大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 脩Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 夾Giáp 頌Tụng 集Tập 解Giải 講Giảng 義Nghĩa
Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh Giáp Tụng Tập Giải Giảng Nghĩa

西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 章chương 。 通thông 前tiền 綸luân 貫quán 於ư 此thử 一nhất 部bộ 經kinh 文văn 大đại 意ý 血huyết 脉mạch 者giả 。 蓋cái 第đệ 一nhất 文Văn 殊Thù 一nhất 章chương 經kinh 文văn 。 通thông 上thượng 中trung 下hạ 三tam 根căn 之chi 人nhân 開khai 解giải 。 第đệ 二nhị 普phổ 賢hiền 經kinh 文văn 。 通thông 為vi 上thượng 中trung 下hạ 三tam 根căn 之chi 人nhân 開khai 行hành 。 為vi 文Văn 殊Thù 是thị 能năng 證chứng 之chi 智trí 。 普phổ 賢hiền 是thị 所sở 起khởi 之chi 行hành 。 遍biến 周chu 法Pháp 界Giới 。 若nhược 唯duy 有hữu 解giải 而nhi 無vô 行hành 者giả 。 一nhất 似tự 沙sa 井tỉnh 而nhi 無vô 潤nhuận 。 若nhược 有hữu 行hành 而nhi 無vô 解giải 者giả 。 似tự 空không 有hữu 雲vân 而nhi 無vô 雨vũ 。 唯duy 是thị 解giải 行hành 相tương 應ứng 。 方phương 可khả 進tiến 脩tu 入nhập 道đạo 。 譬thí 如như 結kết 網võng 而nhi 終chung 是thị 取thủ 魚ngư 。 褁# 粮# 而nhi 必tất 須tu 前tiền 進tiến 。 故cố 有hữu 普phổ 賢hiền 開khai 行hành 。 其kỳ 次thứ 第đệ 三tam 普phổ 眼nhãn 一nhất 章chương 經kinh 文văn 。 依y 文Văn 殊Thù 之chi 解giải 及cập 。 普Phổ 賢Hiền 之chi 行hạnh 。 脩tu 我ngã 法pháp 二nhị 空không 觀quán 。 兼kiêm 倣# 修tu 華hoa 嚴nghiêm 三tam 重trọng/trùng 法Pháp 界Giới 觀quán 。 既ký 入nhập 觀quán 門môn 。 恐khủng 有hữu 疑nghi 情tình 。 故cố 有hữu 第đệ 四tứ 剛cang 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 。 起khởi 三tam 疑nghi 請thỉnh 問vấn 。 第đệ 一nhất 疑nghi 云vân 。 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 何hà 故cố 復phục 有hữu 。 一nhất 切thiết 無vô 明minh 。 莫mạc 是thị 從tùng 真chân 起khởi 妄vọng 否phủ/bĩ 。 第đệ 二nhị 疑nghi 云vân 。 眾chúng 生sanh 無vô 明minh 本bổn 有hữu 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 復phục 說thuyết 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 莫mạc 是thị 說thuyết 妄vọng 為vi 真chân 否phủ/bĩ 。 第đệ 三tam 疑nghi 云vân 。 十thập 方phương 異dị 生sanh 。 本bổn 成thành 佛Phật 道Đạo 。 後hậu 起khởi 無vô 明minh 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 莫mạc 是thị 先tiên 真chân 後hậu 妄vọng 否phủ/bĩ 。 故cố 牒điệp 而nhi 縱túng/tung 之chi 。 責trách 無vô 窮cùng 過quá 也dã 。 既ký 剛cang 藏tạng 有hữu 此thử 三tam 疑nghi 。 而nhi 世Thế 尊Tôn 遂toại 將tương 空không 華hoa 一nhất 喻dụ 。 通thông 答đáp 三tam 疑nghi 。 以dĩ 金kim 鑛khoáng 一nhất 喻dụ 別biệt 答đáp 第đệ 三tam 疑nghi 。 然nhiên 剛cang 藏tạng 有hữu 此thử 疑nghi 情tình 者giả 。 皆giai 由do 無vô 始thỉ 輪luân 迴hồi 。 根căn 本bổn 未vị 曾tằng 斷đoạn 也dã 。 故cố 有hữu 第đệ 五ngũ 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 問vấn 。 云vân 何hà 當đương 斷đoạn 。 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。 未vị 審thẩm 如như 何hà 是thị 。 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。 世Thế 尊Tôn 遂toại 告cáo 云vân 。 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。 莫mạc 不bất 皆giai 由do 貪tham 愛ái 二nhị 字tự 。 使sử 令linh 斷đoạn 去khứ 貪tham 愛ái 。 貪tham 愛ái 既ký 斷đoạn 。 即tức 便tiện 有hữu 證chứng 入nhập 。 既ký 證chứng 入nhập 必tất 有hữu 差sai 別biệt 不phủ 同đồng 。 故cố 有hữu 第đệ 六lục 清Thanh 淨Tịnh 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 問vấn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 如Như 來Lai 世Thế 尊Tôn 。 所sở 證chứng 所sở 得đắc 。 云vân 何hà 差sai 別biệt 。 世Thế 尊Tôn 遂toại 告cáo 之chi 。 以dĩ 凡phàm 賢hiền 聖thánh 果Quả 四tứ 位vị 階giai 降giáng/hàng 。 當đương 時thời 會hội 中trung 有hữu 一nhất 類loại 。 上thượng 根căn 之chi 人nhân 。 聞văn 佛Phật 如như 是thị 廣quảng 開khai 方phương 便tiện 。 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 便tiện 能năng 如như 是thị 信tín 。 如như 是thị 解giải 。 如như 是thị 行hành 。 如như 是thị 證chứng 。 一nhất 時thời 超siêu 夢mộng 幻huyễn 。 出xuất 輪luân 迴hồi 。 直trực 趣thú 無vô 上thượng 。 佛Phật 果Quả 菩Bồ 提Đề 。 所sở 謂vị 良lương 馬mã 見kiến 鞭tiên 影ảnh 而nhi 行hành 。 其kỳ 次thứ 在tại 座tòa 更cánh 有hữu 一nhất 類loại 中trung 根căn 之chi 人nhân 。 雖tuy 於ư 前tiền 六lục 章chương 經kinh 文văn 中trung 。 聞văn 佛Phật 如như 是thị 開khai 解giải 了liễu 。 但đãn 以dĩ 根căn 劣liệt 故cố 。 不bất 能năng 證chứng 入nhập 。 二nhị 空không 之chi 觀quán 。 於ư 是thị 有hữu 第đệ 七thất 威Uy 德Đức 菩Bồ 薩Tát 。 請thỉnh 問vấn 於ư 佛Phật 。 譬thí 如như 大đại 城thành 。 外ngoại 有hữu 四tứ 門môn 。 隨tùy 方phương 來lai 者giả 。 非phi 止chỉ 一nhất 路lộ 。 且thả 如như 上thượng 根căn 之chi 人nhân 。 已dĩ 證chứng 入nhập 二nhị 空không 及cập 法Pháp 身thân 觀quán 。 而nhi 中trung 根căn 之chi 人nhân 。 未vị 審thẩm 有hữu 何hà 方phương 便tiện 而nhi 得đắc 證chứng 入nhập 。 世Thế 尊Tôn 遂toại 示thị 之chi 。 以dĩ 奢xa 摩ma 他tha 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 禪thiền 那na 。 靜tĩnh 幻huyễn 寂tịch 三tam 觀quán 行hành 相tương/tướng 。 既ký 知tri 此thử 三tam 觀quán 行hành 相tương/tướng 之chi 後hậu 。 而nhi 尚thượng 未vị 知tri 一nhất 人nhân 具cụ 脩tu 三tam 觀quán 。 三tam 人nhân 各các 脩tu 三tam 觀quán 。 為vi 復phục 有hữu 次thứ 第đệ 。 故cố 有hữu 第đệ 八bát 辨biện 音âm 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 問vấn 。 云vân 此thử 諸chư 方phương 便tiện 。 於ư 圓viên 覺giác 門môn 。 云vân 何hà 脩tu 習tập 。 世Thế 尊Tôn 遂toại 告cáo 之chi 以dĩ 單đơn 脩tu 複phức 脩tu 圓viên 修tu 。 共cộng 有hữu 二nhị 十thập 五ngũ 輪luân 。 被bị 二nhị 十thập 五ngũ 種chủng 機cơ 。 行hành 人nhân 既ký 入nhập 三tam 觀quán 諸chư 輪luân 。 必tất 有hữu 所sở 悟ngộ 。 既ký 有hữu 所sở 悟ngộ 。 便tiện 犯phạm 我ngã 相tương/tướng 人nhân 相tương/tướng 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 故cố 有hữu 第đệ 九cửu 淨Tịnh 諸Chư 業Nghiệp 障Chướng 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 章chương 經kinh 文văn 。 特đặc 為vi 行hành 人nhân 。 除trừ 去khứ 四tứ 相tương/tướng 。 四tứ 相tương/tướng 既ký 除trừ 。 方phương 可khả 用dụng 心tâm 修tu 習tập 。 而nhi 用dụng 心tâm 之chi 處xứ 。 覺giác 由do 未vị 普phổ 。


復phục 有hữu 是thị 非phi 。 若nhược 不bất 依y 相tương/tướng 指chỉ 教giáo 。 即tức 墮đọa 四tứ 病bệnh 。 故cố 有hữu 第đệ 十thập 普phổ 覺giác 一nhất 章chương 經kinh 文văn 。 為vi 行hành 人nhân 除trừ 去khứ 作tác 止chỉ 任nhậm 滅diệt 四tứ 。 病bệnh 四tứ 相tương/tướng 既ký 除trừ 。 四tứ 病bệnh 亦diệc 遣khiển 。 其kỳ 覺giác 方phương 普phổ 。 當đương 時thời 於ư 佛Phật 會hội 中trung 在tại 座tòa 。 有hữu 一nhất 類loại 中trung 根căn 之chi 人nhân 。 聞văn 佛Phật 開khai 示thị 如như 是thị 四tứ 章chương 經kinh 文văn 。 便tiện 能năng 依y 如như 是thị 信tín 。 如như 是thị 解giải 。 如như 是thị 行hành 。 如như 是thị 證chứng 入nhập 圓viên 覺giác 。 其kỳ 次thứ 在tại 座tòa 。 更cánh 有hữu 一nhất 類loại 下hạ 根căn 之chi 人nhân 。 雖tuy 已dĩ 於ư 初sơ 六lục 章chương 經kinh 文văn 中trung 。 聞văn 佛Phật 說thuyết 二nhị 空không 等đẳng 觀quán 。 并tinh 其kỳ 次thứ 四tứ 章chương 經kinh 文văn 中trung 三tam 觀quán 諸chư 輪luân 。 於ư 觀quán 中trung 斷đoạn 障chướng 遣khiển 惑hoặc 除trừ 病bệnh 破phá 疑nghi 。 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 悉tất 皆giai 開khai 解giải 。 但đãn 障chướng 重trọng 習tập 深thâm 。 不bất 能năng 證chứng 入nhập 。 由do 此thử 經Kinh 者giả 。 若nhược 只chỉ 接tiếp 得đắc 。 上thượng 根căn 之chi 人nhân 。 接tiếp 中trung 根căn 之chi 人nhân 不bất 得đắc 時thời 。 不bất 得đắc 謂vị 之chi 圓viên 覺giác 。 若nhược 接tiếp 得đắc 上thượng 根căn 及cập 中trung 根căn 之chi 人nhân 。 不bất 能năng 接tiếp 得đắc 下hạ 根căn 之chi 人nhân 。 亦diệc 不bất 謂vị 之chi 圓viên 覺giác 。 唯duy 是thị 上thượng 中trung 下hạ 三tam 根căn 之chi 人nhân 。 一nhất 時thời 普phổ 被bị 。 是thị 覺giác 方phương 圓viên 。 故cố 曰viết 圓viên 覺giác 。 故cố 有hữu 第đệ 十thập 一nhất 。 圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 下hạ 根căn 之chi 人nhân 。 請thỉnh 問vấn 佛Phật 云vân 。 我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 已dĩ 得đắc 開khai 悟ngộ 。 若nhược 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 未vị 得đắc 悟ngộ 者giả 。 云vân 何hà 安an 居cư 。 脩tu 此thử 圓viên 覺giác 。 世Thế 尊Tôn 遂toại 告cáo 之chi 。 以dĩ 上thượng 中trung 下hạ 三tam 期kỳ 道Đạo 場Tràng 。 於ư 道Đạo 場Tràng 中trung 。 加gia 功công 練luyện 行hành 策sách 發phát 進tiến 脩tu 。 不bất 過quá 亦diệc 是thị 脩tu 前tiền 靜tĩnh 幻huyễn 寂tịch 三tam 觀quán 也dã 。 當đương 時thời 在tại 座tòa 有hữu 一nhất 類loại 下hạ 根căn 之chi 人nhân 。 聞văn 佛Phật 宣tuyên 示thị 道Đạo 場Tràng 加gia 行hành 法Pháp 門môn 。 依y 如như 是thị 信tín 。 如như 是thị 解giải 。 如như 是thị 行hành 。 如như 是thị 證chứng 入nhập 。 所sở 以dĩ 云vân 一nhất 法pháp 巧xảo 被bị 三tam 根căn 。 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 大đại 海hải 。 不bất 讓nhượng 小tiểu 流lưu 。 乃nãi 至chí 蚊văn 虻manh 。 及cập 阿a 脩tu 羅la 。 飲ẩm 其kỳ 水thủy 者giả 。 皆giai 得đắc 充sung 滿mãn 。 方phương 謂vị 之chi 圓viên 覺giác 也dã 。 然nhiên 大đại 科khoa 云vân 。 初sơ 四tứ 問vấn 答đáp 。 通thông 明minh 觀quán 行hành 上thượng 根căn 修tu 證chứng 。 次thứ 四tứ 問vấn 答đáp 。 別biệt 明minh 觀quán 行hành 中trung 根căn 修tu 證chứng 。 後hậu 一nhất 問vấn 答đáp 。 道Đạo 場Tràng 加gia 行hành 下hạ 根căn 修tu 證chứng 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 禪thiền 師sư 曰viết 。 諸chư 佛Phật 出xuất 世thế 。 為vi 度độ 生sanh 故cố 。 度độ 生sanh 須tu 說thuyết 法Pháp 。 法pháp 即tức 教giáo 。 謂vị 之chi 脩tu 多đa 羅la 教giáo 。 教giáo 法pháp 詮thuyên 理lý 。 詮thuyên 理lý 以dĩ 辨biện 性tánh 。 見kiến 性tánh 以dĩ 成thành 佛Phật 。 所sở 以dĩ 種chủng 種chủng 經Kinh 論luận 。 開khai 人nhân 眼nhãn 目mục 。 教giáo 眼nhãn 開khai 即tức 解giải 心tâm 通thông 。 解giải 心tâm 雖tuy 通thông 。 無vô 行hành 則tắc 孤cô 。 故cố 須tu 依y 解giải 以dĩ 立lập 行hành 。 解giải 行hành 相tương/tướng 資tư 。 如như 膏cao 助trợ 明minh 。 目mục 足túc 並tịnh 進tiến 。 清thanh 凉# 到đáo 已dĩ 。 今kim 圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 前tiền 開Khai 士Sĩ 一nhất 一nhất 立lập 義nghĩa 。 各các 伸thân 其kỳ 問vấn 。 各các 陳trần 其kỳ 說thuyết 。 故cố 吾ngô 佛Phật 拈niêm 華hoa 摘trích 葉diệp 。 開khai 明minh 覺giác 性tánh 。 圓viên 覺giác 大Đại 士Sĩ 。 擇trạch 所sở 未vị 聞văn 。 假giả 設thiết 權quyền 宜nghi 。 請thỉnh 問vấn 建kiến 立lập 道Đạo 場Tràng 。 安an 居cư 處xứ 所sở 。 若nhược 用dụng 三tam 觀quán 。 何hà 種chủng 為vi 首thủ 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 進tiến 道đạo 儀nghi 式thức 。 一nhất 經kinh 旨chỉ 趣thú 。 總tổng 括quát 於ư 斯tư 。


於ư 是thị 圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 右hữu 繞nhiễu 三tam 匝táp 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 當đương 後hậu 一nhất 問vấn 答đáp 道Đạo 場Tràng 加gia 行hành 下hạ 根căn 脩tu 證chứng 。 疏sớ/sơ 云vân 。 然nhiên 此thử 正chánh 宗tông 中trung 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 與dữ 佛Phật 問vấn 答đáp 。 發phát 揚dương 本bổn 意ý 。 欲dục 顯hiển 圓viên 覺giác 。 但đãn 緣duyên 節tiết 節tiết 過quá 患hoạn 未vị 盡tận 。 義nghĩa 意ý 未vị 圓viên 。 收thu 機cơ 未vị 普phổ 。 故cố 表biểu 法pháp 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 標tiêu 圓viên 覺giác 之chi 名danh 。 今kim 此thử 有hữu 其kỳ 三tam 意ý 。 得đắc 名danh 圓viên 覺giác 。 一nhất 前tiền 雖tuy 病bệnh 盡tận 理lý 圓viên 。 仍nhưng 恐khủng 下hạ 根căn 難nan 入nhập 。 此thử 又hựu 曲khúc 開khai 方phương 便tiện 三tam 期kỳ 道Đạo 場Tràng 。 即tức 上thượng 中trung 下hạ 根căn 。 普phổ 得đắc 圓viên 覺giác 。 二nhị 由do 前tiền 節tiết 級cấp 行hành 解giải 已dĩ 圓viên 。 至chí 此thử 名danh 為vi 證chứng 極cực 。 證chứng 極cực 之chi 境cảnh 更cánh 無vô 別biệt 體thể 。 唯duy 是thị 圓viên 覺giác 。 三tam 最tối 初sơ 標tiêu 指chỉ 圓viên 覺giác 。 為vì 陀đà 羅la 尼ni 門môn 者giả 。 此thử 乃nãi 是thị 從tùng 本bổn 起khởi 末mạt 也dã 。 今kim 顯hiển 法pháp 義nghĩa 已dĩ 圓viên 。 還hoàn 標tiêu 圓viên 覺giác 者giả 。 此thử 乃nãi 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 也dã 。 表biểu 此thử 三tam 意ý 。 故cố 當đương 此thử 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 問vấn 也dã 。


大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 為vì 我ngã 等đẳng 輩bối 。 廣quảng 說thuyết 淨tịnh 覺giác 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 令linh 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 有hữu 大đại 增tăng 益ích 。


此thử 指chỉ 前tiền 二nhị 空không 觀quán 。 及cập 三tam 觀quán 諸chư 輪luân 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 法Pháp 門môn 也dã 。


世Thế 尊Tôn 。 我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 已dĩ 得đắc 開khai 悟ngộ 。


此thử 讚tán 佛Phật 善thiện 說thuyết 修tu 證chứng 圓viên 覺giác 之chi 法pháp 。 令linh 彼bỉ 開khai 悟ngộ 也dã 。


若nhược 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 未vị 得đắc 悟ngộ 者giả 。 云vân 何hà 安an 居cư 。 脩tu 此thử 圓viên 覺giác 清thanh 淨tịnh 境cảnh 界giới 。


請thỉnh 說thuyết 將tương 來lai 眾chúng 生sanh 。 如như 何hà 安an 住trụ 脩tu 證chứng 此thử 法pháp 。


此thử 圓viên 覺giác 中trung 。 三tam 種chủng 淨tịnh 觀quán 。 以dĩ 何hà 為vi 首thủ 。


請thỉnh 說thuyết 初sơ 脩tu 奢xa 摩ma 他tha 之chi 靜tĩnh 觀quán 。 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 之chi 幻huyễn 觀quán 。 禪thiền 那na 之chi 寂tịch 觀quán 。 云vân 何hà 起khởi 行hành 。


惟duy 願nguyện 大đại 悲bi 。 為vì 諸chư 大đại 眾chúng 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 施thí 大đại 饒nhiêu 益ích 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 有hữu 二nhị 問vấn 。 初sơ 問vấn 道Đạo 場Tràng 。 經Kinh 云vân 未vị 得đắc 悟ngộ 者giả 。 云vân 何hà 安an 居cư 。 脩tu 此thử 圓viên 覺giác 。 次thứ 問vấn 加gia 行hành 。 經Kinh 云vân 此thử 圓viên 覺giác 中trung 。 三tam 種chủng 淨tịnh 觀quán 。 以dĩ 何hà 為vi 首thủ 是thị 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 一nhất 問vấn 安an 居cư 習tập 大Đại 乘Thừa 脩tu 圓viên 覺giác 行hành 。 先tiên 選tuyển 住trú 處xứ 。 或hoặc 阿a 蘭lan 若nhã 闃khuých 寂tịch 處xứ 。 或hoặc 處xứ 伽già 藍lam 。 避tị 喧huyên 求cầu 寂tịch 。 遠viễn 離ly 闠hội 閙náo 。 今kim 云vân 安an 居cư 。 且thả 就tựu 伽già 藍lam 內nội 。 有hữu 三tam 種chủng 安an 居cư 。 前tiền 安an 居cư 。 中trung 安an 居cư 。 後hậu 安an 居cư 。 佛Phật 在tại 世thế 九cửu 旬tuần 安an 居cư 。 亦diệc 云vân 禁cấm 足túc 。 亦diệc 云vân 護hộ 生sanh 。 蓋cái 西tây 竺trúc 分phần/phân 三tam 際tế 以dĩ 辨biện 寒hàn 暑thử 。 (# 三tam 際tế 已dĩ 釋thích 文Văn 殊Thù 章chương )# 故cố 佛Phật 以dĩ 熱nhiệt 際tế 護hộ 生sanh 。 熱nhiệt 際tế 蜎quyên 飛phi 蠕nhuyễn 動động 。 咸hàm 出xuất 於ư 穴huyệt 。 佛Phật 意ý 慈từ 念niệm 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 出xuất 入nhập 。 蹂# 踐tiễn 物vật 命mạng 。 結kết 業nghiệp 增tăng 冤oan 。 是thị 以dĩ 制chế 禁cấm 九cửu 旬tuần 不bất 出xuất 。 九cửu 旬tuần 安an 居cư 。 始thỉ 於ư 四tứ 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 十thập 六lục 日nhật 結kết 夏hạ 。 終chung 乎hồ 七thất 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 十thập 六lục 日nhật 夏hạ 休hưu 為vi 自tự 恣tứ 。 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 云vân 。 比Bỉ 丘Khâu 安an 居cư 。 若nhược 無vô 緣duyên 事sự 出xuất 界giới 不bất 宿túc 則tắc 犯phạm 制chế 。 僧Tăng 家gia 以dĩ 結kết 夏hạ 為vi 歲tuế 臘lạp 。 不bất 序tự 秊niên 齒xỉ 。 臘lạp 者giả 接tiếp 也dã 。 交giao 接tiếp 之chi 義nghĩa 。 今kim 通thông 塗đồ 問vấn 脩tu 圓viên 覺giác 行hành 安an 居cư 。 未vị 必tất 問vấn 僧Tăng 家gia 九cửu 旬tuần 安an 居cư 也dã 。 二nhị 問vấn 三tam 種chủng 淨tịnh 觀quán 。 以dĩ 何hà 為vi 首thủ 。 奢xa 摩ma 他tha 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 禪thiền 那na 。 此thử 三tam 即tức 空không 假giả 中trung 之chi 三tam 也dã 。 此thử 三tam 種chủng 者giả 。 為vi 先tiên 用dụng 空không 。 為vi 先tiên 用dụng 假giả 。 為vi 先tiên 用dụng 中trung 。 於ư 空không 利lợi 者giả 。 已dĩ 達đạt 法pháp 性tánh 。 不bất 須tu 脩tu 假giả 中trung 。 於ư 假giả 利lợi 者giả 。 不bất 須tu 脩tu 空không 中trung 。 於ư 中trung 利lợi 者giả 。 不bất 須tu 脩tu 空không 假giả 。 若nhược 此thử 三tam 中trung 。 各các 於ư 一nhất 觀quán 不bất 利lợi 者giả 。 則tắc 兼kiêm 脩tu 。 如như 二nhị 十thập 五ngũ 定định 輪luân 互hỗ 脩tu 是thị 也dã 。 茲tư 為vi 具cụ 學học 大Đại 乘Thừa 圓viên 行hành 者giả 。 故cố 問vấn 之chi 也dã 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。


善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。


善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 乃nãi 能năng 。 問vấn 於ư 如Như 來Lai 。 如như 是thị 方phương 便tiện 。 以dĩ 大đại 饒nhiêu 益ích 。 施thí 諸chư 眾chúng 生sanh 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。


時thời 圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 及cập 諸chư 大Đại 乘Thừa 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 若nhược 佛Phật 住trụ 世thế 。 若nhược 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 若nhược 法Pháp 末mạt 時thời 。 有hữu 諸chư 眾chúng 生sanh 。 具cụ 大Đại 乘Thừa 性tánh 。 信tín 佛Phật 秘bí 密mật 。 大đại 圓viên 覺giác 心tâm 。 欲dục 脩tu 行hành 者giả 。 若nhược 在tại 伽già 藍lam 。 安an 處xử 徒đồ 眾chúng 。


具cụ 大Đại 乘Thừa 性tánh 者giả 。 具cụ 足túc 佛Phật 之chi 根căn 性tánh 也dã 。 伽già 藍lam 者giả 。 藏tạng 經kinh 曰viết 。 此thử 云vân 眾chúng 園viên 。 蓋cái 今kim 之chi 僧Tăng 舍xá 也dã 。


有hữu 緣duyên 事sự 故cố 。 隨tùy 分phân 思tư 察sát 。 如như 我ngã 已dĩ 說thuyết 。


既ký 為vi 緣duyên 事sự 所sở 拘câu 。 當đương 隨tùy 己kỷ 分phần/phân 量lượng 。 脩tu 習tập 可khả 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 先tiên 答đáp 道Đạo 場Tràng 也dã 。 若nhược 法pháp 末mạt 世thế 者giả 。 即tức 末Mạt 法Pháp 一nhất 萬vạn 秊niên 。 具cụ 大Đại 乘Thừa 性tánh 者giả 。 即tức 宿túc 有hữu 聞văn 熏huân 種chủng 也dã 。 緣duyên 事sự 者giả 。 即tức 利lợi 他tha 之chi 事sự 也dã 。 隨tùy 分phân 思tư 察sát 。 如như 我ngã 已dĩ 說thuyết 者giả 。 此thử 指chỉ 前tiền 普phổ 眼nhãn 法Pháp 門môn 。 及cập 三tam 觀quán 諸chư 輪luân 所sở 說thuyết 。 謂vị 圓viên 機cơ 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 滯trệ 空không 閑nhàn 。 種chủng 種chủng 施thí 為vi 。 作tác 諸chư 利lợi 益ích 。 廣quảng 度độ 羣quần 品phẩm 。 備bị 學học 法Pháp 門môn 。 隨tùy 其kỳ 閑nhàn 暇hạ 無vô 事sự 時thời 分phân 之chi 中trung 。 則tắc 便tiện 思tư 察sát 三tam 觀quán 。 故cố 云vân 隨tùy 分phần/phân 。 非phi 是thị 見kiến 解giải 未vị 圓viên 為vi 隨tùy 分phần/phân 也dã 。


若nhược 復phục 無vô 有hữu 。 他tha 事sự 因nhân 緣duyên 。 即tức 建kiến 道Đạo 場Tràng 。 當đương 立lập 期kỳ 限hạn 。 若nhược 立lập 長trường 期kỳ 。 百bách 二nhị 十thập 日nhật 。 中trung 期kỳ 百bách 日nhật 。 下hạ 期kỳ 八bát 十thập 日nhật 。


佛Phật 謂vị 日nhật 久cửu 則tắc 凡phàm 心tâm 易dị 厭yếm 。 日nhật 促xúc 則tắc 妙diệu 行hạnh 未vị 圓viên 。 故cố 立lập 三tam 期kỳ 以dĩ 為vi 中trung 制chế 。


安an 置trí 淨tịnh 居cư 。


安an 置trí 道Đạo 場Tràng 。 當đương 於ư 清thanh 淨tịnh 之chi 地địa 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 即tức 道Đạo 場Tràng 期kỳ 限hạn 也dã 。 無vô 有hữu 他tha 事sự 因nhân 緣duyên 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 之chi 人nhân 。 但đãn 是thị 逢phùng 著trước 有hữu 益ích 於ư 人nhân 之chi 事sự 。 即tức 便tiện 為vi 之chi 。 遇ngộ 著trước 善thiện 緣duyên 即tức 赴phó 之chi 也dã 。 今kim 無vô 此thử 二nhị 事sự 。 故cố 曰viết 無vô 有hữu 他tha 事sự 。 既ký 無vô 利lợi 他tha 之chi 事sự 。 當đương 入nhập 三tam 期kỳ 。 剋khắc 志chí 加gia 功công 。 以dĩ 期kỳ 聖thánh 果Quả 。 為vi 自tự 行hành 邊biên 事sự 。 此thử 三tam 期kỳ 者giả 。 若nhược 太thái 過quá 則tắc 行hành 人nhân 情tình 生sanh 疲bì 倦quyện 。 若nhược 少thiểu 則tắc 行hành 人nhân 功công 行hành 未vị 圓viên 。 所sở 謂vị 敏mẫn 則tắc 傷thương 於ư 太thái 過quá 。 鈍độn 則tắc 愧quý 乎hồ 不bất 及cập 。 故cố 量lượng 尅khắc 三tam 期kỳ 。 亦diệc 無vô 別biệt 義nghĩa 。 然nhiên 約ước 三tam 根căn 配phối 之chi 。 其kỳ 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 約ước 障chướng 盡tận 難nan 易dị 者giả 。 長trường 期kỳ 乃nãi 下hạ 根căn 。 中trung 期kỳ 乃nãi 中trung 根căn 。 下hạ 期kỳ 乃nãi 上thượng 根căn 。 二nhị 約ước 精tinh 進tấn 解giải 怠đãi 者giả 。 即tức 反phản 於ư 此thử 。 盖# 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 期kỳ 有hữu 遠viễn 近cận 。 對đối 病bệnh 設thiết 藥dược 斯tư 所sở 謂vị 歟# 。 安an 置trí 淨tịnh 居cư 者giả 。 此thử 欲dục 內nội 外ngoại 清thanh 淨tịnh 。 身thân 心tâm 潔khiết 白bạch 。 事sự 理lý 稱xưng 可khả 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 者giả 。 安an 居cư 脩tu 觀quán 。 即tức 是thị 方phương 便tiện 。 應ưng 屬thuộc 言ngôn 教giáo 。 悉tất 是thị 如Như 來Lai 。 善thiện 權quyền 方phương 便tiện 。 善thiện 男nam 子tử 至chí 安an 置trí 淨tịnh 居cư 者giả 。 若nhược 立lập 期kỳ 限hạn 。 必tất 制chế 日nhật 辰thần 。 制chế 期kỳ 者giả 。 役dịch 意ý 脩tu 真chân 。 尅khắc 時thời 破phá 障chướng 。 一nhất 大đại 藏tạng 教giáo 立lập 種chủng 三tam 昧muội 皆giai 有hữu 期kỳ 限hạn 。 如như 法Pháp 華hoa 三tam 七thất 日nhật 為vi 期kỳ 。 光quang 明minh 彌di 陀đà 一nhất 七thất 日nhật 為vi 期kỳ 。 不bất 先tiên 立lập 期kỳ 。 則tắc 如như 猿viên 猴hầu 心tâm 散tán 。 埜# 馬mã 奔bôn 逸dật 。 道đạo 業nghiệp 難nạn/nan 成thành 。 故cố 脩tu 圓viên 覺giác 須tu 依y 伽già 藍lam 。 此thử 翻phiên 眾chúng 園viên 。 園viên 是thị 種chủng 殖thực 之chi 所sở 。 種chủng 殖thực 道đạo 芽nha 增tăng 長trưởng 。 或hoặc 云vân 梵Phạm 剎sát 。 或hoặc 云vân 招chiêu 提đề 。 或hoặc 云vân 浮phù 屠đồ 。 隋tùy 時thời 改cải 天thiên 下hạ 寺tự 院viện 為vi 道Đạo 場Tràng 。 或hoặc 云vân 靈linh 廟miếu 。 為vi 寺tự 為vi 院viện 。 為vi 蓮liên 社xã 。 為vi 精tinh 舍xá 。 有hữu 多đa 種chủng 名danh 。 皆giai 脩tu 心tâm 練luyện 行hành 之chi 所sở 也dã 。 經kinh 制chế 脩tu 行hành 。 有hữu 常thường 坐tọa 。 有hữu 常thường 行hành 。 有hữu 半bán 行hành 半bán 坐tọa 。 有hữu 非phi 行hành 非phi 坐tọa 。 唯duy 非phi 行hành 非phi 坐tọa 。 此thử 云vân 隨tùy 自tự 意ý 。 此thử 三tam 昧muội 行hành 坐tọa 俱câu 脩tu 得đắc 。 若nhược 上thượng 三tam 種chủng 三tam 昧muội 。 具cụ 身thân 開khai 遮già 。 口khẩu 說thuyết 默mặc 。 意ý 止Chỉ 觀Quán 。 第đệ 四tứ 三tam 昧muội 。 於ư 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 意ý 起khởi 即tức 覺giác 。 永vĩnh 嘉gia 云vân 行hành 亦diệc 禪thiền 坐tọa 亦diệc 禪thiền 。 或hoặc 有hữu 緣duyên 事sự 故cố 。 隨tùy 分phân 思tư 察sát 。 亦diệc 是thị 隨tùy 自tự 意ý 。 三tam 昧muội 中trung 諸chư 經kinh 行hành 法pháp 。 且thả 不bất 局cục 限hạn 。 念niệm 起khởi 即tức 覺giác 。 意ý 起khởi 時thời 思tư 惟duy 觀quán 察sát 。 亦diệc 與dữ 修tu 多đa 羅la 合hợp 。 如như 我ngã 已dĩ 說thuyết 者giả 。 如như 上thượng 已dĩ 說thuyết 二nhị 十thập 五ngũ 輪luân 。 三tam 種chủng 觀quán 法pháp 。 如như 無vô 他tha 事sự 因nhân 緣duyên 。 即tức 立lập 期kỳ 限hạn 。 建kiến 並tịnh 道Đạo 場Tràng 。 天thiên 台thai 云vân 。 道Đạo 場Tràng 者giả 清thanh 淨tịnh 境cảnh 界giới 。 治trị 五ngũ 住trụ 糠khang 。 顯hiển 實thật 相tướng 米mễ 。 據cứ 此thử 雖tuy 立lập 三tam 期kỳ 。 不bất 專chuyên 常thường 行hành 常thường 坐tọa 。 半bán 行hành 半bán 坐tọa 。 細tế 觀quán 經kinh 意ý 。 乃nãi 隨tùy 自tự 意ý 中trung 。 諸chư 經kinh 行hành 法pháp 中trung 収thâu 。 此thử 三tam 昧muội 中trung 。 有hữu 善thiện 性tánh 惡ác 性tánh 無vô 記ký 性tánh 。 第đệ 四tứ 諸chư 經kinh 行hành 法pháp 。 非phi 善thiện 惡ác 無vô 記ký 。 即tức 是thị 諸chư 經kinh 所sở 脩tu 行hành 法pháp 。 此thử 収thâu 一nhất 切thiết 經kinh 。 亦diệc 以dĩ 身thân 開khai 遮già 口khẩu 說thuyết 默mặc 意ý 止Chỉ 觀Quán 。 但đãn 為vi 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 故cố 分phần/phân 三tam 期kỳ 。 亦diệc 不bất 專chuyên 定định 滿mãn 日nhật 數số 。 若nhược 利lợi 根căn 者giả 。 一nhất 七thất 日nhật 中trung 發phát 明minh 。 若nhược 鈍độn 根căn 者giả 。 百bách 二nhị 十thập 日nhật 。 中trung 下hạ 亦diệc 然nhiên 。 不bất 以dĩ 期kỳ 限hạn 為vi 制chế 也dã 。 如như 昔tích 六lục 祖tổ 聞văn 誦tụng 金kim 剛cang 經kinh 。 至chí 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 忽hốt 然nhiên 開khai 悟ngộ 。 圭# 峯phong 讀đọc 圓viên 覺giác 。 至chí 既ký 無vô 我ngã 人nhân 誰thùy 受thọ 輪luân 轉chuyển 而nhi 悟ngộ 。 大đại 抵để 不bất 入nhập 規quy 矩củ 。 不bất 成thành 方phương 圓viên 。 況huống 楞lăng 嚴nghiêm 有hữu 云vân 。 理lý 則tắc 頓đốn 悟ngộ 。 乘thừa 悟ngộ 併tinh 銷tiêu 。 事sự 非phi 頓đốn 除trừ 。 因nhân 次thứ 第đệ 盡tận 。 豈khởi 新tân 學học 捨xả 範phạm 模mô 。 而nhi 能năng 入nhập 道đạo 哉tai 。 進tiến 學học 解giải 云vân 。 業nghiệp 精tinh 于vu 懃cần 。 荒hoang 于vu 嬉hi 。 行hành 成thành 于vu 思tư 。 毀hủy 於ư 隨tùy 。 是thị 以dĩ 道đạo 若nhược 未vị 成thành 。 必tất 藉tạ 思tư 脩tu 而nhi 入nhập 。 今kim 云vân 隨tùy 分phân 思tư 察sát 者giả 。 則tắc 成thành 于vu 思tư 毀hủy 於ư 隨tùy 之chi 謂vị 也dã 。


若nhược 佛Phật 現hiện 在tại 。 當đương 正chánh 思tư 惟duy 。


若nhược 佛Phật 住trụ 世thế 之chi 時thời 。 當đương 正chánh 心tâm 思tư 惟duy 。 絕tuyệt 諸chư 妄vọng 想tưởng 可khả 也dã 。 般Bát 若Nhã 經kinh 中trung 。 亦diệc 謂vị 斷đoạn 除trừ 妄vọng 想tưởng 。 為vi 正chánh 思tư 惟duy 。


若nhược 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 施thi 設thiết 形hình 像tượng 。 心tâm 存tồn 目mục 想tưởng 。 生sanh 正chánh 憶ức 念niệm 。 還hoàn 同đồng 如Như 來Lai 。 常thường 住trụ 之chi 日nhật 。


生sanh 正chánh 憶ức 念niệm 者giả 。 無vô 念niệm 之chi 謂vị 也dã 。 蓋cái 謂vị 雖tuy 對đối 佛Phật 像tượng 。 亦diệc 當đương 如như 佛Phật 現hiện 在tại 。 不bất 可khả 起khởi 妄vọng 念niệm 也dã 。


懸huyền 諸chư 幡phan 華hoa 。 經kinh 三tam 七thất 日nhật 。


幡phan 華hoa 供cúng 養dường 經kinh 二nhị 十thập 一nhất 日nhật 也dã 。


稽khể 首thủ 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 名danh 字tự 。 求cầu 哀ai 懺sám 悔hối 。


至chí 心tâm 稽khể 首thủ 。 稱xưng 揚dương 佛Phật 號hiệu 。 求cầu 佛Phật 哀ai 憫mẫn 。 懺sám 悔hối 三tam 業nghiệp 。


遇ngộ 善thiện 境cảnh 界giới 。 得đắc 心tâm 輕khinh 安an 。


念niệm 佛Phật 懺sám 悔hối 之chi 後hậu 。 或hoặc 見kiến 佛Phật 像tượng 。 或hoặc 見kiến 光quang 明minh 。 及cập 一nhất 切thiết 善thiện 境cảnh 。 即tức 得đắc 自tự 心tâm 輕khinh 安an 暢sướng 適thích 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 明minh 道Đạo 場Tràng 行hành 相tương/tướng 。 然nhiên 行hành 相tương/tướng 之chi 中trung 。 又hựu 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 隨tùy 相tương/tướng 用dụng 心tâm 。 二nhị 離ly 相tương/tướng 用dụng 心tâm 。 今kim 乃nãi 是thị 隨tùy 相tương/tướng 用dụng 心tâm 。 若nhược 佛Phật 現hiện 在tại 。 當đương 正chánh 思tư 惟duy 者giả 。 只chỉ 如như 此thử 經Kinh 十thập 萬vạn 之chi 人nhân 。 皆giai 是thị 佛Phật 現hiện 在tại 之chi 時thời 。 當đương 機cơ 之chi 者giả 。 既ký 有hữu 此thử 機cơ 。 又hựu 遇ngộ 在tại 世thế 。 親thân 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。 即tức 正chánh 念niệm 思tư 惟duy 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 不bất 離ly 一nhất 心tâm 。 當đương 知tri 唯duy 心tâm 之chi 內nội 則tắc 無vô 境cảnh 界giới 。 若nhược 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 施thi 設thiết 形hình 像tượng 者giả 。 此thử 明minh 如Như 來Lai 世Thế 尊Tôn 。 已dĩ 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 覩đổ 真chân 儀nghi 。 但đãn 設thiết 以dĩ 形hình 像tượng 諦đế 觀quán 。 引dẫn 心tâm 入nhập 法pháp 。 相tương/tướng 即tức 無vô 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 亦diệc 可khả 想tưởng 佛Phật 真chân 身thân 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 也dã 。 此thử 是thị 約ước 事sự 說thuyết 。 若nhược 約ước 理lý 說thuyết 者giả 。 行hành 人nhân 若nhược 觀quán 行hành 無vô 間gián 斷đoạn 。 名danh 為vi 佛Phật 現hiện 在tại 。 若nhược 觀quán 行hành 間gian 斷đoạn 之chi 時thời 。 名danh 為vi 佛Phật 滅diệt 後hậu 也dã 。 斷đoạn 後hậu 復phục 作tác 觀quán 者giả 。 名danh 為vi 施thi 設thiết 形hình 像tượng 也dã 。 所sở 以dĩ 大đại 珠châu 和hòa 尚thượng 云vân 。 身thân 口khẩu 意ý 悉tất 清thanh 淨tịnh 。 是thị 名danh 佛Phật 出xuất 世thế 。 身thân 口khẩu 意ý 不bất 清thanh 淨tịnh 。 是thị 名danh 佛Phật 滅diệt 度độ 。 今kim 既ký 為vi 下hạ 根căn 之chi 人nhân 設thiết 教giáo 。 且thả 從tùng 初sơ 事sự 相tướng 釋thích 也dã 。 懸huyền 諸chư 幡phan 華hoa 者giả 。 即tức 禮lễ 懺sám 之chi 儀nghi 式thức 也dã 。 經kinh 三tam 七thất 日nhật 者giả 。 此thử 但đãn 是thị 云vân 其kỳ 久cửu 近cận 。 無vô 別biệt 所sở 表biểu 。 方Phương 等Đẳng 經kinh 說thuyết 極cực 少thiểu 七thất 日nhật 矣hĩ 。 稽khể 首thủ 者giả 。 謂vị 以dĩ 頭đầu 稽khể 留lưu 於ư 地địa 。 少thiểu 時thời 方phương 起khởi 。 故cố 曰viết 稽khể 首thủ 。 懺sám 即tức 梵Phạn 語ngữ 懺sám 摩ma 。 悔hối 即tức 唐đường 言ngôn 悔hối 過quá 。 懺sám 則tắc 陳trần 露lộ 先tiên 罪tội 。 悔hối 則tắc 改cải 往vãng 脩tu 來lai 。 若nhược 離Ly 垢Cấu 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 問vấn 禮lễ 佛Phật 法pháp 僧Tăng 中trung 說thuyết 。 總tổng 有hữu 八bát 重trọng/trùng 。 一nhất 供cúng 養dường 。 二nhị 贊tán 佛Phật 。 三tam 禮lễ 佛Phật 。 四tứ 懺sám 悔hối 。 五ngũ 勸khuyến 請thỉnh 。 六lục 隨tùy 喜hỷ 。 七thất 回hồi 向hướng 。 八bát 發phát 願nguyện 。 今kim 略lược 唯duy 有hữu 其kỳ 二nhị 者giả 。 即tức 禮lễ 佛Phật 懺sám 悔hối 也dã 。 然nhiên 文văn 雖tuy 略lược 。 法pháp 中trung 亦diệc 具cụ 也dã 。 遇ngộ 善thiện 境cảnh 界giới 。 得đắc 心tâm 輕khinh 安an 者giả 。 此thử 感cảm 應ứng 也dã 。 若nhược 見kiến 佛Phật 像tượng 。 或hoặc 覩đổ 光quang 明minh 。 不bất 作tác 聖thánh 心tâm 。 名danh 善thiện 境cảnh 界giới 。 若nhược 作tác 聖thánh 解giải 。 即tức 受thọ 群quần 邪tà 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 非phi 彼bỉ 所sở 聞văn 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 終chung 不bất 可khả 取thủ 也dã 。 若nhược 天thiên 台thai 之chi 意ý 。 只chỉ 許hứa 與dữ 信tín 解giải 行hành 證chứng 相tương 應ứng 。 名danh 善thiện 境cảnh 界giới 。 如như 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 又hựu 以dĩ 此thử 心tâm 。 成thành 就tựu 清thanh 淨tịnh 。 淨tịnh 心tâm 初sơ 極cực 。 忽hốt 見kiến 大đại 地địa 。 十thập 方phương 山sơn 河hà 。 皆giai 成thành 佛Phật 國quốc 。 具cụ 足túc 七thất 寶bảo 。 光quang 明minh 遍biến 滿mãn 。 又hựu 有hữu 恆Hằng 沙sa 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 遍biến 滿mãn 空không 界giới 。 樓lâu 殿điện 華hoa 麗lệ 。 下hạ 見kiến 地địa 獄ngục 。 上thượng 觀quán 天thiên 宮cung 。 得đắc 無vô 障chướng 礙ngại 。 此thử 名danh 忻hãn 厭yếm 凝ngưng 想tưởng 日nhật 深thâm 。 想tưởng 久cửu 化hóa 成thành 。 非phi 為vi 聖thánh 證chứng 。 不bất 作tác 聖thánh 心tâm 。 名danh 善thiện 境cảnh 界giới 。 若nhược 作tác 聖thánh 解giải 。 即tức 受thọ 群quần 邪tà 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 若nhược 佛Phật 見kiến 在tại 至chí 諸chư 佛Phật 名danh 字tự 者giả 。 此thử 明minh 行hành 三tam 昧muội 時thời 入nhập 道Đạo 場Tràng 設thiết 心tâm 用dụng 意ý 。 若nhược 佛Phật 在tại 世thế 。 丈trượng 六lục 金kim 身thân 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 紫tử 金kim 剛cang 體thể 。 當đương 正chánh 思tư 惟duy 。 未vị 必tất 止chỉ 思tư 佛Phật 容dung 貌mạo 相tướng 好hảo 。 且thả 如như 十thập 六lục 觀quán 經kinh 。 韋vi 提đề 希hy 問vấn 佛Phật 教giáo 我ngã 思tư 惟duy 。 佛Phật 教giáo 脩tu 三tam 種chủng 淨tịnh 業nghiệp 。 孝hiếu 養dưỡng 父phụ 母mẫu 。 行hành 世thế 仁nhân 慈từ 。 受thọ 持trì 三Tam 歸Quy 。 具cụ 足túc 眾chúng 戒giới 。 此thử 是thị 答đáp 思tư 惟duy 。 後hậu 以dĩ 十thập 六lục 妙diệu 觀quán 答đáp 正chánh 受thọ 。 (# 即tức 三tam 昧muội 。 )# 今kim 之chi 思tư 惟duy 。 又hựu 須tu 身thân 口khẩu 意ý 三tam 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。 (# 三tam 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 身thân 三tam 口khẩu 四tứ 。 意ý 三tam 三tam 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。 二nhị 身thân 沐mộc 浴dục 意ý 絕tuyệt 攀phàn 緣duyên 三tam 口khẩu 齊tề 疏sớ/sơ )# 更cánh 慈từ 悲bi 行hành 方phương 便tiện 。 攝nhiếp 心tâm 靜tĩnh 慮lự 。 並tịnh 是thị 入nhập 道đạo 正chánh 方phương 便tiện 。 故cố 曰viết 當đương 正chánh 思tư 惟duy 。 若nhược 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 施thi 設thiết 形hình 像tượng 。 心tâm 在tại 目mục 想tưởng 。 生sanh 正chánh 憶ức 念niệm 。 還hoàn 同đồng 如Như 來Lai 。 常thường 住trụ 之chi 日nhật 。 懸huyền 諸chư 幡phan 華hoa 者giả 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 欲dục 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 先tiên 持trì 比Bỉ 丘Khâu 。 清thanh 淨tịnh 禁cấm 戒giới 。 要yếu 當đương 選tuyển 擇trạch 。 戒giới 清thanh 淨tịnh 者giả 。 結kết 界giới 建kiến 立lập 道Đạo 場Tràng 。 或hoặc 道đạo 或hoặc 俗tục 。 心tâm 滅diệt 貧bần 婬dâm 。 持trì 佛Phật 淨tịnh 戒giới 。 合hợp 佛Phật 清thanh 淨tịnh 軌quỹ 則tắc 。 四tứ 外ngoại 遍biến 懸huyền 幡phan 華hoa 。 於ư 壇đàn 室thất 中trung 。 四tứ 壁bích 敷phu 設thiết 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 所sở 有hữu 形hình 相tướng 。 又hựu 於ư 當đương 陽dương 。 張trương 盧Lô 舍Xá 那Na 。 諸chư 大đại 變biến 化hóa 。 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 初sơ 七thất 日nhật 中trung 。 頂đảnh 禮lễ 十thập 六lục 如Như 來Lai 。 六lục 時thời 誦tụng 咒chú 行hành 道Đạo 。 第đệ 二nhị 七thất 中trung 。 一nhất 向hướng 專chuyên 心tâm 發phát 願nguyện 。 第đệ 三tam 七thất 中trung 。 一nhất 向hướng 持trì 咒chú 。 至chí 七thất 七thất 日nhật 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 一nhất 時thời 出xuất 現hiện 。 鏡kính 交giao 光quang 處xứ 。 此thử 乃nãi 楞lăng 嚴nghiêm 建kiến 立lập 道Đạo 場Tràng 。 儀nghi 法pháp 如như 是thị 。 此thử 云vân 懸huyền 諸chư 幡phan 華hoa 。 意ý 同đồng 於ư 彼bỉ 。 唯duy 莊trang 嚴nghiêm 之chi 儀nghi 略lược 爾nhĩ 。 若nhược 依y 現hiện 行hành 脩tu 懺sám 法pháp 脩tu 之chi 。 經kinh 三tam 七thất 日nhật 邀yêu 期kỳ 。 稽khể 首thủ 諸chư 佛Phật 名danh 字tự 。 如như 楞lăng 嚴nghiêm 三tam 七thất 日nhật 中trung 。 頂đảnh 禮lễ 發phát 願nguyện 也dã 。 又hựu 如như 世thế 人nhân 服phục 藥dược 。 言ngôn 三tam 七thất 日nhật 中trung 。 已dĩ 能năng 感cảm 應ứng 。 稽khể 首thủ 者giả 。 只chỉ 禮lễ 懺sám 法pháp 。 禮lễ 佛Phật 時thời 想tưởng 念niệm 云vân 。 能năng 禮lễ 所sở 禮lễ 性tánh 空không 寂tịch 。 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 難nan 思tư 議nghị 。 我ngã 今kim 道Đạo 場Tràng 如như 帝đế 珠châu 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 影ảnh 現hiện 中trung 。 我ngã 身thân 影ảnh 現hiện 如Như 來Lai 前tiền 。 頭đầu 面diện 接tiếp 足túc 歸quy 命mạng 禮lễ 。 禮lễ 佛Phật 禮lễ 法pháp 。 亦diệc 應ưng 如như 是thị 想tưởng 念niệm 。 求cầu 哀ai 懺sám 悔hối 。 遇ngộ 善thiện 境cảnh 界giới 。 得đắc 心tâm 輕khinh 安an 者giả 。 求cầu 哀ai 懺sám 悔hối 者giả 。 如như 行hành 法pháp 經Kinh 云vân 。 我ngã 今kim 云vân 何hà 。 但đãn 見kiến 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 不bất 見kiến 多Đa 寶Bảo 佛Phật 塔tháp 。 恆hằng 在tại 不bất 滅diệt 。 我ngã 濁trược 惡ác 眼nhãn 。 是thị 故cố 不bất 見kiến 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 復phục 更cánh 懺sám 悔hối 。 過quá 七thất 日nhật 已dĩ 。 多Đa 寶Bảo 佛Phật 塔tháp 。 從tùng 地địa 涌dũng 出xuất 。 以dĩ 是thị 知tri 道đạo 業nghiệp 未vị 成thành 。 必tất 有hữu 三tam 障chướng 之chi 阻trở 礙ngại 。 應ưng 須tu 發phát 露lộ 己kỷ 身thân 先tiên 所sở 作tác 惡ác 業nghiệp 懺sám 悔hối 。 以dĩ 自tự 己kỷ 懺sám 悔hối 之chi 力lực 。 更cánh 眾chúng 佛Phật 加gia 被bị 之chi 力lực 。 魔ma 障chướng 不bất 起khởi 。 獲hoạch 善thiện 境cảnh 界giới 。 得đắc 心tâm 輕khinh 安an 。 梵Phạn 語ngữ 懺sám 摩ma 。 此thử 翻phiên 悔hối 過quá 。 西tây 國quốc 人nhân 云vân 忍nhẫn 義nghĩa 大đại 似tự 惱não 人nhân 他tha 人nhân 怒nộ 意ý 云vân 請thỉnh 恕thứ 願nguyện 勿vật 嗔sân 。 天thiên 台thai 云vân 。 懺sám 者giả 首thủ 也dã 。 悔hối 者giả 伏phục 也dã 。 如như 人nhân 得đắc 罪tội 於ư 王vương 。 伏phục 欵khoản 求cầu 恕thứ 。 又hựu 懺sám 名danh 白bạch 法Pháp 。 悔hối 名danh 黑hắc 法pháp 。 黑hắc 法pháp 悔hối 而nhi 不bất 作tác 。 白bạch 法Pháp 企xí 而nhi 尚thượng 之chi 。 取thủ 捨xả 合hợp 論luận 。 又hựu 懺sám 名danh 改cải 往vãng 。 悔hối 名danh 脩tu 來lai 。 又hựu 懺sám 名danh 慚tàm 。 悔hối 名danh 愧quý 。 慚tàm 是thị 慚tàm 天thiên 。 愧quý 是thị 愧quý 人nhân 。 人nhân 見kiến 顯hiển 。 天thiên 見kiến 冥minh 。 天thiên 台thai 立lập 三tam 種chủng 懺sám 。 一nhất 者giả 作tác 法pháp 懺sám 。 二nhị 者giả 取thủ 相tương/tướng 懺sám 。 三tam 者giả 無vô 生sanh 懺sám 。 作tác 法pháp 懺sám 成thành 。 滅diệt 身thân 口khẩu 意ý 三tam 業nghiệp 罪tội 。 此thử 依y 戒giới 門môn 。 取thủ 相tương/tướng 懺sám 成thành 。 滅diệt 性tánh 罪tội 。 此thử 依y 定định 門môn 。 無vô 生sanh 懺sám 成thành 。 妄vọng 想tưởng 罪tội 滅diệt 。 此thử 依y 慧tuệ 門môn 。 作tác 法pháp 懺sám 如như 建kiến 道Đạo 場Tràng 十thập 科khoa 行hành 儀nghi 。 精tinh 進tấn 一nhất 一nhất 不bất 失thất 。 餘dư 罪tội 雖tuy 滅diệt 。 大đại 論luận 云vân 。 如như 比Bỉ 丘Khâu 斬trảm 草thảo 害hại 命mạng 。 二nhị 罪tội 不bất 滅diệt 。 取thủ 相tương/tướng 懺sám 如như 梵Phạm 網võng 經kinh 。 見kiến 光quang 見kiến 花hoa 。 手thủ 中trung 有hữu 罪tội 滅diệt 字tự 。 聞văn 空không 中trung 聲thanh 。 或hoặc 感cảm 夢mộng 。 無vô 生sanh 懺sám 如như 行hành 法pháp 經kinh 。 一nhất 切thiết 業nghiệp 障chướng 海hải 。 皆giai 從tùng 妄vọng 想tưởng 生sanh 。 端đoan 坐tọa 念niệm 實thật 相tướng 。 眾chúng 罪tội 如như 霜sương 露lộ 。 此thử 三tam 種chủng 懺sám 。 隨tùy 修tu 一nhất 種chủng 滅diệt 罪tội 。 雖tuy 然nhiên 得đắc 少thiểu 輕khinh 安an 。 亦diệc 如như 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 皆giai 是thị 方phương 便tiện 。 暫tạm 得đắc 如như 是thị 。 不bất 作tác 聖thánh 心tâm 。 名danh 善thiện 境cảnh 界giới 。 若nhược 作tác 聖thánh 解giải 。 即tức 受thọ 群quần 邪tà 。 若nhược 無vô 生sanh 懺sám 成thành 。 便tiện 登đăng 初sơ 住trụ 。 分phân 身thân 百bách 世thế 界giới 作tác 佛Phật 。 何hà 止chỉ 輕khinh 安an 而nhi 已dĩ 。 三tam 懺sám 悉tất 是thị 善thiện 境cảnh 界giới 。 皆giai 可khả 顯hiển 圓viên 覺giác 也dã 。


過quá 三tam 七thất 日nhật 。 一nhất 向hướng 攝nhiếp 念niệm 。


越việt 二nhị 十thập 一nhất 日nhật 之chi 後hậu 。 更cánh 不bất 念niệm 佛Phật 懺sám 悔hối 。 一nhất 向hướng 收thu 攝nhiếp 正chánh 念niệm 。 不bất 令linh 放phóng 逸dật 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 明minh 離ly 相tương/tướng 用dụng 心tâm 。 攝nhiếp 念niệm 者giả 。 起khởi 信tín 云vân 。 若nhược 脩tu 止chỉ 者giả 。 住trụ 於ư 靜tĩnh 處xứ 。 端đoan 坐tọa 正chánh 意ý 。 乃nãi 至chí 心tâm 若nhược 馳trì 散tán 。 即tức 當đương 攝nhiếp 來lai 住trụ 於ư 正chánh 念niệm 。 正chánh 念niệm 者giả 。 當đương 知tri 唯duy 心tâm 無vô 外ngoại 境cảnh 界giới 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 三tam 七thất 日nhật 中trung 。 燒thiêu 香hương 禮lễ 佛Phật 。 求cầu 哀ai 懺sám 悔hối 。 皆giai 屬thuộc 造tạo 作tác 。 動động 而nhi 未vị 靜tĩnh 。 如như 濁trược 水thủy 撓nạo 之chi 愈dũ 濁trược 。 今kim 言ngôn 攝nhiếp 念niệm 。 澄trừng 心tâm 歸quy 一nhất 。 或hoặc 專chuyên 觀quán 空không 。 或hoặc 專chuyên 觀quán 假giả 。 或hoặc 專chuyên 觀quán 中trung 。 或hoặc 專chuyên 念niệm 實thật 相tướng 。 或hoặc 數sổ 息tức 氣khí 出xuất 入nhập 。 或hoặc 一nhất 念niệm 法Pháp 界Giới 境cảnh 觀quán 如như 如như 。 攝nhiếp 心tâm 既ký 久cửu 。 忽hốt 不bất 見kiến 身thân 。 不bất 見kiến 心tâm 。 如như 雲vân 如như 影ảnh 。 如như 琉lưu 璃ly 舍xá 於ư 寶bảo 月nguyệt 。 無vô 明minh 妄vọng 心tâm 自tự 消tiêu 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 自tự 顯hiển 。


若nhược 經kinh 夏hạ 首thủ 。 三tam 月nguyệt 安an 居cư 。 當đương 為vi 清thanh 淨tịnh 。 菩Bồ 薩Tát 止chỉ 住trụ 。


若nhược 遇ngộ 夏hạ 初sơ 即tức 當đương 。 結kết 夏hạ 安an 居cư 。 觀quán 室thất 三tam 月nguyệt 不bất 出xuất 。 是thị 名danh 清thanh 淨tịnh 菩Bồ 薩Tát 。 止chỉ 住trụ 之chi 觀quán 。


心tâm 離ly 聲Thanh 聞Văn 。 不bất 假giả 徒đồ 眾chúng 。


傳truyền 心tâm 法Pháp 要yếu 曰viết 。 因nhân 聲thanh 教giáo 而nhi 悟ngộ 者giả 。 名danh 聲Thanh 聞Văn 。 今kim 既ký 安an 居cư 淨tịnh 觀quán 。 何hà 待đãi 聲thanh 教giáo 也dã 。 故cố 曰viết 心tâm 離ly 聲Thanh 聞Văn 。 既ký 是thị 心tâm 離ly 聲Thanh 聞Văn 。 何hà 假giả 徒đồ 眾chúng 之chi 助trợ 。


至chí 安an 居cư 日nhật 。 即tức 於ư 佛Phật 前tiền 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。


安an 居cư 淨tịnh 觀quán 之chi 日nhật 。 即tức 對đối 佛Phật 作tác 此thử 誓thệ 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 為vi 清thanh 淨tịnh 菩Bồ 薩Tát 止chỉ 住trụ 者giả 。 此thử 指chỉ 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 聲Thanh 聞Văn 即tức 小Tiểu 乘Thừa 也dã 。 徒đồ 眾chúng 即tức 六lục 和hòa 之chi 眾chúng 也dã 。 六lục 和hòa 眾chúng 者giả 。 一nhất 身thân 和hòa 。 二nhị 口khẩu 和hòa 。 三tam 意ý 和hòa 。 四tứ 戒giới 和hòa 。 五ngũ 利lợi 和hòa 。 六lục 見kiến 和hòa 。 身thân 和hòa 共cộng 住trú 。 非phi 所sở 勿vật 去khứ 。 諸chư 上thượng 善thiện 人nhân 。 同đồng 會hội 一nhất 處xứ 。 口khẩu 和hòa 無vô 諍tranh 。 非phi 禮lễ 勿vật 聽thính 。 同đồng 氣khí 相tương 求cầu 。 同đồng 聲thanh 相tương 應ứng 。 意ý 和hòa 同đồng 知tri 。 勿vật 愛ái 便tiện 宜nghi 。 不bất 善thiện 厭yếm 作tác 心tâm 不bất 可khả 欺khi 。 戒giới 和hòa 同đồng 脩tu 。 慎thận 勿vật 貪tham 求cầu 。 防phòng 非phi 止chỉ 惡ác 。 莫mạc 結kết 冤oan 讎thù 。 利lợi 和hòa 同đồng 均quân 。 平bình 等đẳng 最tối 親thân 。 你nễ 分phần/phân 八bát 兩lưỡng 。 我ngã 得đắc 半bán 斤cân 。 見kiến 和hòa 同đồng 作tác 。 莫mạc 生sanh 輕khinh 薄bạc 。 不bất 恃thị 己kỷ 長trường/trưởng 。 大đại 家gia 安an 樂lạc 。 今kim 則tắc 依y 大Đại 乘Thừa 而nhi 脩tu 。 不bất 假giả 須tu 此thử 徒đồ 眾chúng 也dã 。


我ngã 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。


比Bỉ 丘Khâu 者giả 。 圓viên 覺giác 疏sớ/sơ 曰viết 。 一nhất 名danh 怖bố 魔ma 。 二nhị 名danh 乞khất 士sĩ 。 三tam 名danh 淨tịnh 戒giới 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 者giả 。 女nữ 比Bỉ 丘Khâu 也dã 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 者giả 。 行hành 者giả 也dã 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 者giả 尼ni 童đồng 也dã 。


某mỗ 甲giáp 踞cứ 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 。 脩tu 寂tịch 滅diệt 行hành 。


自tự 謂vị 。 按án 菩Bồ 薩Tát 大Đại 乘Thừa 之chi 法pháp 。 脩tu 習tập 妙diệu 行hạnh 也dã 。


同đồng 入nhập 清thanh 淨tịnh 。 實thật 相tướng 住trụ 持trì 。


悉tất 皆giai 悟ngộ 入nhập 。 無vô 相tướng 之chi 相tướng 。 住trụ 持trì 無vô 失thất 。


以dĩ 大đại 圓viên 覺giác 。 為vi 我ngã 伽già 藍lam 。


伽già 藍lam 者giả 。 眾chúng 園viên 也dã 。 今kim 曰viết 以dĩ 圓viên 覺giác 為vi 伽già 藍lam 者giả 。 盡tận 明minh 我ngã 眾chúng 不bất 依y 倚ỷ 別biệt 法pháp 也dã 。


身thân 心tâm 安an 居cư 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。


身thân 心tâm 安an 處xứ 於ư 大đại 圓viên 覺giác 中trung 。 性tánh 與dữ 智trí 慧tuệ 泯mẫn 然nhiên 一nhất 等đẳng 。


涅Niết 槃Bàn 自tự 性tánh 。 無vô 繫hệ 屬thuộc 故cố 。


寂tịch 滅diệt 本bổn 性tánh 。 廓khuếch 然nhiên 自tự 在tại 。 無vô 所sở 繫hệ 縛phược 。 亦diệc 無vô 所sở 統thống 屬thuộc 故cố 也dã 。


今kim 我ngã 敬kính 請thỉnh 。 不bất 依y 聲Thanh 聞Văn 。 當đương 與dữ 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 月nguyệt 安an 居cư 。 為vi 脩tu 菩Bồ 薩Tát 無vô 上thượng 妙diệu 覺giác 。 大đại 因nhân 緣duyên 故cố 。 不bất 繫hệ 徒đồ 眾chúng 。


不bất 依y 倚ỷ 聲Thanh 聞Văn 小Tiểu 乘Thừa 之chi 法pháp 。 至chí 心tâm 敬kính 請thỉnh 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 月nguyệt 安an 居cư 。 修tu 此thử 廣quảng 大đại 圓viên 覺giác 法Pháp 門môn 。 又hựu 豈khởi 在tại 乎hồ 徒đồ 眾chúng 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 梵Phạn 語ngữ 比Bỉ 丘Khâu 。 此thử 含hàm 三tam 義nghĩa 。 謂vị 一nhất 怖bố 魔ma 。 二nhị 乞khất 士sĩ 。 三tam 淨tịnh 戒giới 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 即tức 尼ni 師sư 也dã 。 尼ni 者giả 女nữ 也dã 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 此thử 云vân 近cận 事sự 男nam 。 即tức 行hành 者giả 學học 法pháp 之chi 人nhân 也dã 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 此thử 云vân 近cận 事sự 女nữ 。 即tức 學học 法pháp 女nữ 人nhân 。 然nhiên 小Tiểu 乘Thừa 局cục 於ư 二nhị 眾chúng 。 大Đại 乘Thừa 道đạo 俗tục 俱câu 霑triêm 也dã 。 某mỗ 甲giáp 則tắc 各các 稱xưng 其kỳ 名danh 。 踞cứ 者giả 居cư 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 者giả 。 揀giản 羊dương 鹿lộc 車xa 也dã 。 脩tu 寂tịch 滅diệt 行hành 者giả 。 揀giản 四Tứ 諦Đế 也dã 。 實thật 相tướng 住trụ 持trì 者giả 。 非phi 事sự 相tướng 住trụ 持trì 也dã 。 伽già 藍lam 此thử 云vân 眾chúng 園viên 。 園viên 是thị 眾chúng 所sở 居cư 之chi 處xứ 。 故cố 圓viên 覺giác 為vi 萬vạn 悳# 之chi 所sở 依y 。 此thử 一nhất 段đoạn 文văn 。 據cứ 圭# 峰phong 疏sớ/sơ 。 意ý 云vân 。 乃nãi 轉chuyển 八bát 識thức 為vi 四Tứ 智Trí 也dã 。 問vấn 。 何hà 謂vị 之chi 八bát 識thức 耶da 。 答đáp 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 即tức 前tiền 五ngũ 識thức 也dã 。 第đệ 六lục 意ý 識thức 。 第đệ 七thất 末mạt 那na 識thức 。 第đệ 八bát 阿a 賴lại 耶da 識thức 也dã 。 然nhiên 前tiền 五ngũ 識thức 屬thuộc 外ngoại 。 即tức 用dụng 也dã 。 後hậu 三tam 識thức 屬thuộc 內nội 。 即tức 體thể 也dã 。 又hựu 前tiền 五ngũ 識thức 屬thuộc 後hậu 得đắc 智trí 。 後hậu 三tam 識thức 屬thuộc 根căn 本bổn 智trí 也dã 。 何hà 謂vị 四Tứ 智Trí 。 答đáp 。 一nhất 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 二nhị 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 三tam 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 四tứ 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 也dã 。 今kim 轉chuyển 者giả 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 之chi 人nhân 。 纔tài 登đăng 初Sơ 地Địa 。 方phương 轉chuyển 得đắc 第đệ 六lục 意ý 識thức 。 成thành 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 此thử 智trí 善thiện 達đạt 諸chư 法pháp 也dã 。 然nhiên 此thử 第đệ 六lục 識thức 中trung 。 具cụ 善thiện 性tánh 不bất 善thiện 性tánh 無vô 記ký 性tánh 。 為vi 三tam 性tánh 。 乃nãi 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 其kỳ 次thứ 入nhập 二nhị 地địa 至chí 十Thập 地Địa 。 方phương 轉chuyển 得đắc 第đệ 七thất 末mạt 那na 識thức 。 成thành 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 此thử 智trí 乃nãi 是thị 番phiên 因nhân 得đắc 名danh 。 蓋cái 因nhân 執chấp 我ngã 。 不bất 平bình 等đẳng 故cố 。 須tu 番phiên 之chi 也dã 。 然nhiên 末mạt 那na 此thử 云vân 染nhiễm 污ô 根căn 。 謂vị 此thử 識thức 。 內nội 執chấp 我ngã 癡si 我ngã 慢mạn 我ngã 愛ái 我ngã 見kiến 。 外ngoại 執chấp 有hữu 凡phàm 有hữu 聖thánh 有hữu 高cao 有hữu 下hạ 有hữu 彼bỉ 有hữu 此thử 。 不bất 能năng 平bình 等đẳng 也dã 。 然nhiên 上thượng 二nhị 識thức 。 乃nãi 是thị 菩Bồ 薩Tát 之chi 人nhân 。 因Nhân 地Địa 於ư 十Thập 地Địa 之chi 中trung 轉chuyển 也dã 。 其kỳ 次thứ 於ư 等đẳng 妙diệu 二nhị 覺giác 果quả 位vị 上thượng 。 方phương 轉chuyển 得đắc 第đệ 八bát 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 成thành 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 此thử 智trí 乃nãi 是thị 從tùng 喻dụ 得đắc 名danh 。 然nhiên 此thử 第đệ 八bát 識thức 。 執chấp 內nội 身thân 外ngoại 境cảnh 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 根căn 身thân 器khí 界giới 種chủng 子tử 也dã 。 今kim 則tắc 譬thí 如như 大đại 圓viên 鏡kính 。 光quang 明minh 圓viên 滿mãn 也dã 。 如như 第đệ 十thập 七thất 祖tổ 。 一nhất 日nhật 遇ngộ 一nhất 童đồng 子tử 。 手thủ 持trì 一nhất 鑑giám 。 祖tổ 問vấn 曰viết 。 汝nhữ 手thủ 中trung 以dĩ 何hà 所sở 表biểu 。 童đồng 子tử 曰viết 。 諸chư 佛Phật 大đại 圓viên 鏡kính 。 內nội 外ngoại 無vô 瑕hà 翳ế 。 兩lưỡng 人nhân 同đồng 得đắc 見kiến 。 心tâm 眼nhãn 皆giai 相tương 似tự 。 此thử 是thị 果quả 上thượng 轉chuyển 也dã 。 第đệ 八bát 識thức 成thành 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 而nhi 前tiền 五ngũ 識thức 只chỉ 就tựu 果quả 上thượng 一nhất 道đạo 。 轉chuyển 成thành 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 此thử 智trí 作tác 諸chư 佛Phật 事sự 也dã 。 所sở 以dĩ 祖tổ 師sư 云vân 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 心tâm 無vô 病bệnh 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 見kiến 非phi 功công 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 同đồng 圓viên 鏡kính 。 五ngũ 八bát 六lục 七thất 果quả 因nhân 轉chuyển 。 但đãn 用dụng 名danh 言ngôn 無vô 實thật 性tánh 。 若nhược 非phi 轉chuyển 處xứ 不bất 留lưu 情tình 。 繁phồn 興hưng 永vĩnh 處xứ 那na 伽già 定định 。 雖tuy 云vân 六lục 七thất 因nhân 中trung 轉chuyển 。 五ngũ 八bát 果quả 上thượng 圓viên 。 但đãn 轉chuyển 其kỳ 名danh 。 不bất 轉chuyển 其kỳ 體thể 也dã 。 今kim 經kinh 身thân 安an 即tức 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 也dã 。 心tâm 安an 即tức 妙diệu 觀quán 智trí 也dã 。 此thử 以dĩ 四tứ 惑hoặc 相tương 應ứng 妄vọng 計kế 阿a 賴lại 耶da 為vi 自tự 內nội 我ngã 。 於ư 平bình 等đẳng 理lý 中trung 。 起khởi 不bất 平bình 等đẳng 見kiến 。 今kim 既ký 所sở 緣duyên 性tánh 寂tịch 。 能năng 緣duyên 七thất 識thức 自tự 如như 如như 。 性tánh 皆giai 同đồng 故cố 。 成thành 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 也dã 。 以dĩ 大đại 圓viên 覺giác 者giả 。 此thử 即tức 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 也dã 。 豈khởi 不bất 見kiến 乎hồ 。 普phổ 融dung 示thị 眾chúng 云vân 。 德đức 山sơn 入nhập 門môn 便tiện 棒bổng 。 此thử 豈khởi 不bất 是thị 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 玄huyền 沙sa 與dữ 天thiên 龍long 游du 山sơn 見kiến 虎hổ 。 此thử 豈khởi 不bất 是thị 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 臨lâm 濟tế 示thị 眾chúng 云vân 。 有hữu 一nhất 無vô 位vị 真Chân 人Nhân 。 在tại 汝nhữ 等đẳng 面diện 門môn 出xuất 入nhập 。 未vị 證chứng 據cứ 者giả 看khán 看khán 。 此thử 豈khởi 不bất 是thị 妙diệu 觀quán 智trí 。 雪tuyết 峯phong 示thị 眾chúng 云vân 。 我ngã 這giá 裏lý 似tự 一nhất 面diện 古cổ 鏡kính 相tương 似tự 。 胡hồ 來lai 胡hồ 現hiện 。 漢hán 來lai 漢hán 現hiện 。 此thử 豈khởi 不bất 是thị 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 意ý 謂vị 用dụng 一nhất 圓viên 覺giác 。 為vi 我ngã 一nhất 箇cá 住trú 處xứ 。 既ký 以dĩ 圓viên 覺giác 為vi 。 所sở 住trú 之chi 處xứ 。 則tắc 一nhất 切thiết 識thức 性tánh 。 盡tận 成thành 圓viên 覺giác 之chi 智trí 。 即tức 是thị 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 不bất 死tử 本bổn 涅Niết 槃Bàn 自tự 性tánh 。 此thử 之chi 涅Niết 槃Bàn 自tự 性tánh 。 以dĩ 順thuận 理lý 故cố 。 六Lục 通Thông 四tứ 闢tịch 。 大đại 小tiểu 精tinh 麤thô 。 其kỳ 運vận 無vô 乎hồ 不bất 在tại 。 更cánh 無vô 方phương 所sở 可khả 繫hệ 者giả 。 不bất 似tự 小Tiểu 乘Thừa 繫hệ 著trước 方phương 所sở 也dã 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 地địa 上thượng 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 大đại 因nhân 緣duyên 者giả 。 不bất 拘câu 小tiểu 節tiết 之chi 謂vị 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 若nhược 經kinh 夏hạ 首thủ 。 三tam 月nguyệt 安an 居cư 者giả 。 上thượng 問vấn 安an 居cư 。 則tắc 是thị 脩tu 圓viên 覺giác 人nhân 。 別biệt 卜bốc 闃khuých 寂tịch 。 置trí 道Đạo 場Tràng 處xứ 所sở 。 今kim 言ngôn 安an 居cư 。 是thị 佛Phật 方phương 便tiện 。 脩tu 圓viên 覺giác 之chi 人nhân 。 如như 遇ngộ 夏hạ 首thủ 。 僧Tăng 家gia 禁cấm 足túc 。 九cửu 旬tuần 不bất 出xuất 入nhập 。 檀đàn 越việt 送tống 供cung 。 各các 自tự 脩tu 真chân 。 脩tu 圓viên 覺giác 。 或hoặc 別biệt 安an 道Đạo 場Tràng 用dụng 歸quy 。 眾chúng 結kết 夏hạ 有hữu 結kết 期kỳ 。 不bất 歸quy 恐khủng 妨phương 結kết 夏hạ 。 歸quy 又hựu 妨phương 懺sám 期kỳ 。 入nhập 觀quán 遇ngộ 此thử 境cảnh 界giới 。 或hoặc 恐khủng 疑nghi 慮lự 其kỳ 進tiến 脩tu 。 佛Phật 別biệt 出xuất 其kỳ 聖thánh 制chế 。 使sử 不bất 妨phương 正chánh 脩tu 。 故cố 云vân 若nhược 經kinh 夏hạ 首thủ 。 三tam 月nguyệt 安an 居cư 。 當đương 為vi 清thanh 淨tịnh 。 菩Bồ 薩Tát 止chỉ 住trụ 。 至chí 不bất 假giả 徒đồ 眾chúng 者giả 。 此thử 明minh 大Đại 乘Thừa 修tu 圓viên 頓đốn 行hành 。 不bất 比tỉ 小Tiểu 乘Thừa 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 用dụng 心tâm 不bất 同đồng 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 法pháp 界giới 為vi 心tâm 。 絕tuyệt 待đãi 為vi 念niệm 。 觀quán 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 是thị 我ngã 父phụ 母mẫu 眷quyến 屬thuộc 。 梵Phạm 網võng 云vân 。 一nhất 切thiết 男nam 子tử 是thị 我ngã 父phụ 。 一nhất 切thiết 女nữ 人nhân 是thị 我ngã 母mẫu 。 我ngã 生sanh 生sanh 無vô 不phủ 。 從tùng 彼bỉ 受thọ 生sanh 。 一nhất 切thiết 地địa 水thủy 。 是thị 我ngã 先tiên 身thân 。 一nhất 切thiết 火hỏa 風phong 。 是thị 我ngã 本bổn 體thể 。 地địa 水thủy 尚thượng 猶do 自tự 身thân 觀quán 之chi 。 何hà 況huống 草thảo 木mộc 江giang 河hà 大đại 地địa 。 皆giai 我ngã 自tự 身thân 境cảnh 界giới 。 何hà 況huống 有hữu 情tình 。 蠢xuẩn 動động 含hàm 靈linh 。 而nhi 不bất 度độ 脫thoát 。 菩Bồ 薩Tát 如như 此thử 用dụng 心tâm 。 與dữ 二Nhị 乘Thừa 頓đốn 別biệt 。 聲Thanh 聞Văn 自tự 調điều 自tự 度độ 。 怱thông 怱thông 取thủ 證chứng 。 怕phạ 怖bố 生sanh 死tử 。 如như 鬼quỷ 虎hổ 虵xà 。 只chỉ 要yếu 出xuất 離ly 。 不bất 顧cố 眾chúng 生sanh 。 若nhược 望vọng 大Đại 乘Thừa 。 霄tiêu 壤nhưỡng 懸huyền 殊thù 。 今kim 云vân 菩Bồ 薩Tát 止chỉ 住trụ 。 脩tu 圓viên 覺giác 者giả 。 專chuyên 用dụng 寂tịch 照chiếu 。 用dụng 觀quán 深thâm 切thiết 。 盡tận 虗hư 空không 遍biến 法Pháp 界Giới 含hàm 褁# 十thập 方phương 。 無vô 一nhất 眾chúng 生sanh 。 不bất 在tại 圓viên 覺giác 心tâm 內nội 。 依y 正chánh 二nhị 報báo 。 皆giai 是thị 常thường 寂tịch 光quang 。 若nhược 身thân 若nhược 心tâm 。 皆giai 是thị 毗tỳ 盧lô 。 如như 此thử 身thân 心tâm 。 安an 可khả 以dĩ 時thời 限hạn 制chế 之chi 。 不bất 限hạn 制chế 結kết 。 一nhất 念niệm 中trung 度độ 盡tận 眾chúng 生sanh 。 一nhất 念niệm 中trung 要yếu 取thủ 正chánh 覺giác 。 豈khởi 局cục 九cửu 十thập 制chế 夏hạ 。 制chế 結kết 夏hạ 者giả 。 依y 律luật 小Tiểu 乘Thừa 制chế 。 身thân 心tâm 自tự 行hành 。 非phi 存tồn 大đại 忘vong 心tâm 離ly 聲Thanh 聞Văn 。 不bất 假giả 徒đồ 象tượng 者giả 。 大đại 有hữu 意ý 哉tai 。 宜nghi 自tự 詳tường 悉tất 。 至chí 安an 居cư 日nhật 。 即tức 於ư 佛Phật 前tiền 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 我ngã 比Bỉ 丘Khâu 至chí 不bất 繫hệ 徒đồ 眾chúng 者giả 。 此thử 意ý 別biệt 於ư 靜tĩnh 處xứ 。 立lập 圓viên 覺giác 道Đạo 場Tràng 。 不bất 入nhập 小Tiểu 乘Thừa 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 。 祇kỳ 園viên 結kết 制chế 之chi 限hạn 。 自tự 於ư 圓viên 覺giác 脩tu 心tâm 。 或hoặc 經kinh 夏hạ 首thủ 。 只chỉ 就tựu 道Đạo 場Tràng 。 自tự 結kết 制chế 期kỳ 。 所sở 以dĩ 云vân 不bất 繫hệ 徒đồ 眾chúng 。 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 聲Thanh 聞Văn 結kết 制chế 之chi 日nhật 。 仍nhưng 於ư 佛Phật 前tiền 。 對đối 首thủ 作tác 法pháp 曰viết 。 我ngã 某mỗ 甲giáp 今kim 依y 甚thậm 處xứ 僧Tăng 伽già 藍lam 大đại 界giới 內nội 。 前tiền 三tam 月nguyệt 夏hạ 安an 居cư 。 房phòng 舍xá 破phá 修tu 治trị 故cố 。 是thị 今kim 時thời 僧Tăng 與dữ 佛Phật 世thế 結kết 夏hạ 。 言ngôn 詞từ 一nhất 般ban 。 今kim 立lập 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 場Tràng 。 既ký 無vô 徒đồ 眾chúng 。 對đối 佛Phật 自tự 制chế 身thân 心tâm 。 自tự 立lập 言ngôn 詞từ 。 不bất 與dữ 小Tiểu 乘Thừa 語ngữ 同đồng 故cố 。 至chí 安an 居cư 日nhật 。 即tức 於ư 佛Phật 前tiền 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 比Bỉ 丘Khâu 男nam 僧Tăng 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 女nữ 僧Tăng 。 西tây 竺trúc 以dĩ 男nam 稱xưng 那na 。 以dĩ 女nữ 稱xưng 尼ni 。 比Bỉ 丘Khâu 飜phiên 乞khất 士sĩ 。 以dĩ 乞khất 為vi 活hoạt 。 不bất 求cầu 邪tà 食thực 。 不bất 立lập 常thường 住trụ 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 清thanh 信tín 男nam 。 亦diệc 云vân 鄔ổ 婆bà 斯tư 迦ca 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 清thanh 信tín 女nữ 。 亦diệc 云vân 鄔ổ 婆bà 索sách 迦ca 。 亦diệc 云vân 族tộc 姓tánh 男nam 族tộc 姓tánh 女nữ 。 亦diệc 云vân 諦đế 信tín 男nam 諦đế 信tín 女nữ 。 則tắc 今kim 時thời 受thọ 三Tam 歸Quy 五Ngũ 戒Giới 。 善thiện 男nam 善thiện 女nữ 也dã 。 此thử 謂vị 之chi 四tứ 眾chúng 。 凡phàm 道đạo 俗tục 依y 制chế 結kết 夏hạ 。 脩tu 圓viên 覺giác 者giả 。 對đối 佛Phật 白bạch 云vân 。 我ngã 某mỗ 甲giáp 踞cứ 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 。 脩tu 寂tịch 滅diệt 行hành 。 菩Bồ 薩Tát 云vân 大Đại 道Đạo 心tâm 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 寂tịch 滅diệt 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 為vi 寂tịch 滅diệt 。 不bất 是thị 小Tiểu 乘Thừa 生sanh 滅diệt 之chi 滅diệt 。 同đồng 入nhập 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tương/tướng 者giả 。 是thị 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 生sanh 死tử 相tướng 。 不bất 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng 。 不bất 生sanh 死tử 非phi 凡phàm 夫phu 也dã 。 不bất 涅Niết 槃Bàn 非phi 二Nhị 乘Thừa 也dã 。 今kim 云vân 實thật 相tướng 是thị 佛Phật 性tánh 。 見kiến 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 是thị 性tánh 淨tịnh 明minh 體thể 。 是thị 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 是thị 佛Phật 知tri 。 是thị 佛Phật 見kiến 。 是thị 圓viên 覺giác 性tánh 海hải 。 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 是thị 實thật 相tướng 理lý 地địa 。 依y 此thử 安an 住trụ 。 是thị 住trụ 毗tỳ 盧lô 藏tạng 。 是thị 住trụ 戒giới 藏tạng 。 是thị 住trụ 因nhân 果quả 藏tạng 。 是thị 我ngã 等đẳng 見kiến 前tiền 一nhất 念niệm 虗hư 妄vọng 心tâm 。 不bất 須tu 佗tha 覔# 。 空không 盡tận 妄vọng 心tâm 。 即tức 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 若nhược 色sắc 若nhược 心tâm 。 依y 正chánh 因nhân 果quả 。 凡phàm 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 是thị 實thật 相tướng 。 依y 此thử 住trụ 持trì 。 以dĩ 法Pháp 界Giới 為vi 心tâm 地địa 。 安an 住trụ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 於ư 此thử 即tức 成thành 佛Phật 道đạo 。 不bất 依y 實thật 相tướng 為vi 住trụ 持trì 。 如như 何hà 度độ 生sanh 。 如như 何hà 得đắc 顯hiển 圓viên 覺giác 。 故cố 云vân 以dĩ 大đại 圓viên 覺giác 。 為vi 我ngã 伽già 藍lam 。 為vi 我ngã 二nhị 字tự 。 指chỉ 我ngã 自tự 身thân 心tâm 。 伽già 藍lam 即tức 道Đạo 場Tràng 。 是thị 我ngã 練luyện 心tâm 修tu 圓viên 覺giác 處xứ 所sở 。 圓viên 覺giác 即tức 法Pháp 界Giới 。 法Pháp 界Giới 絕tuyệt 待đãi 為vi 義nghĩa 。 包bao 色sắc 心tâm 依y 正chánh 十thập 法Pháp 界Giới 。 天thiên 堂đường 地địa 獄ngục 。 無vô 不bất 在tại 乎hồ 其kỳ 間gian 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 若nhược 此thử 也dã 。 此thử 之chi 身thân 心tâm 。 即tức 平bình 等đẳng 性tánh 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 不bất 稱xưng 性tánh 。 智trí 是thị 大đại 圓viên 覺giác 智trí 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 無vô 一nhất 法pháp 不bất 現hiện 其kỳ 中trung 。 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 則tắc 繫hệ 屬thuộc 有hữu 限hạn 量lượng 今kim 是thị 大Đại 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 繫hệ 屬thuộc 故cố 。 不bất 局cục 一nhất 法Pháp 界Giới 。 故cố 云vân 我ngã 今kim 敬kính 請thỉnh 。 不bất 依y 聲Thanh 聞Văn 。 當đương 與dữ 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 月nguyệt 安an 居cư 。 (# 安an 居cư 護hộ 生sanh 之chi 意ý 。 如như 上thượng 釋thích 竟cánh )# 若nhược 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 安an 居cư 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 所sở 住trú 處xứ 安an 樂lạc 。 一nhất 切thiết 不bất 局cục 制chế 內nội 制chế 外ngoại 。 所sở 以dĩ 放phóng 生sanh 施thí 食thực 乃nãi 長trường 生sanh 符phù 不bất 死tử 藥dược 。 故cố 立lập 戒giới 以dĩ 不bất 殺sát 為vi 首thủ 。


善thiện 男nam 子tử 。 此thử 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 示thị 現hiện 安an 居cư 。


前tiền 說thuyết 三tam 月nguyệt 安an 居cư 者giả 。 乃nãi 菩Bồ 薩Tát 示thị 現hiện 。 安an 居cư 之chi 相tướng 。


過quá 三tam 期kỳ 日nhật 。 隨tùy 往vãng 無vô 礙ngại 。


長trường 期kỳ 百bách 二nhị 十thập 日nhật 。 中trung 期kỳ 百bách 日nhật 。 下hạ 期kỳ 八bát 十thập 日nhật 。 安an 居cư 脩tu 行hành 者giả 。 過quá 此thử 三tam 期kỳ 日nhật 數số 。 欲dục 往vãng 他tha 處xứ 。 亦diệc 無vô 妨phương 礙ngại 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 道đạo 明minh 三tam 期kỳ 已dĩ 滿mãn 。 小Tiểu 乘Thừa 夏hạ 限hạn 未vị 終chung 。 以dĩ 本bổn 非phi 小Tiểu 乘Thừa 安an 居cư 故cố 。 不bất 妨phương 隨tùy 往vãng 無vô 礙ngại 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 明minh 大Đại 乘Thừa 結kết 夏hạ 滿mãn 足túc 。 謂vị 之chi 自tự 恣tứ 。 小Tiểu 乘Thừa 作tác 法pháp 。 立lập 二nhị 五ngũ 悳# 對đối 首thủ 。 出xuất 罪tội 懺sám 悔hối 云vân 。 眾chúng 僧Tăng 今kim 日nhật 自tự 恣tứ 。 我ngã 比Bỉ 丘Khâu 某mỗ 甲giáp 亦diệc 自tự 恣tứ 。 若nhược 有hữu 見kiến 聞văn 疑nghi 罪tội 。 大đại 德đức 長trưởng 老lão 。 哀ai 憫mẫn 故cố 語ngứ 我ngã 。 我ngã 若nhược 見kiến 罪tội 。 當đương 如như 法Pháp 懺sám 悔hối 。 為vi 之chi 解giải 夏hạ 自tự 恣tứ 。 此thử 後hậu 出xuất 界giới 遊du 山sơn 無vô 妨phương 。 今kim 頓đốn 教giáo 圓viên 修tu 。 亦diệc 滿mãn 三tam 月nguyệt 安an 居cư 。 期kỳ 滿mãn 隨tùy 往vãng 無vô 礙ngại 。 此thử 非phi 對đối 五ngũ 德đức 之chi 人nhân 。 出xuất 罪tội 懺sám 悔hối 。 為vi 自tự 恣tứ 懺sám 罪tội 辭từ 。 但đãn 云vân 隨tùy 往vãng 無vô 礙ngại 。


善thiện 男nam 子tử 。 若nhược 彼bỉ 末mạt 世thế 。 脩tu 行hành 眾chúng 生sanh 。 求cầu 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 入nhập 三tam 期kỳ 者giả 。 非phi 彼bỉ 所sở 聞văn 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 終chung 不bất 可khả 取thủ 。


正chánh 在tại 禪thiền 定định 中trung 。 忽hốt 然nhiên 別biệt 有hữu 他tha 念niệm 起khởi 時thời 。 當đương 以dĩ 智trí 慧tuệ 觀quán 察sát 。 非phi 上thượng 所sở 聞văn 三tam 期kỳ 正chánh 行hạnh 之chi 外ngoại 。 若nhược 善thiện 若nhược 惡ác 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 皆giai 名danh 邪tà 見kiến 。 並tịnh 不bất 可khả 取thủ 著trước 。 後hậu 皆giai 倣# 此thử 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 總tổng 標tiêu 於ư 加gia 行hành 境cảnh 所sở 證chứng 境cảnh 中trung 誡giới 勸khuyến 不bất 得đắc 取thủ 著trước 邪tà 謬mậu 境cảnh 界giới 。 故cố 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 魔ma 能năng 入nhập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 令linh 歸quy 依y 魔ma 黨đảng 如như 漆tất 。 斷đoạn 手thủ 截tiệt 臂tý 。 不bất 以dĩ 為vi 難nan 。 魔ma 力lực 之chi 故cố 。 人nhân 皆giai 信tín 伏phục 。 又hựu 法pháp 華hoa 云vân 。 深thâm 著trước 虗hư 妄vọng 法pháp 。 堅kiên 受thọ 不bất 可khả 捨xả 。 此thử 皆giai 非phi 是thị 觀quán 中trung 。 所sở 聞văn 所sở 見kiến 。 若nhược 夫phu 信tín 解giải 行hành 證chứng 。 雖tuy 然nhiên 階giai 級cấp 不bất 同đồng 。 而nhi 所sở 信tín 所sở 解giải 所sở 行hành 。 所sở 證chứng 之chi 法Pháp 。 始thỉ 終chung 無vô 別biệt 。 若nhược 不bất 是thị 最tối 初sơ 根căn 本bổn 了liễu 悟ngộ 覺giác 性tánh 三tam 重trọng/trùng 因Nhân 地Địa 之chi 法pháp 。 不bất 應ưng 取thủ 著trước 也dã 。 謂vị 解giải 則tắc 解giải 其kỳ 所sở 信tín 。 脩tu 則tắc 修tu 其kỳ 所sở 解giải 。 證chứng 則tắc 證chứng 其kỳ 所sở 脩tu 也dã 。 下hạ 文văn 方phương 列liệt 三tam 觀quán 。 謂vị 靜tĩnh 幻huyễn 寂tịch 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 此thử 聖thánh 人nhân 要yếu 制chế 。 欲dục 一nhất 念niệm 徧biến 含hàm 法Pháp 界Giới 。 三tam 世thế 如Như 來Lai 。 十thập 方phương 菩Bồ 薩Tát 。 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 一nhất 念niệm 中trung 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 一nhất 念niệm 安an 樂lạc 眾chúng 生sanh 。 一nhất 念niệm 心tâm 中trung 修tu 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 者giả 。 未vị 成thành 就tựu 使sử 即tức 成thành 就tựu 。 一nhất 念niệm 心tâm 中trung 。 觀quán 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 在tại 我ngã 心tâm 中trung 。 成thành 就tựu 正chánh 覺giác 。 在tại 我ngã 心tâm 中trung 安an 置trí 諸chư 子tử 。 在tại 我ngã 心tâm 中trung 住trụ 秘bí 密mật 藏tạng 。 法pháp 華hoa 云vân 。 安an 置trí 諸chư 子tử 秘bí 密mật 藏tạng 中trung 。 吾ngô 亦diệc 不bất 久cửu 自tự 住trụ 其kỳ 中trung 。 其kỳ 斯tư 謂vị 歟# 。 若nhược 非phi 如như 此thử 境cảnh 界giới 者giả 。 善thiện 用dụng 其kỳ 心tâm 。 非phi 此thử 心tâm 地địa 。 終chung 不bất 可khả 取thủ 。


善thiện 男nam 子tử 。 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 脩tu 奢xa 摩ma 他tha 。 先tiên 取thủ 至chí 靜tĩnh 。 不bất 起khởi 思tư 念niệm 。 靜tĩnh 極cực 便tiện 覺giác 。


脩tu 奢xa 摩ma 他tha 之chi 靜tĩnh 觀quán 。 則tắc 先tiên 斷đoạn 思tư 念niệm 。 靜tĩnh 力lực 既ký 極cực 。 自tự 然nhiên 開khai 悟ngộ 。


如như 是thị 初sơ 靜tĩnh 。 從tùng 於ư 一nhất 身thân 。 至chí 一nhất 世thế 界giới 。


初sơ 習tập 靜tĩnh 觀quán 。 始thỉ 則tắc 一nhất 身thân 內nội 外ngoại 了liễu 無vô 動động 念niệm 。 漸tiệm 覺giác 靜tĩnh 性tánh 徧biến 滿mãn 於ư 一nhất 世thế 界giới 中trung 矣hĩ 。


覺giác 亦diệc 如như 是thị 。


靜tĩnh 極cực 而nhi 覺giác 。 則tắc 亦diệc 先tiên 悟ngộ 身thân 相tướng 不bất 空không 。 漸tiệm 覺giác 法Pháp 身thân 徧biến 滿mãn 於ư 一nhất 世thế 界giới 中trung 矣hĩ 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 靜tĩnh 觀quán 也dã 。 不bất 見kiến 有hữu 身thân 曰viết 靜tĩnh 。 便tiện 覺giác 者giả 此thử 即tức 慧tuệ 也dã 。 以dĩ 靜tĩnh 是thị 體thể 是thị 定định 。 覺giác 是thị 慧tuệ 是thị 用dụng 。 行hành 人nhân 入nhập 此thử 觀quán 初sơ 成thành 之chi 時thời 。 不bất 見kiến 自tự 身thân 之chi 相tướng 。 名danh 一nhất 身thân 靜tĩnh 。 以dĩ 我ngã 身thân 靜tĩnh 時thời 當đương 體thể 是thị 覺giác 。 名danh 一nhất 身thân 覺giác 。 若nhược 不bất 見kiến 有hữu 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 世thế 界giới 之chi 時thời 。 即tức 此thử 慧tuệ 亦diệc 徧biến 。 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 故cố 云vân 如như 是thị 。


善thiện 男nam 子tử 。 若nhược 覺giác 徧biến 滿mãn 。 一nhất 世thế 界giới 者giả 。 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 有hữu 一nhất 眾chúng 生sanh 。 起khởi 一nhất 念niệm 者giả 。 皆giai 悉tất 能năng 知tri 。 百bách 千thiên 世thế 界giới 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


我ngã 覺giác 性tánh 。 與dữ 虗hư 空không 同đồng 體thể 。 而nhi 眾chúng 生sanh 者giả 。 皆giai 在tại 我ngã 覺giác 性tánh 中trung 。 故cố 所sở 起khởi 念niệm 。 無vô 不bất 知tri 者giả 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 眾chúng 生sanh 念niệm 者giả 。 世thế 界giới 既ký 全toàn 成thành 覺giác 。 而nhi 眾chúng 生sanh 全toàn 在tại 覺giác 中trung 。 故cố 所sở 起khởi 之chi 念niệm 。 無vô 不bất 了liễu 達đạt 。 如như 影ảnh 入nhập 鏡kính 。 鏡kính 照chiếu 無vô 遺di 。 如như 像tượng 入nhập 壺hồ 。 壺hồ 應ưng 無vô 惑hoặc 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 此thử 三tam 觀quán 明minh 文văn 。 圓viên 覺giác 未vị 到đáo 此thử 土thổ/độ 時thời 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 出xuất 三tam 觀quán 。 奢xa 摩ma 他tha 者giả 是thị 也dã 。 又hựu 出xuất 瓔anh 珞lạc 經kinh 。 明minh 次thứ 第đệ 三tam 觀quán 。 謂vị 之chi 空không 假giả 中trung 。 至chí 下hạ 卷quyển 云vân 。 佛Phật 頂đảnh 髮phát 放phóng 一nhất 切thiết 光quang 。 復phục 集tập 十thập 方phương 百bách 億ức 佛Phật 。 土thổ/độ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 即tức 於ư 眾chúng 中trung 。 告cáo 文Văn 殊Thù 。 普phổ 賢hiền 。 法pháp 慧tuệ 。 功công 德đức 林lâm 。 金kim 剛cang 幢tràng 。 金kim 剛cang 藏tạng 。 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 汝nhữ 見kiến 是thị 眾chúng 中trung 敬kính 首thủ 菩Bồ 薩Tát 。 問vấn 三tam 觀quán 法Pháp 界Giới 。 諸chư 佛Phật 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 道đạo 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 修tu 三tam 觀quán 法Pháp 門môn 否phủ/bĩ 。 汝nhữ 等đẳng 各các 領lãnh 百bách 萬vạn 大đại 眾chúng 。 皆giai 應ưng 修tu 學học 。 又hựu 大đại 論luận 云vân 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 。 亦diệc 名danh 為vi 假giả 名danh 。 亦diệc 名danh 中trung 道đạo 義nghĩa 。 此thử 皆giai 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 所sở 出xuất 之chi 明minh 文văn 。 今kim 云vân 奢xa 摩ma 他tha 。 曰viết 空không 觀quán 也dã 。 空không 者giả 以dĩ 至chí 靜tĩnh 為vi 義nghĩa 。 靜tĩnh 則tắc 如như 濁trược 水thủy 澄trừng 之chi 則tắc 靜tĩnh 。 靜tĩnh 則tắc 清thanh 淨tịnh 。 淨tịnh 則tắc 何hà 處xứ 不bất 清thanh 。 何hà 物vật 不bất 淨tịnh 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 淨tịnh 極cực 光quang 通thông 達đạt 。 寂tịch 照chiếu 含hàm 虗hư 空không 。 卻khước 來lai 觀quán 世thế 間gian 。 猶do 如như 夢mộng 中trung 事sự 。 若nhược 取thủ 空không 義nghĩa 。 即tức 破phá 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 法pháp 不bất 破phá 。 破phá 者giả 蕩đãng 也dã 。 蕩đãng 壞hoại 煩phiền 惱não 結kết 使sử 。 愛ái 纏triền 色sắc 心tâm 幻huyễn 化hóa 假giả 立lập 虗hư 偽ngụy 。 若nhược 無vô 空không 破phá 之chi 。 則tắc 執chấp 之chi 為vi 有hữu 。 受thọ 於ư 輪luân 迴hồi 。 若nhược 空không 治trị 則tắc 四tứ 大đại 五ngũ 蘊uẩn 。 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 皆giai 不bất 著trước 相tương/tướng 。 況huống 眾chúng 生sanh 無vô 明minh 。 業nghiệp 識thức 顛điên 倒đảo 。 非phi 空không 藥dược 治trị 之chi 。 則tắc 生sanh 死tử 不bất 了liễu 。 先tiên 取thủ 至chí 靜tĩnh 。 不bất 起khởi 思tư 念niệm 者giả 。 此thử 用dụng 三tam 止chỉ 中trung 體thể 真chân 止chỉ 只chỉ 謂vị 我ngã 心tâm 含hàm 一nhất 切thiết 法pháp 。 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 我ngã 心tâm 。 我ngã 今kim 以dĩ 此thử 虗hư 空không 。 復phục 息tức 虗hư 妄vọng 止chỉ 即tức 息tức 攀phàn 緣duyên 止chỉ 散tán 心tâm 即tức 為vi 寂tịch 心tâm 。 心tâm 寂tịch 即tức 靜tĩnh 極cực 。 靜tĩnh 極cực 處xứ 萬vạn 法pháp 清thanh 淨tịnh 一nhất 心tâm 念niệm 如như 明minh 月nguyệt 臨lâm 於ư 萬vạn 象tượng 。 故cố 云vân 從tùng 於ư 一nhất 身thân 。 至chí 一nhất 世thế 界giới 。 無vô 非phi 圓viên 覺giác 。 如như 此thử 淨tịnh 心tâm 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 有hữu 一nhất 眾chúng 生sanh 。 起khởi 一nhất 念niệm 心tâm 。 以dĩ 圓viên 覺giác 心tâm 了liễu 之chi 。 以dĩ 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 照chiếu 之chi 。 盡tận 百bách 千thiên 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 皆giai 悉tất 能năng 知tri 之chi 。 先tiên 用dụng 空không 觀quán 。 此thử 觀quán 先tiên 鋒phong 。 將tương 逢phùng 山sơn 開khai 路lộ 。 遇ngộ 水thủy 疊điệp 橋kiều 。 破phá 一nhất 切thiết 惡ác 。 莫mạc 若nhược 於ư 空không 。 散tán 即tức 用dụng 體thể 真chân 止chỉ 之chi 。 昏hôn 則tắc 用dụng 空không 朗lãng 之chi 。 空không 一nhất 切thiết 法pháp 。 先tiên 用dụng 空không 觀quán 。 即tức 奢xa 摩ma 他tha 也dã 。


非phi 彼bỉ 所sở 聞văn 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 終chung 不bất 可khả 取thủ 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 誡giới 取thủ 邪tà 境cảnh 也dã 。 天thiên 台thai 教giáo 云vân 。 凡phàm 在tại 定định 中trung 。 若nhược 見kiến 善thiện 相tương/tướng 者giả 。 當đương 以dĩ 三tam 法pháp 驗nghiệm 之chi 。 一nhất 以dĩ 定định 研nghiên 磨ma 。 二nhị 依y 本bổn 修tu 治trị 。 三tam 以dĩ 智trí 慧tuệ 觀quán 察sát 。 譬thí 如như 世thế 上thượng 之chi 人nhân 欲dục 知tri 真chân 金kim 。 以dĩ 三tam 法pháp 試thí 之chi 。 一nhất 燒thiêu 。 二nhị 打đả 三tam 磨ma 也dã 。 如như 楞lăng 嚴nghiêm 鈔sao 中trung 說thuyết 。 昔tích 有hữu 禪thiền 師sư 。 在tại 山sơn 中trung 坐tọa 禪thiền 。 忽hốt 見kiến 一nhất 孝hiếu 子tử 擎kình 一nhất 死tử 屍thi 來lai 。 向hướng 師sư 前tiền 著trước 便tiện 哭khốc 云vân 。 如như 何hà 殺sát 我ngã 阿a 母mẫu 。 師sư 知tri 是thị 魔ma 。 思tư 之chi 此thử 是thị 魔ma 境cảnh 。 我ngã 將tương 斧phủ 斫chước 卻khước 。 可khả 不bất 解giải 脫thoát 。 便tiện 於ư 柱trụ 上thượng 取thủ 斧phủ 。 遂toại 斫chước 一nhất 斧phủ 。 孝hiếu 子tử 走tẩu 去khứ 。 後hậu 覺giác 股cổ 上thượng 濕thấp 。 便tiện 看khán 之chi 。 乃nãi 見kiến 血huyết 出xuất 。 不bất 期kỳ 自tự 斫chước 也dã 。 又hựu 有hữu 一nhất 禪thiền 師sư 。 坐tọa 禪thiền 時thời 。 見kiến 有hữu 一nhất 猪trư 來lai 在tại 面diện 前tiền 。 師sư 謂vị 是thị 魔ma 。 則tắc 捉tróc 擎kình 猪trư 鼻tị 。 唱xướng 呌khiếu 把bả 火hỏa 來lai 。 小tiểu 師sư 來lai 看khán 。 乃nãi 見kiến 和hòa 尚thượng 自tự 把bả 其kỳ 鼻tị 唱xướng 呌khiếu 。 斯tư 乃nãi 皆giai 是thị 正chánh 坐tọa 禪thiền 時thời 。 心tâm 中trung 起khởi 見kiến 。 遂toại 感cảm 外ngoại 魔ma 來lai 入nhập 也dã 。 所sở 以dĩ 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 中trung 。 於ư 五ngũ 陰ấm 說thuyết 有hữu 五ngũ 十thập 種chủng 魔ma 者giả 。 良lương 由do 此thử 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 此thử 言ngôn 邪tà 黨đảng 教giáo 人nhân 說thuyết 邪tà 空không 。 偏thiên 小tiểu 妄vọng 心tâm 偏thiên 指chỉ 。 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 及cập 頑ngoan 空không 。 析tích 空không 。 幻huyễn 化hóa 空không 。 凡phàm 夫phu 不bất 識thức 。 學học 此thử 邪tà 方phương 。 要yếu 治trị 心tâm 病bệnh 。 其kỳ 病bệnh 轉chuyển 深thâm 。 邪tà 師sư 過quá 謬mậu 。 又hựu 有hữu 一nhất 種chủng 。 為vì 衣y 食thực 故cố 。 忍nhẫn 受thọ 諸chư 苦khổ 。 學học 於ư 邪tà 術thuật 。 心tâm 勞lao 力lực 疲bì 。 縱túng/tung 學học 成thành 就tựu 。 身thân 心tâm 俱câu 苦khổ 。 又hựu 有hữu 一nhất 種chủng 附phụ 法pháp 外ngoại 學học 。 以dĩ 自tự 胸hung 中trung 狂cuồng 解giải 邪tà 見kiến 。 附phụ 佛Phật 法Pháp 所sở 說thuyết 。 妄vọng 引dẫn 經kinh 論luận 。 證chứng 自tự 己kỷ 惡ác 知tri 惡ác 覺giác 。 以dĩ 婬dâm 怒nộ 癡si 無vô 妨phương 般Bát 若Nhã 。 以dĩ 煩phiền 惱não 不bất 礙ngại 菩Bồ 提Đề 。 行hành 禪thiền 坐tọa 禪thiền 不bất 須tu 習tập 定định 。 錯thác 認nhận 名danh 言ngôn 。 疑nghi 該cai 後hậu 昆côn 。 原nguyên 始thỉ 迫bách 以dĩ 口khẩu 給cấp 。 濫lạm 竊thiết 佛Phật 法Pháp 。 貪tham 圖đồ 施thí 利lợi 。 豈khởi 知tri 殃ương 及cập 來lai 報báo 。 致trí 此thử 寧ninh 不bất 寒hàn 心tâm 。 諸chư 佛Phật 設thiết 教giáo 。 非phi 此thử 境cảnh 界giới 。 終chung 不bất 可khả 取thủ 。 我ngã 師sư 哀ai 愍mẫn 。 其kỳ 何hà 以dĩ 行hành 之chi 哉tai 。


善thiện 男nam 子tử 。 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 先tiên 當đương 憶ức 想tưởng 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 依y 種chủng 種chủng 門môn 。 漸tiệm 次thứ 修tu 行hành 。 勤cần 苦khổ 三tam 昧muội 。


脩tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 之chi 幻huyễn 觀quán 。 則tắc 先tiên 須tu 思tư 想tưởng 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 使sử 心tâm 不bất 亂loạn 。 然nhiên 後hậu 依y 諸chư 法Pháp 門môn 。 漸tiệm 脩tu 正chánh 定định 。


廣quảng 發phát 大đại 願nguyện 。 自tự 薰huân 成thành 種chủng 。


廣quảng 發phát 至chí 大đại 之chi 願nguyện 。 以dĩ 自tự 熏huân 習tập 成thành 佛Phật 。 之chi 種chủng 性tánh 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 幻huyễn 觀quán 也dã 。 前tiền 至chí 靜tĩnh 觀quán 。 不bất 假giả 外ngoại 緣duyên 。 今kim 於ư 幻huyễn 觀quán 門môn 中trung 。 須tu 憑bằng 聖thánh 境cảnh 。 前tiền 威uy 悳# 章chương 幻huyễn 觀quán 。 即tức 約ước 大đại 悲bi 化hóa 生sanh 。 今kim 道Đạo 場Tràng 之chi 內nội 。 且thả 自tự 尅khắc 修tu 。 故cố 約ước 大đại 智trí 求cầu 佛Phật 也dã 。 發phát 願nguyện 者giả 。 謂vị 策sách 勵lệ 運vận 意ý 為vi 發phát 。 希hy 求cầu 樂nhạo 欲dục 為vi 願nguyện 。 謂vị 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 念niệm 念niệm 希hy 求cầu 樂nhạo 欲dục 悲bi 智trí 六Lục 度Độ 等đẳng 境cảnh 。 熏huân 心tâm 成thành 習tập 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 此thử 觀quán 以dĩ 幻huyễn 化hóa 為vi 相tương/tướng 。 取thủ 觀quán 義nghĩa 。 假giả 觀quán 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 莫mạc 過quá 乎hồ 假giả 。 此thử 假giả 從tùng 本bổn 性tánh 空không 中trung 。 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 十thập 界giới 百bách 界giới 千thiên 如như 。 森sâm 羅la 萬vạn 象tượng 。 天thiên 堂đường 地địa 獄ngục 。 皆giai 本bổn 來lai 性tánh 具cụ 。 謂vị 之chi 假giả 。 此thử 性tánh 具cụ 法pháp 。 不bất 損tổn 一nhất 法pháp 。 法pháp 法pháp 宛uyển 然nhiên 。 假giả 也dã 者giả 。 立lập 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 造tạo 作tác 立lập 之chi 。 本bổn 來lai 具cụ 也dã 。 以dĩ 止chỉ 言ngôn 之chi 。 如như 上thượng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 即tức 是thị 實thật 相tướng 遍biến 相tương/tướng 。 一nhất 切thiết 隨tùy 緣duyên 歷lịch 境cảnh 。 安an 心tâm 不bất 動động 故cố 。 名danh 隨tùy 緣duyên 方phương 便tiện 止chỉ 。 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 禪thiền 定định 攝nhiếp 心tâm 。 皆giai 名danh 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 秦tần 言ngôn 正chánh 心tâm 行hành 處xứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 度độ 生sanh 。 出xuất 假giả 化hóa 物vật 。 眾chúng 生sanh 種chủng 種chủng 諸chư 病bệnh 。 如như 塵trần 若nhược 沙sa 。 菩Bồ 薩Tát 法pháp 藥dược 。 治trị 塵trần 沙sa 病bệnh 。 慈từ 悲bi 忍nhẫn 勞lao 。 出xuất 沒một 合hợp 變biến 。 種chủng 種chủng 現hiện 形hình 。 如như 觀quán 音âm 馬mã 郎lang 婦phụ 彌Di 勒Lặc 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 之chi 儔trù 。 然nhiên 肯khẳng 綮khính 修tu 證chứng 。 為vi 法pháp 忘vong 勞lao 。 分phân 身thân 散tán 影ảnh 。 本bổn 瓶bình 和hòa 尚thượng 花hoa 瓶bình 浴dục 。 懶lãn 瓚# 糞phẩn 火hỏa 黃hoàng 獨độc 。 文Văn 殊Thù 普phổ 賢hiền 。 寒hàn 山sơn 拾thập 得đắc 。 皆giai 是thị 出xuất 假giả 化hóa 人nhân 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 依y 種chủng 種chủng 門môn 。 漸tiệm 次thứ 脩tu 行hành 。 勤cần 苦khổ 三tam 昧muội 。 若nhược 自tự 凡phàm 至chí 聖thánh 。 則tắc 可khả 以dĩ 自tự 熏huân 成thành 種chủng 。 若nhược 也dã 憶ức 念niệm 在tại 懷hoài 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 未vị 嘗thường 不bất 度độ 生sanh 而nhi 成thành 佛Phật 。 發phát 四tứ 弘hoằng 誓thệ 願nguyện 。 利lợi 益ích 有hữu 情tình 。 當đương 修tu 三tam 觀quán 。


非phi 彼bỉ 所sở 聞văn 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 終chung 不bất 可khả 取thủ 。


已dĩ 解giải 在tại 前tiền 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 誡giới 取thủ 邪tà 境cảnh 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 修tu 於ư 禪thiền 那na 。 先tiên 取thủ 數sổ 門môn 。


修tu 禪thiền 那na 之chi 寂tịch 觀quán 。 先tiên 須tu 自tự 知tri 種chủng 種chủng 妄vọng 念niệm 之chi 分phần 劑tề 頭đầu 數số 。 故cố 曰viết 數số 門môn 。 圓viên 覺giác 疏sớ/sơ 亦diệc 曰viết 。 所sở 知tri 生sanh 滅diệt 心tâm 念niệm 。 便tiện 是thị 數số 門môn 。


心tâm 中trung 。 了liễu 知tri 生sanh 住trụ 滅diệt 念niệm 。 分phân 劑tề 頭đầu 數số 。


妙diệu 明minh 心tâm 中trung 。 了liễu 然nhiên 自tự 知tri 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 四tứ 種chủng 念niệm 頭đầu 也dã 。 生sanh 者giả 初sơ 起khởi 之chi 念niệm 。 住trụ 者giả 現hiện 在tại 之chi 念niệm 。 異dị 者giả 差sai 別biệt 之chi 念niệm 。 滅diệt 者giả 寂tịch 滅diệt 之chi 念niệm 。 經kinh 中trung 無vô 異dị 字tự 者giả 。 取thủ 其kỳ 成thành 句cú 。 故cố 略lược 之chi 爾nhĩ 。 圓viên 覺giác 疏sớ/sơ 中trung 。 亦diệc 如như 是thị 說thuyết 。


如như 是thị 周chu 徧biến 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 分phân 別biệt 念niệm 數sổ 。 無vô 不bất 了liễu 知tri 。


行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 種chủng 種chủng 念niệm 數số 。 無vô 不bất 了liễu 知tri 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 寂tịch 觀quán 也dã 。 數số 門môn 者giả 。 數số 字tự 上thượng 聲thanh 呼hô 。 此thử 即tức 數sổ 息tức 觀quán 也dã 。 謂vị 調điều 和hòa 氣khí 息tức 。 令linh 不bất 澁sáp 不bất 滑hoạt 。 若nhược 數số 則tắc 從tùng 一nhất 至chí 十thập 。 想tưởng 心tâm 在tại 數số 。 不bất 令linh 馳trì 散tán 也dã 。 良lương 由do 數sổ 息tức 之chi 故cố 。 息tức 調điều 心tâm 淨tịnh 。 遂toại 乃nãi 了liễu 達đạt 知tri 覺giác 心tâm 中trung 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 四tứ 相tương/tướng 麤thô 細tế 妄vọng 念niệm 本bổn 末mạt 分phần/phân 劑tề 頭đầu 緒tự 數số 量lượng 無vô 有hữu 不bất 知tri 者giả 何hà 也dã 。 為vi 心tâm 靜tĩnh 則tắc 覺giác 動động 也dã 。 今kim 經kinh 無vô 異dị 字tự 者giả 。 即tức 脫thoát 略lược 也dã 。 以dĩ 論luận 中trung 所sở 說thuyết 十thập 信tín 凡phàm 夫phu 覺giác 滅diệt 相tương/tướng 。 三tam 賢hiền 覺giác 異dị 相tướng 。 十Thập 地Địa 覺giác 住trụ 相tương/tướng 。 位vị 滿mãn 覺giác 生sanh 相tương/tướng 也dã 。 生sanh 相tương/tướng 者giả 。 動động 念niệm 都đô 盡tận 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 也dã 。 上thượng 文văn 則tắc 坐tọa 時thời 覺giác 知tri 。 非phi 唯duy 坐tọa 時thời 覺giác 知tri 是thị 妄vọng 。 抑ức 乃nãi 於ư 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 四tứ 相tương/tướng 之chi 念niệm 。 麤thô 細tế 本bổn 末mạt 。 頭đầu 緒tự 數số 量lượng 。 一nhất 時thời 知tri 之chi 。 知tri 則tắc 無vô 患hoạn 。 譬thí 如như 妖yêu 魅mị 所sở 欲dục 著trước 人nhân 。 若nhược 知tri 其kỳ 名danh 。 自tự 然nhiên 消tiêu 滅diệt 。 所sở 謂vị 知tri 賊tặc 是thị 賊tặc 。 賊tặc 無vô 能năng 為vi 。 此thử 數số 門môn 者giả 。 乃nãi 五ngũ 停đình 心tâm 中trung 之chi 門môn 也dã 。 何hà 謂vị 五ngũ 。 一nhất 多đa 貪tham 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 令linh 入nhập 不bất 淨tịnh 觀quán 。 二nhị 多đa 瞋sân 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 令linh 入nhập 慈từ 悲bi 觀quán 。 三tam 多đa 散tán 亂loạn 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 令linh 入nhập 數sổ 息tức 觀quán 。 四tứ 多đa 癡si 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 令linh 入nhập 因nhân 緣duyên 觀quán 。 五ngũ 多đa 障chướng 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 令linh 入nhập 念niệm 佛Phật 觀quán 。


漸tiệm 次thứ 增tăng 進tiến 。 乃nãi 至chí 得đắc 知tri 。 百bách 千thiên 世thế 界giới 。 一nhất 滴tích 之chi 雨vũ 。 猶do 如như 目mục 覩đổ 。 所sở 受thọ 用dụng 物vật 。


行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 念niệm 念niệm 是thị 覺giác 。 則tắc 覺giác 力lực 漸tiệm 進tiến 。 體thể 無vô 不bất 周chu 。 故cố 諸chư 世thế 界giới 中trung 。 有hữu 一nhất 滴tích 雨vũ 。 亦diệc 如như 親thân 見kiến 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 謂vị 淨tịnh 心tâm 是thị 圓viên 覺giác 自tự 體thể 。 而nhi 世thế 界giới 本bổn 在tại 其kỳ 中trung 。 觀quán 行hành 成thành 就tựu 。 全toàn 合hợp 根căn 源nguyên 。 知tri 雨vũ 滴tích 數số 。 固cố 宜nghi 本bổn 分phần/phân 。 非phi 唯duy 雨vũ 滴tích 。 萬vạn 物vật 皆giai 然nhiên 。 舉cử 一nhất 例lệ 諸chư 。 且thả 標tiêu 雨vũ 滴tích 也dã 。 然nhiên 凡phàm 夫phu 之chi 類loại 。 迷mê 此thử 真chân 心tâm 。 隨tùy 念niệm 所sở 知tri 。 故cố 失thất 其kỳ 用dụng 也dã 。 荀# 子tử 尚thượng 云vân 。 君quân 子tử 養dưỡng 一nhất 之chi 微vi 。 處xử 一nhất 之chi 危nguy 。 危nguy 微vi 之chi 機cơ 。 君quân 子tử 能năng 知tri 之chi 。 尚thượng 書thư 云vân 。 人nhân 心tâm 惟duy 危nguy 。 道Đạo 心tâm 惟duy 微vi 。 惟duy 精tinh 惟duy 一nhất 。 允duẫn 執chấp 厥quyết 中trung 。 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 說thuyết 。 龍long 王vương 行hành 雨vũ 。 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。 尚thượng 知tri 滴tích 數số 。 況huống 行hành 人nhân 觀quán 乎hồ 。 若nhược 究cứu 竟cánh 者giả 。 直trực 到đáo 佛Phật 位vị 方phương 知tri 之chi 。 今kim 約ước 觀quán 中trung 妙diệu 慧tuệ 發phát 生sanh 故cố 。 許hứa 所sở 見kiến 同đồng 佛Phật 耳nhĩ 。


非phi 彼bỉ 所sở 聞văn 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 終chung 不bất 可khả 取thủ 。


已dĩ 解giải 在tại 前tiền 。


是thị 名danh 三tam 觀quán 。 初sơ 首thủ 方phương 便tiện 。


奢xa 摩ma 他tha 之chi 取thủ 靜tĩnh 。 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 之chi 憶ức 念niệm 。 禪thiền 那na 之chi 數số 門môn 。 及cập 三tam 觀quán 。 最tối 初sơ 起khởi 首thủ 之chi 法pháp 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 是thị 名danh 三tam 觀quán 。 初sơ 首thủ 方phương 便tiện 者giả 。 前tiền 圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 問vấn 云vân 。 三tam 種chủng 淨tịnh 觀quán 。 以dĩ 何hà 為vi 首thủ 。 故cố 此thử 結kết 答đáp 云vân 。 單đơn 修tu 靜tĩnh 幻huyễn 寂tịch 。 為vi 初sơ 首thủ 方phương 便tiện 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 非phi 彼bỉ 所sở 聞văn 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 終chung 不bất 可khả 取thủ 者giả 。 出xuất 假giả 化hóa 物vật 。 涉thiệp 世thế 最tối 難nạn/nan 。 雖tuy 分phân 身thân 百bách 億ức 。 內nội 心tâm 不bất 動động 。 如như 妙Diệu 莊Trang 嚴Nghiêm 王Vương 。 多đa 逢phùng 聲thanh 色sắc 。 終chung 被bị 聲thanh 色sắc 所sở 動động 。 又hựu 佛Phật 世thế 有hữu 貧bần 人nhân 。 雙song 生sanh 二nhị 男nam 。 一nhất 名danh 雙song 福phước 。 一nhất 名danh 雙Song 德Đức 。 方phương 生sanh 四tứ 五ngũ 十thập 日nhật 間gian 。 因nhân 父phụ 去khứ 犁lê 田điền 。 母mẫu 出xuất 採thải 薪tân 。 二nhị 子tử 在tại 臥ngọa 內nội 語ngữ 話thoại 。 父phụ 忽hốt 先tiên 歸quy 。 見kiến 聞văn 彼bỉ 云vân 。 生sanh 在tại 貧bần 賤tiện 之chi 家gia 。 父phụ 母mẫu 勤cần 苦khổ 。 情tình 何hà 可khả 堪kham 。 父phụ 驚kinh 異dị 之chi 。 以dĩ 告cáo 其kỳ 妻thê 。 妻thê 未vị 之chi 信tín 也dã 。 後hậu 夫phu 妻thê 又hựu 出xuất 。 妻thê 先tiên 歸quy 密mật 伺tứ 之chi 。 二nhị 子tử 如như 先tiên 說thuyết 無vô 異dị 。 妻thê 云vân 。 恐khủng 是thị 精tinh 靈linh 鬼quỷ 魅mị 。 欲dục 積tích 薪tân 活hoạt 燒thiêu 。 夫phu 婦phụ 各các 抱bão 一nhất 子tử 。 至chí 田điền 野dã 處xứ 。 佛Phật 眼nhãn 遙diêu 觀quán 。 急cấp 來lai 救cứu 之chi 。 佛Phật 問vấn 其kỳ 夫phu 妻thê 云vân 。 二nhị 子tử 抱bão 去khứ 欲dục 何hà 為vi 。 夫phu 妻thê 說thuyết 如như 上thượng 事sự 。 今kim 欲dục 活hoạt 燒thiêu 。 佛Phật 云vân 。 是thị 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 時thời 。 兩lưỡng 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 將tương 入nhập 聖thánh 堦# 。 忽hốt 邪tà 心tâm 起khởi 。 退thoái 墮đọa 至chí 此thử 。 不bất 可khả 燒thiêu 也dã 。 佛Phật 為vi 摩ma 頂đảnh 說thuyết 法Pháp 。 二nhị 子tử 皆giai 證chứng 聖thánh 果Quả 父phụ 母mẫu 亦diệc 。 證chứng 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 古cổ 人nhân 為vi 見kiến 寸thốn 心tâm 難nạn/nan 降giáng/hàng 。 誡giới 云vân 非phi 彼bỉ 境cảnh 界giới 。 謂vị 非phi 真chân 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 隨tùy 緣duyên 方phương 便tiện 止chỉ 。 皆giai 不bất 可khả 取thủ 。 若nhược 取thủ 邪tà 證chứng 。 自tự 生sanh 瘡sang 疣vưu 。 為vi 害hại 非phi 淺thiển 。


善thiện 男nam 子tử 。 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 修tu 於ư 禪thiền 那na 。 至chí 終chung 不bất 可khả 取thủ 者giả 。 此thử 中trung 道đạo 觀quán 。 亦diệc 名danh 息tức 二nhị 邊biên 分phân 別biệt 止chỉ 。 即tức 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 為vi 之chi 中trung 也dã 。 即tức 俱câu 離ly 寂tịch 靜tĩnh 幻huyễn 化hóa 二nhị 相tương/tướng 。 既ký 離ly 二nhị 相tương/tướng 。 故cố 名danh 中trung 妙diệu 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 今kim 先tiên 取thủ 數sổ 門môn 者giả 。 此thử 云vân 六lục 妙diệu 門môn 。 門môn 即tức 涅Niết 槃Bàn 為vi 妙diệu 門môn 。 為vi 能năng 六lục 法pháp 次thứ 第đệ 相tương 通thông 。 能năng 至Chí 真Chân 妙diệu 泥Nê 洹Hoàn 。 故cố 云vân 妙diệu 門môn 也dã 。 一nhất 數sổ 息tức 門môn 。 二nhị 隨tùy 息tức 門môn 。 三tam 止chỉ 門môn 。 四tứ 觀quán 門môn 。 五ngũ 還hoàn 門môn 。 六lục 淨tịnh 門môn 。 修tu 禪thiền 者giả 。 先tiên 攝nhiếp 心tâm 在tại 息tức 。 從tùng 一nhất 至chí 十thập 為vi 數số 。 行hành 者giả 為vì 修tu 無vô 漏lậu 真chân 法pháp 。 先tiên 須tu 調điều 心tâm 入nhập 定định 。 欲dục 界giới 麤thô 散tán 難nạn/nan 攝nhiếp 。 非phi 數số 不bất 能năng 治trị 之chi 。 故cố 須tu 善thiện 調điều 身thân 息tức 。 從tùng 一nhất 至chí 十thập 。 則tắc 麤thô 亂loạn 靜tĩnh 息tức 。 心tâm 神thần 停đình 住trụ 。 是thị 為vi 入nhập 定định 之chi 要yếu 術thuật 。 故cố 云vân 先tiên 取thủ 數sổ 門môn 。 二nhị 隨tùy 息tức 門môn 。 細tế 心tâm 依y 息tức 。 知tri 出xuất 知tri 入nhập 。 故cố 名danh 為vi 隨tùy 。 三tam 止chỉ 門môn 。 息tức 心tâm 靜tĩnh 慮lự 名danh 為vi 止chỉ 。 修tu 禪thiền 者giả 。 若nhược 凝ngưng 心tâm 寂tịch 慮lự 。 心tâm 無vô 波ba 動động 則tắc 諸chư 禪thiền 定định 。 自tự 然nhiên 開khai 發phát 。 四tứ 觀quán 門môn 。 分phân 別biệt 推thôi 析tích 之chi 心tâm 為vi 觀quán 。 五ngũ 還hoàn 門môn 。 轉chuyển 心tâm 返phản 照chiếu 名danh 為vi 還hoàn 。 六lục 淨tịnh 門môn 。 妄vọng 波ba 不bất 興hưng 名danh 為vi 淨tịnh 。 今kim 用dụng 數sổ 息tức 為vi 門môn 者giả 。 是thị 為vi 定định 。 定định 即tức 止chỉ 。 智trí 者giả 云vân 。 息tức 二nhị 邊biên 分phân 別biệt 止chỉ 。 定định 寂tịch 慧tuệ 察sát 。 能năng 發phát 真chân 明minh 。 出xuất 離ly 生sanh 死tử 。 以dĩ 此thử 止chỉ 通thông 後hậu 五ngũ 門môn 。 其kỳ 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 萬vạn 邪tà 滅diệt 矣hĩ 。 縱túng/tung 不bất 滅diệt 邪tà 。 亦diệc 了liễu 知tri 生sanh 住trụ 滅diệt 念niệm 。 分phân 劑tề 頭đầu 數số 。 斷đoạn 三tam 界giới 結kết 使sử 。 不bất 了liễu 知tri 結kết 使sử 種chủng 種chủng 諸chư 法Pháp 頭đầu 數số 。 亦diệc 能năng 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 分phân 別biệt 自tự 己kỷ 出xuất 息tức 入nhập 息tức 念niệm 數số 。 無vô 不bất 了liễu 知tri 。 亦diệc 自tự 己kỷ 身thân 中trung 。 三tam 百bách 六lục 十thập 骨cốt 節tiết 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 戶hộ 蟲trùng 。 四tứ 大đại 六lục 根căn 眾chúng 毛mao 孔khổng 中trung 息tức 出xuất 息tức 入nhập 。 無vô 不bất 觀quán 察sát 分phân 明minh 。 亦diệc 能năng 知tri 百bách 千thiên 世thế 界giới 。 一nhất 雨vũ 滴tích 數số 。 有hữu 如như 目mục 擊kích 。 故cố 云vân 猶do 如như 目mục 覩đổ 。 所sở 受thọ 用dụng 物vật 。 非phi 止chỉ 定định 之chi 功công 。 孰thục 能năng 如như 是thị 。 今kim 中trung 觀quán 是thị 名danh 息tức 二nhị 邊biên 。 以dĩ 止chỉ 為vi 體thể 。 只chỉ 由do 心tâm 淨tịnh 極cực 。 如như 軒hiên 轅viên 鏡kính 則tắc 森sâm 羅la 萬vạn 象tượng 難nạn/nan 迯# 影ảnh 跡tích 。 凡phàm 夫phu 修tu 此thử 觀quán 成thành 理lý 顯hiển 造tạo 境cảnh 即tức 中trung 。 如như 駕giá 大đại 白bạch 牛ngưu 車xa 直trực 到đáo 清thanh 涼lương 。 豈khởi 小tiểu 因nhân 緣duyên 哉tai 。 非phi 此thử 境cảnh 界giới 斷đoạn 不bất 可khả 取thủ 。 是thị 名danh 三tam 觀quán 。 初sơ 首thủ 方phương 便tiện 者giả 。 方phương 便tiện 者giả 。 如như 舟chu 抵để 岸ngạn 始thỉ 名danh 到đáo 家gia 。 未vị 渡độ 迷mê 津tân 。 須tu 假giả 智trí 檝tiếp 。 今kim 云vân 三tam 觀quán 初sơ 首thủ 方phương 便tiện 者giả 。 隨tùy 根căn 量lượng 利lợi 於ư 何hà 種chủng 宜nghi 於ư 先tiên 修tu 。 如như 宜nghi 空không 則tắc 先tiên 修tu 空không 假giả 中trung 亦diệc 然nhiên 。 是thị 佛Phật 第đệ 一nhất 方phương 便tiện 。 宜nghi 善thiện 思tư 之chi 。


若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 徧biến 修tu 三tam 種chủng 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。 即tức 名danh 如Như 來Lai 。 出xuất 現hiện 于vu 世thế 。


圓viên 覺giác 三tam 觀quán 精tinh 進tấn 無vô 怠đãi 。 如như 此thử 眾chúng 生sanh 。 無vô 異dị 出xuất 世thế 之chi 佛Phật 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 即tức 徧biến 修tu 也dã 。 何hà 謂vị 徧biến 修tu 。 乃nãi 圓viên 修tu 靜tĩnh 幻huyễn 寂tịch 三tam 種chủng 觀quán 也dã 。 良lương 由do 三tam 觀quán 既ký 備bị 。 萬vạn 行hạnh 已dĩ 圓viên 。 故cố 就tựu 此thử 行hành 人nhân 分phần/phân 上thượng 。 便tiện 是thị 諸chư 佛Phật 出xuất 世thế 也dã 。 又hựu 即tức 此thử 人nhân 本bổn 覺giác 離ly 念niệm 名danh 為vi 佛Phật 出xuất 。 佛Phật 即tức 覺giác 義nghĩa 。 圭# 峰phong 云vân 。 我ngã 心tâm 元nguyên 與dữ 佛Phật 心tâm 齊tề 。 曠khoáng 劫kiếp 沉trầm 淪luân 只chỉ 為vì 迷mê 。 菩Bồ 提Đề 乃nãi 梵Phạn 語ngữ 也dã 。 唐đường 言ngôn 覺giác 。 覺giác 心tâm 寂tịch 照chiếu 。 即tức 菩Bồ 提Đề 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 三tam 種chủng 徧biến 修tu 者giả 。 即tức 總tổng 修tu 三tam 觀quán 也dã 。 中trung 即tức 空không 假giả 。 空không 即tức 假giả 中trung 。 假giả 即tức 空không 中trung 。 三tam 法pháp 一nhất 體thể 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 破phá 一nhất 切thiết 法pháp 。 用dụng 總tổng 空không 觀quán 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 用dụng 總tổng 假giả 觀quán 。 妙diệu 一nhất 切thiết 法pháp 用dụng 總tổng 中trung 觀quán 。 此thử 三tam 觀quán 如như 水thủy 與dữ 波ba 。 水thủy 者giả 空không 也dã 。 波ba 者giả 假giả 也dã 。 波ba 即tức 是thị 水thủy 。 氷băng 即tức 是thị 波ba 中trung 觀quán 也dã 。 波ba 水thủy 同đồng 體thể 。 假giả 空không 亦diệc 然nhiên 。 又hựu 如như 用dụng 刀đao 斷đoạn 物vật 。 用dụng 鑽toàn 透thấu 竅khiếu 。 雖tuy 利lợi 用dụng 不bất 同đồng 銕# 則tắc 一nhất 也dã 。 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 以dĩ 此thử 三tam 觀quán 。 破phá 一nhất 切thiết 惑hoặc 。 證chứng 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 亦diệc 只chỉ 如như 然nhiên 。


若nhược 後hậu 末mạt 世thế 。 鈍độn 根căn 眾chúng 生sanh 。 心tâm 欲dục 求cầu 道Đạo 。 不bất 得đắc 成thành 就tựu 。 由do 昔tích 業nghiệp 障chướng 。


根căn 性tánh 頑ngoan 鈍độn 。 學học 道Đạo 不bất 成thành 者giả 。 皆giai 由do 宿túc 業nghiệp 所sở 障chướng 故cố 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 下hạ 互hỗ 修tu 也dã 。 互hỗ 修tu 即tức 復phục 修tu 也dã 。 今kim 初sơ 明minh 鈍độn 根căn 之chi 人nhân 。 修tu 觀quán 未vị 成thành 也dã 。


當đương 勤cần 懺sám 悔hối 。 常thường 起khởi 希hy 望vọng 。


勤cần 懺sám 已dĩ 往vãng 之chi 業nghiệp 。 常thường 起khởi 成thành 佛Phật 之chi 心tâm 。


先tiên 斷đoạn 憎tăng 愛ái 。 嫉tật 妬đố 諂siểm 曲khúc 。 求cầu 勝thắng 上thượng 心tâm 。


斷đoạn 諸chư 惡ác 念niệm 。 發phát 無vô 上thượng 心tâm 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 重trọng/trùng 發phát 誓thệ 願nguyện 。 決quyết 心tâm 欲dục 證chứng 。 加gia 功công 勵lệ 志chí 。 懺sám 業nghiệp 斷đoạn 惑hoặc 也dã 。


三tam 種chủng 淨tịnh 觀quán 。 隨tùy 學học 一nhất 事sự 。 此thử 觀quán 不bất 得đắc 。 復phục 習tập 彼bỉ 觀quán 。 心tâm 不bất 放phóng 捨xả 。 漸tiệm 次thứ 求cầu 證chứng 。


三tam 種chủng 淨tịnh 觀quán 者giả 。 即tức 奢xa 摩ma 他tha 之chi 靜tĩnh 覩đổ 。 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 之chi 幻huyễn 觀quán 。 禪thiền 那na 之chi 寂tịch 觀quán 也dã 。 隨tùy 學học 者giả 。 心tâm 精tinh 習tập 一nhất 觀quán 。 不bất 可khả 兼kiêm 學học 他tha 觀quán 也dã 。 此thử 精tinh 習tập 心tâm 若nhược 不bất 放phóng 逸dật 。 漸tiệm 漸tiệm 增tăng 進tiến 。 可khả 證chứng 圓viên 覺giác 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 正chánh 明minh 互hỗ 脩tu 也dã 。 序tự 云vân 。 別biệt 徧biến 互hỗ 習tập 也dã 。 指chỉ 此thử 及cập 上thượng 文văn 也dã 。 疏sớ/sơ 云vân 。 有hữu 人nhân 被bị 色sắc 相tướng 所sở 礙ngại 空không 靜tĩnh 之chi 觀quán 難nạn/nan 成thành 。 先tiên 觀quán 色sắc 幻huyễn 。 幻huyễn 即tức 全toàn 空không 。 靜tĩnh 觀quán 方phương 成thành 。


復phục 有hữu 執chấp 定định 實thật 色sắc 。 礙ngại 於ư 心tâm 識thức 。 難nạn/nan 脩tu 幻huyễn 觀quán 。 先tiên 知tri 其kỳ 體thể 本bổn 無vô 。 而nhi 不bất 妨phương 覩đổ 相tương/tướng 。 方phương 成thành 假giả 幻huyễn 。


復phục 有hữu 脩tu 中trung 難nạn/nan 成thành 絕tuyệt 待đãi 。 先tiên 知tri 假giả 全toàn 空không 而nhi 無vô 假giả 。 空không 全toàn 假giả 而nhi 無vô 空không 。 空không 假giả 俱câu 無vô 。 絕tuyệt 於ư 對đối 待đãi 。 方phương 成thành 寂tịch 滅diệt 。 其kỳ 中trung 又hựu 有hữu 人nhân 。 直trực 見kiến 心tâm 源nguyên 。 方phương 知tri 諸chư 法pháp 即tức 性tánh 故cố 空không 。 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 假giả 。 或hoặc 但đãn 從tùng 性tánh 現hiện 故cố 假giả 。 無vô 別biệt 所sở 現hiện 故cố 。 今kim 意ý 若nhược 脩tu 靜tĩnh 觀quán 不bất 得đắc 者giả 。 卻khước 許hứa 脩tu 幻huyễn 觀quán 。 若nhược 脩tu 幻huyễn 觀quán 不bất 得đắc 者giả 。 卻khước 許hứa 脩tu 靜tĩnh 靚# 。 二nhị 觀quán 皆giai 脩tu 不bất 提đề 者giả 。 卻khước 許hứa 脩tu 寂tịch 觀quán 也dã 。 只chỉ 如như 天thiên 台thai 教giáo 云vân 。 破phá 一nhất 切thiết 惑hoặc 莫mạc 甚thậm 乎hồ 。 空không 建kiến 一nhất 切thiết 法pháp 莫mạc 甚thậm 乎hồ 。 假giả 究cứu 竟cánh 一nhất 切thiết 。 性tánh 莫mạc 甚thậm 乎hồ 。 中trung 故cố 一nhất 空không 一nhất 切thiết 空không 。 無vô 假giả 無vô 中trung 無vô 不bất 空không 。 一nhất 假giả 一nhất 切thiết 假giả 。 無vô 空không 無vô 中trung 無vô 不bất 假giả 。 一nhất 中trung 一nhất 切thiết 中trung 。 無vô 假giả 無vô 空không 無vô 不bất 中trung 。 反phản 意ý 可khả 類loại 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 若nhược 後hậu 末mạt 世thế 。 鈍độn 根căn 眾chúng 生sanh 。 心tâm 欲dục 求cầu 道Đạo 。 不bất 得đắc 成thành 就tựu 者giả 。 此thử 言ngôn 障chướng 重trọng 不bất 得đắc 成thành 就tựu 。 加gia 磨ma 鏡kính 加gia 藥dược 加gia 功công 。 道Đạo 心tâm 堅kiên 固cố 。 亦diệc 可khả 得đắc 之chi 。 古cổ 云vân 。 人nhân 一nhất 次thứ 學học 能năng 之chi 。 己kỷ 百bách 次thứ 學học 之chi 。 人nhân 十thập 次thứ 學học 能năng 之chi 。 己kỷ 千thiên 次thứ 學học 之chi 。 果quả 懷hoài 此thử 志chí 也dã 。 雖tuy 愚ngu 者giả 必tất 明minh 。 雖tuy 柔nhu 者giả 必tất 強cường/cưỡng 故cố 下hạ 明minh 力lực 不bất 遂toại 心tâm 。 令linh 懺sám 除trừ 惑hoặc 業nghiệp 。 而nhi 起khởi 希hy 慕mộ 也dã 。 由do 昔tích 業nghiệp 障chướng 。 當đương 勤cần 懺sám 悔hối 。 至chí 求cầu 勝thắng 上thượng 心tâm 者giả 。 有hữu 障chướng 重trọng 如như 增tăng 上thượng 心tâm 。 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 深thâm 加gia 觀quán 力lực 。 更cánh 助trợ 五ngũ 悔hối 。 五ngũ 悔hối 如như 灰hôi 皂tạo 用dụng 清thanh 水thủy 浣hoán 濯trạc 障chướng 自tự 去khứ 。 五ngũ 悔hối 者giả 。 見kiến 行hành 脩tu 法pháp 華hoa 等đẳng 懺sám 。 皆giai 有hữu 五ngũ 悔hối 。 嫉tật 妬đố 謟siểm 曲khúc 不bất 得đắc 不bất 先tiên 除trừ 也dã 。 三tam 種chủng 淨tịnh 觀quán 。 隨tùy 學học 一nhất 事sự 。 至chí 漸tiệm 次thứ 求cầu 證chứng 者giả 。 如như 世thế 醫y 師sư 治trị 病bệnh 。 此thử 藥dược 不bất 痊thuyên 。 復phục 投đầu 別biệt 藥dược 。 病bệnh 若nhược 變biến 。 藥dược 亦diệc 轉chuyển 。 豈khởi 可khả 以dĩ 一nhất 藥dược 理lý 百bách 病bệnh 耶da 。 眾chúng 生sanh 習tập 業nghiệp 非phi 止chỉ 一nhất 種chủng 。 諸chư 佛Phật 以dĩ 一nhất 方phương 便tiện 門môn 。 設thiết 百bách 千thiên 種chủng 藥dược 。 方phương 醫y 之chi 。 服phục 者giả 皆giai 得đắc 病bệnh 除trừ 。 故cố 楞lăng 伽già 云vân 。 如như 醫y 療liệu 眾chúng 疾tật 無vô 有hữu 若nhược 干can 論luận 。 以dĩ 病bệnh 差sai 別biệt 故cố 。 故cố 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

圓Viên 覺Giác 汝nhữ 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 諸chư 眾chúng 生sanh 。 欲dục 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。


先tiên 當đương 結kết 三tam 期kỳ 。 懺sám 悔hối 無vô 始thỉ 業nghiệp 。 經kinh 於ư 三tam 七thất 日nhật 。


然nhiên 後hậu 正chánh 思tư 惟duy 。 非phi 彼bỉ 所sở 聞văn 境cảnh 。 畢tất 竟cánh 不bất 可khả 取thủ 。


奢Xa 摩Ma 他Tha 至chí 靜tĩnh 。 三Tam 摩Ma 正chánh 憶ức 持trì 。 禪thiền 那na 明minh 數sổ 門môn 。


是thị 名danh 三tam 淨tịnh 觀quán 。 若nhược 能năng 勤cần 脩tu 習tập 。 是thị 名danh 佛Phật 出xuất 世thế 。


鈍độn 根căn 未vị 成thành 者giả 。 常thường 當đương 勤cần 心tâm 懺sám 。 無vô 始thỉ 一nhất 切thiết 罪tội 。


諸chư 障chướng 若nhược 消tiêu 滅diệt 。 佛Phật 境cảnh 便tiện 現hiện 前tiền 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 於ư 此thử 十thập 一nhất 章chương 經kinh 文văn 。 並tịnh 屬thuộc 正chánh 宗tông 分phần/phân 竟cánh 。 其kỳ 頓đốn 漸tiệm 悟ngộ 脩tu 者giả 。 蓋cái 此thử 經Kinh 文Văn 殊Thù 一nhất 章chương 。 是thị 頓đốn 解giải 悟ngộ 。 普phổ 眼nhãn 觀quán 成thành 。 是thị 頓đốn 證chứng 悟ngộ 。 三tam 觀quán 諸chư 輪luân 。 是thị 漸tiệm 證chứng 悟ngộ 。 圓viên 覺giác 一nhất 章chương 。 道Đạo 場Tràng 加gia 行hành 。 是thị 漸tiệm 脩tu 悟ngộ 也dã 。


嘗thường 考khảo 禪thiền 家gia 有hữu 二nhị 句cú 義nghĩa 。 一nhất 者giả 最tối 初sơ 句cú 。 二nhị 者giả 末mạt 後hậu 句cú 。 初sơ 句cú 即tức 初sơ 發phát 明minh 之chi 謂vị 也dã 。 須tu 得đắc 末mạt 後hậu 句cú 。 始thỉ 到đáo 牢lao 關quan 。 今kim 經kinh 亦diệc 然nhiên 。 初sơ 文Văn 殊Thù 章chương 。 頓đốn 解giải 悟ngộ 。 即tức 最tối 初sơ 句cú 也dã 。 普phổ 眼nhãn 觀quán 成thành 。 頓đốn 證chứng 悟ngộ 。 即tức 末mạt 後hậu 句cú 也dã 。 如như 善thiện 財tài 初sơ 見kiến 文Văn 殊Thù 與dữ 末mạt 再tái 見kiến 。 文Văn 殊Thù 其kỳ 意ý 一nhất 同đồng 。 第đệ 二nhị 流lưu 通thông 分phần/phân 。 謂vị 正chánh 宗tông 分phần/phân 中trung 。 法pháp 義nghĩa 已dĩ 周chu 。 欲dục 使sử 廣quảng 益ích 他tha 方phương 。 遠viễn 霑triêm 來lai 世thế 。 流lưu 傳truyền 通thông 泰thái 。 展triển 轉chuyển 無vô 窮cùng 。 故cố 有hữu 此thử 分phần/phân 而nhi 來lai 。 若nhược 都đô 無vô 人nhân 傳truyền 是thị 不bất 流lưu 。 流lưu 則tắc 不bất 住trụ 不bất 滯trệ 。 或hoặc 傳truyền 之chi 遇ngộ 其kỳ 障chướng 難nạn 是thị 不bất 通thông 。 通thông 則tắc 不bất 壅ủng 不bất 塞tắc 。 如như 水thủy 之chi 流lưu 無vô 礙ngại 也dã 。 梁lương 朝triêu 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 。 三tam 觀quán 頌tụng 曰viết 。 獨độc 自tự 精tinh 其kỳ 實thật 離ly 聲thanh 名danh 。 三tam 觀quán 一nhất 心tâm 融dung 萬vạn 品phẩm 。 荊kinh 棘cức 叢tùng 中trung 何hà 處xứ 生sanh 。 獨độc 自tự 作tác 問vấn 我ngã 心tâm 中trung 。 何hà 所sở 著trước 推thôi 檢kiểm 四tứ 運vận 并tinh 無vô 生sanh 。 千thiên 思tư 萬vạn 慮lự 何hà 能năng 縛phược 。


唐đường 圭# 峯phong 定định 慧tuệ 禪thiền 師sư 宗tông 密mật 頌tụng 圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 章chương 曰viết 。


圓viên 覺giác 道Đạo 場Tràng 圓viên 證chứng 悟ngộ 。 下hạ 根căn 於ư 是thị 開khai 真chân 路lộ 。


三tam 期kỳ 限hạn 量lượng 可khả 隨tùy 宜nghi 。 四tứ 眾chúng 安an 居cư 絕tuyệt 緣duyên 故cố 。


以dĩ 大đại 圓viên 覺giác 為vi 伽già 藍lam 。 踞cứ 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 行hạnh 願nguyện 度độ 。


曾tằng 知tri 證chứng 入nhập 總tổng 該cai 前tiền 。 諸chư 佛Phật 共cộng 依y 如như 是thị 住trụ 。


圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 章chương 終chung 十thập 一nhất


❖
Phiên âm: 10/5/2016 ◊ Cập nhật: 10/5/2016