光quang 嚴nghiêm 住trụ 持trì 。 是thị 謂vị 眾chúng 生sanh 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 地địa 。 這giá 一nhất 叚giả 話thoại 。 直trực 指chỉ 後hậu 學học 路lộ 頭đầu 。 十thập 分phần/phân 徑kính 捷tiệp 。 蓋cái 不bất 入nhập 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 不bất 得đắc 清thanh 淨tịnh 覺giác 地địa 。 未vị 到đáo 清thanh 淨tịnh 覺giác 地địa 。 不bất 為vi 大đại 圓viên 滿mãn 。 此thử 圓viên 則tắc 明minh 。 明minh 則tắc 覺giác 之chi 本bổn 旨chỉ 也dã 。 矧# 大đại 疏sớ/sơ 。 略lược 疏sớ/sơ 。 大đại 鈔sao 。 少thiểu 鈔sao 。 總tổng 而nhi 計kế 之chi 。 奚hề 翅sí 數sổ 萬vạn 言ngôn 。 橫hoạnh/hoành 說thuyết 竪thụ 說thuyết 。 總tổng 在tại 圓viên 覺giác 圈quyển 裏lý 。 要yếu 人nhân 各các 自tự 識thức 破phá 或hoặc 者giả 。 字tự 字tự 鑽toàn 刺thứ 。 不bất 尋tầm 的đích 當đương 。 隨tùy 前tiền 人nhân 脚cước 後hậu 跟cân 。 已dĩ 落lạc 第đệ 二nhị 誼# 。 是thị 終chung 日nhật 圓viên 覺giác 。 而nhi 未vị 嘗thường 圓viên 覺giác 久cửu 。 況huống 依y 幻huyễn 而nhi 說thuyết 覺giác 者giả 乎hồ 。 琪# 夙túc 耽đam 是thị 經Kinh 。 遍biến 閱duyệt 諸chư 疏sớ/sơ 。 偶ngẫu 因nhân 糟tao 粕# 。 忽hốt 悟ngộ 醇thuần 醲nùng 。 敬kính 以dĩ 。 孝hiếu 宗tông 皇hoàng 帝đế 御ngự 註chú 。 及cập 眾chúng 大đại 知tri 識thức 講giảng 義nghĩa 頌tụng 偈kệ 章chương 。 分phần/phân 類loại 附phụ 用dụng 鋟# 諸chư 梓# 。 願nguyện 與dữ 。 諸chư 高cao 德đức 共cộng 之chi 。 如như 大đại 海hải 水thủy 。 隨tùy 意ý 斟châm 酌chước 無vô 不bất 清thanh 涼lương 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 隨tùy 意ý 取thủ 捨xả 。 無vô 不bất 具cụ 足túc 。 讀đọc 卷quyển 未vị 終chung 。 便tiện 即tức 感cảm 悟ngộ 。 固cố 自tự 有hữu 頓đốn 機cơ 者giả 。 若nhược 曰viết 捨xả 筌thuyên 而nhi 得đắc 魚ngư 。 則tắc 是thị 猶do 幻huyễn 翳ế 妄vọng 見kiến 空không 華hoa 。 必tất 欲dục 刻khắc 舟chu 而nhi 求cầu 劒kiếm 。 則tắc 有hữu 照chiếu 有hữu 覺giác 。 俱câu 名danh 障chướng 碍# 。 今kim 日nhật 對đối 面diện 說thuyết 破phá 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 故cố 曰viết 無vô 明minh 。 若nhược 無vô 輪luân 轉chuyển 。 方phương 始thỉ 是thị 覺giác 。 休hưu 將tương 螢huỳnh 火hỏa 燒thiêu 須Tu 彌Di 。 要yếu 得đắc 針châm 芒mang 湊thấu 芥giới 子tử 。


旹#


淳thuần 祐hựu 六lục 秊niên 丙bính 午ngọ 﨟# 月nguyệt 辛tân 丑sửu 旦đán 日nhật 丙bính 戌tuất 覺giác 如như 周chu 琪# 序tự


No.253-B# 十thập 二nhị 章chương 來lai 意ý


文Văn 殊Thù 章chương 。 頓đốn 悟ngộ 本bổn 有hữu 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 本bổn 無vô 無vô 明minh 生sanh 死tử 。 方phương 名danh 信tín 解giải 。 成thành 發phát 起khởi 因nhân 。 普phổ 賢hiền 章chương 。 以dĩ 悟ngộ 脩tu 之chi 理lý 難nạn/nan 明minh 。 故cố 須tu 徵trưng 釋thích 。 令linh 解giải 用dụng 心tâm 。 普phổ 眼nhãn 章chương 。 開khai 示thị 身thân 心tâm 無vô 性tánh 。 二nhị 空không 理lý 顯hiển 。 根căn 塵trần 諸chư 法pháp 普phổ 淨tịnh 普phổ 徧biến 。 見kiến 境cảnh 同đồng 佛Phật 。 金kim 剛cang 藏tạng 章chương 。 令linh 深thâm 悟ngộ 輪luân 迴hồi 。 分phân 別biệt 邪tà 正chánh 。 故cố 乃nãi 徵trưng 釋thích 。 彌Di 勒Lặc 章chương 。 窮cùng 展triển 轉chuyển 根căn 元nguyên 。 推thôi 差sai 別biệt 種chủng 性tánh 。 令linh 斷đoạn 貪tham 愛ái 。 清thanh 淨tịnh 慧tuệ 章chương 。 已dĩ 知tri 圓viên 覺giác 染nhiễm 淨tịnh 無vô 殊thù 。 辨biện 隨tùy 順thuận 脩tu 證chứng 。 威uy 德đức 自tự 在tại 章chương 。 眾chúng 生sanh 根căn 性tánh 不bất 同đồng 。 煩phiền 惱não 厚hậu 薄bạc 不bất 等đẳng 。 立lập 三tam 觀quán 門môn 。 隨tùy 根căn 趣thú 入nhập 。 辨biện 音âm 章chương 。 就tựu 前tiền 三tam 觀quán 。 示thị 觀quán 網võng 交giao 羅la 。 隨tùy 宜nghi 各các 契khế 。 淨tịnh 諸chư 業nghiệp 障chướng 章chương 。 約ước 計kế 深thâm 淺thiển 。 分phần/phân 我ngã 四tứ 相tương/tướng 。 若nhược 除trừ 我ngã 執chấp 。 便tiện 是thị 圓viên 覺giác 。 普phổ 覺giác 章chương 。 由do 前tiền 除trừ 障chướng 。 脩tu 習tập 用dụng 意ý 。 依y 善Thiện 知Tri 識Thức 。 免miễn 溺nịch 四tứ 病bệnh 。 及cập 諸chư 細tế 惑hoặc 。 圓viên 覺giác 章chương 。 道Đạo 場Tràng 克khắc 期kỳ 。 加gia 功công 用dụng 行hành 。 以dĩ 求cầu 證chứng 入nhập 。 上thượng 中trung 下hạ 根căn 。 普phổ 歸quy 圓viên 覺giác 。 賢hiền 善thiện 首thủ 章chương 。 正chánh 宗tông 之chi 法pháp 。 法pháp 義nghĩa 已dĩ 周chu 。 欲dục 使sử 廣quảng 益ích 他tha 方phương 。 遠viễn 霑triêm 來lai 世thế 。 流lưu 傳truyền 通thông 泰thái 。 展triển 轉chuyển 無vô 窮cùng 。 一nhất 部bộ 諸chư 章chương 。 大đại 旨chỉ 如như 是thị 。 閱duyệt 者giả 預dự 明minh 可khả 知tri 始thỉ 末mạt 。


大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 脩Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 夾Giáp 頌Tụng 集Tập 解Giải 講Giảng 義Nghĩa
Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh Giáp Tụng Tập Giải Giảng Nghĩa

御ngự 註chú 。 大đại 方Phương 廣Quảng 者giả 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 之chi 廣quảng 也dã 。 蓋cái 圓viên 覺giác 性tánh 體thể 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 如như 大đại 方phương 之chi 廣quảng 故cố 也dã 。 圓viên 者giả 。 圓viên 照chiếu 具cụ 足túc 。 覺giác 者giả 。 虗hư 明minh 靈linh 照chiếu 。 脩tu 多đa 羅la 者giả 。 按án 諸chư 註chú 疏sớ/sơ 。 乃nãi 總tổng 括quát 諸chư 經kinh 之chi 辭từ 。 了liễu 義nghĩa 經kinh 者giả 。 讚tán 此thử 一nhất 經kinh 。 是thị 究cứu 竟cánh 了liễu 達đạt 之chi 義nghĩa 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 類loại 解giải 講giảng 義nghĩa 曰viết 。 經kinh 題đề 十thập 有hữu 一nhất 字tự 。 以dĩ 八bát 義nghĩa 釋thích 之chi 。 一nhất 約ước 體thể 用dụng 。 二nhị 法pháp 義nghĩa 。 三tam 能năng 所sở 。 四tứ 名danh 義nghĩa 。 五ngũ 立lập 名danh 。 六lục 取thủ 捨xả 。 七thất 問vấn 難nạn/nan 。 八bát 總tổng 収thâu 。 第đệ 一nhất 體thể 用dụng 者giả 。 於ư 中trung 又hựu 有hữu 從tùng 體thể 起khởi 用dụng 。 及cập 攝nhiếp 用dụng 歸quy 體thể 。 謂vị 大đại 字tự 一nhất 字tự 屬thuộc 體thể 。 方Phương 廣Quảng 二nhị 字tự 屬thuộc 用dụng 。 此thử 從tùng 體thể 起khởi 用dụng 也dã 。 其kỳ 次thứ 圓viên 覺giác 二nhị 字tự 屬thuộc 體thể 。 上thượng 大đại 方Phương 廣Quảng 三tam 字tự 屬thuộc 用dụng 。 此thử 攝nhiếp 用dụng 歸quy 體thể 也dã 。 第đệ 二nhị 法pháp 義nghĩa 者giả 。 欲dục 釋thích 諸chư 經kinh 論luận 。 必tất 須tu 明minh 釋thích 法pháp 義nghĩa 。 依y 法pháp 解giải 義nghĩa 。 義nghĩa 即tức 分phân 明minh 。 以dĩ 義nghĩa 照chiếu 法pháp 。 法pháp 即tức 顯hiển 著trứ 。 今kim 經kinh 題đề 中trung 。 圓viên 覺giác 二nhị 字tự 屬thuộc 其kỳ 法pháp 。 大đại 方Phương 廣Quảng 三tam 字tự 屬thuộc 其kỳ 義nghĩa 。 謂vị 當đương 體thể 虗hư 明minh 廣quảng 大đại 常thường 住trụ 本bổn 覺giác 法pháp 上thượng 。 有hữu 此thử 之chi 大đại 義nghĩa 方phương 義nghĩa 廣quảng 義nghĩa 。 其kỳ 次thứ 經kinh 之chi 一nhất 字tự 屬thuộc 其kỳ 教giáo 法pháp 。 上thượng 脩tu 多đa 羅la 了liễu 義nghĩa 五ngũ 字tự 。 是thị 嘆thán 教giáo 法pháp 勝thắng 能năng 之chi 義nghĩa 也dã 。 第đệ 三tam 能năng 所sở 者giả 。 謂vị 脩tu 多đa 羅la 了liễu 義nghĩa 經kinh 六lục 字tự 。 屬thuộc 能năng 詮thuyên 之chi 文văn 。 大đại 方Phương 廣Quảng 圓viên 覺giác 五ngũ 字tự 。 屬thuộc 所sở 詮thuyên 之chi 義nghĩa 。 又hựu 有hữu 總tổng 別biệt 。 脩tu 多đa 囉ra 三tam 字tự 屬thuộc 總tổng 。 謂vị 指chỉ 一nhất 代đại 時thời 教giáo 。 了liễu 義nghĩa 經kinh 三tam 字tự 屬thuộc 別biệt 。 謂vị 別biệt 歎thán 此thử 圓viên 覺giác 經kinh 。 謂vị 此thử 經Kinh 乃nãi 是thị 一nhất 代đại 時thời 教giáo 中trung 。 諸chư 部bộ 宣tuyên 說thuyết 勝thắng 諦đế 決quyết 了liễu 究cứu 竟cánh 之chi 義nghĩa 。 非phi 是thị 宣tuyên 說thuyết 世thế 俗tục 因nhân 果quả 不bất 了liễu 之chi 義nghĩa 。 所sở 以dĩ 云vân 。 脩tu 多đa 羅la 總tổng 指chỉ 諸chư 部bộ 。 了liễu 義nghĩa 者giả 別biệt 嘆thán 斯tư 文văn 也dã 。 第đệ 四tứ 名danh 義nghĩa 者giả 。 又hựu 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 唐đường 。 後hậu 梵Phạm 。 謂vị 大đại 方Phương 廣Quảng 圓viên 覺giác 了liễu 義nghĩa 經kinh 八bát 字tự 。 即tức 此thử 方phương 唐đường 言ngôn 也dã 。 脩tu 多đa 羅la 三tam 字tự 。 即tức 西tây 域vực 梵Phạn 語ngữ 也dã 。 大đại 以dĩ 當đương 體thể 得đắc 名danh 。 常thường 徧biến 為vi 義nghĩa 。 當đương 體thể 覺giác 性tánh 無vô 邊biên 。 強cường/cưỡng 名danh 為vi 大đại 。 常thường 則tắc 竪thụ 通thông 三tam 際tế 。 徧biến 則tắc 橫hoạnh/hoành 徧biến 十thập 方phương 。 方phương 以dĩ 就tựu 法pháp 為vi 名danh 。 軌quỹ 持trì 為vi 義nghĩa 軌quỹ 則tắc 軌quỹ 生sanh 物vật 解giải 。 使sử 眾chúng 生sanh 悟ngộ 入nhập 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 持trì 則tắc 任nhậm 持trì 自tự 性tánh 。 於ư 生sanh 死tử 海hải 中trung 。 而nhi 此thử 性tánh 不bất 曾tằng 生sanh 滅diệt 。 廣quảng 則tắc 從tùng 用dụng 得đắc 名danh 。 包bao 博bác 為vi 義nghĩa 。 包bao 則tắc 無vô 外ngoại 。 博bác 則tắc 普phổ 徧biến 。 圓viên 以dĩ 不bất 偏thiên 得đắc 名danh 。 滿mãn 足túc 周chu 備bị 為vi 義nghĩa 。 覺giác 以dĩ 不bất 昏hôn 得đắc 名danh 。 虗hư 明minh 靈linh 照chiếu 為vi 義nghĩa 。 此thử 皆giai 就tựu 唐đường 言ngôn 釋thích 名danh 義nghĩa 也dã 。 其kỳ 次thứ 脩tu 多đa 羅la 。 此thử 翻phiên 契Khế 經Kinh 。 契khế 與dữ 契khế 合hợp 合hợp 機cơ 合hợp 理lý 也dã 。 經kinh 者giả 有hữu 貫quán 串xuyến 義nghĩa 。 有hữu 攝nhiếp 持trì 義nghĩa 。 謂vị 貫quán 穿xuyên 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 攝nhiếp 持trì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 故cố 稱xưng 大đại 方Phương 廣Quảng 圓viên 覺giác 脩tu 多đa 羅la 了liễu 義nghĩa 經kinh 也dã 。 第đệ 五ngũ 立lập 名danh 者giả 。 且thả 諸chư 經kinh 得đắc 名danh 。 或hoặc 佛Phật 自tự 立lập 。 或hoặc 結kết 集tập 人nhân 立lập 。 或hoặc 兼kiêm 斯tư 二nhị 者giả 立lập 。 今kim 經kinh 題đề 目mục 。 據cứ 下hạ 賢hiền 首thủ 章chương 中trung 有hữu 其kỳ 五ngũ 名danh 。 一nhất 名danh 大đại 方Phương 廣Quảng 圓viên 覺giác 陀đà 羅la 尼ni 。 二nhị 名danh 脩tu 多đa 羅la 了liễu 義nghĩa 。 三tam 名danh 秘bí 密mật 王vương 三tam 昧muội 。 四tứ 名danh 如Như 來Lai 決quyết 定định 境cảnh 界giới 。 五ngũ 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 以dĩ 此thử 推thôi 之chi 。 是thị 知tri 此thử 經Kinh 之chi 名danh 乃nãi 佛Phật 自tự 立lập 也dã 。 第đệ 六lục 取thủ 捨xả 者giả 。 經kinh 中trung 雖tuy 有hữu 五ngũ 名danh 。 首thủ 題đề 唯duy 取thủ 其kỳ 二nhị 者giả 。 良lương 以dĩ 宗tông 本bổn 體thể 用dụng 。 是thị 法pháp 義nghĩa 之chi 宏hoành 綱cương 。 詮thuyên 指chỉ 功công 能năng 。 乃nãi 言ngôn 像tượng 之chi 皎hiệu 鏡kính 。 事sự 周chu 義nghĩa 盡tận 。 須tu 建kiến 五ngũ 名danh 。 以dĩ 要yếu 標tiêu 題đề 。 且thả 存tồn 兩lưỡng 號hiệu 。 遂toại 存tồn 前tiền 二nhị 略lược 去khứ 後hậu 三tam 。 此thử 譯dịch 人nhân 巧xảo 意ý 也dã 。 第đệ 七thất 問vấn 難nạn/nan 者giả 。 又hựu 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 難nạn/nan 本bổn 題đề 。 後hậu 難nạn/nan 別biệt 題đề 。 難nạn/nan 本bổn 題đề 云vân 。 脩tu 多đa 羅la 與dữ 經kinh 。 但đãn 唐đường 梵Phạm 之chi 文văn 有hữu 異dị 。 今kim 雙song 置trí 題đề 目mục 。 豈khởi 非phi 重trùng 疊điệp 耶da 。 答đáp 上thượng 則tắc 總tổng 指chỉ 諸chư 部bộ 。 此thử 則tắc 唯duy 目mục 當đương 經kinh 。 對đối 總tổng 歎thán 別biệt 。 故cố 非phi 重trọng/trùng 也dã 。 次thứ 難nạn/nan 別biệt 題đề 中trung 。 又hựu 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 難nạn/nan 法pháp 義nghĩa 。 後hậu 難nạn/nan 三tam 大đại 。 難nạn/nan 法pháp 義nghĩa 云vân 。 且thả 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 彼bỉ 經kinh 題đề 目mục 。 以dĩ 大đại 方Phương 廣Quảng 三tam 字tự 為vi 法pháp 。 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 三tam 字tự 為vi 人nhân 。 今kim 經kinh 何hà 故cố 卻khước 以dĩ 大đại 方Phương 廣Quảng 三tam 字tự 為vi 義nghĩa 耶da 。 答đáp 彼bỉ 經kinh 對đối 人nhân 故cố 稱xưng 法pháp 。 此thử 經Kinh 對đối 法pháp 故cố 稱xưng 義nghĩa 也dã 。 難nạn/nan 三tam 大đại 云vân 。 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 說thuyết 三tam 大đại 。 起khởi 信tín 論luận 說thuyết 三tam 大đại 。 與dữ 今kim 經kinh 說thuyết 三tam 大đại 。 是thị 同đồng 是thị 別biệt 耶da 。 答đáp 配phối 屬thuộc 三tam 大đại 。 約ước 法pháp 則tắc 同đồng 。 釋thích 義nghĩa 隨tùy 宗tông 則tắc 別biệt 。 起khởi 信tín 論luận 就tựu 凡phàm 上thượng 建kiến 立lập 三tam 大đại 為vi 宗tông 。 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 就tựu 玄huyền 上thượng 及cập 事sự 上thượng 建kiến 立lập 三tam 大đại 為vi 宗tông 。 (# 凡phàm 一nhất 字tự 皆giai 具cụ 十thập 義nghĩa )# 今kim 經kinh 就tựu 本bổn 覺giác 體thể 上thượng 建kiến 立lập 三tam 大đại 為vi 宗tông 。 故cố 不bất 同đồng 也dã 。 所sở 以dĩ 起khởi 信tín 約ước 凡phàm 以dĩ 為vi 心tâm 。 圓viên 覺giác 約ước 佛Phật 以dĩ 標tiêu 名danh 。 華hoa 嚴nghiêm 不bất 逐trục 機cơ 宜nghi 。 直trực 顯hiển 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 也dã 。 又hựu 起khởi 信tín 大đại 分phần/phân 約ước 因nhân 位vị 說thuyết 。 圓viên 覺giác 與dữ 華hoa 嚴nghiêm 大đại 分phần/phân 約ước 果quả 位vị 說thuyết 。 第đệ 八bát 總tổng 収thâu 者giả 。 意ý 謂vị 。 此thử 二nhị 十thập 八bát 紙chỉ 能năng 詮thuyên 之chi 文văn 。 乃nãi 是thị 吾ngô 佛Phật 大đại 聖thánh 人nhân 。 於ư 一nhất 代đại 時thời 教giáo 諸chư 部bộ 中trung 。 特đặc 為vi 頓đốn 機cơ 之chi 者giả 。 宣tuyên 說thuyết 決quyết 了liễu 究cứu 竟cánh 真chân 實thật 。 常thường 住trụ 之chi 義nghĩa 。 欲dục 使sử 後hậu 代đại 順thuận 佛Phật 法Pháp 。 脩tu 行hành 之chi 人nhân 。 誦tụng 此thử 能năng 詮thuyên 之chi 文văn 。 解giải 此thử 所sở 詮thuyên 之chi 理lý 。 如như 說thuyết 脩tu 行hành 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 決quyết 疣vưu 潰hội 癰ung 。 挑thiêu 痾# 去khứ 毒độc 。 遣khiển 障chướng 除trừ 疑nghi 。 證chứng 自tự 己kỷ 廣quảng 大đại 靈linh 明minh 真chân 實thật 常thường 住trụ 圓viên 覺giác 之chi 體thể 。 於ư 此thử 體thể 上thượng 。 發phát 起khởi 如như 是thị 大đại 義nghĩa 。 如như 是thị 方phương 義nghĩa 。 如như 是thị 廣quảng 義nghĩa 。 從tùng 此thử 超siêu 凡phàm 入nhập 聖thánh 。 一nhất 得đắc 永vĩnh 常thường 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 受thọ 用dụng 無vô 盡tận 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 心tâm 鏡kính 曰viết 。 大đại 方Phương 廣Quảng 圓viên 覺giác 者giả 。 此thử 經Kinh 廼# 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 之chi 書thư 。 潔khiết 淨tịnh 精tinh 微vi 之chi 教giáo 。 部bộ 雖tuy 屬thuộc 於ư 方Phương 等Đẳng 教giáo 。 味vị 唯duy 歸quy 一nhất 圓viên 。 瞿Cù 曇Đàm 示thị 因Nhân 地Địa 之chi 良lương 規quy 。 妙diệu 德đức 啟khải 脩tu 行hành 之chi 正chánh 路lộ 。 故cố 襃# 之chi 以dĩ 大đại 方Phương 廣Quảng 。 實thật 之chi 以dĩ 脩tu 多đa 羅la 。 今kim 言ngôn 圓viên 即tức 大đại 也dã 曰viết 規quy 。 覺giác 即tức 方phương 也dã 曰viết 矩củ 。 蓋cái 聖thánh 人nhân 用dụng 此thử 模mô 範phạm 。 眾chúng 生sanh 能năng 成thành 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 軌quỹ 則tắc 。 名danh 善Thiện 法Pháp 行Hạnh 也dã 。 又hựu 圓viên 是thị 圓viên 融dung 。 覺giác 是thị 覺giác 性tánh 。 真chân 覺giác 之chi 性tánh 。 圓viên 融dung 之chi 道đạo 。 如như 大đại 海hải 水thủy 。 澄trừng 湛trạm 圓viên 融dung 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 覺giác 海hải 性tánh 澄trừng 圓viên 。 圓viên 澄trừng 覺giác 元nguyên 妙diệu 。 又hựu 圓viên 則tắc 寂tịch 也dã 。 覺giác 則tắc 照chiếu 也dã 。 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 故cố 曰viết 圓viên 。 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 故cố 曰viết 覺giác 。 覺giác 取thủ 照chiếu 義nghĩa 。 圓viên 取thủ 寂tịch 義nghĩa 。 照chiếu 而nhi 寂tịch 。 寂tịch 而nhi 照chiếu 。 寂tịch 照chiếu 同đồng 源nguyên 。 故cố 曰viết 圓viên 澄trừng 覺giác 元nguyên 妙diệu 。 此thử 非phi 獨độc 取thủ 廣quảng 大đại 無vô 邊biên 。 之chi 義nghĩa 為vi 圓viên 覺giác 。 須tu 知tri 眾chúng 生sanh 。 旅lữ 泊bạc 三tam 界giới 。 生sanh 死tử 結kết 根căn 。 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 非phi 圓viên 覺giác 寂tịch 照chiếu 之chi 功công 幻huyễn 翳ế 空không 華hoa 孰thục 能năng 銷tiêu 殞vẫn 。 故cố 圓viên 覺giác 之chi 義nghĩa 。 義nghĩa 盡tận 於ư 斯tư 。 脩tu 多đa 羅la 者giả 。 此thử 翻phiên 契Khế 經Kinh 。 契khế 理lý 契khế 機cơ 。 故cố 曰viết 契Khế 經Kinh 。 了liễu 義nghĩa 者giả 。 法pháp 華hoa 以dĩ 前tiền 。 圓viên 覺giác 之chi 外ngoại 。 皆giai 不bất 了liễu 義nghĩa 。 蓋cái 權quyền 實thật 未vị 融dung 故cố 也dã 。 今kim 既ký 聞văn 開khai 顯hiển 。 同đồng 法pháp 華hoa 之chi 圓viên 。 並tịnh 為vi 了liễu 義nghĩa 。 所sở 以dĩ 事sự 理lý 圓viên 融dung 。 因nhân 果quả 頓đốn 足túc 。 佛Phật 法Pháp 之chi 妙diệu 。 豈khởi 復phục 有hữu 過quá 於ư 此thử 。 經kinh 者giả 徑kính 也dã 。 經kinh 由do 聖thánh 人nhân 心tâm 口khẩu 。 故cố 得đắc 萬vạn 古cổ 同đồng 遵tuân 百bách 世thế 不bất 易dị 。 準chuẩn 佛Phật 地địa 論luận 解giải 。 則tắc 能năng 貫quán 能năng 攝nhiếp 。 此thử 方phương 儒nho 書thư 。 則tắc 訓huấn 法pháp 訓huấn 常thường 。 餘dư 如như 常thường 釋thích 。 不bất 復phục 繁phồn 引dẫn 。


罽kế 賓tân 國quốc 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 佛Phật 陀Đà 多đa 羅la 奉phụng 詔chiếu 譯dịch


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 譯dịch 師sư 也dã 。 梵Phạn 語ngữ 佛Phật 陀Đà 多đa 羅la 。 此thử 云vân 覺giác 救cứu 。 罽kế 賓tân 者giả 。 即tức 北bắc 印ấn 度độ 也dã 。 由do 西tây 域vực 有hữu 五ngũ 印ấn 度độ 。 此thử 覺giác 救cứu 三tam 藏tạng 。 乃nãi 是thị 北bắc 印ấn 度độ 罽kế 賓tân 人nhân 也dã 。 初sơ 於ư 東đông 都đô 白bạch 馬mã 寺tự 譯dịch 此thử 經Kinh 。 不bất 載tái 年niên 月nguyệt 。 譯dịch 之chi 一nhất 字tự 。 乃nãi 是thị 度độ 語ngữ 之chi 稱xưng 。 又hựu 譯dịch 者giả 易dị 也dã 。 大đại 抵để 變biến 易dị 以dĩ 成thành 華hoa 言ngôn 。 鄭trịnh 氏thị 註chú 曰viết 。 王vương 制chế 五ngũ 方phương 之chi 民dân 。 言ngôn 語ngữ 不bất 通thông 。 嗜thị 欲dục 不bất 同đồng 。 達đạt 其kỳ 志chí 。 通thông 其kỳ 欲dục 。 因nhân 是thị 命mạng 通thông 言ngôn 語ngữ 之chi 官quan 曰viết 象tượng 胥# 。 蓋cái 象tượng 胥# 有hữu 才tài 智trí 者giả 也dã 。 又hựu 說thuyết 東đông 方phương 官quan 曰viết 寄ký 。 南nam 方phương 官quan 曰viết 象tượng 胥# 。 西tây 方phương 官quan 曰viết 狄địch 鞮đê 。 北bắc 方phương 官quan 曰viết 譯dịch 。 今kim 據cứ 經kinh 多đa 從tùng 西tây 來lai 。 今kim 用dụng 北bắc 方phương 之chi 官quan 名danh 者giả 。 但đãn 漢hán 時thời 多đa 與dữ 北bắc 狄địch 交giao 通thông 。 然nhiên 北bắc 方phương 譯dịch 官quan 。 兼kiêm 善thiện 西tây 方phương 之chi 語ngữ 。 佛Phật 法Pháp 初sơ 自tự 西tây 來lai 。 乃nãi 用dụng 北bắc 方phương 之chi 官quan 翻phiên 之chi 。 自tự 此thử 佛Phật 經Kinh 咸hàm 稱xưng 譯dịch 也dã 。 唐đường 圭# 峯phong 定định 慧tuệ 禪thiền 師sư 宗tông 密mật 。 述thuật 疏sớ/sơ 鈔sao 科khoa 節tiết 疏sớ/sơ 主chủ 也dã 。 圭# 峯phong 即tức 終chung 南nam 之chi 別biệt 山sơn 。 定định 慧tuệ 禪thiền 師sư 。 即tức 唐đường 宣tuyên 宗tông 追truy 諡thụy 之chi 號hiệu 。 此thử 經Kinh 前tiền 後hậu 造tạo 疏sớ/sơ 解giải 者giả 。 有hữu 京kinh 報báo 國quốc 寺tự 惟duy 慤# 法Pháp 師sư 。 先tiên 天thiên 寺tự 悟ngộ 實thật 禪thiền 師sư 。 薦tiến 福phước 寺tự 堅kiên 志chí 禪thiền 師sư 。 北bắc 京kinh 道đạo 詮thuyên 法Pháp 師sư 。 今kim 圭# 峰phong 定định 慧tuệ 禪thiền 師sư 。 皆giai 曾tằng 備bị 討thảo 。 各các 有hữu 所sở 長trường/trưởng 。 慤# 邈mạc 經kinh 文văn 簡giản 而nhi 可khả 覧# 。 實thật 述thuật 理lý 性tánh 顯hiển 而nhi 有hữu 宗tông 。 詮thuyên 多đa 專chuyên 於ư 他tha 詞từ 。 志chí 可khả 利lợi 於ư 群quần 俗tục 。 然nhiên 圓viên 頓đốn 經kinh 宗tông 未vị 見kiến 開khai 拓thác 。 性tánh 相tướng 諸chư 論luận 迢điều 然nhiên 不bất 干can 。 故cố 圭# 峯phong 之chi 疏sớ/sơ 俱câu 不bất 依y 也dã 。 大đại 凡phàm 佛Phật 說thuyết 一nhất 代đại 時thời 教giáo 。 皆giai 有hữu 三tam 分phần/phân 。 一nhất 序tự 分phần/phân 。 二nhị 正chánh 宗tông 。 三tam 流lưu 通thông 分phần/phân 。 今kim 經kinh 從tùng 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 至chí 平bình 等đẳng 法Pháp 會hội 。 名danh 序tự 分phần/phân 。 自tự 文Văn 殊Thù 至chí 圓viên 覺giác 。 共cộng 一nhất 十thập 一nhất 章chương 經kinh 文văn 。 並tịnh 是thị 正chánh 宗tông 分phần/phân 。 最tối 後hậu 賢hiền 善thiện 首thủ 章chương 經kinh 文văn 。 屬thuộc 流lưu 通thông 分phần/phân 。 今kim 先tiên 序tự 分phần/phân 科khoa 者giả 。 科khoa 含hàm 半bán 義nghĩa 。 乃nãi 是thị 包bao 括quát 酌chước 量lượng 一nhất 部bộ 經kinh 文văn 大đại 意ý 。 故cố 曰viết 科khoa 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 心tâm 鏡kính 曰viết 。 沙Sa 門Môn 或hoặc 云vân 桑tang 門môn 。 肇triệu 云vân 。 出xuất 家gia 都đô 名danh 。 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 捨xả 離ly 恩ân 愛ái 。 出xuất 家gia 脩tu 道Đạo 。 攝nhiếp 御ngự 諸chư 根căn 。 不bất 染nhiễm 外ngoại 欲dục 。 故cố 號hiệu 沙Sa 門Môn 。 郊giao 祀tự 志chí 云vân 。 沙Sa 門Môn 漢hán 言ngôn 息tức 心tâm 。 削tước 髮phát 出xuất 家gia 。 絕tuyệt 情tình 洗tẩy 欲dục 。 而nhi 歸quy 於ư 無vô 為vi 也dã 。 瑞thụy 應ứng 云vân 。 息tức 心tâm 達đạt 本bổn 源nguyên 。 故cố 號hiệu 為vi 沙Sa 門Môn 。 梵Phạn 語ngữ 佛Phật 陀Đà 多đa 羅la 者giả 。 唐đường 言ngôn 覺giác 救cứu 。 北bắc 印ấn 度độ 罽kế 賓tân 人nhân 也dã 。 於ư 東đông 都đô 白bạch 馬mã 寺tự 。 譯dịch 圓viên 覺giác 一nhất 部bộ 。 不bất 載tái 歲tuế 月nguyệt 。 譯dịch 者giả 易dị 也dã 。 以dĩ 彼bỉ 方phương 言ngôn 。 易dị 成thành 華hoa 語ngữ 也dã 。


如như 是thị 我ngã 聞văn 。

御ngự 註chú 曰viết 。 阿A 難Nan 謂vị 。 如như 是thị 經Kinh 教giáo 。 親thân 從tùng 佛Phật 聞văn (# 以dĩ 後hậu 依y 此thử 。 於ư 正chánh 經kinh 之chi 下hạ 註chú 寫tả 者giả 。 並tịnh 是thị 御ngự 註chú )# 。


一nhất 時thời 。


佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 之chi 時thời 。


婆bà 伽già 婆bà 。


藏tạng 經kinh 曰viết 。 佛Phật 之chi 異dị 稱xưng 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 經kinh 首thủ 必tất 具cụ 六lục 種chủng 成thành 就tựu 。 若nhược 六lục 緣duyên 不bất 具cụ 。 教giáo 法pháp 不bất 興hưng 。 謂vị 一nhất 信tín 成thành 就tựu 。 二nhị 聞văn 成thành 就tựu 。 三tam 時thời 成thành 就tựu 。 四tứ 主chủ 成thành 就tựu 。 五ngũ 處xứ 成thành 就tựu 。 六lục 眾chúng 成thành 就tựu 。 今kim 此thử 一nhất 段đoạn 文văn 。 具cụ 前tiền 四tứ 也dã 。 如như 是thị 者giả 。 乃nãi 信tín 成thành 就tựu 。 佛Phật 法Pháp 大đại 海hải 。 信tín 為vi 能năng 入nhập 。 若nhược 信tín 則tắc 言ngôn 是thị 事sự 如như 是thị 。 若nhược 不bất 信tín 言ngôn 是thị 事sự 不bất 如như 是thị 。 又hựu 信tín 則tắc 所sở 言ngôn 之chi 理lý 順thuận 。 順thuận 則tắc 師sư 資tư 之chi 道đạo 成thành 。 是thị 知tri 。 信tín 之chi 一nhất 字tự 。 乃nãi 信tín 順thuận 之chi 辭từ 。 如như 人nhân 有hữu 手thủ 取thủ 物vật 則tắc 得đắc 。 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 曰viết 。 信tín 是thị 道đạo 源nguyên 功công 德đức 母mẫu 。 長trưởng 養dưỡng 一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 根căn 。 斷đoạn 除trừ 疑nghi 網võng 出xuất 愛ái 河hà 。 開khai 示thị 人nhân 天thiên 涅Niết 槃Bàn 路lộ 。 我ngã 聞văn 者giả 。 乃nãi 聞văn 成thành 就tựu 。 我ngã 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 凡phàm 夫phu 實thật 我ngã 。 二nhị 外ngoại 道đạo 神thần 我ngã 。 三tam 菩Bồ 薩Tát 假giả 我ngã 。 四tứ 佛Phật 之chi 真chân 我ngã 。 今kim 當đương 假giả 我ngã 也dã 。 聞văn 從tùng 耳nhĩ 根căn 發phát 識thức 。 既ký 是thị 耳nhĩ 聞văn 。 今kim 何hà 稱xưng 我ngã 。 廢phế 耳nhĩ 之chi 別biệt 。 從tùng 我ngã 之chi 總tổng 。 故cố 曰viết 我ngã 也dã 。 又hựu 唯duy 識thức 家gia 解giải 如như 是thị 二nhị 字tự 。 作tác 指chỉ 定định 之chi 辭từ 。 謂vị 指chỉ 定định 下hạ 來lai 所sở 說thuyết 之chi 教giáo 法pháp 。 阿A 難Nan 二nhị 十thập 年niên 中trung 。 為vi 佛Phật 侍thị 者giả 。 親thân 從tùng 佛Phật 聞văn 。 所sở 以dĩ 云vân 如như 是thị 玄huyền 義nghĩa 我ngã 親thân 得đắc 聞văn 。 親thân 光quang 菩Bồ 薩Tát 。 將tương 此thử 六lục 種chủng 成thành 就tựu 。 謂vị 之chi 經kinh 前tiền 五ngũ 事sự 。 信tín 散tán 在tại 聞văn 時thời 主chủ 處xứ 眾chúng 中trung 也dã 。 一nhất 時thời 者giả 。 乃nãi 時thời 成thành 就tựu 。 謂vị 此thử 時thời 不bất 定định 俱câu 是thị 師sư 資tư 會hội 合hợp 聽thính 說thuyết 之chi 時thời 也dã 。 婆Bà 伽Già 婆Bà 者giả 。 乃nãi 主chủ 成thành 就tựu 。 此thử 具cụ 六lục 種chủng 義nghĩa 。 一nhất 自tự 在tại 。 二nhị 熾sí 盛thịnh 。 三tam 端đoan 嚴nghiêm 。 四tứ 名danh 稱xưng 五ngũ 吉cát 祥tường 。 六lục 尊tôn 貴quý 。 如như 是thị 六lục 種chủng 義nghĩa 差sai 別biệt 。 應ưng 當đương 總tổng 名danh 婆Bà 伽Già 婆Bà 。 大đại 抵để 教giáo 家gia 有hữu 五ngũ 不bất 翻phiên 。 一nhất 祕bí 密mật 不bất 翻phiên 。 即tức 神thần 咒chú 等đẳng 。 二nhị 多đa 含hàm 不bất 翻phiên 。 即tức 羅La 漢Hán 須Tu 菩Bồ 提Đề 等đẳng 。 三tam 此thử 方phương 無vô 故cố 不bất 翻phiên 。 如như 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 樹thụ 苾bật 芻sô 等đẳng 。 四tứ 順thuận 古cổ 不bất 翻phiên 。 如như 阿a 耨nậu 多đa 羅la 等đẳng 。 五ngũ 生sanh 善thiện 故cố 不bất 翻phiên 。 如như 佛Phật 般Bát 若Nhã 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 若nhược 云vân 覺giác 。 此thử 方phương 人nhân 輕khinh 薄bạc 不bất 生sanh 善thiện 故cố 。 今kim 婆bà 伽già 婆bà 。 於ư 五ngũ 不bất 翻phiên 中trung 。 當đương 多đa 含hàm 故cố 不bất 翻phiên 也dã 。 然nhiên 婆bà 伽già 婆bà 即tức 是thị 佛Phật 。 若nhược 出xuất 其kỳ 體thể 。 乃nãi 是thị 圓viên 覺giác 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 如như 是thị 者giả 理lý 無vô 不bất 如như 之chi 謂vị 是thị 。 事sự 無vô 不bất 是thị 之chi 謂vị 如như 。 亦diệc 是thị 信tín 順thuận 之chi 詞từ 。 文văn 如như 理lý 是thị 也dã 。 我ngã 聞văn 者giả 。 阿A 難Nan 稱xưng 我ngã 者giả 。 非phi 人nhân 我ngã 之chi 我ngã 。 謂vị 萬vạn 法pháp 皆giai 備bị 於ư 我ngã 之chi 我ngã 。 本bổn 是thị 耳nhĩ 聞văn 。 蓋cái 我ngã 是thị 耳nhĩ 之chi 主chủ 宰tể 故cố 也dã 。 一nhất 時thời 者giả 。 一nhất 者giả 多đa 之chi 所sở 宗tông 謂vị 之chi 一nhất 。 又hựu 一nhất 之chi 所sở 起khởi 謂vị 之chi 時thời 。 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 。 長trường 短đoản 不bất 同đồng 。 天Thiên 竺Trúc 國quốc 不bất 分phân 春xuân 夏hạ 秋thu 冬đông 。 只chỉ 云vân 三tam 際tế 。 正chánh 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 五ngũ 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 為vi 熱nhiệt 際tế 。 五ngũ 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 九cửu 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 名danh 雨vũ 際tế 。 九cửu 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 正chánh 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 名danh 寒hàn 際tế 。 今kim 言ngôn 一nhất 時thời 者giả 。 已dĩ 包bao 四tứ 季quý 故cố 也dã 。 婆Bà 伽Già 婆Bà 者giả 。 說thuyết 經Kinh 教giáo 主chủ 。 即tức 佛Phật 也dã 。 亦diệc 曰viết 婆bà 伽già 婆bà 。 亦diệc 曰viết 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 佛Phật 頂đảnh 云vân 。 十thập 方phương 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 具cụ 足túc 六lục 義nghĩa 。 自tự 在tại 。 熾sí 盛thịnh 。 端đoan 嚴nghiêm 。 名danh 稱xưng 。 吉cát 祥tường 。 尊tôn 貴quý 。 如như 是thị 六lục 德đức 義nghĩa 圓viên 滿mãn 。 應ưng 當đương 總tổng 號hiệu 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 諸chư 經kinh 多đa 稱xưng 為vi 佛Phật 。 蓋cái 譯dịch 師sư 取thủ 與dữ 不bất 同đồng 。 非phi 有hữu 他tha 也dã 。 今kim 定định 說thuyết 經Kinh 。 定định 是thị 何hà 身thân 所sở 說thuyết 。 佛Phật 有hữu 法Pháp 身thân 報báo 身thân 應ưng 身thân 。 法Pháp 身thân 有hữu 二nhị 種chủng 。 理lý 體thể 法Pháp 身thân 。 用dụng 中trung 法Pháp 身thân 。 報báo 身thân 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 自tự 報báo 他tha 報báo 。 應ưng 身thân 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 勝thắng 應ưng 。 有hữu 劣liệt 應ưng 。 今kim 定định 用dụng 中trung 法Pháp 身thân 亦diệc 曰viết 他tha 報báo 。 亦diệc 曰viết 勝thắng 應ưng 。 三Tam 身Thân 一nhất 體thể 也dã 。 亦diệc 云vân 即tức 生sanh 身thân 為vi 尊tôn 特đặc 身thân 佛Phật 。 蓋cái 釋Thích 迦Ca 。 來lai 此thử 南Nam 閻Diêm 浮Phù 提Đề 八bát 十thập 返phản 。 親thân 近cận 父phụ 母mẫu 生sanh 身thân 。 五ngũ 十thập 年niên 說thuyết 法Pháp 。 三tam 百bách 會hội 談đàm 經kinh 。 只chỉ 此thử 丈trượng 六lục 四tứ 八bát 之chi 相tướng 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 父phụ 名danh 淨tịnh 飯phạn 。 母mẫu 名danh 摩Ma 耶Da 。 吾ngô 名danh 悉Tất 達Đạt 。 但đãn 大đại 小Tiểu 乘Thừa 機cơ 見kiến 不bất 同đồng 。 大Đại 乘Thừa 住trụ 地địa 菩Bồ 薩Tát 。 用dụng 業nghiệp 識thức 見kiến 之chi 。 即tức 此thử 丈trượng 六lục 即tức 尊tôn 特đặc 身thân 。 即tức 用dụng 中trung 法Pháp 身thân 。 龍long 女nữ 所sở 讚tán 。 微vi 妙diệu 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 具cụ 相tướng 三tam 十thập 二nhị 也dã 。 二Nhị 乘Thừa 凡phàm 夫phu 。 只chỉ 用dụng 六lục 識thức 見kiến 。 是thị 父phụ 母mẫu 生sanh 身thân 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 。 同đồng 一nhất 座tòa 席tịch 。 二nhị 見kiến 不bất 同đồng 。 但đãn 此thử 尊tôn 特đặc 身thân 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 示thị 現hiện 尊tôn 特đặc 。 如như 光quang 明minh 法pháp 華hoa 。 圓viên 光quang 一nhất 尋tầm 。 能năng 照chiếu 無vô 量lượng 。 凡phàm 窮cùng 一nhất 相tương/tướng 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 如như 應ưng 持trì 不bất 窮cùng 其kỳ 頂đảnh 。 目Mục 連Liên 莫mạc 究cứu 其kỳ 聲thanh 。 外ngoại 道đạo 欲dục 量lượng 佛Phật 身thân 。 南nam 山sơn 斫chước 丈trượng 六lục 竹trúc 量lượng 之chi 。 佛Phật 頭đầu 在tại 丈trượng 六lục 竹trúc 上thượng 。 古cổ 云vân 。 斫chước 盡tận 南nam 山sơn 竹trúc 。 仍nhưng 舊cựu 長trường/trưởng 丈trượng 六lục 。 二nhị 者giả 現hiện 起khởi 尊tôn 特đặc 。 如như 十thập 蓮liên 華hoa 藏tạng 海hải 微vi 塵trần 相tướng 好hảo 。 又hựu 十thập 六lục 觀quán 經kinh 。 真chân 法Pháp 身thân 高cao 六lục 十thập 萬vạn 億ức 。 眼nhãn 如như 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 。 如như 五ngũ 須Tu 彌Di 山Sơn 。 皆giai 是thị 現hiện 起khởi 尊tôn 特đặc 也dã 。 不bất 思tư 議nghị 德đức 。 豈khởi 容dung 凡phàm 夫phu 以dĩ 有hữu 思tư 惟duy 心tâm 。 之chi 所sở 測trắc 度độ 也dã 。


入nhập 於ư 神thần 通thông 。 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。


佛Phật 入nhập 大đại 定định 中trung 。 神thần 通thông 光quang 明minh 。 無vô 窮cùng 無vô 盡tận 。 故cố 名danh 曰viết 藏tạng 。


三tam 昧muội 正chánh 受thọ 。


三tam 昧muội 者giả 。 正chánh 受thọ 中trung 自tự 得đắc 之chi 妙diệu 。 正chánh 受thọ 者giả 。 不bất 受thọ 諸chư 受thọ 。 名danh 曰viết 正chánh 受thọ 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 乃nãi 處xứ 成thành 就tựu 。 謂vị 佛Phật 入nhập 法pháp 性tánh 源nguyên 。 現hiện 無vô 邊biên 無vô 礙ngại 剎sát 土độ 。 亦diệc 不bất 定định 分phần/phân 自tự 他tha 受thọ 用dụng 。 故cố 曰viết 依y 真chân 。 所sở 以dĩ 大đại 疏sớ/sơ 云vân 。 經kinh 宗tông 既ký 詮thuyên 實thật 境cảnh 。 教giáo 主chủ 須tu 明minh 真chân 身thân 。 居cư 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 為vi 諸chư 大Đại 士Sĩ 說thuyết 圓viên 覺giác 經kinh 。 然nhiên 此thử 經Kinh 說thuyết 處xứ 。 及cập 說thuyết 教giáo 之chi 主chủ 。 與dữ 別biệt 經kinh 不bất 同đồng 。 金kim 剛cang 經kinh 處xứ 。 即tức 是thị 舍Xá 衛Vệ 國quốc 。 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 說thuyết 主chủ 乃nãi 是thị 丈trượng 六lục 化hóa 身thân 。 今kim 此thử 經Kinh 則tắc 不bất 然nhiên 。 說thuyết 處xứ 即tức 定định 中trung 。 乃nãi 是thị 依y 真chân 實thật 之chi 境cảnh 。 說thuyết 主chủ 即tức 法Pháp 身thân 與dữ 報báo 身thân 不bất 分phân 。 乃nãi 是thị 真chân 身thân 說thuyết 也dã 。 神thần 則tắc 妙diệu 用dụng 難nan 測trắc 。 通thông 則tắc 自tự 在tại 無vô 壅ủng 。 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 有hữu 三tam 義nghĩa 故cố 。 一nhất 揀giản 濫lạm 。 二nhị 破phá 名danh 。 三tam 顯hiển 理lý 。 何hà 謂vị 之chi 揀giản 濫lạm 。 謂vị 一nhất 代đại 時thời 教giáo 中trung 。 佛Phật 所sở 說thuyết 有hữu 如Như 來Lai 藏tạng 。 有hữu 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 藏tạng 。 有hữu 法Pháp 身thân 藏tạng 。 有hữu 法Pháp 界Giới 藏tạng 。 恐khủng 濫lạm 彼bỉ 故cố 。 今kim 謂vị 此thử 是thị 大đại 光quang 明minh 。 實thật 性tánh 神thần 通thông 之chi 藏tạng 。 何hà 謂vị 之chi 破phá 名danh 。 佛Phật 恐khủng 後hậu 人nhân 不bất 知tri 法pháp 體thể 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 。 於ư 平bình 等đẳng 中trung 強cường/cưỡng 生sanh 分phân 別biệt 。 以dĩ 謂vị 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 如Như 來Lai 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 大đại 包bao 天thiên 地địa 。 光quang 明minh 烜# 赫hách 。 無vô 所sở 不bất 照chiếu 。 無vô 所sở 不bất 包bao 。 無vô 所sở 不bất 攝nhiếp 。 無vô 所sở 不bất 容dung 。 有hữu 如như 此thử 之chi 名danh 相tướng 。 若nhược 作tác 如như 此thử 見kiến 解giải 。 遂toại 作tác 兩lưỡng 箇cá 故cố 。 破phá 有hữu 執chấp 心tâm 。 即tức 相tương/tướng 無vô 相tướng 故cố 。 無vô 大đại 字tự 名danh 相tướng 。 無vô 光quang 字tự 名danh 相tướng 。 無vô 明minh 字tự 名danh 相tướng 。 無vô 藏tạng 字tự 名danh 相tướng 也dã 。 何hà 謂vị 顯hiển 理lý 。 此thử 一nhất 義nghĩa 妄vọng 盡tận 覺giác 明minh 大đại 開khai 眼nhãn 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 圓viên 陀đà 陀đà 。 淨tịnh 躶# 躶# 。 赤xích 洒sái 洒sái 。 頭đầu 頭đầu 是thị 。 物vật 物vật 全toàn 。 盡tận 十thập 方phương 世thế 界giới 。 無vô 不bất 融dung 通thông 。 如như 大đại 日nhật 輪luân 昇thăng 空không 。 天thiên 下hạ 洞đỗng 明minh 。 此thử 所sở 謂vị 顯hiển 理lý 。 雖tuy 然nhiên 如như 是thị 。 更cánh 須tu 親thân 行hành 一nhất 步bộ 始thỉ 得đắc 話thoại 圓viên 。 所sở 以dĩ 論luận 云vân 。 心tâm 性tánh 不bất 起khởi 。 即tức 是thị 大đại 智trí 慧tuệ 徧biến 照chiếu 也dã 。 三tam 昧muội 者giả 梵Phạn 語ngữ 。 此thử 云vân 正chánh 受thọ 。 即tức 唐đường 梵Phạm 雙song 舉cử 。 此thử 即tức 入nhập 定định 。 正chánh 受thọ 者giả 。 不bất 受thọ 諸chư 受thọ 故cố 曰viết 正chánh 受thọ 。 正chánh 以dĩ 揀giản 邪tà 義nghĩa 。 受thọ 以dĩ 領lãnh 納nạp 義nghĩa 。 若nhược 眼nhãn 領lãnh 納nạp 色sắc 。 耳nhĩ 領lãnh 納nạp 聲thanh 。 鼻tị 香hương 。 舌thiệt 味vị 。 身thân 觸xúc 。 意ý 法pháp 。 以dĩ 至chí 一nhất 切thiết 時thời 領lãnh 納nạp 。 愛ái 喜hỷ 樂lạc 捨xả 等đẳng 者giả 。 此thử 名danh 邪tà 受thọ 。 唯duy 是thị 入nhập 定định 之chi 時thời 。 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 。 審thẩm 正chánh 思tư 。 察sát 眼nhãn 不bất 領lãnh 納nạp 色sắc 。 乃nãi 至chí 身thân 意ý 法pháp 。 以dĩ 至chí 一nhất 切thiết 時thời 。 愛ái 喜hỷ 樂lạc 捨xả 等đẳng 法pháp 。 然nhiên 後hậu 不bất 妨phương 眼nhãn 熾sí 然nhiên 見kiến 色sắc 。 耳nhĩ 熾sí 然nhiên 聞văn 聲thanh 。 乃nãi 至chí 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 熾sí 然nhiên 等đẳng 。 所sở 以dĩ 賢hiền 首thủ 云vân 。 雖tuy 空không 空không 絕tuyệt 迹tích 。 不bất 妨phương 義nghĩa 天thiên 之chi 星tinh 像tượng 燦# 然nhiên 。 湛trạm 湛trạm 亡vong 言ngôn 。 豈khởi 礙ngại 教giáo 海hải 之chi 波ba 瀾lan 浩hạo 瀚# 。 只chỉ 如như 上thượng 至chí 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 下hạ 及cập 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 此thử 大đại 光quang 明minh 。 藏tạng 三tam 昧muội 正chánh 受thọ 。 且thả 如như 何hà 得đắc 入nhập 。 但đãn 向hướng 十thập 二nhị 時thời 中trung 。 息tức 諸chư 妄vọng 想tưởng 攀phàn 緣duyên 顛điên 倒đảo 分phân 別biệt 之chi 心tâm 。 智trí 與dữ 理lý 冥minh 。 境cảnh 與dữ 神thần 會hội 。 便tiện 入nhập 得đắc 此thử 大đại 光quang 明minh 。 藏tạng 三tam 昧muội 正chánh 受thọ 。 脫thoát 或hoặc 不bất 然nhiên 。 只chỉ 知tri 門môn 外ngoại 走tẩu 。 寧ninh 識thức 在tại 其kỳ 中trung 。


一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。


金kim 剛cang 經kinh 曰viết 。 如Như 來Lai 者giả 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 。


光quang 嚴nghiêm 住trụ 持trì 。


光quang 嚴nghiêm 者giả 。 光quang 明minh 莊trang 嚴nghiêm 也dã 。 住trụ 者giả 常thường 住trụ 不bất 住trụ 。 持trì 者giả 受thọ 持trì 無vô 失thất 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 一nhất 切thiết 者giả 普phổ 該cai 之chi 言ngôn 。 如Như 來Lai 者giả 。 其kỳ 義nghĩa 有hữu 四tứ 。 一nhất 約ước 法Pháp 身thân 者giả 。 謂vị 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 也dã 。 二nhị 約ước 報báo 身thân 者giả 。 謂vị 過quá 去khứ 脩tu 因nhân 。 來lai 成thành 佛Phật 果quả 也dã 。 三tam 約ước 化hóa 身thân 者giả 。 謂vị 乘thừa 如như 實thật 道Đạo 。 來lai 成thành 正chánh 覺giác 也dã 。 四tứ 約ước 理lý 智trí 。 如như 謂vị 本bổn 覺giác 。 來lai 謂vị 始thỉ 覺giác 。 因nhân 本bổn 覺giác 而nhi 有hữu 不bất 覺giác 。 因nhân 不bất 覺giác 而nhi 有hữu 始thỉ 覺giác 。 本bổn 始thỉ 不bất 二nhị 。 故cố 曰viết 如Như 來Lai 。 又hựu 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 悟ngộ 此thử 真Chân 如Như 之chi 理lý 。 故cố 曰viết 如Như 來Lai 。 六lục 道đạo 四tứ 生sanh 。 迷mê 此thử 真Chân 如Như 之chi 理lý 。 故cố 曰viết 如như 去khứ 。 不bất 得đắc 稱xưng 來lai 。 今kim 如Như 來Lai 者giả 。 即tức 指chỉ 化hóa 身thân 也dã 。 光quang 嚴nghiêm 者giả 。 重trùng 重trùng 交giao 光quang 。 照chiếu 耀diệu 炳bỉnh 著trước 。 妙diệu 相tướng 之chi 上thượng 。 安an 住trụ 任nhậm 持trì 。 永vĩnh 絕tuyệt 攀phàn 緣duyên 。 不bất 曾tằng 遺di 失thất 。 所sở 以dĩ 序tự 云vân 具cụ 足túc 圓viên 覺giác 住trụ 持trì 。 圓viên 覺giác 者giả 如Như 來Lai 也dã 。


是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 地địa 。


佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 本bổn 同đồng 一nhất 性tánh 。 故cố 諸chư 佛Phật 光quang 嚴nghiêm 住trụ 持trì 處xứ 。 即tức 眾chúng 生sanh 淨tịnh 覺giác 心tâm 地địa 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 上thượng 文văn 明minh 聖thánh 同đồng 。 此thử 文văn 明minh 凡phàm 同đồng 。 是thị 字tự 乃nãi 指chỉ 定định 之chi 辭từ 。 諸chư 則tắc 不bất 一nhất 之chi 義nghĩa 。 眾chúng 生sanh 者giả 。 以dĩ 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 五ngũ 蘊uẩn 眾chúng 緣duyên 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 故cố 曰viết 眾chúng 生sanh 。 又hựu 云vân 有hữu 多đa 生sanh 死tử 。 故cố 曰viết 眾chúng 生sanh 。 清thanh 淨tịnh 者giả 。 離ly 煩phiền 惱não 障chướng 。 離ly 所sở 知tri 障chướng 。 垢cấu 不bất 能năng 染nhiễm 。 妄vọng 不bất 能năng 變biến 。 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 。 覺giác 是thị 法pháp 。 地địa 是thị 喻dụ 。 此thử 謂vị 之chi 法pháp 喻dụ 雙song 舉cử 。 謂vị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 迷mê 真chân 失thất 湛trạm 。 徇# 相tương/tướng 執chấp 名danh 。 妄vọng 見kiến 眾chúng 生sanh 。 然nhiên 妄vọng 體thể 元nguyên 空không 。 全toàn 是thị 本bổn 覺giác 。 此thử 之chi 本bổn 覺giác 體thể 上thượng 。 能năng 出xuất 生sanh 一nhất 切thiết 。 河hà 沙sa 功công 德đức 。 喻dụ 如như 大đại 地địa 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 物vật 等đẳng 。 問vấn 。 眾chúng 生sanh 分phần/phân 上thượng 。 何hà 不bất 稱xưng 住trụ 持trì 耶da 。 答đáp 。 諸chư 佛Phật 證chứng 此thử 境cảnh 故cố 。 得đắc 稱xưng 住trụ 持trì 。 眾chúng 生sanh 不bất 證chứng 此thử 境cảnh 。 但đãn 具cụ 佛Phật 性tánh 。 故cố 不bất 得đắc 稱xưng 住trụ 持trì 二nhị 字tự 。 但đãn 指chỉ 其kỳ 分phần/phân 上thượng 有hữu 此thử 清thanh 淨tịnh 。 本bổn 覺giác 之chi 地địa 。 所sở 以dĩ 序tự 云vân 。 終chung 日nhật 圓viên 覺giác 而nhi 未vị 嘗thường 圓viên 覺giác 者giả 凡phàm 夫phu 也dã 。 首thủ 楞lăng 云vân 。 雖tuy 終chung 日nhật 行hành 。 而nhi 不bất 自tự 覺giác 。 枉uổng 入nhập 諸chư 趣thú 。 在tại 禪thiền 家gia 。 謂vị 之chi 終chung 日nhật 焚phần 香hương 。 不bất 知tri 身thân 是thị 道Đạo 場Tràng 。 在tại 周chu 易dị 。 謂vị 之chi 百bá 姓tánh 日nhật 用dụng 而nhi 不bất 知tri 。 在tại 孟# 子tử 。 謂vị 之chi 終chung 身thân 由do 之chi 而nhi 不bất 知tri 其kỳ 道đạo 者giả 眾chúng 也dã 。 在tại 老lão 子tử 。 謂vị 之chi 不bất 善thiện 身thân 之chi 所sở 保bảo 。 亦diệc 同đồng 意ý 也dã 。 又hựu 法pháp 燈đăng 和hòa 尚thượng 云vân 。 無vô 根căn 兮hề 得đắc 活hoạt 。 離ly 地địa 兮hề 不bất 倒đảo 。 日nhật 用dụng 尚thượng 不bất 知tri 。 更cánh 向hướng 何hà 處xứ 討thảo 。


身thân 心tâm 寂tịch 滅diệt 。 平bình 等đẳng 本bổn 際tế 。


既ký 證chứng 寂tịch 滅diệt 。 聖thánh 凡phàm 體thể 同đồng 。 方phương 見kiến 本bổn 來lai 真chân 際tế 。 了liễu 無vô 差sai 等đẳng 。


圓viên 滿mãn 十thập 方phương 。


覺giác 性tánh 圓viên 滿mãn 。 徧biến 法Pháp 界Giới 故cố 。


不bất 二nhị 隨tùy 順thuận 。


雖tuy 順thuận 諸chư 緣duyên 。 覺giác 性tánh 常thường 一nhất 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 身thân 心tâm 寂tịch 滅diệt 。 平bình 等đẳng 本bổn 際tế 。 圓viên 滿mãn 十thập 方phương 者giả 。 身thân 即tức 所sở 執chấp 之chi 妄vọng 身thân 。 心tâm 即tức 所sở 執chấp 之chi 妄vọng 心tâm 。 寂tịch 滅diệt 是thị 畢tất 竟cánh 空không 義nghĩa 。 圓viên 則tắc 不bất 徧biến 。 滿mãn 則tắc 具cụ 足túc 。 謂vị 上thượng 文văn 舉cử 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 光quang 嚴nghiêm 住trụ 持trì 。 又hựu 舉cử 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 地địa 。 乃nãi 是thị 立lập 宗tông 。 蓋cái 此thử 經Kinh 以dĩ 心tâm 境cảnh 空không 寂tịch 。 凡phàm 聖thánh 平bình 等đẳng 為vi 宗tông 。 忘vong 情tình 等đẳng 佛Phật 觀quán 行hành 速tốc 成thành 為vi 趣thú 。 恐khủng 行hành 人nhân 不bất 知tri 覺giác 性tánh 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 。 生sanh 分phân 別biệt 之chi 心tâm 。 以dĩ 謂vị 凡phàm 是thị 凡phàm 。 聖thánh 是thị 聖thánh 。 若nhược 如như 此thử 解giải 。 何hà 時thời 了liễu 悟ngộ 。 故cố 云vân 有hữu 心tâm 分phân 別biệt 。 一nhất 切thiết 皆giai 邪tà 。 無vô 意ý 攀phàn 緣duyên 。 萬vạn 途đồ 自tự 正chánh 。 又hựu 云vân 心tâm 異dị 則tắc 千thiên 差sai 競cạnh 起khởi 。 心tâm 乎hồ 。 則tắc 法Pháp 界Giới 坦thản 然nhiên 。 此thử 之chi 執chấp 心tâm 。 能năng 作tác 諸chư 佛Phật 。 能năng 為vì 眾chúng 生sanh 。 能năng 作tác 天thiên 宮cung 。 能năng 為vi 地địa 獄ngục 。 是thị 知tri 著trước 其kỳ 相tương/tướng 。 則tắc 凡phàm 聖thánh 有hữu 霄tiêu 壤nhưỡng 之chi 隔cách 。 故cố 不bất 平bình 等đẳng 。 若nhược 以dĩ 性tánh 觀quán 之chi 。 則tắc 凡phàm 聖thánh 染nhiễm 淨tịnh 之chi 相tướng 。 而nhi 諸chư 法pháp 當đương 體thể 。 悉tất 皆giai 空không 寂tịch 。 便tiện 見kiến 圓viên 覺giác 本bổn 際tế 之chi 性tánh 。 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 。 本bổn 來lai 無vô 欠khiếm 少thiểu 。 非phi 唯duy 無vô 四tứ 聖thánh 之chi 高cao 。 亦diệc 無vô 六lục 凡phàm 之chi 下hạ 。 人nhân 人nhân 具cụ 足túc 箇cá 箇cá 圓viên 成thành 。 心tâm 佛Phật 及cập 眾chúng 生sanh 。 是thị 三tam 無vô 差sai 別biệt 。 所sở 以dĩ 道đạo 。 如như 缾bình 已dĩ 滿mãn 更cánh 不bất 再tái 添# 。 佛Phật 佛Phật 道Đạo 齊tề 。 法pháp 法pháp 平bình 等đẳng 。 此thử 之chi 覺giác 性tánh 在tại 東đông 全toàn 東đông 。 南nam 西tây 北bắc 方phương 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 包bao 於ư 天thiên 地địa 。 充sung 塞tắc 六lục 虗hư 。 徧biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 六Lục 通Thông 四tứ 闢tịch 。 大đại 小tiểu 精tinh 麤thô 。 無vô 乎hồ 不bất 在tại 。 此thử 謂vị 竺trúc 土thổ/độ 大đại 仙tiên 心tâm 東đông 西tây 密mật 相tương/tướng 付phó 。 莊trang 子tử 齊tề 物vật 篇thiên 亦diệc 云vân 。 其kỳ 形hình 若nhược 槁cảo 木mộc 。 其kỳ 心tâm 若nhược 死tử 灰hôi 。 忘vong 物vật 忌kỵ 智trí 。 則tắc 萬vạn 物vật 一nhất 府phủ 。 死tử 生sanh 同đồng 狀trạng 。 又hựu 云vân 。 自tự 其kỳ 異dị 者giả 視thị 之chi 。 肝can 膽đảm 楚sở 越việt 也dã 。 自tự 其kỳ 同đồng 者giả 視thị 之chi 。 萬vạn 物vật 皆giai 一nhất 也dã 。 不bất 二nhị 隨tùy 順thuận 者giả 。 隨tùy 則tắc 不bất 乖quai 。 順thuận 則tắc 相tương 應ứng 。 且thả 說thuyết 有hữu 二nhị 。 二nhị 是thị 兩lưỡng 箇cá 。 不bất 二nhị 是thị 一nhất 箇cá 。 二nhị 即tức 是thị 凡phàm 夫phu 順thuận 生sanh 死tử 。 二Nhị 乘Thừa 趣thú 涅Niết 槃Bàn 。 凡phàm 夫phu 迷mê 圓viên 覺giác 之chi 體thể 。 失thất 圓viên 覺giác 之chi 用dụng 。 起khởi 惑hoặc 造tạo 業nghiệp 。 輪luân 轉chuyển 大đại 苦khổ 海hải 中trung 。 方phương 死tử 方phương 生sanh 。 方phương 生sanh 方phương 死tử 。 頭đầu 出xuất 頭đầu 沒một 。 無vô 有hữu 解giải 脫thoát 。 此thử 時thời 被bị 妄vọng 法pháp 。 之chi 所sở 染nhiễm 著trước 。 不bất 能năng 趣thú 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 量lượng 劫kiếp 中trung 。 只chỉ 在tại 生sanh 死tử 此thử 岸ngạn 。 所sở 以dĩ 望vọng 於ư 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 彼bỉ 岸ngạn 為vi 二nhị 。 其kỳ 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 見kiến 三tam 界giới 無vô 安an 。 猶do 如như 火hỏa 宅trạch 。 希hy 求cầu 出xuất 離ly 。 如như 救cứu 頭đầu 然nhiên 。 如như 獐chương 獨độc 跳khiêu 。 不bất 顧cố 後hậu 群quần 。 雖tuy 然nhiên 得đắc 出xuất 生sanh 死tử 。 脫thoát 離ly 三tam 界giới 。 又hựu 一nhất 向hướng 灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 。 沈trầm 空không 滯trệ 寂tịch 。 隨tùy 解giải 脫thoát 坑khanh 。 臥ngọa 涅Niết 槃Bàn 城thành 。 有hữu 其kỳ 三tam 義nghĩa 。 一nhất 者giả 心tâm 狹hiệp 劣liệt 。 二nhị 者giả 怖bố 三tam 界giới 。 三tam 者giả 缺khuyết 大đại 悲bi 。 只chỉ 解giải 如như 是thị 去khứ 。 不bất 解giải 如như 是thị 來lai 。 又hựu 被bị 空không 之chi 所sở 留lưu 。 滯trệ 在tại 空không 裏lý 。 望vọng 凡phàm 夫phù 生sanh 死tử 。 此thử 雖tuy 為vi 二nhị 。 是thị 二nhị 人nhân 大đại 過quá 不bất 及cập 。 皆giai 不bất 處xứ 乎hồ 中trung 道đạo 。 唯duy 吾ngô 佛Phật 大đại 聖thánh 人nhân 。 證chứng 無vô 住trú 處xứ 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 大đại 悲bi 故cố 。 常thường 在tại 生sanh 死tử 。 而nhi 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 大đại 智trí 故cố 。 而nhi 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 常thường 在tại 涅Niết 槃Bàn 。 在tại 此thử 岸ngạn 不bất 妨phương 常thường 在tại 彼bỉ 岸ngạn 。 在tại 彼bỉ 岸ngạn 不bất 妨phương 常thường 在tại 此thử 岸ngạn 。 此thử 是thị 佛Phật 之chi 用dụng 處xứ 。 謂vị 之chi 不bất 二nhị 隨tùy 順thuận 。 若nhược 學học 者giả 說thuyết 時thời 。 即tức 於ư 十thập 二nhị 時thời 中trung 。 妄vọng 想tưởng 攀phàn 緣duyên 。 念niệm 念niệm 無vô 明minh 。 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 不bất 是thị 執chấp 凡phàm 。 便tiện 是thị 執chấp 聖thánh 。 不bất 是thị 執chấp 真chân 。 便tiện 是thị 執chấp 妄vọng 。 不bất 是thị 執chấp 有hữu 。 便tiện 是thị 執chấp 無vô 。 與dữ 他tha 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 一nhất 般ban 。 唯duy 是thị 一nhất 切thiết 處xứ 一nhất 切thiết 時thời 。 不bất 著trước 凡phàm 聖thánh 真chân 妄vọng 有hữu 無vô 。 然nhiên 後hậu 在tại 真chân 全toàn 真chân 。 在tại 妄vọng 全toàn 妄vọng 。 打đả 成thành 一nhất 片phiến 。 方phương 合hợp 得đắc 他tha 隨tùy 順thuận 不bất 二nhị 。


於ư 不bất 二nhị 境cảnh 。 現hiện 諸chư 淨tịnh 土độ 。


佛Phật 一nhất 性tánh 中trung 。 名danh 不bất 二nhị 境cảnh 。 以dĩ 無vô 著trước 無vô 染nhiễm 之chi 法pháp 。 接tiếp 化hóa 眾chúng 生sanh 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 於ư 者giả 依y 也dã 。 教giáo 家gia 謂vị 之chi 境cảnh 聲thanh 。 就tựu 境cảnh 上thượng 得đắc 此thử 於ư 字tự 之chi 聲thanh 。 不bất 二nhị 境cảnh 者giả 。 即tức 上thượng 文văn 說thuyết 中trung 道đạo 隨tùy 順thuận 不bất 二nhị 之chi 境cảnh 。 諸chư 者giả 隨tùy 類loại 普phổ 應ưng 曰viết 諸chư 。 淨tịnh 土độ 者giả 。 乃nãi 對đối 穢uế 土thổ/độ 之chi 稱xưng 。 然nhiên 此thử 土thổ/độ 有hữu 四tứ 。 一nhất 法pháp 性tánh 土thổ/độ 。 法Pháp 身thân 所sở 居cư 。 二nhị 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 於ư 中trung 又hựu 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 自tự 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 唯duy 佛Phật 自tự 見kiến 。 二nhị 他tha 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 唯duy 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 見kiến 。 地địa 前tiền 小Tiểu 乘Thừa 不bất 見kiến 。 三tam 變biến 化hóa 土thổ/độ 。 丈trượng 六lục 化hóa 身thân 所sở 居cư 。 今kim 經kinh 統thống 唯duy 二nhị 種chủng 。 謂vị 淨tịnh 土độ 及cập 穢uế 土thổ/độ 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 之chi 時thời 。 地địa 前tiền 大đại 眾chúng 。 見kiến 佛Phật 化hóa 身thân 居cư 於ư 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 瓦ngõa 礫lịch 荊kinh 棘cức 。 坑khanh 坎khảm 堆đôi 阜phụ 。 穢uế 土thổ/độ 之chi 中trung 。 說thuyết 圓viên 覺giác 經kinh 。 地địa 上thượng 大đại 眾chúng 。 見kiến 佛Phật 他tha 受thọ 用dụng 報báo 身thân 。 居cư 於ư 瓊# 林lâm 玉ngọc 樹thụ 寶bảo 殿điện 金kim 臺đài 淨tịnh 土độ 之chi 中trung 。 為vi 其kỳ 說thuyết 圓viên 覺giác 經kinh 。 所sở 聞văn 之chi 法pháp 則tắc 一nhất 。 所sở 見kiến 之chi 人nhân 各các 別biệt 。 豈khởi 非phi 吾ngô 佛Phật 於ư 中trung 道đạo 不bất 二nhị 境cảnh 中trung 。 隨tùy 順thuận 普phổ 應ưng 乎hồ 。 注chú 云vân 地địa 前tiền 大đại 眾chúng 。 得đắc 佛Phật 加gia 被bị 。 方phương 見kiến 報báo 身thân 。 不bất 蒙mông 加gia 被bị 即tức 不bất 見kiến 。 又hựu 前tiền 所sở 說thuyết 凡phàm 聖thánh 一nhất 體thể 者giả 。 此thử 是thị 從tùng 自tự 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 入nhập 法pháp 性tánh 土thổ/độ 。 今kim 此thử 應ưng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 現hiện 諸chư 淨tịnh 土độ 者giả 。 此thử 即tức 從tùng 法pháp 性tánh 土thổ/độ 。 現hiện 他tha 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 故cố 次thứ 文văn 云vân 與dữ 大đại 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 是thị 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 入nhập 於ư 神thần 通thông 。 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 至chí 現hiện 諸chư 淨tịnh 土độ 者giả 。 神thần 者giả 名danh 天thiên 心tâm 。 通thông 者giả 名danh 慧tuệ 性tánh 。 大đại 者giả 即tức 法Pháp 身thân 德đức 。 光quang 者giả 即tức 般Bát 若Nhã 德đức 。 明minh 者giả 即tức 解giải 脫thoát 德đức 。 此thử 之chi 三tam 德đức 。 會hội 無vô 量lượng 三tam 諦đế 法pháp 。 歸quy 祕bí 密mật 藏tạng 。 包bao 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 曰viết 藏tạng 。 三tam 昧muội 翻phiên 調điều 直trực 定định 。 正chánh 受thọ 者giả 即tức 正chánh 心tâm 行hành 處xứ 也dã 。 三tam 昧muội 梵Phạn 語ngữ 。 正chánh 受thọ 華hoa 言ngôn 。 今kim 華hoa 梵Phạm 雙song 舉cử 。 其kỳ 實thật 一nhất 切thiết 聖thánh 賢hiền 。 皆giai 用dụng 三tam 昧muội 正chánh 受thọ 。 為vi 出xuất 入nhập 之chi 門môn 。 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 緣duyên 無vô 相tướng 理lý 。 故cố 曰viết 正chánh 心tâm 行hành 處xứ 。 光quang 嚴nghiêm 者giả 。 即tức 了liễu 因nhân 智trí 慧tuệ 也dã 。 住trụ 持trì 者giả 。 即tức 緣duyên 因nhân 福phước 德đức 也dã 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 皆giai 用dụng 緣duyên 了liễu 二nhị 因nhân 。 莊trang 嚴nghiêm 本bổn 有hữu 正chánh 因nhân 。 而nhi 成thành 佛Phật 也dã 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 者giả 。 諸chư 之chi 一nhất 字tự 。 不bất 一nhất 之chi 辭từ 。 該cai 一nhất 法Pháp 界Giới 。 皆giai 云vân 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 亦diệc 謂vị 之chi 無vô 上thượng 眾chúng 生sanh 。 性tánh 淨tịnh 之chi 理lý 。 故cố 曰viết 覺giác 地địa 。 在tại 佛Phật 曰viết 果quả 。 在tại 眾chúng 生sanh 曰viết 因nhân 。 今kim 將tương 佛Phật 果Quả 對đối 眾chúng 生sanh 因Nhân 地Địa 。 並tịnh 具cụ 圓viên 覺giác 妙diệu 明minh 之chi 性tánh 。 無vô 身thân 心tâm 相tương/tướng 。 故cố 曰viết 寂tịch 滅diệt 。 亦diệc 無vô 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 故cố 曰viết 平bình 等đẳng 。 經kinh 中trung 凡phàm 言ngôn 十thập 方phương 。 即tức 是thị 十thập 法Pháp 界Giới 也dã 。 今kim 言ngôn 十thập 界giới 界giới 界giới 融dung 通thông 。 入nhập 妙diệu 圓viên 覺giác 。 故cố 曰viết 圓viên 滿mãn 。 只chỉ 一nhất 本bổn 覺giác 真Chân 如Như 佛Phật 性tánh 。 隨tùy 染nhiễm 淨tịnh 緣duyên 。 故cố 曰viết 不bất 二nhị 隨tùy 順thuận 。 於ư 不bất 二nhị 境cảnh 。 正chánh 明minh 現hiện 土thổ/độ 。 即tức 穢uế 為vi 淨tịnh 。 即tức 娑sa 婆bà 穢uế 為vi 寂tịch 光quang 淨tịnh 。 行hành 法pháp 云vân 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 名danh 。 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 。 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 其kỳ 佛Phật 住trụ 處xứ 。 名danh 常Thường 寂Tịch 光Quang 。 常thường 波Ba 羅La 蜜Mật 。 所sở 攝nhiếp 成thành 處xứ 。 我ngã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 所sở 安an 立lập 處xứ 。 樂lạc 波Ba 羅La 蜜Mật 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 處xứ 。 淨tịnh 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 住trụ 身thân 心tâm 相tướng 處xứ 。 不bất 見kiến 有hữu 無vô 。 諸chư 法pháp 相tướng 處xứ 。 又hựu 十thập 六lục 觀quán 經kinh 。 佛Phật 與dữ 韋Vi 提Đề 希Hy 夫Phu 人Nhân 。 現hiện 諸chư 淨tịnh 土độ 。 或hoặc 有hữu 國quốc 土độ 。 純thuần 是thị 蓮liên 華hoa 。 或hoặc 有hữu 國quốc 土độ 。 如như 玻pha [王*梨]# 鏡kính 。 或hoặc 有hữu 國quốc 土độ 。 如như 自Tự 在Tại 天Thiên 宮Cung 。 豈khởi 非phi 即tức 此thử 靈linh 山sơn 。 便tiện 是thị 報báo 國quốc 無vô 上thượng 報báo 事sự 。 不bất 須tu 壞hoại 此thử 靈linh 山sơn 突đột 出xuất 寂tịch 照chiếu 。 恐khủng 人nhân 狐hồ 疑nghi 。 不bất 免miễn 諄# 複phức 曉hiểu 之chi (# 以dĩ 後hậu 開khai 列liệt 諸chư 菩Bồ 薩Tát 名danh 位vị 。 註chú 解giải 詳tường 說thuyết 之chi )# 。


與dữ 大đại 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 十thập 萬vạn 人nhân 俱câu 。 其kỳ 名danh 曰viết 。


梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 秦tần 人nhân 好hảo/hiếu 略lược 。 略lược 去khứ 提đề 埵đóa 二nhị 字tự 。 只chỉ 云vân 菩Bồ 薩Tát 。 翻phiên 大Đại 道Đạo 心tâm 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 可khả 云vân 。 菩Bồ 提Đề 翻phiên 道đạo 。 又hựu 翻phiên 覺giác 。 此thử 十thập 萬vạn 眾chúng 。 皆giai 隣lân 真chân 亞# 聖thánh 地địa 住trụ 聖thánh 賢hiền 。 或hoặc 權quyền 或hoặc 實thật 。 或hoặc 顯hiển 或hoặc 晦hối 。 同đồng 入nhập 寂tịch 光quang 。 啟khải 揚dương 圓viên 覺giác 。 此thử 經Kinh 不bất 入nhập 二Nhị 乘Thừa 之chi 手thủ 。 不bất 列liệt 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 眾chúng 也dã 。 最tối 後hậu 流lưu 通thông 。 卻khước 列liệt 凡phàm 夫phu 眾chúng 。 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 并tinh 吉cát 槃bàn 荼đồ 。 火hỏa 首thủ 金kim 剛cang 等đẳng 。 以dĩ 知tri 同đồng 在tại 靈linh 山sơn 。 但đãn 凡phàm 聖thánh 所sở 見kiến 有hữu 異dị 也dã 。


文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 。


文Văn 殊Thù 久cửu 成thành 正chánh 覺giác 。 即tức 龍long 種chủng 上thượng 尊tôn 王vương 佛Phật 。 降giáng/hàng 尊tôn 就tựu 卑ty 佐tá 輔phụ 牟Mâu 尼Ni 。 又hựu 翻phiên 妙diệu 德đức 。 又hựu 曰viết 妙diệu 首thủ 。 昔tích 因nhân 女nữ 人nhân 。 而nhi 發phát 道Đạo 心tâm 。 又hựu 昔tích 為vi 妙Diệu 光Quang 菩Bồ 薩Tát 。 化hóa 八bát 王vương 子tử 次thứ 第đệ 而nhi 成thành 。 最tối 後hậu 第đệ 八bát 王vương 子tử 。 廼# 然nhiên 燈đăng 佛Phật 。 彼bỉ 時thời 釋Thích 迦Ca 為vi 儒nho 童đồng 。 買mãi 五ngũ 莖hành 蓮liên 華hoa 。 供cúng 養dường 然nhiên 燈đăng 。 并tinh 布bố 髮phát 掩yểm 泥nê 。 然nhiên 燈đăng 與dữ 之chi 授thọ 記ký 曰viết 。 汝nhữ 將tương 來lai 於ư 五ngũ 濁trược 世thế 為vi 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 以dĩ 然nhiên 燈đăng 往vãng 望vọng 妙diệu 光quang 。 九cửu 代đại 祖tổ 師sư 。 瞿Cù 曇Đàm 乃nãi 玄huyền 孫tôn 也dã 。


普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。


曲khúc 濟tế 無vô 遺di 曰viết 普phổ 。 鄰lân 極cực 亞# 聖thánh 曰viết 賢hiền 。 乃nãi 東đông 方phương 寶bảo 威uy 德đức 上thượng 王vương 佛Phật 國quốc 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 聞văn 靈linh 山sơn 說thuyết 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 法Pháp 會hội 將tương 終chung 方phương 至chí 。 駕giá 白bạch 象tượng 王vương 入nhập 我ngã 娑sa 婆bà 。 即tức 法pháp 華hoa 經kinh 勸khuyến 發phát 品phẩm 也dã 。


普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 。


徧biến 觀quán 為vi 義nghĩa 。 普phổ 觀quán 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 皆giai 具cụ 入nhập 圓viên 覺giác 性tánh 。


金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。


金kim 取thủ 銛# 利lợi 為vi 義nghĩa 。 剛cang 則tắc 剛cang 健kiện 。 喻dụ 般Bát 若Nhã 之chi 慧tuệ 。 能năng 斷đoạn 眾chúng 惑hoặc 。 包bao 覆phú 因nhân 果quả 善thiện 惡ác 曰viết 藏tạng 。


彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。


翻phiên 慈Từ 氏Thị 姓tánh 也dã 。 阿a 逸dật 多đa 字tự 也dã 。 昔tích 為vi 國quốc 王vương 。 駕giá 白bạch 象tượng 遊du 城thành 外ngoại 。 其kỳ 象tượng 見kiến 野dã 象tượng 。 而nhi 欲dục 性tánh 狂cuồng 發phát 。 王vương 幾kỷ 失thất 命mạng 。 乃nãi 懲# 治trị 調điều 象tượng 之chi 人nhân 。 象tượng 人nhân 答đáp 曰viết 。 其kỳ 象tượng 本bổn 自tự 可khả 調điều 。 為vi 見kiến 野dã 象tượng 欲dục 心tâm 發phát 生sanh 。 不bất 然nhiên 請thỉnh 王vương 令linh 調điều 之chi 象tượng 。 至chí 王vương 前tiền 燒thiêu 紅hồng 鐵thiết 彈đàn 丸hoàn 曰viết 。 汝nhữ 於ư 王vương 得đắc 罪tội 。 令linh 吞thôn 鐵thiết 丸hoàn 。 令linh 象tượng 開khai 口khẩu 吞thôn 之chi 。 丸hoàn 從tùng 後hậu 出xuất 跪quỵ 而nhi 伏phục 調điều 。 王vương 見kiến 是thị 事sự 。 發phát 慈từ 悲bi 心tâm 。 故cố 以dĩ 姓tánh 號hiệu 慈Từ 氏Thị 也dã 。 王vương 曰viết 汝nhữ 既ký 能năng 調điều 。 如như 何hà 令linh 之chi 有hữu 失thất 。 曰viết 臣thần 能năng 調điều 象tượng 身thân 。 不bất 能năng 調điều 象tượng 心tâm 。 其kỳ 象tượng 心tâm 非phi 臣thần 之chi 所sở 能năng 調điều 。 王vương 曰viết 世thế 間gian 孰thục 有hữu 善thiện 調điều 心tâm 者giả 乎hồ 。 曰viết 唯duy 有hữu 佛Phật 善thiện 能năng 調điều 心tâm 。 王vương 往vãng 問vấn 佛Phật 。 佛Phật 曰viết 世thế 間gian 調điều 心tâm 。 各các 有hữu 方phương 法pháp 。 調điều 象tượng 調điều 牛ngưu 馬mã 若nhược 干can 諸chư 類loại 。 欲dục 調điều 之chi 無vô 遏át 所sở 欲dục 。 隨tùy 其kỳ 所sở 好hiếu 。 而nhi 漸tiệm 調điều 之chi 。 如như 禽cầm 畜súc 烏ô 鳶diên 螻lâu 蟻nghĩ 之chi 屬thuộc 。 皆giai 可khả 調điều 之chi 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 先tiên 以dĩ 欲dục 鈎câu 牽khiên 。 後hậu 令linh 入nhập 佛Phật 智trí 。 其kỳ 難nạn 調điều 者giả 。 唯duy 世thế 人nhân 心tâm 爾nhĩ 。 古cổ 云vân 。 高cao 可khả 射xạ 。 深thâm 可khả 釣điếu 。 唯duy 有hữu 人nhân 心tâm 咫# 尺xích 間gian 。 只chỉ 尺xích 人nhân 心tâm 難nan 可khả 料liệu 。 所sở 以dĩ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 首thủ 問vấn 淨tịnh 心tâm 。 此thử 經Kinh 示thị 二nhị 十thập 五ngũ 定định 輪luân 。 三tam 種chủng 妙diệu 觀quán 。 正chánh 是thị 調điều 心tâm 之chi 術thuật 。 人nhân 心tâm 散tán 即tức 用dụng 止chỉ 止chỉ 之chi 。 止chỉ 則tắc 息tức 攀phàn 緣duyên 之chi 心tâm 也dã 。 昏hôn 即tức 用dụng 觀quán 觀quán 之chi 。 其kỳ 昏hôn 即tức 朗lãng 。 止Chỉ 觀Quán 廼# 明minh 靜tĩnh 之chi 法pháp 。 明minh 靜tĩnh 即tức 寂tịch 照chiếu 。 散tán 即tức 止chỉ 寂tịch 也dã 。 昏hôn 即tức 觀quán 照chiếu 也dã 。 以dĩ 此thử 為vi 藥dược 。 無vô 明minh 之chi 病bệnh 不bất 遠viễn 而nhi 復phục 也dã 。


清Thanh 淨Tịnh 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。


澄trừng 心tâm 如như 月nguyệt 。 虗hư 己kỷ 若nhược 潭đàm 。 月nguyệt 晈hiểu 潭đàm 清thanh 。 神thần 清thanh 慧tuệ 朗lãng 。 斯tư 之chi 謂vị 歟# 。


威Uy 德Đức 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。


圭# 峯phong 云vân 。 三tam 藏tạng 成thành 就tựu 。 功công 用dụng 猛mãnh 利lợi 。 邪tà 魔ma 不bất 能năng 擾nhiễu 。 妄vọng 惑hoặc 不bất 能năng 侵xâm 故cố 也dã 。 今kim 云vân 人nhân 之chi 動động 靜tĩnh 。 莫mạc 過quá 四tứ 威uy 儀nghi 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 道đạo 在tại 乎hồ 動động 靜tĩnh 之chi 間gian 。 此thử 之chi 聖thánh 流lưu 。 行hành 如như 象tượng 王vương 。 威uy 如như 師sư 子tử 。 進tiến 退thoái 以dĩ 禮lễ 。 折chiết 旋toàn 俯phủ 仰ngưỡng 。 威uy 儀nghi 詳tường 序tự 。 以dĩ 模mô 範phạm 後hậu 賢hiền 故cố 。 斯tư 名danh 不bất 朽hủ 也dã 。


辨biện 音âm 菩Bồ 薩Tát 。


此thử 菩Bồ 薩Tát 善thiện 能năng 辨biện 別biệt 隨tùy 類loại 圓viên 音âm 。 故cố 曰viết 辨biện 音âm 。


淨Tịnh 諸Chư 業Nghiệp 障Chướng 菩Bồ 薩Tát 。


一nhất 切thiết 業nghiệp 障chướng 。 盡tận 依y 四tứ 相tương/tướng 而nhi 生sanh 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 身thân 。 口khẩu 意ý 三tam 業nghiệp 。 如như 珠châu 玉ngọc 無vô 瑕hà 疵tỳ 。 泯mẫn 絕tuyệt 諸chư 惡ác 。 奉phụng 行hành 眾chúng 善thiện 。


普Phổ 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。


自tự 覺giác 亦diệc 能năng 覺giác 他tha 。 念niệm 起khởi 即tức 覺giác 。 是thị 也dã 覺giác 。 非phi 也dã 覺giác 。 覺giác 是thị 覺giác 非phi 。 所sở 以dĩ 針châm 艾ngải 隨tùy 身thân 。 膏cao 肓# 之chi 鬼quỷ 自tự 懼cụ 。


圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。


理lý 無vô 不bất 圓viên 。 事sự 無vô 不bất 覺giác 。 故cố 曰viết 圓viên 覺giác 。


賢Hiền 善Thiện 首Thủ 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。


近cận 聖thánh 曰viết 賢hiền 。 順thuận 理lý 曰viết 善thiện 。 故cố 曰viết 賢hiền 善thiện 首thủ 。 一nhất 會hội 法pháp 眾chúng 十thập 方phương 人nhân 俱câu 。 故cố 曰viết 等đẳng 。


而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 與dữ 諸chư 眷quyến 屬thuộc 。 皆giai 入nhập 三tam 昧muội 。 同đồng 住trụ 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 會hội 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 上thượng 文văn 皆giai 處xứ 成thành 就tựu 。 此thử 即tức 眾chúng 成thành 就tựu 。 與dữ 者giả 并tinh 也dã 。 大đại 者giả 揀giản 小tiểu 義nghĩa 。 即tức 指chỉ 登đăng 地địa 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 是thị 不bất 全toàn 。 梵Phạn 語ngữ 全toàn 云vân 菩Bồ 提Đề 此thử 云vân 覺giác 。 薩tát 埵đóa 此thử 云vân 有hữu 情tình 。 謂vị 此thử 人nhân 既ký 能năng 自tự 覺giác 。 亦diệc 復phục 覺giác 他tha 。 有hữu 情tình 眾chúng 生sanh 但đãn 行hành 二nhị 利lợi 之chi 人nhân 。 總tổng 可khả 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。 摩ma 訶ha 即tức 大đại 也dã 。 謂vị 此thử 有hữu 情tình 信tín 大đại 法pháp 。 解giải 大đại 義nghĩa 。 發phát 大đại 心tâm 。 趣thú 大đại 果quả 。 脩tu 大đại 行hành 。 證chứng 大Đại 道Đạo 之chi 人nhân 。 皆giai 是thị 指chỉ 諸chư 上thượng 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 皆giai 入nhập 三tam 昧muội 者giả 。 謂vị 佛Phật 既ký 入nhập 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 三tam 昧muội 正chánh 受thọ 。 而nhi 十thập 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 與dữ 諸chư 眷quyến 屬thuộc 。 亦diệc 皆giai 入nhập 定định 。 同đồng 止chỉ 住trụ 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 凡phàm 聖thánh 平bình 等đẳng 因nhân 果quả 不bất 二nhị 法pháp 性tánh 之chi 會hội 。 今kim 將tương 正chánh 宗tông 分phần/phân 中trung 十thập 一nhất 章chương 問vấn 答đáp 。 束thúc 之chi 為vi 二nhị 。 謂vị 初sơ 一nhất 問vấn 答đáp 。 令linh 信tín 解giải 真chân 正chánh 。 成thành 本bổn 起khởi 因nhân 後hậu 十thập 問vấn 答đáp 。 令linh 依y 解giải 脩tu 行hành 。 隨tùy 根căn 證chứng 入nhập 也dã 。 今kim 先tiên 綸luân 貫quán 一nhất 經kinh 塗đồ 轍triệt 。 初sơ 一nhất 問vấn 答đáp 令linh 信tín 解giải 真chân 正chánh 成thành 本bổn 起khởi 因nhân 者giả 。 蓋cái 文Văn 殊Thù 表biểu 解giải 。 普phổ 賢hiền 表biểu 行hành 。 夫phu 欲dục 運vận 心tâm 脩tu 行hành 。 先tiên 須tu 信tín 解giải 真chân 正chánh 。 解giải 若nhược 不bất 正chánh 。 所sở 脩tu 一nhất 切thiết 皆giai 邪tà 。 縱túng/tung 使sử 精tinh 勤cần 。 徒đồ 為vi 勞lao 苦khổ 也dã 。 又hựu 若nhược 是thị 愚ngu 教giáo 始thỉ 教giáo 終chung 教giáo 。 多đa 先tiên 且thả 脩tu 行hành 。 後hậu 方phương 頓đốn 悟ngộ 。 若nhược 華hoa 嚴nghiêm 與dữ 此thử 經Kinh 儀nghi 式thức 則tắc 不bất 然nhiên 。 先tiên 且thả 頓đốn 同đồng 佛Phật 解giải 。 然nhiên 後hậu 脩tu 行hành 。 蓋cái 先tiên 要yếu 了liễu 悟ngộ 自tự 心tâm 。 所sở 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 若nhược 不bất 了liễu 自tự 心tâm 。 云vân 何hà 知tri 正Chánh 道Đạo 。 由do 彼bỉ 顛điên 倒đảo 慧tuệ 。 增tăng 長trưởng 一nhất 切thiết 惡ác 。 是thị 知tri 有hữu 信tín 須tu 得đắc 解giải 。 有hữu 解giải 須tu 得đắc 信tín 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 華hoa 嚴nghiêm 三tam 聖thánh 觀quán 云vân 。 有hữu 信tín 無vô 解giải 。 增tăng 長trưởng 無vô 明minh 。 有hữu 解giải 無vô 信tín 。 增tăng 長trưởng 邪tà 見kiến 。 信tín 解giải 圓viên 通thông 方phương 為vi 行hành 本bổn 。 如như 今kim 有hữu 一nhất 般ban 人nhân 。 雖tuy 有hữu 信tín 心tâm 。 無vô 正chánh 解giải 。 乃nãi 是thị 中trung 無vô 主chủ 。 既ký 然nhiên 是thị 中trung 無vô 主chủ 。 一nhất 被bị 邪tà 魔ma 外ngoại 道đạo 。 頑ngoan 朋bằng 敗bại 友hữu 相tương/tướng 誘dụ 將tương 去khứ 。 到đáo 底để 只chỉ 染nhiễm 得đắc 外ngoại 道đạo 知tri 見kiến 。 增tăng 得đắc 一nhất 切thiết 無vô 明minh 種chủng 子tử 。 又hựu 一nhất 般ban 人nhân 有hữu 邪tà 解giải 悟ngộ 。 事sự 事sự 會hội 得đắc 。 卻khước 無vô 信tín 心tâm 。 一nhất 向hướng 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 增tăng 長trưởng 邪tà 見kiến 。 是thị 知tri 信tín 解giải 二nhị 字tự 。 如như 車xa 兩lưỡng 輪luân 。 如như 鳥điểu 兩lưỡng 翼dực 。 此thử 不bất 可khả 闕khuyết 。 今kim 此thử 第đệ 一nhất 文Văn 殊Thù 章chương 。 通thông 為vi 上thượng 中trung 下hạ 三tam 根căn 之chi 人nhân 開khai 解giải 。 第đệ 二nhị 普phổ 賢hiền 章chương 。 通thông 為vi 上thượng 中trung 下hạ 三tam 根căn 之chi 人nhân 開khai 行hành 。 第đệ 三tam 普phổ 眼nhãn 章chương 。 依y 文Văn 殊Thù 之chi 解giải 。 普Phổ 賢Hiền 之chi 行hạnh 。 教giáo 示thị 上thượng 根căn 之chi 人nhân 。 運vận 心tâm 入nhập 二nhị 空không 觀quán 。 兼kiêm 倣# 脩tu 法Pháp 界Giới 觀quán 。 行hành 人nhân 入nhập 觀quán 方phương 。 有hữu 疑nghi 念niệm 故cố 。 有hữu 第đệ 四tứ 金kim 剛cang 藏tạng 一nhất 章chương 起khởi 疑nghi 。 既ký 是thị 有hữu 疑nghi 。 必tất 推thôi 究cứu 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。 故cố 有hữu 第đệ 五ngũ 彌Di 勒Lặc 一nhất 章chương 。 既ký 知tri 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。 必tất 須tu 斷đoạn 之chi 。 既ký 斷đoạn 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。 方phương 證chứng 入nhập 圓viên 覺giác 。 纔tài 證chứng 入nhập 便tiện 自tự 然nhiên 有hữu 階giai 差sai 地địa 位vị 安an 排bài 。 故cố 有hữu 第đệ 六lục 清thanh 淨tịnh 慧tuệ 一nhất 章chương 。 安an 排bài 地địa 位vị 從tùng 凡phàm 入nhập 聖thánh 。 如như 是thị 六lục 章chương 經kinh 文văn 中trung 。 二nhị 空không 觀quán 只chỉ 了liễu 得đắc 。 上thượng 根căn 之chi 人nhân 。 其kỳ 次thứ 更cánh 有hữu 一nhất 類loại 中trung 根căn 之chi 人nhân 。 雖tuy 聞văn 佛Phật 說thuyết 。 開khai 悟ngộ 已dĩ 竟cánh 。 只chỉ 是thị 根căn 劣liệt 。 於ư 二nhị 空không 觀quán 。 不bất 能năng 證chứng 入nhập 。 於ư 是thị 故cố 有hữu 。 威Uy 德Đức 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 中trung 根căn 之chi 人nhân 。 請thỉnh 問vấn 三tam 觀quán 。 雖tuy 蒙mông 佛Phật 開khai 示thị 。 三tam 觀quán 行hành 相tương/tướng 。 未vị 知tri 有hữu 幾kỷ 種chủng 脩tu 習tập 。 故cố 有hữu 辨biện 音âm 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 問vấn 。 蒙mông 佛Phật 開khai 示thị 。 二nhị 十thập 五ngũ 輪luân 。 被bị 二nhị 十thập 五ngũ 種chủng 機cơ 。 行hành 人nhân 既ký 入nhập 三tam 觀quán 諸chư 輪luân 。 方phương 犯phạm 著trước 四tứ 相tương/tướng 。 故cố 有hữu 淨Tịnh 諸Chư 業Nghiệp 障Chướng 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 問vấn 。 斷đoạn 除trừ 四tứ 相tương/tướng 。 既ký 除trừ 四tứ 相tương/tướng 。 四tứ 病bệnh 未vị 亡vong 。 故cố 有hữu 普Phổ 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 問vấn 。 令linh 依y 師sư 離ly 作tác 止chỉ 任nhậm 滅diệt 四tứ 病bệnh 。 四tứ 相tương/tướng 既ký 除trừ 。 四tứ 病bệnh 已dĩ 去khứ 。 如như 是thị 一nhất 類loại 。 中trung 根căn 之chi 人nhân 。 一nhất 時thời 悟ngộ 道đạo 。 更cánh 有hữu 一nhất 類loại 下hạ 根căn 之chi 人nhân 。 根căn 劣liệt 障chướng 重trọng 。 又hựu 於ư 三tam 觀quán 諸chư 輪luân 。 不bất 能năng 證chứng 入nhập 。 於ư 是thị 故cố 有hữu 圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 問vấn 。 蒙mông 佛Phật 開khai 示thị 。 道Đạo 場Tràng 加gia 行hành 三tam 期kỳ 脩tu 練luyện 。 被bị 及cập 下hạ 根căn 。 所sở 謂vị 一nhất 法pháp 巧xảo 被bị 三tam 根căn 也dã 。 問vấn 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 科khoa 云vân 。 舉cử 果quả 勸khuyến 樂nhạo 生sanh 信tín 分phần/phân 。 此thử 經Kinh 科khoa 云vân 。 初sơ 一nhất 問vấn 答đáp 令linh 信tín 解giải 真chân 正chánh 成thành 本bổn 起khởi 因nhân 。 何hà 故cố 彼bỉ 經kinh 就tựu 果quả 上thượng 發phát 信tín 。 此thử 經Kinh 就tựu 解giải 上thượng 發phát 信tín 耶da 。 答đáp 。 彼bỉ 經kinh 以dĩ 事sự 事sự 無vô 礙ngại 為vi 宗tông 。 故cố 就tựu 事sự 上thượng 發phát 信tín 。 此thử 經Kinh 以dĩ 理lý 為vi 宗tông 。 故cố 就tựu 體thể 上thượng 發phát 信tín 。 不bất 同đồng 也dã 。


聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 十thập 二nhị 開Khai 士Sĩ 。 皆giai 唱xướng 導đạo 之chi 師sư 。 故cố 曰viết 上thượng 首thủ 。 與dữ 諸chư 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 則tắc 十thập 萬vạn 人nhân 俱câu 是thị 也dã 。 後hậu 嘆thán 德đức 云vân 。 皆giai 入nhập 三tam 昧muội 。 即tức 大đại 光quang 明minh 藏tạng 也dã 。 謂vị 法Pháp 界Giới 圓viên 融dung 。 真Chân 如Như 清thanh 淨tịnh 。 因nhân 人nhân 果quả 人nhân 。 同đồng 住trụ 一nhất 處xứ 。 故cố 曰viết 同đồng 住trụ 平bình 等đẳng 法Pháp 會hội 。


於ư 是thị 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 右hữu 繞nhiễu 三tam 匝táp 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 為vì 此thử 會hội 。 諸chư 來lai 法Pháp 眾chúng 。 說thuyết 於ư 如Như 來Lai 。 本bổn 起khởi 清thanh 淨tịnh 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。


本bổn 起khởi 者giả 。 佛Phật 從tùng 凡phàm 夫phu 時thời 。 最tối 初sơ 所sở 起khởi 之chi 心tâm 。 因Nhân 地Địa 者giả 。 佛Phật 之chi 初Sơ 地Địa 。 法pháp 行hành 者giả 。 佛Phật 之chi 妙diệu 行hạnh 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 乃nãi 伸thân 請thỉnh 也dã 。 於ư 是thị 者giả 。 蓋cái 指chỉ 平bình 等đẳng 法Pháp 會hội 之chi 處xứ 。 運vận 前tiền 起khởi 後hậu 之chi 辭từ 。 梵Phạn 語ngữ 文Văn 殊Thù 。 此thử 云vân 妙diệu 吉cát 祥tường 。 從tùng 座tòa 而nhi 起khởi 者giả 。 乃nãi 是thị 從tùng 法Pháp 座tòa 。 而nhi 起khởi 悲bi 濟tế 之chi 用dụng 。 悲bi 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 起khởi 教giáo 之chi 故cố 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 者giả 。 以dĩ 至chí 貴quý 至chí 尊tôn 之chi 頂đảnh 。 禮lễ 世Thế 尊Tôn 至chí 卑ty 之chi 足túc 。 此thử 敬kính 之chi 至chí 。 右hữu 繞nhiễu 者giả 。 表biểu 順thuận 佛Phật 法Pháp 之chi 理lý 不bất 背bối/bội 。 三tam 匝táp 者giả 。 表biểu 歸quy 依y 三Tam 寶Bảo 。 斷đoạn 三tam 毒độc 等đẳng 。 長trường 跪quỵ 者giả 。 表biểu 安an 危nguy 不bất 易dị 。 叉xoa 手thủ 者giả 。 表biểu 人nhân 境cảnh 交giao 參tham 。 又hựu 從tùng 座tòa 而nhi 起khởi 至chí 三tam 匝táp 。 此thử 表biểu 洗tẩy 身thân 業nghiệp 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 表biểu 洗tẩy 意ý 業nghiệp 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 已dĩ 下hạ 。 並tịnh 表biểu 口khẩu 業nghiệp 也dã 。 此thử 一nhất 段đoạn 文văn 。 皆giai 是thị 結kết 集tập 人nhân 綴chuế 緝tập 也dã 。 大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 方phương 是thị 文Văn 殊Thù 讚tán 佛Phật 也dã 。 大đại 以dĩ 揀giản 小tiểu 為vi 義nghĩa 。 慈từ 能năng 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 悲bi 能năng 救cứu 苦khổ 。 問vấn 。 何hà 故cố 不bất 云vân 大đại 智trí 大đại 悲bi 耶da 。 答đáp 。 蓋cái 文Văn 殊Thù 請thỉnh 問vấn 意ý 。 為vi 末mạt 代đại 眾chúng 生sanh 。 行hành 利lợi 他tha 之chi 行hành 。 不bất 是thị 自tự 利lợi 。 故cố 贊tán 云vân 大đại 悲bi 。 且thả 如như 小Tiểu 乘Thừa 之chi 人nhân 。 有hữu 智trí 無vô 悲bi 。 大Đại 乘Thừa 之chi 人nhân 。 悲bi 智trí 雙song 運vận 。 唯duy 佛Phật 全toàn 行hành 利lợi 他tha 之chi 行hành 。 得đắc 稱xưng 大đại 悲bi 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 落lạc 水thủy 。 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 之chi 人nhân 。 見kiến 之chi 便tiện 不bất 肯khẳng 救cứu 。 由do 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 已dĩ 知tri 。 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 海hải 中trung 。 受thọ 大đại 苦khổ 惱não 。 自tự 一nhất 脫thoát 離ly 三tam 界giới 之chi 後hậu 。 更cánh 不bất 敢cảm 再tái 入nhập 。 所sở 以dĩ 不bất 救cứu 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 人nhân 見kiến 之chi 。 便tiện 先tiên 自tự 著trước 脚cước 。 然nhiên 後hậu 救cứu 之chi 。 乃nãi 自tự 利lợi 利lợi 他tha 也dã 。 若nhược 佛Phật 見kiến 之chi 。 即tức 便tiện 入nhập 水thủy 。 令linh 速tốc 出xuất 離ly 。 到đáo 安an 隱ẩn 處xứ 。 故cố 謂vị 之chi 大đại 慧tuệ 也dã 。 世Thế 尊Tôn 者giả 。 具cụ 上thượng 九cửu 號hiệu 為vi 世thế 所sở 尊tôn 。 故cố 曰viết 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 為vì 此thử 會hội 。 諸chư 來lai 法Pháp 眾chúng 者giả 。 願nguyện 以dĩ 希hy 求cầu 樂nhạo 欲dục 為vi 義nghĩa 。 法pháp 眾chúng 即tức 十thập 萬vạn 大đại 眾chúng 也dã 。 文Văn 殊Thù 白bạch 佛Phật 者giả 。 告cáo 佛Phật 慈từ 悲bi 方phương 便tiện 宣tuyên 說thuyết 。 當đương 初sơ 未vị 成thành 佛Phật 時thời 。 創sáng/sang 初sơ 根căn 本bổn 本bổn 起khởi 清thanh 淨tịnh 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 也dã 。 大đại 凡phàm 圓viên 頓đốn 之chi 教giáo 。 脩tu 行hành 儀nghi 式thức 。 必tất 先tiên 發phát 三tam 重trọng/trùng 因Nhân 地Địa 。 何hà 謂vị 三tam 重trọng/trùng 因Nhân 地Địa 。 一nhất 了liễu 悟ngộ 覺giác 性tánh 。 二nhị 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 三tam 脩tu 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 謂vị 先tiên 頓đốn 悟ngộ 自tự 己kỷ 分phần/phân 上thượng 本bổn 有hữu 靈linh 明minh 廣quảng 大đại 真chân 實thật 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 頓đốn 信tín 本bổn 無vô 無vô 明minh 。 頓đốn 信tín 本bổn 無vô 生sanh 死tử 。 此thử 謂vị 之chi 大đại 悟ngộ 覺giác 性tánh 。 然nhiên 後hậu 方phương 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 此thử 云vân 覺giác 。 既ký 了liễu 悟ngộ 覺giác 性tánh 。 卻khước 於ư 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 折chiết 旋toàn 俯phủ 仰ngưỡng 。 起khởi 居cư 問vấn 訊tấn 。 動động 容dung 笑tiếu 語ngữ 。 一nhất 切thiết 處xứ 。 一nhất 切thiết 時thời 。 常thường 起khởi 覺giác 悟ngộ 之chi 心tâm 。 此thử 之chi 悟ngộ 心tâm 。 要yếu 得đắc 念niệm 念niệm 與dữ 最tối 初sơ 所sở 悟ngộ 本bổn 覺giác 相tương 應ứng 。 所sở 以dĩ 本bổn 生sanh 和hòa 尚thượng 云vân 。 只chỉ 這giá 動động 轉chuyển 施thí 為vi 。 還hoàn 合hợp 得đắc 本bổn 來lai 主chủ 人nhân 公công 也dã 無vô 。 若nhược 也dã 合hợp 得đắc 。 十thập 二nhị 時thời 中trung 無vô 虗hư 棄khí 底để 道Đạo 理lý 。 若nhược 合hợp 不bất 得đắc 。 喫khiết 茶trà 說thuyết 話thoại 往vãng 往vãng 作tác 茶trà 話thoại 會hội 。 若nhược 得đắc 契khế 合hợp 。 此thử 謂vị 之chi 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 此thử 心tâm 便tiện 是thị 大đại 智trí 之chi 心tâm 。 其kỳ 次thứ 方phương 脩tu 。 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 謂vị 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 念niệm 念niệm 慈từ 。 念niệm 念niệm 悲bi 。 利lợi 樂lạc 有hữu 情tình 。 饒nhiêu 益ích 群quần 品phẩm 。 教giáo 化hóa 成thành 熟thục 。 不bất 捨xả 攝nhiếp 受thọ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 脩tu 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 中trung 。 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 先tiên 是thị 文Văn 殊Thù 了liễu 悟ngộ 覺giác 性tánh 。 遂toại 乃nãi 南nam 游du 一nhất 百bách 十thập 城thành 。 參tham 見kiến 五ngũ 十thập 三tam 人nhân 善Thiện 知Tri 識Thức 。 凡phàm 見kiến 一nhất 善Thiện 知Tri 識Thức 。 皆giai 先tiên 自tự 云vân 。 我ngã 已dĩ 先tiên 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 而nhi 未vị 知tri 菩Bồ 薩Tát 。 脩tu 何hà 等đẳng 法pháp 。 行hành 何hà 等đẳng 行hạnh 。 云vân 何hà 發phát 心tâm 。 又hựu 如như 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 了liễu 二nhị 覺giác 。 發phát 三tam 心tâm 。 脩tu 五ngũ 行hành 。 亦diệc 同đồng 今kim 來lai 經kinh 文văn 。 謂vị 問vấn 我ngã 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 於ư 無vô 量lượng 劫kiếp 中trung 。 未vị 曾tằng 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 之chi 時thời 。 創sáng/sang 初sơ 根căn 本bổn 因Nhân 地Địa 。 如như 何hà 發phát 起khởi 一nhất 念niệm 脩tu 習tập 。 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 。 如như 何hà 行hành 清thanh 淨tịnh 離ly 相tương 稱xứng 性tánh 法pháp 行hành 。 何hà 故cố 文Văn 殊Thù 始thỉ 初sơ 發phát 問vấn 。 便tiện 問vấn 此thử 事sự 。 卻khước 為vi 最tối 初sơ 發phát 心tâm 。 脩tu 行hành 一nhất 著trước 。 最tối 為vi 要yếu 緊khẩn 切thiết 。 宜nghi 子tử 細tế 尋tầm 得đắc 真chân 正chánh 路lộ 。 然nhiên 後hậu 方phương 行hành 。 所sở 謂vị 見kiến 道đạo 方phương 脩tu 道Đạo 。 不bất 見kiến 復phục 何hà 脩tu 。 若nhược 還hoàn 不bất 辨biện 邪tà 正chánh 。 忽hốt 被bị 朋bằng 友hữu 引dẫn 去khứ 。 薰huân 得đắc 邪tà 見kiến 無vô 明minh 種chủng 子tử 。 纔tài 到đáo 眼nhãn 光quang 落lạc 地địa 之chi 時thời 。 淪luân 入nhập 地địa 獄ngục 。 百bách 劫kiếp 千thiên 生sanh 。 無vô 由do 解giải 脫thoát 。 如như 人nhân 種chủng 瓜qua 。 須tu 是thị 預dự 先tiên 子tử 細tế 尋tầm 取thủ 好hảo/hiếu 種chủng 。 若nhược 錯thác 用dụng 苦khổ 種chủng 之chi 時thời 。 縱túng/tung 是thị 得đắc 瓜qua 。 還hoàn 成thành 苦khổ 味vị 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 圭# 峯phong 云vân 。 夫phu 欲dục 求cầu 果quả 者giả 。 必tất 先tiên 觀quán 於ư 因nhân 。 因nhân 若nhược 不bất 真chân 。 果quả 還hoàn 是thị 妄vọng 。 又hựu 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 因Nhân 地Địa 不bất 直trực 。 果quả 招chiêu 迂# 曲khúc 。 所sở 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 不bất 能năng 了liễu 自tự 心tâm 。 云vân 何hà 知tri 正Chánh 道Đạo 。 由do 彼bỉ 顛điên 倒đảo 慧tuệ 。 增tăng 長trưởng 一nhất 切thiết 惡ác 。 宗tông 門môn 中trung 謂vị 之chi 打đả 底để 。 不bất 遇ngộ 作tác 家gia 。 到đáo 老lão 番phiên 成thành 骨cốt 董# 。 縱túng/tung 饒nhiêu 精tinh 進tấn 勤cần 苦khổ 。 一nhất 時thời 錯thác 了liễu 。 所sở 謂vị 不bất 省tỉnh 這giá 箇cá 意ý 。 脩tu 行hành 徒đồ 苦khổ 辛tân 。 以dĩ 此thử 推thôi 之chi 。 是thị 知tri 文Văn 殊Thù 大đại 智trí 。 首thủ 先tiên 問vấn 佛Phật 最tối 初sơ 發phát 心tâm 。 脩tu 行hành 一nhất 著trước 。 開khai 示thị 利lợi 益ích 後hậu 代đại 眾chúng 生sanh 。 豈khởi 小tiểu 補bổ 哉tai 。


及cập 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 發phát 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 遠viễn 離ly 諸chư 病bệnh 。


諸chư 病bệnh 者giả 。 諸chư 幻huyễn 也dã 。


能năng 使sử 未vị 來lai 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 謂vị 非phi 唯duy 說thuyết 世Thế 尊Tôn 最tối 初sơ 根căn 本bổn 因nhân 脩tu 心tâm 地địa 稱xưng 性tánh 法pháp 行hành 。 更cánh 告cáo 佛Phật 說thuyết 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 大Đại 乘Thừa 覺giác 悟ngộ 心tâm 中trung 。 發phát 清thanh 淨tịnh 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 大đại 以dĩ 揀giản 小tiểu 。 乘thừa 以dĩ 運vận 載tái 。 能năng 運vận 載tái 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 離ly 生sanh 死tử 此thử 岸ngạn 。 度độ 煩phiền 惱não 中trung 流lưu 。 到đáo 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 。 妄vọng 不bất 能năng 變biến 。 垢cấu 不bất 能năng 染nhiễm 。 離ly 煩phiền 惱não 障chướng 。 離ly 所sở 知tri 障chướng 。 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 。 遠viễn 離ly 諸chư 病bệnh 者giả 。 謂vị 著trước 有hữu 著trước 無vô 。 見kiến 妄vọng 見kiến 真chân 。 分phần/phân 能năng 分phần/phân 所sở 。 并tinh 四tứ 相tương/tướng 四tứ 病bệnh 。 但đãn 是thị 離ly 心tâm 之chi 外ngoại 皆giai 是thị 病bệnh 也dã 。 上thượng 初sơ 一nhất 段đoạn 文văn 。 正chánh 是thị 教giáo 示thị 行hành 人nhân 。 了liễu 悟ngộ 覺giác 性tánh 。 此thử 發phát 心tâm 離ly 病bệnh 一nhất 段đoạn 文văn 。 當đương 第đệ 二nhị 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 第đệ 三tam 脩tu 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 即tức 下hạ 普phổ 眼nhãn 章chương 也dã 。 意ý 令linh 能năng 使sử 末mạt 世thế 求cầu 於ư 大Đại 乘Thừa 之chi 人nhân 。 依y 此thử 開khai 悟ngộ 。 依y 此thử 脩tu 行hành 。 於ư 本bổn 始thỉ 覺giác 中trung 。 不bất 墮đọa 落lạc 邪tà 見kiến 。 如như 何hà 謂vị 之chi 邪tà 見kiến 。 但đãn 本bổn 心tâm 之chi 外ngoại 。 見kiến 妄vọng 見kiến 真chân 。 皆giai 是thị 邪tà 見kiến 。 由do 唯duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 二nhị 即tức 非phi 真chân 。 倘thảng 乖quai 清thanh 淨tịnh 之chi 心tâm 。 必tất 墮đọa 偏thiên 邪tà 之chi 見kiến 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 於ư 是thị 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 者giả 一nhất 問vấn 。 如Như 來Lai 本bổn 起khởi 清thanh 淨tịnh 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。 (# 此thử 問vấn 觀quán 法pháp 故cố 云vân 法pháp 行hành 增tăng 深thâm 觀quán )# 如Như 來Lai 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 本bổn 門môn 因Nhân 地Địa 。 如như 法Pháp 華hoa 本bổn 門môn 壽thọ 量lượng 。 如như 五ngũ 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 抹mạt 為vi 微vi 塵trần 。 一nhất 塵trần 為vi 一nhất 劫kiếp 。 我ngã 成thành 佛Phật 來lai 。 復phục 過quá 於ư 此thử 。 此thử 非phi 凡phàm 力lực 所sở 及cập 也dã 。 二nhị 迹tích 門môn 因Nhân 地Địa 。 遠viễn 推thôi 自tự 大đại 通thông 前tiền 覆phú 講giảng 。 及cập 遇ngộ 阿a 私tư 仙tiên 捨xả 身thân 為vi 牀sàng 座tòa 。 採thải 薪tân 汲cấp 水thủy 為vi 求cầu 妙diệu 法Pháp 。 及cập 中trung 間gian 遇ngộ 然nhiên 燈đăng 。 買mãi 五ngũ 莖hành 蓮liên 華hoa 供cúng 養dường 。 布bố 髮phát 掩yểm 泥nê 蒙mông 記ký 。 為vi 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 捨xả 身thân 求cầu 偈kệ 。 剜oan 燈đăng 問vấn 法pháp 。 飼tự 虎hổ 代đại 鴿cáp 。 如như 是thị 足túc 跡tích 可khả 尋tầm 。 今kim 云vân 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 。 是thị 乃nãi 跡tích 中trung 因Nhân 地Địa 。 此thử 等đẳng 皆giai 以dĩ 慈từ 脩tu 身thân 。 非phi 穢uế 濁trược 之chi 行hành 。 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 法pháp 行hành 者giả 。 是thị 深thâm 觀quán 也dã 。 法pháp 句cú 經Kinh 云vân 。 吾ngô 博bác 學học 無vô 厭yếm 。 奉phụng 法Pháp 不bất 懈giải 。 精tinh 進tấn 持trì 戒giới 。 心tâm 不bất 放phóng 逸dật 。 緣duyên 是thị 得đắc 道Đạo 。 自tự 致trí 泥Nê 洹Hoàn 。 此thử 非phi 深thâm 觀quán 忍nhẫn 力lực 脩tu 心tâm 。 安an 能năng 解giải 黏niêm 去khứ 縛phược 。 而nhi 成thành 佛Phật 道Đạo 。 故cố 得đắc 妙diệu 德đức 發phát 揚dương 。 意ý 在tại 規quy 凡phàm 入nhập 聖thánh 也dã 。 二nhị 問vấn 菩Bồ 薩Tát 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 發phát 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 遠viễn 離ly 諸chư 病bệnh 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 如như 善thiện 財tài 南nam 求cầu 見kiến 五ngũ 十thập 三tam 善Thiện 知Tri 識Thức 。 皆giai 云vân 我ngã 已dĩ 先tiên 發phát 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 又hựu 如như 常thường 啼đề 東đông 請thỉnh 求cầu 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 賣mại 身thân 割cát 肉nhục 供cúng 養dường 曇đàm 無vô 竭kiệt 。 聞văn 法Pháp 證chứng 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 菩bồ 陀đà 波ba 崙lôn 打đả 骨cốt 取thủ 髓tủy 以dĩ 求cầu 般Bát 若Nhã 。 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 法pháp 亡vong 軀khu 。 遠viễn 離ly 諸chư 病bệnh 。 行hành 法pháp 經kinh 中trung 阿A 難Nan 亦diệc 發phát 三tam 問vấn 。 一nhất 問vấn 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 云vân 何hà 眾chúng 生sanh 。 起khởi 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 脩tu 行hành 何hà 等đẳng 經Kinh 典điển 。 正chánh 念niệm 思tư 惟duy 。 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。 二nhị 問vấn 。 云vân 何hà 不bất 失thất 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 三tam 問vấn 。 云vân 何hà 復phục 當đương 。 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 不bất 離ly 五ngũ 欲dục 。 得đắc 淨tịnh 諸chư 根căn 。 滅diệt 除trừ 諸chư 罪tội 。 父phụ 母mẫu 所sở 生sanh 。 清thanh 淨tịnh 常thường 眼nhãn 。 不bất 斷đoạn 五ngũ 欲dục 。 而nhi 能năng 得đắc 見kiến 。 諸chư 障chướng 外ngoại 事sự 。 此thử 三tam 問vấn 略lược 爾nhĩ 。 廣quảng 如như 彼bỉ 文văn 。 同đồng 是thị 發phát 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 遠viễn 離ly 諸chư 病bệnh 三tam 問vấn 。 能năng 使sử 未vị 來lai 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。 法pháp 華hoa 云vân 。 此thử 經Kinh 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 猶do 多đa 怨oán 嫉tật 。 況huống 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 去khứ 聖thánh 逾du 遠viễn 。 聖thánh 賢hiền 隱ẩn 伏phục 。 附phụ 佛Phật 法Pháp 外ngoại 道đạo 增tăng 熾sí 。 多đa 學học 邪tà 空không 。 訶ha 佛Phật 毀hủy 教giáo 。 不bất 存tồn 土thổ/độ 木mộc 毀hủy 滅diệt 緣duyên 生sanh 。 引dẫn 不bất 吉cát 人nhân 恣tứ 行hành 非phi 法pháp 。 謂vị 婬dâm 怒nộ 癡si 盡tận 是thị 菩Bồ 提Đề 。 豈khởi 知tri 一nhất 慢mạn 尊tôn 容dung 長trường/trưởng 淪luân 暗ám 道đạo 。 一nhất 輕khinh 聖thánh 典điển 永vĩnh 墜trụy 邪tà 林lâm 。 自tự 墜trụy 見kiến 坑khanh 。 復phục 引dẫn 盲manh 者giả 。 當đương 此thử 之chi 際tế 。 孰thục 能năng 開khai 正chánh 。 故cố 文Văn 殊Thù 不bất 憤phẫn 。 特đặc 啟khải 激kích 揚dương 。 為vi 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 箴# 此thử 見kiến 病bệnh 。 故cố 設thiết 此thử 問vấn 也dã 。


作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。


五ngũ 體thể 者giả 。 頭đầu 與dữ 四tứ 肢chi 也dã 。 三tam 請thỉnh 者giả 。 禮lễ 之chi 至chí 也dã 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。


善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。


善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 乃nãi 能năng 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 咨tư 詢tuân 如Như 來Lai 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。 及cập 為vì 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 得đắc 正chánh 住trụ 持trì 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。


時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 及cập 諸chư 大Đại 乘Thừa 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 乃nãi 展triển 誠thành 許hứa 聽thính 也dã 。 默mặc 然nhiên 者giả 。 謂vị 潔khiết 己kỷ 虗hư 心tâm 収thâu 視thị 反phản 聽thính 。 如như 渴khát 思tư 水thủy 。 如như 病bệnh 思tư 藥dược 也dã 。 此thử 等đẳng 科khoa 段đoạn 。 下hạ 文văn 例lệ 然nhiên 。 更cánh 不bất 重trọng/trùng 釋thích 。


善thiện 男nam 子tử 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。


佛Phật 之chi 尊tôn 稱xưng 也dã 。 佛Phật 悟ngộ 最Tối 上Thượng 乘Thừa 法pháp 。 為vi 萬vạn 法pháp 之chi 主chủ 。 更cánh 無vô 在tại 其kỳ 上thượng 者giả 故cố 也dã 。


有hữu 大đại 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 名danh 為vi 圓Viên 覺Giác 。


陀đà 羅la 尼ni 門môn 者giả 。 藏tạng 經kinh 曰viết 總tổng 持trì 門môn 也dã 。 今kim 圓viên 覺giác 為vi 大đại 陀đà 羅la 尼ni 門môn 者giả 。 總tổng 攝nhiếp 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 陀đà 羅la 尼ni 門môn 故cố 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 顯hiển 真chân 宗tông 本bổn 體thể 也dã 。 善thiện 則tắc 順thuận 理lý 。 男nam 子tử 則tắc 剛cang 斷đoạn 為vi 義nghĩa 。 此thử 即tức 指chỉ 對đối 告cáo 文Văn 殊Thù 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 善thiện 順thuận 剛cang 斷đoạn 之chi 男nam 子tử 也dã 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 者giả 。 法pháp 以dĩ 軌quỹ 則tắc 為vi 義nghĩa 。 無vô 明minh 煩phiền 惱não 。 一nhất 切thiết 不bất 淨tịnh 垢cấu 濁trược 。 當đương 用dụng 無vô 上thượng 真chân 空không 軌quỹ 則tắc 之chi 法pháp 洗tẩy 去khứ 。 王vương 者giả 自tự 在tại 為vi 義nghĩa 。 無vô 上thượng 者giả 。 謂vị 世thế 間gian 之chi 法pháp 。 莫mạc 能năng 先tiên 之chi 。 故cố 曰viết 無vô 上thượng 。 且thả 例lệ 如như 鐵thiết 輪Luân 王Vương 之chi 法pháp 。 但đãn 於ư 一nhất 天thiên 下hạ 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 銅đồng 輪Luân 王Vương 之chi 法pháp 。 但đãn 於ư 二nhị 天thiên 下hạ 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 銀ngân 輪Luân 王Vương 之chi 法pháp 。 但đãn 於ư 三tam 天thiên 下hạ 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 金kim 輪Luân 王Vương 之chi 法pháp 。 但đãn 於ư 四tứ 天thiên 下hạ 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 以dĩ 至chí 梵Phạm 王Vương 帝Đế 釋Thích 之chi 法pháp 。 但đãn 三tam 界giới 內nội 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 出xuất 三tam 界giới 之chi 外ngoại 。 便tiện 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 唯duy 佛Phật 之chi 法Pháp 王Vương 。 不bất 但đãn 三tam 界giới 內nội 。 三tam 界giới 外ngoại 以dĩ 至chí 剎sát 剎sát 塵trần 塵trần 無vô 數số 世thế 界giới 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 故cố 曰viết 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 此thử 即tức 指chỉ 佛Phật 也dã 。 大đại 之chi 一nhất 字tự 。 乃nãi 絕tuyệt 對đối 待đãi 之chi 大đại 。 非phi 揀giản 小tiểu 之chi 大đại 。 梵Phạn 語ngữ 陀đà 羅la 尼ni 。 此thử 云vân 總tổng 持trì 門môn 。 以dĩ 出xuất 入nhập 無vô 擁ủng 為vi 義nghĩa 。 圓viên 覺giác 者giả 。 謂vị 眾chúng 生sanh 十thập 二nhị 時thời 中trung 。 雖tuy 具cụ 有hữu 此thử 圓viên 字tự 。 只chỉ 是thị 不bất 覺giác 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 序tự 云vân 。 終chung 日nhật 圓viên 覺giác 而nhi 未vị 嘗thường 圓viên 覺giác 者giả 凡phàm 夫phu 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 念niệm 念niệm 證chứng 此thử 覺giác 字tự 又hựu 不bất 圓viên 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 序tự 云vân 。 欲dục 證chứng 圓viên 覺giác 而nhi 未vị 極cực 圓viên 覺giác 者giả 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 唯duy 是thị 菩bồ 佛Phật 聖thánh 人nhân 。 有hữu 圓viên 有hữu 覺giác 。 以dĩ 有hữu 圓viên 故cố 。 則tắc 德đức 無vô 不bất 周chu 。 以dĩ 有hữu 覺giác 故cố 。 則tắc 靈linh 源nguyên 不bất 昧muội 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 序tự 云vân 。 具cụ 足túc 圓viên 覺giác 而nhi 住trụ 持trì 圓viên 覺giác 者giả 如Như 來Lai 也dã 。 然nhiên 此thử 圓viên 覺giác 。 上thượng 至chí 四tứ 聖thánh 。 下hạ 及cập 六lục 凡phàm 。 無vô 有hữu 一nhất 眾chúng 生sanh 不bất 具cụ 。 但đãn 以dĩ 凡phàm 夫phu 。 塵trần 經kinh 未vị 出xuất 。 寶bảo 藏tạng 猶do 埋mai 。 既ký 不bất 自tự 知tri 。 枉uổng 受thọ 貧bần 苦khổ 。 惟duy 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 證chứng 此thử 。 全toàn 得đắc 其kỳ 用dụng 。 故cố 今kim 但đãn 標tiêu 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 有hữu 大đại 圓viên 覺giác 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 善thiện 男nam 子tử 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 有hữu 大đại 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 名danh 為vi 圓Viên 覺Giác 。 世thế 之chi 為vi 王vương 。 君quân 臣thần 朝triêu 會hội 。 統thống 攝nhiếp 萬vạn 邦bang 。 光quang 宅trạch 天thiên 下hạ 。 法Pháp 王Vương 啟khải 運vận 。 寂tịch 默mặc 以dĩ 證chứng 真chân 。 捨xả 金kim 輪luân 而nhi 馭ngự 大Đại 千Thiên 。 耀diệu 玉ngọc 毫hào 而nhi 制chế 法Pháp 界Giới 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 法pháp 無vô 上thượng 者giả 涅Niết 槃Bàn 是thị 。 眾chúng 生sanh 無vô 上thượng 者giả 佛Phật 是thị 。 陀đà 羅la 尼ni 者giả 。 天thiên 台thai 云vân 。 三tam 昧muội 與dữ 陀đà 羅la 尼ni 。 乃nãi 相tương/tướng 成thành 之chi 法pháp 。 相tương/tướng 成thành 乃nãi 互hỗ 具cụ 也dã 。 法pháp 華hoa 云vân 。 普Phổ 現Hiện 色Sắc 身Thân 三Tam 昧Muội 。 與dữ 陀đà 羅la 尼ni 。 猶do 是thị 解giải 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 語ngữ 言ngôn 陀đà 羅la 尼ni 。 三tam 昧muội 者giả 又hựu 名danh 三Tam 摩Ma 提Đề 。 翻phiên 正chánh 心tâm 行hành 處xứ 。 亦diệc 云vân 調điều 直trực 定định 。 蓋cái 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 常thường 曲khúc 不bất 端đoan 。 得đắc 此thử 三tam 昧muội 。 故cố 云vân 正chánh 心tâm 行hành 處xứ 。 陀đà 羅la 尼ni 翻phiên 能năng 持trì 。 集tập 聚tụ 種chủng 種chủng 善thiện 法Pháp 。 持trì 令linh 不bất 散tán 不bất 失thất 。 又hựu 云vân 遮già 持trì 。 能năng 遮già 一nhất 切thiết 惡ác 不bất 善thiện 根căn 。 令linh 不bất 起khởi 故cố 。 又hựu 翻phiên 總tổng 持trì 。 若nhược 名danh 若nhược 義nghĩa 。 行hành 地địa 功công 德đức 皆giai 悉tất 任nhậm 持trì 。 故cố 號hiệu 總tổng 持trì 。 但đãn 三tam 昧muội 專chuyên 論luận 持trì 善thiện 。 陀đà 羅la 尼ni 兼kiêm 遮già 惡ác 義nghĩa 。 或hoặc 相tương 應ứng 或hoặc 不bất 相tương 應ứng 。 分phần/phân 二nhị 名danh 義nghĩa 。 行hành 法pháp 云vân 。 心tâm 純thuần 是thị 法Pháp 。 與dữ 法Pháp 相tương 應ứng 。 又hựu 此thử 陀đà 羅la 尼ni 三tam 昧muội 。 唯duy 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 行hành 之chi 法Pháp 行hành 。 持trì 此thử 法Pháp 門môn 。 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。 所sở 以dĩ 不bất 共cộng 二Nhị 乘Thừa 也dã 。 門môn 者giả 未vị 必tất 專chuyên 取thủ 出xuất 入nhập 為vi 義nghĩa 。 自tự 凡phàm 脩tu 因nhân 得đắc 入nhập 聖thánh 果Quả 以dĩ 立lập 門môn 義nghĩa 。 有hữu 云vân 。 方phương 便tiện 門môn 解giải 脫thoát 門môn 普phổ 門môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 豈khởi 專chuyên 一nhất 義nghĩa 。 今kim 取thủ 遮già 惡ác 持trì 善thiện 。 如như 世thế 兵binh 甲giáp 之chi 器khí 。 外ngoại 遮già 鎗thương 刀đao 。 內nội 固cố 名danh 利lợi 。 衣y 甲giáp 即tức 今kim 之chi 圓viên 覺giác 也dã 。 遮già 其kỳ 外ngoại 惡ác 持trì 其kỳ 內nội 善thiện 。 但đãn 此thử 覺giác 性tánh 。 俱câu 攝nhiếp 百bách 界giới 千thiên 如như 善thiện 惡ác 性tánh 相tướng 故cố 。 得đắc 遮già 六lục 凡phàm 之chi 惡ác 。 持trì 四tứ 聖thánh 之chi 善thiện 。 究cứu 論luận 善thiện 惡ác 。 乃nãi 全toàn 性tánh 之chi 善thiện 惡ác 。 諸chư 佛Phật 所sở 以dĩ 不bất 斷đoạn 。 佛Phật 若nhược 斷đoạn 此thử 之chi 惡ác 。 普phổ 現hiện 色sắc 身thân 。 從tùng 何hà 而nhi 立lập 。 當đương 知tri 圓viên 融dung 覺giác 性tánh 。 運vận 一nhất 切thiết 善thiện 。 遮già 一nhất 切thiết 惡ác 。 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 三tam 。 無vô 差sai 別biệt 也dã 。 名danh 為vi 圓Viên 覺Giác 者giả 。 既ký 陀đà 羅la 尼ni 。 名danh 為vi 圓Viên 覺Giác 。 圓viên 覺giác (# 亦diệc 可khả )# 。 為vì 陀đà 羅la 尼ni 。 但đãn 詮thuyên 名danh 有hữu 異dị 。 其kỳ 體thể 本bổn 同đồng 。 如như 火hỏa 名danh 熱nhiệt 亦diệc 名danh 為vi 燒thiêu 。 陀đà 羅la 尼ni 遮già 惡ác 義nghĩa 。 圓viên 者giả 如như 珠châu 走tẩu 盤bàn 。 圓viên 無vô 際tế 故cố 。 覺giác 者giả 乃nãi 相tương/tướng 義nghĩa 。 如như 十thập 鏡kính 環hoàn 繞nhiễu 。 中trung 燃nhiên 一nhất 燈đăng 。 燈đăng 體thể 交giao 參tham 。 東đông 西tây 莫mạc 辨biện 。 須tu 知tri 圓viên 覺giác 以dĩ 百bách 界giới 千thiên 如như 為vi 體thể 。 緣duyên 生sanh 性tánh 具cụ 各các 各các 自tự 圓viên 。 但đãn 迷mê 之chi 為vi 無vô 明minh 。 悟ngộ 之chi 為vi 法pháp 性tánh 。 故cố 云vân 三tam 千thiên 在tại 理lý 同đồng 名danh 無vô 明minh 。 三tam 千thiên 果quả 成thành 咸hàm 稱xưng 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。 三tam 千thiên 無vô 改cải 。 無vô 明minh 即tức 明minh 。 三tam 千thiên 並tịnh 常thường 。 俱câu 體thể 俱câu 用dụng 。 又hựu 須tu 知tri 照chiếu 用dụng 同đồng 時thời 。 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 非phi 圓viên 照chiếu 覺giác 相tương/tướng 。 以dĩ 何hà 遣khiển 迷mê 。 以dĩ 何hà 破phá 障chướng 。 故cố 裴# 相tương/tướng 國quốc 云vân 。 統thống 眾chúng 德đức 而nhi 大đại 備bị 。 爍thước 群quần 昏hôn 而nhi 獨độc 照chiếu 。 故cố 曰viết 圓viên 覺giác 。


流lưu 出xuất 一nhất 切thiết 。 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。


真chân 空không 妙diệu 性tánh 如như 如như 不bất 動động 者giả 是thị 也dã 。 裴# 休hưu 亦diệc 曰viết 。 不bất 妄vọng 不bất 變biến 。 故cố 曰viết 真Chân 如Như 。


菩Bồ 提Đề 。


此thử 翻phiên 覺giác 也dã 。 六lục 祖tổ 曰viết 。 前tiền 念niệm 著trước 境cảnh 即tức 煩phiền 惱não 。 後hậu 念niệm 離ly 境cảnh 即tức 菩Bồ 提Đề 。 非phi 覺giác 而nhi 何hà 。


涅Niết 槃Bàn 。


此thử 翻phiên 寂tịch 滅diệt 。


及cập 波Ba 羅La 蜜Mật 。


此thử 云vân 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 亦diệc 云vân 事sự 究cứu 竟cánh 。


教giáo 授thọ 菩Bồ 薩Tát 。


佛Phật 指chỉ 教giáo 傳truyền 授thọ 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 故cố 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 顯hiển 圓viên 覺giác 之chi 德đức 用dụng 也dã 。 流lưu 出xuất 者giả 。 覺giác 性tánh 本bổn 無vô 出xuất 入nhập 去khứ 來lai 動động 靜tĩnh 。 非phi 有hữu 別biệt 法pháp 從tùng 圓viên 覺giác 中trung 流lưu 出xuất 於ư 外ngoại 。 但đãn 是thị 依y 此thử 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 顯hiển 發phát 示thị 現hiện 諸chư 門môn 功công 德đức 。 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 。 應ứng 用dụng 無vô 有hữu 疲bì 厭yếm 。 名danh 為vi 流lưu 出xuất 。 一nhất 切thiết 者giả 普phổ 該cai 之chi 言ngôn 。 此thử 正chánh 是thị 總tổng 標tiêu 。 清thanh 淨tịnh 者giả 必tất 竟cánh 空không 義nghĩa 。 謂vị 離ly 煩phiền 惱não 障chướng 。 離ly 所sở 知tri 障chướng 。 妄vọng 不bất 能năng 變biến 。 垢cấu 不bất 能năng 染nhiễm 。 非phi 諸chư 有hữu 漏lậu 之chi 法pháp 。 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 。 所sở 以dĩ 大đại 般Bát 若Nhã 經kinh 。 始thỉ 自tự 色sắc 心tâm 終chung 至chí 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 八bát 十thập 餘dư 科khoa 。 皆giai 談đàm 清thanh 淨tịnh 。 此thử 謂vị 小Tiểu 乘Thừa 怖bố 空không 。 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 。 此thử 二nhị 字tự 又hựu 總tổng 下hạ 文văn 真Chân 如Như 涅Niết 槃Bàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 真Chân 如Như 者giả 。 真chân 謂vị 真chân 實thật 。 顯hiển 非phi 虗hư 妄vọng 。 如như 謂vị 如như 常thường 。 表biểu 無vô 變biến 易dị 。 謂vị 一nhất 真chân 之chi 理lý 也dã 。 此thử 之chi 真chân 字tự 。 非phi 是thị 對đối 偽ngụy 之chi 真chân 。 如như 者giả 似tự 也dã 。 若nhược 將tương 此thử 真chân 字tự 。 頓đốn 在tại 佛Phật 界giới 。 盡tận 十thập 方phương 世thế 界giới 都đô 似tự 佛Phật 。 若nhược 將tương 此thử 真chân 字tự 。 頓đốn 在tại 菩Bồ 薩Tát 界giới 。 盡tận 十thập 方phương 世thế 界giới 。 都đô 似tự 菩Bồ 薩Tát 。 若nhược 將tương 此thử 真chân 字tự 。 頓đốn 在tại 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 界giới 。 盡tận 十thập 方phương 世thế 界giới 。 都đô 似tự 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 若nhược 將tương 此thử 真chân 字tự 。 頓đốn 在tại 天thiên 人nhân 地địa 獄ngục 餓ngạ 鬼quỷ 畜súc 生sanh 。 脩tu 羅la 界giới 者giả 。 則tắc 此thử 真chân 字tự 便tiện 以dĩ 天thiên 人nhân 地địa 獄ngục 餓ngạ 鬼quỷ 畜súc 生sanh 脩tu 羅la 等đẳng 。 何hà 也dã 。 為vi 此thử 真chân 理lý 之chi 上thượng 具cụ 二nhị 義nghĩa 故cố 。 一nhất 者giả 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 。 二nhị 者giả 不bất 變biến 。 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 此thử 云vân 覺giác 。 乃nãi 是thị 本bổn 覺giác 及cập 始thỉ 覺giác 。 此thử 之chi 覺giác 上thượng 本bổn 無vô 無vô 明minh 。 本bổn 無vô 生sanh 死tử 。 梵Phạn 語ngữ 涅Niết 槃Bàn 此thử 云vân 圓viên 寂tịch 。 謂vị 覺giác 性tánh 既ký 圓viên 。 無vô 法pháp 不bất 寂tịch 。 又hựu 曰viết 涅niết 者giả 不bất 生sanh 。 槃bàn 者giả 不bất 滅diệt 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 故cố 曰viết 涅Niết 槃Bàn 。 菩Bồ 提Đề 即tức 果quả 上thượng 之chi 智trí 。 涅Niết 槃Bàn 即tức 果quả 上thượng 之chi 理lý 。 理lý 即tức 體thể 。 智trí 即tức 用dụng 。 梵Phạn 語ngữ 波ba 羅la 此thử 云vân 彼bỉ 岸ngạn 。 蜜mật 多đa 此thử 云vân 到đáo 。 若nhược 要yếu 回hồi 文văn 順thuận 此thử 方phương 俗tục 。 應ưng 云vân 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 此thử 波Ba 羅La 蜜Mật 有hữu 十thập 種chủng 。 何hà 謂vị 之chi 十thập 。 一nhất 布bố 施thí 。 二nhị 持trì 戒giới 。 三tam 忍nhẫn 辱nhục 。 四tứ 精tinh 進tấn 。 五ngũ 禪thiền 定định 。 六lục 智trí 慧tuệ 。 七thất 方phương 便tiện 。 八bát 願nguyện 。 九cửu 力lực 。 十thập 智trí 。 問vấn 。 此thử 十thập 度độ 其kỳ 義nghĩa 如như 何hà 。 謂vị [車*發]# 己kỷ 施thí 人nhân 曰viết 施thí 。 防phòng 非phi 止chỉ 惡ác 曰viết 戒giới 。 堪kham 受thọ 諸chư 法pháp 。 逆nghịch 順thuận 忘vong 懷hoài 曰viết 忍nhẫn 。 鍊luyện 心tâm 於ư 法pháp 為vi 精tinh 。 精tinh 心tâm 務vụ 達đạt 為vi 進tiến 。 虗hư 心tâm 寂tịch 靜tĩnh 為vi 禪thiền 。 推thôi 求cầu 揀giản 擇trạch 為vi 慧tuệ 。 方phương 法pháp 便tiện 宜nghi 為vì 方phương 便tiện 。 希hy 求cầu 樂nhạo 欲dục 為vi 願nguyện 。 不bất 可khả 屈khuất 伏phục 為vi 力lực 。 如như 實thật 決quyết 斷đoán 為vi 智trí 。 然nhiên 吾ngô 佛Phật 聖thánh 人nhân 。 始thỉ 以dĩ 六Lục 度Độ 對đối 治trị 六lục 蔽tế 。 為vì 慳san 貪tham 故cố 說thuyết 布bố 施thí 。 為vi 毀hủy 禁cấm 故cố 說thuyết 持trì 戒giới 。 為vi 嗔sân 恚khuể 故cố 說thuyết 忍nhẫn 辱nhục 。 為vi 懈giải 怠đãi 故cố 說thuyết 精tinh 進tấn 。 為vi 散tán 亂loạn 故cố 說thuyết 禪thiền 定định 。 為vi 愚ngu 癡si 故cố 說thuyết 智trí 慧tuệ 。 若nhược 據cứ 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 中trung 。 開khai 此thử 六Lục 度Độ 為vi 十thập 度độ 。 對đối 治trị 十Thập 地Địa 十thập 種chủng 障chướng 。 亦diệc 只chỉ 就tựu 六Lục 度Độ 中trung 。 智trí 慧tuệ 一nhất 度độ 中trung 。 開khai 出xuất 方phương 便tiện 度độ 願nguyện 度độ 力lực 度độ 智Trí 度Độ 。 良lương 由do 第đệ 六lục 智Trí 度Độ 。 具cụ 根căn 本bổn 智trí 與dữ 後hậu 得đắc 智trí 故cố 。 開khai 出xuất 後hậu 得đắc 智trí 也dã 。 謂vị 吾ngô 佛Phật 聖thánh 人nhân 有hữu 大đại 圓viên 覺giác 。 於ư 中trung 流lưu 出xuất 一nhất 切thiết 。 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 清thanh 淨tịnh 菩Bồ 提Đề 。 清thanh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 清thanh 淨tịnh 波Ba 羅La 蜜Mật 。 真Chân 如Như 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 皆giai 屬thuộc 果quả 。 十thập 度độ 波Ba 羅La 蜜Mật 屬thuộc 因nhân 。 因nhân 果quả 不bất 同đồng 。 故cố 云vân 及cập 字tự 非phi 唯duy 流lưu 出xuất 因nhân 。 亦diệc 及cập 流lưu 出xuất 果quả 。 教giáo 示thị 付phó 授thọ 。 欲dục 使sử 後hậu 代đại 順thuận 佛Phật 法Pháp 脩tu 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 斷đoạn 障chướng 遣khiển 疑nghi 。 從tùng 因nhân 至chí 果quả 。 反phản 妄vọng 歸quy 真chân 。 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 是thị 所sở 教giáo 之chi 人nhân 。 上thượng 因nhân 果quả 皆giai 是thị 能năng 教giáo 之chi 法pháp 也dã 。 嘗thường 考khảo 諸chư 經kinh 所sở 談đàm 。 門môn 之chi 一nhất 字tự 有hữu 四tứ 。 謂vị 教giáo 理lý 行hành 果quả 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 如như 法Pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 以dĩ 佛Phật 教giáo 門môn 。 出xuất 三tam 界giới 苦khổ 。 此thử 是thị 教giáo 門môn 。 楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 十thập 方phương 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 此thử 是thị 理lý 門môn 。 又hựu 云vân 。 我ngã 今kim 猶do 如như 。 旅lữ 泊bạc 之chi 人nhân 。 忽hốt 蒙mông 天thiên 王vương 賜tứ 。 與dữ 華hoa 屋ốc 雖tuy 獲hoạch 大đại 宅trạch 。 要yếu 因nhân 門môn 入nhập 。 此thử 屬thuộc 行hành 門môn 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 行hạnh 願nguyện 經Kinh 云vân 。 若nhược 欲dục 成thành 就tựu 。 此thử 功công 德đức 門môn 者giả 。 應ưng 脩tu 十thập 種chủng 廣quảng 大đại 行hạnh 願nguyện 。 一nhất 者giả 禮lễ 敬kính 諸chư 佛Phật 。 二nhị 者giả 稱xưng 贊tán 如Như 來Lai 。 此thử 屬thuộc 果quả 門môn 。 謂vị 吾ngô 佛Phật 聖thánh 人nhân 。 有hữu 一nhất 法Pháp 門môn 。 總tổng 持trì 教giáo 理lý 行hành 果quả 四tứ 法pháp 。 教giáo 示thị 付phó 授thọ 與dữ 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 以dĩ 佛Phật 性tánh 和hòa 尚thượng 云vân 。 包bao 凡phàm 育dục 聖thánh 。 攝nhiếp 巨cự 含hàm 識thức 。 為vi 一nhất 總tổng 持trì 。 號hiệu 大đại 自tự 在tại 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 云vân 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 具cụ 足túc 十thập 界giới 百bách 界giới 千thiên 如như 三tam 千thiên 世thế 間gian 生sanh 佛Phật 依y 正chánh 色sắc 心tâm 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 。 故cố 曰viết 一nhất 切thiết 。 以dĩ 由do 圓viên 覺giác 。 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 遇ngộ 染nhiễm 則tắc 情tình 生sanh 十thập 界giới 俱câu 染nhiễm 。 在tại 理lý 則tắc 性tánh 淨tịnh 十thập 界giới 俱câu 淨tịnh 。 亦diệc 非phi 研nghiên 究cứu 而nhi 然nhiên 乃nãi 本bổn 來lai 淨tịnh 也dã 。 今kim 從tùng 淨tịnh 緣duyên 脩tu 起khởi 不bất 改cải 不bất 變biến 。 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 菩Bồ 提Đề 翻phiên 道đạo 。 涅niết 言ngôn 不bất 生sanh 。 槃bàn 言ngôn 不bất 滅diệt 。 大Đại 道Đạo 無vô 形hình 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 波Ba 羅La 蜜Mật 翻phiên 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 已dĩ 攝nhiếp 六Lục 度Độ 。 一nhất 一nhất 度độ 皆giai 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 真Chân 如Như 法Pháp 身thân 德đức 也dã 。 菩Bồ 提Đề 般Bát 若Nhã 德đức 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 解giải 脫thoát 德đức 也dã 。 此thử 之chi 三tam 德đức 皆giai 從tùng 圓viên 覺giác 生sanh 。 故cố 云vân 流lưu 出xuất 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 此thử 為vi 軌quỹ 則tắc 。 故cố 曰viết 教giáo 授thọ 。 眾chúng 生sanh 性tánh 具cụ 此thử 三tam 德đức 故cố 。 一nhất 念niệm 能năng 感cảm 佛Phật 證chứng 。 此thử 故cố 無vô 謀mưu 而nhi 應ưng 神thần 通thông 用dụng 。 此thử 故cố 化hóa 化hóa 而nhi 窮cùng 父phụ 子tử 。 得đắc 此thử 故cố 天thiên 性tánh 相tướng 關quan 。 知tri 之chi 者giả 可khả 以dĩ 脫thoát 生sanh 死tử 度độ 含hàm 靈linh 。 此thử 圓viên 覺giác 之chi 大đại 略lược 耳nhĩ 。


一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 。 皆giai 依y 圓viên 照chiếu 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 。


皆giai 依y 者giả 皆giai 因nhân 也dã 。 圓viên 照chiếu 者giả 圓viên 明minh 寂tịch 照chiếu 。 清thanh 淨tịnh 者giả 一nhất 切thiết 無vô 染nhiễm 。 覺giác 相tương/tướng 者giả 無vô 相tướng 之chi 相tướng 。 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 曰viết 。 有hữu 身thân 非phi 覺giác 體thể 無vô 相tướng 乃nãi 真chân 形hình 者giả 是thị 也dã 。


永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 一nhất 經kinh 安an 布bố 有hữu 類loại 。 華hoa 嚴nghiêm 先tiên 本bổn 後hậu 末mạt 。 只chỉ 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 首thủ 先tiên 便tiện 云vân 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 於ư 菩Bồ 提Đề 場tràng 。 處xử 師sư 子tử 座tòa 。 一nhất 切thiết 法pháp 上thượng 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 智trí 入nhập 三tam 世thế 。 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 其kỳ 身thân 充sung 滿mãn 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 其kỳ 音âm 普phổ 順thuận 。 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 皆giai 成thành 佛Phật 。 此thử 之chi 謂vị 一nhất 口khẩu 吞thôn 盡tận 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 更cánh 無vô 凡phàm 聖thánh 。 其kỳ 間gian 眾chúng 生sanh 。 根căn 劣liệt 障chướng 重trọng 。 承thừa 當đương 不bất 得đắc 。 遂toại 放phóng 開khai 一nhất 線tuyến 曲khúc 。 為vi 今kim 時thời 故cố 。 說thuyết 十thập 信tín 十thập 行hành 十thập 回hồi 向hướng 十Thập 地Địa 等đẳng 覺giác 妙diệu 覺giác 。 此thử 正chánh 是thị 漸tiệm 該cai 枝chi 末mạt 。 今kim 經kinh 亦diệc 爾nhĩ 。 於ư 此thử 段đoạn 經kinh 文văn 。 亦diệc 一nhất 口khẩu 吞thôn 盡tận 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 恐khủng 無vô 人nhân 承thừa 。 當đương 下hạ 遂toại 便tiện 與dữ 開khai 解giải 開khai 行hành 。 為vì 上thượng 根căn 人nhân 說thuyết 二nhị 空không 觀quán 。 為vi 中trung 根căn 人nhân 說thuyết 三tam 觀quán 諸chư 輪luân 。 為vi 下hạ 根căn 人nhân 說thuyết 道Đạo 場tràng 加gia 行hành 。 此thử 是thị 漸tiệm 該cai 枝chi 末mạt 。 皆giai 依y 圓viên 照chiếu 者giả 。 此thử 簡giản 二Nhị 乘Thừa 及cập 菩Bồ 薩Tát 徧biến 局cục 之chi 照chiếu 。 若nhược 了liễu 得đắc 圓viên 照chiếu 。 便tiện 是thị 佛Phật 。 佛Phật 是thị 圓viên 照chiếu 者giả 。 於ư 十thập 二nhị 時thời 中trung 。 條điều 絲ti 不bất 掛quải 廓khuếch 爾nhĩ 無vô 依y 。 念niệm 念niệm 常thường 光quang 現hiện 前tiền 。 念niệm 念niệm 常thường 在tại 裏lý 許hứa 。 依y 倚ỷ 圓viên 照chiếu 未vị 無vô 間gián 斷đoạn 。 所sở 謂vị 以dĩ 無vô 。 緣duyên 境cảnh 上thượng 起khởi 無vô 緣duyên 智trí 。 以dĩ 無vô 緣duyên 智trí 上thượng 起khởi 無vô 緣duyên 境cảnh 。 如như 鏡kính 照chiếu 像tượng 像tượng 非phi 外ngoại 緣duyên 。 如như 珠châu 發phát 光quang 。 光quang 還hoàn 自tự 然nhiên 。 照chiếu 見kiến 內nội 心tâm 外ngoại 境cảnh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 色sắc 空không 明minh 暗ám 。 所sở 照chiếu 之chi 處xứ 。 莫mạc 不bất 盡tận 是thị 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 廣quảng 大đại 無vô 漏lậu 。 無vô 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 。 妙diệu 覺giác 之chi 相tướng 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 等đẳng 創sáng/sang 始thỉ 因Nhân 地Địa 脩tu 行hành 。 莫mạc 不bất 皆giai 依y 倚ỷ 此thử 圓viên 照chiếu 永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 而nhi 成thành 正chánh 覺giác 。 所sở 以dĩ 肇triệu 論luận 云vân 。 內nội 有hữu 獨độc 鑒giám 之chi 明minh 。 外ngoại 有hữu 萬vạn 法pháp 之chi 實thật 。 圓viên 照chiếu 是thị 能năng 照chiếu 之chi 用dụng 。 覺giác 相tương/tướng 是thị 所sở 照chiếu 之chi 體thể 。 問vấn 圓viên 體thể 上thượng 本bổn 無vô 能năng 所sở 。 今kim 何hà 卻khước 言ngôn 覺giác 相tương/tướng 是thị 所sở 。 圓viên 照chiếu 是thị 能năng 耶da 。 答đáp 。 但đãn 以dĩ 初sơ 悟ngộ 之chi 時thời 似tự 有hữu 能năng 所sở 。 到đáo 悟ngộ 之chi 後hậu 即tức 無vô 能năng 所sở 此thử 正chánh 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 會hội 上thượng 第đệ 六lục 十thập 一nhất 卷quyển 經kinh 中trung 。 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 初sơ 於ư 福phước 城thành 東đông 際tế 大đại 塔tháp 廟miếu 前tiền 見kiến 文Văn 殊Thù 。 文Văn 殊Thù 遂toại 指chỉ 善thiện 財tài 。 南nam 游du 歷lịch 一nhất 百bách 一nhất 十thập 城thành 。 見kiến 五ngũ 十thập 三tam 善Thiện 知Tri 識Thức 。 冣# 後hậu 於ư 莊trang 嚴nghiêm 藏tạng 樓lâu 閣các 中trung 。 參tham 見kiến 彌Di 勒Lặc 。 受thọ 彌Di 勒Lặc 之chi 教giáo 。 再tái 欲dục 求cầu 見kiến 文Văn 殊Thù 。 卻khước 不bất 能năng 得đắc 見kiến 其kỳ 身thân 。 是thị 時thời 文văn 殊thù 。 遂toại 伸thân 右hữu 手thủ 。 過quá 一nhất 百bách 一nhất 十thập 城thành 摩ma 善thiện 財tài 頂đảnh 。 此thử 意ý 與dữ 今kim 經kinh 說thuyết 初sơ 分phần/phân 能năng 所sở 。 悟ngộ 後hậu 無vô 能năng 所sở 一nhất 同đồng 。 且thả 初sơ 見kiến 文Văn 殊Thù 者giả 表biểu 信tín 智trí 。 再tái 見kiến 文Văn 殊Thù 者giả 表biểu 證chứng 智trí 。 證chứng 智trí 絕tuyệt 能năng 所sở 故cố 。 所sở 以dĩ 不bất 見kiến 文Văn 殊Thù 。 能năng 所sở 既ký 絕tuyệt 。 盡tận 十thập 方phương 世thế 界giới 。 只chỉ 是thị 自tự 己kỷ 一nhất 顆khỏa 明minh 珠châu 。 是thị 大đại 解giải 脫thoát 法Pháp 門môn 。 到đáo 此thử 豈khởi 有hữu 無vô 明minh 不bất 斷đoạn 。 豈khởi 有hữu 煩phiền 惱não 不bất 除trừ 。 豈khởi 有hữu 佛Phật 道Đạo 不bất 成thành 就tựu 。 如như 是thị 則tắc 只chỉ 用dụng 此thử 一nhất 段đoạn 經kinh 文văn 已dĩ 。 答đáp 。 文Văn 殊Thù 前tiền 問vấn 。 了liễu 悟ngộ 覺giác 性tánh 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 脩tu 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 三tam 重trọng/trùng 因Nhân 地Địa 皆giai 畢tất 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 。 皆giai 依y 圓viên 照chiếu 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 者giả 。 三tam 世thế 十thập 方phương 故cố 云vân 一nhất 切thiết 。 成thành 如như 實thật 道đạo 。 來lai 成thành 正chánh 覺giác 。 故cố 曰viết 如Như 來Lai 。 圓viên 照chiếu 者giả 。 照chiếu 之chi 一nhất 字tự 即tức 三tam 觀quán 也dã 。 空không 觀quán 破phá 一nhất 切thiết 法pháp 。 假giả 觀quán 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 中trung 觀quán 妙diệu 一nhất 切thiết 法pháp 。 此thử 三tam 觀quán 名danh 三tam 而nhi 體thể 一nhất 也dã 。 故cố 云vân 圓viên 照chiếu 。 圓viên 融dung 圓viên 妙diệu 。 三tam 只chỉ 是thị 一nhất 。 一nhất 即tức 是thị 三tam 。 此thử 三tam 立lập 則tắc 俱câu 立lập 。 破phá 則tắc 俱câu 破phá 。 亦diệc 云vân 始thỉ 覺giác 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 妙diệu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 空không 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 覺giác 相tương/tướng 者giả 。 即tức 真Chân 諦Đế 俗tục 諦đế 中trung 諦đế 三tam 諦đế 也dã 。 此thử 三tam 諦đế 亦diệc 一nhất 體thể 異dị 名danh 。 全toàn 本bổn 覺giác 而nhi 起khởi 。 謂vị 之chi 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 也dã 。 此thử 之chi 境cảnh 智trí 。 境cảnh 如như 砧# 。 智trí 如như 槌chùy 。 砧# 槌chùy 鑪lư 韛bị 發phát 躍dược 中trung 間gian 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 謂vị 之chi 淳thuần 朴phác 。 安an 能năng 不bất 變biến 。 無vô 明minh 即tức 明minh 。 煩phiền 惱não 為vi 菩Bồ 提Đề 。 苦khổ 道đạo 即tức 法Pháp 身thân 。 不bất 得đắc 此thử 妙diệu 境cảnh 智trí 。 無vô 明minh 不bất 斷đoạn 。 佛Phật 道Đạo 如như 何hà 得đắc 成thành 。 今kim 人nhân 擔đảm 簦# 負phụ 笈cấp 隻chỉ 笠# 腰yêu 包bao 行hành 。 盡tận 無vô 限hạn 之chi 山sơn 水thủy 。 坐tọa 消tiêu 數số 歲tuế 之chi 春xuân 風phong 。 達đạt 磨ma 到đáo 梁lương 。 常thường 以dĩ 四tứ 卷quyển 楞lăng 伽già 為vi 標tiêu 準chuẩn 。 故cố 得đắc 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 三tam 世thế 如Như 來Lai 。 莫mạc 不bất 皆giai 依y 圓viên 照chiếu 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 。 是thị 知tri 經kinh 教giáo 不bất 可khả 偏thiên 廢phế 也dã 。 今kim 恐khủng 多đa 有hữu 不bất 曉hiểu 。 境cảnh 觀quán 錯thác 用dụng 身thân 心tâm 。 一nhất 生sanh 空không 過quá 。 再tái 出xuất 境cảnh 智trí 為vi 入nhập 道đạo 之chi 要yếu 莫mạc 嫌hiềm 多đa 事sự 。 然nhiên 此thử 境cảnh 智trí 。 人nhân 皆giai 知tri 之chi 。 所sở 解giải 終chung 成thành 。 二nhị 物vật 相tương/tướng 合hợp 。 蓋cái 以dĩ 不bất 曉hiểu 境cảnh 智trí 之chi 體thể 故cố 也dã 。 欲dục 知tri 境cảnh 體thể 。 須tu 簡giản 頑ngoan 境cảnh 及cập 偏thiên 小tiểu 妄vọng 心tâm 假giả 立lập 真Chân 如Như 。 此thử 境cảnh 安an 能năng 與dữ 智trí 不bất 二nhị 。 今kim 依y 馬mã 鳴minh 立lập 境cảnh 體thể 者giả 。 所sở 謂vị 本bổn 覺giác 。 其kỳ 智trí 體thể 者giả 所sở 謂vị 始thỉ 覺giác 故cố 。 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 所sở 言ngôn 覺giác 義nghĩa 者giả 。 謂vị 心tâm 體thể 離ly 念niệm 。 離ly 念niệm 相tương/tướng 者giả 。 等đẳng 虗hư 空không 界giới 。 無vô 所sở 不bất 遍biến 。 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 常thường 住trụ 法Pháp 身thân 。 依y 此thử 法Pháp 身thân 說thuyết 名danh 本bổn 覺giác 。 此thử 覺giác 是thị 性tánh 全toàn 性tánh 起khởi 脩tu 名danh 為vi 始thỉ 覺giác 。 論luận 云vân 。 始thỉ 覺giác 者giả 即tức 同đồng 本bổn 覺giác 。 既ký 云vân 離ly 念niệm 。 豈khởi 有hữu 思tư 議nghị 。 既ký 等đẳng 虗hư 空không 。 無vô 所sở 不bất 遍biến 。 豈khởi 有hữu 一nhất 時thời 一nhất 塵trần 一nhất 心tâm 。 而nhi 非phi 本bổn 覺giác 及cập 始thỉ 覺giác 耶da 。 是thị 故cố 得đắc 云vân 三tam 世thế 十thập 方phương 生sanh 佛Phật 依y 正chánh 為vi 所sở 觀quán 境cảnh 。 三tam 世thế 十thập 方phương 生sanh 佛Phật 依y 正chánh 為vi 能năng 觀quán 智trí 。 境cảnh 智trí 名danh 別biệt 其kỳ 體thể 不bất 殊thù 。 是thị 故cố 能năng 所sở 二nhị 非phi 二nhị 也dã 。 此thử 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 智trí 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 皆giai 依y 圓viên 照chiếu 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 。 成thành 於ư 佛Phật 道Đạo 。 到đáo 此thử 不bất 可khả 不bất 苦khổ 口khẩu 也dã 。 永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 者giả 。 無vô 明minh 因nhân 何hà 得đắc 斷đoạn 。 因nhân 圓viên 照chiếu 覺giác 相tương/tướng 也dã 。 圓viên 照chiếu 即tức 三tam 觀quán 。 覺giác 相tương/tướng 即tức 三tam 諦đế 。 三tam 諦đế 真chân 俗tục 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã 。 三tam 觀quán 空không 假giả 中trung 也dã 。 向hướng 下hạ 二nhị 十thập 五ngũ 定định 輪luân 。 亦diệc 只chỉ 三tam 觀quán 也dã 。 如như 世thế 藥dược 方phương 治trị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 諸chư 病bệnh 。 眾chúng 生sanh 生sanh 死tử 。 結kết 根căn 無vô 明minh 妄vọng 識thức 非phi 此thử 為vi 藥dược 治trị 之chi 無vô 明minh 安an 得đắc 永vĩnh 斷đoạn 。 故cố 諸chư 如Như 來Lai 。 以dĩ 如như 如như 智trí 。 照chiếu 如như 如như 境cảnh 。 境cảnh 智trí 融dung 融dung 。 妄vọng 識thức 無vô 迯# 避tị 處xứ 。 只chỉ 得đắc 轉chuyển 為vi 法pháp 性tánh 。 但đãn 妄vọng 識thức 只chỉ 是thị 我ngã 見kiến 前tiền 一nhất 念niệm 虗hư 妄vọng 浮phù 心tâm 也dã 。 此thử 虗hư 妄vọng 雖tuy 本bổn 是thị 佛Phật 天thiên 然nhiên 之chi 性tánh 。 爭tranh 奈nại 逐trục 迷mê 如như 。 演Diễn 若Nhã 達Đạt 多Đa 。 晨thần 朝triêu 以dĩ 鏡kính 照chiếu 面diện 。 頭đầu 在tại 身thân 上thượng 。 放phóng 下hạ 鏡kính 了liễu 不bất 見kiến 自tự 頭đầu 。 只chỉ 一nhất 向hướng 問vấn 人nhân 討thảo 頭đầu 。 佛Phật 云vân 。 此thử 人nhân 虗hư 妄vọng 顛điên 倒đảo 心tâm 狂cuồng 。 其kỳ 狂cuồng 若nhược 歇hiết 。 歇hiết 即tức 菩Bồ 提Đề 。 今kim 此thử 妄vọng 心tâm 若nhược 歇hiết 則tắc 無vô 達đạt 多đa 之chi 狂cuồng 。 要yếu 破phá 此thử 迷mê 始thỉ 由do 觀quán 力lực 。 專chuyên 假giả 因nhân 緣duyên 性tánh 欲dục 為vi 因nhân 。 師sư 教giáo 為vi 緣duyên 。 因nhân 緣duyên 成thành 觀quán 。 達đạt 本bổn 三tam 障chướng 。 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 即tức 轉chuyển 為vi 明minh 。 名danh 菩Bồ 提Đề 燈đăng 。 若nhược 非phi 感cảm 應ứng 因nhân 緣duyên 之chi 力lực 。 豈khởi 得đắc 無vô 明minh 永vĩnh 斷đoạn 。 故cố 知tri 成thành 佛Phật 全toàn 假giả 因nhân 緣duyên 也dã 。


云vân 何hà 無vô 明minh 。


眾chúng 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 迷mê 失thất 明minh 悟ngộ 真chân 覺giác 之chi 性tánh 。 故cố 曰viết 無vô 明minh 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 乃nãi 欲dục 推thôi 窮cùng 妄vọng 宰tể 故cố 。 此thử 一nhất 句cú 徵trưng 問vấn 。 謂vị 之chi 連liên 前tiền 起khởi 後hậu 之chi 辭từ 。 佛Phật 恐khủng 後hậu 代đại 。 脩tu 行hành 之chi 人nhân 。 聞văn 說thuyết 永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 便tiện 謂vị 實thật 有hữu 無vô 明minh 可khả 斷đoạn 。 然nhiên 此thử 無vô 明minh 以dĩ 癡si 為vi 體thể 。 雖tuy 有hữu 本bổn 覺giác 光quang 明minh 。 而nhi 無vô 始thỉ 覺giác 照chiếu 了liễu 故cố 曰viết 無vô 明minh 。 除trừ 卻khước 無vô 字tự 。 只chỉ 此thử 一nhất 明minh 字tự 。 便tiện 是thị 靈linh 靈linh 不bất 昧muội 。 了liễu 了liễu 常thường 知tri 之chi 明minh 。 纔tài 一nhất 念niệm 不bất 覺giác 。 面diện 前tiền 不bất 明minh 。 只chỉ 是thị 黑hắc 地địa 裏lý 走tẩu 。 便tiện 是thị 無vô 明minh 。 大đại 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 若nhược 與dữ 煩phiền 惱não 諸chư 結kết 俱câu 者giả 。 名danh 為vi 無vô 明minh 。 若nhược 與dữ 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 俱câu 者giả 名danh 之chi 為vi 明minh 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 不bất 了liễu 故cố 名danh 無vô 明minh 。 此thử 之chi 無vô 明minh 畢tất 竟cánh 自tự 何hà 處xứ 起khởi 。 當đương 如như 起khởi 信tín 論luận 說thuyết 。 三tam 細tế 六lục 麤thô 。 從tùng 細tế 至chí 麤thô 而nhi 起khởi 。 三tam 細tế 者giả 。 一nhất 業nghiệp 相tương/tướng 。 二nhị 轉chuyển 相tương/tướng 。 三tam 現hiện 相tướng 。 六lục 麤thô 者giả 。 一nhất 智trí 相tương/tướng 。 二nhị 相tương 續tục 相tương/tướng 。 三tam 計kế 名danh 字tự 相tương/tướng 。 四tứ 執chấp 取thủ 相tương/tướng 。 五ngũ 起khởi 業nghiệp 相tương/tướng 。 六lục 業nghiệp 繫hệ 苦khổ 相tương/tướng 。 謂vị 纔tài 於ư 本bổn 覺giác 上thượng 一nhất 念niệm 動động 心tâm 不bất 覺giác 謂vị 之chi 業nghiệp 相tương/tướng 。 纔tài 有hữu 所sở 見kiến 謂vị 之chi 轉chuyển 相tương/tướng 。 境cảnh 界giới 現hiện 謂vị 之chi 現hiện 相tướng 。 此thử 三tam 細tế 也dã 。 起khởi 分phân 別biệt 心tâm 謂vị 之chi 智trí 相tương/tướng 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 謂vị 之chi 相tướng 續tục 相tương/tướng 。 此thử 上thượng 五ngũ 相tương/tướng 皆giai 為vi 法pháp 執chấp 也dã 。 於ư 分phân 別biệt 中trung 。 此thử 是thị 名danh 。 此thử 是thị 利lợi 。 此thử 是thị 善thiện 。 此thử 是thị 惡ác 。 此thử 是thị 親thân 。 此thử 是thị 疎sơ 。 此thử 是thị 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 等đẳng 。 謂vị 之chi 計kế 名danh 字tự 相tương/tướng 。 好hảo/hiếu 之chi 則tắc 喜hỷ 。 惡ác 之chi 則tắc 嗔sân 。 隨tùy 所sở 好hiếu 處xứ 而nhi 生sanh 執chấp 著trước 之chi 心tâm 。 謂vị 之chi 執chấp 取thủ 相tương/tướng 。 此thử 上thượng 二nhị 相tương/tướng 即tức 我ngã 執chấp 也dã 。 既ký 執chấp 物vật 為vi 我ngã 相tương/tướng 。 就tựu 五ngũ 蘊uẩn 之chi 上thượng 。 或hoặc 嗔sân 喜hỷ 。 或hoặc 打đả 罵mạ 。 或hoặc 更cánh 相tương 殺sát 害hại 。 互hỗ 為vi 冤oan 讎thù 。 造tạo 種chủng 種chủng 惡ác 。 謂vị 之chi 起khởi 業nghiệp 相tương/tướng 。 既ký 造tạo 惡ác 業nghiệp 業nghiệp 果quả 成thành 就tựu 。 似tự 鏡kính 照chiếu 像tượng 。 如như 影ảnh 隨tùy 形hình 。 便tiện 被bị 業nghiệp 縛phược 。 隨tùy 業nghiệp 受thọ 報báo 。 於ư 六lục 道đạo 四tứ 生sanh 。 大đại 苦khổ 海hải 中trung 。 無vô 由do 解giải 脫thoát 。 謂vị 之chi 業nghiệp 繫hệ 苦khổ 相tương/tướng 也dã 。 今kim 經kinh 從tùng 云vân 何hà 無vô 明minh 。 已dĩ 下hạ 經kinh 文văn 。 直trực 至chí 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 三tam 細tế 六lục 麤thô 。 一nhất 時thời 具cụ 足túc 。 良lương 由do 一nhất 念niệm 不bất 覺giác 便tiện 是thị 無vô 明minh 。 此thử 謂vị 之chi 獨độc 頭đầu 無vô 明minh 。 橫hoạnh/hoành 從tùng 空không 起khởi 。 如như 天thiên 或hoặc 雲vân 。 如như 鏡kính 忽hốt 塵trần 。 更cánh 不bất 假giả 觸xúc 境cảnh 遇ngộ 緣duyên 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 種chủng 種chủng 顛điên 倒đảo 。 猶do 如như 迷mê 人nhân 。 四tứ 方phương 易dị 處xứ 。


眾chúng 生sanh 自tự 無vô 始thỉ 劫kiếp 來lai 。 以dĩ 妄vọng 為vi 真chân 正chánh 。 如như 迷mê 路lộ 之chi 人nhân 。 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 不bất 知tri 定định 處xứ 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 即tức 按án 定định 其kỳ 非phi 也dã 。 眾chúng 生sanh 者giả 。 乃nãi 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 五ngũ 蘊uẩn 。 眾chúng 緣duyên 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 蘊uẩn 者giả 以dĩ 積tích 聚tụ 為vi 義nghĩa 。 或hoặc 稱xưng 陰ấm 者giả 。 以dĩ 蓋cái 覆phú 為vi 義nghĩa 。 且thả 色sắc 以dĩ 質chất 礙ngại 為vi 義nghĩa 。 受thọ 以dĩ 領lãnh 納nạp 為vi 義nghĩa 。 想tưởng 以dĩ 収thâu 像tượng 為vi 義nghĩa 。 行hành 以dĩ 遷thiên 流lưu 造tạo 作tác 為vi 義nghĩa 。 識thức 以dĩ 了liễu 別biệt 為vi 義nghĩa 。 此thử 眾chúng 生sanh 除trừ 去khứ 了liễu 悟ngộ 覺giác 性tánh 之chi 人nhân 。 其kỳ 餘dư 一nhất 時thời 収thâu 在tại 裏lý 許hứa 。 無vô 始thỉ 者giả 。 以dĩ 西tây 天thiên 外ngoại 道đạo 六lục 師sư 。 執chấp 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 從tùng 冥minh 諦đế 出xuất 。 以dĩ 為vi 有hữu 始thỉ 。 楞lăng 嚴nghiêm 中trung 。 吾ngô 佛Phật 聖thánh 人nhân 。 為vi 對đối 治trị 彼bỉ 故cố 說thuyết 無vô 始thỉ 。 顛điên 倒đảo 者giả 此thử 從tùng 喻dụ 得đắc 名danh 。 顛điên 即tức 是thị 首thủ 向hướng 上thượng 曰viết 正chánh 。 向hướng 下hạ 曰viết 倒đảo 。 此thử 以dĩ 喻dụ 說thuyết 。 若nhược 以dĩ 法pháp 說thuyết 者giả 。 心tâm 識thức 狂cuồng 亂loạn 曰viết 顛điên 。 背bội 覺giác 合hợp 塵trần 曰viết 倒đảo 。 倒đảo 有hữu 所sở 執chấp 。 顛điên 但đãn 荒hoang 狂cuồng 。 莊trang 子tử 謂vị 之chi 倒đảo 置trí 之chi 民dân 。 種chủng 種chủng 者giả 非phi 是thị 一nhất 也dã 。 若nhược 通thông 說thuyết 則tắc 不bất 過quá 是thị 執chấp 我ngã 執chấp 法pháp 。 故cố 曰viết 種chủng 種chủng 。 若nhược 就tựu 今kim 經kinh 。 則tắc 迷mê 身thân 迷mê 心tâm 有hữu 四tứ 對đối 。 何hà 謂vị 四tứ 對đối 。 且thả 四tứ 大đại 非phi 我ngã 執chấp 為vi 我ngã 。 法Pháp 身thân 真chân 我ngã 而nhi 不bất 信tín 。 此thử 是thị 第đệ 一nhất 對đối 。 其kỳ 次thứ 四tứ 大đại 如như 幻huyễn 。 本bổn 無vô 而nhi 見kiến 有hữu 。 法Pháp 身thân 真chân 實thật 。 本bổn 有hữu 而nhi 見kiến 無vô 。 此thử 是thị 第đệ 二nhị 對đối 。 其kỳ 次thứ 緣duyên 念niệm 生sanh 滅diệt 為vi 真chân 心tâm 。 真chân 心tâm 了liễu 然nhiên 而nhi 不bất 自tự 識thức 。 此thử 是thị 第đệ 三tam 對đối 。 其kỳ 次thứ 緣duyên 念niệm 如như 殊thù 中trung 黑hắc 色sắc 。 全toàn 空không 而nhi 執chấp 有hữu 。 真chân 心tâm 如như 珠châu 中trung 明minh 相tướng 。 實thật 有hữu 而nhi 見kiến 無vô 。 此thử 是thị 第đệ 四tứ 對đối 。 第đệ 一nhất 第đệ 三tam 對đối 乃nãi 屬thuộc 我ngã 執chấp 。 第đệ 二nhị 第đệ 四tứ 對đối 乃nãi 屬thuộc 法pháp 執chấp 。 既ký 四tứ 對đối 不bất 同đồng 。 故cố 曰viết 種chủng 種chủng 。 又hựu 人nhân 之chi 倒đảo 執chấp 其kỳ 相tương/tướng 非phi 一nhất 。 楞lăng 嚴nghiêm 中trung 。 謂vị 執chấp 悟ngộ 中trung 迷mê 。 號hiệu 性tánh 顛điên 倒đảo 。 皆giai 同đồng 其kỳ 義nghĩa 。 猶do 如như 迷mê 人nhân 。 四tứ 方phương 易dị 處xứ 者giả 。 上thượng 文văn 先tiên 舉cử 法pháp 。 次thứ 是thị 舉cử 喻dụ 。 四tứ 方phương 者giả 。 即tức 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 易dị 者giả 。 轉chuyển 也dã 改cải 也dã 。 處xử 者giả 所sở 也dã 。 上thượng 文văn 徵trưng 起khởi 。 云vân 何hà 眾chúng 生sanh 無vô 明minh 。 此thử 便tiện 按án 定định 其kỳ 非phi 云vân 。 一nhất 切thiết 四tứ 生sanh 。 九cửu 類loại 眾chúng 生sanh 只chỉ 緣duyên 。 自tự 從tùng 無vô 始thỉ 。 曠khoáng 大đại 劫kiếp 來lai 。 與dữ 天thiên 地địa 同đồng 生sanh 。 與dữ 日nhật 月nguyệt 並tịnh 明minh 。 與dữ 諸chư 佛Phật 同đồng 體thể 。 與dữ 萬vạn 象tượng 同đồng 源nguyên 。 所sở 以dĩ 諸chư 佛Phật 已dĩ 成thành 正chánh 覺giác 。 而nhi 眾chúng 生sanh 輪luân 轉chuyển 者giả 。 良lương 由do 於ư 十thập 二nhị 時thời 中trung 。 心tâm 識thức 狂cuồng 亂loạn 。 徇# 小tiểu 懷hoài 私tư 。 背bội 義nghĩa 合hợp 塵trần 。 離ly 根căn 失thất 本bổn 。 種chủng 種chủng 取thủ 捨xả 。 種chủng 種chủng 攀phàn 緣duyên 。 種chủng 種chủng 顛điên 倒đảo 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 一nhất 切thiết 處xứ 。 無vô 過quá 是thị 執chấp 我ngã 執chấp 法pháp 。 如như 人nhân 入nhập 川xuyên 原nguyên 之chi 中trung 。 忽hốt 然nhiên 迷mê 失thất 道đạo 路lộ 。 將tương 東đông 作tác 西tây 。 以dĩ 南nam 為vi 北bắc 。 是thị 時thời 東đông 西tây 不bất 辨biện 。 南nam 北bắc 不bất 分phân 。 殊thù 不bất 知tri 正chánh 迷mê 之chi 時thời 。 方phương 所sở 只chỉ 在tại 舊cựu 處xứ 。 不bất 曾tằng 移di 動động 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 云vân 何hà 無vô 明minh 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 種chủng 種chủng 顛điên 倒đảo 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 括quát 十thập 法Pháp 界Giới 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 迷mê 真chân 逐trục 妄vọng 。 為vi 風phong 火hỏa 識thức 動động 。 此thử 一nhất 念niệm 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 入nhập 父phụ 母mẫu 胎thai 。 攬lãm 父phụ 母mẫu 遺di 棄khí 為vi 此thử 色sắc 身thân 。 於ư 此thử 顛điên 倒đảo 行hành 事sự 。 如như 教giáo 中trung 文Văn 殊Thù 問vấn 淨tịnh 名danh 曰viết 。 善thiện 不bất 善thiện 以dĩ 何hà 為vi 本bổn 。 以dĩ 身thân 為vi 本bổn 。


又hựu 問vấn 。

身thân 孰thục 為vi 本bổn 。 曰viết 欲dục 貪tham 為vi 本bổn 。 曰viết 欲dục 貪tham 孰thục 為vi 本bổn 。 曰viết 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 為vi 本bổn 。 曰viết 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 孰thục 為vi 本bổn 。 曰viết 顛điên 倒đảo 想tưởng 為vi 本bổn 。 曰viết 顛điên 倒đảo 想tưởng 孰thục 為vi 本bổn 。 曰viết 無vô 明minh 為vi 本bổn 。 曰viết 無vô 明minh 孰thục 為vi 本bổn 。 曰viết 無vô 住trụ 為vi 本bổn 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 住trụ 即tức 無vô 明minh 。 無vô 明minh 即tức 法pháp 性tánh 。 如như 冰băng 與dữ 水thủy 。 水thủy 即tức 是thị 冰băng 。 氷băng 水thủy 無vô 二nhị 也dã 。 四tứ 大đại 三tam 毒độc 為vi 身thân 心tâm 之chi 病bệnh 。 而nhi 常thường 情tình 不bất 覺giác 。 今kim 佛Phật 反phản 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 逆nghịch 推thôi 。 從tùng 無vô 住trụ 生sanh 顛điên 倒đảo 。 從tùng 顛điên 倒đảo 生sanh 。 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 從tùng 虗hư 妄vọng 生sanh 欲dục 貪tham 。 從tùng 欲dục 貪tham 生sanh 身thân 。 身thân 造tạo 善thiện 惡ác 。 皆giai 生sanh 死tử 本bổn 。 究cứu 其kỳ 元nguyên 由do 。 即tức 無vô 明minh 為vi 本bổn 。 永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 無vô 明minh 破phá 即tức 轉chuyển 為vi 法pháp 性tánh 。 法pháp 性tánh 即tức 佛Phật 道Đạo 也dã 。 猶do 如như 迷mê 人nhân 。 四tứ 方phương 易dị 處xứ 者giả 。 喻dụ 上thượng 。 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 種chủng 種chủng 顛điên 倒đảo 。 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 本bổn 來lai 定định 位vị 。 遊du 人nhân 自tự 迷mê 不bất 識thức 定định 方phương 。 遂toại 認nhận 南nam 為vi 北bắc 。 指chỉ 東đông 作tác 西tây 。 非phi 方phương 位vị 之chi 相tướng 。 易dị 廼# 迷mê 者giả 之chi 惑hoặc 。 過quá 在tại 迷mê 人nhân 不bất 在tại 方phương 位vị 。 此thử 一nhất 節tiết 經kinh 意ý 。 皆giai 因nhân 妄vọng 動động 其kỳ 風phong 火hỏa 識thức 馳trì 我ngã 入nhập 胎thai 。 攬lãm 其kỳ 遺di 棄khí 之chi 時thời 。 此thử 時thời 不bất 識thức 。 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 故cố 生sanh 下hạ 文văn 妄vọng 認nhận 。


妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 。 為vi 自tự 身thân 相tướng 。


地địa 水thủy 火hỏa 風phong 假giả 合hợp 。 而nhi 成thành 幻huyễn 體thể 。 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 。 認nhận 為vi 自tự 身thân 實thật 相tướng 。


六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 為vi 自tự 心tâm 相tướng 。


色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 六lục 種chủng 塵trần 緣duyên 之chi 影ảnh 。 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 。 認nhận 為vi 自tự 心tâm 實thật 相tướng 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 即tức 正chánh 釋thích 其kỳ 相tương/tướng 也dã 。 妄vọng 認nhận 者giả 虗hư 妄vọng 執chấp 認nhận 。 四tứ 大đại 者giả 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 六lục 塵trần 者giả 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 緣duyên 影ảnh 即tức 是thị 六lục 識thức 。 此thử 是thị 於ư 六lục 塵trần 境cảnh 上thượng 。 起khởi 能năng 攀phàn 緣duyên 之chi 妄vọng 心tâm 。 非phi 是thị 直trực 心tâm 。 但đãn 是thị 攬lãm 塵trần 成thành 體thể 。 如như 身thân 中trung 之chi 影ảnh 。 如như 鏡kính 中trung 之chi 像tượng 。 如như 水thủy 上thượng 之chi 泡bào 。 脫thoát 體thể 是thị 空không 。 前tiền 文văn 云vân 。 種chủng 種chủng 顛điên 倒đảo 。 猶do 如như 迷mê 人nhân 。 四tứ 方phương 易dị 處xứ 。 此thử 是thị 按án 定định 四tứ 生sanh 六lục 道đạo 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 定định 不bất 是thị 了liễu 。 譬thí 如như 世thế 人nhân 。 捉tróc 得đắc 一nhất 人nhân 。 已dĩ 定định 是thị 賊tặc 。 次thứ 當đương 出xuất 其kỳ 罪tội 犯phạm 。 今kim 此thử 經Kinh 亦diệc 然nhiên 。 上thượng 文văn 既ký 按án 定định 其kỳ 罪tội 。 尚thượng 未vị 明minh 過quá 咎cữu 行hành 相tương/tướng 。 今kim 云vân 不bất 合hợp 妄vọng 執chấp 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 百bách 骸hài 九cửu 竅khiếu 不bất 實thật 之chi 法pháp 。 作tác 自tự 己kỷ 清thanh 淨tịnh 無vô 漏lậu 法Pháp 身thân 。 又hựu 不bất 合hợp 妄vọng 執chấp 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 虗hư 幻huyễn 不bất 實thật 顛điên 倒đảo 之chi 境cảnh 。 并tinh 中trung 間gian 所sở 起khởi 分phân 別biệt 攀phàn 緣duyên 。 不bất 實thật 妄vọng 心tâm 。 作tác 自tự 己kỷ 廣quảng 大đại 清thanh 淨tịnh 無vô 漏lậu 真chân 心tâm 。 只chỉ 此thử 便tiện 是thị 四tứ 生sanh 六lục 道đạo 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 所sở 迷mê 行hành 相tương/tướng 殊thù 不bất 知tri 。 殻# 漏lậu 子tử 因nhân 過quá 去khứ 。 於ư 本bổn 覺giác 上thượng 一nhất 念niệm 不bất 覺giác 。 迷mê 真chân 逐trục 妄vọng 。 撞chàng 入nhập 父phụ 母mẫu 胞bào 胎thai 。 是thị 時thời 便tiện 就tựu 天thiên 地địa 中trung 。 假giả 借tá 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 和hòa 合hợp 在tại 此thử 。 譬thí 如như 世thế 人nhân 。 欠khiếm 債trái 相tương 似tự 莫mạc 教giáo 。 一nhất 旦đán 被bị 主chủ 人nhân 索sách 債trái 之chi 時thời 。 一nhất 化hóa 而nhi 為vi 臭xú 腐hủ 。 再tái 化hóa 而nhi 為vi 塵trần 垢cấu 。 雖tuy 一nhất 指chỉ 一nhất 爪trảo 一nhất 毛mao 一nhất 髮phát 。 欲dục 存tồn 不bất 得đắc 。 是thị 時thời 方phương 知tri 。 平bình 生sanh 念niệm 念niệm 保bảo 惜tích 四tứ 大đại 。 皆giai 是thị 錯thác 用dụng 其kỳ 心tâm 。 喚hoán 作tác 見kiến 鑛khoáng 不bất 識thức 金kim 。 入nhập 鑛khoáng 方phương 知tri 錯thác 。 雖tuy 悔hối 之chi 何hà 益ích 於ư 事sự 。 所sở 以dĩ 吾ngô 佛Phật 聖thánh 人nhân 。 慈từ 悲bi 之chi 故cố 。 於ư 此thử 章chương 經kinh 首thủ 。 痛thống 警cảnh 末mạt 代đại 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 然nhiên 佛Phật 金kim 口khẩu 宣tuyên 說thuyết 。 真chân 語ngữ 。 實thật 語ngữ 。 如như 語ngữ 。 不bất 誑cuống 語ngữ 。 不bất 異dị 語ngữ 。 可khả 不bất 信tín 乎hồ 。 所sở 以dĩ 裴# 相tương/tướng 云vân 。 嗚ô 呼hô 後hậu 之chi 學học 者giả 。 當đương 取thủ 信tín 於ư 佛Phật 。 無vô 取thủ 信tín 於ư 人nhân 。 當đương 取thủ 信tín 於ư 本bổn 法pháp 。 無vô 取thủ 信tín 於ư 末mạt 習tập 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 。 為vi 自tự 身thân 相tướng 。 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 為vi 自tự 心tâm 相tướng 。 此thử 文văn 正chánh 明minh 生sanh 法pháp 二nhị 空không 境cảnh 。 妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 。 四tứ 大đại 性tánh 各các 自tự 起khởi 滅diệt 不bất 同đồng 。 業nghiệp 因nhân 緣duyên 故cố 。 名danh 曰viết 緣duyên 生sanh 。 認nhận 之chi 為vi 身thân 。 風phong 火hỏa 摶đoàn 識thức 入nhập 胎thai 。 攬lãm 赤xích 白bạch 二nhị 滴tích 水thủy 大đại 也dã 。 生sanh 髮phát 毛mao 爪trảo 齒xỉ 。 皮bì 肉nhục 地địa 大đại 也dã 。 認nhận 此thử 為vi 身thân 生sanh 我ngã 所sở 相tương/tướng 名danh 色sắc 陰ấm 也dã 。 領lãnh 納nạp 遺di 棄khí 即tức 受thọ 陰ấm 也dã 。 內nội 生sanh 苦khổ 樂lạc 名danh 想tưởng 陰ấm 也dã 。 隨tùy 業nghiệp 造tạo 作tác 名danh 行hành 陰ấm 也dã 。 識thức 住trụ 其kỳ 中trung 名danh 識thức 陰ấm 也dã 。 此thử 五ngũ 陰ấm 亦diệc 名danh 五ngũ 蘊uẩn 。 至chí 此thử 且thả 論luận 在tại 胎thai 受thọ 身thân 。 謂vị 之chi 生sanh 空không 境cảnh 。 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 眾chúng 共cộng 而nhi 生sanh 。 故cố 曰viết 生sanh 空không 。 亦diệc 曰viết 人nhân 空không 。 相tương/tướng 者giả 即tức 境cảnh 也dã 。 既ký 認nhận 為vi 身thân 相tướng 。 豈khởi 非phi 生sanh 空không 境cảnh 也dã 。 以dĩ 上thượng 未vị 涉thiệp 根căn 塵trần 識thức 也dã 。 至chí 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 方phương 具cụ 根căn 塵trần 識thức 三tam 。 根căn 即tức 六lục 根căn 。 塵trần 即tức 六lục 塵trần 。 識thức 即tức 六lục 識thức 也dã 。 此thử 根căn 塵trần 識thức 方phương 涉thiệp 外ngoại 塵trần 。 逆nghịch 起khởi 五ngũ 欲dục 境cảnh 界giới 主chủ 。 此thử 為vi 法pháp 空không 境cảnh 。 六lục 根căn 六lục 塵trần 六lục 識thức 。 三tam 六lục 十thập 八bát 。 為vi 十thập 八bát 界giới 。 謂vị 之chi 諸chư 法pháp 空không 相tướng 。 既ký 云vân 為vi 自tự 心tâm 相tướng 。 相tương/tướng 即tức 境cảnh 也dã 。 此thử 是thị 法pháp 空không 境cảnh 相tướng 。 若nhược 能năng 覺giác 此thử 四tứ 大đại 。 五ngũ 陰ấm 皆giai 空không 。 根căn 塵trần 識thức 三tam 皆giai 無vô 我ngã 相tương/tướng 。 可khả 謂vị 四tứ 病bệnh 出xuất 體thể 。 小Tiểu 乘Thừa 悟ngộ 此thử 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。 造tạo 境cảnh 即tức 中trung 破phá 無vô 明minh 證chứng 三tam 德đức 。 成thành 初sơ 住trụ 佛Phật 。 法pháp 華hoa 三tam 周chu 。 授thọ 記ký 作tác 佛Phật 。 即tức 初sơ 住trụ 佛Phật 也dã 。


譬thí 彼bỉ 病bệnh 目mục 。 見kiến 空không 中trung 華hoa 。 及cập 第đệ 二nhị 月nguyệt 。


妄vọng 認nhận 身thân 相tướng 心tâm 相tương/tướng 。 譬thí 如như 翳ế 者giả 妄vọng 見kiến 空không 華hoa 。 揑niết 目mục 者giả 妄vọng 見kiến 兩lưỡng 月nguyệt 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 譬thí 彼bỉ 病bệnh 目mục 。 見kiến 空không 中trung 華hoa 者giả 。 無vô 明minh 為vi 病bệnh 目mục 。 全toàn 空không 作tác 華hoa 故cố 曰viết 空không 華hoa 。 若nhược 觀quán 上thượng 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 。 本bổn 性tánh 空không 寂tịch 。 一nhất 一nhất 皆giai 是thị 。 圓viên 覺giác 實thật 性tánh 。 則tắc 無vô 是thị 身thân 相tướng 。 故cố 曰viết 生sanh 空không 觀quán 。 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 。 不bất 滅diệt 不bất 破phá 。 則tắc 水thủy 受thọ 輪luân 迴hồi 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 見kiến 聞văn 如như 幻huyễn 翳ế 。 三tam 界giới 如như 空không 華hoa 。 觀quán 成thành 則tắc 身thân 滅diệt 。 三tam 界giới 可khả 出xuất 也dã 。 及cập 第đệ 二nhị 月nguyệt 者giả 。 此thử 法pháp 空không 觀quán 。 只chỉ 謂vị 妄vọng 認nhận 。 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 為vi 實thật 身thân 心tâm 體thể 。 眼nhãn 緣duyên 。 色sắc 影ảnh 。 耳nhĩ 緣duyên 。 聲thanh 影ảnh 。 嗅khứu 香hương 。 嘗thường 味vị 。 覺giác 觸xúc 。 乃nãi 至chí 心tâm 緣duyên 。 法pháp 塵trần 。 此thử 緣duyên 塵trần 心tâm 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 如như 捏niết 目mục 人nhân 見kiến 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 錯thác 認nhận 月nguyệt 外ngoại 之chi 月nguyệt 。 廼# 真chân 月nguyệt 之chi 影ảnh 為vi 月nguyệt 非phi 真chân 月nguyệt 也dã 。 阿A 難Nan 認nhận 聽thính 法Pháp 之chi 心tâm 為vi 心tâm 。 佛Phật 咄đốt 叱sất 為vi 非phi 心tâm 。 此thử 乃nãi 法pháp 塵trần 分phân 別biệt 影ảnh 事sự 。 是thị 以dĩ 楞lăng 嚴nghiêm 七thất 處xứ 徵trưng 心tâm 八bát 還hoàn 辨biện 見kiến 。 今kim 認nhận 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 為vi 自tự 心tâm 相tướng 。 如như 認nhận 第đệ 二nhị 月nguyệt 影ảnh 為vi 真chân 月nguyệt 。 二nhị 影ảnh 無vô 差sai 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 若nhược 能năng 了liễu 緣duyên 塵trần 。 二nhị 月nguyệt 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 見kiến 圓viên 覺giác 性tánh 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 法pháp 空không 觀quán 也dã 。 如như 前tiền 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 。 六lục 根căn 六lục 塵trần 。 其kỳ 體thể 皆giai 是thị 無vô 明minh 。 業nghiệp 識thức 虗hư 妄vọng 病bệnh 源nguyên 。 並tịnh 是thị 眼nhãn 病bệnh 。 雖tuy 分phần/phân 二nhị 空không 。 如như 藥dược 治trị 病bệnh 但đãn 求cầu 虗hư 妄vọng 病bệnh 消tiêu 。 今kim 總tổng 歸quy 一nhất 科khoa 。 共cộng 釋thích 病bệnh 源nguyên 。 不bất 出xuất 無vô 明minh 病bệnh 眼nhãn 。 空không 花hoa 二nhị 月nguyệt 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 空không 實thật 無vô 花hoa 。 病bệnh 者giả 妄vọng 執chấp 。


諸chư 幻huyễn 本bổn 空không 。 眾chúng 生sanh 妄vọng 認nhận 為vi 有hữu 。 如như 空không 華hoa 本bổn 無vô 。 翳ế 者giả 妄vọng 執chấp 為vi 有hữu 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 乃nãi 就tựu 喻dụ 釋thích 也dã 。 虗hư 空không 喻dụ 真chân 身thân 。 空không 華hoa 喻dụ 四tứ 大đại 妄vọng 身thân 。 第đệ 一nhất 月nguyệt 喻dụ 真chân 心tâm 。 第đệ 二nhị 月nguyệt 喻dụ 緣duyên 影ảnh 。 妄vọng 心tâm 此thử 喻dụ 如như 世thế 間gian 之chi 人nhân 心tâm 。 疑nghi 生sanh 暗ám 鬼quỷ 。 眼nhãn 病bệnh 見kiến 空không 華hoa 。 不bất 知tri 空không 本bổn 無vô 華hoa 。 但đãn 是thị 眼nhãn 中trung 病bệnh 翳ế 。 而nhi 妄vọng 見kiến 有hữu 華hoa 。 古cổ 人nhân 云vân 。 一nhất 翳ế 在tại 眼nhãn 。 千thiên 華hoa 亂loạn 空không 。 天thiên 唯duy 一nhất 月nguyệt 本bổn 無vô 第đệ 二nhị 。 但đãn 因nhân 揑niết 目mục 而nhi 見kiến 有hữu 之chi 。 喻dụ 如như 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 於ư 廣quảng 大đại 清thanh 淨tịnh 真chân 身thân 中trung 本bổn 無vô 四tứ 大đại 妄vọng 身thân 。 又hựu 真chân 心tâm 中trung 本bổn 無vô 妄vọng 心tâm 。 但đãn 是thị 因nhân 起khởi 分phân 別biệt 執chấp 心tâm 而nhi 妄vọng 見kiến 有hữu 。 所sở 以dĩ 道đạo 真chân 性tánh 本bổn 有hữu 。 眾chúng 生sanh 迷mê 而nhi 為vi 無vô 。 妄vọng 法pháp 本bổn 空không 。 眾chúng 生sanh 執chấp 而nhi 為vi 實thật 。 若nhược 全toàn 其kỳ 經kinh 者giả 。 更cánh 加gia 一nhất 句cú 。 云vân 天thiên 唯duy 一nhất 月nguyệt 。 揑niết 者giả 妄vọng 見kiến 也dã 。


由do 妄vọng 執chấp 故cố 非phi 唯duy 惑hoặc 。 此thử 虗hư 空không 自tự 性tánh 。 亦diệc 復phục 迷mê 彼bỉ 。 實thật 華hoa 生sanh 處xứ 。


眾chúng 生sanh 因nhân 妄vọng 執chấp 之chi 故cố 不bất 唯duy 迷mê 惑hoặc 。 自tự 己kỷ 虗hư 空không 之chi 性tánh 亦diệc 且thả 不bất 知tri 。 他tha 之chi 翳ế 目mục 實thật 是thị 空không 華hoa 生sanh 處xứ 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 乃nãi 展triển 轉chuyển 倒đảo 見kiến 也dã 。 由do 者giả 因nhân 也dã 。 故cố 字tự 出xuất 所sở 以dĩ 。 謂vị 妄vọng 執chấp 見kiến 空không 中trung 有hữu 華hoa 。 所sở 以dĩ 之chi 故cố 。 盖# 眼nhãn 無vô 二nhị 。 用dụng 只chỉ 見kiến 空không 中trung 有hữu 華hoa 。 卻khước 失thất 了liễu 廣quảng 大đại 虗hư 空không 之chi 性tánh 。 非phi 唯duy 惑hoặc 此thử 。 虗hư 空không 自tự 性tánh 。 亦diệc 復phục 迷mê 彼bỉ 。 實thật 華hoa 生sanh 處xứ 者giả 。 非phi 者giả 不phủ 也dã 。 唯duy 者giả 獨độc 也dã 。 不bất 獨độc 是thị 迷mê 惑hoặc 。 虗hư 空không 廣quảng 大đại 之chi 性tánh 又hựu 卻khước 迷mê 彼bỉ 實thật 華hoa 生sanh 處xứ 。 要yếu 知tri 。 實thật 華hoa 生sanh 處xứ 者giả 。 只chỉ 在tại 眼nhãn 翳ế 上thượng 而nhi 生sanh 。 此thử 喻dụ 說thuyết 。 若nhược 法pháp 說thuyết 之chi 時thời 。 因nhân 妄vọng 執chấp 四tứ 大đại 幻huyễn 身thân 。 所sở 以dĩ 之chi 故cố 。 便tiện 失thất 了liễu 廣quảng 大đại 靈linh 明minh 真chân 空không 之chi 性tánh 。 不bất 獨độc 是thị 失thất 了liễu 自tự 己kỷ 真chân 空không 之chi 性tánh 。 又hựu 且thả 不bất 知tri 四tứ 大đại 。 幻huyễn 身thân 來lai 處xứ 。 要yếu 知tri 。 四tứ 大đại 幻huyễn 身thân 來lai 處xứ 者giả 。 只chỉ 在tại 一nhất 念niệm 不bất 覺giác 。 無vô 明minh 妄vọng 心tâm 之chi 上thượng 也dã 。 然nhiên 此thử 一nhất 段đoạn 經kinh 文văn 之chi 意ý 。 法pháp 喻dụ 未vị 全toàn 。 今kim 分phần/phân 開khai 此thử 段đoạn 經kinh 文văn 為vi 二nhị 。 本bổn 喻dụ 。 後hậu 補bổ 喻dụ 。 本bổn 喻dụ 中trung 又hựu 二nhị 。 一nhất 空không 華hoa 喻dụ 顯hiển 。 二nhị 四tứ 大đại 法pháp 合hợp 。 一nhất 空không 華hoa 喻dụ 顯hiển 者giả 。 良lương 由do 妄vọng 執chấp 空không 華hoa 。 所sở 以dĩ 之chi 故cố 。 不bất 獨độc 是thị 失thất 了liễu 廣quảng 大đại 虗hư 空không 之chi 性tánh 。 又hựu 且thả 不bất 知tri 實thật 華hoa 生sanh 處xứ 。 未vị 審thẩm 實thật 華hoa 自tự 何hà 而nhi 生sanh 。 只chỉ 在tại 眼nhãn 翳ế 上thượng 生sanh 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 豈khởi 不bất 見kiến 道Đạo 眼nhãn 病bệnh 見kiến 空không 華hoa 。 二nhị 四tứ 大đại 法pháp 合hợp 者giả 。 良lương 由do 妄vọng 執chấp 四tứ 大đại 幻huyễn 身thân 。 所sở 以dĩ 之chi 故cố 。 不bất 獨độc 是thị 失thất 了liễu 自tự 己kỷ 無vô 漏lậu 無vô 為vi 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 又hựu 且thả 不bất 知tri 四tứ 大đại 。 幻huyễn 身thân 來lai 處xứ 。 未vị 審thẩm 四tứ 大đại 為vi 身thân 自tự 何hà 而nhi 來lai 。 只chỉ 在tại 一nhất 念niệm 不bất 覺giác 。 後hậu 補bổ 喻dụ 中trung 又hựu 二nhị 。 一nhất 第đệ 二nhị 月nguyệt 喻dụ 顯hiển 。 二nhị 緣duyên 影ảnh 法pháp 合hợp 。 一nhất 第đệ 二nhị 月nguyệt 喻dụ 顯hiển 者giả 。 良lương 由do 妄vọng 執chấp 第đệ 二nhị 月nguyệt 所sở 以dĩ 之chi 故cố 。 不bất 獨độc 是thị 失thất 第đệ 一nhất 月nguyệt 。 又hựu 且thả 不bất 知tri 第đệ 二nhị 月nguyệt 生sanh 處xứ 。 未vị 審thẩm 第đệ 二nhị 月nguyệt 自tự 何hà 而nhi 生sanh 。 只chỉ 在tại 揑niết 目mục 上thượng 生sanh 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 豈khởi 不bất 見kiến 道đạo 天thiên 唯duy 一nhất 月nguyệt 揑niết 者giả 妄vọng 見kiến 。 二nhị 緣duyên 影ảnh 法pháp 合hợp 者giả 。 良lương 由do 妄vọng 執chấp 。 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 所sở 以dĩ 之chi 故cố 。 不bất 獨độc 是thị 失thất 了liễu 自tự 己kỷ 。 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 又hựu 且thả 不bất 知tri 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 來lai 處xứ 。 未vị 審thẩm 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 自tự 何hà 而nhi 來lai 。 只chỉ 在tại 一nhất 念niệm 不bất 覺giác 執chấp 心tâm 上thượng 起khởi 。 如như 此thử 方phương 見kiến 經kinh 文văn 法pháp 喻dụ 俱câu 全toàn 也dã 。


四tứ 明minh 聦# 講giảng 師sư 曰viết 。


善thiện 男nam 子tử 。 空không 實thật 無vô 華hoa 。 病bệnh 者giả 妄vọng 執chấp 。 至chí 實thật 華hoa 生sanh 處xứ 。 如như 人nhân 不bất 識thức 真chân 金kim 。 認nhận 鍮thâu 為vi 金kim 。 又hựu 不bất 識thức 瓜qua 。 認nhận 瓠hoạch 為vi 瓜qua 。 金kim 鍮thâu 不bất 辨biện 。 瓜qua 瓠hoạch 不bất 分phân 。 不bất 識thức 真chân 空không 。 認nhận 華hoa 為vi 空không 。 以dĩ 由do 迷mê 真chân 起khởi 妄vọng 。 執chấp 妄vọng 為vi 真chân 。 此thử 猶do 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 自tự 己kỷ 是thị 佛Phật 。 迷mê 為vi 眾chúng 生sanh 。 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 。 輪luân 迴hồi 生sanh 死tử 。 若nhược 達đạt 無vô 明minh 業nghiệp 性tánh 本bổn 空không 。 則tắc 無vô 是thị 生sanh 死tử 輪luân 迴hồi 。 病bệnh 者giả 是thị 無vô 明minh 。 只chỉ 知tri 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 不bất 知tri 是thị 自tự 己kỷ 真chân 空không 。 故cố 以dĩ 翳ế 目mục 見kiến 是thị 空không 華hoa 。 若nhược 知tri 華hoa 從tùng 翳ế 生sanh 。 則tắc 知tri 空không 不bất 生sanh 華hoa 翳ế 。 不bất 知tri 翳ế 目mục 生sanh 華hoa 故cố 。 以dĩ 惑hoặc 此thử 虗hư 空không 自tự 性tánh 。 若nhược 知tri 華hoa 從tùng 翳ế 有hữu 。 則tắc 不bất 迷mê 實thật 華hoa 生sanh 處xứ 。 只chỉ 緣duyên 是thị 一nhất 著trước 不bất 到đáo 處xứ 滿mãn 盤bàn 空không 用dụng 心tâm 。


由do 此thử 妄vọng 有hữu 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 故cố 名danh 無vô 明minh 。


因nhân 此thử 種chủng 種chủng 顛điên 倒đảo 。 遂toại 妄vọng 有hữu 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 也dã 。 本bổn 無vô 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 故cố 曰viết 妄vọng 有hữu 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 乃nãi 出xuất 其kỳ 過quá 患hoạn 以dĩ 結kết 之chi 也dã 。 輪luân 以dĩ 摧tồi 碾niễn 為vi 義nghĩa 。 良lương 由do 因nhân 此thử 妄vọng 執chấp 之chi 故cố 。 所sở 以dĩ 落lạc 在tại 三tam 界giới 。 輪luân 迴hồi 生sanh 死tử 海hải 中trung 。 頭đầu 出xuất 頭đầu 沒một 。 變biến 形hình 易dị 質chất 。 改cải 頭đầu 換hoán 面diện 。 為vi 人nhân 。 為vi 鬼quỷ 。 為vi 畜súc 。 為vi 獸thú 。 其kỳ 間gian 或hoặc 眉mi 橫hoạnh/hoành 。 或hoặc 鼻tị 直trực 。 或hoặc 傳truyền 翼dực 。 或hoặc 戴đái 角giác 。 或hoặc 分phần/phân 牙nha 。 或hoặc 布bố 爪trảo 。 或hoặc 仰ngưỡng 飛phi 。 或hoặc 伏phục 走tẩu 。 人nhân 間gian 八bát 苦khổ 。 天thiên 上thượng 五ngũ 衰suy 。 如như 汲cấp 井tỉnh 輪luân 。 互hỗ 為vi 高cao 下hạ 。 種chủng 種chủng 摧tồi 碾niễn 。 百bách 雜tạp 千thiên 碎toái 。 至chí 今kim 主chủ 人nhân 公công 。 不bất 知tri 下hạ 落lạc 處xứ 。 古cổ 云vân 。 或hoặc 受thọ 焰diễm 口khẩu 針châm 喉hầu 之chi 體thể 。 經kinh 劫kiếp 而nhi 飢cơ 火hỏa 焚phần 燒thiêu 。 或hoặc 作tác 披phi 毛mao 戴đái 角giác 之chi 身thân 。 觸xúc 目mục 而nhi 綱cương 羅la 縈oanh 絆bán 。 或hoặc 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 抱bão 極cực 苦khổ 。 而nhi 常thường 處xứ 火hỏa 輪luân 。 或hoặc 生sanh 脩tu 羅la 中trung 。 起khởi 鬪đấu 爭tranh 而nhi 常thường 雨vũ 刀đao 劒kiếm 。 或hoặc 暫tạm 居cư 人nhân 界giới 。 剎sát 那na 而nhi 八bát 苦khổ 交giao 煎tiễn 。 或hoặc 偶ngẫu 處xứ 天thiên 宮cung 。 倐thúc 忽hốt 而nhi 五ngũ 衰suy 陷hãm 墜trụy 。 長trường/trưởng 沈trầm 三tam 障chướng 。 不bất 出xuất 四tứ 魔ma 。 故cố 名danh 無vô 明minh 。 乃nãi 結kết 歸quy 妄vọng 原nguyên 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 只chỉ 緣duyên 自tự 己kỷ 主chủ 宰tể 。 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 妄vọng 生sanh 愛ái 欲dục 。 攬lãm 四tứ 緣duyên 生sanh 為vì 己kỷ 色sắc 身thân 。 因nhân 是thị 輪luân 迴hồi 生sanh 死tử 不bất 息tức 。 今kim 推thôi 妄vọng 因nhân 業nghiệp 起khởi 。 極cực 其kỳ 所sở 起khởi 。 業nghiệp 性tánh 體thể 是thị 無vô 明minh 。 無vô 明minh 無vô 體thể 。 體thể 是thị 法pháp 性tánh 。 如như 永vĩnh 如như 水thủy 。 二nhị 無vô 二nhị 也dã 。 若nhược 不bất 達đạt 性tánh 生sanh 死tử 不bất 了liễu 。 如như 飛phi 蛾nga 赴phó 明minh 燭chúc 。 不bất 能năng 自tự 止chỉ 。 故cố 曰viết 無vô 明minh 。


善thiện 男nam 子tử 。 此thử 無vô 明minh 者giả 。 非phi 實thật 有hữu 體thể 。


無vô 明minh 因nhân 妄vọng 而nhi 起khởi 。 非phi 實thật 有hữu 體thể 相tương/tướng 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 乃nãi 顯hiển 性tánh 本bổn 空không 先tiên 標tiêu 定định 也dã 。 此thử 因nhân 前tiền 云vân 永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 。 恐khủng 謂vị 真chân 箇cá 有hữu 無vô 明minh 可khả 斷đoạn 。 不bất 知tri 無vô 明minh 本bổn 空không 。 以dĩ 此thử 遂toại 告cáo 云vân 。 只chỉ 這giá 無vô 明minh 脫thoát 體thể 是thị 虗hư 妄vọng 。 無vô 明minh 既ký 無vô 實thật 體thể 。 皆giai 是thị 本bổn 來lai 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 故cố 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 汝nhữ 身thân 汝nhữ 心tâm 。 外ngoại 及cập 山sơn 河hà 虗hư 空không 大đại 地địa 。 咸hàm 是thị 精tinh 真chân 妙diệu 明minh 。 中trung 所sở 現hiện 物vật 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 無vô 明minh 無vô 體thể 。 以dĩ 法pháp 性tánh 為vi 體thể 。 無vô 明minh 轉chuyển 為vi 明minh 。 如như 清thanh 濁trược 水thủy 濁trược 為vi 本bổn 有hữu 。 又hựu 推thôi 法pháp 性tánh 亦diệc 無vô 自tự 體thể 。 以dĩ 無vô 明minh 為vi 體thể 。 氷băng 以dĩ 水thủy 為vi 體thể 。 水thủy 以dĩ 氷băng 為vi 體thể 。 各các 各các 自tự 性tánh 。 遇ngộ 緣duyên 成thành 就tựu 也dã 。 又hựu 須tu 知tri 。 悟ngộ 了liễu 即tức 無vô 明minh 為vi 法pháp 性tánh 。 迷mê 時thời 即tức 法pháp 性tánh 為vi 無vô 明minh 。 其kỳ 名danh 雖tuy 轉chuyển 其kỳ 體thể 不bất 轉chuyển 也dã 。 總tổng 是thị 眾chúng 生sanh 一nhất 念niệm 妄vọng 心tâm 若nhược 也dã 離ly 念niệm 則tắc 鐵thiết 床sàng 非phi 苦khổ 。 變biến 易dị 非phi 遷thiên 故cố 。 吾ngô 佛Phật 圓viên 明minh 之chi 體thể 。 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 凡phàm 夫phu 本bổn 具cụ 性tánh 德đức 。 故cố 云vân 毗tỳ 盧lô 身thân 土thổ/độ 。 不bất 逾du 下hạ 凡phàm 之chi 一nhất 念niệm 。 阿A 鼻Tỳ 依y 正chánh 。 同đồng 處xứ 極cực 聖thánh 之chi 自tự 心tâm 。


如như 夢mộng 中trung 人nhân 。 夢mộng 時thời 非phi 無vô 。 及cập 至chí 於ư 醒tỉnh 。 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。


此thử 諭dụ 眾chúng 生sanh 迷mê 時thời 。 深thâm 以dĩ 無vô 明minh 為vi 實thật 。 若nhược 覺giác 悟ngộ 之chi 後hậu 。 方phương 知tri 無vô 明minh 是thị 幻huyễn 。


如như 眾chúng 空không 華hoa 滅diệt 於ư 虗hư 空không 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 有hữu 定định 滅diệt 處xứ 。


何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 生sanh 處xứ 故cố 。


無vô 明minh 之chi 滅diệt 。 如như 空không 華hoa 之chi 滅diệt 。 不bất 可khả 指chỉ 說thuyết 。 滅diệt 處xứ 者giả 盖# 無vô 明minh 本bổn 無vô 生sanh 處xứ 故cố 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 喻dụ 釋thích 也dã 。 由do 前tiền 說thuyết 種chủng 種chủng 過quá 患hoạn 。 皆giai 歸quy 無vô 明minh 。 今kim 又hựu 云vân 無vô 體thể 道Đạo 理lý 難nan 見kiến 。 言ngôn 語ngữ 路lộ 絕tuyệt 故cố 。 此thử 約ước 喻dụ 以dĩ 釋thích 。 教giáo 家gia 以dĩ 四tứ 夢mộng 判phán 夢mộng 。 一nhất 曰viết 無vô 明minh 熏huân 習tập 。 二nhị 曰viết 舊cựu 識thức 巡tuần 游du 。 三tam 曰viết 四tứ 大đại 偏thiên 增tăng 。 四tứ 曰viết 善thiện 惡ác 先tiên 兆triệu 。 又hựu 如như 列liệt 子tử 曰viết 。 神thần 遇ngộ 為vi 夢mộng 。 形hình 接tiếp 為vi 事sự 。 只chỉ 如như 夜dạ 間gian 陰ấm 氣khí 盛thịnh 。 則tắc 夢mộng 涉thiệp 水thủy 。 陽dương 氣khí 盛thịnh 則tắc 夢mộng 涉thiệp 火hỏa 。 陰âm 陽dương 氣khí 俱câu 壯tráng 則tắc 夢mộng 生sanh 殺sát 。 虗hư 疾tật 夢mộng 飛phi 空không 。 實thật 疾tật 夢mộng 溺nịch 水thủy 。 飽bão 則tắc 夢mộng 與dữ 。 飢cơ 則tắc 夢mộng 取thủ 。 種chủng 種chủng 恐khủng 懼cụ 怕phạ 怖bố 。 如như 此thử 之chi 時thời 。 恰kháp 似tự 真chân 有hữu 說thuyết 無vô 不bất 得đắc 。 及cập 至chí 覺giác 時thời 。 一nhất 切thiết 皆giai 無vô 。 故cố 龍long 牙nha 云vân 。 在tại 夢mộng 那na 知tri 夢mộng 是thị 虗hư 。 覺giác 來lai 方phương 覺giác 夢mộng 中trung 無vô 。 迷mê 時thời 恰kháp 似tự 夢mộng 中trung 事sự 。 悟ngộ 後hậu 還hoàn 同đồng 睡thụy 起khởi 夫phu 。 又hựu 永vĩnh 嘉gia 云vân 。 夢mộng 裏lý 明minh 明minh 有hữu 六lục 趣thú 。 覺giác 後hậu 空không 空không 無vô 大Đại 千Thiên 。 然nhiên 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 但đãn 是thị 迷mê 時thời 見kiến 有hữu 四tứ 大đại 幻huyễn 身thân 。 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 悟ngộ 後hậu 即tức 無vô 四tứ 大đại 幻huyễn 身thân 六lục 塵trần 身thân 緣duyên 影ảnh 。 雖tuy 然nhiên 如như 是thị 正chánh 當đương 。 迷mê 時thời 向hướng 他tha 說thuyết 無vô 亦diệc 不bất 得đắc 也dã 。 問vấn 。 前tiền 說thuyết 無vô 明minh 既ký 無vô 實thật 體thể 。 如như 夢mộng 中trung 事sự 。 醒tỉnh 時thời 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 未vị 審thẩm 從tùng 何hà 滅diệt 去khứ 。


答đáp 曰viết 。

如như 眾chúng 空không 華hoa 滅diệt 。 於ư 空không 時thời 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 有hữu 定định 滅diệt 處xứ 。


又hựu 問vấn 。

若nhược 無vô 滅diệt 處xứ 即tức 當đương 還hoàn 在tại 以dĩ 何hà 因nhân 。 由do 所sở 以dĩ 之chi 故cố 。 卻khước 言ngôn 一nhất 時thời 空không 無vô 。


答đáp 曰viết 。

此thử 華hoa 當đương 初sơ 本bổn 無vô 生sanh 處xứ 故cố 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 如như 夢mộng 中trung 人nhân 。 夢mộng 時thời 非phi 無vô 。 及cập 至chí 於ư 醒tỉnh 。 了liễu 無vô 所sở 得đắc 者giả 。 須tu 明minh 無vô 知tri 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 體thể 空không 義nghĩa 。 二nhị 成thành 事sự 義nghĩa 。 云vân 夢mộng 時thời 非phi 無vô 。 乃nãi 成thành 事sự 義nghĩa 也dã 。 因nhân 無vô 明minh 心tâm 發phát 善thiện 惡ác 之chi 事sự 成thành 。 及cập 至chí 於ư 醒tỉnh 。 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。 此thử 體thể 空không 義nghĩa 也dã 。 醒tỉnh 時thời 尚thượng 記ký 夢mộng 中trung 。 所sở 作tác 之chi 事sự 。 則tắc 事sự 事sự 無vô 實thật 可khả 見kiến 。 體thể 空không 者giả 雖tuy 曰viết 無vô 明minh 無vô 體thể 。 人nhân 人nhân 未vị 免miễn 全toàn 夢mộng 作tác 醒tỉnh 。 同đồng 醒tỉnh 作tác 夢mộng 。 故cố 云vân 人nhân 人nhân 盡tận 道đạo 。 此thử 身thân 如như 夢mộng 何hà 曾tằng 夢mộng 裏lý 知tri 身thân 。 如như 眾chúng 空không 華hoa 滅diệt 於ư 虗hư 空không 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 有hữu 定định 滅diệt 處xứ 。


何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 生sanh 處xứ 故cố 者giả 。 此thử 言ngôn 真chân 妄vọng 同đồng 源nguyên 。 如như 眾chúng 空không 華hoa 妄vọng 也dã 。 滅diệt 於ư 虗hư 空không 真chân 也dã 。 空không 本bổn 不bất 曾tằng 生sanh 華hoa 。 今kim 何hà 用dụng 論luận 滅diệt 。 言ngôn 有hữu 滅diệt 者giả 。 已dĩ 知tri 是thị 妄vọng 。 既ký 知tri 是thị 妄vọng 滅diệt 無vô 生sanh 處xứ 。 妄vọng 動động 而nhi 生sanh 妄vọng 滅diệt 即tức 滅diệt 。 本bổn 圓viên 覺giác 性tánh 誰thùy 生sanh 誰thùy 滅diệt 。 眾chúng 生sanh 未vị 滅diệt 。 妄vọng 見kiến 生sanh 滅diệt 。 諸chư 佛Phật 已dĩ 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。


一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 於ư 無vô 生sanh 中trung 。 妄vọng 見kiến 生sanh 滅diệt 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。


眾chúng 生sanh 妄vọng 見kiến 幻huyễn 身thân 有hữu 生sanh 滅diệt 相tướng 故cố 。 佛Phật 說thuyết 名danh 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 說thuyết 名danh 者giả 非phi 實thật 有hữu 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 斷đoạn 疑nghi 也dã 。 前tiền 就tựu 橫hoạnh/hoành 見kiến 故cố 說thuyết 是thị 有hữu 。 此thử 就tựu 實thật 論luận 故cố 說thuyết 本bổn 無vô 。 不bất 合hợp 於ư 無vô 生sanh 死tử 真chân 性tánh 之chi 上thượng 妄vọng 計kế 。 橫hoạnh/hoành 見kiến 有hữu 生sanh 有hữu 死tử 。 是thị 故cố 指chỉ 前tiền 文văn 說thuyết 名danh 生sanh 死tử 。 所sở 以dĩ 壽thọ 禪thiền 師sư 云vân 。 向hướng 不bất 遷thiên 境cảnh 上thượng 虗hư 受thọ 輪luân 迴hồi 。 於ư 無vô 縛phược 法pháp 中trung 自tự 生sanh 繫hệ 縛phược 。 上thượng 文văn 皆giai 是thị 頓đốn 信tín 本bổn 無vô 生sanh 死tử 。 頓đốn 信tín 本bổn 無vô 無vô 明minh 且thả 文Văn 殊Thù 一nhất 章chương 經kinh 文văn 之chi 意ý 。 大đại 分phần/phân 不bất 出xuất 於ư 此thử 四tứ 段đoạn 。 其kỳ 四tứ 段đoạn 者giả 。 一nhất 標tiêu 示thị 真chân 宗tông 。 二nhị 推thôi 究cứu 妄vọng 宰tể 。 三tam 釋thích 成thành 因Nhân 地Địa 。 四tứ 結kết 牒điệp 問vấn 詞từ 。 且thả 標tiêu 示thị 真chân 宗tông 者giả 。 以dĩ 頓đốn 宗tông 之chi 法pháp 。 先tiên 且thả 就tựu 圓viên 覺giác 體thể 上thượng 。 上thượng 至chí 四tứ 聖thánh 下hạ 至chí 六lục 凡phàm 。 具cụ 有hữu 此thử 之chi 覺giác 性tánh 。 此thử 之chi 覺giác 性tánh 。 上thượng 無vô 菩Bồ 提Đề 可khả 求cầu 。 下hạ 無vô 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。 中trung 無vô 萬vạn 行hạnh 可khả 脩tu 。 心tâm 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 。 是thị 三tam 無vô 差sai 別biệt 。 然nhiên 後hậu 方phương 說thuyết 迷mê 真chân 逐trục 妄vọng 。 遂toại 推thôi 究cứu 妄vọng 宰tể 之chi 源nguyên 。 返phản 妄vọng 歸quy 真chân 。 悟ngộ 此thử 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 其kỳ 次thứ 釋thích 成thành 因Nhân 地Địa 者giả 。 方phương 答đáp 文Văn 殊Thù 請thỉnh 問vấn 。 世Thế 尊Tôn 昔tích 日nhật 。 創sáng/sang 初sơ 起khởi 一nhất 念niệm 。 如như 何hà 脩tu 清thanh 淨tịnh 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 之chi 文văn 。 答đáp 意ý 既ký 同đồng 故cố 。 內nội 結kết 緤# 所sở 問vấn 之chi 詞từ 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 是thị 佛Phật 。 佛Phật 自tự 生sanh 迷mê 。 迷mê 生sanh 為vi 佛Phật 。 佛Phật 若nhược 不bất 迷mê 生sanh 即tức 是thị 佛Phật 。 生sanh 若nhược 是thị 佛Phật 即tức 無vô 輪luân 迴hồi 。 真chân 隨tùy 妄vọng 佛Phật 即tức 是thị 生sanh 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。


善thiện 男nam 子tử 。 如Như 來Lai 因Nhân 地Địa 。 脩tu 圓viên 覺giác 者giả 。 知tri 是thị 空không 華hoa 。 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 。


初sơ 脩tu 圓viên 覺giác 者giả 。 知tri 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 如như 彼bỉ 空không 華hoa 。 生sanh 滅diệt 頓đốn 空không 。 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 。


亦diệc 無vô 身thân 心tâm 。 受thọ 彼bỉ 生sanh 死tử 。


既ký 無vô 輪luân 轉chuyển 身thân 。 心tâm 亦diệc 空không 。 身thân 心tâm 既ký 空không 。 生sanh 死tử 安an 寄ký 。


非phi 作tác 故cố 無vô 。 本bổn 性tánh 無vô 故cố 。


非phi 作tác 為vi 然nhiên 後hậu 無vô 。 性tánh 本bổn 清thanh 淨tịnh 無vô 故cố 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 顯hiển 示thị 此thử 即tức 依y 真chân 悟ngộ 妄vọng 頓đốn 。 出xuất 生sanh 死tử 也dã 。 脩tu 圓viên 覺giác 者giả 。 牒điệp 前tiền 所sở 標tiêu 即tức 依y 真chân 也dã 。 知tri 是thị 空không 華hoa 者giả 。 此thử 悟ngộ 妄vọng 也dã 。 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 者giả 。 此thử 無vô 生sanh 死tử 之chi 法pháp 也dã 。 亦diệc 無vô 身thân 心tâm 。 受thọ 彼bỉ 生sanh 死tử 者giả 。 此thử 無vô 生sanh 死tử 之chi 人nhân 也dã 。 此thử 上thượng 皆giai 頓đốn 出xuất 生sanh 死tử 。 前tiền 文Văn 殊Thù 請thỉnh 問vấn 如Như 來Lai 。 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 。 法Pháp 門môn 如như 何hà 脩tu 證chứng 。 此thử 下hạ 方phương 牒điệp 答đáp 云vân 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 創sáng/sang 初sơ 根căn 本bổn 發phát 起khởi 一nhất 念niệm 因nhân 。 脩tu 心tâm 地địa 圓viên 覺giác 者giả 。 莫mạc 不bất 皆giai 如như 上thượng 文văn 宣tuyên 說thuyết 。 依y 真chân 悟ngộ 妄vọng 頓đốn 出xuất 生sanh 死tử 。 謂vị 悟ngộ 知tri 五ngũ 蘊uẩn 十thập 二nhị 處xứ 十thập 八bát 界giới 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 如như 空không 華hoa 。 陽dương 焰diễm 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 。 非phi 真chân 實thật 有hữu 。 便tiện 免miễn 得đắc 生sanh 死tử 輪luân 轉chuyển 何hà 也dã 。 丸hoàn 丹đan 一nhất 粒lạp 點điểm 鐵thiết 成thành 金kim 。 至chí 理lý 一nhất 。 言ngôn 轉chuyển 凡phàm 成thành 聖thánh 。 到đáo 此thử 境cảnh 界giới 。 非phi 唯duy 無vô 生sanh 死tử 之chi 法pháp 。 抑ức 亦diệc 無vô 生sanh 死tử 之chi 人nhân 。 所sở 以dĩ 疏sớ/sơ 云vân 。 外ngoại 遺di 世thế 界giới 。 內nội 脫thoát 身thân 心tâm 。 不bất 計kế 身thân 故cố 。 身thân 同đồng 虗hư 空không 。 不bất 計kế 心tâm 故cố 。 心tâm 同đồng 法Pháp 界Giới 也dã 。 非phi 作tác 故cố 無vô 。 本bổn 性tánh 無vô 故cố 者giả 。 世Thế 尊Tôn 到đáo 此thử 所sở 謂vị 一nhất 等đẳng 為vi 人nhân 須tu 為vi 徹triệt 。 又hựu 恐khủng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 疑nghi 情tình 以dĩ 謂vị 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 於ư 無vô 量lượng 劫kiếp 中trung 。 入nhập 觀quán 脩tu 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 方phương 得đắc 無vô 生sanh 死tử 。 且thả 凡phàm 夫phu 不bất 曾tằng 入nhập 觀quán 脩tu 行hành 。 如như 何hà 便tiện 說thuyết 得đắc 無vô 生sanh 死tử 。 故cố 告cáo 之chi 曰viết 。 不bất 是thị 諸chư 佛Phật 入nhập 觀quán 造tạo 作tác 。 而nhi 後hậu 方phương 得đắc 無vô 生sanh 死tử 。 自tự 是thị 本bổn 性tánh 之chi 上thượng 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 無vô 欠khiếm 無vô 餘dư 。 無vô 脩tu 無vô 證chứng 。 無vô 生sanh 無vô 死tử 。 所sở 以dĩ 道đạo 莫mạc 將tương 閑nhàn 學học 解giải 埋mai 沒một 祖tổ 師sư 心tâm 。 懶lãn 瓚# 云vân 。 妙diệu 性tánh 及cập 靈linh 臺đài 。 何hà 曾tằng 受thọ 薰huân 鍊luyện 。 圭# 峯phong 昔tích 在tại 遂toại 州châu 任nhậm 灌quán 家gia 。 讀đọc 到đáo 此thử 處xứ 。 忽hốt 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 大đại 鈔sao 云vân 。 讀đọc 到đáo 一nhất 二nhị 紙chỉ 。 忽hốt 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 其kỳ 一nhất 二nhị 紙chỉ 正chánh 當đương 此thử 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。


善thiện 男nam 子tử 。 如Như 來Lai 因Nhân 地Địa 。 至chí 本bổn 性tánh 無vô 故cố 者giả 。 如Như 來Lai 因Nhân 地Địa 為vi 凡phàm 夫phu 。 入nhập 山sơn 採thải 樵tiều 。 遇ngộ 弗phất 沙sa 佛Phật 。 脩tu 火Hỏa 光Quang 三Tam 昧Muội 。 於ư 岩# 穴huyệt 間gian 。 以dĩ 一nhất 偈kệ 七thất 晝trú 七thất 夜dạ 讚tán 佛Phật 云vân 。 天thiên 上thượng 天thiên 下hạ 無vô 如như 佛Phật 。 十thập 方phương 世thế 界giới 亦diệc 無vô 比tỉ 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 我ngã 盡tận 見kiến 。 世thế 間gian 無vô 有hữu 如như 佛Phật 者giả 。 因nhân 此thử 精tinh 進tấn 功công 超siêu 彌Di 勒Lặc 九cửu 劫kiếp 。 今kim 知tri 之chi 一nhất 字tự 。 即tức 上thượng 文văn 圓viên 照chiếu 覺giác 相tương/tướng 也dã 。 圓viên 照chiếu 即tức 觀quán 也dã 。 覺giác 相tương/tướng 即tức 境cảnh 也dã 。 以dĩ 斯tư 觀quán 照chiếu 斯tư 境cảnh 。 此thử 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 不bất 得đắc 不bất 轉chuyển 為vi 明minh 。 即tức 此thử 空không 華hoa 全toàn 無vô 明minh 作tác 。 觀quán 此thử 無vô 明minh 即tức 空không 華hoa 相tương/tướng 。 全toàn 性tánh 為vi 華hoa 。 全toàn 華hoa 為vi 性tánh 。 亦diệc 無vô 無vô 明minh 。 亦diệc 無vô 無vô 明minh 盡tận 。 乃nãi 至chí 無vô 老lão 死tử 。 亦diệc 無vô 老lão 死tử 盡tận 。 無vô 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 。 無vô 智trí 。 亦diệc 無vô 得đắc 。 證chứng 此thử 境cảnh 界giới 。 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 也dã 。 觀quán 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 皆giai 空không 。 故cố 曰viết 亦diệc 無vô 身thân 也dã 。 觀quán 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 亦diệc 空không 即tức 無vô 心tâm 也dã 。 既ký 無vô 身thân 心tâm 。 誰thùy 受thọ 生sanh 死tử 。 既ký 無vô 生sanh 死tử 。 此thử 生sanh 死tử 無vô 作tác 故cố 無vô 。 為vi 不bất 作tác 故cố 無vô 。 須tu 知tri 凡phàm 夫phu 性tánh 德đức 真chân 常thường 本bổn 無vô 。 生sanh 死tử 五ngũ 陰ấm 。 既ký 空không 不bất 容dung 主chủ 宰tể 所sở 住trụ 。 既ký 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 亦diệc 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 不bất 住trụ 聖thánh 。 亦diệc 不bất 居cư 凡phàm 。 當đương 知tri 。 此thử 說thuyết 以dĩ 性tánh 奪đoạt 脩tu 。 成thành 無vô 作tác 行hành 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 如như 作tác 夢mộng 故cố 。 云vân 非phi 作tác 故cố 。 無vô 本bổn 性tánh 無vô 故cố 也dã 。


彼bỉ 知tri 覺giác 者giả 。 猶do 如như 虗hư 空không 。


覺giác 上thượng 起khởi 知tri 。 所sở 覺giác 亦diệc 妄vọng 。 如như 彼bỉ 虗hư 空không 了liễu 非phi 佛Phật 性tánh 。


知tri 虗hư 空không 者giả 。 即tức 空không 華hoa 相tương/tướng 。


心tâm 執chấp 頑ngoan 空không 。 還hoàn 歸quy 色sắc 相tướng 。


亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 無vô 知tri 覺giác 性tánh 。


不bất 起khởi 斷đoạn 滅diệt 之chi 相tướng 。


有hữu 無vô 俱câu 遣khiển 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 淨tịnh 覺giác 隨tùy 順thuận 。


有hữu 知tri 無vô 知tri 。 一nhất 無vô 所sở 著trước 故cố 。 曰viết 有hữu 無vô 俱câu 遣khiển 。 淨tịnh 覺giác 隨tùy 順thuận 。 者giả 覺giác 性tánh 清thanh 淨tịnh 不bất 立lập 我ngã 相tương/tướng 故cố 。 能năng 隨tùy 順thuận 一nhất 切thiết 。 無vô 所sở 迷mê 執chấp 。 如như 孔khổng 之chi 絕tuyệt 四tứ 是thị 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 因nhân 上thượng 文văn 知tri 是thị 空không 華hoa 一nhất 句cú 。 又hựu 恐khủng 脩tu 行hành 之chi 人nhân 錯thác 會hội 。 坐tọa 在tại 有hữu 知tri 有hữu 覺giác 之chi 中trung 。 遂toại 於ư 此thử 處xứ 展triển 轉chuyển 拂phất 去khứ 其kỳ 能năng 執chấp 蹤tung 迹tích 。 文văn 有hữu 四tứ 重trọng/trùng 。 一nhất 拂phất 覺giác 妄vọng 之chi 智trí 。 二nhị 又hựu 泯mẫn 其kỳ 能năng 拂phất 之chi 心tâm 。 三tam 遮già 斷đoạn 滅diệt 之chi 見kiến 。 四tứ 總tổng 結kết 離ly 過quá 。 依y 此thử 四tứ 重trọng/trùng 拂phất 迹tích 。 離ly 過quá 用dụng 心tâm 。 方phương 是thị 真chân 正chánh 創sáng/sang 初sơ 根căn 本bổn 因Nhân 地Địa 。 如như 文văn 云vân 。 彼bỉ 知tri 覺giác 者giả 。 猶do 如như 虗hư 空không 。 此thử 第đệ 一nhất 重trọng/trùng 也dã 。 知tri 虗hư 空không 者giả 。 即tức 空không 華hoa 相tương/tướng 。 此thử 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 也dã 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 無vô 知tri 覺giác 性tánh 。 此thử 第đệ 三tam 重trọng/trùng 也dã 。 有hữu 無vô 俱câu 遣khiển 。 此thử 第đệ 四tứ 重trọng/trùng 也dã 。 意ý 謂vị 彼bỉ 知tri 是thị 空không 華hoa 之chi 人nhân 。 雖tuy 然nhiên 悟ngộ 知tri 得đắc 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 四tứ 大đại 虗hư 幻huyễn 之chi 法pháp 。 皆giai 當đương 體thể 即tức 空không 。 如như 大đại 虗hư 空không 中trung 。 都đô 無vô 有hữu 物vật 。 雖tuy 然nhiên 覺giác 知tri 妄vọng 法pháp 皆giai 無vô 只chỉ 這giá 能năng 知tri 。 如như 虗hư 空không 之chi 心tâm 。 亦diệc 不bất 是thị 真chân 實thật 。 便tiện 與dữ 前tiền 不bất 覺giác 空không 華hoa 一nhất 般ban 。 由do 前tiền 不bất 覺giác 之chi 心tâm 。 是thị 於ư 覺giác 性tánh 上thượng 。 添# 得đắc 一nhất 箇cá 濃nồng 色sắc 空không 華hoa 。 此thử 覺giác 知tri 之chi 智trí 。 又hựu 是thị 於ư 覺giác 性tánh 上thượng 。 添# 得đắc 一nhất 箇cá 淡đạm 色sắc 空không 華hoa 。 濃nồng 淡đạm 雖tuy 異dị 。 而nhi 空không 華hoa 即tức 同đồng 。 謂vị 之chi 泰thái 山sơn 雖tuy 去khứ 微vi 塵trần 猶do 存tồn 。 又hựu 謂vị 之chi 前tiền 念niệm 是thị 凡phàm 。 後hậu 念niệm 是thị 聖thánh 。 前tiền 念niệm 是thị 病bệnh 。 後hậu 念niệm 是thị 藥dược 。 病bệnh 已dĩ 雖tuy 除trừ 藥dược 豈khởi 存tồn 之chi 。 樂nhạo/nhạc/lạc 天thiên 云vân 。 未vị 悟ngộ 病bệnh 時thời 須tu 去khứ 病bệnh 。 已dĩ 知tri 空không 後hậu 莫mạc 依y 空không 。 如như 僧Tăng 問vấn 趙triệu 州châu 云vân 。 沈trầm 沈trầm 絕tuyệt 照chiếu 時thời 如như 何hà 。 州châu 云vân 。 墮đọa 坑khanh 落lạc 壍tiệm 了liễu 也dã 。 晦hối 堂đường 云vân 。 妄vọng 病bệnh 若nhược 忘vong 真chân 藥dược 盡tận 。 洞đỗng 然nhiên 明minh 白bạch 舊cựu 時thời 人nhân 。 古cổ 云vân 。 藥dược 是thị 病bệnh 。 病bệnh 是thị 藥dược 。 到đáo 頭đầu 兩lưỡng 事sự 俱câu 拈niêm 卻khước 到đáo 此thử 。 又hựu 不bất 可khả 說thuyết 是thị 我ngã 分phần/phân 上thượng 一nhất 時thời 無vô 靈linh 靈linh 真chân 知tri 覺giác 性tánh 。 若nhược 作tác 此thử 解giải 。 何hà 異dị 外ngoại 道đạo 斷đoạn 見kiến 。 然nhiên 則tắc 於ư 十thập 二nhị 時thời 中trung 。 畢tất 竟cánh 如như 何hà 用dụng 心tâm 。 但đãn 將tương 前tiền 不bất 覺giác 妄vọng 執chấp 四tứ 大đại 之chi 心tâm 。 并tinh 次thứ 知tri 覺giác 執chấp 無vô 之chi 心tâm 。 一nhất 時thời 拂phất 去khứ 。 情tình 盡tận 見kiến 除trừ 。 面diện 前tiền 依y 然nhiên 露lộ 堂đường 堂đường 。 活hoạt 鱍# 鱍# 回hồi 避tị 。 不bất 及cập 底để 道Đạo 理lý 。 便tiện 是thị 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 可khả 以dĩ 隨tùy 順thuận 勿vật 背bội 逆nghịch 。 可khả 以dĩ 保bảo 護hộ 勿vật 遺di 失thất 。 可khả 以dĩ 承thừa 當đương 勿vật 蹉sa 過quá 。 如như 是thị 則tắc 興hưng 運vận 心tâm 行hành 扣khấu 寂tịch 課khóa 虗hư 。 合hợp 掌chưởng 低đê 頭đầu 。 聚tụ 沙sa 畫họa 地địa 。 莫mạc 不bất 皆giai 以dĩ 成thành 佛Phật 道Đạo 。 如như 斯tư 脩tu 習tập 豈khởi 非phi 正chánh 因nhân 。 所sở 以dĩ 脩tu 山sơn 主chủ 云vân 。 是thị 柱trụ 不bất 見kiến 柱trụ 。 非phi 柱trụ 不bất 見kiến 柱trụ 。 是thị 非phi 已dĩ 去khứ 了liễu 。 是thị 非phi 裏lý 薦tiến 取thủ 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 彼bỉ 知tri 覺giác 者giả 。 知tri 者giả 智trí 也dã 。 覺giác 者giả 照chiếu 也dã 。 此thử 之chi 智trí 照chiếu 亦diệc 云vân 始thỉ 覺giác 。 全toàn 本bổn 覺giác 起khởi 。 即tức 是thị 凡phàm 夫phu 見kiến 前tiền 一nhất 念niệm 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 脩tu 三tam 昧muội 者giả 。 以dĩ 此thử 為vi 境cảnh 。 以dĩ 此thử 為vi 觀quán 。 為vi 生sanh 為vi 住trụ 為vi 滅diệt 。 又hựu 此thử 妄vọng 覺giác 別biệt 無vô 有hữu 體thể 。 以dĩ 無vô 明minh 為vi 體thể 。 此thử 無vô 明minh 亦diệc 本bổn 無vô 體thể 。 故cố 云vân 猶do 如như 虗hư 空không 。 又hựu 須tu 知tri 知tri 虗hư 空không 者giả 。 即tức 始thỉ 覺giác 也dã 。 此thử 始thỉ 覺giác 復phục 覺giác 虗hư 空không 即tức 空không 華hoa 相tương/tướng 。 此thử 謂vị 之chi 智trí 照chiếu 於ư 境cảnh 。 境cảnh 復phục 照chiếu 智trí 。 智trí 照chiếu 於ư 境cảnh 。 曰viết 空không 華hoa 相tương/tướng 。 境cảnh 照chiếu 於ư 智trí 。 曰viết 猶do 如như 虗hư 空không 。 所sở 以dĩ 凡phàm 脩tu 行hành 者giả 。 不bất 可khả 癈phế 此thử 境cảnh 智trí 。 若nhược 不bất 用dụng 此thử 境cảnh 智trí 。 則tắc 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 如như 何hà 消tiêu 殞vẫn 。 故cố 云vân 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 無vô 知tri 覺giác 性tánh 也dã 。 以dĩ 此thử 知tri 覺giác 性tánh 雖tuy 從tùng 不bất 覺giác 而nhi 起khởi 。 以dĩ 全toàn 本bổn 覺giác 起khởi 於ư 脩tu 覺giác 有hữu 。 破phá 惑hoặc 之chi 功công 是thị 不bất 可khả 癈phế 也dã 。 業nghiệp 惑hoặc 若nhược 盡tận 如như 湯thang 消tiêu 水thủy 。 能năng 所sở 俱câu 亡vong 。 有hữu 無vô 雙song 遣khiển 。 唯duy 真Chân 如Như 智trí 獨độc 存tồn 。 良lương 由do 脩tu 圓viên 覺giác 者giả 。 觀quán 性tánh 德đức 苦khổ 藥dược 。 而nhi 興hưng 與dữ 拔bạt 以dĩ 即tức 理lý 。 毒độc 害hại 為vi 所sở 消tiêu 伏phục 。 脩tu 性tánh 德đức 三tam 因nhân 名danh 性tánh 德đức 行hạnh 。 報báo 應ứng 二nhị 身thân 即tức 名danh 法Pháp 身thân 。 盖# 以dĩ 性tánh 而nhi 泯mẫn 於ư 脩tu 。 苦khổ 則tắc 拔bạt 無vô 拔bạt 相tương/tướng 。 毒độc 則tắc 消tiêu 無vô 消tiêu 形hình 。 行hành 乃nãi 則tắc 脩tu 無vô 脩tu 。 佛Phật 乃nãi 即tức 證chứng 無vô 證chứng 。 故cố 得đắc 有hữu 無vô 俱câu 遣khiển 。 方phương 名danh 淨tịnh 覺giác 隨tùy 順thuận 也dã 。


何hà 以dĩ 故cố 。 虗hư 空không 性tánh 故cố 。 常thường 不bất 動động 故cố 。


盖# 由do 性tánh 如như 虗hư 空không 。 常thường 不bất 動động 念niệm 之chi 故cố 。


如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 無vô 起khởi 滅diệt 故cố 。 無vô 知tri 見kiến 故cố 。


如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 即tức 淨tịnh 覺giác 性tánh 中trung 也dã 。 淨tịnh 覺giác 性tánh 中trung 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 。 本bổn 不bất 立lập 知tri 見kiến 故cố 也dã 。


如như 法Pháp 界Giới 性tánh 。


圓viên 覺giác 性tánh 體thể 。 如như 法Pháp 界giới 之chi 廣quảng 。 故cố 曰viết 如như 法Pháp 界Giới 性tánh 也dã 。


究cứu 竟cánh 圓viên 滿mãn 。 徧biến 十thập 方phương 故cố 。


眾chúng 德đức 具cụ 足túc 。 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 徵trưng 起khởi 拂phất 迹tích 之chi 所sở 以dĩ 。 釋thích 歸quy 圓viên 實thật 也dã 。 謂vị 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 前tiền 妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 。 此thử 念niệm 是thị 幻huyễn 則tắc 可khả 言ngôn 拂phất 。 今kim 彼bỉ 知tri 覺giác 者giả 。 此thử 念niệm 是thị 智trí 與dữ 覺giác 性tánh 相tướng 應ưng 。 何hà 故cố 亦diệc 拂phất 云vân 耶da 。 遂toại 出xuất 所sở 以dĩ 云vân 。 虗hư 空không 性tánh 故cố 。 常thường 不bất 動động 故cố 。 虗hư 空không 說thuyết 不bất 動động 約ước 寂tịch 說thuyết 。 大đại 凡phàm 佛Phật 書thư 。 故cố 字tự 在tại 句cú 末mạt 者giả 。 乃nãi 是thị 出xuất 所sở 以dĩ 。 今kim 有hữu 二nhị 故cố 字tự 是thị 也dã 。 譬thí 如như 虗hư 空không 之chi 中trung 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 草thảo 木mộc 叢tùng 林lâm 。 種chủng 種chủng 之chi 物vật 。 有hữu 盛thịnh 有hữu 衰suy 。 有hữu 興hưng 有hữu 癈phế 。 有hữu 生sanh 有hữu 死tử 。 而nhi 此thử 虗hư 空không 之chi 性tánh 。 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 本bổn 無vô 去khứ 來lai 。 心tâm 於ư 一nhất 心tâm 本bổn 無vô 變biến 易dị 。 本bổn 無vô 動động 靜tĩnh 。 非phi 已dĩ 去khứ 。 非phi 未vị 來lai 。 非phi 現hiện 在tại 。 所sở 以dĩ 道đạo 諸chư 法pháp 從tùng 本bổn 來lai 。 寂tịch 滅diệt 無vô 所sở 動động 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。


佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

汝nhữ 觀quán 世thế 間gian 。 可khả 作tác 之chi 法pháp 。 皆giai 從tùng 變biến 滅diệt 。 然nhiên 終chung 不bất 聞văn 。 爛lạn 壞hoại 虗hư 空không 。 此thử 上thượng 虗hư 空không 性tánh 故cố 。 常thường 不bất 動động 故cố 二nhị 句cú 。 乃nãi 諸chư 法pháp 不bất 動động 之chi 義nghĩa 。 下hạ 文văn 並tịnh 是thị 顯hiển 上thượng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 在tại 纏triền 謂vị 之chi 如Như 來Lai 藏tạng 。 出xuất 纏triền 號hiệu 大đại 法Pháp 身thân 。 及cập 在tại 有hữu 情tình 數số 中trung 曰viết 如Như 來Lai 藏tạng 。 在tại 無vô 情tình 數số 中trung 曰viết 法Pháp 界Giới 性tánh 。 其kỳ 理lý 則tắc 一nhất 。 藏tạng 有hữu 隱ẩn 覆phú 義nghĩa 。 含hàm 攝nhiếp 義nghĩa 。 謂vị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 此thử 如Như 來Lai 之chi 性tánh 。 被bị 貪tham 嗔sân 癡si 無vô 明minh 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 隱ẩn 覆phú 。 不bất 能năng 發phát 現hiện 。 雖tuy 然nhiên 如như 是thị 而nhi 此thử 藏tạng 中trung 常thường 含hàm 攝nhiếp 一nhất 切thiết 河hà 沙sa 功công 德đức 。 又hựu 如Như 來Lai 藏tạng 是thị 總tổng 。 下hạ 無vô 起khởi 滅diệt 故cố 。 無vô 知tri 見kiến 故cố 。 是thị 別biệt 。 此thử 是thị 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 如như 法Pháp 界Giới 性tánh 。 究cứu 竟cánh 圓viên 滿mãn 。 徧biến 十thập 方phương 故cố 。 此thử 亦diệc 是thị 別biệt 。 此thử 是thị 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 然nhiên 脫thoát 離ly 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 謂vị 之chi 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 具cụ 過quá 河hà 沙sa 。 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 謂vị 之chi 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 且thả 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 是thị 離ly 過quá 。 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 是thị 具cụ 德đức 。 又hựu 如Như 來Lai 藏tạng 即tức 是thị 因nhân 中trung 之chi 果quả 。 何hà 謂vị 因nhân 中trung 之chi 果quả 。 謂vị 因Nhân 地Địa 中trung 便tiện 能năng 含hàm 攝nhiếp 果quả 地địa 中trung 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 以dĩ 如Như 來Lai 是thị 果quả 藏tạng 。 是thị 眾chúng 生sanh 煩phiền 惱não 。 所sở 覆phú 曰viết 藏tạng 。 為vi 此thử 藏tạng 中trung 有hữu 如Như 來Lai 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 此thử 六lục 釋thích 之chi 中trung 當đương 有hữu 財tài 釋thích 。 何hà 謂vị 之chi 有hữu 財tài 釋thích 。 恐khủng 相tương/tướng 濫lạm 。 大đại 凡phàm 作tác 釋thích 有hữu 濫lạm 方phương 作tác 釋thích 。 無vô 則tắc 不bất 必tất 作tác 。 此thử 有hữu 財tài 釋thích 者giả 。 恐khủng 謂vị 藏tạng 便tiện 是thị 如Như 來Lai 。 而nhi 藏tạng 不bất 是thị 如Như 來Lai 。 為vi 藏tạng 中trung 有hữu 如Như 來Lai 。 故cố 曰viết 如Như 來Lai 藏tạng 。 如như 櫃# 不bất 是thị 金kim 緣duyên 。 櫃# 中trung 有hữu 金kim 故cố 曰viết 金kim 櫃# 。 無vô 起khởi 滅diệt 者giả 。 此thử 釋thích 前tiền 妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 。 為vi 自tự 身thân 相tướng 等đẳng 文văn 。 此thử 是thị 起khởi 能năng 執chấp 迷mê 心tâm 見kiến 。 有hữu 生sanh 有hữu 死tử 。 無vô 知tri 見kiến 者giả 。 此thử 釋thích 前tiền 彼bỉ 知tri 覺giác 者giả 。 猶do 如như 處xứ 空không 等đẳng 文văn 。 此thử 是thị 起khởi 能năng 覺giác 悟ngộ 之chi 智trí 達đạt 無vô 生sanh 死tử 。 謂vị 見kiến 生sanh 死tử 起khởi 時thời 即tức 云vân 執chấp 情tình 。 達đạt 生sanh 死tử 滅diệt 時thời 。 即tức 云vân 知tri 覺giác 。 今kim 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 迷mê 時thời 生sanh 死tử 不bất 曾tằng 起khởi 。 此thử 乃nãi 無vô 迷mê 悟ngộ 時thời 生sanh 死tử 不bất 曾tằng 滅diệt 。 此thử 乃nãi 無vô 悟ngộ 無vô 迷mê 故cố 。 無vô 起khởi 滅diệt 無vô 悟ngộ 故cố 無vô 知tri 見kiến 。 所sở 謂vị 實thật 際tế 理lý 地địa 不bất 受thọ 一nhất 塵trần 。 更cánh 無vô 一nhất 法pháp 可khả 當đương 情tình 。 如như 法Pháp 界Giới 性tánh 。 者giả 此thử 下hạ 乃nãi 。 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 法Pháp 界Giới 性tánh 與dữ 如Như 來Lai 藏tạng 。 其kỳ 體thể 則tắc 同đồng 。 其kỳ 義nghĩa 則tắc 別biệt 。 別biệt 有hữu 二nhị 意ý 。 在tại 有hữu 情tình 數số 中trung 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 在tại 無vô 情tình 數số 中trung 名danh 法Pháp 界Giới 性tánh 。 究cứu 則tắc 初sơ 也dã 。 竟cánh 則tắc 終chung 也dã 。 從tùng 初sơ 至chí 終chung 。 堅kiên 窮cùng 三tam 際tế 始thỉ 終chung 常thường 然nhiên 。 圓viên 則tắc 周chu 徧biến 虗hư 空không 。 滿mãn 則tắc 眾chúng 德đức 具cụ 足túc 。 意ý 謂vị 此thử 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 竪thụ 窮cùng 三tam 際tế 。 橫hoạnh/hoành 徧biến 十thập 方phương 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 自tự 性tánh 滿mãn 足túc 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 所sở 謂vị 自tự 體thể 有hữu 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 義nghĩa 。 徧biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 。 真chân 實thật 識thức 知tri 義nghĩa 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 義nghĩa 。 清thanh 凉# 不bất 變biến 義nghĩa 。 具cụ 足túc 如như 是thị 。 過quá 於ư 恆Hằng 河Hà 不bất 離ly 不bất 斷đoạn 。 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 無vô 有hữu 欠khiếm 少thiểu 。 更cánh 不bất 須tu 減giảm 舊cựu 添# 新tân 。 滅diệt 惑hoặc 生sanh 智trí 。 所sở 以dĩ 古cổ 德đức 云vân 。 汝nhữ 等đẳng 諸chư 人nhân 。 但đãn 先tiên 覓mịch 取thủ 一nhất 箇cá 悟ngộ 門môn 。 若nhược 悟ngộ 之chi 後hậu 。 所sở 有hữu 世thế 間gian 。 工công 巧xảo 伎kỹ 藝nghệ 。 書thư 數số 筭# 計kế 。 文văn 章chương 道Đạo 德đức 。 種chủng 種chủng 奇kỳ 特đặc 之chi 事sự 。 一nhất 時thời 具cụ 足túc 。 但đãn 令linh 心tâm 得đắc 應Ứng 真Chân 。 神thần 通thông 相tướng 好hảo 不bất 求cầu 自tự 至chí 。 更cánh 不bất 須tu 苦khổ 志chí 勞lao 形hình 役dịch 心tâm 去khứ 學học 。 便tiện 與dữ 黃hoàng 面diện 老lão 子tử 。 若nhược 符phù 合hợp 節tiết 。 以dĩ 是thị 離ly 過quá 具cụ 德đức 。 合hợp 於ư 本bổn 覺giác 。 將tương 此thử 為vi 本bổn 脩tu 行hành 。 始thỉ 得đắc 名danh 為vi 正chánh 因nhân 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 此thử 節tiết 經kinh 意ý 。 謂vị 前tiền 有hữu 無vô 俱câu 遣khiển 。 淨tịnh 覺giác 隨tùy 順thuận 。 明minh 觀quán 成thành 相tương/tướng 不bất 動động 。 即tức 今kim 剎sát 那na 之chi 念niệm 。 而nhi 能năng 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 作tác 三tam 千thiên 化hóa 事sự 。 此thử 之chi 剎sát 那na 即tức 法Pháp 界Giới 故cố 有hữu 何hà 窮cùng 盡tận 。 故cố 云vân 虗hư 空không 性tánh 故cố 。 微vi 塵trần 本bổn 含hàm 法Pháp 界Giới 。 芥giới 子tử 常thường 納nạp 須Tu 彌Di 。 因nhân 果quả 互hỗ 融dung 。 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 故cố 曰viết 不bất 動động 。 藏tạng 者giả 。 即tức 或hoặc 藏tạng 定định 藏tạng 。 因nhân 果quả 藏tạng 。 佛Phật 性tánh 常thường 住trụ 藏tạng 。 祕bí 密mật 藏tạng 。 總tổng 取thủ 包bao 含hàm 為vi 義nghĩa 。 此thử 言ngôn 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 也dã 。 藏tạng 性tánh 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 無vô 去khứ 無vô 來lai 。 通thông 三tam 際tế 亘tuyên 十thập 方phương 。 豈khởi 容dung 有hữu 起khởi 有hữu 滅diệt 。 有hữu 起khởi 滅diệt 者giả 。 非phi 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 根căn 塵trần 識thức 。 此thử 則tắc 有hữu 起khởi 滅diệt 也dã 。 若nhược 如Như 來Lai 藏tạng 無vô 生sanh 死tử 。 無vô 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 凡phàm 無vô 聖thánh 。 非phi 如như 非phi 異dị 。 非phi 染nhiễm 非phi 淨tịnh 。 故cố 諸chư 佛Phật 之chi 所sở 師sư 。 眾chúng 生sanh 之chi 體thể 性tánh 。 經Kinh 云vân 法pháp 華hoa 經kinh 藏tạng 。 深thâm 固cố 幽u 遠viễn 。 無vô 知tri 見kiến 者giả 無vô 身thân 心tâm 相tương/tướng 。 如như 法Pháp 界Giới 性tánh 者giả 。 法Pháp 界Giới 即tức 十thập 界giới 法pháp 六lục 凡phàm 四tứ 聖thánh 也dã 。 大đại 圓viên 覺giác 性tánh 廓khuếch 十thập 法Pháp 界Giới 。 界giới 界giới 互hỗ 融dung 。 出xuất 生sanh 無vô 盡tận 。 自tự 行hành 則tắc 淨tịnh 穢uế 亡vong 泯mẫn 無vô 不bất 空không 中trung 。 化hóa 他tha 則tắc 帝đế 網võng 交giao 羅la 三tam 千thiên 皆giai 假giả 。 故cố 曰viết 究cứu 竟cánh 圓viên 滿mãn 。 徧biến 十thập 方phương 即tức 數số 上thượng 十thập 界giới 也dã 。


是thị 則tắc 名danh 為vi 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。 菩Bồ 薩Tát 因nhân 此thử 。 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 發phát 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 依y 此thử 脩tu 行hành 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 結kết 牒điệp 問vấn 詞từ 。 蓋cái 初sơ 文Văn 殊Thù 諸chư 問vấn 了liễu 悟ngộ 覺giác 性tánh 。 及cập 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 并tinh 為vi 末mạt 代đại 眾chúng 生sanh 。 世Thế 尊Tôn 到đáo 此thử 結kết 答đáp 云vân 。 如như 我ngã 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 。 此thử 無vô 明minh 者giả 。 非phi 實thật 有hữu 體thể 。 知tri 是thị 空không 華hoa 。 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 。 乃nãi 至chí 有hữu 無vô 俱câu 遣khiển 。 如Như 來Lai 藏tạng 無vô 迷mê 無vô 悟ngộ 。 只chỉ 此thử 便tiện 是thị 發phát 心tâm 。 只chỉ 此thử 便tiện 是thị 末mạt 代đại 眾chúng 生sanh 脩tu 行hành 之chi 要yếu 路lộ 。 除trừ 此thử 之chi 外ngoại 餘dư 。 皆giai 落lạc 邪tà 見kiến 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 已dĩ 上thượng 文Văn 殊Thù 發phát 此thử 三tam 問vấn 。 世Thế 尊Tôn 一nhất 一nhất 答đáp 三tam 問vấn 。 以dĩ 物vật 來lai 斯tư 現hiện 鏡kính 像tượng 分phân 明minh 。 其kỳ 間gian 被bị 未vị 曉hiểu 者giả 。 老lão 婆bà 心tâm 切thiết 。 重trùng 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 次thứ 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。


文Văn 殊Thù 汝nhữ 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 諸chư 如Như 來Lai 。 從tùng 於ư 本bổn 因Nhân 地Địa 。


皆giai 以dĩ 智trí 慧tuệ 覺giác 。 了liễu 達đạt 於ư 無vô 明minh 。 知tri 彼bỉ 如như 空không 華hoa 。


即tức 能năng 免miễn 流lưu 轉chuyển 。 又hựu 如như 夢mộng 中trung 人nhân 。 醒tỉnh 時thời 不bất 可khả 得đắc 。


覺giác 者giả 如như 虗hư 空không 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 轉chuyển 。 覺giác 徧biến 十thập 方phương 界giới 。


即tức 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。 眾chúng 幻huyễn 滅diệt 無vô 處xứ 。 成thành 道Đạo 亦diệc 無vô 得đắc 。


本bổn 性tánh 圓viên 滿mãn 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 中trung 。 能năng 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。


末mạt 世thế 諸chư 眾chúng 生sanh 。 脩tu 此thử 免miễn 邪tà 見kiến 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 大đại 凡phàm 偈kệ 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 曰viết 數số 。 即tức 西tây 域vực 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 。 字tự 為vi 一nhất 偈kệ 。 如như 云vân 華hoa 嚴nghiêm 十thập 萬vạn 偈kệ 等đẳng 。 二nhị 曰viết 諷phúng 頌tụng 。 即tức 孤cô 起khởi 不bất 與dữ 長trường/trưởng 。 行hành 相tương 應ứng 者giả 。 三tam 曰viết 應ưng 頌tụng 。 與dữ 長trường/trưởng 行hành 相tương 應ứng 故cố 。 四tứ 曰viết 集tập 施thí 。 以dĩ 少thiểu 言ngôn 攝nhiếp 多đa 義nghĩa 故cố 。 今kim 即tức 第đệ 三tam 。 梵Phạm 云vân 秪# 夜dạ 。 此thử 云vân 應ưng 頌tụng 。 頌tụng 長trường/trưởng 行hành 故cố 。 或hoặc 為vi 鈍độn 根căn 重trùng 說thuyết 。 或hoặc 為vi 後hậu 來lai 之chi 徒đồ 。 或hoặc 為vi 增tăng 明minh 前tiền 說thuyết 。 今kim 先tiên 以dĩ 長trường/trưởng 行hành 及cập 偈kệ 諷phúng 相tương 望vọng 。 有hữu 五ngũ 對đối 。 謂vị 長trường/trưởng 有hữu 偈kệ 無vô 。 長trường/trưởng 廣quảng 偈kệ 略lược 。 長trường/trưởng 離ly 偈kệ 合hợp 。 長trường/trưởng 先tiên 偈kệ 後hậu 。 長trường/trưởng 隱ẩn 偈kệ 顯hiển 。 亦diệc 可khả 反phản 是thị 言ngôn 之chi 。 只chỉ 如như 此thử 偈kệ 中trung 云vân 能năng 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 一nhất 句cú 。 皆giai 是thị 長trường/trưởng 隱ẩn 偈kệ 顯hiển 。 長trường/trưởng 行hành 只chỉ 云vân 發phát 清thanh 淨tịnh 心tâm 是thị 也dã 。 其kỳ 他tha 以dĩ 偈kệ 詞từ 照chiếu 長trường/trưởng 行hành 。 則tắc 文văn 義nghĩa 可khả 見kiến 。 後hậu 諸chư 偈kệ 中trung 皆giai 例lệ 此thử 矣hĩ 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 代đại 時thời 教giáo 。 大đại 小Tiểu 乘Thừa 有hữu 九cửu 部bộ 十thập 二nhị 部bộ 。 此thử 經Kinh 具cụ 有hữu 之chi 。 即tức 此thử 長trường/trưởng 行hành 。 為vi 之chi 散tán 華hoa 一nhất 部bộ 。 重trùng 說thuyết 偈kệ 。 為vi 之chi 貫quán 華hoa 亦diệc 一nhất 部bộ 。 佛Phật 世thế 時thời 人nhân 以dĩ 華hoa 來lai 供cung 佛Phật 前tiền 。 風phong 飄phiêu 去khứ 。 後hậu 以dĩ 線tuyến 貫quán 之chi 。 故cố 曰viết 貫quán 華hoa 也dã 。


唐đường 圭# 峯phong 定định 慧tuệ 禪thiền 師sư 宗tông 密mật 頌tụng 文Văn 殊Thù 菩Bồ 薩Tát 章chương 曰viết 。


妙diệu 德đức 初sơ 徵trưng 本bổn 起khởi 因nhân 。 曾tằng 知tri 離ly 病bệnh 可khả 脩tu 真chân 。


陀đà 羅la 尼ni 門môn 周chu 法Pháp 界Giới 。 大đại 圓viên 覺giác 海hải 絕tuyệt 涯nhai 津tân 。


無vô 明minh 夢mộng 裏lý 迷mê 緣duyên 影ảnh 。 翳ế 眼nhãn 花hoa 中trung 妄vọng 執chấp 身thân 。


忽hốt 然nhiên 夢mộng 醒tỉnh 翳ế 花hoa 滅diệt 。 何hà 曾tằng 動động 著trước 本bổn 來lai 人nhân 。


文Văn 殊Thù 菩Bồ 薩Tát 章chương 終chung 一nhất


❖
Phiên âm: 10/5/2016 ◊ Cập nhật: 10/5/2016