大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 修Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 心Tâm 鏡Kính 卷quyển 第đệ 二nhị
Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh Tâm Kính ♦ Quyển 2

前tiền 住trụ 台thai 州châu 赤xích 城thành 山sơn 崇sùng 善thiện 教giáo 寺tự 釋thích 智trí 聰thông 述thuật


○# 普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 章chương


蓋cái 聞văn 。 菩Bồ 提Đề 之chi 為vi 極cực 。 神thần 妙diệu 寂tịch 通thông 。 圓viên 智trí 湛trạm 照chiếu 。 道đạo 絕tuyệt 形hình 識thức 之chi 封phong 。 理lý 畢tất 生sanh 滅diệt 之chi 境cảnh 。 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 之chi 病bệnh 。 起khởi 自tự 四tứ 大đại 五ngũ 蘊uẩn 六lục 根căn 。 喻dụ 如như 人nhân 之chi 兩lưỡng 足túc 。 有hữu 足túc 則tắc 能năng 行hành 。 無vô 足túc 則tắc 不bất 能năng 動động 。 是thị 以dĩ 聖thánh 人nhân 。 有hữu 以dĩ 見kiến 動động 足túc 以dĩ 喪táng 志chí 。 舉cử 足túc 以dĩ 失thất 方phương 。 於ư 是thị 止chỉ 而nhi 觀quán 之chi 。 靜tĩnh 而nhi 明minh 之chi 。 使sử 其kỳ 動động 而nhi 能năng 靜tĩnh 。 靜tĩnh 而nhi 能năng 明minh 。 普phổ 明minh 觀quán 眾chúng 生sanh 動động 而nhi 未vị 靜tĩnh 。 欲dục 息tức 空không 花hoa 之chi 病bệnh 足túc 。 廣quảng 說thuyết 如như 幻huyễn 之chi 法Pháp 門môn 。 故cố 有hữu 此thử 章chương 之chi 來lai 意ý 也dã 。


於ư 是thị 普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 (# 至chí )# 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


請thỉnh 法pháp 式thức 儀nghi 。 例lệ 如như 前tiền 釋thích (# 次thứ 正chánh 請thỉnh )# 。


大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 為vì 此thử 會hội 。 (# 至chí )# 演diễn 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。


此thử 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 因nhân 聞văn 幻huyễn 化hóa 空không 花hoa 。 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 雖tuy 聞văn 。 未vị 知tri 如như 何hà 思tư 惟duy 。 雖tuy 思tư 。 未vị 知tri 如như 何hà 修tu 行hành 。 雖tuy 修tu 。 未vị 知tri 如như 何hà 取thủ 證chứng 。 故cố 特đặc 啟khải 問vấn 如Như 來Lai 。 思tư 惟duy 修tu 證chứng 之chi 法pháp 。 依y 經kinh 本bổn 有hữu 六lục 問vấn 。 攝nhiếp 六lục 歸quy 二nhị 。 且thả 存tồn 二nhị 問vấn 。 經kinh 曰viết 。 云vân 何hà 思tư 惟duy 。 云vân 何hà 住trụ 持trì 。 立lập 二nhị 云vân 何hà 。 見kiến 止chỉ 是thị 二nhị 。 問vấn 諸chư 宗tông 立lập 說thuyết 不bất 同đồng 。 唯duy 慈từ 室thất 云vân 。 兩lưỡng 番phiên 云vân 何hà 。 顯hiển 是thị 正chánh 請thỉnh 也dã 。 但đãn 思tư 惟duy 必tất 藉tạ 方phương 便tiện 。 住trụ 持trì 必tất 攝nhiếp 開khai 悟ngộ 。 故cố 今kim 列liệt 二nhị 正chánh 問vấn 。 以dĩ 兼kiêm 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 并tinh 假giả 設thiết 方phương 便tiện 開khai 悟ngộ 也dã 。


云vân 何hà 思tư 惟duy 。 云vân 何hà 住trụ 持trì 。


十thập 六lục 觀quán 經kinh 。 韋Vi 提Đề 希Hy 夫Phu 人Nhân 。 請thỉnh 修tu 淨tịnh 業nghiệp 。 亦diệc 有hữu 二nhị 問vấn 。 與dữ 此thử 大đại 同đồng 。 彼bỉ 云vân 教giáo 我ngã 思tư 惟duy 。 教giáo 我ngã 正chánh 受thọ 。 正chánh 受thọ 住trụ 持trì 。 名danh 異dị 體thể 同đồng 。 但đãn 觀quán 經Kinh 云vân 。 正chánh 受thọ 即tức 三tam 昧muội 。 非phi 今kim 住trụ 院viện 之chi 住trụ 持trì 。 此thử 云vân 住trụ 持trì 。 即tức 秘bí 密mật 藏tạng 。 住trụ 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 經Kinh 云vân 。 入nhập 理lý 般Bát 若Nhã 名danh 為vi 住trụ 。 今kim 問vấn 思tư 惟duy 修tu 習tập 。 亦diệc 是thị 正chánh 心tâm 行hành 處xứ 也dã 。 佛Phật 因nhân 韋vi 提đề 希hy 問vấn 。 答đáp 以dĩ 三tam 種chủng 淨tịnh 業nghiệp 。 即tức 孝hiếu 養dưỡng 父phụ 母mẫu 。 行hành 世thế 仁nhân 慈từ 。 受thọ 持trì 三Tam 歸Quy 。 具cụ 足túc 眾chúng 戒giới 。 此thử 經Kinh 思tư 惟duy 修tu 習tập 。 豈khởi 越việt 於ư 此thử 三tam 業nghiệp 。 彼bỉ 云vân 教giáo 我ngã 正chánh 受thọ 。 佛Phật 答đáp 以dĩ 十thập 六lục 妙diệu 觀quán 。 觀quán 即tức 住trụ 三tam 昧muội 也dã 。 經Kinh 云vân 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 以dĩ 法Pháp 界Giới 身thân 。 入nhập 眾chúng 生sanh 心tâm 想tưởng 中trung 。 是thị 心tâm 作tác 佛Phật 。 是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。 諸chư 佛Phật 正Chánh 徧Biến 知Tri 海hải 。 從tùng 心tâm 想tưởng 生sanh 。 今kim 之chi 云vân 住trụ 持trì 。 豈khởi 離ly 法Pháp 界Giới 身thân 。 此thử 經Kinh 能năng 證chứng 者giả 。 雖tuy 作tác 止chỉ 任nhậm 滅diệt 。 亦diệc 是thị 觀quán 經kinh 。 是thị 心tâm 作tác 佛Phật 。 是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。 心tâm 作tác 心tâm 是thị 。 即tức 與dữ 向hướng 下hạ 作tác 止chỉ 任nhậm 滅diệt 。 義nghĩa 意ý 不bất 迷mê 。 金kim 剛cang 亦diệc 云vân 。 應ưng 云vân 何hà 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 今kim 云vân 住trụ 。 即tức 住trụ 理lý 。 二Nhị 乘Thừa 住trụ 真Chân 諦Đế 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 俗tục 諦đế 。 佛Phật 住trụ 中trung 道đạo 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 亦diệc 與dữ 諸chư 佛Phật 住trú 處xứ 。 名danh 常Thường 寂Tịch 光Quang 。 寂tịch 光quang 即tức 三tam 德đức 也dã 。 豈khởi 非phi 三tam 德đức 秘bí 藏tạng 也dã 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 以dĩ 大đại 圓viên 覺giác 為vi 伽già 藍lam 。 安an 住trụ 平bình 等đẳng 性tánh 智trí 。 豈khởi 作tác 世thế 間gian 伽già 藍lam 解giải 會hội 也dã 。


眾chúng 生sanh 未vị 悟ngộ 。 作tác 何hà 方phương 便tiện 。 普phổ 令linh 開khai 悟ngộ 。


未vị 悟ngộ 。 即tức 是thị 未vị 聞văn 思tư 修tu 人nhân 。 未vị 入nhập 三tam 昧muội 正chánh 心tâm 行hành 處xứ 人nhân 。 更cánh 作tác 方phương 便tiện 。 曲khúc 巧xảo 善thiện 權quyền 此thử 是thị 再tái 三tam 。 勤cần 懇khẩn 之chi 意ý (# 次thứ 為vi 迷mê 真chân 重trọng/trùng 難nạn/nan 開khai 悟ngộ 人nhân 再tái 請thỉnh )# 。


世Thế 尊Tôn 若nhược 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 無vô 正chánh 方phương 便tiện 。 (# 至chí )# 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。


正chánh 方phương 便tiện 。 法pháp 華hoa 謂vị 之chi 秘bí 妙diệu 方phương 便tiện 。 十thập 六lục 觀quán 經kinh 。 有hữu 異dị 方phương 便tiện 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 善thiện 權quyền 誘dụ 引dẫn 之chi 辭từ 。 通thông 謂vị 之chi 方phương 便tiện 。 蓋cái 佛Phật 本bổn 無vô 身thân 無vô 說thuyết 。 亦diệc 無vô 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 無vô 成thành 佛Phật 不bất 成thành 佛Phật 。 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 實thật 相tướng 理lý 地địa 。 祇kỳ 為vi 眾chúng 生sanh 迷mê 真chân 逐trục 妄vọng 之chi 久cửu 。 不bất 能năng 覺giác 悟ngộ 。 剛cang 強cường 難nan 化hóa 。 諸chư 佛Phật 慈từ 悲bi 心tâm 切thiết 。 假giả 說thuyết 方phương 便tiện 。 立lập 圓viên 覺giác 名danh 。 圓viên 無vô 自tự 性tánh 。 人nhân 人nhân 本bổn 具cụ 。 此thử 圓viên 覺giác 。 即tức 佛Phật 知tri 佛Phật 見kiến 。 法pháp 華hoa 謂vị 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 可khả 謂vị 一nhất 潮triều 以dĩ 通thông 百bách 浦# 也dã (# 次thứ 誡giới 其kỳ 所sở 聽thính )# 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 (# 至chí )# 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。 (# 下hạ 答đáp 起khởi 行hành 方phương 便tiện )# 。


善thiện 男nam 子tử 彼bỉ 新tân 學học 菩Bồ 薩Tát 。 (# 至chí )# 應ưng 當đương 正chánh 憶ức 念niệm 。 遠viễn 離ly 諸chư 幻huyễn 。


正chánh 念niệm 者giả 。 即tức 正chánh 心tâm 行hành 處xứ 。 三tam 昧muội 也dã 。 諸chư 家gia 解giải 不bất 同đồng 。 多đa 以dĩ 無vô 念niệm 為vi 正chánh 念niệm 。 今kim 謂vị 未vị 然nhiên 。 若nhược 論luận 本bổn 來lai 無vô 念niệm 。 何hà 用dụng 正chánh 之chi 。 只chỉ 緣duyên 見kiến 今kim 有hữu 念niệm 。 其kỳ 念niệm 虗hư 妄vọng 不bất 正chánh 。 必tất 須tu 以dĩ 正chánh 正chánh 之chi 。 如như 世thế 人nhân 屋ốc 。 屋ốc 若nhược 不bất 邪tà 。 何hà 正chánh 之chi 有hữu 。 正chánh 之chi 必tất 為vi 邪tà 也dã 。 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 妄vọng 心tâm 。 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 此thử 妄vọng 邪tà 念niệm 。 念niệm 念niệm 是thị 病bệnh 。 聖thánh 人nhân 假giả 設thiết 法pháp 藥dược 。 以dĩ 正chánh 關quan 邪tà 。 其kỳ 邪tà 必tất 正chánh 。 如Như 來Lai 淨tịnh 圓viên 覺giác 心tâm 。 本bổn 無vô 邪tà 正chánh 。 只chỉ 為vì 不bất 守thủ 正chánh 性tánh 。 為vi 邪tà 妄vọng 熏huân 動động 。 正chánh 隨tùy 妄vọng 轉chuyển 。 水thủy 逐trục 波ba 流lưu 。 假giả 說thuyết 方phương 便tiện 為vi 筏phiệt 。 以dĩ 八bát 正chánh 為vi 船thuyền 。 度độ 難nan 度độ 者giả 。 其kỳ 念niệm 若nhược 正chánh 。 五ngũ 蘊uẩn 空không 花hoa 。 六lục 根căn 重trọng 病bệnh 。 任nhậm 運vận 自tự 離ly 。 故cố 云vân 遠viễn 離ly 諸chư 幻huyễn 。 但đãn 知tri 離ly 幻huyễn 方phương 。 未vị 知tri 幻huyễn 藥dược 實thật 用dụng 。 故cố 後hậu 具cụ 出xuất 方phương 藥dược (# 初sơ 修tu 習tập 定định )# 。


先tiên 依y 如Như 來Lai 。 奢Xa 摩Ma 他Tha 行hạnh 。


圓viên 覺giác 體thể 寂tịch 。 因nhân 元nguyên 靜tĩnh 乃nãi 稱xưng 止chỉ 。 本bổn 覺giác 虗hư 照chiếu 。 由do 常thường 明minh 故cố 曰viết 觀quán 。 妄vọng 風phong 俄nga 動động 。 假giả 妙diệu 奢Xa 摩Ma 他Tha 而nhi 止chỉ 之chi 。 心tâm 珠châu 久cửu 昏hôn 。 須tu 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 而nhi 觀quán 之chi 。 散tán 即tức 止chỉ 。 昏hôn 即tức 朗lãng 。 非phi 此thử 法pháp 藥dược 。 覺giác 性tánh 何hà 由do 可khả 顯hiển 。 奢xa 摩ma 他tha 。 此thử 云vân 止chỉ 。 涅Niết 槃Bàn 名danh 為vi 能năng 滅diệt 。 能năng 滅diệt 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 又hựu 云vân 能năng 調điều 。 能năng 調điều 諸chư 根căn 惡ác 不bất 善thiện 故cố 。 又hựu 云vân 寂tịch 靜tĩnh 。 能năng 令linh 三tam 業nghiệp 成thành 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 又hựu 云vân 遠viễn 離ly 。 離ly 眾chúng 生sanh 五ngũ 欲dục 故cố 。 又hựu 云vân 能năng 淨tịnh 。 能năng 清thanh 貪tham 欲dục 嗔sân 恚khuể 愚ngu 癡si 三tam 濁trược 惡ác 法pháp 故cố 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 止chỉ 為vi 定định 。 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 此thử 云vân 觀quán 。 涅Niết 槃Bàn 名danh 為vi 正chánh 見kiến 。 又hựu 名danh 了liễu 見kiến 。 曰viết 能năng 見kiến 。 曰viết 徧biến 見kiến 。 曰viết 次thứ 第đệ 見kiến 。 曰viết 別biệt 見kiến 。 慧tuệ 之chi 總tổng 名danh 也dã 。 優ưu 畢tất 叉xoa 。 此thử 云vân 止Chỉ 觀Quán 平bình 等đẳng 。 涅Niết 槃Bàn 名danh 為vi 平bình 等đẳng 。 又hựu 名danh 不bất 諍tranh 。 永vĩnh 嘉gia 云vân 。 奢xa 摩ma 他tha 。 曰viết 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 曰viết 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 。 優ưu 畢tất 叉xoa 。 非phi 照chiếu 非phi 寂tịch 。 奢xa 摩ma 他tha 名danh 。 出xuất 楞lăng 嚴nghiêm 圓viên 覺giác 。 如như 前tiền 所sở 引dẫn 三tam 名danh 。 出xuất 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 天thiên 台thai 出xuất 時thời 。 楞lăng 嚴nghiêm 圓viên 覺giác 未vị 至chí 。 後hậu 智trí 者giả 。 自tự 影ảnh 傍bàng 三tam 觀quán 。 立lập 三tam 止chỉ 名danh 。 體thể 真chân 止chỉ 。 (# 即tức 奢xa 摩ma 佗tha )# 方phương 便tiện 隨tùy 緣duyên 止chỉ 。 (# 即tức 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 )# 息tức 二nhị 邊biên 分phân 別biệt 止chỉ 。 (# 即tức 禪thiền 那na )# 亦diệc 曰viết 定định 。 此thử 經Kinh 為vi 之chi 。 二nhị 十thập 五ngũ 定định 輪luân 。 今kim 依y 如Như 來Lai 因Nhân 地Địa 法pháp 行hành 。 須tu 明minh 深thâm 觀quán 。 又hựu 觀quán 即tức 是thị 境cảnh 。 天thiên 台thai 云vân 。 對đối 觀quán 名danh 境cảnh 。 對đối 止chỉ 名danh 諦đế 。 其kỳ 實thật 三tam 止chỉ 三tam 觀quán 。 名danh 異dị 體thể 同đồng 。 如như 水thủy 與dữ 氷băng 。 氷băng 名danh 為vi 止chỉ 。 水thủy 名danh 為vi 觀quán 。 水thủy 性tánh 雖tuy 流lưu 。 觀quán 也dã 。 結kết 而nhi 為vi 氷băng 。 止chỉ 也dã 。 今kim 先tiên 依y 奢Xa 摩Ma 他Tha 行hành 。 此thử 用dụng 三tam 止chỉ 。 止chỉ 其kỳ 虗hư 妄vọng 流lưu 動động 之chi 心tâm 。 息tức 其kỳ 攀phàn 緣duyên 。 一nhất 念niệm 若nhược 止chỉ 已dĩ 。 即tức 止chỉ 即tức 觀quán 。 照chiếu 此thử 幻huyễn 心tâm 。 自tự 然nhiên 消tiêu 落lạc 。 幻huyễn 心tâm 離ly 念niệm 。 一nhất 切thiết 精tinh 神thần 。 動động 靜tĩnh 不bất 移di 。 憶ức 忘vong 如như 一nhất 。 因Nhân 地Địa 修tu 行hành 。 想tưởng 見kiến 其kỳ 為vi 人nhân 也dã (# 次thứ 令linh 持trì 戒giới )# 。


堅kiên 持trì 禁cấm 戒giới 。


夫phu 持trì 戒giới 者giả 。 精tinh 潔khiết 如như 氷băng 壺hồ 玉ngọc 井tỉnh 。 立lập 志chí 如như 節tiết 操thao 嚴nghiêm 霜sương 。 秋thu 毫hào 無vô 犯phạm 。 方phương 曰viết 堅kiên 持trì 。 戒giới 品phẩm 。 有hữu 三tam 。 一nhất 名danh 毗Tỳ 尼Ni 。 (# 又hựu 名danh 毗tỳ 奈nại 耶da 。 此thử 翻phiên 為vi 律luật 。 毗Tỳ 尼Ni 與dữ 律luật 。 言ngôn 不bất 並tịnh 立lập )# 二nhị 名danh 尸thi 羅la 。 (# 此thử 翻phiên 為vi 戒giới 。 即tức 六Lục 度Độ 中trung 一nhất 也dã )# 三tam 。 名danh 波Ba 羅La 提Đề 木Mộc 叉Xoa 。 (# 此thử 云vân 處xứ 處xứ 解giải 脫thoát 。 亦diệc 云vân 別biệt 別Biệt 解Giải 脫Thoát )# 天thiên 台thai 戒giới 疏sớ/sơ 云vân 。 戒giới 乃nãi 運vận 善thiện 之chi 初sơ 章chương 。 卻khước 惡ác 之chi 前tiền 陣trận 。 亦diệc 謂vị 之chi 善thiện 生sanh 符phù 不bất 死tử 藥dược 。 據cứ 理lý 先tiên 受thọ 三Tam 歸Quy 。 次thứ 受thọ 五Ngũ 戒Giới 。 此thử 三Tam 歸Quy 五Ngũ 戒Giới 。 大đại 小Tiểu 乘Thừa 。 為vi 發phát 行hạnh 之chi 初sơ 。 修tu 觀quán 之chi 始thỉ 。 龍long 樹thụ 云vân 。 念niệm 佛Phật 如như 醫y 王vương 。 念niệm 法pháp 如như 服phục 藥dược 。 念niệm 僧Tăng 如như 看khán 病bệnh 人nhân 。 念niệm 戒giới 如như 藥dược 禁cấm 忌kỵ 。 故cố 三Tam 歸Quy 之chi 後hậu 。 方phương 明minh 諸chư 戒giới 也dã 。 佛Phật 初sơ 出xuất 世thế 。 未vị 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 先tiên 為vi 白bạch 衣y 。 波ba 離ly 提đề 謂vị 二nhị 人nhân 。 受thọ 三Tam 歸Quy 。 次thứ 受thọ 五Ngũ 戒Giới 。 若nhược 在tại 家gia 佛Phật 弟đệ 子tử 。 破phá 此thử 五Ngũ 戒Giới 者giả 。 則tắc 非phi 清Thanh 信Tín 士Sĩ 女Nữ 。 經Kinh 云vân 。 五Ngũ 戒Giới 者giả 。 天thiên 下hạ 之chi 大đại 禁cấm 忌kỵ 。 若nhược 犯phạm 五Ngũ 戒Giới 。 在tại 天thiên 則tắc 違vi 五ngũ 星tinh 。 在tại 地địa 則tắc 違vi 五ngũ 嶽nhạc 。 在tại 方phương 則tắc 違vi 五ngũ 帝đế 。 在tại 身thân 則tắc 違vi 五ngũ 臟tạng 。 如như 是thị 世thế 間gian 。 違vi 犯phạm 無vô 量lượng 。 若nhược 約ước 出xuất 世thế 間gian 。 犯phạm 五Ngũ 戒Giới 者giả 。 則tắc 破phá 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 五Ngũ 戒Giới 一nhất 切thiết 大đại 小tiểu 。 尸thi 羅la 根căn 本bổn 。 若nhược 犯phạm 此thử 五Ngũ 戒Giới 。 則tắc 不bất 得đắc 更cánh 受thọ 。 大đại 小Tiểu 乘Thừa 戒giới 也dã 。 此thử 五ngũ 通thông 名danh 戒giới 者giả 。 以dĩ 防phòng 止chỉ 為vi 義nghĩa 。 能năng 防phòng 惡ác 律luật 儀nghi 。 無vô 作tác 之chi 非phi 。 止chỉ 三tam 業nghiệp 所sở 起khởi 之chi 惡ác 。 此thử 出xuất 天thiên 台thai 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 。 今kim 時thời 道đạo 俗tục 。 雖tuy 云vân 持trì 戒giới 。 豈khởi 知tri 有hữu 大đại 小Tiểu 乘Thừa 律luật 儀nghi 之chi 殊thù 。 今kim 依y 大đại 智trí 律luật 師sư 資tư 持trì 事sự 鈔sao 。 出xuất 小Tiểu 乘Thừa 僧Tăng 尼ni 所sở 受thọ 。 五ngũ 篇thiên 七thất 聚tụ 名danh 目mục 。 五ngũ 篇thiên 者giả 。 一nhất 波ba 羅la 夷di 。 (# 義nghĩa 翻phiên 極cực 惡ác 。 三tam 意ý 。 一nhất 者giả 退thoái 沒một 。 由do 犯phạm 此thử 戒giới 。 道Đạo 果Quả 無vô 分phần/phân 故cố 。 二nhị 者giả 不bất 共cộng 住trú 。 不bất 得đắc 二nhị 種chủng 僧Tăng 中trung 共cộng 住trú 故cố 。 三tam 者giả 墮đọa 落lạc 。 捨xả 此thử 身thân 已dĩ 。 墮đọa 阿A 鼻Tỳ 故cố 。 四tứ 分phần/phân 云vân 。 譬thí 如như 頭đầu 斷đoạn 。 不bất 可khả 復phục 起khởi 。 若nhược 犯phạm 此thử 法pháp 非phi 比Bỉ 丘Khâu )# 二nhị 僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa 。 (# 善thiện 見kiến 律luật 云vân 。 僧Tăng 伽già 為vi 僧Tăng 。 婆bà 者giả 。 為vi 。 初sơ 。 謂vị 僧Tăng 前tiền 與dữ 覆phú 藏tàng 羯yết 摩ma 也dã 。 尸thi 沙sa 者giả 云vân 殘tàn 。 謂vị 末mạt 後hậu 與dữ 出xuất 罪tội 羯yết 摩ma 也dã 。 若nhược 犯phạm 此thử 罪tội 。 僧Tăng 作tác 法pháp 除trừ 故cố 。 又hựu 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 云vân 。 僧Tăng 殘tàn 。 如như 人nhân 為vi 他tha 所sở 斫chước 殘tàn 。 唯duy 有hữu 咽yết 喉hầu 。 故cố 名danh 為vi 殘tàn 。 理lý 宜nghi 速tốc 救cứu 故cố )# 三tam 偷thâu 蘭lan 遮già 。 (# 善thiện 見kiến 云vân 。 偷thâu 蘭lan 名danh 大đại 遮già 障chướng 善thiện 道đạo 。 後hậu 必tất 墮đọa 惡ác 道đạo 。 體thể 是thị 鄙bỉ 穢uế 。 從tùng 不bất 善thiện 體thể 立lập 名danh )# 四tứ 波ba 逸dật 提đề 。 (# 義nghĩa 翻phiên 為vi 墮đọa 。 十thập 誦tụng 律luật 云vân 。 墮đọa 在tại 燒thiêu 煑chử 覆phú 障chướng 地địa 獄ngục 八bát 熟thục 為vi 燒thiêu 煑chử 。 八bát 寒hàn 黑hắc 暗ám 為vi 覆phú 障chướng 。 貪tham 慢mạn 心tâm 強cường/cưỡng 。 制chế 捨xả 入nhập 僧Tăng 。 故cố 名danh 尼ni 薩tát 耆kỳ 。 尼ni 翻phiên 為vi 盡tận 。 薩tát 耆kỳ 為vi 捨xả )# 五ngũ 波ba 羅la 提đề 提đề 舍xá 尼ni 。 (# 義nghĩa 翻phiên 向hướng 彼bỉ 悔hối 從tùng 。 對đối 治trị 境cảnh 。 僧Tăng 祇kỳ 云vân 。 此thử 罪tội 應ưng 發phát 露lộ 也dã )# 如như 上thượng 五ngũ 篇thiên 。 更cánh 加gia 六lục 突đột 吉cát 羅la 。 為vi 六lục 聚tụ 。 (# 突đột 者giả 惡ác 也dã 。 吉cát 羅la 者giả 作tác 也dã 。 四tứ 分phần/phân 云vân 。 應ưng 當đương 學học 。 胡hồ 僧Tăng 翻phiên 守thủ 戒giới 。 此thử 罪tội 微vi 細tế 。 持trì 之chi 極cực 難nạn/nan 。 故cố 隨tùy 學học 隨tùy 守thủ 。 以dĩ 立lập 名danh )# 若nhược 云vân 七thất 聚tụ 者giả 。 分phần/phân 突đột 吉cát 羅la 。 為vi 二nhị 聚tụ 。 身thân 名danh 惡ác 作tác 。 口khẩu 名danh 惡ác 說thuyết 。 分phân 身thân 口khẩu 為vi 二nhị 聚tụ 。 故cố 云vân 五ngũ 篇thiên 七thất 聚tụ 。 智trí 論luận 云vân 。 禁cấm 戒giới 為vi 性tánh 。 剃thế 髮phát 染nhiễm 衣y 為vi 相tương/tướng 。 氷băng 潔khiết 其kỳ 心tâm 。 玉ngọc 潤nhuận 其kỳ 德đức 。 如như 前tiền 戒giới 品phẩm 。 僧Tăng 尼ni 所sở 受thọ 之chi 法Pháp 。 不bất 通thông 俗tục 人nhân 。 僧Tăng 則tắc 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 尼ni 則tắc 五ngũ 百bách 。 並tịnh 五ngũ 篇thiên 七thất 聚tụ 。 持trì 之chi 無vô 犯phạm 。 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。 後hậu 出xuất 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 律luật 儀nghi 。 通thông 道đạo 俗tục 七thất 眾chúng 人nhân 受thọ 。 大Đại 乘Thừa 三Tam 聚Tụ 戒Giới 者giả 。 一nhất 攝nhiếp 律luật 儀nghi 戒giới 。 二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 三tam 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 戒giới 。 (# 亦diệc 云vân 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。 )# 知tri 則tắc 斷đoạn 惡ác 修tu 善thiện 度độ 生sanh 。 梵Phạm 網võng 云vân 。 戒giới 如như 明minh 日nhật 月nguyệt 。 亦diệc 如như 纓anh 絡lạc 珠châu 。 微vi 塵trần 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 由do 是thị 成thành 正chánh 覺giác 。 又hựu 云vân 。 誦tụng 我ngã 本bổn 師sư 戒giới 。 甘cam 露lộ 門môn 則tắc 開khai 。 當đương 知tri 修tu 圓viên 覺giác 者giả 。 先tiên 依y 如Như 來Lai 奢xa 摩ma 他tha 。 定định 其kỳ 志chí 。 攝nhiếp 其kỳ 心tâm 。 次thứ 依y 毗Tỳ 尼Ni 。 軌quỹ 則tắc 身thân 心tâm 。 然nhiên 後hậu 身thân 開khai 遮già 。 口khẩu 容dung 說thuyết 默mặc 。 意ý 行hành 止Chỉ 觀Quán 。 遠viễn 離ly 諸chư 幻huyễn 。 到đáo 清thanh 凉# 池trì 也dã (# 次thứ 資tư 徒đồ 眾chúng 琢trác 磨ma )# 。


安an 處xử 徒đồ 眾chúng 。


道đạo 不bất 孤cô 運vận 。 弘hoằng 之chi 由do 人nhân 。 聖thánh 人nhân 制chế 法pháp 。 假giả 緣duyên 進tiến 道đạo 。 如như 陶đào 家gia 輪luân 。 作tác 瓶bình 瓦ngõa 等đẳng 。 先tiên 擇trạch 良lương 處xứ 水thủy 草thảo 豐phong 便tiện 。 始thỉ 立lập 作tác 所sở 。 欲dục 結kết 期kỳ 限hạn 。 建kiến 置trí 壇đàn 場tràng 。 必tất 安an 處xử 徒đồ 眾chúng 。 選tuyển 良lương 朋bằng 勝thắng 友hữu 。 互hỗ 相tương 策sách 發phát 。 為vi 同đồng 行hành 善Thiện 知Tri 識Thức 。 如như 法Pháp 華hoa 。 淨Tịnh 藏Tạng 淨Tịnh 眼Nhãn 。 與dữ 淨Tịnh 德Đức 夫Phu 人Nhân 。 化hóa 妙Diệu 莊Trang 嚴Nghiêm 王Vương 。 飜phiên 邪tà 為vi 正chánh 。 同đồng 見kiến 宿Tú 王Vương 華Hoa 智trí 佛Phật 。 此thử 皆giai 良lương 友hữu 也dã 。 所sở 以dĩ 云vân 蓬bồng 生sanh 麻ma 中trung 。 不bất 扶phù 而nhi 直trực 。 安an 處xử 徒đồ 眾chúng 。 意ý 在tại 於ư 斯tư (# 次thứ 攝nhiếp 念niệm 思tư 惟duy )# 。


宴yến 坐tọa 靜tĩnh 室thất 。


天thiên 台thai 依y 大đại 藏tạng 教giáo 。 立lập 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 。 皆giai 先tiên 二nhị 十thập 五ngũ 方phương 便tiện 。 建kiến 立lập 壇đàn 場tràng 。 如như 棱# 嚴nghiêm 圓viên 覺giác 。 皆giai 有hữu 期kỳ 限hạn 。 制chế 之chi 一nhất 處xứ 。 今kim 宴yến 坐tọa 者giả 。 安an 坐tọa 。 以dĩ 攝nhiếp 身thân 住trụ 。 身thân 住trụ 則tắc 心tâm 安an 。 心tâm 閑nhàn 則tắc 境cảnh 寂tịch 。 故cố 攝nhiếp 身thân 心tâm 者giả 。 必tất 須tu 靜tĩnh 室thất 。 要yếu 知tri 。 道đạo 雖tuy 無vô 在tại 。 必tất 假giả 緣duyên 生sanh 。 故cố 古cổ 之chi 修tu 道Đạo 者giả 。 多đa 於ư 山sơn 林lâm 樹thụ 下hạ 。 阿a 蘭lan 若nhã 閴# 寂tịch 之chi 處xứ 。 薙# 草thảo 結kết 茅mao 。 木mộc 食thực 澗giản 飲ẩm 。 或hoặc 依y 蕙# 嶂# 。 或hoặc 友hữu 猿viên 鶴hạc 。 或hoặc 枯khô 木mộc 身thân 心tâm 。 或hoặc 韜# 光quang 晦hối 跡tích 。 或hoặc 飛phi 錫tích 泉tuyền 涌dũng 。 或hoặc 翠thúy 峗# 晏# 寂tịch 。 如như 此thử 聖thánh 流lưu 。 道đạo 高cao 龍long 虎hổ 。 德đức 重trọng/trùng 鬼quỷ 神thần 。 豈khởi 比tỉ 今kim 時thời 纓anh 情tình 好hảo/hiếu 爵tước 者giả 。 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 有hữu 一nhất 沙Sa 門Môn 。 過quá 失thất 遣khiển 出xuất 外ngoại 居cư 。 絕tuyệt 無vô 衣y 食thực 。 適thích 遇ngộ 四tứ 王vương 會hội 下hạ 。 一nhất 神thần 鬼quỷ 。 亦diệc 有hữu 過quá 。 遣khiển 下hạ 人nhân 間gian 。 相tương/tướng 會hội 共cộng 言ngôn 衣y 食thực 。 鬼quỷ 云vân 。 吾ngô 雖tuy 有hữu 過quá 。 神thần 力lực 尚thượng 在tại 。 汝nhữ 可khả 上thượng 吾ngô 肩kiên 上thượng 。 遊du 行hành 世thế 間gian 。 人nhân 見kiến 之chi 。 謂vị 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 每mỗi 日nhật 得đắc 食thực 。 兩lưỡng 共cộng 歡hoan 喜hỷ 。 忽hốt 一nhất 日nhật 。 四tứ 王vương 遣khiển 神thần 將tướng 。 收thu 錄lục 此thử 鬼quỷ 。 鬼quỷ 急cấp 走tẩu 奔bôn 越việt 。 肩kiên 上thượng 沙Sa 門Môn 。 墮đọa 地địa 。 苦khổ 惱não 自tự 當đương 。 又hựu 如như 五ngũ 扇thiên/phiến 提đề 羅la 果quả 報báo 。 曾tằng 不bất 畏úy 哉tai 。 思tư 之chi 。 古cổ 人nhân 或hoặc 得đắc 志chí 之chi 後hậu 。 雲vân 房phòng 嵓# 屋ốc 長trưởng 養dưỡng 聖thánh 胎thai 。 或hoặc 黃hoàng 卷quyển 青thanh 燈đăng 。 亦diệc 不bất 遺di 深thâm 志chí 。 因nhân 念niệm 此thử 世thế 。 浪lãng 死tử 虗hư 生sanh 之chi 徒đồ 。 偶ngẫu 言ngôn 及cập 此thử (# 次thứ 明minh 生sanh 法pháp 二nhị 空không 境cảnh 。 初sơ 生sanh 空không 境cảnh )# 。


恆hằng 作tác 是thị 念niệm 我ngã 今kim 此thử 身thân 。 (# 至chí )# 和hòa 合hợp 為vi 相tướng 。 實thật 同đồng 幻huyễn 化hóa 。


此thử 明minh 生sanh 空không 境cảnh 。 生sanh 空không 者giả 。 常thường 作tác 此thử 念niệm 。 即tức 以dĩ 空không 慧tuệ 。 觀quán 見kiến 此thử 身thân 。 從tùng 虗hư 偽ngụy 生sanh 。 最tối 初sơ 一nhất 性tánh 。 與dữ 本bổn 覺giác 同đồng 體thể 。 忽hốt 為vi 無vô 明minh 業nghiệp 熏huân 。 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 隨tùy 業nghiệp 受thọ 報báo 。 為vi 風phong 火hỏa 持trì 此thử 識thức 性tánh 。 入nhập 母mẫu 胎thai 中trung 。 錯thác 認nhận 遺di 弃khí 。 如như 己kỷ 舍xá 宅trạch 。 生sanh 愛ái 樂nhạo 心tâm 。 以dĩ 為vì 己kỷ 身thân 。 生sanh 我ngã 所sở 相tương/tướng 。 攬lãm 此thử 不bất 淨tịnh 。 聚tụ 成thành 一nhất 塊khối 。 為vi 之chi 色sắc 身thân 。 是thị 名danh 色sắc 蘊uẩn 。 領lãnh 受thọ 此thử 身thân 。 生sanh 苦khổ 樂lạc 想tưởng 。 是thị 名danh 受thọ 蘊uẩn 。 思tư 想tưởng 苦khổ 樂lạc 。 是thị 名danh 想tưởng 蘊uẩn 。 因nhân 此thử 造tạo 作tác 。 名danh 為vi 行hành 蘊uẩn 。 識thức 居cư 其kỳ 中trung 。 是thị 名danh 識thức 蘊uẩn 。 如như 五ngũ 指chỉ 頭đầu 。 成thành 一nhất 拳quyền 相tương/tướng 。 是thị 名danh 身thân 見kiến 。 又hựu 名danh 人nhân 見kiến 。 又hựu 名danh 眾chúng 生sanh 。 攬lãm 此thử 四tứ 大đại 五ngũ 蘊uẩn 。 成thành 此thử 色sắc 身thân 。 故cố 名danh 生sanh 空không 境cảnh 。 推thôi 其kỳ 根căn 本bổn 。 是thị 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 假giả 四tứ 大đại 生sanh 。 風phong 火hỏa 二nhị 大đại 。 摶đoàn 識thức 來lai 入nhập 母mẫu 胎thai 。 赤xích 白bạch 二nhị 滴tích 。 是thị 名danh 水thủy 大đại 。 如như 水thủy 生sanh 泡bào 聚tụ 而nhi 為vi 身thân 。 是thị 名danh 地địa 大đại 。 此thử 四tứ 大đại 。 並tịnh 無vô 實thật 性tánh 。 錯thác 認nhận 為vi 身thân 。 故cố 名danh 五ngũ 陰ấm 實thật 法pháp 。 此thử 四tứ 大đại 。 雖tuy 無vô 實thật 體thể 。 假giả 緣duyên 而nhi 生sanh 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 而nhi 有hữu 。 故cố 曰viết 緣duyên 生sanh 。 緣duyên 是thị 因nhân 緣duyên 。 於ư 父phụ 母mẫu 有hữu 少thiểu 因nhân 緣duyên 。 來lai 生sanh 我ngã 家gia 。 若nhược 識thức 去khứ 時thời 。 息tức 風phong 隨tùy 去khứ 。 暖noãn 亦diệc 隨tùy 之chi 。 地địa 水thủy 二nhị 大đại 。 既ký 無vô 火hỏa 風phong 所sở 養dưỡng 。 是thị 故cố 地địa 水thủy 。 自tự 然nhiên 散tán 滅diệt 。 前tiền 世thế 善thiện 業nghiệp 為vi 因nhân 。 故cố 名danh 為vi 生sanh 。 生sanh 者giả 成thành 也dã 。 因nhân 業nghiệp 若nhược 謝tạ 。 則tắc 此thử 色sắc 身thân 。 為vi 之chi 果quả 亡vong 。 四tứ 大đại 分phân 散tán 。 故cố 名danh 為vi 死tử 。 死tử 者giả 盡tận 也dã 。 魂hồn 識thức 蕩đãng 散tán 。 主chủ 宰tể 既ký 去khứ 。 因nhân 緣duyên 盡tận 矣hĩ 。 髮phát 毛mao 者giả 。 血huyết 之chi 苗miêu 也dã 。 爪trảo 齒xỉ 者giả 。 髓tủy 之chi 苗miêu 也dã 。 皮bì 肉nhục 髮phát 毛mao 。 所sở 依y 之chi 地địa 。 次thứ 血huyết 潤nhuận 之chi 。 則tắc 有hữu 增tăng 長trưởng 。 筋cân 骨cốt 者giả 。 爪trảo 齒xỉ 所sở 依y 之chi 地địa 。 以dĩ 髓tủy 潤nhuận 之chi 。 則tắc 有hữu 增tăng 長trưởng 。 凡phàm 有hữu 三tam 百bách 六lục 十thập 骨cốt 節tiết 。 九cửu 萬vạn 九cửu 千thiên 毛mao 孔khổng 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 戶hộ 蟲trùng 。 如như 上thượng 總tổng 歸quy 地địa 大đại 。 唾thóa 涕thế 膿nùng 血huyết 便tiện 利lợi 水thủy 大đại 也dã 。 暖noãn 火hỏa 大đại 也dã 。 動động 轉chuyển 風phong 大đại 也dã 。 父phụ 母mẫu 合hợp 氣khí 成thành 身thân 。 從tùng 生sanh 至chí 長trưởng 。 及cập 以dĩ 老lão 死tử 。 皆giai 名danh 垢cấu 色sắc 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 各các 自tự 還hoàn 源nguyên 。 故cố 曰viết 各các 離ly 。 四tứ 大đại 既ký 散tán 。 妄vọng 身thân 即tức 滅diệt 。 死tử 了liễu 燒thiêu 了liễu 。 灰hôi 飛phi 煙yên 滅diệt 。 故cố 云vân 今kim 者giả 妄vọng 身thân 。 當đương 在tại 何hà 處xứ 。 結kết 上thượng 文văn 云vân 。 即tức 知tri 此thử 身thân 。 畢tất 竟cánh 無vô 體thể 。 和hòa 合hợp 為vi 相tướng 。 實thật 同đồng 幻huyễn 化hóa 。 結kết 生sanh 空không 境cảnh 也dã 。 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 有hữu 人nhân 夜dạ 宿túc 空không 亭đình 。 至chí 深thâm 夜dạ 間gian 。 見kiến 餓ngạ 鬼quỷ 。 持trì 一nhất 死tử 屍thi 來lai 。 續tục 有hữu 一nhất 鬼quỷ 。 隨tùy 後hậu 而nhi 至chí 。 二nhị 鬼quỷ 爭tranh 此thử 死tử 屍thi 。 互hỗ 相tương 是thị 非phi 。 競cạnh 諍tranh 不bất 已dĩ 。 遂toại 問vấn 空không 亭đình 人nhân 。 是thị 誰thùy 將tương 來lai 。 是thị 空không 亭đình 人nhân 。 慮lự 左tả 右hữu 。 或hoặc 不bất 得đắc 者giả 。 必tất 來lai 加gia 害hại 。 只chỉ 得đắc 實thật 說thuyết 。 大đại 鬼quỷ 持trì 來lai 。 小tiểu 鬼quỷ 於ư 空không 亭đình 人nhân 拔bạt 去khứ 其kỳ 手thủ 。 大đại 鬼quỷ 將tương 屍thi 上thượng 手thủ 補bổ 之chi 。 如như 是thị 一nhất 身thân 。 都đô 被bị 換hoán 盡tận 。 二nhị 鬼quỷ 喫khiết 了liễu 死tử 屍thi 。 抹mạt 口khẩu 而nhi 去khứ 。 此thử 人nhân 了liễu 了liễu 分phân 明minh 。 見kiến 如như 此thử 事sự 。 至chí 天thiên 明minh 。 默mặc 地địa 沈trầm 吟ngâm 。 今kim 我ngã 此thử 身thân 。 被bị 鬼quỷ 換hoán 盡tận 。 我ngã 自tự 無vô 其kỳ 身thân 。 一nhất 向hướng 逢phùng 人nhân 問vấn 言ngôn 。 我ngã 今kim 是thị 有hữu 身thân 。 是thị 無vô 身thân 。 直trực 到đáo 祇kỳ 桓hoàn 寺tự 。 問vấn 諸chư 羅La 漢Hán 。 今kim 我ngã 身thân 者giả 。 是thị 有hữu 是thị 無vô 。 聖thánh 者giả 云vân 。 此thử 人nhân 可khả 度độ 。 於ư 是thị 答đáp 言ngôn 。 爾nhĩ 身thân 從tùng 來lai 是thị 無vô 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 假giả 名danh 為vi 身thân 。 因nhân 此thử 悟ngộ 道đạo 。 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。 經kinh 之chi 所sở 謂vị 實thật 同đồng 幻huyễn 化hóa 者giả 。 類loại 斯tư 意ý 歟# (# 次thứ 根căn 塵trần 。 名danh 法pháp 空không 境cảnh )# 。


四tứ 緣duyên 假giả 合hợp 。 妄vọng 有hữu 六lục 根căn 。 (# 至chí )# 似tự 有hữu 緣duyên 相tướng 。 假giả 名danh 為vi 心tâm 。


四tứ 緣duyên 。 即tức 四tứ 大đại 。 此thử 四tứ 假giả 和hòa 合hợp 。 如như 水thủy 生sanh 泡bào 。 名danh 之chi 為vi 身thân 。 此thử 身thân 。 具cụ 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 為vi 六lục 根căn 。 如như 眼nhãn 緣duyên 色sắc 塵trần 之chi 類loại 。 五ngũ 根căn 亦diệc 名danh 有hữu 所sở 緣duyên 。 空không 品phẩm 云vân 。 各các 各các 自tự 緣duyên 。 諸chư 塵trần 境cảnh 界giới 。 中trung 外ngoại 合hợp 成thành 者giả 。 於ư 中trung 。 內nội 六lục 識thức 積tích 聚tụ 。 似tự 有hữu 緣duyên 相tướng 。 假giả 名danh 為vi 心tâm 。 錯thác 認nhận 緣duyên 影ảnh 。 為vi 自tự 心tâm 相tướng 。 又hựu 云vân 虗hư 妄vọng 浮phù 心tâm 。 多đa 諸chư 巧xảo 見kiến 。 涅Niết 槃Bàn 德đức 王vương 品phẩm 云vân 。 譬thí 如như 有hữu 王vương 。 以dĩ 四tứ 毒độc 蛇xà 盛thịnh 之chi 一nhất 篋khiếp 。 令linh 人nhân 瞻chiêm 養dưỡng 。 若nhược 令linh 一nhất 蛇xà 生sanh 嗔sân 恚khuể 。 我ngã 當đương 準chuẩn 法pháp 。 戮lục 之chi 都đô 市thị 。 其kỳ 人nhân 怖bố 畏úy 。 捨xả 篋khiếp 逃đào 逝thệ 。 王vương 遣khiển 五ngũ 旃chiên 陀đà 羅la 拔bạt 刀đao 隨tùy 之chi 。 一nhất 人nhân 藏tạng 刀đao 。 詐trá 為vi 親thân 友hữu 。 其kỳ 人nhân 不bất 信tín 。 投đầu 一nhất 聚tụ 落lạc 。 欲dục 自tự 隱ẩn 匿nặc 。 既ký 入nhập 聚tụ 落lạc 中trung 。 不bất 見kiến 人nhân 物vật 。 聞văn 空không 中trung 聲thanh 。 今kim 夜dạ 當đương 有hữu 六lục 大đại 賊tặc 來lai 。 其kỳ 人nhân 恐khủng 怖bố 復phục 捨xả 而nhi 去khứ 。 路lộ 值trị 一nhất 河hà 。 其kỳ 水thủy 漂phiêu 急cấp 。 即tức 取thủ 竹trúc 木mộc 為vi 筏phiệt 截tiệt 流lưu 而nhi 過quá 。 達đạt 彼bỉ 岸ngạn 已dĩ 。 安an 隱ẩn 無vô 患hoạn 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 聞văn 涅Niết 槃Bàn 經kinh 觀quán 身thân 如như 篋khiếp 。 四tứ 大đại 如như 蛇xà 。 五ngũ 旃chiên 陀đà 羅la 五ngũ 陰ấm 。 詐trá 為vi 親thân 友hữu 即tức 貪tham 愛ái 。 空không 聚tụ 落lạc 六lục 入nhập 。 六lục 賊tặc 即tức 外ngoại 六lục 塵trần 。 河hà 即tức 煩phiền 惱não 。 以dĩ 道Đạo 品Phẩm 之chi 筏phiệt 。 到đáo 於ư 常thường 樂lạc 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 。 向hướng 下hạ 經kinh 文văn 。 結kết 上thượng 根căn 塵trần 。 緣duyên 塵trần 之chi 心tâm 。 亦diệc 是thị 結kết 上thượng 法pháp 空không 境cảnh 。 此thử 與dữ 空không 品phẩm 。 明minh 生sanh 法pháp 二nhị 空không 境cảnh 同đồng 。 先tiên 賢hiền 未vị 知tri 。 不bất 作tác 此thử 釋thích (# 次thứ 結kết 法pháp 空không 境cảnh 觀quán )# 。


善thiện 男nam 子tử 。 此thử 虗hư 妄vọng 心tâm 若nhược 無vô 六lục 塵trần 。 (# 至chí )# 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。 緣duyên 心tâm 可khả 見kiến 。


須tu 知tri 在tại 母mẫu 胎thai 未vị 生sanh 時thời 。 四tứ 大đại 成thành 身thân 。 為vi 之chi 生sanh 空không 境cảnh 。 出xuất 胎thai 之chi 後hậu 。 根căn 攬lãm 外ngoại 色sắc 。 緣duyên 六lục 塵trần 影ảnh 。 名danh 為vi 六lục 根căn 六lục 塵trần 。 方phương 名danh 法pháp 空không 境cảnh 。 以dĩ 由do 六lục 根căn 六lục 塵trần 六lục 識thức 。 總tổng 為vi 十thập 八bát 界giới 。 謂vị 之chi 諸chư 法pháp 。 故cố 云vân 法pháp 空không 境cảnh 。 今kim 文văn 正chánh 結kết 法pháp 空không 境cảnh 。 根căn 緣duyên 塵trần 影ảnh 。 認nhận 之chi 為vi 心tâm 。 故cố 云vân 此thử 虗hư 妄vọng 心tâm 。 若nhược 無vô 六lục 塵trần 。 則tắc 不bất 能năng 有hữu 。 此thử 結kết 法pháp 空không 。 故cố 云vân 無vô 有hữu 緣duyên 心tâm 可khả 見kiến 。 (# 次thứ 明minh 生sanh 空không 觀quán )# 。


善thiện 男nam 子tử 彼bỉ 之chi 眾chúng 生sanh 。 幻huyễn 身thân 滅diệt 故cố 。 (# 至chí )# 幻huyễn 滅diệt 滅diệt 故cố 。 非phi 幻huyễn 不bất 滅diệt 。


此thử 明minh 生sanh 空không 觀quán 也dã 。 觀quán 必tất 對đối 境cảnh 。 故cố 曰viết 生sanh 空không 境cảnh 。 若nhược 四tứ 大đại 和hòa 合hợp 。 成thành 此thử 色sắc 身thân 。 名danh 境cảnh 。 復phục 用dụng 幻huyễn 觀quán 。 觀quán 此thử 四tứ 大đại 色sắc 身thân 。 四tứ 大đại 有hữu 散tán 有hữu 滅diệt 。 故cố 云vân 幻huyễn 身thân 滅diệt 故cố 。 幻huyễn 心tâm 本bổn 依y 四tứ 大đại 色sắc 身thân 而nhi 住trụ 。 既ký 身thân 滅diệt 已dĩ 。 無vô 四tứ 大đại 身thân 。 此thử 心tâm 無vô 依y 止chỉ 處xứ 。 故cố 云vân 幻huyễn 心tâm 亦diệc 滅diệt 。 此thử 幻huyễn 心tâm 既ký 滅diệt 。 已dĩ 無vô 取thủ 塵trần 者giả 。 故cố 云vân 幻huyễn 塵trần 亦diệc 滅diệt 。 滅diệt 塵trần 之chi 幻huyễn 。 此thử 幻huyễn 亦diệc 自tự 無vô 體thể 。 性tánh 本bổn 自tự 空không 。 故cố 云vân 幻huyễn 滅diệt 亦diệc 滅diệt 。 滅diệt 幻huyễn 之chi 智trí 。 智trí 還hoàn 成thành 障chướng 。 此thử 智trí 亦diệc 滅diệt 。 故cố 云vân 幻huyễn 滅diệt 滅diệt 故cố 。 如như 燃nhiên 火hỏa 杖trượng 。 亦diệc 復phục 自tự 燃nhiên 。 以dĩ 屑tiết 出xuất 屑tiết 。 屑tiết 亦diệc 頓đốn 出xuất 。 心tâm 身thân 俱câu 滅diệt 。 境cảnh 觀quán 雙song 亡vong 。 始thỉ 本bổn 一nhất 合hợp 。 無vô 能năng 合hợp 者giả 。 故cố 曰viết 非phi 幻huyễn 不bất 滅diệt 。 唯duy 真Chân 如Như 之chi 智trí 獨độc 存tồn 也dã 。 此thử 智trí 。 亦diệc 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 有hữu 像tượng 則tắc 現hiện 。 無vô 像tượng 則tắc 虗hư 。 全toàn 修tu 是thị 性tánh 。 全toàn 性tánh 成thành 修tu 。 性tánh 無vô 所sở 移di 。 修tu 常thường 宛uyển 爾nhĩ (# 下hạ 引dẫn 喻dụ )# 。


譬thí 如như 磨ma 鏡kính 。 垢cấu 盡tận 明minh 現hiện 。


此thử 譬thí 生sanh 空không 觀quán 。 去khứ 四tứ 大đại 色sắc 身thân 之chi 垢cấu 。 須tu 假giả 圓viên 照chiếu 觀quán 力lực 。 幻huyễn 身thân 方phương 滅diệt 。 如như 鏡kính 昏hôn 須tu 藥dược 磨ma 之chi 。 垢cấu 去khứ 明minh 現hiện 。 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 不bất 得đắc 磨ma 也dã 。 更cánh 了liễu 垢cấu 即tức 是thị 明minh 。 明minh 即tức 是thị 垢cấu 。 無vô 明minh 法pháp 性tánh 。 二nhị 無vô 二nhị 也dã 。 氷băng 水thủy 之chi 喻dụ 。 可khả 知tri 也dã (# 次thứ 明minh 法pháp 空không 觀quán )# 。


善thiện 男nam 子tử 當đương 知tri 。 身thân 心tâm 皆giai 為vi 幻huyễn 垢cấu 。 垢cấu 相tướng 永vĩnh 滅diệt 。 十thập 方phương 清thanh 淨tịnh 。


此thử 明minh 法pháp 空không 觀quán 。 當đương 知tri 身thân 心tâm 者giả 。 身thân 六lục 根căn 。 心tâm 即tức 緣duyên 塵trần 之chi 影ảnh 。 一nhất 心tâm 三tam 智trí 。 蕩đãng 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 不bất 出xuất 六lục 根căn 六lục 塵trần 六lục 識thức 。 此thử 十thập 八bát 界giới 。 而nhi 此thử 根căn 識thức 。 與dữ 塵trần 相tương/tướng 偶ngẫu 。 用dụng 攀phàn 緣duyên 心tâm 。 以dĩ 五ngũ 愛ái 根căn 。 取thủ 五ngũ 欲dục 塵trần 。 此thử 五ngũ 欲dục 境cảnh 。 如như 花hoa 上thượng 露lộ 。 見kiến 陽dương 則tắc 晞# 。 非phi 真Chân 如Như 理lý 觀quán 。 垢cấu 相tương/tướng 如như 何hà 永vĩnh 滅diệt 。 當đương 知tri 圓viên 覺giác 寂tịch 照chiếu 。 如như 紅hồng 爐lô 一nhất 點điểm 雪tuyết 。 豈khởi 容dung 暫tạm 住trụ 。 十thập 方phương 即tức 十thập 界giới 。 地địa 獄ngục 轉chuyển 即tức 天thiên 堂đường 。 穢uế 邦bang 轉chuyển 即tức 淨tịnh 國quốc 。 依y 正chánh 不bất 相tương 妨phương 。 色sắc 心tâm 無vô 罣quái 礙ngại 。 (# 下hạ 引dẫn 喻dụ 。 五ngũ 欲dục 根căn 。 取thủ 五ngũ 欲dục 境cảnh )# 。


善thiện 男nam 子tử 譬thí 如như 清thanh 淨tịnh 。 摩ma 尼ni 寶bảo 珠châu 。 (# 至chí )# 見kiến 彼bỉ 摩ma 尼ni 。 實thật 有hữu 五ngũ 色sắc 。


此thử 文văn 正chánh 譬thí 五ngũ 根căn 。 取thủ 五ngũ 欲dục 塵trần 。 珠châu 喻dụ 圓viên 覺giác 一nhất 性tánh 也dã 。 圓viên 覺giác 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 隨tùy 五ngũ 欲dục 根căn 。 取thủ 五ngũ 塵trần 境cảnh 。 如như 珠châu 映ánh 色sắc 。 隨tùy 方phương 顯hiển 現hiện 。 愚ngu 者giả 見kiến 色sắc 。 凡phàm 夫phu 自tự 味vị 。 二Nhị 乘Thừa 自tự 離ly 。 如như 鬼quỷ 虎hổ 龍long 蛇xà 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 色sắc 。 皆giai 是thị 圓viên 覺giác 。 色sắc 即tức 法Pháp 界Giới 。 佛Phật 見kiến 色sắc 。 非phi 如như 非phi 異dị 。 永vĩnh 嘉gia 云vân 。 心tâm 是thị 根căn 。 法pháp 是thị 塵trần 。 兩lưỡng 種chủng 猶do 如như 鏡kính 上thượng 痕ngân 。 痕ngân 垢cấu 盡tận 除trừ 光quang 始thỉ 現hiện 。 心tâm 法pháp 双# 亡vong 性tánh 即tức 真chân 。 聖thánh 人nhân 區khu 區khu 。 假giả 說thuyết 方phương 便tiện 。 如như 採thải 花hoa 成thành 蜜mật (# 下hạ 結kết 法pháp 空không 觀quán )# 。


善thiện 男nam 子tử 圓viên 覺giác 淨tịnh 性tánh 。 現hiện 於ư 身thân 心tâm 。 (# 至chí )# 身thân 心tâm 自tự 相tướng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


此thử 結kết 法pháp 空không 觀quán 。 圓viên 覺giác 隨tùy 緣duyên 。 作tác 一nhất 切thiết 法pháp 。 在tại 身thân 則tắc 全toàn 覺giác 性tánh 為vi 四tứ 大đại 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 覺giác 性tánh 在tại 心tâm 。 則tắc 眼nhãn 結kết 為vi 色sắc 。 耳nhĩ 結kết 為vi 聲thanh 。 鼻tị 結kết 為vi 香hương 。 舌thiệt 結kết 為vi 味vị 。 身thân 結kết 為vi 觸xúc 。 得đắc 非phi 隨tùy 類loại 各các 應ứng 也dã 。 迷mê 者giả 為vi 愚ngu 。 謂vị 淨tịnh 圓viên 覺giác 性tánh 。 實thật 有hữu 身thân 心tâm 之chi 相tướng 。 認nhận 之chi 為vi 我ngã 。 生sanh 四tứ 見kiến 心tâm 。 執chấp 之chi 為vi 我ngã 。 妄vọng 見kiến 生sanh 滅diệt 。 故cố 云vân 亦diệc 復phục 如như 是thị 也dã 。 (# 下hạ 總tổng 結kết 生sanh 法pháp 二nhị 空không 境cảnh 觀quán )# 。


由do 此thử 不bất 能năng 。 遠viễn 於ư 幻huyễn 化hóa 。 (# 至chí )# 即tức 無vô 對đối 垢cấu 。 及cập 說thuyết 名danh 者giả 。


此thử 節tiết 經kinh 意ý 。 即tức 是thị 總tổng 結kết 上thượng 生sanh 法pháp 二nhị 空không 。 若nhược 境cảnh 。 若nhược 觀quán 。 眾chúng 生sanh 初sơ 中trung 陰ấm 來lai 受thọ 胎thai 時thời 。 只chỉ 為vì 迷mê 於ư 無vô 明minh 。 始thỉ 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 終chung 至chí 老lão 死tử 。 十thập 二nhị 緣duyên 中trung 。 初sơ 認nhận 無vô 明minh 。 錯thác 用dụng 之chi 始thỉ 。 四tứ 大đại 五ngũ 蘊uẩn 為vi 生sanh 空không 。 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 為vi 法pháp 空không 。 生sanh 法pháp 二nhị 空không 。 是thị 眾chúng 生sanh 妄vọng 執chấp 之chi 境cảnh 。 今kim 用dụng 奢xa 摩ma 他tha 圓viên 覺giác 寂tịch 照chiếu 。 名danh 二nhị 空không 觀quán 。 空không 此thử 四tứ 大đại 五ngũ 蘊uẩn 。 十thập 二nhị 入nhập 。 十thập 八bát 界giới 。 並tịnh 無vô 根căn 元nguyên 。 悟ngộ 空không 花hoa 相tương/tướng 。 幻huyễn 化hóa 相tương/tướng 塵trần 。 轉chuyển 為vi 覺giác 明minh 。 此thử 圓viên 覺giác 性tánh 。 性tánh 亦diệc 本bổn 空không 。 無vô 明minh 垢cấu 盡tận 。 即tức 無vô 對đối 垢cấu 。 垢cấu 既ký 盡tận 已dĩ 。 六Lục 度Độ 行hành 圓viên 。 強cường/cưỡng 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 平bình 等đẳng 性tánh 中trung 。 亦diệc 無vô 生sanh 佛Phật 之chi 名danh 。 故cố 云vân 及cập 說thuyết 名danh 者giả 。 是thị 諸chư 法pháp 空không 相tướng 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 垢cấu 不bất 淨tịnh 。 亦diệc 無vô 老lão 死tử 。 無vô 老lão 死tử 盡tận 。 無vô 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 。 無vô 四Tứ 諦Đế 也dã 。 無vô 智trí 無vô 得đắc 。 方phương 可khả 名danh 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 (# 次thứ 明minh 所sở 證chứng 法pháp 。 方phương 見kiến 圓viên 覺giác 有hữu 力lực 破phá 迷mê 開khai 悟ngộ )# 。


善thiện 男nam 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 無vô 邊biên 虗hư 空không 。 覺giác 所sở 顯hiển 發phát 。


此thử 明minh 當đương 機cơ 之chi 眾chúng 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 遠viễn 及cập 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 中trung 。 如như 是thị 修tu 圓viên 覺giác 者giả 。 觀quán 行hành 功công 成thành 。 眾chúng 生sanh 在tại 迷mê 。 如như 古cổ 鏡kính 未vị 磨ma 。 覺giác 性tánh 不bất 顯hiển 。 今kim 用dụng 圓viên 觀quán 。 照chiếu 於ư 覺giác 相tương/tướng 。 境cảnh 觀quán 双# 運vận 。 如như 垢cấu 去khứ 鏡kính 明minh 。 百bách 界giới 三tam 千thiên 。 一nhất 時thời 顯hiển 現hiện 。 又hựu 須tu 知tri 。 心tâm 鑑giám 本bổn 明minh 。 性tánh 德đức 三tam 千thiên 本bổn 具cụ 。 但đãn 圓viên 覺giác 未vị 顯hiển 。 盖# 三tam 惑hoặc 塵trần 垢cấu 所sở 覆phú 。 今kim 既ký 去khứ 塵trần 。 影ảnh 像tượng 俱câu 滅diệt 。 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 現hiện 前tiền 。 全toàn 由do 性tánh 具cụ 。 到đáo 此thử 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 法pháp 法pháp 清thanh 淨tịnh 。 有hữu 何hà 方phương 所sở 。 故cố 曰viết 無vô 方phương 清thanh 淨tịnh 。 佛Phật 頂đảnh 云vân 。 十thập 方phương 虗hư 空không 。 生sanh 我ngã 心tâm 內nội 。 故cố 曰viết 無vô 邊biên 虗hư 空không 。 境cảnh 智trí 双# 融dung 。 故cố 云vân 覺giác 所sở 顯hiển 發phát 。 覺giác 者giả 觀quán 也dã 。 所sở 者giả 境cảnh 也dã 。 顯hiển 發phát 即tức 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 。 指chỉ 要yếu 云vân 。 凡phàm 地địa 三tam 千thiên 無vô 隔cách 。 隨tùy 一nhất 念niệm 以dĩ 俱câu 圓viên 。 佛Phật 地địa 三tam 千thiên 既ký 融dung 。 隨tùy 一nhất 塵trần 而nhi 盡tận 具cụ 。 況huống 生sanh 成thành 心tâm 中trung 之chi 佛Phật 。 佛Phật 應ưng 心tâm 中trung 之chi 生sanh 。 感cảm 應ứng 之chi 體thể 尚thượng 同đồng 。 權quyền 實thật 之chi 益ích 何hà 別biệt 。 故cố 云vân 但đãn 化hóa 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 為vi 二Nhị 乘Thừa 。 其kỳ 有hữu 聞văn 法Pháp 者giả 。 無vô 一nhất 不bất 成thành 佛Phật 。 以dĩ 上thượng 觀quán 成thành 理lý 顯hiển 。 向hướng 下hạ 經kinh 文văn 。 復phục 將tương 所sở 顯hiển 三tam 千thiên 妙diệu 法Pháp 。 一nhất 一nhất 歷lịch 於ư 色sắc 心tâm 依y 正chánh 。 眾chúng 生sanh 諸chư 佛Phật 。 百bách 千thiên 三tam 昧muội 。 無vô 量lượng 行hành 門môn 。 一nhất 一nhất 無vô 非phi 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 如như 是thị 則tắc 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 毗tỳ 盧lô 體thể 。 一nhất 切thiết 國quốc 土thổ 。 悉tất 常thường 寂tịch 光quang 。 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 三tam 無vô 差sai 別biệt (# 如như 下hạ 中trung 明minh 。 謂vị 之chi 觀quán 成thành 歷lịch 法pháp )# 。


覺giác 圓viên 明minh 故cố 。 顯hiển 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 (# 至chí )# 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


始thỉ 覺giác 之chi 智trí 。 謂vị 之chi 覺giác 圓viên 明minh 此thử 之chi 覺giác 智trí 。 與dữ 本bổn 覺giác 合hợp 。 合hợp 起khởi 本bổn 覺giác 妙diệu 明minh 。 謂vị 之chi 圓viên 覺giác 。 圓viên 覺giác 即tức 佛Phật 也dã 。 既ký 已dĩ 成thành 佛Phật 。 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 將tương 此thử 毗tỳ 盧lô 。 歷lịch 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 歸quy 己kỷ 識thức 心tâm 。 反phản 觀quán 諸chư 法pháp 。 唯duy 心tâm 所sở 造tạo 。 今kim 之chi 歷lịch 法pháp 。 要yếu 顯hiển 心tâm 具cụ 。 具cụ 無vô 別biệt 具cụ 。 盡tận 是thị 緣duyên 生sanh 。 生sanh 無vô 別biệt 生sanh 。 盡tận 是thị 心tâm 具cụ 。 心tâm 生sanh 心tâm 具cụ 。 法pháp 法pháp 清thanh 淨tịnh 。 故cố 云vân 顯hiển 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 三tam 界giới 無vô 別biệt 法pháp 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 作tác 。 心tâm 清thanh 淨tịnh 見kiến 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 諸chư 經kinh 多đa 云vân 。 心tâm 見kiến 者giả 只chỉ 謂vị 心tâm 與dữ 眼nhãn 。 在tại 先tiên 明minh 之chi 。 棱# 嚴nghiêm 七thất 處xứ 徵trưng 心tâm 。 八bát 還hoàn 辨biện 見kiến 。 此thử 經Kinh 亦diệc 云vân 。 虗hư 妄vọng 浮phù 心tâm 。 多đa 諸chư 巧xảo 見kiến 。 見kiến 塵trần 屬thuộc 色sắc 。 色sắc 即tức 法Pháp 界Giới 。 塵trần 清thanh 淨tịnh 故cố 。 則tắc 眼nhãn 根căn 清thanh 淨tịnh 。 浮phù 塵trần 根căn 。 即tức 眼nhãn 是thị 也dã 。 行hành 法pháp 云vân 。 眼nhãn 漸tiệm 漸tiệm 見kiến 障chướng 外ngoại 事sự 。 豈khởi 非phi 淨tịnh 乎hồ 。 根căn 既ký 淨tịnh 。 識thức 又hựu 安an 得đắc 不bất 淨tịnh 。 故cố 云vân 。 識thức 清thanh 淨tịnh 。 此thử 識thức 乃nãi 七thất 識thức 。 亦diệc 云vân 傳truyền 送tống 識thức 。 如như 世thế 傳truyền 言ngôn 送tống 語ngữ 也dã 。 此thử 則tắc 心tâm 見kiến 一nhất 雙song 。 故cố 先tiên 明minh 也dã 。 聞văn 塵trần 。 即tức 耳nhĩ 根căn 。 根căn 塵trần 識thức 三tam 事sự 清thanh 淨tịnh 。 覺giác 塵trần 。 即tức 身thân 根căn 。 亦diệc 塵trần 識thức 三tam 事sự 清thanh 淨tịnh 。 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 亦diệc 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 故cố 云vân 亦diệc 如như 是thị 。 經kinh 中trung 先tiên 言ngôn 心tâm 。 後hậu 言ngôn 意ý 。 心tâm 意ý 一nhất 也dã 。 覺giác 觸xúc 即tức 身thân 也dã 。 此thử 二nhị 並tịnh 出xuất 。 佛Phật 慈từ 鄭trịnh 重trọng 。 如như 上thượng 歷lịch 六lục 根căn 竟cánh (# 次thứ 歷lịch 六lục 塵trần 清thanh 淨tịnh )# 。


善thiện 男nam 子tử 根căn 清thanh 淨tịnh 故cố 。 色sắc 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 (# 至chí )# 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


此thử 六lục 塵trần 。 亦diệc 云vân 六lục 入nhập 。 屬thuộc 識thức 所sở 遊du 涉thiệp 故cố 。 亦diệc 名danh 六lục 塵trần 。 塵trần 以dĩ 染nhiễm 汙ô 為vi 義nghĩa 。 以dĩ 能năng 染nhiễm 汙ô 情tình 識thức 故cố 。 通thông 名danh 為vi 塵trần 也dã 。 在tại 眼nhãn 曰viết 色sắc 。 在tại 耳nhĩ 曰viết 聲thanh 。 在tại 鼻tị 曰viết 香hương 。 在tại 舌thiệt 曰viết 味vị 。 在tại 身thân 曰viết 觸xúc 。 在tại 心tâm 曰viết 法pháp 。 法pháp 即tức 心tâm 。 緣duyên 想tưởng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 也dã 。 此thử 六lục 塵trần 境cảnh 。 大đại 能năng 引dẫn 人nhân 入nhập 於ư 惡ác 道đạo 。 大đại 修tu 行hành 人nhân 。 道đạo 俗tục 須tu 用dụng 防phòng 謹cẩn 。 如như 家gia 賊tặc 。 貪tham 欲dục 熾sí 盛thịnh 者giả 。 且thả 當đương 恣tứ 其kỳ 所sở 向hướng 。 如như 輪luân 釣điếu 魚ngư 。 魚ngư 強cường/cưỡng 絲ti 弱nhược 。 不bất 可khả 強cường/cưỡng 牽khiên 。 但đãn 釣điếu 餌nhị 入nhập 口khẩu 。 其kỳ 近cận 遠viễn 。 亦diệc 不bất 久cửu 而nhi 獲hoạch 。 於ư 塵trần 修tu 觀quán 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 如như 佛Phật 在tại 世thế 。 在tại 家gia 之chi 人nhân 。 皆giai 得đắc 道Đạo 果Quả 。 鴦ương 崛quật 摩ma 羅la 。 彌di 殺sát 彌di 慈từ 。 末Mạt 利Lợi 夫Phu 人Nhân 。 唯duy 酒tửu 為vi 戒giới 。 和hòa 須tu 蜜mật 多đa 。 婬dâm 而nhi 梵Phạm 行hạnh 。 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 邪tà 見kiến 即tức 正chánh 。 當đương 知tri 惡ác 不bất 妨phương 道đạo 。 須tu 用dụng 之chi 有hữu 方phương 。 祖tổ 師sư 云vân 。 呵ha 五ngũ 欲dục 者giả 。 為vi 障chướng 道đạo 故cố 。 今kim 經kinh 一nhất 一nhất 。 歷lịch 此thử 六lục 塵trần 境cảnh 。 皆giai 是thị 圓viên 覺giác 。 婬dâm 坊phường 酒tửu 肆tứ 。 柳liễu 巷hạng 花hoa 街nhai 。 皆giai 是thị 覺giác 性tánh 。 色sắc 本bổn 不bất 迷mê 。 但đãn 人nhân 自tự 迷mê 之chi 。 酒tửu 無vô 醉túy 人nhân 之chi 心tâm 。 人nhân 自tự 醉túy 之chi 。 聖thánh 人nhân 見kiến 之chi 如như 毒độc 蛇xà 。 許hứa 由do 洗tẩy 耳nhĩ 。 巢sào 父phụ 飲ẩm 牛ngưu 。 先tiên 賢hiền 尚thượng 畏úy 聲thanh 色sắc 。 吾ngô 何hà 以dĩ 獨độc 不bất 畏úy 哉tai 。 所sở 以dĩ 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 。 不bất 著trước 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 者giả 。 良lương 哉tai 其kỳ 言ngôn 矣hĩ (# 次thứ 歷lịch 四tứ 大đại )# 。


善thiện 男nam 子tử 六lục 塵trần 清thanh 淨tịnh 故cố 。 (# 至chí )# 火hỏa 大đại 風phong 大đại 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


此thử 則tắc 言ngôn 。 一nhất 人nhân 四tứ 大đại 。 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 如như 棱# 嚴nghiêm 中trung 。 西tây 竺trúc 人nhân 家gia 。 午ngọ 時thời 無vô 火hỏa 種chủng 。 將tương 陽dương 燧toại 取thủ 火hỏa 。 (# 陽dương 燧toại 。 火hỏa 鏡kính 也dã )# 先tiên 將tương 鏡kính 。 擎kình 在tại 手thủ 中trung 。 以dĩ 艾ngải 安an 鏡kính 前tiền 。 朝triêu 於ư 太thái 陽dương 。 須tu 臾du 自tự 然nhiên 火hỏa 出xuất 。 今kim 窮cùng 四tứ 大đại 之chi 性tánh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 火hỏa 從tùng 天thiên 降giáng 。 為vi 從tùng 艾ngải 生sanh 。 為vi 從tùng 鏡kính 出xuất 。 若nhược 從tùng 天thiên 降giáng 。 宮cung 中trung 須tu 有hữu 。 一nhất 帶đái 火hỏa 路lộ 而nhi 來lai 。 若nhược 從tùng 艾ngải 生sanh 。 艾ngải 是thị 野dã 徑kính 之chi 物vật 。 在tại 野dã 不bất 見kiến 生sanh 火hỏa 。 若nhược 從tùng 鏡kính 出xuất 。 未vị 取thủ 火hỏa 時thời 。 鏡kính 在tại 臺đài 上thượng 。 不bất 見kiến 火hỏa 生sanh 。 如như 是thị 因nhân 緣duyên 。 和hòa 合hợp 而nhi 有hữu 。 鏡kính 艾ngải 日nhật 三tam 。 各các 居cư 不bất 和hòa 合hợp 時thời 。 斷đoạn 不bất 生sanh 火hỏa 。 緣duyên 者giả 是thị 緣duyên 生sanh 。 緣duyên 生sanh 中trung 。 具cụ 火hỏa 性tánh 。 鏡kính 艾ngải 日nhật 三tam 。 若nhược 差sai 別biệt 時thời 。 雖tuy 三tam 各các 有hữu 性tánh 具cụ 。 緣duyên 不bất 合hợp 時thời 。 亦diệc 不bất 生sanh 火hỏa 。 以dĩ 此thử 例lệ 之chi 。 若nhược 非phi 圓viên 覺giác 觀quán 力lực 。 塵trần 終chung 不bất 消tiêu 。 用dụng 圓viên 覺giác 照chiếu 之chi 。 是thị 為vi 緣duyên 生sanh 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 塵trần 消tiêu 覺giác 圓viên 。 生sanh 死tử 情tình 盡tận (# 次thứ 歷lịch 眾chúng 生sanh 法pháp 。 依y 正chánh 。 約ước 多đa 人nhân 也dã )# 。


善thiện 男nam 子tử 四tứ 大đại 清thanh 淨tịnh 故cố 。 十thập 二nhị 處xứ 十thập 八bát 界giới 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 清thanh 淨tịnh 。


此thử 歷lịch 眾chúng 生sanh 法pháp 。 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 。 十thập 二nhị 處xứ 。 十thập 八bát 界giới 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 者giả 。 四tứ 洲châu 。 四tứ 惡ác 處xứ 。 六Lục 欲Dục 天Thiên 。 梵Phạm 天Thiên 。 四tứ 禪thiền 天thiên 。 四tứ 空không 處xứ 天thiên 。 無vô 想tưởng 天thiên 。 那na 含hàm 天thiên 。 各các 有hữu 界giới 入nhập 根căn 塵trần 。 一nhất 人nhân 妄vọng 識thức 。 入nhập 畫họa 瓶bình 中trung 。 空không 品phẩm 云vân 。 其kỳ 心tâm 在tại 在tại 。 常thường 處xứ 諸chư 根căn 。 如như 鳥điểu 投đầu 網võng 。 如như 佛Phật 世thế 。 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 樹thụ 下hạ 坐tọa 禪thiền 。 經kinh 十thập 二nhị 年niên 。 心tâm 緣duyên 六lục 塵trần 。 不bất 能năng 覺giác 悟ngộ 。 佛Phật 化hóa 為vi 一nhất 僧Tăng 。 至chí 晚vãn 同đồng 宿túc 樹thụ 下hạ 。 河hà 中trung 忽hốt 一nhất 龜quy 。 從tùng 河hà 而nhi 出xuất 。 漸tiệm 至chí 路lộ 傍bàng 。 有hữu 野dã 狗cẩu 。 搏bác 此thử 龜quy 。 其kỳ 龜quy 藏tạng 了liễu 六lục 處xứ 。 狗cẩu 不bất 得đắc 便tiện 。 而nhi 去khứ 。 龜quy 下hạ 水thủy 。 佛Phật 問vấn 比Bỉ 丘Khâu 。 汝nhữ 見kiến 否phủ/bĩ 。 曰viết 見kiến 。 見kiến 甚thậm 麼ma 。 見kiến 龜quy 藏tạng 六lục 。 得đắc 活hoạt 性tánh 命mạng 。 佛Phật 云vân 。 汝nhữ 十thập 二nhị 年niên 。 貪tham 香hương 味vị 觸xúc 。 攀phàn 緣duyên 塵trần 境cảnh 。 不bất 能năng 入nhập 道đạo 。 反phản 不bất 如như 龜quy 。 能năng 藏tạng 。 達đạt 性tánh 反phản 常thường 。 比Bỉ 丘Khâu 聞văn 之chi 。 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 (# 次thứ 明minh 歷lịch 佛Phật 法Pháp 依y 正chánh 清thanh 淨tịnh )# 。


彼bỉ 清thanh 淨tịnh 故cố 。 十Thập 力Lực 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 (# 至chí )# 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。


十Thập 力Lực 者giả 。 一nhất 處xứ 非phi 處xứ 力lực 。 二nhị 業nghiệp 力lực 。 三tam 定định 力lực 。 四tứ 根căn 力lực 。 五ngũ 欲dục 力lực 。 六lục 性tánh 力lực 。 七thất 至chí 處xứ 道Đạo 力lực 。 八bát 宿túc 命mạng 力lực 。 九cửu 天thiên 眼nhãn 力lực 。 十thập 漏lậu 盡tận 力lực 。 四Tứ 無Vô 畏Úy 者giả 。 一nhất 智trí 無vô 所sở 畏úy 。 二nhị 漏lậu 盡tận 無vô 所sở 畏úy 。 三tam 說thuyết 障chướng 道đạo 無vô 所sở 畏úy 。 四tứ 說thuyết 盡tận 苦khổ 道đạo 無vô 所sở 畏úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 者giả 。 一nhất 義Nghĩa 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 二nhị 法Pháp 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 三tam 辭Từ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 四tứ 樂nhạo 說thuyết 無vô 礙ngại 智trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 者giả 。 一nhất 身thân 無vô 失thất 。 二nhị 口khẩu 無vô 失thất 。 三tam 念niệm 無vô 失thất 。 四tứ 無vô 異dị 想tưởng 。 五ngũ 無vô 不bất 定định 心tâm 。 六lục 無vô 不bất 知tri 已dĩ 捨xả 。 七thất 欲dục 無vô 減giảm 。 八bát 精tinh 進tấn 無vô 減giảm 。 九cửu 念niệm 無vô 減giảm 。 十thập 慧tuệ 無vô 減giảm 。 十thập 一nhất 解giải 脫thoát 無vô 減giảm 。 十thập 二nhị 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 無vô 減giảm 。 十thập 三tam 一nhất 切thiết 身thân 業nghiệp 。 隨tùy 智trí 慧tuệ 行hành 。 十thập 四tứ 一nhất 切thiết 口khẩu 業nghiệp 。 隨tùy 智trí 慧tuệ 行hành 。 十thập 五ngũ 一nhất 切thiết 意ý 業nghiệp 。 隨tùy 智trí 慧tuệ 行hành 。 十thập 六lục 智trí 慧tuệ 知tri 過quá 去khứ 世thế 無vô 礙ngại 。 十thập 七thất 智trí 慧tuệ 知tri 未vị 來lai 世thế 無vô 礙ngại 。 十thập 八bát 智trí 慧tuệ 知tri 現hiện 在tại 世thế 無vô 礙ngại 。 三tam 十thập 七thất 助trợ 品phẩm 者giả 。 入nhập 道đạo 淺thiển 深thâm 之chi 氣khí 類loại 也dã 。 四tứ 念niệm 處xứ 。 (# 一nhất 身thân 念niệm 處xứ 。 二nhị 受thọ 念niệm 處xứ 。 三tam 心tâm 念niệm 處xứ 。 四tứ 法pháp 念niệm 處xứ )# 四tứ 正chánh 勤cần 。 (# 一nhất 已dĩ 生sanh 惡ác 法pháp 為vi 除trừ 斷đoạn 。 勤cần 精tinh 進tấn 。 二nhị 未vị 生sanh 惡ác 法pháp 不bất 令linh 生sanh 。 勤cần 精tinh 進tấn 。 三tam 未vị 生sanh 善thiện 法Pháp 為vi 生sanh 。 勤cần 精tinh 進tấn 。 四tứ 已dĩ 生sanh 善thiện 法Pháp 為vi 增tăng 長trưởng 。 勤cần 精tinh 進tấn )# 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 (# 一nhất 欲dục 如như 意ý 足túc 。 二nhị 精tinh 進tấn 如như 意ý 足túc 。 三tam 心tâm 如như 意ý 足túc 。 四tứ 思tư 惟duy 如như 意ý 。 足túc )# 五ngũ 根căn 。 (# 一nhất 信tín 根căn 。 二nhị 精tinh 進tấn 根căn 。 三tam 念niệm 根căn 。 四tứ 定định 根căn 。 五ngũ 慧tuệ 根căn )# 五Ngũ 力Lực 。 (# 即tức 前tiền 五ngũ 根căn 增tăng 長trưởng 。 以dĩ 能năng 破phá 邪tà 信tín 煩phiền 惱não 。 破phá 懈giải 怠đãi 破phá 邪tà 念niệm 。 破phá 亂loạn 想tưởng 。 遮già 見kiến 思tư 惑hoặc 。 故cố 名danh 為vi 力lực )# 七thất 覺giác 支chi 。 (# 一nhất 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 支Chi 。 二nhị 精Tinh 進Tấn 覺Giác 支Chi 。 三tam 喜hỷ 覺giác 支chi 。 四tứ 除trừ 覺giác 支chi 。 五ngũ 捨xả 覺giác 支chi 。 六lục 定định 覺giác 支chi 。 七thất 念niệm 覺giác 支chi )# 八bát 正Chánh 道Đạo 。 (# 一nhất 正chánh 見kiến 。 二nhị 正chánh 思tư 惟duy 。 三tam 正chánh 語ngữ 。 四tứ 正chánh 業nghiệp 。 五ngũ 正chánh 命mạng 。 六lục 正chánh 精tinh 進tấn 。 七thất 正chánh 念niệm 。 八bát 正chánh 定định )# 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 廣quảng 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 (# 圭# 峯phong 云vân 。 塵trần 勞lao 既ký 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 一nhất 一nhất 對đối 翻phiên 。 即tức 皆giai 淨tịnh 法pháp 故cố 。 染nhiễm 與dữ 淨tịnh 。 數số 無vô 增tăng 減giảm 故cố 。 )# 處xứ 中trung 說thuyết 有hữu 五ngũ 百bách 。 略lược 說thuyết 有hữu 三tam 種chủng 。 有hữu 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 。 有hữu 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 。 有hữu 法Pháp 音âm 方phương 便tiện 。 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 。 皆giai 遮già 持trì 義nghĩa 。 遮già 惡ác 。 持trì 善thiện 。 如như 完hoàn 器khí 盛thình 水thủy 不bất 漏lậu 。 如như 是thị 法Pháp 門môn 。 入nhập 圓viên 覺giác 中trung 。 一nhất 時thời 清thanh 淨tịnh 。 (# 次thứ 明minh 證chứng 實thật 相tướng 已dĩ 。 登đăng 圓viên 初sơ 住trụ 菩Bồ 薩Tát 。 分phân 身thân 百bách 世thế 界giới 作tác 佛Phật 。 歷lịch 一nhất 切thiết 法pháp 。 悉tất 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 況huống 十thập 行hành 。 十thập 迴hồi 向hướng 。 十Thập 地Địa 。 等đẳng 覺giác 。 如như 人nhân 入nhập 海hải 。 漸tiệm 入nhập 漸tiệm 深thâm 。 唯duy 妙diệu 覺giác 。 道đạo 窮cùng 位vị 極cực 。 分phân 身thân 〔# 四tứ 千thiên 二nhị 百bách 〕# 界giới 作tác 佛Phật 。 歷lịch 無vô 盡tận 法pháp 。 中trung 間gian 諸chư 位vị 。 次thứ 第đệ 證chứng 。 後hậu 可khả 知tri )# 。


善thiện 男nam 子tử 一nhất 切thiết 實thật 相tướng 。 性tánh 清thanh 淨tịnh 故cố 。 (# 至chí )# 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 圓viên 覺giác 清thanh 淨tịnh 。


初sơ 是thị 登đăng 圓viên 初sơ 住trụ 菩Bồ 薩Tát 。 破phá 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 。 證chứng 一nhất 分phần/phân 三tam 德đức 。 三tam 德đức 即tức 實thật 相tướng 也dã 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 證chứng 實thật 相tướng 已dĩ 。 分phân 身thân 百bách 世thế 界giới 作tác 佛Phật 。 豈khởi 止chỉ 一nhất 身thân 多đa 身thân 。 乃nãi 至chí 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 悉tất 入nhập 圓viên 覺giác 。 圓viên 明minh 清thanh 淨tịnh 。 況huống 四tứ 十thập 二nhị 。 直trực 至chí 妙diệu 覺giác 。 分phân 身thân 。 不bất 可khả 以dĩ 心tâm 思tư 。 此thử 是thị 佛Phật 正chánh 報báo 。 正chánh 報báo 身thân 是thị 也dã 。 以dĩ 身thân 歷lịch 一nhất 切thiết 法pháp 也dã (# 下hạ 明minh 菩Bồ 薩Tát 歷lịch 依y 報báo 。 即tức 山sơn 河hà 大đại 地địa 草thảo 木mộc 。 萬vạn 象tượng 森sâm 羅la 。 一nhất 切thiết 法pháp 也dã )# 。


善thiện 男nam 子tử 一nhất 世thế 界giới 清thanh 淨tịnh 故cố 。 (# 至chí )# 一nhất 切thiết 平bình 等đẳng 。 清thanh 淨tịnh 不bất 動động 。


初sơ 住trụ 菩Bồ 薩Tát 。 分phân 身thân 百bách 世thế 界giới 作tác 佛Phật 。 何hà 止chỉ 圓viên 裹khỏa 三tam 世thế 。 此thử 聖thánh 人nhân 力lực 用dụng 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 火hỏa 起khởi 。 一nhất 唾thóa 能năng 滅diệt 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 蕩đãng 為vi 虗hư 空không 。 則tắc 一nhất 吹xuy 便tiện 成thành 。 擲trịch 大Đại 千Thiên 於ư 方phương 外ngoại 。 吞thôn 萬vạn 象tượng 於ư 胸hung 中trung 。 將tương 一nhất 毛mao 。 吞thôn 大đại 海hải 水thủy 。 不bất 撓nạo 龍long 魚ngư 。 以dĩ 芥giới 子tử 。 藏tạng 須Tu 彌Di 山Sơn 。 不bất 傷thương 樹thụ 木mộc 。 故cố 曰viết 。 清thanh 淨tịnh 不bất 動động 。 (# 下hạ 再tái 明minh 。 中trung 間gian 。 行hành 向hướng 地địa 等đẳng 覺giác 四tứ 十thập 一nhất 位vị 。 無vô 明minh 未vị 盡tận 。 位vị 次thứ 漸tiệm 深thâm 。 歷lịch 法pháp 轉chuyển 廣quảng 。 直trực 至chí 妙diệu 覺giác 。 等đẳng 法Pháp 界Giới 遍biến 歷lịch 。 不bất 可khả 以dĩ 心tâm 測trắc 度độ )# 。


善thiện 男nam 子tử 虗hư 空không 如như 是thị 平bình 等đẳng 。 不bất 動động (# 至chí )# 當đương 知tri 覺giác 性tánh 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 。


圓viên 頓đốn 極cực 致trí 。 本bổn 無vô 位vị 次thứ 。 約ước 所sở 證chứng 淺thiển 深thâm 。 而nhi 立lập 其kỳ 階giai 降giáng/hàng 。 今kim 且thả 從tùng 圓viên 初sơ 住trụ 。 中trung 間gian 四tứ 十thập 一nhất 位vị 。 觀quán 成thành 歷lịch 法pháp 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 遺di 。 不bất 從tùng 心tâm 外ngoại 生sanh 也dã 。 虗hư 空không 性tánh 與dữ 覺giác 性tánh 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 者giả 。 棱# 嚴nghiêm 云vân 。 十thập 方phương 虗hư 空không 生sanh 汝nhữ 心tâm 中trung 。 猶do 如như 片phiến 雲vân 。 點điểm 太thái 清thanh 裏lý 。 十thập 方phương 佛Phật 國quốc 世thế 界giới 。 在tại 虗hư 空không 中trung 。 虗hư 空không 尚thượng 在tại 我ngã 心tâm 。 佛Phật 國quốc 世thế 界giới 。 又hựu 安an 得đắc 不bất 在tại 我ngã 心tâm 。 我ngã 心tâm 不bất 動động 。 虗hư 空không 性tánh 亦diệc 不bất 動động 。 虗hư 空không 不bất 動động 。 十thập 方phương 佛Phật 國quốc 亦diệc 不bất 動động 。 身thân 不bất 動động 。 心tâm 不bất 動động 。 依y 正chánh 二nhị 報báo 俱câu 不bất 動động 。 不bất 動động 即tức 常thường 住trụ 。 不bất 迁# 不bất 變biến 。 法pháp 法pháp 如như 如như 。 謂vị 之chi 諸chư 法pháp 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 宣tuyên 。 此thử 不bất 動động 性tánh 。 非phi 造tạo 作tác 令linh 不bất 動động 。 乃nãi 覺giác 性tánh 天thiên 然nhiên 不bất 動động 。 本bổn 性tánh 空không 中trung 。 自tự 無vô 動động 相tương/tướng 。 四tứ 大đại 不bất 動động 。 不bất 出xuất 依y 報báo 。 常thường 知tri 覺giác 性tánh 。 只chỉ 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 非phi 動động 非phi 不bất 動động 。 不bất 動động 之chi 動động 。 為vi 之chi 動động 。 此thử 不bất 動động 性tánh 。 攝nhiếp 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 皆giai 歸quy 不bất 動động 性tánh 中trung 。 不bất 寬khoan 不bất 窄# 。 常thường 住trụ 湛trạm 然nhiên 。 性tánh 自tự 清thanh 淨tịnh 。 即tức 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 也dã (# 次thứ 明minh 妙diệu 覺giác 極cực 證chứng 。 歷lịch 一nhất 切thiết 法pháp )# 。


善thiện 男nam 子tử 覺giác 性tánh 徧biến 滿mãn 清thanh 淨tịnh 不bất 動động 。 (# 至chí )# 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 徧biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。


此thử 是thị 妙diệu 覺giác 。 究cứu 竟cánh 果quả 覺giác 。 歷lịch 法pháp 。 故cố 云vân 徧biến 滿mãn 。 且thả 中trung 間gian 四tứ 十thập 一nhất 位vị 未vị 圓viên 。 故cố 不bất 言ngôn 滿mãn 。 妙diệu 覺giác 者giả 。 如như 十thập 五ngũ 夜dạ 月nguyệt 。 輪luân 郭quách 既ký 滿mãn 。 更cánh 無vô 邪tà 光quang 。 諸chư 佛Phật 所sở 證chứng 。 證chứng 諸chư 眾chúng 生sanh 根căn 塵trần 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 佛Phật 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 即tức 是thị 佛Phật 。 況huống 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 而nhi 不bất 徧biến 滿mãn 。 須tu 知tri 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 塵trần 勞lao 。 即tức 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 法Pháp 藏tạng 。 亦diệc 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 相tướng 好hảo 。 依y 中trung 現hiện 正chánh 。 正chánh 中trung 現hiện 依y 一nhất 毫hào 端đoan 上thượng 。 現hiện 寶bảo 王vương 剎sát 。 坐tọa 微vi 塵trần 裏lý 。 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 。 豈khởi 非phi 是thị 大đại 聖thánh 歷lịch 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 或hoặc 云vân 不bất 然nhiên 者giả 。 下hạ 文văn 云vân 。 彼bỉ 妙diệu 覺giác 性tánh 。 既ký 指chỉ 彼bỉ 者giả 。 即tức 前tiền 經kinh 文văn 。 妙diệu 覺giác 歷lịch 也dã 。 過quá 茶trà 無vô 字tự 。 金kim 剛cang 後hậu 心tâm 入nhập 妙diệu 覺giác 位vị 。 所sở 證chứng 既ký 極cực 。 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。 法Pháp 界Giới 含hàm 容dung 本bổn 無vô 色sắc 像tượng 。 有hữu 何hà 更cánh 存tồn 。 往vãng 來lai 。 故cố 下hạ 文văn 。 顯hiển 言ngôn 妙diệu 覺giác (# 次thứ 再tái 明minh 。 妙diệu 覺giác 聖thánh 人nhân 極cực 證chứng 。 反phản 窮cùng 自tự 性tánh 相tướng 。 即tức 是thị 世thế 間gian 性tánh 相tướng 。 不bất 壞hoại 不bất 雜tạp 。 一nhất 法pháp 矣hĩ )# 。


善thiện 男nam 子tử 由do 彼bỉ 妙diệu 覺giác 。 性tánh 徧biến 滿mãn 故cố (# 至chí )# 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 無vô 壞hoại 無vô 雜tạp 。


言ngôn 妙diệu 覺giác 。 即tức 本bổn 覺giác 也dã 。 本bổn 覺giác 即tức 見kiến 前tiền 。 眾chúng 生sanh 一nhất 念niệm 性tánh 德đức 。 此thử 性tánh 即tức 本bổn 覺giác 性tánh 如như 氷băng 水thủy 。 無vô 二nhị 此thử 性tánh 圓viên 融dung 。 徧biến 在tại 眾chúng 生sanh 根căn 塵trần 內nội 。 無vô 壞hoại 無vô 雜tạp 。 無vô 壞hoại 者giả 。 豈khởi 可khả 壞hoại 了liễu 一nhất 根căn 。 別biệt 取thủ 一nhất 根căn 。 只chỉ 為vì 今kim 人nhân 。 情tình 生sanh 智trí 隔cách 不bất 融dung 。 見kiến 有hữu 生sanh 滅diệt 。 十thập 信tín 菩Bồ 薩Tát 。 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 不bất 易dị 生sanh 身thân 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 如như 法Pháp 華hoa 云vân 。 父phụ 母mẫu 所sở 生sanh 眼nhãn 。 悉tất 見kiến 三Tam 千Thiên 界Giới 。 父phụ 母mẫu 所sở 生sanh 耳nhĩ 。 聞văn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 聲thanh 。 龍long 女nữ 即tức 此thử 父phụ 母mẫu 生sanh 身thân 。 便tiện 往vãng 成thành 佛Phật 。 智trí 者giả 大đại 師sư 。 悟ngộ 法pháp 華hoa 經kinh 。 見kiến 靈linh 鷲thứu 山sơn 。 儼nghiễm 然nhiên 未vị 散tán 。 皆giai 是thị 肉nhục 眼nhãn 。 可khả 為vi 不bất 壞hoại 也dã 。 無vô 雜tạp 者giả 且thả 如như 人nhân 眼nhãn 。 與dữ 耳nhĩ 不bất 過quá 一nhất 二nhị 寸thốn 。 各các 守thủ 界giới 分phần/phân 。 眼nhãn 只chỉ 能năng 見kiến 。 不bất 能năng 聞văn 。 耳nhĩ 能năng 聞văn 不bất 能năng 見kiến 。 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 各các 各các 皆giai 然nhiên 。 於ư 內nội 雖tuy 通thông 。 於ư 外ngoại 常thường 隔cách 。 可khả 謂vị 不bất 雜tạp 。 松tùng 直trực 棘cức 曲khúc 。 烏ô 黑hắc 鵠hộc 白bạch 。 亦diệc 不bất 相tương 雜tạp 。 雖tuy 不bất 壞hoại 不bất 雜tạp 。 又hựu 須tu 知tri 。 亦diệc 壞hoại 亦diệc 雜tạp 。 蓋cái 佛Phật 法Pháp 中trung 。 以dĩ 非phi 相tướng 為vi 相tương/tướng 。 所sở 以dĩ 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 者giả 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 也dã 。 當đương 知tri 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 即tức 遮già 惡ác 持trì 善thiện 。 今kim 論luận 善thiện 惡ác 。 無vô 壞hoại 無vô 雜tạp 。 惡ác 不bất 壞hoại 如như 性tánh 惡ác 。 性tánh 惡ác 如như 水thủy 。 性tánh 善thiện 如như 氷băng 。 若nhược 去khứ 性tánh 惡ác 。 則tắc 諸chư 佛Phật 普phổ 現hiện 色sắc 身thân 。 從tùng 何hà 而nhi 立lập 。 若nhược 去khứ 其kỳ 水thủy 。 即tức 無vô 其kỳ 氷băng 。 以dĩ 是thị 知tri 性tánh 惡ác 不bất 斷đoạn 。 陀đà 羅la 尼ni 。 雖tuy 云vân 遮già 惡ác 。 惡ác 即tức 是thị 善thiện 。 何hà 惡ác 之chi 有hữu 。 惡ác 雖tuy 不bất 斷đoạn 。 善thiện 惡ác 自tự 分phân 明minh 。 亦diệc 無vô 壞hoại 亦diệc 無vô 雜tạp 。 春xuân 風phong 無vô 高cao 下hạ 。 花hoa 枝chi 自tự 短đoản 長trường/trưởng 。 世thế 間gian 幻huyễn 術thuật 。 尚thượng 能năng 即tức 無vô 即tức 有hữu 。 何hà 況huống 大đại 聖thánh 所sở 證chứng 。 真chân 幻huyễn 之chi 術thuật 。 幻huyễn 有hữu 則tắc 成thành 一nhất 切thiết 法pháp 。 幻huyễn 無vô 則tắc 空không 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 空không 而nhi 不bất 空không 。 謂vị 之chi 空không 。 有hữu 而nhi 非phi 有hữu 。 謂vị 之chi 有hữu 。 當đương 知tri 心tâm 生sanh 。 法pháp 生sanh 。 心tâm 滅diệt 。 法pháp 滅diệt 。 呂lữ 公công 尚thượng 能năng 。 撮toát 土thổ/độ 為vi 香hương 。 況huống 佛Phật 。 能năng 融dung 五ngũ 嶽nhạc 。 枯khô 四tứ 海hải 。 窮cùng 無vô 量lượng 劫kiếp 事sự 。 豈khởi 可khả 以dĩ 凡phàm 心tâm 所sở 測trắc 也dã (# 下hạ 引dẫn 喻dụ )# 。


如như 百bách 千thiên 燈đăng 。 光quang 照chiếu 一nhất 室thất 。 其kỳ 光quang 徧biến 滿mãn 。 無vô 壞hoại 無vô 雜tạp 。


楞lăng 嚴nghiêm 制chế 壇đàn 場tràng 。 以dĩ 十thập 鏡kính 環hoàn 繞nhiễu 。 中trung 燃nhiên 一nhất 燈đăng 。 燈đăng 體thể 交giao 參tham 。 莫mạc 分phần/phân 向hướng 背bối/bội 。 況huống 百bách 千thiên 燈đăng 光quang 。 照chiếu 于vu 一nhất 室thất 。 雖tuy 百bách 千thiên 燈đăng 。 其kỳ 光quang 歸quy 一nhất 。 彼bỉ 十thập 鏡kính 燈đăng 。 光quang 亦diệc 歸quy 一nhất 。 妙diệu 覺giác 證chứng 性tánh 。 遍biến 入nhập 根căn 塵trần 。 根căn 性tánh 塵trần 性tánh 。 皆giai 是thị 覺giác 性tánh 。 覺giác 性tánh 滿mãn 故cố 。 根căn 性tánh 塵trần 性tánh 。 亦diệc 滿mãn 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 無vô 壞hoại 無vô 雜tạp 。 故cố 云vân 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 古cổ 云vân 。 鏡kính 灯# 。 灯# 鏡kính 本bổn 無vô 差sai 。 大đại 地địa 山sơn 河hà 眼nhãn 裏lý 花hoa 。 黃hoàng 葉diệp 飄phiêu 飄phiêu 滿mãn 庭đình 際tế 。 不bất 知tri 砧# 杵xử 落lạc 誰thùy 家gia 。 人nhân 祇kỳ 知tri 佛Phật 性tánh 徧biến 滿mãn 。 殊thù 不bất 知tri 自tự 性tánh 徧biến 滿mãn 。 要yếu 知tri 自tự 性tánh 徧biến 滿mãn 麼ma 。 飢cơ 來lai 喫khiết 飯phạn 困khốn 來lai 眼nhãn 。 莫mạc 向hướng 人nhân 間gian 辨biện 是thị 非phi (# 次thứ 明minh 歷lịch 法pháp 既ký 徧biến 。 諸chư 法pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 修tu 無vô 證chứng 。 無vô 生sanh 無vô 佛Phật 。 有hữu 法pháp 。 有hữu 譬thí )# 。


善thiện 男nam 子tử 覺giác 成thành 就tựu 故cố 。 (# 至chí )# 何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 覺giác 故cố 。


覺giác 成thành 就tựu 。 此thử 指chỉ 果quả 人nhân 。 妙diệu 覺giác 所sở 證chứng 既ký 極cực 。 觀quán 一nhất 切thiết 世thế 間gian 之chi 法pháp 。 無vô 能năng 無vô 所sở 。 無vô 縛phược 無vô 脫thoát 。 當đương 知tri 菩Bồ 薩Tát 。 指chỉ 因nhân 人nhân 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 居cư 因Nhân 地Địa 。 亦diệc 解giải 心tâm 虗hư 通thông 。 亦diệc 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 本bổn 源nguyên 。 無vô 染nhiễm 無vô 淨tịnh 。 無vô 縛phược 無vô 脫thoát 。 亦diệc 不bất 厭yếm 生sanh 死tử 。 亦diệc 不bất 愛ái 涅niết 拌# 。 盖# 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 未vị 得đắc 度độ 。 先tiên 欲dục 度độ 人nhân 。 佛Phật 頂đảnh 云vân 。 自tự 未vị 得đắc 度độ 。 先tiên 欲dục 度độ 人nhân 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 也dã 。 生sanh 死tử 涅niết 拌# 。 猶do 如như 昨tạc 夢mộng 。 如như 昨tạc 夢mộng 故cố 。 持trì 戒giới 毀hủy 禁cấm 初sơ 學học 久cửu 習tập 。 不bất 起khởi 憎tăng 愛ái 。 文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 云vân 。 清thanh 淨tịnh 行hành 者giả 。 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 犯phạm 重trọng/trùng 比Bỉ 丘Khâu 。 不bất 入nhập 地địa 獄ngục 。


何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 覺giác 故cố 。 此thử 言ngôn 因nhân 人nhân 果quả 人nhân 。 諸chư 法pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 修tu 無vô 證chứng 。 (# 下hạ 引dẫn 喻dụ )# 。


譬thí 如như 眼nhãn 光quang 。 曉hiểu 了liễu 前tiền 境cảnh 。 (# 至chí )# 光quang 體thể 無vô 二nhị 。 無vô 憎tăng 愛ái 故cố 。


此thử 且thả 取thủ 眼nhãn 光quang 。 照chiếu 前tiền 境cảnh 時thời 。 光quang 但đãn 直trực 視thị 其kỳ 物vật 。 未vị 分phần/phân 憎tăng 愛ái 。 蓋cái 憎tăng 愛ái 。 從tùng 人nhân 心tâm 生sanh 。 今kim 取thủ 光quang 照chiếu 物vật 時thời 。 不bất 分phân 憎tăng 愛ái 。 若nhược 分phần/phân 憎tăng 愛ái 。 於ư 我ngã 愛ái 者giả 則tắc 照chiếu 之chi 。 於ư 我ngã 憎tăng 者giả 。 則tắc 昧muội 之chi 。 光quang 既ký 憎tăng 愛ái 。 物vật 亦diệc 二nhị 之chi 。 今kim 將tương 光quang 喻dụ 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 平bình 等đẳng 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 上thượng 。 圓viên 滿mãn 。 無vô 欠khiếm 無vô 剩thặng 。 不bất 重trọng/trùng 不bất 輕khinh 。 不bất 毀hủy 不bất 讚tán 。 彌Di 勒Lặc 云vân 。 一nhất 鉢bát 千thiên 家gia 飯phạn 。 孤cô 身thân 萬vạn 里lý 遊du 。 人nhân 無vô 青thanh 白bạch 眼nhãn 。 問vấn 路lộ 白bạch 雲vân 頭đầu (# 次thứ 明minh 所sở 證chứng 。 所sở 成thành 就tựu 法pháp 。 離ly 四tứ 句cú 。 絕tuyệt 百bách 非phi )# 。


善thiện 男nam 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 如như 昨tạc 夢mộng 。


此thử 明minh 菩Bồ 薩Tát 。 功công 成thành 道Đạo 辨biện 。 所sở 證chứng 之chi 法Pháp 。 所sở 成thành 就tựu 法pháp 。 離ly 性tánh 絕tuyệt 非phi 。 見kiến 性tánh 本bổn 元nguyên 。 達đạt 性tánh 法Pháp 界Giới 。 不bất 從tùng 心tâm 生sanh 。 不bất 從tùng 外ngoại 入nhập 。 所sở 以dĩ 非phi 修tu 非phi 證chứng 。 不bất 即tức 不bất 離ly 。 不bất 縛phược 不bất 脫thoát 。 雖tuy 佛Phật 有hữu 出xuất 世thế 。 出xuất 沒một 如như 石thạch 火hỏa 電điện 光quang 。 雖tuy 具cụ 有hữu 梵Phạm 音âm 。 語ngữ 言ngôn 如như 金kim 針châm 玉ngọc 線tuyến 。 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 亂loạn 起khởi 亂loạn 滅diệt 。 如như 空không 中trung 華hoa 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 並tịnh 如như 昨tạc 夢mộng 。 可khả 謂vị 佛Phật 是thị 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 是thị 佛Phật 。 豈khởi 始thỉ 知tri 本bổn 來lai 是thị 佛Phật (# 下hạ 明minh 證chứng 時thời 。 雖tuy 是thị 夢mộng 。 覺giác 時thời 畢tất 竟cánh 無vô 。 雖tuy 夢mộng 事sự 宛uyển 然nhiên 。 宛uyển 然nhiên 無vô 實thật 跡tích 。 如như 下hạ 再tái 舉cử )# 。


善thiện 男nam 子tử 如như 昨tạc 夢mộng 故cố 。 (# 至chí )# 一nhất 切thiết 法pháp 性tánh 平bình 等đẳng 不bất 壞hoại 。


瞿Cù 曇Đàm 畢tất 竟cánh 。 老lão 婆bà 心tâm 切thiết 。 將tương 自tự 己kỷ 所sở 證chứng 之chi 法Pháp 。 換hoán 眾chúng 生sanh 所sở 逆nghịch 之chi 心tâm 。 大đại 似tự 在tại 夢mộng 中trung 與dữ 人nhân 交giao 易dị 。 將tương 黃hoàng 金kim 換hoán 彼bỉ 頑ngoan 鐵thiết 。 換hoán 時thời 雖tuy 知tri 貴quý 賤tiện 。 覺giác 來lai 。 物vật 之chi 與dữ 人nhân 。 貴quý 人nhân 與dữ 賤tiện 。 皆giai 是thị 夢mộng 事sự 。 當đương 知tri 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 取thủ 亦diệc 得đắc 。 不bất 取thủ 亦diệc 得đắc 。 為vi 在tại 夢mộng 中trung 。 非phi 實thật 起khởi 滅diệt 去khứ 來lai 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 其kỳ 所sở 證chứng 者giả 。 亦diệc 如như 夢mộng 中trung 。 得đắc 點điểm 鐵thiết 成thành 金kim 之chi 術thuật 。 果quả 向hướng 夢mộng 中trung 已dĩ 成thành 夢mộng 事sự 。 夢mộng 事sự 非phi 實thật 。 得đắc 失thất 取thủ 捨xả 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 雖tuy 不bất 可khả 得đắc 。 夢mộng 事sự 宛uyển 然nhiên 。 其kỳ 能năng 證chứng 者giả 。 即tức 是thị 觀quán 慧tuệ 。 非phi 奢xa 摩ma 佗tha 。 圓viên 覺giác 妙diệu 觀quán 。 安an 能năng 證chứng 之chi 。 點điểm 金kim 之chi 術thuật 。 非phi 易dị 可khả 得đắc 。 及cập 覺giác 來lai 。 還hoàn 在tại 夢mộng 中trung 。 全toàn 夢mộng 是thị 空không 。 其kỳ 夢mộng 亦diệc 宛uyển 然nhiên 也dã 。 到đáo 此thử 。 作tác 亦diệc 得đắc 。 不bất 作tác 亦diệc 得đắc 。 止chỉ 亦diệc 可khả 。 不bất 止chỉ 亦diệc 可khả 。 任nhậm 之chi 與dữ 滅diệt 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 復phục 結kết 云vân 。 於ư 此thử 證chứng 中trung 。 無vô 能năng 無vô 所sở 。 必tất 竟cánh 無vô 證chứng 。 既ký 無vô 我ngã 人nhân 。 亦diệc 無vô 證chứng 者giả 。 今kim 問vấn 證chứng 者giả 是thị 誰thùy 。 誰thùy 是thị 證chứng 者giả 。 夢mộng 中trung 說thuyết 夢mộng 。 非phi 虗hư 非phi 實thật 。 圓viên 覺giác 如như 夢mộng 。 夢mộng 即tức 是thị 覺giác 。 覺giác 即tức 是thị 夢mộng 。 夢mộng 覺giác 即tức 空không 。 空không 無vô 空không 相tướng 。 永vĩnh 嘉gia 云vân 。 夢mộng 裏lý 冥minh 冥minh 有hữu 六lục 趣thú 。 覺giác 後hậu 空không 空không 無vô 大Đại 千Thiên 。 斯tư 之chi 謂vị 矣hĩ (# 次thứ 結kết 普phổ 眼nhãn 所sở 問vấn 之chi 事sự )# 。


善thiện 男nam 子tử 彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 如như 是thị 修tu 行hành 。 (# 至chí )# 求cầu 如như 是thị 法Pháp 。 亦diệc 不bất 迷mê 悶muộn 。


結kết 上thượng 。 所sở 問vấn 思tư 惟duy 住trụ 持trì 。 皆giai 是thị 正chánh 修tu 行hành 路lộ 。 修tu 時thời 不bất 無vô 圓viên 覺giác 。 覺giác 後hậu 圓viên 覺giác 亦diệc 無vô 。 證chứng 時thời 說thuyết 有hữu 眾chúng 生sanh 。 諸chư 佛Phật 。 證chứng 了liễu 生sanh 佛Phật 皆giai 空không 。 覺giác 此thử 空không 花hoa 。 空không 花hoa 亦diệc 是thị 於ư 覺giác 。 如như 是thị 修tu 行hành 。 定định 不bất 迷mê 悶muộn 也dã (# 次thứ 重trọng/trùng 頌tụng )# 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

普Phổ 眼Nhãn 汝nhữ 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 諸chư 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 應ưng 如như 是thị 修tu 習tập 。


此thử 偈kệ 實thật 以dĩ 無vô 說thuyết 示thị 說thuyết 。 無vô 和hòa 合hợp 中trung 。 求cầu 和hòa 合hợp 。 故cố 有hữu 四tứ 大đại 六lục 塵trần 。 聖thánh 凡phàm 之chi 合hợp 。 雖tuy 然nhiên 。 皆giai 夢mộng 中trung 幻huyễn 事sự 。


○# 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 章chương


金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 因nhân 文Văn 殊Thù 問vấn 如Như 來Lai 本bổn 起khởi 。 因Nhân 地Địa 覺giác 心tâm 。 要yếu 與dữ 常thường 住trụ 果quả 位vị 。 名danh 目mục 相tương 應ứng 。 謂vị 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 真Chân 如Như 佛Phật 性tánh 。 庵am 麻ma 羅la 識thức 。 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 等đẳng 。 因Nhân 地Địa 之chi 覺giác 。 果quả 位vị 藏tạng 性tánh 。 相tương 容dung 相tương 通thông 。 無vô 明minh 法pháp 性tánh 。 本bổn 來lai 不bất 二nhị 。 故cố 得đắc 金kim 剛cang 藏tạng 。 以dĩ 迷mê 歎thán 悟ngộ 。 以dĩ 事sự 難nạn/nan 理lý 。 以dĩ 因nhân 難nạn/nan 果quả 。 以dĩ 生sanh 難nạn/nan 佛Phật 。 是thị 以dĩ 來lai 意ý 若nhược 此thử 。


於ư 是thị 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 (# 至chí )# 幻huyễn 翳ế 朗lãng 然nhiên 。 慧tuệ 目mục 清thanh 淨tịnh 。


啟khải 蒙mông 之chi 初sơ 。 爭tranh 得đắc 不bất 敘tự 由do 來lai 蹊# 逕kính 。 請thỉnh 法pháp 式thức 儀nghi 。 例lệ 如như 前tiền 釋thích 。


世Thế 尊Tôn 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 (# 至chí )# 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。


此thử 之chi 三tam 疑nghi 。 乃nãi 因nhân 聞văn 普phổ 眼nhãn 章chương 。 始thỉ 知tri 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 慈từ 室thất 云vân 。 成thành 佛Phật 者giả 。 佛Phật 即tức 覺giác 也dã 。 一nhất 切thiết 無vô 明minh 者giả 。 無vô 明minh 不bất 覺giác 也dã 。 覺giác 與dữ 不bất 覺giác 。 不bất 可khả 並tịnh 立lập 。 眾chúng 生sanh 既ký 本bổn 是thị 佛Phật 。 佛Phật 即tức 覺giác 也dã 。 何hà 故cố 云vân 。 復phục 成thành 不bất 覺giác 。 此thử 第đệ 一nhất 疑nghi 。 又hựu 無vô 明minh 若nhược 本bổn 來lai 是thị 有hữu 。 無vô 明minh 是thị 不bất 覺giác 。 又hựu 如như 何hà 復phục 云vân 。 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 佛Phật 即tức 覺giác 也dã 。 又hựu 云vân 本bổn 來lai 是thị 佛Phật 。 又hựu 云vân 本bổn 來lai 無vô 明minh 。 無vô 明minh 與dữ 佛Phật 。 言ngôn 不bất 並tịnh 出xuất 。 此thử 第đệ 二nhị 疑nghi 。 此thử 且thả 指chỉ 一nhất 人nhân 。 有hữu 覺giác 。 有hữu 不bất 覺giác 。 下hạ 疑nghi 十thập 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 十thập 方phương 即tức 十thập 界giới 。 若nhược 十thập 法Pháp 界Giới 異dị 生sanh 。 始thỉ 自tự 諸chư 佛Phật 。 下hạ 至chí 地địa 獄ngục 。 本bổn 來lai 已dĩ 成thành 佛Phật 了liễu 。 何hà 故cố 後hậu 來lai 。 復phục 起khởi 無vô 明minh 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 此thử 第đệ 三tam 疑nghi 。 今kim 別biệt 出xuất 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 中trung 。 富phú 樓lâu 那na 亦diệc 有hữu 此thử 問vấn 大đại 同đồng 。 此thử 意ý 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 。


世Thế 尊Tôn 。 若nhược 復phục 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 根căn 塵trần 。 陰ấm 處xứ 界giới 等đẳng 。 皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 次thứ 第đệ 迁# 流lưu 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。 富phú 樓lâu 那na (# 亦diệc 云vân 滿mãn 慈từ 子tử )# 再tái 問vấn 言ngôn 。 若nhược 此thử 妙diệu 覺giác 。 本bổn 妙diệu 覺giác 明minh 。 與dữ 如Như 來Lai 心tâm 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 難nạn/nan 云vân 。 無vô 狀trạng 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 (# 無vô 狀trạng 。 即tức 無vô 故cố 也dã )# 。 如Như 來Lai 今kim 得đắc 。 妙diệu 空không 明minh 覺giác 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 何hà 當đương 復phục 生sanh 。 若nhược 此thử 妙diệu 覺giác 。 本bổn 妙diệu 覺giác 明minh 。 與dữ 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 金kim 剛cang 藏tạng 云vân 。 十thập 方phương 異dị 生sanh 。 本bổn 成thành 佛Phật 道Đạo 是thị 同đồng 。 金kim 剛cang 藏tạng 云vân 。 復phục 起khởi 無vô 明minh 。 富phú 樓lâu 那na 云vân 。 無vô 狀trạng 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 等đẳng 。 是thị 同đồng 。 會hội 剛cang 藏tạng 云vân 。 如Như 來Lai 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 富phú 樓lâu 那na 云vân 。 如Như 來Lai 今kim 得đắc 。 妙diệu 空không 明minh 覺giác 等đẳng 。 是thị 同đồng 但đãn 金kim 剛cang 藏tạng 所sở 問vấn 。 唯duy 屬thuộc 因nhân 。 富phú 樓lâu 那na 所sở 問vấn 。 兼kiêm 因nhân 果quả 有hữu 此thử 之chi 異dị (# 次thứ 請thỉnh 通thông 釋thích )# 。


唯duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 不bất 捨xả 無vô 遮già 大đại 慈từ 。 (# 至chí )# 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。 (# 次thứ 世Thế 尊Tôn 。 戒giới 其kỳ 所sở 聽thính )# 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 (# 至chí )# 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。 (# 次thứ 正chánh 答đáp 三tam 疑nghi )# 。


善thiện 男nam 子tử 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 。 (# 至chí )# 若nhược 免miễn 輪luân 迴hồi 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。


金kim 剛cang 藏tạng 問vấn 。 因nhân 上thượng 文văn 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 之chi 語ngữ 。 遂toại 出xuất 三tam 疑nghi 。 佛Phật 今kim 答đáp 之chi 。 且thả 從tùng 近cận 事sự 。 故cố 云vân 。 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 。 前tiền 後hậu 有hữu 無vô 。 聚tụ 散tán 起khởi 止chỉ 。 此thử 言ngôn 器khí 世thế 界giới 。 下hạ 至chí 風phong 輪luân 。 風phong 馳trì 水thủy 。 水thủy 馳trì 火hỏa 。 火hỏa 馳trì 金kim 。 遂toại 立lập 世thế 界giới 。 若nhược 有hữu 情tình 世thế 界giới 。 即tức 世thế 人nhân 之chi 色sắc 身thân 。 四tứ 大đại 五ngũ 蘊uẩn 。 六lục 根căn 塵trần 入nhập 等đẳng 。 上thượng 至chí 佛Phật 。 下hạ 至chí 地địa 獄ngục 。 皆giai 是thị 有hữu 情tình 世thế 界giới 。 此thử 二nhị 世thế 界giới 。 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 亦diệc 謂vị 之chi 依y 正chánh 二nhị 報báo 。 有hữu 始thỉ 有hữu 終chung 。 有hữu 生sanh 滅diệt 。 有hữu 前tiền 後hậu 。 有hữu 無vô 。 聚tụ 散tán 。 有hữu 起khởi 止chỉ 。 如như 是thị 六lục 雙song 。 生sanh 滅diệt 之chi 境cảnh 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 種chủng 種chủng 取thủ 捨xả 。 究cứu 理lý 言ngôn 之chi 。 總tổng 是thị 眾chúng 生sanh 。 無vô 始thỉ 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 無vô 明minh 未vị 破phá 。 順thuận 業nghiệp 輪luân 迴hồi 。 趣thú 生sanh 趣thú 死tử 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 若nhược 將tương 此thử 無vô 休hưu 息tức 之chi 心tâm 。 欲dục 辨biện 圓viên 覺giác 。 則tắc 此thử 圓viên 覺giác 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 轉chuyển 加gia 不bất 休hưu 息tức (# 次thứ 以dĩ 湛trạm 水thủy 。 轉chuyển 火hỏa 月nguyệt 運vận 。 岸ngạn 移di 。 喻dụ 之chi )# 。


譬thí 如như 動động 目mục 。 能năng 搖dao 湛trạm 水thủy 。 (# 至chí )# 舟chu 行hành 岸ngạn 移di 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


動động 目mục 定định 眼nhãn 。 雲vân 駛sử 。 舟chu 行hành 。 此thử 四tứ 譬thí 妄vọng 動động 也dã 。 水thủy 火hỏa 。 月nguyệt 。 岸ngạn 。 此thử 四tứ 喻dụ 真chân 性tánh 也dã 。 真chân 即tức 圓viên 覺giác 。 妄vọng 即tức 無vô 明minh 。 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 未vị 斷đoạn 。 圓viên 覺giác 隨tùy 妄vọng 。 轉chuyển 為vi 迷mê 作tác 眾chúng 生sanh 。 者giả 破phá 此thử 無vô 明minh 識thức 業nghiệp 為vi 之chi 悟ngộ 。 則tắc 無vô 明minh 不bất 覺giác 。 轉chuyển 為vi 覺giác 。 皆giai 是thị 無vô 明minh 識thức 業nghiệp 。 次thứ 第đệ 相tương/tướng 番phiên 。 入nhập 海hải 筭# 沙sa 。 若nhược 非phi 直trực 截tiệt 。 何hà 時thời 得đắc 了liễu (# 次thứ 答đáp 法pháp 結kết 二nhị 喻dụ 意ý )# 。


善thiện 男nam 子tử 諸chư 旋toàn 未vị 息tức 。 彼bỉ 物vật 先tiên 住trụ 。 (# 至chí )# 是thị 故cố 汝nhữ 等đẳng 。 便tiện 生sanh 三tam 惑hoặc 。


彼bỉ 物vật 先tiên 住trụ 者giả 。 諸chư 家gia 釋thích 意ý 不bất 盡tận 。 此thử 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 且thả 二Nhị 乘Thừa 住trụ 真Chân 諦Đế 理lý 。 此thử 真Chân 如Như 鍮thâu 。 非phi 真chân 金kim 也dã 。 又hựu 是thị 無vô 明minh 未vị 盡tận 。 菩Bồ 薩Tát 直trực 到đáo 等đẳng 覺giác 。 隣lân 真chân 亞# 聖thánh 尚thượng 用dụng 入nhập 重trọng/trùng 玄huyền 之chi 門môn 。 倒đảo 修tu 凡phàm 事sự 。 如như 布bố 袋đại 豐phong 干can 。 寒hàn 山sơn 拾thập 得đắc 。 皆giai 是thị 倒đảo 修tu 凡phàm 事sự 。 若nhược 以dĩ 四tứ 十thập 二nhị 品phẩm 無vô 明minh 。 節tiết 節tiết 破phá 之chi 。 彼bỉ 物vật 亦diệc 可khả 節tiết 節tiết 先tiên 住trụ 。 真chân 既ký 未vị 滿mãn 故cố 喻dụ 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 況huống 凡phàm 夫phu 眾chúng 生sanh 。 見kiến 思tư 惑hoặc 未vị 斷đoạn 纖tiêm 毫hào 。 常thường 居cư 迷mê 悶muộn 。 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 如như 大đại 石thạch 壓áp 草thảo 。 要yếu 顯hiển 圓viên 覺giác 。 今kim 之chi 善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 。 脚cước 未vị 踏đạp 實thật 地địa 。 得đắc 少thiểu 知tri 見kiến 。 便tiện 生sanh 上thượng 慢mạn 。 訶ha 佛Phật 罵mạ 祖tổ 。 可khả 謂vị 自tự 作tác 孽nghiệt 也dã 。 似tự 此thử 輩bối 。 如như 稻đạo 麻ma 竹trúc 葦vi 。 彼bỉ 物vật 先tiên 住trụ 者giả 。 又hựu 是thị 解giải 心tâm 虗hư 通thông 。 未vị 入nhập 品phẩm 位vị 。 亦diệc 是thị 菩Bồ 薩Tát 為vi 解giải 礙ngại 。 如như 西tây 竺trúc 有hữu 一nhất 羅La 漢Hán 。 遊du 俗tục 姓tánh 家gia 。 見kiến 教giáo 子tử 不bất 利lợi 。 打đả 罵mạ 不bất 已dĩ 。 尊tôn 者giả 大đại 笑tiếu 。 彼bỉ 云vân 。 比Bỉ 丘Khâu 慈từ 悲bi 為vi 念niệm 見kiến 我ngã 打đả 子tử 。 反phản 貽# 笑tiếu 耶da 。 問vấn 曰viết 。 汝nhữ 為vi 何hà 打đả 子tử 。 曰viết 教giáo 讀đọc 聲thanh 明minh 論luận 不bất 利lợi 。 曰viết 論luận 是thị 誰thùy 造tạo 。 曰viết 古cổ 仙tiên 人nhân 造tạo 。 仙tiên 人nhân 在tại 否phủ/bĩ 。 曰viết 不bất 在tại 。 既ký 不bất 在tại 打đả 之chi 何hà 益ích 。 尊tôn 者giả 曰viết 。 即tức 汝nhữ 此thử 子tử 。 便tiện 是thị 仙tiên 人nhân 。 是thị 他tha 所sở 造tạo 曰viết 何hà 以dĩ 教giáo 之chi 不bất 利lợi 。 曰viết 虗hư 妄vọng 心tâm 上thượng 發phát 少thiểu 聦# 明minh 。 都đô 屬thuộc 虗hư 妄vọng 。 如như 人nhân 居cư 暗ám 室thất 。 未vị 復phục 燈đăng 光quang 。 滿mãn 室thất 皆giai 暗ám 。 忽hốt 獲hoạch 燈đăng 光quang 。 室thất 內nội 暫tạm 明minh 。 油du 盡tận 灯# 滅diệt 。 其kỳ 暗ám 復phục 存tồn 。 汝nhữ 豈khởi 不bất 聞văn 。 昔tích 南nam 海hải 邊biên 。 有hữu 枯khô 木mộc 。 有hữu 五ngũ 百bách 蝙# 蝠# 。 穴huyệt 居cư 其kỳ 中trung 。 忽hốt 五ngũ 六lục 人nhân 。 夜dạ 宿túc 樹thụ 下hạ 。


時thời 遇ngộ 冬đông 寒hàn 。 拾thập 柴sài 向hướng 火hỏa 。 中trung 有hữu 一nhất 人nhân 。 念niệm 阿a 毗tỳ 達đạt 磨ma 。 (# 翻phiên 無vô 比tỉ 法pháp )# 。 梵Phạm 音âm 深thâm 遠viễn 。 五ngũ 百bách 蝙# 蝠# 。 諦đế 聽thính 樂nhạo 聞văn 。 忽hốt 樹thụ 梢# 烟yên 焰diễm 發phát 生sanh 。 五ngũ 百bách 蝙# 蝠# 。 為vi 火hỏa 閉bế 死tử 。 其kỳ 神thần 生sanh 一nhất 國quốc 土độ 。 為vi 五ngũ 百bách 男nam 子tử 。 出xuất 家gia 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。 造tạo 大đại 毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 者giả 。 即tức 彼bỉ 五ngũ 百bách 蝙# 蝠# 。 貧bần 道đạo 預dự 其kỳ 一nhất 也dã 。 學học 不bất 達đạt 性tánh 。 不bất 破phá 無vô 明minh 。 仍nhưng 落lạc 生sanh 死tử 。 入nhập 無vô 明minh 鄉hương 。 昔tích 佛Phật 在tại 世thế 。 女nữ 禪thiền 比Bỉ 丘Khâu 。 得đắc 四tứ 禪thiền 定định 。 謂vị 證chứng 四Tứ 果Quả 。 以dĩ 自tự 誑cuống 故cố 。 墮đọa 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 學học 圓viên 覺giác 者giả 。 須tu 要yếu 深thâm 細tế 。 求cầu 善thiện 友hữu 決quyết 擇trạch 。 不bất 可khả 自tự 任nhậm (# 前tiền 以dĩ 水thủy 火hỏa 月nguyệt 岸ngạn 。 答đáp 三tam 疑nghi 。 後hậu 又hựu 以dĩ 二nhị 喻dụ 。 答đáp 三tam 疑nghi 。 蓋cái 一nhất 一nhất 喻dụ 中trung 。 皆giai 答đáp 三tam 疑nghi 。 初sơ 以dĩ 翳ế 華hoa 答đáp )# 。


善thiện 男nam 子tử 譬thí 如như 幻huyễn 翳ế 妄vọng 見kiến 空không 華hoa (# 至chí )# 何hà 時thời 更cánh 起khởi 。 一nhất 切thiết 諸chư 翳ế 。


金kim 剛cang 藏tạng 。 以dĩ 因nhân 難nạn/nan 果quả 。 以dĩ 迷mê 難nan 悟ngộ 。 眾chúng 生sanh 在tại 因nhân 也dã 。 若nhược 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 是thị 果quả 也dã 。 眾chúng 生sanh 在tại 因nhân 。 若nhược 便tiện 是thị 佛Phật 。 如như 花hoa 即tức 是thị 果quả 。 故cố 有hữu 苑uyển 果quả 同đồng 時thời 之chi 疑nghi 若nhược 本bổn 是thị 佛Phật 。 何hà 故cố 復phục 有hữu 。 一nhất 切thiết 無vô 明minh 。 既ký 成thành 佛Phật 了liễu 。 復phục 作tác 眾chúng 生sanh 。 莫mạc 是thị 顛điên 倒đảo 。 又hựu 難nạn/nan 眾chúng 生sanh 無vô 明minh 。 既ký 是thị 本bổn 有hữu 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 如Như 來Lai 復phục 說thuyết 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 卻khước 是thị 眾chúng 生sanh 即tức 佛Phật 。 愈dũ 加gia 其kỳ 惑hoặc 。 本bổn 只chỉ 二nhị 疑nghi 。 為vi 迷mê 真chân 重trọng/trùng 者giả 。 解giải 黏niêm 去khứ 縛phược 。 種chủng 種chủng 取thủ 喻dụ 所sở 疑nghi 。 只chỉ 是thị 幻huyễn 翳ế 。 與dữ 空không 華hoa 二nhị 物vật 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 猶do 如như 狂cuồng 華hoa 。 非phi 從tùng 空không 來lai 。 非phi 從tùng 日nhật 出xuất 。 若nhược 空không 來lai 者giả 。 既ký 從tùng 空không 來lai 。 還hoàn 從tùng 空không 入nhập 。 若nhược 有hữu 出xuất 入nhập 。 即tức 非phi 虗hư 空không 。 空không 若nhược 非phi 空không 。 自tự 不bất 容dung 其kỳ 。 華hoa 相tướng 起khởi 滅diệt 。 若nhược 目mục 出xuất 者giả 。 既ký 從tùng 目mục 出xuất 。 還hoàn 從tùng 目mục 入nhập 。 即tức 此thử 華hoa 性tánh 。 從tùng 目mục 出xuất 故cố 。 當đương 合hợp 有hữu 見kiến 。 若nhược 有hữu 見kiến 者giả 。 去khứ 既ký 華hoa 空không 。 旋toàn 合hợp 見kiến 眼nhãn 。 若nhược 無vô 見kiến 者giả 。 出xuất 既ký 翳ế 空không 。 旋toàn 當đương 翳ế 眼nhãn 。 究cứu 論luận 相tướng 狀trạng 。 無vô 物vật 為vi 空không 。 無vô 物vật 為vi 華hoa 。 空không 華hoa 本bổn 無vô 。 亦diệc 非phi 今kim 有hữu 。 為vi 之chi 空không 華hoa 乃nãi 眼nhãn 病bệnh 見kiến 有hữu 。 欲dục 除trừ 空không 華hoa 。 須tu 去khứ 眼nhãn 翳ế 。 翳ế 既ký 去khứ 已dĩ 。 空không 華hoa 自tự 云vân 。 喻dụ 意ý 見kiến 生sanh 佛Phật 者giả 。 都đô 是thị 眼nhãn 病bệnh 。 眼nhãn 翳ế 若nhược 去khứ 。 無vô 佛Phật 無vô 生sanh (# 次thứ 明minh 華hoa 翳ế 不bất 並tịnh 出xuất )# 。


何hà 以dĩ 故cố 翳ế 華hoa 二nhị 法pháp 非phi 相tương 待đãi 故cố 。 (# 至chí )# 妙diệu 覺giác 圓viên 照chiếu 。 離ly 於ư 華hoa 翳ế 。


此thử 明minh 。 翳ế 自tự 眼nhãn 生sanh 。 華hoa 自tự 空không 有hữu 。 此thử 二nhị 各các 爾nhĩ 相tương 知tri 。 若nhược 二nhị 物vật 相tương 對đối 。 謂vị 二nhị 相tương 待đãi 。 此thử 二nhị 非phi 相tướng 待đãi 而nhi 有hữu 。


何hà 以dĩ 故cố 。 華hoa 自tự 空không 生sanh 。 翳ế 在tại 我ngã 眼nhãn 。 即tức 非phi 相tướng 待đãi 。 又hựu 復phục 。 空không 元nguyên 本bổn 無vô 華hoa 。 亦diệc 非phi 待đãi 翳ế 而nhi 生sanh 。 只chỉ 可khả 於ư 翳ế 上thượng 尋tầm 花hoa 。 不bất 可khả 於ư 空không 中trung 而nhi 取thủ 。 蓋cái 空không 本bổn 來lai 不bất 曾tằng 生sanh 華hoa 。 但đãn 愚ngu 者giả 。 迷mê 自tự 翳ế 之chi 華hoa 。 取thủ 空không 中trung 華hoa 相tương/tướng 。 如như 渴khát 鹿lộc 。 見kiến 陽dương 燄diệm 。 謂vị 是thị 水thủy 奔bôn 之chi 。 終chung 非phi 水thủy 也dã 。 又hựu 只chỉ 知tri 華hoa 滅diệt 。 不bất 識thức 翳ế 消tiêu 。 復phục 更cánh 於ư 華hoa 滅diệt 處xứ 云vân 。 此thử 華hoa 滅diệt 後hậu 。 何hà 時thời 更cánh 生sanh 。 向hướng 本bổn 是thị 愚ngu 。 今kim 愚ngu 復phục 甚thậm 。 故cố 云vân 何hà 時thời 。 更cánh 起khởi 空không 華hoa 。 此thử 翳ế 在tại 眼nhãn 。 但đãn 除trừ 眼nhãn 翳ế 。 不bất 須tu 問vấn 華hoa 。 但đãn 破phá 無vô 明minh 業nghiệp 盡tận 。 佛Phật 道Đạo 現hiện 前tiền 圓viên 覺giác 自tự 顯hiển 。 亦diệc 不bất 須tu 問vấn 。 今kim 已dĩ 成thành 佛Phật 。 何hà 時thời 再tái 作tác 眾chúng 生sanh 。 再tái 起khởi 無vô 明minh 。 華hoa 生sanh 華hoa 滅diệt 。 自tự 翳ế 中trung 有hữu 。 不bất 在tại 虗hư 空không 。 虗hư 空không 本bổn 無vô 華hoa 相tương/tướng 。 亦diệc 非phi 起khởi 滅diệt 。 當đương 知tri 凡phàm 夫phu 。 生sanh 死tử 。 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 二nhị 同đồng 於ư 華hoa 翳ế 。 若nhược 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 圓viên 頓đốn 行hành 。 以dĩ 性tánh 奪đoạt 修tu 。 名danh 無vô 作tác 行hành 。 皆giai 是thị 性tánh 惡ác 法Pháp 門môn 。 直trực 指chỉ 華hoa 翳ế 。 生sanh 死tử 涅niết 拌# 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 大đại 圓viên 覺giác 。 可khả 謂vị 熱nhiệt 鏊# 不bất 留lưu 蚊văn 蚋nhuế 足túc 。 紅hồng 鑪lư 豈khởi 容dung 片phiến 雪tuyết 存tồn 。 斯tư 之chi 謂vị 歟# (# 二nhị 以dĩ 金kim 鑛khoáng 答đáp 三tam 疑nghi )# 。


善thiện 男nam 子tử 當đương 知tri 。 虗hư 空không 非phi 是thị 暫tạm 有hữu 。 (# 至chí )# 而nhi 為vi 虗hư 空không 。 平bình 等đẳng 本bổn 性tánh 。


此thử 言ngôn 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 無vô 起khởi 滅diệt 。 無vô 去khứ 來lai 。 非phi 新tân 非phi 故cố 。 非phi 迷mê 非phi 悟ngộ 。 非phi 虗hư 非phi 實thật 。 亘tuyên 古cổ 今kim 而nhi 不bất 迁# 不bất 變biến 雖tuy 以dĩ 虗hư 空không 。 取thủ 虗hư 空không 無vô 邊biên 際tế 義nghĩa 。 無vô 窮cùng 盡tận 義nghĩa 。 即tức 非phi 覺giác 性tánh 。 與dữ 虗hư 空không 等đẳng 。 棱# 嚴nghiêm 云vân 。 十thập 方phương 虗hư 空không 。 生sanh 汝nhữ 心tâm 中trung 。 猶do 如như 片phiến 雲vân 。 點điểm 太thái 清thanh 裏lý 。 我ngã 心tâm 者giả 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 也dã 。 含hàm 裹khỏa 十thập 方phương 。 虗hư 空không 在tại 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 內nội 。 豈khởi 可khả 言ngôn 暫tạm 有hữu 暫tạm 無vô 耶da 。 凡phàm 夫phù 生sanh 死tử 曰viết 有hữu 。 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 曰viết 無vô 。 大đại 圓viên 覺giác 性tánh 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 非phi 虗hư 非phi 實thật 。 所sở 以dĩ 不bất 入nhập 凡phàm 夫phù 生sanh 死tử 。 不bất 居cư 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 淨tịnh 極cực 光quang 通thông 達đạt 。 寂tịch 照chiếu 含hàm 虗hư 空không 。 與dữ 此thử 大đại 同đồng 。 故cố 云vân 。 況huống 復phục 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 平bình 等đẳng 本bổn 性tánh 。 而nhi 為vi 虗hư 空không 。 要yếu 見kiến 圓viên 覺giác 之chi 虗hư 空không 非phi 今kim 之chi 虗hư 空không 。 今kim 之chi 虗hư 空không 。 屬thuộc 顯hiển 色sắc 。 非phi 是thị 真chân 空không 也dã (# 下hạ 引dẫn 喻dụ )# 。


善thiện 男nam 子tử 如như 銷tiêu 金kim 鑛khoáng 。 金kim 非phi 銷tiêu 有hữu 。 (# 至chí )# 如Như 來Lai 圓viên 覺giác 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


鑛khoáng 中trung 之chi 金kim 。 喻dụ 迷mê 中trung 有hữu 佛Phật 性tánh 也dã 。 銷tiêu 成thành 之chi 金kim 。 喻dụ 悟ngộ 中trung 佛Phật 體thể 也dã 。 此thử 二nhị 佛Phật 性tánh 。 體thể 雖tuy 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。 在tại 迷mê 此thử 性tánh 不bất 迷mê 。 在tại 悟ngộ 此thử 性tánh 亦diệc 非phi 悟ngộ 蓋cái 此thử 性tánh 本bổn 來lai 不bất 曾tằng 迷mê 悟ngộ 。 故cố 在tại 迷mê 不bất 迷mê 。 在tại 悟ngộ 非phi 悟ngộ 。 故cố 云vân 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 眾chúng 生sanh 雖tuy 有hữu 佛Phật 性tánh 。 如như 鑛khoáng 中trung 金kim 。 待đãi 銷tiêu 鑛khoáng 了liễu 。 出xuất 鑪lư 後hậu 。 方phương 復phục 本bổn 來lai 真chân 佛Phật 性tánh 也dã 。 眾chúng 生sanh 本bổn 佛Phật 。 法pháp 喻dụ 甚thậm 齊tề 。 但đãn 眾chúng 生sanh 是thị 理lý 成thành 。 未vị 是thị 事sự 成thành 欠khiếm 緣duyên 了liễu 二nhị 因nhân 。 莊trang 嚴nghiêm 修tu 證chứng 。 在tại 諸chư 佛Phật 已dĩ 成thành 。 如như 入nhập 鑪lư 煆# 成thành 之chi 金kim 。 有hữu 修tu 有hữu 證chứng 。 稱xưng 法Pháp 界Giới 成thành 。 始thỉ 覺giác 本bổn 覺giác 一nhất 合hợp 。 無vô 後hậu 分phần/phân 張trương 。 如như 出xuất 鑪lư 金kim 。 故cố 云vân 不bất 重trọng 為vi 鑛khoáng 也dã 。 眾chúng 生sanh 理lý 雖tuy 具cụ 。 如như 鑛khoáng 中trung 金kim 。 尚thượng 在tại 迷mê 。 謂vị 之chi 在tại 纏triền 如Như 來Lai 藏tạng 。 佛Phật 是thị 離ly 鑛khoáng 之chi 金kim 。 謂vị 之chi 出xuất 纏triền 如Như 來Lai 藏tạng 。 二nhị 如Như 來Lai 藏tạng 。 體thể 性tánh 不bất 殊thù 。 但đãn 分phần/phân 迷mê 悟ngộ 也dã 。 眾chúng 生sanh 在tại 鑛khoáng 。 佛Phật 已dĩ 成thành 金kim 。 又hựu 喻dụ 氷băng 如như 鑛khoáng 中trung 金kim 。 金kim 喻dụ 氷băng 中trung 水thủy 。 如như 湯thang 消tiêu 氷băng 。 氷băng 還hoàn 成thành 水thủy 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 本bổn 非phi 成thành 就tựu 。 花hoa 能năng 成thành 果quả 。 若nhược 不bất 開khai 花hoa 。 何hà 由do 生sanh 果quả 。 未vị 有hữu 不bất 花hoa 之chi 果quả 。 不bất 果quả 之chi 花hoa 。 今kim 取thủ 果quả 義nghĩa 。 莫mạc 究cứu 花hoa 因nhân 。 既ký 成thành 果quả 不bất 重trọng/trùng 花hoa 。 如Như 來Lai 圓viên 覺giác 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 次thứ 明minh 諸chư 佛Phật 所sở 證chứng 圓viên 極cực 驗nghiệm 聲Thanh 聞Văn 。 法Pháp 界Giới 未vị 圓viên )# 。


善thiện 男nam 子tử 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 妙diệu 圓viên 覺giác 心tâm 。 (# 至chí )# 無vô 妄vọng 輪luân 迴hồi 。 及cập 非phi 輪luân 迴hồi 。


楞lăng 嚴nghiêm 中trung 。 富phú 樓lâu 那na 。 以dĩ 生sanh 滅diệt 。 難nạn/nan 如Như 來Lai 藏tạng 。 云vân 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 與dữ 此thử 金kim 剛cang 藏tạng 。 疑nghi 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 何hà 故cố 復phục 有hữu 無vô 明minh 同đồng 。 如Như 來Lai 答đáp 云vân 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 。 若nhược 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 自tự 所sở 證chứng 法pháp 。 則tắc 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 故cố 彼bỉ 經Kinh 云vân 我ngã 以dĩ 妙diệu 明minh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 含hàm 如Như 來Lai 藏tạng 。 而nhi 如Như 來Lai 藏tạng 。 唯duy 妙diệu 覺giác 明minh 。 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 是thị 故cố 於ư 中trung 。 一nhất 為vi 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 為vi 一nhất 。 小tiểu 中trung 現hiện 大đại 。 大đại 中trung 現hiện 小tiểu 。 不bất 動động 道Đạo 場Tràng 。 遍biến 十thập 方phương 界giới 。 身thân 含hàm 十thập 方phương 。 無vô 盡tận 虗hư 空không 。 於ư 一nhất 毫hào 端đoan 。 現hiện 寶bảo 王vương 剎sát 。 坐tọa 微vi 塵trần 裏lý 。 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 。 滅diệt 塵trần 合hợp 覺giác 。 故cố 發phát 真Chân 如Như 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 而nhi 如Như 來Lai 藏tạng 。 本bổn 妙diệu 圓viên 心tâm 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 即tức 斯tư 之chi 義nghĩa 。 今kim 云vân 本bổn 無vô 菩Bồ 提Đề 。 及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 義nghĩa 理lý 一nhất 貫quán 岳nhạc 師sư 云vân 。 當đương 知tri 用dụng 雖tuy 萬vạn 變biến 。 體thể 實thật 無vô 渝du 。 是thị 由do 天thiên 動động 星tinh 迴hồi 。 辰thần 極cực 鎖tỏa 居cư 其kỳ 所sở 。 璇# 璣ky 輪luân 轉chuyển 。 衡hành 軸trục 常thường 執chấp 其kỳ 中trung 。 能năng 知tri 此thử 者giả 。 則tắc 知tri 本bổn 無vô 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 成thành 與dữ 不bất 成thành 。 輪luân 迴hồi 及cập 非phi 輪luân 迴hồi 。 皆giai 歸quy 如Như 來Lai 。 大đại 圓viên 覺giác 海hải 。 (# 次thứ 明minh 聲Thanh 聞Văn 不bất 達đạt 性tánh 。 終chung 不bất 能năng 至chí 。 彼bỉ 之chi 親thân 證chứng )# 。


善thiện 男nam 子tử 但đãn 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 所sở 圓viên 境cảnh 界giới 。 (# 至chí )# 測trắc 度độ 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 境cảnh 界giới 。


此thử 一nhất 節tiết 經kinh 意ý 。 只chỉ 緣duyên 金kim 剛cang 藏tạng 。 本bổn 論luận 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 前tiền 後hậu 有hữu 無vô 。 因nhân 聞văn 上thượng 文văn 。 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 興hưng 起khởi 問vấn 端đoan 。 以dĩ 生sanh 滅diệt 心tâm 法pháp 。 難nạn/nan 圓viên 覺giác 不bất 生sanh 滅diệt 法pháp 。 吾ngô 佛Phật 欲dục 打đả 成thành 片phiến 。 生sanh 滅diệt 及cập 不bất 生sanh 滅diệt 。 凡phàm 夫phu 諸chư 佛Phật 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 地địa 獄ngục 天thiên 堂đường 皆giai 歸quy 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 於ư 非phi 相tướng 上thượng 。 滿mãn 足túc 菩Bồ 提Đề 。 空không 澄trừng 雲vân 暗ám 。 花hoa 笑tiếu 鳥điểu 啼đề 。 盡tận 是thị 正Chánh 法Pháp 眼nhãn 藏tạng 。 涅niết 柈# 妙diệu 心tâm 。 如như 是thị 則tắc 金kim 剛cang 藏tạng 之chi 所sở 疑nghi 。 富phú 樓lâu 那na 之chi 所sở 惑hoặc 。 亦diệc 並tịnh 不bất 離ly 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 。 若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 我ngã 。 則tắc 所sở 邪tà 道đạo 。 只chỉ 為vì 聲thanh 色sắc 。 乃nãi 口khẩu 齒xỉ 之chi 間gian 。 無vô 非phi 生sanh 滅diệt 。 如như 何hà 可khả 極cực 。 如Như 來Lai 圓viên 覺giác 境cảnh 界giới 。 圓viên 覺giác 雖tuy 不bất 屬thuộc 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 亦diệc 不bất 離ly 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 故cố 云vân 。 不bất 可khả 以dĩ 有hữu 思tư 惟duy 心tâm 。 而nhi 測trắc 度độ 之chi 。 亦diệc 不bất 可khả 以dĩ 。 無vô 思tư 惟duy 心tâm 。 而nhi 得đắc 之chi 。 故cố 今kim 文văn 付phó 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 所sở 圓viên 境cảnh 界giới 。 只chỉ 局cục 在tại 身thân 心tâm 。 經kinh 言ngôn 不bất 出xuất 斷đoạn 滅diệt 之chi 見kiến 。 肇triệu 師sư 云vân 。 小tiểu 聖thánh 灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 。 掃tảo 影ảnh 絕tuyệt 慮lự 。 內nội 無vô 機cơ 照chiếu 。 之chi 勤cần 。 外ngoại 息tức 大đại 患hoạn 之chi 本bổn 。 超siêu 然nhiên 與dữ 羣quần 有hữu 永vĩnh 別biệt 。 渾hồn 爾nhĩ 與dữ 太thái 虗hư 。 同đồng 體thể 冥minh 冥minh 長trường/trưởng 往vãng 。 莫mạc 知tri 所sở 之chi 。 棱# 嚴nghiêm 云vân 。 三tam 有hữu 眾chúng 生sanh 。 及cập 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 以dĩ 所sở 知tri 心tâm 。 測trắc 度độ 如Như 來Lai 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 用dụng 世thế 語ngữ 言ngôn 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。 (# 次thứ 引dẫn 喻dụ )# 。


如như 取thủ 螢huỳnh 火hỏa 。 燒thiêu 須Tu 彌Di 山Sơn 。 (# 至chí )# 先tiên 斷đoạn 無vô 始thỉ 。 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。


螢huỳnh 火hỏa 譬thí 小tiểu 聖thánh 之chi 智trí 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 約ước 惑hoặc 斷đoạn 見kiến 思tư 。 初sơ 證chứng 真Chân 諦Đế 理lý 。 小Tiểu 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 所sở 見kiến 佛Phật 。 只chỉ 丈trượng 六lục 之chi 身thân 。 窮cùng 盡tận 八bát 萬vạn 大đại 劫kiếp 。 若nhược 望vọng 極cực 聖thánh 之chi 智trí 。 不bất 啻# 螢huỳnh 火hỏa 。 況huống 螢huỳnh 光quang 非phi 火hỏa 。 是thị 光quang 尚thượng 不bất 能năng 照chiếu 身thân 。 又hựu 安an 能năng 燒thiêu 物vật 。 須Tu 彌Di 之chi 大đại 。 螢huỳnh 光quang 之chi 小tiểu 。 難nạn/nan 能năng 可khả 知tri 也dã 。 小tiểu 聖thánh 雖tuy 斷đoạn 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 更cánh 有hữu 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 亦diệc 是thị 輪luân 迴hồi 心tâm 。 以dĩ 生sanh 滅diệt 輪luân 迴hồi 心tâm 。 終chung 不bất 能năng 至chí 。 如Như 來Lai 寂tịch 滅diệt 海hải 。 等đẳng 覺giác 後hậu 心tâm 。 四tứ 十thập 二nhị 品phẩm 。 無vô 明minh 斷đoạn 盡tận 。 入nhập 妙diệu 覺giác 位vị 。 如như 十thập 五ngũ 夜dạ 月nguyệt 。 更cánh 無vô 斜tà 光quang 。 大đại 覺giác 之chi 智trí 。 智trí 極cực 於ư 斯tư 。 無vô 始thỉ 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 者giả 。 始thỉ 必tất 對đối 終chung 。 無vô 明minh 終chung 者giả 。 終chung 盡tận 也dã 。 至chí 此thử 妙diệu 覺giác 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 盡tận 矣hĩ 。 永vĩnh 無vô 生sanh 死tử 。 遍biến 法Pháp 界Giới 證chứng 。 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。 故cố 云vân 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 住trụ 果quả 報báo 。 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 。 居cư 淨tịnh 土độ (# 次thứ 結kết 三tam 問vấn 非phi 正chánh )# 。


善thiện 男nam 子tử 有hữu 作tác 思tư 惟duy 。 從tùng 有hữu 心tâm 起khởi 。 (# 至chí )# 展triển 轉chuyển 妄vọng 想tưởng 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。


法pháp 華hoa 云vân 。 是thị 法Pháp 非phi 思tư 量lượng 分phân 別biệt 。 之chi 所sở 能năng 解giải 。 有hữu 思tư 惟duy 心tâm 。 即tức 是thị 分phân 別biệt 心tâm 也dã 。 分phân 別biệt 心tâm 。 即tức 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 阿A 難Nan 認nhận 之chi 為vi 心tâm 。 佛Phật 咄đốt 叱sất 之chi 。 此thử 非phi 汝nhữ 心tâm 。 此thử 是thị 法pháp 塵trần 。 分phân 別biệt 影ảnh 事sự 。 如như 此thử 心tâm 病bệnh 。 只chỉ 在tại 一nhất 有hữu 字tự 。 不bất 合hợp 存tồn 有hữu 心tâm 。 使sử 落lạc 思tư 惟duy 。 若nhược 無vô 心tâm 。 即tức 無vô 思tư 惟duy 。 行hành 法pháp 云vân 。 觀quán 心tâm 無vô 心tâm 。 法pháp 不bất 住trụ 法pháp 。 又hựu 云vân 我ngã 心tâm 自tự 空không 。 罪tội 福phước 無vô 主chủ 。 起khởi 信tín 云vân 。 離ly 念niệm 相tương/tướng 者giả 。 等đẳng 虗hư 空không 界giới 。 無vô 所sở 不bất 徧biến 。 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 空không 得đắc 盡tận 處xứ 。 方phương 曰viết 離ly 念niệm 。 非phi 如như 木mộc 石thạch 之chi 無vô 心tâm 。 頑ngoan 然nhiên 之chi 無vô 性tánh 。 須tu 知tri 現hiện 前tiền 心tâm 識thức 。 更cánh 不bất 頃khoảnh 改cải 變biến 。 別biệt 有hữu 新tân 識thức 心tâm 。 為vi 離ly 念niệm 。 但đãn 於ư 日nhật 用dụng 中trung 。 無vô 我ngã 。 無vô 人nhân 。 無vô 眾chúng 生sanh 。 無vô 壽thọ 者giả 。 四tứ 見kiến 既ký 無vô 。 五ngũ 蘊uẩn 消tiêu 落lạc 。 四tứ 大đại 不bất 拘câu 。 將tương 誰thùy 緣duyên 六lục 塵trần 影ảnh 。 凡phàm 有hữu 一nhất 毫hào 之chi 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 若nhược 見kiến 非phi 相tướng 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 非phi 相tướng 者giả 非phi 凡phàm 夫phù 生sanh 死tử 相tướng 。 非phi 聲Thanh 聞Văn 涅niết 柈# 相tương/tướng 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 相tương/tướng 。 是thị 名danh 實thật 相tướng 。 到đáo 此thử 。 魔ma 界giới 如như 。 佛Phật 界giới 如như 。 一nhất 如như 無vô 二nhị 如như 。 如như 此thử 空không 花hoa 空không 果quả 。 皆giai 歸quy 佛Phật 果Quả 。 有hữu 性tánh 無vô 性tánh 。 齊tề 成thành 佛Phật 道Đạo 。 古cổ 人nhân 云vân 。 江giang 谷cốc 春xuân 風phong 吹xuy 不bất 起khởi 。 鷓# 鴣# 啼đề 在tại 深thâm 花hoa 裡# 。 三tam 汲cấp 浪lãng 中trung 魚ngư 化hóa 龍long 。 痴si 人nhân 猶do 戽# 野dã 塘đường 水thủy (# 次thứ 斥xích 上thượng 。 滯trệ 情tình 分phân 別biệt 過quá 患hoạn 之chi 間gian )# 。


善thiện 男nam 子tử 虗hư 妄vọng 浮phù 心tâm 多đa 諸chư 巧xảo 見kiến 。 (# 至chí )# 如như 是thị 分phân 別biệt 。 非phi 為vi 正chánh 問vấn 。


即tức 今kim 見kiến 前tiền 。 日nhật 用dụng 念niệm 起khởi 者giả 。 此thử 是thị 虗hư 妄vọng 浮phù 心tâm 。 此thử 念niệm 不bất 實thật 。 為vi 之chi 浮phù 心tâm 。 橫hoạnh 生sanh 是thị 非phi 。 為vi 之chi 巧xảo 見kiến 。 一nhất 念niệm 嗔sân 心tâm 起khởi 。 百bách 萬vạn 障chướng 門môn 開khai 。 一nhất 念niệm 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 佛Phật 道Đạo 即tức 可khả 成thành 。 十Thập 善Thiện 菩Bồ 薩Tát 發phát 大đại 心tâm 。 長trường/trưởng 別biệt 三tam 界giới 苦khổ 輪luân 海hải 。 龍long 女nữ 一nhất 念niệm 善thiện 心tâm 相tương 應ứng 。 幻huyễn 純thuần 是thị 法pháp 。 女nữ 便tiện 為vi 男nam 。 凡phàm 即tức 成thành 聖thánh 。 往vãng 南nam 方phương 成thành 佛Phật 。 善thiện 星tinh 惡ác 心tâm 謗báng 佛Phật 。 見kiến 生sanh 身thân 陷hãm 地địa 獄ngục 。 古cổ 之chi 所sở 謂vị 。 天thiên 堂đường 地địa 獄ngục 門môn 相tương 對đối 。 乃nãi 在tại 人nhân 心tâm 一nhất 念niệm 中trung 。 若nhược 起khởi 顛điên 倒đảo 心tâm 。 生sanh 於ư 巧xảo 見kiến 。 終chung 不bất 能năng 成thành 。 圓viên 覺giác 。 蓋cái 圓viên 覺giác 。 如như 美mỹ 玉ngọc 。 瑕hà 不bất 能năng 染nhiễm 。 圓viên 覺giác 清thanh 淨tịnh 。 穢uế 不bất 能năng 入nhập 。 圓viên 覺giác 真chân 實thật 。 虗hư 妄vọng 不bất 入nhập 。 又hựu 須tu 知tri 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 即tức 三tam 千thiên 具cụ 德đức 之chi 性tánh 。 亦diệc 包bao 藏tàng 一nhất 切thiết 善thiện 惡ác 。 棱# 嚴nghiêm 云vân 。 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 元nguyên 明minh 心tâm 妙diệu 。 即tức 心tâm 。 即tức 空không 。 即tức 地địa 。 即tức 水thủy 。 即tức 風phong 。 即tức 火hỏa 。 即tức 耳nhĩ 。 即tức 眼nhãn 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 即tức 色sắc 即tức 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 即tức 眼nhãn 識thức 界giới 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 即tức 意ý 識thức 界giới 。 即tức 明minh 無vô 明minh 。 明minh 無vô 明minh 盡tận 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 即tức 老lão 。 即tức 死tử 。 即tức 老lão 死tử 盡tận 。 即tức 苦khổ 。 即tức 集tập 。 即tức 滅diệt 。 即tức 道đạo 。 即tức 智trí 。 即tức 得đắc 。 即tức 檀đàn 那na 。 即tức 尸thi 羅la 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 即tức 常thường 。 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 。 即tức 我ngã 。 即tức 淨tịnh 。 以dĩ 是thị 俱câu 即tức 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 明minh 心tâm 元nguyên 。 離ly 即tức 。 離ly 非phi 。 是thị 即tức 。 非phi 即tức 。 如như 何hà 以dĩ 所sở 知tri 心tâm 。 測trắc 度độ 如Như 來Lai 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 用dụng 世thế 間gian 語ngữ 言ngôn 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。 譬thí 如như 琴cầm 瑟sắt 箜không 篌hầu 琵tỳ 琶bà 。 雖tuy 有hữu 妙diệu 音âm 。 若nhược 非phi 妙diệu 指chỉ 。 終chung 不bất 能năng 發phát 。 汝nhữ 與dữ 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 寶bảo 覺giác 真chân 心tâm 。 各các 各các 圓viên 滿mãn 。 如như 我ngã 按án 指chỉ 。 海hải 即tức 發phát 光quang 。 汝nhữ 暫tạm 舉cử 心tâm 。 塵trần 勞lao 先tiên 起khởi 。 不bất 能năng 成thành 就tựu 。 圓viên 覺giác 方phương 便tiện 者giả 。 說thuyết 著trước 圓viên 覺giác 。 亦diệc 是thị 方phương 便tiện 。 一nhất 大đại 藏tạng 教giáo 。 皆giai 方phương 便tiện 門môn 。 所sở 以dĩ 法pháp 華hoa 經kinh 。 謂vị 之chi 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 且thả 道đạo 如như 何hà 是thị 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 古cổ 人nhân 誦tụng 法pháp 華hoa 。 偈kệ 至chí 諸chư 法pháp 從tùng 本bổn 來lai 。 常thường 自tự 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 忽hốt 然nhiên 發phát 悟ngộ 。 有hữu 云vân 。 春xuân 暖noãn 百bách 花hoa 紅hồng 。 鷓# 鴣# 啼đề 柳liễu 上thượng 。 非phi 為vi 正chánh 問vấn 。 正chánh 是thị 結kết 斥xích 。 (# 以dĩ 上thượng 長trường/trưởng 行hành 。 謂vị 之chi 散tán 花hoa 未vị 盡tận 之chi 意ý 。 重trùng 宣tuyên )# 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 意ý 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。


金Kim 剛Cang 藏Tạng 當đương 知tri 。 如Như 來Lai 寂tịch 滅diệt 性tánh 。 (# 至chí )# 然nhiên 後hậu 求cầu 圓viên 覺giác 。


長trường/trưởng 行hành 中trung 。 已dĩ 是thị 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 。 至chí 重trọng/trùng 頌tụng 。 如như 析tích 竹trúc 。 皆giai 迎nghênh 刃nhận 而nhi 解giải 。 不bất 復phục 雪tuyết 上thượng 加gia 霜sương 。 且thả 夫phu 金kim 剛cang 藏tạng 。 是thị 夢mộng 中trung 人nhân 。 釋Thích 迦Ca 老lão 子tử 。 又hựu 於ư 夢mộng 中trung 說thuyết 夢mộng 。 忽hốt 被bị 無vô 心tâm 道Đạo 人Nhân 。 一nhất 時thời 驚kinh 破phá 其kỳ 夢mộng 。 元nguyên 來lai 總tổng 是thị 。 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 夢mộng 中trung 佛Phật 事sự 。


大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 修Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 心Tâm 鏡Kính 卷quyển 第đệ 二nhị
Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh Tâm Kính ♦ Hết quyển 2

❖
Phiên âm: 10/5/2016 ◊ Cập nhật: 10/5/2016