大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 脩Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 直Trực 解Giải 卷quyển 上thượng
Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh Trực Giải ♦ Quyển thượng

唐đường 罽kế 賓tân 國quốc 沙Sa 門Môn 佛Phật 陀Đà 多đa 羅la 譯dịch


明minh 匡khuông 山sơn 逸dật 臾du 憨# 山sơn 釋thích 德đức 清thanh 解giải


明minh 新tân 安an 。 程# 夢mộng 暘dương 覺giác 我ngã 較giảo 閱duyệt 。


此thử 經Kinh 。 以dĩ 單đơn 法pháp 為vi 名danh 。 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 為vi 體thể 。 以dĩ 圓viên 照chiếu 覺giác 相tương/tướng 為vi 宗tông 。 以dĩ 離ly 妄vọng 證chứng 真chân 為vi 用dụng 。 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 圓viên 頓đốn 為vi 教giáo 相tương/tướng 。 以dĩ 單đơn 法pháp 為vi 名danh 者giả 。 論luận 云vân 。 所sở 言ngôn 法pháp 者giả 。 謂vị 眾chúng 生sanh 心tâm 。 圓viên 覺giác 二nhị 字tự 。 直trực 指chỉ 一nhất 心tâm 以dĩ 為vi 法pháp 體thể 。 此thử 有hữu 多đa 稱xưng 。 亦diệc 名danh 大đại 圓viên 滿mãn 覺giác 。 亦diệc 名danh 妙diệu 覺giác 明minh 心tâm 。 亦diệc 名danh 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 亦diệc 云vân 如Như 來Lai 藏tạng 清thanh 淨tịnh 真chân 心tâm 。 楞lăng 伽già 云vân 寂tịch 滅diệt 一nhất 心tâm 。 即tức 起khởi 信tín 所sở 言ngôn 一nhất 法Pháp 界Giới 大đại 總tổng 相tương/tướng 法Pháp 門môn 體thể 。 稱xưng 謂vị 雖tuy 多đa 。 總tổng 是thị 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 唯duy 此thử 一nhất 心tâm 。 乃nãi 十thập 法Pháp 界Giới 凡phàm 聖thánh 迷mê 悟ngộ 依y 正chánh 因nhân 果quả 之chi 本bổn 。 為vi 諸chư 佛Phật 之chi 本bổn 源nguyên 。 號hiệu 為vi 法Pháp 身thân 。 為vi 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 地địa 。 故cố 名danh 佛Phật 性tánh 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 依y 此thử 心tâm 建kiến 立lập 故cố 。 單đơn 以dĩ 法pháp 為vi 名danh 。 其kỳ 大đại 方Phương 廣Quảng 。 乃nãi 此thử 心tâm 法pháp 所sở 具cụ 體thể 相tướng 用dụng 三tam 大đại 之chi 義nghĩa 。 然nhiên 大đại 即tức 體thể 大đại 。 謂vị 此thử 一nhất 心tâm 。 包bao 法Pháp 界Giới 而nhi 有hữu 餘dư 。 擴# 太thái 虗hư 而nhi 無vô 外ngoại 。 橫hoạnh/hoành 該cai 竪thụ 遍biến 。 大đại 而nhi 無vô 外ngoại 。 故cố 名danh 大đại 也dã 。 方phương 即tức 相tương/tướng 大đại 。 又hựu 方phương 訓huấn 法pháp 也dã 。 謂vị 此thử 一nhất 心tâm 為vi 眾chúng 生sanh 之chi 佛Phật 性tánh 。 以dĩ 有hữu 此thử 性tánh 軌quỹ 則tắc 。 一nhất 聞văn 佛Phật 性tánh 。 便tiện 能năng 生sanh 解giải 。 長trường/trưởng 劫kiếp 輪luân 迴hồi 。 持trì 而nhi 不bất 失thất 。 故cố 曰viết 軌quỹ 物vật 生sanh 解giải 。 任nhậm 持trì 自tự 性tánh 。 以dĩ 無vô 相tướng 真chân 心tâm 。 而nhi 為vi 有hữu 相tướng 之chi 法pháp 則tắc 故cố 。 方phương 為vi 相tương/tướng 大đại 也dã 。 廣quảng 即tức 用dụng 大đại 。 以dĩ 稱xưng 此thử 心tâm 體thể 周chu 遍biến 無vô 遺di 。 無vô 剎sát 不bất 現hiện 。 無vô 物vật 不bất 周chu 。 故cố 為vi 用dụng 大đại 也dã 。 以dĩ 此thử 法pháp 義nghĩa 圓viên 備bị 一nhất 心tâm 。 以dĩ 此thử 經Kinh 中trung 直trực 指chỉ 此thử 心tâm 。 為vi 生sanh 佛Phật 迷mê 悟ngộ 脩tu 證chứng 之chi 本bổn 。 故cố 云vân 單đơn 法pháp 為vi 名danh 也dã 。 脩tu 多đa 羅la 。 是thị 梵Phạn 語ngữ 。 此thử 云vân 契Khế 經Kinh 。 以dĩ 凡phàm 是thị 佛Phật 所sở 說thuyết 之chi 經kinh 。 通thông 名danh 契Khế 經Kinh 。 謂vị 是thị 契khế 理lý 契khế 機cơ 之chi 教giáo 。 但đãn 應ứng 機cơ 有hữu 大đại 小tiểu 。 為vi 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 說thuyết 者giả 。 名danh 不bất 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。 為vì 大Đại 乘Thừa 人nhân 說thuyết 者giả 。 名danh 了liễu 義nghĩa 經kinh 。 謂vị 顯hiển 了liễu 究cứu 竟cánh 之chi 極cực 談đàm 。 以dĩ 題đề 中trung 通thông 指chỉ 此thử 經Kinh 。 乃nãi 經kinh 藏tạng 中trung 了liễu 義nghĩa 之chi 經kinh 。 非phi 不bất 了liễu 義nghĩa 經Kinh 也dã 。 上thượng 十thập 字tự 。 乃nãi 一nhất 經kinh 所sở 詮thuyên 之chi 法pháp 義nghĩa 。 下hạ 一nhất 經Kinh 字tự 。 乃nãi 別biệt 指chỉ 當đương 經kinh 能năng 詮thuyên 之chi 文văn 字tự 也dã 。 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 為vi 體thể 者giả 。 經Kinh 云vân 。 入nhập 於ư 神thần 通thông 。 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 清thanh 淨tịnh 心tâm 體thể 。 平bình 等đẳng 不bất 二nhị 。 故cố 曰viết 一nhất 真chân 。 又hựu 云vân 。 如như 法Pháp 界Giới 性tánh 。 究cứu 竟cánh 圓viên 滿mãn 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。 首thủ 稱xưng 大đại 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 即tức 一nhất 法Pháp 界Giới 大đại 總tổng 相tương/tướng 法Pháp 門môn 體thể 。 為vi 諸chư 佛Phật 之chi 因Nhân 地Địa 菩Bồ 薩Tát 之chi 行hạnh 本bổn 故cố 。 以dĩ 此thử 為vi 一nhất 經kinh 之chi 體thể 也dã 。 以dĩ 圓viên 照chiếu 覺giác 相tương/tướng 為vi 宗tông 者giả 。 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 。 皆giai 依y 圓viên 照chiếu 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 。 永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 。 故cố 以dĩ 為vi 一nhất 經kinh 之chi 宗tông 也dã 。 離ly 妄vọng 證chứng 真chân 為vi 用dụng 者giả 。 經Kinh 云vân 。 知tri 是thị 空không 華hoa 。 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 。 又hựu 云vân 。 知tri 幻huyễn 即tức 離ly 。 離ly 幻huyễn 即tức 覺giác 。 故cố 以dĩ 此thử 為vi 用dụng 也dã 。 一Nhất 乘Thừa 圓viên 頓đốn 為vi 教giáo 相tương/tướng 者giả 。 以dĩ 此thử 經Kinh 純thuần 談đàm 覺giác 性tánh 。 圓viên 脩tu 三tam 觀quán 。 頓đốn 證chứng 一nhất 心tâm 。 雖tuy 列liệt 二nhị 十thập 五ngũ 輪luân 。 但đãn 是thị 一nhất 心tâm 轉chuyển 換hoán 。 並tịnh 無vô 階giai 級cấp 次thứ 第đệ 故cố 。 以dĩ 圓viên 頓đốn 為vi 教giáo 相tương/tướng 也dã 。 然nhiên 此thử 五ngũ 重trọng/trùng 。 乃nãi 天thiên 台thai 釋thích 經kinh 之chi 軌quỹ 則tắc 。 攝nhiếp 盡tận 全toàn 經kinh 之chi 旨chỉ 趣thú 故cố 。 學học 者giả 開khai 卷quyển 。 了liễu 此thử 則tắc 恩ân 過quá 半bán 矣hĩ 。


唐đường 罽kế 賓tân 國quốc 沙Sa 門Môn 佛Phật 陀Đà 多đa 羅la 譯dịch


此thử 翻phiên 譯dịch 名danh 氏thị 也dã 。 罽kế 賓tân 乃nãi 西tây 域vực 之chi 國quốc 號hiệu 。 此thử 云vân 賤tiện 種chủng 。 以dĩ 此thử 國quốc 開khai 土thổ/độ 乃nãi 賤tiện 人nhân 自tự 立lập 為vi 君quân 長trường/trưởng 故cố 。 相tương/tướng 傳truyền 為vi 名danh 。 佛Phật 陀Đà 此thử 云vân 覺giác 。 多đa 羅la 此thử 云vân 救cứu 。 乃nãi 譯dịch 師sư 之chi 名danh 也dã 。 傳truyền 譯dịch 年niên 代đại 。 具cụ 載tái 別biệt 傳truyền 。


匡khuông 山sơn 逸dật 臾du 憨# 山sơn 釋thích 德đức 清thanh 直trực 解giải


初sơ 序tự 分phần/phân 。


如như 是thị 我ngã 聞văn 一nhất 時thời 。


此thử 下hạ 至chí 平bình 等đẳng 法Pháp 會hội 。 總tổng 名danh 證chứng 信tín 序tự 。 以dĩ 諸chư 經kinh 之chi 首thủ 皆giai 有hữu 此thử 序tự 。 名danh 為vi 通thông 序tự 。 以dĩ 阿A 難Nan 請thỉnh 問vấn 佛Phật 遺di 命mạng 立lập 言ngôn 證chứng 法pháp 有hữu 所sở 授thọ 也dã 。 如như 是thị 我ngã 聞văn 者giả 。 謂vị 阿A 難Nan 結kết 集tập 法Pháp 藏tạng 時thời 。 口khẩu 宣tuyên 佛Phật 言ngôn 。 謂vị 如như 是thị 之chi 法Pháp 。 我ngã 阿A 難Nan 從tùng 佛Phật 所sở 聞văn 。 非phi 臆ức 說thuyết 也dã 。 一nhất 時thời 之chi 言ngôn 。 本bổn 無vô 定định 指chỉ 。 但đãn 是thị 佛Phật 與dữ 弟đệ 子tử 。 機cơ 感cảm 會hội 集tập 之chi 時thời 。 故cố 凡phàm 說thuyết 經Kinh 。 皆giai 曰viết 一nhất 時thời 。


婆bà 伽già 婆bà 。


亦diệc 云vân 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 乃nãi 梵Phạm 音âm 楚sở 夏hạ 耳nhĩ 。 是thị 佛Phật 之chi 果quả 號hiệu 。 此thử 號hiệu 。 從tùng 來lai 不bất 翻phiên 。 以dĩ 含hàm 多đa 義nghĩa 故cố 不bất 翻phiên 。 謂vị 此thử 一nhất 語ngữ 。 具cụ 有hữu 六lục 義nghĩa 。 一nhất 自tự 在tại 。 二nhị 熾sí 盛thịnh 。 三tam 端đoan 嚴nghiêm 。 四tứ 名danh 稱xưng 。 五ngũ 吉cát 祥tường 。 六lục 尊tôn 貴quý 。 皆giai 稱xưng 佛Phật 德đức 。 若nhược 翻phiên 一nhất 名danh 。 則tắc 攝nhiếp 義nghĩa 不bất 盡tận 。 故cố 但đãn 存tồn 梵Phạn 語ngữ 耳nhĩ 。 此thử 五ngũ 不bất 翻phiên 之chi 一nhất 例lệ 也dã 。 此thử 為vi 說thuyết 法Pháp 主chủ 。


入nhập 於ư 神thần 通thông 。 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 三tam 昧muội 正chánh 受thọ 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 光quang 嚴nghiêm 住trụ 持trì 。


此thử 說thuyết 經Kinh 處xứ 也dã 。 佛Phật 有hữu 三Tam 身Thân 。 謂vị 法pháp 報báo 化hóa 。 所sở 依y 土thổ/độ 亦diệc 有hữu 三tam 。 謂vị 寂tịch 光quang 。 實thật 報báo 莊trang 嚴nghiêm 。 及cập 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 。 法pháp 有hữu 佛Phật 依y 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。 報báo 身thân 佛Phật 依y 實thật 報báo 土thổ/độ 。 即tức 盧Lô 舍Xá 那Na 佛Phật 。 住trụ 華hoa 藏tạng 土thổ/độ 。 與dữ 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 化hóa 身thân 乃nãi 釋Thích 迦Ca 佛Phật 。 依y 人nhân 間gian 靈linh 山sơn 舍Xá 衛Vệ 精tinh 舍xá 等đẳng 處xứ 。 為vi 人nhân 天thiên 等đẳng 。 說thuyết 三tam 乘thừa 法Pháp 。 今kim 說thuyết 經Kinh 處xứ 。 言ngôn 大đại 神thần 通thông 光quang 明minh 藏tạng 者giả 。 乃nãi 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。 是thị 法Pháp 身thân 所sở 依y 。 言ngôn 三tam 昧muội 。 此thử 云vân 正chánh 定định 。 正chánh 受thọ 者giả 。 乃nãi 正chánh 定định 中trung 受thọ 用dụng 。 意ý 顯hiển 此thử 經Kinh 乃nãi 法pháp 報báo 同đồng 體thể 之chi 佛Phật 所sở 說thuyết 正chánh 定định 正chánh 受thọ 乃nãi 自tự 受thọ 法Pháp 樂lạc 之chi 處xứ 也dã 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 光quang 嚴nghiêm 住trụ 持trì 者giả 。 言ngôn 法pháp 性tánh 土thổ/độ 。 乃nãi 諸chư 佛Phật 所sở 證chứng 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。 以dĩ 光quang 為vi 嚴nghiêm 。 非phi 餘dư 寶bảo 物vật 莊trang 嚴nghiêm 也dã 。 以dĩ 此thử 寂tịch 光quang 乃nãi 法Pháp 身thân 之chi 安an 宅trạch 。 故cố 云vân 住trụ 持trì 。 即tức 此thử 說thuyết 處xứ 依y 真chân 。 便tiện 非phi 他tha 佛Phật 餘dư 處xứ 可khả 比tỉ 。 顯hiển 法pháp 最tối 殊thù 勝thắng 也dã 。


是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 地địa 。


此thử 言ngôn 寂tịch 光quang 。 乃nãi 生sanh 佛Phật 平bình 等đẳng 之chi 實thật 際tế 。 謂vị 諸chư 佛Phật 之chi 安an 宅trạch 。 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 本bổn 有hữu 不bất 迷mê 之chi 覺giác 地địa 。 此thử 顯hiển 真chân 妄vọng 不bất 二nhị 之chi 真chân 境cảnh 也dã 。


身thân 心tâm 寂tịch 滅diệt 。 平bình 等đẳng 本bổn 際tế 。 圓viên 滿mãn 十thập 方phương 。 不bất 二nhị 隨tùy 順thuận 。


此thử 言ngôn 寂tịch 光quang 真chân 境cảnh 。 乃nãi 諸chư 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 若nhược 身thân 若nhược 心tâm 。 皆giai 同đồng 寂tịch 滅diệt 平bình 等đẳng 之chi 實thật 際tế 。 此thử 體thể 深thâm 也dã 。 圓viên 滿mãn 十thập 方phương 。 謂vị 用dụng 廣quảng 。 言ngôn 其kỳ 用dụng 圓viên 滿mãn 。 含hàm 褁# 十thập 方phương 。 廣quảng 大đại 無vô 外ngoại 也dã 。 不bất 二nhị 隨tùy 順thuận 。 文văn 倒đảo 。 應ưng 云vân 隨tùy 順thuận 不bất 二nhị 。 謂vị 一nhất 切thiết 聖thánh 凡phàm 。 皆giai 歸quy 此thử 中trung 平bình 等đẳng 一nhất 際tế 。 故cố 云vân 隨tùy 順thuận 不bất 二nhị 。


於ư 不bất 二nhị 境cảnh 。 現hiện 諸chư 淨tịnh 土độ 。


上thượng 不bất 二nhị 境cảnh 。 乃nãi 諸chư 佛Phật 自tự 受thọ 法Pháp 樂lạc 之chi 地địa 也dã 。 以dĩ 無vô 身thân 心tâm 之chi 相tướng 。 何hà 有hữu 主chủ 伴bạn 之chi 分phần 。 若nhược 無vô 主chủ 伴bạn 。 無vô 說thuyết 無vô 示thị 。 則tắc 無vô 說thuyết 法Pháp 之chi 事sự 矣hĩ 。 今kim 言ngôn 從tùng 不bất 二nhị 境cảnh 現hiện 諸chư 淨tịnh 土độ 者giả 。 正chánh 顯hiển 從tùng 自tự 受thọ 用dụng 現hiện 他tha 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 乃nãi 為vi 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 自tự 性tánh 法pháp 之chi 報báo 土thổ/độ 。 此thử 中trung 乃nãi 有hữu 說thuyết 聽thính 。 然nhiên 此thử 土thổ/độ 中trung 。 雖tuy 有hữu 說thuyết 聽thính 。 而nhi 如Như 來Lai 尚thượng 在tại 三tam 昧muội 。 未vị 曾tằng 出xuất 定định 。 何hà 以dĩ 有hữu 說thuyết 。 意ý 顯hiển 此thử 經Kinh 乃nãi 法Pháp 身thân 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 之chi 法pháp 。 顯hiển 示thị 離ly 心tâm 意ý 意ý 識thức 境cảnh 界giới 相tương/tướng 。 此thử 正chánh 如Như 來Lai 最tối 勝thắng 清thanh 淨tịnh 禪thiền 。 殊thù 非phi 他tha 經kinh 可khả 比tỉ 也dã 。 楞lăng 伽già 經kinh 中trung 。 法Pháp 身thân 說thuyết 法Pháp 。 乃nãi 以dĩ 法pháp 證chứng 佛Phật 。 此thử 經Kinh 以dĩ 處xứ 證chứng 佛Phật 。 二nhị 經kinh 合hợp 觀quán 。 良lương 有hữu 深thâm 旨chỉ 。 此thử 從tùng 來lai 所sở 未vị 達đạt 者giả 。 請thỉnh 深thâm 觀quán 之chi 。


與dữ 大đại 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 十thập 萬vạn 人nhân 俱câu 。 其kỳ 名danh 曰viết 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 。 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 清Thanh 淨Tịnh 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 威Uy 德Đức 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。 辨biện 音âm 菩Bồ 薩Tát 。 淨Tịnh 諸Chư 業Nghiệp 障Chướng 菩Bồ 薩Tát 。 普Phổ 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 賢Hiền 善Thiện 首Thủ 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 與dữ 諸chư 眷quyến 屬thuộc 。 皆giai 入nhập 三tam 昧muội 。 同đồng 住trụ 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 會hội 。


此thử 標tiêu 伴bạn 眾chúng 列liệt 上thượng 首thủ 之chi 名danh 也dã 。 十thập 二nhị 大Đại 士Sĩ 。 舊cựu 解giải 。 皆giai 以dĩ 三tam 觀quán 釋thích 其kỳ 名danh 。 然nhiên 各các 具cụ 其kỳ 德đức 。 似tự 不bất 必tất 拘câu 。 言ngôn 皆giai 入nhập 三tam 昧muội 者giả 。 以dĩ 佛Phật 乃nãi 即tức 法Pháp 身thân 之chi 報báo 相tương/tướng 。 土thổ/độ 乃nãi 即tức 寂tịch 光quang 之chi 報báo 土thổ/độ 。 況huống 佛Phật 自tự 入nhập 三tam 昧muội 。 說thuyết 自tự 性tánh 法pháp 。 豈khởi 有hữu 聽thính 眾chúng 散tán 心tâm 而nhi 可khả 入nhập 耶da 。 故cố 必tất 入nhập 三tam 昧muội 。 然nhiên 後hậu 可khả 同đồng 住trụ 此thử 平bình 等đẳng 法Pháp 會hội 也dã 。 問vấn 曰viết 。 主chủ 伴bạn 皆giai 在tại 三tam 昧muội 。 則tắc 無vô 聽thính 矣hĩ 。 將tương 何hà 以dĩ 顯hiển 法pháp 耶da 。


答đáp 曰viết 。

此thử 不bất 思tư 議nghị 之chi 妙diệu 法Pháp 也dã 。 昔tích 空không 生sanh 巖nham 中trung 宴yến 坐tọa 。 天thiên 帝đế 散tán 華hoa 讚tán 為vi 善thiện 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 空không 生sanh 曰viết 。 我ngã 實thật 無vô 說thuyết 。 天thiên 帝đế 曰viết 。 尊tôn 者giả 以dĩ 不bất 說thuyết 說thuyết 。 我ngã 以dĩ 絕tuyệt 聽thính 聽thính 。 如như 此thử 說thuyết 聽thính 。 是thị 真chân 般Bát 若Nhã 。 了liễu 此thử 。 可khả 信tín 三tam 昧muội 中trung 善thiện 說thuyết 善thiện 聽thính 也dã 。 舊cựu 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 既ký 有hữu 啟khải 請thỉnh 威uy 儀nghi 必tất 有hữu 出xuất 入nhập 之chi 文văn 。 或hoặc 譯dịch 人nhân 略lược 之chi 。 此thử 說thuyết 太thái 拘câu 。 豈khởi 不bất 聞văn 。 那na 伽già 常thường 在tại 定định 。 無vô 有hữu 不bất 定định 時thời 。 豈khởi 獨độc 佛Phật 常thường 在tại 定định 而nhi 菩Bồ 薩Tát 便tiện 不bất 定định 耶da 。 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 現hiện 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 意ý 生sanh 身thân 而nhi 度độ 生sanh 。 豈khởi 出xuất 定định 耶da 。 若nhược 執chấp 必tất 出xuất 定định 而nhi 有hữu 聽thính 受thọ 啟khải 請thỉnh 。 則tắc 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 而nhi 現hiện 諸chư 威uy 儀nghi 。 豈khởi 非phi 菩Bồ 薩Tát 之chi 事sự 耶da 。 因nhân 便tiện 及cập 此thử 。 學học 者giả 識thức 之chi 。


於ư 是thị 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 右hữu 繞nhiễu 三tam 帀táp 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


此thử 經Kinh 家gia 敘tự 置trí 問vấn 法pháp 之chi 威uy 儀nghi 也dã 。


大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 為vì 此thử 會hội 。 諸chư 來lai 法Pháp 眾chúng 。 說thuyết 於ư 如Như 來Lai 。 本bổn 起khởi 清thanh 淨tịnh 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 發phát 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 遠viễn 離ly 諸chư 病bệnh 。 能năng 使sử 未vị 來lai 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。


此thử 正chánh 陳trần 請thỉnh 辭từ 也dã 。 問vấn 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 問vấn 如Như 來Lai 因Nhân 地Địa 發phát 心tâm 。 依y 何hà 等đẳng 法Pháp 。 脩tu 何hà 等đẳng 行hành 。 而nhi 得đắc 成thành 佛Phật 。 二nhị 問vấn 現hiện 在tại 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 已dĩ 發phát 清thanh 淨tịnh 願nguyện 。 成thành 佛Phật 度độ 生sanh 之chi 心tâm 。 但đãn 不bất 知tri 如như 何hà 用dụng 心tâm 脩tu 行hành 。 得đắc 正chánh 知tri 見kiến 。 不bất 墮đọa 偏thiên 邪tà 之chi 病bệnh 。 若nhược 蒙mông 開khai 示thị 。 則tắc 使sử 未vị 來lai 末mạt 世thế 。 眾chúng 生sanh 有hữu 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 者giả 。 即tức 依y 今kim 日nhật 所sở 說thuyết 而nhi 脩tu 。 則tắc 不bất 墮đọa 於ư 邪tà 見kiến 矣hĩ 。 此thử 雖tuy 為vi 現hiện 在tại 而nhi 問vấn 。 其kỳ 實thật 多đa 為vì 未vị 來lai 之chi 機cơ 。 此thử 悲bi 願nguyện 之chi 心tâm 也dã 。


作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。


此thử 敘tự 置trí 求cầu 法Pháp 之chi 懇khẩn 誠thành 也dã 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。


善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。


善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 乃nãi 能năng 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 諮tư 詢tuân 如Như 來Lai 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。 及cập 為vì 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 得đắc 正chánh 住trụ 持trì 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。


此thử 讚tán 善thiện 問vấn 誡giới 聽thính 許hứa 說thuyết 也dã 。 下hạ 倣# 此thử 。


時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。


此thử 欣hân 承thừa 法Pháp 音âm 。 冥minh 心tâm 佇trữ 聽thính 也dã 。 下hạ 倣# 此thử 。 以dĩ 敘tự 十thập 二nhị 大Đại 士Sĩ 請thỉnh 法pháp 之chi 儀nghi 。 一nhất 一nhất 皆giai 同đồng 。 其kỳ 文văn 最tối 整chỉnh 。 故cố 不bất 重trọng/trùng 釋thích 。


善thiện 男nam 子tử 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 有hữu 大đại 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 名danh 為vi 圓Viên 覺Giác 。 流lưu 出xuất 一nhất 切thiết 。 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 及cập 波Ba 羅La 蜜Mật 。 教giáo 授thọ 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 。 皆giai 依y 圓viên 照chiếu 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 。 永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 。


此thử 直trực 示thị 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 也dã 。 如Như 來Lai 因Nhân 地Địa 。 獨độc 標tiêu 圓viên 覺giác 一nhất 法pháp 。 而nhi 為vi 行hành 本bổn 。 然nhiên 稱xưng 此thử 圓viên 覺giác 。 為vì 陀đà 羅la 尼ni 門môn 者giả 。 梵Phạn 語ngữ 陀đà 羅la 尼ni 。 此thử 云vân 總tổng 持trì 。 謂vị 總tổng 一nhất 切thiết 法pháp 。 持trì 無vô 量lượng 義nghĩa 。 以dĩ 此thử 圓viên 覺giác 。 為vi 十thập 法Pháp 界Giới 大đại 總tổng 相tương/tướng 法Pháp 門môn 體thể 。 一nhất 切thiết 聖thánh 凡phàm 。 依y 正chánh 迷mê 悟ngộ 因nhân 果quả 。 皆giai 依y 此thử 圓viên 覺giác 一nhất 心tâm 。 而nhi 為vi 建kiến 立lập 。 以dĩ 無vô 一nhất 法pháp 而nhi 不bất 具cụ 。 故cố 曰viết 總tổng 。 因nhân 果quả 纖tiêm 毫hào 。 不bất 失thất 不bất 壞hoại 。 故cố 曰viết 持trì 。 一nhất 切thiết 聖thánh 凡phàm 。 無vô 不bất 由do 之chi 。 故cố 稱xưng 為vi 門môn 。 流lưu 出xuất 者giả 。 即tức 由do 此thử 建kiến 立lập 之chi 義nghĩa 。 然nhiên 此thử 覺giác 體thể 。 為vi 諸chư 佛Phật 之chi 法Pháp 身thân 。 為vi 眾chúng 生sanh 本bổn 覺giác 之chi 心tâm 地địa 。 雖tuy 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 。 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 。 從tùng 來lai 不bất 妄vọng 不bất 變biến 。 故cố 稱xưng 真Chân 如Như 。 但đãn 以dĩ 無vô 明minh 障chướng 蔽tế 而nhi 不bất 現hiện 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 於ư 因Nhân 地Địa 。 依y 此thử 本bổn 覺giác 真chân 心tâm 。 發phát 始thỉ 覺giác 之chi 智trí 。 斷đoạn 盡tận 無vô 明minh 。 始thỉ 本bổn 合hợp 一nhất 。 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 。 為vì 得đắc 菩Bồ 提Đề 之chi 果quả 。 還hoàn 歸quy 寂tịch 滅diệt 一nhất 心tâm 。 名danh 為vi 圓viên 寂tịch 。 是thị 稱xưng 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 知tri 諸chư 佛Phật 果Quả 德đức 。 皆giai 依y 此thử 圓viên 覺giác 一nhất 心tâm 建kiến 立lập 。 故cố 云vân 流lưu 出xuất 。 然nhiên 不bất 獨độc 佛Phật 果Quả 。 即tức 菩Bồ 薩Tát 因Nhân 地Địa 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 從tùng 此thử 出xuất 。 故cố 云vân 及cập 也dã 。 以dĩ 諸chư 佛Phật 之chi 因Nhân 地Địa 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 之chi 行hạnh 本bổn 。 故cố 云vân 教giáo 授thọ 。 是thị 故cố 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 成thành 佛Phật 本bổn 起khởi 之chi 因Nhân 地Địa 。 更cánh 無vô 別biệt 法pháp 。 皆giai 依y 此thử 圓viên 覺giác 自tự 性tánh 之chi 光quang 明minh 。 還hoàn 照chiếu 寂tịch 滅diệt 清thanh 淨tịnh 之chi 覺giác 體thể 。 相tương/tướng 即tức 性tánh 體thể 也dã 。 以dĩ 此thử 圓viên 滿mãn 照chiếu 徹triệt 無vô 遺di 。 則tắc 無vô 明minh 永vĩnh 斷đoạn 。 圓viên 證chứng 法Pháp 身thân 。 唯duy 此thử 一nhất 法pháp 而nhi 已dĩ 。 故cố 曰viết 皆giai 依y 圓viên 照chiếu 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 。 永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 也dã 。 然nhiên 圓viên 照chiếu 。 即tức 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 之chi 智trí 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 。 即tức 一nhất 心tâm 三tam 諦đế 之chi 體thể 。 全toàn 經kinh 但đãn 發phát 明minh 此thử 一nhất 句cú 而nhi 已dĩ 。


問vấn 曰viết 。 此thử 云vân 有hữu 大đại 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 名danh 為vi 圓Viên 覺Giác 。 流lưu 出xuất 一nhất 切thiết 云vân 云vân 等đẳng 。 與dữ 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 有hữu 三tam 摩ma 提đề 。 名danh 大đại 佛Phật 頂đảnh 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 王vương 等đẳng 。 語ngữ 勢thế 似tự 同đồng 。 義nghĩa 有hữu 何hà 別biệt 。


答đáp 曰viết 。


語ngữ 雖tuy 似tự 同đồng 。 義nghĩa 有hữu 小tiểu 別biệt 。 以dĩ 此thử 經Kinh 直trực 指chỉ 覺giác 體thể 。 為vi 因Nhân 地Địa 心tâm 。 彼bỉ 經kinh 以dĩ 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 大đại 定định 。 為vi 成thành 佛Phật 初sơ 心tâm 之chi 方phương 便tiện 。 此thử 體thể 彼bỉ 用dụng 。 為vi 不bất 同đồng 耳nhĩ 。 然nhiên 所sở 同đồng 者giả 。 彼bỉ 經kinh 先tiên 以dĩ 不bất 生sanh 滅diệt 心tâm 為vi 本bổn 脩tu 因nhân 。 依y 之chi 建kiến 立lập 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 大đại 定định 。 然nhiên 不bất 生sanh 滅diệt 心tâm 。 即tức 此thử 覺giác 體thể 。 彼bỉ 首thủ 嚴nghiêm 定định 。 即tức 此thử 圓viên 照chiếu 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 。 以dĩ 此thử 圓viên 照chiếu 即tức 彼bỉ 大đại 定định 。 此thử 中trung 覺giác 相tương/tướng 。 即tức 彼bỉ 不bất 生sanh 滅diệt 心tâm 。 攝nhiếp 用dụng 歸quy 體thể 。 究cứu 竟cánh 無vô 二nhị 。 故cố 皆giai 為vi 成thành 佛Phật 之chi 本bổn 。


問vấn 曰viết 。 佛Phật 言ngôn 圓viên 覺giác 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 為vi 如Như 來Lai 本bổn 起khởi 之chi 因Nhân 地Địa 。 又hựu 曰viết 。 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 則tắc 為vi 眾chúng 生sanh 不bất 迷mê 之chi 佛Phật 性tánh 。 又hựu 曰viết 。 皆giai 依y 圓viên 照chiếu 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 。 則tắc 本bổn 無vô 無vô 明minh 可khả 斷đoạn 也dã 。 忽hốt 曰viết 。 永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 。 則tắc 義nghĩa 不bất 相tương 蒙mông 。 敢cảm 問vấn 其kỳ 旨chỉ 。


答đáp 曰viết 。


此thử 義nghĩa 幽u 深thâm 。 非phi 麤thô 心tâm 可khả 擬nghĩ 。 請thỉnh 試thí 言ngôn 之chi 。 然nhiên 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 乃nãi 諸chư 佛Phật 眾chúng 生sanh 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 之chi 法Pháp 身thân 也dã 。 以dĩ 法Pháp 身thân 流lưu 轉chuyển 五ngũ 道đạo 。 名danh 曰viết 眾chúng 生sanh 。 然nhiên 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 乃nãi 諸chư 佛Phật 之chi 法Pháp 身thân 。 眾chúng 生sanh 之chi 佛Phật 性tánh 。 良lương 由do 最tối 初sơ 一nhất 念niệm 無vô 明minh 不bất 覺giác 。 迷mê 此thử 法Pháp 身thân 。 而nhi 成thành 五ngũ 蘊uẩn 幻huyễn 妄vọng 之chi 身thân 心tâm 。 則tắc 本bổn 有hữu 圓viên 覺giác 。 而nhi 為vi 不bất 迷mê 之chi 佛Phật 性tánh 。 以dĩ 煩phiền 惱não 不bất 能năng 染nhiễm 故cố 。 曰viết 清thanh 淨tịnh 本bổn 來lai 不bất 妄vọng 不bất 變biến 。 故cố 曰viết 真Chân 如Như 。 故cố 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 一nhất 語ngữ 。 直trực 指chỉ 眾chúng 生sanh 迷mê 中trung 之chi 佛Phật 性tánh 也dã 。 以dĩ 諸chư 佛Phật 因Nhân 地Địa 同đồng 是thị 眾chúng 生sanh 。 但đãn 能năng 依y 本bổn 覺giác 之chi 佛Phật 性tánh 。 發phát 起khởi 始thỉ 覺giác 之chi 智trí 。 斷đoạn 盡tận 無vô 明minh 。 始thỉ 本bổn 合hợp 一nhất 。 名danh 得Đắc 菩Bồ 提Đề 。 還hoàn 證chứng 寂tịch 滅diệt 一nhất 心tâm 。 故cố 曰viết 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 則tắc 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 之chi 果quả 德đức 。 皆giai 從tùng 迷mê 返phản 悟ngộ 脩tu 而nhi 後hậu 得đắc 故cố 。 曰viết 永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 。 然nhiên 脩tu 斷đoạn 之chi 方phương 。 皆giai 依y 圓viên 覺giác 自tự 性tánh 之chi 智trí 光quang 。 還hoàn 照chiếu 寂tịch 滅diệt 清thanh 淨tịnh 之chi 心tâm 體thể 。 故cố 曰viết 圓viên 照chiếu 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 。 以dĩ 自tự 性tánh 光quang 明minh 一nhất 照chiếu 。 則tắc 無vô 明minh 頓đốn 破phá 。 故cố 曰viết 永vĩnh 斷đoạn 。 此thử 實thật 成thành 佛Phật 之chi 祕bí 訣quyết 。 頓đốn 悟ngộ 頓đốn 證chứng 之chi 妙diệu 門môn 。 為vi 如Như 來Lai 因Nhân 地Địa 之chi 法pháp 行hành 。 此thử 經Kinh 直trực 指chỉ 一nhất 心tâm 圓viên 頓đốn 之chi 旨chỉ 。 故cố 首thủ 揭yết 於ư 此thử 。 為vi 一nhất 經kinh 之chi 宗tông 趣thú 。 語ngữ 義nghĩa 幽u 深thâm 。 非phi 淺thiển 識thức 可khả 了liễu 。 故cố 特đặc 發phát 之chi 。


云vân 何hà 無vô 明minh 。


此thử 徵trưng 釋thích 無vô 明minh 之chi 體thể 。 將tương 顯hiển 圓viên 照chiếu 之chi 功công 也dã 。 此thử 徵trưng 下hạ 釋thích 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 種chủng 種chủng 顛điên 倒đảo 。 猶do 如như 迷mê 人nhân 。 四tứ 方phương 易dị 處xứ 。 妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 。 為vi 自tự 身thân 相tướng 。 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 為vi 自tự 心tâm 相tướng 。 譬thí 彼bỉ 病bệnh 目mục 。 見kiến 空không 中trung 華hoa 。 及cập 第đệ 二nhị 月nguyệt 。


此thử 釋thích 無vô 明minh 之chi 元nguyên 也dã 。 謂vị 眾chúng 生sanh 本bổn 有hữu 法Pháp 身thân 。 元nguyên 無vô 生sanh 死tử 。 今kim 因nhân 最tối 初sơ 一nhất 念niệm 不bất 覺giác 之chi 無vô 明minh 。 迷mê 本bổn 來lai 之chi 佛Phật 性tánh 。 起khởi 貪tham 嗔sân 痴si 。 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 。 妄vọng 取thủ 六lục 趣thú 之chi 生sanh 死tử 故cố 。 云vân 種chủng 種chủng 顛điên 倒đảo 。 雖tuy 在tại 往vãng 來lai 生sanh 死tử 之chi 中trung 。 而nhi 法Pháp 身thân 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 故cố 。 如như 人nhân 迷mê 方phương 而nhi 方phương 實thật 不bất 轉chuyển 也dã 。 所sở 以dĩ 迷mê 者giả 。 以dĩ 背bối/bội 法Pháp 身thân 。 但đãn 認nhận 四tứ 大đại 假giả 合hợp 之chi 幻huyễn 身thân 。 為vì 己kỷ 身thân 。 妄vọng 認nhận 攀phàn 緣duyên 六lục 塵trần 影ảnh 子tử 妄vọng 想tưởng 緣duyên 慮lự 之chi 心tâm 。 為vi 真chân 心tâm 。 譬thí 如như 病bệnh 目mục 見kiến 空không 中trung 華hoa 。 及cập 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 病bệnh 目mục 喻dụ 無vô 明minh 。 空không 華hoa 喻dụ 妄vọng 身thân 。 二nhị 月nguyệt 喻dụ 妄vọng 心tâm 。 認nhận 妄vọng 失thất 真chân 。 故cố 云vân 顛điên 倒đảo 。


善thiện 男nam 子tử 。 空không 實thật 無vô 華hoa 。 病bệnh 者giả 妄vọng 執chấp 。 由do 妄vọng 執chấp 故cố 。 非phi 唯duy 惑hoặc 此thử 。 虗hư 空không 自tự 性tánh 。 亦diệc 復phục 迷mê 彼bỉ 。 實thật 華hoa 生sanh 處xứ 。 由do 此thử 妄vọng 有hữu 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 故cố 名danh 無vô 明minh 。


此thử 喻dụ 示thị 無vô 明minh 之chi 體thể 也dã 。 謂vị 法Pháp 身thân 本bổn 無vô 身thân 心tâm 之chi 相tướng 。 如như 空không 本bổn 無vô 華hoa 。 今kim 妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 為vi 身thân 。 如như 執chấp 空không 華hoa 為vi 實thật 有hữu 。 由do 妄vọng 執chấp 故cố 。 不bất 唯duy 迷mê 本bổn 法Pháp 身thân 。 故cố 云vân 惑hoặc 此thử 虗hư 空không 自tự 性tánh 。 亦diệc 復phục 不bất 知tri 。 妄vọng 身thân 從tùng 無vô 明minh 有hữu 。 故cố 云vân 迷mê 彼bỉ 實thật 華hoa 生sanh 處xứ 。 由do 此thử 顛điên 倒đảo 故cố 。 有hữu 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 此thử 乃nãi 無vô 明minh 之chi 體thể 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 此thử 無vô 明minh 者giả 。 非phi 實thật 有hữu 體thể 。 如như 夢mộng 中trung 人nhân 。 夢mộng 時thời 非phi 無vô 。 及cập 至chí 於ư 醒tỉnh 。 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。 如như 眾chúng 空không 華hoa 滅diệt 於ư 虗hư 空không 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 有hữu 定định 滅diệt 處xứ 。


何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 生sanh 處xứ 故cố 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 於ư 無vô 生sanh 中trung 。 妄vọng 見kiến 生sanh 滅diệt 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。


此thử 釋thích 無vô 明minh 體thể 空không 。 以dĩ 明minh 生sanh 死tử 本bổn 。 來lai 不bất 有hữu 也dã 。 以dĩ 生sanh 死tử 乃nãi 迷mê 中trung 之chi 顛điên 倒đảo 。 如như 夢mộng 中trung 事sự 覺giác 後hậu 即tức 空không 。 以dĩ 生sanh 本bổn 無vô 生sanh 故cố 。 滅diệt 亦diệc 無vô 滅diệt 故cố 。 如như 空không 華hoa 無vô 定định 滅diệt 處xứ 。


善thiện 男nam 子tử 。 如Như 來Lai 因Nhân 地Địa 。 脩tu 圓viên 覺giác 者giả 。 知tri 是thị 空không 華hoa 。 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 。 亦diệc 無vô 身thân 心tâm 。 受thọ 彼bỉ 生sanh 死tử 。 非phi 作tác 故cố 無vô 。 本bổn 性tánh 無vô 故cố 。


此thử 的đích 示thị 頓đốn 悟ngộ 妙diệu 門môn 。 以dĩ 顯hiển 圓viên 照chiếu 之chi 功công 。 唯duy 一nhất 知tri 字tự 也dã 。 謂vị 諸chư 佛Phật 因Nhân 地Địa 脩tu 行hành 。 唯duy 以dĩ 圓viên 覺giác 自tự 性tánh 光quang 明minh 。 圓viên 照chiếu 自tự 心tâm 寂tịch 滅diệt 之chi 體thể 。 一nhất 念niệm 了liễu 知tri 身thân 心tâm 世thế 界giới 。 如như 空không 中trung 華hoa 。 本bổn 來lai 不bất 有hữu 。 則tắc 生sanh 死tử 當đương 下hạ 頓đốn 斷đoạn 。 以dĩ 身thân 心tâm 本bổn 空không 故cố 。 無vô 可khả 受thọ 生sanh 死tử 者giả 。 此thử 非phi 造tạo 作tác 而nhi 後hậu 無vô 。 特đặc 以dĩ 本bổn 來lai 自tự 性tánh 元nguyên 無vô 故cố 也dã 。


彼bỉ 知tri 覺giác 者giả 。 猶do 如như 虗hư 空không 。 知tri 虗hư 空không 者giả 即tức 空không 華hoa 相tương/tướng 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 無vô 知tri 覺giác 性tánh 。 有hữu 無vô 俱câu 遣khiển 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 淨tịnh 覺giác 隨tùy 順thuận 。


此thử 拂phất 能năng 所sở 對đối 待đãi 之chi 跡tích 。 以dĩ 顯hiển 圓viên 照chiếu 平bình 等đẳng 寂tịch 滅diệt 究cứu 竟cánh 一nhất 心tâm 淨tịnh 覺giác 之chi 智trí 也dã 。 云vân 彼bỉ 知tri 覺giác 者giả 。 乃nãi 指chỉ 上thượng 知tri 是thị 空không 華hoa 之chi 知tri 。 即tức 所sở 謂vị 圓viên 照chiếu 。 乃nãi 自tự 性tánh 本bổn 有hữu 之chi 智trí 光quang 。 為vi 能năng 照chiếu 之chi 智trí 。 者giả 字tự 指chỉ 所sở 照chiếu 之chi 境cảnh 。 即tức 清thanh 淨tịnh 之chi 覺giác 相tương/tướng 。 如như 虗hư 空không 乃nãi 喻dụ 所sở 照chiếu 之chi 覺giác 體thể 。 所sở 謂vị 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 猶do 若nhược 虗hư 空không 。 謂vị 此thử 覺giác 體thể 。 雖tuy 是thị 本bổn 有hữu 。 向hướng 被bị 無vô 明minh 障chướng 蔽tế 。 從tùng 來lai 不bất 覺giác 。 今kim 仗trượng 智trí 光quang 一nhất 照chiếu 。 則tắc 無vô 明minh 頓đốn 破phá 。 本bổn 體thể 當đương 下hạ 現hiện 前tiền 。 則tắc 歷lịch 劫kiếp 生sanh 死tử 。 一nhất 時thời 頓đốn 斷đoạn 。 是thị 所sở 謂vị 知tri 是thị 空không 華hoa 。 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 。 此thử 特đặc 顯hiển 智trí 照chiếu 有hữu 功công 也dã 。 知tri 虗hư 空không 者giả 。 此thử 者giả 字tự 。 乃nãi 指chỉ 上thượng 能năng 照chiếu 之chi 智trí 。 意ý 謂vị 初sơ 以dĩ 智trí 照chiếu 惑hoặc 。 惑hoặc 滅diệt 則tắc 智trí 亦diệc 不bất 存tồn 。 然nhiên 所sở 照chiếu 既ký 寂tịch 。 若nhược 存tồn 能năng 照chiếu 之chi 知tri 。 猶do 是thị 無vô 明minh 。 故cố 須tu 遣khiển 之chi 。 故cố 云vân 知tri 虗hư 空không 者giả 。 即tức 空không 華hoa 相tương/tướng 。 此thử 則tắc 能năng 所sở 雙song 忘vong 。 寂tịch 照chiếu 不bất 二nhị 。 到đáo 此thử 唯duy 有hữu 如như 智trí 。 照chiếu 體thể 獨độc 立lập 。 故cố 云vân 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 無vô 知tri 覺giác 性tánh 。 直trực 至chí 心tâm 境cảnh 兩lưỡng 忘vong 。 能năng 所sở 俱câu 泯mẫn 。 故cố 云vân 有hữu 無vô 俱câu 遣khiển 。 如như 此thử 乃nãi 合hợp 寂tịch 滅diệt 一nhất 心tâm 。 故cố 云vân 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 淨tịnh 覺giác 隨tùy 順thuận 。 此thử 文văn 倒đảo 。 應ưng 云vân 隨tùy 順thuận 淨tịnh 覺giác 。 即tức 前tiền 云vân 隨tùy 順thuận 不bất 二nhị 也dã 。


何hà 以dĩ 故cố 。 虗hư 空không 性tánh 故cố 。 常thường 不bất 動động 故cố 。 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 無vô 起khởi 滅diệt 故cố 。 無vô 知tri 見kiến 故cố 。 如như 法Pháp 界Giới 性tánh 。 究cứu 竟cánh 圓viên 滿mãn 。 遍biến 十thập 方phương 故cố 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。


此thử 徵trưng 釋thích 所sở 照chiếu 寂tịch 滅diệt 心tâm 體thể 。 重trọng/trùng 顯hiển 絕tuyệt 待đãi 真chân 心tâm 。 以dĩ 示thị 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 也dã 。 何hà 故cố 要yếu 重trùng 重trùng 遣khiển 拂phất 能năng 所sở 耶da 。 以dĩ 寂tịch 滅diệt 心tâm 體thể 本bổn 來lai 如như 虗hư 空không 性tánh 。 常thường 住trụ 不bất 動động 。 此thử 顯hiển 空không 也dã 。 謂vị 今kim 雖tuy 有hữu 身thân 心tâm 生sanh 死tử 。 本bổn 來lai 如như 空không 中trung 華hoa 。 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 無vô 起khởi 滅diệt 故cố 。 不bất 容dung 有hữu 知tri 見kiến 故cố 。 此thử 顯hiển 假giả 也dã 。 如như 者giả 稱xưng 也dã 。 謂vị 稱xưng 法Pháp 界Giới 性tánh 。 究cứu 竟cánh 圓viên 滿mãn 。 周chu 遍biến 十thập 方phương 故cố 。 此thử 顯hiển 中trung 也dã 。 此thử 實thật 妙diệu 覺giác 明minh 心tâm 之chi 實thật 際tế 。 如Như 來Lai 因Nhân 地Địa 。 唯duy 此thử 而nhi 已dĩ 。


菩Bồ 薩Tát 因nhân 此thử 。 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 發phát 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 依y 此thử 脩tu 行hành 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。


菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 當đương 因nhân 此thử 而nhi 發phát 。 則tắc 為vi 真chân 因nhân 。 眾chúng 生sanh 依y 此thử 而nhi 脩tu 。 則tắc 為vi 正chánh 行hạnh 。 故cố 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。 此thử 結kết 問vấn 答đáp 意ý 也dã 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

文Văn 殊Thù 汝nhữ 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 諸chư 如Như 來Lai 。 從tùng 於ư 本bổn 因Nhân 地Địa 。


皆giai 以dĩ 智trí 慧tuệ 覺giác 。 了liễu 達đạt 於ư 無vô 明minh 。 知tri 彼bỉ 如như 空không 華hoa 。


即tức 能năng 免miễn 流lưu 轉chuyển 。 又hựu 如như 夢mộng 中trung 人nhân 。 醒tỉnh 時thời 不bất 可khả 得đắc 。


覺giác 者giả 如như 虗hư 空không 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 轉chuyển 。 覺giác 徧biến 十thập 方phương 界giới 。


即tức 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。 眾chúng 幻huyễn 滅diệt 無vô 處xứ 。 成thành 道Đạo 亦diệc 無vô 得đắc 。


本bổn 性tánh 圓viên 滿mãn 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 中trung 。 能năng 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。


末mạt 世thế 諸chư 眾chúng 生sanh 。 脩tu 此thử 免miễn 邪tà 見kiến 。


偈kệ 頌tụng 對đối 之chi 。 則tắc 有hữu 無vô 廣quảng 略lược 可khả 知tri 。


於ư 是thị 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 右hữu 繞nhiễu 三tam 帀táp 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


請thỉnh 法pháp 威uy 儀nghi 。


大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 為vì 此thử 會hội 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 及cập 為vì 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 脩tu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 聞văn 此thử 圓viên 覺giác 。 清thanh 淨tịnh 境cảnh 界giới 。 云vân 何hà 脩tu 行hành 。 世Thế 尊Tôn 若nhược 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 知tri 如như 幻huyễn 者giả 。 身thân 心tâm 亦diệc 幻huyễn 。 云vân 何hà 以dĩ 幻huyễn 。 還hoàn 脩tu 於ư 幻huyễn 。 若nhược 諸chư 幻huyễn 性tánh 。 一nhất 切thiết 盡tận 滅diệt 。 則tắc 無vô 有hữu 心tâm 。 誰thùy 為vi 脩tu 行hành 。 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 脩tu 行hành 如như 幻huyễn 。 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 本bổn 不bất 脩tu 行hành 。 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 常thường 居cư 幻huyễn 化hóa 。 曾tằng 不bất 了liễu 知tri 。 如như 幻huyễn 境cảnh 界giới 。 令linh 妄vọng 想tưởng 心tâm 。 云vân 何hà 解giải 脫thoát 。 願nguyện 為vì 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 作tác 何hà 方phương 便tiện 。 漸tiệm 次thứ 脩tu 習tập 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 永vĩnh 離ly 諸chư 幻huyễn 。


此thử 普phổ 賢hiền 大Đại 士Sĩ 。 聞văn 前tiền 開khai 示thị 。 躡niếp 跡tích 起khởi 疑nghi 。 故cố 特đặc 啟khải 請thỉnh 脩tu 行hành 方phương 便tiện 也dã 。 由do 前tiền 佛Phật 說thuyết 知tri 是thị 空không 華hoa 。 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 。 亦diệc 無vô 身thân 心tâm 。 受thọ 彼bỉ 生sanh 死tử 。 此thử 乃nãi 一nhất 念niệm 頓đốn 悟ngộ 。 當đương 下hạ 頓đốn 了liễu 生sanh 死tử 。 則tắc 不bất 假giả 脩tu 行hành 。 更cánh 無vô 方phương 便tiện 。 此thử 則tắc 太thái 有hữu 徑kính 庭đình 。 非phi 上thượng 上thượng 根căn 人nhân 。 不bất 能năng 領lãnh 悟ngộ 。 奈nại 何hà 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 上thượng 上thượng 根căn 者giả 少thiểu 。 若nhược 不bất 假giả 脩tu 行hành 。 必tất 難nan 悟ngộ 入nhập 。 若nhược 不bất 假giả 方phương 便tiện 。 不bất 能năng 造tạo 脩tu 。 故cố 此thử 首thủ 問vấn 脩tu 行hành 。 以dĩ 求cầu 方phương 便tiện 。 漸tiệm 次thứ 之chi 法pháp 也dã 。 若nhược 謂vị 知tri 是thị 空không 華hoa 。 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 。 然nhiên 空không 華hoa 即tức 幻huyễn 妄vọng 也dã 。 若nhược 縱túng/tung 有hữu 眾chúng 生sanh 。 能năng 知tri 身thân 心tâm 如như 幻huyễn 者giả 。 若nhược 所sở 知tri 是thị 幻huyễn 。 則tắc 此thử 能năng 知tri 之chi 身thân 心tâm 亦diệc 是thị 幻huyễn 矣hĩ 。 云vân 何hà 以dĩ 幻huyễn 。 還hoàn 脩tu 於ư 幻huyễn 耶da 。 此thử 一nhất 疑nghi 也dã 。 若nhược 所sở 知tri 之chi 幻huyễn 既ký 滅diệt 。 則tắc 能năng 知tri 之chi 幻huyễn 亦diệc 滅diệt 矣hĩ 。 如như 此thử 能năng 所sở 皆giai 滅diệt 。 則tắc 無vô 有hữu 心tâm 矣hĩ 。 又hựu 誰thùy 為vi 脩tu 行hành 之chi 人nhân 耶da 。 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 脩tu 行hành 如như 幻huyễn 。 此thử 二nhị 疑nghi 也dã 。 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 本bổn 不bất 假giả 脩tu 行hành 。 如như 此thử 則tắc 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 常thường 居cư 幻huyễn 化hóa 。 曾tằng 不bất 了liễu 知tri 。 如như 幻huyễn 境cảnh 界giới 。 是thị 則tắc 令linh 妄vọng 想tưởng 心tâm 。 云vân 何hà 解giải 脫thoát 耶da 。 此thử 三tam 疑nghi 也dã 。 因nhân 此thử 請thỉnh 問vấn 如Như 來Lai 。 願nguyện 說thuyết 脩tu 行hành 之chi 方phương 便tiện 。 當đương 令linh 眾chúng 生sanh 。 永vĩnh 離ly 諸chư 幻huyễn 也dã 。 故cố 向hướng 下hạ 世Thế 尊Tôn 答đáp 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 幻huyễn 心tâm 。 還hoàn 依y 幻huyễn 滅diệt 。 不bất 妨phương 以dĩ 幻huyễn 脩tu 幻huyễn 。 為vi 一nhất 答đáp 。 諸chư 幻huyễn 滅diệt 盡tận 。 覺giác 心tâm 不bất 動động 。 不bất 入nhập 斷đoạn 滅diệt 。 為vi 二nhị 答đáp 。 知tri 幻huyễn 即tức 離ly 。 亦diệc 無vô 方phương 便tiện 。 離ly 幻huyễn 即tức 覺giác 。 亦diệc 無vô 漸tiệm 次thứ 。 為vi 三tam 答đáp 。 然nhiên 通thông 釋thích 成thành 前tiền 章chương 頓đốn 悟ngộ 頓đốn 脩tu 之chi 意ý 。


作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。


此thử 敘tự 求cầu 法Pháp 之chi 懇khẩn 誠thành 也dã 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。


善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。


善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 乃nãi 能năng 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 脩tu 習tập 菩Bồ 薩Tát 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 方phương 便tiện 漸tiệm 次thứ 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 得đắc 離ly 諸chư 幻huyễn 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。


此thử 讚tán 善thiện 問vấn 誡giới 聽thính 許hứa 說thuyết 也dã 。


時thời 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。


此thử 欣hân 承thừa 法Pháp 音âm 。 冥minh 心tâm 佇trữ 聽thính 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 幻huyễn 化hóa 。 皆giai 生sanh 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 猶do 如như 空không 華hoa 。 從tùng 空không 而nhi 有hữu 。 幻huyễn 華hoa 雖tuy 滅diệt 。 空không 性tánh 不bất 壞hoại 。 眾chúng 生sanh 幻huyễn 心tâm 。 還hoàn 依y 幻huyễn 滅diệt 。 諸chư 幻huyễn 盡tận 滅diệt 。 覺giác 心tâm 不bất 動động 。


此thử 答đáp 諸chư 幻huyễn 滅diệt 盡tận 。 不bất 入nhập 斷đoạn 滅diệt 。


依y 幻huyễn 說thuyết 覺giác 。 亦diệc 名danh 為vi 幻huyễn 。 若nhược 說thuyết 有hữu 覺giác 。 猶do 未vị 離ly 幻huyễn 。 說thuyết 無vô 覺giác 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 是thị 故cố 幻huyễn 滅diệt 。 名danh 為vi 不Bất 動Động 。


此thử 答đáp 以dĩ 幻huyễn 脩tu 幻huyễn 。 以dĩ 釋thích 成thành 不bất 入nhập 斷đoạn 滅diệt 之chi 意ý 也dã 。 謂vị 以dĩ 覺giác 覺giác 幻huyễn 。 覺giác 亦diệc 是thị 幻huyễn 。 故cố 云vân 依y 幻huyễn 說thuyết 覺giác 。 亦diệc 名danh 為vi 幻huyễn 。 若nhược 說thuyết 幻huyễn 滅diệt 而nhi 覺giác 存tồn 者giả 。 此thử 亦diệc 是thị 幻huyễn 。 故cố 云vân 若nhược 說thuyết 有hữu 覺giác 。 猶do 未vị 離ly 幻huyễn 。 若nhược 更cánh 起khởi 一nhất 見kiến 。 說thuyết 幻huyễn 滅diệt 而nhi 覺giác 亦diệc 無vô 者giả 。 亦diệc 復phục 是thị 幻huyễn 何hà 也dã 。 以dĩ 未vị 達đạt 究cứu 竟cánh 實thật 際tế 故cố 也dã 。 直trực 須tu 有hữu 無vô 俱câu 遣khiển 。 照chiếu 體thể 獨độc 立lập 。 故cố 云vân 幻huyễn 滅diệt 。 名danh 為vi 不Bất 動Động 。 以dĩ 種chủng 種chủng 幻huyễn 化hóa 。 皆giai 生sanh 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 故cố 。 諸chư 幻huyễn 滅diệt 盡tận 。 覺giác 心tâm 不bất 動động 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 應ưng 當đương 遠viễn 離ly 。 一nhất 切thiết 幻huyễn 化hóa 。 虗hư 妄vọng 境cảnh 界giới 。 由do 堅kiên 執chấp 持trì 。 遠viễn 離ly 心tâm 故cố 。 心tâm 如như 幻huyễn 者giả 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。


此thử 示thị 離ly 幻huyễn 方phương 便tiện 。 以dĩ 答đáp 永vĩnh 離ly 諸chư 幻huyễn 之chi 請thỉnh 。 以dĩ 遣khiển 離ly 幻huyễn 之chi 心tâm 也dã 。 謂vị 知tri 是thị 幻huyễn 。 方phương 起khởi 能năng 離ly 之chi 心tâm 。 諸chư 幻huyễn 既ký 滅diệt 。 若nhược 堅kiên 執chấp 有hữu 能năng 離ly 之chi 心tâm 。 此thử 心tâm 亦diệc 如như 幻huyễn 者giả 。 故cố 應ưng 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。 此thử 遣khiển 第đệ 一nhất 重trọng/trùng 能năng 離ly 之chi 心tâm 也dã 。


遠viễn 離ly 為vi 幻huyễn 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。


此thử 遣khiển 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 離ly 心tâm 之chi 離ly 也dã 。 謂vị 初sơ 以dĩ 知tri 離ly 幻huyễn 幻huyễn 滅diệt 。 則tắc 遣khiển 能năng 知tri 之chi 心tâm 。 若nhược 能năng 知tri 已dĩ 泯mẫn 。 則tắc 此thử 離ly 亦diệc 如như 幻huyễn 。 故cố 云vân 遠viễn 離ly 為vi 幻huyễn 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。


離ly 遠viễn 離ly 幻huyễn 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。


此thử 遣khiển 第đệ 三tam 重trọng/trùng 離ly 上thượng 遠viễn 離ly 之chi 離ly 。 所sở 謂vị 遣khiển 遣khiển 也dã 。


得đắc 無vô 所sở 離ly 。 即tức 除trừ 諸chư 幻huyễn 。 譬thí 如như 鑽toàn 火hỏa 。 兩lưỡng 木mộc 相tương 因nhân 。 火hỏa 出xuất 木mộc 盡tận 。 灰hôi 飛phi 烟yên 滅diệt 。 以dĩ 幻huyễn 脩tu 幻huyễn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 諸chư 幻huyễn 滅diệt 盡tận 。 不bất 入nhập 斷đoạn 滅diệt 。


此thử 言ngôn 遣khiển 之chi 又hựu 遣khiển 以dĩ 至chí 無vô 遣khiển 。 故cố 云vân 得đắc 無vô 所sở 離ly 。 即tức 除trừ 諸chư 幻huyễn 也dã 。 鑽toàn 火hỏa 喻dụ 諸chư 幻huyễn 智trí 。 灰hôi 飛phi 烟yên 滅diệt 以dĩ 喻dụ 遣khiển 遣khiển 。 唯duy 有hữu 地địa 存tồn 故cố 。 喻dụ 不bất 入nhập 斷đoạn 滅diệt 。 此thử 總tổng 結kết 答đáp 問vấn 意ý 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 知tri 幻huyễn 即tức 離ly 。 不bất 作tác 方phương 便tiện 。 離ly 幻huyễn 即tức 覺giác 。 亦diệc 無vô 漸tiệm 次thứ 。


此thử 結kết 示thị 頓đốn 悟ngộ 頓đốn 證chứng 。 以dĩ 顯hiển 究cứu 竟cánh 一nhất 心tâm 之chi 旨chỉ 也dã 。


問vấn 曰viết 。 上thượng 答đáp 以dĩ 幻huyễn 脩tu 幻huyễn 。 遣khiển 之chi 又hựu 遣khiển 。 皆giai 是thị 方phương 便tiện 漸tiệm 次thứ 之chi 意ý 。 今kim 結kết 示thị 云vân 不bất 作tác 方phương 便tiện 。 亦diệc 無vô 漸tiệm 次thứ 。 豈khởi 佛Phật 自tự 語ngữ 相tương 違vi 耶da 。


答đáp 曰viết 。


此thử 義nghĩa 幽u 玄huyền 。 誠thành 難nạn/nan 體thể 會hội 。 上thượng 云vân 種chủng 種chủng 幻huyễn 化hóa 。 皆giai 生sanh 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 雖tuy 云vân 重trùng 重trùng 遣khiển 拂phất 。 所sở 遣khiển 拂phất 者giả 。 總tổng 是thị 一nhất 幻huyễn 。 謂vị 此thử 妙diệu 覺giác 心tâm 中trung 。 凡phàm 有hữu 起khởi 心tâm 。 動động 念niệm 絲ti 毫hào 。 見kiến 處xứ 未vị 忘vong 。 通thông 皆giai 是thị 幻huyễn 。 若nhược 知tri 到đáo 底để 是thị 幻huyễn 。 則tắc 一nhất 切thiết 諸chư 幻huyễn 自tự 離ly 。 但đãn 知tri 而nhi 已dĩ 。 又hựu 何hà 別biệt 作tác 方phương 便tiện 。 若nhược 但đãn 存tồn 執chấp 著trước 之chi 心tâm 。 即tức 是thị 知tri 見kiến 未vị 忘vong 。 便tiện 名danh 微vi 細tế 法pháp 執chấp 。 了liễu 達đạt 一nhất 切thiết 皆giai 幻huyễn 。 則tắc 當đương 下hạ 消tiêu 亡vong 全toàn 體thể 自tự 現hiện 。 故cố 云vân 知tri 幻huyễn 即tức 離ly 。 離ly 幻huyễn 即tức 覺giác 。 正chánh 如như 香hương 象tượng 渡độ 河hà 。 一nhất 踏đạp 到đáo 底để 。 所sở 謂vị 不bất 作tác 方phương 便tiện 。 亦diệc 無vô 漸tiệm 次thứ 也dã 。


一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 依y 此thử 脩tu 行hành 。 如như 是thị 乃nãi 能năng 。 永vĩnh 離ly 諸chư 幻huyễn 。


此thử 結kết 酬thù 問vấn 意ý 也dã 。 謂vị 必tất 要yếu 如như 是thị 重trùng 重trùng 遣khiển 拂phất 。 乃nãi 能năng 永vĩnh 離ly 諸chư 幻huyễn 也dã 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

普Phổ 賢Hiền 汝nhữ 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 始thỉ 幻huyễn 無vô 明minh 。


皆giai 從tùng 諸chư 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 心tâm 建kiến 立lập 。 猶do 如như 虗hư 空không 華hoa 。


依y 空không 而nhi 有hữu 相tướng 。 空không 華hoa 若nhược 復phục 滅diệt 。 虗hư 空không 本bổn 不bất 動động 。


幻huyễn 從tùng 諸chư 覺giác 生sanh 。 幻huyễn 滅diệt 覺giác 圓viên 滿mãn 。 覺giác 心tâm 不bất 動động 故cố 。


若nhược 彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 常thường 應ưng 遠viễn 離ly 幻huyễn 。


諸chư 幻huyễn 悉tất 皆giai 離ly 。 如như 木mộc 中trung 生sanh 火hỏa 。 木mộc 盡tận 火hỏa 還hoàn 滅diệt 。


覺giác 則tắc 無vô 漸tiệm 次thứ 。 方phương 便tiện 亦diệc 如như 是thị 。


長trường/trưởng 行hành 。 但đãn 云vân 種chủng 種chủng 幻huyễn 化hóa 。 生sanh 於ư 覺giác 心tâm 。 不bất 知tri 何hà 者giả 是thị 幻huyễn 化hóa 。 故cố 頌tụng 中trung 補bổ 無vô 明minh 二nhị 字tự 。 謂vị 種chủng 種chủng 幻huyễn 化hóa 。 皆giai 無vô 明minh 也dã 。


於ư 是thị 。 普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 右hữu 繞nhiễu 三tam 帀táp 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


請thỉnh 法pháp 威uy 儀nghi 。


大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 為vì 此thử 會hội 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 及cập 為vì 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 演diễn 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 。 脩tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 云vân 何hà 思tư 惟duy 。 云vân 何hà 住trụ 持trì 。 眾chúng 生sanh 未vị 悟ngộ 。 作tác 何hà 方phương 便tiện 。 普phổ 令linh 開khai 悟ngộ 。


此thử 普phổ 眼nhãn 。 請thỉnh 開khai 漸tiệm 次thứ 之chi 行hành 。 以dĩ 釋thích 圓viên 照chiếu 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 之chi 義nghĩa 也dã 。 由do 前tiền 文Văn 殊Thù 章chương 。 直trực 云vân 知tri 是thị 空không 華hoa 。 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 。 亦diệc 無vô 身thân 心tâm 。 受thọ 彼bỉ 生sanh 死tử 。 普phổ 賢hiền 章chương 云vân 。 知tri 幻huyễn 即tức 離ly 。 不bất 作tác 方phương 便tiện 。 離ly 幻huyễn 即tức 覺giác 。 亦diệc 無vô 漸tiệm 次thứ 。 此thử 乃nãi 頓đốn 悟ngộ 一nhất 心tâm 。 當đương 下hạ 頓đốn 證chứng 。 不bất 涉thiệp 途đồ 程# 。 不bất 假giả 脩tu 行hành 。 但đãn 一nhất 知tri 字tự 而nhi 已dĩ 。 此thử 是thị 上thượng 上thượng 根căn 人nhân 方phương 能năng 了liễu 悟ngộ 。 奈nại 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 上thượng 上thượng 根căn 少thiểu 。 中trung 下hạ 者giả 多đa 。 若nhược 不bất 脩tu 行hành 。 則tắc 長trường/trưởng 在tại 生sanh 死tử 。 若nhược 脩tu 行hành 無vô 正chánh 方phương 便tiện 。 則tắc 無vô 門môn 可khả 入nhập 。 若nhược 無vô 漸tiệm 次thứ 。 亦diệc 難nạn/nan 頓đốn 悟ngộ 故cố 。 問vấn 思tư 惟duy 乃nãi 初sơ 心tâm 止Chỉ 觀Quán 下hạ 手thủ 工công 夫phu 。 住trụ 持trì 乃nãi 安an 心tâm 之chi 法pháp 則tắc 。 總tổng 是thị 開khai 悟ngộ 之chi 方phương 便tiện 也dã 。


世Thế 尊Tôn 。 若nhược 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 無vô 正chánh 方phương 便tiện 。 及cập 正chánh 思tư 惟duy 。 聞văn 佛Phật 如Như 來Lai 。 說thuyết 此thử 三tam 昧muội 。 心tâm 生sanh 迷mê 悶muộn 。 即tức 於ư 圓viên 覺giác 。 不bất 能năng 悟ngộ 入nhập 。 願nguyện 興hưng 慈từ 悲bi 。 為vì 我ngã 等đẳng 輩bối 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 假giả 說thuyết 方phương 便tiện 。


此thử 重trọng/trùng 請thỉnh 必tất 要yếu 方phương 便tiện 。 思tư 惟duy 者giả 。 以dĩ 初sơ 心tâm 必tất 假giả 正chánh 方phương 便tiện 入nhập 門môn 。 然nhiên 後hậu 乃nãi 可khả 。 得đắc 正chánh 思tư 惟duy 。 且thả 以dĩ 方phương 便tiện 為vi 急cấp 故cố 結kết 請thỉnh 方phương 便tiện 也dã 。 假giả 說thuyết 者giả 。 於ư 無vô 方phương 便tiện 中trung 。 設thiết 方phương 便tiện 故cố 。 為vi 假giả 說thuyết 耳nhĩ 。 按án 後hậu 答đáp 文văn 初sơ 。 依y 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 持trì 戒giới 宴yến 坐tọa 。 乃nãi 正chánh 方phương 便tiện 。 恆hằng 作tác 是thị 念niệm 。 止Chỉ 觀Quán 雙song 運vận 。 乃nãi 正chánh 思tư 惟duy 。 非phi 幻huyễn 不bất 滅diệt 。 乃nãi 安an 住trụ 垢cấu 相tướng 永vĩnh 滅diệt 。 十thập 方phương 清thanh 淨tịnh 。 乃nãi 開khai 悟ngộ 也dã 。


作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。


三tam 展triển 虔kiền 誠thành 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。


善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。


善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 乃nãi 能năng 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 問vấn 於ư 如Như 來Lai 。 脩tu 行hành 漸tiệm 次thứ 思tư 惟duy 。 住trụ 持trì 乃nãi 至chí 假giả 說thuyết 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。


讚tán 許hứa 誡giới 聽thính 。


時thời 普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。


當đương 機cơ 默mặc 佇trữ 。


善thiện 男nam 子tử 。 彼bỉ 新tân 學học 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 欲dục 求cầu 如Như 來Lai 。 淨tịnh 圓viên 覺giác 心tâm 。 應ưng 當đương 正chánh 念niệm 。 遠viễn 離ly 諸chư 幻huyễn 。


此thử 總tổng 答đáp 問vấn 意ý 也dã 。 普phổ 眼nhãn 雖tuy 問vấn 脩tu 行hành 漸tiệm 次thứ 思tư 惟duy 住trụ 持trì 等đẳng 。 然nhiên 主chủ 意ý 。 單đơn 問vấn 離ly 幻huyễn 初sơ 心tâm 方phương 便tiện 。 故cố 佛Phật 答đáp 以dĩ 脩tu 行hành 捷tiệp 要yếu 。 只chỉ 是thị 以dĩ 正chánh 念niệm 為vi 最tối 初sơ 下hạ 手thủ 工công 夫phu 。 故cố 云vân 應ưng 當đương 正chánh 念niệm 。 然nhiên 正chánh 念niệm 者giả 。 無vô 念niệm 也dã 。 故cố 凡phàm 起khởi 心tâm 動động 念niệm 。 在tại 圓viên 覺giác 體thể 中trung 。 皆giai 為vi 幻huyễn 化hóa 。 意ý 在tại 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 則tắc 諸chư 妄vọng 自tự 滅diệt 。 故cố 云vân 遠viễn 離ly 諸chư 幻huyễn 。 以dĩ 前tiền 云vân 種chủng 種chủng 幻huyễn 化hóa 。 皆giai 生sanh 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 故cố 須tu 離ly 念niệm 乃nãi 得đắc 相tương 應ứng 。 論luận 云vân 。 離ly 念niệm 境cảnh 界giới 唯duy 證chứng 相tương 應ứng 故cố 。 此thử 以dĩ 為vi 最tối 初sơ 方phương 便tiện 也dã 。


先tiên 依y 如Như 來Lai 。 奢Xa 摩Ma 他Tha 行hạnh 。 堅kiên 持trì 禁cấm 戒giới 。 安an 處xử 徒đồ 眾chúng 。 宴yến 坐tọa 靜tĩnh 室thất 。


此thử 示thị 離ly 念niệm 之chi 方phương 便tiện 也dã 。 梵Phạn 語ngữ 奢xa 摩ma 他tha 。 此thử 云vân 止chỉ 也dã 。 然nhiên 脩tu 行hành 必tất 以dĩ 止chỉ 為vi 首thủ 者giả 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 向hướng 認nhận 妄vọng 想tưởng 攀phàn 緣duyên 之chi 心tâm 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 無vô 暫tạm 停đình 時thời 。 今kim 欲dục 一nhất 但đãn 離ly 念niệm 。 豈khởi 可khả 得đắc 耶da 。 故cố 先tiên 脩tu 止chỉ 行hành 。 以dĩ 為vi 最tối 初sơ 工công 夫phu 。 為vi 入nhập 禪thiền 之chi 方phương 便tiện 也dã 。 所sở 言ngôn 止chỉ 者giả 。 按án 天thiên 台thai 止chỉ 有hữu 三tam 止chỉ 。 謂vị 體thể 真chân 止chỉ 。 方phương 便tiện 隨tùy 緣duyên 止chỉ 。 息tức 二nhị 邊biên 分phân 別biệt 止chỉ 。 以dĩ 此thử 三tam 止chỉ 。 為vi 前tiền 導đạo 。 然nhiên 後hậu 可khả 入nhập 空không 假giả 中trung 之chi 三tam 觀quán 。 今kim 經kinh 之chi 止chỉ 。 但đãn 是thị 體thể 真chân 止chỉ 也dã 。 若nhược 脩tu 此thử 止chỉ 。 先tiên 將tương 身thân 心tâm 內nội 外ngoại 。 一nhất 齊tề 放phóng 下hạ 。 放phóng 下hạ 又hựu 放phóng 下hạ 。 放phóng 到đáo 無vô 可khả 放phóng 處xứ 。 則tắc 諸chư 想tưởng 歇hiết 滅diệt 。 內nội 外ngoại 一nhất 空không 。 即tức 此thử 空không 處xứ 。 便tiện 能năng 體thể 合hợp 真chân 心tâm 。 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 則tắc 念niệm 自tự 離ly 也dã 。 故cố 以dĩ 止chỉ 為vi 正chánh 念niệm 。 若nhược 正chánh 念niệm 現hiện 前tiền 。 則tắc 諸chư 妄vọng 頓đốn 滅diệt 。 故cố 云vân 遠viễn 離ly 諸chư 幻huyễn 。 此thử 為vi 入nhập 禪thiền 之chi 切thiết 要yếu 。 學học 者giả 應ưng 知tri 。 堅kiên 持trì 禁cấm 戒giới 者giả 。 此thử 正chánh 楞lăng 嚴nghiêm 三tam 漸tiệm 次thứ 。 先tiên 持trì 四tứ 重trọng/trùng 。 皎hiệu 如như 氷băng 霜sương 。 故cố 曰viết 堅kiên 持trì 。 宴yến 坐tọa 靜tĩnh 室thất 者giả 。 以dĩ 行hành 人nhân 向hướng 在tại 動động 亂loạn 境cảnh 中trung 。 非phi 宴yến 坐tọa 。 不bất 能năng 攝nhiếp 心tâm 。 以dĩ 此thử 證chứng 之chi 。 既ký 不bất 動động 作tác 。 則tắc 單đơn 脩tu 體thể 真chân 止chỉ 耳nhĩ 。 然nhiên 必tất 安an 處xử 徒đồ 眾chúng 者giả 。 非phi 要yếu 多đa 人nhân 。 但đãn 取thủ 同đồng 見kiến 同đồng 行hành 。 為vi 依y 止chỉ 。 決quyết 擇trạch 使sử 行hành 易dị 成thành 耳nhĩ 。


恆hằng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 今kim 此thử 身thân 。 四tứ 大đại 和hòa 合hợp 。 所sở 謂vị 髮phát 毛mao 爪trảo 齒xỉ 。 皮bì 肉nhục 筋cân 骨cốt 。 髓tủy 腦não 垢cấu 色sắc 。 皆giai 歸quy 於ư 地địa 。 唾thóa 涕thế 膿nùng 血huyết 津tân 液dịch 涎tiên 沫mạt 痰đàm 淚lệ 精tinh 氣khí 。 大đại 小tiểu 便tiện 利lợi 。 皆giai 歸quy 於ư 水thủy 。 暖noãn 氣khí 歸quy 火hỏa 。 動động 轉chuyển 歸quy 風phong 。 四tứ 大đại 各các 離ly 。 今kim 者giả 妄vọng 身thân 。 當đương 在tại 何hà 處xứ 。 即tức 知tri 此thử 身thân 。 畢tất 竟cánh 無vô 體thể 。 和hòa 合hợp 為vi 相tướng 。 實thật 同đồng 幻huyễn 化hóa 。 四tứ 緣duyên 假giả 合hợp 。 妄vọng 有hữu 六lục 根căn 。


此thử 示thị 入nhập 觀quán 之chi 方phương 。 以dĩ 答đáp 漸tiệm 次thứ 思tư 惟duy 之chi 問vấn 。 先tiên 示thị 假giả 觀quán 也dã 。 今kim 普phổ 眼nhãn 漸tiệm 次thứ 方phương 便tiện 。 思tư 惟duy 之chi 問vấn 。 蓋cái 因nhân 文Văn 殊Thù 章chương 云vân 。 妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 。 為vi 自tự 身thân 相tướng 。 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 為vi 自tự 心tâm 相tướng 。 且thả 云vân 知tri 是thị 空không 華hoa 。 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 。 又hựu 云vân 知tri 幻huyễn 即tức 離ly 。 不bất 作tác 方phương 便tiện 。 是thị 乃nãi 頓đốn 悟ngộ 頓đốn 證chứng 。 第đệ 恐khủng 中trung 下hạ 根căn 人nhân 不bất 能năng 頓đốn 入nhập 。 故cố 有hữu 此thử 請thỉnh 。 世Thế 尊Tôn 先tiên 示thị 脩tu 止chỉ 。 為vi 前tiền 方phương 便tiện 。 今kim 示thị 入nhập 觀quán 。 正chánh 答đáp 思tư 惟duy 之chi 問vấn 。 先tiên 示thị 假giả 觀quán 之chi 方phương 。 初sơ 教giáo 觀quán 身thân 。 次thứ 第đệ 分phân 析tích 。 然nhiên 後hậu 觀quán 心tâm 此thử 示thị 漸tiệm 次thứ 之chi 方phương 也dã 。 然nhiên 觀quán 亦diệc 有hữu 三tam 。 謂vị 空không 假giả 中trung 。 今kim 依y 楞lăng 嚴nghiêm 。 如như 幻huyễn 三tam 摩ma 提đề 。 乃nãi 示thị 先tiên 從tùng 假giả 入nhập 空không 。 次thứ 從tùng 空không 假giả 入nhập 中trung 。 正chánh 顯hiển 脩tu 心tâm 之chi 漸tiệm 次thứ 。 此thử 先tiên 觀quán 身thân 如như 幻huyễn 。 故cố 為vi 假giả 觀quán 。 三tam 觀quán 圓viên 具cụ 一nhất 心tâm 。 總tổng 釋thích 前tiền 知tri 幻huyễn 即tức 離ly 一nhất 知tri 字tự 。


六lục 根căn 四tứ 大đại 。 中trung 外ngoại 合hợp 成thành 。 妄vọng 有hữu 緣duyên 氣khí 。 於ư 中trung 積tích 聚tụ 。 似tự 有hữu 緣duyên 相tướng 。 假giả 名danh 為vi 心tâm 。


此thử 示thị 觀quán 心tâm 之chi 方phương 便tiện 也dã 。 六lục 根căn 為vi 內nội 。 四tứ 大đại 為vi 外ngoại 。 即tức 所sở 造tạo 六lục 塵trần 。 以dĩ 根căn 塵trần 和hòa 合hợp 。 識thức 生sanh 其kỳ 中trung 。 故cố 云vân 合hợp 成thành 。 妄vọng 有hữu 下hạ 。 示thị 心tâm 假giả 也dã 。 謂vị 現hiện 前tiền 之chi 心tâm 乃nãi 妄vọng 想tưởng 耳nhĩ 。 非phi 真chân 心tâm 也dã 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 以dĩ 是thị 六lục 識thức 攀phàn 緣duyên 前tiền 五ngũ 塵trần 。 落lạc 謝tạ 影ảnh 子tử 。 以dĩ 緣duyên 氣khí 聚tụ 積tích 。 似tự 有hữu 假giả 相tương/tướng 。 乃nãi 是thị 妄vọng 想tưởng 影ảnh 子tử 。 假giả 名danh 為vi 心tâm 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 日nhật 用dụng 但đãn 認nhận 此thử 假giả 影ảnh 為vi 心tâm 耳nhĩ 。 今kim 觀quán 此thử 心tâm 。 離ly 塵trần 無vô 體thể 。 苟cẩu 不bất 認nhận 假giả 為vi 真chân 。 則tắc 妄vọng 想tưởng 自tự 消tiêu 。 即tức 妄vọng 想tưởng 消tiêu 處xứ 。 不bất 求cầu 真chân 而nhi 真chân 自tự 復phục 。 故cố 為vi 假giả 觀quán 之chi 方phương 便tiện 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 此thử 虗hư 妄vọng 心tâm 。 若nhược 無vô 六lục 塵trần 。 則tắc 不bất 能năng 有hữu 。 四tứ 大đại 分phân 解giải 。 無vô 塵trần 可khả 得đắc 。 於ư 中trung 緣duyên 塵trần 。 各các 歸quy 散tán 滅diệt 。 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。 緣duyên 心tâm 可khả 見kiến 。


此thử 示thị 假giả 觀quán 之chi 成thành 功công 也dã 。 前tiền 云vân 。 妄vọng 認nhận 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 為vi 自tự 心tâm 相tướng 。 若nhược 但đãn 知tri 幻huyễn 即tức 離ly 。 不bất 能năng 頓đốn 離ly 。 故cố 教giáo 先tiên 觀quán 此thử 身thân 四tứ 大đại 是thị 假giả 。 各các 歸quy 散tán 滅diệt 。 內nội 根căn 既ký 無vô 。 則tắc 外ngoại 亦diệc 無vô 塵trần 可khả 對đối 。 根căn 塵trần 既ký 消tiêu 。 則tắc 緣duyên 心tâm 亦diệc 滅diệt 。 此thử 心tâm 亦diệc 假giả 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 彼bỉ 之chi 眾chúng 生sanh 。 幻huyễn 身thân 滅diệt 故cố 。 幻huyễn 心tâm 亦diệc 滅diệt 。 幻huyễn 心tâm 滅diệt 故cố 。 幻huyễn 塵trần 亦diệc 滅diệt 。 幻huyễn 塵trần 滅diệt 故cố 。 幻huyễn 滅diệt 亦diệc 滅diệt 。 幻huyễn 滅diệt 滅diệt 故cố 。 非phi 幻huyễn 不bất 滅diệt 。 譬thí 如như 磨ma 鏡kính 。 垢cấu 盡tận 明minh 現hiện 。


此thử 示thị 從tùng 假giả 入nhập 空không 觀quán 也dã 。 謂vị 以dĩ 觀quán 照chiếu 根căn 塵trần 識thức 三tam 。 俱câu 已dĩ 消tiêu 滅diệt 。 然nhiên 所sở 觀quán 既ký 空không 。 則tắc 能năng 觀quán 亦diệc 泯mẫn 。 故cố 云vân 幻huyễn 滅diệt 亦diệc 滅diệt 。 以dĩ 前tiền 云vân 知tri 虗hư 空không 者giả 即tức 空không 華hoa 相tương/tướng 。 故cố 觀quán 照chiếu 亦diệc 不bất 立lập 。 此thử 則tắc 能năng 所sở 兩lưỡng 忘vong 。 對đối 待đãi 斯tư 絕tuyệt 。 唯duy 一nhất 圓viên 明minh 清thanh 淨tịnh 真chân 心tâm 。 故cố 云vân 非phi 幻huyễn 不bất 滅diệt 。 覺giác 心tâm 不bất 動động 。 清thanh 淨tịnh 乃nãi 空không 之chi 異dị 名danh 。 故cố 云vân 空không 觀quán 。 鏡kính 喻dụ 可khả 知tri 。


善thiện 男nam 子tử 。 當đương 知tri 身thân 心tâm 。 皆giai 為vi 幻huyễn 垢cấu 。 垢cấu 相tướng 永vĩnh 滅diệt 。 十thập 方phương 清thanh 淨tịnh 。


此thử 從tùng 空không 假giả 以dĩ 入nhập 中trung 道đạo 也dã 。 初sơ 云vân 皆giai 依y 圓viên 照chiếu 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 。 但đãn 是thị 一nhất 心tâm 。 故cố 名danh 中Trung 道Đạo 。


善thiện 男nam 子tử 。 譬thí 如như 清thanh 淨tịnh 。 摩ma 尼ni 寶bảo 珠châu 。 映ánh 於ư 五ngũ 色sắc 。 隨tùy 方phương 各các 現hiện 。 諸chư 愚ngu 痴si 者giả 。 見kiến 彼bỉ 摩ma 尼ni 。 實thật 有hữu 五ngũ 色sắc 。


善thiện 男nam 子tử 。 圓viên 覺giác 淨tịnh 性tánh 。 現hiện 於ư 身thân 心tâm 。 隨tùy 類loại 各các 應ứng 。 彼bỉ 愚ngu 癡si 者giả 。 說thuyết 淨tịnh 圓viên 覺giác 。 實thật 有hữu 如như 是thị 。 身thân 心tâm 自tự 相tướng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 由do 此thử 不bất 能năng 。 遠viễn 於ư 幻huyễn 化hóa 。 是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。 身thân 心tâm 幻huyễn 垢cấu 。 對đối 離ly 幻huyễn 垢cấu 。 說thuyết 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 垢cấu 盡tận 對đối 除trừ 。 即tức 無vô 對đối 垢cấu 。 及cập 說thuyết 名danh 者giả 。


此thử 顯hiển 絕tuyệt 待đãi 真chân 心tâm 。 以dĩ 示thị 圓viên 照chiếu 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 之chi 體thể 也dã 。 摩ma 尼ni 珠châu 喻dụ 圓viên 照chiếu 淨tịnh 心tâm 。 隨tùy 現hiện 五ngũ 色sắc 喻dụ 五ngũ 蘊uẩn 身thân 心tâm 。 舊cựu 註chú 云vân 喻dụ 五ngũ 道đạo 。 此thử 指chỉ 太thái 寬khoan 。 以dĩ 經Kinh 云vân 身thân 心tâm 自tự 相tướng 。 乃nãi 的đích 指chỉ 五ngũ 蘊uẩn 。 而nhi 隨tùy 類loại 之chi 言ngôn 。 意ý 該cai 五ngũ 道đạo 。 然nhiên 正chánh 義nghĩa 的đích 指chỉ 。 五ngũ 道đạo 眾chúng 生sanh 。 總tổng 一nhất 五ngũ 蘊uẩn 身thân 心tâm 耳nhĩ 。 謂vị 妙diệu 圓viên 覺giác 心tâm 。 本bổn 無vô 五ngũ 蘊uẩn 。 良lương 由do 無vô 明minh 業nghiệp 幻huyễn 所sở 作tác 。 全toàn 從tùng 妙diệu 心tâm 所sở 現hiện 故cố 。 如như 摩ma 尼ni 隨tùy 現hiện 五ngũ 色sắc 。 眾chúng 生sanh 不bất 了liễu 真chân 心tâm 。 但đãn 認nhận 五ngũ 蘊uẩn 幻huyễn 相tương/tướng 故cố 。 如như 痴si 人nhân 執chấp 珠châu 體thể 實thật 有hữu 五ngũ 色sắc 也dã 。 以dĩ 錯thác 認nhận 五ngũ 蘊uẩn 為vi 我ngã 。 以dĩ 覆phú 蔽tế 真chân 體thể 。 故cố 為vi 幻huyễn 垢cấu 。 今kim 以dĩ 觀quán 智trí 。 照chiếu 破phá 五ngũ 蘊uẩn 皆giai 空không 。 故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 對đối 待đãi 未vị 忘vong 。 猶do 是thị 無vô 明minh 故cố 。 真chân 體thể 未vị 顯hiển 。 若nhược 對đối 待đãi 一nhất 忘vong 。 能năng 所sở 雙song 絕tuyệt 。 乃nãi 顯hiển 絕tuyệt 待đãi 真chân 心tâm 耳nhĩ 。


善thiện 男nam 子tử 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 證chứng 得đắc 諸chư 幻huyễn 。 滅diệt 影ảnh 像tượng 故cố 。


爾nhĩ 時thời 便tiện 得đắc 。 無vô 方phương 清thanh 淨tịnh 。 無vô 邊biên 虗hư 空không 。 覺giác 所sở 顯hiển 發phát 。 覺giác 圓viên 明minh 故cố 。 顯hiển 心tâm 清thanh 淨tịnh 。


此thử 正chánh 顯hiển 圓viên 照chiếu 之chi 相tướng 也dã 。 謂vị 此thử 妙diệu 圓viên 心tâm 體thể 。 本bổn 自tự 靈linh 明minh 廓khuếch 徹triệt 。 廣quảng 大đại 虗hư 寂tịch 。 名danh 為vi 真chân 空không 。 初sơ 因nhân 一nhất 念niệm 無vô 明minh 。 障chướng 蔽tế 妙diệu 明minh 。 遂toại 變biến 真chân 空không 之chi 體thể 。 而nhi 為vi 十thập 方phương 頑ngoan 空không 。 今kim 無vô 明minh 既ký 破phá 。 則tắc 十thập 方phương 虗hư 空không 悉tất 皆giai 消tiêu 殞vẫn 。 故cố 觀quán 十thập 方phương 虗hư 空không 。 從tùng 覺giác 心tâm 顯hiển 發phát 。 然nhiên 虗hư 空không 既ký 消tiêu 。 則tắc 妙diệu 明minh 體thể 露lộ 。 故cố 云vân 顯hiển 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 此thử 心tâm 一nhất 淨tịnh 。 則tắc 十thập 法Pháp 界Giới 無vô 不bất 清thanh 淨tịnh 矣hĩ 。 故cố 下hạ 文văn 。 歷lịch 明minh 聖thánh 凡phàm 身thân 心tâm 境cảnh 界giới 。 一nhất 一nhất 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 即tức 前tiền 云vân 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 。 然nhiên 清thanh 淨tịnh 乃nãi 空không 之chi 異dị 名danh 。 從tùng 此thử 已dĩ 下hạ 至chí 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 。 總tổng 示thị 空không 觀quán 義nghĩa 也dã 。


心tâm 清thanh 淨tịnh 故cố 。 見kiến 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 見kiến 清thanh 淨tịnh 故cố 。 眼nhãn 根căn 清thanh 淨tịnh 。 根căn 清thanh 淨tịnh 故cố 。 眼nhãn 識thức 清thanh 淨tịnh 。 識thức 清thanh 淨tịnh 故cố 。 聞văn 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 聞văn 清thanh 淨tịnh 故cố 。 耳nhĩ 根căn 清thanh 淨tịnh 。 根căn 清thanh 淨tịnh 故cố 。 耳nhĩ 識thức 清thanh 淨tịnh 。 識thức 清thanh 淨tịnh 故cố 。 覺giác 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


此thử 顯hiển 妙diệu 覺giác 心tâm 體thể 圓viên 照chiếu 之chi 相tướng 。 以dĩ 示thị 空không 體thể 也dã 。 此thử 見kiến 塵trần 。 特đặc 指chỉ 無vô 明minh 妄vọng 見kiến 。 乃nãi 八bát 識thức 之chi 見kiến 分phần/phân 。 圓viên 映ánh 六lục 門môn 。 此thử 見kiến 即tức 是thị 塵trần 。 非phi 色sắc 塵trần 也dã 。 謂vị 十thập 法Pháp 界Giới 迷mê 悟ngộ 心tâm 境cảnh 。 皆giai 依y 妄vọng 見kiến 而nhi 有hữu 。 今kim 無vô 明minh 一nhất 破phá 。 妙diệu 覺giác 圓viên 明minh 。 心tâm 境cảnh 雙song 亡vong 。 能năng 所sở 斯tư 絕tuyệt 。 此thử 見kiến 亦diệc 泯mẫn 。 故cố 十thập 法Pháp 界Giới 蕩đãng 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 由do 清thanh 淨tịnh 故cố 。 則tắc 一nhất 一nhất 周chu 遍biến 。 唯duy 一nhất 妙diệu 明minh 。 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 故cố 下hạ 文văn 。 一nhất 一nhất 歷lịch 言ngôn 。 六lục 凡phàm 四tứ 聖thánh 心tâm 境cảnh 。 一nhất 一nhất 清thanh 淨tịnh 周chu 遍biến 也dã 。 據cứ 理lý 。 即tức 一nhất 心tâm 圓viên 照chiếu 。 聖thánh 凡phàm 影ảnh 絕tuyệt 。 但đãn 問vấn 示thị 未vị 悟ngộ 。 故cố 下hạ 文văn 次thứ 第đệ 一nhất 一nhất 歷lịch 言ngôn 。 以dĩ 顯hiển 圓viên 明minh 周chu 遍biến 之chi 妙diệu 耳nhĩ 。 且thả 先tiên 示thị 六lục 凡phàm 清thanh 淨tịnh 。


善thiện 男nam 子tử 。 根căn 清thanh 淨tịnh 故cố 。 色sắc 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 色sắc 清thanh 淨tịnh 故cố 。 聲thanh 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


此thử 正chánh 言ngôn 六lục 塵trần 清thanh 淨tịnh 也dã 。 以dĩ 此thử 言ngôn 六lục 塵trần 。 故cố 知tri 前tiền 見kiến 塵trần 。 非phi 是thị 六lục 塵trần 。 蓋cái 指chỉ 妄vọng 見kiến 即tức 是thị 塵trần 耳nhĩ 。


善thiện 男nam 子tử 。 六lục 塵trần 清thanh 淨tịnh 故cố 。 地địa 大đại 清thanh 淨tịnh 。 地địa 清thanh 淨tịnh 故cố 。 水thủy 大đại 清thanh 淨tịnh 。 火hỏa 大đại 風phong 大đại 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


此thử 言ngôn 四tứ 大đại 清thanh 淨tịnh 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 四tứ 大đại 清thanh 淨tịnh 故cố 。 十thập 二nhị 處xứ 。 十thập 八bát 界giới 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 清thanh 淨tịnh 。


此thử 言ngôn 通thông 示thị 六lục 凡phàm 心tâm 境cảnh 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 也dã 。 根căn 塵trần 識thức 界giới 乃nãi 凡phàm 夫phu 根căn 境cảnh 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 乃nãi 三tam 界giới 。 為vi 眾chúng 生sanh 依y 報báo 之chi 地địa 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 則tắc 身thân 心tâm 世thế 界giới 。 一nhất 切thiết 悉tất 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 此thử 正chánh 與dữ 法pháp 華hoa 所sở 言ngôn 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 同đồng 。 彼bỉ 經kinh 但đãn 言ngôn 。 持trì 經Kinh 法Pháp 師sư 。 乃nãi 觀quán 行hành 位vị 人nhân 。 即tức 得đắc 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 此thử 言ngôn 頓đốn 悟ngộ 唯duy 心tâm 。 則tắc 凡phàm 聖thánh 俱câu 泯mẫn 故cố 。 歷lịch 出xuất 世thế 四tứ 聖thánh 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 耳nhĩ 。 上thượng 言ngôn 六lục 凡phàm 。 下hạ 言ngôn 四tứ 聖thánh 。


彼bỉ 清thanh 淨tịnh 故cố 。 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 佛Phật 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 三Tam 十Thập 七Thất 助Trợ 道Đạo 品Phẩm 清thanh 淨tịnh 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。


此thử 歷lịch 言ngôn 出xuất 世thế 四tứ 聖thánh 境cảnh 界giới 悉tất 皆giai 清thanh 淨tịnh 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 實thật 相tướng 。 性tánh 清thanh 淨tịnh 故cố 。 一nhất 身thân 清thanh 淨tịnh 。 一nhất 身thân 清thanh 淨tịnh 故cố 。 多đa 身thân 清thanh 淨tịnh 。 多đa 身thân 清thanh 淨tịnh 故cố 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 圓viên 覺giác 清thanh 淨tịnh 。


將tương 顯hiển 根căn 身thân 世thế 界giới 。 圓viên 滿mãn 清thanh 淨tịnh 。 此thử 先tiên 舉cử 正chánh 報báo 一nhất 身thân 以dĩ 及cập 多đa 身thân 。 凡phàm 是thị 眾chúng 生sanh 。 無vô 不bất 清thanh 淨tịnh 。 然nhiên 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 圓viên 覺giác 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 眾chúng 生sanh 如như 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 世thế 界giới 清thanh 淨tịnh 故cố 。 多đa 世thế 界giới 清thanh 淨tịnh 。 多đa 世thế 界giới 清thanh 淨tịnh 故cố 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 盡tận 於ư 虗hư 空không 。 圓viên 褁# 三tam 世thế 。 一nhất 切thiết 平bình 等đẳng 。 清thanh 淨tịnh 不bất 動động 。


此thử 例lệ 觀quán 依y 報báo 。 世thế 界giới 清thanh 淨tịnh 。 如như 是thị 則tắc 眾chúng 生sanh 界giới 空không 。 聖thánh 凡phàm 齊tề 泯mẫn 。 唯duy 一nhất 清thanh 淨tịnh 圓viên 明minh 寶bảo 覺giác 矣hĩ 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 我ngã 以dĩ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 合hợp 如Như 來Lai 藏tạng 。 而nhi 如Như 來Lai 藏tạng 。 非phi 世thế 間gian 法pháp 。 非phi 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 而nhi 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 矣hĩ 。 故cố 下hạ 一nhất 一nhất 皆giai 云vân 不bất 動động 。


善thiện 男nam 子tử 。 虗hư 空không 如như 是thị 平bình 等đẳng 不bất 動động 。 當đương 知tri 覺giác 性tánh 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 。 四tứ 大đại 不bất 動động 故cố 。 當đương 知tri 覺giác 性tánh 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 。 當đương 知tri 覺giác 性tánh 。 平bình 等đẳng 不bất 動động 。


以dĩ 虗hư 空không 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 因nhân 迷mê 覺giác 性tánh 而nhi 有hữu 。 今kim 一nhất 切thiết 法pháp 。 合hợp 乎hồ 圓viên 覺giác 。 則tắc 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 寂tịch 滅diệt 無vô 二nhị 。 故cố 云vân 不bất 動động 。 此thử 但đãn 顯hiển 泯mẫn 一nhất 切thiết 法pháp 。 當đương 空không 觀quán 義nghĩa 也dã 。 由do 攝nhiếp 事sự 歸quy 理lý 。 理lý 徧biến 則tắc 事sự 亦diệc 徧biến 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 一nhất 一nhất 周chu 徧biến 。


善thiện 男nam 子tử 。 覺giác 性tánh 遍biến 滿mãn 。 清thanh 淨tịnh 不bất 動động 。 圓viên 無vô 際tế 故cố 。 當đương 知tri 六lục 根căn 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 根căn 遍biến 滿mãn 故cố 。 當đương 知tri 六lục 塵trần 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 塵trần 遍biến 滿mãn 故cố 。 當đương 知tri 四tứ 大đại 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。


此thử 歷lịch 十thập 法Pháp 界Giới 。 以dĩ 顯hiển 事sự 隨tùy 理lý 徧biến 。 當đương 法Pháp 界Giới 理lý 事sự 無vô 礙ngại 門môn 。 示thị 假giả 觀quán 義nghĩa 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 由do 彼bỉ 妙diệu 覺giác 。 性tánh 遍biến 滿mãn 故cố 。 根căn 性tánh 塵trần 性tánh 。 無vô 壞hoại 無vô 雜tạp 。 根căn 塵trần 無vô 壞hoại 故cố 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 無vô 壞hoại 無vô 雜tạp 。 如như 百bách 千thiên 燈đăng 。 光quang 照chiếu 一nhất 室thất 。 其kỳ 光quang 遍biến 滿mãn 。 無vô 壞hoại 無vô 雜tạp 。


此thử 歷lịch 十thập 法Pháp 界Giới 。 以dĩ 顯hiển 事sự 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 周chu 遍biến 含hàm 容dung 觀quán 。 當đương 一nhất 心tâm 中trung 道đạo 義nghĩa 也dã 。 此thử 明minh 法Pháp 界Giới 一nhất 心tâm 相tương/tướng 在tại 無vô 雜tạp 各các 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 。 成thành 圓viên 覺giác 普phổ 照chiếu 義nghĩa 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 覺giác 成thành 就tựu 故cố 。 當đương 知tri 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 與dữ 法pháp 縛phược 。 不bất 求cầu 法Pháp 脫thoát 。 不bất 厭yếm 生sanh 死tử 。 不bất 愛ái 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 敬kính 持trì 戒giới 。 不bất 憎tăng 毀hủy 戒giới 。 不bất 重trọng 久cửu 習tập 。 不bất 輕khinh 初sơ 學học 。


何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 覺giác 故cố 。 譬thí 如như 眼nhãn 光quang 。 曉hiểu 了liễu 前tiền 境cảnh 。 其kỳ 光quang 圓viên 滿mãn 。 得đắc 無vô 憎tăng 愛ái 。


何hà 以dĩ 故cố 。 光quang 體thể 無vô 二nhị 。 無vô 憎tăng 愛ái 故cố 。


此thử 示thị 寂tịch 滅diệt 一nhất 心tâm 平bình 等đẳng 不bất 二nhị 。 正chánh 顯hiển 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 也dã 。 以dĩ 縛phược 脫thoát 憎tăng 愛ái 等đẳng 皆giai 二nhị 相tương/tướng 也dã 。 由do 無vô 明minh 妄vọng 見kiến 故cố 有hữu 二nhị 相tương/tướng 。 今kim 以dĩ 圓viên 照chiếu 。 則tắc 一nhất 切thiết 皆giai 覺giác 。 故cố 無vô 二nhị 也dã 。 眼nhãn 光quang 乃nãi 八bát 識thức 現hiện 量lượng 。 圓viên 照chiếu 諸chư 根căn 。 在tại 眼nhãn 最tối 顯hiển 故cố 。 取thủ 喻dụ 圓viên 覺giác 普phổ 照chiếu 。 無vô 二nhị 之chi 體thể 。


善thiện 男nam 子tử 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 脩tu 習tập 此thử 心tâm 。 得đắc 成thành 就tựu 者giả 。 於ư 此thử 無vô 脩tu 。 亦diệc 無vô 成thành 就tựu 。 圓viên 覺giác 普phổ 照chiếu 。 寂tịch 滅diệt 無vô 二nhị 。 於ư 中trung 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 不bất 可khả 說thuyết 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 猶do 如như 空không 華hoa 。 亂loạn 起khởi 亂loạn 滅diệt 。 不bất 即tức 不bất 離ly 。 無vô 縛phược 無vô 脫thoát 。 始thỉ 知tri 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 如như 昨tạc 夢mộng 。


此thử 重trọng/trùng 釋thích 上thượng 圓viên 覺giác 普phổ 照chiếu 。 寂tịch 滅diệt 無vô 二nhị 之chi 相tướng 。 以dĩ 顯hiển 究cứu 竟cánh 一nhất 心tâm 之chi 極cực 證chứng 也dã 。 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 本bổn 無vô 迷mê 悟ngộ 生sanh 死tử 。 去khứ 來lai 之chi 相tướng 。 然nhiên 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 無vô 明minh 夢mộng 中trung 之chi 事sự 。 今kim 無vô 明minh 夢mộng 破phá 。 迴hồi 視thị 往vãng 事sự 。 如như 昨tạc 夢mộng 耳nhĩ 。


善thiện 男nam 子tử 。 如như 昨tạc 夢mộng 故cố 。 當đương 知tri 生sanh 死tử 。 及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 起khởi 無vô 滅diệt 。 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 其kỳ 所sở 證chứng 者giả 。 無vô 得đắc 無vô 失thất 。 無vô 取thủ 無vô 捨xả 。 其kỳ 能năng 證chứng 者giả 。 無vô 作tác 無vô 止chỉ 。 無vô 任nhậm 無vô 滅diệt 。 於ư 此thử 證chứng 中trung 。 無vô 能năng 無vô 所sở 。 畢tất 竟cánh 無vô 證chứng 。 亦diệc 無vô 證chứng 者giả 。 一nhất 切thiết 法pháp 性tánh 。 平bình 等đẳng 不bất 壞hoại 。


此thử 重trọng/trùng 示thị 寂tịch 滅diệt 一nhất 心tâm 究cứu 竟cánh 無vô 二nhị 之chi 體thể 也dã 。 前tiền 云vân 圓viên 覺giác 性tánh 中trung 流lưu 出xuất 一nhất 切thiết 。 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 謂vị 迷mê 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 而nhi 為vi 五ngũ 蘊uẩn 之chi 眾chúng 生sanh 生sanh 死tử 法pháp 也dã 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 乃nãi 所sở 證chứng 之chi 果Quả 。 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 為vi 能năng 證chứng 之chi 行hành 。 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 本bổn 無vô 去khứ 來lai 。 迷mê 悟ngộ 生sanh 死tử 故cố 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 如như 昨tạc 夢mộng 。 既ký 如như 昨tạc 夢mộng 。 則tắc 豈khởi 有hữu 脩tu 證chứng 得đắc 失thất 取thủ 捨xả 之chi 事sự 耶da 。 既ký 無vô 脩tu 證chứng 。 則tắc 無vô 能năng 所sở 。 一nhất 切thiết 影ảnh 像tượng 。 畢tất 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 如như 此thử 法pháp 法pháp 。 皆giai 真chân 常thường 住trụ 不bất 壞hoại 。 此thử 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 之chi 極cực 。 則tắc 通thông 釋thích 首thủ 章chương 。 皆giai 以dĩ 圓viên 照chiếu 清thanh 淨tịnh 覺giác 相tướng 之chi 義nghĩa 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 如như 是thị 脩tu 行hành 。 如như 是thị 漸tiệm 次thứ 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 如như 是thị 住trụ 持trì 。 如như 是thị 方phương 便tiện 。 如như 是thị 開khai 悟ngộ 。 求cầu 如như 是thị 法Pháp 。 亦diệc 不bất 迷mê 悶muộn 。


此thử 結kết 酬thù 請thỉnh 辭từ 。 指chỉ 歸quy 正chánh 行hạnh 。 故cố 皆giai 云vân 如như 是thị 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

普Phổ 眼Nhãn 汝nhữ 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 諸chư 眾chúng 生sanh 。 身thân 心tâm 皆giai 如như 幻huyễn 。


身thân 相tướng 屬thuộc 四tứ 大đại 。 心tâm 性tánh 歸quy 六lục 塵trần 。 四tứ 大đại 體thể 各các 離ly 。


誰thùy 為vi 和hòa 合hợp 者giả 。 如như 是thị 漸tiệm 修tu 行hành 。 一nhất 切thiết 悉tất 清thanh 淨tịnh 。


不bất 動động 遍biến 法Pháp 界Giới 。 無vô 作tác 止chỉ 任nhậm 滅diệt 。 亦diệc 無vô 能năng 證chứng 者giả 。


一nhất 切thiết 佛Phật 世thế 界giới 。 猶do 如như 虗hư 空không 華hoa 。 三tam 世thế 悉tất 平bình 等đẳng 。


畢tất 竟cánh 無vô 來lai 去khứ 。 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。


欲dục 求cầu 入nhập 佛Phật 道Đạo 。 應ưng 如như 是thị 脩tu 習tập 。


頌tụng 義nghĩa 如như 文văn 可khả 知tri 。


於ư 是thị 。 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 右hữu 繞nhiễu 三tam 帀táp 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


請thỉnh 法pháp 威uy 儀nghi 。


大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 善thiện 為vì 一nhất 切thiết 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 宣tuyên 揚dương 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 清thanh 淨tịnh 。 大đại 陀đà 羅la 尼ni 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。 漸tiệm 次thứ 方phương 便tiện 。 與dữ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 開khai 發phát 蒙mông 昧muội 。 在tại 會hội 法Pháp 眾chúng 。 承thừa 佛Phật 慈từ 誨hối 。 幻huyễn 瞖ế 朗lãng 然nhiên 。 慧tuệ 目mục 清thanh 淨tịnh 。


讚tán 謝tạ 也dã 。 因nhân 前tiền 佛Phật 云vân 猶do 如như 瞖ế 目mục 。 見kiến 空không 中trung 華hoa 。 以dĩ 上thượng 開khai 示thị 根căn 身thân 世thế 界giới 。 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。 如như 空không 華hoa 影ảnh 落lạc 。 故cố 此thử 謝tạ 云vân 。 幻huyễn 瞖ế 朗lãng 然nhiên 慧tuệ 目mục 清thanh 淨tịnh 也dã 。


世Thế 尊Tôn 。 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 何hà 故cố 復phục 有hữu 。 一nhất 切thiết 無vô 明minh 。 若nhược 諸chư 無vô 明minh 。 眾chúng 生sanh 本bổn 有hữu 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 如Như 來Lai 復phục 說thuyết 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 十thập 方phương 異dị 生sanh 。 本bổn 成thành 佛Phật 道Đạo 。 後hậu 起khởi 無vô 明minh 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 惟duy 願nguyện 不bất 捨xả 。 無vô 遮già 大đại 慈từ 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 開khai 祕bí 密mật 藏tạng 。 及cập 為vì 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 得đắc 聞văn 如như 是thị 。 脩tu 多đa 羅la 教giáo 。 了liễu 義nghĩa 法Pháp 門môn 。 永vĩnh 斷đoạn 疑nghi 悔hối 。


此thử 金kim 剛cang 藏tạng 啟khải 請thỉnh 。 因nhân 聞văn 佛Phật 說thuyết 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 一nhất 語ngữ 。 頓đốn 起khởi 三tam 疑nghi 。 故cố 興hưng 此thử 問vấn 。 意ý 謂vị 。 佛Phật 初sơ 說thuyết 眾chúng 生sanh 因nhân 無vô 始thỉ 無vô 明minh 。 妄vọng 認nhận 身thân 心tâm 。 故cố 有hữu 生sanh 死tử 。 且thả 云vân 永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 。 此thử 則tắc 無vô 明minh 乃nãi 眾chúng 生sanh 本bổn 有hữu 也dã 。 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 若nhược 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 何hà 故cố 復phục 有hữu 無vô 明minh 耶da 。 若nhược 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 後hậu 起khởi 無vô 明minh 。 則tắc 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 是thị 已dĩ 成thành 之chi 佛Phật 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 耶da 。 因nhân 聞văn 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 與dữ 永vĩnh 斷đoạn 無vô 明minh 。 方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 之chi 語ngữ 。 相tương 違vi 故cố 。 展triển 轉chuyển 三tam 疑nghi 。 以dĩ 致trí 此thử 問vấn 。


作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。


三tam 展triển 虔kiền 誠thành 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。


善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 乃nãi 能năng 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 問vấn 於ư 如Như 來Lai 。 甚thậm 深thâm 祕bí 密mật 。 究cứu 竟cánh 方phương 便tiện 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 最tối 上thượng 教giáo 誨hối 。 了liễu 義nghĩa 大Đại 乘Thừa 。 能năng 使sử 十thập 方phương 。 脩tu 學học 菩Bồ 薩Tát 及cập 諸chư 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 得đắc 決quyết 定định 信tín 。 永vĩnh 斷đoạn 疑nghi 悔hối 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。


讚tán 許hứa 誡giới 聽thính 。


時thời 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。


當đương 機cơ 默mặc 佇trữ 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 始thỉ 終chung 生sanh 滅diệt 。 前tiền 後hậu 有hữu 無vô 。 聚tụ 散tán 起khởi 止chỉ 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 循tuần 環hoàn 往vãng 復phục 。 種chủng 種chủng 取thủ 捨xả 。 皆giai 是thị 輪luân 迴hồi 。 未vị 出xuất 輪luân 迴hồi 。 而nhi 辯biện 圓viên 覺giác 。 彼bỉ 圓viên 覺giác 性tánh 。 即tức 同đồng 流lưu 轉chuyển 。 若nhược 免miễn 輪luân 迴hồi 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。


此thử 意ý 責trách 問vấn 者giả 不bất 應ưng 以dĩ 生sanh 滅diệt 心tâm 。 妄vọng 辯biện 圓viên 覺giác 之chi 體thể 也dã 。 以dĩ 十thập 法Pháp 界Giới 迷mê 悟ngộ 因nhân 果quả 。 皆giai 生sanh 死tử 邊biên 事sự 。 從tùng 妄vọng 見kiến 有hữu 。 圓viên 覺giác 性tánh 中trung 本bổn 無vô 此thử 事sự 。 若nhược 以dĩ 妄vọng 見kiến 而nhi 辯biện 圓viên 覺giác 。 則tắc 此thử 覺giác 性tánh 亦diệc 同đồng 生sanh 死tử 法pháp 矣hĩ 。 世thế 界giới 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 眾chúng 生sanh 正chánh 報báo 世thế 間gian 。 依y 報báo 世thế 間gian 。 諸chư 佛Phật 為vi 智trí 正chánh 覺giác 世thế 間gian 。 此thử 總tổng 該cai 十thập 法Pháp 界Giới 依y 正chánh 因nhân 果quả 也dã 。 始thỉ 謂vị 迷mê 本bổn 之chi 因nhân 。 終chung 謂vị 涅Niết 槃Bàn 之chi 果quả 。 生sanh 滅diệt 乃nãi 眾chúng 生sanh 之chi 身thân 心tâm 。 該cai 住trụ 異dị 之chi 四tứ 相tương/tướng 。 前tiền 後hậu 乃nãi 三tam 際tế 前tiền 後hậu 。 乃nãi 過quá 未vị 以dĩ 該cai 現hiện 在tại 。 有hữu 無vô 聚tụ 散tán 。 乃nãi 世thế 界giới 成thành 住trụ 壞hoại 空không 。 有hữu 無vô 乃nãi 住trụ 空không 。 聚tụ 散tán 乃nãi 成thành 壞hoại 。 起khởi 謂vị 三tam 界giới 生sanh 死tử 。 止chỉ 謂vị 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 如như 上thượng 之chi 事sự 。 乃nãi 妄vọng 見kiến 妄vọng 想tưởng 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 從tùng 來lai 生sanh 滅diệt 不bất 停đình 。 循tuần 環hoàn 往vãng 復phục 。 種chủng 種chủng 取thủ 捨xả 。 如như 此thử 皆giai 是thị 。 輪luân 迴hồi 生sanh 死tử 。 之chi 妄vọng 見kiến 也dã 。 若nhược 以dĩ 此thử 妄vọng 見kiến 。 而nhi 辯biện 圓viên 覺giác 。 而nhi 圓viên 覺giác 性tánh 。 亦diệc 同đồng 生sanh 死tử 之chi 法pháp 矣hĩ 。 故cố 云vân 即tức 同đồng 流lưu 轉chuyển 。 若nhược 以dĩ 妄vọng 見kiến 。 而nhi 免miễn 生sanh 死tử 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 此thử 總tổng 責trách 顛điên 倒đảo 。 下hạ 以dĩ 喻dụ 詳tường 示thị 。


譬thí 如như 動động 目mục 。 能năng 搖dao 湛trạm 水thủy 。 又hựu 如như 定định 眼nhãn 。 由do 迴hồi 轉chuyển 火hỏa 。 雲vân 駛sử 月nguyệt 運vận 。 舟chu 行hành 岸ngạn 移di 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


此thử 以dĩ 四tứ 法pháp 喻dụ 妄vọng 見kiến 也dã 。 湛trạm 水thủy 無vô 波ba 。 因nhân 動động 目mục 而nhi 有hữu 波ba 。 定định 眼nhãn 無vô 輪luân 。 由do 旋toàn 火hỏa 而nhi 有hữu 輪luân 。 月nguyệt 岸ngạn 不bất 移di 。 因nhân 雲vân 舟chu 而nhi 運vận 動động 。 湛trạm 水thủy 定định 眼nhãn 月nguyệt 岸ngạn 。 通thông 喻dụ 覺giác 性tánh 。 水thủy 波ba 火hỏa 輪luân 雲vân 駛sử 舟chu 行hành 。 通thông 喻dụ 妄vọng 見kiến 。


善thiện 男nam 子tử 。 諸chư 旋toàn 未vị 息tức 。 彼bỉ 物vật 先tiên 住trụ 。 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。


此thử 先tiên 合hợp 喻dụ 。 諸chư 旋toàn 。 乃nãi 水thủy 波ba 火hỏa 輪luân 雲vân 駛sử 舟chu 行hành 。 彼bỉ 物vật 。 指chỉ 湛trạm 水thủy 定định 眼nhãn 月nguyệt 岸ngạn 。 謂vị 旋toàn 若nhược 未vị 息tức 。 而nhi 彼bỉ 諸chư 物vật 。 必tất 難nạn/nan 先tiên 住trụ 也dã 。


何hà 況huống 輪luân 轉chuyển 。 生sanh 死tử 垢cấu 心tâm 。 曾tằng 未vị 清thanh 淨tịnh 。 觀quán 佛Phật 圓viên 覺giác 。 而nhi 不bất 旋toàn 復phục 。 是thị 故cố 。 汝nhữ 等đẳng 便tiện 生sanh 三tam 惑hoặc 。


此thử 以dĩ 淺thiển 況huống 深thâm 。 通thông 責trách 迷mê 倒đảo 也dã 。 意ý 謂vị 世thế 間gian 淺thiển 近cận 之chi 事sự 。 若nhược 旋toàn 不bất 止chỉ 。 而nhi 彼bỉ 物vật 必tất 難nạn/nan 先tiên 住trụ 。 何hà 況huống 以dĩ 生sanh 死tử 妄vọng 見kiến 。 而nhi 辨biện 淨tịnh 妙diệu 常thường 住trụ 之chi 覺giác 性tánh 。 豈khởi 不bất 墮đọa 彼bỉ 流lưu 轉chuyển 耶da 。 此thử 三tam 惑hoặc 之chi 興hưng 。 實thật 由do 妄vọng 見kiến 分phân 別biệt 耳nhĩ 。 此thử 總tổng 責trách 三tam 疑nghi 。 下hạ 正chánh 答đáp 問vấn 義nghĩa 。


善thiện 男nam 子tử 。 譬thí 如như 幻huyễn 翳ế 妄vọng 見kiến 空không 華hoa 。 幻huyễn 翳ế 若nhược 除trừ 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 此thử 翳ế 已dĩ 滅diệt 何hà 時thời 更cánh 起khởi 。 一nhất 切thiết 諸chư 翳ế 。


何hà 以dĩ 故cố 。 翳ế 華hoa 二nhị 法pháp 。 非phi 相tương 待đãi 故cố 。 亦diệc 如như 空không 華hoa 。 滅diệt 於ư 空không 時thời 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 虗hư 空không 何hà 時thời 更cánh 起khởi 空không 華hoa 。


何hà 以dĩ 故cố 。 空không 本bổn 無vô 華hoa 。 非phi 起khởi 滅diệt 故cố 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 同đồng 於ư 起khởi 滅diệt 。 妙diệu 覺giác 圓viên 照chiếu 。 離ly 於ư 華hoa 翳ế 。


此thử 以dĩ 空không 華hoa 一nhất 喻dụ 。 總tổng 答đáp 所sở 問vấn 。 以dĩ 決quyết 三tam 疑nghi 也dã 。 幻huyễn 翳ế 喻dụ 無vô 明minh 妄vọng 見kiến 。 空không 華hoa 喻dụ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 虗hư 空không 喻dụ 妙diệu 覺giác 真chân 心tâm 。 此thử 通thông 顯hiển 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 即tức 狂cuồng 勞lao 。 顛điên 倒đảo 華hoa 相tướng 。 妙diệu 圓viên 心tâm 中trung 。 本bổn 無vô 此thử 事sự 。 今kim 剛cang 藏tạng 之chi 疑nghi 。 因nhân 聞văn 首thủ 章chương 佛Phật 說thuyết 無vô 明minh 乃nãi 眾chúng 生sanh 妄vọng 認nhận 幻huyễn 妄vọng 身thân 心tâm 。 為vi 本bổn 有hữu 者giả 。 此thử 則tắc 眾chúng 生sanh 。 的đích 因nhân 無vô 明minh 。 而nhi 有hữu 也dã 。 如như 此thử 何hà 以dĩ 又hựu 說thuyết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 若nhược 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 是thị 佛Phật 。 後hậu 作tác 眾chúng 生sanh 。 則tắc 是thị 無vô 明minh 。 從tùng 佛Phật 心tâm 中trung 而nhi 有hữu 矣hĩ 。 如như 此thử 則tắc 諸chư 佛Phật 心tâm 中trung 。 何hà 時thời 更cánh 起khởi 煩phiền 惱não 。 而nhi 作tác 眾chúng 生sanh 耶da 。 此thử 展triển 轉chuyển 三tam 疑nghi 。 皆giai 從tùng 妄vọng 見kiến 分phân 別biệt 而nhi 有hữu 。 特đặc 未vị 悟ngộ 妙diệu 圓viên 真chân 心tâm 耳nhĩ 。 故cố 先tiên 總tổng 責trách 輪luân 迴hồi 顛điên 倒đảo 之chi 見kiến 。 而nhi 以dĩ 幻huyễn 翳ế 空không 華hoa 之chi 喻dụ 。 以dĩ 總tổng 答đáp 之chi 也dã 。 若nhược 悟ngộ 空không 本bổn 無vô 華hoa 。 何hà 疑nghi 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 若nhược 了liễu 華hoa 從tùng 翳ế 生sanh 。 又hựu 何hà 疑nghi 成thành 佛Phật 後hậu 起khởi 煩phiền 惱não 。 此thử 如Như 來Lai 善thiện 巧xảo 開khai 示thị 。 了liễu 此thử 一nhất 喻dụ 。 則tắc 三tam 疑nghi 頓đốn 釋thích 矣hĩ 。


善thiện 男nam 子tử 。 當đương 知tri 虗hư 空không 。 非phi 是thị 暫tạm 有hữu 。 亦diệc 非phi 暫tạm 無vô 。 況huống 復phục 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 隨tùy 順thuận 。 而nhi 為vi 虗hư 空không 。 平bình 等đẳng 本bổn 性tánh 。


善thiện 男nam 子tử 。 如như 銷tiêu 金kim 鑛khoáng 。 金kim 非phi 銷tiêu 有hữu 。 既ký 已dĩ 成thành 金kim 。 不bất 重trọng 為vi 鑛khoáng 。 經kinh 無vô 窮cùng 時thời 。 金kim 性tánh 不bất 壞hoại 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 本bổn 非phi 成thành 就tựu 。 如Như 來Lai 圓viên 覺giác 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


此thử 特đặc 示thị 妙diệu 圓viên 。 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 不bất 屬thuộc 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 重trọng/trùng 釋thích 佛Phật 起khởi 煩phiền 惱não 之chi 疑nghi 也dã 。 意ý 謂vị 。 虗hư 空không 尚thượng 不bất 隨tùy 於ư 幻huyễn 華hoa 起khởi 滅diệt 。 何hà 況huống 妙diệu 覺giác 明minh 心tâm 。 而nhi 為vi 虗hư 空không 本bổn 性tánh 。 又hựu 豈khởi 隨tùy 於ư 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 起khởi 滅diệt 耶da 。 苟cẩu 悟ngộ 覺giác 性tánh 平bình 等đẳng 。 常thường 住trụ 不bất 動động 。 諸chư 佛Phật 證chứng 此thử 。 豈khởi 復phục 生sanh 迷mê 。 故cố 以dĩ 銷tiêu 金kim 之chi 喻dụ 。 以dĩ 結kết 示thị 之chi 。 若nhược 了liễu 此thử 喻dụ 。 則tắc 眾chúng 生sanh 雖tuy 本bổn 是thị 佛Phật 。 現hiện 在tại 無vô 明minh 。 不bất 妨phương 脩tu 而nhi 後hậu 成thành 。 如như 金kim 雖tuy 本bổn 有hữu 。 現hiện 在tại 鑛khoáng 中trung 。 終chung 以dĩ 銷tiêu 而nhi 後hậu 見kiến 。 所sở 謂vị 佛Phật 本bổn 是thị 而nhi 勤cần 脩tu 。 惑hoặc 元nguyên 無vô 而nhi 須tu 斷đoạn 。 若nhược 知tri 金kim 性tánh 不bất 壞hoại 。 又hựu 何hà 疑nghi 佛Phật 更cánh 生sanh 迷mê 。 此thử 喻dụ 約ước 而nhi 義nghĩa 妙diệu 。 故cố 剛cang 藏tạng 之chi 疑nghi 。 不bất 俟sĩ 一nhất 一nhất 而nhi 氷băng 釋thích 矣hĩ 。 下hạ 的đích 示thị 了liễu 義nghĩa 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 妙diệu 圓viên 覺giác 心tâm 。 本bổn 無vô 菩Bồ 提Đề 。 及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 無vô 成thành 佛Phật 。 及cập 不bất 成thành 佛Phật 。 無vô 妄vọng 輪luân 迴hồi 。 及cập 非phi 輪luân 迴hồi 。


此thử 的đích 示thị 圓viên 覺giác 性tánh 中trung 本bổn 無vô 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 之chi 相tướng 。 以dĩ 決quyết 剛cang 藏tạng 之chi 疑nghi 也dã 。 若nhược 悟ngộ 此thử 性tánh 。 自tự 無vô 起khởi 滅diệt 顛điên 倒đảo 之chi 見kiến 矣hĩ 。


善thiện 男nam 子tử 。 但đãn 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 所sở 圓viên 境cảnh 界giới 。 身thân 心tâm 語ngữ 言ngôn 。 皆giai 悉tất 斷đoạn 滅diệt 。 終chung 不bất 能năng 至chí 。 彼bỉ 之chi 親thân 證chứng 。 所sở 現hiện 涅Niết 槃Bàn 。 何hà 況huống 能năng 以dĩ 。 有hữu 思tư 惟duy 心tâm 。 測trắc 度độ 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 境cảnh 界giới 。 如như 取thủ 螢huỳnh 火hỏa 。 燒thiêu 須Tu 彌Di 山Sơn 。 終chung 不bất 能năng 著trước 。 以dĩ 輪luân 迴hồi 心tâm 。 生sanh 輪luân 迴hồi 見kiến 。 入nhập 於ư 如Như 來Lai 。 大đại 寂tịch 滅diệt 海hải 。 終chung 不bất 能năng 至chí 。 是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 先tiên 斷đoạn 無vô 始thỉ 。 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。


此thử 示thị 圓viên 覺giác 妙diệu 性tánh 。 非phi 心tâm 思tư 可khả 及cập 也dã 。 且thả 二Nhị 乘Thừa 身thân 心tâm 已dĩ 滅diệt 。 尚thượng 不bất 能năng 至chí 。 自tự 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 何hà 況huống 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 生sanh 滅diệt 心tâm 。 欲dục 入nhập 妙diệu 圓viên 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 決quyết 不bất 能năng 矣hĩ 。 故cố 喻dụ 如như 螢huỳnh 火hỏa 燒thiêu 須Tu 彌Di 山Sơn 。 終chung 不bất 能năng 也dã 。 二Nhị 乘Thừa 身thân 心tâm 語ngữ 言ngôn 皆giai 滅diệt 者giả 。 以dĩ 斷đoạn 六lục 識thức 。 分phân 別biệt 之chi 心tâm 。 七thất 識thức 已dĩ 伏phục 不bất 行hành 故cố 。 無vô 覺giác 觀quán 語ngữ 言ngôn 。 但đãn 所sở 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 乃nãi 第đệ 八bát 識thức 全toàn 體thể 無vô 明minh 。 認nhận 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 人nhân 無vô 明minh 名danh 字tự 不bất 知tri 故cố 。 不bất 能năng 至chí 親thân 證chứng 。 所sở 現hiện 涅Niết 槃Bàn 。 意ý 謂vị 。 二Nhị 乘Thừa 心tâm 行hành 已dĩ 滅diệt 。 尚thượng 不bất 能năng 知tri 。 自tự 證chứng 無vô 明minh 境cảnh 界giới 。 何hà 況huống 以dĩ 生sanh 滅diệt 心tâm 。 欲dục 入nhập 如Như 來Lai 。 妙diệu 圓viên 覺giác 心tâm 。 此thử 必tất 不bất 能năng 也dã 。 故cố 以dĩ 螢huỳnh 火hỏa 喻dụ 之chi 。 乃nãi 結kết 示thị 當đương 斷đoạn 。 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。 正chánh 指chỉ 無vô 明minh 妄vọng 見kiến 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 有hữu 作tác 思tư 惟duy 。 從tùng 有hữu 心tâm 起khởi 。 皆giai 是thị 六lục 塵trần 。 妄vọng 想tưởng 緣duyên 氣khí 。 非phi 實thật 心tâm 體thể 。 已dĩ 如như 空không 華hoa 。 用dụng 此thử 思tư 惟duy 。 辨biện 於ư 佛Phật 境cảnh 。 猶do 如như 空không 華hoa 。 復phục 結kết 空không 果quả 。 展triển 轉chuyển 妄vọng 想tưởng 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。


善thiện 男nam 子tử 。 虗hư 妄vọng 浮phù 心tâm 。 多đa 諸chư 巧xảo 見kiến 。 不bất 能năng 成thành 就tựu 。 圓viên 覺giác 方phương 便tiện 。 如như 是thị 分phân 別biệt 。 非phi 為vi 正chánh 問vấn 。


此thử 直trực 示thị 妄vọng 元nguyên 。 結kết 責trách 當đương 機cơ 也dã 。 意ý 謂vị 。 但đãn 凡phàm 夫phu 起khởi 心tâm 動động 念niệm 。 皆giai 是thị 妄vọng 想tưởng 。 非phi 真chân 心tâm 也dã 。 以dĩ 此thử 妄vọng 想tưởng 思tư 惟duy 。 辨biện 於ư 佛Phật 境cảnh 。 遠viễn 之chi 遠viễn 矣hĩ 。 故cố 如như 邀yêu 空không 華hoa 。 復phục 結kết 空không 果quả 。 所sở 以dĩ 展triển 轉chuyển 。 但đãn 增tăng 妄vọng 想tưởng 耳nhĩ 。 如như 是thị 虗hư 妄vọng 浮phù 心tâm 。 豈khởi 能năng 成thành 就tựu 圓viên 覺giác 方phương 便tiện 耶da 。 故cố 非phi 正chánh 問vấn 也dã 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

金Kim 剛Cang 藏Tạng 當đương 知tri 。 如Như 來Lai 寂tịch 滅diệt 性tánh 。 未vị 曾tằng 有hữu 終chung 始thỉ 。


若nhược 以dĩ 輪luân 迴hồi 心tâm 。 思tư 惟duy 即tức 旋toàn 復phục 。 但đãn 至chí 輪luân 迴hồi 際tế 。


不bất 能năng 入nhập 佛Phật 海hải 。 譬thí 如như 銷tiêu 金kim 鑛khoáng 。 金kim 非phi 銷tiêu 故cố 有hữu 。


雖tuy 復phục 本bổn 來lai 金kim 。 終chung 以dĩ 銷tiêu 成thành 就tựu 。 一nhất 成thành 真chân 金kim 體thể 。


不bất 復phục 重trọng 為vi 鑛khoáng 。 生sanh 死tử 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 凡phàm 夫phu 及cập 諸chư 佛Phật 。


同đồng 為vi 空không 華hoa 相tương/tướng 。 思tư 惟duy 猶do 幻huyễn 化hóa 。 何hà 況huống 詰cật 虗hư 妄vọng 。


若nhược 能năng 了liễu 此thử 心tâm 。 然nhiên 後hậu 求cầu 圓viên 覺giác 。


於ư 是thị 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 右hữu 繞nhiễu 三tam 帀táp 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


請thỉnh 法pháp 威uy 儀nghi 。


大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 廣quảng 為vì 菩Bồ 薩Tát 。 開khai 祕bí 密mật 藏tạng 。 令linh 諸chư 大đại 眾chúng 。 深thâm 悟ngộ 輪luân 迴hồi 。 分phân 別biệt 邪tà 正chánh 。 能năng 施thí 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 無vô 畏úy 道Đạo 眼nhãn 。 於ư 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 生sanh 決quyết 定định 信tín 。 無vô 復phục 重trùng 隨tùy 。 輪luân 轉chuyển 境cảnh 界giới 。 起khởi 循tuần 環hoàn 見kiến 。


讚tán 謝tạ 。


下hạ 正chánh 陳trần 請thỉnh 辭từ 。


世Thế 尊Tôn 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 欲dục 遊du 如Như 來Lai 。 大đại 寂tịch 滅diệt 海hải 。 云vân 何hà 當đương 斷đoạn 。 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。 於ư 諸chư 輪luân 迴hồi 。 有hữu 幾kỷ 種chủng 性tánh 。 脩tu 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 幾kỷ 等đẳng 差sai 別biệt 。 迴hồi 入nhập 塵trần 勞lao 。 當đương 設thiết 幾kỷ 種chủng 。 教giáo 化hóa 方phương 便tiện 。 度độ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 惟duy 願nguyện 不bất 捨xả 。 救cứu 世thế 大đại 悲bi 。 令linh 諸chư 脩tu 行hành 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 慧tuệ 目mục 肅túc 清thanh 。 照chiếu 曜diệu 心tâm 鏡kính 。 圓viên 悟ngộ 如Như 來Lai 。 無vô 上thượng 知tri 見kiến 。


此thử 正chánh 陳trần 問vấn 義nghĩa 有hữu 四tứ 。 由do 上thượng 佛Phật 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 脩tu 行hành 。 先tiên 斷đoạn 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 故cố 。 此thử 首thủ 問vấn 云vân 何hà 當đương 斷đoạn 者giả 。 意ý 謂vị 何hà 等đẳng 是thị 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 也dã 。 故cố 佛Phật 下hạ 答đáp 。 以dĩ 恩ân 愛ái 貪tham 欲dục 。 是thị 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。 二nhị 問vấn 輪luân 迴hồi 。 有hữu 幾kỷ 種chủng 性tánh 。 佛Phật 答đáp 。 以dĩ 因nhân 二nhị 種chủng 障chướng 。 有hữu 五ngũ 性tánh 差sai 別biệt 。 三tam 問vấn 脩tu 行hành 。 有hữu 幾kỷ 種chủng 性tánh 。 佛Phật 答đáp 。 即tức 以dĩ 五ngũ 性tánh 而nhi 顯hiển 差sai 別biệt 。 四tứ 問vấn 菩Bồ 薩Tát 度độ 生sanh 有hữu 幾kỷ 方phương 便tiện 。 佛Phật 答đáp 唯duy 以dĩ 大đại 悲bi 同đồng 事sự 願nguyện 力lực 。 然nhiên 所sở 問vấn 正chánh 為vi 脩tu 行hành 乃nãi 及cập 利lợi 生sanh 者giả 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 脩tu 行hành 。 本bổn 為vi 度độ 生sanh 而nhi 脩tu 行hành 。 亦diệc 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 界giới 。 以dĩ 度độ 生sanh 即tức 脩tu 行hành 也dã 。


作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。


當đương 機cơ 默mặc 佇trữ 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。

善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。


善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 乃nãi 能năng 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 請thỉnh 問vấn 如Như 來Lai 。 深thâm 奧áo 祕bí 密mật 。 微vi 妙diệu 之chi 義nghĩa 。 令linh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 潔khiết 清thanh 慧tuệ 目mục 。 及cập 令linh 一nhất 切thiết 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 永vĩnh 斷đoạn 輪luân 迴hồi 。 心tâm 悟ngộ 實thật 相tướng 。 具cụ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。


讚tán 許hứa 。


時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。


佇trữ 聽thính 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 際tế 。 由do 有hữu 種chủng 種chủng 。 恩ân 愛ái 貪tham 欲dục 。 故cố 有hữu 輪luân 迴hồi 。 若nhược 諸chư 世thế 界giới 。 一nhất 切thiết 種chủng 性tánh 。 卵noãn 生sanh 胎thai 生sanh 。 濕thấp 生sanh 化hóa 生sanh 。 皆giai 因nhân 婬dâm 欲dục 。 而nhi 正chánh 性tánh 命mạng 。 當đương 知tri 輪luân 迴hồi 。 愛ái 為vi 根căn 本bổn 。


此thử 直trực 答đáp 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 也dã 。 無vô 明minh 有hữu 二nhị 。 一nhất 發phát 業nghiệp 無vô 明minh 。 二nhị 潤nhuận 生sanh 無vô 明minh 。 發phát 業nghiệp 者giả 。 乃nãi 無vô 始thỉ 最tối 初sơ 一nhất 念niệm 妄vọng 動động 。 迷mê 本bổn 圓viên 明minh 。 故cố 號hiệu 無vô 明minh 。 惟duy 此thử 但đãn 迷mê 本bổn 有hữu 之chi 法Pháp 身thân 。 妄vọng 認nhận 五ngũ 蘊uẩn 幻huyễn 妄vọng 身thân 心tâm 為vi 我ngã 者giả 。 乃nãi 前tiền 文Văn 殊Thù 章chương 中trung 所sở 說thuyết 。 無vô 始thỉ 本bổn 起khởi 無vô 明minh 也dã 。 此thử 雖tuy 迷mê 真chân 認nhận 妄vọng 。 尚thượng 未vị 續tục 諸chư 生sanh 死tử 。 但đãn 能năng 發phát 業nghiệp 而nhi 已dĩ 。 二nhị 潤nhuận 生sanh 無vô 明minh 。 正chánh 是thị 生sanh 死tử 相tương 續tục 。 輪luân 迴hồi 之chi 報báo 本bổn 也dã 。 由do 前tiền 迷mê 理lý 無vô 明minh 。 妄vọng 認nhận 五ngũ 蘊uẩn 身thân 心tâm 為vi 我ngã 。 即tức 於ư 此thử 幻huyễn 身thân 。 復phục 起khởi 男nam 女nữ 好hảo 醜xú 憎tăng 愛ái 之chi 見kiến 。 而nhi 貪tham 愛ái 婬dâm 欲dục 之chi 想tưởng 。 因nhân 愛ái 見kiến 而nhi 發phát 。 所sở 謂vị 汝nhữ 愛ái 我ngã 心tâm 。 我ngã 憐lân 汝nhữ 色sắc 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 百bách 千thiên 萬vạn 劫kiếp 。 長trường/trưởng 在tại 纏triền 縛phược 。 故cố 眾chúng 生sanh 迷mê 法Pháp 身thân 慧tuệ 命mạng 之chi 真chân 性tánh 。 但đãn 以dĩ 婬dâm 欲dục 一nhất 事sự 。 而nhi 為vi 受thọ 生sanh 稟bẩm 命mạng 之chi 正chánh 矣hĩ 。 故cố 曰viết 皆giai 因nhân 婬dâm 欲dục 。 而nhi 正chánh 性tánh 命mạng 。 當đương 知tri 輪luân 迴hồi 。 愛ái 為vi 根căn 本bổn 。 故cố 今kim 脩tu 行hành 。 欲dục 超siêu 生sanh 死tử 。 得đắc 免miễn 輪luân 迴hồi 。 當đương 以dĩ 斷đoạn 婬dâm 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã 。 此thử 正chánh 與dữ 楞lăng 嚴nghiêm 所sở 說thuyết 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 生sanh 與dữ 無vô 生sanh 。 盡tận 在tại 婬dâm 心tâm 斷đoạn 與dữ 不bất 斷đoạn 故cố 。 今kim 經kinh 的đích 指chỉ 先tiên 斷đoạn 婬dâm 欲dục 為vi 脩tu 行hành 之chi 要yếu 。


由do 有hữu 諸chư 欲dục 。 助trợ 發phát 愛ái 性tánh 。 是thị 故cố 能năng 令linh 。 生sanh 死tử 相tương 續tục 。


此thử 正chánh 示thị 愛ái 欲dục 為vi 生sanh 死tử 根căn 本bổn 也dã 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 五ngũ 蘊uẩn 身thân 心tâm 。 元nguyên 因nhân 愛ái 欲dục 而nhi 有hữu 。 但đãn 以dĩ 愛ái 欲dục 為vi 性tánh 命mạng 之chi 正chánh 故cố 。 貪tham 欲dục 之chi 境cảnh 雖tuy 多đa 。 即tức 種chủng 種chủng 諸chư 欲dục 。 皆giai 是thị 助trợ 發phát 愛ái 性tánh 之chi 本bổn 。 又hựu 不bất 止chỉ 酒tửu 肉nhục 五ngũ 辛tân 。 為vi 助trợ 因nhân 也dã 。 以dĩ 愛ái 根căn 既ký 深thâm 。 而nhi 助trợ 發phát 愛ái 性tánh 者giả 日nhật 厚hậu 。 心tâm 心tâm 著trước 欲dục 。 念niệm 念niệm 潤nhuận 生sanh 。 是thị 故cố 能năng 令linh 。 生sanh 死tử 相tương 續tục 也dã 。 下hạ 示thị 輪luân 迴hồi 之chi 本bổn 。


欲dục 因nhân 愛ái 生sanh 。 命mạng 因nhân 欲dục 有hữu 。 眾chúng 生sanh 愛ái 命mạng 。 還hoàn 依y 欲dục 本bổn 。 愛ái 欲dục 為vi 因nhân 。 愛ái 命mạng 為vi 果quả 。


此thử 申thân 明minh 愛ái 欲dục 為vi 生sanh 死tử 根căn 本bổn 也dã 。 欲dục 因nhân 愛ái 生sanh 者giả 。 上thượng 云vân 由do 有hữu 諸chư 欲dục 。 助trợ 發phát 愛ái 性tánh 。 蓋cái 言ngôn 諸chư 欲dục 亦diệc 從tùng 愛ái 而nhi 生sanh 也dã 。 以dĩ 愛ái 為vi 根căn 本bổn 。 欲dục 為vi 助trợ 因nhân 故cố 。 然nhiên 欲dục 者giả 貪tham 也dã 。 愛ái 者giả 淫dâm 根căn 也dã 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 婬dâm 心tâm 所sở 愛ái 者giả 。 男nam 女nữ 之chi 美mỹ 色sắc 。 因nhân 愛ái 其kỳ 色sắc 。 故cố 貪tham 種chủng 種chủng 。 飲ẩm 食thực 厚hậu 味vị 以dĩ 養dưỡng 之chi 。 鉛duyên 華hoa 錦cẩm 繡tú 以dĩ 飾sức 之chi 。 薦tiến 褥nhục 溫ôn 軟nhuyễn 以dĩ 適thích 之chi 。 乃nãi 至chí 聲thanh 色sắc 以dĩ 悅duyệt 之chi 。 一nhất 切thiết 諸chư 欲dục 。 皆giai 從tùng 婬dâm 心tâm 而nhi 發phát 也dã 。 故cố 曰viết 欲dục 因nhân 愛ái 生sanh 也dã 。 命mạng 因nhân 欲dục 有hữu 者giả 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 一nhất 生sanh 所sở 欲dục 染nhiễm 者giả 。 男nam 女nữ 之chi 色sắc 也dã 。 及cập 死tử 後hậu 捨xả 命mạng 未vị 受thọ 後hậu 報báo 。 尚thượng 有hữu 中trung 陰ấm 身thân 。 此thử 身thân 別biệt 無vô 所sở 見kiến 。 但đãn 求cầu 欲dục 境cảnh 故cố 。 千thiên 萬vạn 里lý 遙diêu 見kiến 男nam 女nữ 交giao 媾cấu 之chi 處xứ 。 若nhược 曾tằng 有hữu 宿túc 染nhiễm 愛ái 緣duyên 者giả 。 即tức 速tốc 疾tật 至chí 前tiền 。 則tắc 以dĩ 男nam 女nữ 之chi 想tưởng 。 為vì 己kỷ 有hữu 。 渴khát 愛ái 心tâm 極cực 。 則tắc 乘thừa 愛ái 涎tiên 。 流lưu 入nhập 母mẫu 腹phúc 。 守thủ 此thử 精tinh 血huyết 。 納nạp 想tưởng 不bất 捨xả 。 遂toại 結kết 為vi 胎thai 。 此thử 受thọ 命mạng 之chi 元nguyên 故cố 。 曰viết 命mạng 因nhân 欲dục 有hữu 也dã 。 故cố 資tư 其kỳ 生sanh 者giả 。 乃nãi 愛ái 欲dục 為vi 因nhân 。 及cập 受thọ 後hậu 報báo 之chi 身thân 。 乃nãi 以dĩ 愛ái 命mạng 為vi 果quả 。 此thử 其kỳ 所sở 以dĩ 生sanh 死tử 相tương 續tục 。 而nhi 不bất 休hưu 也dã 。 楞lăng 嚴nghiêm 眾chúng 生sanh 相tương 續tục 。 發phát 明minh 此thử 義nghĩa 。 下hạ 示thị 輪luân 迴hồi 之chi 狀trạng 。


由do 於ư 欲dục 境cảnh 。 起khởi 諸chư 違vi 順thuận 。 境cảnh 背bội 愛ái 心tâm 。 而nhi 生sanh 憎tăng 嫉tật 。 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 。 是thị 故cố 復phục 生sanh 。 地địa 獄ngục 餓ngạ 鬼quỷ 。


此thử 明minh 三tam 途đồ 惡ác 報báo 苦khổ 果quả 皆giai 因nhân 婬dâm 欲dục 而nhi 有hữu 也dã 。 以dĩ 愛ái 心tâm 熾sí 盛thịnh 。 奔bôn 趣thú 欲dục 境cảnh 。 然nhiên 境cảnh 有hữu 違vi 順thuận 若nhược 境cảnh 順thuận 其kỳ 心tâm 。 則tắc 愛ái 益ích 滋tư 甚thậm 若nhược 境cảnh 違vi 心tâm 。 便tiện 生sanh 憎tăng 嫉tật 。 乃nãi 至chí 嗔sân 怒nộ 打đả 罵mạ 。 甚thậm 至chí 殺sát 害hại 。 則tắc 無vô 惡ác 而nhi 不bất 造tạo 。 所sở 以dĩ 復phục 招chiêu 三tam 途đồ 地địa 獄ngục 之chi 劇kịch 苦khổ 。 皆giai 因nhân 愛ái 而nhi 致trí 也dã 。


捨xả 惡ác 樂nhạo 善thiện 。 復phục 現hiện 人nhân 天thiên 。


此thử 明minh 由do 愛ái 而nhi 感cảm 人nhân 天thiên 之chi 果quả 也dã 。 上thượng 言ngôn 。 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 。 總tổng 之chi 不bất 出xuất 十thập 惡ác 業nghiệp 。 謂vị 身thân 三tam 殺sát 盜đạo 婬dâm 。 口khẩu 四tứ 妄vọng 言ngôn 綺ỷ 語ngữ 。 兩lưỡng 舌thiệt 惡ác 口khẩu 。 意ý 三tam 貪tham 嗔sân 痴si 。 此thử 十thập 惡ác 業nghiệp 。 皆giai 由do 愛ái 欲dục 而nhi 發phát 。 若nhược 備bị 造tạo 則tắc 感cảm 三tam 途đồ 之chi 報báo 。 若nhược 平bình 平bình 不bất 造tạo 。 則tắc 感cảm 生sanh 人nhân 道đạo 。 若nhược 增tăng 脩tu 善thiện 品phẩm 。 則tắc 感cảm 生sanh 天thiên 上thượng 。 蓋cái 人nhân 天thiên 由do 。 愛ái 厭yếm 業nghiệp 道đạo 。 亦diệc 從tùng 愛ái 而nhi 致trí 也dã 。


又hựu 知tri 諸chư 愛ái 。 可khả 厭yếm 惡ác 故cố 。 棄khí 愛ái 樂nhạo 捨xả 。 還hoàn 滋tư 愛ái 本bổn 。 便tiện 現hiện 有hữu 為vi 。 增tăng 上thượng 善thiện 果quả 。 皆giai 輪luân 迴hồi 故cố 。 不bất 成thành 聖thánh 道Đạo 。


上thượng 言ngôn 人nhân 天thiên 。 且thả 指chỉ 六Lục 欲Dục 天Thiên 報báo 。 言ngôn 六lục 天thiên 全toàn 未vị 斷đoạn 欲dục 。 但đãn 不bất 作tác 惡ác 故cố 。 為vi 十Thập 善Thiện 所sở 感cảm 。 此thử 明minh 色sắc 界giới 已dĩ 上thượng 諸chư 天thiên 。 愛ái 染nhiễm 不bất 生sanh 。 精tinh 脩tu 梵Phạm 行hạnh 。 然nhiên 所sở 脩tu 者giả 。 但đãn 知tri 愛ái 欲dục 。 是thị 染nhiễm 是thị 麤thô 障chướng 。 故cố 深thâm 厭yếm 離ly 。 故cố 云vân 棄khí 愛ái 樂nhạo 捨xả 。 且thả 欣hân 上thượng 是thị 淨tịnh 是thị 妙diệu 是thị 離ly 。 故cố 欣hân 樂nhạo 取thủ 證chứng 。 然nhiên 欣hân 亦diệc 愛ái 也dã 。 故cố 云vân 還hoàn 滋tư 愛ái 本bổn 。 由do 此thử 但đãn 名danh 有hữu 為vi 。 增tăng 上thượng 善thiện 果quả 。 未vị 超siêu 生sanh 死tử 。 故cố 云vân 皆giai 是thị 輪luân 迴hồi 。 不bất 成thành 聖thánh 道Đạo 。 良lương 由do 以dĩ 愛ái 捨xả 愛ái 故cố 。 生sanh 死tử 不bất 斷đoạn 。 所sở 謂vị 饒nhiêu 君quân 脩tu 到đáo 非phi 非phi 想tưởng 。 也dã 落lạc 禪thiền 家gia 第đệ 二nhị 籌trù 。 以dĩ 生sanh 死tử 情tình 根căn 未vị 斷đoạn 故cố 也dã 。


是thị 故cố 。 眾chúng 生sanh 欲dục 脫thoát 生sanh 死tử 。 免miễn 諸chư 輪luân 迴hồi 。 先tiên 斷đoạn 貪tham 欲dục 。 及cập 除trừ 愛ái 渴khát 。


此thử 總tổng 結kết 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。 皆giai 貪tham 欲dục 渴khát 愛ái 之chi 過quá 患hoạn 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 變biến 化hóa 。 示thị 現hiện 世thế 間gian 。 非phi 愛ái 為vi 本bổn 。 但đãn 以dĩ 慈từ 悲bi 。 令linh 彼bỉ 捨xả 愛ái 。 假giả 諸chư 貪tham 欲dục 。 而nhi 入nhập 生sanh 死tử 。 若nhược 諸chư 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 能năng 捨xả 諸chư 欲dục 。 及cập 除trừ 憎tăng 愛ái 。 永vĩnh 斷đoạn 輪luân 迴hồi 。 勤cần 求cầu 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 境cảnh 界giới 。 於ư 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 便tiện 得đắc 開khai 悟ngộ 。


此thử 釋thích 疑nghi 顯hiển 權quyền 也dã 。 恐khủng 有hữu 疑nghi 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 入nhập 諸chư 生sanh 死tử 。 豈khởi 非phi 貪tham 欲dục 之chi 過quá 耶da 。 故cố 此thử 釋thích 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 但đãn 示thị 貪tham 欲dục 。 而nhi 入nhập 生sanh 死tử 。 以dĩ 同đồng 事sự 攝nhiếp 。 令linh 彼bỉ 捨xả 貪tham 。 乃nãi 是thị 權quyền 現hiện 。 非phi 實thật 事sự 也dã 。 然nhiên 脩tu 行hành 者giả 。 必tất 斷đoạn 貪tham 欲dục 。 於ư 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 方phương 得đắc 開khai 悟ngộ 耳nhĩ 。


上thượng 答đáp 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。 下hạ 答đáp 種chủng 性tánh 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 由do 本bổn 貪tham 欲dục 。 發phát 揮huy 無vô 明minh 。 顯hiển 出xuất 五ngũ 性tánh 。 差sai 別biệt 不bất 等đẳng 。 依y 二nhị 種chủng 障chướng 。 而nhi 現hiện 深thâm 淺thiển 。 云vân 何hà 二nhị 障chướng 。 一nhất 者giả 理lý 障chướng 。 礙ngại 正chánh 知tri 見kiến 。 二nhị 者giả 事sự 障chướng 。 續tục 諸chư 生sanh 死tử 。


此thử 下hạ 答đáp 輪luân 迴hồi 問vấn 有hữu 幾kỷ 種chủng 性tánh 也dã 。 謂vị 理lý 事sự 二nhị 障chướng 。 為vi 輪luân 迴hồi 性tánh 。 性tánh 體thể 也dã 。 以dĩ 理lý 障chướng 乃nãi 發phát 業nghiệp 無vô 明minh 。 事sự 障chướng 乃nãi 潤nhuận 生sanh 無vô 明minh 。 輪luân 迴hồi 生sanh 死tử 。 以dĩ 二nhị 障chướng 為vi 體thể 。 即tức 脩tu 行hành 差sai 別biệt 。 亦diệc 因nhân 無vô 明minh 厚hậu 薄bạc 二nhị 障chướng 淺thiển 深thâm 而nhi 顯hiển 也dã 。


云vân 何hà 五ngũ 性tánh 。


善thiện 男nam 子tử 。 若nhược 此thử 二nhị 障chướng 。 未vị 得đắc 斷đoạn 滅diệt 。 名danh 未vị 成thành 佛Phật 。


此thử 下hạ 正chánh 答đáp 脩tu 行hành 。 有hữu 幾kỷ 種chủng 性tánh 。 先tiên 徵trưng 後hậu 釋thích 也dã 。 五ngũ 性tánh 者giả 。 一nhất 凡phàm 夫phu 種chủng 性tánh 。 二nhị 二Nhị 乘Thừa 種chủng 性tánh 。 三tam 菩Bồ 薩Tát 種chủng 性tánh 。 四tứ 不bất 定định 種chủng 性tánh 。 五ngũ 外ngoại 道đạo 種chủng 性tánh 。 此thử 初sơ 凡phàm 夫phu 種chủng 性tánh 也dã 。


若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 永vĩnh 捨xả 貪tham 欲dục 。 先tiên 除trừ 事sự 障chướng 。 未vị 斷đoạn 理lý 障chướng 。 但đãn 能năng 悟ngộ 入nhập 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 未vị 能năng 顯hiển 住trụ 。 菩Bồ 薩Tát 境cảnh 界giới 。


此thử 二Nhị 乘Thừa 種chủng 性tánh 也dã 。 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 人nhân 。 但đãn 斷đoạn 六lục 識thức 三tam 毒độc 。 離ly 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 故cố 云vân 永vĩnh 捨xả 貪tham 欲dục 。 經Kinh 云vân 。 但đãn 盡tận 生sanh 死tử 。 謂vị 為vi 滅diệt 度độ 。 其kỳ 實thật 未vị 得đắc 。 一nhất 切thiết 滅diệt 度độ 。


善thiện 男nam 子tử 。 若nhược 諸chư 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 欲dục 泛phiếm 如Như 來Lai 。 大đại 圓viên 覺giác 海hải 。 先tiên 當đương 發phát 願nguyện 。 勤cần 斷đoạn 二nhị 障chướng 。 二nhị 障chướng 已dĩ 伏phục 。 即tức 能năng 悟ngộ 入nhập 。 菩Bồ 薩Tát 境cảnh 界giới 。 若nhược 事sự 理lý 障chướng 。 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 滅diệt 。 即tức 入nhập 如Như 來Lai 。 微vi 妙diệu 圓viên 覺giác 。 滿mãn 足túc 菩Bồ 提Đề 。 及cập 大đại 涅Niết 槃Bàn 。


此thử 菩Bồ 薩Tát 種chủng 性tánh 也dã 。 三tam 賢hiền 伏phục 二nhị 障chướng 。 地địa 上thượng 斷đoạn 二nhị 障chướng 。 論luận 云vân 。 分phân 別biệt 二nhị 障chướng 極cực 喜hỷ 無vô 。 六lục 七thất 俱câu 生sanh 地địa 地địa 除trừ 。 若nhược 金kim 剛cang 道đạo 後hậu 。 異dị 熟thục 已dĩ 空không 。 則tắc 二nhị 障chướng 永vĩnh 斷đoạn 。 即tức 入nhập 如Như 來Lai 。 大đại 涅Niết 槃Bàn 海hải 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 證chứng 圓viên 覺giác 。 逢phùng 善Thiện 知Tri 識Thức 。 依y 彼bỉ 所sở 作tác 。 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。


爾nhĩ 時thời 脩tu 習tập 。 便tiện 有hữu 頓đốn 漸tiệm 。 若nhược 遇ngộ 如Như 來Lai 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 正chánh 脩tu 行hành 路lộ 。 根căn 無vô 大đại 小tiểu 。 皆giai 成thành 佛Phật 果Quả 。


此thử 不bất 定định 種chủng 性tánh 也dã 。 若nhược 言ngôn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 證chứng 圓viên 覺giác 。 則tắc 各các 各các 皆giai 是thị 。 如Như 來Lai 種chủng 性tánh 矣hĩ 。 何hà 有hữu 不bất 定định 之chi 差sai 耶da 。 但đãn 彼bỉ 各các 人nhân 所sở 。 遇ngộ 善Thiện 知Tri 識Thức 。 依y 各các 自tự 脩tu 因Nhân 地Địa 法Pháp 行hành 。 而nhi 開khai 示thị 之chi 。 因nhân 此thử 脩tu 習tập 。 則tắc 有hữu 頓đốn 漸tiệm 不bất 同đồng 。 此thử 不bất 定định 性tánh 。 在tại 師sư 不bất 在tại 根căn 。 所sở 謂vị 聞văn 熏huân 成thành 種chủng 也dã 。 若nhược 遇ngộ 大đại 善Thiện 知Tri 識Thức 。 以dĩ 如Như 來Lai 正chánh 脩tu 行hành 路lộ 開khai 導đạo 脩tu 行hành 。 則tắc 根căn 無vô 大đại 小tiểu 。 皆giai 成thành 佛Phật 果Quả 。 此thử 顯hiển 佛Phật 性tánh 是thị 一nhất 因nhân 師sư 不bất 定định 故cố 。 楞lăng 伽già 要yếu 親thân 最tối 勝thắng 知tri 識thức 也dã 。 此thử 則tắc 三tam 乘thừa 皆giai 不bất 定định 攝nhiếp 。


若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 求cầu 善thiện 友hữu 。 遇ngộ 邪tà 見kiến 者giả 。 未vị 得đắc 正chánh 悟ngộ 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 外ngoại 道đạo 種chủng 性tánh 。 邪tà 師sư 過quá 謬mậu 。 非phi 眾chúng 生sanh 咎cữu 。 是thị 名danh 眾chúng 生sanh 。 五ngũ 性tánh 差sai 別biệt 。


此thử 外ngoại 道đạo 種chủng 性tánh 也dã 。 既ký 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 證chứng 圓viên 覺giác 。 無vô 有hữu 不bất 成thành 佛Phật 者giả 。 何hà 得đắc 有hữu 邪tà 。 良lương 由do 所sở 遇ngộ 邪tà 師sư 邪tà 教giáo 。 故cố 成thành 邪tà 耳nhĩ 。 此thử 但đãn 邪tà 師sư 之chi 過quá 。 非phi 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 之chi 過quá 也dã 。 此thử 經Kinh 圓viên 教giáo 大Đại 乘Thừa 。 無vô 機cơ 不bất 攝nhiếp 。 以dĩ 因nhân 師sư 邪tà 而nhi 邪tà 。 若nhược 捨xả 邪tà 歸quy 正chánh 。 無vô 一nhất 不bất 成thành 佛Phật 者giả 。 闡xiển 提đề 作tác 佛Phật 義nghĩa 見kiến 於ư 此thử 。


上thượng 答đáp 脩tu 習tập 差sai 別biệt 。 下hạ 答đáp 化hóa 生sanh 差sai 別biệt 。


善thiện 男nam 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 唯duy 以dĩ 。 大đại 悲bi 方phương 便tiện 。 入nhập 諸chư 世thế 間gian 。 開khai 發phát 未vị 悟ngộ 。 乃nãi 至chí 示thị 現hiện 。 種chủng 種chủng 形hình 相tướng 。 逆nghịch 順thuận 境cảnh 界giới 。 與dữ 其kỳ 同đồng 事sự 。 化hóa 令linh 成thành 佛Phật 。 皆giai 依y 無vô 始thỉ 。 清thanh 淨tịnh 願nguyện 力lực 。


此thử 答đáp 菩Bồ 薩Tát 迴hồi 入nhập 塵trần 勞lao 。 有hữu 幾kỷ 方phương 便tiện 之chi 問vấn 也dã 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 利lợi 生sanh 方phương 便tiện 雖tuy 多đa 。 唯duy 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 首thủ 。 大đại 願nguyện 持trì 之chi 。 以dĩ 同đồng 事sự 攝nhiếp 之chi 。 是thị 為vi 妙diệu 行hạnh 。 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 度độ 生sanh 。 以dĩ 四Tứ 攝Nhiếp 法Pháp 。 所sở 謂vị 布bố 施thí 。 愛ái 語ngữ 。 利lợi 行hành 。 同đồng 事sự 。 此thử 經Kinh 重trọng/trùng 在tại 斷đoạn 欲dục 為vi 首thủ 故cố 。 獨độc 稱xưng 同đồng 事sự 。 為vi 斷đoạn 愛ái 之chi 妙diệu 行hạnh 也dã 。 苟cẩu 非phi 願nguyện 力lực 所sở 持trì 。 冐mạo 然nhiên 同đồng 事sự 。 無vô 不bất 墮đọa 者giả 。 故cố 要yếu 依y 無vô 始thỉ 清thanh 淨tịnh 願nguyện 力lực 也dã 。


若nhược 諸chư 末mạt 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 於ư 大đại 圓viên 覺giác 。 起khởi 增tăng 上thượng 心tâm 。 當đương 發phát 菩Bồ 薩Tát 。 清thanh 淨tịnh 大đại 願nguyện 。 應ưng 作tác 是thị 言ngôn 。 願nguyện 我ngã 今kim 者giả 。 住trụ 佛Phật 圓viên 覺giác 。 求cầu 善Thiện 知Tri 識Thức 。 莫mạc 值trị 外ngoại 道đạo 。 及cập 與dữ 二Nhị 乘Thừa 。 依y 願nguyện 脩tu 行hành 。 漸tiệm 斷đoạn 諸chư 障chướng 。 障chướng 盡tận 願nguyện 滿mãn 。 便tiện 登đăng 解giải 脫thoát 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 殿điện 。 證chứng 大đại 圓viên 覺giác 。 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 域vực 。


此thử 言ngôn 不bất 但đãn 菩Bồ 薩Tát 利lợi 生sanh 依y 大đại 願nguyện 力lực 。 即tức 末mạt 世thế 脩tu 行hành 之chi 人nhân 。 亦diệc 當đương 以dĩ 大đại 願nguyện 持trì 心tâm 故cố 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 也dã 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 脩tu 行hành 。 於ư 大đại 圓viên 覺giác 。 起khởi 增tăng 上thượng 心tâm 者giả 。 此thử 乃nãi 決quyết 志chí 成thành 佛Phật 之chi 人nhân 也dã 。 故cố 先tiên 發phát 願nguyện 言ngôn 。 我ngã 今kim 住trụ 佛Phật 圓viên 覺giác 。 志chí 願nguyện 成thành 佛Phật 。 故cố 所sở 求cầu 知tri 識thức 。 莫mạc 值trị 外ngoại 道đạo 。 邪tà 師sư 及cập 二Nhị 乘Thừa 劣liệt 解giải 壞hoại 我ngã 善thiện 根căn 。 願nguyện 得đắc 菩Bồ 薩Tát 最tối 勝thắng 知tri 識thức 。 依y 教giáo 脩tu 行hành 。 漸tiệm 斷đoạn 諸chư 障chướng 。 若nhược 得đắc 障chướng 盡tận 願nguyện 滿mãn 。 則tắc 成thành 就tựu 佛Phật 果Quả 矣hĩ 。 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 域vực 。 乃nãi 佛Phật 之chi 果quả 海hải 也dã 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

彌Di 勒Lặc 汝nhữ 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 諸chư 眾chúng 生sanh 。 不bất 得đắc 大đại 解giải 脫thoát 。


皆giai 由do 貪tham 欲dục 故cố 。 墮đọa 落lạc 於ư 生sanh 死tử 。 若nhược 能năng 斷đoạn 增tăng 愛ái 。


及cập 與dữ 貪tham 嗔sân 痴si 。 不bất 因nhân 差sai 別biệt 性tánh 。 皆giai 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。


長trường/trưởng 行hành 言ngôn 。 五ngũ 性tánh 因nhân 二nhị 障chướng 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 偈kệ 言ngôn 。 但đãn 能năng 頓đốn 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 不bất 拘câu 五ngũ 性tánh 差sai 別biệt 。 則tắc 當đương 一nhất 時thời 頓đốn 成thành 佛Phật 果quả 也dã 。


二nhị 障chướng 永vĩnh 消tiêu 滅diệt 。 求cầu 師sư 得đắc 正chánh 悟ngộ 。 隨tùy 順thuận 菩Bồ 薩Tát 願nguyện 。


依y 止chỉ 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 十thập 方phương 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 以dĩ 大đại 悲bi 願nguyện 。


示thị 現hiện 入nhập 生sanh 死tử 。 現hiện 在tại 脩tu 行hành 者giả 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。


勤cần 斷đoạn 諸chư 愛ái 見kiến 。 便tiện 歸quy 大đại 圓viên 覺giác 。


於ư 是thị 。 清Thanh 淨Tịnh 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 右hữu 繞nhiễu 三tam 帀táp 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


進tiến 問vấn 威uy 儀nghi 。


大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 為vì 我ngã 等đẳng 輩bối 。 廣quảng 說thuyết 如như 是thị 。 不bất 思tư 議nghị 事sự 。 本bổn 所sở 不bất 見kiến 。 本bổn 所sở 不bất 聞văn 。 我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 蒙mông 佛Phật 善thiện 誘dụ 。 身thân 心tâm 泰thái 然nhiên 。 得đắc 大đại 饒nhiêu 益ích 。


讚tán 謝tạ 。


願nguyện 為vi 諸chư 來lai 一nhất 切thiết 法pháp 眾chúng 。 重trùng 宣tuyên 法Pháp 王Vương 。 圓viên 滿mãn 覺giác 性tánh 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 如Như 來Lai 世Thế 尊Tôn 。 所sở 證chứng 所sở 得đắc 。 云vân 何hà 差sai 別biệt 。 令linh 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 聞văn 此thử 聖thánh 教giáo 。 隨tùy 順thuận 開khai 悟ngộ 。 漸tiệm 次thứ 能năng 入nhập 。


此thử 問vấn 圓viên 覺giác 妙diệu 性tánh 聖thánh 凡phàm 平bình 等đẳng 因nhân 何hà 而nhi 有hữu 脩tu 證chứng 差sai 別biệt 也dã 。 因nhân 前tiền 云vân 知tri 是thị 空không 華hoa 。 即tức 無vô 輪luân 轉chuyển 。 此thử 則tắc 一nhất 超siêu 頓đốn 登đăng 佛Phật 地địa 。 不bất 涉thiệp 漸tiệm 次thứ 矣hĩ 。 又hựu 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 證chứng 圓viên 覺giác 。 此thử 則tắc 本bổn 無vô 差sai 別biệt 之chi 性tánh 矣hĩ 。 上thượng 問vấn 差sai 別biệt 。 佛Phật 答đáp 以dĩ 因nhân 二nhị 障chướng 淺thiển 深thâm 而nhi 有hữu 。 今kim 問vấn 脩tu 證chứng 差sai 別biệt 。 意ý 謂vị 覺giác 性tánh 既ký 是thị 平bình 等đẳng 。 則tắc 二nhị 障chướng 亦diệc 不bất 能năng 為vi 差sai 別biệt 故cố 。 今kim 問vấn 從tùng 凡phàm 至chí 聖thánh 脩tu 證chứng 。 云vân 何hà 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 也dã 。


作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。


當đương 機cơ 默mặc 佇trữ 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 清Thanh 淨Tịnh 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。

善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。


善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 乃nãi 能năng 。 為vi 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 請thỉnh 問vấn 如Như 來Lai 。 漸tiệm 次thứ 差sai 別biệt 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。


讚tán 許hứa 。


時thời 清Thanh 淨Tịnh 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。


佇trữ 聽thính 。


善thiện 男nam 子tử 。 圓viên 覺giác 自tự 性tánh 。 非phi 性tánh 性tánh 有hữu 。 循tuần 諸chư 性tánh 起khởi 。 無vô 取thủ 無vô 證chứng 。 於ư 實thật 相tướng 中trung 。 實thật 無vô 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 諸chư 眾chúng 生sanh 。


何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 幻huyễn 化hóa 。 幻huyễn 化hóa 滅diệt 故cố 。 無vô 取thủ 證chứng 者giả 。 譬thí 如như 眼nhãn 根căn 。 不bất 自tự 見kiến 眼nhãn 。 性tánh 自tự 平bình 等đẳng 。 無vô 平bình 等đẳng 者giả 。


因nhân 問vấn 覺giác 性tánh 是thị 一nhất 云vân 何hà 聖thánh 凡phàm 脩tu 證chứng 。 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 故cố 佛Phật 先tiên 示thị 以dĩ 覺giác 性tánh 本bổn 來lai 。 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 無vô 取thủ 證chứng 次thứ 第đệ 。 自tự 性tánh 無vô 性tánh 故cố 云vân 非phi 性tánh 。 凡phàm 聖thánh 皆giai 具cụ 故cố 云vân 性tánh 有hữu 。 隨tùy 緣duyên 而nhi 現hiện 故cố 云vân 。 循tuần 諸chư 性tánh 起khởi 。 本bổn 無vô 脩tu 證chứng 次thứ 第đệ 。 然nhiên 後hậu 示thị 以dĩ 妄vọng 功công 用dụng 中trung 。 便tiện 顯hiển 差sai 別biệt 也dã 。 眼nhãn 不bất 見kiến 眼nhãn 。 喻dụ 覺giác 性tánh 本bổn 無vô 能năng 所sở 對đối 待đãi 。


眾chúng 生sanh 迷mê 倒đảo 。 未vị 能năng 除trừ 滅diệt 。 一nhất 切thiết 幻huyễn 化hóa 。 於ư 滅diệt 未vị 滅diệt 。 妄vọng 功công 用dụng 中trung 。 便tiện 顯hiển 差sai 別biệt 。 若nhược 得đắc 如Như 來Lai 。 寂tịch 滅diệt 隨tùy 順thuận 。 實thật 無vô 寂tịch 滅diệt 。 及cập 寂tịch 滅diệt 者giả 。


此thử 示thị 因nhân 眾chúng 生sanh 迷mê 倒đảo 。 妄vọng 有hữu 差sai 別biệt 。 其kỳ 實thật 了liễu 無vô 能năng 所sở 取thủ 證chứng 也dã 。 下hạ 示thị 無vô 差sai 別biệt 之chi 差sai 別biệt 。 舊cựu 解giải 約ước 天thiên 台thai 六lục 即tức 以dĩ 釋thích 之chi 。 謂vị 性tánh 自tự 平bình 等đẳng 。 凡phàm 聖thánh 不bất 二nhị 。 故cố 云vân 理lý 即tức 。 上thượng 云vân 覺giác 性tánh 平bình 等đẳng 理lý 本bổn 一nhất 味vị 也dã 。 今kim 因nhân 眾chúng 生sanh 迷mê 倒đảo 。 幻huyễn 化hóa 未vị 滅diệt 。 妄vọng 功công 用dụng 中trung 。 便tiện 顯hiển 差sai 別biệt 。 此thử 顯hiển 六lục 即tức 差sai 別biệt 因nhân 迷mê 而nhi 有hữu 也dã 。 若nhược 究cứu 竟cánh 窮cùng 源nguyên 。 寂tịch 滅diệt 無vô 二nhị 。 若nhược 委ủy 明minh 六lục 字tự 。 則tắc 不bất 生sanh 上thượng 慢mạn 。 若nhược 悟ngộ 即tức 字tự 。 則tắc 不bất 生sanh 退thoái 屈khuất 。 此thử 天thiên 台thai 之chi 圓viên 旨chỉ 也dã 。 上thượng 總tổng 示thị 圓viên 理lý 。 下hạ 示thị 六lục 即tức 。 經kinh 義nghĩa 相tương/tướng 符phù 。 故cố 以dĩ 釋thích 之chi 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 由do 妄vọng 想tưởng 我ngã 。 及cập 我ngã 愛ái 者giả 。 曾tằng 不bất 自tự 知tri 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 故cố 起khởi 憎tăng 愛ái 。 躭đam 著trước 五ngũ 欲dục 。


此thử 示thị 理lý 即tức 也dã 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 全toàn 體thể 在tại 迷mê 。 約ước 佛Phật 性tánh 在tại 迷mê 故cố 云vân 理lý 。 眾chúng 生sanh 即tức 佛Phật 故cố 云vân 理lý 即tức 。 以dĩ 迷mê 覺giác 性tánh 而nhi 為vi 妄vọng 想tưởng 。 背bối/bội 法Pháp 身thân 而nhi 認nhận 五ngũ 蘊uẩn 故cố 。 云vân 由do 妄vọng 想tưởng 我ngã 。 執chấp 妄vọng 身thân 為vi 我ngã 。 我ngã 見kiến 堅kiên 固cố 不bất 捨xả 故cố 。 云vân 及cập 愛ái 我ngã 者giả 。 曾tằng 不bất 自tự 知tri 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 造tạo 諸chư 惡ác 業nghiệp 。 然nhiên 造tạo 業nghiệp 者giả 乃nãi 佛Phật 性tánh 也dã 。 故cố 云vân 理lý 即tức 。


若nhược 遇ngộ 善thiện 友hữu 。 教giáo 令linh 開khai 悟ngộ 。 淨tịnh 圓viên 覺giác 性tánh 。 發phát 明minh 起khởi 滅diệt 。 即tức 知tri 此thử 生sanh 。 性tánh 自tự 勞lao 慮lự 。


此thử 名danh 字tự 即tức 也dã 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 迷mê 己kỷ 。 不bất 知tri 本bổn 有hữu 佛Phật 性tánh 。 若nhược 遇ngộ 善Thiện 知Tri 識Thức 開khai 導đạo 。 了liễu 悟ngộ 自tự 性tánh 。 生sanh 即tức 無vô 生sanh 。 知tri 本bổn 是thị 佛Phật 。 以dĩ 知tri 名danh 識thức 字tự 。 即tức 知tri 之chi 一nhất 字tự 。 即tức 佛Phật 性tánh 也dã 。 故cố 云vân 名danh 字tự 即tức 。


若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 勞lao 慮lự 永vĩnh 斷đoạn 。 得đắc 法Pháp 界Giới 淨tịnh 。 即tức 彼bỉ 淨tịnh 解giải 。 為vi 自tự 障chướng 礙ngại 。 故cố 於ư 圓viên 覺giác 。 而nhi 不bất 自tự 在tại 。 此thử 名danh 凡phàm 夫phu 。 隨tùy 順thuận 覺giác 性tánh 。


此thử 觀quán 行hành 即tức 也dã 。 此thử 天thiên 台thai 圓viên 教giáo 五ngũ 品phẩm 觀quán 行hành 位vị 人nhân 。 圓viên 伏phục 五ngũ 住trụ 。 先tiên 斷đoạn 見kiến 思tư 故cố 云vân 。 勞lao 慮lự 永vĩnh 斷đoạn 。 三tam 毒độc 不bất 行hành 。 故cố 云vân 得đắc 法Pháp 界Giới 淨tịnh 。 躭đam 著trước 淨tịnh 境cảnh 。 故cố 云vân 淨tịnh 解giải 為vi 礙ngại 。 無vô 明minh 全toàn 在tại 。 故cố 於ư 圓viên 覺giác 。 而nhi 不bất 自tự 在tại 。 天thiên 台thai 判phán 圓viên 觀quán 行hành 位vị 與dữ 別biệt 信tín 位vị 。 同đồng 斷đoạn 見kiến 思tư 。 名danh 為vi 外ngoại 凡phàm 。 故cố 結kết 名danh 凡phàm 夫phu 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 解giải 為vi 礙ngại 。 雖tuy 斷đoạn 解giải 礙ngại 。 猶do 住trụ 見kiến 覺giác 。 覺giác 礙ngại 為vi 礙ngại 。 而nhi 不bất 自tự 在tại 。 此thử 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 入nhập 地địa 者giả 。 隨tùy 順thuận 覺giác 性tánh 。


此thử 相tương 似tự 即tức 也dã 。 三tam 賢hiền 位vị 人nhân 。 觀quán 智trí 增tăng 明minh 。 已dĩ 見kiến 前tiền 淨tịnh 解giải 為vi 礙ngại 。 今kim 已dĩ 斷đoạn 之chi 。 所sở 斷đoạn 雖tuy 亡vong 。 能năng 斷đoạn 觀quán 智trí 名danh 為vi 見kiến 覺giác 。 此thử 能năng 見kiến 之chi 見kiến 覺giác 為vi 礙ngại 。 能năng 所sở 未vị 亡vong 。 故cố 於ư 圓viên 覺giác 。 而nhi 不bất 自tự 在tại 。 結kết 名danh 未vị 入nhập 地địa 者giả 。 正chánh 指chỉ 三tam 賢hiền 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 有hữu 照chiếu 有hữu 覺giác 。 俱câu 名danh 障chướng 礙ngại 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 常thường 覺giác 不bất 住trụ 。 照chiếu 與dữ 照chiếu 者giả 。 同đồng 時thời 寂tịch 滅diệt 。


此thử 分phần/phân 真chân 即tức 也dã 。 照chiếu 是thị 所sở 照chiếu 之chi 境cảnh 。 乃nãi 淨tịnh 解giải 覺giác 。 是thị 能năng 觀quán 之chi 智trí 乃nãi 見kiến 覺giác 。 即tức 前tiền 二nhị 位vị 。 以dĩ 對đối 待đãi 未vị 亡vong 故cố 。 俱câu 名danh 障chướng 礙ngại 。 今kim 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 證chứng 平bình 等đẳng 真Chân 如Như 。 以dĩ 即tức 體thể 之chi 智trí 。 還hoàn 照chiếu 寂tịch 滅diệt 之chi 體thể 。 故cố 照chiếu 而nhi 非phi 照chiếu 。 不bất 住trụ 照chiếu 功công 故cố 云vân 。 常thường 覺giác 不bất 住trụ 。 以dĩ 理lý 智trí 一nhất 如như 故cố 。 同đồng 時thời 寂tịch 滅diệt 。


譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 自tự 斷đoạn 其kỳ 首thủ 。 首thủ 已dĩ 斷đoạn 故cố 。 無vô 能năng 斷đoạn 者giả 。 則tắc 以dĩ 礙ngại 心tâm 。 自tự 滅diệt 諸chư 礙ngại 。 礙ngại 已dĩ 斷đoạn 滅diệt 。 無vô 滅diệt 礙ngại 者giả 。


此thử 以dĩ 喻dụ 明minh 觀quán 智trí 俱câu 泯mẫn 能năng 所sở 兩lưỡng 忘vong 也dã 。 人nhân 喻dụ 能năng 照chiếu 。 首thủ 喻dụ 所sở 照chiếu 。 所sở 照chiếu 既ký 亡vong 。 能năng 照chiếu 亦diệc 泯mẫn 。 故cố 喻dụ 無vô 能năng 斷đoạn 者giả 。 然nhiên 以dĩ 照chiếu 為vi 礙ngại 者giả 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 圓viên 明minh 照chiếu 生sanh 。 所sở 以dĩ 圓viên 明minh 體thể 中trung 本bổn 無vô 能năng 所sở 。 但đãn 起khởi 一nhất 照chiếu 心tâm 。 則tắc 形hình 所sở 相tương/tướng 故cố 以dĩ 照chiếu 為vi 礙ngại 也dã 。 以dĩ 諸chư 無vô 明minh 通thông 名danh 諸chư 礙ngại 。 非phi 照chiếu 不bất 滅diệt 故cố 。 以dĩ 礙ngại 滅diệt 礙ngại 也dã 。 若nhược 諸chư 礙ngại 已dĩ 斷đoạn 。 則tắc 照chiếu 亦diệc 不bất 立lập 。 故cố 無vô 滅diệt 礙ngại 者giả 。


脩tu 多đa 羅la 教giáo 。 如như 標tiêu 月nguyệt 指chỉ 。 若nhược 復phục 見kiến 月nguyệt 。 了liễu 知tri 所sở 標tiêu 。 畢tất 竟cánh 非phi 月nguyệt 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 種chủng 種chủng 言ngôn 說thuyết 。 開khai 示thị 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


此thử 顯hiển 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 之chi 實thật 證chứng 也dã 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 脩tu 行hành 。 未vị 悟ngộ 自tự 性tánh 故cố 。 佛Phật 假giả 種chủng 種chủng 言ngôn 教giáo 開khai 示thị 。 為vi 悟ngộ 心tâm 之chi 方phương 故cố 。 如như 指chỉ 指chỉ 月nguyệt 。 今kim 既ký 了liễu 悟ngộ 自tự 心tâm 。 則tắc 一nhất 切thiết 言ngôn 說thuyết 。 皆giai 剩thặng 法pháp 矣hĩ 。 故cố 如như 見kiến 月nguyệt 知tri 指chỉ 非phi 月nguyệt 也dã 。 以dĩ 凡phàm 有hữu 脩tu 斷đoạn 觀quán 智trí 能năng 所sở 之chi 說thuyết 。 皆giai 標tiêu 月nguyệt 之chi 指chỉ 耳nhĩ 。 今kim 既ký 證chứng 一nhất 心tâm 。 則tắc 能năng 所sở 雙song 忘vong 。 觀quán 照chiếu 俱câu 泯mẫn 同đồng 時thời 寂tịch 滅diệt 矣hĩ 。


此thử 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 入nhập 地địa 者giả 。 隨tùy 順thuận 覺giác 性tánh 。


此thử 結kết 位vị 也dã 。 此thử 經Kinh 單đơn 以dĩ 圓viên 照chiếu 覺giác 相tương/tướng 為vi 宗tông 故cố 。 位vị 次thứ 不bất 說thuyết 所sở 斷đoạn 。 但đãn 約ước 觀quán 行hành 淺thiển 深thâm 。 以dĩ 明minh 位vị 之chi 高cao 下hạ 。 若nhược 對đối 普phổ 賢hiền 章chương 中trung 云vân 。 應ưng 當đương 遠viễn 離ly 。 一nhất 切thiết 幻huyễn 化hóa 。 虗hư 妄vọng 境cảnh 界giới 。 由do 堅kiên 執chấp 持trì 。 遠viễn 離ly 心tâm 故cố 。 即tức 淨tịnh 解giải 未vị 忘vong 。 當đương 觀quán 行hành 位vị 。 心tâm 如như 幻huyễn 者giả 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。 即tức 見kiến 覺giác 為vi 礙ngại 。 當đương 相tương 似tự 位vị 。 有hữu 覺giác 有hữu 照chiếu 。 同đồng 時thời 寂tịch 滅diệt 。 即tức 遠viễn 離ly 為vi 幻huyễn 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。 當đương 分phần/phân 真chân 位vị 。 下hạ 言ngôn 。 一nhất 切thiết 障chướng 礙ngại 。 即tức 究cứu 竟cánh 覺giác 。 即tức 離ly 遠viễn 離ly 幻huyễn 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。 得đắc 無vô 所sở 離ly 。 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 。 當đương 究cứu 竟cánh 即tức 。 經kinh 旨chỉ 了liễu 然nhiên 。 幸hạnh 深thâm 觀quán 之chi 。


善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 障chướng 礙ngại 。 即tức 究cứu 竟cánh 覺giác 。 得đắc 念niệm 失thất 念niệm 。 無vô 非phi 解giải 脫thoát 。 成thành 法pháp 破phá 法pháp 。 皆giai 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 智trí 慧tuệ 愚ngu 痴si 。 通thông 為vi 般Bát 若Nhã 。 菩Bồ 薩Tát 外ngoại 道đạo 。 所sở 成thành 就tựu 法pháp 。 同đồng 是thị 菩Bồ 提Đề 。 無vô 明minh 真Chân 如Như 。 無vô 異dị 境cảnh 界giới 。 諸chư 戒giới 定định 慧tuệ 。 及cập 婬dâm 怒nộ 痴si 。 俱câu 是thị 梵Phạm 行hạnh 。 眾chúng 生sanh 國quốc 土độ 。 同đồng 一nhất 法pháp 性tánh 。 地địa 獄ngục 天thiên 宮cung 。 皆giai 為vi 淨tịnh 土độ 。 有hữu 性tánh 無vô 性tánh 。 齊tề 成thành 佛Phật 道Đạo 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 畢tất 竟cánh 解giải 脫thoát 。 法Pháp 界Giới 海hải 慧tuệ 。 照chiếu 了liễu 諸chư 相tướng 。 猶do 如như 虗hư 空không 。 此thử 名danh 如Như 來Lai 。 隨tùy 順thuận 覺giác 性tánh 。


此thử 究cứu 竟cánh 即tức 。 以dĩ 示thị 平bình 等đẳng 佛Phật 慧tuệ 也dã 。 其kỳ 得đắc 念niệm 失thất 念niệm 等đẳng 。 十thập 對đối 等đẳng 法pháp 。 皆giai 迷mê 悟ngộ 邊biên 事sự 。 良lương 以dĩ 圓viên 覺giác 妙diệu 性tánh 不bất 屬thuộc 迷mê 悟ngộ 對đối 待đãi 因nhân 果quả 故cố 。 一nhất 切thiết 寂tịch 滅diệt 。 平bình 等đẳng 一nhất 如như 。 以dĩ 妄vọng 見kiến 而nhi 觀quán 。 則tắc 有hữu 二nhị 相tương/tướng 。 若nhược 以dĩ 法Pháp 界Giới 。 海hải 慧tuệ 照chiếu 之chi 。 則tắc 猶do 如như 虗hư 空không 。 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 矣hĩ 。


善thiện 男nam 子tử 。 但đãn 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 居cư 一nhất 切thiết 時thời 。 不bất 起khởi 妄vọng 念niệm 。 於ư 諸chư 妄vọng 心tâm 。 亦diệc 不bất 息tức 滅diệt 。 住trụ 妄vọng 想tưởng 境cảnh 。 不bất 加gia 了liễu 知tri 。 於ư 無vô 了liễu 知tri 。 不bất 辨biện 真chân 實thật 。


此thử 的đích 示thị 平bình 等đẳng 安an 心tâm 之chi 妙diệu 也dã 。 上thượng 言ngôn 。 位vị 有hữu 高cao 下hạ 。 證chứng 有hữu 次thứ 第đệ 者giả 。 皆giai 為vi 不bất 了liễu 寂tịch 滅diệt 心tâm 體thể 。 妄vọng 有hữu 脩tu 證chứng 。 不bất 忘vong 能năng 所sở 對đối 待đãi 故cố 。 悟ngộ 有hữu 淺thiển 深thâm 。 今kim 示thị 平bình 等đẳng 一nhất 心tâm 任nhậm 運vận 合hợp 道đạo 。 乃nãi 圓viên 悟ngộ 頓đốn 證chứng 之chi 妙diệu 旨chỉ 也dã 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 日nhật 用dụng 現hiện 證chứng 全toàn 是thị 如Như 來Lai 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 若nhược 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 全toàn 體thể 自tự 現hiện 。 故cố 云vân 居cư 一nhất 切thiết 時thời 。 不bất 得đắc 故cố 起khởi 妄vọng 念niệm 。 以dĩ 纔tài 起khởi 一nhất 念niệm 。 即tức 迷mê 現hiện 量lượng 故cố 也dã 。 謂vị 眾chúng 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 本bổn 自tự 無vô 性tánh 。 元nguyên 是thị 真chân 心tâm 。 若nhược 息tức 妄vọng 求cầu 真chân 。 似tự 斬trảm 頭đầu 覓mịch 活hoạt 。 故cố 云vân 於ư 諸chư 妄vọng 心tâm 。 亦diệc 不bất 息tức 滅diệt 。 以dĩ 妄vọng 想tưởng 境cảnh 界giới 本bổn 是thị 一nhất 真chân 不bất 容dung 擬nghĩ 議nghị 。 若nhược 更cánh 加gia 了liễu 知tri 之chi 心tâm 。 即tức 是thị 揚dương 聲thanh 止chỉ 響hưởng 。 故cố 云vân 住trụ 妄vọng 想tưởng 境cảnh 。 界giới 不bất 加gia 了liễu 知tri 。 不bất 加gia 了liễu 知tri 。 處xử 即tức 是thị 真chân 知tri 。 若nhược 起khởi 心tâm 更cánh 辨biện 。 別biệt 求cầu 真chân 實thật 。 則tắc 頭đầu 上thượng 安an 頭đầu 。 彌di 增tăng 顛điên 倒đảo 。 故cố 云vân 於ư 無vô 了liễu 知tri 。 不bất 辨biện 真chân 實thật 。 此thử 道Đạo 人Nhân 日nhật 用dụng 安an 心tâm 的đích 訣quyết 。 苟cẩu 能năng 任nhậm 運vận 如như 斯tư 。 則tắc 心tâm 心tâm 合hợp 道đạo 。 念niệm 念niệm 證chứng 真chân 。 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 而nhi 現hiện 度độ 生sanh 事sự 業nghiệp 矣hĩ 。 從tùng 上thượng 諸chư 祖tổ 。 未vị 有hữu 不bất 入nhập 此thử 法Pháp 門môn 者giả 。 此thử 參tham 禪thiền 向hướng 上thượng 一nhất 路lộ 。 所sở 謂vị 衲nạp 僧Tăng 巴ba 鼻tị 也dã 。


彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 聞văn 是thị 法Pháp 門môn 。 信tín 解giải 受thọ 持trì 。 不bất 生sanh 驚kinh 畏úy 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 隨tùy 順thuận 覺giác 性tánh 。


此thử 直trực 指chỉ 頓đốn 悟ngộ 安an 心tâm 。 乃nãi 脩tu 行hành 之chi 要yếu 也dã 。 此thử 法Pháp 門môn 即tức 上thượng 居cư 一nhất 切thiết 時thời 等đẳng 。 以dĩ 此thử 法pháp 難nan 信tín 難nan 解giải 難nan 持trì 。 若nhược 聞văn 而nhi 不bất 生sanh 驚kinh 怖bố 者giả 。 可khả 謂vị 善thiện 能năng 隨tùy 順thuận 覺giác 性tánh 也dã 。


善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 當đương 知tri 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 已dĩ 曾tằng 供cúng 養dường 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 諸chư 。 佛Phật 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 植thực 眾chúng 德đức 本bổn 。 佛Phật 說thuyết 是thị 人nhân 。 名danh 為vi 成thành 就tựu 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。


此thử 結kết 上thượng 頓đốn 悟ngộ 任nhậm 運vận 合hợp 道đạo 之chi 機cơ 。 皆giai 夙túc 因nhân 深thâm 厚hậu 者giả 。 方phương 能năng 信tín 受thọ 不bất 疑nghi 也dã 。 此thử 等đẳng 之chi 人nhân 。 雖tuy 居cư 因nhân 位vị 。 決quyết 定định 成thành 佛Phật 無vô 疑nghi 矣hĩ 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

清Thanh 淨Tịnh 慧Tuệ 當đương 知tri 。 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 無vô 取thủ 亦diệc 無vô 證chứng 。


無vô 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 生sanh 。 此thử 頌tụng 覺giác 性tánh 平bình 等đẳng 本bổn 無vô 差sai 別biệt 。


覺giác 與dữ 未vị 覺giác 時thời 。 漸tiệm 次thứ 有hữu 差sai 別biệt 。 眾chúng 生sanh 為vi 解giải 礙ngại 。


菩Bồ 薩Tát 未vị 離ly 覺giác 。 入nhập 地địa 永vĩnh 寂tịch 滅diệt 。 不bất 住trụ 一nhất 切thiết 相tướng 。


大đại 覺giác 悉tất 圓viên 滿mãn 。 名danh 為vi 徧biến 隨tùy 順thuận 。


初sơ 二nhị 句cú 總tổng 頌tụng 差sai 別biệt 所sở 以dĩ 。 眾chúng 生sanh 一nhất 句cú 觀quán 行hành 即tức 。 菩Bồ 薩Tát 一nhất 句cú 相tương 似tự 即tức 。 入nhập 地địa 二nhị 句cú 頌tụng 分phần/phân 真chân 即tức 。 大đại 覺giác 二nhị 句cú 頌tụng 究cứu 竟cánh 即tức 。 然nhiên 初sơ 句cú 覺giác 與dữ 未vị 覺giác 。 亦diệc 該cai 攝nhiếp 理lý 即tức 名danh 字tự 即tức 也dã 。


末mạt 世thế 諸chư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 不bất 生sanh 虗hư 妄vọng 。 佛Phật 說thuyết 如như 是thị 人nhân 。


現hiện 世thế 即tức 菩Bồ 薩Tát 。 供cúng 養dường 恆Hằng 沙sa 佛Phật 。 功công 德đức 已dĩ 圓viên 滿mãn 。


雖tuy 有hữu 多đa 方phương 便tiện 。 皆giai 名danh 隨tùy 順thuận 智trí 。


末mạt 二nhị 句cú 總tổng 頌tụng 位vị 行hành 雖tuy 差sai 皆giai 。 隨tùy 順thuận 覺giác 性tánh 。


圓Viên 覺Giác 經Kinh 直Trực 解Giải 卷quyển 上thượng
Viên Giác Kinh Trực Giải ♦ Hết quyển thượng

❖
Phiên âm: 10/5/2016 ◊ Cập nhật: 10/5/2016