大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 修Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 夾Giáp 頌Tụng 集Tập 解Giải 講Giảng 義Nghĩa
Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh Giáp Tụng Tập Giải Giảng Nghĩa

四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 因nhân 文Văn 殊Thù 問vấn 如Như 來Lai 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 。 覺giác 心tâm 要yếu 與dữ 常thường 住trụ 果quả 位vị 。 名danh 目mục 相tương 應ứng 。 謂vị 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 真Chân 如Như 佛Phật 性tánh 。 菴am 摩ma 羅la 識thức 。 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 等đẳng 。 因Nhân 地Địa 之chi 覺giác 。 果quả 位vị 藏tạng 性tánh 相tướng 容dung 相tướng 通thông 。 無vô 明minh 法pháp 性tánh 本bổn 來lai 不bất 二nhị 故cố 。 得đắc 金kim 剛cang 藏tạng 。 以dĩ 迷mê 難nan 悟ngộ 。 以dĩ 事sự 難nạn/nan 理lý 。 以dĩ 因nhân 難nạn/nan 果quả 。 以dĩ 生sanh 難nạn/nan 佛Phật 。 是thị 以dĩ 來lai 意ý 若nhược 斯tư 。


於ư 是thị 。 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 右hữu 繞nhiễu 三tam 匝táp 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 徵trưng 釋thích 迷mê 悟ngộ 始thỉ 終chung 。 金kim 剛cang 者giả 。 從tùng 喻dụ 得đắc 名danh 。 金kim 剛cang 不bất 取thủ 青thanh 黃hoàng 大đại 小tiểu 貴quý 賤tiện 等đẳng 。 唯duy 取thủ 其kỳ 金kim 剛cang 體thể 上thượng 有hữu 堅kiên 義nghĩa 利lợi 義nghĩa 。 金kim 剛cang 之chi 體thể 堅kiên 。 一nhất 切thiết 物vật 不bất 能năng 壞hoại 。 金kim 剛cang 之chi 用dụng 利lợi 。 能năng 壞hoại 一nhất 切thiết 萬vạn 物vật 。 今kim 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 之chi 智trí 亦diệc 然nhiên 。 此thử 之chi 智trí 體thể 堅kiên 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 不bất 能năng 侵xâm 。 一nhất 切thiết 魔ma 境cảnh 不bất 能năng 動động 。 此thử 之chi 智trí 用dụng 利lợi 。 能năng 斷đoạn 疑nghi 。 能năng 遣khiển 障chướng 。 能năng 證chứng 體thể 。 能năng 起khởi 用dụng 。 藏tạng 者giả 。 有hữu 含hàm 攝nhiếp 義nghĩa 。 能năng 斷đoạn 疑nghi 盡tận 。 即tức 具cụ 一nhất 切thiết 。 無vô 量lượng 功công 德đức 故cố 曰viết 藏tạng 。 良lương 由do 行hành 人nhân 於ư 普phổ 眼nhãn 章chương 中trung 入nhập 觀quán 。 觀quán 中trung 遂toại 起khởi 三tam 重trọng/trùng 難nạn/nan 。 難nạn/nan 佛Phật 。 互hỗ 相tương 發phát 揚dương 。 以dĩ 消tiêu 末mạt 世thế 之chi 疑nghi 故cố 。 當đương 此thử 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 問vấn 。


大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 善thiện 為vì 一nhất 切thiết 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 宣tuyên 揚dương 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 清thanh 淨tịnh 。 大đại 陀đà 羅la 尼ni 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。 漸tiệm 次thứ 方phương 便tiện 。 與dữ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 開khai 發phát 蒙mông 昧muội 。 在tại 會hội 法Pháp 眾chúng 。 承thừa 佛Phật 慈từ 誨hối 。 幻huyễn 翳ế 朗lãng 然nhiên 。 慧tuệ 目mục 清thanh 淨tịnh 。


此thử 菩Bồ 薩Tát 。 讚tán 佛Phật 於ư 前tiền 三tam 章chương 。 善thiện 說thuyết 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。 漸tiệm 次thứ 方phương 便tiện 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 乃nãi 慶khánh 悟ngộ 也dã 。 因Nhân 地Địa 者giả 。 躡niếp 文Văn 殊Thù 章chương 問vấn 。 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 。 此thử 是thị 一nhất 切thiết 行hành 位vị 之chi 根căn 本bổn 。 後hậu 必tất 躡niếp 前tiền 也dã 。 蒙mông 昧muội 者giả 。 蒙mông 則tắc 蒙mông 蔽tế 。 昧muội 則tắc 昏hôn 昧muội 。 楊dương 氏thị 曰viết 。 天thiên 降giáng 生sanh 民dân 倥# 侗# 顓# 蒙mông 。 恣tứ 子tử 情tình 性tánh 。 聦# 明minh 不bất 開khai 。 承thừa 者giả 受thọ 也dã 。 幻huyễn 翳ế 者giả 。 幻huyễn 喻dụ 生sanh 死tử 之chi 相tướng 。 翳ế 喻dụ 無vô 明minh 之chi 執chấp 。 慧tuệ 目mục 者giả 即tức 根căn 本bổn 智trí 。 此thử 智trí 達đạt 理lý 照chiếu 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 不bất 清thanh 淨tịnh 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 於ư 是thị 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 慧tuệ 目mục 清thanh 淨tịnh 者giả 。 啟khải 發phát 之chi 初sơ 。 爭tranh 得đắc 不bất 敘tự 由do 來lai 。 蹊# 逕kính 請thỉnh 法pháp 式thức 儀nghi 例lệ 如như 前tiền 釋thích 。


世Thế 尊Tôn 。 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 何hà 故cố 復phục 有hữu 。 一nhất 切thiết 無vô 明minh 。


此thử 是thị 設thiết 第đệ 一nhất 問vấn 也dã 。


若nhược 諸chư 無vô 明minh 。 眾chúng 生sanh 本bổn 有hữu 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 如Như 來Lai 復phục 說thuyết 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。


此thử 是thị 設thiết 第đệ 二nhị 問vấn 也dã 。


十thập 方phương 異dị 生sanh 。 本bổn 成thành 佛Phật 道Đạo 。 後hậu 起khởi 無vô 明minh 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。


此thử 是thị 設thiết 第đệ 三tam 問vấn 也dã 。 十thập 方phương 異dị 生sanh 者giả 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 異dị 類loại 眾chúng 生sanh 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 金kim 剛cang 藏tạng 。 起khởi 三tam 疑nghi 難nan 問vấn 佛Phật 。 一nhất 疑nghi 真chân 能năng 生sanh 妄vọng 。 二nhị 疑nghi 說thuyết 妄vọng 為vi 真chân 。 三tam 牒điệp 而nhi 縱túng/tung 之chi 。 責trách 無vô 窮cùng 過quá 也dã 。 世Thế 尊Tôn 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 者giả 。 此thử 是thị 躡niếp 前tiền 普phổ 眼nhãn 章chương 中trung 。 聞văn 世Thế 尊Tôn 云vân 始thỉ 知tri 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 二nhị 句cú 也dã 。 何hà 故cố 復phục 有hữu 。 一nhất 切thiết 無vô 明minh 者giả 。 此thử 二nhị 句cú 。 是thị 疑nghi 真chân 能năng 生sanh 妄vọng 也dã 。 若nhược 諸chư 無vô 明minh 。 眾chúng 生sanh 本bổn 有hữu 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 如Như 來Lai 復phục 說thuyết 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 者giả 。 此thử 五ngũ 句cú 。 是thị 疑nghi 說thuyết 妄vọng 為vi 真chân 也dã 。 謂vị 世Thế 尊Tôn 既ký 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 自tự 成thành 佛Phật 了liễu 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 如như 今kim 現hiện 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 。 為vi 自tự 身thân 相tướng 。 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 為vi 自tự 心tâm 相tướng 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 一nhất 切thiết 時thời 。 觸xúc 境cảnh 對đối 事sự 。 依y 前tiền 卻khước 有hữu 無vô 明minh 煩phiền 惱não 耶da 。 莫mạc 是thị 真chân 能năng 生sanh 妄vọng 否phủ/bĩ 。 若nhược 謂vị 一nhất 切thiết 無vô 明minh 煩phiền 惱não 。 眾chúng 生sanh 本bổn 性tánh 上thượng 。 本bổn 來lai 自tự 有hữu 之chi 時thời 。 便tiện 說thuyết 作tác 佛Phật 不bất 得đắc 。 又hựu 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 世Thế 尊Tôn 卻khước 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 自tự 成thành 佛Phật 了liễu 。 何hà 故cố 如như 此thử 。 自tự 語ngữ 相tương 違vi 友hữu 。 復phục 不bất 定định 耶da 。 莫mạc 是thị 說thuyết 妄vọng 為vi 真chân 否phủ/bĩ 。 第đệ 三tam 牒điệp 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 縱túng/tung 起khởi 無vô 明minh 。 便tiện 舉cử 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 已dĩ 成thành 佛Phật 了liễu 。 不bất 知tri 幾kỷ 時thời 。 卻khước 生sanh 煩phiền 惱não 。 如như 是thị 責trách 難nạn/nan 於ư 世Thế 尊Tôn 也dã 。 十thập 方phương 異dị 生sanh 。 本bổn 成thành 佛Phật 道Đạo 二nhị 句cú 。 是thị 牒điệp 也dã 。 後hậu 起khởi 無vô 明minh 一nhất 句cú 。 是thị 縱túng/tung 也dã 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 者giả 。 此thử 六lục 句cú 責trách 無vô 窮cùng 之chi 過quá 。 十thập 方phương 異dị 生sanh 者giả 。 即tức 十thập 法Pháp 界Giới 中trung 眾chúng 異dị 類loại 生sanh 也dã 。 謂vị 且thả 說thuyết 十thập 法Pháp 界Giới 中trung 。 異dị 類loại 眾chúng 生sanh 。 人nhân 人nhân 具cụ 足túc 箇cá 箇cá 圓viên 成thành 。 先tiên 成thành 佛Phật 了liễu 。 後hậu 方phương 起khởi 一nhất 念niệm 貪tham 瞋sân 癡si 無vô 明minh 煩phiền 惱não 之chi 時thời 。 此thử 說thuyết 且thả 置trí 一nhất 邊biên 。 只chỉ 如như 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 如như 今kim 都đô 已dĩ 成thành 佛Phật 了liễu 。 又hựu 不bất 知tri 從tùng 此thử 去khứ 幾kỷ 時thời 。 再tái 起khởi 無vô 明minh 煩phiền 惱não 耶da 。 且thả 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 已dĩ 成thành 聖thánh 人nhân 。 豈khởi 有hữu 復phục 為vi 凡phàm 夫phu 乎hồ 。 下hạ 文văn 佛Phật 答đáp 非phi 為vi 正chánh 問vấn 也dã 。 然nhiên 剛cang 藏tạng 非phi 真chân 有hữu 此thử 疑nghi 。 蓋cái 為vi 後hậu 代đại 之chi 人nhân 。 起khởi 疑nghi 生sanh 正chánh 信tín 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 此thử 之chi 三tam 疑nghi 。 乃nãi 因nhân 聞văn 普phổ 眼nhãn 章chương 始thỉ 知tri 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 慈từ 室thất 云vân 。 成thành 佛Phật 者giả 。 佛Phật 即tức 覺giác 也dã 。 一nhất 切thiết 無vô 明minh 者giả 。 無vô 明minh 不bất 覺giác 也dã 。 覺giác 與dữ 不bất 覺giác 。 不bất 可khả 並tịnh 立lập 。 眾chúng 生sanh 既ký 本bổn 是thị 佛Phật 。 佛Phật 即tức 覺giác 也dã 。 何hà 故cố 云vân 復phục 成thành 不bất 覺giác 。 此thử 第đệ 一nhất 疑nghi 。


又hựu 無vô 明minh 若nhược 本bổn 來lai 是thị 有hữu 。 無vô 明minh 是thị 不bất 覺giác 。 又hựu 如như 何hà 復phục 云vân 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 佛Phật 即tức 覺giác 也dã 。 又hựu 云vân 本bổn 來lai 是thị 佛Phật 。 又hựu 云vân 本bổn 來lai 無vô 明minh 。 無vô 明minh 與dữ 佛Phật 。 言ngôn 不bất 並tịnh 。 出xuất 此thử 第đệ 二nhị 疑nghi 。 此thử 且thả 指chỉ 一nhất 人nhân 。 有hữu 覺giác 有hữu 不bất 覺giác 下hạ 。 疑nghi 十thập 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 十thập 方phương 即tức 十thập 界giới 。 若nhược 十thập 法Pháp 界Giới 異dị 生sanh 。 始thỉ 自tự 諸chư 佛Phật 。 下hạ 至chí 地địa 獄ngục 。 本bổn 來lai 已dĩ 成thành 佛Phật 了liễu 。 何hà 故cố 後hậu 來lai 復phục 起khởi 無vô 明minh 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 此thử 第đệ 三tam 疑nghi 。 今kim 別biệt 出xuất 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 中trung 。 富phú 樓lâu 那na 。 亦diệc 有hữu 此thử 問vấn 。 大đại 同đồng 此thử 意ý 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 世Thế 尊Tôn 若nhược 復phục 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 根căn 塵trần 陰ấm 處xứ 等đẳng 。 皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 次thứ 第đệ 遷thiên 流lưu 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。 富phú 樓lâu 那na (# 亦diệc 云vân 滿mãn 慈từ 子tử )# 再tái 問vấn 言ngôn 。 若nhược 此thử 妙diệu 覺giác 。 本bổn 妙diệu 覺giác 明minh 。 與dữ 如Như 來Lai 心tâm 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 無vô 狀trạng 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 (# 無vô 狀trạng 即tức 無vô 故cố 也dã )# 如Như 來Lai 今kim 得đắc 。 妙diệu 空không 明minh 覺giác 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 何hà 當đương 復phục 生sanh 。 若nhược 此thử 妙diệu 覺giác 。 本bổn 妙diệu 覺giác 明minh 。 與dữ 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 金kim 剛cang 藏tạng 云vân 。 十thập 方phương 異dị 生sanh 。 本bổn 成thành 佛Phật 道Đạo 。 是thị 同đồng 。 又hựu 云vân 後hậu 起khởi 無vô 明minh 。 富phú 樓lâu 那na 云vân 。 無vô 狀trạng 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 等đẳng 。 是thị 同đồng 。 金kim 剛cang 藏tạng 云vân 。 如Như 來Lai 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 富phú 樓lâu 那na 云vân 。 如Như 來Lai 今kim 得đắc 。 妙diệu 空không 明minh 覺giác 等đẳng 。 是thị 同đồng 。 但đãn 金kim 剛cang 藏tạng 所sở 問vấn 。 唯duy 屬thuộc 因nhân 。 富phú 樓lâu 那na 所sở 問vấn 。 兼kiêm 因nhân 果quả 。 有hữu 此thử 之chi 異dị 。


惟duy 願nguyện 不bất 捨xả 。 無vô 遮già 大đại 慈từ 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 開khai 秘bí 密mật 藏tạng 。


開khai 秘bí 密mật 藏tạng 者giả 。 開khai 說thuyết 秘bí 密mật 佛Phật 語ngữ 也dã 。 其kỳ 妙diệu 義nghĩa 廣quảng 大đại 無vô 盡tận 故cố 。 名danh 曰viết 藏tạng 。


及cập 為vì 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 得đắc 聞văn 如như 是thị 。 脩tu 多đa 羅la 教giáo 。 了liễu 義nghĩa 法Pháp 門môn 。


正chánh 謂vị 圓viên 覺giác 了liễu 義nghĩa 一nhất 經kinh 。


永vĩnh 斷đoạn 疑nghi 悔hối 。


永vĩnh 無vô 疑nghi 惑hoặc 退thoái 悔hối 之chi 心tâm 。


作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 秘bí 密mật 藏tạng 者giả 。 有hữu 秘bí 藏tạng 。 有hữu 密mật 藏tạng 。 秘bí 藏tạng 者giả 。 如như 不bất 開khai 櫃# 。 密mật 藏tạng 者giả 。 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 中trung 含hàm 一nhất 切thiết 法pháp 。 今kim 文văn 不bất 簡giản 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 則tắc 是thị 開khai 秘bí 藏tạng 顯hiển 了liễu 而nhi 說thuyết 。 則tắc 是thị 開khai 密mật 藏tạng 疑nghi 。 則tắc 於ư 真Chân 諦Đế 理lý 中trung 。 生sanh 二nhị 心tâm 猶do 豫dự 也dã 。


然nhiên 此thử 疑nghi 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 疑nghi 自tự 。 二nhị 疑nghi 師sư 。 三tam 疑nghi 法pháp 。 譬thí 如như 有hữu 病bệnh 之chi 人nhân 。 疑nghi 自tự 。 疑nghi 醫y 。 疑nghi 藥dược 。 若nhược 如như 此thử 者giả 。 則tắc 所sở 患hoạn 之chi 病bệnh 。 終chung 不bất 能năng 愈dũ 。 今kim 剛cang 藏tạng 之chi 疑nghi 。 乃nãi 疑nghi 法pháp 也dã 。 悔hối 是thị 不bất 定định 之chi 辭từ 。 悔hối 善thiện 則tắc 惡ác 。 悔hối 惡ác 則tắc 善thiện 。 今kim 是thị 悔hối 惡ác 也dã 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。


善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。


善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 乃nãi 能năng 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 問vấn 於ư 如Như 來Lai 。 甚thậm 深thâm 秘bí 密mật 。 究cứu 竟cánh 方phương 便tiện 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 最tối 上thượng 教giáo 誨hối 。 了liễu 義nghĩa 大Đại 乘Thừa 。 能năng 使sử 十thập 方phương 。 脩tu 學học 菩Bồ 薩Tát 及cập 諸chư 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 得đắc 決quyết 定định 信tín 。 永vĩnh 斷đoạn 疑nghi 悔hối 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。


時thời 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 。 前tiền 後hậu 有hữu 無vô 。 聚tụ 散tán 起khởi 止chỉ 。


圓viên 覺giác 大đại 疏sớ/sơ 曰viết 。 創sáng/sang 變biến 為vi 始thỉ 。 極cực 證chứng 為vi 終chung 。 新tân 新tân 而nhi 起khởi 曰viết 生sanh 。 念niệm 念niệm 落lạc 謝tạ 曰viết 滅diệt 。 過quá 去khứ 名danh 前tiền 。 未vị 來lai 名danh 後hậu 。 現hiện 在tại 住trụ 劫kiếp 名danh 有hữu 。 空không 劫kiếp 名danh 無vô 。 成thành 劫kiếp 名danh 聚tụ 。 壞hoại 劫kiếp 名danh 散tán 。 現hiện 行hành 為vi 起khởi 。 調điều 伏phục 為vi 止chỉ 。


念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 循tuần 環hoàn 往vãng 復phục 。 種chủng 種chủng 取thủ 捨xả 。 皆giai 是thị 輪luân 迴hồi 。


不bất 斷đoạn 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 等đẳng 。 念niệm 雖tuy 能năng 取thủ 真chân 捨xả 妄vọng 。 取thủ 淨tịnh 捨xả 塵trần 。 亦diệc 皆giai 是thị 輪luân 迴hồi 之chi 見kiến 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 答đáp 中trung 。 總tổng 標tiêu 輪luân 迴hồi 之chi 所sở 以dĩ 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 者giả 。 此thử 世thế 界giới 。 通thông 舉cử 有hữu 情tình 世thế 界giới 。 并tinh 器khí 世thế 界giới 。 有hữu 情tình 者giả 。 即tức 眾chúng 生sanh 。 器khí 世thế 界giới 。 即tức 山sơn 河hà 國quốc 土thổ 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 此thử 世thế 界giới 二nhị 字tự 。 通thông 指chỉ 情tình 器khí 。 如như 金kim 剛cang 經kinh 十thập 三tam 分phần/phân 所sở 說thuyết 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 所sở 有hữu 微vi 塵trần 。 天thiên 親thân 論luận 。 以dĩ 世thế 界giới 為vi 器khí 世thế 界giới 。 無vô 著trước 論luận 。 以dĩ 世thế 界giới 為vi 眾chúng 生sanh 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 四tứ 蘊uẩn 之chi 心tâm 。 以dĩ 微vi 塵trần 為vi 眾chúng 生sanh 一nhất 蘊uẩn 之chi 色sắc 。 以dĩ 此thử 證chứng 之chi 。 是thị 知tri 今kim 經kinh 世thế 界giới 二nhị 字tự 。 通thông 舉cử 有hữu 情tình 與dữ 器khí 二nhị 世thế 界giới 也dã 。 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 者giả 。 此thử 二nhị 對đối 。 屬thuộc 情tình 世thế 界giới 。 并tinh 器khí 世thế 界giới 也dã 。 前tiền 後hậu 有hữu 無vô 聚tụ 散tán 者giả 。 此thử 三tam 對đối 。 唯duy 屬thuộc 器khí 世thế 界giới 也dã 。 起khởi 止chỉ 者giả 。 此thử 一nhất 對đối 。 唯duy 屬thuộc 有hữu 情tình 世thế 界giới 也dã 。 始thỉ 謂vị 創sáng/sang 變biến 。 謂vị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 於ư 本bổn 覺giác 上thượng 。 一nhất 念niệm 不bất 覺giác 動động 心tâm 。 便tiện 成thành 業nghiệp 相tương/tướng 轉chuyển 相tương/tướng 現hiện 相tướng 。 此thử 迷mê 真chân 逐trục 妄vọng 也dã 。 終chung 謂vị 極cực 證chứng 。 謂vị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 因nhân 遇ngộ 佛Phật 教giáo 。 如như 說thuyết 脩tu 行hành 。 斷đoạn 疑nghi 遣khiển 障chướng 。 地địa 位vị 滿mãn 足túc 。 捨xả 微vi 細tế 煩phiền 惱não 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 生sanh 謂vị 新tân 新tân 不bất 住trụ 。 滅diệt 謂vị 念niệm 念niệm 落lạc 謝tạ 。 前tiền 謂vị 過quá 去khứ 。 後hậu 謂vị 未vị 來lai 。 有hữu 謂vị 住trụ 劫kiếp 。 無vô 謂vị 空không 劫kiếp 。 聚tụ 謂vị 成thành 劫kiếp 。 散tán 謂vị 壞hoại 劫kiếp 。 起khởi 謂vị 現hiện 行hành 之chi 念niệm 。 如như 金kim 剛cang 說thuyết 現hiện 行hành 疑nghi 同đồng 止chỉ 謂vị 端đoan 坐tọa 。 調điều 身thân 調điều 息tức 。 捺nại 伏phục 其kỳ 心tâm 。 上thượng 說thuyết 有hữu 情tình 無vô 情tình 世thế 界giới 。 皆giai 因nhân 一nhất 念niệm 妄vọng 心tâm 分phân 別biệt 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 而nhi 有hữu 便tiện 見kiến 器khí 世thế 界giới 。 成thành 了liễu 復phục 壞hoại 。 壞hoại 了liễu 復phục 成thành 。 有hữu 情tình 世thế 界giới 。 生sanh 了liễu 復phục 死tử 。 死tử 了liễu 復phục 生sanh 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 或hoặc 業nghiệp 襲tập 習tập 。 報báo 應ứng 輪luân 轉chuyển 。 改cải 形hình 易dị 質chất 。 受thọ 種chủng 種chủng 苦khổ 。 塵trần 沙sa 劫kiếp 波ba 莫mạc 之chi 遏át 絕tuyệt 。 其kỳ 間gian 或hoặc 取thủ 我ngã 身thân 。 或hoặc 厭yếm 離ly 我ngã 身thân 。 或hoặc 捨xả 麤thô 障chướng 或hoặc 取thủ 淨tịnh 妙diệu 。 或hoặc 厭yếm 生sanh 死tử 。 或hoặc 取thủ 涅Niết 槃Bàn 。 或hoặc 厭yếm 捨xả 娑sa 婆bà 。 或hoặc 樂nhạo 生sanh 淨tịnh 土độ 。 或hoặc 捨xả 有hữu 。 或hoặc 取thủ 無vô 。 種chủng 種chủng 生sanh 心tâm 動động 念niệm 。 此thử 之chi 妄vọng 念niệm 。 便tiện 結kết 云vân 皆giai 是thị 眾chúng 生sanh 。 顛điên 倒đảo 輪luân 迴hồi 繫hệ 縛phược 。 不bất 能năng 出xuất 三tam 界giới 之chi 心tâm 也dã 。 問vấn 。 極cực 證chứng 則tắc 出xuất 輪luân 迴hồi 。 何hà 以dĩ 總tổng 結kết 云vân 皆giai 是thị 輪luân 迴hồi 耶da 。 答đáp 。 此thử 六lục 對đối 。 皆giai 是thị 所sở 計kế 之chi 幻huyễn 境cảnh 。 能năng 計kế 之chi 心tâm 。 是thị 輪luân 迴hồi 。 故cố 所sở 計kế 之chi 境cảnh 亦diệc 流lưu 轉chuyển 也dã 。


未vị 出xuất 輪luân 迴hồi 。 而nhi 辨biện 圓viên 覺giác 。 彼bỉ 圓viên 覺giác 性tánh 。 即tức 同đồng 流lưu 轉chuyển 。 若nhược 免miễn 輪luân 迴hồi 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。


在tại 輪luân 迴hồi 中trung 。 辨biện 別biệt 圓viên 覺giác 。 其kỳ 圓viên 覺giác 性tánh 亦diệc 屬thuộc 輪luân 迴hồi 。 若nhược 更cánh 起khởi 念niệm (# 欲dục 免miễn )# 輪luân 迴hồi 。 則tắc 妄vọng 上thượng 增tăng 。 妄vọng 了liễu 無vô 是thị 處xứ 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 真chân 隨tùy 妄vọng 轉chuyển 。 謂vị 若nhược 用dụng 前tiền 。 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 。 前tiền 後hậu 聚tụ 散tán 起khởi 止chỉ 。 種chủng 種chủng 取thủ 捨xả 。 不bất 出xuất 輪luân 迴hồi 三tam 界giới 之chi 心tâm 。 明minh 辨biện 如Như 來Lai 廣quảng 大đại 圓viên 覺giác 之chi 時thời 。 便tiện 妄vọng 見kiến 如Như 來Lai 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 亦diệc 同đồng 妄vọng 心tâm 。 有hữu 始thỉ 有hữu 終chung 。 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 有hữu 前tiền 有hữu 後hậu 。 有hữu 有hữu 有hữu 無vô 。 有hữu 聚tụ 散tán 起khởi 止chỉ 。 動động 轉chuyển 流lưu 散tán 。 然nhiên 而nhi 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 本bổn 不bất 會hội 流lưu 散tán 動động 轉chuyển 。 但đãn 是thị 不bất 合hợp 將tương 妄vọng 心tâm 。 湊thấu 泊bạc 妄vọng 見kiến 耳nhĩ 。 譬thí 如như 世thế 人nhân 。 將tương 筯# 攪giảo 水thủy 中trung 之chi 月nguyệt 。 一nhất 般ban 正chánh 當đương 攪giảo 時thời 。 卻khước 見kiến 水thủy 中trung 之chi 月nguyệt 。 百bách 雜tạp 千thiên 碎toái 。 隨tùy 手thủ 中trung 筯# 流lưu 轉chuyển 。 而nhi 本bổn 月nguyệt 何hà 曾tằng 動động 靜tĩnh 。 今kim 行hành 人nhân 。 若nhược 將tương 妄vọng 心tâm 湊thấu 泊bạc 圓viên 覺giác 真chân 性tánh 。 欲dục 起khởi 夢mộng 幻huyễn 出xuất 輪luân 迴hồi 。 如như 此thử 用dụng 心tâm 一nhất 時thời 錯thác 了liễu 。 豈khởi 有hữu 是thị 處xứ 。 此thử 上thượng 經kinh 就tựu 法pháp 說thuyết 之chi 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 金kim 剛cang 藏tạng 問vấn 。 因nhân 上thượng 文văn 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 之chi 語ngữ 。 遂toại 出xuất 三tam 疑nghi 。 佛Phật 今kim 答đáp 之chi 。 且thả 從tùng 近cận 事sự 。 故cố 云vân 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 。 前tiền 後hậu 有hữu 無vô 。 聚tụ 散tán 起khởi 止chỉ 。 此thử 言ngôn 器khí 世thế 界giới 下hạ 。 至chí 風phong 輪luân 。 風phong 馳trì 水thủy 水thủy 馳trì 火hỏa 。 火hỏa 馳trì 金kim 。 遂toại 立lập 世thế 界giới 。 若nhược 有hữu 情tình 世thế 界giới 。 即tức 世thế 人nhân 之chi 色sắc 身thân 四tứ 大đại 。 五ngũ 蘊uẩn 六lục 根căn 塵trần 入nhập 等đẳng 。 上thượng 至chí 佛Phật 下hạ 至chí 地địa 獄ngục 。 皆giai 是thị 有hữu 情tình 世thế 界giới 。 此thử 二nhị 世thế 界giới 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 亦diệc 謂vị 之chi 依y 正chánh 二nhị 報báo 。 有hữu 始thỉ 有hữu 終chung 。 有hữu 生sanh 滅diệt 。 有hữu 前tiền 後hậu 有hữu 無vô 聚tụ 散tán 。 有hữu 起khởi 止chỉ 。 如như 是thị 六lục 雙song 。 生sanh 滅diệt 之chi 境cảnh 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 種chủng 種chủng 取thủ 捨xả 。 究cứu 理lý 言ngôn 之chi 。 總tổng 是thị 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 無vô 明minh 未vị 破phá 順thuận 業nghiệp 輪luân 迴hồi 。 趣thú 生sanh 趣thú 死tử 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 若nhược 將tương 此thử 無vô 休hưu 息tức 之chi 心tâm 。 欲dục 辨biện 圓viên 覺giác 。 則tắc 此thử 圓viên 覺giác 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 轉chuyển 加gia 不bất 休hưu 息tức 。


譬thí 如như 動động 目mục 。 能năng 搖dao 湛trạm 水thủy 。


妄vọng 念niệm 不bất 停đình 迷mê 惑hoặc 本bổn 性tánh 。 如như 動động 目mục 之chi 能năng 搖dao 湛trạm 水thủy 也dã 。


又hựu 如như 定định 眼nhãn 。 猶do 迴hồi 轉chuyển 火hỏa 。


性tánh 為vi 妄vọng 念niệm 所sở 惑hoặc 。 如như 定định 目mục 之chi 見kiến 火hỏa 輪luân 。 安an 得đắc 不bất 隨tùy 而nhi 轉chuyển 也dã 。


雲vân 駛sử 月nguyệt 運vận 。 舟chu 行hành 岸ngạn 移di 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


雲vân 舟chu 諭dụ 妄vọng 念niệm 。 月nguyệt 岸ngạn 諭dụ 本bổn 性tánh 。 妄vọng 念niệm 未vị 息tức 。 本bổn 性tánh 似tự 乎hồ 不bất 定định 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 次thứ 就tựu 喻dụ 。 眼nhãn 轉chuyển 火hỏa 者giả 。 即tức 以dĩ 手thủ 搓tha 火hỏa 成thành 輪luân 。 此thử 蓋cái 眼nhãn 識thức 遲trì 鈍độn 。 妄vọng 見kiến 成thành 輪luân 。 駛sử 者giả 奔bôn 流lưu 急cấp 走tẩu 之chi 義nghĩa 。 此thử 四tứ 克khắc 取thủ 親thân 所sở 見kiến 之chi 物vật 為ví 喻dụ 。 然nhiên 水thủy 成thành 波ba 。 火hỏa 成thành 輪luân 。 但đãn 是thị 眼nhãn 目mục 定định 動động 。 喻dụ 於ư 圓viên 覺giác 見kiến 凡phàm 見kiến 聖thánh 。 但đãn 是thị 流lưu 轉chuyển 妄vọng 心tâm 。 岸ngạn 移di 月nguyệt 運vận 。 但đãn 是thị 雲vân 駛sử 。 舟chu 汙ô 。 亦diệc 同đồng 此thử 意ý 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 一nhất 句cú 。 總tổng 結kết 四tứ 喻dụ 。 合hợp 前tiền 法pháp 也dã 。 此thử 四tứ 喻dụ 。 亦diệc 如như 行hành 人nhân 將tương 。 未vị 出xuất 輪luân 迴hồi 。 妄vọng 心tâm 而nhi 明minh 辨biện 圓viên 覺giác 。 便tiện 妄vọng 見kiến 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 亦diệc 同đồng 流lưu 轉chuyển 。 然nhiên 此thử 四tứ 喻dụ 不bất 必tất 配phối 法pháp 。 但đãn 用dụng 眼nhãn 前tiền 可khả 見kiến 之chi 物vật 。 譬thí 之chi 令linh 其kỳ 易dị 曉hiểu 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 動động 目mục 定định 眼nhãn 雲vân 駛sử 舟chu 行hành 。 此thử 四tứ 譬thí 妄vọng 動động 也dã 。 水thủy 火hỏa 月nguyệt 岸ngạn 。 此thử 四tứ 喻dụ 真chân 性tánh 也dã 。 真chân 即tức 圓viên 覺giác 。 妄vọng 即tức 無vô 明minh 。 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 未vị 斷đoạn 。 圓viên 覺giác 隨tùy 妄vọng 轉chuyển 為vi 迷mê 。 作tác 眾chúng 生sanh 者giả 。 破phá 此thử 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 為vi 之chi 悟ngộ 。 則tắc 無vô 明minh 不bất 覺giác 轉chuyển 為vi 覺giác 。 皆giai 是thị 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 次thứ 第đệ 相tương/tướng 番phiên 。 入nhập 海hải 筭# 沙sa 。 若nhược 非phi 直trực 截tiệt 。 何hà 時thời 得đắc 了liễu 。


善thiện 男nam 子tử 。 諸chư 旋toàn 未vị 息tức 。 彼bỉ 物vật 先tiên 住trụ 。 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。


諸chư 旋toàn 者giả 。 眼nhãn 目mục 雲vân 舟chu 也dã 。 彼bỉ 物vật 者giả 。 水thủy 火hỏa 月nguyệt 岸ngạn 也dã 。 謂vị 眼nhãn 目mục 雲vân 舟chu 。 其kỳ 動động 未vị 息tức 。 則tắc 水thủy 火hỏa 月nguyệt 岸ngạn 。 安an 能năng 先tiên 住trụ 。


何hà 況huống 輪luân 轉chuyển 。 生sanh 死tử 垢cấu 心tâm 。 曾tằng 未vị 清thanh 淨tịnh 。 觀quán 佛Phật 圓viên 覺giác 。 而nhi 不bất 旋toàn 復phục 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 一nhất 段đoạn 文văn 。 先tiên 合hợp 喻dụ 。 次thứ 合hợp 法pháp 。 諸chư 旋toàn 未vị 息tức 。 彼bỉ 物vật 先tiên 住trụ 。 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 此thử 合hợp 喻dụ 也dã 。 諸chư 旋toàn 者giả 。 指chỉ 喻dụ 中trung 眼nhãn 目mục 雲vân 舟chu 。 彼bỉ 物vật 者giả 。 指chỉ 水thủy 火hỏa 月nguyệt 岸ngạn 也dã 。 眼nhãn 目mục 雲vân 舟chu 。 喻dụ 前tiền 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 。 等đẳng 生sanh 死tử 垢cấu 心tâm 。 水thủy 火hỏa 月nguyệt 岸ngạn 。 喻dụ 圓viên 覺giác 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 金kim 剛cang 藏tạng 云vân 。 且thả 如như 世thế 間gian 之chi 人nhân 。 不bất 肯khẳng 住trụ 自tự 。 只chỉ 要yếu 湛trạm 水thủy 不bất 搖dao 。 動động 尚thượng 不bất 能năng 得đắc 。 又hựu 如như 定định 卻khước 眼nhãn 睛tình 只chỉ 要yếu 搓tha 火hỏa 不bất 成thành 輪luân 。 尚thượng 不bất 能năng 得đắc 。 又hựu 如như 天thiên 上thượng 雲vân 奔bôn 流lưu 急cấp 走tẩu 。 不bất 肯khẳng 住trụ 。 只chỉ 要yếu 月nguyệt 不bất 運vận 行hành 。 尚thượng 不bất 能năng 得đắc 。 又hựu 如như 江giang 河hà 水thủy 上thượng 之chi 人nhân 。 不bất 肎# 住trụ 船thuyền 。 只chỉ 要yếu 兩lưỡng 岸ngạn 先tiên 住trụ 。 尚thượng 不bất 能năng 得đắc 。 此thử 皆giai 是thị 世thế 間gian 容dung 易dị 。 麤thô 淺thiển 不bất 難nan 之chi 法pháp 。 尚thượng 自tự 千thiên 難nạn/nan 萬vạn 難nạn/nan 。 要yếu 他tha 先tiên 住trụ 。 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 又hựu 豈khởi 況huống 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 直trực 將tương 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 。 前tiền 後hậu 有hữu 無vô 。 聚tụ 散tán 起khởi 止chỉ 。 種chủng 種chủng 取thủ 捨xả 。 分phân 別biệt 計kế 度độ 。 輪luân 迴hồi 生sanh 死tử 。 垢cấu 污ô 之chi 心tâm 。 求cầu 見kiến 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 廣quảng 大đại 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 清thanh 淨tịnh 圓viên 覺giác 境cảnh 界giới 。 如như 何hà 得đắc 不bất 妄vọng 見kiến 。 佛Phật 之chi 圓viên 覺giác 。 不bất 隨tùy 汝nhữ 等đẳng 妄vọng 心tâm 。 旋toàn 復phục 流lưu 轉chuyển 耶da 。


是thị 故cố 汝nhữ 等đẳng 。 便tiện 生sanh 三tam 惑hoặc 。


未vị 能năng 淨tịnh 染nhiễm 污ô 之chi 心tâm 。 復phục 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 前tiền 之chi 三tam 惑hoặc 安an 得đắc 不bất 生sanh 。 三tam 惑hoặc 者giả 。 金kim 剛cang 藏tạng 之chi 三tam 問vấn 是thị 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 結kết 指chỉ 前tiền 疑nghi 。 以dĩ 是thị 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 。 因nhân 由do 之chi 故cố 。 剛cang 藏tạng 等đẳng 便tiện 生sanh 三tam 疑nghi 。 一nhất 疑nghi 真chân 能năng 生sanh 妄vọng 。 二nhị 疑nghi 說thuyết 妄vọng 為vi 真chân 。 三tam 疑nghi 先tiên 真chân 後hậu 妄vọng 。 上thượng 來lai 之chi 文văn 。 且thả 是thị 佛Phật 先tiên 為vi 剛cang 藏tạng 等đẳng 。 標tiêu 舉cử 建kiến 立lập 。 答đáp 問vấn 之chi 義nghĩa 。 使sử 令linh 息tức 如như 上thượng 之chi 念niệm 。 即tức 前tiền 疑nghi 自tự 亡vong 也dã 。 下hạ 文văn 將tương 空không 花hoa 一nhất 喻dụ 。 通thông 答đáp 三tam 疑nghi 。 金kim 鑛khoáng 一nhất 喻dụ 。 別biệt 答đáp 第đệ 三tam 疑nghi 。 牒điệp 而nhi 縱túng/tung 之chi 。 責trách 無vô 窮cùng 過quá 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。


善thiện 男nam 子tử 。 至chí 便tiện 生sanh 三tam 惑hoặc 。 彼bỉ 物vật 先tiên 住trụ 者giả 。 諸chư 家gia 釋thích 意ý 不bất 盡tận 。 此thử 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 且thả 二Nhị 乘Thừa 住trụ 真Chân 諦Đế 理lý 。 此thử 真Chân 如Như 鍮thâu 非phi 真chân 金kim 也dã 。 又hựu 是thị 無vô 明minh 未vị 盡tận 。 菩Bồ 薩Tát 直trực 到đáo 等đẳng 覺giác 。 隣lân 真chân 亞# 聖thánh 。 尚thượng 用dụng 入nhập 重trọng/trùng 玄huyền 之chi 門môn 。 倒đảo 脩tu 凡phàm 事sự 。 如như 布bố 袋đại 。 豐phong 干can 寒hàn 山sơn 拾thập 得đắc 。 皆giai 是thị 倒đảo 脩tu 凡phàm 事sự 。 若nhược 以dĩ 四tứ 十thập 二nhị 品phẩm 無vô 明minh 。 節tiết 節tiết 破phá 之chi 。 彼bỉ 物vật 亦diệc 可khả 節tiết 節tiết 先tiên 住trụ 。 真chân 既ký 未vị 滿mãn 故cố 。 喻dụ 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 況huống 凡phàm 夫phu 眾chúng 生sanh 。 所sở 見kiến 思tư 惑hoặc 未vị 斷đoạn 纖tiêm 毫hào 。 常thường 居cư 迷mê 悶muộn 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 如như 大đại 石thạch 壓áp 草thảo 。 要yếu 顯hiển 圓viên 覺giác 。 今kim 之chi 善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 。 脚cước 未vị 蹈đạo 實thật 地địa 。 得đắc 少thiểu 知tri 見kiến 。 便tiện 生sanh 上thượng 慢mạn 。 訶ha 佛Phật 罵mạ 祖tổ 。 可khả 謂vị 自tự 作tác 孽nghiệt 也dã 。 似tự 此thử 之chi 輩bối 。 如như 稻đạo 麻ma 竹trúc 葦vi 。 彼bỉ 物vật 先tiên 住trụ 者giả 。 又hựu 是thị 解giải 心tâm 虗hư 通thông 。 未vị 入nhập 品phẩm 位vị 。 亦diệc 是thị 菩Bồ 薩Tát 為vi 解giải 礙ngại 。 如như 西tây 竺trúc 有hữu 一nhất 羅La 漢Hán 。 遊du 俗tục 姓tánh 家gia 。 見kiến 教giáo 子tử 不bất 利lợi 。 打đả 罵mạ 不bất 已dĩ 。 尊tôn 者giả 大đại 笑tiếu 。 彼bỉ 云vân 。 比Bỉ 丘Khâu 慈từ 悲bi 為vi 念niệm 見kiến 我ngã 打đả 子tử 反phản 貽# 笑tiếu 耶da 。 問vấn 曰viết 。 汝nhữ 為vi 何hà 打đả 子tử 。 曰viết 教giáo 讀đọc 聲thanh 明minh 論luận 不bất 利lợi 。 曰viết 論luận 是thị 誰thùy 造tạo 。 曰viết 古cổ 仙tiên 人nhân 造tạo 。 仙tiên 人nhân 在tại 否phủ/bĩ 。 曰viết 不bất 在tại 。 既ký 不bất 在tại 打đả 之chi 何hà 益ích 。 尊tôn 者giả 曰viết 。 即tức 汝nhữ 此thử 子tử 便tiện 是thị 仙tiên 人nhân 是thị 他tha 所sở 造tạo 。 曰viết 何hà 以dĩ 教giáo 之chi 不bất 利lợi 。 曰viết 虗hư 妄vọng 心tâm 上thượng 發phát 少thiểu 聰thông 明minh 。 都đô 屬thuộc 虗hư 妄vọng 。 如như 人nhân 居cư 暗ám 室thất 。 未vị 獲hoạch 燈đăng 光quang 。 滿mãn 室thất 皆giai 暗ám 。 忽hốt 獲hoạch 燈đăng 光quang 。 室thất 內nội 蹔tạm 明minh 。 油du 盡tận 燈đăng 滅diệt 。 其kỳ 暗ám 復phục 存tồn 。 汝nhữ 豈khởi 不bất 聞văn 。 昔tích 南nam 海hải 邊biên 有hữu 枯khô 木mộc 。 五ngũ 百bách 蝙# 蝠# 。 穴huyệt 居cư 其kỳ 中trung 。 忽hốt 五ngũ 六lục 人nhân 疲bì 宿túc 樹thụ 下hạ 。


時thời 遇ngộ 冬đông 寒hàn 。 拾thập 柴sài 向hướng 火hỏa 。 中trung 有hữu 一nhất 人nhân 。 念niệm 阿a 毗tỳ 達đạt 磨ma 。 (# 翻phiên 無vô 比tỉ 法pháp )# 。 梵Phạm 音âm 深thâm 遠viễn 。 五ngũ 百bách 蝙# 蝠# 諦đế 聽thính 樂nhạo 聞văn 。 忽hốt 樹thụ 梢# 煙yên 焰diễm 發phát 生sanh 。 五ngũ 百bách 蝙# 蝠# 為vi 火hỏa 閉bế 死tử 。 其kỳ 神thần 生sanh 一nhất 國quốc 土độ 。 為vi 五ngũ 百bách 男nam 子tử 。 出xuất 家gia 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。 造tạo 大đại 毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 者giả 。 即tức 彼bỉ 五ngũ 百bách 蝙# 蝠# 。 貧bần 道đạo 預dự 其kỳ 一nhất 也dã 。 學học 不bất 達đạt 性tánh 。 不bất 破phá 無vô 明minh 。 仍nhưng 落lạc 生sanh 死tử 。 入nhập 無vô 明minh 鄉hương 。 昔tích 佛Phật 在tại 世thế 。 四tứ 禪thiền 比Bỉ 丘Khâu 。 得đắc 四tứ 禪thiền 定định 。 謂vị 證chứng 四Tứ 果Quả 。 以dĩ 自tự 誑cuống 故cố 。 墮đọa 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 學học 圓viên 覺giác 者giả 。 須tu 要yếu 深thâm 細tế 求cầu 善thiện 友hữu 。 決quyết 擇trạch 不bất 可khả 自tự 任nhậm 。


善thiện 男nam 子tử 。 譬thí 如như 幻huyễn 翳ế 妄vọng 見kiến 空không 華hoa 。 幻huyễn 翳ế 若nhược 除trừ 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 此thử 翳ế 已dĩ 滅diệt 。 何hà 時thời 更cánh 起khởi 。 一nhất 切thiết 諸chư 翳ế 。


幻huyễn 翳ế 既ký 滅diệt 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 何hà 時thời 更cánh 起khởi 者giả 。 正chánh 答đáp 金kim 剛cang 藏tạng 所sở 問vấn 。 如Như 來Lai 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 煩phiền 惱não 之chi 說thuyết 。


何hà 以dĩ 故cố 。 翳ế 華hoa 二nhị 法pháp 。 非phi 相tương 待đãi 故cố 。


翳ế 非phi 待đãi 華hoa 而nhi 有hữu 。 華hoa 非phi 待đãi 翳ế 而nhi 生sanh 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 幻huyễn 之chi 一nhất 字tự 。 若nhược 據cứ 圭# 峰phong 疏sớ/sơ 云vân 。 謂vị 不bất 知tri 華hoa 因nhân 翳ế 有hữu 。 妄vọng 執chấp 華hoa 從tùng 空không 生sanh 。 推thôi 此thử 之chi 意ý 。 謂vị 譬thí 如như 世thế 人nhân 。 眼nhãn 纔tài 有hữu 翳ế 。 便tiện 見kiến 空không 中trung 有hữu 華hoa 。 法pháp 上thượng 心tâm 若nhược 有hữu 妄vọng 。 便tiện 見kiến 輪luân 迴hồi 。 所sở 謂vị 一nhất 翳ế 在tại 眼nhãn 。 千thiên 華hoa 亂loạn 空không 。 一nhất 妄vọng 在tại 心tâm 。 河hà 沙sa 生sanh 滅diệt 。 謂vị 眵si 有hữu 患hoạn 。 翳ế 使sử 見kiến 空không 中trung 有hữu 華hoa 。 眵si 翳ế 若nhược 差sai 。 空không 華hoa 即tức 滅diệt 。 既ký 滅diệt 之chi 後hậu 。 又hựu 不bất 可khả 更cánh 說thuyết 。 此thử 眼nhãn 翳ế 已dĩ 除trừ 。 不bất 知tri 此thử 去khứ 幾kỷ 時thời 眼nhãn 中trung 更cánh 生sanh 翳ế 耶da 。 譬thí 如như 人nhân 睡thụy 起khởi 夢mộng 覺giác 。 又hựu 更cánh 云vân 何hà 妨phương 明minh 夜dạ 再tái 夢mộng 。 今kim 此thử 翳ế 差sai 華hoa 亡vong 。 眾chúng 生sanh 即tức 佛Phật 人nhân 罕# 能năng 知tri 。 又hựu 徵trưng 云vân 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 不bất 可khả 說thuyết 此thử 翳ế 更cánh 起khởi 耶da 。 卻khước 為vi 眼nhãn 中trung 翳ế 纔tài 差sai 。 而nhi 空không 中trung 便tiện 無vô 華hoa 。 此thử 之chi 二nhị 法pháp 同đồng 時thời 而nhi 起khởi 。 同đồng 時thời 而nhi 滅diệt 。 非phi 是thị 一nhất 箇cá 先tiên 去khứ 一nhất 箇cá 尚thượng 在tại 。 此thử 相tương/tướng 等đẳng 待đãi 決quyết 無vô 此thử 理lý 。 翳ế 喻dụ 無vô 明minh 。 華hoa 喻dụ 生sanh 死tử 。 如như 眾chúng 生sanh 若nhược 有hữu 無vô 明minh 執chấp 心tâm 。 便tiện 見kiến 有hữu 生sanh 死tử 。 此thử 心tâm 若nhược 除trừ 。 便tiện 見kiến 無vô 生sanh 死tử 。 豈khởi 可khả 此thử 無vô 明minh 去khứ 後hậu 。 又hựu 有hữu 生sanh 死tử 者giả 也dã 。 所sở 以dĩ 圭# 峰phong 云vân 。 眾chúng 生sanh 本bổn 自tự 不bất 生sanh 。 空không 華hoa 畢tất 竟cánh 不bất 起khởi 。 莫mạc 將tương 翳ế 待đãi 。 莫mạc 以dĩ 迷mê 求cầu 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。


亦diệc 如như 空không 華hoa 。 滅diệt 於ư 空không 時thời 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 虗hư 空không 何hà 時thời 更cánh 起khởi 空không 華hoa 。


空không 華hoa 既ký 滅diệt 。 不bất 可khả 謂vị 。 何hà 時thời 更cánh 起khởi 者giả 。 正chánh 如như 妄vọng 念niệm 既ký 空không 。 不bất 可khả 謂vị 何hà 時thời 更cánh 有hữu 也dã 。


何hà 以dĩ 故cố 。 空không 本bổn 無vô 華hoa 。 非phi 起khởi 滅diệt 故cố 。


空không 華hoa 本bổn 無vô 。 安an 有hữu 起khởi 滅diệt 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 前tiền 說thuyết 翳ế 不bất 再tái 起khởi 。 此thử 說thuyết 華hoa 不bất 再tái 生sanh 。 乃nãi 是thị 通thông 答đáp 前tiền 剛cang 藏tạng 三tam 疑nghi 。 謂vị 又hựu 如như 空không 華hoa 在tại 虗hư 空không 中trung 滅diệt 了liễu 。 汝nhữ 等đẳng 又hựu 不bất 可khả 更cánh 作tác 此thử 見kiến 解giải 。 以dĩ 謂vị 空không 中trung 此thử 去khứ 。 幾kỷ 時thời 更cánh 再tái 起khởi 華hoa 。 徵trưng 云vân 。 以dĩ 何hà 因nhân 由do 所sở 以dĩ 之chi 故cố 。 不bất 得đắc 言ngôn 空không 華hoa 再tái 起khởi 耶da 。 為vi 虗hư 空không 中trung 本bổn 自tự 無vô 華hoa 。 既ký 本bổn 不bất 曾tằng 有hữu 華hoa 。 必tất 無vô 華hoa 起khởi 華hoa 滅diệt 之chi 理lý 。 今kim 法pháp 上thượng 亦diệc 然nhiên 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 之chi 後hậu 。 豈khởi 更cánh 再tái 作tác 凡phàm 夫phu 。 圭# 峰phong 云vân 。 空không 華hoa 既ký 不bất 再tái 起khởi 。 果quả 位vị 何hà 得đắc 再tái 迷mê 。


生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 同đồng 於ư 起khởi 滅diệt 。


彼bỉ 空không 中trung 華hoa 實thật 無vô 起khởi 滅diệt 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


妙diệu 覺giác 圓viên 照chiếu 。 離ly 於ư 華hoa 翳ế 。


證chứng 圓viên 覺giác 者giả 。 心tâm 境cảnh 兩lưỡng 空không 。 如như 彼bỉ 淨tịnh 目mục 了liễu 無vô 華hoa 翳ế 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 將tương 法pháp 合hợp 喻dụ 。 云vân 但đãn 是thị 眾chúng 生sanh 。 迷mê 時thời 見kiến 有hữu 生sanh 死tử 。 如như 空không 華hoa 起khởi 。 悟ngộ 時thời 見kiến 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。 如như 空không 華hoa 滅diệt 。 但đãn 是thị 見kiến 有hữu 凡phàm 夫phu 。 見kiến 有hữu 聖thánh 人nhân 。 並tịnh 是thị 生sanh 心tâm 動động 念niệm 。 即tức 乖quai 法pháp 體thể 失thất 正chánh 念niệm 故cố 。 殊thù 不bất 知tri 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 不bất 思tư 議nghị 妙diệu 覺giác 。 圓viên 照chiếu 之chi 體thể 。 本bổn 無vô 眼nhãn 翳ế 之chi 無vô 明minh 。 本bổn 無vô 空không 華hoa 之chi 生sanh 死tử 。 所sở 以dĩ 楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 真chân 淨tịnh 界giới 中trung 。 云vân 何hà 更cánh 容dung 他tha 物vật 。 憚đạn 宗tông 云vân 。 去khứ 他tha 家gia 。 無vô 如như 是thị 事sự 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 善thiện 男nam 子tử 一nhất 切thiết 諸chư 翳ế 。 金kim 剛cang 藏tạng 以dĩ 因nhân 難nạn/nan 果quả 。 以dĩ 迷mê 難nan 悟ngộ 。 眾chúng 生sanh 在tại 因nhân 也dã 。 若nhược 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 是thị 果quả 也dã 眾chúng 生sanh 在tại 因nhân 若nhược 便tiện 是thị 佛Phật 。 如như 花hoa 即tức 是thị 果quả 故cố 。 有hữu 花hoa 果quả 同đồng 時thời 之chi 疑nghi 。 若nhược 本bổn 是thị 佛Phật 。 何hà 故cố 復phục 有hữu 。 一nhất 切thiết 無vô 明minh 。 既ký 成thành 佛Phật 了liễu 。 復phục 作tác 眾chúng 生sanh 。 莫mạc 是thị 顛điên 倒đảo 。 又hựu 難nạn/nan 。 眾chúng 生sanh 無vô 明minh 。 既ký 是thị 本bổn 有hữu 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 如Như 來Lai 復phục 說thuyết 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 卻khước 見kiến 眾chúng 生sanh 即tức 佛Phật 。 愈dũ 加gia 其kỳ 惑hoặc 。 本bổn 只chỉ 二nhị 疑nghi 為vi 迷mê 真chân 重trọng/trùng 者giả 。 解giải 黏niêm 去khứ 縛phược 種chủng 種chủng 取thủ 喻dụ 所sở 疑nghi 。 只chỉ 是thị 幻huyễn 翳ế 。 與dữ 空không 華hoa 二nhị 物vật 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 猶do 如như 狂cuồng 華hoa 。 非phi 從tùng 空không 來lai 。 非phi 從tùng 目mục 出xuất 。 若nhược 空không 來lai 者giả 。 既ký 從tùng 空không 來lai 。 還hoàn 從tùng 空không 入nhập 。 若nhược 有hữu 出xuất 入nhập 。 即tức 非phi 虗hư 空không 空không 。 若nhược 非phi 空không 自tự 不bất 容dung 。 其kỳ 華hoa 相tướng 起khởi 滅diệt 。 若nhược 目mục 出xuất 者giả 。 既ký 從tùng 目mục 出xuất 。 還hoàn 從tùng 目mục 入nhập 。 即tức 此thử 華hoa 性tánh 。 從tùng 目mục 出xuất 故cố 。 當đương 合hợp 有hữu 見kiến 。 若nhược 有hữu 見kiến 者giả 。 出xuất 既ký 華hoa 空không 。 旋toàn 合hợp 見kiến 眼nhãn 。 若nhược 無vô 見kiến 者giả 。 出xuất 既ký 翳ế 空không 。 旋toàn 當đương 翳ế 眼nhãn 。 究cứu 論luận 相tướng 狀trạng 。 無vô 物vật 為vi 空không 。 無vô 物vật 為vi 華hoa 。 空không 華hoa 本bổn 無vô 。 亦diệc 非phi 今kim 有hữu 。 為vi 之chi 空không 華hoa 。 乃nãi 眼nhãn 病bệnh 見kiến 有hữu 。 欲dục 除trừ 空không 華hoa 。 須tu 去khứ 眼nhãn 翳ế 。 翳ế 既ký 去khứ 已dĩ 空không 華hoa 自tự 亡vong 。 喻dụ 意ý 見kiến 生sanh 佛Phật 者giả 。 都đô 是thị 眼nhãn 翳ế 。 眼nhãn 翳ế 若nhược 去khứ 。 無vô 佛Phật 無vô 生sanh 。


何hà 以dĩ 故cố 。 翳ế 華hoa 二nhị 法pháp 。 至chí 離ly 於ư 華hoa 翳ế 者giả 。 此thử 明minh 翳ế 自tự 眼nhãn 生sanh 。 華hoa 自tự 空không 有hữu 。 此thử 二nhị 各các 不bất 相tương 知tri 。 若nhược 二nhị 物vật 相tương 對đối 。 謂vị 之chi 相tướng 待đãi 。 此thử 二nhị 非phi 相tướng 待đãi 。 而nhi 有hữu 何hà 以dĩ 故cố 。 華hoa 自tự 空không 生sanh 。 翳ế 在tại 我ngã 眼nhãn 。 即tức 非phi 相tướng 待đãi 。 又hựu 復phục 虗hư 空không 元nguyên 本bổn 無vô 華hoa 。 亦diệc 非phi 待đãi 翳ế 而nhi 生sanh 。 只chỉ 可khả 於ư 翳ế 上thượng 尋tầm 華hoa 。 不bất 可khả 於ư 空không 中trung 而nhi 取thủ 。 蓋cái 空không 本bổn 來lai 不bất 曾tằng 生sanh 花hoa 。 但đãn 愚ngu 者giả 迷mê 自tự 翳ế 之chi 華hoa 。 取thủ 空không 中trung 華hoa 相tương/tướng 。 如như 渴khát 鹿lộc 見kiến 陽dương 焰diễm 。 謂vị 是thị 水thủy 奔bôn 之chi 終chung 非phi 水thủy 也dã 。 又hựu 只chỉ 如như 華hoa 滅diệt 不bất 識thức 翳ế 消tiêu 復phục 更cánh 於ư 華hoa 滅diệt 處xứ 。 云vân 此thử 華hoa 滅diệt 後hậu 何hà 時thời 更cánh 生sanh 。 向hướng 本bổn 是thị 愚ngu 。 今kim 愚ngu 復phục 甚thậm 故cố 。 云vân 何hà 時thời 更cánh 起khởi 空không 華hoa 。 此thử 翳ế 在tại 眼nhãn 。 但đãn 除trừ 眼nhãn 翳ế 。 不bất 須tu 問vấn 華hoa 。 但đãn 破phá 無vô 明minh 業nghiệp 盡tận 。 佛Phật 道Đạo 現hiện 前tiền 。 圓viên 覺giác 自tự 顯hiển 。 亦diệc 不bất 須tu 問vấn 。 今kim 已dĩ 成thành 佛Phật 。 何hà 時thời 再tái 作tác 眾chúng 生sanh 。 再tái 起khởi 無vô 明minh 。 華hoa 生sanh 華hoa 滅diệt 。 自tự 翳ế 中trung 有hữu 。 不bất 在tại 虗hư 空không 。 虗hư 空không 本bổn 無vô 華hoa 相tương/tướng 。 亦diệc 非phi 起khởi 滅diệt 。 當đương 知tri 。 凡phàm 夫phù 生sanh 死tử 。 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 二nhị 同đồng 於ư 華hoa 翳ế 。 若nhược 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。 脩tu 圓viên 頓đốn 行hành 。 以dĩ 性tánh 奪đoạt 脩tu 。 名danh 無vô 作tác 行hành 。 皆giai 是thị 性tánh 惡ác 法Pháp 門môn 。 直trực 指chỉ 華hoa 翳ế 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 大đại 圓viên 覺giác 。 可khả 謂vị 。 熱nhiệt 鏊# 不bất 留lưu 故cố 蚋nhuế 足túc 。 紅hồng 爐lô 豈khởi 容dung 片phiến 雪tuyết 存tồn 。 斯tư 之chi 謂vị 歟# 。


善thiện 男nam 子tử 。 當đương 知tri 虗hư 空không 。 非phi 是thị 暫tạm 有hữu 。 亦diệc 非phi 蹔tạm 無vô 。 況huống 復phục 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 隨tùy 順thuận 。 而nhi 為vi 虗hư 空không 。 平bình 等đẳng 本bổn 性tánh 。


虗hư 空không 歷lịch 劫kiếp 不bất 變biến 。 非phi 乍sạ 有hữu 乍sạ 無vô 也dã 。 況huống 圓viên 覺giác 本bổn 性tánh 。 與dữ 虗hư 空không 一nhất 等đẳng 湛trạm 然nhiên 。 真chân 常thường 豈khởi 有hữu 變biến 易dị 。


西tây 蜀thục 復phục 菴am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 列liệt 子tử 云vân 。 天thiên 地địa 乃nãi 是thị 有hữu 形hình 中trung 之chi 最tối 巨cự 者giả 。 空không 中trung 之chi 細tế 物vật 。 此thử 謂vị 萬vạn 物vật 。 雖tuy 有hữu 形hình 狀trạng 。 不bất 如như 天thiên 地địa 之chi 形hình 最tối 大đại 。 若nhược 以dĩ 萬vạn 物vật 觀quán 之chi 。 則tắc 天thiên 地địa 為vi 大đại 。 若nhược 以dĩ 無vô 邊biên 虗hư 空không 觀quán 之chi 。 則tắc 天thiên 地địa 未vị 足túc 為vi 大đại 。 乃nãi 是thị 虗hư 空không 中trung 之chi 細tế 物vật 。 爾nhĩ 何hà 也dã 。 謂vị 虗hư 空không 又hựu 包bao 卻khước 天thiên 地địa 。 據cứ 他tha 道đạo 。 道Đạo 教giáo 所sở 談đàm 止chỉ 此thử 而nhi 已dĩ 。 今kim 我ngã 佛Phật 。 於ư 楞lăng 嚴nghiêm 中trung 說thuyết 。 則tắc 又hựu 不bất 然nhiên 。 經Kinh 云vân 。 空không 生sanh 大đại 覺giác 中trung 。 如như 海hải 一nhất 漚âu 發phát 。 謂vị 虛hư 豁hoát 無vô 知tri 無vô 覺giác 。 頑ngoan 空không 生sanh 。 在tại 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 廣quảng 大đại 靈linh 明minh 圓viên 覺giác 妙diệu 性tánh 之chi 中trung 。 如như 大đại 海hải 中trung 一nhất 浮phù 漚âu 。 或hoặc 沉trầm 或hoặc 浮phù 相tương 似tự 。 大đại 海hải 即tức 喻dụ 妙diệu 覺giác 。 一nhất 漚âu 即tức 喻dụ 虛hư 空không 。 是thị 知tri 。 此thử 說thuyết 又hựu 過quá 於ư 列liệt 子tử 之chi 說thuyết 。 故cố 殻# 法Pháp 師sư 云vân 。 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 嘆thán 虛hư 空không 之chi 水thủy 。 圓viên 覺giác 嗟ta 法pháp 性tánh 之chi 寬khoan 。 比tỉ 之chi 常thường 談đàm 。 海hải 形hình 牛ngưu 迹tích 。 若nhược 以dĩ 尋tầm 常thường 列liệt 子tử 之chi 說thuyết 。 比tỉ 於ư 世Thế 尊Tôn 之chi 說thuyết 。 世Thế 尊Tôn 之chi 說thuyết 。 如như 海hải 之chi 形hình 。 廣quảng 大đại 深thâm 遠viễn 。 無vô 窮cùng 無vô 盡tận 。 列liệt 子tử 之chi 說thuyết 如như 牛ngưu 迹tích 之chi 狹hiệp 。 其kỳ 淺thiển 有hữu 限hạn 。 謂vị 汝nhữ 等đẳng 須tu 知tri 。 外ngoại 面diện 頑ngoan 空không 。 乃nãi 是thị 世thế 間gian 。 麤thô 淺thiển 之chi 法pháp 。 尚thượng 不bất 同đồng 空không 花hoa 。 蹔tạm 起khởi 蹔tạm 滅diệt 。 蹔tạm 去khứ 蹔tạm 來lai 。 何hà 況huống 諸chư 佛Phật 廣quảng 大đại 真chân 實thật 常thường 住trụ 隨tùy 順thuận 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 而nhi 能năng 與dữ 虛hư 空không 混hỗn 同đồng 。 一nhất 體thể 無vô 二nhị 。 無vô 別biệt 平bình 等đẳng 之chi 性tánh 。 豈khởi 有hữu 同đồng 凡phàm 之chi 迷mê 。 同đồng 二Nhị 乘Thừa 之chi 悟ngộ 。 如như 空không 花hoa 起khởi 滅diệt 耶da 。 此thử 意ý 明minh 覺giác 性tánh 無vô 迷mê 無vô 悟ngộ 。 無vô 染nhiễm 無vô 淨tịnh 。 無vô 去khứ 無vô 來lai 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 廓khuếch 爾nhĩ 無vô 私tư 。 裏lý 許hứa 無vô 一nhất 絲ti 毫hào 許hứa 。 是thị 生sanh 滅diệt 法pháp 。 永vĩnh 嘉gia 云vân 。 火hỏa 千thiên 世thế 界giới 海hải 中trung 漚âu 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 如như 電điện 拂phất 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 此thử 言ngôn 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 無vô 起khởi 滅diệt 無vô 去khứ 來lai 。 非phi 新tân 非phi 故cố 。 非phi 迷mê 非phi 悟ngộ 非phi 虗hư 非phi 實thật 。 亘tuyên 古cổ 今kim 而nhi 不bất 遷thiên 不bất 變biến 。 雖tuy 比tỉ 虗hư 空không 。 取thủ 虗hư 空không 無vô 邊biên 際tế 義nghĩa 。 無vô 窮cùng 盡tận 義nghĩa 。 即tức 非phi 覺giác 性tánh 與dữ 虗hư 空không 等đẳng 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 十thập 方phương 虗hư 空không 生sanh 汝nhữ 心tâm 中trung 。 猶do 如như 片phiến 雲vân 。 點điểm 太thái 清thanh 裏lý 。 我ngã 心tâm 者giả 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 也dã 。 含hàm 裹khỏa 十thập 方phương 虗hư 空không 。 在tại 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 內nội 。 豈khởi 可khả 言ngôn 蹔tạm 有hữu 蹔tạm 無vô 耶da 。 凡phàm 夫phù 生sanh 死tử 曰viết 有hữu 。 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 曰viết 無vô 。 大đại 圓viên 覺giác 性tánh 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 非phi 虗hư 非phi 實thật 。 所sở 以dĩ 不bất 入nhập 凡phàm 夫phù 生sanh 死tử 。 不bất 居cư 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 楞lăng 嚴nghiêm 又hựu 云vân 。 淨tịnh 極cực 光quang 通thông 達đạt 。 寂tịch 照chiếu 含hàm 虗hư 空không 。 與dữ 此thử 大đại 同đồng 。 故cố 云vân 。 況huống 復phục 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 平bình 等đẳng 。 本bổn 性tánh 而nhi 為vi 虗hư 空không 。 要yếu 見kiến 圓viên 覺giác 之chi 虗hư 空không 。 非phi 今kim 之chi 虗hư 空không 。 今kim 之chi 虗hư 空không 屬thuộc 顯hiển 色sắc 。 非phi 是thị 真chân 空không 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 如như 銷tiêu 金kim 鑛khoáng 。 金kim 非phi 銷tiêu 有hữu 。


鑛khoáng 本bổn 是thị 金kim 。 因nhân 銷tiêu 而nhi 現hiện 。 非phi 因nhân 銷tiêu 而nhi 有hữu 。 性tánh 本bổn 是thị 佛Phật 。 因nhân 脩tu 而nhi 悟ngộ 。 非phi 因nhân 脩tu 而nhi 得đắc 。


既ký 已dĩ 成thành 金kim 。 不bất 重trọng 為vi 鑛khoáng 。 經kinh 無vô 窮cùng 時thời 。 金kim 性tánh 不bất 壞hoại 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 本bổn 非phi 成thành 就tựu 。 如Như 來Lai 圓viên 覺giác 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


鑛khoáng 已dĩ 成thành 金kim 。 永vĩnh 不bất 變biến 壞hoại 。 不bất 可khả 謂vị 鑛khoáng 本bổn 非phi 真chân 金kim 也dã 。 性tánh 已dĩ 覺giác 悟ngộ 。 永vĩnh 無vô 迷mê 惑hoặc 。 不bất 可khả 謂vị 性tánh 本bổn 非phi 圓viên 覺giác 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 再tái 舉cử 喻dụ 也dã 。 如như 人nhân 以dĩ 鑪lư 冶dã 銷tiêu 去khứ 。 其kỳ 鑛khoáng 鎔dong 出xuất 真chân 金kim 。 金kim 在tại 鑛khoáng 中trung 。 須tu 假giả 鎔dong 出xuất 。 金kim 既ký 出xuất 後hậu 。 金kim 性tánh 之chi 體thể 本bổn 自tự 有hữu 之chi 。 又hựu 不bất 是thị 因nhân 銷tiêu 而nhi 後hậu 有hữu 。 若nhược 是thị 因nhân 銷tiêu 方phương 有hữu 金kim 者giả 。 試thí 將tương 瓦ngõa 礫lịch 土thổ 石thạch 等đẳng 銷tiêu 之chi 。 又hựu 不bất 見kiến 有hữu 金kim 。 是thị 知tri 此thử 之chi 金kim 性tánh 本bổn 自tự 有hữu 之chi 。 既ký 然nhiên 成thành 金kim 之chi 後hậu 。 豈khởi 更cánh 有hữu 再tái 作tác 鑛khoáng 之chi 理lý 。 假giả 使sử 經kinh 無vô 窮cùng 之chi 時thời 。 此thử 金kim 性tánh 應ưng 無vô 改cải 變biến 損tổn 壞hoại 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 又hựu 如như 金kim 鑛khoáng 。 雜tạp 於ư 精tinh 金kim 。 其kỳ 金kim 一nhất 純thuần 。 更cánh 不bất 成thành 雜tạp 。 到đáo 此thử 謂vị 之chi 。 病bệnh 去khứ 藥dược 除trừ 。 鑛khoáng 銷tiêu 金kim 見kiến 。 若nhược 如như 此thử 之chi 時thời 。 不bất 當đương 說thuyết 言ngôn 。 此thử 之chi 金kim 性tánh 本bổn 不bất 成thành 就tựu 。 上thượng 就tựu 喻dụ 說thuyết 也dã 。 如Như 來Lai 圓viên 覺giác 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 此thử 二nhị 句cú 就tựu 法pháp 合hợp 也dã 。 意ý 謂vị 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 已dĩ 於ư 三tam 祇kỳ 脩tu 鍊luyện 。 得đắc 成thành 正chánh 覺giác 。 更cánh 不bất 再tái 為vi 凡phàm 夫phu 也dã 。 然nhiên 剛cang 藏tạng 前tiền 起khởi 三tam 疑nghi 。 世Thế 尊Tôn 遂toại 以dĩ 前tiền 段đoạn 空không 華hoa 一nhất 喻dụ 。 通thông 答đáp 三tam 疑nghi 。 又hựu 以dĩ 此thử 段đoạn 金kim 鑛khoáng 一nhất 喻dụ 。 別biệt 答đáp 第đệ 三tam 疑nghi 。 牒điệp 而nhi 縱túng/tung 之chi 。 責trách 無vô 窮cùng 過quá 。 所sở 以dĩ 須tu 將tương 金kim 鑛khoáng 一nhất 喻dụ 。 別biệt 答đáp 第đệ 三tam 疑nghi 者giả 。 蓋cái 第đệ 三tam 疑nghi 。 疑nghi 諸chư 佛Phật 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 之chi 後hậu 。 卻khước 再tái 作tác 凡phàm 夫phu 。 此thử 疑nghi 過quá 患hoạn 甚thậm 深thâm 。 所sở 以dĩ 別biệt 答đáp 之chi 。 此thử 兩lưỡng 喻dụ 如như 兩lưỡng 服phục 藥dược 相tương 似tự 。 脩tu 行hành 人nhân 皆giai 要yếu 服phục 之chi 。 若nhược 世Thế 尊Tôn 但đãn 用dụng 前tiền 空không 華hoa 一nhất 喻dụ 。 即tức 令linh 後hậu 代đại 眾chúng 生sanh 闡xiển 提đề 。 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 迷mê 悟ngộ 之chi 相tướng 。 便tiện 成thành 邪tà 見kiến 。 若nhược 但đãn 用dụng 金kim 鑛khoáng 一nhất 喻dụ 。 即tức 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 覺giác 性tánh 上thượng 有hữu 染nhiễm 不bất 清thanh 淨tịnh 。 滯trệ 在tại 脩tu 習tập 。 以dĩ 謂vị 自tự 是thị 凡phàm 夫phu 未vị 曾tằng 脩tu 行hành 。 如như 何hà 是thị 佛Phật 失thất 真chân 常thường 理lý 。 亦diệc 成thành 邪tà 見kiến 。 又hựu 前tiền 空không 華hoa 一nhất 喻dụ 。 對đối 治trị 太thái 即tức 病bệnh 不bất 即tức 不bất 離ly 方phương 處xứ 乎hồ 。 中trung 道đạo 故cố 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 鑛khoáng 中trung 之chi 金kim 。 喻dụ 迷mê 中trung 有hữu 佛Phật 性tánh 也dã 。 銷tiêu 成thành 之chi 金kim 。 喻dụ 悟ngộ 中trung 佛Phật 體thể 也dã 。 此thử 二nhị 佛Phật 性tánh 體thể 雖tuy 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。 在tại 迷mê 此thử 性tánh 不bất 迷mê 。 在tại 悟ngộ 此thử 性tánh 亦diệc 非phi 悟ngộ 。 蓋cái 此thử 性tánh 本bổn 來lai 不bất 曾tằng 迷mê 悟ngộ 故cố 。 在tại 迷mê 不bất 迷mê 。 在tại 悟ngộ 非phi 悟ngộ 。 故cố 云vân 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 眾chúng 生sanh 雖tuy 有hữu 佛Phật 性tánh 。 如như 鑛khoáng 中trung 金kim 待đãi 銷tiêu 鑛khoáng 了liễu 。 出xuất 鑪lư 後hậu 方phương 復phục 本bổn 來lai 真chân 佛Phật 性tánh 也dã 。 眾chúng 生sanh 本bổn 佛Phật 法Pháp 喻dụ 甚thậm 齊tề 。 但đãn 眾chúng 生sanh 是thị 理lý 成thành 未vị 是thị 事sự 成thành 。 欠khiếm 緣duyên 了liễu 二nhị 因nhân 莊trang 嚴nghiêm 脩tu 證chứng 。 在tại 諸chư 佛Phật 已dĩ 成thành 。 如như 入nhập 鑪lư 煅# 成thành 之chi 金kim 。 有hữu 脩tu 有hữu 證chứng 稱xưng 法Pháp 界Giới 。 成thành 始thỉ 覺giác 本bổn 覺giác 一nhất 合hợp 。 無vô 復phục 分phần/phân 張trương 。 如như 出xuất 鑪lư 金kim 故cố 。 云vân 不bất 重trọng 為vi 鑛khoáng 也dã 。 眾chúng 生sanh 理lý 雖tuy 具cụ 。 如như 鑛khoáng 中trung 金kim 。 尚thượng 在tại 迷mê 中trung 。 謂vị 之chi 在tại 纏triền 如Như 來Lai 藏tạng 。 佛Phật 是thị 離ly 鑛khoáng 之chi 金kim 。 謂vị 之chi 出xuất 纏triền 如Như 來Lai 藏tạng 。 二nhị 如Như 來Lai 藏tạng 體thể 性tánh 不bất 殊thù 。 但đãn 分phần/phân 迷mê 悟ngộ 也dã 。 眾chúng 生sanh 在tại 鑛khoáng 。 佛Phật 已dĩ 成thành 金kim 。 又hựu 喻dụ 氷băng 如như 鑛khoáng 中trung 金kim 。 金kim 喻dụ 氷băng 中trung 水thủy 。 如như 湯thang 消tiêu 氷băng 。 氷băng 還hoàn 成thành 水thủy 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 本bổn 非phi 成thành 就tựu 。 花hoa 能năng 成thành 果quả 。 若nhược 不bất 開khai 花hoa 。 何hà 由do 生sanh 果quả 。 未vị 有hữu 不bất 花hoa 之chi 果quả 不bất 果quả 之chi 花hoa 。 今kim 取thủ 果quả 義nghĩa 。 莫mạc 究cứu 花hoa 因nhân 。 既ký 成thành 果quả 不bất 重trọng/trùng 花hoa 。 如Như 來Lai 圓viên 覺giác 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 妙diệu 圓viên 覺giác 心tâm 。 本bổn 無vô 菩Bồ 提Đề 。 及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 無vô 成thành 佛Phật 。 及cập 不bất 成thành 佛Phật 。


圓viên 覺giác 性tánh 中trung 。 萬vạn 法pháp 空không 寂tịch 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 。 皆giai 是thị 假giả 名danh 。


無vô 妄vọng 輪luân 迴hồi 。 及cập 非phi 輪luân 迴hồi 。


妄vọng 入nhập 輪luân 迴hồi 。 及cập 出xuất 輪luân 迴hồi 。 圓viên 覺giác 性tánh 中trung 。 都đô 無vô 此thử 事sự 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 妙diệu 則tắc 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 。 圓viên 者giả 離ly 相tương/tướng 。 覺giác 者giả 不bất 空không 。 心tâm 者giả 常thường 住trụ 真chân 實thật 之chi 心tâm 。 何hà 謂vị 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 。 此thử 圓viên 覺giác 性tánh 。 若nhược 在tại 佛Phật 界giới 之chi 時thời 。 即tức 全toàn 同đồng 諸chư 佛Phật 。 而nhi 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 不bất 是thị 佛Phật 。 若nhược 在tại 菩Bồ 薩Tát 界giới 時thời 。 即tức 全toàn 同đồng 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 不bất 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 至chí 若nhược 是thị 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 天thiên 人nhân 地địa 獄ngục 餓ngạ 鬼quỷ 畜súc 生sanh 。 即tức 全toàn 同đồng 天thiên 人nhân 餓ngạ 鬼quỷ 畜súc 生sanh 等đẳng 。 而nhi 此thử 圓viên 覺giác 性tánh 。 非phi 聲Thanh 聞Văn 畜súc 生sanh 等đẳng 。 此thử 謂vị 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 。 何hà 謂vị 之chi 圓viên 者giả 離ly 相tương/tướng 。 謂vị 此thử 圓viên 覺giác 體thể 上thượng 。 非phi 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 陰âm 陽dương 高cao 下hạ 長trường 短đoản 。 方phương 圓viên 邪tà 正chánh 等đẳng 相tương/tướng 。 此thử 之chi 謂vị 離ly 相tương/tướng 。 何hà 謂vị 之chi 覺giác 者giả 不bất 空không 。 謂vị 此thử 圓viên 覺giác 性tánh 。 不bất 是thị 無vô 知tri 無vô 覺giác 。 虗hư 豁hoát 斷đoạn 滅diệt 頑ngoan 空không 。 而nhi 裏lý 許hứa 有hữu 。 大đại 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 義nghĩa 。 徧biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 。 真chân 實thật 識thức 知tri 義nghĩa 。 清thanh 淨tịnh 不bất 變biến 義nghĩa 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 義nghĩa 。 具cụ 足túc 如như 是thị 。 過quá 於ư 河hà 沙sa 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 功công 德đức 。 一nhất 時thời 滿mãn 足túc 。 此thử 謂vị 之chi 不bất 空không 也dã 。 心tâm 者giả 無vô 像tượng 無vô 名danh 。 無vô 依y 無vô 住trụ 。 細tế 入nhập 無vô 間gian 之chi 中trung 。 而nhi 不bất 可khả 言ngôn 其kỳ 小tiểu 大đại 。 包bao 乾can/kiền/càn 象tượng 之chi 外ngoại 亦diệc 不bất 可khả 語ngữ 其kỳ 寬khoan 。 處xử 聖thánh 稱xưng 真chân 。 在tại 凡phàm 號hiệu 俗tục 。 如như 金kim 作tác 器khí 隨tùy 器khí 得đắc 名danh 在tại 指chỉ 曰viết 鐶hoàn 。 飾sức 臂tý 曰viết 釧xuyến 。 不bất 可khả 以dĩ 智trí 知tri 。 不bất 可khả 以dĩ 識thức 識thức 。 此thử 謂vị 之chi 心tâm 也dã 。 此thử 是thị 先tiên 標tiêu 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 為vi 宗tông 。 下hạ 方phương 拂phất 迹tích 也dã 。 本bổn 無vô 菩Bồ 提Đề 。 及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 謂vị 因Nhân 地Địa 轉chuyển 煩phiền 惱não 。 果quả 上thượng 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 因Nhân 地Địa 轉chuyển 生sanh 死tử 。 果quả 上thượng 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 是thị 二nhị 轉chuyển 依y 號hiệu 。 此thử 名danh 皆giai 是thị 因nhân 妄vọng 而nhi 得đắc 。 而nhi 圓viên 覺giác 中trung 本bổn 無vô 此thử 事sự 。 又hựu 成thành 佛Phật 不bất 成thành 佛Phật 。 輪luân 迴hồi 非phi 輪luân 迴hồi 。 兩lưỡng 對đối 四tứ 隻chỉ 。 皆giai 是thị 對đối 待đãi 之chi 法pháp 。 而nhi 覺giác 性tánh 之chi 中trung 。 亦diệc 都đô 無vô 此thử 。 若nhược 存tồn 少thiểu 見kiến 。 則tắc 迷mê 圓viên 覺giác 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 於ư 法pháp 若nhược 有hữu 見kiến 。 此thử 則tắc 未vị 為vi 見kiến 。 若nhược 無vô 有hữu 見kiến 者giả 。 如như 是thị 乃nãi 見kiến 佛Phật 。 圭# 峯phong 云vân 。 靈linh 靈linh 自tự 覺giác 元nguyên 無vô 物vật 。 擾nhiễu 擾nhiễu 他tha 緣duyên 盡tận 是thị 空không 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 楞lăng 嚴nghiêm 中trung 。 富phú 樓lâu 那na 以dĩ 生sanh 滅diệt 難nạn/nan 如Như 來Lai 藏tạng 云vân 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 與dữ 此thử 金kim 剛cang 藏tạng 疑nghi 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 何hà 故cố 復phục 有hữu 。 無vô 明minh 一nhất 同đồng 。 如Như 來Lai 答đáp 云vân 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 。 若nhược 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 自tự 所sở 證chứng 法pháp 。 則tắc 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 故cố 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 我ngã 以dĩ 妙diệu 明minh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 含hàm 如Như 來Lai 藏tạng 。 而nhi 如Như 來Lai 藏tạng 。 唯duy 妙diệu 覺giác 明minh 。 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 是thị 故cố 於ư 中trung 。 一nhất 為vi 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 為vi 一nhất 。 小tiểu 中trung 現hiện 大đại 。 大đại 中trung 現hiện 小tiểu 。 不bất 動động 道Đạo 場Tràng 。 遍biến 十thập 方phương 界giới 。 身thân 含hàm 十thập 方phương 。 無vô 盡tận 虗hư 空không 。 於ư 一nhất 毫hào 端đoan 現hiện 寶bảo 王vương 剎sát 坐tọa 。 微vi 塵trần 裏lý 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 。 滅diệt 塵trần 合hợp 覺giác 。 故cố 發phát 真Chân 如Như 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 而nhi 如Như 來Lai 藏tạng 。 本bổn 妙diệu 圓viên 心tâm 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 即tức 斯tư 之chi 義nghĩa 。 今kim 云vân 本bổn 無vô 菩Bồ 提Đề 。 及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 義nghĩa 理lý 一nhất 貫quán 。 岳nhạc 師sư 云vân 。 當đương 知tri 用dụng 雖tuy 萬vạn 變biến 。 體thể 實thật 無vô 渝du 。 是thị 由do 天thiên 動động 星tinh 迴hồi 。 辰thần 極cực 鎮trấn 居cư 。 其kỳ 所sở 璇# 璣ky 輪luân 轉chuyển 衡hành 軸trục 。 常thường 執chấp 其kỳ 中trung 。 能năng 知tri 此thử 者giả 。 則tắc 知tri 本bổn 無vô 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 成thành 與dữ 不bất 成thành 。 輪luân 迴hồi 及cập 非phi 輪luân 迴hồi 。 皆giai 歸quy 如Như 來Lai 大đại 圓viên 覺giác 海hải 。


善thiện 男nam 子tử 。 但đãn 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 所sở 圓viên 境cảnh 界giới 。 身thân 心tâm 語ngữ 言ngôn 。 皆giai 悉tất 斷đoạn 滅diệt 終chung 。 不bất 能năng 至chí 彼bỉ 。 之chi 親thân 證chứng 所sở 現hiện 涅Niết 槃Bàn 。


聲Thanh 聞Văn 者giả 。 聞văn 聲thanh 教giáo 而nhi 悟ngộ 者giả 也dã 。 所sở 圓viên 境cảnh 界giới 者giả 。 所sở 悟ngộ 境cảnh 界giới 也dã 。 以dĩ 彼bỉ 所sở 悟ngộ 境cảnh 界giới 。 雖tuy 灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 。 亦diệc 不bất 能năng 造tạo 佛Phật 寂tịch 滅diệt 之chi 妙diệu 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 聲Thanh 聞Văn 之chi 人nhân 。 皆giai 於ư 鹿Lộc 野Dã 苑Uyển 。 請thỉnh 佛Phật 三tam 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 聞văn 聲thanh 悟ngộ 道đạo 故cố 曰viết 聲Thanh 聞Văn 。 三tam 轉chuyển 法Pháp 輪luân 者giả 。 初sơ 曰viết 示thị 轉chuyển 。 二nhị 曰viết 勸khuyến 轉chuyển 。 三tam 曰viết 證chứng 轉chuyển 。 初sơ 示thị 轉chuyển 者giả 。


佛Phật 告cáo 云vân 。


此thử 是thị 苦khổ 。 此thử 是thị 集tập 。 此thử 是thị 滅diệt 。 此thử 是thị 道đạo 。 次thứ 勸khuyến 轉chuyển 者giả 。 此thử 是thị 苦khổ 汝nhữ 應ưng 知tri 。 此thử 是thị 集tập 汝nhữ 應ưng 斷đoạn 。 此thử 是thị 滅diệt 汝nhữ 應ưng 證chứng 。 此thử 是thị 道đạo 汝nhữ 應ưng 脩tu 。 次thứ 證chứng 轉chuyển 者giả 。 此thử 是thị 苦khổ 我ngã 已dĩ 知tri 。 此thử 是thị 集tập 我ngã 已dĩ 斷đoạn 。 此thử 是thị 滅diệt 。 我ngã 已dĩ 證chứng 。 此thử 是thị 道đạo 我ngã 已dĩ 脩tu 。 此thử 謂vị 之chi 三tam 轉chuyển 法Pháp 輪luân 也dã 。 此thử 聲Thanh 聞Văn 之chi 人nhân 。 於ư 音âm 聲thanh 中trung 。 而nhi 得đắc 開khai 解giải 。 聞văn 佛Phật 宣tuyên 說thuyết 。 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 。 四Tứ 諦Đế 法Pháp 門môn 。 於ư 是thị 悟ngộ 道đạo 。 今kim 且thả 將tương 此thử 比tỉ 較giảo 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 圓viên 脩tu 。 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 并tinh 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 之chi 境cảnh 界giới 。 不bất 執chấp 四tứ 大đại 五ngũ 蘊uẩn 妄vọng 身thân 。 并tinh 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 妄vọng 心tâm 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 為vi 言ngôn 句cú 。 皆giai 悉tất 斷đoạn 滅diệt 。 無vô 執chấp 著trước 之chi 心tâm 。 一nhất 向hướng 沉trầm 空không 滯trệ 寂tịch 灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 。 如như 此thử 脩tu 行hành 。 尚thượng 不bất 能năng 造tạo 到đáo 聲Thanh 聞Văn 親thân 證chứng 所sở 現hiện 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 并tinh 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 有hữu 一nhất 種chủng 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 我ngã 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 已dĩ 出xuất 三tam 界giới 。 已dĩ 無vô 生sanh 死tử 。 不bất 妨phương 留lưu 此thử 身thân 。 飛phi 行hành 自tự 在tại 。 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 供cúng 養dường 。 此thử 謂vị 之chi 證chứng 。 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 所sở 以dĩ 肇triệu 云vân 。 餘dư 緣duyên 不bất 盡tận 。 餘dư 迹tích 不bất 泯mẫn 。 業nghiệp 報báo 猶do 魂hồn 。 聖thánh 智trí 尚thượng 存tồn 。 又hựu 有hữu 一nhất 種chủng 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 我ngã 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 已dĩ 出xuất 三tam 界giới 。 已dĩ 無vô 生sanh 死tử 。 安an 用dụng 此thử 身thân 。 於ư 是thị 自tự 放phóng 三tam 昧muội 火hỏa 。 焚phần 之chi 歸quy 無vô 。 此thử 謂vị 之chi 證chứng 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 所sở 以dĩ 肇triệu 云vân 。 夫phu 聖thánh 人nhân 灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 。 掃tảo 形hình 絕tuyệt 慮lự 。 內nội 無vô 機cơ 照chiếu 之chi 勤cần 。 外ngoại 息tức 大đại 患hoạn 之chi 本bổn 。 超siêu 然nhiên 與dữ 群quần 有hữu 永vĩnh 分phần/phân 。 渾hồn 爾nhĩ 與dữ 太thái 虗hư 同đồng 體thể 。 冥minh 冥minh 長trường/trưởng 往vãng 莫mạc 知tri 所sở 之chi 。 問vấn 。 既ký 是thị 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 身thân 心tâm 語ngữ 言ngôn 。 皆giai 悉tất 斷đoạn 滅diệt 。 何hà 故cố 楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 如như 何hà 三tam 有hữu 眾chúng 生sanh 。 及cập 出xuất 世thế 間gian 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 以dĩ 所sở 知tri 心tâm 。 測trắc 度độ 如Như 來Lai 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 用dụng 世thế 語ngữ 言ngôn 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 耶da 。 答đáp 。 二nhị 經kinh 意ý 同đồng 。 但đãn 語ngữ 別biệt 爾nhĩ 。 蓋cái 二Nhị 乘Thừa 人nhân 。 於ư 今kim 經kinh 中trung 斷đoạn 滅diệt 所sở 知tri 之chi 心tâm 。 尚thượng 不bất 能năng 證chứng 自tự 己kỷ 之chi 道đạo 。 豈khởi 況huống 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 中trung 許hứa 有hữu 所sở 知tri 。 用dụng 世thế 語ngữ 言ngôn 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。 愈dũ 不bất 許hứa 也dã 。


何hà 況huống 能năng 以dĩ 。 有hữu 思tư 惟duy 心tâm 。 測trắc 度độ 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 境cảnh 界giới 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 前tiền 證chứng 我ngã 空không 之chi 理lý 。 及cập 證chứng 我ngã 空không 之chi 智trí 。 是thị 聲Thanh 聞Văn 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 。 如như 此thử 加gia 功công 練luyện 行hành 。 忘vong 情tình 泯mẫn 迹tích 。 脩tu 行hành 尚thượng 未vị 能năng 到đáo 。 豈khởi 況huống 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 直trực 用dụng 前tiền 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 。 前tiền 後hậu 有hữu 無vô 。 聚tụ 散tán 起khởi 止chỉ 。 種chủng 種chủng 取thủ 捨xả 。 未vị 出xuất 輪luân 迴hồi 。 思tư 惟duy 分phân 別biệt 。 計kế 度độ 識thức 心tâm 。 便tiện 要yếu 擬nghĩ 測trắc 度độ 量lương 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 廣quảng 大đại 圓viên 覺giác 清thanh 淨tịnh 。 不bất 思tư 識thức 界giới 中trung 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 廓khuếch 爾nhĩ 無vô 私tư 。 亘tuyên 古cổ 亘tuyên 今kim 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 豈khởi 可khả 以dĩ 凡phàm 心tâm 測trắc 度độ 也dã 。 若nhược 根căn 身thân 器khí 界giới 種chủng 子tử 許hứa 第đệ 八bát 識thức 緣duyên 。 若nhược 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 二nhị 法pháp 及cập 四tứ 我ngã 許hứa 第đệ 七thất 識thức 緣duyên 。 若nhược 三tam 性tánh 通thông 內nội 外ngoại 一nhất 切thiết 。 差sai 別biệt 之chi 法pháp 。 許hứa 第đệ 六lục 識thức 緣duyên 。 若nhược 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 許hứa 前tiền 五ngũ 識thức 緣duyên 。 此thử 圓viên 覺giác 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 若nhược 以dĩ 思tư 惟duy 心tâm 學học 法pháp 者giả 。 譬thí 如như 幻huyễn 刀đao 斫chước 石thạch 。 若nhược 霧vụ 染nhiễm 空không 相tướng 似tự 。 終chung 不bất 能năng 得đắc 。 所sở 以dĩ 圭# 峯phong 云vân 。 百bách 僚liêu 尚thượng 畏úy 宰tể 相tướng 。 百bá 姓tánh 豈khởi 親thân 天thiên 子tử 。 百bách 僚liêu 者giả 喻dụ 聲Thanh 聞Văn 。 宰tể 相tướng 者giả 喻dụ 所sở 現hiện 涅Niết 槃Bàn 。 百bá 姓tánh 者giả 喻dụ 凡phàm 夫phu 思tư 惟duy 妄vọng 心tâm 。 天thiên 子tử 者giả 喻dụ 如Như 來Lai 圓viên 覺giác 也dã 。 古cổ 云vân 。 自tự 古cổ 上thượng 聖thánh 猶do 未vị 到đáo 。 造tạo 次thứ 凡phàm 流lưu 那na 得đắc 知tri 。 此thử 二nhị 段đoạn 文văn 。 謂vị 之chi 舉cử 聲Thanh 聞Văn 之chi 勝thắng 。 彰chương 凡phàm 夫phu 之chi 劣liệt 。 凡phàm 事sự 莫mạc 不bất 勝thắng 從tùng 劣liệt 顯hiển 。 順thuận 由do 逆nghịch 彰chương 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 善thiện 男nam 子tử 但đãn 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 至chí 圓viên 覺giác 境cảnh 界giới 。 此thử 一nhất 節tiết 經kinh 意ý 。 只chỉ 緣duyên 金kim 剛cang 藏tạng 。 本bổn 論luận 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 前tiền 後hậu 有hữu 無vô 。 因nhân 聞văn 上thượng 文văn 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 興hưng 起khởi 問vấn 端đoan 。 以dĩ 生sanh 滅diệt 心tâm 法pháp 。 難nạn/nan 圓viên 覺giác 不bất 生sanh 滅diệt 法pháp 。 吾ngô 佛Phật 欲dục 打đả 成thành 一nhất 片phiến 。 生sanh 滅diệt 及cập 不bất 生sanh 滅diệt 。 凡phàm 夫phu 諸chư 佛Phật 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 地địa 獄ngục 天thiên 堂đường 。 皆giai 歸quy 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 諦đế 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 於ư 非phi 相tướng 上thượng 。 滿mãn 足túc 菩Bồ 提Đề 。 空không 澄trừng 雲vân 淨tịnh 。 花hoa 咲# 鳥điểu 啼đề 。 盡tận 是thị 正Chánh 法Pháp 眼nhãn 藏tạng 。 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 心tâm 。 如như 是thị 則tắc 金kim 剛cang 之chi 所sở 疑nghi 。 富phú 樓lâu 那na 之chi 所sở 惑hoặc 。 亦diệc 並tịnh 不bất 離ly 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 。 若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 我ngã 。 則tắc 行hành 邪tà 道đạo 。 只chỉ 為vì 聲thanh 色sắc 。 乃nãi 口khẩu 齒xỉ 之chi 間gian 無vô 非phi 生sanh 滅diệt 。 如như 何hà 可khả 極cực 如Như 來Lai 圓viên 覺giác 境cảnh 界giới 。 圓viên 覺giác 雖tuy 不bất 屬thuộc 見kiến 聞văn 覺giác 如như 。 亦diệc 不bất 離ly 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 故cố 云vân 不bất 可khả 以dĩ 有hữu 思tư 惟duy 心tâm 。 而nhi 測trắc 度độ 之chi 。 亦diệc 不bất 可khả 以dĩ 。 無vô 思tư 惟duy 心tâm 而nhi 得đắc 之chi 。 故cố 今kim 文văn 斥xích 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 所sở 圓viên 境cảnh 界giới 。 只chỉ 局cục 在tại 身thân 心tâm 。 經kinh 言ngôn 不bất 出xuất 斷đoạn 滅diệt 之chi 見kiến 。 肇triệu 云vân 。 小tiểu 聖thánh 灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 。 掃tảo 形hình 絕tuyệt 慮lự 。 內nội 無vô 機cơ 照chiếu 之chi 勤cần 。 外ngoại 息tức 大đại 患hoạn 之chi 本bổn 。 超siêu 然nhiên 與dữ 羣quần 有hữu 永vĩnh 別biệt 。 渾hồn 爾nhĩ 與dữ 太thái 虗hư 同đồng 體thể 。 冥minh 冥minh 長trường/trưởng 往vãng 莫mạc 知tri 所sở 之chi 。


楞lăng 經Kinh 云vân 。 三tam 有hữu 眾chúng 生sanh 。 及cập 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 以dĩ 所sở 知tri 心tâm 。 測trắc 度độ 如Như 來Lai 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 用dụng 世thế 語ngữ 言ngôn 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。


如như 取thủ 螢huỳnh 火hỏa 。 燒thiêu 須Tu 彌Di 山Sơn 。 終chung 不bất 能năng 著trước 。


灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 莫mạc 造tạo 佛Phật 地địa 。 況huống 以dĩ 妄vọng 心tâm 測trắc 度độ 佛Phật 境cảnh 。 譬thí 如như 須Tu 彌Di 。 至chí 高cao 至chí 大đại 。 豈khởi 可khả 以dĩ 螢huỳnh 火hỏa 燒thiêu 之chi 乎hồ 。


以dĩ 輪luân 迴hồi 心tâm 。 生sanh 輪luân 迴hồi 見kiến 。 入nhập 於ư 如Như 來Lai 。 大đại 寂tịch 滅diệt 海hải 。 終chung 不bất 能năng 至chí 。


以dĩ 此thử 妄vọng 心tâm 。 生sanh 此thử 妄vọng 見kiến 。 入nhập 佛Phật 寂tịch 滅diệt 。 終chung 不bất 能năng 到đáo 。 寂tịch 滅diệt 之chi 義nghĩa 。 廣quảng 大đại 深thâm 妙diệu 。 故cố 以dĩ 海hải 喻dụ 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 螢huỳnh 火hỏa 即tức 凡phàm 夫phu 思tư 惟duy 妄vọng 心tâm 。 須Tu 彌Di 山Sơn 亦diệc 云vân 妙diệu 高cao 峯phong 。 此thử 喻dụ 圓viên 覺giác 。 然nhiên 此thử 山sơn 。 出xuất 水thủy 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 逾du 繕thiện 那na 。 入nhập 水thủy 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 逾du 繕thiện 那na 。 又hựu 安an 可khả 用dụng 不bất 真chân 之chi 火hỏa 而nhi 擬nghĩ 燎liệu 者giả 哉tai 。 經Kinh 云vân 。 如như 人nhân 聚tụ 集tập 於ư 螢huỳnh 火hỏa 。 欲dục 燒thiêu 四tứ 寶bảo 大đại 峯phong 巒# 。 縱túng/tung 使sử 勤cần 勞lao 經kinh 累lũy 劫kiếp 。 豈khởi 能năng 損tổn 著trước 一nhất 毛mao 端đoan 。


楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。


阿A 難Nan 。 汝nhữ 今kim 云vân 何hà 。 於ư 中trung 措thố 心tâm 。 以dĩ 諸chư 世thế 間gian 。 戲hí 論luận 名danh 相tướng 。 而nhi 得đắc 分phân 別biệt 。 如như 以dĩ 手thủ 掌chưởng 。 撮toát 摩ma 虗hư 空không 。 祇kỳ 益ích 自tự 勞lao 。 虗hư 空không 云vân 何hà 。 隨tùy 汝nhữ 執chấp 捉tróc 。 次thứ 文văn 法pháp 合hợp 可khả 見kiến 。 但đãn 寂tịch 滅diệt 喻dụ 圓viên 覺giác 境cảnh 界giới 也dã 。


是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 先tiên 斷đoạn 無vô 始thỉ 。 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。


佛Phật 謂vị 妄vọng 念niệm 為vi 輪luân 迴hồi 本bổn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 當đương 先tiên 斷đoạn 念niệm 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 勸khuyến 止chỉ 息tức 思tư 惟duy 妄vọng 心tâm 。 根căn 即tức 舉cử 喻dụ 。 喻dụ 如như 樹thụ 根căn 也dã 。 本bổn 即tức 舉cử 法pháp 。 愛ái 為vi 本bổn 也dã 。 古cổ 云vân 。 伐phạt 樹thụ 不bất 盡tận 根căn 。 數sác 數sác 更cánh 生sanh 樹thụ 。 斷đoạn 愛ái 愛ái 不bất 盡tận 。 數sác 數sác 得đắc 生sanh 苦khổ 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 螢huỳnh 火hỏa 譬thí 小tiểu 聖thánh 之chi 智trí 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 約ước 惑hoặc 斷đoạn 見kiến 思tư 。 初sơ 證chứng 真Chân 諦Đế 理lý 。 小Tiểu 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 所sở 見kiến 佛Phật 。 只chỉ 丈trượng 六lục 之chi 身thân 。 窮cùng 盡tận 八bát 萬vạn 大đại 劫kiếp 。 若nhược 望vọng 極cực 聖thánh 之chi 智trí 。 不bất 啻# 螢huỳnh 火hỏa 。 況huống 螢huỳnh 光quang 非phi 火hỏa 。 是thị 光quang 尚thượng 不bất 能năng 照chiếu 身thân 。 又hựu 安an 能năng 燒thiêu 物vật 。 須Tu 彌Di 之chi 大đại 螢huỳnh 光quang 之chi 小tiểu 。 難nạn/nan 能năng 可khả 知tri 也dã 。 小tiểu 聖thánh 雖tuy 斷đoạn 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 更cánh 有hữu 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 亦diệc 是thị 輪luân 迴hồi 心tâm 。 以dĩ 生sanh 滅diệt 輪luân 迴hồi 心tâm 。 終chung 不bất 能năng 至chí 。 如Như 來Lai 寂tịch 滅diệt 海hải 。 等đẳng 覺giác 後hậu 心tâm 四tứ 十thập 二nhị 品phẩm 無vô 明minh 斷đoạn 盡tận 。 入nhập 妙diệu 覺giác 位vị 。 如như 十thập 五ngũ 夜dạ 月nguyệt 更cánh 無vô 斜tà 光quang 。 大đại 覺giác 之chi 智trí 。 智trí 極cực 於ư 斯tư 。 無vô 始thỉ 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 者giả 。 始thỉ 必tất 對đối 終chung 無vô 明minh 。 終chung 者giả 終chung 盡tận 也dã 。 至chí 此thử 妙diệu 覺giác 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 盡tận 矣hĩ 。 永vĩnh 無vô 生sanh 死tử 。 遍biến 法Pháp 界Giới 證chứng 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。 故cố 云vân 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 住trụ 果quả 報báo 。 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 居cư 淨tịnh 土độ 。


善thiện 男nam 子tử 。 有hữu 作tác 思tư 惟duy 。 從tùng 有hữu 心tâm 起khởi 。 皆giai 是thị 六lục 塵trần 。 妄vọng 想tưởng 緣duyên 氣khí 。 非phi 實thật 心tâm 體thể 。 已dĩ 如như 空không 華hoa 。 用dụng 此thử 思tư 惟duy 。 辯biện 於ư 佛Phật 境cảnh 。 猶do 如như 空không 華hoa 。 復phục 結kết 空không 果quả 。 展triển 轉chuyển 妄vọng 想tưởng 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。


六lục 塵trần 者giả 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 也dã 。 緣duyên 氣khí 者giả 。 虗hư 妄vọng 色sắc 心tâm 從tùng 緣duyên 而nhi 現hiện 者giả 也dã 。 此thử 心tâm 已dĩ 如như 空không 華hoa 。 本bổn 不bất 曾tằng 有hữu 。 況huống 以dĩ 此thử 心tâm 。 辨biện 別biệt 圓viên 覺giác 。 何hà 異dị 望vọng 空không 華hoa 之chi 結kết 實thật 也dã 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 有hữu 作tác 思tư 惟duy 者giả 。 即tức 再tái 顯hiển 前tiền 。 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 。 前tiền 後hậu 有hữu 無vô 。 聚tụ 散tán 起khởi 止chỉ 。 種chủng 種chủng 取thủ 捨xả 。 思tư 惟duy 計kế 度độ 之chi 心tâm 。 此thử 心tâm 從tùng 第đệ 六lục 意ý 識thức 上thượng 起khởi 。 問vấn 。 何hà 故cố 有hữu 此thử 識thức 心tâm 耶da 。 答đáp 。 為vi 因nhân 有hữu 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 六lục 塵trần 之chi 法pháp 。 遂toại 牽khiên 引dẫn 起khởi 中trung 間gian 能năng 攀phàn 緣duyên 。 分phân 別biệt 之chi 心tâm 。 此thử 心tâm 乃nãi 是thị 真chân 心tâm 上thượng 。 起khởi 一nhất 分phần/phân 緣duyên 慮lự 影ảnh 像tượng 。 妄vọng 心tâm 如như 水thủy 上thượng 之chi 泡bào 。 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 如như 空không 中trung 之chi 華hoa 。 此thử 心tâm 常thường 與dữ 真chân 心tâm 氣khí 分phần/phân 契khế 合hợp 。 所sở 以dĩ 楞lăng 嚴nghiêm 會hội 上thượng 。 慶khánh 喜hỷ 執chấp 心tâm 而nhi 無vô 據cứ 。 直trực 得đắc 七thất 處xứ 茫mang 然nhiên 。 此thử 並tịnh 不bất 是thị 真chân 實thật 之chi 心tâm 體thể 。 一nhất 似tự 空không 中trung 之chi 華hoa 。 且thả 空không 中trung 華hoa 是thị 實thật 是thị 虗hư 耶da 。 只chỉ 此thử 自tự 是thị 一nhất 重trọng/trùng 妄vọng 想tưởng 。 而nhi 脩tu 行hành 之chi 者giả 。 又hựu 不bất 知tri 覺giác 悟ngộ 。 卻khước 用dụng 此thử 思tư 惟duy 妄vọng 心tâm 。 要yếu 求cầu 辨biện 別biệt 明minh 了liễu 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 廣quảng 大đại 圓viên 覺giác 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 。 卻khước 是thị 兩lưỡng 重trọng/trùng 妄vọng 想tưởng 。 如như 見kiến 空không 華hoa 。 已dĩ 是thị 不bất 是thị 。 又hựu 見kiến 結kết 果quả 。 又hựu 是thị 一nhất 重trọng/trùng 妄vọng 想tưởng 。 如như 此thử 展triển 轉chuyển 相tương 依y 。 一nhất 時thời 錯thác 了liễu 。 有hữu 甚thậm 是thị 處xứ 。 所sở 以dĩ 楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 汝nhữ 等đẳng 皆giai 是thị 。 迷mê 中trung 倍bội 人nhân 。 又hựu 云vân 。 觀quán 相tương/tướng 無vô 妄vọng 。 無vô 可khả 指chỉ 陳trần 。 猶do 邀yêu 空không 華hoa 。 復phục 結kết 空không 果quả 。 誠thành 哉tai 是thị 言ngôn 。 得đắc 不bất 銘minh 心tâm 者giả 哉tai 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 法pháp 華hoa 云vân 。 是thị 法Pháp 非phi 思tư 量lượng 。 分phân 別biệt 之chi 所sở 能năng 解giải 。 有hữu 思tư 惟duy 心tâm 。 即tức 是thị 分phân 別biệt 心tâm 也dã 。 分phân 別biệt 心tâm 即tức 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 阿A 難Nan 認nhận 之chi 為vi 心tâm 。 佛Phật 咄đốt 叱sất 之chi 。 此thử 非phi 汝nhữ 心tâm 。 此thử 是thị 法pháp 塵trần 。 分phân 別biệt 影ảnh 事sự 。 如như 此thử 心tâm 病bệnh 只chỉ 在tại 一nhất 有hữu 字tự 不bất 合hợp 。 存tồn 有hữu 心tâm 便tiện 落lạc 思tư 惟duy 。 若nhược 無vô 心tâm 即tức 無vô 思tư 惟duy 。 行hành 法pháp 云vân 。 觀quán 心tâm 無vô 心tâm 。 法pháp 不bất 住trụ 法pháp 。 又hựu 云vân 。 我ngã 心tâm 自tự 空không 。 罪tội 福phước 無vô 主chủ 。 起khởi 信tín 云vân 。 離ly 念niệm 相tương/tướng 者giả 等đẳng 虗hư 空không 界giới 。 無vô 所sở 不bất 徧biến 。 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 空không 得đắc 盡tận 處xứ 方phương 曰viết 離ly 念niệm 。 非phi 如như 木mộc 石thạch 之chi 無vô 心tâm 。 頑ngoan 然nhiên 之chi 無vô 性tánh 。 須tu 知tri 現hiện 前tiền 心tâm 識thức 。 更cánh 不bất 須tu 改cải 變biến 。 別biệt 有hữu 新tân 識thức 心tâm 為vi 離ly 念niệm 。 但đãn 於ư 日nhật 用dụng 中trung 。 無vô 我ngã 無vô 人nhân 。 無vô 眾chúng 生sanh 無vô 壽thọ 者giả 。 四tứ 見kiến 既ký 無vô 。 五ngũ 蘊uẩn 消tiêu 落lạc 。 四tứ 大đại 不bất 拘câu 。 將tương 誰thùy 緣duyên 六lục 塵trần 影ảnh 。 凡phàm 有hữu 一nhất 毫hào 之chi 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 若nhược 見kiến 非phi 相tướng 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 非phi 相tướng 者giả 。 非phi 凡phàm 夫phù 生sanh 死tử 相tướng 。 非phi 聲Thanh 聞Văn 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 相tương/tướng 。 是thị 名danh 實thật 相tướng 。 到đáo 此thử 魔ma 界giới 如như 。 佛Phật 界giới 如như 。 一nhất 如như 無vô 二nhị 如như 。 如như 此thử 空không 華hoa 空không 果quả 皆giai 歸quy 佛Phật 果Quả 。 有hữu 性tánh 無vô 性tánh 。 齊tề 成thành 佛Phật 道Đạo 。


古cổ 人nhân 云vân 。


江giang 谷cốc 春xuân 風phong 吹xuy 不bất 起khởi 。 鷓# 鴣# 啼đề 在tại 深thâm 花hoa 裏lý 。


三tam 級cấp 浪lãng 高cao 魚ngư 化hóa 龍long 。 癡si 人nhân 猶do 戽# 野dã 塘đường 水thủy 。


善thiện 男nam 子tử 。 虗hư 妄vọng 浮phù 心tâm 。 多đa 諸chư 巧xảo 見kiến 。 不bất 能năng 成thành 就tựu 。 圓viên 覺giác 方phương 便tiện 。


妄vọng 心tâm 巧xảo 見kiến 。 障chướng 圓viên 覺giác 故cố 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 指chỉ 金kim 剛cang 藏tạng 前tiền 三tam 疑nghi 。 皆giai 是thị 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 熏huân 習tập 顛điên 倒đảo 病bệnh 想tưởng 分phân 別biệt 虗hư 浮phù 不bất 實thật 。 特đặc 地địa 生sanh 出xuất 巧xảo 偽ngụy 之chi 見kiến 。 終chung 不bất 得đắc 斷đoạn 障chướng 遣khiển 疑nghi 證chứng 入nhập 。 成thành 就tựu 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 廣quảng 大đại 圓viên 覺giác 方phương 便tiện 。 之chi 法Pháp 門môn 也dã 。


如như 是thị 分phân 別biệt 。 非phi 為vi 正chánh 問vấn 。


前tiền 之chi 三tam 問vấn 。 佛Phật 始thỉ 曰viết 善thiện 哉tai 者giả 。 美mỹ 其kỳ 起khởi 教giáo 。 終chung 曰viết 非phi 正chánh 者giả 。 顯hiển 其kỳ 實thật 理lý 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 此thử 結kết 三tam 疑nghi 。 謂vị 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 不bất 是thị 真chân 正chánh 當đương 理lý 之chi 問vấn 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 即tức 今kim 見kiến 前tiền 日nhật 用dụng 念niệm 起khởi 者giả 。 此thử 是thị 虗hư 妄vọng 浮phù 心tâm 。 此thử 念niệm 不bất 實thật 。 為vi 之chi 浮phù 心tâm 。 橫hoạnh 生sanh 是thị 非phi 。 為vi 之chi 巧xảo 見kiến 。 一nhất 念niệm 嗔sân 心tâm 起khởi 。 百bách 萬vạn 障chướng 門môn 開khai 。 一nhất 念niệm 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 佛Phật 道Đạo 即tức 可khả 成thành 。 十Thập 善Thiện 菩Bồ 薩Tát 發phát 大đại 心tâm 。 長trường/trưởng 別biệt 三tam 界giới 苦khổ 輪luân 海hải 。 龍long 女nữ 一nhất 念niệm 善thiện 心tâm 相tương 應ứng 。 心tâm 純thuần 是thị 法Pháp 。 女nữ 便tiện 為vi 男nam 。 凡phàm 即tức 成thành 聖thánh 。 往vãng 南nam 方phương 成thành 佛Phật 。 善thiện 里lý 惡ác 心tâm 謗báng 佛Phật 。 見kiến 生sanh 身thân 陷hãm 地địa 獄ngục 。 古cổ 之chi 所sở 謂vị 天thiên 堂đường 地địa 獄ngục 門môn 相tương 對đối 。 只chỉ 在tại 人nhân 心tâm 一nhất 念niệm 中trung 。 若nhược 起khởi 顛điên 倒đảo 心tâm 。 生sanh 於ư 巧xảo 見kiến 。 終chung 不bất 能năng 成thành 圓viên 覺giác 。 盖# 圓viên 覺giác 如như 美mỹ 玉ngọc 。 瑕hà 不bất 能năng 染nhiễm 。 圓viên 覺giác 清thanh 淨tịnh 。 穢uế 不bất 能năng 入nhập 。 圓viên 覺giác 真chân 實thật 。 虗hư 妄vọng 不bất 入nhập 。 又hựu 須tu 知tri 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 即tức 三tam 千thiên 具cụ 德đức 之chi 生sanh 。 亦diệc 包bao 藏tàng 一nhất 切thiết 善thiện 惡ác 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 元nguyên 明minh 心tâm 妙diệu 。 即tức 心tâm 即tức 空không 。 即tức 地địa 即tức 水thủy 即tức 風phong 即tức 大đại 。 即tức 眼nhãn 即tức 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 即tức 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 即tức 眼nhãn 識thức 界giới 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 即tức 意ý 識thức 界giới 。 即tức 明minh 無vô 明minh 。 明minh 無vô 明minh 盡tận 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 即tức 老lão 即tức 死tử 。 即tức 老lão 死tử 盡tận 。 即tức 苦khổ 即tức 集tập 即tức 滅diệt 即tức 道đạo 。 即tức 智trí 即tức 得đắc 。 即tức 檀đàn 那na 即tức 尸thi 羅la 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 即tức 常thường 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 即tức 我ngã 即tức 淨tịnh 。 以dĩ 是thị 俱câu 即tức 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 明minh 心tâm 元nguyên 。 離ly 即tức 離ly 非phi 。 是thị 即tức 非phi 即tức 。 如như 何hà 以dĩ 所sở 知tri 心tâm 。 測trắc 度độ 如Như 來Lai 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 用dụng 世thế 間gian 語ngữ 言ngôn 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。 譬thí 如như 琴cầm 瑟sắt 箜không 篌hầu 琵tỳ 琶bà 。 雖tuy 有hữu 妙diệu 音âm 。 若nhược 非phi 妙diệu 指chỉ 。 終chung 不bất 能năng 發phát 。 汝nhữ 與dữ 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 寶bảo 覺giác 真chân 心tâm 。 各các 各các 圓viên 滿mãn 。 如như 我ngã 按án 指chỉ 。 海hải 印ấn 發phát 光quang 。 汝nhữ 暫tạm 舉cử 心tâm 。 塵trần 寂tịch 先tiên 起khởi 。 不bất 能năng 成thành 就tựu 。 圓viên 覺giác 方phương 便tiện 者giả 。 說thuyết 著trước 圓viên 覺giác 亦diệc 是thị 方phương 便tiện 。 一nhất 大đại 藏tạng 教giáo 皆giai 方phương 便tiện 門môn 。 所sở 以dĩ 法pháp 華hoa 經kinh 。 謂vị 之chi 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 且thả 道đạo 如như 何hà 是thị 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 古cổ 人nhân 誦tụng 法pháp 華hoa 偈kệ 。 至chí 諸chư 法pháp 從tùng 本bổn 來lai 。 常thường 自tự 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 忽hốt 然nhiên 發phát 悟ngộ 。 有hữu 云vân 。 春xuân 暖noãn 百bách 花hoa 紅hồng 。 鷓# 鴣# 啼đề 柳liễu 上thượng 。 非phi 為vi 正chánh 問vấn 。 正chánh 是thị 結kết 斥xích 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

金Kim 剛Cang 藏Tạng 當đương 知tri 。 如Như 來Lai 寂tịch 滅diệt 性tánh 。 未vị 曾tằng 有hữu 終chung 始thỉ 。


若nhược 以dĩ 輪luân 迴hồi 心tâm 。 思tư 惟duy 即tức 旋toàn 復phục 。 但đãn 至chí 輪luân 迴hồi 際tế 。


不bất 能năng 入nhập 佛Phật 海hải 。 譬thí 如như 銷tiêu 金kim 鑛khoáng 。 金kim 非phi 銷tiêu 故cố 有hữu 。


雖tuy 復phục 本bổn 來lai 金kim 。 終chung 以dĩ 銷tiêu 成thành 就tựu 。 一nhất 成thành 真chân 金kim 體thể 。


不bất 復phục 重trọng 為vi 鑛khoáng 。 生sanh 死tử 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 凡phàm 夫phu 及cập 諸chư 佛Phật 。


同đồng 為vi 空không 華hoa 相tương/tướng 。 思tư 惟duy 猶do 幻huyễn 化hóa 。 何hà 況huống 詰cật 虗hư 妄vọng 。


若nhược 能năng 了liễu 此thử 心tâm 。 然nhiên 後hậu 求cầu 圓viên 覺giác 。


西tây 蜀thục 復phục 庵am 暉huy 禪thiền 師sư 曰viết 。 偈kệ 云vân 譬thí 如như 銷tiêu 金kim 鑛khoáng 。 金kim 非phi 銷tiêu 故cố 有hữu 。 此thử 二nhị 句cú 說thuyết 本bổn 有hữu 之chi 法pháp 對đối 治trị 有hữu 脩tu 執chấp 。 雖tuy 復phục 本bổn 來lai 金kim 。 終chung 以dĩ 銷tiêu 成thành 就tựu 。 此thử 二nhị 句cú 對đối 治trị 無vô 脩tu 執chấp 。 思tư 惟duy 猶do 幻huyễn 化hóa 。 此thử 頌tụng 長trường/trưởng 行hành 中trung 。 有hữu 作tác 思tư 惟duy 。 從tùng 有hữu 心tâm 起khởi 。 至chí 已dĩ 如như 空không 華hoa 。 何hà 況huống 詰cật 虗hư 妄vọng 。 此thử 頌tụng 用dụng 此thử 思tư 惟duy 。 辨biện 於ư 佛Phật 境cảnh 。 謂vị 前tiền 思tư 惟duy 之chi 心tâm 。 自tự 是thị 虗hư 妄vọng 幻huyễn 化hóa 。 豈khởi 況huống 又hựu 將tương 此thử 虗hư 妄vọng 之chi 心tâm 。 詰cật 辨biện 分phân 別biệt 圓viên 覺giác 境cảnh 界giới 。 如như 是thị 分phân 別biệt 。 展triển 轉chuyển 不bất 是thị 者giả 也dã 。


四tứ 明minh 聰thông 講giảng 師sư 曰viết 。 長trường/trưởng 行hành 中trung 已dĩ 是thị 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 。 至chí 重trọng/trùng 頌tụng 如như 析tích 竹trúc 。 皆giai 迎nghênh 刃nhận 而nhi 解giải 。 不bất 復phục 雪tuyết 上thượng 加gia 霜sương 。 且thả 夫phu 金kim 剛cang 藏tạng 是thị 夢mộng 中trung 人nhân 。 釋Thích 迦Ca 老lão 子tử 又hựu 於ư 夢mộng 中trung 說thuyết 夢mộng 。 忽hốt 被bị 無vô 心tâm 道Đạo 人Nhân 一nhất 時thời 驚kinh 破phá 。 其kỳ 夢mộng 元nguyên 來lai 總tổng 是thị 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 夢mộng 中trung 佛Phật 事sự 。


唐đường 圭# 峰phong 定định 慧tuệ 禪thiền 師sư 宗tông 密mật 頌tụng 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 章chương 曰viết 。


金kim 剛cang 執chấp 難nạn/nan 聖thánh 凡phàm 身thân 。 本bổn 悟ngộ 緣duyên 何hà 有hữu 妄vọng 因nhân 。


三tam 問vấn 連liên 環hoàn 分phân 別biệt 見kiến 。 諸chư 門môn 開khai 喻dụ 性tánh 元nguyên 真chân 。


空không 華hoa 起khởi 滅diệt 元nguyên 由do 妄vọng 。 金kim 鑛khoáng 銷tiêu 融dung 水thủy 絕tuyệt 塵trần 。


若nhược 要yếu 測trắc 量lượng 圓viên 覺giác 海hải 。 入nhập 思tư 惟duy 地địa 倍bội 沉trầm 淪luân 。


金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 章chương 終chung 四tứ


❖
Phiên âm: 10/5/2016 ◊ Cập nhật: 10/5/2016