặc 發phát 業nghiệp 。 輪luân 迴hồi 五ngũ 趣thú 。 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 隨tùy 宜nghi 為vì 說thuyết 。 處xử 中trung 妙diệu 理lý 。 令linh 諸chư 有hữu 情tình 。 了liễu 達đạt 諸chư 法pháp 。 非phi 空không 非phi 有hữu 。 遠viễn 離ly 疑nghi 執chấp 起khởi 處xứ 中trung 行hành 隨tùy 應ứng 滅diệt 障chướng 。 各các 自tự 修tu 滿mãn 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 。 證chứng 寂tịch 滅diệt 樂lạc 。 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 因nhân 彼bỉ 大đại 天thiên 部bộ 執chấp 競cạnh 興hưng 多đa 著trước 有hữu 見kiến 。 龍long 猛mãnh 菩Bồ 薩Tát 證chứng 極Cực 喜Hỷ 地Địa 。 採thải 集tập 大Đại 乘Thừa 無vô 相tướng 空không 教giáo 造tạo 中trung 論luận 等đẳng 。 究cứu 暢sướng 真chân 要yếu 除trừ 彼bỉ 有hữu 見kiến 。 聖thánh 提đề 婆bà 等đẳng 諸chư 大đại 論luận 師sư 。 造tạo 百bách 論luận 等đẳng 弘hoằng 闡xiển 大đại 義nghĩa 。 由do 是thị 眾chúng 生sanh 。 復phục 著trước 空không 見kiến 。 無vô 著trước 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 登đăng 初Sơ 地Địa 證chứng 法pháp 光quang 定định 。 得đắc 大đại 神thần 通thông 。 事sự 大đại 慈từ 尊tôn 請thỉnh 說thuyết 此thử 論luận 。 理lý 無vô 不bất 窮cùng 。 事sự 無vô 不bất 盡tận 。 文văn 無vô 不bất 釋thích 。 義nghĩa 無vô 不bất 詮thuyên 。 疑nghi 無vô 不bất 遣khiển 。 執chấp 無vô 不bất 破phá 。 行hành 無vô 不bất 修tu 。 果quả 無vô 不bất 證chứng 。 正chánh 為vi 菩Bồ 薩Tát 令linh 於ư 諸chư 乘thừa 境cảnh 。 行hành 。 果quả 等đẳng 皆giai 得đắc 善thiện 巧xảo 。 勤cần 修tu 大đại 行hành 。 證chứng 大đại 菩Bồ 提Đề 。 廣quảng 為vì 有hữu 情tình 常thường 無vô 倒đảo 說thuyết 。 兼kiêm 為vi 餘dư 乘thừa 令linh 依y 自tự 法pháp 修tu 自tự 分phần/phân 行hành 得đắc 自tự 果quả 證chứng 。 所sở 以dĩ 中trung 宗tông 五ngũ 分phần/phân 盛thịnh 行hành 於ư 四tứ 主chủ 。 相tương 應ứng 十thập 丈trượng 傳truyền 流lưu 於ư 五ngũ 印ấn 。


時thời 有hữu 筏phiệt 蘇tô 畔bạn 徒đồ 菩Bồ 薩Tát 。 唐đường 言ngôn 世thế 親thân 。 無vô 著trước 菩Bồ 薩Tát 同đồng 母mẫu 弟đệ 也dã 。 位vị 居cư 明minh 得đắc 道Đạo 隣lân 極cực 喜hỷ 。 亦diệc 博bác 綜tống 於ư 三tam 乘thừa 。 乃nãi 遍biến 遊du 於ư 諸chư 部bộ 。 知tri 小tiểu 教giáo 而nhi 非phi 極cực 。 遂toại 迴hồi 趣thú 於ư 大Đại 乘Thừa 。 因nhân 聞văn 誦tụng 華hoa 嚴nghiêm 十Thập 地Địa 品phẩm 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 品phẩm 。 悔hối 謝tạ 前tiền 非phi 流lưu 泣khấp 先tiên 見kiến 。 持trì 刀đao 截tiệt 舌thiệt 用dụng 表biểu 深thâm 衷# 。 其kỳ 兄huynh 處xứ 遠viễn 三tam 由do 旬tuần 。 遙diêu 舒thư 一nhất 手thủ 止chỉ 其kỳ 自tự 割cát 說thuyết 以dĩ 利lợi 害hại 。 汝nhữ 雖tuy 以dĩ 舌thiệt 謗báng 法pháp 。 豈khởi 截tiệt 舌thiệt 而nhi 罪tội 除trừ 。 早tảo 應ưng 讚tán 釋thích 大Đại 乘Thừa 以dĩ 悔hối 先tiên 犯phạm 。 菩Bồ 薩Tát 敬kính 從tùng 兄huynh 諾nặc 。 因nhân 歸quy 妙diệu 理lý 。 兄huynh 乃nãi 囑chúc 以dĩ 十Thập 地Địa 經kinh 。 制chế 以dĩ 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 本bổn 。 令linh 其kỳ 造tạo 釋thích 。 故cố 此thử 二nhị 論luận 菩Bồ 薩Tát 創sáng/sang 歸quy 大Đại 乘Thừa 之chi 作tác 。 既ký 而nhi 文văn 蘊uẩn 玄huyền 宗tông 情tình 恢khôi 奧áo 旨chỉ 。 更cánh 為vi 宏hoành 論luận 用dụng 暢sướng 深thâm 極cực 。 採thải 撮toát 幽u 機cơ 提đề 控khống 精tinh 邃thúy 。 遂toại 著trước 唯duy 識thức 三tam 十thập 頌tụng 。 以dĩ 申thân 大Đại 乘Thừa 之chi 妙diệu 趣thú 也dã 。 萬vạn 象tượng 含hàm 於ư 一nhất 字tự 。 千thiên 訓huấn 備bị 於ư 一nhất 言ngôn 。 道đạo 超siêu 群quần 典điển 譽dự 光quang 眾chúng 聖thánh 。 略lược 頌tụng 既ký 畢tất 廣quảng 釋thích 方phương 陳trần 。 機cơ 感cảm 未vị 符phù 杳# 從tùng 冥minh 往vãng 。 後hậu 有hữu 護hộ 法Pháp 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 。 賞thưởng 翫ngoạn 頌tụng 文văn 各các 為vi 義nghĩa 釋thích 。 雖tuy 分phần/phân 峯phong 崐# 岫# 疏sớ/sơ 幹cán 瓊# 枝chi 。 而nhi 獨độc 擅thiện 光quang 輝huy 穎# 標tiêu 芳phương 馥phức 者giả 。 其kỳ 惟duy 護hộ 法Pháp 一nhất 人nhân 乎hồ 。 菩Bồ 薩Tát 果quả 成thành 先tiên 劫kiếp 位vị 剋khắc 今kim 賢hiền 。 撫phủ 物vật 潛tiềm 資tư 隨tùy 機cơ 利lợi 見kiến 。 春xuân 秋thu 二nhị 十thập 有hữu 九cửu 。 知tri 息tức 化hóa 之chi 有hữu 期kỳ 。 厭yếm 無vô 常thường 以dĩ 禪thiền 習tập 。 誓thệ 不bất 離ly 於ư 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 以dĩ 終chung 三tam 載tái 之chi 年niên 。 禪thiền 禮lễ 之chi 暇hạ 注chú 裁tài 斯tư 釋thích 。 文văn 邁mại 旨chỉ 遠viễn 智trí 曠khoáng 名danh 高cao 。 執chấp 破phá 畢tất 於ư 一nhất 言ngôn 。 紛phân 解giải 窮cùng 於ư 半bán 頌tụng 。 文Văn 殊Thù 水thủy 火hỏa 則tắc 會hội 符phù 膠giao 漆tất 。 義nghĩa 等đẳng 江giang 湖hồ 則tắc 疏sớ/sơ 成thành 清thanh 濁trược 。 平bình 郊giao 弭nhị 弭nhị 聳tủng 層tằng 峯phong 而nhi 接tiếp 漢hán 。 堆đôi 埠phụ 峨# 峨# 夷di 穹# 嶐# 以dĩ 坦thản 蕩đãng 。 俯phủ 鑽toàn 邃thúy 而nhi 無vô 底để 。 仰ngưỡng 尋tầm 高cao 而nhi 無vô 際tế 。 疎sơ 文văn 淺thiển 義nghĩa 派phái 演diễn 不bất 窮cùng 。 浩hạo 句cú 宏hoành 宗tông 陶đào 甄chân 有hữu 極cực 。 功công 逾du 千thiên 聖thánh 道Đạo 合hợp 百bách 王vương 。


時thời 有hữu 玄huyền 鑒giám 居cư 士sĩ 。 識thức 鳳phượng 鷄kê 之chi 歛liễm 羽vũ 。 委ủy 麟lân 龍long 之chi 潛tiềm 迹tích 。 每mỗi 磬khánh 所sở 資tư 恆hằng 為vi 供cúng 養dường 。 深thâm 誠thành 固cố 志chí 物vật 竭kiệt 積tích 年niên 。 菩Bồ 薩Tát 誘dụ 掖dịch 多đa 端đoan 。 答đáp 遺di 茲tư 釋thích 。 而nhi 試thí 之chi 曰viết 。 我ngã 滅diệt 之chi 後hậu 凡phàm 有hữu 來lai 觀quán 即tức 取thủ 金kim 一nhất 兩lưỡng 。 脫thoát 逢phùng 神thần 穎# 當đương 可khả 傳truyền 通thông 。 終chung 期kỳ 既ký 漸tiệm 奄yểm 絕tuyệt 玄huyền 導đạo 。 菩Bồ 薩Tát 名danh 振chấn 此thử 洲châu 。 論luận 釋thích 聲thanh 超siêu 彼bỉ 土độ 。 有hữu 靈linh 之chi 類loại 誰thùy 不bất 懷hoài 欽khâm 。 朝triêu 聞văn 夕tịch 殞vẫn 豈khởi 悋lận 金kim 壁bích 。 若nhược 市thị 趨xu 賢hiền 如như 岳nhạc 疊điệp 貨hóa 。 五ngũ 天thiên 鶴hạc 望vọng 未vị 輒triếp 流lưu 行hành 。 大đại 師sư 叡duệ 發phát 天thiên 資tư 識thức 假giả 修tu 謁yết 。 無vô 神thần 迹tích 而nhi 不bất 瞻chiêm 禮lễ 。 何hà 聖thánh 教giáo 而nhi 不bất 披phi 諷phúng 。 聞văn 斯tư 妙diệu 理lý 。 慇ân 俯phủ 諦đế 求cầu 。 居cư 士sĩ 記ký 先tiên 聖thánh 之chi 遺di 言ngôn 。 必tất 今kim 賢hiền 之chi 是thị 屬thuộc 。 乃nãi 奉phụng 茲tư 草thảo 本bổn 並tịnh 五ngũ 蘊uẩn 論luận 釋thích 。 大đại 師sư 賞thưởng 翫ngoạn 猶do 覩đổ 聖thánh 容dung 。 每mỗi 置trí 掌chưởng 中trung 不bất 殊thù 真chân 說thuyết 。 自tự 西tây 霏phi 玉ngọc 牒điệp 東đông 馳trì 素tố 馬mã 雖tuy 復phục 廣quảng 演diễn 微vi 筌thuyên 。 賞thưởng 之chi 以dĩ 為vi 祕bí 決quyết 。 及cập 乎hồ 神thần 栖tê 別biệt 舘# 景cảnh 阻trở 炎diễm 輝huy 。 清thanh 耳nhĩ 目mục 以dĩ 淵uyên 思tư 。 蕩đãng 心tâm 靈linh 而nhi 繹# 妙diệu 。 乃nãi 曰viết 。 今kim 者giả 方phương 怡di 我ngã 心tâm 耳nhĩ 。 宣tuyên 尼ni 言ngôn 。 我ngã 有hữu 美mỹ 玉ngọc 蘊uẩn 櫃# 藏tạng 之chi 。 誰thùy 為vi 善thiện 估cổ 。 我ngã 今kim 沽cô 諸chư 。 基cơ 夙túc 運vận 單đơn 舛suyễn 。 九cửu 歲tuế 丁đinh 艱gian 。 自tự 爾nhĩ 志chí 託thác 煙yên 霞hà 。 加gia 每mỗi 庶thứ 幾kỷ 緇# 服phục 。 浮phù 俗tục 塵trần 賞thưởng 幼ấu 絕tuyệt 情tình 分phần/phân 。 至chí 年niên 十thập 七thất 。 遂toại 預dự 緇# 林lâm 。 別biệt 奉phụng 。 明minh 詔chiếu 得đắc 為vi 門môn 侍thị 。 自tự 參tham 預dự 三tam 千thiên 即tức 欣hân 規quy 七thất 十thập 。 必tất 諧hài 善thiện 願nguyện 後hậu 承thừa 函hàm 丈trượng 。 不bất 以dĩ 散tán 材tài 之chi 質chất 。 遂toại 得đắc 隨tùy 伍# 譯dịch 僚liêu 。 事sự 即tức 操thao 觚cô 飡xan 受thọ 此thử 論luận 。 初sơ 功công 之chi 際tế 十thập 釋thích 別biệt 翻phiên 。 昉# 。 尚thượng 。 光quang 。 基cơ 四tứ 人nhân 同đồng 受thọ 。 潤nhuận 飾sức 。 執chấp 筆bút 。 撿kiểm 文văn 。 纂toản 義nghĩa 。 既ký 為vi 令linh 範phạm 務vụ 各các 有hữu 司ty 。 數số 朝triêu 之chi 後hậu 基cơ 求cầu 退thoái 迹tích 。 大đại 師sư 固cố 問vấn 。 基cơ 慇ân 請thỉnh 曰viết 。 自tự 夕tịch 夢mộng 金kim 容dung 晨thần 趨xu 白bạch 馬mã 。 英anh 髦mao 間gian 出xuất 。 靈linh 智trí 肩kiên 隨tùy 。 聞văn 五ngũ 分phần/phân 以dĩ 心tâm 祈kỳ 。 攬lãm 八bát 蘊uẩn 而nhi 遐hà 望vọng 。 雖tuy 得đắc 法Pháp 門môn 之chi 糟tao 粕# 。 然nhiên 失thất 玄huyền 源nguyên 之chi 淳thuần 粹túy 。 今kim 東đông 出xuất 策sách 賚lãi 。 並tịnh 目mục 擊kích 玄huyền 宗tông 。 幸hạnh 復phục 獨độc 秀tú 萬vạn 方phương 穎# 超siêu 千thiên 古cổ 。 不bất 立lập 功công 於ư 參tham 糅nhữu 。 可khả 謂vị 失thất 時thời 者giả 也dã 。 況huống 群quần 聖thánh 製chế 作tác 。 各các 馳trì 譽dự 於ư 五ngũ 天thiên 。 雖tuy 文văn 具cụ 傳truyền 於ư 貝bối 葉diệp 。 而nhi 義nghĩa 不bất 備bị 於ư 一nhất 本bổn 。 情tình 見kiến 各các 異dị 稟bẩm 者giả 無vô 依y 。 況huống 時thời 漸tiệm 人nhân 澆kiêu 。 命mạng 促xúc 惠huệ 舛suyễn 。 討thảo 支chi 離ly 而nhi 頗phả 究cứu 。 攬lãm 初sơ 旨chỉ 而nhi 難nạn/nan 宣tuyên 。 請thỉnh 錯thác 綜tống 群quần 言ngôn 以dĩ 為vi 一nhất 本bổn 。 揩khai 定định 真chân 謬mậu 權quyền 衡hành 盛thịnh 則tắc 。 久cửu 而nhi 遂toại 許hứa 。 故cố 得đắc 此thử 論luận 行hành 焉yên 。 大đại 師sư 理lý 遣khiển 三tam 賢hiền 獨độc 授thọ 庸dong 拙chuyết 。 此thử 論luận 也dã 。 括quát 眾chúng 經kinh 之chi 祕bí 。 苞bao 群quần 聖thánh 之chi 旨chỉ 。 何hà 滯trệ 不bất 融dung 。 無vô 幽u 不bất 燭chúc 。 仰ngưỡng 之chi 不bất 極cực 。 俯phủ 之chi 不bất 測trắc 。 遠viễn 之chi 無vô 智trí 。 近cận 之chi 有hữu 識thức 。 其kỳ 有hữu 隱ẩn 括quát 五ngũ 明minh 披phi 揚dương 八bát 藏tạng 。 幽u 關quan 每mỗi 權quyền 。 玄huyền 路lộ 未vị 通thông 。 囑chúc 猶do 豪hào 毳thuế 岳nhạc 盈doanh 投đầu 之chi 以dĩ 炎diễm 爍thước 。 霜sương 氷băng 澗giản 積tích 沃ốc 之chi 以dĩ 煨ổi 景cảnh 。 信tín 巨cự 夜dạ 之chi 銀ngân 煇huy 。 昏hôn 旦đán 之chi 金kim 鏡kính 矣hĩ 。 雖tuy 復phục 本bổn 出xuất 五ngũ 天thiên 。 然nhiên 彼bỉ 無vô 茲tư 糅nhữu 釋thích 。 直trực 爾nhĩ 十thập 師sư 之chi 別biệt 作tác 鳩cưu 集tập 猶do 難nạn/nan 。 況huống 更cánh 摭# 此thử 幽u 文văn 誠thành 為vi 未vị 有hữu 。 斯tư 乃nãi 此thử 論luận 之chi 因nhân 起khởi 也dã 。


釋thích 題đề 目mục 者giả 。 梵Phạm 云vân 毘tỳ 若nhược 底để (# 丁đinh 爾nhĩ 反phản 識thức 也dã )# 摩ma 咀trớ 刺thứ 多đa (# 唯duy 也dã )# 悉tất 提đề (# 成thành 也dã )# 奢xa 薩tát 呾đát 羅la (# 論luận 也dã )# 應ưng 云vân 識thức 唯duy 成thành 論luận 。 順thuận 此thử 唐đường 言ngôn 成thành 唯duy 識thức 論luận 。 梵Phạm 音âm 成thành 唯duy 識thức 於ư 女nữ 聲thanh 內nội 以dĩ 呼hô 之chi 。 或hoặc 毘tỳ 若nhược 底để 摩ma 呾đát 剌lạt 多đa 毘tỳ 輸du 度độ 迦ca (# 淨tịnh 也dã )# 奢xa 薩tát 呾đát 羅la 。 應ưng 言ngôn 識thức 唯duy 淨tịnh 論luận 。 今kim 云vân 淨tịnh 唯duy 識thức 論luận 。 此thử 論luận 第đệ 十thập 卷quyển 末mạt 解giải 云vân 此thử 論luận 三tam 分phần/phân 成thành 立lập 唯duy 識thức 。 故cố 此thử 論luận 名danh 成thành 唯duy 識thức 論luận 。 則tắc 本bổn 名danh 唯duy 識thức 。 釋thích 論luận 名danh 成thành 。 然nhiên 依y 世thế 親thân 三tam 十thập 論luận 本bổn 。 於ư 題đề 目mục 下hạ 別biệt 注chú 之chi 。 云vân 此thử 論luận 亦diệc 名danh 成thành 唯duy 識thức 論luận 。 以dĩ 三tam 十thập 論luận 教giáo 成thành 立lập 唯duy 識thức 也dã 。 如như 說thuyết 無vô 垢cấu 稱xưng 經kinh 佛Phật 告cáo 名danh 云vân 說thuyết 無vô 垢cấu 稱xưng 不bất 可khả 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 法Pháp 門môn 經kinh 。 然nhiên 經kinh 題đề 云vân 說thuyết 無vô 垢cấu 稱xưng 經kinh 。 題đề 下hạ 別biệt 注chú 云vân 亦diệc 名danh 不bất 可khả 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 別biệt 亦diệc 名danh 成thành 。 且thả 如như 天thiên 親thân 所sở 造tạo 二nhị 十thập 唯duy 識thức 下hạ 末mạt 頌tụng 。 云vân 我ngã 已dĩ 隨tùy 自tự 能năng 略lược 成thành 唯duy 識thức 義nghĩa 亦diệc 名danh 成thành 唯duy 識thức 。 然nhiên 今kim 護hộ 法Pháp 所sở 造tạo 之chi 釋thích 。 多đa 與dữ 本bổn 論luận 立lập 名danh 不bất 同đồng 。 二nhị 十thập 唯duy 識thức 釋thích 名danh 唯duy 識thức 道đạo 論luận 。 此thử 論luận 名danh 成thành 釋thích 論luận 之chi 稱xưng 。 故cố 論luận 末mạt 云vân 此thử 本bổn 論luận 名danh 三tam 十thập 唯duy 識thức 。 又hựu 云vân 此thử 論luận 三tam 分phần/phân 成thành 立lập 唯duy 識thức 。 故cố 知tri 唯duy 識thức 本bổn 論luận 之chi 名danh 。 今kim 釋thích 名danh 成thành 。 成thành 非phi 本bổn 稱xưng 。 但đãn 取thủ 本bổn 論luận 正chánh 名danh 。 不bất 取thủ 別biệt 注chú 名danh 也dã 。 或hoặc 有hữu 唯duy 本bổn 非phi 釋thích 名danh 。 如như 辨biện 中trung 邊biên 。 或hoặc 有hữu 唯duy 釋thích 非phi 本bổn 名danh 如như 唯duy 識thức 道đạo 論luận 。 或hoặc 有hữu 本bổn 。 釋thích 二nhị 名danh 。 如như 雜tạp 集tập 論luận 。 今kim 唯duy 釋thích 名danh 。 或hoặc 是thị 通thông 名danh 。


其kỳ 成thành 唯duy 識thức 。 唯duy 識thức 之chi 成thành 。 蘇tô 漫mạn 多đa 聲thanh 中trung 第đệ 六lục 屬thuộc 主chủ 者giả 。 則tắc 八bát 轉chuyển 聲thanh 。 其kỳ 此thử 聲thanh 論luận 辨biện 此thử 聲thanh 中trung 。 蘇tô 字tự 居cư 後hậu 。 漫mạn 多đa 是thị 後hậu 義nghĩa 。 則tắc 是thị 蘇tô 字tự 居cư 後hậu 聲thanh 也dã 。 底để 彥ngạn 多đa 聲thanh 有hữu 十thập 八bát 囀# 。 辨biện 此thử 聲thanh 中trung 。 底để 字tự 居cư 後hậu 。 彥ngạn 多đa 。 是thị 後hậu 義nghĩa 。 則tắc 是thị 底để 字tự 居cư 後hậu 聲thanh 也dã 。 為vi 簡giản 此thử 聲thanh 言ngôn 蘇tô 漫mạn 多đa 。 殺sát 三tam 磨ma 娑sa 釋thích 中trung 依y 主chủ 釋thích 也dã 。 殺sát 者giả 六lục 也dã 。 三tam 磨ma 娑sa 合hợp 也dã 。 則tắc 六lục 合hợp 釋thích 。 初sơ 離ly 後hậu 合hợp 故cố 。 因nhân 論luận 生sanh 論luận 。 一nhất 字tự 既ký 無vô 詮thuyên 表biểu 。 如như 何hà 殺sát 言ngôn 可khả 是thị 六lục 也dã 。 今kim 依y 梵Phạm 本bổn 有hữu 沙sa 吒tra 多đa 三tam 字tự 。 合hợp 之chi 方phương 成thành 殺sát 言ngôn 。 故cố 非phi 一nhất 字tự 有hữu 詮thuyên 表biểu 也dã 。


成thành 乃nãi 能năng 成thành 之chi 稱xưng 。 以dĩ 成thành 立lập 為vi 功công 。 唯duy 識thức 所sở 成thành 之chi 名danh 。 以dĩ 簡giản 了liễu 為vi 義nghĩa 者giả 。 安an 教giáo 立lập 理lý 名danh 之chi 曰viết 成thành 。 識thức 謂vị 能năng 了liễu 。 詮thuyên 五ngũ 法pháp 故cố 。 唯duy 有hữu 三tam 義nghĩa 。 識thức 詮thuyên 五ngũ 有hữu 。 唯duy 簡giản 二nhị 空không 。 唯duy 謂vị 簡giản 持trì 。 有hữu 心tâm 空không 境cảnh 是thị 唯duy 義nghĩa 也dã 。 簡giản 去khứ 境cảnh 持trì 取thủ 心tâm 故cố 說thuyết 簡giản 持trì 是thị 唯duy 義nghĩa 也dã 。 亦diệc 決quyết 定định 義nghĩa 。 及cập 顯hiển 勝thắng 義nghĩa 。 了liễu 謂vị 了liễu 別biệt 。 詮thuyên 辨biện 作tác 用dụng 是thị 識thức 義nghĩa 也dã 。 了liễu 別biệt 於ư 境cảnh 是thị 識thức 用dụng 故cố 。 此thử 言ngôn 唯duy 者giả 。 安an 惠huệ 一nhất 分phần/phân 唯duy 。 難Nan 陀Đà 二nhị 分phần 唯duy 。 陳trần 那na 三tam 分phần/phân 唯duy 。 於ư 中trung 有hữu 實thật 有hữu 假giả 二nhị 說thuyết 。 護hộ 法Pháp 四tứ 分phần/phân 唯duy 。 論luận 多đa 依y 三tam 分phần/phân 。 教giáo 。 理lý 有hữu 四tứ 分phần/phân 。


釋thích 唯duy 識thức 名danh 。 如như 章chương 中trung 解giải 。 合hợp 有hữu 十thập 義nghĩa 釋thích 成thành 唯duy 識thức 。 一nhất 經kinh 言ngôn 唯duy 識thức 。 論luận 解giải 名danh 成thành 。 二nhị 本bổn 論luận 名danh 唯duy 識thức 。 釋thích 論luận 名danh 成thành 。 三tam 經kinh 及cập 本bổn 論luận 俱câu 稱xưng 唯duy 識thức 。 今kim 釋thích 名danh 成thành 。 四tứ 宗tông 稱xưng 唯duy 識thức 。 因nhân 。 喻dụ 曰viết 成thành 。 論luận 本bổn 略lược 舉cử 所sở 立lập 名danh 宗tông 。 今kim 義nghĩa 廣quảng 成thành 故cố 名danh 因nhân 。 喻dụ 。 具cụ 述thuật 所sở 以dĩ 引dẫn 同đồng 異dị 法pháp 以dĩ 成thành 所sở 立lập 。 二nhị 十thập 論luận 云vân 。 安an 立lập 大Đại 乘Thừa 。 三tam 界giới 唯duy 識thức 。 陳trần 那na 釋thích 云vân 。 因nhân 。 喻dụ 成thành 宗tông 名danh 為vi 安an 立lập 。 此thử 中trung 名danh 成thành 義nghĩa 亦diệc 同đồng 也dã 。 五ngũ 體thể 名danh 唯duy 識thức 。 義nghĩa 釋thích 名danh 成thành 。 本bổn 論luận 略lược 標tiêu 其kỳ 體thể 未vị 識thức 差sai 別biệt 。 今kim 廣quảng 明minh 義nghĩa 具cụ 顯hiển 差sai 別biệt 故cố 名danh 為vi 成thành 。 六lục 略lược 名danh 唯duy 識thức 未vị 解giải 深thâm 義nghĩa 。 廣quảng 曰viết 能năng 成thành 具cụ 陳trần 指chỉ 實thật 。 此thử 後hậu 二nhị 解giải 依y 瑜du 伽già 論luận 攝nhiếp 釋thích 分phân 解giải 。 凡phàm 釋thích 經Kinh 法Pháp 。 初sơ 體thể 後hậu 義nghĩa 。 初sơ 略lược 後hậu 廣quảng 故cố 。 七thất 以dĩ 教giáo 成thành 教giáo 。 八bát 以dĩ 教giáo 成thành 理lý 。 九cửu 以dĩ 理lý 成thành 教giáo 。 十thập 以dĩ 理lý 成thành 理lý 。 問vấn 此thử 後hậu 四tứ 釋thích 依y 何hà 得đắc 知tri 。 答đáp 論luận 末mạt 頌tụng 云vân 已dĩ 依y 聖thánh 教giáo 及cập 正chánh 理lý 。 又hựu 云vân 此thử 論luận 三tam 分phần/phân 成thành 立lập 唯duy 識thức 。 故cố 知tri 能năng 成thành 通thông 教giáo 及cập 理lý 。 論luận 初sơ 頌tụng 云vân 我ngã 今kim 釋thích 彼bỉ 說thuyết 。 說thuyết 則tắc 本bổn 論luận 所sở 立lập 之chi 教giáo 。 或hoặc 所sở 說thuyết 之chi 理lý 。 二nhị 義nghĩa 皆giai 通thông 。 論luận 末mạt 又hựu 云vân 以dĩ 三tam 十thập 頌tụng 顯hiển 唯duy 識thức 理lý 極cực 明minh 淨tịnh 故cố 。 頌tụng 云vân 分phân 別biệt 唯duy 識thức 性tánh 相tướng 義nghĩa 。 義nghĩa 則tắc 是thị 理lý 。 故cố 知tri 所sở 成thành 亦diệc 通thông 教giáo 。 理lý 。


論luận 者giả 俱câu 舍xá 云vân 。 教giáo 誡giới 學học 徒đồ 故cố 稱xưng 為vi 論luận 。 瑜du 伽già 釋thích 云vân 。 問vấn 答đáp 決quyết 擇trạch 諸chư 法pháp 性tánh 相tướng 。 故cố 稱xưng 為vi 論luận 。 初sơ 解giải 依y 悲bi 。 利lợi 眾chúng 生sanh 故cố 。 後hậu 解giải 依y 智trí 。 辨biện 諸chư 法pháp 故cố 。 成thành 唯duy 識thức 則tắc 論luận 。 成thành 唯duy 識thức 之chi 論luận 。 准chuẩn 義nghĩa 應ưng 知tri 。


何hà 故cố 此thử 論luận 名danh 成thành 唯duy 識thức 不bất 名danh 成thành 餘dư 。 亦diệc 成thành 餘dư 義nghĩa 故cố 。 欲dục 令linh 證chứng 得đắc 。 唯duy 識thức 理lý 智trí 而nhi 成thành 立lập 之chi 。 如như 瑜du 伽già 論luận 。 此thử 通thông 教giáo 。 理lý 。 從tùng 多đa 唯duy 識thức 為vi 名danh 。 或hoặc 復phục 今kim 者giả 無vô 倒đảo 成thành 立lập 唯duy 識thức 妙diệu 理lý 。 如như 成thành 實thật 論luận 。 亦diệc 通thông 教giáo 。 理lý 從tùng 所sở 詮thuyên 為vi 名danh 。 或hoặc 破phá 執chấp 實thật 心tâm 外ngoại 有hữu 境cảnh 。 不bất 能năng 信tín 學học 唯duy 識thức 妙diệu 理lý 而nhi 成thành 立lập 之chi 。 如như 成thành 假giả 論luận 。 亦diệc 通thông 教giáo 。 理lý 。 成thành 是thị 立lập 義nghĩa 。 或hoặc 復phục 此thử 論luận 依y 於ư 唯duy 識thức 甚thậm 深thâm 理lý 智trí 而nhi 成thành 立lập 之chi 。 如như 水thủy 陸lục 華hoa 。 對đối 法pháp 論luận 等đẳng 依y 彼bỉ 起khởi 故cố 。 或hoặc 恐khủng 唯duy 識thức 妙diệu 理lý 散tán 滅diệt 。 今kim 者giả 略lược 攝nhiếp 廣quảng 散tán 義nghĩa 故cố 成thành 立lập 之chi 。 如như 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。 又hựu 一nhất 切thiết 法pháp 。 中trung 心tâm 最tối 為vi 勝thắng 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 云vân 心tâm 如như 工công 畫họa 師sư 。 畫họa 種chủng 種chủng 五ngũ 蘊uẩn 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 中trung 。 無vô 法pháp 而nhi 不bất 造tạo 等đẳng 。 所sở 以dĩ 成thành 立lập 。


問vấn 准chuẩn 下hạ 正chánh 宗tông 。 或hoặc 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 因nhân 二nhị 果quả 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 如như 疏sớ/sơ 中trung 解giải 。 或hoặc 分phân 為vi 四tứ 。 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 總tổng 標tiêu 綱cương 要yếu 分phần/phân 。 第đệ 二nhị 十thập 四tứ 。 頌tụng 半bán 廣quảng 陳trần 能năng 變biến 分phần/phân 。 第đệ 三tam 有hữu 九cửu 頌tụng 結kết 釋thích 外ngoại 難nạn/nan 分phần/phân 。 第đệ 四tứ 有hữu 五ngũ 頌tụng 依y 修tu 獲hoạch 益ích 分phần/phân 。 或hoặc 分phân 為vi 五ngũ 。 前tiền 第đệ 三tam 分phần/phân 中trung 開khai 一nhất 頌tụng 為vi 重trọng/trùng 陳trần 變biến 義nghĩa 分phần/phân 。 如như 是thị 諸chư 釋thích 則tắc 是thị 成thành 立lập 隨tùy 所sở 應ưng 義nghĩa 。 何hà 故cố 但đãn 名danh 成thành 唯duy 識thức 論luận 。 答đáp 從tùng 初sơ 所sở 明minh 為vi 名danh 。 彼bỉ 依y 識thức 所sở 變biến 故cố 。 如như 瑜du 伽già 論luận 。 又hựu 從tùng 初sơ 二nhị 段đoạn 為vi 名danh 。 中trung 分phần/phân 亦diệc 有hữu 唯duy 識thức 言ngôn 故cố 。 謂vị 是thị 諸chư 識thức 轉chuyển 變biến 等đẳng 也dã 。 或hoặc 從tùng 初sơ 中trung 後hậu 所sở 明minh 為vi 名danh 。 第đệ 三tam 段đoạn 云vân 乃nãi 至chí 未vị 起khởi 識thức 求cầu 住trụ 唯duy 識thức 性tánh 等đẳng 故cố 。 或hoặc 後hậu 二nhị 段đoạn 意ý 欲dục 解giải 釋thích 初sơ 略lược 標tiêu 故cố 。 或hoặc 雖tuy 所sở 明minh 通thông 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 非phi 唯duy 識thức 。 故cố 不bất 名danh 餘dư 。 又hựu 本bổn 欲dục 成thành 立lập 唯duy 識thức 義nghĩa 故cố 。 此thử 上thượng 立lập 成thành 唯duy 識thức 名danh 之chi 意ý 歸quy 也dã 。


釋thích 題đề 目mục 中trung 。 有hữu 五ngũ 唯duy 識thức 為vi 所sở 觀quán 。 三tam 惠huệ 為vi 能năng 觀quán 。 又hựu 境cảnh 。 教giáo 。 理lý 。 行hành 。 果quả 五ngũ 種chủng 唯duy 識thức 。 如như 章chương 中trung 解giải 。 境cảnh 唯duy 識thức 中trung 處xứ 處xứ 經kinh 中trung 就tựu 機cơ 。 種chủng 種chủng 異dị 說thuyết 。 或hoặc 依y 所sở 執chấp 。 或hoặc 就tựu 雜tạp 染nhiễm 。 或hoặc 隨tùy 所sở 執chấp 及cập 有hữu 為vi 。 或hoặc 但đãn 隨tùy 有hữu 為vi 。 或hoặc 隨tùy 指chỉ 事sự 。 或hoặc 隨tùy 空không 有hữu 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 以dĩ 明minh 唯duy 識thức 。 各các 有hữu 誠thành 文văn 。 義nghĩa 如như 章chương 說thuyết 。 依y 境cảnh 。 教giáo 。 理lý 。 行hành 。 果quả 五ngũ 唯duy 識thức 中trung 。 此thử 論luận 有hữu 義nghĩa 但đãn 明minh 境cảnh 唯duy 識thức 。 捨xả 離ly 外ngoại 取thủ 境cảnh 。 一nhất 切thiết 境cảnh 不bất 離ly 心tâm 故cố 。 如như 文văn 具cụ 顯hiển 。 有hữu 義nghĩa 但đãn 說thuyết 教giáo 唯duy 識thức 。 成thành 論luận 本bổn 教giáo 釋thích 彼bỉ 說thuyết 故cố 。 有hữu 義nghĩa 但đãn 取thủ 理lý 唯duy 識thức 。 成thành 立lập 本bổn 教giáo 所sở 說thuyết 之chi 理lý 。 分phân 別biệt 唯duy 識thức 性tánh 相tướng 義nghĩa 故cố 。 有hữu 義nghĩa 但đãn 取thủ 行hành 唯duy 識thức 。 明minh 五ngũ 位vị 修tu 唯duy 識thức 行hành 故cố 。 有hữu 義nghĩa 但đãn 取thủ 果quả 唯duy 識thức 。 求cầu 大đại 果quả 故cố 。 安an 樂lạc 。 解giải 脫thoát 身thân 。 大đại 牟Mâu 尼Ni 名danh 法Pháp 身thân 故cố 。 今kim 依y 正chánh 義nghĩa 五ngũ 種chủng 皆giai 是thị 。 雖tuy 依y 第đệ 三tam 分phần/phân 。 云vân 已dĩ 依y 聖thánh 教giáo 及cập 正chánh 理lý 。 分phân 別biệt 唯duy 識thức 性tánh 相tướng 義nghĩa 。 及cập 云vân 我ngã 今kim 釋thích 彼bỉ 說thuyết 唯duy 取thủ 教giáo 。 理lý 。 說thuyết 依y 教giáo 。 理lý 成thành 彼bỉ 性tánh 相tướng 。 性tánh 相tướng 則tắc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 盡tận 故cố 。 一nhất 切thiết 皆giai 取thủ 於ư 理lý 為vi 勝thắng 。 問vấn 何hà 故cố 四tứ 依y 勸khuyến 依y 智trí 不bất 依y 識thức 。 此thử 論luận 名danh 唯duy 識thức 。 不bất 名danh 唯duy 智trí 耶da 。 問vấn 餘dư 三tam 依y 亦diệc 如như 是thị 。 如như 唯duy 識thức 章chương 釋thích 名danh 中trung 釋thích 。 又hựu 釋thích 論luận 名danh 法pháp 。 如như 宗tông 輪luân 述thuật 記ký 說thuyết 。


所sở 被bị 機cơ 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 述thuật 異dị 。 次thứ 會hội 同đồng 。 後hậu 被bị 機cơ 。


初sơ 述thuật 異dị 者giả 。 法pháp 華hoa 經kinh 說thuyết 。 十thập 方phương 佛Phật 土độ 中trung 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 。 無vô 二nhị 亦diệc 無vô 三tam 。 除trừ 佛Phật 方phương 便tiện 說thuyết 。 以dĩ 教giáo 准chuẩn 機cơ 唯duy 有hữu 一nhất 機cơ 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 言ngôn 。 師sư 子tử 吼hống 者giả 。 是thị 決quyết 定định 說thuyết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 有hữu 佛Phật 性tánh 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 悉tất 皆giai 有hữu 心tâm 。 凡phàm 有hữu 心tâm 者giả 悉tất 皆giai 當đương 得đắc 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 故cố 諸chư 眾chúng 生sanh 唯duy 有hữu 佛Phật 性tánh 。 准chuẩn 天thiên 親thân 攝nhiếp 論luận 云vân 。 上thượng 乘thừa 。 下hạ 乘thừa 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 各các 有hữu 三tam 藏tạng 。 不bất 論luận 獨Độc 覺Giác 。 不bất 定định 。 無vô 性tánh 。 有hữu 別biệt 廣quảng 教giáo 則tắc 分phân 為vi 二nhị 。 獨Độc 覺Giác 。 無vô 性tánh 皆giai 無vô 別biệt 藏tạng 。 十Thập 力Lực 等đẳng 中trung 根căn 上thượng 下hạ 智trí 力lực 。 亦diệc 唯duy 有hữu 二nhị 。 准chuẩn 善thiện 戒giới 經kinh 。 持trì 地địa 論luận 文văn 立lập 為vi 二nhị 。 一nhất 有hữu 性tánh 。 二nhị 無vô 性tánh 。 無vô 始thỉ 法pháp 爾nhĩ 六lục 處xứ 殊thù 勝thắng 有hữu 性tánh 也dã 。 唯duy 以dĩ 人nhân 天thiên 善thiện 根căn 。 而nhi 成thành 就tựu 之chi 無vô 性tánh 也dã 。 准chuẩn 法pháp 華hoa 經kinh 亦diệc 可khả 說thuyết 有hữu 三tam 。 求cầu 三tam 乘thừa 者giả 授thọ 以dĩ 三tam 乘thừa 。 故cố 彼bỉ 論luận 云vân 。 四tứ 種chủng 聲Thanh 聞Văn 不bất 為vi 趣thú 寂tịch 增tăng 上thượng 慢mạn 者giả 。 而nhi 受thọ 記ký 故cố 。 有hữu 果quả 乘thừa 故cố 但đãn 說thuyết 有hữu 三tam 。 依y 涅Niết 槃Bàn 經kinh 亦diệc 有hữu 三tam 。 如như 病bệnh 人nhân 有hữu 三tam 。 一nhất 若nhược 遇ngộ 不bất 遇ngộ 良lương 醫y 。 決quyết 定định 可khả 差sai 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 二nhị 遇ngộ 則tắc 差sai 。 不bất 遇ngộ 不bất 差sai 二Nhị 乘Thừa 也dã 。 三tam 遇ngộ 與dữ 不bất 遇ngộ 皆giai 不bất 可khả 差sai 無vô 性tánh 人nhân 也dã 。 依y 大đại 般Bát 若Nhã 經kinh 第đệ 五ngũ 百bách 九cửu 十thập 三tam 第đệ 十thập 六lục 會hội 云vân 。 在tại 自tự 鷺lộ 池trì 側trắc 說thuyết 時thời 。 善thiện 勇Dũng 猛Mãnh 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 言ngôn 。 唯duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 哀ai 愍mẫn 我ngã 等đẳng 。 為vi 具cụ 宣tuyên 說thuyết 如Như 來Lai 境cảnh 智trí 。 若nhược 有hữu 情tình 類loại 於ư 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 性tánh 決quyết 定định 者giả 。 聞văn 此thử 法Pháp 已dĩ 。 速tốc 能năng 證chứng 得đắc 。 自tự 無vô 漏lậu 地địa 。 於ư 獨Độc 覺Giác 乘thừa 性tánh 決quyết 定định 者giả 。 聞văn 此thử 法Pháp 已dĩ 。 速tốc 依y 自tự 乘thừa 。 而nhi 得đắc 出xuất 離ly 。 於ư 無Vô 上Thượng 乘Thừa 。 性tánh 決quyết 定định 者giả 。 聞văn 此thử 法Pháp 已dĩ 。 速tốc 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 情tình 類loại 雖tuy 未vị 已dĩ 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 而nhi 於ư 三tam 乘thừa 性tánh 不bất 定định 者giả 。 聞văn 此thử 法Pháp 已dĩ 。 皆giai 發phát 無vô 上thượng 正chánh 等đẳng 覺giác 心tâm 。 唯duy 願nguyện 如Như 來Lai 。 為vi 答đáp 所sở 問vấn 。 此thử 經Kinh 唯duy 說thuyết 有hữu 種chủng 性tánh 人nhân 入nhập 聖thánh 道Đạo 者giả 。 故cố 無vô 第đệ 五ngũ 無vô 種chủng 性tánh 人nhân 。 大đại 悲bi 闡xiển 提đề 。 又hựu 斷đoạn 善thiện 人nhân 未vị 能năng 入nhập 聖thánh 。 此thử 亦diệc 不bất 說thuyết 。 又hựu 勝thắng 鬘man 經Kinh 云vân 。 謂vị 離ly 善Thiện 知Tri 識Thức 。 無vô 聞văn 非phi 法pháp 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 人nhân 天thiên 善thiện 根căn 。 而nhi 成thành 就tựu 之chi 。 求cầu 聲Thanh 聞Văn 者giả 。 授thọ 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 求cầu 緣Duyên 覺Giác 者giả 。 授thọ 緣Duyên 覺Giác 乘Thừa 。 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 授thọ 以dĩ 大Đại 乘Thừa 。 是thị 名danh 攝nhiếp 受thọ 正Chánh 法Pháp 。 堪kham 能năng 荷hà 負phụ 。 四tứ 種chủng 重trọng 任nhậm 。 此thử 中trung 以dĩ 通thông 從tùng 別biệt 。 有hữu 性tánh 為vi 三tam 。 無vô 性tánh 為vi 一nhất 。 又hựu 依y 十thập 卷quyển 楞lăng 伽già 經kinh 中trung 第đệ 二nhị 卷quyển 末mạt 。 四tứ 卷quyển 者giả 第đệ 一nhất 卷quyển 說thuyết 。 大đại 分phần/phân 亦diệc 同đồng 。


佛Phật 告cáo 大đại 惠huệ 。


有hữu 五ngũ 種chủng 性tánh 證chứng 法pháp 。 一nhất 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 性tánh 。 二nhị 辟Bích 支Chi 佛Phật 乘Thừa 性tánh 。 三tam 如Như 來Lai 乘thừa 性tánh 。 四tứ 不bất 定định 乘thừa 性tánh 。 五ngũ 者giả 無vô 性tánh 謂vị 一nhất 闡xiển 提đề 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 焚phần 燒thiêu 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 則tắc 謗báng 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 二nhị 者giả 憐lân 愍mẫn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 作tác 盡tận 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 界giới 願nguyện 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 若nhược 眾chúng 生sanh 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 我ngã 亦diệc 不bất 入nhập 。 大đại 惠huệ 白bạch 佛Phật 。 此thử 二nhị 何hà 者giả 常thường 。 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 佛Phật 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 常thường 。 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 非phi 焚phần 燒thiêu 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 者giả 。 以dĩ 知tri 諸chư 法pháp 。 本bổn 來lai 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 。 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。 大đại 莊trang 嚴nghiêm 論luận 第đệ 一nhất 卷quyển 種chủng 性tánh 品phẩm 。 說thuyết 五ngũ 種chủng 種chủng 性tánh 。 三tam 乘thừa 定định 及cập 不bất 定định 四tứ 同đồng 瑜du 伽già 。 第đệ 五ngũ 性tánh 中trung 說thuyết 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 時thời 邊biên 。 二nhị 畢tất 竟cánh 。


時thời 邊biên 有hữu 四tứ 。 頌tụng 曰viết 。 一nhất 向hướng 行hành 惡ác 行hành 。 普phổ 斷đoạn 諸chư 白bạch 法Pháp 。 無vô 有hữu 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 善thiện 少thiểu 。 亦diệc 無vô 因nhân 。 畢tất 竟cánh 無vô 者giả 以dĩ 無vô 因nhân 故cố 。 此thử 中trung 時thời 邊biên 應ưng 云vân 暫tạm 時thời 。 梵Phạm 云vân 涅niết 迦ca 羅la 阿a 波ba 利lợi 暱# 縛phược 喃nẩm 達đạt 磨ma 涅niết 者giả 暫tạm 也dã 。 迦ca 羅la 時thời 也dã 。 阿a 名danh 無vô 也dã 。 波ba 利lợi 圓viên 也dã 。 暱# 縛phược 喃nẩm 寂tịch 也dã 。 達đạt 磨ma 法pháp 也dã 。 則tắc 暫tạm 時thời 無vô 圓viên 寂tịch 法pháp 。 若nhược 時thời 邊biên 等đẳng 者giả 。 應ưng 云vân 迦ca 羅la 案án 多đa 阿a 波ba 利lợi 暱# 縛phược 喃nẩm 。 案án 多đa 是thị 邊biên 故cố 。 餘dư 義nghĩa 同đồng 前tiền 。 瑜du 伽già 所sở 說thuyết 五ngũ 性tánh 如như 疏sớ/sơ 。


次thứ 敘tự 同đồng 者giả 。 餘dư 文văn 如như 前tiền 自tự 更cánh 和hòa 會hội 。 楞lăng 伽già 所sở 說thuyết 二nhị 種chủng 闡xiển 提đề 。 初sơ 是thị 斷đoạn 善thiện 根căn 具cụ 邪tà 見kiến 者giả 。 後hậu 是thị 菩Bồ 薩Tát 具cụ 大đại 悲bi 者giả 。 初sơ 者giả 有hữu 入nhập 涅Niết 槃Bàn 之chi 時thời 。 後hậu 必tất 不bất 爾nhĩ 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 界giới 。 無vô 盡tận 時thời 故cố 。 無vô 性tánh 有hữu 情tình 不bất 成thành 佛Phật 故cố 。 大đại 慈từ 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 成thành 佛Phật 期kỳ 。 然nhiên 第đệ 五ngũ 性tánh 合hợp 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 名danh 一nhất 闡xiển 底để 迦ca 。 二nhị 名danh 阿a 闡xiển 底để 迦ca 。 三tam 名danh 阿a 顛điên 底để 迦ca 。 一nhất 闡xiển 底để 迦ca 是thị 樂nhạo 欲dục 義nghĩa 。 樂nhạo 生sanh 死tử 故cố 。 阿a 闡xiển 底để 迦ca 是thị 不bất 樂nhạo 欲dục 義nghĩa 。 不bất 樂nhạo 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 此thử 二nhị 通thông 不bất 斷đoạn 善thiện 根căn 人nhân 。 不bất 信tín 。 愚ngu 癡si 所sở 覆phú 蔽tế 故cố 。 亦diệc 通thông 大Đại 悲Bi 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 智trí 大đại 悲bi 。 所sở 熏huân 習tập 故cố 。 阿a 顛điên 底để 迦ca 名danh 為vi 畢tất 竟cánh 。 畢tất 竟cánh 無vô 涅Niết 槃Bàn 性tánh 故cố 。 此thử 無vô 性tánh 人nhân 亦diệc 得đắc 前tiền 二nhị 名danh 也dã 。 前tiền 二nhị 久cửu 久cửu 當đương 會hội 成thành 佛Phật 。 後hậu 必tất 不bất 成thành 。 楞lăng 伽già 但đãn 說thuyết 具cụ 前tiền 二nhị 名danh 有hữu 性tánh 闡xiển 提đề 。 莊trang 嚴nghiêm 通thông 說thuyết 有hữu 性tánh 。 無vô 性tánh 二nhị 種chủng 闡xiển 提đề 。 瑜du 伽già 。 楞lăng 伽già 二nhị 種chủng 斷đoạn 善thiện 果quả 必tất 當đương 成thành 。 因nhân 現hiện 未vị 成thành 斷đoạn 善thiện 根căn 故cố 。 楞lăng 伽già 大đại 悲bi 因nhân 現hiện 定định 成thành 果quả 必tất 不bất 成thành 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 界giới 。 無vô 盡tận 時thời 故cố 。 無vô 種chủng 性tánh 者giả 現hiện 。 當đương 畢tất 竟cánh 二nhị 俱câu 不bất 成thành 。 合hợp 經kinh 及cập 論luận 闡xiển 提đề 有hữu 三tam 。 一nhất 斷đoạn 善thiện 根căn 。 二nhị 大đại 悲bi 。 三tam 無vô 性tánh 。 起khởi 現hiện 行hành 性tánh 有hữu 因nhân 有hữu 果quả 。 由do 此thử 三tam 人nhân 及cập 前tiền 四tứ 性tánh 四tứ 句cú 分phân 別biệt 。 一nhất 因nhân 成thành 果quả 不bất 成thành 。 謂vị 大đại 悲bi 闡xiển 提đề 。 二nhị 果quả 成thành 因nhân 不bất 成thành 。 謂vị 有hữu 性tánh 斷đoạn 善thiện 闡xiển 提đề 。 三tam 因nhân 果quả 俱câu 不bất 成thành 。 謂vị 無vô 性tánh 闡xiển 提đề 。 二Nhị 乘Thừa 定định 性tánh 。 四tứ 因nhân 果quả 俱câu 成thành 。 謂vị 大đại 智trí 增tăng 上thượng 。 不bất 斷đoạn 善thiện 根căn 。 而nhi 成thành 佛Phật 者giả 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 涅Niết 槃Bàn 據cứ 理lý 性tánh 及cập 行hành 性tánh 中trung 少thiểu 分phần 一nhất 切thiết 唯duy 說thuyết 有hữu 一nhất 。 攝nhiếp 論luận 據cứ 有hữu 性tánh 利lợi 鈍độn 根căn 。 以dĩ 明minh 但đãn 分phần/phân 上thượng 下hạ 。 善thiện 戒giới 經kinh 依y 有hữu 。 無vô 類loại 別biệt 。 說thuyết 有hữu 。 無vô 二nhị 性tánh 。 又hựu 涅Niết 槃Bàn 依y 有hữu 性tánh 利lợi 鈍độn 以dĩ 分phần/phân 二nhị 。 無vô 性tánh 為vi 一nhất 。 故cố 病bệnh 分phần/phân 三tam 。 法pháp 華hoa 化hóa 不bất 定định 不bất 別biệt 分phân 別biệt 。 總tổng 相tương/tướng 說thuyết 三tam 。 般Bát 若Nhã 說thuyết 請thỉnh 問vấn 入nhập 道đạo 。 說thuyết 有hữu 性tánh 非phi 無vô 性tánh 。 勝thắng 鬘man 喻dụ 負phụ 四tứ 類loại 擔đảm 隱ẩn 不bất 定định 性tánh 。 以dĩ 通thông 從tùng 別biệt 不bất 超siêu 三tam 類loại 故cố 。 楞lăng 伽già 依y 有hữu 性tánh 以dĩ 辨biện 當đương 成thành 不bất 成thành 。 雖tuy 說thuyết 有hữu 五ngũ 不bất 說thuyết 無vô 性tánh 。 莊trang 嚴nghiêm 論luận 中trung 具cụ 別biệt 分phân 別biệt 因nhân 果quả 之chi 性tánh 俱câu 不bất 現hiện 行hành 。 第đệ 五ngũ 離ly 二nhị 不bất 說thuyết 大đại 悲bi 。 瑜du 伽già 總tổng 談đàm 生sanh 類loại 性tánh 之chi 有hữu 無vô 。 雖tuy 陳trần 五ngũ 種chủng 第đệ 五ngũ 之chi 中trung 不bất 說thuyết 大đại 悲bi 及cập 斷đoạn 善thiện 者giả 。 大Đại 乘Thừa 有hữu 性tánh 眾chúng 所sở 共cộng 許hứa 。 定định 性tánh 二Nhị 乘Thừa 及cập 無vô 性tánh 者giả 人nhân 所sở 不bất 悉tất 。 如như 瑜du 伽già 六lục 十thập 七thất 決quyết 擇trạch 中trung 說thuyết 。 問vấn 何hà 故cố 楞lăng 伽già 不bất 說thuyết 無vô 性tánh 。 瑜du 伽già 不bất 說thuyết 大đại 悲bi 闡xiển 提đề 。 答đáp 教giáo 所sở 被bị 機cơ 時thời 眾chúng 別biệt 故cố 。 楞lăng 伽già 為vi 顯hiển 大Đại 悲Bi 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 第đệ 五ngũ 性tánh 。 五ngũ 種chủng 種chủng 姓tánh 皆giai 談đàm 有hữu 故cố 。 遂toại 隱ẩn 五ngũ 中trung 無vô 性tánh 不bất 論luận 。 瑜du 伽già 據cứ 理lý 五ngũ 性tánh 類loại 別biệt 。 縱túng/tung 斷đoạn 善thiện 者giả 入nhập 前tiền 性tánh 中trung 。 據cứ 用dụng 雖tuy 無vô 種chủng 體thể 有hữu 故cố 。 大đại 悲bi 。 斷đoạn 善thiện 則tắc 是thị 第đệ 一nhất 或hoặc 第đệ 四tứ 中trung 。 但đãn 說thuyết 無vô 性tánh 為vi 第đệ 五ngũ 中trung 。 所sở 以dĩ 不bất 說thuyết 。 大Đại 悲Bi 菩Bồ 薩Tát 。 決quyết 擇trạch 六lục 十thập 七thất 。 有hữu 五ngũ 難nạn/nan 無vô 性tánh 有hữu 情tình 一nhất 說thuyết 無vô 疑nghi 起khởi 難nạn/nan 。 二nhị 有hữu 情tình 無vô 根căn 難nạn/nan 。 三tam 諸chư 界giới 平bình 轉chuyển 難nạn/nan 。 四tứ 應ưng 具cụ 諸chư 界giới 難nạn/nan 。 五ngũ 無vô 應ưng 轉chuyển 有hữu 難nạn/nan 。 答đáp 即tức 有hữu 六lục 。 一nhất 教giáo 。 理lý 並tịnh 違vi 答đáp 。 二nhị 假giả 設thiết 非phi 例lệ 答đáp 。 三tam 非phi 喻dụ 乖quai 理lý 答đáp 。 四tứ 平bình 喻dụ 無vô 別biệt 答đáp 。 五ngũ 背bối/bội 法pháp 不bất 齊tề 答đáp 。 六lục 縱túng/tung 轉chuyển 不bất 成thành 答đáp 。 謂vị 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 云vân 何hà 而nhi 有hữu 。 畢tất 竟cánh 無vô 般bát 涅Niết 槃Bàn 法pháp 耶da 。 應ưng 詰cật 彼bỉ 言ngôn 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 種chủng 種chủng 界giới 性tánh 。 無vô 量lượng 界giới 性tánh 。 下hạ 劣liệt 界giới 性tánh 。 勝thắng 妙diệu 界giới 性tánh 為vi 有hữu 。 為vi 無vô 。 若nhược 言ngôn 有hữu 者giả 。 無vô 有hữu 畢tất 竟cánh 無vô 涅Niết 槃Bàn 法pháp 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 此thử 亦diệc 違vi 理lý 。 則tắc 唯duy 識thức 云vân 有hữu 性tánh 法pháp 爾nhĩ 。 無vô 此thử 不bất 然nhiên 。 若nhược 言ngôn 無vô 者giả 經kinh 言ngôn 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 有hữu 種chủng 種chủng 界giới 性tánh 。 乃nãi 至chí 勝thắng 妙diệu 界giới 性tánh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 此thử 亦diệc 違vi 經kinh 。 無vô 性tánh 即tức 是thị 下hạ 劣liệt 界giới 攝nhiếp 。


復phục 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 有hữu 情tình 雖tuy 有hữu 種chủng 種chủng 。 界giới 性tánh 乃nãi 至chí 勝thắng 妙diệu 界giới 性tánh 。 而nhi 言ngôn 無vô 有hữu 無vô 根căn 有hữu 情tình 。 如như 是thị 無vô 涅Niết 槃Bàn 法pháp 何hà 故cố 不bất 爾nhĩ 。 或hoặc 應ưng 許hứa 有hữu 無vô 根căn 有hữu 情tình 。 應ưng 詰cật 彼bỉ 言ngôn 。 諸chư 無vô 根căn 者giả 為vi 是thị 有hữu 情tình 。 為vi 非phi 有hữu 情tình 。 若nhược 是thị 有hữu 情tình 外ngoại 無vô 根căn 物vật 應ưng 是thị 有hữu 情tình 。 假giả 設thiết 為vi 難nạn/nan 。 非phi 他tha 所sở 許hứa 。 若nhược 非phi 有hữu 情tình 。 而nhi 言ngôn 何hà 不bất 許hứa 有hữu 無vô 根căn 有hữu 情tình 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 性tánh 非phi 無vô 根căn 何hà 得đắc 例lệ 難nạn/nan 。


復phục 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 如như 作tác 剎sát 帝đế 利lợi 已dĩ 後hậu 。 作tác 婆Bà 羅La 門Môn 。 吠phệ 舍xá 。 戍thú 達đạt 羅la 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 作tác 那na 落lạc 迦ca 已dĩ 。 或hoặc 乃nãi 至chí 作tác 天thiên 。 如như 是thị 何hà 故cố 不bất 作tác 無vô 涅Niết 槃Bàn 法pháp 已dĩ 。 或hoặc 時thời 後hậu 作tác 有hữu 般bát 涅Niết 槃Bàn 法pháp 耶da 。 應ưng 詰cật 彼bỉ 言ngôn 。 諸chư 類loại 相tương/tướng 轉chuyển 為vi 有hữu 一nhất 切thiết 界giới 。 為vi 獨độc 有hữu 一nhất 耶da 。 若nhược 有hữu 一nhất 切thiết 。 喻dụ 不bất 相tương 似tự 。 彼bỉ 無vô 一nhất 切thiết 故cố 為vi 非phi 喻dụ 。 若nhược 獨độc 有hữu 一nhất 。 先tiên 是thị 剎sát 帝đế 利lợi 等đẳng 。 乃nãi 是thị 轉chuyển 為vi 餘dư 類loại 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 乖quai 正chánh 理lý 故cố 。


復phục 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 如như 剎sát 帝đế 利lợi 等đẳng 。 具cụ 一nhất 切thiết 界giới 。 如như 是thị 無vô 般bát 涅Niết 槃Bàn 法pháp 。 何hà 故cố 不bất 有hữu 般bát 涅Niết 槃Bàn 法Pháp 界Giới 耶da 。 應ưng 詰cật 彼bỉ 言ngôn 。 有hữu 界giới 。 無vô 界giới 為vi 互hỗ 相tương 違vi 為vi 不bất 爾nhĩ 耶da 。 若nhược 互hỗ 相tương 違vi 。 而nhi 言ngôn 無vô 法pháp 何hà 故cố 不bất 有hữu 般bát 涅Niết 槃Bàn 法Pháp 不phủ 應ưng 道Đạo 理lý 。 互hỗ 相tương 違vi 故cố 。 若nhược 不bất 相tương 違vi 。 則tắc 此thử 有hữu 情tình 是thị 無vô 。 亦diệc 有hữu 般bát 涅Niết 槃Bàn 法Pháp 不phủ 應ưng 正chánh 理lý 。 無vô 別biệt 體thể 故cố 。


復phục 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 現hiện 見kiến 一nhất 地địa 。 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 無vô 金kim 種chủng 性tánh 。 或hoặc 時thời 則tắc 有hữu 。 乃nãi 至chí 一nhất 時thời 。 無vô 鹽diêm 種chủng 性tánh 。 或hoặc 時thời 則tắc 有hữu 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 有hữu 諸chư 界giới 性tánh 。 或hoặc 時thời 則tắc 無vô 。 如như 是thị 先tiên 無vô 般bát 涅Niết 槃Bàn 法pháp 種chủng 性tánh 。 何hà 故cố 不bất 於ư 。 一nhất 時thời 成thành 有hữu 般bát 涅Niết 槃Bàn 法pháp 種chủng 性tánh 耶da 。 應ưng 詰cật 彼bỉ 言ngôn 。 如như 地địa 方phương 所sở 。 先tiên 無vô 此thử 性tánh 。 後hậu 有hữu 此thử 性tánh 。 或hoặc 先tiên 有hữu 此thử 性tánh 後hậu 無vô 此thử 性tánh 。 如như 是thị 先tiên 有hữu 。 聲Thanh 聞Văn 種chủng 性tánh 。 後hậu 無vô 是thị 性tánh 。 乃nãi 至chí 先tiên 有hữu 大Đại 乘Thừa 種chủng 性tánh 。 後hậu 無vô 是thị 性tánh 。 先tiên 有hữu 不bất 定định 性tánh 。 後hậu 無vô 是thị 姓tánh 耶da 。 若nhược 言ngôn 爾nhĩ 者giả 。 順thuận 解giải 脫thoát 善thiện 應ưng 空không 無vô 果quả 。 又hựu 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 立lập 種chủng 性tánh 定định 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 汝nhữ 言ngôn 先tiên 住trụ 無vô 性tánh 後hậu 住trụ 有hữu 性tánh 。 如như 地địa 方phương 所sở 。 有hữu 種chủng 性tánh 者giả 先tiên 住trụ 有hữu 性tánh 。 後hậu 住trụ 無vô 性tánh 。 如như 地địa 方phương 所sở 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 應ưng 責trách 彼bỉ 。 無vô 涅Niết 槃Bàn 法pháp 下hạ 劣liệt 界giới 者giả 。 為vi 則tắc 此thử 生sanh 轉chuyển 成thành 有hữu 性tánh 。 為vi 於ư 後hậu 生sanh 。 若nhược 則tắc 此thử 生sanh 彼bỉ 遇ngộ 緣duyên 已dĩ 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 為vi 能năng 起khởi 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 。 為vi 不bất 能năng 耶da 。 若nhược 言ngôn 能năng 者giả 。 現hiện 起khởi 善thiện 根căn 而nhi 言ngôn 無vô 性tánh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 不bất 能năng 。 彼bỉ 遇ngộ 良lương 緣duyên 現hiện 法pháp 不bất 能năng 起khởi 順thuận 解giải 脫thoát 善thiện 。 而nhi 言ngôn 轉chuyển 成thành 般bát 涅Niết 槃Bàn 法pháp 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 後hậu 生sanh 方phương 成thành 有hữu 姓tánh 。 彼bỉ 為vi 先tiên 生sanh 積tích 集tập 善thiện 根căn 。 後hậu 生sanh 遇ngộ 緣duyên 方phương 起khởi 彼bỉ 善thiện 。 為vi 先tiên 不bất 集tập 。 若nhược 言ngôn 先tiên 集tập 。 彼bỉ 於ư 此thử 生sanh 值trị 遇ngộ 良lương 緣duyên 能năng 起khởi 善thiện 根căn 。 而nhi 言ngôn 後hậu 生sanh 方phương 成thành 有hữu 性tánh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 如như 彼bỉ 因nhân 應ưng 空không 無vô 果quả 。 若nhược 先tiên 不bất 集tập 。 是thị 則tắc 此thử 人nhân 前tiền 後hậu 相tương 似tự 俱câu 未vị 集tập 善thiện 。 而nhi 言ngôn 後hậu 生sanh 方phương 成thành 有hữu 性tánh 非phi 此thử 生sanh 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。


證chứng 二Nhị 乘Thừa 定định 性tánh 者giả 云vân 。 華hoa 嚴nghiêm 第đệ 四tứ 十thập 世thế 間gian 品phẩm 云vân 。 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 有hữu 十thập 種chủng 果quả 現hiện 。 第đệ 三tam 於ư 右hữu 手thủ 掌chưởng 中trung 。 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 名danh 淨tịnh 境cảnh 界giới 。 悉tất 能năng 嚴nghiêm 淨tịnh 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 此thử 世thế 界giới 中trung 。 若nhược 有hữu 無vô 漏lậu 諸chư 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 覺giác 斯tư 光quang 者giả 。 即tức 捨xả 壽thọ 命mạng 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 不bất 覺giác 者giả 光quang 明minh 力lực 故cố 。 移di 置trí 他tha 方phương 。 餘dư 世thế 界giới 中trung 。 莊trang 嚴nghiêm 論luận 第đệ 一nhất 卷quyển 云vân 。 餘dư 人nhân 善thiện 根căn 涅Niết 槃Bàn 時thời 盡tận 。 菩Bồ 薩Tát 善thiện 根căn 不bất 爾nhĩ 。 又hựu 云vân 。 三tam 乘thừa 眾chúng 生sanh 由do 界giới 差sai 別biệt 故cố 。 種chủng 性tánh 差sai 別biệt 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 我ngã 於ư 經kinh 中trung 。 為vì 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 一nhất 道đạo 。 一nhất 行hành 。 一nhất 緣duyên 。 如như 是thị 一Nhất 乘Thừa 乃nãi 至chí 一nhất 緣duyên 。 能năng 為vì 眾chúng 生sanh 。 作tác 大đại 寂tịch 靜tĩnh 。 永vĩnh 斷đoạn 一nhất 切thiết 繫hệ 縛phược 。 愁sầu 苦khổ 。 苦khổ 。 及cập 苦khổ 因nhân 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 至chí 於ư 一nhất 有hữu 。 我ngã 諸chư 弟đệ 子tử 。 聞văn 是thị 說thuyết 已dĩ 。 不bất 解giải 我ngã 意ý 唱xướng 言ngôn 。 如Như 來Lai 說thuyết 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 乃nãi 至chí 阿A 羅La 漢Hán 。 皆giai 得đắc 佛Phật 道Đạo 。


又hựu 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 為vi 十thập 義nghĩa 故cố 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 引dẫn 攝nhiếp 不bất 定định 姓tánh 故cố 。 又hựu 法pháp 華hoa 論luận 中trung 四tứ 種chủng 聲Thanh 聞Văn 。 不bất 為vi 趣thú 寂tịch 受thọ 記ký 故cố 。 楞lăng 伽già 。 瑜du 伽già 五ngũ 姓tánh 差sai 別biệt 。 如như 是thị 非phi 一nhất 。 量lượng 云vân 。 二Nhị 乘Thừa 之chi 果quả 。 應ưng 有hữu 定định 姓tánh 。 乘thừa 所sở 被bị 故cố 如như 大Đại 乘Thừa 者giả 。


無vô 種chủng 姓tánh 人nhân 證chứng 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 三tam 十thập 六lục 云vân 。 善thiện 男nam 子tử 若nhược 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 定định 有hữu 佛Phật 性tánh 。 是thị 人nhân 名danh 為vi 。 謗báng 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 若nhược 說thuyết 一nhất 切thiết 定định 無vô 佛Phật 性tánh 。 此thử 人nhân 亦diệc 名danh 。 謗báng 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 又hựu 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 譬thí 如như 病bệnh 人nhân 。 有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 若nhược 遇ngộ 良lương 醫y 妙diệu 藥dược 及cập 以dĩ 不bất 遇ngộ 。 必tất 當đương 得đắc 差sai 。 二nhị 者giả 若nhược 遇ngộ 即tức 差sai 。 不bất 遇ngộ 不bất 差sai 。 三tam 者giả 遇ngộ 與dữ 不bất 遇ngộ 要yếu 不bất 可khả 差sai 。 初sơ 是thị 定định 性tánh 大Đại 乘Thừa 。 次thứ 為vi 不bất 定định 性tánh 。 第đệ 三tam 即tức 是thị 定định 性tánh 二Nhị 乘Thừa 及cập 與dữ 無vô 性tánh 。 又hựu 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 善thiện 男nam 子tử 如như 是thị 諍tranh 訟tụng 。 是thị 佛Phật 境cảnh 界giới 。 非phi 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 所sở 知tri 。 若nhược 人nhân 於ư 此thử 。 生sanh 疑nghi 心tâm 者giả 。 猶do 能năng 摧tồi 壞hoại 無vô 量lượng 煩phiền 惱não 。 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 。 若nhược 於ư 是thị 中trung 。 生sanh 決quyết 定định 者giả 是thị 名danh 執chấp 著trước 。 如như 是thị 執chấp 著trước 。 不bất 名danh 為vi 善thiện 。 又hựu 三tam 十thập 六lục 云vân 。 善thiện 男nam 子tử 我ngã 雖tuy 說thuyết 言ngôn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 有hữu 佛Phật 性tánh 。 眾chúng 生sanh 不bất 解giải 佛Phật 如như 是thị 等đẳng 隨tùy 自tự 意ý 語ngữ 。


善thiện 男nam 子tử 。 如như 是thị 語ngữ 者giả 。 後hậu 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 尚thượng 不bất 能năng 解giải 。 況huống 於ư 二Nhị 乘Thừa 。 其kỳ 餘dư 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 恆Hằng 河Hà 七thất 人nhân 。 第đệ 七thất 常thường 沒một 。 又hựu 善thiện 戒giới 經kinh 種chủng 性tánh 品phẩm 云vân 。 無vô 種chủng 性tánh 人nhân 雖tuy 復phục 發phát 心tâm 。 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。 終chung 不bất 能năng 得đắc 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 無vô 種chủng 姓tánh 人nhân 但đãn 以dĩ 人nhân 天thiên 善thiện 根căn 。 而nhi 成thành 就tựu 之chi 。 又hựu 莊trang 嚴nghiêm 論luận 無vô 涅Niết 槃Bàn 法pháp 有hữu 二nhị 。 一nhất 時thời 邊biên 。 二nhị 畢tất 竟cánh 等đẳng 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 又hựu 勝thắng 鬘man 云vân 。 離ly 善Thiện 知Tri 識Thức 。 無vô 聞văn 非phi 法pháp 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 人nhân 天thiên 善thiện 根căn 。 而nhi 成thành 就tựu 之chi 等đẳng 。 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 毛mao 道đạo 生sanh 。 今kim 云vân 愚ngu 夫phù 生sanh 。 梵Phạm 云vân 婆bà 羅la (# 去khứ 聲thanh )# 此thử 云vân 愚ngu 夫phu 。 本bổn 錯thác 云vân 縛phược 羅la 。 乃nãi 言ngôn 毛mao 道đạo 。 無vô 性tánh 量lượng 云vân 。 所sở 說thuyết 無vô 性tánh 。 決quyết 定định 應ưng 有hữu 。 有hữu 無vô 二nhị 性tánh 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 如như 有hữu 性tánh 者giả 。 或hoặc 聖thánh 所sở 說thuyết 故cố 。 如như 說thuyết 有hữu 性tánh 。


諸chư 經kinh 論luận 中trung 。 或hoặc 唯duy 有hữu 正chánh 宗tông 無vô 序tự 。 流lưu 通thông 。 如như 瑜du 伽già 等đẳng 。 或hoặc 唯duy 有hữu 初sơ 。 中trung 無vô 後hậu 。 如như 顯hiển 揚dương 等đẳng 。 或hoặc 唯duy 有hữu 中trung 。 後hậu 無vô 初sơ 。 如như 集tập 論luận 。 二nhị 十thập 唯duy 識thức 等đẳng 。 或hoặc 三tam 分phần/phân 具cụ 有hữu 。 如như 成thành 唯duy 識thức 等đẳng 。 真Chân 諦Đế 所sở 翻phiên 二nhị 十thập 唯duy 識thức 三tam 分phần/phân 具cụ 有hữu 。 菩Bồ 提Đề 流lưu 支chi 所sở 譯dịch 與dữ 大đại 唐đường 同đồng 無vô 初sơ 有hữu 餘dư 二nhị 。 無vô 唯duy 初sơ 後hậu 無vô 中trung 分phần/phân 者giả 。 以dĩ 造tạo 論luận 者giả 必tất 有hữu 所sở 明minh 故cố 。


釋thích 稽khể 首thủ 義nghĩa 。 如như 章chương 中trung 釋thích 。


釋thích 諸chư 歸quy 敬kính 三Tam 寶Bảo 中trung 。 有hữu 唯duy 歸quy 佛Phật 非phi 法pháp 僧Tăng 者giả 。 舊cựu 地địa 持trì 云vân 。 敬kính 禮lễ 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 世thế 現hiện 在tại 一nhất 切thiết 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 論luận 云vân 。 敬kính 禮lễ 無vô 邊biên 際tế 。 去khứ 。 來lai 。 現hiện 在tại 佛Phật 。 等đẳng 空không 不bất 動động 智trí 。 救cứu 世thế 大đại 悲bi 尊tôn 。 俱câu 舍xá 初sơ 頌tụng 亦diệc 唯duy 歸quy 佛Phật 。 有hữu 唯duy 敬kính 僧Tăng 非phi 佛Phật 。 法pháp 。 辨biện 中trung 邊biên 云vân 。 稽khể 首thủ 造tạo 此thử 論luận 。 善Thiện 逝Thệ 體thể 所sở 生sanh 。 及cập 教giáo 我ngã 等đẳng 師sư 。 當đương 勤cần 顯hiển 斯tư 義nghĩa 。 無vô 唯duy 敬kính 法pháp 。 古cổ 所sở 翻phiên 二nhị 十thập 唯duy 識thức 初sơ 唯duy 敬kính 佛Phật 法Pháp 云vân 。 修tu 道Đạo 不bất 共cộng 他tha 。 能năng 說thuyết 無vô 等đẳng 義nghĩa 。 頂đảnh 禮lễ 大Đại 乘Thừa 理lý 。 當đương 說thuyết 立lập 及cập 破phá 。 有hữu 唯duy 敬kính 佛Phật 。 僧Tăng 無vô 法pháp 。 龍long 樹thụ 十thập 住trụ 論luận 云vân 。 敬kính 禮lễ 一nhất 切thiết 佛Phật 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 無vô 我ngã 我ngã 所sở 者giả 。 有hữu 唯duy 敬kính 法pháp 。 僧Tăng 無vô 佛Phật 。 世thế 親thân 金kim 剛cang 波Ba 若Nhã 論luận 云vân 。 法Pháp 門môn 句cú 義nghĩa 及cập 次thứ 第đệ 。 世thế 間gian 不bất 解giải 離ly 明minh 惠huệ 。 大đại 智trí 通thông 達đạt 教giáo 我ngã 等đẳng 。 歸quy 命mạng 無vô 量lượng 功công 德đức 身thân 。 法pháp 救cứu 雜tạp 心tâm 亦diệc 云vân 。 敬kính 禮lễ 尊tôn 法pháp 勝thắng 。 所sở 說thuyết 我ngã 頂đảnh 受thọ 。 我ngã 達đạt 磨ma 多đa 羅la 。 說thuyết 彼bỉ 未vị 曾tằng 說thuyết 。 此thử 皆giai 敬kính 論luận 主chủ 及cập 所sở 造tạo 論luận 。


有hữu 三Tam 寶Bảo 通thông 敬kính 。 即tức 顯hiển 揚dương 。 對đối 法pháp 。 攝nhiếp 論luận 。 佛Phật 地địa 。 及cập 四tứ 分phần/phân 律luật 等đẳng 。 如như 是thị 非phi 一nhất 。 於ư 唯duy 敬kính 佛Phật 中trung 。 有hữu 唯duy 敬kính 法Pháp 身thân 非phi 餘dư 二nhị 。 般Bát 若Nhã 燈đăng 論luận 初sơ 歸quy 敬kính 頌tụng 。 楞lăng 伽già 初sơ 云vân 。 歸quy 命mạng 大đại 智trí 海hải 毘tỳ 。 盧Lô 舍Xá 那Na 佛Phật 。 此thử 雖tuy 經kinh 主chủ 所sở 置trí 。 唯duy 敬kính 法Pháp 身thân 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 若nhược 能năng 計kế 三Tam 寶Bảo 常thường 住trụ 同đồng 真Chân 諦Đế 。 佛Phật 即tức 是thị 法Pháp 。 法pháp 則tắc 是thị 僧Tăng 。 勝thắng 鬘man 又hựu 云vân 。 歸quy 依y 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 道Đạo 法Pháp 。 及cập 三tam 乘thừa 眾chúng 。 此thử 二nhị 種chủng 非phi 究cứu 竟cánh 歸quy 依y 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 調điều 伏phục 。 乃nãi 至chí 歸quy 依y 法pháp 。 僧Tăng 。 是thị 二nhị 歸quy 依y 。 非phi 二nhị 歸quy 依y 。 是thị 歸quy 依y 如Như 來Lai 。


何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 異dị 如Như 來Lai 。 無vô 異dị 二nhị 。 歸quy 依y 如Như 來Lai 。 即tức 三Tam 歸Quy 依Y 。 此thử 是thị 如Như 來Lai 。 正chánh 師sư 子tử 吼hống 。 有hữu 唯duy 敬kính 受thọ 用dụng 非phi 餘dư 二nhị 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 論luận 是thị 。 唯duy 敬kính 佛Phật 之chi 實thật 智trí 。 悲bi 故cố 。 有hữu 唯duy 敬kính 化hóa 非phi 餘dư 二nhị 。 寶bảo 積tích 云vân 因nhân 淨tịnh 修tu 廣quảng 如như 青thanh 蓮liên 華hoa 等đẳng 。 有hữu 通thông 報báo 。 化hóa 非phi 法Pháp 身thân 。 古cổ 地địa 持trì 云vân 。 敬kính 禮lễ 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 世thế 。 現hiện 在tại 一nhất 切thiết 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 有hữu 通thông 敬kính 三Tam 身Thân 。 顯hiển 揚dương 云vân 。 善Thiện 逝Thệ 。 善thiện 說thuyết 。 妙diệu 三Tam 身Thân 。 對đối 法pháp 。 佛Phật 地địa 初sơ 敬kính 皆giai 同đồng 。 有hữu 唯duy 同đồng 體thể 三Tam 寶Bảo 。 涅Niết 槃Bàn 。 勝thắng 鬘man 是thị 。 有hữu 同đồng 體thể 。 別biệt 體thể 通thông 。 對đối 法pháp 等đẳng 是thị 。 無vô 唯duy 敬kính 別biệt 體thể 非phi 同đồng 體thể 。 及cập 唯duy 敬kính 任nhậm 持trì 三Tam 寶Bảo 者giả 。


歸quy 敬kính 福phước 田điền 中trung 。 又hựu 有hữu 三tam 釋thích 。 一nhất 敬kính 涅Niết 槃Bàn 而nhi 非phi 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 敬kính 菩Bồ 提Đề 而nhi 非phi 涅Niết 槃Bàn 。 三tam 俱câu 敬kính 涅Niết 槃Bàn 。 菩Bồ 提Đề 。 初sơ 敬kính 涅Niết 槃Bàn 而nhi 非phi 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 四tứ 義nghĩa 。 體thể 皆giai 真Chân 如Như 。 並tịnh 唯duy 識thức 性tánh 。 此thử 通thông 在tại 纏triền 。 出xuất 纏triền 二nhị 位vị 。 體thể 性tánh 雖tuy 淨tịnh 在tại 纏triền 名danh 因nhân 分phần/phân 。 分phần/phân 者giả 位vị 也dã 。 今kim 之chi 所sở 敬kính 意ý 歸quy 滿mãn 位vị 。 以dĩ 真Chân 如Như 性tánh 為vi 迷mê 悟ngộ 依y 。 迷mê 故cố 生sanh 死tử 。 悟ngộ 故cố 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 捨xả 有hữu 得đắc 。 真chân 雖tuy 性tánh 淨tịnh 。 離ly 雜tạp 染nhiễm 時thời 假giả 說thuyết 新tân 淨tịnh 。 說thuyết 為vi 轉chuyển 依y 。 雖tuy 亦diệc 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 今kim 非phi 所sở 敬kính 。 第đệ 九cửu 卷quyển 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 滿mãn 位vị 。 名danh 解giải 脫thoát 身thân 。 在tại 大đại 牟Mâu 尼Ni 名danh 法Pháp 身thân 故cố 。 今kim 唯duy 識thức 性tánh 是thị 滿mãn 分phần 淨tịnh 者giả 。 簡giản 於ư 因nhân 位vị 不bất 名danh 法Pháp 身thân 故cố 。 又hựu 此thử 涅Niết 槃Bàn 隨tùy 其kỳ 假giả 實thật 總tổng 有hữu 四tứ 種chủng 。 唯duy 識thức 性tánh 者giả 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 滿mãn 清thanh 淨tịnh 者giả 。 有hữu 餘dư 。 無vô 餘dư 二nhị 種chủng 涅Niết 槃Bàn 。 要yếu 果quả 圓viên 時thời 方phương 證chứng 得đắc 故cố 。 分phần/phân 清thanh 淨tịnh 者giả 。 即tức 無vô 住trú 處xứ 涅Niết 槃Bàn 。 許hứa 十Thập 地Địa 位vị 已dĩ 證chứng 得đắc 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 雖tuy 四tứ 體thể 總tổng 真Chân 如Như 。 又hựu 下hạ 論luận 云vân 又hựu 為vi 開khai 示thị 謬mậu 執chấp 我ngã 法pháp 迷mê 唯duy 識thức 者giả 令linh 達đạt 二nhị 空không 。 於ư 唯duy 識thức 理lý 。 如như 實thật 知tri 故cố 。 此thử 以dĩ 真Chân 如Như 迷mê 悟ngộ 依y 故cố 偏thiên 敬kính 之chi 也dã 。 又hựu 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 唯duy 假giả 擇trạch 滅diệt 。 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 三tam 事sự 圓viên 滿mãn 。 三tam 事sự 有hữu 二nhị 。 一nhất 體thể 三tam 名danh 三tam 事sự 。 二nhị 義nghĩa 三tam 名danh 三tam 事sự 。 能năng 觀quán 智trí 惠huệ 。 所sở 觀quán 法Pháp 身thân 。 離ly 諸chư 繫hệ 縛phược 假giả 擇trạch 滅diệt 等đẳng 。 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 名danh 體thể 三tam 事sự 。 一nhất 真Chân 如Như 上thượng 惠huệ 本bổn 性tánh 故cố 名danh 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 出xuất 纏triền 之chi 位vị 功công 德đức 法pháp 本bổn 名danh 曰viết 法Pháp 身thân 。 性tánh 離ly 生sanh 死tử 縛phược 。 名danh 曰viết 解giải 脫thoát 。 一nhất 體thể 之chi 上thượng 義nghĩa 有hữu 三tam 故cố 名danh 義nghĩa 三tam 事sự 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 二Nhị 乘Thừa 唯duy 得đắc 一nhất 解giải 脫thoát 故cố 。 三tam 乘thừa 同đồng 座tòa 。 今kim 歸quy 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 滿mãn 分phần 淨tịnh 者giả 。 次thứ 敬kính 菩Bồ 提Đề 而nhi 非phi 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 菩Bồ 提Đề 即tức 是thị 。 四Tứ 智Trí 品phẩm 法pháp 。 二nhị 智trí 在tại 因nhân 得đắc 。 謂vị 妙diệu 觀quán 。 平bình 等đẳng 。 二nhị 智trí 果quả 中trung 得đắc 。 總tổng 而nhi 言ngôn 者giả 菩Bồ 提Đề 因nhân 已dĩ 得đắc 。 今kim 顯hiển 所sở 敬kính 意ý 取thủ 滿mãn 分phần 。 雖tuy 通thông 二Nhị 乘Thừa 果quả 位vị 。 今kim 取thủ 大Đại 乘Thừa 二nhị 障chướng 都đô 盡tận 。 名danh 清thanh 淨tịnh 者giả 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 者giả 意ý 趣thú 菩Bồ 提Đề 不bất 趣thú 涅Niết 槃Bàn 。 所sở 以dĩ 斷đoạn 障chướng 唯duy 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 。 猶do 留lưu 煩phiền 惱não 障chướng 。 涅Niết 槃Bàn 通thông 得đắc 菩Bồ 提Đề 獨độc 成thành 。 今kim 顯hiển 所sở 敬kính 異dị 於ư 二Nhị 乘Thừa 。 及cập 顯hiển 得đắc 果quả 異dị 於ư 二Nhị 乘Thừa 。 故cố 唯duy 敬kính 菩Bồ 提Đề 不bất 敬kính 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 攝nhiếp 論luận 頌tụng 云vân 。 煩phiền 惱não 伏phục 不bất 滅diệt 。 如như 毒độc 咒chú 所sở 害hại 。 留lưu 惑hoặc 至chí 惑hoặc 盡tận 。 證chứng 佛Phật 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 今kim 論luận 所sở 言ngôn 唯duy 識thức 性tánh 者giả 。 此thử 是thị 菩Bồ 提Đề 。 事sự 唯duy 識thức 性tánh 。 又hựu 即tức 真Chân 如Như 。 顯hiển 是thị 菩Bồ 提Đề 所sở 證chứng 體thể 性tánh 。 而nhi 意ý 取thủ 彼bỉ 能năng 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 通thông 因nhân 果quả 智trí 。 因nhân 中trung 二nhị 智trí 分phần/phân 清thanh 淨tịnh 者giả 。 果quả 中trung 二nhị 智trí 滿mãn 清thanh 淨tịnh 者giả 。 故cố 皆giai 歸quy 敬kính 。 後hậu 雙song 敬kính 菩Bồ 提Đề 及cập 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 唯duy 識thức 性tánh 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 滿mãn 。 分phần/phân 清thanh 淨tịnh 是thị 菩Bồ 提Đề 。 意ý 顯hiển 涅Niết 槃Bàn 本bổn 性tánh 。 淨tịnh 故cố 不bất 言ngôn 滿mãn 分phần 。 其kỳ 大đại 菩Bồ 提Đề 四Tứ 智Trí 品phẩm 法pháp 。 因nhân 時thời 已dĩ 得đắc 而nhi 不bất 圓viên 明minh 。 今kim 唯duy 取thủ 果quả 滿mãn 。 分phần/phân 淨tịnh 者giả 。 故cố 各các 別biệt 也dã 。 下hạ 第đệ 九cửu 云vân 。 由do 數số 修tu 習tập 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 斷đoạn 本bổn 識thức 中trung 二nhị 障chướng 麁thô 重trọng 。 故cố 能năng 轉chuyển 捨xả 依y 他tha 起khởi 上thượng 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 及cập 能năng 轉chuyển 得đắc 依y 他tha 起khởi 中trung 圓viên 成thành 實thật 性tánh 。 由do 轉chuyển 煩phiền 惱não 。 得đắc 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 轉chuyển 所sở 知tri 障chướng 。 證chứng 無vô 上thượng 覺giác 。 成thành 立lập 唯duy 識thức 意ý 為vi 有hữu 情tình 證chứng 得đắc 如như 斯tư 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 。 故cố 今kim 歸quy 敬kính 。 明minh 欲dục 釋thích 論luận 但đãn 敬kính 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 二nhị 果quả 不bất 敬kính 餘dư 也dã 。 故cố 下hạ 序tự 云vân 。 斷đoạn 障chướng 為vi 得đắc 二nhị 勝thắng 果quả 故cố 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 由do 前tiền 證chứng 故cố 。 故cố 本bổn 論luận 師sư 所sở 以dĩ 作tác 論luận 。 今kim 既ký 釋thích 論luận 敬kính 意ý 須tu 同đồng 。 即tức 以dĩ 所sở 趣thú 為vi 所sở 敬kính 法pháp 。 若nhược 不bất 敬kính 之chi 便tiện 不bất 趣thú 故cố 。 雖tuy 有hữu 七thất 解giải 歸quy 所sở 敬kính 田điền 。 然nhiên 依y 本bổn 義nghĩa 唯duy 取thủ 疏sớ/sơ 四tứ 解giải 中trung 人nhân 而nhi 非phi 法pháp 本bổn 。 釋thích 二nhị 師sư 。 以dĩ 唯duy 識thức 性tánh 第đệ 七thất 轉chuyển 聲thanh 中trung 說thuyết 所sở 於ư 聲thanh 也dã 。 非phi 所sở 依y 聲thanh 。 以dĩ 第đệ 七thất 聲thanh 通thông 根căn 。 境cảnh 故cố 。 此thử 為vi 能năng 差sai 別biệt 。 滿mãn 。 分phần/phân 淨tịnh 者giả 為vi 所sở 差sai 別biệt 。 第đệ 四tứ 轉chuyển 中trung 說thuyết 。 以dĩ 一nhất 切thiết 所sở 敬kính 皆giai 以dĩ 第đệ 四tứ 所sở 為vi 聲thanh 說thuyết 。 若nhược 唯duy 識thức 性tánh 亦diệc 所sở 敬kính 者giả 應ưng 第đệ 四tứ 攝nhiếp 。


然nhiên 依y 蘇tô 漫mạn 多đa 聲thanh 說thuyết 。 即tức 是thị 八bát 囀# 也dã 。 一nhất 儞nễ 利lợi (# 上thượng 二nhị 字tự 合hợp 聲thanh )# 提đề 勢thế (# 此thử 云vân 體thể 聲thanh 。 亦diệc 云vân 汎# 說thuyết 聲thanh )# 二nhị 鄔ổ 波ba 提đề 舍xá (# 書thư 我ngã 反phản )# 泥nê (# 此thử 云vân 業nghiệp 聲thanh 。 亦diệc 云vân 所sở 說thuyết 聲thanh )# 三tam 羯yết 咥# (# 都đô 詰cật 反phản )# 唎rị (# 上thượng 二nhị 字tự 合hợp 聲thanh )# 迦ca (# 上thượng 聲thanh )# 囉ra (# 上thượng 囀# 舌thiệt )# 泥nê (# 奴nô 皆giai 反phản 。 此thử 云vân 能năng 作tác 具cụ 聲thanh 。 亦diệc 云vân 能năng 說thuyết 聲thanh )# 四tứ 三tam 鉢bát 囉ra (# 上thượng 二nhị 字tự 合hợp 聲thanh )# 陀đà 儞nễ 雞kê (# 居cư 梨lê 反phản 。 此thử 云vân 所sở 為vi 聲thanh 。 亦diệc 云vân 所sở 與dữ 聲thanh )# 五ngũ 褒bao (# 補bổ 高cao 反phản )# 波ba 陀đà 泥nê (# 此thử 云vân 所sở 從tùng 聲thanh )# 六lục 莎sa 弭nhị 婆bà (# 上thượng 聲thanh )# 者giả 儞nễ (# 平bình 聲thanh 。 此thử 云vân 所sở 屬thuộc 聲thanh )# 七thất 珊san 儞nễ 陀đà 那na (# 長trường/trưởng 聲thanh )# 囉ra 梯thê (# 上thượng 二nhị 字tự 合hợp 聲thanh 此thử 云vân 所sở 依y 聲thanh )# 八bát 阿a 曼mạn 怛đát 羅la (# 上thượng 二nhị 字tự 合hợp 聲thanh )# 泥nê (# 放phóng 皆giai 反phản 。 此thử 云vân 平bình 聲thanh )# 上thượng 說thuyết 總tổng 八bát 囀# 。 此thử 中trung 各các 有hữu 一nhất 言ngôn 。 二nhị 言ngôn 。 多đa 言ngôn 之chi 聲thanh 。 合hợp 有hữu 二nhị 十thập 四tứ 聲thanh 。 又hựu 有hữu 男nam 聲thanh 。 女nữ 聲thanh 。 非phi 男nam 非phi 女nữ 聲thanh 。 更cánh 各các 有hữu 二nhị 十thập 四tứ 。 合hợp 總tổng 別biệt 有hữu 九cửu 十thập 六lục 聲thanh 。 男nam 聲thanh 八bát 囀# 者giả 。 一nhất 婆bà (# 上thượng 重trọng/trùng 聲thanh 讀đọc 之chi 下hạ 皆giai 准chuẩn 此thử )# 婆bà 那na 。 二nhị 婆bà 婆bà 那na 擔đảm 。 三tam 婆bà 婆bà 多đa 。 四tứ 婆bà 婆bà 羝đê 。 五ngũ 婆bà 婆bà 多đa 褒bao 。 六lục 婆bà 婆bà 那na 多đa 阿a 。 七thất 婆bà 婆bà 底để (# 都đô 耳nhĩ 反phản )# 八bát 於ư 初sơ 囀# 上thượng 加gia 醯hê 字tự 則tắc 是thị 。 女nữ 聲thanh 八bát 囀# 者giả 。 一nhất 婆bà 婆bà 那na 帝đế (# 底để 音âm 讀đọc 之chi )# 。 二nhị 婆bà 婆bà 那na 底để 摩ma 。 三tam 婆bà 婆bà 那na 底để 夜dạ (# 上thượng 二nhị 字tự 合hợp 聲thanh 羊dương 鵝nga 反phản )# 。 四tứ 婆bà 婆bà 那na 帶đái 。 五ngũ 婆bà 婆bà 那na 底để 夜dạ (# 二nhị 字tự 合hợp )# 褒bao 。 六lục 婆bà 婆bà 那na 底để 夜dạ (# 二nhị 字tự 合hợp )# 阿a 。 七thất 婆bà 婆bà 那na 底để 夜dạ (# 二nhị 字tự 合hợp )# 摩ma 。 八bát 於ư 初sơ 囀# 上thượng 加gia 醯hê 字tự 即tức 是thị 。 非phi 男nam 非phi 女nữ 。 聲thanh 八bát 囀# 者giả 。 一nhất 婆bà 婆bà 多đa 。 二nhị 婆bà 婆bà 䫂# 。 第đệ 三tam 囀# 下hạ 稍sảo 近cận 男nam 聲thanh 。 既ký 無vô 別biệt 字tự 所sở 以dĩ 不bất 出xuất 。 脚cước 注chú 上thượng 字tự 等đẳng 者giả 依y 四tứ 聲thanh 呼hô 之chi 。 注chú 返phản 者giả 以dĩ 翻phiên 字tự 法pháp 讀đọc 之chi 。 注chú 二nhị 合hợp 者giả 兩lưỡng 字tự 連liên 聲thanh 讀đọc 之chi 。 注chú 輕khinh 重trọng 者giả 隨tùy 輕khinh 重trọng 聲thanh 讀đọc 之chi 。 其kỳ 間gian 亦diệc 有hữu 全toàn 聲thanh 半bán 聲thanh 。 恐khủng 煩phiền 不bất 迷mê 。 但đãn 是thị 婆bà 字tự 皆giai 上thượng 聲thanh 讀đọc 之chi 。 然nhiên 瑜du 伽già 第đệ 二nhị 卷quyển 。 七thất 囀# 聲thanh 亦diệc 名danh 七thất 例lệ 句cú 。 依y 一nhất 男nam 聲thanh 中trung 唯duy 詮thuyên 一nhất 丈trượng 夫phu 之chi 七thất 囀# 故cố 。 除trừ 第đệ 八bát 呼hô 。 前tiền 是thị 男nam 聲thanh 中trung 總tổng 目mục 一nhất 切thiết 。 故cố 此thử 不bất 同đồng 。 彼bỉ 論luận 亦diệc 名danh 七thất 言ngôn 論luận 句cú 。 一nhất 補bổ 盧lô 沙sa (# 夾giáp 夫phu 體thể )# 二nhị 補bổ 盧lô 衫sam 。 三tam 補bổ 盧lô 崽# 拏noa 。 四tứ 補bổ 盧lô 沙sa 耶da 。 五ngũ 補bổ 盧lô 沙sa 䫂# 。 六lục 補bổ 盧lô 殺sát 婆bà 。 七thất 補bổ 盧lô 鎩# 。 第đệ 八bát 迦ca 呼hô 聲thanh 云vân 醯hê 補bổ 盧lô 沙sa 。 若nhược 云vân 迷mê 履lý 底để 是thị 別biệt 女nữ 聲thanh 體thể 。 若nhược 云vân 納nạp 蓬bồng (# 去khứ 聲thanh 呼hô 之chi )# 索sách 迦ca 是thị 別biệt 非phi 男nam 非phi 女nữ 聲thanh 體thể 。 然nhiên 有hữu 別biệt 目mục 但đãn 唯duy 七thất 囀# 。 第đệ 八bát 乃nãi 是thị 汎# 爾nhĩ 呼hô 聲thanh 。 更cánh 無vô 別biệt 詮thuyên 。


唯duy 識thức 性tánh 言ngôn 。 既ký 境cảnh 第đệ 七thất 。 略lược 有hữu 二nhị 解giải 。 一nhất 依y 三tam 性tánh 。 二nhị 依y 二nhị 諦đế 。 依y 三tam 性tánh 者giả 。 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 云vân 。 謂vị 唯duy 識thức 性tánh 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 虛hư 妄vọng 。 謂vị 計kế 所sở 執chấp 。 二nhị 真chân 實thật 。 謂vị 圓viên 成thành 實thật 性tánh 。


復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 世thế 俗tục 。 謂vị 依y 他tha 起khởi 。 二nhị 勝thắng 義nghĩa 。 謂vị 圓viên 成thành 實thật 。 故cố 知tri 三tam 性tánh 並tịnh 名danh 唯duy 識thức 性tánh 。


三tam 性tánh 有hữu 二nhị 體thể 。 一nhất 常thường 無vô 常thường 門môn 。 常thường 為vi 圓viên 成thành 。 唯duy 真Chân 如Như 是thị 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 皆giai 依y 他tha 起khởi 。 二nhị 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 門môn 。 一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 。 皆giai 圓viên 成thành 實thật 。 諸chư 有hữu 漏lậu 法pháp 皆giai 依y 他tha 起khởi 。 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 並tịnh 圓viên 成thành 故cố 。 如như 論luận 第đệ 八bát 自tự 有hữu 此thử 文văn 。


依y 初sơ 三tam 性tánh 略lược 有hữu 十thập 重trọng/trùng 。 一nhất 唯duy 說thuyết 真Chân 如Như 為vi 圓viên 成thành 名danh 本bổn 實thật 性tánh 。 證chứng 此thử 清thanh 淨tịnh 名danh 內nội 證chứng 淨tịnh 。 二nhị 總tổng 說thuyết 無vô 漏lậu 為vi 圓viên 成thành 。 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 皆giai 是thị 唯duy 識thức 性tánh 。 名danh 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 獲hoạch 悟ngộ 淨tịnh 。 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 提Đề 斷đoạn 皆giai 名danh 菩Bồ 提Đề 故cố 。 三tam 總tổng 說thuyết 有hữu 為vi 依y 他tha 。 事sự 識thức 性tánh 。 悟ngộ 俗tục 淨tịnh 。 四tứ 唯duy 說thuyết 有hữu 漏lậu 依y 他tha 。 幻huyễn 識thức 性tánh 。 斷đoạn 除trừ 淨tịnh 。 五ngũ 唯duy 說thuyết 所sở 執chấp 。 妄vọng 取thủ 性tánh 。 遣khiển 之chi 淨tịnh 。 六lục 圓viên 成thành 對đối 依y 他tha 。 真chân 俗tục 性tánh 。 斷đoạn 得đắc 淨tịnh 。 七thất 圓viên 成thành 對đối 所sở 執chấp 。 真chân 妄vọng 性tánh 。 遣khiển 證chứng 淨tịnh 。 八bát 以dĩ 依y 他tha 對đối 所sở 執chấp 心tâm 境cảnh 性tánh 。 遣khiển 斷đoạn 淨tịnh 。 九cửu 以dĩ 圓viên 成thành 對đối 依y 他tha 。 所sở 執chấp 幻huyễn 實thật 性tánh 。 取thủ 捨xả 淨tịnh 。 十thập 以dĩ 圓viên 成thành 。 依y 他tha 對đối 所sở 執chấp 。 空không 有hữu 性tánh 。 遣khiển 悟ngộ 淨tịnh 。 但đãn 無vô 以dĩ 圓viên 成thành 。 所sở 執chấp 對đối 依y 他tha 為vi 唯duy 識thức 性tánh 。 以dĩ 隔cách 越việt 故cố 。 又hựu 理lý 無vô 故cố 。 依y 後hậu 二nhị 諦đế 辨biện 唯duy 識thức 性tánh 者giả 。 瑜du 伽già 六lục 十thập 四tứ 云vân 。 世thế 俗tục 有hữu 四tứ 。 一nhất 世thế 間gian 世thế 俗tục 。 二nhị 道Đạo 理lý 世thế 俗tục 。 三tam 證chứng 得đắc 世thế 俗tục 。 四tứ 勝thắng 義nghĩa 世thế 俗tục 。 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 云vân 。 勝thắng 義nghĩa 諦đế 有hữu 四tứ 。 一nhất 世thế 間gian 勝thắng 義nghĩa 。 二nhị 道Đạo 理lý 勝thắng 義nghĩa 。 三tam 證chứng 得đắc 勝thắng 義nghĩa 。 四tứ 勝thắng 義nghĩa 勝thắng 義nghĩa 。 今kim 者giả 略lược 為vi 三tam 類loại 。 一nhất 總tổng 別biệt 相tướng 對đối 。 二nhị 別biệt 。 餘dư 相tương 對đối 。 三tam 總tổng 。 餘dư 相tương 對đối 。 四tứ 重trọng/trùng 二nhị 諦đế 如như 章chương 中trung 解giải 。 第đệ 一nhất 總tổng 別biệt 相tướng 對đối 。 應ưng 為vi 四tứ 句cú 。 一nhất 以dĩ 俗tục 總tổng 對đối 真chân 別biệt 有hữu 一nhất 句cú 。 過quá 四tứ 俗tục 之chi 真chân 唯duy 有hữu 後hậu 一nhất 故cố 。 謂vị 安an 立lập 。 非phi 安an 立lập 唯duy 識thức 性tánh 。 第đệ 二nhị 以dĩ 俗tục 別biệt 對đối 真chân 總tổng 有hữu 四tứ 句cú 。 勝thắng 俗tục 之chi 真chân 四tứ 皆giai 是thị 故cố 。 一nhất 以dĩ 初sơ 俗tục 對đối 四tứ 真chân 。 遣khiển 悟ngộ 性tánh 。 二nhị 以dĩ 第đệ 二nhị 俗tục 對đối 三tam 真chân 。 斷đoạn 知tri 性tánh 。 三tam 以dĩ 第đệ 三tam 俗tục 對đối 二nhị 真chân 。 解giải 修tu 性tánh 。 四tứ 以dĩ 第đệ 四tứ 俗tục 對đối 一nhất 真chân 。 覺giác 證chứng 性tánh 。 三tam 以dĩ 俗tục 總tổng 對đối 真chân 總tổng 。 唯duy 有hữu 一nhất 句cú 。 謂vị 真chân 俗tục 唯duy 識thức 性tánh 。 四tứ 以dĩ 俗tục 別biệt 對đối 真chân 別biệt 有hữu 四tứ 句cú 。 一nhất 一nhất 次thứ 第đệ 。 各các 各các 相tương 望vọng 為vi 四tứ 句cú 。 一nhất 心tâm 境cảnh 性tánh 。 二nhị 事sự 理lý 性tánh 。 三tam 別biệt 總tổng 性tánh 。 四tứ 證chứng 旨chỉ 性tánh 。 初sơ 俗tục 為vi 境cảnh 初sơ 真chân 為vi 心tâm 。 第đệ 二nhị 俗tục 為vi 事sự 。 第đệ 二nhị 真chân 為vi 理lý 。 第đệ 三tam 俗tục 為vi 別biệt 。 理lý 四Tứ 諦Đế 故cố 。 第đệ 三tam 真chân 為vi 總tổng 。 理lý 二nhị 空không 故cố 。 第đệ 四tứ 俗tục 為vi 詮thuyên 。 依y 空không 門môn 故cố 。 第đệ 四tứ 真chân 為vi 旨chỉ 。 廢phế 詮thuyên 論luận 故cố 。 如như 是thị 相tương 對đối 合hợp 成thành 十thập 句cú 。 第đệ 二nhị 別biệt 。 餘dư 相tương 對đối 有hữu 二nhị 類loại 。 初sơ 類loại 有hữu 四tứ 句cú 。 謂vị 以dĩ 初sơ 俗tục 對đối 真Chân 如Như 名danh 妄vọng 如như 。 以dĩ 第đệ 二nhị 俗tục 對đối 名danh 事sự 如như 。 以dĩ 第đệ 三tam 俗tục 對đối 名danh 理lý 如như 。 以dĩ 第đệ 四tứ 俗tục 對đối 名danh 觀quán 如như 。 後hậu 類loại 有hữu 十thập 句cú 。 謂vị 以dĩ 初sơ 俗tục 對đối 四tứ 別biệt 真chân 為vi 四tứ 句cú 。 以dĩ 第đệ 二nhị 俗tục 對đối 三tam 別biệt 真chân 為vi 三tam 句cú 。 以dĩ 第đệ 三tam 俗tục 對đối 二nhị 別biệt 真chân 為vi 二nhị 句cú 。 以dĩ 第đệ 四tứ 俗tục 對đối 一nhất 別biệt 真chân 為vi 一nhất 句cú 。 如như 是thị 合hợp 有hữu 十thập 四tứ 句cú 。 第đệ 三tam 總tổng 。 餘dư 相tương 對đối 中trung 有hữu 三tam 類loại 。 第đệ 一nhất 以dĩ 二nhị 俗tục 對đối 真chân 有hữu 十thập 句cú 。 以dĩ 初sơ 二nhị 俗tục 別biệt 對đối 真chân 中trung 一nhất 有hữu 三tam 句cú 。 不bất 對đối 初sơ 真chân 即tức 第đệ 二nhị 俗tục 故cố 。 勝thắng 俗tục 名danh 真chân 。 彼bỉ 齊tề 等đẳng 故cố 。 即tức 以dĩ 此thử 二nhị 俗tục 對đối 二nhị 真chân 有hữu 二nhị 句cú 。 亦diệc 除trừ 初sơ 真chân 。 以dĩ 此thử 二nhị 俗tục 對đối 三tam 真chân 有hữu 一nhất 句cú 。 如như 是thị 合hợp 有hữu 六lục 句cú 。 次thứ 以dĩ 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 俗tục 。 對đối 真chân 中trung 一nhất 有hữu 二nhị 句cú 。 對đối 真chân 中trung 二nhị 有hữu 一nhất 句cú 。 無vô 對đối 三tam 者giả 亦diệc 齊tề 均quân 故cố 。 如như 是thị 合hợp 有hữu 三tam 句cú 。 次thứ 以dĩ 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 俗tục 對đối 真chân 唯duy 一nhất 句cú 。 餘dư 真chân 齊tề 均quân 及cập 體thể 劣liệt 故cố 不bất 可khả 為vi 句cú 。 第đệ 二nhị 以dĩ 三tam 俗tục 對đối 真chân 有hữu 四tứ 句cú 。 謂vị 以dĩ 初sơ 三tam 俗tục 對đối 真chân 一nhất 有hữu 二nhị 句cú 。 對đối 真chân 二nhị 。 有hữu 一nhất 句cú 。 除trừ 初sơ 俗tục 故cố 。 以dĩ 後hậu 三tam 俗tục 對đối 真chân 亦diệc 唯duy 一nhất 句cú 。 第đệ 三tam 以dĩ 四tứ 俗tục 對đối 真chân 有hữu 一nhất 句cú 。 不bất 對đối 前tiền 三tam 真chân 故cố 。 如như 是thị 合hợp 有hữu 十thập 五ngũ 句cú 。 各các 有hữu 別biệt 名danh 恐khủng 繁phồn 且thả 止chỉ 。 智trí 者giả 思tư 之chi 。 如như 是thị 二nhị 諦đế 合hợp 有hữu 三tam 十thập 九cửu 句cú 唯duy 識thức 性tánh 。 並tịnh 三tam 性tánh 中trung 合hợp 有hữu 四tứ 十thập 九cửu 句cú 。 無vô 有hữu 以dĩ 俗tục 對đối 真chân 中trung 間gian 隔cách 越việt 為vi 句cú 。 亦diệc 無vô 以dĩ 真chân 對đối 俗tục 齊tề 均quân 及cập 劣liệt 法pháp 為vi 句cú 。 便tiện 非phi 勝thắng 義nghĩa 故cố 。 若nhược 體thể 空không 者giả 遣khiển 之chi 淨tịnh 。 有hữu 漏lậu 者giả 斷đoạn 之chi 淨tịnh 。 無vô 漏lậu 者giả 獲hoạch 悟ngộ 淨tịnh 。 隨tùy 應ứng 具cụ 知tri 。


此thử 等đẳng 唯duy 識thức 皆giai 能năng 差sai 別biệt 。 為vi 所sở 歸quy 之chi 境cảnh 差sai 別biệt 於ư 漏lậu 分phần/phân 二nhị 淨tịnh 。 若nhược 所sở 歸quy 敬kính 為vi 唯duy 識thức 性tánh 。 唯duy 取thủ 三tam 性tánh 中trung 初sơ 本bổn 實thật 性tánh 。 及cập 第đệ 二nhị 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 非phi 取thủ 一nhất 切thiết 。 餘dư 非phi 可khả 敬kính 故cố 。


頌tụng 下hạ 兩lưỡng 句cú 造tạo 論luận 意ý 中trung 。 略lược 有hữu 五ngũ 句cú 。 一nhất 但đãn 為vi 法pháp 而nhi 不bất 為vi 人nhân 。 欲dục 令linh 法pháp 義nghĩa 當đương 廣quảng 流lưu 等đẳng 。 雖tuy 論luận 說thuyết 言ngôn 。 利lợi 樂lạc 有hữu 情tình 。 有hữu 情tình 利lợi 樂lạc 。 令linh 法pháp 不bất 滅diệt 。 以dĩ 下hạ 句cú 釋thích 上thượng 句cú 也dã 。 如như 說thuyết 有hữu 情tình 。 依y 教giáo 修tu 行hành 。 三Tam 寶Bảo 種chủng 性tánh 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。 由do 此thử 律luật 云vân 。 今kim 演diễn 毘tỳ 尼ni 法pháp 。 令linh 正Chánh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 不bất 說thuyết 利lợi 生sanh 。 二nhị 但đãn 為vi 有hữu 情tình 。 不bất 為vi 正Chánh 法Pháp 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 本bổn 以dĩ 利lợi 生sanh 。 雖tuy 釋thích 彼bỉ 說thuyết 意ý 為vi 利lợi 樂lạc 諸chư 有hữu 情tình 。 故cố 顯hiển 上thượng 句cú 釋thích 下hạ 也dã 。 顯hiển 揚dương 論luận 云vân 。 顯hiển 揚dương 聖thánh 教giáo 慈từ 悲bi 故cố 。 文văn 約ước 義nghĩa 周chu 而nhi 易dị 曉hiểu 。 三tam 雙song 為vi 法pháp 。 及cập 利lợi 有hữu 情tình 。 第đệ 三tam 。 四tứ 句cú 如như 次thứ 配phối 之chi 。 故cố 佛Phật 地địa 論luận 云vân 為vì 法pháp 久cửu 住trụ 濟tế 群quần 生sanh 。 四tứ 所sở 為vi 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 釋thích 說thuyết 大đại 智trí 。 利lợi 樂lạc 大đại 悲bi 。 二nhị 種chủng 熏huân 修tu 速tốc 疾tật 證chứng 得đắc 。 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 生sanh 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 二nhị 俱câu 不bất 住trụ 。 故cố 對đối 法pháp 云vân 。 由do 悟ngộ 契Khế 經Kinh 及cập 解giải 釋thích 。 爰viên 發phát 正chánh 勤cần 乃nãi 參tham 綜tống 。 此thử 意ý 為vi 得đắc 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 可khả 說thuyết 言ngôn 。 雙song 非phi 人nhân 。 法pháp 故cố 。


五ngũ 者giả 自tự 利lợi 。 利lợi 他tha 令linh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 三tam 義nghĩa 故cố 造tạo 論luận 。 釋thích 說thuyết 令linh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 利lợi 樂lạc 益ích 於ư 他tha 。 此thử 二nhị 既ký 施thí 即tức 為vi 自tự 利lợi 。 故cố 攝nhiếp 論luận 云vân 。 為vi 利lợi 自tự 他tha 。 法pháp 久cửu 住trụ 故cố 。 我ngã 略lược 釋thích 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。 故cố 為vi 五ngũ 意ý 而nhi 造tạo 論luận 也dã 。 瑜du 伽già 釋thích 云vân 。 今kim 說thuyết 此thử 論luận 所sở 為vi 云vân 何hà 。 謂vị 有hữu 二nhị 緣duyên 故cố 說thuyết 此thử 論luận 。 一nhất 為vi 正Chánh 法Pháp 久cửu 住trụ 世thế 故cố 。 二nhị 為vi 利lợi 樂lạc 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。


復phục 有hữu 二nhị 緣duyên 。 一nhất 教giáo 已dĩ 沒một 令linh 重trọng/trùng 開khai 故cố 。 未vị 隱ẩn 沒một 者giả 倍bội 興hưng 盛thịnh 故cố 。 二nhị 諸chư 有hữu 情tình 有hữu 性tánh 修tu 善thiện 得đắc 自tự 乘thừa 果quả 故cố 。 無vô 性tánh 修tu 善thiện 得đắc 人nhân 天thiên 果quả 故cố 。 此thử 上thượng 二nhị 釋thích 隨tùy 其kỳ 次thứ 第đệ 。 配phối 頌tụng 下hạ 二nhị 句cú 。


復phục 有hữu 二nhị 緣duyên 一nhất 於ư 說thuyết 空không 。 不bất 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。 如như 言ngôn 計kế 著trước 憎tăng 有hữu 教giáo 者giả 捨xả 無vô 見kiến 故cố 。 二nhị 於ư 說thuyết 有hữu 。 不bất 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。 如như 言ngôn 計kế 著trước 憎tăng 空không 教giáo 者giả 捨xả 有hữu 見kiến 故cố 。 此thử 釋thích 但đãn 為vì 利lợi 益ích 。 有hữu 情tình 除trừ 二nhị 見kiến 故cố 。 或hoặc 能năng 學học 。 所sở 學học 分phần/phân 人nhân 。 法pháp 故cố 。 隨tùy 二nhị 句cú 釋thích 。


復phục 有hữu 二nhị 緣duyên 。 一nhất 為vi 菩Bồ 薩Tát 種chủng 性tánh 。 唯duy 依y 大Đại 乘Thừa 教giáo 。 遍biến 於ư 諸chư 乘thừa 文văn 義nghĩa 行hành 果quả 生sanh 巧xảo 便tiện 智trí 。 斷đoạn 障chướng 修tu 善thiện 證chứng 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 常thường 二nhị 利lợi 故cố 。 二nhị 為vi 餘dư 乘thừa 種chủng 性tánh 及cập 無vô 性tánh 者giả 。 亦diệc 依y 大đại 教giáo 各các 於ư 自tự 乘thừa 文văn 義nghĩa 行hành 果quả 生sanh 巧xảo 便tiện 智trí 。 斷đoạn 伏phục 障chướng 修tu 自tự 善thiện 。 出xuất 離ly 三tam 界giới 超siêu 惡ác 趣thú 故cố 。 此thử 唯duy 識thức 教giáo 亦diệc 得đắc 說thuyết 為vi 趣thú 一nhất 切thiết 乘thừa 。 被bị 空không 。 有hữu 故cố 。 皆giai 可khả 配phối 二nhị 句cú 。 並tịnh 有hữu 人nhân 。 法pháp 故cố 。


復phục 有hữu 二nhị 緣duyên 。 一nhất 為vi 外ngoại 道đạo 。 小Tiểu 乘Thừa 愚ngu 癡si 猶do 豫dự 。 者giả 生sanh 信tín 解giải 故cố 。 二nhị 為vi 於ư 經kinh 意ý 心tâm 迷mê 誹phỉ 毀hủy 者giả 。 生sanh 信tín 心tâm 故cố 。 此thử 但đãn 為vi 有hữu 情tình 。 亦diệc 可khả 逆nghịch 次thứ 第đệ 配phối 。


復phục 有hữu 二nhị 緣duyên 。 一nhất 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 略lược 勤cần 修tu 行hành 者giả 。 採thải 集tập 眾chúng 經kinh 廣quảng 要yếu 法pháp 義nghĩa 略lược 分phân 別biệt 故cố 。 二nhị 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 廣quảng 勤cần 說thuyết 法Pháp 者giả 。 於ư 一nhất 一nhất 法pháp 開khai 示thị 無vô 邊biên 差sai 別biệt 義nghĩa 故cố 。 二nhị 義nghĩa 並tịnh 通thông 法pháp 之chi 與dữ 人nhân 。


復phục 有hữu 二nhị 緣duyên 。 一nhất 顯hiển 實thật 相tướng 立lập 正chánh 論luận 故cố 。 二nhị 除trừ 妄vọng 執chấp 破phá 邪tà 論luận 故cố 。 此thử 但đãn 為vi 法pháp 。 亦diệc 可khả 通thông 為vi 人nhân 。 即tức 能năng 學học 故cố 。


復phục 有hữu 二nhị 緣duyên 一nhất 顯hiển 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 情tình 有hữu 理lý 無vô 。 依y 他tha 。 圓viên 成thành 理lý 有hữu 情tình 無vô 。 令linh 捨xả 增tăng 益ích 。 損tổn 減giảm 執chấp 故cố 。 二nhị 顯hiển 世thế 間gian 。 道Đạo 理lý 。 證chứng 得đắc 。 勝thắng 義nghĩa 法Pháp 門môn 差sai 別biệt 。 令linh 修tu 二nhị 諦đế 無vô 倒đảo 解giải 故cố 。 此thử 但đãn 為vi 法pháp 。


復phục 有hữu 二nhị 緣duyên 。 一nhất 為vi 開khai 隨tùy 轉chuyển 。 真chân 實thật 理lý 門môn 令linh 知tri 二nhị 藏tạng 。 三tam 藏tạng 不bất 相tương 違vi 故cố 。 二nhị 為vi 開khai 因nhân 緣duyên 。 唯duy 識thức 。 無vô 相tướng 。 真Chân 如Như 理lý 門môn 令linh 修tu 觀quán 行hành 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。


復phục 有hữu 二nhị 緣duyên 。 一nhất 為vi 示thị 現hiện 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 令linh 知tri 。 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 。 相tướng 狀trạng 。 位vị 差sai 別biệt 故cố 。 二nhị 為vi 示thị 現hiện 修tu 行hành 差sai 別biệt 令linh 知tri 三tam 乘thừa 方phương 便tiện 。 根căn 本bổn 。 果quả 差sai 別biệt 故cố 。 此thử 中trung 但đãn 為vi 法pháp 而nhi 非phi 人nhân 。 亦diệc 可khả 通thông 人nhân 。 即tức 能năng 學học 故cố 。 說thuyết 總tổng 頌tụng 曰viết 。 法pháp 情tình 。 開khai 。 有hữu 空không 。 性tánh 通thông 。 及cập 內nội 外ngoại 。 略lược 。 顯hiển 等đẳng 。 三tam 四tứ 。 二nhị 四tứ 。 境cảnh 行hành 果quả 。


六lục 十thập 二nhị 種chủng 有hữu 情tình 。 頌tụng 曰viết 。


五ngũ 。 四tứ 。 三tam 。 三tam 。 四tứ 。 三tam 。 二nhị 。 及cập 三tam 。 七thất 。


十thập 九cửu 。 四tứ 。 四tứ 。 一nhất 。 故cố 有hữu 情tình 名danh 諸chư 。


五ngũ 趣thú 為vi 五ngũ 。 四tứ 姓tánh 為vi 四tứ 。 男nam 。 女nữ 。 非phi 男nam 非phi 女nữ 為vi 三tam 。 劣liệt 。 中trung 。 妙diệu 為vi 三tam 。 在tại 家gia 。 出xuất 家gia 。 苦khổ 行hạnh 。 非phi 苦khổ 行hạnh 為vi 四tứ 。 律luật 儀nghi 。 不bất 律luật 儀nghi 。 非phi 律luật 儀nghi 非phi 不bất 律luật 儀nghi 為vi 三tam 。 離ly 欲dục 。 未vị 離ly 欲dục 為vi 二nhị 。 邪tà 性tánh 定định 。 正chánh 性tánh 定định 。 不bất 定định 聚tụ 定định 為vi 三tam 。 出xuất 家gia 五ngũ 眾chúng 。 近cận 事sự 男nam 。 近cận 事sự 女nữ 為vi 七thất 。 習tập 斷đoạn 者giả 。 習tập 誦tụng 者giả 。 淨tịnh 施thí 人nhân 。 宿túc 長trường/trưởng 。 中trung 年niên 。 小tiểu 年niên 。 軌quỹ 範phạm 師sư 。 親thân 教giáo 師sư 。 共cộng 住trú 近cận 住trụ 弟đệ 子tử 。 賓tân 客khách 。 營doanh 僧Tăng 事sự 者giả 。 貪tham 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 者giả 。 厭yếm 捨xả 者giả 。 多đa 聞văn 者giả 。 大đại 福phước 智trí 者giả 。 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 者giả 。 持trì 經Kinh 者giả 。 持trì 律luật 者giả 。 持trì 論luận 者giả 為vi 十thập 九cửu 。 異dị 生sanh 。 見kiến 諦Đế 。 有hữu 學học 。 無Vô 學Học 為vi 四tứ 。 聲Thanh 聞Văn 。 獨Độc 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 。 如Như 來Lai 為vi 四tứ 。 輪Luân 王Vương 為vi 一nhất 。 合hợp 名danh 六lục 十thập 二nhị 種chủng 有hữu 情tình 。


論luận 。 今kim 造tạo 此thử 論luận 等đẳng 者giả 。 疏sớ/sơ 中trung 二nhị 解giải 。 一nhất 依y 人nhân 。 二nhị 依y 法pháp 。 俱câu 依y 能năng 迷mê 。 若nhược 第đệ 二nhị 解giải 依y 所sở 迷mê 釋thích 。 生sanh 。 法pháp 我ngã 無vô 執chấp 有hữu 名danh 謬mậu 。 不bất 悟ngộ 無vô 我ngã 名danh 為vi 迷mê 者giả 。


為vi 除trừ 情tình 執chấp 。 令linh 生sanh 正chánh 解giải 。 正chánh 除trừ 其kỳ 謬mậu 。 解giải 斷đoạn 其kỳ 迷mê 。 執chấp 情tình 斷đoạn 故cố 。 所sở 執chấp 便tiện 遣khiển 生sanh 正chánh 解giải 。 言ngôn 遣khiển 所sở 執chấp 也dã 。 生sanh 解giải 為vi 斷đoạn 二nhị 重trọng 障chướng 等đẳng 。 明minh 斷đoạn 依y 他tha 。 清thanh 淨tịnh 依y 他tha 圓viên 成thành 攝nhiếp 故cố 。 斷đoạn 障chướng 為vi 得đắc 二nhị 勝thắng 果quả 等đẳng 。 證chứng 圓viên 成thành 實thật 也dã 。 大đại 菩Bồ 提Đề 。 真chân 解giải 脫thoát 。 凡phàm 夫phu 。 二Nhị 乘Thừa 。 菩Bồ 薩Tát 。 各các 各các 自tự 為vi 大đại 非phi 菩Bồ 提Đề 等đẳng 句cú 。 復phục 以dĩ 凡phàm 夫phu 對đối 二Nhị 乘Thừa 對đối 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 對đối 菩Bồ 薩Tát 為vi 句cú 皆giai 得đắc 。 如như 是thị 合hợp 有hữu 六lục 對đối 。 自tự 對đối 為vi 三tam 。 相tương 望vọng 為vi 三tam 。 菩Bồ 提Đề 其kỳ 例lệ 解giải 脫thoát 。 合hợp 為vi 十thập 二nhị 句cú 。 若nhược 悟ngộ 。 斷đoạn 。 得đắc 果quả 解giải 二nhị 重trọng 障chướng 。 障chướng 唯duy 二nhị 執chấp 。 以dĩ 根căn 本bổn 故cố 。 即tức 沈trầm 下hạ 義nghĩa 是thị 重trọng/trùng 義nghĩa 。 若nhược 遣khiển 所sở 執chấp 。 斷đoạn 依y 他tha 。 證chứng 圓viên 成thành 。 即tức 四tứ 義nghĩa 解giải 重trọng/trùng 。 毀hủy 責trách 名danh 也dã 。 若nhược 約ước 五ngũ 位vị 四tứ 段đoạn 科khoa 。 即tức 分phân 別biệt 猛mãnh 利lợi 名danh 之chi 為vi 重trọng/trùng 。 以dĩ 麁thô 猛mãnh 故cố 。 唯duy 見kiến 道đạo 斷đoạn 。 此thử 義nghĩa 可khả 然nhiên 。 若nhược 言ngôn 根căn 本bổn 名danh 為vi 重trọng/trùng 者giả 。 安an 惠huệ 本bổn 義nghĩa 有hữu 漏lậu 心tâm 中trung 皆giai 有hữu 法pháp 執chấp 。 何hà 等đẳng 名danh 重trọng/trùng 。 何hà 者giả 名danh 輕khinh 。 若nhược 六lục 。 七thất 識thức 中trung 煩phiền 惱não 障chướng 名danh 之chi 為vi 重trọng/trùng 。 分phân 別biệt 廣quảng 故cố 。 計kế 執chấp 深thâm 故cố 。 五ngũ 識thức 之chi 中trung 煩phiền 惱não 名danh 輕khinh 。 由do 他tha 別biệt 故cố 。 無vô 眾chúng 生sanh 執chấp 故cố 。 若nhược 第đệ 六lục 識thức 中trung 所sở 知tri 障chướng 名danh 重trọng/trùng 。 計kế 深thâm 解giải 廣quảng 。 由do 與dữ 惠huệ 俱câu 引dẫn 生sanh 五ngũ 故cố 。 為vi 引dẫn 業nghiệp 因nhân 生sanh 第đệ 八bát 故cố 。 行hành 相tương/tướng 猛mãnh 故cố 。 五ngũ 。 八bát 識thức 障chướng 名danh 之chi 為vi 輕khinh 。 執chấp 淺thiển 解giải 略lược 。 由do 他tha 引dẫn 生sanh 。 行hành 相tương/tướng 不bất 猛mãnh 。 非phi 必tất 惠huệ 俱câu 故cố 。 第đệ 七thất 識thức 中trung 都đô 無vô 法pháp 執chấp 。 由do 此thử 重trọng/trùng 。 輕khinh 二nhị 種chủng 別biệt 故cố 。 論luận 遂toại 說thuyết 言ngôn 由do 我ngã 法pháp 執chấp 二nhị 障chướng 具cụ 生sanh 。 不bất 爾nhĩ 如như 何hà 名danh 由do 及cập 具cụ 。 但đãn 是thị 法pháp 執chấp 必tất 帶đái 人nhân 執chấp 。 非phi 此thử 師sư 義nghĩa 。 不bất 說thuyết 五ngũ 。 八bát 有hữu 眾chúng 生sanh 執chấp 。 不bất 說thuyết 第đệ 七thất 有hữu 法pháp 執chấp 故cố 。 若nhược 說thuyết 現hiện 行hành 名danh 輕khinh 種chủng 。 習tập 名danh 重trọng/trùng 由do 無vô 種chủng 。 習tập 現hiện 行hành 俱câu 斷đoạn 。 障chướng 通thông 攝nhiếp 三tam 。 重trọng/trùng 唯duy 種chủng 。 習tập 。 由do 我ngã 法pháp 執chấp 由do 有hữu 種chủng 。 習tập 。 二nhị 障chướng 具cụ 生sanh 。 餘dư 現hiện 行hành 等đẳng 方phương 得đắc 生sanh 起khởi 。 若nhược 斷đoạn 種chủng 。 習tập 現hiện 行hành 永vĩnh 滅diệt 。 但đãn 不bất 可khả 說thuyết 惠huệ 體thể 名danh 執chấp 名danh 重trọng/trùng 。 餘dư 相tương 應ứng 者giả 名danh 輕khinh 名danh 障chướng 。 不bất 說thuyết 惠huệ 數số 是thị 遍biến 行hành 故cố 。 說thuyết 第đệ 八bát 識thức 等đẳng 無vô 惠huệ 俱câu 故cố 。 由do 此thử 故cố 知tri 前tiền 說thuyết 為vi 善thiện 。 又hựu 約ước 流lưu 轉chuyển 。 還hoàn 滅diệt 因nhân 果quả 以dĩ 解giải 之chi 。 還hoàn 滅diệt 有hữu 因nhân 果quả 位vị 。 因nhân 位vị 有hữu 三tam 轉chuyển 依y 。 謂vị 心tâm 。 道đạo 。 麁thô 重trọng 。 二nhị 空không 是thị 心tâm 。 法pháp 性tánh 心tâm 故cố 。 正chánh 解giải 是thị 道đạo 。 斷đoạn 二nhị 重trọng 障chướng 名danh 麁thô 重trọng 轉chuyển 。 對đối 法pháp 論luận 第đệ 八bát 卷quyển 。 說thuyết 阿a 賴lại 耶da 為vi 麁thô 重trọng 轉chuyển 。 此thử 說thuyết 二nhị 障chướng 者giả 。 佛Phật 地địa 論luận 說thuyết 。 二nhị 障chướng 。 所sở 發phát 業nghiệp 所sở 得đắc 果quả 亦diệc 名danh 二nhị 障chướng 。 性tánh 無vô 堪kham 任nhậm 違vi 細tế 輕khinh 故cố 。 有hữu 漏lậu 皆giai 是thị 。 此thử 通thông 彼bỉ 局cục 。 故cố 不bất 相tương 違vi 。 然nhiên 由do 二nhị 執chấp 具cụ 生sanh 二nhị 障chướng 故cố 。 迷mê 空không 言ngôn 執chấp 。 斷đoạn 兼kiêm 一nhất 切thiết 。 至chí 究cứu 竟cánh 位vị 。 斷đoạn 兼kiêm 重trọng 障chướng 。 心tâm 。 道đạo 滿mãn 故cố 名danh 得đắc 二nhị 果quả 。 若nhược 依y 此thử 解giải 。 彼bỉ 障chướng 隨tùy 斷đoạn 前tiền 。 解giải 因nhân 位vị 後hậu 解giải 果quả 位vị 。 因nhân 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 解giải 三tam 轉chuyển 依y 。 由do 我ngã 法pháp 執chấp 下hạ 。 釋thích 悟ngộ 空không 生sanh 解giải 斷đoạn 障chướng 所sở 由do 。 又hựu 依y 六lục 轉chuyển 依y 以dĩ 釋thích 此thử 文văn 。 依y 唯duy 識thức 文văn 不bất 依y 攝nhiếp 論luận 。 生sanh 正chánh 解giải 者giả 。 損tổn 力lực 益ích 能năng 轉chuyển 。 在tại 地địa 前tiền 故cố 。 斷đoạn 二nhị 重trọng 障chướng 。 是thị 通thông 達đạt 轉chuyển 。 見kiến 道đạo 位vị 故cố 。 由do 我ngã 法pháp 執chấp 乃nãi 至chí 彼bỉ 障chướng 隨tùy 斷đoạn 。 是thị 修tu 習tập 轉chuyển 。 在tại 十Thập 地Địa 中trung 修tu 道Đạo 位vị 故cố 。 斷đoạn 障chướng 為vi 得đắc 二nhị 勝thắng 果quả 故cố 下hạ 。 是thị 果quả 圓viên 滿mãn 轉chuyển 。 在tại 佛Phật 位vị 故cố 。 總tổng 形hình 下hạ 劣liệt 名danh 廣quảng 大đại 轉chuyển 。 即tức 此thử 文văn 中trung 通thông 攝nhiếp 五ngũ 轉chuyển 。 又hựu 為vi 五ngũ 忍nhẫn 。 生sanh 正chánh 解giải 位vị 是thị 伏phục 忍nhẫn 。 見kiến 道đạo 前tiền 故cố 。 斷đoạn 重trọng 障chướng 位vị 是thị 信tín 忍nhẫn 。 相tương/tướng 同đồng 世thế 間gian 故cố 。 二nhị 障chướng 具cụ 生sanh 下hạ 是thị 順thuận 忍nhẫn 。 為vi 順thuận 出xuất 世thế 故cố 。 第đệ 四Tứ 地Địa 中trung 。 斷đoạn 於ư 我ngã 執chấp 。 斷đoạn 具cụ 生sanh 中trung 有hữu 近cận 遠viễn 。 五ngũ 地địa 斷đoạn 害hại 伴bạn 名danh 近cận 。 六lục 地địa 斷đoạn 羸luy 劣liệt 一nhất 分phần/phân 名danh 遠viễn 。 斷đoạn 障chướng 為vi 得đắc 二nhị 勝thắng 果quả 下hạ 是thị 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 斷đoạn 羸luy 劣liệt 一nhất 分phần/phân 及cập 。 微vi 細tế 隨tùy 眠miên 。 當đương 於ư 佛Phật 地địa 得đắc 二nhị 果quả 故cố 。 由do 斷đoạn 續tục 生sanh 下hạ 是thị 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 。 由do 第đệ 十Thập 地Địa 斷đoạn 二nhị 障chướng 。 至chí 佛Phật 地địa 別biệt 得đắc 二nhị 果quả 。 得đắc 二nhị 果quả 時thời 唯duy 取thủ 佛Phật 地địa 。 名danh 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 非phi 取thủ 十Thập 地Địa 。 別biệt 斷đoạn 二nhị 障chướng 在tại 第đệ 十Thập 地Địa 。 又hựu 有hữu 七thất 地địa 。 有hữu 迷mê 謬mậu 者giả 。 種chủng 性tánh 地địa 也dã 。 未vị 入nhập 法pháp 時thời 有hữu 迷mê 謬mậu 故cố 。 生sanh 正chánh 解giải 者giả 。 勝thắng 解giải 行hành 地địa 。 聞văn 。 思tư 。 修tu 位vị 名danh 為vi 正chánh 解giải 斷đoạn 重trọng 障chướng 者giả 。 謂vị 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 地địa 。 由do 我ngã 法pháp 執chấp 下hạ 乃nãi 至chí 彼bỉ 障chướng 隨tùy 斷đoạn 。 是thị 行hành 正chánh 行hạnh 地địa 。 決quyết 定định 地địa 。 決quyết 定định 行hành 地địa 斷đoạn 障chướng 為vi 得đắc 二nhị 勝thắng 果quả 者giả 。 到đáo 究cứu 竟cánh 地địa 。 十Thập 地Địa 斷đoạn 障chướng 。 佛Phật 地địa 得đắc 果quả 又hựu 依y 佛Phật 法Pháp 莫mạc 過quá 修tu 。 斷đoạn 。 雜tạp 染nhiễm 者giả 斷đoạn 之chi 。 清thanh 淨tịnh 者giả 修tu 之chi 。 初sơ 斷đoạn 後hậu 得đắc 。 如như 文văn 可khả 知tri 。 凡phàm 。 聖thánh 之chi 中trung 皆giai 有hữu 修tu 。 斷đoạn 。 生sanh 正chánh 解giải 前tiền 。 是thị 凡phàm 夫phu 位vị 伏phục 斷đoạn 修tu 行hành 。 斷đoạn 重trọng 障chướng 下hạ 。 是thị 聖thánh 人nhân 真chân 斷đoạn 得đắc 。 真chân 斷đoạn 得đắc 中trung 分phần/phân 見kiến 。 修tu 別biệt 。 修tu 中trung 由do 我ngã 法pháp 執chấp 等đẳng 有hữu 三tam 難nạn/nan 生sanh 。 一nhất 難nạn/nan 。 安an 惠huệ 論luận 師sư 煩phiền 惱não 障chướng 中trung 有hữu 非phi 執chấp 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 斷đoạn 修tu 惑hoặc 九cửu 品phẩm 斷đoạn 前tiền 八bát 品phẩm 猶do 未vị 斷đoạn 我ngã 見kiến 。 云vân 何hà 已dĩ 斷đoạn 餘dư 障chướng 。 明minh 知tri 餘dư 障chướng 不bất 從tùng 我ngã 執chấp 等đẳng 生sanh 。 二nhị 難nạn/nan 。 安an 惠huệ 論luận 師sư 除trừ 第đệ 七thất 識thức 說thuyết 有hữu 二nhị 取thủ 皆giai 是thị 所sở 執chấp 。 證chứng 二nhị 空không 位vị 。 若nhược 由do 執chấp 滅diệt 障chướng 隨tùy 斷đoạn 者giả 。 一nhất 切thiết 皆giai 執chấp 。 五ngũ 地địa 云vân 何hà 方phương 除trừ 害hại 伴bạn 。 應ưng 輕khinh 執chấp 隨tùy 生sanh 我ngã 執chấp 四tứ 地địa 斷đoạn 故cố 。 三tam 若nhược 一nhất 切thiết 障chướng 皆giai 從tùng 執chấp 生sanh 。 何hà 故cố 六lục 。 七thất 地địa 等đẳng 所sở 斷đoạn 之chi 障chướng 。 不bất 名danh 害hại 伴bạn 名danh 羸luy 劣liệt 等đẳng 。 皆giai 是thị 執chấp 起khởi 故cố 。 答đáp 有hữu 三tam 解giải 。 一nhất 云vân 此thử 依y 究cứu 竟cánh 盡tận 處xứ 為vi 論luận 。 不bất 說thuyết 中trung 間gian 。 二nhị 云vân 但đãn 言ngôn 障chướng 由do 執chấp 生sanh 執chấp 斷đoạn 障chướng 滅diệt 。 不bất 言ngôn 末mạt 障chướng 滅diệt 皆giai 隨tùy 本bổn 執chấp 斷đoạn 。 二Nhị 乘Thừa 九cửu 品phẩm 其kỳ 義nghĩa 可khả 知tri 。 三tam 雖tuy 有hữu 漏lậu 心tâm 皆giai 有hữu 法pháp 執chấp 。 菩Bồ 薩Tát 執chấp 生sanh 有hữu 三tam 時thời 斷đoạn 。 未vị 執chấp 隨tùy 本bổn 。 第đệ 六lục 識thức 執chấp 有hữu 三tam 位vị 斷đoạn 。 一nhất 俱câu 時thời 。 二nhị 隣lân 近cận 引dẫn 生sanh 。 三tam 勢thế 力lực 疎sơ 遠viễn 。 俱câu 起khởi 者giả 四tứ 地địa 執chấp 俱câu 斷đoạn 。 隣lân 近cận 引dẫn 生sanh 者giả 名danh 害hại 伴bạn 。 疎sơ 遠viễn 勢thế 生sanh 者giả 名danh 羸luy 劣liệt 等đẳng 。 故cố 障chướng 與dữ 執chấp 斷đoạn 有hữu 前tiền 後hậu 。 果quả 斷đoạn 得đắc 中trung 。 斷đoạn 障chướng 為vi 得đắc 二nhị 勝thắng 果quả 者giả 。 顯hiển 因nhân 能năng 滿mãn 果quả 。 由do 斷đoạn 續tục 生sanh 下hạ 。 顯hiển 果quả 滿mãn 也dã 。 故cố 果quả 文văn 中trung 文văn 分phân 為vi 二nhị 。 今kim 總tổng 結kết 類loại 上thượng 解giải 文văn 者giả 。 二nhị 段đoạn 科khoa 有hữu 二nhị 。 一nhất 因nhân 果quả 三tam 轉chuyển 依y 。 二nhị 凡phàm 聖thánh 斷đoạn 得đắc 。 三tam 段đoạn 科khoa 有hữu 二nhị 。 一nhất 悟ngộ 斷đoạn 得đắc 。 二nhị 遣khiển 斷đoạn 證chứng 。 四tứ 段đoạn 科khoa 有hữu 二nhị 。 一nhất 勝thắng 解giải 行hành 等đẳng 四tứ 位vị 。 二nhị 六lục 轉chuyển 依y 中trung 但đãn 成thành 四tứ 位vị 。 四tứ 位vị 攝nhiếp 六lục 故cố 。 五ngũ 段đoạn 科khoa 亦diệc 二nhị 。 一nhất 五ngũ 忍nhẫn 。 二nhị 七thất 地địa 。 分phần/phân 五ngũ 故cố 。 如như 是thị 合hợp 成thành 八bát 義nghĩa 科khoa 段đoạn 。


又hựu 為vi 開khai 示thị 謬mậu 執chấp 我ngã 法pháp 等đẳng 中trung 。 為vi 外ngoại 道đạo 開khai 為vi 內nội 道đạo 示thị 。 為vi 小Tiểu 乘Thừa 開khai 為vi 大Đại 乘Thừa 示thị 。 為vi 邊biên 主chủ 開khai 為vi 中trung 主chủ 示thị 。 為vi 初sơ 根căn 開khai 為vi 熟thục 根căn 示thị 。 此thử 上thượng 依y 人nhân 。


又hựu 開khai 唯duy 識thức 示thị 我ngã 法pháp 。 此thử 上thượng 總tổng 解giải 開khai 示thị 二nhị 字tự 。 下hạ 有hữu 十thập 釋thích 。 一nhất 除trừ 邪tà 顯hiển 正chánh 。 外ngoại 道đạo 邪tà 謬mậu 執chấp 我ngã 法pháp 迷mê 正chánh 理lý 唯duy 識thức 。 令linh 達đạt 二nhị 空không 除trừ 邪tà 顯hiển 正chánh 。 二nhị 斷đoạn 謬mậu 明minh 真chân 。 小Tiểu 乘Thừa 謬mậu 執chấp 我ngã 法pháp 迷mê 於ư 真chân 唯duy 識thức 。 令linh 達đạt 二nhị 空không 斷đoạn 謬mậu 明minh 真chân 。 三tam 去khứ 虛hư 妄vọng 留lưu 真chân 實thật 。 謬mậu 執chấp 我ngã 法pháp 不bất 了liễu 虛hư 妄vọng 唯duy 識thức 。 迷mê 唯duy 識thức 者giả 不bất 了liễu 真chân 實thật 唯duy 識thức 。 令linh 達đạt 二nhị 空không 去khứ 妄vọng 留lưu 真chân 。 四tứ 識thức 世thế 俗tục 知tri 勝thắng 義nghĩa 。 謬mậu 執chấp 我ngã 法pháp 不bất 了liễu 世thế 俗tục 唯duy 識thức 。 依y 依y 他tha 起khởi 起khởi 二nhị 執chấp 故cố 。 迷mê 唯duy 識thức 者giả 不bất 了liễu 勝thắng 義nghĩa 唯duy 識thức 。 令linh 達đạt 二nhị 空không 識thức 俗tục 知tri 勝thắng 。 次thứ 上thượng 二nhị 解giải 第đệ 九cửu 卷quyển 說thuyết 二nhị 重trọng/trùng 唯duy 識thức 。 已dĩ 上thượng 四tứ 解giải 皆giai 取thủ 真Chân 如Như 。 在tại 大đại 牟Mâu 尼Ni 名danh 法Pháp 身thân 故cố 。 五ngũ 見kiến 境cảnh 觀quán 心tâm 。 謬mậu 執chấp 我ngã 法pháp 不bất 了liễu 境cảnh 唯duy 識thức 。 迷mê 唯duy 識thức 者giả 不bất 了liễu 心tâm 唯duy 識thức 。 令linh 達đạt 二nhị 空không 見kiến 境cảnh 觀quán 心tâm 。 六lục 除trừ 空không 說thuyết 有hữu 。 謬mậu 執chấp 我ngã 法pháp 增tăng 益ích 空không 法pháp 。 迷mê 唯duy 識thức 者giả 損tổn 減giảm 有hữu 法pháp 。 令linh 達đạt 二nhị 空không 除trừ 空không 說thuyết 有hữu 。 七thất 滅diệt 愚ngu 起khởi 智trí 。 謬mậu 執chấp 我ngã 法pháp 愚ngu 癡si 增tăng 。 迷mê 唯duy 識thức 者giả 少thiểu 正chánh 智trí 。 令linh 達đạt 二nhị 空không 滅diệt 愚ngu 起khởi 智trí 。 留lưu 惑hoặc 潤nhuận 生sanh 得đắc 種chủng 智trí 故cố 。 八bát 捨xả 劣liệt 得đắc 勝thắng 。 謬mậu 執chấp 我ngã 法pháp 生sanh 死tử 劣liệt 法pháp 起khởi 。 迷mê 唯duy 識thức 故cố 佛Phật 位vị 二nhị 果quả 無vô 。 令linh 達đạt 二nhị 空không 捨xả 生sanh 死tử 劣liệt 法pháp 得đắc 勝thắng 佛Phật 位vị 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 。 得đắc 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 。 證chứng 無vô 上thượng 覺giác 。 成thành 立lập 唯duy 識thức 意ý 為vi 如như 斯tư 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 。 九cửu 遣khiển 斷đoạn 證chứng 。 謬mậu 執chấp 我ngã 法pháp 有hữu 所sở 執chấp 轉chuyển 。 迷mê 唯duy 識thức 故cố 不bất 悟ngộ 依y 他tha 。 令linh 達đạt 二nhị 空không 證chứng 圓viên 成thành 實thật 。 十thập 麁thô 道Đạo 心tâm 。 謬mậu 執chấp 我ngã 法pháp 麁thô 重trọng 起khởi 。 迷mê 唯duy 識thức 故cố 聖thánh 道Đạo 無vô 。 令linh 達đạt 二nhị 空không 證chứng 真chân 心tâm 。 於ư 唯duy 識thức 理lý 。 如như 實thật 知tri 故cố 。 以dĩ 上thượng 諸chư 釋thích 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 如như 理lý 配phối 釋thích 。


第đệ 三tam 為vi 破phá 邪tà 執chấp 造tạo 論luận 之chi 中trung 。 又hựu 解giải 各các 有hữu 小Tiểu 乘Thừa 。 大Đại 乘Thừa 師sư 執chấp 。 第đệ 一nhất 清thanh 辨biện 。 依y 世thế 俗tục 諦đế 心tâm 外ngoại 有hữu 境cảnh 。 二nhị 俱câu 非phi 無vô 。 第đệ 二nhị 小Tiểu 乘Thừa 中trung 一nhất 說thuyết 部bộ 。 執chấp 一nhất 切thiết 法pháp 唯duy 有hữu 假giả 名danh 都đô 無vô 心tâm 境cảnh 。 外ngoại 道đạo 空không 見kiến 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 第đệ 三tam 小Tiểu 乘Thừa 。 執chấp 心tâm 。 意ý 。 識thức 義nghĩa 一nhất 文văn 異dị 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 說thuyết 心tâm 。 意ý 。 識thức 體thể 一nhất 者giả 是thị 。 第đệ 四tứ 上thượng 古cổ 大Đại 乘Thừa 。 亦diệc 有hữu 依y 莊trang 嚴nghiêm 論luận 執chấp 諸chư 心tâm 所sở 離ly 心tâm 無vô 體thể 。 如như 下hạ 心tâm 所sở 問vấn 答đáp 中trung 辨biện 。 故cố 四tứ 各các 通thông 大đại 。 小tiểu 二nhị 執chấp 。 由do 此thử 總tổng 應ưng 九cửu 句cú 分phân 別biệt 。 第đệ 一nhất 解giải 云vân 。 第đệ 一nhất 。 第đệ 二nhị 小Tiểu 乘Thừa 。 大Đại 乘Thừa 。 執chấp 境cảnh 執chấp 心tâm 。 非phi 空không 非phi 有hữu 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 大Đại 乘Thừa 。 小Tiểu 乘Thừa 。 執chấp 心tâm 執chấp 所sở 非phi 多đa 非phi 異dị 。 第đệ 二nhị 解giải 云vân 。 第đệ 一nhất 。 第đệ 二nhị 大Đại 乘Thừa 。 小Tiểu 乘Thừa 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 小Tiểu 乘Thừa 。 大Đại 乘Thừa 。 第đệ 三tam 解giải 云vân 。 第đệ 一nhất 。 第đệ 二nhị 大Đại 乘Thừa 。 小Tiểu 乘Thừa 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 大Đại 乘Thừa 。 小Tiểu 乘Thừa 。 第đệ 四tứ 解giải 云vân 。 第đệ 一nhất 。 第đệ 二nhị 小Tiểu 乘Thừa 。 大Đại 乘Thừa 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 小Tiểu 乘Thừa 。 大Đại 乘Thừa 。 第đệ 五ngũ 解giải 云vân 。 第đệ 一nhất 。 第đệ 二nhị 大Đại 乘Thừa 大Đại 乘Thừa 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 小Tiểu 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 。 第đệ 六lục 解giải 云vân 。 第đệ 一nhất 。 第đệ 二nhị 小Tiểu 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 大Đại 乘Thừa 大Đại 乘Thừa 。 第đệ 七thất 解giải 云vân 。 四tứ 俱câu 大Đại 乘Thừa 。 第đệ 八bát 解giải 云vân 。 四tứ 俱câu 小Tiểu 乘Thừa 。 第đệ 九cửu 解giải 云vân 。 四tứ 中trung 一nhất 一nhất 皆giai 有hữu 大Đại 乘Thừa 。 小Tiểu 乘Thừa 。 並tịnh 各các 如như 次thứ 。 應ưng 云vân 執chấp 境cảnh 執chấp 心tâm 。 非phi 空không 非phi 有hữu 。 執chấp 心tâm 執chấp 所sở 非phi 多đa 非phi 異dị 。


科khoa 成thành 唯duy 識thức 本bổn 頌tụng 文văn 者giả 。 依y 瑜du 伽già 論luận 第đệ 三tam 十thập 八bát 云vân 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 求cầu 正Chánh 法Pháp 時thời 當đương 於ư 何hà 求cầu 。 當đương 於ư 一nhất 切thiết 五ngũ 明minh 處xứ 求cầu 。 一nhất 內nội 明minh 處xứ 。 二nhị 因nhân 明minh 處xứ 。 三tam 聲thanh 明minh 處xứ 。 四tứ 醫y 方phương 明minh 處xứ 。 五ngũ 工công 業nghiệp 明minh 處xứ 。 諸chư 佛Phật 語ngữ 言ngôn 。 名danh 內nội 明minh 處xứ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 工công 巧xảo 業nghiệp 處xứ 。 名danh 工công 業nghiệp 明minh 處xứ 。 此thử 各các 幾kỷ 相tương/tướng 轉chuyển 。 謂vị 內nội 明minh 論luận 略lược 二nhị 相tương/tướng 轉chuyển 。 一nhất 者giả 顯hiển 示thị 正chánh 因nhân 果quả 相tương/tướng 。 二nhị 顯hiển 示thị 已dĩ 作tác 不bất 失thất 。 未vị 作tác 不bất 得đắc 相tương/tướng 。 因nhân 明minh 論luận 亦diệc 二nhị 相tương/tướng 。 一nhất 顯hiển 摧tồi 伏phục 他tha 論luận 勝thắng 利lợi 相tương/tướng 。 二nhị 顯hiển 免miễn 脫thoát 他tha 論luận 勝thắng 利lợi 相tương/tướng 。 聲thanh 明minh 論luận 亦diệc 二nhị 相tương/tướng 。 一nhất 顯hiển 安an 立lập 界giới 。 及cập 能năng 成thành 立lập 相tương/tướng 。 二nhị 顯hiển 語ngữ 工công 勝thắng 利lợi 相tương/tướng 。 醫y 方phương 明minh 論luận 有hữu 四tứ 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 顯hiển 病bệnh 體thể 。 二nhị 顯hiển 病bệnh 因nhân 。 三tam 顯hiển 斷đoạn 已dĩ 病bệnh 生sanh 。 四tứ 顯hiển 斷đoạn 已dĩ 不bất 生sanh 。 工công 業nghiệp 明minh 論luận 顯hiển 各các 別biệt 工công 巧xảo 業nghiệp 處xứ 。 所sở 作tác 成thành 辨biện 。 種chủng 種chủng 異dị 相tướng 。 菩Bồ 薩Tát 既ký 先tiên 學học 內nội 明minh 處xứ 。 內nội 明minh 處xứ 中trung 以dĩ 正chánh 因nhân 果quả 而nhi 為vi 其kỳ 相tương/tướng 。 故cố 應ưng 分phần/phân 二nhị 。 一nhất 未vị 發phát 趣thú 位vị 。 二nhị 已dĩ 發phát 趣thú 位vị 。 故cố 三tam 十thập 頌tụng 。 初sơ 二nhị 十thập 五ngũ 頌tụng 明minh 未vị 發phát 趣thú 位vị 正chánh 因nhân 果quả 相tương/tướng 。 後hậu 之chi 五ngũ 頌tụng 明minh 已dĩ 發phát 趣thú 位vị 正chánh 因nhân 果quả 相tương/tướng 。 前tiền 未vị 發phát 趣thú 正chánh 因nhân 果quả 相tương/tướng 中trung 。 復phục 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 十thập 七thất 頌tụng 明minh 正chánh 因nhân 相tương/tướng 。 由do 識thức 變biến 故cố 。 諸chư 法pháp 得đắc 生sanh 。 以dĩ 識thức 為vi 因nhân 。 次thứ 之chi 八bát 頌tụng 明minh 正chánh 果quả 相tương/tướng 。 由do 種chủng 識thức 故cố 生sanh 諸chư 分phân 別biệt 。 法pháp 體thể 之chi 果quả 。 及cập 異dị 熟thục 等đẳng 分phần/phân 位vị 之chi 果quả 。 其kỳ 明minh 三tam 性tánh 等đẳng 六lục 頌tụng 之chi 文văn 。 因nhân 釋thích 妨phương 難nạn/nan 。 屬thuộc 果quả 相tương/tướng 攝nhiếp 。 若nhược 諸chư 果quả 生sanh 唯duy 識thức 為vi 因nhân 。 唯duy 有hữu 識thức 者giả 。 何hà 故cố 世Thế 尊Tôn 。 說thuyết 三tam 性tánh 等đẳng 。 故cố 屬thuộc 於ư 果quả 。 後hậu 之chi 五ngũ 頌tụng 已dĩ 發phát 趣thú 位vị 正chánh 因nhân 果quả 中trung 。 文văn 復phục 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 之chi 四tứ 頌tụng 顯hiển 正chánh 因nhân 相tương/tướng 。 後hậu 之chi 一nhất 頌tụng 顯hiển 正chánh 果quả 相tương/tướng 。 此thử 二nhị 位vị 中trung 義nghĩa 兼kiêm 具cụ 明minh 已dĩ 作tác 不bất 失thất 相tương/tướng 。 未vị 作tác 不bất 得đắc 相tương/tướng 。 未vị 趣thú 。 已dĩ 趣thú 義nghĩa 皆giai 具cụ 故cố 。 理lý 准chuẩn 可khả 知tri 。 有hữu 諸chư 外ngoại 道đạo 。 多đa 計kế 為vi 常thường 。 故cố 明minh 因nhân 相tương 破phá 此thử 常thường 執chấp 。 有hữu 小Tiểu 乘Thừa 師sư 及cập 七thất 斷đoạn 論luận 等đẳng 。 多đa 計kế 為vi 斷đoạn 故cố 。 說thuyết 果quả 相tương 破phá 彼bỉ 斷đoạn 執chấp 。 今kim 為vi 破phá 此thử 明minh 非phi 斷đoạn 。 常thường 。 故cố 十thập 七thất 頌tụng 明minh 因nhân 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 標tiêu 識thức 變biến 境cảnh 無vô 實thật 我ngã 法pháp 。 十thập 四tứ 頌tụng 半bán 釋thích 能năng 變biến 。 所sở 變biến 體thể 非phi 為vi 我ngã 法pháp 。 一nhất 頌tụng 釋thích 變biến 義nghĩa 。 或hoặc 前tiền 二nhị 十thập 九cửu 頌tụng 宗tông 明minh 正chánh 因nhân 相tương/tướng 顯hiển 非phi 常thường 故cố 。 後hậu 之chi 一nhất 頌tụng 宗tông 明minh 正chánh 果quả 相tương/tướng 顯hiển 非phi 斷đoạn 故cố 。 以dĩ 佛Phật 正Chánh 法Pháp 因nhân 果quả 為vi 宗tông 破phá 彼bỉ 常thường 斷đoạn 故cố 。 今kim 應ưng 說thuyết 總tổng 為vi 二nhị 段đoạn 。 因nhân 相tương/tướng 有hữu 二nhị 。 初sơ 二nhị 十thập 五ngũ 頌tụng 宗tông 明minh 因nhân 體thể 。 未vị 趣thú 入nhập 故cố 。 次thứ 之chi 四tứ 頌tụng 宗tông 明minh 因nhân 位vị 。 已dĩ 發phát 趣thú 故cố 。 因nhân 體thể 之chi 中trung 。 前tiền 二nhị 十thập 四tứ 頌tụng 明minh 世thế 俗tục 因nhân 。 次thứ 有hữu 一nhất 頌tụng 明minh 勝thắng 義nghĩa 因nhân 。 性tánh 。 相tương/tướng 亦diệc 爾nhĩ 。 或hoặc 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 略lược 明minh 因nhân 。 後hậu 二nhị 十thập 三tam 頌tụng 半bán 廣quảng 明minh 因nhân 。 標tiêu 釋thích 亦diệc 爾nhĩ 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 謂vị 相tương/tướng 。 性tánh 。 位vị 。 前tiền 二nhị 十thập 四tứ 頌tụng 明minh 唯duy 識thức 相tương/tướng 。 次thứ 之chi 一nhất 頌tụng 明minh 唯duy 識thức 性tánh 。 後hậu 之chi 五ngũ 頌tụng 明minh 唯duy 識thức 位vị 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。 謂vị 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 略lược 釋thích 難nan 以dĩ 標tiêu 宗tông 。 後hậu 二nhị 十thập 二nhị 頌tụng 半bán 隨tùy 所sở 標tiêu 而nhi 廣quảng 釋thích 。 廣quảng 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 廣quảng 三tam 能năng 變biến 體thể 。 二nhị 廣quảng 依y 識thức 所sở 變biến 。 三tam 廣quảng 由do 假giả 說thuyết 言ngôn 。 或hoặc 總tổng 為vi 三tam 。 謂vị 初sơ 。 中trung 。 後hậu 。 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 名danh 初sơ 。 次thứ 二nhị 十thập 三tam 頌tụng 半bán 名danh 中trung 。 後hậu 五ngũ 頌tụng 名danh 後hậu 。 初sơ 。 中trung 。 及cập 後hậu 一nhất 切thiết 善thiện 故cố 。 廣quảng 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 十thập 四tứ 頌tụng 半bán 廣quảng 三tam 能năng 變biến 體thể 。 次thứ 一nhất 頌tụng 廣quảng 依y 識thức 變biến 。 後hậu 八bát 頌tụng 廣quảng 假giả 說thuyết 等đẳng 言ngôn 。 又hựu 總tổng 分phần/phân 三tam 。 謂vị 境cảnh 。 行hành 。 果quả 。 初sơ 二nhị 十thập 五ngũ 頌tụng 明minh 唯duy 識thức 境cảnh 。 次thứ 有hữu 四tứ 頌tụng 明minh 依y 境cảnh 起khởi 唯duy 識thức 行hành 。 後hậu 一nhất 頌tụng 依y 行hành 得đắc 唯duy 識thức 果quả 。 辨biện 境cảnh 之chi 中trung 明minh 真chân 俗tục 諦đế 。 二nhị 十thập 四tứ 頌tụng 明minh 俗tục 諦đế 。 次thứ 之chi 一nhất 頌tụng 明minh 真Chân 諦Đế 。 明minh 俗tục 諦đế 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 後hậu 釋thích 。 如như 相tương/tướng 。 性tánh 。 位vị 三tam 科khoa 中trung 解giải 。 次thứ 上thượng 三tam 科khoa 如như 疏sớ/sơ 中trung 解giải 。 又hựu 總tổng 分phần/phân 三tam 。 謂vị 略lược 。 廣quảng 。 中trung 。 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 名danh 略lược 。 次thứ 二nhị 十thập 三tam 頌tụng 半bán 名danh 廣quảng 。 後hậu 五ngũ 頌tụng 名danh 中trung 。 為vi 利lợi 迷mê 我ngã 法pháp 。 利lợi 迷mê 於ư 識thức 。 利lợi 迷mê 行hành 位vị 利lợi 此thử 三tam 根căn 。 或hoặc 迷mê 所sở 執chấp 。 依y 他tha 。 圓viên 成thành 如như 次thứ 配phối 之chi 。 或hoặc 初sơ 破phá 有hữu 執chấp 。 後hậu 二nhị 破phá 空không 執chấp 。 故cố 分phân 為vi 三tam 不bất 可khả 增tăng 減giảm 。 或hoặc 總tổng 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 總tổng 標tiêu 綱cương 要yếu 分phần/phân 。 第đệ 二nhị 十thập 四tứ 。 頌tụng 半bán 廣quảng 陳trần 能năng 變biến 分phần/phân 。 第đệ 三tam 有hữu 九cửu 頌tụng 結kết 釋thích 外ngoại 難nạn/nan 分phần/phân 。 後hậu 之chi 五ngũ 頌tụng 依y 修tu 獲hoạch 益ích 分phần/phân 。 先tiên 未vị 有hữu 說thuyết 故cố 總tổng 標tiêu 宗tông 。 不bất 知tri 識thức 性tánh 如như 何hà 故cố 次thứ 陳trần 能năng 變biến 。 雖tuy 成thành 所sở 立lập 外ngoại 問vấn 須tu 除trừ 故cố 結kết 釋thích 難nạn/nan 。 既ký 如như 是thị 已dĩ 聞văn 思tư 何hà 利lợi 。 故cố 次thứ 明minh 修tu 獲hoạch 益ích 。 由do 此thử 成thành 四tứ 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 或hoặc 總tổng 分phần/phân 五ngũ 。 一nhất 略lược 標tiêu 宗tông 。 二nhị 陳trần 識thức 性tánh 。 三tam 彰chương 變biến 義nghĩa 。 四tứ 釋thích 外ngoại 徵trưng 。 五ngũ 修tu 成thành 果quả 。 宗tông 義nghĩa 為vi 主chủ 故cố 最tối 初sơ 陳trần 。 雖tuy 有hữu 識thức 言ngôn 未vị 知tri 識thức 性tánh 。 故cố 次thứ 於ư 前tiền 隨tùy 宗tông 陳trần 辨biện 。 雖tuy 知tri 其kỳ 體thể 未vị 明minh 變biến 義nghĩa 。 故cố 次thứ 識thức 體thể 而nhi 說thuyết 變biến 義nghĩa 。 雖tuy 說thuyết 義nghĩa 門môn 妨phương 難nạn/nan 未vị 遣khiển 。 故cố 隨tùy 變biến 義nghĩa 次thứ 釋thích 外ngoại 徵trưng 。 達đạt 義nghĩa 周chu 圓viên 隨tùy 釋thích 難nạn/nan 已dĩ 故cố 須tu 入nhập 位vị 。 故cố 分phần/phân 成thành 五ngũ 。 其kỳ 第đệ 三tam 彰chương 變biến 義nghĩa 。 於ư 前tiền 分phân 為vi 四tứ 科khoa 中trung 。 第đệ 三tam 結kết 釋thích 外ngoại 難nạn/nan 中trung 離ly 出xuất 。 義nghĩa 意ý 可khả 知tri 也dã 。


論luận 。 若nhược 唯duy 有hữu 識thức 云vân 何hà 世thế 間gian 。 及cập 諸chư 聖thánh 教giáo 說thuyết 有hữu 我ngã 法pháp 。 准chuẩn 瑜du 伽già 釋thích 言ngôn 。 總tổng 問vấn 此thử 論luận 所sở 明minh 宗tông 要yếu 。 問vấn 者giả 先tiên 聞văn 諸chư 經kinh 所sở 說thuyết 一nhất 切thiết 唯duy 心tâm 。 其kỳ 義nghĩa 未vị 了liễu 故cố 為vi 此thử 問vấn 。 或hoặc 作tác 論luận 者giả 先tiên 總tổng 受thọ 請thỉnh 。 論luận 之chi 宗tông 要yếu 盡tận 在tại 心tâm 中trung 。 欲dục 為vi 學học 徒đồ 。 分phân 別biệt 解giải 說thuyết 。 自tự 假giả 興hưng 問vấn 為vi 起khởi 說thuyết 因nhân 故cố 為vi 此thử 問vấn 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 先tiên 無vô 略lược 說thuyết 無vô 容dung 欻hốt 問vấn 。 又hựu 發phát 問vấn 者giả 。 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 不bất 解giải 故cố 問vấn 。 二nhị 疑nghi 惑hoặc 故cố 問vấn 。 三tam 試thí 驗nghiệm 故cố 問vấn 。 四tứ 輕khinh 觸xúc 故cố 問vấn 。 五ngũ 為vì 欲dục 利lợi 樂lạc 。 有hữu 情tình 故cố 問vấn 。 今kim 為vi 第đệ 五ngũ 。 專chuyên 為vi 利lợi 樂lạc 。 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 作tác 此thử 論luận 也dã 。 已dĩ 達đạt 故cố 非phi 初sơ 二nhị 。 自tự 問vấn 故cố 非phi 次thứ 二nhị 。 故cố 依y 第đệ 五ngũ 以dĩ 發phát 問vấn 端đoan 。


由do 假giả 說thuyết 我ngã 法pháp 有hữu 種chủng 種chủng 相tương/tướng 轉chuyển 。 安an 惠huệ 解giải 云vân 。 佛Phật 身thân 諸chư 法pháp 不bất 可khả 說thuyết 為vi 若nhược 我ngã 。 若nhược 法pháp 。 證chứng 不bất 可khả 言ngôn 故cố 。 執chấp 。 習tập 俱câu 盡tận 故cố 。 施thí 說thuyết 我ngã 法pháp 唯duy 在tại 於ư 餘dư 。 除trừ 佛Phật 已dĩ 外ngoại 諸chư 異dị 生sanh 等đẳng 。 於ư 計kế 所sở 執chấp 總tổng 無vô 之chi 上thượng 別biệt 執chấp 為vi 我ngã 法pháp 。 世Thế 尊Tôn 為vi 除trừ 此thử 妄vọng 實thật 執chấp 。 於ư 總tổng 無vô 上thượng 義nghĩa 施thi 設thiết 。 為vi 聖thánh 教giáo 我ngã 法pháp 。 如như 論luận 所sở 引dẫn 厚hậu 嚴nghiêm 二nhị 頌tụng 。 護hộ 法Pháp 云vân 。 世thế 間gian 依y 情tình 起khởi 妄vọng 執chấp 無vô 。 聖thánh 教giáo 依y 因nhân 緣duyên 道Đạo 理lý 假giả 施thi 設thiết 為vi 我ngã 法pháp 。 難Nan 陀Đà 師sư 云vân 。 依y 相tương/tướng 分phần/phân 上thượng 起khởi 所sở 執chấp 我ngã 法pháp 。 隨tùy 計kế 妄vọng 情tình 說thuyết 為vi 世thế 間gian 我ngã 法pháp 。 即tức 依y 所sở 變biến 依y 他tha 上thượng 施thi 設thiết 為vi 聖thánh 教giáo 我ngã 法pháp 。 何hà 故cố 本bổn 頌tụng 最tối 初sơ 答đáp 難nạn/nan 即tức 標tiêu 論luận 宗tông 。 般Bát 若Nhã 燈đăng 論luận 初sơ 釋thích 八bát 不phủ 。 清thanh 辨biện 二nhị 釋thích 順thuận 世thế 俗tục 解giải 。 今kim 以dĩ 此thử 頌tụng 攝nhiếp 一nhất 部bộ 中trung 所sở 有hữu 義nghĩa 盡tận 。 由do 是thị 答đáp 標tiêu 。 下hạ 十thập 四tứ 頌tụng 半bán 廣quảng 此thử 所sở 標tiêu 三tam 種chủng 能năng 變biến 下hạ 三tam 句cú 頌tụng 。 次thứ 是thị 諸chư 識thức 轉chuyển 變biến 等đẳng 一nhất 頌tụng 。 廣quảng 此thử 第đệ 五ngũ 句cú 頌tụng 彼bỉ 依y 識thức 所sở 變biến 。 後hậu 有hữu 八bát 頌tụng 廣quảng 此thử 頌tụng 上thượng 二nhị 句cú 由do 假giả 說thuyết 我ngã 法pháp 等đẳng 。 彼bỉ 初sơ 二nhị 頌tụng 答đáp 文văn 外ngoại 違vi 理lý 難nạn/nan 。 後hậu 六lục 頌tụng 答đáp 違vi 經kinh 難nạn/nan 。 言ngôn 雖tuy 似tự 別biệt 。 意ý 皆giai 依y 心tâm 所sở 變biến 現hiện 而nhi 說thuyết 。 後hậu 之chi 五ngũ 頌tụng 總tổng 廣quảng 修tu 此thử 一nhất 頌tụng 半bán 所sở 經kinh 行hành 位vị 。 故cố 先tiên 答đáp 難nạn/nan 即tức 標tiêu 論luận 宗tông 。 總tổng 攝nhiếp 一nhất 部bộ 之chi 大đại 意ý 也dã 。 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 分phân 之chi 為vi 三tam 。 初sơ 二nhị 句cú 隨tùy 先tiên 問vấn 答đáp 。 次thứ 一nhất 句cú 隨tùy 別biệt 徵trưng 釋thích 。 後hậu 三tam 句cú 隨tùy 陳trần 自tự 列liệt 。 此thử 以dĩ 義nghĩa 科khoa 。 非phi 依y 釋thích 段đoạn 。


我ngã 謂vị 主chủ 宰tể 法pháp 謂vị 軌quỹ 持trì 。 主chủ 是thị 俱câu 生sanh 我ngã 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 宰tể 是thị 分phân 別biệt 我ngã 。 有hữu 割cát 斷đoạn 故cố 。 主chủ 是thị 第đệ 七thất 我ngã 。 宰tể 是thị 第đệ 六lục 我ngã 。 主chủ 是thị 世thế 間gian 我ngã 。 能năng 作tác 。 受thọ 故cố 。 宰tể 是thị 聖thánh 教giáo 我ngã 。 依y 用dụng 辨biện 故cố 。 並tịnh 疏sớ/sơ 為vi 五ngũ 解giải 。 聖thánh 教giáo 法pháp 名danh 軌quỹ 。 依y 用dụng 辨biện 故cố 。 世thế 間gian 法pháp 名danh 持trì 。 執chấp 實thật 自tự 體thể 能năng 自tự 持trì 故cố 。 並tịnh 疏sớ/sơ 為vi 五ngũ 。 此thử 中trung 皆giai 依y 增tăng 上thượng 義nghĩa 說thuyết 。 四tứ 解giải 通thông 依y 世thế 間gian 。 聖thánh 教giáo 。 第đệ 五ngũ 別biệt 配phối 。


有hữu 情tình 命mạng 者giả 等đẳng 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 說thuyết 四tứ 。 雖tuy 諸chư 本bổn 名danh 別biệt 。 今kim 菩Bồ 提Đề 流lưu 支chi 所sở 翻phiên 云vân 。 我ngã 。 眾chúng 生sanh 。 命mạng 者giả 。 壽thọ 者giả 。 天thiên 親thân 論luận 釋thích 。 見kiến 五ngũ 蘊uẩn 差sai 別biệt 一nhất 一nhất 陰ấm 是thị 我ngã 。 如như 是thị 妄vọng 取thủ 是thị 名danh 我ngã 相tương/tướng 。 此thử 意ý 總tổng 計kế 三tam 世thế 五ngũ 蘊uẩn 差sai 別biệt 為vi 我ngã 。 見kiến 身thân 相tướng 續tục 不bất 斷đoạn 。 是thị 名danh 眾chúng 生sanh 。 此thử 計kế 五ngũ 蘊uẩn 從tùng 前tiền 際tế 來lai 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 故cố 名danh 眾chúng 生sanh 。 一nhất 報báo 命mạng 根căn 不bất 斷đoạn 住trụ 故cố 是thị 名danh 命mạng 者giả 。 此thử 計kế 現hiện 在tại 現hiện 有hữu 命mạng 故cố 。 命mạng 根căn 斷đoạn 已dĩ 後hậu 生sanh 六lục 道đạo 是thị 名danh 壽thọ 者giả 。 此thử 見kiến 未vị 來lai 生sanh 壽thọ 更cánh 起khởi 故cố 。 理lý 准chuẩn 此thử 名danh 是thị 養dưỡng 育dục 者giả 。 養dưỡng 未vị 來lai 故cố 。 翻phiên 家gia 錯thác 失thất 名danh 為vi 壽thọ 者giả 。 不bất 爾nhĩ 生sanh 者giả 命mạng 者giả 。 諸chư 教giáo 之chi 中trung 應ưng 別biệt 說thuyết 有hữu 壽thọ 者giả 。 由do 此thử 彼bỉ 經kinh 但đãn 說thuyết 四tứ 種chủng 。 以dĩ 緣duyên 三tam 世thế 總tổng 別biệt 計kế 故cố 。 瑜du 伽già 八bát 十thập 三tam 但đãn 解giải 八bát 名danh 。 一nhất 我ngã 。 我ngã 我ngã 所sở 見kiến 。 現hiện 前tiền 行hành 故cố 。 舉cử 有hữu 能năng 緣duyên 以dĩ 顯hiển 所sở 緣duyên 我ngã 體thể 是thị 有hữu 。 二nhị 有hữu 情tình 。 謂vị 諸chư 賢hiền 聖thánh 如như 實thật 了liễu 知tri 。 唯duy 有hữu 此thử 性tánh 。 更cánh 無vô 餘dư 法Pháp 。 又hựu 復phục 於ư 彼bỉ 。 有hữu 愛ái 著trước 故cố 。 情tình 者giả 性tánh 也dã 。 初sơ 總tổng 談đàm 彼bỉ 有hữu 情tình 之chi 義nghĩa 無vô 體thể 可khả 顯hiển 。 即tức 五ngũ 根căn 等đẳng 皆giai 名danh 有hữu 情tình 。 此thử 即tức 是thị 我ngã 。 唯duy 有hữu 此thử 性tánh 無vô 餘dư 法pháp 故cố 。 後hậu 解giải 以dĩ 愛ái 為vi 情tình 。 能năng 生sanh 我ngã 愛ái 說thuyết 名danh 有hữu 情tình 。 於ư 彼bỉ 法pháp 性tánh 生sanh 愛ái 著trước 故cố 。 若nhược 無vô 有hữu 情tình 誰thùy 情tình 所sở 愛ái 。 三tam 意ý 生sanh 是thị 意ý 種chủng 類loại 。 有hữu 能năng 思tư 量lượng 勝thắng 作tác 用dụng 故cố 。 顯hiển 是thị 意ý 類loại 故cố 名danh 意ý 生sanh 。 四tứ 摩ma 納nạp 縛phược 迦ca 。 依y 止chỉ 於ư 意ý 而nhi 高cao 下hạ 故cố 。 若nhược 總tổng 釋thích 義nghĩa 。 此thử 名danh 儒nho 童đồng 。 儒nho 美mỹ 好hảo/hiếu 義nghĩa 。 童đồng 少thiếu 年niên 義nghĩa 。 美mỹ 好hảo/hiếu 少thiếu 年niên 名danh 曰viết 儒Nho 童Đồng 。 論luận 依y 別biệt 釋thích 。 摩ma 納nạp 是thị 高cao 義nghĩa 。 高cao 慢mạn 他tha 故cố 。 縛phược 迦ca 是thị 下hạ 義nghĩa 。 卑ty 下hạ 他tha 故cố 。 以dĩ 依y 止chỉ 意ý 。 或hoặc 陵lăng 慢mạn 他tha 。 或hoặc 卑ty 下hạ 他tha 。 名danh 摩ma 納nạp 縛phược 迦ca 。 五ngũ 養dưỡng 育dục 者giả 。 增tăng 後hậu 有hữu 業nghiệp 。 作tác 士sĩ 夫phu 用dụng 故cố 。 初sơ 養dưỡng 未vị 來lai 。 後hậu 長trưởng 養dưỡng 現hiện 在tại 。 六lục 補bổ 特đặc 迦ca 羅la 。 以dĩ 能năng 數sổ 數số 取thủ 諸chư 趣thú 故cố 。 諸chư 賢hiền 聖thánh 等đẳng 。 亦diệc 名danh 此thử 者giả 。 從tùng 未vị 得đắc 道Đạo 舊cựu 身thân 說thuyết 故cố 。 七thất 命mạng 者giả 者giả 。 與dữ 壽thọ 命mạng 和hòa 合hợp 現hiện 存tồn 故cố 名danh 命mạng 者giả 。 壽thọ 命mạng 是thị 別biệt 者giả 。 是thị 總tổng 也dã 。 總tổng 者giả 與dữ 別biệt 命mạng 和hòa 合hợp 現hiện 存tồn 故cố 名danh 命mạng 者giả 。 八bát 生sanh 者giả 者giả 。 謂vị 具cụ 出xuất 現hiện 等đẳng 故cố 。 瑜du 伽già 第đệ 十thập 云vân 。 生sanh 云vân 何hà 。 謂vị 胎thai 。 卵noãn 二nhị 生sanh 初sơ 託thác 生sanh 時thời 。 等đẳng 生sanh 云vân 何hà 。 謂vị 即tức 於ư 彼bỉ 。 身thân 分phần 圓viên 滿mãn 。 仍nhưng 未vị 出xuất 時thời 。 趣thú 云vân 何hà 謂vị 從tùng 彼bỉ 出xuất 生sanh 。 起khởi 云vân 何hà 。 謂vị 出xuất 已dĩ 增tăng 長trưởng 。 出xuất 現hiện 云vân 何hà 。 謂vị 濕thấp 。 化hóa 二nhị 生sanh 身thân 分phần/phân 頓đốn 起khởi 。 蘊uẩn 得đắc 云vân 何hà 。 謂vị 諸chư 生sanh 位vị 。 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 轉chuyển 。 界giới 得đắc 云vân 何hà 。 謂vị 諸chư 蘊uẩn 因nhân 緣duyên 所sở 攝nhiếp 性tánh 。 處xử 得đắc 云vân 何hà 。 謂vị 即tức 諸chư 蘊uẩn 餘dư 緣duyên 所sở 攝nhiếp 性tánh 。 諸chư 蘊uẩn 生sanh 起khởi 云vân 何hà 。 謂vị 即tức 諸chư 蘊uẩn 日nhật 日nhật 飲ẩm 食thực 。 之chi 所sở 資tư 長trường/trưởng 。 命mạng 根căn 出xuất 現hiện 云vân 何hà 。 即tức 諸chư 蘊uẩn 餘dư 壽thọ 力lực 故cố 得đắc 相tương 續tục 住trụ 。 此thử 中trung 略lược 義nghĩa 。 謂vị 生sanh 自tự 性tánh 。 若nhược 生sanh 處xứ 位vị 。 若nhược 所sở 生sanh 。 若nhược 因nhân 緣duyên 所sở 攝nhiếp 。 若nhược 住trụ 持trì 所sở 引dẫn 。 若nhược 俱câu 生sanh 依y 持trì 。 前tiền 十thập 中trung 第đệ 一nhất 生sanh 。 及cập 第đệ 五ngũ 出xuất 現hiện 。 是thị 生sanh 自tự 性tánh 。 第đệ 二nhị 。 三tam 。 四tứ 是thị 生sanh 處xứ 位vị 。 第đệ 六lục 蘊uẩn 得đắc 是thị 所sở 生sanh 。 第đệ 七thất 界giới 得đắc 。 第đệ 八bát 處xứ 得đắc 。 是thị 生sanh 因nhân 緣duyên 所sở 攝nhiếp 。 第đệ 九cửu 諸chư 蘊uẩn 生sanh 起khởi 。 是thị 任nhậm 持trì 所sở 引dẫn 。 第đệ 十thập 命mạng 根căn 出xuất 現hiện 。 是thị 俱câu 生sanh 依y 持trì 。 謂vị 生sanh 者giả 具cụ 有hữu 此thử 十thập 義nghĩa 。 以dĩ 總tổng 作tác 用dụng 故cố 但đãn 說thuyết 八bát 。 合hợp 士sĩ 夫phu 用dụng 入nhập 養dưỡng 育dục 者giả 多đa 分phần 計kế 故cố 。 若nhược 開khai 為vi 二nhị 增tăng 後hậu 有hữu 業nghiệp 名danh 養dưỡng 育dục 者giả 。 育dục 現hiện 在tại 身thân 作tác 。 士sĩ 夫phu 用dụng 名danh 為vi 士sĩ 夫phu 約ước 世thế 開khai 之chi 。 能năng 斷đoạn 金kim 剛cang 。 般Bát 若Nhã 經kinh 依y 杜đỗ 行hành 顗# 梵Phạm 本bổn 。 貞trinh 觀quán 二nhị 十thập 三tam 年niên 於ư 玉ngọc 華hoa 宮cung 夜dạ 翻phiên 朝triêu 進tiến 。 本bổn 既ký 別biệt 矣hĩ 。 列liệt 名danh 亦diệc 殊thù 。 初sơ 八bát 後hậu 九cửu 。 依y 大đại 般Bát 若Nhã 等đẳng 諸chư 本bổn 。 及cập 大đại 師sư 自tự 本bổn 中trung 能năng 斷đoạn 金kim 剛cang 。 分phần/phân 梵Phạm 本bổn 亦diệc 四tứ 。 所sở 以dĩ 天thiên 親thân 等đẳng 釋thích 唯duy 四tứ 非phi 多đa 。 其kỳ 能năng 斷đoạn 初sơ 八bát 云vân 。 有hữu 情tình 。 命mạng 者giả 。 士sĩ 夫phu 。 數số 取thủ 趣thú 。 意ý 生sanh 。 摩ma 納nạp 婆bà 。 作tác 者giả 。 受thọ 者giả 。 後hậu 文văn 說thuyết 九cửu 。 此thử 八bát 加gia 我ngã 。 初sơ 文văn 因nhân 說thuyết 度độ 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 有hữu 情tình 為vi 首thủ 略lược 無vô 其kỳ 我ngã 。 此thử 中trung 士sĩ 夫phu 即tức 育dục 養dưỡng 者giả 。 於ư 現hiện 在tại 身thân 。 作tác 士sĩ 夫phu 用dụng 故cố 。 瑜du 伽già 生sanh 者giả 即tức 作tác 者giả 。 攝nhiếp 此thử 八bát 之chi 中trung 。 前tiền 六lục 別biệt 行hành 相tương/tướng 。 後hậu 二nhị 通thông 行hành 相tương/tướng 。 故cố 前tiền 說thuyết 八bát 。 後hậu 兼kiêm 說thuyết 我ngã 。 六lục 別biệt 行hành 相tương/tướng 。 二nhị 通thông 行hành 相tương/tướng 所sở 以dĩ 有hữu 九cửu 。 大đại 般Bát 若Nhã 一nhất 處xứ 說thuyết 十thập 三tam 。 瑜du 伽già 八bát 中trung 加gia 士sĩ 夫phu 。 作tác 者giả 。 受thọ 者giả 。 知tri 者giả 。 見kiến 者giả 。 開khai 瑜du 伽già 八bát 中trung 養dưỡng 育dục 者giả 分phân 為vi 二nhị 世thế 。 故cố 說thuyết 士sĩ 夫phu 。 依y 此thử 初sơ 九cửu 是thị 別biệt 作tác 用dụng 。 後hậu 四tứ 通thông 作tác 用dụng 。 依y 別biệt 作tác 用dụng 。 單đơn 行hành 相tương/tướng 說thuyết 故cố 。 或hoặc 說thuyết 十thập 五ngũ 。 加gia 使sử 作tác 者giả 。 及cập 使sử 受thọ 者giả 。 依y 單đơn 。 重trọng/trùng 。 通thông 。 別biệt 行hành 相tương/tướng 具cụ 說thuyết 故cố 。 初sơ 十thập 三tam 單đơn 說thuyết 。 後hậu 二nhị 重trọng/trùng 。 初sơ 九cửu 別biệt 。 後hậu 六Lục 通Thông 行hành 相tương/tướng 故cố 。 大đại 般Bát 若Nhã 第đệ 七thất 說thuyết 有hữu 十thập 七thất 。 前tiền 十thập 五ngũ 中trung 加gia 起khởi 者giả 。 使sứ 者giả 或hoặc 說thuyết 十thập 九cửu 。 前tiền 十thập 七thất 中trung 加gia 使sử 知tri 者giả 。 使sử 見kiến 者giả 。 後hậu 二nhị 文văn 亦diệc 依y 單đơn 。 重trọng/trùng 。 別biệt 。 通thông 行hành 相tương/tướng 一nhất 切thiết 具cụ 說thuyết 。 由do 此thử 諸chư 教giáo 說thuyết 數số 不bất 同đồng 。


預dự 流lưu 等đẳng 者giả 。 等đẳng 二nhị 十thập 七thất 賢hiền 聖thánh 。 十thập 三tam 住trụ 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 。


二nhị 十thập 七thất 賢hiền 聖thánh 者giả 。 一nhất 信tín 解giải 。 二nhị 見kiến 至chí 。 三Tam 身Thân 證chứng 。 四tứ 惠huệ 解giải 脫thoát 。 五ngũ 俱câu 解giải 脫thoát 。 六lục 預dự 流lưu 向hướng 。 七thất 預dự 流lưu 果quả 。 八bát 一nhất 來lai 向hướng 。 九cửu 一nhất 來lai 果quả 。 十thập 不bất 還hoàn 向hướng 。 十thập 一nhất 不bất 還hoàn 果quả 。 十thập 二nhị 阿A 羅La 漢Hán 向hướng 。 十thập 三tam 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 十thập 四tứ 極cực 七thất 返phản 有hữu 。 十thập 五ngũ 家gia 家gia 。 十thập 六lục 一nhất 間gian 。 十thập 七thất 中trung 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 十thập 八bát 生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 十thập 九cửu 無vô 行hành 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 十thập 有hữu 行hành 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 十thập 一nhất 上thượng 流lưu 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 十thập 二nhị 退thoái 法pháp 阿A 羅La 漢Hán 。 二nhị 十thập 三tam 思tư 法pháp 阿A 羅La 漢Hán 。 二nhị 十thập 四tứ 護hộ 法Pháp 阿A 羅La 漢Hán 。 二nhị 十thập 五ngũ 住trụ 法pháp 阿A 羅La 漢Hán 。 二nhị 十thập 六lục 堪kham 達đạt 法pháp 阿A 羅La 漢Hán 。 二nhị 十thập 七thất 住trụ 不bất 動động 法pháp 阿A 羅La 漢Hán 。 十thập 三tam 住trụ 聖thánh 如như 疏sớ/sơ 第đệ 九cửu 卷quyển 。


成thành 唯duy 識thức 論luận 掌chưởng 中trung 樞xu 要yếu 上thượng (# 本bổn 終chung )#


成Thành 唯Duy 識Thức 論Luận 掌Chưởng 中Trung 樞Xu 要Yếu 卷quyển 上thượng (# 末mạt )#
Thành Duy Thức Luận Chưởng Trung Xu Yếu ♦ Hết quyển thượng

蘊uẩn 處xứ 界giới 三tam 廢phế 立lập 離ly 合hợp 。 頌tụng 曰viết 。


隨tùy 增tăng 說thuyết 我ngã 事sự 。 為vi 依y 此thử 所sở 行hành 。


生sanh 。 持trì 分phần/phân 略lược 。 廣quảng 。 無vô 別biệt 根căn 。 所sở 緣duyên 。


隨tùy 增tăng 說thuyết 我ngã 事sự 者giả 。 謂vị 立lập 五ngũ 蘊uẩn 廢phế 立lập 離ly 合hợp 。 對đối 法pháp 論luận 說thuyết 。 何hà 因nhân 蘊uẩn 唯duy 有hữu 五ngũ 。 為vi 顯hiển 五ngũ 種chủng 我ngã 事sự 故cố 。 謂vị 身thân 具cụ 我ngã 事sự 。 受thọ 用dụng 我ngã 事sự 。 言ngôn 說thuyết 我ngã 事sự 。 造tạo 作tác 一nhất 切thiết 。 法pháp 非phi 法pháp 我ngã 事sự 。 彼bỉ 所sở 依y 止chỉ 我ngã 自tự 體thể 事sự 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 配phối 釋thích 五ngũ 蘊uẩn 。 故cố 不bất 減giảm 增tăng 有hữu 離ly 有hữu 合hợp 。 為vi 依y 此thử 所sở 行hành 生sanh 持trì 分phần/phân 略lược 廣quảng 者giả 。 謂vị 立lập 處xứ 。 界giới 離ly 合hợp 廢phế 立lập 。 出xuất 生sanh 義nghĩa 是thị 處xứ 義nghĩa 故cố 略lược 識thức 。 依y 及cập 此thử 所sở 行hành 為vi 十thập 二nhị 處xứ 。 其kỳ 六lục 識thức 體thể 所sở 出xuất 生sanh 故cố 。 不bất 離ly 為vi 處xứ 。 持trì 自tự 性tánh 義nghĩa 。 能năng 任nhậm 持trì 義nghĩa 是thị 界giới 義nghĩa 故cố 廣quảng 識thức 依y 及cập 廣quảng 此thử 識thức 。 並tịnh 廣quảng 此thử 所sở 行hành 。 成thành 十thập 八bát 界giới 。 六lục 根căn 。 六lục 境cảnh 能năng 持trì 六lục 識thức 。 六lục 識thức 自tự 體thể 能năng 持trì 識thức 用dụng 。 體thể 能năng 自tự 持trì 離ly 識thức 立lập 界giới 。 體thể 不bất 自tự 生sanh 。 不bất 離ly 六lục 識thức 以dĩ 立lập 為vi 處xứ 。 故cố 蘊uẩn 。 界giới 。 處xử 不bất 減giảm 不bất 增tăng 。 有hữu 離ly 有hữu 合hợp 。 無vô 別biệt 根căn 所sở 緣duyên 者giả 。 釋thích 七thất 。 八bát 識thức 不bất 別biệt 說thuyết 為vi 處xứ 。 界giới 所sở 以dĩ 。 由do 離ly 六lục 識thức 根căn 。 境cảnh 之chi 外ngoại 。 更cánh 無vô 別biệt 根căn 。 境cảnh 可khả 立lập 界giới 。 處xử 故cố 不bất 立lập 之chi 。 中trung 邊biên 第đệ 二nhị 釋thích 蘊uẩn 。 處xử 。 界giới 義nghĩa 。 頌tụng 曰viết 。 非phi 一nhất 及cập 總tổng 略lược 。 分phân 段đoạn 義nghĩa 名danh 蘊uẩn 。 能năng 所sở 取thủ 彼bỉ 取thủ 。 種chủng 子tử 義nghĩa 名danh 界giới 。 能năng 受thọ 所sở 了liễu 境cảnh 。 用dụng 門môn 義nghĩa 名danh 處xứ 。 廣quảng 如như 彼bỉ 說thuyết 。 十thập 種chủng 三tam 科khoa 如như 對đối 法pháp 抄sao 。 此thử 中trung 總tổng 應ưng 三tam 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 釋thích 名danh 義nghĩa 。 二nhị 廢phế 立lập 。 三tam 十thập 種chủng 分phân 別biệt 。


如như 是thị 諸chư 相tướng 。 問vấn 起khởi 之chi 中trung 敘tự 安an 惠huệ 等đẳng 三tam 師sư 別biệt 問vấn 。


彼bỉ 相tương/tướng 皆giai 依y 識thức 所sở 轉chuyển 變biến 而nhi 假giả 施thi 設thiết 。 世thế 間gian 於ư 此thử 起khởi 執chấp 。 聖thánh 教giáo 依y 斯tư 義nghĩa 說thuyết 。 所sở 執chấp 。 依y 他tha 隨tùy 應ứng 別biệt 說thuyết 。 此thử 護hộ 法Pháp 。 難Nan 陀Đà 解giải 。 安an 惠huệ 解giải 云vân 。 二nhị 種chủng 即tức 依y 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 又hựu 與dữ 下hạ 同đồng 解giải 。 彼bỉ 相tương/tướng 唯duy 依y 見kiến 。 相tương/tướng 二nhị 分phần 名danh 所sở 轉chuyển 變biến 。 與dữ 下hạ 別biệt 解giải 者giả 。 此thử 中trung 自tự 證chứng 亦diệc 所sở 轉chuyển 變biến 。 下hạ 據cứ 我ngã 法pháp 通thông 依y 。 今kim 古cổ 同đồng 許hứa 。 大đại 小tiểu 所sở 成thành 。 唯duy 依y 見kiến 。 相tương/tướng 。 此thử 據cứ 實thật 依y 故cố 並tịnh 自tự 證chứng 。 種chủng 子tử 變biến 現hiện 行hành 。 現hiện 行hành 亦diệc 變biến 為vi 種chủng 子tử 故cố 。 真Chân 如Như 非phi 依y 故cố 論luận 不bất 說thuyết 。


相tương 見kiến 同đồng 種chủng 別biệt 種chủng 生sanh 者giả 。 有hữu 二nhị 解giải 。 有hữu 說thuyết 相tương/tướng 。 見kiến 同đồng 種chủng 生sanh 。 謂vị 無vô 本bổn 質chất 者giả 。 影ảnh 像tượng 相tương/tướng 與dữ 見kiến 分phần/phân 同đồng 種chủng 生sanh 。 其kỳ 有hữu 本bổn 質chất 者giả 。 本bổn 質chất 亦diệc 同đồng 種chủng 生sanh 。 即tức 一nhất 見kiến 分phần/phân 種chủng 生sanh 現hiện 行hành 時thời 。 三tam 法pháp 同đồng 一nhất 種chủng 故cố 。 謂vị 見kiến 。 影ảnh 。 質chất 。 有hữu 說thuyết 相tương 見kiến 別biệt 種chủng 生sanh 者giả 。 本bổn 質chất 。 見kiến 分phần/phân 定định 別biệt 種chủng 生sanh 。 其kỳ 影ảnh 像tượng 相tương/tướng 。 與dữ 見kiến 分phần/phân 及cập 本bổn 質chất 。 或hoặc 異dị 或hoặc 同đồng 。 種chủng 相tương/tướng 分phần/phân 等đẳng 現hiện 行hành 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 本bổn 有hữu 俱câu 生sanh 。 現hiện 行hành 相tương/tướng 分phần/phân 或hoặc 和hòa 合hợp 生sanh 新tân 舊cựu 種chủng 同đồng 生sanh 故cố 。 安an 惠huệ 二nhị 分phần 亦diệc 說thuyết 種chủng 生sanh 。 見kiến 與dữ 體thể 同đồng 。 相tương/tướng 分phần/phân 二nhị 說thuyết 。 或hoặc 同đồng 或hoặc 異dị 。 相tương/tướng 分phần/phân 無vô 體thể 。 種chủng 子tử 是thị 假giả 。 護hộ 法Pháp 正chánh 義nghĩa 質chất 。 影ảnh 二nhị 相tương/tướng 與dữ 見kiến 分phần/phân 三tam 。 此thử 三tam 三tam 性tánh 種chủng 子tử 界giới 繫hệ 等đẳng 未vị 要yếu 皆giai 同đồng 。 隨tùy 所sở 應ưng 故cố 。 即tức 前tiền 所sở 說thuyết 相tương 見kiến 別biệt 種chủng 是thị 此thử 正chánh 義nghĩa 。 頌tụng 曰viết 。


性tánh 境cảnh 不bất 隨tùy 心tâm 。 獨độc 影ảnh 唯duy 隨tùy 見kiến 。


帶đái 質chất 通thông 情tình 。 本bổn 。 性tánh 。 種chủng 等đẳng 隨tùy 應ứng 。


總tổng 攝nhiếp 諸chư 境cảnh 有hữu 其kỳ 三tam 類loại 一nhất 者giả 性tánh 境cảnh 。 諸chư 真chân 法pháp 體thể 名danh 為vi 性tánh 境cảnh 。 色sắc 是thị 真chân 色sắc 。 心tâm 是thị 實thật 心tâm 。 此thử 真chân 實thật 法pháp 不bất 定định 隨tùy 心tâm 三tam 性tánh 不bất 定định 。 如như 實thật 五ngũ 塵trần 唯duy 無vô 記ký 性tánh 。 不bất 隨tùy 能năng 緣duyên 五ngũ 識thức 通thông 三tam 性tánh 故cố 。 亦diệc 不bất 隨tùy 心tâm 同đồng 於ư 一nhất 繫hệ 。 如như 第đệ 八bát 識thức 是thị 一nhất 界giới 繫hệ 。 所sở 緣duyên 種chủng 子tử 通thông 三tam 界giới 繫hệ 。 身thân 在tại 下hạ 界giới 起khởi 二nhị 通thông 時thời 緣duyên 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 。 身thân 在tại 上thượng 地địa 眼nhãn 。 耳nhĩ 二nhị 識thức 見kiến 欲dục 界giới 境cảnh 。 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 眼nhãn 。 耳nhĩ 。 身thân 識thức 。 緣duyên 自tự 。 地địa 境cảnh 。 識thức 初sơ 禪thiền 繫hệ 。 境cảnh 自tự 地địa 繫hệ 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 亦diệc 不bất 隨tùy 心tâm 一nhất 種chủng 所sở 生sanh 。 由do 見kiến 。 相tương/tướng 種chủng 各các 別biệt 體thể 故cố 。 二nhị 者giả 獨độc 影ảnh 之chi 境cảnh 唯duy 從tùng 見kiến 分phần/phân 。 性tánh 。 繫hệ 。 種chủng 子tử 皆giai 定định 同đồng 故cố 。 如như 第đệ 六lục 識thức 緣duyên 龜quy 毛mao 。 空không 花hoa 。 石thạch 女nữ 。 無vô 為vi 。 他tha 界giới 緣duyên 等đẳng 所sở 有hữu 諸chư 境cảnh 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 皆giai 是thị 隨tùy 心tâm 。 無vô 別biệt 體thể 用dụng 。 假giả 境cảnh 攝nhiếp 故cố 。 名danh 為vi 獨độc 影ảnh 。 三tam 者giả 帶đái 質chất 之chi 境cảnh 。 謂vị 此thử 影ảnh 像tượng 有hữu 實thật 本bổn 質chất 。 如như 因nhân 中trung 第đệ 七thất 所sở 變biến 相tương/tướng 分phần/phân 。 得đắc 從tùng 本bổn 質chất 是thị 無vô 覆phú 無vô 記ký 等đẳng 。 亦diệc 從tùng 見kiến 分phân 是thị 有hữu 覆phú 所sở 攝nhiếp 。 亦diệc 得đắc 說thuyết 言ngôn 從tùng 本bổn 質chất 種chủng 生sanh 。 亦diệc 得đắc 說thuyết 言ngôn 從tùng 見kiến 分phần/phân 種chủng 生sanh 。 義nghĩa 不bất 定định 故cố 。 性tánh 種chủng 等đẳng 隨tùy 應ứng 者giả 。 隨tùy 應ứng 是thị 不bất 定định 義nghĩa 。 有hữu 二nhị 隨tùy 應ứng 。 一nhất 者giả 義nghĩa 顯hiển 三tam 境cảnh 。 諸chư 心tâm 聚tụ 生sanh 。 有hữu 唯duy 有hữu 一nhất 。 有hữu 二nhị 二nhị 合hợp 。 有hữu 三tam 同đồng 聚tụ 。 有hữu 一nhất 者giả 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 有hữu 二nhị 合hợp 者giả 。 如như 第đệ 八bát 識thức 緣duyên 自tự 地địa 散tán 境cảnh 。 心tâm 王vương 所sở 緣duyên 是thị 初sơ 性tánh 境cảnh 。 心tâm 所sở 所sở 緣duyên 是thị 獨độc 影ảnh 境cảnh 。 五ngũ 識thức 所sở 緣duyên 自tự 地địa 五ngũ 塵trần 。 是thị 初sơ 性tánh 境cảnh 。 亦diệc 得đắc 說thuyết 是thị 帶đái 質chất 之chi 境cảnh 。 如như 第đệ 六lục 識thức 緣duyên 過quá 。 未vị 五ngũ 蘊uẩn 。 得đắc 是thị 獨độc 影ảnh 。 亦diệc 得đắc 說thuyết 是thị 帶đái 質chất 之chi 境cảnh 。 熏huân 成thành 種chủng 子tử 生sanh 本bổn 質chất 故cố 。 有hữu 三tam 合hợp 者giả 。 如như 四tứ 第đệ 八bát 緣duyên 定định 果quả 色sắc 。 心tâm 所sở 所sở 緣duyên 唯duy 是thị 獨độc 影ảnh 。 心tâm 王vương 所sở 緣duyên 是thị 實thật 性tánh 境cảnh 。 亦diệc 得đắc 說thuyết 為vi 帶đái 質chất 之chi 境cảnh 。 第đệ 六lục 所sở 變biến 定định 果quả 之chi 色sắc 為vi 本bổn 質chất 故cố 。 二nhị 者giả 又hựu 性tánh 種chủng 等đẳng 隨tùy 應ứng 者giả 。 顯hiển 上thượng 三tam 境cảnh 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 或hoặc 性tánh 雖tuy 同đồng 而nhi 繫hệ 。 種chủng 不bất 同đồng 。 如như 在tại 下hạ 地địa 緣duyên 上thượng 界giới 天thiên 眼nhãn 。 耳nhĩ 。 或hoặc 繫hệ 雖tuy 同đồng 性tánh 。 種chủng 不bất 同đồng 。 如như 五ngũ 識thức 緣duyên 自tự 界giới 五ngũ 塵trần 。 或hoặc 種chủng 雖tuy 同đồng 而nhi 繫hệ 不bất 同đồng 。 約ước 聚tụ 論luận 之chi 即tức 有hữu 。 一nhất 法pháp 論luận 之chi 即tức 無vô 。 如như 第đệ 八bát 識thức 聚tụ 心tâm 所sở 所sở 緣duyên 與dữ 見kiến 同đồng 種chủng 。 心tâm 王vương 所sở 緣duyên 而nhi 繫hệ 不bất 同đồng 。 二nhị 合hợp 三tam 合hợp 思tư 准chuẩn 可khả 知tri 。 以dĩ 此thử 一nhất 頌tụng 定định 諸chư 法pháp 體thể 。 於ư 八bát 識thức 中trung 。 若nhược 因nhân 若nhược 果quả 。 一nhất 一nhất 行hành 相tương/tướng 於ư 五ngũ 蘊uẩn 法pháp 各các 別biệt 牒điệp 出xuất 。 恐khủng 繁phồn 且thả 止chỉ 。


變biến 謂vị 識thức 體thể 轉chuyển 似tự 二nhị 分phần 。 釋thích 所sở 能năng 變biến 。 依y 斯tư 二nhị 分phần 下hạ 釋thích 能năng 所sở 依y 。 我ngã 法pháp 俱câu 依y 識thức 所sở 變biến 故cố 。 若nhược 依y 總tổng 作tác 二nhị 文văn 科khoa 者giả 。 初sơ 文văn 釋thích 第đệ 三tam 句cú 中trung 。 或hoặc 復phục 內nội 識thức 轉chuyển 似tự 外ngoại 境cảnh 。 釋thích 能năng 所sở 變biến 。 我ngã 法pháp 分phân 別biệt 熏huân 習tập 力lực 故cố 下hạ 。 釋thích 能năng 所sở 依y 。 愚ngu 夫phu 所sở 計kế 下hạ 。 分phân 為vi 二nhị 文văn 。 能năng 所sở 變biến 者giả 。 識thức 所sở 變biến 。 能năng 所sở 依y 者giả 。 彼bỉ 依y 也dã 。


我ngã 法pháp 分phân 別biệt 熏huân 習tập 力lực 故cố 。 等đẳng 文văn 中trung 有hữu 二nhị 難nạn/nan 。 一nhất 云vân 諸chư 識thức 生sanh 似tự 我ngã 法pháp 時thời 。 為vi 皆giai 由do 我ngã 法pháp 分phân 別biệt 熏huân 習tập 之chi 力lực 。 為vi 亦diệc 不bất 由do 。 若nhược 皆giai 由do 者giả 。 八bát 識thức 。 五ngũ 識thức 無vô 二nhị 分phân 別biệt 。 後hậu 生sanh 果quả 時thời 應ưng 不bất 似tự 二nhị 。 若nhược 不bất 由do 者giả 。 此thử 中trung 何hà 故cố 但đãn 說thuyết 我ngã 法pháp 熏huân 習tập 為vi 因nhân 。 答đáp 二nhị 解giải 俱câu 得đắc 。 其kỳ 皆giai 由do 解giải 者giả 。 一nhất 切thiết 有hữu 漏lậu 。 與dữ 第đệ 七thất 中trung 二nhị 分phần 別biệt 俱câu 故cố 。 或hoặc 第đệ 六lục 識thức 二nhị 分phần 別biệt 引dẫn 故cố 。 後hậu 生sanh 果quả 時thời 皆giai 似tự 我ngã 法pháp 。 其kỳ 不bất 必tất 由do 解giải 者giả 。 此thử 說thuyết 第đệ 六lục 根căn 本bổn 遍biến 緣duyên 一nhất 切thiết 。 為vi 因nhân 緣duyên 發phát 諸chư 識thức 令linh 熏huân 習tập 故cố 。 後hậu 生sanh 果quả 時thời 似tự 我ngã 法pháp 相tướng 起khởi 。 或hoặc 非phi 外ngoại 似tự 外ngoại 。 六lục 七thất 計kế 為vi 似tự 外ngoại 起khởi 故cố 。 若nhược 安an 惠huệ 師sư 八bát 識thức 有hữu 執chấp 。 不bất 須tu 此thử 問vấn 。


如như 夢mộng 者giả 者giả 。 婆bà 剌lạt 拏noa 者giả 此thử 云vân 流lưu 轉chuyển 。 即tức 先tiên 婆bà 羅la 那na 訛ngoa 也dã 。 此thử 流lưu 轉chuyển 王vương 是thị 眉mi [示*希]# 羅la 國quốc 王vương 。 容dung 貌mạo 端đoan 正chánh 。 自tự 謂vị 無vô 雙song 。 求cầu 覓mịch 勝thắng 形hình 欲dục 自tự 方phương 比tỉ 顯hiển 己kỷ 殊thù 類loại 。


時thời 有hữu 人nhân 言ngôn 。 王Vương 舍Xá 城Thành 內nội 。 有hữu 大Đại 迦Ca 旃Chiên 延Diên 。 形hình 容dung 甚thậm 好hảo/hiếu 。 世thế 中trung 無vô 比tỉ 。 王vương 遣khiển 迎nghênh 之chi 。 迦ca 旃chiên 延diên 至chí 。 王vương 出xuất 宮cung 迎nghênh 。 王vương 不bất 及cập 彼bỉ 。 人nhân 視thị 迦ca 旃chiên 延diên 無vô 看khán 王vương 者giả 。 王vương 問vấn 所sở 以dĩ 。 眾chúng 白bạch 。 迦ca 延diên 容dung 貌mạo 勝thắng 王vương 。 王vương 問vấn 大đại 德đức 今kim 果quả 宿túc 因nhân 。 迦ca 延diên 答đáp 曰viết 。 我ngã 昔tích 出xuất 家gia 。 王vương 作tác 乞khất 兒nhi 。 我ngã 掃tảo 寺tự 地địa 。 王vương 來lai 乞khất 食thực 。 我ngã 掃tảo 地địa 竟cánh 令linh 王vương 除trừ 糞phẩn 。 除trừ 糞phẩn 既ký 訖ngật 方phương 與dữ 王vương 食thực 。 以dĩ 此thử 業nghiệp 因nhân 生sanh 人nhân 天thiên 中trung 。 得đắc 報báo 端đoan 正chánh 。 王vương 聞văn 此thử 已dĩ 。 尋tầm 請thỉnh 出xuất 家gia 為vi 迦ca 延diên 弟đệ 子tử 。 後hậu 共cộng 迦ca 延diên 往vãng 阿a 般bát 地địa 國quốc 。 山sơn 中trung 修tu 道Đạo 別biệt 處xứ 坐tọa 禪thiền 。 阿a 般bát 地địa 王vương 名danh 鉢bát 樹thụ 多đa 。 將tương 諸chư 宮cung 人nhân 。 入nhập 山sơn 遊du 戲hí 。 宮cung 人nhân 見kiến 王vương 形hình 貌mạo 。 端đoan 正chánh 圍vi 繞nhiễu 看khán 之chi 。 鉢bát 樹thụ 多đa 王vương 見kiến 婆bà 剌lạt 拏noa 王vương 疑nghi 有hữu 欲dục 意ý 。 問vấn 婆bà 剌lạt 拏noa 曰viết 。 汝nhữ 是thị 阿A 羅La 漢Hán 耶da 不phủ 。 王vương 答đáp 言ngôn 非phi 。 次thứ 第đệ 一nhất 一nhất 問vấn 餘dư 三tam 果quả 皆giai 答đáp 言ngôn 非phi 。 又hựu 問vấn 汝nhữ 離ly 欲dục 不phủ 。 又hựu 答đáp 言ngôn 非phi 。 鉢bát 樹thụ 多đa 嗔sân 曰viết 。 若nhược 爾nhĩ 汝nhữ 何hà 故cố 八bát 我ngã 婬dâm 女nữ 之chi 中trung 。 遂toại 鞭tiên 身thân 破phá 悶muộn 絕tuyệt 而nhi 死tử 。 至chí 夜dạ 方phương 醒tỉnh 至chí 迦ca 延diên 所sở 。 迦ca 延diên 見kiến 已dĩ 心tâm 生sanh 悲bi 愍mẫn 。 其kỳ 諸chư 同đồng 學học 問vấn 為vi 療liệu 治trị 。 婆bà 剌lạt 拏noa 王vương 語ngữ 迦ca 延diên 曰viết 。 我ngã 從tùng 師sư 乞khất 暫tạm 還hoàn 本bổn 國quốc 集tập 軍quân 。 破phá 彼bỉ 阿a 般bát 地địa 國quốc 。 殺sát 鉢bát 樹thụ 多đa 王vương 。 事sự 竟cánh 當đương 還hoàn 從tùng 師sư 修tu 道Đạo 。 迦ca 延diên 從tùng 請thỉnh 。 語ngữ 王vương 欲dục 去khứ 且thả 停đình 一nhất 宿túc 。 迦ca 延diên 安an 置trí 。 好hảo/hiếu 處xứ 。 令linh 眠miên 欲dục 令linh 感cảm 夢mộng 。 夢mộng 見kiến 集tập 軍quân 征chinh 阿a 般bát 地địa 。 自tự 軍quân 破phá 敗bại 身thân 被bị 他tha 獲hoạch 。 堅kiên 縛phược 手thủ 足túc 赤xích 花hoa 插sáp 頭đầu 嚴nghiêm 鼓cổ 欲dục 殺sát 。 王vương 於ư 夢mộng 中trung 。 恐khủng 怖bố 大đại 叫khiếu 喚hoán 失thất 聲thanh 云vân 。 我ngã 今kim 無vô 歸quy 。 願nguyện 師sư 濟tế 拔bạt 作tác 歸quy 依y 處xứ 。 得đắc 壽thọ 命mạng 長trường 。 迦ca 延diên 以dĩ 神thần 力lực 手thủ 指chỉ 出xuất 火hỏa 喚hoán 之chi 令linh 寤ngụ 。 問vấn 言ngôn 何hà 故cố 。 其kỳ 心tâm 未vị 醒tỉnh 尚thượng 言ngôn 災tai 事sự 。 迦ca 延diên 以dĩ 火hỏa 照chiếu 而nhi 問vấn 之chi 。 此thử 是thị 何hà 處xứ 。 汝nhữ 可khả 自tự 看khán 。 其kỳ 心tâm 方phương 寤ngụ 。 迦ca 延diên 語ngữ 言ngôn 。 汝nhữ 若nhược 征chinh 彼bỉ 必tất 當đương 破phá 敗bại 。 如như 夢mộng 所sở 見kiến 。 王vương 言ngôn 願nguyện 師sư 為vi 除trừ 毒độc 意ý 。 迦ca 延diên 為vi 說thuyết 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 譬thí 如như 國quốc 土độ 假giả 名danh 無vô 實thật 。 離ly 舍xá 屋ốc 等đẳng 無vô 別biệt 國quốc 土độ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 至chí 一nhất 極cực 微vi 亦diệc 非phi 實thật 事sự 。 無vô 此thử 無vô 彼bỉ 。 無vô 怨oán 無vô 親thân 。 王vương 聞văn 此thử 法Pháp 。 得đắc 預Dự 流Lưu 果Quả 。 後hậu 漸tiệm 獲hoạch 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。


境cảnh 唯duy 世thế 俗tục 有hữu 者giả 。 疏sớ/sơ 有hữu 二nhị 解giải 。 今kim 又hựu 加gia 云vân 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 凡phàm 夫phu 境cảnh 故cố 唯duy 世thế 俗tục 有hữu 。 依y 他tha 起khởi 性tánh 凡phàm 。 聖thánh 智trí 境cảnh 識thức 亦diệc 勝thắng 義nghĩa 。 顯hiển 示thị 兼kiêm 之chi 。


破phá 我ngã 之chi 中trung 。 數số 論luận 。 勝thắng 論luận 立lập 我ngã 宗tông 云vân 。 我ngã 我ngã 性tánh 是thị 常thường 。 許hứa 無vô 初sơ 後hậu 故cố 。 如như 虛hư 空không 等đẳng 。 又hựu 我ngã 體thể 周chu 遍biến 。 許hứa 常thường 住trụ 故cố 。 如như 虛hư 空không 等đẳng 。 前tiền 所sở 立lập 宗tông 即tức 為vi 此thử 因nhân 。 我ngã 體thể 常thường 遍biến 。 許hứa 隨tùy 身thân 造tạo 業nghiệp 受thọ 苦khổ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 故cố 。 如như 大đại 虛hư 空không 。 難nạn/nan 初sơ 量lượng 云vân 。 有hữu 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 過quá 。 我ngã 有hữu 法pháp 上thượng 意ý 所sở 許hứa 義nghĩa 。 隨tùy 身thân 造tạo 業nghiệp 受thọ 苦khổ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 我ngã 。 不bất 隨tùy 身thân 造tạo 業nghiệp 受thọ 苦khổ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 我ngã 。 是thị 有hữu 法pháp 我ngã 之chi 差sai 別biệt 。 今kim 造tạo 相tương 違vi 云vân 。 汝nhữ 我ngã 應ưng 非phi 隨tùy 身thân 受thọ 苦khổ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 我ngã 。 許hứa 無vô 初sơ 後hậu 故cố 。 如như 大đại 虛hư 空không 。 難nạn/nan 第đệ 二nhị 量lượng 。 作tác 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 過quá 。 體thể 常thường 遍biến 法pháp 自tự 相tương/tướng 上thượng 意ý 所sở 許hứa 義nghĩa 。 隨tùy 身thân 造tạo 業nghiệp 受thọ 苦khổ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 體thể 常thường 遍biến 。 非phi 隨tùy 身thân 造tạo 業nghiệp 受thọ 苦khổ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 體thể 常thường 遍biến 是thị 差sai 別biệt 。 今kim 作tác 相tương 違vi 云vân 。 汝nhữ 我ngã 應ưng 不bất 隨tùy 身thân 造tạo 業nghiệp 受thọ 苦khổ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 許hứa 常thường 住trụ 故cố 。 如như 大đại 虛hư 空không 。 難nạn/nan 第đệ 三tam 量lượng 云vân 。 隨tùy 身thân 之chi 因nhân 既ký 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 。 於ư 同đồng 喻dụ 空không 上thượng 無vô 。 即tức 不bất 共cộng 不bất 定định 。 常thường 遍biến 之chi 宗tông 空không 為vi 同đồng 喻dụ 。 瓶bình 為vi 異dị 喻dụ 。 隨tùy 身thân 造tạo 業nghiệp 等đẳng 因nhân 二nhị 亦diệc 俱câu 非phi 有hữu 。 論luận 文văn 或hoặc 別biệt 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 難nạn/nan 云vân 汝nhữ 我ngã 應ưng 不bất 隨tùy 身thân 造tạo 業nghiệp 受thọ 果quả 。 許hứa 常thường 遍biến 故cố 。 如như 太thái 虛hư 空không 。 此thử 別biệt 以dĩ 比tỉ 量lượng 徵trưng 。 不bất 要yếu 述thuật 其kỳ 本bổn 量lượng 。


離ly 繫hệ 立lập 量lượng 云vân 。 所sở 說thuyết 之chi 我ngã 隨tùy 身thân 不bất 定định 。 身thân 所sở 有hữu 故cố 。 猶do 如như 影ảnh 等đẳng 。 下hạ 難nạn/nan 中trung 應ưng 云vân 。 我ngã 應ưng 可khả 折chiết 。 執chấp 隨tùy 身thân 故cố 。 猶do 如như 影ảnh 等đẳng 。 不bất 須tu 以dĩ 卷quyển 舒thư 解giải 隨tùy 身thân 義nghĩa 。


瑜du 伽già 第đệ 六lục 及cập 六lục 十thập 四tứ 顯hiển 揚dương 第đệ 十thập 說thuyết 。 執chấp 我ngã 有hữu 四tứ 。 一nhất 即tức 蘊uẩn 。 二nhị 異dị 蘊uẩn 住trụ 蘊uẩn 中trung 。 三tam 異dị 蘊uẩn 住trụ 離ly 蘊uẩn 法pháp 中trung 。 四tứ 異dị 蘊uẩn 非phi 住trụ 蘊uẩn 中trung 。 亦diệc 非phi 住trụ 異dị 蘊uẩn 法pháp 中trung 。 而nhi 無vô 有hữu 蘊uẩn 。 一nhất 切thiết 蘊uẩn 法pháp 都đô 不bất 相tương 應ứng 。 後hậu 三tam 俱câu 是thị 異dị 蘊uẩn 計kế 攝nhiếp 。 合hợp 是thị 二nhị 三tam 類loại 計kế 中trung 初sơ 二nhị 攝nhiếp 盡tận 。 彼bỉ 唯duy 破phá 外ngoại 道đạo 不bất 破phá 小Tiểu 乘Thừa 。 故cố 無vô 與dữ 蘊uẩn 。 不bất 即tức 不bất 離ly 。 破phá 非phi 即tức 離ly 中trung 。 又hựu 有hữu 量lượng 云vân 。 汝nhữ 所sở 執chấp 我ngã 。 不bất 應ưng 說thuyết 是thị 我ngã 我ngã 非phi 他tha 我ngã 。 許hứa 不bất 可khả 說thuyết 故cố 。 如như 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 。 此thử 義nghĩa 雖tuy 可khả 爾nhĩ 不bất 順thuận 文văn 意ý 。 乃nãi 破phá 一nhất 我ngã 非phi 一nhất 切thiết 故cố 。 又hựu 此thử 論luận 但đãn 破phá 一nhất 師sư 計kế 我ngã 。 非phi 一nhất 切thiết 故cố 。 此thử 解giải 乃nãi 通thông 破phá 一nhất 切thiết 故cố 。 又hựu 但đãn 舉cử 一nhất 法pháp 足túc 為vi 同đồng 喻dụ 。 何hà 假giả 有hữu 。 無vô 為vi 。 又hựu 論luận 總tổng 令linh 於ư 我ngã 。 非phi 我ngã 聚tụ 亦diệc 應ưng 不bất 可khả 說thuyết 。 如như 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 。 何hà 得đắc 乃nãi 言ngôn 如như 有hữu 。 無vô 為vi 我ngã 非phi 他tha 我ngã 。 故cố 應ưng 如như 疏sớ/sơ 。


破phá 作tác 用dụng 中trung 略lược 有hữu 四tứ 類loại 。 一nhất 生sanh 死tử 有hữu 用dụng 。 涅Niết 槃Bàn 無vô 用dụng 。 二nhị 僧Tăng 佉khư 等đẳng 無vô 動động 轉chuyển 作tác 用dụng 。 餘dư 有hữu 此thử 用dụng 。 三tam 綺ỷ 更cánh 無vô 作tác 受thọ 用dụng 等đẳng 。 四tứ 正chánh 難nan 有hữu 用dụng 。 設thiết 難nạn/nan 無vô 用dụng 。 欲dục 貪tham 名danh 取thủ 者giả 。 雖tuy 對đối 法pháp 文văn 。 同đồng 亦diệc 十Thập 地Địa 解giải 取thủ 支chi 云vân 愛ái 增tăng 上thượng 名danh 取thủ 。 此thử 隨tùy 義nghĩa 增tăng 非phi 真chân 實thật 理lý 。 據cứ 實thật 而nhi 言ngôn 。 瑜du 伽già 等đẳng 云vân 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 名danh 取thủ 支chi 。 取thủ 蘊uẩn 亦diệc 爾nhĩ 。 蘊uẩn 能năng 生sanh 取thủ 。 如như 花hoa 菓quả 樹thụ 。 蘊uẩn 從tùng 取thủ 生sanh 如như 草thảo 糠khang 火hỏa 。


七thất 識thức 所sở 緣duyên 第đệ 八bát 。 與dữ 見kiến 要yếu 同đồng 一nhất 繫hệ 。 任nhậm 運vận 緣duyên 故cố 。 六lục 任nhậm 運vận 緣duyên 。 何hà 故cố 即tức 總tổng 或hoặc 別biệt 。 或hoặc 同đồng 地địa 不bất 同đồng 地địa 繫hệ 。 應ưng 思tư 之chi 也dã 。 隨tùy 所sở 緣duyên 現hiện 行hành 繫hệ 不bất 隨tùy 種chủng 。 潤nhuận 生sanh 見kiến 緣duyên 當đương 生sanh 。 八bát 十thập 八bát 文văn 緣duyên 三tam 界giới 法pháp 。


二Nhị 乘Thừa 先tiên 伏phục 修tu 入nhập 見kiến 道đạo 。 有hữu 說thuyết 修tu 。 見kiến 二nhị 惑hoặc 一nhất 時thời 頓đốn 斷đoạn 。 加gia 行hành 欣hân 求cầu 先tiên 折chiết 勢thế 故cố 。 有hữu 說thuyết 別biệt 起khởi 無vô 間gian 道đạo 斷đoạn 。 今kim 取thủ 頓đốn 斷đoạn 不bất 取thủ 別biệt 斷đoạn 。


起khởi 自tự 心tâm 相tương/tướng 之chi 言ngôn 有hữu 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 即tức 影ảnh 像tượng 相tương/tướng 。 二nhị 云vân 即tức 所sở 執chấp 相tướng 。 雖tuy 無vô 實thật 體thể 當đương 情tình 現hiện 故cố 。 諸chư 說thuyết 心tâm 相tương/tướng 皆giai 准chuẩn 應ưng 知tri 。


此thử 二nhị 我ngã 執chấp 細tế 故cố 難nạn/nan 斷đoạn 等đẳng 中trung 。 疏sớ/sơ 有hữu 三tam 解giải 。 一nhất 以dĩ 修tu 道Đạo 之chi 見kiến 行hành 相tương/tướng 。 微vi 細tế 於ư 見kiến 道đạo 見kiến 故cố 。 或hoặc 修tu 道Đạo 中trung 自tự 望vọng 前tiền 八bát 為vi 細tế 故cố 。 二nhị 以dĩ 見kiến 道đạo 易dị 斷đoạn 名danh 細tế 。 上thượng 道đạo 難nạn/nan 除trừ 名danh 麁thô 。 如như 三tam 心tâm 中trung 自tự 分phần/phân 麁thô 細tế 。 三tam 見kiến 道đạo 約ước 能năng 治trị 道đạo 弱nhược 。 所sở 斷đoạn 相tương 從tùng 初sơ 品phẩm 名danh 細tế 。 修tu 道Đạo 約ước 自tự 品phẩm 行hành 相tương/tướng 名danh 細tế 。 難nạn/nan 斷đoạn 疏sớ/sơ 解giải 亦diệc 三tam 。 一nhất 世thế 道đạo 不bất 伏phục 。 二nhị 漸tiệm 次thứ 初sơ 道đạo 不bất 斷đoạn 。 非phi 見kiến 斷đoạn 故cố 。 三tam 缺khuyết 道đạo 不bất 除trừ 。 要yếu 九cửu 品phẩm 滿mãn 道đạo 方phương 能năng 斷đoạn 故cố 。 今kim 第đệ 四tứ 若nhược 超siêu 越việt 第đệ 三tam 果quả 人nhân 第đệ 六lục 識thức 執chấp 。 於ư 中trung 五ngũ 釋thích 。 一nhất 見kiến 道đạo 不bất 能năng 斷đoạn 。 超siêu 得đắc 果quả 後hậu 而nhi 亦diệc 不bất 斷đoạn 。 要yếu 至chí 金kim 剛cang 心tâm 與dữ 第đệ 七thất 識thức 執chấp 一nhất 時thời 斷đoạn 。 二nhị 云vân 超siêu 得đắc 果quả 位vị 別biệt 起khởi 道đạo 斷đoạn 。 彼bỉ 既ký 不bất 障chướng 果quả 。 何hà 名danh 彼bỉ 地địa 惑hoặc 。 如như 第đệ 七thất 識thức 執chấp 此thử 亦diệc 何hà 違vi 。 三tam 超siêu 得đắc 果quả 時thời 。 相tương 見kiến 道đạo 後hậu 更cánh 不bất 出xuất 觀quán 別biệt 起khởi 勝thắng 道đạo 。 加gia 行hành 等đẳng 道đạo 。 斷đoạn 修tu 道Đạo 惑hoặc 得đắc 第đệ 三tam 果quả 。 諸chư 處xứ 但đãn 說thuyết 第đệ 十thập 六lục 心tâm 已dĩ 知tri 根căn 攝nhiếp 而nhi 建kiến 立lập 果quả 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 後hậu 起khởi 修tu 道Đạo 斷đoạn 惑hoặc 得đắc 果quả 。 彼bỉ 說thuyết 初sơ 果quả 非phi 超siêu 越việt 故cố 。 四tứ 超siêu 得đắc 果quả 時thời 。 從tùng 相tương 見kiến 道đạo 即tức 入nhập 修tu 道Đạo 。 無vô 間gian 。 解giải 脫thoát 斷đoạn 修tu 惑hoặc 得đắc 果quả 。 不bất 起khởi 加gia 行hành 無vô 容dung 別biệt 起khởi 加gia 行hành 道Đạo 故cố 。 五ngũ 超siêu 得đắc 果quả 時thời 。 即tức 一nhất 剎sát 那na 真chân 見kiến 道đạo 無vô 間gian 見kiến 。 修tu 惑hoặc 雙song 斷đoạn 。 雖tuy 先tiên 世thế 道đạo 不bất 伏phục 我ngã 執chấp 。 由do 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 勝thắng 入nhập 見kiến 道đạo 位vị 。 伏phục 與dữ 不bất 伏phục 一nhất 念niệm 俱câu 斷đoạn 。 依y 第đệ 一nhất 解giải 。 道đạo 數sác 數sác 修tu 。 斷đoạn 不bất 數sác 數sác 。 依y 次thứ 二nhị 。 三tam 解giải 。 道đạo 。 斷đoạn 俱câu 數sác 數sác 。 依y 第đệ 四tứ 解giải 。 先tiên 離ly 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 已dĩ 下hạ 欲dục 。 超siêu 得đắc 第đệ 三tam 後hậu 成thành 無Vô 學Học 。 唯duy 二nhị 品phẩm 斷đoạn 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 隨tùy 前tiền 所sở 應ưng 。 而nhi 成thành 數sác 數sác 。 不bất 數sác 數sác 義nghĩa 。 超siêu 越việt 第đệ 四Tứ 果Quả 頓đốn 取thủ 二nhị 果quả 者giả 。 雖tuy 缺khuyết 有hữu 頂đảnh 。 缺khuyết 前tiền 八bát 品phẩm 。 三tam 界giới 我ngã 執chấp 。 而nhi 不bất 能năng 斷đoạn 。 漸tiệm 次thứ 得đắc 果quả 。 非phi 想tưởng 地địa 中trung 有hữu 二nhị 義nghĩa 說thuyết 。 若nhược 為vi 九cửu 品phẩm 斷đoạn 。 前tiền 八bát 道đạo 亦diệc 不bất 除trừ 之chi 。 自tự 地địa 第đệ 九cửu 品phẩm 故cố 。 若nhược 為vi 一nhất 品phẩm 斷đoạn 。 但đãn 缺khuyết 有hữu 頂đảnh 即tức 能năng 斷đoạn 盡tận 。 前tiền 義nghĩa 為vi 正chánh 。 後hậu 無vô 文văn 說thuyết 。 三tam 十thập 四tứ 念niệm 等đẳng 要yếu 九cửu 品phẩm 故cố 。 第đệ 七thất 要yếu 缺khuyết 有hữu 頂đảnh 第đệ 九cửu 方phương 能năng 斷đoạn 盡tận 。 由do 此thử 難nạn/nan 斷đoạn 故cố 數sác 數sác 斷đoạn 。 其kỳ 超siêu 越việt 第đệ 四Tứ 果Quả 人nhân 。 第đệ 六lục 識thức 執chấp 道đạo 數sác 數sác 修tu 。 斷đoạn 非phi 數sác 數sác 。 一nhất 品phẩm 斷đoạn 故cố 。 次thứ 第đệ 得đắc 果quả 。 一nhất 地địa 而nhi 解giải 。 前tiền 八bát 道đạo 數sác 數sác 修tu 。 身thân 見kiến 第đệ 九cửu 品phẩm 除trừ 。 斷đoạn 非phi 數sác 數sác 。 若nhược 總tổng 九cửu 地địa 而nhi 論luận 。 道đạo 。 斷đoạn 俱câu 數sác 數sác 。 若nhược 迴hồi 心tâm 已dĩ 唯duy 習tập 數số 斷đoạn 非phi 種chủng 。


分phân 別biệt 二nhị 執chấp 既ký 不bất 說thuyết 總tổng 別biệt 。 即tức 蘊uẩn 之chi 我ngã 二nhị 十thập 句cú 等đẳng 。 論luận 唯duy 說thuyết 別biệt 無vô 總tổng 之chi 文văn 。 此thử 有hữu 二nhị 解giải 。 一nhất 依y 文văn 義nghĩa 實thật 無vô 總tổng 。 然nhiên 未vị 見kiến 文văn 。 但đãn 與dữ 前tiền 俱câu 生sanh 不bất 同đồng 。 所sở 以dĩ 不bất 說thuyết 。 二nhị 解giải 實thật 有hữu 總tổng 別biệt 。 與dữ 前tiền 同đồng 故cố 略lược 而nhi 不bất 論luận 。 如như 即tức 蘊uẩn 計kế 我ngã 豈khởi 簡giản 總tổng 耶da 。 此thử 解giải 為vi 勝thắng 。 離ly 蘊uẩn 之chi 我ngã 不bất 說thuyết 總tổng 別biệt 。


此thử 二nhị 我ngã 執chấp 初sơ 見kiến 道đạo 時thời 斷đoạn 者giả 。 如như 疏sớ/sơ 可khả 知tri 。 三tam 心tâm 見kiến 道đạo 分phân 別biệt 二nhị 執chấp 。 三tam 心tâm 見kiến 道đạo 何hà 者giả 初sơ 斷đoạn 。 何hà 者giả 後hậu 斷đoạn 。 二nhị 種chủng 俱câu 通thông 皆giai 有hữu 邪tà 友hữu 邪tà 思tư 力lực 起khởi 故cố 。 一nhất 云vân 邪tà 教giáo 力lực 起khởi 故cố 後hậu 斷đoạn 。 邪tà 思tư 力lực 者giả 先tiên 斷đoạn 。 麁thô 易dị 斷đoạn 故cố 。 第đệ 二nhị 解giải 返phản 此thử 。 是thị 邪tà 教giáo 力lực 起khởi 者giả 先tiên 斷đoạn 。 如như 先tiên 續tục 善thiện 根căn 勢thế 薄bạc 弱nhược 故cố 。 邪tà 思tư 力lực 起khởi 後hậu 斷đoạn 。 如như 續tục 善thiện 根căn 地địa 獄ngục 死tử 時thời 續tục 。 勢thế 堅kiên 牢lao 故cố 。 第đệ 三tam 解giải 即tức 蘊uẩn 計kế 等đẳng 後hậu 斷đoạn 。 細tế 故cố 蘊uẩn 我ngã 相tương 似tự 故cố 。 離ly 蘊uẩn 計kế 先tiên 斷đoạn 。 麁thô 猛mãnh 故cố 。 第đệ 四tứ 解giải 不bất 定định 。 九cửu 地địa 地địa 地địa 皆giai 有hữu 麁thô 細tế 。 麁thô 者giả 先tiên 除trừ 。 細tế 者giả 後hậu 斷đoạn 。 由do 於ư 一nhất 時thời 行hành 有hữu 麁thô 細tế 。 斷đoạn 有hữu 前tiền 後hậu 。 其kỳ 諸chư 煩phiền 惱não 與dữ 此thử 等đẳng 流lưu 。 隨tùy 其kỳ 品phẩm 類loại 說thuyết 前tiền 後hậu 斷đoạn 。


論luận 熏huân 習tập 力lực 故cố 。 得đắc 有hữu 憶ức 識thức 等đẳng 者giả 。 問vấn 前tiền 心tâm 善thiện 不bất 善thiện 。 熏huân 故cố 後hậu 可khả 憶ức 。 前tiền 心tâm 若nhược 異dị 熟thục 。 不bất 熏huân 後hậu 不bất 憶ức 。 答đáp 前tiền 心tâm 是thị 能năng 熏huân 。 有hữu 種chủng 後hậu 能năng 憶ức 。 前tiền 心tâm 若nhược 異dị 熟thục 。 不bất 熏huân 後hậu 不bất 憶ức 。 問vấn 前tiền 心tâm 是thị 能năng 熏huân 。 有hữu 因nhân 果quả 能năng 憶ức 。 後hậu 心tâm 若nhược 異dị 熟thục 。 無vô 因nhân 憶ức 非phi 果quả 。 答đáp 前tiền 心tâm 是thị 能năng 熏huân 。 有hữu 因nhân 後hậu 能năng 憶ức 。 未vị 必tất 要yếu 同đồng 性tánh 。 異dị 熟thục 何hà 妨phương 憶ức 。 如như 前tiền 嗔sân 心tâm 後hậu 善thiện 心tâm 憶ức 。 異dị 性tánh 為vi 因nhân 異dị 性tánh 能năng 憶ức 。 佛Phật 憶ức 無vô 始thỉ 。 一nhất 切thiết 事sự 故cố 。 有hữu 漏lậu 宿túc 命mạng 豈khởi 不bất 能năng 憶ức 異dị 熟thục 心tâm 耶da 。 但đãn 由do 後hậu 時thời 熏huân 習tập 勝thắng 故cố 能năng 憶ức 前tiền 事sự 。 非phi 要yếu 此thử 因nhân 生sanh 此thử 果quả 故cố 。


既ký 有hữu 三tam 相tương/tướng 寧ninh 見kiến 為vi 一nhất 。 此thử 難nạn/nan 三tam 德đức 。 各các 應ưng 見kiến 一nhất 。 與dữ 疏sớ/sơ 不bất 同đồng 。


一nhất 根căn 應ưng 得đắc 一nhất 切thiết 境cảnh 。 以dĩ 根căn 無vô 別biệt 故cố 。 一nhất 境cảnh 諸chư 根căn 得đắc 。 以dĩ 境cảnh 無vô 異dị 故cố 。


破phá 勝thắng 論luận 常thường 諸chư 句cú 中trung 。 第đệ 一nhất 有hữu 用dụng 非phi 常thường 難nạn/nan 。 第đệ 二nhị 無vô 用dụng 即tức 識thức 難nạn/nan 。


破phá 無vô 常thường 中trung 。 第đệ 一nhất 有hữu 礙ngại 非phi 實thật 難nạn/nan 。 第đệ 二nhị 無vô 用dụng 即tức 識thức 難nạn/nan 。


破phá 實thật 德đức 中trung 。 第đệ 一nhất 大đại 非phi 實thật 句cú 難nạn/nan 。 第đệ 二nhị 堅kiên 等đẳng 非phi 德đức 等đẳng 難nạn/nan 。 第đệ 三tam 地địa 等đẳng 非phi 見kiến 難nạn/nan 。 第đệ 四tứ 色sắc 非phi 德đức 句cú 難nạn/nan 。


破phá 實thật 句cú 中trung 。 第đệ 一nhất 有hữu 礙ngại 無vô 常thường 難nạn/nan 。 第đệ 二nhị 無vô 礙ngại 成thành 有hữu 難nạn/nan 。 許hứa 色sắc 根căn 取thủ 故cố 令linh 成thành 有hữu 礙ngại 。


破phá 有hữu 句cú 中trung 有hữu 四tứ 。 第đệ 一nhất 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 過quá 。 彼bỉ 云vân 。 有hữu 性tánh 。 離ly 實thật 句cú 外ngoại 有hữu 別biệt 自tự 性tánh 。 許hứa 非phi 無vô 故cố 。 如như 德đức 業nghiệp 。 此thử 有hữu 不bất 定định 。 以dĩ 實thật 句cú 是thị 異dị 法pháp 喻dụ 。 因nhân 於ư 彼bỉ 有hữu 故cố 。 今kim 云vân 。 離ly 實thật 句cú 外ngoại 。 無vô 別biệt 自tự 性tánh 。 許hứa 非phi 無vô 故cố 。 猶do 如như 實thật 句cú 。 彼bỉ 外ngoại 道đạo 師sư 。 若nhược 以dĩ 德đức 業nghiệp 如như 因nhân 異dị 。 和hòa 合hợp 為vi 不bất 定định 過quá 。 非phi 不bất 定định 過quá 。 他tha 不bất 定định 故cố 。 非phi 自tự 共cộng 故cố 。 論luận 既ký 以dĩ 德đức 。 業nghiệp 為vi 同đồng 喻dụ 。 但đãn 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 。 第đệ 二nhị 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 過quá 。 彼bỉ 云vân 。 有hữu 性tánh 。 離ly 實thật 有hữu 別biệt 自tự 性tánh 。 許hứa 異dị 實thật 故cố 。 如như 德đức 業nghiệp 。 以dĩ 有hữu 性tánh 為vi 有hữu 法pháp 。 今kim 言ngôn 有hữu 性tánh 應ưng 非phi 有hữu 性tánh 。 故cố 成thành 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。 今kim 舉cử 無vô 法pháp 為ví 喻dụ 。 亦diệc 成thành 決quyết 定định 相tương 違vi 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 俱câu 皆giai 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 。


難nạn/nan 同đồng 異dị 性tánh 中trung 。 第đệ 一nhất 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 過quá 。 彼bỉ 云vân 。 同đồng 異dị 性tánh 。 定định 異dị 實thật 別biệt 有hữu 。 許hứa 異dị 實thật 故cố 。 如như 德đức 。 業nghiệp 。 今kim 令linh 同đồng 異dị 亦diệc 非phi 同đồng 異dị 。 故cố 成thành 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。 云vân 何hà 亦diệc 名danh 謂vị 許hứa 異dị 實thật 等đẳng 。 因nhân 不bất 但đãn 顯hiển 有hữu 異dị 於ư 實thật 。 德đức 。 業nghiệp 。 亦diệc 顯hiển 實thật 等đẳng 性tánh 非phi 實thật 性tánh 等đẳng 。 如như 能năng 成thành 遮già 實thật 。 如như 是thị 亦diệc 能năng 成thành 遮già 同đồng 異dị 性tánh 。 俱câu 決quyết 定định 故cố 。 故cố 成thành 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 又hựu 不bất 但đãn 有hữu 比tỉ 量lượng 及cập 決quyết 定định 相tương 違vi 。 及cập 有hữu 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。 故cố 論luận 言ngôn 亦diệc 。 不bất 爾nhĩ 亦diệc 言ngôn 便tiện 為vi 無vô 用dụng 。 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 過quá 者giả 。 實thật 。 德đức 。 業nghiệp 三tam 。 更cánh 無vô 別biệt 性tánh 。 六lục 。 十thập 句cú 中trung 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 如như 大đại 有hữu 等đẳng 。 又hựu 或hoặc 實thật 性tánh 。 定định 異dị 實thật 無vô 。 許hứa 顯hiển 實thật 故cố 。 如như 實thật 。 餘dư 德đức 。 業nghiệp 性tánh 亦diệc 爾nhĩ 。 亦diệc 成thành 決quyết 定định 相tương 違vi 。 難nạn/nan 實thật 非phi 實thật 。 亦diệc 同đồng 此thử 破phá 。 因nhân 言ngôn 便tiện 破phá 非phi 正chánh 難nạn/nan 也dã 。 第đệ 三tam 准chuẩn 上thượng 返phản 覆phú 兩lưỡng 難nạn/nan 。 總tổng 別biệt 有hữu 殊thù 義nghĩa 理lý 無vô 別biệt 。 第đệ 四tứ 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 。 彼bỉ 云vân 。 實thật 性tánh 。 無vô 別biệt 性tánh 性tánh 。 許hứa 非phi 初sơ 三tam 故cố 。 如như 大đại 有hữu 等đẳng 。 不bất 但đãn 闕khuyết 無vô 同đồng 喻dụ 成thành 不bất 共cộng 不bất 定định 。 亦diệc 成thành 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 。 第đệ 五ngũ 亦diệc 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 。


破phá 離ly 識thức 實thật 有hữu 自tự 體thể 現hiện 量lượng 智trí 中trung 。 德đức 句cú 心tâm 。 心tâm 所sở 應ưng 有hữu 所sở 簡giản 。


破phá 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 中trung 。 論luận 文văn 四tứ 因nhân 。 如như 次thứ 以dĩ 下hạ 難nạn/nan 於ư 上thượng 宗tông 。 然nhiên 更cánh 互hỗ 為vi 因nhân 。 一nhất 因nhân 難nạn/nan 三tam 宗tông 亦diệc 得đắc 。 如như 理lý 應ưng 知tri 。


聲thanh 論luận 中trung 。 瑜du 伽già 第đệ 十thập 五ngũ 云vân 。 處xử 所sở 根căn 裁tài 施thi 設thiết 建kiến 立lập 者giả 。 如như 樹thụ 根căn 裁tài 樹thụ 之chi 根căn 本bổn 故cố 。 聲thanh 根căn 本bổn 名danh 曰viết 根căn 裁tài 。 即tức 是thị 字tự 也dã 。 辨biện 出xuất 聲thanh 處xứ 所sở 名danh 為vi 處xứ 所sở 。 本bổn 聲thanh 明minh 也dã 。 謂vị 劫kiếp 初sơ 起khởi 。 梵Phạm 王Vương 創sáng/sang 造tạo 一nhất 百bách 萬vạn 頌tụng 聲thanh 明minh 。 後hậu 命mạng 惠huệ 減giảm 。 帝Đế 釋Thích 後hậu 略lược 為vi 十thập 萬vạn 頌tụng 。 次thứ 有hữu 迦ca 多đa 沒một 羅la 仙tiên 。 略lược 為vi 一nhất 萬vạn 二nhị 千thiên 頌tụng 。 次thứ 有hữu 波ba 膩nị 尼ni 仙tiên 。 略lược 為vi 八bát 千thiên 頌tụng 此thử 上thượng 四tứ 論luận 總tổng 名danh 處xứ 所sở 。 今kim 現hiện 行hành 者giả 唯duy 有hữu 後hậu 二nhị 。 前tiền 之chi 二nhị 論luận 並tịnh 已dĩ 滅diệt 沒một 。 字tự 體thể 根căn 裁tài 聲thanh 明minh 論luận 有hữu 三tam 百bách 頌tụng 。 波ba 膩nị 尼ni 仙tiên 所sở 造tạo 略lược 成thành 聲thanh 明minh 頌tụng 有hữu 一nhất 千thiên 頌tụng 。 名danh 為vi 聲thanh 明minh 略lược 本bổn 頌tụng 。 後hậu 有hữu 八bát 界giới 論luận 。 有hữu 八bát 百bách 頌tụng 。 名danh 為vi 因nhân 緣duyên 。 又hựu 有hữu 聞văn 釋Thích 迦Ca 論luận 。 一nhất 千thiên 五ngũ 百bách 頌tụng 。 又hựu 有hữu 溫ôn 那na 地địa 論luận 。 二nhị 千thiên 五ngũ 百bách 頌tụng 。 此thử 五ngũ 聲thanh 明minh 並tịnh 名danh 根căn 裁tài 。 能năng 與dữ 根căn 本bổn 處xứ 所sở 聲thanh 明minh 為vi 生sanh 智trí 解giải 所sở 依y 本bổn 故cố 。 然nhiên 護hộ 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 。 造tạo 二nhị 萬vạn 五ngũ 千thiên 頌tụng 。 名danh 雜tạp 寶bảo 聲thanh 明minh 論luận 。 西tây 方phương 以dĩ 為vi 聲thanh 明minh 究cứu 竟cánh 之chi 極cực 論luận 。 盛thịnh 行hành 於ư 世thế 。 然nhiên 聲thanh 明minh 論luận 有hữu 五ngũ 品phẩm 。 瑜du 伽già 云vân 。 相tương 續tục 。 名danh 號hiệu 。 總tổng 略lược 。 彼bỉ 益ích 。 宣tuyên 說thuyết 。 一nhất 相tương 續tục 。 是thị 合hợp 聲thanh 合hợp 字tự 法pháp 為vi 一nhất 品phẩm 是thị 第đệ 一nhất 分phần/phân 。 二nhị 名danh 號hiệu 。 明minh 劫kiếp 初sơ 梵Phạm 王Vương 於ư 一nhất 一nhất 法pháp 皆giai 立lập 千thiên 名danh 。 帝Đế 釋Thích 後hậu 減giảm 為vi 百bách 名danh 。 後hậu 又hựu 減giảm 為vi 十thập 名danh 。 後hậu 又hựu 減giảm 為vi 三tam 名danh 。 總tổng 為vi 一nhất 品phẩm 。 是thị 第đệ 二nhị 名danh 號hiệu 品phẩm 名danh 號hiệu 分phần/phân 。 三tam 總tổng 略lược 。 是thị 聲thanh 明minh 中trung 根căn 本bổn 略lược 要yếu 。 四tứ 彼bỉ 益ích 。 是thị 次thứ 中trung 略lược 之chi 。 令linh 物vật 生sanh 解giải 名danh 為vi 彼bỉ 益ích 。 五ngũ 宣tuyên 說thuyết 。 是thị 廣quảng 宣tuyên 說thuyết 。 謂vị 略lược 。 中trung 。 廣quảng 。 是thị 後hậu 三tam 品phẩm 即tức 後hậu 分phần/phân 。 三tam 聲thanh 論luận 中trung 有hữu 執chấp 。 一nhất 切thiết 聲thanh 皆giai 是thị 常thường 。 有hữu 二nhị 釋thích 。 一nhất 云vân 一nhất 切thiết 一nhất 切thiết 。 即tức 內nội 外ngoại 皆giai 計kế 常thường 。 二nhị 云vân 小tiểu 分phần/phân 一nhất 切thiết 。 唯duy 內nội 一nhất 切thiết 聲thanh 常thường 。 雖tuy 有hữu 二nhị 解giải 前tiền 解giải 為vi 勝thắng 。 外ngoại 物vật 雖tuy 復phục 不bất 詮thuyên 。 顯hiển 生sanh 聲thanh 之chi 緣duyên 。 亦diệc 有hữu 一nhất 切thiết 物vật 共cộng 。 亦diệc 有hữu 各các 別biệt 。 隨tùy 應ứng 有hữu 之chi 。


破phá 薩tát 婆bà 多đa 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 敘tự 宗tông 總tổng 非phi 。 二nhị 別biệt 破phá 。 三tam 結kết 妄vọng 。 別biệt 破phá 有hữu 三tam 。 初sơ 同đồng 觀quán 所sở 緣duyên 論luận 。 第đệ 二nhị 比tỉ 量lượng 可khả 知tri 。 第đệ 三tam 比tỉ 量lượng 云vân 。 和hòa 合hợp 極cực 微vi 。 非phi 離ly 本bổn 極cực 微vi 外ngoại 有hữu 別biệt 體thể 相tướng 。 即tức 不bất 和hòa 合hợp 時thời 極cực 微vi 故cố 。 如như 不bất 合hợp 時thời 。


五ngũ 境cảnh 。 略lược 以dĩ 五ngũ 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 假giả 實thật 。 二nhị 有hữu 無vô 漏lậu 。 三tam 三tam 性tánh 。 四tứ 異dị 熟thục 等đẳng 分phân 別biệt 。 五ngũ 識thức 緣duyên 分phân 別biệt 。


極cực 微vi 。 五ngũ 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 辨biện 眼nhãn 緣duyên 。 二nhị 釋thích 違vi 難nạn/nan 。 三tam 說thuyết 勝thắng 利lợi 。 四tứ 何hà 心tâm 所sở 觀quán 。 要yếu 方phương 便tiện 非phi 生sanh 得đắc 。 五ngũ 能năng 緣duyên 之chi 心tâm 。 何hà 諦đế 所sở 攝nhiếp 。 有hữu 漏lậu 通thông 二nhị 諦đế 。 無vô 漏lậu 道Đạo 諦đế 收thu 。 然nhiên 非phi 唯duy 苦khổ 。 通thông 善thiện 。 不bất 善thiện 。 執chấp 為vi 實thật 有hữu 。 正chánh 觀quán 觀quán 察sát 故cố 。 非phi 唯duy 苦Khổ 諦Đế 。


然nhiên 依y 思tư 願nguyện 善thiện 惡ác 分phần/phân 限hạn 者giả 。 此thử 是thị 佛Phật 身thân 無vô 表biểu 之chi 別biệt 句cú 。 是thị 餘dư 表biểu 無vô 表biểu 之chi 總tổng 句cú 。 由do 佛Phật 無vô 表biểu 雖tuy 是thị 曾tằng 得đắc 非phi 念niệm 念niệm 新tân 生sanh 。 以dĩ 昔tích 發phát 願nguyện 制chế 於ư 業nghiệp 思tư 。 眾chúng 生sanh 界giới 盡tận 。 我ngã 期kỳ 乃nãi 爾nhĩ 。 以dĩ 心tâm 無vô 萎nuy 歇hiết 故cố 。 或hoặc 常thường 有hữu 。 除trừ 佛Phật 已dĩ 外ngoại 或hoặc 皆giai 未vị 曾tằng 得đắc 。 由do 願nguyện 制chế 思tư 不bất 萎nuy 歇hiết 故cố 。 未vị 遇ngộ 破phá 緣duyên 或hoặc 常thường 相tương 續tục 。 若nhược 遇ngộ 犯phạm 捨xả 之chi 緣duyên 。 願nguyện 既ký 萎nuy 歇hiết 更cánh 不bất 新tân 起khởi 。 名danh 為vi 捨xả 或hoặc 故cố 也dã 。 然nhiên 定định 道đạo 無vô 表biểu 唯duy 依y 善thiện 思tư 分phần/phân 限hạn 。 別Biệt 解Giải 脫Thoát 無vô 表biểu 全toàn 依y 善thiện 思tư 願nguyện 分phần/phân 限hạn 。 不bất 律luật 儀nghi 無vô 表biểu 唯duy 依y 惡ác 思tư 願nguyện 分phần/phân 限hạn 。 處xử 中trung 無vô 表biểu 通thông 依y 善thiện 惡ác 思tư 願nguyện 分phần/phân 限hạn 。 故cố 今kim 合hợp 說thuyết 。


增tăng 長trưởng 位vị 立lập 者giả 。 是thị 除trừ 佛Phật 外ngoại 。 佛Phật 身thân 修tu 舊cựu 不bất 增tăng 長trưởng 故cố 。


發phát 身thân 語ngữ 思tư 。 疏sớ/sơ 中trung 但đãn 言ngôn 是thị 業nghiệp 非phi 表biểu 。 無vô 表biểu 。 名danh 身thân 表biểu 業nghiệp 者giả 。 動động 身thân 表biểu 之chi 業nghiệp 。 依y 主chủ 釋thích 也dã 。 但đãn 言ngôn 身thân 業nghiệp 。 亦diệc 動động 身thân 之chi 業nghiệp 。 若nhược 言ngôn 身thân 表biểu 者giả 。 依y 身thân 之chi 表biểu 。 其kỳ 語ngữ 即tức 表biểu 發phát 語ngữ 之chi 業nghiệp 。 亦diệc 語ngữ 表biểu 之chi 業nghiệp 隨tùy 應ứng 皆giai 得đắc 。 三tam 思tư 之chi 中trung 後hậu 之chi 二nhị 思tư 二nhị 義nghĩa 名danh 道đạo 。 前tiền 思tư 遊du 履lý 。 其kỳ 審thẩm 慮lự 思tư 唯duy 生sanh 當đương 果quả 一nhất 義nghĩa 名danh 道đạo 。 問vấn 若nhược 許hứa 思tư 所sở 發phát 身thân 。 語ngữ 立lập 無vô 表biểu 名danh 。 意ý 亦diệc 由do 思tư 作tác 。 應ưng 當đương 立lập 表biểu 稱xưng 。 問vấn 身thân 。 語ngữ 思tư 所sở 作tác 。 則tắc 許hứa 立lập 業nghiệp 名danh 。 意ý 識thức 思tư 所sở 造tạo 。 亦diệc 應ưng 立lập 業nghiệp 稱xưng 。 答đáp 不bất 然nhiên 。 身thân 。 語ngữ 外ngoại 彰chương 他tha 表biểu 名danh 表biểu 。 意ý 唯duy 內nội 解giải 自tự 表biểu 非phi 他tha 。 造tạo 作tác 名danh 為vi 業nghiệp 。 身thân 。 語ngữ 體thể 造tạo 作tác 。 意ý 體thể 雖tuy 他tha 引dẫn 。 非phi 作tác 不bất 名danh 業nghiệp 。 其kỳ 觸xúc 。 作tác 意ý 等đẳng 皆giai 由do 思tư 作tác 以dĩ 成thành 三tam 性tánh 。 體thể 非phi 造tạo 作tác 。 亦diệc 不bất 名danh 業nghiệp 。 亦diệc 不bất 名danh 自tự 表biểu 。 非phi 王vương 非phi 勝thắng 故cố 。


五ngũ 十thập 九cửu 云vân 。 身thân 。 語ngữ 名danh 業nghiệp 道đạo 。 發phát 思tư 名danh 業nghiệp 。 貪tham 嗔sân 。 邪tà 見kiến 名danh 道đạo 者giả 。 隨tùy 順thuận 薩tát 婆bà 多đa 與dữ 此thử 不bất 違vi 。


表biểu 無vô 表biểu 中trung 略lược 為vi 。 頌tụng 曰viết 。


惡ác 或hoặc 生sanh 彼bỉ 家gia 。 發phát 心tâm 起khởi 忍nhẫn 樂nhạo/nhạc/lạc 。


是thị 不bất 律luật 儀nghi 者giả 。 業nghiệp 道đạo 猶do 樂nhạo/nhạc/lạc 成thành 。


小tiểu 多đa 作tác 彼bỉ 事sự 。 便tiện 成thành 不bất 善thiện 業nghiệp 。


如như 是thị 餘dư 有hữu 人nhân 。 發phát 心tâm 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 。


此thử 由do 捨xả 五ngũ 緣duyên 。 誓thệ 捨xả 。 及cập 受thọ 戒giới 。


命mạng 終chung 。 得đắc 上thượng 定định 。 戒giới 沒một 二nhị 形hình 生sanh 。


苾Bật 芻Sô 非phi 自tự 受thọ 。 從tùng 他tha 簡giản 擇trạch 故cố 。


近cận 事sự 。 及cập 近cận 住trụ 。 自tự 受thọ 亦diệc 從tùng 他tha 。


表biểu 業nghiệp 定định 從tùng 他tha 。 無vô 表biểu 通thông 二nhị 受thọ 。


自tự 受thọ 唯duy 意ý 表biểu 。 非phi 表biểu 示thị 他tha 故cố 。


出xuất 家gia 捨xả 五ngũ 緣duyên 。 捨xả 學học 。 犯phạm 重trọng 罪tội 。


形hình 沒một 二nhị 形hình 生sanh 。 斷đoạn 善thiện 。 棄khí 同đồng 分phần/phân 。


近cận 事sự 由do 三tam 緣duyên 。 捨xả 學học 。 善thiện 根căn 斷đoạn 。


及cập 棄khí 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 並tịnh 前tiền 非phi 法pháp 滅diệt 。


近cận 住trụ 亦diệc 由do 三tam 。 日nhật 出xuất 。 捨xả 學học 處xứ 。


並tịnh 棄khí 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 非phi 斷đoạn 善thiện 。 法pháp 滅diệt 。


定định 戒giới 通thông 無vô 色sắc 。 初sơ 近cận 分phần/phân 名danh 斷đoạn 。


餘dư 持trì 遠viễn 分phần/phân 性tánh 。 是thị 名danh 定định 律luật 儀nghi 。


道đạo 戒giới 唯duy 九cửu 定định 。 六lục 色sắc 。 三tam 無vô 色sắc 。


(# 以dĩ 見kiến 道đạo 許hứa 依y 五ngũ 地địa 。 修tu 道Đạo 亦diệc 唯duy 通thông 三tam 無vô 色sắc 。 瑜du 伽già 第đệ 一nhất 百bách 云vân 。 九cửu 地địa 能năng 盡tận 漏lậu 。 即tức 色sắc 界giới 六lục 地địa 並tịnh 能năng 盡tận 漏lậu 。 即tức 唯duy 修tu 道Đạo 。 見kiến 道đạo 不bất 依y 中trung 間gian 。 三tam 依y 五ngũ 依y 生sanh 故cố )# 。


是thị 斷đoạn 依y 見kiến 。 修tu 。 頓đốn 。 漸tiệm 無vô 間gian 道đạo 。


(# 預dự 流lưu 超siêu 越việt 。 取thủ 第đệ 四Tứ 果Quả 。 於ư 欲dục 界giới 有hữu 斷đoạn 對đối 治trị 故cố 。 對đối 法pháp 第đệ 十thập 三tam 說thuyết 。 預dự 流lưu 依y 未vị 至chí 定định 得đắc 超siêu 第đệ 四tứ 。 不bất 說thuyết 依y 餘dư 地địa 者giả 。 今kim 為vi 二nhị 解giải 。 如như 下hạ 第đệ 十thập 卷quyển 解giải 。 頓đốn 漸tiệm 斷đoạn 惑hoặc 中trung 疏sớ/sơ 文văn 自tự 解giải )# 。


此thử 依y 於ư 遠viễn 分phần/phân 。 隨tùy 應ứng 及cập 有hữu 頂đảnh 。


(# 許hứa 有hữu 遊du 觀quan 心tâm 故cố )# 。


若nhược 起khởi 異dị 分phần/phân 心tâm (# 定định 散tán 二nhị 緣duyên 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 緣duyên 。 不bất 爾nhĩ 便tiện 非phi )# 。


便tiện 捨xả 隨tùy 心tâm 戒giới 。


論luận 。 然nhiên 依y 思tư 願nguyện 善thiện 惡ác 分phần/phân 限hạn 等đẳng 者giả 。 此thử 是thị 一nhất 切thiết 無vô 表biểu 之chi 通thông 句cú 。 亦diệc 是thị 佛Phật 身thân 無vô 表biểu 之chi 別biệt 句cú 。 佛Phật 身thân 定định 戒giới 與dữ 因nhân 不bất 殊thù 。 唯duy 別biệt 脫thoát 異dị 。 不bất 增tăng 長trưởng 故cố 。 下hạ 增tăng 長trưởng 言ngôn 唯duy 據cứ 因nhân 位vị 。 故cố 佛Phật 別biệt 脫thoát 無vô 表biểu 。 唯duy 依y 思tư 願nguyện 分phần/phân 限hạn 。 願nguyện 盡tận 未vị 來lai 方phương 可khả 捨xả 故cố 不bất 同đồng 於ư 因nhân 。 故cố 此thử 初sơ 是thị 佛Phật 戒giới 別biệt 句cú 。 諸chư 無vô 表biểu 總tổng 句cú 。 問vấn 若nhược 許hứa 思tư 所sở 發phát 身thân 。 語ngữ 立lập 表biểu 名danh 。 意ý 亦diệc 由do 思tư 作tác 。 應ưng 當đương 立lập 表biểu 稱xưng 。 答đáp 身thân 。 語ngữ 性tánh 是thị 業nghiệp 。 可khả 依y 立lập 表biểu 名danh 。 意ý 非phi 體thể 是thị 業nghiệp 。 如như 何hà 得đắc 表biểu 稱xưng 。 問vấn 身thân 。 語ngữ 思tư 所sở 作tác 。 即tức 許hứa 立lập 業nghiệp 名danh 。 意ý 識thức 思tư 所sở 造tạo 。 亦diệc 應ưng 立lập 業nghiệp 稱xưng 。 答đáp 不bất 然nhiên 。 造tạo 作tác 名danh 為vi 業nghiệp 。 身thân 。 語ngữ 體thể 造tạo 作tác 。 意ý 體thể 雖tuy 他tha 引dẫn 。 非phi 作tác 不bất 名danh 業nghiệp 。 其kỳ 觸xúc 。 作tác 意ý 等đẳng 。 皆giai 由do 思tư 作tác 以dĩ 成thành 三tam 性tánh 。 體thể 非phi 造tạo 作tác 。 亦diệc 不bất 名danh 業nghiệp 。 此thử 義nghĩa 應ưng 思tư 。 五ngũ 十thập 九cửu 云vân 身thân 。 語ngữ 名danh 業nghiệp 。 道đạo 。 發phát 思tư 名danh 業nghiệp 。 貪tham 。 嗔sân 。 邪tà 見kiến 名danh 道đạo 者giả 。 隨tùy 順thuận 薩tát 婆bà 多đa 。 與dữ 此thử 不bất 違vi 。


難nạn/nan 不bất 相tương 應ứng 中trung 。 顯hiển 揚dương 第đệ 十thập 八bát 云vân 。 諸chư 不bất 相tương 應ứng 皆giai 有hữu 二nhị 失thất 故cố 是thị 假giả 有hữu 。 一nhất 因nhân 過quá 失thất 。 二nhị 體thể 過quá 失thất 。 因nhân 過quá 失thất 。 若nhược 生sanh 生sanh 故cố 。 名danh 之chi 為vi 生sanh 。 是thị 則tắc 無vô 別biệt 果quả 生sanh 可khả 得đắc 。 若nhược 生sanh 所sở 生sanh 。 名danh 之chi 為vi 生sanh 。 是thị 則tắc 不bất 應ưng 名danh 能năng 生sanh 等đẳng 。 廣quảng 如như 彼bỉ 說thuyết 。 今kim 應ưng 難nạn/nan 云vân 。


破phá 得đắc 中trung 第đệ 三tam 正chánh 破phá 有hữu 二nhị 。 初sơ 破phá 得đắc 。 後hậu 非phi 得đắc 。 得đắc 中trung 又hựu 二nhị 。 一nhất 依y 教giáo 理lý 齊tề 徵trưng 。 即tức 七thất 難nạn/nan 是thị 。 二nhị 縱túng/tung 有hữu 別biệt 義nghĩa 徵trưng 。 又hựu 得đắc 於ư 法pháp 等đẳng 是thị 。 初sơ 中trung 又hựu 四tứ 。 初sơ 引dẫn 教giáo 齊tề 難nạn/nan 。 二nhị 破phá 救cứu 自tự 在tại 名danh 成thành 。 三tam 由do 現hiện 在tại 可khả 假giả 說thuyết 有hữu 。 四tứ 破phá 彼bỉ 救cứu 。 若nhược 無vô 得đắc 者giả 未vị 起khởi 之chi 法pháp 應ưng 。 永vĩnh 不bất 生sanh 者giả 。 現hiện 在tại 必tất 有hữu 善thiện 種chủng 等đẳng 故cố 縱túng/tung 有hữu 別biệt 義nghĩa 徵trưng 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 定định 問vấn 。 後hậu 別biệt 破phá 。 破phá 中trung 有hữu 二nhị 。 如như 文văn 可khả 知tri 。 初sơ 破phá 能năng 起khởi 中trung 有hữu 三tam 。 如như 文văn 。


成thành 不bất 成thành 中trung 。 種chủng 子tử 成thành 熟thục 。 謂vị 有hữu 二Nhị 乘Thừa 及cập 世thế 道đạo 成thành 不bất 成thành 不bất 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 道đạo 前tiền 二nhị 障chướng 亦diệc 。 有hữu 成thành 不bất 成thành 。 應ưng 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 煩phiền 惱não 種chủng 。 有hữu 成thành 不bất 成thành 。 所sở 知tri 一nhất 向hướng 成thành 。 菩Bồ 薩Tát 雙song 說thuyết 。 資tư 糧lương 位vị 俱câu 生sanh 成thành 不bất 成thành 。 分phân 別biệt 成thành 不bất 成thành 。 加gia 行hành 位vị 一nhất 向hướng 不bất 成thành 。 俱câu 生sanh 通thông 成thành 不bất 成thành 。 入nhập 見kiến 道đạo 已dĩ 。 修tu 道Đạo 成thành 不bất 成thành 。 見kiến 道đạo 一nhất 向hướng 不bất 成thành 。 修tu 道Đạo 第đệ 七thất 一nhất 向hướng 成thành 。 第đệ 六lục 有hữu 成thành 不bất 成thành 。 煩phiền 惱não 障chướng 不bất 斷đoạn 一nhất 向hướng 成thành 。 所sở 知tri 障chướng 種chủng 。 有hữu 成thành 不bất 成thành 。 皆giai 思tư 准chuẩn 。


異dị 生sanh 性tánh 唯duy 染nhiễm 二nhị 障chướng 種chủng 上thượng 立lập 者giả 。 問vấn 智trí 障chướng 不bất 障chướng 於ư 二Nhị 乘Thừa 。 即tức 說thuyết 名danh 無vô 覆phú 。 無vô 性tánh 之chi 人nhân 二nhị 障chướng 俱câu 不bất 障chướng 三tam 乘thừa 。 所sở 知tri 障chướng 體thể 何hà 性tánh 攝nhiếp 。 皆giai 應ưng 非phi 染nhiễm 。 答đáp 可khả 斷đoạn 種chủng 輕khinh 望vọng 不bất 障chướng 以dĩ 名danh 無vô 覆phú 。 無vô 性tánh 二nhị 種chủng 俱câu 重trọng/trùng 。 通thông 障chướng 三tam 乘thừa 聖thánh 道Đạo 並tịnh 名danh 為vi 覆phú 。 若nhược 唯duy 取thủ 分phân 別biệt 種chủng 名danh 異dị 生sanh 。 即tức 一nhất 界giới 成thành 三tam 界giới 。 應ưng 名danh 三tam 界giới 異dị 生sanh 。 若nhược 取thủ 生sanh 現hiện 行hành 種chủng 。 即tức 已dĩ 離ly 欲dục 應ưng 名danh 諸chư 界giới 異dị 生sanh 。 取thủ 與dữ 第đệ 八bát 異dị 生sanh 同đồng 地địa 之chi 性tánh 。 其kỳ 體thể 即tức 得đắc 之chi 。


同đồng 分phần/phân 。 略lược 以dĩ 十thập 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 釋thích 名danh (# 如như 疏sớ/sơ 。 決quyết 擇trạch 五ngũ 十thập 二nhị 云vân 。 由do 彼bỉ 彼bỉ 分phần/phân 互hỗ 相tương 似tự 性tánh 名danh 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 此thử 意ý 則tắc 顯hiển 眾chúng 者giả 彼bỉ 彼bỉ 多đa 非phi 一nhất 義nghĩa 。 分phần/phân 者giả 類loại 義nghĩa 。 同đồng 者giả 相tương 似tự 義nghĩa 。 即tức 眾chúng 多đa 分phần 類loại 相tương 似tự 名danh 眾chúng 同đồng 分phần/phân )# 。 二nhị 現hiện 種chủng 所sở 依y (# 難nạn/nan 俱câu 通thông 。 命mạng 根căn 依y 之chi 而nhi 立lập 。 故cố 此thử 皆giai 通thông 。 如như 對đối 法pháp )# 。 三tam 等đẳng 流lưu 。 異dị 熟thục 等đẳng (# 一nhất 切thiết 皆giai 通thông 。 五ngũ 十thập 二nhị 示thị 音âm 聲thanh 等đẳng 位vị 。 故cố 通thông 三tam )# 。 四tứ 三tam 性tánh 所sở 依y (# 並tịnh 通thông 。 五ngũ 十thập 二nhị 云vân 邪tà 見kiến 等đẳng 類loại 。 諸chư 佛Phật 亦diệc 等đẳng 故cố )# 。 五ngũ 內nội 外ngoại 所sở 依y (# 諸chư 論luận 唯duy 內nội 。 此thử 中trung 難nạn/nan 他tha 。 故cố 俱câu 通thông 外ngoại )# 。 六lục 繫hệ 非phi 繫hệ 依y (# 皆giai 通thông )# 。 七thất 總tổng 別biệt 所sở 依y (# 有hữu 無vô 漏lậu 位vị 皆giai 通thông 別biệt 總tổng )# 。 八bát 見kiến 所sở 斷đoạn 等đẳng 所sở 依y 。 九cửu 學học 等đẳng 所sở 依y 。 十thập 總tổng 別biệt 得đắc 捨xả 。 既ký 通thông 人nhân 。 法pháp 隨tùy 應ứng 捨xả 得đắc 准chuẩn 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 。 今kim 以dĩ 理lý 立lập 。 有hữu 唯duy 一nhất 得đắc 不bất 捨xả 。 謂vị 佛Phật 報báo 身thân 。 有hữu 唯duy 一nhất 捨xả 不bất 得đắc 。 謂vị 入nhập 無vô 餘dư 心tâm 位vị 。 有hữu 永vĩnh 定định 得đắc 。 捨xả 。 謂vị 無vô 性tánh 有hữu 情tình 。 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 。 有hữu 定định 不bất 得đắc 。 捨xả 。 謂vị 無vô 為vi 等đẳng 。 問vấn 有hữu 為vi 相tương/tướng 以dĩ 假giả 立lập 同đồng 分phần/phân 。 擇trạch 滅diệt 相tương 似tự 許hứa 假giả 立lập 耶da 。 答đáp 不bất 然nhiên 。 有hữu 為vi 體thể 用dụng 相tương 似tự 有hữu 同đồng 分phần/phân 。 擇trạch 滅diệt 無vô 體thể 復phục 無vô 用dụng 故cố 不bất 立lập 同đồng 分phần/phân 。 真Chân 如Như 是thị 一nhất 。 無vô 相tướng 似tự 故cố 。 不bất 說thuyết 同đồng 分phần/phân 。


四tứ 正Chánh 斷Đoạn 者giả 。 一nhất 律luật 儀nghi 斷đoạn 。 謂vị 已dĩ 生sanh 惡ác 法pháp 。 為vi 令linh 斷đoạn 故cố 。 生sanh 欲dục 策sách 勵lệ 。 二nhị 斷đoạn 斷đoạn 。 未vị 生sanh 惡ác 法pháp 。 令linh 不bất 生sanh 故cố 。 三tam 修tu 習tập 斷đoạn 。 未vị 生sanh 善thiện 法Pháp 。 為vì 令linh 生sanh 故cố 。 四tứ 防phòng 護hộ 斷đoạn 。 已dĩ 生sanh 善thiện 法Pháp 。 為vi 欲dục 令linh 住trụ 。 生sanh 欲dục 策sách 勵lệ 。 皆giai 即tức 精tinh 進tấn 策sách 發phát 故cố 。 惠huệ 自tự 能năng 漸tiệm 伏phục 惑hoặc 。 從tùng 果quả 為vi 名danh 名danh 為vi 正Chánh 斷Đoạn 。


命mạng 根căn 。 以dĩ 五ngũ 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 體thể 。 二nhị 名danh 。 三tam 異dị 熟thục 。 非phi 異dị 熟thục 等đẳng 。 四tứ 有hữu 。 無vô 漏lậu 等đẳng 。 五ngũ 問vấn 答đáp 分phân 別biệt 。 有hữu 難nạn/nan 命mạng 根căn 若nhược 唯duy 種chủng 子tử 者giả 。 何hà 故cố 地địa 獄ngục 八bát 根căn 現hiện 。 種chủng 俱câu 定định 成thành 熟thục 。 答đáp 又hựu 七thất 根căn 有hữu 現hiện 。 種chủng 。 命mạng 根căn 唯duy 種chủng 。 通thông 論luận 八bát 法pháp 故cố 言ngôn 現hiện 。 種chủng 。 非phi 命mạng 根căn 有hữu 現hiện 行hành 。 又hựu 此thử 八bát 根căn 定định 必tất 成thành 熟thục 。 設thiết 有hữu 種chủng 。 現hiện 皆giai 定định 成thành 之chi 。 非phi 說thuyết 命mạng 根căn 亦diệc 有hữu 現hiện 也dã 。 又hựu 以dĩ 所sở 持trì 六lục 處xứ 為vi 現hiện 斯tư 有hữu 何hà 失thất 。 此thử 由do 業nghiệp 引dẫn 功công 能năng 差sai 別biệt 名danh 命mạng 根căn 。 佛Phật 由do 願nguyện 力lực 令linh 種chủng 生sanh 現hiện 。 連liên 色sắc 。 心tâm 等đẳng 之chi 分phần 限hạn 名danh 命mạng 根căn 。


問vấn 厭yếm 心tâm 入nhập 無vô 心tâm 有hữu 細tế 心tâm 。 厭yếm 色sắc 入nhập 無vô 色sắc 有hữu 細tế 色sắc 。 厭yếm 身thân 入nhập 無vô 身thân 有hữu 細tế 身thân 。 答đáp 若nhược 厭yếm 麁thô 身thân 亦diệc 有hữu 細tế 身thân 。 如như 佛Phật 身thân 故cố 。 麁thô 細tế 總tổng 厭yếm 不bất 得đắc 有hữu 身thân 。 與dữ 心tâm 異dị 故cố 。 問vấn 厭yếm 心tâm 入nhập 無vô 心tâm 。 二nhị 定định 名danh 無vô 心tâm 。 厭yếm 初sơ 入nhập 第đệ 二nhị 。 二nhị 禪thiền 名danh 無vô 心tâm 。 答đáp 厭yếm 心tâm 總tổng 厭yếm 六lục 。 二nhị 定định 名danh 無vô 心tâm 。 厭yếm 下hạ 非phi 上thượng 心tâm 。 上thượng 定định 非phi 無vô 心tâm 。 問vấn 厭yếm 色sắc 八bát 無vô 色sắc 。 雖tuy 有hữu 細tế 色sắc 名danh 無vô 色sắc 。 厭yếm 下hạ 入nhập 上thượng 定định 。 上thượng 定định 名danh 無vô 心tâm 。 答đáp 業nghiệp 色sắc 上thượng 地địa 無vô 。 雖tuy 有hữu 細tế 色sắc 名danh 無vô 色sắc 。 報báo 心tâm 上thượng 地địa 有hữu 。 不bất 得đắc 名danh 無vô 心tâm 。 問vấn 心tâm 種chủng 防phòng 於ư 心tâm 。 定định 體thể 非phi 心tâm 色sắc 。 色sắc 種chủng 防phòng 於ư 色sắc 。 戒giới 體thể 非phi 色sắc 。 心tâm 。 答đáp 所sở 防phòng 性tánh 是thị 色sắc 。 能năng 防phòng 亦diệc 色sắc 收thu 。 問vấn 所sở 厭yếm 既ký 是thị 心tâm 。 能năng 厭yếm 應ưng 心tâm 攝nhiếp 。 答đáp 所sở 防phòng 。 所sở 發phát 俱câu 是thị 色sắc 。 能năng 防phòng 於ư 色sắc 亦diệc 名danh 色sắc 。 所sở 厭yếm 雖tuy 心tâm 無vô 所sở 發phát 。 能năng 防phòng 於ư 心tâm 非phi 心tâm 。 色sắc 。 問vấn 散tán 色sắc 可khả 然nhiên 。 定định 。 道đạo 共cộng 戒giới 無vô 所sở 發phát 。 云vân 何hà 可khả 名danh 色sắc 。 於ư 此thử 難nạn/nan 中trung 可khả 勵lệ 思tư 擇trạch 。 答đáp 厭yếm 心tâm 厭yếm 一nhất 切thiết 。 能năng 厭yếm 非phi 色sắc 。 心tâm 。 防phòng 色sắc 唯duy 防phòng 惡ác 。 能năng 防phòng 故cố 稱xưng 色sắc 。 問vấn 厭yếm 心tâm 厭yếm 一nhất 切thiết 。 能năng 厭yếm 唯duy 心tâm 種chủng 。 防phòng 色sắc 唯duy 防phòng 惡ác 。 能năng 防phòng 應ưng 現hiện 行hành 。 答đáp 曰viết 通thông 有hữu 。


第đệ 二nhị 卷quyển


上thượng 坐tọa 部bộ 立lập 二nhị 相tương/tướng 。 化hóa 地địa 部bộ 立lập 三tam 相tương/tướng 。 一nhất 剎sát 那na 滅diệt 蘊uẩn 。 一nhất 切thiết 色sắc 。 心tâm 。 二nhị 一nhất 期kỳ 蘊uẩn 。 謂vị 壽thọ 命mạng 。 此thử 二nhị 辨biện 相tương/tướng 。 三tam 窮cùng 生sanh 死tử 蘊uẩn 。 雖tuy 別biệt 有hữu 法pháp 而nhi 非phi 在tại 相tương/tướng 。 正chánh 量lượng 部bộ 立lập 四tứ 相tương/tướng 。 色sắc 法pháp 一nhất 期kỳ 多đa 時thời 生sanh 滅diệt 。 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 。 燈đăng 焰diễm 。 鈴linh 聲thanh 剎sát 那na 剎sát 那na 生sanh 滅diệt 。 動động 等đẳng 時thời 長trường/trưởng 。 大đại 地địa 經kinh 劫kiếp 住trụ 。 經kinh 部bộ 師sư 若nhược 順thuận 薩tát 婆bà 多đa 。 故cố 俱câu 舍xá 第đệ 四tứ 說thuyết 。 彼bỉ 意ý 生sanh 用dụng 未vị 來lai 。 三tam 相tương/tướng 用dụng 現hiện 在tại 。 然nhiên 是thị 假giả 立lập 。 非phi 是thị 本bổn 計kế 。 其kỳ 經kinh 部bộ 師sư 本bổn 所sở 執chấp 相tướng 。 與dữ 大Đại 乘Thừa 世thế 同đồng 。 古cổ 一nhất 切thiết 有hữu 師sư 。 生sanh 在tại 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 一nhất 剎sát 那na 三tam 相tương/tướng 時thời 別biệt 。 初sơ 位vị 名danh 住trụ 。 此thử 能năng 取thủ 果quả 。 有hữu 殊thù 勝thắng 方phương 故cố 。 異dị 。 滅diệt 不bất 能năng 。 其kỳ 力lực 弱nhược 故cố 。 住trụ 位vị 以dĩ 後hậu 令linh 法pháp 衰suy 微vi 名danh 為vi 異dị 位vị 。 異dị 位vị 已dĩ 後hậu 令linh 法pháp 後hậu 用dụng 無vô 。 名danh 之chi 為vi 滅Diệt 。 若nhược 正chánh 理lý 師sư 。 生sanh 在tại 未vị 來lai 。 住trụ 。 異dị 。 滅diệt 三tam 同đồng 一nhất 時thời 用dụng 。 生sanh 令linh 法pháp 將tương 有hữu 用dụng 。 住trụ 能năng 令linh 法pháp 取thủ 當đương 果quả 起khởi 。 即tức 住trụ 之chi 時thời 。 異dị 能năng 令linh 法pháp 後hậu 不bất 及cập 已dĩ 前tiền 弱nhược 於ư 前tiền 故cố 。 有hữu 為vi 法pháp 爾nhĩ 勢thế 力lực 羸luy 劣liệt 不bất 及cập 前tiền 故cố 。 而nhi 或hoặc 有hữu 時thời 法pháp 增tăng 長trưởng 者giả 。 由do 餘dư 緣duyên 至chí 令linh 生sanh 。 如như 是thị 非phi 本bổn 法pháp 性tánh 。 本bổn 法pháp 性tánh 劣liệt 必tất 衰suy 異dị 故cố 。 其kỳ 增tăng 長trưởng 時thời 其kỳ 異dị 仍nhưng 體thể 在tại 性tánh 。 令linh 法pháp 劣liệt 故cố 。 滅diệt 即tức 於ư 住trụ 時thời 起khởi 用dụng 令linh 用dụng 至chí 後hậu 念niệm 無vô 。 若nhược 經kinh 但đãn 說thuyết 有hữu 二nhị 相tương/tướng 者giả 。 一nhất 切thiết 有hữu 師sư 云vân 。 舉cử 初sơ 。 後hậu 相tương/tướng 以dĩ 略lược 中trung 間gian 。 生sanh 轉chuyển 令linh 法pháp 有hữu 用dụng 。 有hữu 用dụng 之chi 時thời 在tại 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 生sanh 時thời 法pháp 未vị 有hữu 用dụng 故cố 。 滅diệt 能năng 令linh 法pháp 將tương 無vô 用dụng 。 後hậu 剎sát 那na 中trung 正chánh 無vô 用dụng 故cố 。 住trụ 雖tuy 有hữu 法pháp 不bất 及cập 於ư 生sanh 。 異dị 雖tuy 衰suy 法pháp 不bất 及cập 於ư 滅diệt 。 是thị 故cố 略lược 住trụ 。 異dị 。 但đãn 說thuyết 於ư 生sanh 。 滅diệt 。 正chánh 理lý 師sư 云vân 。 此thử 顯hiển 二nhị 時thời 起khởi 用dụng 。 未vị 來lai 起khởi 生sanh 功công 能năng 。 令linh 法pháp 入nhập 現hiện 在tại 。 現hiện 在tại 有hữu 滅diệt 時thời 。 令linh 法pháp 入nhập 過quá 去khứ 。 住trụ 。 異dị 之chi 用dụng 與dữ 滅diệt 同đồng 時thời 。


時thời 不bất 異dị 故cố 。 所sở 以dĩ 不bất 說thuyết 。 生sanh 。 滅diệt 乃nãi 是thị 有hữu 用dụng 。 無vô 用dụng 之chi 始thỉ 際tế 。 不bất 說thuyết 生sanh 及cập 住trụ 。 異dị 為vi 二nhị 用dụng 等đẳng 。


第đệ 三tam 破phá 四tứ 相tương/tướng 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 總tổng 非phi 。 後hậu 別biệt 破phá 。 別biệt 破phá 中trung 有hữu 七thất 。 一nhất 六lục 轉chuyển 無vô 差sai 難nạn/nan 。 二nhị 能năng 所sở 不bất 異dị 難nạn/nan 。 此thử 二nhị 皆giai 有hữu 宗tông 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 因nhân 不bất 定định 過quá 。 謂vị 初sơ 彼bỉ 量lượng 云vân 。 三tam 有hữu 為vi 相tướng 。 異dị 所sở 相tương/tướng 法pháp 定định 別biệt 有hữu 體thể 。 說thuyết 屬thuộc 主chủ 言ngôn 故cố 。 如như 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 之chi 衣y 。 後hậu 比tỉ 量lượng 云vân 。 三Tam 身Thân 為vi 相tương/tướng 。 異dị 所sở 相tương/tướng 法pháp 定định 別biệt 有hữu 體thể 。 是thị 能năng 相tương/tướng 故cố 。 如như 煙yên 等đẳng 相tương/tướng 。 故cố 皆giai 有hữu 二nhị 過quá 。


第đệ 一nhất 難nạn/nan 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 。 汝nhữ 名danh 。 句cú 。 文văn 。 非phi 實thật 能năng 詮thuyên 。 許hứa 異dị 聲thanh 故cố 。 如như 色sắc 。 香hương 等đẳng 。 第đệ 二nhị 結kết 歸quy 聲thanh 詮thuyên 。 第đệ 三tam 外ngoại 救cứu 云vân 。 聲thanh 上thượng 非phi 即tức 異dị 聲thanh 之chi 名danh 等đẳng 。 量lượng 云vân 。 聲thanh 上thượng 屈khuất 曲khúc 。 定định 異dị 所sở 依y 實thật 有hữu 。 色sắc 蘊uẩn 上thượng 屈khuất 曲khúc 故cố 。 如như 長trường/trưởng 。 短đoản 等đẳng 。 此thử 有hữu 三tam 過quá 。 一nhất 闕khuyết 無vô 同đồng 喻dụ 。 不bất 分phân 別biệt 彼bỉ 此thử 長trường/trưởng 等đẳng 故cố 。 二nhị 若nhược 以dĩ 大Đại 乘Thừa 長trường/trưởng 等đẳng 為ví 喻dụ 。 同đồng 喻dụ 中trung 無vô 所sở 立lập 過quá 。 大Đại 乘Thừa 長trường/trưởng 等đẳng 非phi 異dị 所sở 依y 實thật 有hữu 體thể 故cố 。 三tam 若nhược 以dĩ 自tự 長trường/trưởng 等đẳng 為ví 喻dụ 。 因nhân 中trung 有hữu 彼bỉ 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 過quá 。 異dị 所sở 依y 實thật 有hữu 中trung 。 異dị 所sở 依y 別biệt 處xứ 實thật 有hữu 。 異dị 所sở 依y 同đồng 處xứ 實thật 有hữu 等đẳng 。 為vi 法pháp 差sai 別biệt 。 量lượng 云vân 。 聲thanh 上thượng 屈khuất 曲khúc 。 定định 不bất 異dị 所sở 依y 別biệt 處xứ 實thật 有hữu 色sắc 蘊uẩn 上thượng 屈khuất 曲khúc 故cố 。 如như 長trường/trưởng 。 短đoản 等đẳng 。 或hoặc 文văn 字tự 等đẳng 。 處xử 攝nhiếp 不bất 別biệt 故cố 。 故cố 知tri 名danh 等đẳng 實thật 為vi 無vô 用dụng 。 第đệ 四tứ 外ngoại 難nạn/nan 云vân 。 內nội 聲thanh 屈khuất 曲khúc 。 不bất 能năng 詮thuyên 表biểu 。 聲thanh 屈khuất 曲khúc 故cố 。 如như 絃huyền 管quản 聲thanh 。 論luận 主chủ 為vi 作tác 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 。 內nội 聲thanh 屈khuất 曲khúc 。 能năng 生sanh 名danh 不bất 能năng 生sanh 名danh 。 是thị 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 故cố 。 量lượng 云vân 。 汝nhữ 內nội 聲thanh 屈khuất 曲khúc 。 不bất 能năng 生sanh 名danh 。 聲thanh 屈khuất 曲khúc 故cố 。 如như 絃huyền 管quản 聲thanh 。 此thử 就tựu 他tha 宗tông 難nạn/nan 。


又hựu 誰thùy 說thuyết 彼bỉ 等đẳng 。 申thân 自tự 宗tông 義nghĩa 。 恐khủng 違vi 比tỉ 量lượng 。 量lượng 云vân 。 絃huyền 管quản 屈khuất 曲khúc 等đẳng 聲thanh 。 能năng 詮thuyên 表biểu 。 有hữu 因nhân 受thọ 大đại 聲thanh 之chi 屈khuất 曲khúc 故cố 。 如như 自tự 許hứa 內nội 聲thanh 。 彼bỉ 量lượng 云vân 。 大Đại 乘Thừa 風phong 鈴linh 聲thanh 等đẳng 。 應ưng 有hữu 詮thuyên 用dụng 。 聲thanh 性tánh 故cố 。 如như 內nội 語ngữ 聲thanh 等đẳng 。 或hoặc 內nội 聲thanh 等đẳng 。 不bất 能năng 詮thuyên 。 聲thanh 攝nhiếp 故cố 。 如như 風phong 鈴linh 等đẳng 。 次thứ 云vân 直trực 以dĩ 理lý 遂toại 。 如như 彼bỉ 風phong 鈴linh 不bất 生sanh 名danh 等đẳng 。 我ngã 風phong 等đẳng 聲thanh 亦diệc 不bất 能năng 詮thuyên 量lượng 云vân 。 汝nhữ 風phong 鈴linh 等đẳng 聲thanh 。 應ưng 生sanh 名danh 。 聲thanh 攝nhiếp 故cố 。 如như 內nội 語ngữ 聲thanh 。 第đệ 五ngũ 諍tranh 語ngữ 與dữ 聲thanh 即tức 異dị 。


言ngôn 天thiên 愛ái 者giả 。 梵Phạm 云vân 沒một 劫kiếp 。 此thử 名danh 為vi 愚ngu 。 愚ngu 有hữu 三tam 名danh 。 一nhất 提đề 婆bà 此thử 云vân 天thiên 。 二nhị 暱# 縛phược (# 平bình 聲thanh 呼hô 之chi )# 此thử 云vân 光quang 明minh 。 三tam 鉢bát 剌lạt 闍xà 鉢bát 底để 此thử 云vân 生sanh 主chủ 。 鉢bát 剌lạt 闍xà 生sanh 也dã 。 鉢bát 底để 主chủ 也dã 。 舊cựu 云vân 世thế 主chủ 也dã 。 摩Ma 訶Ha 波Ba 闍Xà 波Ba 提Đề 。 名danh 大đại 生sanh 主chủ 是thị 也dã 。 此thử 即tức 梵Phạm 王Vương 。 世thế 間gian 之chi 勝thắng 莫mạc 過quá 於ư 天thiên 。 世thế 間gian 之chi 劣liệt 莫mạc 過quá 愚ngu 者giả 。 喚hoán 愚ngu 為vi 天thiên 調điều 之chi 故cố 也dã 。 喚hoán 奴nô 為vi 郎lang 君quân 等đẳng 。 光quang 明minh 者giả 。 照chiếu 了liễu 義nghĩa 。 愚ngu 人nhân 癡si 闇ám 調điều 喚hoán 為vi 光quang 明minh 。 如như 名danh 貧bần 人nhân 為vi 富phú 財tài 物vật 。 亦diệc 如như 喚hoán 鈍độn 人nhân 為vi 聰thông 明minh 物vật 。 梵Phạm 王Vương 世thế 間gian 皆giai 計kế 為vi 父phụ 。 猶do 彼bỉ 所sở 生sanh 但đãn 知tri 端đoan 坐tọa 。 雖tuy 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 都đô 無vô 動động 作tác 。 癡si 人nhân 喻dụ 彼bỉ 。 雖tuy 被bị 驅khu 使sử 百bách 種chủng 皆giai 作tác 。 都đô 無vô 所sở 知tri 。 無vô 小tiểu 別biệt 識thức 。 劣liệt 從tùng 勝thắng 號hiệu 名danh 曰viết 生sanh 主chủ 。 此thử 癡si 夫phu 可khả 怜# 故cố 曰viết 天thiên 愛ái 也dã 。 餘dư 義nghĩa 同đồng 常thường 。


問vấn 字tự 是thị 名danh 。 句cú 依y 而nhi 不bất 詮thuyên 表biểu 。 大Đại 乘Thừa 離ly 聲thanh 無vô 體thể 。 何hà 者giả 為vi 字tự 。 此thử 方phương 但đãn 有hữu 一nhất 字tự 名danh 。 其kỳ 字tự 難nan 解giải 。 彼bỉ 方phương 多đa 分phần 無vô 一nhất 字tự 名danh 。 如như 言ngôn 殺sát 字tự 有hữu 三tam 字tự 合hợp 。 謂vị 沙sa 。 吒tra 。 多đa 三tam 合hợp 方phương 成thành 一nhất 殺sát 。 [代/直]# 字tự 如như 云vân 音âm 鄔ổ 。 字tự 無vô 詮thuyên 表biểu 故cố 。 故cố 雖tuy 假giả 立lập 亦diệc 有hữu 字tự 轉chuyển 名danh 。 句cú 。 文văn 身thân 。 文văn 身thân 異dị 名danh 身thân 。 文văn 者giả 彰chương 義nghĩa 。 彰chương 彼bỉ 二nhị 故cố 。 又hựu 名danh 顯hiển 。 此thử 為vi 所sở 依y 顯hiển 彼bỉ 義nghĩa 故cố 。 又hựu 名danh 字tự 無vô 異dị 轉chuyển 。 如như 𧙃# 。 噎ế 。 等đẳng 。 如như 疏sớ/sơ 中trung 釋thích 別biệt 名danh 等đẳng 。 名danh 身thân 者giả 名danh 謂vị 呼hô 召triệu 。 名danh 因nhân 稱xưng 名danh 。 句cú 者giả 梵Phạm 云vân 鉢bát 陀đà 。 如như 疏sớ/sơ 中trung 解giải 應ưng 云vân 跡tích 。 一nhất 名danh 謂vị 名danh 身thân 等đẳng 。 皆giai 依y 士sĩ 釋thích 。 身thân 是thị 二nhị 總tổng 。 名danh 是thị 一nhất 別biệt 。 別biệt 名danh 之chi 身thân 名danh 為vi 名danh 身thân 。 二nhị 名danh 積tích 集tập 名danh 為vi 身thân 。 故cố 多đa 名danh 之chi 身thân 亦diệc 。 復phục 如như 是thị 。 以dĩ 一nhất 名danh 非phi 身thân 故cố 。 非phi 持trì 業nghiệp 釋thích 。 然nhiên 此thử 三tam 種chủng 。 不bất 單đơn 言ngôn 名danh 。 復phục 不bất 言ngôn 多đa 名danh 身thân 。 唯duy 就tựu 名danh 身thân 等đẳng 者giả 。 言ngôn 中trung 攝nhiếp 略lược 。 廣quảng 故cố 。 單đơn 言ngôn 名danh 身thân 且thả 以dĩ 略lược 言ngôn 。 多đa 即tức 廣quảng 故cố 。 二nhị 辨biện 其kỳ 差sai 別biệt 。 論luận 云vân 名danh 詮thuyên 自tự 相tương/tướng 等đẳng 。 五ngũ 十thập 二nhị 云vân 。 為vi 名danh 。 句cú 所sở 依y 應ưng 字tự 。 於ư 一nhất 切thiết 所sở 知tri 。 所sở 詮thuyên 事sự 。 極cực 略lược 相tương/tướng 是thị 字tự 。 若nhược 中trung 是thị 名danh 。 若nhược 廣quảng 是thị 句cú 。 若nhược 唯duy 依y 文văn 了liễu 達đạt 音âm 韻vận 。 不bất 能năng 了liễu 達đạt 。 所sở 有hữu 事sự 義nghĩa 。 若nhược 依y 止chỉ 名danh 。 復phục 能năng 了liễu 達đạt 彼bỉ 法pháp 自tự 性tánh 。 亦diệc 了liễu 音âm 韻vận 。 不bất 能năng 了liễu 達đạt 。 所sở 簡giản 擇trạch 法pháp 深thâm 廣quảng 差sai 別biệt 。 若nhược 依y 通thông 句cú 一nhất 切thiết 能năng 了liễu 。 對đối 法pháp 亦diệc 同đồng 。 顯hiển 揚dương 十thập 二nhị 云vân 。 有hữu 字tự 非phi 名danh 。 謂vị 一nhất 字tự 。 有hữu 名danh 非phi 句cú 。 謂vị 一nhất 字tự 名danh 。 句cú 必tất 有hữu 名danh 。 名danh 必tất 有hữu 字tự 。 故cố 成thành 差sai 別biệt 。 若nhược 能năng 顯hiển 名danh 顯hiển 。 何hà 故cố 名danh 。 句cú 不bất 名danh 顯hiển 。 以dĩ 非phi 本bổn 故cố 。 謂vị 辨biện 句cú 自tự 體thể 詮thuyên 由do 文văn 身thân 顯hiển 。 如như 飲ẩm 食thực 有hữu 味vị 由do 鹽diêm 方phương 顯hiển 之chi 。 三tam 界giới 分phân 別biệt 。 名danh 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 言ngôn 說thuyết 。 此thử 中trung 者giả 是thị 。 以dĩ 聲thanh 為vi 體thể 。 唯duy 二nhị 地địa 繫hệ 。 以dĩ 即tức 語ngữ 聲thanh 故cố 。 發phát 語ngữ 之chi 行hành 唯duy 二nhị 地địa 故cố 。 此thử 隨tùy 聲thanh 繫hệ 。 二nhị 識thức 上thượng 地địa 無vô 。 無vô 漏lậu 即tức 言ngôn 有hữu 。 語ngữ 言ngôn 初sơ 定định 有hữu 。 何hà 妨phương 二nhị 定định 有hữu 。 又hựu 論luận 云vân 。 顯hiển 多đa 由do 彼bỉ 起khởi 。 非phi 說thuyết 彼bỉ 相tương 應ứng 。 五ngũ 識thức 既ký 爾nhĩ 。 語ngữ 言ngôn 應ưng 然nhiên 。 無vô 漏lậu 上thượng 地địa 言ngôn 有hữu 。 語ngữ 言ngôn 有hữu 漏lậu 者giả 。 依y 上thượng 地địa 意ý 發phát 亦diệc 無vô 過quá 。 如như 引dẫn 五ngũ 識thức 尋tầm 言ngôn 說thuyết 。 定định 自tự 在tại 所sở 生sanh 聲thanh 無vô 色sắc 。 三tam 界giới 起khởi 言ngôn 亦diệc 有hữu 何hà 過quá 。 有hữu 漏lậu 語ngữ 言ngôn 必tất 麁thô 。 云vân 何hà 上thượng 地địa 起khởi 而nhi 無vô 尋tầm 。 伺tứ 。 四tứ 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 。 即tức 明minh 三tam 性tánh 。 唯duy 二nhị 性tánh 。 取thủ 境cảnh 名danh 通thông 三tam 界giới 。 五ngũ 釋thích 妨phương 難nạn/nan 。 何hà 故cố 四tứ 蘊uẩn 亦diệc 名danh 為vi 名danh 。 能năng 取thủ 境cảnh 故cố 如như 名danh 相tướng 似tự 。 體thể 相tướng 非phi 顯hiển 。 以dĩ 名danh 顯hiển 故cố 。 名danh 在tại 此thử 聚tụ 故cố 。 依y 名danh 行hành 境cảnh 故cố 。 五ngũ 十thập 六lục 言ngôn 順thuận 趣thú 種chủng 種chủng 所sở 緣duyên 境cảnh 義nghĩa 。 同đồng 第đệ 一nhất 解giải 。 依y 言ngôn 說thuyết 名danh 分phân 別biệt 種chủng 種chủng 。 所sở 緣duyên 境cảnh 義nghĩa 故cố 。 同đồng 第đệ 四tứ 解giải 。 名danh 為vi 一nhất 名danh 。 問vấn 何hà 故cố 二nhị 名danh 已dĩ 上thượng 方phương 名danh 為vi 身thân 。 一nhất 名danh 非phi 身thân 。 此thử 中trung 三tam 種chủng 總tổng 名danh 為vi 身thân 等đẳng 也dã 。 名danh 。 及cập 名danh 身thân 。 多đa 名danh 身thân 不bất 出xuất 名danh 身thân 。 又hựu 三tam 中trung 從tùng 二nhị 名danh 為vi 身thân 故cố 。 問vấn 如như 多đa 名danh 身thân 名danh 身thân 。 論luận 云vân 但đãn 有hữu 二nhị 種chủng 。 何hà 故cố 名danh 多đa 。 解giải 云vân 身thân 雖tuy 有hữu 二nhị 名danh 有hữu 其kỳ 多đa 。 多đa 名danh 之chi 身thân 名danh 多đa 名danh 身thân 。 非phi 多đa 身thân 之chi 名danh 。 或hoặc 隔cách 越việt 名danh 多đa 。 身thân 亦diệc 有hữu 多đa 故cố 。 何hà 故cố 不bất 立lập 頌tụng 等đẳng 。 如như 疏sớ/sơ 中trung 解giải 。


總tổng 十thập 四tứ 不bất 相tương 應ứng 。 此thử 雖tuy 說thuyết 非phi 得đắc 。 諸chư 論luận 多đa 說thuyết 異dị 生sanh 性tánh 。 今kim 依y 共cộng 有hữu 且thả 說thuyết 十thập 四tứ 種chủng 。 以dĩ 十thập 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 有hữu 之chi 所sở 由do 。 二nhị 廢phế 立lập 。 三tam 聚tụ 依y 處xứ 。 四tứ 現hiện 種chủng 依y 。 五ngũ 有hữu 無vô 漏lậu 。 六lục 三tam 性tánh 。 七thất 見kiến 斷đoạn 等đẳng 。 八bát 五ngũ 位vị 。 九cửu 界giới 繫hệ 非phi 。 十thập 九cửu 地địa 。 然nhiên 依y 對đối 法pháp 有hữu 二nhị 十thập 三tam 。 除trừ 不bất 和hòa 合hợp 。 雖tuy 有hữu 等đẳng 言ngôn 不bất 別biệt 解giải 釋thích 。 瑜du 伽già 第đệ 三tam 。 五ngũ 十thập 六lục 。 顯hiển 揚dương 第đệ 一nhất 。 百bách 法pháp 等đẳng 立lập 二nhị 十thập 四tứ 。 五ngũ 蘊uẩn 及cập 此thử 論luận 立lập 十thập 四tứ 。 顯hiển 揚dương 云vân 。


復phục 有hữu 所sở 餘dư 。 如như 是thị 種chủng 類loại 。 差sai 別biệt 應ưng 知tri 。 各các 依y 一nhất 義nghĩa 以dĩ 立lập 。 實thật 可khả 說thuyết 多đa 。 一nhất 說thuyết 有hữu 所sở 以dĩ 。 由do 起khởi 屬thuộc 主chủ 言ngôn 論luận 等đẳng 故cố 。 如như 顯hiển 揚dương 論luận 十thập 八bát 說thuyết 。 二nhị 廢phế 立lập 。 即tức 前tiền 次thứ 文văn 是thị 。 三tam 辨biện 聚tụ 法pháp 依y 處xứ 。 依y 處xứ 有hữu 三tam 。 一nhất 心tâm 。 二nhị 心tâm 所sở 。 三tam 色sắc 。 以dĩ 有hữu 別biệt 依y 有hữu 總tổng 依y 。 有hữu 一nhất 唯duy 依y 心tâm 種chủng 。 謂vị 命mạng 根căn 。 此thử 攝nhiếp 正chánh 。 三tam 唯duy 依y 色sắc 立lập 。 謂vị 名danh 。 句cú 。 文văn 身thân 。 且thả 依y 此thử 土thổ/độ 非phi 餘dư 佛Phật 土độ 。 四tứ 依y 心tâm 。 心tâm 所sở 二nhị 法pháp 立lập 。 謂vị 二nhị 無vô 心tâm 定định 。 及cập 果quả 異dị 生sanh 性tánh 。 六lục 依y 三tam 法pháp 。 謂vị 得đắc 。 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 四tứ 相tương/tướng 。 通thông 依y 三tam 種chủng 立lập 。 六lục 十thập 五ngũ 云vân 。 依y 名danh 分phần/phân 位vị 立lập 無vô 想tưởng 。 滅diệt 盡tận 定định 等đẳng 故cố 。 唯duy 依y 心tâm 。 心tâm 所sở 。 四tứ 辨biện 現hiện 。 種chủng 依y 。 五ngũ 唯duy 依y 種chủng 。 謂vị 命mạng 根căn 。 二nhị 無vô 心tâm 定định 。 及cập 果quả 異dị 生sanh 性tánh 。 三tam 唯duy 依y 現hiện 。 謂vị 名danh 。 句cú 。 文văn 。 六Lục 通Thông 種chủng 。 現hiện 。 謂vị 得đắc 等đẳng 。 五ngũ 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 。 一nhất 唯duy 無vô 漏lậu 。 謂vị 滅diệt 定định 。 三tam 唯duy 有hữu 漏lậu 。 謂vị 無vô 想tưởng 定định 。 及cập 果quả 異dị 生sanh 性tánh 。 十thập 通thông 二nhị 種chủng 。 謂vị 得đắc 。 同đồng 分phần/phân 。 命mạng 根căn 。 名danh 。 句cú 。 文văn 。 四tứ 相tương/tướng 。 佛Phật 等đẳng 皆giai 有hữu 故cố 。 六lục 辨biện 三tam 性tánh 。 今kim 四tứ 唯duy 一nhất 性tánh 。 二nhị 唯duy 善thiện 。 謂vị 無vô 想tưởng 。 滅diệt 定định 。 二nhị 唯duy 無vô 記ký 。 謂vị 異dị 生sanh 性tánh 。 無vô 想tưởng 異dị 熟thục 唯duy 無vô 覆phú 。 四tứ 通thông 二nhị 性tánh 。 謂vị 名danh 。 句cú 。 文văn 。 命mạng 根căn 。 四tứ 因nhân 唯duy 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 果quả 唯duy 是thị 善thiện 。 六Lục 通Thông 三tam 性tánh 。 謂vị 得đắc 。 同đồng 分phần/phân 。 四tứ 相tương/tướng 。 七thất 辨biện 見kiến 斷đoạn 等đẳng 三tam 。 一nhất 唯duy 見kiến 斷đoạn 。 謂vị 異dị 生sanh 性tánh 。 一nhất 唯duy 不bất 斷đoạn 。 謂vị 滅diệt 定định 。 二nhị 通thông 見kiến 。 修tu 斷đoạn 。 謂vị 無vô 想tưởng 定định 。 及cập 果quả 。 五ngũ 十thập 三tam 說thuyết 唯duy 見kiến 所sở 斷đoạn 不bất 生sanh 故cố 。 五ngũ 十thập 七thất 說thuyết 善thiện 法Pháp 修tu 所sở 斷đoạn 。 斷đoạn 緣duyên 縛phược 故cố 。 餘dư 十thập 種chủng 通thông 見kiến 。 修tu 。 及cập 不bất 斷đoạn 。 八bát 五ngũ 位vị 。 謂vị 見kiến 。 修tu 等đẳng 。 二nhị 唯duy 資tư 糧lương 。 謂vị 無vô 想tưởng 定định 。 及cập 果quả 。 十thập 住trụ 第đệ 六lục 心tâm 方phương 不bất 退thoái 。 即tức 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 戒giới 。 經kinh 舍Xá 利Lợi 弗Phất 六lục 萬vạn 劫kiếp 修tu 道Đạo 尚thượng 退thoái 。 故cố 已dĩ 前tiền 尚thượng 得đắc 起khởi 。 瑜du 伽già 論luận 言ngôn 非phi 聖thánh 所sở 入nhập 。 又hựu 十thập 住trụ 第đệ 七thất 。 名danh 不Bất 退Thoái 心Tâm 。 以dĩ 後hậu 更cánh 不bất 可khả 起khởi 。 一nhất 唯duy 二nhị 位vị 。 謂vị 異dị 生sanh 性tánh 在tại 初sơ 二nhị 。 一nhất 唯duy 二nhị 位vị 起khởi 。 謂vị 滅diệt 定định 非phi 初sơ 三tam 。 若nhược 迴hồi 心tâm 可khả 爾nhĩ 。 三tam 唯duy 四tứ 位vị 。 除trừ 見kiến 道đạo 。 謂vị 名danh 。 句cú 。 文văn 。 七thất 通thông 五ngũ 位vị 。 謂vị 得đắc 。 同đồng 分phần/phân 。 命mạng 根căn 。 四tứ 相tương/tướng 。 九cửu 界giới 繫hệ 。 二nhị 唯duy 一nhất 界giới 。 謂vị 無vô 想tưởng 定định 。 及cập 果quả 。 三tam 通thông 二nhị 界giới 。 及cập 非phi 界giới 。 謂vị 得đắc 名danh 。 句cú 文văn 。 一nhất 通thông 三tam 界giới 。 謂vị 異dị 生sanh 性tánh 。 一nhất 非phi 三tam 界giới 。 謂vị 滅diệt 定định 。 七thất 通thông 三tam 界giới 。 及cập 非phi 繫hệ 。 謂vị 得đắc 。 同đồng 分phần/phân 。 命mạng 根căn 。 及cập 四tứ 相tương/tướng 。 命mạng 根căn 五ngũ 十thập 七thất 說thuyết 不bất 通thông 無vô 漏lậu 。 不bất 說thuyết 佛Phật 故cố 。 十thập 九cửu 地địa 。 三tam 唯duy 一nhất 地địa 。 謂vị 二nhị 無vô 心tâm 定định 。 及cập 果quả 。 三tam 通thông 二nhị 地địa 。 謂vị 名danh 等đẳng 三tam 。 或hoặc 五ngũ 地địa 。 八bát 通thông 九cửu 地địa 。 謂vị 異dị 生sanh 性tánh 。 及cập 餘dư 七thất 。


別biệt 以dĩ 量lượng 破phá 三tam 無vô 為vi 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 審thẩm 定định 問vấn 。 後hậu 隨tùy 二nhị 難nạn/nan 。 難nạn/nan 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 難nạn/nan 一nhất 。 後hậu 多đa 。 難nạn/nan 一nhất 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 總tổng 牒điệp 一nhất 體thể 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 次thứ 別biệt 難nạn/nan 之chi 。 後hậu 出xuất 彼bỉ 因nhân 執chấp 彼bỉ 體thể 一nhất 。 理lý 應ưng 爾nhĩ 故cố 。 別biệt 難nạn/nan 之chi 中trung 分phần/phân 三tam 。 三tam 無vô 為vi 故cố 。 虛hư 空không 中trung 有hữu 四tứ 。 一nhất 體thể 應ưng 成thành 多đa 。 二nhị 應ưng 互hỗ 相tương 遍biến 。 三tam 應ưng 非phi 容dung 受thọ 。 四tứ 有hữu 應ưng 相tương/tướng 雜tạp 。 有hữu 同đồng 處xứ 不bất 相tương 離ly 色sắc 為vi 不bất 定định 過quá 。 為vi 如như 色sắc 處xứ 處xứ 無vô 別biệt 故cố 。 虛hư 空không 即tức 色sắc 處xứ 。 為vi 如như 香hương 等đẳng 處xứ 無vô 別biệt 故cố 空không 非phi 色sắc 處xứ 。


許hứa 無vô 因nhân 果quả 故cố 者giả 。 大Đại 乘Thừa 之chi 中trung 。 無vô 為vi 是thị 離ly 繫hệ 果quả 。 十thập 因nhân 中trung 觀quán 待đãi 。 攝nhiếp 受thọ 。 引dẫn 發phát 。 定định 異dị 。 同đồng 事sự 。 不bất 相tương 違vi 因nhân 。 得đắc 是thị 觀quán 待đãi 。 攝nhiếp 受thọ 。 同đồng 事sự 。 相tương 違vi 。 不bất 相tương 違vi 因nhân 。 能năng 得đắc 增tăng 上thượng 果quả 。 今kim 就tựu 他tha 宗tông 。 又hựu 是thị 同đồng 品phẩm 亦diệc 無vô 過quá 失thất 。 定định 有hữu 性tánh 故cố 。


敘tự 自tự 宗tông 無vô 為vi 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 總tổng 標tiêu 經kinh 說thuyết 舉cử 數số 明minh 之chi 。 後hậu 隨tùy 烈liệt 顯hiển 。 後hậu 中trung 有hữu 二nhị 解giải 。 二nhị 別biệt 故cố 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 顯hiển 依y 識thức 變biến 。 後hậu 顯hiển 說thuyết 為vi 常thường 解giải 。 依y 法pháp 性tánh 中trung 有hữu 五ngũ 。 一nhất 標tiêu 依y 法pháp 性tánh 。 二nhị 顯hiển 法pháp 性tánh 體thể 。 三tam 顯hiển 依y 義nghĩa 。 四tứ 結kết 依y 假giả 。 五ngũ 釋thích 眾chúng 名danh 。 廢phế 立lập 門môn 。 應ưng 立lập 一nhất 。 謂vị 真Chân 如Như 。 餘dư 非phi 實thật 故cố 。 又hựu 可khả 立lập 二nhị 。 順thuận 世thế 間gian 立lập 二nhị 。 謂vị 空không 。 非phi 擇trạch 。 真Chân 如Như 立lập 一nhất 或hoặc 應ưng 立lập 三tam 。 真chân 為vi 一nhất 。 隨tùy 障chướng 斷đoạn 為vi 一nhất 。 順thuận 世thế 間gian 為vi 一nhất 。 今kim 順thuận 世thế 間gian 立lập 二nhị 。 隨tùy 障chướng 斷đoạn 立lập 三tam 。 真chân 立lập 一nhất 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 開khai 合hợp 別biệt 說thuyết 。


無vô 為vi 。 以dĩ 五ngũ 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 諸chư 教giáo 增tăng 減giảm 。 或hoặc 說thuyết 三tam 。 四tứ 。 六lục 。 八bát 等đẳng 。 二nhị 出xuất 體thể 。 三tam 三tam 性tánh 分phân 別biệt 。 一nhất 善thiện 等đẳng 三tam 性tánh 。 若nhược 本bổn 唯duy 善thiện 即tức 真Chân 如Như 故cố 。 若nhược 相tương 通thông 三tam 性tánh 。 許hứa 三tam 性tánh 識thức 變biến 故cố 。 二nhị 所sở 執chấp 等đẳng 三tam 性tánh 。 第đệ 八bát 卷quyển 說thuyết 通thông 三tam 。 此thử 第đệ 二nhị 說thuyết 唯duy 二nhị 性tánh 。 四Tứ 諦Đế 攝nhiếp 。 一nhất 安an 立lập 。 非phi 安an 立lập 諦đế 。 二nhị 二nhị 諦đế 真chân 俗tục 攝nhiếp 。 三tam 二nhị 三tam 諦đế 。 四tứ 四Tứ 諦Đế 。 五ngũ 釋thích 難nạn/nan 。 於ư 中trung 有hữu 五ngũ 門môn 。 一nhất 一nhất 多đa 。 隨tùy 心tâm 言ngôn 多đa 。 約ước 體thể 但đãn 一nhất 。 二nhị 何hà 因nhân 攝nhiếp 。 十thập 因nhân 。 六lục 因nhân 應ưng 思tư 。 六lục 因nhân 中trung 唯duy 能năng 作tác 因nhân 。 餘dư 皆giai 有hữu 為vi 。 十thập 因nhân 通thông 五ngũ 。 一nhất 觀quán 待đãi 因nhân 。 二nhị 攝nhiếp 受thọ 因nhân 。 境cảnh 界giới 依y 處xứ 故cố 。 三tam 同đồng 事sự 因nhân 。 同đồng 為vi 生sanh 等đẳng 一nhất 事sự 業nghiệp 故cố 。 四tứ 不bất 相tương 違vi 因nhân 。 令linh 聖thánh 道Đạo 生sanh 故cố 。 五ngũ 相tương 違vi 因nhân 。 與dữ 礙ngại 法pháp 生sanh 法pháp 染nhiễm 污ô 相tương 違vi 。 故cố 說thuyết 為vi 滅diệt 。 性tánh 離ly 障chướng 等đẳng 也dã 。 五ngũ 果quả 攝nhiếp 攝nhiếp 何hà 。 擇trạch 者giả 謂vị 離ly 繫hệ 。 虛hư 空không 。 非phi 擇trạch 攝nhiếp 增tăng 上thượng 果quả 。 三tam 凡phàm 聖thánh 得đắc 。 虛hư 空không 。 非phi 擇trạch 通thông 聖thánh 。 凡phàm 得đắc 。 想tưởng 受thọ 滅diệt 。 擇trạch 滅diệt 真Chân 如Như 。 定định 唯duy 聖thánh 者giả 得đắc 。 不bất 動động 二nhị 說thuyết 。 四tứ 伏phục 斷đoạn 障chướng 得đắc 。 想tưởng 受thọ 滅diệt 通thông 伏phục 。 斷đoạn 如như 常thường 。 何hà 故cố 擇trạch 滅diệt 不bất 伏phục 得đắc 。 已dĩ 不bất 害hại 隨tùy 眠miên 故cố 。 其kỳ 不bất 動động 兩lưỡng 解giải 。 一nhất 內nội 道đạo 得đắc 唯duy 斷đoạn 得đắc 。 外ngoại 道đạo 伏phục 得đắc 。 計kế 為vi 涅Niết 槃Bàn 滅diệt 心tâm 。 心tâm 所sở 故cố 。 內nội 道đạo 不bất 然nhiên 。 又hựu 解giải 。 內nội 道đạo 亦diệc 伏phục 得đắc 。 如như 想tưởng 受thọ 伏phục 得đắc 。 此thử 伏phục 三tam 禪thiền 已dĩ 下hạ 。 不bất 得đắc 伏phục 欲dục 界giới 。 已dĩ 二nhị 性tánh 煩phiền 惱não 增tăng 強cường/cưỡng 故cố 。 如như 不bất 伏phục 得đắc 第đệ 三tam 禪thiền 。 已dĩ 下hạ 障chướng 得đắc 想tưởng 受thọ 滅diệt 。 已dĩ 變biến 異dị 受thọ 強cường/cưỡng 故cố 。 以dĩ 理lý 而nhi 論luận 。 既ký 有hữu 伏phục 三tam 禪thiền 下hạ 惑hoặc 得đắc 不bất 動động 。 即tức 此thử 人nhân 伏phục 四tứ 禪thiền 上thượng 得đắc 想tưởng 受thọ 斯tư 有hữu 何hà 失thất 。 二nhị 受thọ 強cường/cưỡng 故cố 論luận 不bất 許hứa 之chi 。 若nhược 爾nhĩ 更cánh 應ưng 伏phục 欲dục 界giới 障chướng 得đắc 不bất 動động 滅diệt 。 既ký 許hứa 二nhị 性tánh 障chướng 令linh 不bất 得đắc 伏phục 得đắc 不bất 動động 。 三tam 定định 下hạ 障chướng 伏phục 。 不bất 能năng 得đắc 想tưởng 受thọ 何hà 失thất 。 五ngũ 問vấn 答đáp 。 何hà 故cố 擇trạch 滅diệt 三tam 界giới 唯duy 立lập 一nhất 。 定định 障chướng 別biệt 開khai 二nhị 。 以dĩ 變biến 異dị 。 不bất 變biến 異dị 相tướng 顯hiển 於ư 煩phiền 惱não 故cố 。 問vấn 何hà 故cố 伏phục 惑hoặc 得đắc 非phi 擇trạch 。 亦diệc 伏phục 煩phiền 惱não 滅diệt 。 亦diệc 得đắc 伏phục 定định 障chướng 。 何hà 故cố 不bất 分phân 二nhị 唯duy 分phần/phân 害hại 隨tùy 眠miên 耶da 。 答đáp 定định 障chướng 通thông 於ư 事sự 觀quán 斷đoạn 。 亦diệc 有hữu 伏phục 得đắc 者giả 。 煩phiền 惱não 要yếu 唯duy 理lý 觀quán 除trừ 故cố 無vô 伏phục 得đắc 者giả 。 設thiết 有hữu 異dị 生sanh 得đắc 定định 伏phục 煩phiền 惱não 。 亦diệc 名danh 定định 障chướng 。 本bổn 求cầu 定định 故cố 。 而nhi 未vị 求cầu 理lý 。 聖thánh 得đắc 者giả 隱ẩn 而nhi 難nan 知tri 。 故cố 分phân 別biệt 說thuyết 。 令linh 易dị 趣thú 入nhập 。 凡phàm 得đắc 者giả 是thị 可khả 斷đoạn 。 又hựu 凡phàm 得đắc 易dị 而nhi 相tương/tướng 顯hiển 。 更cánh 何hà 須tu 開khai 。 法pháp 執chấp 中trung 。 問vấn 第đệ 七thất 影ảnh 像tượng 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 見kiến 可khả 名danh 有hữu 覆phú 。 攝nhiếp 影ảnh 歸quy 質chất 可khả 名danh 無vô 覆phú 。 亦diệc 應ưng 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 見kiến 。 名danh 為vi 分phân 別biệt 。 攝nhiếp 影ảnh 歸quy 質chất 得đắc 名danh 異dị 熟thục 。 答đáp 不bất 離ly 見kiến 故cố 性tánh 類loại 可khả 同đồng 。 非phi 是thị 能năng 緣duyên 不bất 名danh 分phân 別biệt 。 託thác 質chất 方phương 起khởi 可khả 從tùng 無vô 覆phú 。 非phi 業nghiệp 果quả 故cố 不bất 從tùng 異dị 熟thục 。 問vấn 非phi 是thị 能năng 緣duyên 不bất 從tùng 分phân 別biệt 。 有hữu 覆phú 應ưng 爾nhĩ 。 非phi 是thị 業nghiệp 果quả 不bất 從tùng 異dị 熟thục 。 無vô 覆phú 應ưng 然nhiên 。 答đáp 性tánh 通thông 多đa 法pháp 。 二nhị 性tánh 可khả 從tùng 見kiến 。 果quả 義nghĩa 局cục 不bất 從tùng 分phân 別biệt 及cập 名danh 異dị 熟thục 。


此thử 二nhị 法pháp 執chấp 麁thô 故cố 易dị 斷đoạn 。 入nhập 初Sơ 地Địa 時thời 乃nãi 至chí 除trừ 滅diệt 。 初sơ 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 地địa 位vị 。 初sơ 在tại 初Sơ 地Địa 斷đoạn 非phi 餘dư 地địa 。 二nhị 聖thánh 道Đạo 。 初sơ 彼bỉ 中trung 唯duy 見kiến 非phi 修tu 故cố 。 三tam 真chân 相tương/tướng 。 初sơ 在tại 真chân 見kiến 道đạo 非phi 相tướng 見kiến 道đạo 故cố 。 四tứ 四tứ 道đạo 。 初sơ 在tại 無vô 間gian 道đạo 非phi 。 解giải 脫thoát 道Đạo 故cố 。 此thử 依y 一nhất 心tâm 見kiến 道đạo 。 非phi 斷đoạn 麁thô 重trọng 釋thích 。 在tại 此thử 四tứ 初sơ 斷đoạn 分phân 別biệt 法pháp 執chấp 。 若nhược 解giải 脫thoát 道đạo 斷đoạn 麁thô 重trọng 。 三tam 心tâm 見kiến 道đạo 等đẳng 。 隨tùy 義nghĩa 應ưng 說thuyết 。 迷mê 淺thiển 必tất 深thâm 人nhân 執chấp 必tất 法pháp 。 解giải 淺thiển 非phi 深thâm 人nhân 空không 非phi 法pháp 。 悟ngộ 深thâm 必tất 淺thiển 法pháp 空không 有hữu 人nhân 。 迷mê 深thâm 亦diệc 淺thiển 法pháp 。 人nhân 俱câu 起khởi 。 然nhiên 人nhân 必tất 常thường 一nhất 。 有hữu 法pháp 不bất 帶đái 人nhân 。 人nhân 用dụng 必tất 帶đái 體thể 。 人nhân 執chấp 定định 有hữu 法pháp 。


緣duyên 用dụng 必tất 依y 實thật 有hữu 體thể 故cố 者giả 。 此thử 據cứ 正chánh 理lý 。 外ngoại 道đạo 。 小Tiểu 乘Thừa 所sở 執chấp 。 體thể 無vô 不bất 得đắc 成thành 緣duyên 。 有hữu 所sở 緣duyên 義nghĩa 。 前tiền 卷quyển 設thiết 許hứa 薩tát 婆bà 多đa 等đẳng 有hữu 極cực 微vi 故cố 。 縱túng/tung 成thành 緣duyên 義nghĩa 而nhi 無vô 所sở 緣duyên 。 就tựu 他tha 比tỉ 量lượng 非phi 自tự 所sở 許hứa 。 今kim 述thuật 正chánh 義nghĩa 故cố 不bất 相tương 違vi 。 同đồng 聚tụ 心tâm 所sở 自tự 許hứa 相tương/tướng 緣duyên 。 下hạ 第đệ 八bát 云vân 勿vật 見kiến 分phần/phân 境cảnh 不bất 同đồng 質chất 故cố 。 遮già 見kiến 分phần/phân 境cảnh 不bất 同đồng 質chất 過quá 。 非phi 令linh 知tri 能năng 緣duyên 必tất 同đồng 是thị 見kiến 分phần/phân 故cố 。 佛Phật 第đệ 八bát 見kiến 分phần/phân 等đẳng 。 與dữ 相tương 應ứng 法pháp 。 自tự 證chứng 分phần/phân 等đẳng 同đồng 一nhất 所sở 緣duyên 。 自tự 之chi 見kiến 分phần/phân 故cố 不bất 相tương 違vi 。 問vấn 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 既ký 自tự 相tương 應ứng 。 諸chư 自tự 證chứng 分phần/phân 既ký 不bất 同đồng 一nhất 所sở 緣duyên 。 所sở 緣duyên 亦diệc 不bất 相tương 似tự 。 如như 何hà 說thuyết 為vi 相tương 應ứng 。 證chứng 自tự 證chứng 分phân 為vi 問vấn 亦diệc 爾nhĩ 。 自tự 證chứng 是thị 識thức 體thể 。 何hà 得đắc 不bất 相tương 應ứng 。 具cụ 時thời 等đẳng 。 依y 等đẳng 。 事sự 等đẳng 。 處xử 等đẳng 。 此thử 闕khuyết 處xứ 等đẳng 。 各các 緣duyên 自tự 見kiến 非phi 他tha 故cố 。 此thử 義nghĩa 應ưng 思tư 。


我ngã 法pháp 若nhược 無vô 依y 何hà 假giả 說thuyết 者giả 。 所sở 似tự 既ký 無vô 說thuyết 誰thùy 為vi 能năng 似tự 。 能năng 似tự 假giả 說thuyết 無vô 故cố 。 共cộng 法pháp 之chi 似tự 亦diệc 不bất 成thành 。 不bất 得đắc 別biệt 解giải 義nghĩa 依y 於ư 體thể 等đẳng 假giả 。 世thế 間gian 。 聖thánh 教giáo 二nhị 似tự 俱câu 不bất 成thành 故cố 。


破phá 小Tiểu 乘Thừa 真chân 事sự 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 總tổng 非phi 。 次thứ 別biệt 顯hiển 。 後hậu 結kết 依y 。 別biệt 顯hiển 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 顯hiển 不bất 依y 真chân 唯duy 依y 共cộng 相tương 轉chuyển 。 次thứ 顯hiển 詮thuyên 智trí 有hữu 勝thắng 功công 能năng 。 亦diệc 非phi 離ly 此thử 等đẳng 是thị 。 後hậu 總tổng 申thân 假giả 說thuyết 不bất 依y 真chân 事sự 。 然nhiên 假giả 智trí 詮thuyên 必tất 依y 聲thanh 起khởi 等đẳng 是thị 。 由do 此thử 但đãn 依y 下hạ 。 結kết 假giả 智trí 所sở 依y 。


依y 佛Phật 地địa 論luận 第đệ 六lục 云vân 。 若nhược 共cộng 相tương 境cảnh 二nhị 量lượng 所sở 知tri 。 云vân 何hà 二nhị 相tương 依y 二nhị 量lượng 立lập 。 有hữu 義nghĩa 二nhị 量lượng 在tại 散tán 心tâm 位vị 依y 二nhị 相tương/tướng 立lập 。 不bất 說thuyết 定định 位vị 。 若nhược 在tại 定định 心tâm 緣duyên 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 皆giai 現hiện 量lượng 攝nhiếp 。 有hữu 義nghĩa 定định 心tâm 唯duy 緣duyên 自tự 相tương/tướng 。 然nhiên 由do 共cộng 相tương 方phương 便tiện 所sở 引dẫn 緣duyên 諸chư 共cộng 相tương 所sở 顯hiển 理lý 者giả 。 就tựu 方phương 便tiện 說thuyết 。 不bất 如như 是thị 者giả 名danh 知tri 自tự 相tương/tướng 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 或hoặc 說thuyết 真Chân 如Như 名danh 空không 無vô 我ngã 諸chư 法pháp 共cộng 相tương 。 或hoặc 說thuyết 真Chân 如Như 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 非phi 是thị 共cộng 相tương 。 如như 實thật 義nghĩa 者giả 。 因nhân 明minh 二nhị 相tương/tướng 與dữ 此thử 小tiểu 異dị 。 彼bỉ 說thuyết 法Pháp 上thượng 所sở 有hữu 實thật 義nghĩa 皆giai 名danh 自tự 相tương/tướng 。 以dĩ 諸chư 法pháp 上thượng 自tự 相tương/tướng 。 共cộng 相tương 。 各các 附phụ 己kỷ 體thể 不bất 共cộng 他tha 故cố 。 若nhược 分phân 別biệt 心tâm 立lập 一nhất 種chủng 類loại 。 能năng 詮thuyên 。 所sở 詮thuyên 通thông 在tại 諸chư 法pháp 。 如như 縷lũ 貫quán 華hoa 名danh 為vi 共cộng 相tương 。 此thử 要yếu 散tán 心tâm 分phân 別biệt 假giả 立lập 。 是thị 比tỉ 量lượng 境cảnh 。 一nhất 切thiết 定định 心tâm 離ly 此thử 分phân 別biệt 皆giai 名danh 現hiện 量lượng 。 雖tuy 緣duyên 諸chư 法pháp 苦khổ 。 無vô 常thường 等đẳng 。 亦diệc 一nhất 一nhất 法pháp 各các 別biệt 有hữu 故cố 名danh 為vi 自tự 相tương/tướng 。 真Chân 如Như 雖tuy 是thị 共cộng 相tương 所sở 顯hiển 。 以dĩ 是thị 諸chư 法pháp 自tự 實thật 性tánh 故cố 。 自tự 有hữu 性tánh 故cố 亦diệc 非phi 共cộng 相tương 。 不bất 可khả 以dĩ 其kỳ 與dữ 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 即tức 名danh 共cộng 相tương 。 自tự 相tương/tướng 亦diệc 與dữ 一nhất 切thiết 共cộng 相tương 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 故cố 。 是thị 故cố 彼bỉ 論luận 說thuyết 諸chư 法pháp 上thượng 所sở 有hữu 實thật 義nghĩa 皆giai 名danh 自tự 相tương/tướng 。 經kinh 義nghĩa 不bất 爾nhĩ 故cố 不bất 相tương 違vi 。


亦diệc 非phi 離ly 此thử 有hữu 別biệt 方phương 便tiện 。 有hữu 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 即tức 以dĩ 假giả 智trí 詮thuyên 施thi 設thiết 自tự 相tương/tướng 為vi 假giả 所sở 依y 。 由do 假giả 智trí 。 詮thuyên 顯hiển 於ư 法pháp 故cố 。 如như 手thủ 指chỉ 月nguyệt 等đẳng 。 不bất 爾nhĩ 如như 何hà 說thuyết 為vi 自tự 相tương/tướng 能năng 證chứng 得đắc 也dã 。 二nhị 云vân 假giả 智trí 。 詮thuyên 境cảnh 不bất 得đắc 自tự 相tương/tướng 。 亦diệc 非phi 離ly 此thử 二nhị 外ngoại 更cánh 有hữu 別biệt 方phương 便tiện 施thi 設thiết 自tự 相tương/tướng 可khả 為vi 假giả 所sở 依y 。 顯hiển 此thử 二nhị 既ký 不bất 得đắc 自tự 相tương/tướng 。 離ly 此thử 亦diệc 無vô 方phương 便tiện 可khả 得đắc 自tự 相tương/tướng 。 意ý 顯hiển 自tự 相tương/tướng 除trừ 證chứng 智trí 外ngoại 莫mạc 能năng 得đắc 者giả 。


四tứ 十thập 九cửu 立lập 七thất 地địa 。 一nhất 種chủng 性tánh 地địa 。 二nhị 勝thắng 解giải 行hành 地địa 。 三tam 淨tịnh 勝thắng 意ý 息tức 地địa 。 四tứ 行hành 正chánh 行hạnh 地địa 。 五ngũ 決quyết 定định 地địa 。 六lục 決quyết 定định 行hành 地địa 。 七thất 到đáo 究cứu 竟cánh 地địa 。 四tứ 十thập 七thất 種chủng 姓tánh 。 勝thắng 解giải 行hành 。 極cực 喜hỷ 。 增tăng 上thượng 戒giới 。 增tăng 上thượng 心tâm 。 三tam 惠huệ 諦đế 覺giác 分phần/phân 。 緣duyên 起khởi 。 無vô 相tướng 有hữu 功công 用dụng 。 無vô 相tướng 無vô 功công 用dụng 。 及cập 以dĩ 無vô 礙ngại 解giải 。 最Tối 上Thượng 菩Bồ 薩Tát 住trụ 。 最tối 極cực 如Như 來Lai 住trụ 。 種chủng 姓tánh 地địa 即tức 種chủng 姓tánh 位vị 。 勝thắng 解giải 行hành 地địa 。 勝thắng 解giải 行hành 地địa 位vị 也dã 。 淨tịnh 勝thắng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 地địa 即tức 極cực 喜hỷ 住trụ 行hành 正chánh 行hạnh 地địa 即tức 增tăng 上thượng 惑hoặc 。 增tăng 上thượng 心tâm 。 三tam 種chủng 增tăng 上thượng 惠huệ 。 有hữu 加gia 行hành 功công 用dụng 無vô 相tướng 住trụ 。 決quyết 定định 地địa 即tức 無vô 加gia 行hành 無vô 功công 用dụng 無vô 相tướng 住trụ 。 有hữu 三tam 決quyết 定định 。 一nhất 種chủng 性tánh 定định 。 二nhị 發phát 心tâm 定định 。 三tam 不bất 虛hư 行hành 定định 。 此thử 地địa 菩Bồ 薩Tát 。 墮đọa 在tại 第đệ 三tam 決quyết 定định 中trung 故cố 。 決quyết 定định 行hành 地địa 即tức 無vô 礙ngại 解giải 住trụ 。 到đáo 究cứu 竟cánh 地địa 即tức 最tối 上thượng 成thành 滿mãn 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 如Như 來Lai 住trụ 。 合hợp 立lập 。


其kỳ 阿a 賴lại 耶da 名danh 在tại 前tiền 四tứ 地địa 。 毘tỳ 播bá 迦ca 名danh 通thông 六lục 地địa 半bán 。 第đệ 七Thất 地Địa 中trung 。 攝nhiếp 第đệ 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 阿a 陀đà 那na 名danh 貫quán 通thông 七thất 地địa 。 然nhiên 依y 雜tạp 染nhiễm 位vị 。 多đa 分phần 異dị 熟thục 。 通thông 阿a 賴lại 耶da 故cố 。 又hựu 十thập 三tam 住trụ 。 初sơ 名danh 通thông 九cửu 。 第đệ 三tam 名danh 通thông 十thập 三tam 。 異dị 熟thục 名danh 談đàm 十thập 二nhị 。 故cố 名danh 為vi 多đa 。 依y 生sanh 死tử 摽phiếu/phiêu 故cố 唯duy 取thủ 此thử 。 此thử 二nhị 解giải 依y 不bất 共cộng 所sở 緣duyên 以dĩ 三tam 性tánh 境cảnh 為vi 所sở 緣duyên 者giả 。 不bất 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 。 二Nhị 乘Thừa 迴hồi 趣thú 亦diệc 此thử 所sở 攝nhiếp 。 疏sớ/sơ 之chi 二nhị 解giải 通thông 三tam 乘thừa 解giải 。 以dĩ 上thượng 簡giản 自tự 名danh 。 必tất 其kỳ 簡giản 不bất 名danh 心tâm 。 所sở 以dĩ 與dữ 阿a 陀đà 那na 名danh 等đẳng 故cố 。 意ý 名danh 不bất 及cập 第đệ 七thất 。 故cố 不bất 取thủ 之chi 。 又hựu 簡giản 他tha 識thức 。 多đa 者giả 相tương 續tục 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 時thời 行hành 名danh 之chi 為vi 多đa 。 多đa 時thời 行hành 故cố 。 異dị 熟thục 者giả 業nghiệp 果quả 。 五ngũ 果quả 中trung 異dị 熟thục 果quả 。 六lục 識thức 雖tuy 有hữu 異dị 熟thục 而nhi 非phi 多đa 。 第đệ 七thất 雖tuy 多đa 非phi 異dị 熟thục 故cố 。 唯duy 此thử 名danh 。 又hựu 多đa 者giả 廣quảng 義nghĩa 。 即tức 是thị 總tổng 義nghĩa 。 異dị 熟thục 之chi 義nghĩa 雖tuy 通thông 六lục 識thức 。 非phi 總tổng 報báo 主chủ 不bất 立lập 多đa 名danh 。 第đệ 七thất 非phi 多đa 非phi 異dị 熟thục 。 故cố 名danh 異dị 熟thục 餘dư 識thức 不bất 名danh 。


又hựu 思tư 量lượng 者giả 。 簡giản 他tha 識thức 如như 疏sớ/sơ 。 又hựu 簡giản 自tự 。 何hà 故cố 此thử 名danh 意ý 。 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 依y 止chỉ 名danh 意ý 。 二nhị 者giả 思tư 量lượng 名danh 意ý 。 何hà 故cố 名danh 思tư 量lượng 不bất 名danh 依y 止chỉ 。 依y 止chỉ 之chi 名danh 是thị 共cộng 他tha 故cố 。 今kim 不bất 共cộng 故cố 。 又hựu 依y 止chỉ 名danh 兼kiêm 他tha 顯hiển 自tự 。 以dĩ 能năng 依y 止chỉ 顯hiển 所sở 依y 故cố 。 思tư 量lượng 之chi 名danh 自tự 行hành 相tương/tướng 義nghĩa 。 以dĩ 行hành 顯hiển 體thể 。 以dĩ 緣duyên 多đa 故cố 相tương 續tục 恆hằng 起khởi 。 行hành 相tương/tướng 緣duyên 遠viễn 名danh 之chi 為vi 審thẩm 。 故cố 以dĩ 思tư 量lượng 行hành 相tương/tướng 而nhi 顯hiển 自tự 性tánh 不bất 名danh 依y 止chỉ 。 又hựu 現hiện 正chánh 思tư 量lượng 名danh 之chi 為vi 意ý 。 對đối 法pháp 第đệ 二nhị 無vô 間gian 覺giác 義nghĩa 是thị 意ý 。 即tức 次thứ 第đệ 滅diệt 根căn 。 今kim 此thử 思tư 量lượng 是thị 現hiện 正chánh 思tư 量lượng 。 簡giản 無vô 間gian 故cố 言ngôn 恆hằng 故cố 。 顯hiển 此thử 思tư 量lượng 恆hằng 現hiện 在tại 故cố 。 又hựu 簡giản 自tự 名danh 。 何hà 故cố 不bất 名danh 心tâm 識thức 而nhi 獨độc 名danh 意ý 。 百bách 法pháp 等đẳng 說thuyết 識thức 有hữu 八bát 種chủng 。 有hữu 心tâm 地địa 說thuyết 八bát 並tịnh 名danh 心tâm 故cố 。 以dĩ 恆hằng 審thẩm 思tư 量lượng 之chi 義nghĩa 勝thắng 餘dư 名danh 故cố 。 若nhược 恆hằng 集tập 起khởi 名danh 心tâm 。 不bất 及cập 第đệ 八bát 。 若nhược 了liễu 境cảnh 名danh 識thức 。 不bất 及cập 餘dư 六lục 。 故cố 以dĩ 意ý 各các 而nhi 標tiêu 自tự 稱xưng 不bất 說thuyết 心tâm 。 識thức 。 由do 此thử 簡giản 他tha 識thức 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 此thử 餘dư 識thức 非phi 恆hằng 。 及cập 非phi 審thẩm 故cố 。 如như 疏sớ/sơ 解giải 。 第đệ 二nhị 此thử 中trung 心tâm 。 識thức 不bất 及cập 八bát 。 六lục 。 恆hằng 自tự 識thức 思tư 量lượng 之chi 用dụng 勝thắng 心tâm 。 識thức 故cố 。 簡giản 自tự 名danh 中trung 亦diệc 有hữu 二nhị 。 一nhất 不bất 唯duy 依y 止chỉ 解giải 意ý 。 非phi 諸chư 論luận 中trung 依y 止chỉ 之chi 義nghĩa 行hành 之chi 其kỳ 名danh 。 二nhị 顯hiển 常thường 現hiện 在tại 非phi 無vô 間gian 覺giác 。


又hựu 了liễu 境cảnh 者giả 。 一nhất 唯duy 見kiến 分phần/phân 行hành 相tương/tướng 。 而nhi 現hiện 自tự 體thể 。 二nhị 簡giản 他tha 識thức 。 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 易dị 共cộng 知tri 故cố 。 嬰anh 姟cai 之chi 屬thuộc 皆giai 知tri 有hữu 故cố 。 二nhị 共cộng 許hứa 有hữu 故cố 。 三tam 乘thừa 通thông 許hứa 。 三tam 行hành 相tương/tướng 麁thô 故cố 。 四tứ 所sở 緣duyên 麁thô 故cố 。 唯duy 六lục 名danh 了liễu 境cảnh 餘dư 不bất 得đắc 名danh 。 又hựu 自tự 可khả 名danh 為vi 心tâm 。 意ý 。 何hà 故cố 但đãn 名danh 識thức 不bất 名danh 心tâm 。 意ý 等đẳng 。 以dĩ 了liễu 境cảnh 之chi 行hành 相tương/tướng 麁thô 故cố 易dị 知tri 顯hiển 其kỳ 自tự 性tánh 。 心tâm 。 意ý 不bất 爾nhĩ 。 眼nhãn 識thức 等đẳng 名danh 心tâm 義nghĩa 難nan 知tri 故cố 。 有hữu 心tâm 地địa 說thuyết 。 八bát 並tịnh 名danh 心tâm 。 對đối 法pháp 等đẳng 說thuyết 無vô 間gian 覺giác 意ý 。 故cố 簡giản 自tự 名danh 。 又hựu 簡giản 不bất 名danh 異dị 熟thục 名danh 等đẳng 顯hiển 。 異dị 熟thục 等đẳng 名danh 相tướng 難nan 知tri 故cố 。 多đa 非phi 分phần/phân 故cố 。 自tự 餘dư 別biệt 義nghĩa 如như 對đối 法pháp 抄sao 。 及cập 別biệt 章chương 說thuyết 。


體thể 相tướng 沈trầm 隱ẩn 名danh 之chi 為vi 因nhân 。 故cố 唯duy 在tại 種chủng 。 體thể 用dụng 顯hiển 現hiện 立lập 為vi 果quả 。 名danh 為vi 見kiến 故cố 不bất 在tại 種chủng 。 不bất 爾nhĩ 應ưng 通thông 因nhân 果quả 。


能năng 變biến 中trung 有hữu 二nhị 四tứ 句cú 。 初sơ 應ưng 總tổng 因nhân 果quả 為vi 句cú 。 次thứ 等đẳng 流lưu 。 異dị 熟thục 各các 別biệt 因nhân 果quả 為vi 句cú 。 次thứ 以dĩ 二nhị 相tương 對đối 為vi 句cú 。 後hậu 轉chuyển 變biến 。 變biến 現hiện 為vi 句cú 。 合hợp 五ngũ 四tứ 句cú 思tư 之chi 。 有hữu 唯duy 轉chuyển 變biến 名danh 變biến 非phi 變biến 現hiện 名danh 變biến 。 謂vị 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 有hữu 唯duy 變biến 現hiện 名danh 變biến 非phi 轉chuyển 變biến 名danh 變biến 。 謂vị 因nhân 第đệ 八bát 及cập 六lục 識thức 中trung 業nghiệp 果quả 現hiện 行hành 。 並tịnh 佛Phật 功công 德đức 。 一nhất 切thiết 諸chư 心tâm 。 心tâm 所sở 。 有hữu 俱câu 句cú 者giả 。 謂vị 因nhân 七thất 識thức 。 俱câu 非phi 者giả 。 謂vị 異dị 熟thục 相tương/tướng 分phần/phân 。 但đãn 是thị 所sở 變biến 故cố 。 一nhất 切thiết 因nhân 位vị 有hữu 力lực 相tương/tướng 分phân 為vi 能năng 熏huân 故cố 。 亦diệc 轉chuyển 變biến 名danh 變biến 。 非phi 變biến 現hiện 名danh 變biến 。 第đệ 一nhất 句cú 攝nhiếp 。 其kỳ 因nhân 中trung 六lục 識thức 業nghiệp 果quả 相tương/tướng 分phần/phân 。 及cập 一nhất 切thiết 第đệ 八bát 。 佛Phật 果Quả 諸chư 心tâm 。 心tâm 所sở 相tương/tướng 分phần/phân 。 並tịnh 為vi 第đệ 四tứ 句cú 。 又hựu 有hữu 因nhân 變biến 非phi 果quả 變biến 。 謂vị 成thành 佛Phật 已dĩ 去khứ 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 無vô 漏lậu 種chủng 。 佛Phật 更cánh 無vô 現hiện 熏huân 生sanh 故cố 。 有hữu 果quả 變biến 非phi 因nhân 變biến 。 謂vị 第đệ 八bát 。 六lục 識thức 中trung 業nghiệp 果quả 。 並tịnh 佛Phật 一nhất 切thiết 現hiện 心tâm 。 心tâm 所sở 。 俱câu 句cú 者giả 謂vị 因nhân 七thất 識thức 能năng 熏huân 現hiện 行hành 。 及cập 能năng 生sanh 種chủng 。 俱câu 非phi 者giả 。 謂vị 佛Phật 果Quả 上thượng 一nhất 切thiết 相tương/tướng 分phần/phân 。 唯duy 以dĩ 等đẳng 流lưu 為vi 因nhân 果quả 能năng 變biến 作tác 四tứ 句cú 。 惑hoặc 唯duy 等đẳng 流lưu 因nhân 非phi 果quả 變biến 。 大Đại 悲Bi 菩Bồ 薩Tát 之chi 果quả 。 無vô 漏lậu 法pháp 爾nhĩ 種chủng 。 有hữu 唯duy 等đẳng 流lưu 果quả 非phi 因nhân 變biến 。 謂vị 佛Phật 果Quả 現hiện 八bát 識thức 。 有hữu 俱câu 句cú 。 即tức 因nhân 第đệ 七thất 及cập 六lục 識thức 無vô 漏lậu 。 並tịnh 威uy 儀nghi 。 工công 巧xảo 變biến 化hóa 因nhân 種chủng 。 有hữu 俱câu 非phi 句cú 。 即tức 佛Phật 果Quả 相tương/tướng 分phần/phân 。 以dĩ 異dị 熟thục 為vi 因nhân 果quả 能năng 變biến 作tác 四tứ 句cú 中trung 。 唯duy 有hữu 三tam 句cú 。 無vô 第đệ 三tam 句cú 故cố 。 有hữu 漏lậu 善thiện 。 惡ác 種chủng 子tử 為vi 初sơ 句cú 。 第đệ 八bát 及cập 六lục 識thức 業nghiệp 果quả 現hiện 。 種chủng 為vi 第đệ 二nhị 句cú 。 無vô 第đệ 三tam 句cú 。 俱câu 非phi 者giả 如như 理lý 思tư 。


諸chư 科khoa 文văn 頌tụng 皆giai 應ưng 別biệt 敘tự 。


第đệ 七thất 及cập 六lục 識thức 非phi 善thiện 惡ác 並tịnh 業nghiệp 果quả 心tâm 等đẳng 。 是thị 於ư 八bát 識thức 各các 為vi 五ngũ 句cú 。 後hậu 別biệt 應ưng 思tư 。 真chân 異dị 熟thục 。 具cụ 三tam 義nghĩa 。 一nhất 業nghiệp 果quả 。 二nhị 不bất 斷đoạn 。 三tam 遍biến 三tam 界giới 。 第đệ 七thất 具cụ 後hậu 二nhị 義nghĩa 非phi 初sơ 。 第đệ 六lục 報báo 心tâm 具cụ 初sơ 。 後hậu 義nghĩa 非phi 中trung 。 非phi 報báo 心tâm 具cụ 後hậu 一nhất 義nghĩa 非phi 初sơ 二nhị 。 五ngũ 識thức 報báo 心tâm 具cụ 初sơ 非phi 後hậu 二nhị 。 非phi 報báo 心tâm 三tam 義nghĩa 俱câu 無vô 。 故cố 唯duy 第đệ 八bát 獨độc 得đắc 其kỳ 名danh 。


十thập 因nhân 中trung 第đệ 八bát 現hiện 行hành 望vọng 諸chư 法pháp 能năng 為vi 幾kỷ 因nhân 。 一nhất 觀quán 待đãi 。 二nhị 攝nhiếp 受thọ 。 作tác 用dụng 。 依y 處xứ 相tương 攝nhiếp 受thọ 故cố 。 三tam 同đồng 事sự 。 四tứ 不bất 相tương 違vi 。 非phi 言ngôn 說thuyết 故cố 。 非phi 潤nhuận 。 未vị 潤nhuận 生sanh 後hậu 果quả 故cố 。 非phi 引dẫn 發phát 。 定định 異dị 。 不bất 親thân 引dẫn 他tha 生sanh 。 非phi 定định 分phân 別biệt 生sanh 。 故cố 不bất 相tương 違vi 。 思tư 可khả 知tri 。 種chủng 識thức 望vọng 諸chư 法pháp 能năng 為vi 幾kỷ 因nhân 。 可khả 為vi 觀quán 待đãi 。 牽khiên 引dẫn 。 生sanh 起khởi 。 攝nhiếp 受thọ 。 引dẫn 發phát 。 定định 異dị 。 同đồng 事sự 。 不bất 相tương 違vi 合hợp 八bát 因nhân 。 唯duy 無vô 隨tùy 說thuyết 。 相tương 違vi 二nhị 種chủng 。


准chuẩn 此thử 中trung 云vân 。 三tam 相tương/tướng 俱câu 唯duy 現hiện 行hành 。 現hiện 可khả 見kiến 故cố 。 執chấp 持trì 勝thắng 故cố 。 從tùng 勝thắng 為vi 相tương/tướng 。 第đệ 八bát 三tam 相tương/tướng 。 攝nhiếp 論luận 第đệ 二nhị 卷quyển 。 以dĩ 種chủng 為vi 因nhân 相tương/tướng 。 諸chư 法pháp 因nhân 緣duyên 故cố 。 現hiện 行hành 為vi 果quả 相tương/tướng 。 二nhị 種chủng 所sở 生sanh 故cố 。 現hiện 。 種chủng 俱câu 為vi 自tự 相tương/tướng 。 現hiện 。 種chủng 俱câu 為vi 自tự 體thể 故cố 。 又hựu 說thuyết 唯duy 現hiện 行hành 。 所sở 藏tạng 處xứ 名danh 所sở 藏tạng 故cố 。 論luận 本bổn 之chi 文văn 本bổn 意ý 如như 此thử 。 又hựu 說thuyết 自tự 相tương/tướng 。 因nhân 相tương 通thông 釋thích 第đệ 八bát 現hiện 行hành 及cập 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 能năng 藏tạng 。 所sở 藏tạng 故cố 。 自tự 相tương/tướng 體thể 通thông 。 一nhất 切thiết 種chủng 相tương 應ứng 更cánh 分phân 別biệt 故cố 。 因nhân 相tương/tướng 亦diệc 通thông 。 其kỳ 果quả 相tương/tướng 唯duy 第đệ 八bát 現hiện 。 種chủng 。 除trừ 餘dư 種chủng 子tử 。 非phi 異dị 熟thục 故cố 。 第đệ 四tứ 說thuyết 。 三tam 相tương/tướng 俱câu 取thủ 現hiện 行hành 及cập 一nhất 切thiết 種chủng 。 與dữ 轉chuyển 識thức 互hỗ 為vi 因nhân 果quả 故cố 。 攝nhiếp 論luận 云vân 。 言ngôn 熏huân 習tập 所sở 生sanh 諸chư 法pháp 。 此thử 從tùng 彼bỉ 異dị 熟thục 與dữ 轉chuyển 識thức 更cánh 互hỗ 為vi 緣duyên 因nhân 故cố 。 果quả 相tương/tướng 亦diệc 通thông 也dã 。 又hựu 諸chư 法pháp 於ư 識thức 藏tạng 。 識thức 於ư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 等đẳng 。 在tại 因nhân 具cụ 三tam 相tương/tướng 。 佛Phật 果Quả 唯duy 自tự 相tương/tướng 。 因nhân 相tương/tướng 。 無vô 果quả 相tương/tướng 。 非phi 熏huân 非phi 異dị 熟thục 故cố 。 若nhược 准chuẩn 攝nhiếp 論luận 頌tụng 。 不bất 唯duy 異dị 熟thục 名danh 果quả 相tương/tướng 。 但đãn 從tùng 他tha 生sanh 名danh 果quả 相tương/tướng 。 佛Phật 果Quả 現hiện 行hành 可khả 名danh 果quả 相tương/tướng 。 自tự 種chủng 生sanh 故cố 。 前tiền 解giải 為vi 勝thắng 。 望vọng 他tha 為vi 因nhân 果quả 故cố 。


問vấn 三tam 藏tạng 闕khuyết 一nhất 不bất 名danh 阿a 賴lại 耶da 。 三tam 持trì 闕khuyết 一nhất 不bất 名danh 執chấp 持trì 。 答đáp 本bổn 以dĩ 執chấp 藏tạng 解giải 藏tạng 。 闕khuyết 此thử 便tiện 失thất 其kỳ 名danh 。 本bổn 各các 以dĩ 執chấp 持trì 名danh 持trì 。 闕khuyết 一nhất 猶do 名danh 執chấp 持trì 。 又hựu 三tam 境cảnh 有hữu 差sai 別biệt 。 闕khuyết 一nhất 境cảnh 尚thượng 名danh 能năng 持trì 。 藏tạng 者giả 所sở 藏tạng 之chi 用dụng 。 闕khuyết 一nhất 不bất 名danh 賴lại 耶da 。 問vấn 第đệ 七thất 闕khuyết 三tam 中trung 一nhất 之chi 義nghĩa 。 應ưng 不bất 名danh 末mạt 那na 。 答đáp 言ngôn 末mạt 那na 然nhiên 通thông 有hữu 染nhiễm 義nghĩa 。 差sai 別biệt 義nghĩa 無vô 尚thượng 名danh 末mạt 那na 。 有hữu 思tư 量lượng 故cố 。


謂vị 本bổn 識thức 中trung 親thân 生sanh 自tự 果quả 。 今kim 簡giản 數số 論luận 。 數số 論luận 大đại 等đẳng 藏tạng 最tối 勝thắng 中trung 。


若nhược 由do 本bổn 識thức 種chủng 子tử 性tánh 故cố 。 相tương 從tùng 無vô 記ký 亦diệc 應ưng 相tương 從tùng 一nhất 界giới 所sở 繫hệ 。 繫hệ 據cứ 縛phược 義nghĩa 見kiến 。 相tương/tướng 別biệt 繫hệ 。 無vô 記ký 是thị 性tánh 。 性tánh 類loại 復phục 同đồng 。 不bất 可khả 難nan 以dĩ 同đồng 一nhất 性tánh 故cố 相tương 應ứng 非phi 色sắc 。


瑜du 伽già 五ngũ 十thập 七thất 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 中trung 云vân 。 問vấn 幾kỷ 有hữu 異dị 熟thục 。 答đáp 一nhất 謂vị 憂ưu 。 十thập 少thiểu 分phần 。 謂vị 信tín 等đẳng 五ngũ 。 四tứ 受thọ 。 意ý 。 通thông 無vô 漏lậu 故cố 。 問vấn 幾kỷ 無vô 異dị 熟thục 。 答đáp 十thập 一nhất 。 謂vị 七thất 色sắc 。 命mạng 。 三tam 然nhiên 漏lậu 。 十thập 少thiểu 分phần 。 謂vị 四tứ 受thọ 。 意ý 。 通thông 無vô 記ký 故cố 。 信tín 等đẳng 五ngũ 通thông 無vô 漏lậu 故cố 。 問vấn 幾kỷ 有hữu 異dị 熟thục 助trợ 伴bạn 。 答đáp 最tối 後hậu 三tam 。 能năng 助trợ 有hữu 可khả 愛ái 異dị 熟thục 法pháp 。 令linh 轉chuyển 明minh 盛thịnh 能năng 感cảm 決quyết 定định 人nhân 天thiên 異dị 熟thục 。 問vấn 幾kỷ 是thị 異dị 熟thục 。 答đáp 一nhất 命mạng 根căn 。 九cửu 少thiểu 分phần 七thất 色sắc 。 意ý 。 捨xả 。 問vấn 幾kỷ 有hữu 種chủng 子tử 異dị 熟thục 。 答đáp 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 。 問vấn 幾kỷ 非phi 異dị 熟thục 。 答đáp 十thập 二nhị 。 謂vị 信tín 等đẳng 五ngũ 。 三tam 無vô 漏lậu 。 四tứ 受thọ 。 九cửu 少thiểu 分phần 。 謂vị 前tiền 九cửu 。 通thông 長trưởng 養dưỡng 善thiện 性tánh 等đẳng 故cố 。 問vấn 幾kỷ 是thị 異dị 熟thục 生sanh 。 答đáp 亦diệc 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 所sở 攝nhiếp 異dị 熟thục 所sở 生sanh 故cố 。 此thử 中trung 雖tuy 有hữu 七thất 問vấn 。 總tổng 三tam 門môn 分phân 別biệt 。 初sơ 三tam 為vi 一nhất 門môn 。 次thứ 二nhị 為vi 一nhất 門môn 。 後hậu 二nhị 為vi 一nhất 門môn 。 第đệ 二nhị 門môn 中trung 第đệ 二nhị 問vấn 。 第đệ 三tam 門môn 中trung 第đệ 二nhị 問vấn 。 當đương 唯duy 識thức 種chủng 子tử 中trung 無vô 記ký 性tánh 難nạn/nan 。 或hoặc 為vi 二nhị 門môn 。 初sơ 三tam 為vi 一nhất 門môn 。 後hậu 四tứ 為vi 一nhất 門môn 。


非phi 熏huân 令linh 長trường/trưởng 可khả 名danh 因nhân 緣duyên 勿vật 善thiện 惡ác 業nghiệp 與dữ 異dị 熟thục 果quả 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 者giả 。 若nhược 現hiện 行hành 業nghiệp 望vọng 自tự 業nghiệp 種chủng 令linh 增tăng 名danh 因nhân 。 即tức 業nghiệp 種chủng 亦diệc 令linh 果quả 種chủng 增tăng 故cố 應ưng 名danh 因nhân 緣duyên 。 此thử 義nghĩa 可khả 然nhiên 然nhiên 非phi 正chánh 好hảo/hiếu 。 初sơ 熏huân 習tập 位vị 已dĩ 令linh 果quả 種chủng 增tăng 。 非phi 已dĩ 後hậu 故cố 。 非phi 業nghiệp 種chủng 令linh 果quả 種chủng 增tăng 。 但đãn 應ưng 如như 疏sớ/sơ 解giải 。 此thử 中trung 護hộ 法Pháp 現hiện 行hành 望vọng 本bổn 有hữu 種chủng 無vô 因nhân 緣duyên 義nghĩa 。 但đãn 增tăng 長trưởng 故cố 。 如như 何hà 可khả 說thuyết 種chủng 子tử 。 現hiện 行hành 互hỗ 為vi 因nhân 緣duyên 。 護hộ 法Pháp 既ký 存tồn 新tân 。 舊cựu 。 望vọng 新tân 熏huân 者giả 正chánh 是thị 因nhân 緣duyên 。 望vọng 本bổn 有hữu 種chủng 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 不bất 辨biện 體thể 故cố 。


論luận 若nhược 爾nhĩ 真Chân 如Như 應ưng 是thị 假giả 有hữu 者giả 。 此thử 有hữu 多đa 過quá 。 宗tông 有hữu 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 。 亦diệc 有hữu 決quyết 定định 相tướng 違vi 。 亦diệc 有hữu 自tự 不bất 定định 。 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 云vân 。 種chủng 子tử 應ưng 非phi 定định 假giả 。 與dữ 法pháp 不bất 一nhất 異dị 。 亦diệc 如như 說thuyết 真Chân 如Như 。 為vi 如như 瓶bình 等đẳng 與dữ 法pháp 不bất 一nhất 異dị 故cố 種chủng 子tử 是thị 假giả 。 為vi 如như 真Chân 如Như 與dữ 法pháp 不bất 一nhất 異dị 故cố 種chủng 實thật 有hữu 耶da 。 故cố 為vi 不bất 定định 。


種chủng 子tử 以dĩ 諸chư 門môn 分phân 別biệt 如như 別biệt 抄sao 。 下hạ 是thị 唯duy 新tân 熏huân 中trung 第đệ 二nhị 釋thích 難nạn/nan 。 釋thích 前tiền 初sơ 四tứ 通thông 證chứng 文văn 。 第đệ 四tứ 解giải 違vi 中trung 解giải 後hậu 三tam 別biệt 證chứng 文văn 。


破phá 新tân 熏huân 中trung 大đại 文văn 有hữu 五ngũ 。 如như 疏sớ/sơ 。 第đệ 一nhất 破phá 本bổn 宗tông 義nghĩa 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 初sơ 道đạo 無vô 因nhân 難nạn/nan 。 二nhị 相tương 違vi 互hỗ 起khởi 難nạn/nan 。 三tam 凡phàm 聖thánh 轉chuyển 易dị 難nạn/nan 。


破phá 分phân 別biệt 論luận 者giả 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 敘tự 宗tông 。 次thứ 別biệt 破phá 。 後hậu 自tự 釋thích 。 別biệt 破phá 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 空không 理lý 非phi 因nhân 難nạn/nan 。 後hậu 起khởi 心tâm 非phi 淨tịnh 難nạn/nan 。 起khởi 心tâm 非phi 淨tịnh 難nạn/nan 中trung 有hữu 八bát 。 一nhất 相tương/tướng 轉chuyển 體thể 常thường 難nạn/nan 。 二nhị 二nhị 性tánh 應ưng 同đồng 難nạn/nan 。 三tam 惡ác 與dữ 善thiện 俱câu 難nạn/nan 。 四tứ 不bất 俱câu 非phi 善thiện 難nạn/nan 。 五ngũ 例lệ 惡ác 非phi 因nhân 難nạn/nan 。 六lục 治trị 障chướng 性tánh 同đồng 難nạn/nan 。 七thất 凡phàm 夫phu 起khởi 聖thánh 難nạn/nan 。 八bát 現hiện 種chủng 應ưng 同đồng 難nạn/nan 。 大đại 眾chúng 部bộ 等đẳng 無vô 種chủng 子tử 。 破phá 分phân 別biệt 論luận 者giả 而nhi 言ngôn 成thành 種chủng 者giả 。 別biệt 破phá 大Đại 乘Thừa 異dị 師sư 。 又hựu 經kinh 部bộ 別biệt 有hữu 種chủng 子tử 。 薩tát 婆bà 多đa 因nhân 義nghĩa 種chủng 子tử 義nghĩa 。 未vị 來lai 有hữu 無vô 漏lậu 因nhân 故cố 。 大đại 眾chúng 類loại 此thử 亦diệc 然nhiên 。 凡phàm 夫phu 身thân 中trung 有hữu 可khả 當đương 生sanh 無vô 漏lậu 之chi 因nhân 義nghĩa 名danh 為vi 種chủng 子tử 。 不bất 同đồng 經kinh 部bộ 等đẳng 。 又hựu 不bất 相tương 應ứng 隨tùy 眠miên 亦diệc 名danh 種chủng 子tử 等đẳng 。


第đệ 四tứ 會hội 違vi 中trung 有hữu 四tứ 。 一nhất 諸chư 聖thánh 教giáo 中trung 雖tuy 說thuyết 內nội 種chủng 下hạ 。 會hội 前tiền 內nội 種chủng 定định 有hữu 熏huân 習tập 及cập 三tam 熏huân 習tập 等đẳng 文văn 。 二nhị 其kỳ 聞văn 熏huân 習tập 下hạ 。 會hội 前tiền 攝nhiếp 論luận 說thuyết 聞văn 熏huân 習tập 聞văn 淨tịnh 法Pháp 界Giới 等đẳng 流lưu 文văn 。 三tam 聞văn 熏huân 習tập 中trung 有hữu 漏lậu 性tánh 者giả 等đẳng 。 會hội 前tiền 攝nhiếp 論luận 是thị 世thế 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 子tử 性tánh 文văn 。 四tứ 依y 障chướng 建kiến 立lập 種chủng 性tánh 別biệt 者giả 下hạ 。 會hội 前tiền 瑜du 伽già 有hữu 情tình 本bổn 來lai 種chủng 性tánh 差sai 別biệt 等đẳng 文văn 。 或hoặc 分phân 為vi 五ngũ 。 若nhược 作tác 四tứ 段đoạn 。 總tổng 會hội 前tiền 新tân 熏huân 家gia 所sở 引dẫn 之chi 文văn 。 今kim 為vi 五ngũ 科khoa 。 亦diệc 兼kiêm 傍bàng 會hội 前tiền 對đối 法pháp 之chi 文văn 。 聞văn 熏huân 習tập 中trung 有hữu 漏lậu 性tánh 者giả 下hạ 。 會hội 對đối 法pháp 云vân 決quyết 擇trạch 善thiện 根căn 能năng 得đắc 建kiến 立lập 為vi 無vô 漏lậu 性tánh 。 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 等đẳng 文văn 。 此thử 正chánh 因nhân 緣duyên 微vi 隱ẩn 難nan 了liễu 下hạ 。 方phương 會hội 攝nhiếp 論luận 是thị 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 子tử 性tánh 處xứ 。 義nghĩa 兼kiêm 傍bàng 會hội 。 於ư 理lý 為vi 勝thắng 。 前tiền 新tân 熏huân 中trung 多đa 界giới 經kinh 者giả 。 即tức 此thử 家gia 義nghĩa 新tân 熏huân 之chi 證chứng 。 故cố 不bất 須tu 會hội 。 會hội 瑜du 伽già 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 會hội 。 後hậu 難nạn/nan 。 會hội 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 標tiêu 。 次thứ 釋thích 。 後hậu 經kinh 。 難nạn/nan 中trung 亦diệc 三tam 。 初sơ 立lập 理lý 。 次thứ 破phá 救cứu 。 後hậu 申thân 二nhị 難nạn/nan 。


瑜du 伽già 第đệ 五ngũ 建kiến 立lập 因nhân 有hữu 七thất 相tương/tướng 。 第đệ 一nhất 無vô 常thường 法pháp 是thị 因nhân 。 無vô 有hữu 常thường 法pháp 能năng 為vi 法pháp 因nhân 。 謂vị 為vi 生sanh 因nhân 。 得đắc 因nhân 。 成thành 立lập 因nhân 。 成thành 辨biện 因nhân 。 作tác 用dụng 因nhân 。 即tức 當đương 六lục 義nghĩa 中trung 第đệ 一nhất 剎sát 那na 滅diệt 。 第đệ 二nhị 又hựu 雖tuy 無vô 常thường 法pháp 為vi 無vô 常thường 法pháp 因nhân 。 然nhiên 與dữ 他tha 性tánh 為vi 因nhân 。 亦diệc 與dữ 後hậu 念niệm 。 自tự 性tánh 為vi 因nhân 。 非phi 即tức 此thử 剎sát 那na 。 即tức 當đương 六lục 義nghĩa 中trung 第đệ 二nhị 果quả 俱câu 有hữu 。 第đệ 三tam 恆hằng 隨tùy 轉chuyển 。 其kỳ 與dữ 他tha 性tánh 為vi 因nhân 者giả 。 即tức 種chủng 望vọng 於ư 現hiện 行hành 名danh 為vi 他tha 性tánh 。 緣duyên 。 不bất 緣duyên 礙ngại 。 不bất 礙ngại 隱ẩn 。 顯hiển 等đẳng 種chủng 種chủng 異dị 故cố 名danh 為vi 他tha 性tánh 。 即tức 果quả 俱câu 有hữu 。 其kỳ 與dữ 後hậu 自tự 性tánh 為vi 因nhân 。 非phi 即tức 此thử 剎sát 那na 。 種chủng 子tử 相tương 生sanh 名danh 為vi 自tự 性tánh 。 前tiền 後hậu 生sanh 也dã 。 即tức 恆hằng 隨tùy 轉chuyển 。 故cố 唯duy 識thức 云vân 。 此thử 顯hiển 種chủng 子tử 自tự 類loại 相tương 生sanh 。 攝nhiếp 論luận 。 唯duy 識thức 以dĩ 果quả 世thế 別biệt 開khai 之chi 為vi 二nhị 。 瑜du 伽già 據cứ 一nhất 念niệm 因nhân 能năng 生sanh 二nhị 果quả 因nhân 無vô 別biệt 故cố 合hợp 之chi 為vi 一nhất 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 若nhược 諸chư 種chủng 子tử 生sanh 果quả 應ưng 取thủ 所sở 熏huân 中trung 說thuyết 。 同đồng 身thân 非phi 相tướng 離ly 者giả 。 即tức 為vi 亡vong 人nhân 七thất 齊tề 追truy 福phước 。 何hà 有hữu 他tha 他tha 而nhi 得đắc 自tự 身thân 受thọ 勝thắng 果quả 等đẳng 。 又hựu 異dị 趣thú 身thân 如như 何hà 受thọ 果quả 。 有hữu 解giải 前tiền 趣thú 有hữu 善thiện 惡ác 相tướng 。 令linh 受thọ 罪tội 者giả 能năng 發phát 善thiện 心tâm 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 地địa 獄ngục 等đẳng 上thượng 有hữu 白bạch 黑hắc 幡phan 表biểu 善thiện 。 惡ác 相tướng 。 令linh 彼bỉ 罪tội 人nhân 發phát 善thiện 心tâm 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 鬼quỷ 畜súc 人nhân 天thiên 無vô 白bạch 黑hắc 幡phan 。 應ưng 不bất 受thọ 果quả 。 有hữu 解giải 但đãn 是thị 化hóa 後hậu 俗tục 語ngữ 。 何hà 必tất 得đắc 果quả 。 我ngã 殺sát 還hoàn 我ngã 上thượng 走tẩu 避tị 亦diệc 難nạn/nan 故cố 。 又hựu 解giải 由do 作tác 願nguyện 者giả 勝thắng 願nguyện 資tư 故cố 。 令linh 受thọ 罪tội 者giả 七thất 分phần 得đắc 一nhất 。 又hựu 由do 亡vong 者giả 曾tằng 有hữu 處xứ 分phân 作tác 善thiện 惡ác 事sự 。 現hiện 在tại 為vi 作tác 果quả 遂toại 本bổn 心tâm 故cố 。 有hữu 果quả 報báo 同đồng 趣thú 可khả 受thọ 。 異dị 趣thú 成thành 難nạn/nan 。 又hựu 無vô 受thọ 盡tận 相tương/tướng 。 依y 名danh 言ngôn 種chủng 生sanh 自tự 同đồng 類loại 。 有hữu 受thọ 盡tận 相tương/tướng 。 謂vị 善thiện 惡ác 業nghiệp 得đắc 名danh 言ngôn 種chủng 感cảm 異dị 性tánh 故cố 。 次thứ 萎nuy 歇hiết 時thời 。 非phi 善thiện 惡ác 種chủng 生sanh 自tự 善thiện 惡ác 而nhi 有hữu 萎nuy 歇hiết 。 第đệ 三tam 又hựu 雖tuy 與dữ 他tha 性tánh 及cập 後hậu 。 自tự 性tánh 為vi 因nhân 。 然nhiên 已dĩ 生sanh 未vị 滅diệt 方phương 能năng 為vi 因nhân 。 非phi 未vị 生sanh 已dĩ 滅diệt 。 即tức 當đương 六lục 義nghĩa 中trung 果quả 俱câu 有hữu 。 及cập 恆hằng 隨tùy 轉chuyển 二nhị 。 唯duy 識thức 云vân 。 雖tuy 因nhân 與dữ 果quả 有hữu 俱câu 不bất 俱câu 。 而nhi 現hiện 在tại 時thời 可khả 有hữu 因nhân 用dụng 。 未vị 生sanh 已dĩ 滅diệt 無vô 自tự 體thể 故cố 。 正chánh 顯hiển 為vi 因nhân 之chi 世thế 。 非phi 正chánh 種chủng 子tử 之chi 義nghĩa 。 現hiện 行hành 之chi 因nhân 得đắc 諸chư 果quả 等đẳng 皆giai 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 攝nhiếp 論luận 。 唯duy 識thức 。 以dĩ 通thông 諸chư 法pháp 不bất 唯duy 種chủng 子tử 故cố 。 果quả 俱câu 中trung 因nhân 言ngôn 敘tự 出xuất 。 瑜du 伽già 前tiền 既ký 合hợp 二nhị 為vi 一nhất 。 故cố 別biệt 門môn 說thuyết 為vi 因nhân 之chi 世thế 。 故cố 不bất 相tương 違vi 。 現hiện 在tại 去khứ 來lai 。 非phi 種chủng 子tử 也dã 。 第đệ 四tứ 又hựu 雖tuy 已dĩ 生sanh 未vị 滅diệt 方phương 能năng 為vi 因nhân 。 然nhiên 得đắc 餘dư 因nhân 非phi 不bất 得đắc 。 即tức 六lục 義nghĩa 中trung 第đệ 五ngũ 待đãi 眾chúng 緣duyên 。 第đệ 五ngũ 又hựu 雖tuy 得đắc 餘dư 緣duyên 。 然nhiên 成thành 變biến 異dị 方phương 能năng 為vi 因nhân 。 非phi 未vị 變biến 異dị 。 即tức 六lục 義nghĩa 之chi 中trung 無vô 別biệt 相tướng 門môn 。 即tức 待đãi 眾chúng 緣duyên 攝nhiếp 。 夫phu 待đãi 緣duyên 有hữu 二nhị 。 一nhất 顯hiển 一nhất 因nhân 體thể 不bất 能năng 生sanh 果quả 故cố 待đãi 眾chúng 緣duyên 。 二nhị 顯hiển 待đãi 緣duyên 已dĩ 方phương 始thỉ 變biến 異dị 。 瑜du 伽già 據cứ 體thể 即tức 有hữu 別biệt 。 開khai 一nhất 為vi 二nhị 。 攝nhiếp 論luận 。 唯duy 識thức 以dĩ 待đãi 緣duyên 義nghĩa 等đẳng 。 合hợp 二nhị 為vi 一nhất 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 變biến 異dị 是thị 轉chuyển 易dị 義nghĩa 故cố 。


第đệ 六lục 又hựu 雖tuy 成thành 變biến 異dị 。 必tất 與dữ 功công 能năng 相tương 應ứng 方phương 能năng 為vi 因nhân 。 非phi 失thất 功công 能năng 。 即tức 當đương 六lục 義nghĩa 中trung 第đệ 四tứ 性tánh 決quyết 定định 。 第đệ 七thất 又hựu 雖tuy 與dữ 功công 能năng 相tương 應ứng 。 然nhiên 必tất 相tương 稱xứng 相tương 順thuận 方phương 能năng 為vi 因nhân 。 非phi 不bất 相tương 稱xưng 相tương 順thuận 。 即tức 當đương 六lục 義nghĩa 中trung 引dẫn 自tự 果quả 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 合hợp 六lục 義nghĩa 中trung 第đệ 二nhị 果quả 俱câu 。 第đệ 三tam 恆hằng 隨tùy 轉chuyển 。 瑜du 伽già 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 義nghĩa 門môn 對đối 說thuyết 。 開khai 六lục 義nghĩa 中trung 第đệ 五ngũ 待đãi 眾chúng 緣duyên 。 為vi 瑜du 伽già 第đệ 四tứ 。 第đệ 五ngũ 。 自tự 餘dư 一nhất 切thiết 六lục 。 七thất 無vô 差sai 別biệt 。 勘khám 瑜du 伽già 第đệ 五ngũ 抄sao 。


生sanh 引dẫn 因nhân 中trung 。 瑜du 伽già 等đẳng 云vân 。 未vị 潤nhuận 種chủng 子tử 名danh 牽khiên 引dẫn 因nhân 。 已dĩ 潤nhuận 種chủng 子tử 名danh 生sanh 起khởi 因nhân 。 三tam 性tánh 。 十thập 因nhân 悉tất 皆giai 如như 是thị 。 果quả 雖tuy 合hợp 為vi 一nhất 不bất 論luận 遠viễn 。 近cận 正chánh 。 殘tàn 生sanh 。 引dẫn 。 其kỳ 能năng 生sanh 種chủng 通thông 業nghiệp 。 及cập 因nhân 緣duyên 。 未vị 潤nhuận 去khứ 果quả 遠viễn 名danh 引dẫn 因nhân 。 已dĩ 潤nhuận 去khứ 果quả 近cận 名danh 生sanh 因nhân 。 正chánh 合hợp 能năng 引dẫn 所sở 引dẫn 說thuyết 為vi 引dẫn 因nhân 。 能năng 生sanh 為vi 生sanh 因nhân 義nghĩa 。 三tam 性tánh 。 十thập 因nhân 即tức 為vi 三tam 義nghĩa 生sanh 引dẫn 二nhị 因nhân 。 並tịnh 無vô 性tánh 二nhị 合hợp 有hữu 五ngũ 解giải 。 既ký 有hữu 正chánh 。 殘tàn 為vi 生sanh 。 引dẫn 。 亦diệc 有hữu 內nội 。 外ngoại 。 果quả 為vi 生sanh 。 引dẫn 。


三tam 法pháp 展triển 轉chuyển 因nhân 果quả 同đồng 時thời 中trung 。 難nạn/nan 云vân 。 舊cựu 種chủng 生sanh 新tân 現hiện 為vi 因nhân 果quả 種chủng 生sanh 。 新tân 種chủng 現hiện 熏huân 成thành 為vi 因nhân 果quả 現hiện 起khởi 。 若nhược 更canh 新tân 種chủng 無vô 生sanh 力lực 。 唯duy 從tùng 現hiện 所sở 生sanh 。 亦diệc 應ưng 新tân 現hiện 力lực 猶do 微vi 。 如như 何hà 起khởi 新tân 種chủng 。 答đáp 新tân 現hiện 緣duyên 皆giai 具cụ 。 新tân 種chủng 故cố 從tùng 生sanh 。 新tân 種chủng 未vị 逢phùng 緣duyên 。 故cố 不bất 能năng 生sanh 現hiện 。 問vấn 現hiện 行hành 新tân 所sở 起khởi 即tức 言ngôn 緣duyên 已dĩ 具cụ 。 新tân 種chủng 亦diệc 新tân 生sanh 。 何hà 不bất 緣duyên 稱xưng 具cụ 答đáp 新tân 現hiện 能năng 熏huân 四tứ 義nghĩa 具cụ 故cố 。 說thuyết 現hiện 逢phùng 緣duyên 。 新tân 種chủng 未vị 逢phùng 加gia 行hành 引dẫn 故cố 不bất 緣duyên 稱xưng 具cụ 。 要yếu 由do 前tiền 加gia 行hành 勢thế 力lực 牽khiên 引dẫn 故cố 。 種chủng 子tử 方phương 生sanh 現hiện 。 問vấn 能năng 熏huân 四tứ 義nghĩa 具cụ 。 即tức 說thuyết 現hiện 生sanh 種chủng 。 種chủng 子tử 六lục 義nghĩa 成thành 。 應ưng 說thuyết 能năng 生sanh 現hiện 。 答đáp 逢phùng 不bất 逢phùng 緣duyên 二nhị 有hữu 別biệt 故cố 。 如như 前tiền 已dĩ 解giải 。


六lục 十thập 六lục 說thuyết 。 五ngũ 相tương/tướng 名danh 執chấp 受thọ 。 初sơ 三tam 。 一nhất 唯duy 色sắc 名danh 有hữu 執chấp 受thọ 。 此thử 遮già 心tâm 。 心tâm 所sở 等đẳng 。 非phi 執chấp 受thọ 故cố 。 二nhị 於ư 色sắc 中trung 所sở 有hữu 肉nhục 根căn 根căn 所sở 依y 屬thuộc 說thuyết 名danh 執chấp 受thọ 。 此thử 遮già 外ngoại 不bất 屬thuộc 根căn 色sắc 。 非phi 執chấp 受thọ 故cố 。 三tam 心tâm 。 心tâm 所sở 任nhậm 持trì 不bất 捨xả 說thuyết 名danh 執chấp 受thọ 。 當đương 知tri 此thử 遮già 過quá 未vị 及cập 現hiện 在tại 世thế 依y 屬thuộc 根căn 髮phát 。 爪trảo 等đẳng 。 及cập 遮già 死tử 後hậu 所sở 有hữu 內nội 身thân 。 非phi 執chấp 受thọ 故cố 。 執chấp 受thọ 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 生sanh 覺giác 受thọ 義nghĩa 。 即tức 對đối 法pháp 文văn 。 二nhị 能năng 生sanh 覺giác 聚tụ 類loại 。 即tức 五ngũ 十thập 六lục 文văn 是thị 。 三tam 親thân 領lãnh 為vi 境cảnh 安an 危nguy 同đồng 義nghĩa 。 即tức 此thử 文văn 及cập 五ngũ 十thập 一nhất 等đẳng 文văn 是thị 。


第đệ 二nhị 三tam 變biến 俱câu 解giải 體thể 行hành 。 唯duy 初sơ 能năng 變biến 釋thích 行hành 非phi 體thể 。 此thử 有hữu 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 具cụ 論luận 者giả 質chất 故cố 。 不bất 具cụ 論luận 者giả 影ảnh 故cố 。 二nhị 云vân 初sơ 變biến 有hữu 三tam 相tương/tướng 。 後hậu 二nhị 皆giai 無vô 。 自tự 相tương/tướng 即tức 自tự 體thể 故cố 。 初sơ 變biến 但đãn 解giải 行hành 。 不bất 可khả 重trọng/trùng 彰chương 其kỳ 自tự 體thể 故cố 。 後hậu 二nhị 不bất 然nhiên 。 行hành 。 體thể 雙song 釋thích 。 此thử 解giải 稍sảo 能năng 。


達đạt 無vô 離ly 識thức 。 所sở 緣duyên 境cảnh 中trung 。 稱xưng 行hành 相tương/tướng 相tương 似tự 。 雖tuy 第đệ 三tam 卷quyển 有hữu 二nhị 和hòa 會hội 。 然nhiên 無vô 分phân 別biệt 智trí 緣duyên 真Chân 如Như 。 所sở 緣duyên 不bất 相tương 似tự 。 應ưng 言ngôn 同đồng 一nhất 。 此thử 唯duy 識thức 文văn 不bất 盡tận 理lý 。 若nhược 就tựu 瑜du 伽già 言ngôn 同đồng 一nhất 。 即tức 無vô 本bổn 質chất 心tâm 唯duy 相tương 似tự 故cố 不bất 可khả 同đồng 一nhất 。 應ưng 會hội 二nhị 文văn 以dĩ 為vi 正chánh 理lý 。 偏thiên 取thủ 可khả 皆giai 非phi 。 非phi 正chánh 中trung 釋thích 。 應ưng 如như 理lý 思tư 。 或hoặc 二nhị 文văn 說thuyết 。 瑜du 伽già 約ước 相tương 似tự 同đồng 一nhất 。 此thử 論luận 約ước 境cảnh 一nhất 名danh 相tướng 似tự 。 同đồng 一nhất 境cảnh 轉chuyển 故cố 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 釋thích 所sở 緣duyên 相tương 似tự 與dữ 瑜du 伽già 同đồng 一nhất 所sở 緣duyên 有hữu 五ngũ 釋thích 。 一nhất 就tựu 彼bỉ 文văn 。 二nhị 就tựu 此thử 文văn 。 三tam 彼bỉ 約ước 本bổn 質chất 。 此thử 依y 影ảnh 像tượng 。 四tứ 彼bỉ 此thử 約ước 皆giai 同đồng 。 五ngũ 彼bỉ 依y 無vô 為vi 有hữu 本bổn 質chất 緣duyên 。 此thử 依y 有hữu 為vi 無vô 本bổn 質chất 緣duyên 。


心tâm 分phần/phân 既ký 同đồng 應ưng 皆giai 證chứng 故cố 。 此thử 量lượng 不bất 定định 。 中trung 第đệ 四tứ 心tâm 分phần/phân 應ưng 有hữu 能năng 證chứng 。 第đệ 三tam 即tức 是thị 。 何hà 故cố 無vô 也dã 。 立lập 四tứ 分phần/phân 量lượng 云vân 。 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 定định 能năng 自tự 顯hiển 。 能năng 顯hiển 他tha 故cố 。 如như 燈đăng 日nhật 等đẳng 。 此thử 因nhân 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 。 喻dụ 有hữu 所sở 立lập 不bất 成thành 。 以dĩ 燈đăng 無vô 緣duyên 慮lự 。 心tâm 有hữu 緣duyên 慮lự 故cố 。


論luận 如như 眾chúng 燈đăng 明minh 各các 遍biến 似tự 一nhất 相tương/tướng 各các 各các 別biệt 。 對đối 法pháp 第đệ 二nhị 眼nhãn 識thức 於ư 二nhị 根căn 。 如như 二nhị 燈đăng 共cộng 發phát 一nhất 光quang 。 此thử 如như 何hà 通thông 。 此thử 以dĩ 隨tùy 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 為ví 喻dụ 。 彼bỉ 據cứ 大Đại 乘Thừa 體thể 義nghĩa 為ví 喻dụ 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 如như 因nhân 俱câu 聲thanh 共cộng 別biệt 造tạo 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 如như 多đa 燈đăng 共cộng 處xứ 。 其kỳ 影ảnh 便tiện 殊thù 。 云vân 何hà 共cộng 造tạo 。 今kim 正chánh 釋thích 者giả 。 如như 一nhất 盞trản 中trung 有hữu 多đa 燈đăng 炷chú 。 及cập 因nhân 俱câu 聲thanh 。 大đại 種chủng 隣lân 近cận 共cộng 造tạo 一nhất 色sắc 。 兩lưỡng 盞trản 別biệt 炷chú 不bất 共cộng 造tạo 色sắc 。 故cố 影ảnh 有hữu 別biệt 。


第đệ 二nhị 師sư 變biến 外ngoại 處xứ 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 破phá 他tha 。 二nhị 申thân 自tự 。 三tam 釋thích 妨phương 。 破phá 他tha 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 聖thánh 應ưng 變biến 穢uế 難nạn/nan 。 二nhị 凡phàm 應ưng 變biến 淨tịnh 難nạn/nan 。 三tam 無vô 因nhân 變biến 下hạ 難nạn/nan 。


第đệ 三tam 師sư 中trung 亦diệc 三tam 。 一nhất 破phá 他tha 。 二nhị 申thân 自tự 義nghĩa 。 三tam 釋thích 妨phương 。 此thử 說thuyết 一nhất 切thiết 共cộng 受thọ 用dụng 等đẳng 是thị 。 破phá 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 器khí 壞hoại 無vô 因nhân 難nạn/nan 。 二nhị 已dĩ 厭yếm 無vô 用dụng 難nạn/nan 。 三tam 有hữu 身thân 無vô 益ích 難nạn/nan 。


其kỳ 上thượng 天thiên 眼nhãn 。 耳nhĩ 見kiến 聞văn 下hạ 色sắc 。 聲thanh 不bất 託thác 本bổn 質chất 。 如như 第đệ 七thất 卷quyển 解giải 。 第đệ 八bát 得đắc 自tự 相tương/tướng 。 見kiến 。 相tương/tướng 異dị 界giới 攝nhiếp 。 五ngũ 識thức 得đắc 自tự 相tương/tướng 。 應ưng 許hứa 別biệt 界giới 收thu 。 不bất 許hứa 別biệt 界giới 者giả 。 云vân 何hà 名danh 得đắc 自tự 相tương/tướng 。


第đệ 七thất 卷quyển 解giải 不bất 許hứa 。 今kim 解giải 云vân 許hứa 異dị 界giới 無vô 失thất 。 先tiên 解giải 得đắc 處xứ 自tự 相tương/tướng 義nghĩa 。 今kim 解giải 得đắc 事sự 自tự 相tương/tướng 。


勝thắng 定định 果quả 色sắc 大đại 種chủng 造tạo 不phủ 。 如như 對đối 法pháp 第đệ 一nhất 末mạt 疏sớ/sơ 。 雖tuy 有hữu 五ngũ 文văn 說thuyết 造tạo 不bất 同đồng 。 說thuyết 先tiên 變biến 為vi 大đại 種chủng 後hậu 造tạo 色sắc 生sanh 。 並tịnh 同đồng 繫hệ 等đẳng 文văn 者giả 。 有hữu 義nghĩa 此thử 說thuyết 依y 欲dục 。 色sắc 二nhị 界giới 地địa 定định 果quả 色sắc 。 以dĩ 有hữu 所sở 依y 身thân 故cố 。 無vô 色sắc 界giới 定định 果quả 色sắc 。 從tùng 本bổn 質chất 大đại 種chủng 造tạo 。 定định 中trung 無vô 大đại 種chủng 。 無vô 所sở 依y 身thân 故cố 。


定định 等đẳng 有hữu 界giới 地địa 自tự 他tha 不bất 定định 者giả 。 此thử 有hữu 五ngũ 。 一nhất 定định 力lực 。 二nhị 通thông 力lực 。 三tam 善thiện 法Pháp 力lực 。 四tứ 借tá 識thức 力lực 。 五ngũ 大đại 願nguyện 力lực 。 由do 行hành 大đại 願nguyện 引dẫn 他tha 地địa 色sắc 現hiện 在tại 前tiền 。 然nhiên 第đệ 八bát 識thức 唯duy 有hữu 初sơ 二nhị 。 後hậu 亦diệc 通thông 餘dư 。 因nhân 便tiện 顯hiển 之chi 。 亦diệc 無vô 過quá 失thất 。 如như 第đệ 八bát 識thức 無vô 漏lậu 意ý 引dẫn 定định 果quả 色sắc 。 令linh 欲dục 界giới 第đệ 八bát 變biến 。 不bất 妨phương 欲dục 界giới 有hữu 定định 果quả 色sắc 種chủng 。 無vô 能năng 引dẫn 變biến 。 如như 第đệ 八bát 緣duyên 境cảnh 中trung 。 色sắc 。 聲thanh 。 觸xúc 中trung 假giả 色sắc 緣duyên 不phủ 。 緣duyên 者giả 法pháp 處xứ 假giả 色sắc 何hà 故cố 不bất 緣duyên 。 任nhậm 運vận 心tâm 及cập 八bát 俱câu 心tâm 所sở 有hữu 此thử 妨phương 。 見kiến 隨tùy 本bổn 定định 種chủng 子tử 生sanh 名danh 因nhân 緣duyên 變biến 。 此thử 為vi 正chánh 義nghĩa 。


勝thắng 定định 果quả 色sắc 。 略lược 以dĩ 七thất 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 凡phàm 聖thánh 起khởi 。 如như 對đối 法pháp 抄sao 。 色sắc 界giới 通thông 果quả 可khả 通thông 凡phàm 聖thánh 。 如như 三tam 十thập 三tam 文văn 。 若nhược 無vô 色sắc 界giới 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 菩Bồ 薩Tát 。 緣duyên 三tam 界giới 及cập 無vô 漏lậu 。 亦diệc 有hữu 定định 色sắc 。 淚lệ 下hạ 如như 雨vũ 。 及cập 宮cung 殿điện 香hương 故cố 。 必tất 要yếu 是thị 聲Thanh 聞Văn 能năng 變biến 。 非phi 是thị 地địa 前tiền 故cố 。 皆giai 通thông 凡phàm 聖thánh 皆giai 能năng 起khởi 之chi 。 有hữu 用dụng 無vô 用dụng 即tức 成thành 差sai 別biệt 。 如như 三tam 十thập 三tam 說thuyết 。 第đệ 二nhị 依y 地địa 者giả 。 此thử 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 能năng 變biến 依y 。 二nhị 所sở 變biến 依y 。 能năng 變biến 之chi 中trung 通thông 唯duy 四tứ 定định 。 如như 唯duy 識thức 疏sớ/sơ 。 定định 力lực 通thông 無vô 色sắc 。 色sắc 界giới 六lục 地địa 。 無vô 色sắc 四tứ 地địa 可khả 然nhiên 。 餘dư 七thất 方phương 便tiện 作tác 用dụng 狹hiệp 劣liệt 。 欣hân 厭yếm 上thượng 下hạ 無vô 勝thắng 力lực 能năng 故cố 不bất 能năng 變biến 。 或hoặc 方phương 便tiện 初sơ 未vị 至chí 亦diệc 無vô 相tướng 故cố 。 有hữu 義nghĩa 非phi 想tưởng 行hành 相tương/tướng 微vi 細tế 闇ám 昧muội 故cố 不bất 能năng 。 初sơ 近cận 分phần/phân 地địa 亦diệc 無vô 廣quảng 通thông 故cố 亦diệc 不bất 能năng 。 此thử 上thượng 隨tùy 依y 通thông 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 。 所sở 變biến 依y 者giả 。 變biến 色sắc 。 無vô 色sắc 界giới 及cập 與dữ 無vô 漏lậu 決quyết 定định 皆giai 得đắc 。 隨tùy 能năng 變biến 故cố 。 於ư 欲dục 界giới 中trung 。 如như 身thân 在tại 下hạ 界giới 意ý 引dẫn 定định 果quả 色sắc 。 與dữ 上thượng 界giới 色sắc 類loại 相tương 似tự 。 及cập 無vô 漏lậu 者giả 。 欲dục 界giới 五ngũ 識thức 未vị 必tất 能năng 觀quán 。 名danh 無vô 見kiến 無vô 對đối 。 下hạ 界giới 第đệ 八bát 所sở 緣duyên 可khả 爾nhĩ 。 如như 眼nhãn 。 耳nhĩ 通thông 扶phù 根căn 塵trần 等đẳng 。 此thử 類loại 甚thậm 多đa 。 若nhược 有hữu 四tứ 禪thiền 小tiểu 作tác 欲dục 界giới 化hóa 。 能năng 引dẫn 麁thô 色sắc 似tự 欲dục 界giới 者giả 。 為vi 令linh 欲dục 界giới 眾chúng 生sanh 受thọ 用dụng 。 即tức 令linh 五ngũ 識thức 第đệ 八bát 所sở 緣duyên 。 皆giai 欲dục 界giới 繫hệ 。 隨tùy 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 力lực 起khởi 色sắc 果quả 故cố 。 亦diệc 復phục 無vô 遮già 。 三tam 十thập 三tam 云vân 。 聖thánh 神thần 通thông 變biến 能năng 令linh 受thọ 用dụng 成thành 辨biện 所sở 作tác 故cố 。 三tam 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 凡phàm 夫phu 所sở 變biến 唯duy 有hữu 漏lậu 不bất 能năng 令linh 用dụng 。 唯duy 令linh 他tha 見kiến 。 如như 三tam 十thập 三tam 說thuyết 。 聖thánh 者giả 所sở 變biến 通thông 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 。 因nhân 五ngũ 。 第đệ 八bát 見kiến 。 皆giai 唯duy 有hữu 漏lậu 。 相tương/tướng 勢thế 同đồng 故cố 。 唯duy 無vô 記ký 性tánh 。 在tại 果quả 唯duy 無vô 漏lậu 善thiện 。 自tự 他tha 俱câu 然nhiên 。 第đệ 六lục 意ý 變biến 自tự 他tha 俱câu 通thông 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 。 通thông 善thiện 。 無vô 記ký 。 利lợi 戲hí 別biệt 故cố 。 然nhiên 無vô 色sắc 界giới 及cập 中trung 間gian 。 唯duy 是thị 善thiện 性tánh 無vô 通thông 果quả 。 唯duy 定định 境cảnh 。 無vô 記ký 定định 不bất 能năng 故cố 。 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 即tức 通thông 無vô 記ký 。 此thử 在tại 七thất 地địa 以dĩ 前tiền 。 二Nhị 乘Thừa 。 異dị 生sanh 。 非phi 八bát 地địa 等đẳng 。 四tứ 具cụ 境cảnh 多đa 少thiểu 。 不bất 變biến 根căn 等đẳng 在tại 中trung 如như 對đối 法pháp 抄sao 等đẳng 。 五ngũ 大đại 種chủng 造tạo 性tánh 。 如như 對đối 法pháp 抄sao 。 六lục 定định 通thông 別biệt 。 如như 唯duy 識thức 疏sớ/sơ 。 七thất 界giới 處xứ 所sở 攝nhiếp 者giả 。 因nhân 中trung 意ý 識thức 第đệ 八bát 所sở 變biến 之chi 色sắc 。 五ngũ 識thức 不bất 得đắc 定định 屬thuộc 法pháp 處xứ 。 以dĩ 境cảnh 對đối 根căn 。 及cập 果quả 對đối 因nhân 。 皆giai 定định 爾nhĩ 故cố 。 能năng 緣duyên 之chi 根căn 。 俱câu 是thị 意ý 處xứ 。 意ý 界giới 。 意ý 識thức 界giới 故cố 。 以dĩ 果quả 屬thuộc 因nhân 。 定định 法pháp 處xứ 所sở 攝nhiếp 故cố 。 不bất 以dĩ 影ảnh 從tùng 質chất 五ngũ 塵trần 等đẳng 攝nhiếp 。 五ngũ 不bất 見kiến 故cố 。 亦diệc 得đắc 從tùng 質chất 為vi 名danh 。 名danh 色sắc 。 聲thanh 。 香hương 。 味vị 。 觸xúc 等đẳng 故cố 。 然nhiên 有hữu 不bất 依y 質chất 而nhi 變biến 故cố 。 不bất 以dĩ 影ảnh 從tùng 質chất 攝nhiếp 。 若nhược 令linh 五ngũ 識thức 得đắc 受thọ 用dụng 者giả 。 即tức 通thông 五ngũ 外ngoại 處xứ 及cập 法pháp 處xứ 攝nhiếp 。 法pháp 處xứ 攝nhiếp 如như 前tiền 說thuyết 。 五ngũ 境cảnh 攝nhiếp 者giả 。 以dĩ 境cảnh 對đối 根căn 。 離ly 因nhân 從tùng 果quả 故cố 。 若nhược 五ngũ 識thức 外ngoại 境cảnh 。 以dĩ 果quả 從tùng 因nhân 。 名danh 勝thắng 定định 果quả 。 亦diệc 法pháp 處xứ 攝nhiếp 。 意ý 。 八bát 俱câu 境cảnh 相tướng 從tùng 亦diệc 爾nhĩ 。 在tại 佛Phật 果Quả 上thượng 五ngũ 識thức 。 意ý 識thức 。 第đệ 七thất 。 八bát 所sở 變biến 實thật 色sắc 者giả 。 從tùng 五ngũ 識thức 故cố 皆giai 名danh 五ngũ 塵trần 。 不bất 爾nhĩ 佛Phật 果Quả 十thập 八bát 界giới 云vân 何hà 名danh 無vô 漏lậu 。 佛Phật 地địa 。 唯duy 識thức 廣quảng 成thành 立lập 故cố 。 如như 散tán 心tâm 五ngũ 。 八bát 意ý 所sở 變biến 五ngũ 塵trần 。 皆giai 五ngũ 塵trần 故cố 。 佛Phật 果Quả 意ý 識thức 中trung 第đệ 七thất 。 八bát 所sở 變biến 假giả 色sắc 。 如như 八bát 勝thắng 處xứ 等đẳng 可khả 唯duy 法pháp 處xứ 。 若nhược 五ngũ 識thức 等đẳng 亦diệc 五ngũ 外ngoại 境cảnh 收thu 。 今kim 唯duy 於ư 法pháp 處xứ 說thuyết 勝thắng 定định 果quả 者giả 。 由do 在tại 因nhân 中trung 根căn 本bổn 色sắc 故cố 。 多đa 五ngũ 不bất 緣duyên 。 自tự 體thể 微vi 細tế 名danh 無vô 見kiến 對đối 。 若nhược 神thần 通thông 等đẳng 所sở 發phát 許hứa 五ngũ 見kiến 者giả 。 顯hiển 揚dương 第đệ 一nhất 。 勝thắng 定định 果quả 法pháp 處xứ 色sắc 。 所sở 依y 成thành 就tựu 者giả 。 亦diệc 令linh 他tha 見kiến 。 即tức 非phi 無vô 見kiến 無vô 對đối 。 非phi 如như 散tán 色sắc 名danh 無vô 見kiến 對đối 。 從tùng 本bổn 為vi 名danh 。 非phi 實thật 無vô 也dã 。 三tam 十thập 三tam 云vân 凡phàm 夫phu 神thần 通thông 定định 猶do 令linh 他tha 見kiến 故cố 。 即tức 依y 此thử 義nghĩa 。 有hữu 說thuyết 佛Phật 果Quả 無vô 十thập 五ngũ 界giới 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 勝thắng 定định 果quả 色sắc 應ưng 不bất 唯duy 法pháp 處xứ 。 護hộ 法Pháp 等đẳng 解giải 。 約ước 因nhân 位vị 中trung 安an 立lập 諦đế 。 但đãn 說thuyết 有hữu 處xứ 界giới 故cố 。 唯duy 法pháp 處xứ 說thuyết 勝thắng 定định 果quả 。 不bất 爾nhĩ 云vân 何hà 經kinh 言ngôn 十thập 八bát 界giới 種chủng 通thông 有hữu 無vô 漏lậu 獲hoạch 常thường 色sắc 等đẳng 。 故cố 前tiền 解giải 善thiện 。


因nhân 緣duyên 故cố 變biến 等đẳng 中trung 。 疏sớ/sơ 有hữu 四tứ 釋thích 。 一nhất 因nhân 緣duyên 者giả 任nhậm 運vận 義nghĩa 。 分phân 別biệt 者giả 強cường/cưỡng 思tư 義nghĩa 。 難Nan 陀Đà 師sư 觸xúc 等đẳng 五ngũ 法pháp 。 亦diệc 能năng 受thọ 熏huân 持trì 諸chư 種chủng 子tử 變biến 皆giai 有hữu 用dụng 。 即tức 違vi 成thành 業nghiệp 多đa 種chủng 生sanh 芽nha 。 下hạ 第đệ 三tam 卷quyển 自tự 當đương 廣quảng 釋thích 非phi 也dã 。 第đệ 二nhị 因nhân 緣duyên 者giả 。 諸chư 法pháp 實thật 因nhân 緣duyên 。 分phân 別biệt 者giả 餘dư 七thất 識thức 。 非phi 實thật 種chủng 子tử 故cố 。 唯duy 取thủ 第đệ 八bát 所sở 變biến 是thị 因nhân 緣duyên 變biến 者giả 。 此thử 言ngôn 因nhân 緣duyên 是thị 何hà 義nghĩa 。 若nhược 論luận 異dị 熟thục 應ưng 通thông 五ngũ 數số 。 何hà 故cố 不bất 爾nhĩ 。 若nhược 五ngũ 識thức 所sở 變biến 不bất 是thị 實thật 法pháp 。 云vân 何hà 名danh 得đắc 自tự 相tương/tướng 。 若nhược 言ngôn 得đắc 處xứ 自tự 相tương/tướng 非phi 事sự 自tự 相tương/tướng 。 即tức 青thanh 黃hoàng 等đẳng 及cập 定định 四tứ 大đại 等đẳng 非phi 五ngũ 識thức 得đắc 。 甚thậm 大đại 靈linh 異dị 。 火hỏa 燒thiêu 身thân 時thời 應ưng 不bất 覺giác 痛thống 等đẳng 。 又hựu 本bổn 識thức 得đắc 實thật 非phi 五ngũ 識thức 者giả 。 即tức 應ưng 五ngũ 塵trần 法pháp 處xứ 所sở 攝nhiếp 非phi 五ngũ 境cảnh 攝nhiếp 。 許hứa 五ngũ 識thức 得đắc 自tự 相tương/tướng 者giả 。 以dĩ 總tổng 從tùng 別biệt 五ngũ 塵trần 所sở 收thu 。 既ký 不bất 許hứa 緣duyên 自tự 相tương/tướng 。 如như 何hà 以dĩ 假giả 從tùng 實thật 五ngũ 塵trần 所sở 攝nhiếp 。 如như 勝thắng 定định 果quả 色sắc 。 本bổn 唯duy 意ý 變biến 。 設thiết 雖tuy 五ngũ 識thức 得đắc 。 以dĩ 末mạt 從tùng 本bổn 。 名danh 勝thắng 定định 果quả 。 法pháp 處xứ 所sở 收thu 。 離ly 本bổn 說thuyết 末mạt 。 以dĩ 境cảnh 對đối 根căn 。 可khả 五ngũ 塵trần 攝nhiếp 。 青thanh 。 黃hoàng 等đẳng 色sắc 五ngũ 本bổn 不bất 得đắc 。 唯duy 意ý 所sở 緣duyên 。 應ưng 法pháp 處xứ 收thu 。 何hà 因nhân 以dĩ 實thật 從tùng 假giả 五ngũ 塵trần 所sở 收thu 。 第đệ 三tam 解giải 云vân 。 因nhân 緣duyên 者giả 異dị 熟thục 心tâm 。 因nhân 謂vị 名danh 言ngôn 種chủng 子tử 。 緣duyên 謂vị 善thiện 。 惡ác 業nghiệp 緣duyên 。 若nhược 隨tùy 此thử 生sanh 變biến 必tất 有hữu 用dụng 。 本bổn 識thức 觸xúc 等đẳng 為vi 例lệ 應ưng 爾nhĩ 。 若nhược 不bất 自tự 在tại 故cố 非phi 者giả 。 五ngũ 識thức 非phi 一nhất 切thiết 時thời 是thị 業nghiệp 果quả 故cố 。 俱câu 意ý 亦diệc 然nhiên 。 如như 何hà 變biến 必tất 有hữu 用dụng 。 又hựu 獨độc 頭đầu 之chi 意ý 是thị 業nghiệp 果quả 心tâm 。 因nhân 緣duyên 變biến 故cố 亦diệc 應ưng 有hữu 用dụng 。 由do 此thử 故cố 知tri 第đệ 四tứ 說thuyết 善thiện 。 因nhân 緣duyên 者giả 法pháp 體thể 實thật 從tùng 真chân 種chủng 子tử 生sanh 。 從tùng 真chân 種chủng 子tử 生sanh 者giả 。 所sở 變biến 有hữu 用dụng 。 餘dư 名danh 分phân 別biệt 。


性tánh 境cảnh 不bất 隨tùy 心tâm 。 獨độc 影ảnh 唯duy 從tùng 見kiến 。 帶đái 質chất 通thông 情tình 本bổn 。 性tánh 種chủng 等đẳng 隨tùy 應ứng 。 性tánh 境cảnh 全toàn 及cập 帶đái 質chất 一nhất 分phần/phân 。 是thị 因nhân 緣duyên 變biến 。 獨độc 影ảnh 及cập 帶đái 質chất 一nhất 分phần/phân 。 是thị 分phân 別biệt 變biến 。 然nhiên 帶đái 質chất 境cảnh 可khả 通thông 因nhân 緣duyên 。 分phân 別biệt 二nhị 門môn 。 從tùng 種chủng 及cập 見kiến 二nhị 門môn 攝nhiếp 故cố 。 若nhược 所sở 緣duyên 心tâm 無vô 心tâm 用dụng 者giả 。 見kiến 分phân 為vi 境cảnh 自tự 證chứng 分phần/phân 緣duyên 。 云vân 何hà 有hữu 用dụng 。 答đáp 自tự 體thể 義nghĩa 分phần/phân 非phi 相tướng 分phần/phân 故cố 。


變biến 無vô 為vi 等đẳng 便tiện 無vô 實thật 用dụng 等đẳng 者giả 。 等đẳng 取thủ 不bất 相tương 應ứng 法pháp 。 無vô 為vi 無vô 實thật 。 所sở 等đẳng 不bất 相tương 應ứng 無vô 用dụng 。 合hợp 而nhi 為vi 文văn 。 非phi 無vô 為vi 無vô 用dụng 也dã 。 有hữu 解giải 真Chân 如Như 未vị 證chứng 實thật 。 假giả 無vô 為vi 無vô 用dụng 。 二nhị 俱câu 不bất 緣duyên 。 合hợp 而nhi 為vi 文văn 故cố 言ngôn 無vô 實thật 用dụng 。 又hựu 解giải 真Chân 如Như 雖tuy 無vô 實thật 作tác 用dụng 。 今kim 言ngôn 用dụng 者giả 力lực 用dụng 。 即tức 是thị 真Chân 如Như 離ly 繫hệ 之chi 力lực 。 今kim 言ngôn 本bổn 識thức 變biến 為vi 真Chân 如Như 不bất 如như 本bổn 體thể 。 無vô 實thật 離ly 繫hệ 之chi 力lực 名danh 無vô 實thật 用dụng 。 非phi 無vô 作tác 用dụng 名danh 為vi 無vô 用dụng 也dã 。 此thử 解giải 為vi 正chánh 。 又hựu 設thiết 影ảnh 像tượng 心tâm 中trung 亦diệc 無vô 實thật 用dụng 。 所sở 以dĩ 不bất 變biến 。


說thuyết 第đệ 八bát 識thức 緣duyên 三tam 種chủng 境cảnh 。 不bất 言ngôn 法pháp 處xứ 境cảnh 者giả 。 依y 非phi 定định 通thông 力lực 法pháp 爾nhĩ 所sở 緣duyên 故cố 。 設thiết 變biến 法pháp 處xứ 不bất 異dị 內nội 身thân 及cập 外ngoại 器khí 二nhị 故cố 。 即tức 二nhị 攝nhiếp 盡tận 。


成Thành 唯Duy 識Thức 論Luận 掌Chưởng 中Trung 樞Xu 要Yếu 卷quyển 上thượng (# 末mạt 終chung )#
Thành Duy Thức Luận Chưởng Trung Xu Yếu ♦ Hết quyển thượng


Phiên âm: 31/3/2016 ◊ Cập nhật: 31/3/2016
Lưu ý: Phần dịch thuật này được thực hiện tự động qua lập trình vi tính và hoàn toàn chưa kiểm tra.
  Quyển: 1 2