科khoa 以dĩ 分phần/phân 經kinh 。 從tùng 古cổ 製chế 也dã 。 昔tích 道đạo 安an 法Pháp 師sư 以dĩ 三tam 分phần/phân 科khoa 經kinh 。


時thời 人nhân 譏cơ 其kỳ 離ly 析tích 經kinh 義nghĩa 。 及cập 親thân 光quang 論luận 至chí 。 果quả 以dĩ 三tam 分phần/phân 斷đoạn 其kỳ 全toàn 經kinh 。


時thời 迺nãi 嘆thán 其kỳ 雅nhã 合hợp 。 蓋cái 經kinh 經kinh 各các 有hữu 綱cương 宗tông 。 科khoa 迺nãi 提đề 挈# 綱cương 要yếu 而nhi 振chấn 起khởi 之chi 。 使sử 觀quán 者giả 得đắc 其kỳ 要yếu 領lãnh 。 庶thứ 離ly 言ngôn 得đắc 義nghĩa 而nhi 悟ngộ 入nhập 之chi 。 令linh 捨xả 筌thuyên 蹄đề 。 殆đãi 非phi 支chi 分phần/phân 節tiết 解giải 逞sính 臆ức 斷đoạn 也dã 。 後hậu 之chi 義nghĩa 學học 。 昧muội 於ư 離ly 言ngôn 之chi 旨chỉ 。 各các 恃thị 己kỷ 見kiến 。 駢biền 枝chi 其kỳ 說thuyết 。 以dĩ 取thủ 謗báng 法pháp 之chi 愆khiên 。 使sử 學học 者giả 莫mạc 之chi 適thích 從tùng 。 正chánh 所sở 謂vị 以dĩ 多đa 岐kỳ 亡vong 羊dương 耳nhĩ 。 茲tư 楞lăng 伽già 以dĩ 離ly 言ngôn 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 為vi 宗tông 。 不bất 涉thiệp 唇thần 吻vẫn 。 又hựu 豈khởi 可khả 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 能năng 入nhập 。 而nhi 其kỳ 所sở 以dĩ 科khoa 節tiết 之chi 。 蓋cái 以dĩ 經kinh 文văn 簡giản 古cổ 。 血huyết 脈mạch 幽u 潛tiềm 。 不bất 得đắc 其kỳ 門môn 而nhi 入nhập 。 故cố 特đặc 提đề 其kỳ 綱cương 領lãnh 。 使sử 知tri 問vấn 答đáp 來lai 源nguyên 。 融dung 會hội 一nhất 貫quán 。 了liễu 然nhiên 心tâm 目mục 。 冀ký 可khả 忘vong 言ngôn 得đắc 義nghĩa 。 不bất 以dĩ 文văn 言ngôn 為vi 障chướng 礙ngại 耳nhĩ 。 非phi 臆ức 斷đoạn 也dã 。 即tức 此thử 已dĩ 為vi 剩thặng 法pháp 。 後hậu 之chi 覺giác 者giả 。 切thiết 不bất 得đắc 以dĩ 此thử 為vi 欠khiếm 。 而nhi 更cánh 增tăng 益ích 其kỳ 說thuyết 。 自tự 取thủ 謗báng 法pháp 之chi 罪tội 不bất 淺thiển 矣hĩ 。


萬vạn 歷lịch 戊# 戌tuất 孟# 夏hạ 佛Phật 成thành 道Đạo 日nhật 。 沙Sa 門Môn 德đức 清thanh 題đề 于vu 五ngũ 羊dương 之chi 青thanh 門môn 壘lũy 壁bích 間gian 。


NO.326-B# 觀Quán 楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 記Ký 略Lược 科Khoa
O.326-B# Quán Lăng Già A Bạt Đa La Bảo Kinh Ký Lược Khoa

海hải 印ấn 沙Sa 門Môn 。 釋thích 德đức 清thanh 。 排bài 訂# 。


-# 通Thông 科Khoa 分Phần/phân (# 二Nhị )(# 經Kinh 一Nhất 卷Quyển 初Sơ )(# 凡Phàm 經Kinh 皆Giai 有Hữu 三Tam 分Phần/phân 此Thử 經Kinh 來Lai 未Vị 盡Tận 故Cố 闕Khuyết 流Lưu 通Thông 分Phần/phân )#
# Thông Khoa Phần/phân # Nhị (# Kinh Nhất Quyển Sơ (# Phàm Kinh Giai Hữu Tam Phần/phân Thử Kinh Lai Vị Tận Cố Khuyết Lưu Thông Phần/phân #

-# 一nhất 序tự 分phần/phân


-# 二nhị 正chánh 宗tông 分phần/phân (# 二nhị )#


-# 初sơ 直trực 指chỉ 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 以dĩ 顯hiển 三tam 界giới 唯duy 心tâm (# 二nhị )#


-# 初sơ 約ước 數số 句cú 問vấn (# 百bách 八bát 問vấn )#


-# 次thứ 非phi 數số 句cú 答đáp (# 二nhị )#


-# 初sơ 牒điệp (# 無vô 上thượng 全toàn 章chương )#


-# 次thứ 答đáp (# 不bất 生sanh 句cú 全toàn 章chương )#


-# 次thứ 曲khúc 示thị 一nhất 心tâm 生sanh 滅diệt 以dĩ 顯hiển 萬vạn 法pháp 唯duy 識thức (# 八bát )#


-# 初sơ 明minh 真chân 妄vọng 因nhân 依y 廣quảng 示thị 八bát 識thức 以dĩ 顯hiển 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 。 相tương/tướng (# 二nhị )#


-# 初sơ 略lược 明minh 唯duy 識thức 以dĩ 別biệt 邪tà 正chánh 之chi 因nhân (# 三tam )#


-# 初sơ 明minh 真chân 唯duy 識thức 量lượng 以dĩ 辨biện 邪tà 宗tông (# 三tam )#


-# 初sơ 顯hiển 真chân 唯duy 識thức (# 諸chư 識thức 下hạ 九cửu 段đoạn )#


-# 次thứ 喻dụ 破phá 二nhị 見kiến (# 譬thí 如như 下hạ 三tam 段đoạn )#


-# 三tam 揀giản 辨biện 邪tà 宗tông (# 破phá 諸chư 外ngoại 道đạo 。 下hạ 三tam 段đoạn )#


-# 次thứ 示thị 七thất 種chủng 聖thánh 義nghĩa 以dĩ 別biệt 邪tà 見kiến (# 二nhị )#


-# 初sơ 示thị 正chánh 義nghĩa (# 有hữu 七thất 種chủng 一nhất 段đoạn )#


-# 次thứ 明minh 斥xích 非phi (# 云vân 何hà 外ngoại 道đạo 二nhị 節tiết )#


-# 三tam 揀giản 邪tà 因nhân 以dĩ 示thị 正chánh 因nhân (# 二nhị )#


-# 初sơ 揀giản 邪tà 因nhân (# 妄vọng 想tưởng 三tam 有hữu 苦khổ 下hạ 八bát 段đoạn )#


-# 次thứ 示thị 正chánh 因nhân (# 若nhược 復phục 諸chư 餘dư 下hạ 一nhất 章chương )#


-# 次thứ 廣quảng 明minh 八bát 識thức 以dĩ 示thị 識thức 智trí 之chi 相tướng (# 二nhị )#


-# 初sơ 明minh 八bát 識thức 相tương/tướng (# 問vấn 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 等đẳng 全toàn 章chương )#


-# 次thứ 明minh 三tam 智trí 相tương/tướng (# 聖thánh 智trí 三tam 相tương/tướng 全toàn 章chương )#


-# 二nhị 明minh 返phản 妄vọng 歸quy 真chân 約ước 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 無vô 我ngã 以dĩ 辨biện 邪tà 正chánh 因nhân 果quả 相tương/tướng ○#


三Tam 明Minh 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 八bát 識thức 無vô 我ngã 究cứu 竟cánh 差sai 別biệt 相tương/tướng ○#


四Tứ 明Minh 法Pháp 。 身thân 常thường 住trụ 以dĩ 示thị 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 平bình 等đẳng 相tương/tướng ○#


-# 五ngũ 示thị 藏tạng 心tâm 自tự 性tánh 以dĩ 明minh 真chân 妄vọng 生sanh 滅diệt 平bình 等đẳng 相tương/tướng ○#


-# 六lục 廣quảng 明minh 六Lục 度Độ 以dĩ 示thị 自tự 性tánh 妙diệu 行hạnh 無vô 修tu 相tương/tướng ○#


-# 七thất 廣quảng 決quyết 眾chúng 疑nghi 以dĩ 顯hiển 法Pháp 身thân 離ly 過quá ○#


-# 八bát 特đặc 示thị 性tánh 戒giới 以dĩ 彰chương 生sanh 佛Phật 平bình 等đẳng ○#


△# 已dĩ 上thượng 因nhân 緣duyên 科khoa 已dĩ 竟cánh 。


-# ○# 二Nhị 明Minh 返Phản 妄Vọng 歸Quy 真Chân 約Ước 五Ngũ 法Pháp 自Tự 性Tánh 無Vô 我Ngã 以Dĩ 辨Biện 邪Tà 正Chánh 因Nhân 果Quả 。 相Tương/tướng 分Phần/phân (# 二Nhị )(# 此Thử 科Khoa 至Chí 四Tứ 卷quyển 中trung 止chỉ )#
# # Nhị Minh Phản Vọng Quy Chân Ước Ngũ Pháp Tự Tánh Vô Ngã Dĩ Biện Tà Chánh Nhân Quả Tương/tướng Phần/phân # Nhị (# Thử Khoa Chí Tứ ♦ Hết quyển trung

-# 初sơ 辨biện 邪tà 正chánh 頓đốn 示thị 一Nhất 乘Thừa 理lý 行hành 因nhân 果quả 相tương/tướng (# 二nhị )#


-# 初sơ 辨biện 明minh 因Nhân 地Địa 心tâm (# 二nhị )#


-# 初sơ 破phá 邪tà 顯hiển 正chánh 以dĩ 示thị 常thường 住trụ 真chân 理lý (# 二nhị )#


-# 初sơ 約ước 三tam 門môn 破phá 邪tà 因nhân 以dĩ 顯hiển 正chánh 因nhân (# 五ngũ )#


-# 初sơ 明minh 五ngũ 法pháp (# 六lục )#


-# 初sơ 破phá 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng (# 知tri 大đại 眾chúng 心tâm 。 念niệm 下hạ 問vấn 答đáp 有hữu 無vô 全toàn 章chương )#


-# 二nhị 顯hiển 正chánh 智trí 如như 如như (# 淨tịnh 除trừ 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 下hạ 一nhất 章chương 顯hiển 正chánh 智trí 法pháp 依y 佛Phật 章chương 顯hiển 如như 如như )#


-# 三tam 破phá 二nhị 種chủng 邪tà 因nhân (# 二nhị )#


-# 初sơ 即tức 二Nhị 乘Thừa 邪tà 因nhân 以dĩ 示thị 正chánh 因nhân (# 二nhị 種chủng 聲Thanh 聞Văn 一nhất 章chương )#


-# 次thứ 以dĩ 聖thánh 智trí 破phá 外ngoại 道đạo 邪tà 因nhân (# 常thường 不bất 思tư 議nghị 一nhất 章chương )#


-# 四tứ 舉cử 果quả 驗nghiệm 因nhân (# 二Nhị 乘Thừa 外ngoại 道đạo 一nhất 章chương )#


-# 五ngũ 勘khám 果quả 知tri 因nhân (# 五ngũ 無vô 間gián 全toàn 章chương )#


-# 六lục 示thị 因nhân 果quả 一nhất 如như (# 一nhất 闡xiển 提đề 全toàn 章chương )#


-# 二nhị 明minh 三tam 自tự 性tánh (# 一nhất 章chương )#


三Tam 明Minh 二nhị 無vô 我ngã (# 一nhất 章chương )#


-# 四tứ 破phá 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 (# 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 一nhất 章chương )#


-# 五ngũ 結kết 示thị 正chánh 因nhân (# 善thiện 知tri 心tâm 意ý 下hạ 偈kệ 終chung )#


-# 次thứ 約ước 一nhất 心tâm 破phá 妄vọng 計kế 以dĩ 顯hiển 真chân 理lý (# 二nhị )#


-# 初sơ 明minh 寂tịch 滅diệt 一nhất 心tâm (# 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 一nhất 章chương )#


-# 次Thứ 示Thị 如Như 來Lai 藏Tạng 性Tánh (# 經Kinh 二Nhị 卷Quyển 初Sơ )(# 疑Nghi 如Như 來Lai 藏Tạng 同Đồng 外Ngoại 道Đạo 我Ngã 一Nhất 章Chương )#
# Thứ Thị Như Lai Tạng Tánh # Kinh Nhị Quyển Sơ (# Nghi Như Lai Tạng Đồng Ngoại Đạo Ngã Nhất Chương #

-# 次thứ 依y 理lý 勘khám 訂# 以dĩ 辨biện 邪tà 正chánh 二nhị 行hành ○#


-# 次thứ 辨biện 明minh 果quả 地địa 覺giác ○#


-# 次thứ 依y 前tiền 理lý 行hành 頓đốn 示thị 斷đoạn 惑hoặc 證chứng 真chân 因nhân 果quả 相tương/tướng ○#


△# 上thượng 顯hiển 理lý 已dĩ 竟cánh △# 下hạ 顯hiển 行hành 。


-# ○# 次thứ 依y 理lý 勘khám 訂# 以dĩ 辨biện 邪tà 正chánh 二nhị 行hành (# 四tứ )#


-# 初sơ 總tổng 示thị 正chánh 行hạnh 之chi 方phương (# 四tứ )#


-# 初sơ 能năng 觀quán 之chi 智trí (# 四tứ 方phương 使sử 一nhất 章chương )#


-# 二nhị 所sở 破phá 之chi 惑hoặc (# 明minh 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 破phá 依y 他tha 起khởi 明minh 妄vọng 想tưởng 無vô 性tánh 破phá 徧biến 計kế 執chấp )#


-# 三tam 顯hiển 圓viên 成thành 之chi 理lý (# 無vô 四tứ 句cú 可khả 離ly 無vô 聖thánh 智trí 可khả 得đắc )#


-# 四tứ 顯hiển 離ly 過quá 絕tuyệt 非phi (# 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 離ly 如như 是thị 四tứ 句cú 等đẳng 二nhị 段đoạn )#


-# 二nhị 略lược 示thị 邪tà 正chánh 因nhân 果quả 。 相tương/tướng (# 四tứ )#


-# 初sơ 略lược 示thị 邪tà 正chánh 二nhị 因nhân (# 二nhị )#


-# 初sơ 示thị 二nhị 種chủng 邪tà 因nhân 禪thiền


-# 次thứ 示thị 三tam 種chủng 正chánh 因nhân 禪thiền


-# 二nhị 略lược 明minh 邪tà 正chánh 二nhị 果quả (# 二nhị )#


-# 初sơ 如Như 來Lai 涅Niết 槃Bàn 。 真chân 果quả (# 爾nhĩ 時thời )#


-# 次thứ 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 果quả 假giả (# 復phục 次thứ )#


-# 三tam 略lược 示thị 當đương 轉chuyển 二nhị 性tánh (# 言ngôn 說thuyết 自tự 性tánh 事sự 自tự 性tánh )#


-# 四tứ 略lược 示thị 感cảm 應ứng 二nhị 徵trưng (# 現hiện 身thân 面diện 言ngôn 說thuyết 加gia 持trì 手thủ 灌quán 頂đảnh 神thần 力lực 加gia 持trì )#


-# 三tam 廣quảng 釋thích 邪tà 正chánh 因nhân 果quả 。 差sai 別biệt 相tương/tướng (# 二nhị )#


-# 初sơ 廣quảng 釋thích 前tiền 三tam 種chủng 禪thiền 以dĩ 顯hiển 三tam 乘thừa 差sai 別biệt 。 因nhân 果quả 相tương/tướng (# 二nhị )#


-# 初sơ 廣quảng 辨biện 因nhân 別biệt (# 三tam )#


-# 初sơ 釋thích 愚ngu 夫phu 所sở 行hành 禪thiền (# 二nhị )#


-# 初sơ 外ngoại 道đạo 邪tà 禪thiền (# 二nhị )#


-# 初sơ 緣duyên 起khởi 無vô 性tánh 以dĩ 破phá 言ngôn 說thuyết 自tự 性tánh 相tướng (# 緣duyên 起khởi 一nhất 章chương )#


-# 次thứ 辨biện 妄vọng 想tưởng 無vô 性tánh 以dĩ 破phá 事sự 自tự 性tánh 相tướng (# 七thất )#


-# 初sơ 明minh 妄vọng 境cảnh 真chân 常thường 以dĩ 破phá 斷đoạn 見kiến (# 常thường 聲thanh 者giả 何hà 事sự 說thuyết 至chí 非phi 聖thánh 言ngôn 說thuyết 半bán 章chương )#


-# 二nhị 明minh 法pháp 一nhất 見kiến 異dị 以dĩ 破phá 常thường 見kiến (# 惑hoặc 亂loạn 起khởi 二nhị 種chủng 種chủng 性tánh 至chí 種chủng 性tánh 義nghĩa 半bán 章chương )#


三Tam 明Minh 心tâm 境cảnh 如như 如như 以dĩ 破phá 一nhất 異dị 見kiến (# 即tức 彼bỉ 惑hoặc 亂loạn 不bất 妄vọng 想tưởng 一nhất 節tiết 已dĩ 上thượng 三tam 科khoa 共cộng 一nhất 章chương )#


-# 四tứ 明minh 緣duyên 生sanh 如như 幻huyễn 以dĩ 破phá 有hữu 無vô 見kiến (# 問vấn 惑hoặc 亂loạn 為vi 有hữu 無vô 起khởi 兩lưỡng 全toàn 章chương 至chí 是thị 故cố 說thuyết 如như 幻huyễn 止chỉ )#


-# 五ngũ 明minh 本bổn 自tự 無vô 生sanh 。 以dĩ 破phá 因nhân 生sanh 見kiến (# 問vấn 一nhất 切thiết 性tánh 無vô 生sanh 一nhất 章chương )#


-# 六lục 明minh 言ngôn 說thuyết 無vô 性tánh 以dĩ 破phá 名danh 言ngôn 習tập 氣khí (# 當đương 說thuyết 名danh 句cú 形hình 身thân 一nhất 章chương )#


-# 七thất 顯hiển 名danh 言ngôn 雙song 絕tuyệt 以dĩ 誡giới 忘vong 言ngôn 默mặc 證chứng (# 未vị 來lai 世thế 智trí 者giả 止chỉ 論luận 一nhất 章chương 至chí 偈kệ 文văn 離ly 自tự 性tánh )#


-# 次thứ 二Nhị 乘Thừa 偏thiên 禪thiền


-# 次thứ 觀quán 察sát 義nghĩa 禪thiền


-# 三tam 釋thích 攀phàn 緣duyên 如như 禪thiền (# 三tam )#


-# 初sơ 觀quán 四tứ 大đại 如như


-# 次thứ 觀quán 五ngũ 陰ấm 如như


-# 三tam 結kết 示thị 正chánh 觀quán


-# 次thứ 廣quảng 辨biện 果quả 別biệt (# 先tiên 示thị 邪tà 果quả 後hậu 示thị 正chánh 果quả )#


-# 次thứ 廣quảng 釋thích 如Như 來Lai 禪thiền 融dung 會hội 妄vọng 想tưởng 如như 如như 以dĩ 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 平bình 等đẳng 因nhân 果quả 相tương/tướng (# 三tam )#


-# 初sơ 明minh 即tức 妄vọng 即tức 真chân 以dĩ 顯hiển 因nhân 平bình 等đẳng (# 十thập 二nhị 妄vọng 想tưởng 一nhất 章chương )#


-# 次thứ 明minh 即tức 心tâm 即tức 境cảnh 以dĩ 顯hiển 果quả 平bình 等đẳng (# 妄vọng 想tưởng 無vô 性tánh 半bán 章chương 以dĩ 顯hiển 即tức 心tâm 一Nhất 乘Thừa 半bán 章chương 以dĩ 顯hiển 即tức 境cảnh )#


-# 三tam 即tức 權quyền 即tức 實thật 以dĩ 顯hiển 法pháp 平bình 等đẳng (# 不bất 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 一nhất 章chương )#


-# 四Tứ 舉Cử 果Quả 驗Nghiệm 因Nhân 以Dĩ 示Thị 一Nhất 乘Thừa 真Chân 因Nhân 相Tương/tướng (# 二Nhị )(# 經Kinh 三Tam 卷Quyển 初Sơ )#
# Tứ Cử Quả Nghiệm Nhân Dĩ Thị Nhất Thừa Chân Nhân Tương/tướng # Nhị (# Kinh Tam Quyển Sơ #

-# 初sơ 舉cử 意ý 生sanh 身thân 真chân 果quả 相tương/tướng (# 意ý 生sanh 身thân 一nhất 章chương )#


-# 次thứ 示thị 五ngũ 無vô 間gián 行hành 真chân 因nhân 相tương/tướng (# 五ngũ 無vô 間gián 一nhất 章chương )#


△# 已dĩ 上thượng 自tự 初sơ 卷quyển 第đệ 二nhị 返phản 妄vọng 歸quy 真chân 科khoa 中trung 初sơ 頓đốn 示thị 理lý 行hành 以dĩ 辨biện 因Nhân 地Địa 心tâm 竟cánh 。


-# ○# 次thứ 辨biện 果quả 地địa 覺giác 分phần/phân (# 三tam )#


-# 初sơ 明minh 三Tam 身Thân 以dĩ 顯hiển 法Pháp 身thân 常thường 德đức (# 三tam )#


-# 初sơ 總tổng 示thị 佛Phật 之chi 知tri 覺giác (# 一nhất 章chương )#


-# 次thứ 顯hiển 報báo 化hóa 二nhị 身thân (# 四Tứ 等Đẳng 一nhất 章chương )#


-# 三tam 顯hiển 常thường 住trụ 法Pháp 身thân 。 (# 不bất 說thuyết 一nhất 字tự 一nhất 章chương )#


-# 次thứ 破phá 二nhị 見kiến 以dĩ 顯hiển 涅Niết 槃Bàn 離ly 過quá (# 有hữu 無vô 相tướng 一nhất 章chương )#


-# 三tam 示thị 二nhị 通thông 以dĩ 明minh 果quả 海hải 離ly 言ngôn (# 宗tông 說thuyết 二nhị 通thông 一nhất 章chương )#


△# 已dĩ 上thượng 辨biện 別biệt 邪tà 正chánh 頓đốn 示thị 一Nhất 乘Thừa 理lý 行hành 因nhân 果quả 相tương/tướng 竟cánh 從tùng 前tiền 初sơ 卷quyển 五ngũ 法pháp 章chương 至chí 此thử 二nhị 通thông 畢tất 。


-# ○# 次thứ 下hạ 依y 前tiền 理lý 行hành 頓đốn 示thị 斷đoạn 證chứng 因nhân 果quả 相tương/tướng 分phần/phân (# 二nhị )(# 此thử 科khoa 從tùng 初sơ 卷quyển 來lai )#


-# 初sơ 翻phiên 顯hiển 因nhân 行hành (# 二nhị )#


-# 初sơ 自tự 利lợi 功công 圓viên (# 四tứ )#


-# 初sơ 明minh 妄vọng 想tưởng 不bất 實thật 以dĩ 破phá 我ngã 執chấp 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng (# 問vấn 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 全toàn 章chương )#


-# 二nhị 明minh 言ngôn 說thuyết 性tánh 空không 以dĩ 破phá 法pháp 執chấp 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng (# 四tứ )#


-# 初sơ 明minh 言ngôn 說thuyết 為vi 法pháp 執chấp 之chi 本bổn (# 當đương 說thuyết 語ngữ 義nghĩa 全toàn 章chương )#


-# 二nhị 示thị 智trí 識thức 為vi 縛phược 脫thoát 之chi 源nguyên (# 智trí 識thức 相tương/tướng 全toàn 章chương )#


-# 三tam 即tức 轉chuyển 變biến 相tương/tướng 以dĩ 明minh 動động 本bổn 不bất 動động (# 九cửu 種chủng 轉chuyển 變biến 全toàn 章chương )#


-# 四tứ 斷đoạn 相tương 續tục 心tâm 以dĩ 明minh 生sanh 本bổn 無vô 生sanh (# 問vấn 一nhất 切thiết 法pháp 相tướng 。 續tục 義nghĩa 全toàn 章chương )#


-# 三tam 遣khiển 境cảnh 智trí 以dĩ 明minh 無vô 智trí 無vô 得đắc (# 二nhị )#


-# 初sơ 遣khiển 所sở 觀quán 境cảnh 分phần/phân (# 二nhị )#


-# 初sơ 遣khiển 事sự 境cảnh (# 彼bỉ 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 全toàn 章chương )#


-# 次thứ 遣khiển 理lý 境cảnh (# 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 全toàn 章chương )#


-# 次thứ 遣khiển 能năng 觀quán 智trí (# 攀phàn 緣duyên 事sự 不bất 得đắc 一nhất 章chương )# △# 已dĩ 上thượng 明minh 斷đoạn 證chứng 因nhân 相tương/tướng 竟cánh △# 下hạ 明minh 斷đoạn 證chứng 果Quả 相tương/tướng


-# 四tứ 明minh 忘vong 言ngôn 頓đốn 證chứng 以dĩ 顯hiển 果quả 海hải 離ly 緣duyên (# 愚ngu 痴si 凡phàm 夫phu 一nhất 節tiết )#


-# 次thứ 利lợi 他tha 行hành 滿mãn (# 二nhị )#


-# 初sơ 雙song 結kết 二nhị 行hành (# 二nhị 通thông 全toàn 章chương )#


-# 次thứ 特đặc 示thị 利lợi 他tha (# 止chỉ 論luận 一nhất 章chương )#


-# 次thứ 正chánh 顯hiển 果quả 德đức (# 二nhị )#


-# 初sơ 轉chuyển 依y 涅Niết 槃Bàn 果quả (# 二nhị )#


-# 初sơ 揀giản 二nhị 十thập 一nhất 種chủng 邪tà 宗tông (# 問vấn 涅Niết 槃Bàn 前tiền 半bán 章chương )#


-# 次thứ 示thị 最tối 上thượng 一Nhất 乘Thừa 正chánh 果quả (# 如như 我ngã 所sở 說thuyết 。 涅Niết 槃Bàn 一nhất 節tiết )#


-# 次Thứ 轉Chuyển 依Y 菩Bồ 提Đề 果Quả (# 五Ngũ )(# 經Kinh 四Tứ 卷Quyển 初Sơ )#
# Thứ Chuyển Y Bồ Đề Quả # Ngũ (# Kinh Tứ Quyển Sơ #

-# 初sơ 顯hiển 法Pháp 身thân 真chân 我ngã 德đức (# 二nhị )#


-# 初sơ 顯hiển 三tam 德đức 秘bí 藏tạng (# 明minh 法Pháp 身thân 般Bát 若Nhã 解giải 脫thoát 。 共cộng 一nhất 章chương )#


-# 次thứ 顯hiển 一nhất 心tâm 真Chân 如Như (# 二nhị )#


-# 初sơ 明minh 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 (# 離ly 名danh 字tự 相tương 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 共cộng 一nhất 章chương )#


-# 次thứ 結kết 究cứu 竟cánh 一nhất 心tâm (# 無vô 相tướng 見kiến 勝thắng 下hạ 至chí 偈kệ 終chung )#


-# 二nhị 顯hiển 法Pháp 身thân 真chân 常thường 德đức (# 二nhị )#


-# 初sơ 破phá 七thất 種chủng 無vô 常thường (# 七thất 無vô 常thường 一nhất 章chương )#


-# 次thứ 正chánh 顯hiển 真chân 常thường (# 文văn 錯thác 簡giản 在tại 三tam 昧muội 章chương 後hậu )#


-# 三tam 顯hiển 法Pháp 身thân 真chân 樂nhạo/nhạc/lạc 德đức (# 三tam 昧muội 全toàn 章chương )#


-# 四tứ 顯hiển 法Pháp 身thân 真chân 淨tịnh 德đức (# 如Như 來Lai 藏tạng 半bán 章chương )#


-# 五ngũ 釋thích 疑nghi 勸khuyến 修tu (# 若nhược 無vô 識thức 藏tạng 名danh 下hạ 三tam 段đoạn )#


△# 前tiền 從tùng 初sơ 卷quyển 分phân 別biệt 自tự 性tánh 章chương 起khởi 止chỉ 此thử 大đại 科khoa 第đệ 二nhị 通thông 約ước 三tam 門môn 辨biện 邪tà 正chánh 理lý 行hành 因nhân 果quả 相tương/tướng 竟cánh 。


-# ○# 三Tam 明Minh 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 八bát 識thức 無vô 我ngã 究cứu 竟cánh 差sai 別biệt 相tương/tướng (# 二nhị )#


-# 初sơ 總tổng 明minh 迷mê 悟ngộ 因nhân 依y (# 問vấn 五ngũ 法pháp 等đẳng 一nhất 章chương )#


-# 次thứ 別biệt 顯hiển 四tứ 門môn 攝nhiếp 入nhập (# 五ngũ )#


-# 初sơ 明minh 五ngũ 法pháp 差sai 別biệt 相tương/tướng (# 二nhị )#


-# 初sơ 總tổng 明minh 差sai 別biệt 之chi 法pháp (# 愚ngu 夫phu 章chương 至chí 是thị 名danh 如như 如như )#


-# 次thứ 顯hiển 住trụ 如như 如như 之chi 人nhân (# 住trụ 如như 如như 者giả 二nhị 段đoạn )#


-# 二nhị 明minh 三tam 門môn 入nhập 五ngũ 法pháp (# 二nhị )#


-# 初sơ 明minh 三tam 自tự 性tánh 入nhập 五ngũ 法pháp (# 全toàn 章chương )#


-# 次thứ 明minh 八bát 識thức 無vô 我ngã 入nhập 五ngũ 法pháp (# 復phục 次thứ 一nhất 章chương )#


三Tam 明Minh 四tứ 門môn 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 (# 五ngũ 法pháp 一nhất 節tiết )#


-# 四tứ 明minh 總tổng 歸quy 如như 如như 示thị 以dĩ 正chánh 觀quán (# 五ngũ 法pháp 半bán 章chương )#


-# 五ngũ 結kết 勸khuyến 修tu 學học (# 是thị 名danh 一nhất 節tiết )#


△# 此thử 上thượng 第đệ 三tam 科khoa 四tứ 門môn 差sai 別biệt 相tương/tướng 已dĩ 竟cánh 。


-# ○# 四Tứ 明Minh 法Pháp 身thân 常thường 住trụ 以dĩ 示thị 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 平bình 等đẳng 相tương/tướng (# 二nhị )#


-# 初sơ 明minh 法Pháp 身thân 常thường 住trụ (# 恆Hằng 沙sa 前tiền 半bán 章chương )#


-# 次thứ 明minh 平bình 等đẳng 如như 如như (# 生sanh 死tử 本bổn 際tế 半bán 章chương )#


-# ○# 五ngũ 示thị 藏tạng 心tâm 自tự 性tánh 以dĩ 明minh 真chân 妄vọng 生sanh 滅diệt 平bình 等đẳng 相tương/tướng (# 剎sát 那na 全toàn 章chương 偈kệ 錯thác 簡giản 在tại 六Lục 度Độ 章chương 後hậu )#


-# ○# 六lục 廣quảng 明minh 六Lục 度Độ 以dĩ 示thị 自tự 性tánh 妙diệu 行hạnh 無vô 修tu 相tương/tướng (# 六Lục 度Độ 全toàn 章chương )#


-# ○# 七thất 廣quảng 決quyết 眾chúng 疑nghi 以dĩ 顯hiển 法Pháp 身thân 離ly 過quá (# 六lục 疑nghi 全toàn 章chương )#


-# ○# 八bát 特đặc 示thị 性tánh 戒giới 以dĩ 彰chương 生sanh 佛Phật 平bình 等đẳng (# 不bất 食thực 肉nhục 全toàn 章chương )#


觀quán 楞lăng 伽già 記ký 略lược 科khoa 畢tất


觀Quán 楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 記Ký 卷quyển 第đệ 一nhất
Quán Lăng Già A Bạt Đa La Bảo Kinh Ký ♦ Hết quyển 1

宋Tống 天Thiên 竺Trúc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 求Cầu 那Na 跋Bạt 陀Đà 羅La 譯dịch

明minh 建kiến 鄴# 海hải 印ấn 沙Sa 門Môn 。 釋thích 德đức 清thanh 筆bút 記ký 。


記ký 曰viết 。 舊cựu 註chú 。 楞lăng 伽già 。 山sơn 名danh 。 此thử 云vân 不bất 可khả 往vãng 。 又hựu 云vân 城thành 名danh 。 以dĩ 山sơn 頂đảnh 有hữu 夜dạ 叉xoa 王vương 城thành 故cố 。 山sơn 居cư 南nam 海hải 濱tân 。 阿a 跋bạt 多đa 羅la 。 此thử 云vân 無vô 上thượng 。 寶bảo 。 貴quý 重trọng 義nghĩa 。 以dĩ 通thông 喻dụ 此thử 經Kinh 。 是thị 不bất 可khả 往vãng 無vô 上thượng 寶bảo 經kinh 。 非phi 也dã 。 受thọ 公công 謂vị 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 之chi 境cảnh 。 非phi 邪tà 智trí 可khả 造tạo 。 故cố 云vân 不bất 可khả 往vãng 。 隨tùy 色sắc 摩ma 尼ni 之chi 珠châu 。 非phi 世thế 寶bảo 可khả 比tỉ 。 故cố 云vân 無vô 上thượng 。 謂vị 不bất 可khả 往vãng 處xứ 。 有hữu 此thử 無vô 上thượng 寶bảo 也dã 。 此thử 亦diệc 未vị 盡tận 然nhiên 。 華hoa 嚴nghiêm 論luận 云vân 。 世Thế 尊Tôn 於ư 南nam 海hải 摩ma 羅la 耶da 山sơn 之chi 頂đảnh 楞lăng 伽già 城thành 中trung 說thuyết 法Pháp 。 其kỳ 山sơn 高cao 五ngũ 百bách 由do 旬tuần 。 下hạ 瞰# 大đại 海hải 。 無vô 路lộ 可khả 上thượng 。 其kỳ 城thành 乃nãi 眾chúng 寶bảo 所sở 成thành 。 光quang 映ánh 日nhật 月nguyệt 。 無vô 門môn 可khả 入nhập 。 得đắc 神thần 通thông 者giả 堪kham 能năng 升thăng 往vãng 。 表biểu 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 。 無vô 修tu 無vô 證chứng 方phương 能năng 升thăng 也dã 。 此thử 說thuyết 固cố 爾nhĩ 。 愚ngu 居cư 五ngũ 臺đài 時thời 。 曾tằng 遇ngộ 一nhất 梵Phạm 師sư 。 于vu 闐điền 國quốc 人nhân 。 髮phát 長trường/trưởng 丈trượng 餘dư 。 不bất 言ngôn 其kỳ 壽thọ 。 但đãn 云vân 入nhập 此thử 土thổ/độ 三tam 十thập 餘dư 年niên 。 精tinh 於ư 禪thiền 觀quán 。 兼kiêm 明minh 教giáo 乘thừa 。 且thả 善thiện 方phương 言ngôn 。 愚ngu 請thỉnh 同đồng 住trú 阿a 蘭lan 若nhã 三tam 年niên 。 每mỗi 於ư 談đàm 次thứ 。 以dĩ 經kinh 中trung 所sở 有hữu 梵Phạn 語ngữ 已dĩ 明minh 者giả 。 嘗thường 請thỉnh 試thí 之chi 。 所sở 說thuyết 皆giai 與dữ 古cổ 譯dịch 㳷vẫn 合hợp 。 愚ngu 因nhân 問vấn 及cập 楞lăng 伽già 經kinh 。 師sư 乃nãi 驚kinh 曰viết 。 遮già 裡# 亦diệc 有hữu 此thử 經Kinh 耶da 。 此thử 是thị 不bất 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 得đắc 之chi 法pháp 也dã 。 我ngã 土thổ/độ 國quốc 王vương 寶bảo 之chi 。 因nhân 問vấn 有hữu 多đa 少thiểu 卷quyển 。 余dư 曰viết 。 傳truyền 者giả 四tứ 卷quyển 。 師sư 笑tiếu 曰viết 。 來lai 未vị 盡tận 耳nhĩ 。 此thử 經Kinh 有hữu 四tứ 十thập 卷quyển 。 此thử 才tài 十thập 分phân 之chi 一nhất 。 及cập 扣khấu 經kinh 中trung 旨chỉ 趣thú 。 言ngôn 言ngôn 皆giai 發phát 明minh 離ly 心tâm 意ý 識thức 境cảnh 界giới 。 不bất 可khả 具cụ 述thuật 。 因nhân 問vấn 楞lăng 伽già 山sơn 在tại 何hà 處xứ 。 師sư 曰viết 。 此thử 山sơn 在tại 天Thiên 竺Trúc 國quốc 之chi 南nam 海hải 中trung 。 又hựu 問vấn 何hà 以dĩ 楞lăng 伽già 為vi 名danh 。 師sư 曰viết 。 楞lăng (# 去khứ 聲thanh 呼hô )# 伽già 。 乃nãi 寶bảo 名danh 。 其kỳ 狀trạng 八bát 楞lăng 。 視thị 之chi 渾hồn 圓viên 。 體thể 極cực 堅kiên 固cố 。 不bất 可khả 鑽toàn 穿xuyên 。 常thường 放phóng 光quang 明minh 。 世thế 間gian 之chi 寶bảo 。 無vô 有hữu 過quá 上thượng 者giả 。 故cố 阿a 跋bạt 多đa 羅la 。 此thử 云vân 無vô 上thượng 。 以dĩ 山sơn 純thuần 此thử 寶bảo 。 是thị 山sơn 以dĩ 寶bảo 名danh 。 故cố 曰viết 楞lăng 伽già 阿a 跋bạt 多đa 羅la 寶bảo 山sơn 。 山sơn 頂đảnh 有hữu 城thành 。 此thử 寶bảo 天thiên 成thành 。 無vô 門môn 可khả 入nhập 。 而nhi 為vi 夜dạ 叉xoa 鬼quỷ 王vương 所sở 據cứ 。 佛Phật 在tại 此thử 山sơn 頂đảnh 城thành 中trung 說thuyết 此thử 經Kinh 。 故cố 經kinh 以dĩ 處xứ 名danh 耳nhĩ 。 又hựu 問vấn 此thử 山sơn 人nhân 能năng 到đáo 否phủ/bĩ 。 師sư 云vân 人nhân 不bất 能năng 到đáo 。 以dĩ 其kỳ 此thử 山sơn 下hạ 細tế 上thượng 大đại 。 每mỗi 於ư 陰ấm 雲vân 黑hắc 夜dạ 。 或hoặc 波ba 濤đào 洶# 湧dũng 。 其kỳ 山sơn 形hình 益ích 顯hiển 露lộ 分phân 明minh 。 光quang 明minh 愈dũ 盛thịnh 。 若nhược 海hải 湛trạm 空không 澄trừng 。 天thiên 無vô 雲vân 翳ế 。 海hải 空không 一nhất 色sắc 。 其kỳ 山sơn 即tức 不bất 見kiến 。 然nhiên 彼bỉ 土độ 僧Tăng 有hữu 修tu 禪thiền 者giả 。 于vu 海hải 岸ngạn 經kinh 行hành 。 望vọng 之chi 以dĩ 入nhập 觀quán 耳nhĩ 。 是thị 則tắc 按án 華hoa 嚴nghiêm 論luận 。 準chuẩn 此thử 梵Phạm 師sư 言ngôn 。 則tắc 山sơn 以dĩ 寶bảo 名danh 。 經kinh 以dĩ 處xứ 名danh 。 深thâm 有hữu 意ý 焉yên 。 緣duyên 起khởi 經Kinh 云vân 。 難nan 入nhập 未vị 曾tằng 有hữu 會hội 中trung 。 說thuyết 隨tùy 他tha 緣duyên 起khởi 。 陀đà 羅la 尼ni 智trí 。 名danh 為vi 楞lăng 伽già 王vương 識thức 。 蓋cái 約ước 處xứ 表biểu 法pháp 。 又hựu 見kiến 深thâm 玄huyền 。 然nhiên 教giáo 稱xưng 智trí 海hải 。 性tánh 海hải 。 覺giác 海hải 。 心tâm 海hải 。 至chí 若nhược 寶bảo 明minh 空không 海hải 。 此thử 經Kinh 云vân 藏tạng 識thức 海hải 。 且thả 又hựu 以dĩ 生sanh 死tử 喻dụ 海hải 。 涅Niết 槃Bàn 喻dụ 海hải 。 喻dụ 山sơn 。 五ngũ 蘊uẩn 亦diệc 喻dụ 山sơn 。 況huống 夜dạ 叉xoa 。 云vân 可khả 畏úy 鬼quỷ 。 乃nãi 飛phi 行hành 而nhi 食thực 生sanh 物vật 者giả 。 然nhiên 吾ngô 佛Phật 特đặc 住trụ 此thử 海hải 中trung 寶bảo 山sơn 夜dạ 叉xoa 王vương 城thành 而nhi 說thuyết 此thử 經Kinh 。 顯hiển 示thị 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 。 其kỳ 經kinh 所sở 詮thuyên 者giả 。 乃nãi 五ngũ 法pháp 三tam 自tự 性tánh 。 八bát 識thức 二nhị 無vô 我ngã 。 即tức 處xứ 觀quán 法pháp 。 其kỳ 旨chỉ 微vi 哉tai 。 何hà 則tắc 。 經Kinh 云vân 。 藏tạng 識thức 海hải 常thường 住trụ 。 境cảnh 界giới 風phong 所sở 動động 。 洪hồng 波ba 皷cổ 冥minh 壑hác 。 無vô 有hữu 斷đoạn 絕tuyệt 時thời 。 斯tư 則tắc 智trí 海hải 無vô 性tánh 。 因nhân 覺giác 妄vọng 而nhi 成thành 凡phàm 。 湛trạm 淵uyên 心tâm 海hải 。 變biến 而nhi 為vị 生sanh 死tử 之chi 業nghiệp 海hải 。 寶bảo 明minh 妙diệu 心tâm 。 變biến 而nhi 為vi 八bát 識thức 五ngũ 蘊uẩn 幻huyễn 妄vọng 之chi 身thân 心tâm 。 故cố 寶bảo 有hữu 八bát 楞lăng 。 山sơn 高cao 五ngũ 百bách 由do 旬tuần 。 而nhi 為vị 煩phiền 惱não 。 生sanh 死tử 夜dạ 叉xoa 所sở 據cứ 耳nhĩ 。 然nhiên 至chí 昏hôn 雲vân 黑hắc 夜dạ 。 或hoặc 波ba 濤đào 洶# 湧dũng 之chi 際tế 。 而nhi 山sơn 形hình 愈dũ 顯hiển 露lộ 者giả 。 所sở 謂vị 妄vọng 想tưởng 興hưng 而nhi 涅Niết 槃Bàn 現hiện 。 夜dạ 叉xoa 鬼quỷ 王vương 。 請thỉnh 佛Phật 說thuyết 法Pháp 者giả 。 所sở 謂vị 煩phiền 惱não 起khởi 而nhi 佛Phật 道Đạo 成thành 。 抑ức 益ích 顯hiển 此thử 。 寶bảo 明minh 妙diệu 性tánh 。 雖tuy 住trụ 生sanh 死tử 大đại 海hải 。 五ngũ 蘊uẩn 山sơn 中trung 。 不bất 為vị 煩phiền 惱não 所sở 奪đoạt 。 不bất 為vi 生sanh 死tử 波ba 流lưu 。 不bất 為vi 境cảnh 界giới 風phong 動động 。 無vô 明minh 黑hắc 暗ám 。 暗ám 不bất 能năng 昏hôn 。 長trường 夜dạ 冥minh 冥minh 。 靈linh 光quang 獨độc 露lộ 耳nhĩ 。 且thả 云vân 海hải 湛trạm 空không 澄trừng 。 山sơn 即tức 不bất 現hiện 者giả 。 愈dũ 見kiến 智trí 海hải 圓viên 澄trừng 。 萬vạn 象tượng 森sâm 羅la 炳bỉnh 然nhiên 齊tề 印ấn 。 身thân 心tâm 世thế 界giới 當đương 下hạ 銷tiêu 融dung 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 應ứng 時thời 平bình 等đẳng 。 至chí 此thử 魔ma 佛Phật 皆giai 空không 。 二nhị 俱câu 不bất 可khả 得đắc 矣hĩ 。 噫# 。 信tín 乎hồ 此thử 為vi 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 無vô 上thượng 尊tôn 頂Đảnh 法Pháp 門môn 也dã 。 且thả 義nghĩa 翻phiên 此thử 經Kinh 名danh 不bất 可khả 往vãng 。 唯duy 神thần 通thông 者giả 能năng 至chí 。 意ý 顯hiển 此thử 法Pháp 門môn 。 非phi 心tâm 行hành 處xứ 。 唯duy 上thượng 上thượng 根căn 人nhân 。 一nhất 入nhập 頓đốn 入nhập 。 不bất 許hứa 捫môn 摸mạc 湊thấu 泊bạc 。 不bất 入nhập 。 亦diệc 不bất 許hứa 思tư 量lượng 攀phàn 緣duyên 。 但đãn 只chỉ 於ư 境cảnh 界giới 波ba 濤đào 煩phiền 惱não 黑hắc 暗ám 中trung 觀quán 之chi 而nhi 已dĩ 。 不bất 觀quán 。 則tắc 不bất 知tri 生sanh 死tử 。 海hải 中trung 有hữu 此thử 物vật 也dã 。 此thử 經Kinh 為vi 根căn 熟thục 者giả 。 頓đốn 說thuyết 業nghiệp 識thức 種chủng 子tử 為vi 如Như 來Lai 藏tạng 。 名danh 頓Đốn 教Giáo 大Đại 乘Thừa 。 古cổ 德đức 云vân 。 楞lăng 伽già 說thuyết 五ngũ 法pháp 三tam 。 自tự 性tánh 皆giai 空không 。 八bát 識thức 二nhị 無vô 我ngã 俱câu 遣khiển 。 故cố 達đạt 磨ma 大đại 師sư 指chỉ 此thử 為vi 心tâm 印ấn 。 馬mã 大đại 師sư 云vân 。 楞lăng 伽già 以dĩ 佛Phật 語ngữ 心tâm 為vi 宗tông 。 無vô 門môn 為vi 法Pháp 門môn 。 是thị 以dĩ 宗tông 門môn 師sư 匠tượng 教giáo 人nhân 。 直trực 須tu 離ly 心tâm 意ý 識thức 參tham 。 出xuất 凡phàm 聖thánh 路lộ 學học 。 而nhi 說thuyết 者giả 但đãn 只chỉ 標tiêu 名danh 立lập 法pháp 。 不bất 知tri 空không 遣khiển 。 奈nại 何hà 益ích 使sử 後hậu 之chi 學học 者giả 。 臆ức 度độ 祖tổ 師sư 心tâm 印ấn 亦diệc 如như 是thị 而nhi 已dĩ 。 悲bi 夫phu 。


一Nhất 切Thiết 佛Phật 語Ngữ 心Tâm 品Phẩm 第đệ 一nhất 之chi 上thượng
☸ Phẩm 0:

記ký 曰viết 。 品phẩm 以dĩ 心tâm 名danh 者giả 。 以dĩ 一nhất 心tâm 為vi 宗tông 也dã 。 所sở 謂vị 寂tịch 滅diệt 者giả 名danh 為vi 一nhất 心tâm 。 即tức 性tánh 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 皆giai 證chứng 此thử 心tâm 。 而nhi 為vì 眾chúng 生sanh 開khai 示thị 者giả 。 直trực 指chỉ 此thử 心tâm 耳nhĩ 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 佛Phật 悟ngộ 心tâm 。 舊cựu 注chú 。 此thử 經Kinh 大đại 部bộ 有hữu 十thập 萬vạn 偈kệ 。 四tứ 十thập 萬vạn 句cú 。 三tam 百bách 二nhị 十thập 萬vạn 言ngôn 。 一nhất 百bách 五ngũ 十thập 品phẩm 。 其kỳ 所sở 來lai 者giả 惟duy 此thử 一nhất 品phẩm 。 雖tuy 文văn 廣quảng 卷quyển 多đa 。 其kỳ 實thật 通thông 皆giai 頓đốn 示thị 此thử 一nhất 心tâm 法pháp 也dã 。 此thử 經Kinh 在tại 十thập 二nhị 部bộ 中trung 。 為vi 未vị 曾tằng 有hữu 部bộ 。 在tại 五ngũ 教giáo 中trung 。 為vi 頓Đốn 教Giáo 大Đại 乘Thừa 。 又hựu 兼kiêm 頓đốn 圓viên 。 謂vị 頓đốn 示thị 圓viên 滿mãn 一nhất 心tâm 。 五ngũ 性tánh 三tam 乘thừa 皆giai 同đồng 證chứng 故cố 。 若nhược 約ước 天thiên 台thai 五ngũ 義nghĩa 釋thích 之chi 。 則tắc 以dĩ 單đơn 喻dụ 為vi 名danh 。 以dĩ 楞lăng 伽già 寶bảo 喻dụ 識thức 性tánh 故cố 。 寶bảo 山sơn 寶bảo 城thành 佛Phật 魔ma 同đồng 住trụ 。 喻dụ 五ngũ 蘊uẩn 身thân 心tâm 是thị 一nhất 切thiết 聖thánh 凡phàm 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 為vi 體thể 。 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 是thị 。 善thiện 不bất 善thiện 因nhân 故cố 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 轉chuyển 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 入nhập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 身thân 中trung 故cố 。 性tánh 自tự 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 為vi 宗tông 。 一nhất 切thiết 聖thánh 凡phàm 所sở 同đồng 證chứng 故cố 。 摧tồi 邪tà 顯hiển 正Chánh 斷Đoạn 疑nghi 生sanh 信tín 為vi 用dụng 。 為vi 裂liệt 外ngoại 道đạo 二Nhị 乘Thừa 。 邪tà 見kiến 疑nghi 網võng 。 令linh 生sanh 決quyết 定định 一Nhất 乘Thừa 正chánh 信tín 故cố 。 以dĩ 熟thục 酥tô 為vi 教giáo 相tương/tướng 。 謂vị 說thuyết 五ngũ 性tánh 三tam 乘thừa 皆giai 有hữu 成thành 佛Phật 之chi 分phần 。 但đãn 未vị 蒙mông 授thọ 記ký 。 可khả 一nhất 變biến 而nhi 至chí 於ư 道Đạo 。 如như 彼bỉ 熟thục 酥tô 可khả 一nhất 變biến 而nhi 至chí 醍đề 醐hồ 。 施thi 功công 易dị 故cố 。 謂vị 略lược 示thị 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 之chi 機cơ 。 以dĩ 為vi 法pháp 華hoa 前tiền 導đạo 故cố 。 若nhược 以dĩ 宗tông 趣thú 言ngôn 之chi 。 則tắc 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 為vi 宗tông 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 為vi 趣thú 。 又hựu 以dĩ 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 無vô 相tướng 法Pháp 門môn 為vi 宗tông 。 忘vong 言ngôn 默mặc 證chứng 為vi 趣thú 。


如như 是thị 我ngã 聞văn 。

一nhất 時thời 佛Phật 住trú 。 南nam 海hải 濵# 楞lăng 伽già 山sơn 頂đảnh 。 種chủng 種chủng 寶bảo 華hoa 。 以dĩ 為vi 莊trang 嚴nghiêm 。 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 俱câu 。 從tùng 彼bỉ 種chủng 種chủng 異dị 佛Phật 剎sát 來lai 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 無vô 量lượng 三tam 昧muội 。 自tự 在tại 之chi 力lực 。 神thần 通thông 遊du 戲hí 。 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 手thủ 灌quán 其kỳ 頂đảnh 。 自tự 心tâm 現hiện 境cảnh 界giới 。 善thiện 解giải 其kỳ 義nghĩa 。 種chủng 種chủng 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 心tâm 色sắc 。 無vô 量lượng 度độ 門môn 。 隨tùy 類loại 普phổ 現hiện 。 於ư 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 識thức 二nhị 種chủng 無vô 我ngã 。 究cứu 竟cánh 通thông 達đạt 。


記ký 曰viết 。 此thử 敘tự 說thuyết 法Pháp 由do 致trí 也dã 。 如như 是thị 我ngã 聞văn 等đẳng 者giả 。 謂vị 如như 是thị 之chi 法Pháp 。 我ngã 從tùng 佛Phật 聞văn 。 一nhất 時thời 。 乃nãi 機cơ 感cảm 應ứng 會hội 之chi 時thời 。 非phi 定định 指chỉ 也dã 。 佛Phật 乃nãi 說thuyết 主chủ 。 山sơn 乃nãi 說thuyết 處xứ 。 菩Bồ 薩Tát 乃nãi 聽thính 眾chúng 。 此thử 結kết 集tập 者giả 因nhân 佛Phật 顧cố 命mạng 立lập 言ngôn 。 一nhất 切thiết 經kinh 首thủ 。 都đô 皆giai 置trí 之chi 。 無vô 煩phiền 他tha 說thuyết 。 山sơn 頂đảnh 種chủng 種chủng 寶bảo 華hoa 。 以dĩ 為vi 莊trang 嚴nghiêm 者giả 。 謂vị 此thử 無vô 上thượng 頂Đảnh 法Pháp 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。 乃nãi 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 之chi 因Nhân 地Địa 也dã 。 佛Phật 與dữ 菩Bồ 薩Tát 皆giai 從tùng 異dị 佛Phật 剎sát 來lai 者giả 。 以dĩ 示thị 此thử 中trung 聖thánh 凡phàm 不bất 立lập 故cố 。 大đại 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 者giả 。 此thử 法pháp 非phi 心tâm 識thức 可khả 到đáo 。 唯duy 許hứa 大đại 智trí 可khả 入nhập 故cố 。 自tự 心tâm 下hạ 。 歎thán 德đức 也dã 。 至chí 於ư 種chủng 種chủng 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 心tâm 色sắc 無vô 量lượng 度độ 門môn 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 八bát 識thức 。 無vô 我ngã 等đẳng 法Pháp 。 皆giai 是thị 自tự 心tâm 現hiện 境cảnh 。 而nhi 獨độc 大đại 智trí 慧tuệ 人nhân 。 善thiện 解giải 其kỳ 義nghĩa 。 究cứu 竟cánh 通thông 達đạt 。 二nhị 譯dịch 皆giai 云vân 。 婆bà 伽già 婆bà 住trụ 大đại 海hải 濵# 摩ma 羅la 耶da 山sơn 頂đảnh 楞lăng 伽già 城thành 中trung 。 其kỳ 城thành 乃nãi 婆bà 羅la 那na 夜dạ 叉xoa 王vương 所sở 據cứ 。 因nhân 佛Phật 於ư 海Hải 龍Long 王Vương 宮cung 。 說thuyết 法Pháp 七thất 日nhật 已dĩ 。 而nhi 從tùng 大đại 海hải 出xuất 。 舉cử 目mục 觀quán 見kiến 山sơn 頂đảnh 之chi 城thành 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。 昔tích 諸chư 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 。 于vu 此thử 說thuyết 自tự 所sở 得đắc 聖thánh 智trí 證chứng 法pháp 。 非phi 諸chư 外ngoại 道đạo 臆ức 度độ 邪tà 見kiến 及cập 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 修tu 行hành 境cảnh 界giới 。 我ngã 今kim 亦diệc 當đương 。 為vi 婆bà 羅la 那na 王vương 開khai 示thị 此thử 法pháp 。


時thời 夜dạ 叉xoa 王vương 以dĩ 佛Phật 神thần 力lực 。 聞văn 佛Phật 言ngôn 音âm 。 即tức 與dữ 眷quyến 屬thuộc 。 請thỉnh 佛Phật 歸quy 其kỳ 城thành 中trung 。 云vân 云vân 。 二nhị 譯dịch 皆giai 有hữu 夜dạ 叉xoa 王vương 問vấn 法pháp 因nhân 緣duyên 。 此thử 經Kinh 略lược 之chi 。 觀quán 者giả 融dung 會hội 彼bỉ 譯dịch 。 則tắc 頓đốn 見kiến 此thử 經Kinh 宗tông 趣thú 矣hĩ 。


爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 與dữ 摩ma 帝đế 菩Bồ 薩Tát 俱câu 遊du 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 剎sát 土thổ/độ 。 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 從tùng 座tòa 而nhi 起khởi 。 偏thiên 袒đản 右hữu 肩kiên 。 右hữu 膝tất 著trước 地địa 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 。 以dĩ 偈kệ 讚tán 佛Phật 。


記ký 曰viết 。 此thử 別biệt 敘tự 當đương 機cơ 見kiến 佛Phật 之chi 儀nghi 也dã 。 大đại 慧tuệ 為vi 當đương 機cơ 者giả 。 惟duy 此thử 無vô 上thượng 法Pháp 門môn 。 非phi 大đại 智trí 慧tuệ 人nhân 不bất 能năng 擔đảm 荷hà 。 而nhi 與dữ 摩ma 帝đế 同đồng 遊du 者giả 。 摩ma 帝đế 此thử 亦diệc 云vân 慧tuệ 。 所sở 謂vị 達đạt 者giả 同đồng 遊du 涅Niết 槃Bàn 路lộ 。


世thế 間gian 離ly 生sanh 滅diệt 。 猶do 如như 虗hư 空không 華hoa 。 智trí 不bất 得đắc 有hữu 無vô 。 而nhi 興hưng 大đại 悲bi 心tâm 。 一nhất 切thiết 法pháp 如như 幻huyễn 。 遠viễn 離ly 於ư 心tâm 識thức 。 智trí 不bất 得đắc 有hữu 無vô 。 而nhi 興hưng 大đại 悲bi 心tâm 。 遠viễn 離ly 於ư 斷đoạn 常thường 。 世thế 間gian 恆hằng 如như 夢mộng 。 智trí 不bất 得đắc 有hữu 無vô 。 而nhi 興hưng 大đại 悲bi 心tâm 。 知tri 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 煩phiền 惱não 及cập 爾nhĩ 燄diệm 。 常thường 清thanh 淨tịnh 無vô 相tướng 。 而nhi 興hưng 大đại 悲bi 心tâm 。 一nhất 切thiết 無vô 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 有hữu 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 。 無vô 有hữu 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。 遠viễn 離ly 覺giác 所sở 覺giác 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 有hữu 。 是thị 二nhị 悉tất 俱câu 離ly 。 牟Mâu 尼Ni 寂tịch 靜tĩnh 觀quán 。 是thị 則tắc 遠viễn 離ly 生sanh 。 是thị 名danh 為vi 不bất 取thủ 。 今kim 世thế 後hậu 世thế 淨tịnh 。


記ký 曰viết 。 此thử 正chánh 發phát 啟khải 全toàn 經kinh 之chi 宗tông 趣thú 也dã 。 爾nhĩ 燄diệm 。 梵Phạn 語ngữ 。 此thử 云vân 所sở 知tri 。 又hựu 云vân 智trí 障chướng 。 一nhất 切thiết 無vô 涅Niết 槃Bàn 。 魏ngụy 譯dịch 云vân 有hữu 無vô 二nhị 俱câu 離ly 。 蓋cái 一nhất 切thiết 。 乃nãi 生sanh 死tử 有hữu 法pháp 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 。 乃nãi 無vô 法pháp 也dã 。 無vô 者giả 。 此thử 二nhị 皆giai 空không 。 故cố 雜tạp 華hoa 云vân 。 有hữu 諍tranh 說thuyết 生sanh 死tử 。 無vô 諍tranh 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。 生sanh 死tử 及cập 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 次thứ 釋thích 云vân 。 無vô 有hữu 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 。 無vô 有hữu 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。 遠viễn 離ly 覺giác 所sở 覺giác 。 有hữu 無vô 二nhị 俱câu 離ly 也dã 。 是thị 知tri 此thử 二nhị 。 乃nãi 分phân 別biệt 妄vọng 見kiến 耳nhĩ 。 故cố 二nhị 譯dịch 實thật 叉xoa 云vân 。 夜dạ 叉xoa 王vương 請thỉnh 佛Phật 入nhập 楞lăng 伽già 城thành 。 獻hiến 供cung 已dĩ 畢tất 。 即tức 以dĩ 二nhị 法pháp 問vấn 佛Phật 。 謂vị 言ngôn 。 如Như 來Lai 常thường 說thuyết 。 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。 云vân 何hà 得đắc 捨xả 此thử 二nhị 種chủng 法pháp 。 何hà 者giả 是thị 法Pháp 。 何hà 者giả 非phi 法pháp 。 世Thế 尊Tôn 答đáp 言ngôn 。 法pháp 與dữ 非phi 法pháp 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 此thử 是thị 凡phàm 夫phu 之chi 所sở 分phân 別biệt 。 非phi 聖thánh 智trí 見kiến 。 乃nãi 至chí 何hà 者giả 是thị 法Pháp 。 所sở 謂vị 二Nhị 乘Thừa 及cập 諸chư 外ngoại 道đạo 。 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 說thuyết 有hữu 實thật 等đẳng 為vi 諸chư 法pháp 因nhân 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 應ưng 捨xả 應ưng 離ly 。 不bất 應ưng 於ư 中trung 分phân 別biệt 取thủ 相tương/tướng 。 見kiến 自tự 心tâm 法pháp 性tánh 。 則tắc 無vô 執chấp 著trước 。 諸chư 觀quán 行hành 人nhân 。 以dĩ 畏úy 鉢bát 舍xá 那na 。 如như 實thật 觀quán 察sát 。 名danh 捨xả 諸chư 法pháp 。 何hà 者giả 是thị 非phi 法pháp 。 所sở 謂vị 諸chư 法pháp 。 無vô 性tánh 無vô 相tướng 。 永vĩnh 離ly 分phân 別biệt 。 如như 實thật 見kiến 者giả 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 。 如như 是thị 境cảnh 界giới 。 彼bỉ 皆giai 不bất 起khởi 。 是thị 名danh 捨xả 非phi 法pháp 。 流lưu 支chi 云vân 。 如như 實thật 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 正chánh 見kiến 。 若nhược 他tha 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 邪tà 見kiến 。 若nhược 分phân 別biệt 者giả 。 名danh 為vi 二nhị 取thủ 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 不bất 得đắc 寂tịch 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 者giả 名danh 為vi 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 者giả 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 入nhập 自tự 內nội 身thân 。 智trí 慧tuệ 境cảnh 界giới 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 三tam 昧muội 。 故cố 此thử 偈kệ 讚tán 佛Phật 有hữu 無vô 二nhị 俱câu 離ly 也dã 。 甚thậm 矣hĩ 。 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 為vi 法Pháp 身thân 之chi 刺thứ 也dã 。 所sở 言ngôn 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 無vô 他tha 。 但đãn 知tri 此thử 離ly 此thử 而nhi 已dĩ 。 更cánh 無vô 實thật 法pháp 可khả 得đắc 。 實thật 此thử 經Kinh 之chi 宗tông 極cực 也dã 。 行hành 人nhân 知tri 此thử 。 可khả 謂vị 行hành 無vô 行hành 。 證chứng 無vô 證chứng 耳nhĩ 。 苟cẩu 一nhất 念niệm 行hành 證chứng 未vị 忘vong 。 則tắc 復phục 墮đọa 此thử 。 況huống 以dĩ 分phân 別biệt 言ngôn 語ngữ 文văn 字tự 為vi 得đắc 乎hồ 。 觀quán 者giả 若nhược 如như 是thị 觀quán 。 可khả 謂vị 識thức 法pháp 實thật 相tướng 矣hĩ 。 是thị 則tắc 向hướng 下hạ 大đại 慧tuệ 所sở 問vấn 。 皆giai 有hữu 無vô 二nhị 法pháp 。 世Thế 尊Tôn 皆giai 令lệnh 。 離ly 此thử 捨xả 此thử 而nhi 已dĩ 。 故cố 一nhất 切thiết 皆giai 非phi 。 苟cẩu 離ly 此thử 捨xả 此thử 。 非phi 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 而nhi 何hà 。 故cố 下hạ 偈kệ 流lưu 支chi 云vân 。 若nhược 如như 是thị 觀quán 佛Phật 。 寂tịch 靜tĩnh 離ly 生sanh 滅diệt 。 實thật 叉xoa 云vân 。 是thị 人nhân 今kim 後hậu 世thế 。 離ly 著trước 無vô 所sở 取thủ 。 是thị 則tắc 全toàn 經kinh 之chi 旨chỉ 。 不bất 出xuất 于vu 夜dạ 叉xoa 王vương 一nhất 問vấn 。 及cập 此thử 大đại 慧tuệ 偈kệ 讚tán 而nhi 已dĩ 。


上thượng 敘tự 分phần/phân 已dĩ 竟cánh 。 下hạ 正chánh 宗tông 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 直trực 指chỉ 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 以dĩ 顯hiển 三tam 界giới 唯duy 心tâm 有hữu 二nhị 。


△# 初sơ 約ước 數số 句cú 問vấn 。


爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 偈kệ 讚tán 佛Phật 已dĩ 。 自tự 說thuyết 姓tánh 名danh 。


我ngã 名danh 為vi 大đại 慧tuệ 。 通thông 達đạt 於ư 大Đại 乘Thừa 。 今kim 以dĩ 百bách 八bát 義nghĩa 。 仰ngưỡng 諮tư 尊tôn 中trung 上thượng 。 世Thế 間Gian 解Giải 之chi 士sĩ 。 聞văn 彼bỉ 所sở 說thuyết 偈kệ 。 觀quán 察sát 一nhất 切thiết 眾chúng 。 告cáo 諸chư 佛Phật 子tử 言ngôn 。 汝nhữ 等đẳng 諸chư 佛Phật 子tử 。 今kim 皆giai 恣tứ 所sở 問vấn 。 我ngã 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 自tự 覺giác 之chi 境cảnh 界giới 。


爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 承thừa 佛Phật 所sở 聽thính 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 。 以dĩ 偈kệ 問vấn 曰viết 。


記ký 曰viết 。 大đại 慧tuệ 首thủ 以dĩ 百bách 八bát 義nghĩa 問vấn 佛Phật 者giả 。 蓋cái 依y 一nhất 心tâm 轉chuyển 變biến 五ngũ 法pháp 三tam 自tự 性tánh 八bát 識thức 二nhị 無vô 我ngã 迷mê 悟ngộ 因nhân 果quả 之chi 法pháp 而nhi 問vấn 也dã 。 舊cựu 說thuyết 百bách 八bát 句cú 。 表biểu 對đối 治trị 百bách 八bát 煩phiền 惱não 。 非phi 本bổn 指chỉ 矣hĩ 。 然nhiên 一nhất 心tâm 者giả 佛Phật 語ngữ 心tâm 也dã 。 所sở 謂vị 寂tịch 滅diệt 者giả 名danh 為vi 一nhất 心tâm 。 本bổn 無vô 十thập 界giới 色sắc 心tâm 依y 正chánh 之chi 相tướng 。 但đãn 迷mê 之chi 而nhi 為vị 生sanh 死tử 。 故cố 變biến 一nhất 心tâm 而nhi 成thành 三tam 界giới 。 悟ngộ 之chi 而nhi 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 轉chuyển 三tam 界giới 而nhi 為vi 一nhất 心tâm 。 然nhiên 生sanh 死tử 。 有hữu 法pháp 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 法pháp 也dã 。 此thử 二nhị 皆giai 由do 愚ngu 夫phu 。 分phân 別biệt 妄vọng 見kiến 。 而nhi 此thử 寂tịch 滅diệt 心tâm 中trung 本bổn 無vô 此thử 事sự 。 是thị 則tắc 大đại 慧tuệ 所sở 問vấn 者giả 。 乃nãi 十thập 界giới 依y 正chánh 色sắc 心tâm 迷mê 悟ngộ 因nhân 果quả 心tâm 行hành 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 要yếu 之chi 不bất 出xuất 凡phàm 聖thánh 有hữu 無vô 。 此thử 特đặc 分phân 別biệt 妄vọng 見kiến 。 對đối 待đãi 之chi 法pháp 耳nhĩ 。 殊thù 不bất 知tri 此thử 寂tịch 滅diệt 一nhất 心tâm 絕tuyệt 諸chư 對đối 待đãi 。 故cố 偈kệ 云vân 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 。 有hữu 是thị 二nhị 悉tất 皆giai 離ly 。 佛Phật 將tương 直trực 指chỉ 最tối 極cực 心tâm 源nguyên 。 故cố 下hạ 一nhất 一nhất 牒điệp 答đáp 。 而nhi 斥xích 之chi 曰viết 非phi 也dã 。 此thử 正chánh 離ly 心tâm 意ý 識thức 。 出xuất 凡phàm 聖thánh 路lộ 。 唯duy 諸chư 佛Phật 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 。 雖tuy 大đại 智trí 慧tuệ 人nhân 。 亦diệc 不bất 免miễn 墮đọa 於ư 數số 句cú 。 況huống 其kỳ 他tha 乎hồ 。 愚ngu 謂vị 此thử 百bách 八bát 句cú 。 總tổng 依y 三tam 界giới 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 有hữu 法pháp 上thượng 起khởi 四tứ 句cú 見kiến 而nhi 立lập 。 謂vị 凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 見kiến 三tam 界giới 實thật 是thị 有hữu 法pháp 。 為vi 有hữu 句cú 。 二Nhị 乘Thừa 見kiến 三tam 界giới 是thị 無vô 法pháp 。 為vi 無vô 句cú 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 三tam 界giới 即tức 真chân 即tức 俗tục 。 為vi 亦diệc 有hữu 句cú 亦diệc 無vô 句cú 。 而nhi 卻khước 指chỉ 佛Phật 見kiến 三tam 界giới 非phi 真chân 非phi 俗tục 。 為vi 非phi 有hữu 非phi 無vô 句cú 。 此thử 乃nãi 正chánh 教giáo 所sở 明minh 。 而nhi 外ngoại 道đạo 自tự 宗tông 立lập 有hữu 無vô 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 常thường 無vô 常thường 等đẳng 四tứ 句cú 。 各các 執chấp 一nhất 見kiến 。 此thử 皆giai 不bất 出xuất 常thường 情tình 。 分phân 別biệt 計kế 度độ 。 以dĩ 邪tà 正chánh 之chi 見kiến 有hữu 八bát 。 所sở 見kiến 之chi 境cảnh 有hữu 百bách 。 故cố 流lưu 支chi 云vân 百bách 八bát 見kiến 。 於ư 正chánh 位vị 中trung 。 總tổng 皆giai 是thị 謗báng 。 若nhược 四tứ 句cú 既ký 離ly 。 則tắc 百bách 非phi 自tự 遣khiển 。 又hựu 何hà 煩phiền 惱não 可khả 捨xả 。 又hựu 何hà 佛Phật 道Đạo 可khả 取thủ 耶da 。 故cố 僧Tăng 問vấn 馬mã 大đại 師sư 。 離ly 四tứ 句cú 絕tuyệt 百bách 非phi 。 請thỉnh 師sư 直trực 指chỉ 某mỗ 甲giáp 西tây 來lai 意ý 。 師sư 云vân 。 我ngã 今kim 日nhật 頭đầu 痛thống 。 不bất 能năng 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 問vấn 取thủ 智trí 藏tạng 去khứ 。


云vân 何hà 淨tịnh 其kỳ 念niệm 。 云vân 何hà 念niệm 增tăng 長trưởng 。 云vân 何hà 見kiến 癡si 惑hoặc 。 云vân 何hà 惑hoặc 增tăng 長trưởng 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 云vân 何hà 起khởi 計kế 度độ 。 云vân 何hà 淨tịnh 計kế 度độ 。 云vân 何hà 起khởi 迷mê 惑hoặc 。 云vân 何hà 淨tịnh 迷mê 惑hoặc )# 。


記ký 曰viết 。 此thử 總tổng 依y 一nhất 心tâm 生sanh 滅diệt 迷mê 悟ngộ 二nhị 途đồ 而nhi 問vấn 也dã 。 然nhiên 大đại 慧tuệ 請thỉnh 百bách 八bát 義nghĩa 。 開khai 口khẩu 即tức 問vấn 此thử 四tứ 句cú 者giả 。 蓋cái 一nhất 心tâm 真chân 源nguyên 。 聖thánh 凡phàm 平bình 等đẳng 。 了liễu 無vô 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 但đãn 約ước 迷mê 悟ngộ 之chi 分phần 。 故cố 有hữu 十thập 界giới 依y 正chánh 因nhân 果quả 種chủng 種chủng 性tánh 相tướng 之chi 異dị 。 然nhiên 今kim 將tương 窮cùng 十thập 界giới 之chi 源nguyên 。 故cố 首thủ 出xuất 迷mê 悟ngộ 之chi 見kiến 。 所sở 謂vị 迷mê 一nhất 心tâm 。 而nhi 正chánh 智trí 翻phiên 為vi 妄vọng 想tưởng 。 如như 如như 翻phiên 為vi 名danh 相tướng 。 此thử 念niệm 惑hoặc 增tăng 長trưởng 也dã 。 悟ngộ 一nhất 心tâm 。 而nhi 妄vọng 想tưởng 即tức 成thành 正chánh 智trí 。 名danh 相tướng 即tức 是thị 如như 如như 。 此thử 淨tịnh 念niệm 見kiến 癡si 惑hoặc 也dã 。 然nhiên 皆giai 迷mê 悟ngộ 邊biên 事sự 。 故cố 經Kinh 云vân 。 順thuận 流lưu 轉chuyển 者giả 妄vọng 見kiến 生sanh 死tử 。 厭yếm 流lưu 轉chuyển 者giả 。 妄vọng 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 則tắc 大đại 慧tuệ 依y 生sanh 滅diệt 門môn 迷mê 悟ngộ 對đối 待đãi 而nhi 問vấn 。 故cố 先tiên 以dĩ 淨tịnh 念niệm 不bất 淨tịnh 念niệm 見kiến 惑hoặc 不bất 見kiến 惑hoặc 發phát 端đoan 。 而nhi 後hậu 所sở 指chỉ 者giả 皆giai 迷mê 悟ngộ 中trung 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 佛Phật 單đơn 依y 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 而nhi 答đáp 。 故cố 向hướng 下hạ 牒điệp 問vấn 之chi 初sơ 。 乃nãi 即tức 告cáo 云vân 。 若nhược 生sanh 若nhược 不bất 生sanh 。 涅Niết 槃Bàn 及cập 空không 相tướng 。 流lưu 轉chuyển 無vô 自tự 性tánh 。 即tức 此thử 生sanh 不bất 生sanh 涅Niết 槃Bàn 空không 相tướng 二nhị 句cú 。 乃nãi 總tổng 牒điệp 盡tận 大đại 慧tuệ 之chi 問vấn 。 流lưu 轉chuyển 二nhị 字tự 。 斥xích 盡tận 大đại 慧tuệ 之chi 見kiến 。 所sở 謂vị 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 即tức 狂cuồng 勞lao 。 顛điên 倒đảo 華hoa 相tướng 。 故cố 此thử 總tổng 屬thuộc 流lưu 轉chuyển 。 而nhi 以dĩ 無vô 自tự 性tánh 三tam 字tự 。 盡tận 顯hiển 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 破phá 盡tận 大đại 慧tuệ 之chi 疑nghi 耳nhĩ 。 然nhiên 世Thế 尊Tôn 雖tuy 以dĩ 此thử 答đáp 。 猶do 是thị 生sanh 滅diệt 對đối 待đãi 。 惟duy 寂tịch 滅diệt 心tâm 源nguyên 總tổng 無vô 此thử 事sự 。 故cố 牒điệp 問vấn 已dĩ 畢tất 。 而nhi 一nhất 一nhất 直trực 示thị 之chi 曰viết 非phi 也dã 。 斯tư 正chánh 所sở 謂vị 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 有hữu 。 是thị 二nhị 悉tất 皆giai 離ly 也dã 。 學học 者giả 了liễu 此thử 。 可khả 許hứa 入nhập 楞lăng 伽già 。


何hà 故cố 剎sát 土độ 化hóa 。 相tương 及cập 諸chư 外ngoại 道đạo 。 云vân 何hà 無vô 受thọ 次thứ 。 何hà 故cố 名danh 無vô 受thọ 。 何hà 故cố 名danh 佛Phật 子tử 。 解giải 脫thoát 至chí 何hà 所sở 。 誰thùy 縛phược 誰thùy 解giải 脫thoát 。


記ký 曰viết 。 此thử 總tổng 問vấn 十thập 界giới 依y 正chánh 名danh 相tướng 因nhân 何hà 而nhi 有hữu 也dã 。 剎sát 土độ 化hóa 相tương/tướng 。 通thông 指chỉ 二nhị 土thổ/độ 。 謂vị 實thật 報báo 莊trang 嚴nghiêm 土thổ/độ 。 凡phàm 聖thánh 同đồng 居cư 土thổ/độ 。 以dĩ 約ước 名danh 相tướng 。 故cố 不bất 言ngôn 寂tịch 光quang 。 諸chư 外ngoại 道đạo 。 通thông 指chỉ 三tam 界giới 凡phàm 夫phu 。 無vô 受thọ 次thứ 。 謂vị 次thứ 於ư 無vô 受thọ 。 通thông 指chỉ 三tam 乘thừa 有hữu 學học 。 無vô 受thọ 。 通thông 指chỉ 三tam 乘thừa 無Vô 學Học 。 佛Phật 子tử 。 單đơn 指chỉ 菩Bồ 薩Tát 。 解giải 脫thoát 。 謂vị 涅Niết 槃Bàn 。 縛phược 乃nãi 生sanh 死tử 。 謂vị 生sanh 死tử 誰thùy 縛phược 之chi 。 涅Niết 槃Bàn 誰thùy 解giải 之chi 。 蓋cái 涅Niết 槃Bàn 。 指chỉ 佛Phật 界giới 也dã 。


何hà 等đẳng 禪thiền 境cảnh 界giới 。 云vân 何hà 有hữu 三tam 乘thừa 。 唯duy 願nguyện 為vì 解giải 說thuyết 。 緣duyên 起khởi 何hà 所sở 生sanh 。 云vân 何hà 作tác 所sở 作tác 。 云vân 何hà 俱câu 異dị 說thuyết 。 云vân 何hà 為vi 增tăng 長trưởng 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 云vân 何hà 諸chư 有hữu 起khởi )# 云vân 何hà 無vô 色sắc 定định 。 及cập 與dữ 滅diệt 正chánh 受thọ 。 云vân 何hà 為vi 想tưởng 滅diệt 。 何hà 因nhân 從tùng 定định 覺giác 。 云vân 何hà 所sở 作tác 生sanh 。 進tiến 去khứ 及cập 持trì 身thân 。 云vân 何hà 現hiện 分phân 別biệt 。 云vân 何hà 生sanh 諸chư 地địa 。


記ký 曰viết 。 此thử 十thập 五ngũ 句cú 。 別biệt 問vấn 九cửu 界giới 差sai 別biệt 之chi 相tướng 也dã 。 前tiền 三tam 句cú 。 問vấn 三tam 乘thừa 行hành 相tương/tướng 因nhân 何hà 而nhi 有hữu 。 緣duyên 起khởi 。 問vấn 正Chánh 法Pháp 。 下hạ 二nhị 句cú 。 問vấn 外ngoại 道đạo 邪tà 見kiến 。 因nhân 何hà 而nhi 起khởi 。 云vân 何hà 為vi 增tăng 長trưởng 二nhị 句cú 。 問vấn 三tam 界giới 因nhân 果quả 因nhân 何hà 而nhi 有hữu 。 滅diệt 正chánh 受thọ 二nhị 句cú 。 問vấn 小Tiểu 乘Thừa 因nhân 何hà 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 寂tịch 定định 不bất 欣hân 說thuyết 法Pháp 。 何hà 因nhân 從tùng 定định 覺giác 下hạ 四tứ 句cú 。 問vấn 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。 因nhân 何hà 樂nhạo 說thuyết 法pháp 度độ 生sanh 。 云vân 何hà 生sanh 諸chư 地địa 一nhất 句cú 。 問vấn 菩Bồ 薩Tát 因nhân 何hà 又hựu 立lập 地địa 位vị 名danh 目mục 。


破phá 三tam 有hữu 者giả 誰thùy 。 何hà 處xứ 身thân 云vân 何hà 。 往vãng 生sanh 何hà 所sở 至chí 。 云vân 何hà 最Tối 勝Thắng 子tử 。 何hà 因nhân 得đắc 神thần 通thông 。 及cập 自tự 在tại 三tam 昧muội 。 云vân 何hà 三tam 昧muội 心tâm 。 最tối 勝thắng 為vi 我ngã 說thuyết 。


記ký 曰viết 。 此thử 八bát 句cú 。 特đặc 問vấn 三tam 乘thừa 行hành 相tương/tướng 也dã 。 謂vị 三tam 乘thừa 人nhân 為vi 何hà 出xuất 三tam 界giới 去khứ 。 既ký 出xuất 三tam 界giới 。 又hựu 生sanh 何hà 處xứ 。 既ký 捨xả 此thử 身thân 。 又hựu 受thọ 何hà 身thân 。 畢tất 竟cánh 住trụ 於ư 何hà 處xứ 。 云vân 何hà 稱xưng 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 佛Phật 弟đệ 子tử 。 何hà 故cố 又hựu 說thuyết 有hữu 神thần 通thông 三tam 昧muội 之chi 事sự 。 不bất 知tri 三tam 昧muội 心tâm 是thị 何hà 相tướng 狀trạng 。


云vân 何hà 名danh 為vi 藏tạng 。 云vân 何hà 意ý 及cập 識thức 。 云vân 何hà 生sanh 與dữ 滅diệt 。 云vân 何hà 見kiến 已dĩ 還hoàn 。 云vân 何hà 為vi 種chủng 性tánh 。 非phi 種chủng 及cập 心tâm 量lượng 。 云vân 何hà 建kiến 立lập 相tương/tướng 。 及cập 與dữ 非phi 我ngã 義nghĩa 。 云vân 何hà 無vô 眾chúng 生sanh 。 云vân 何hà 世thế 俗tục 說thuyết 。 云vân 何hà 為vi 斷đoạn 見kiến 。 及cập 常thường 見kiến 不bất 生sanh 。 云vân 何hà 佛Phật 外ngoại 道đạo 。 其kỳ 相tương/tướng 不bất 相tương 違vi 。 云vân 何hà 當đương 來lai 世thế 。 種chủng 種chủng 諸chư 異dị 部bộ 。


記ký 曰viết 。 此thử 十thập 六lục 句cú 。 通thông 問vấn 心tâm 性tánh 是thị 一nhất 云vân 何hà 眾chúng 生sanh 。 所sở 見kiến 種chủng 種chủng 不bất 同đồng 也dã 。 初sơ 四tứ 句cú 。 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 是thị 一nhất 。 云vân 何hà 又hựu 名danh 藏tạng 識thức 。 又hựu 名danh 意ý 及cập 意ý 識thức 。 云vân 何hà 又hựu 說thuyết 生sanh 滅diệt 妄vọng 見kiến 。 又hựu 說thuyết 不bất 生sanh 滅diệt 心tâm 。 見kiến 已dĩ 還hoàn 。 魏ngụy 譯dịch 云vân 斷đoạn 所sở 見kiến 。 唐đường 譯dịch 云vân 退thoái 諸chư 見kiến 。 皆giai 不bất 生sanh 滅diệt 義nghĩa 也dã 。 次thứ 種chủng 性tánh 二nhị 句cú 。 謂vị 聖thánh 凡phàm 同đồng 稟bẩm 此thử 心tâm 。 如như 何hà 又hựu 說thuyết 三tam 乘thừa 人nhân 是thị 種chủng 性tánh 。 外ngoại 道đạo 闡xiển 提đề 是thị 非phi 種chủng 性tánh 。 而nhi 說thuyết 彼bỉ 心tâm 皆giai 有hữu 限hạn 量lượng 耶da 。 次thứ 建kiến 立lập 相tương/tướng 三tam 句cú 。 謂vị 心tâm 既ký 無vô 相tướng 。 因nhân 何hà 而nhi 立lập 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 之chi 相tướng 。 為vi 何hà 又hựu 說thuyết 無vô 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 之chi 相tướng 。 次thứ 世thế 俗tục 說thuyết 五ngũ 句cú 。 謂vị 三tam 界giới 凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 為vi 何hà 起khởi 。 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 蓋cái 世thế 俗tục 說thuyết 。 即tức 凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 也dã 。 又hựu 如như 何hà 得đắc 二nhị 見kiến 不bất 生sanh 。 如như 何hà 得đắc 眾chúng 生sanh 與dữ 佛Phật 。 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 次thứ 當đương 來lai 世thế 二nhị 句cú 。 謂vị 佛Phật 既ký 有hữu 教giáo 。 如như 何hà 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 弟đệ 子tử 又hựu 起khởi 種chủng 種chủng 異dị 見kiến 也dã 。


云vân 何hà 空không 何hà 因nhân 。 云vân 何hà 剎sát 那na 壞hoại 。 云vân 何hà 胎thai 藏tạng 生sanh 。 云vân 何hà 世thế 不bất 動động 。 何hà 因nhân 如như 幻huyễn 夢mộng 。 及cập 犍kiền 闥thát 婆bà 城thành 。 世thế 間gian 熱nhiệt 時thời 燄diệm 。 及cập 與dữ 水thủy 月nguyệt 光quang 。 何hà 因nhân 說thuyết 覺giác 支chi 。 及cập 與dữ 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 。 云vân 何hà 國quốc 土độ 亂loạn 。 云vân 何hà 作tác 有hữu 見kiến 。


記ký 曰viết 。 此thử 十thập 二nhị 句cú 。 通thông 問vấn 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 都đô 是thị 有hữu 相tướng 之chi 法pháp 。 因nhân 何hà 而nhi 有hữu 生sanh 滅diệt 不bất 生sanh 滅diệt 。 常thường 與dữ 無vô 常thường 。 真chân 妄vọng 之chi 不bất 同đồng 也dã 。 初sơ 二nhị 句cú 。 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 云vân 何hà 名danh 為vi 空không 。 云vân 何hà 念niệm 不bất 住trụ 。 此thử 蓋cái 問vấn 依y 報báo 世thế 界giới 為vi 何hà 而nhi 有hữu 成thành 住trụ 壞hoại 空không 。 特đặc 舉cử 空không 壞hoại 以dĩ 攝nhiếp 成thành 住trụ 。 云vân 何hà 胎thai 藏tạng 生sanh 一nhất 句cú 。 問vấn 正chánh 報báo 眾chúng 生sanh 為vi 何hà 而nhi 有hữu 生sanh 死tử 遷thiên 流lưu 。 蓋cái 舉cử 生sanh 以dĩ 攝nhiếp 死tử 耳nhĩ 。 云vân 何hà 世thế 不bất 動động 一nhất 句cú 。 義nghĩa 該cai 上thượng 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 見kiến 今kim 而nhi 有hữu 遷thiên 變biến 無vô 常thường 。 為vi 何hà 而nhi 說thuyết 。 常thường 住trụ 不bất 動động 。 蓋cái 世thế 字tự 指chỉ 有hữu 情tình 無vô 情tình 二nhị 世thế 間gian 。 何hà 因nhân 如như 幻huyễn 夢mộng 下hạ 四tứ 句cú 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 云vân 何hà 諸chư 世thế 間gian 。 如như 幻huyễn 亦diệc 如như 夢mộng 等đẳng 。 意ý 謂vị 上thượng 諸chư 眾chúng 生sanh 世thế 界giới 。 有hữu 為vi 之chi 法pháp 。 現hiện 今kim 實thật 有hữu 。 為vi 何hà 而nhi 說thuyết 如như 幻huyễn 等đẳng 不bất 實thật 。 何hà 因nhân 說thuyết 覺giác 支chi 下hạ 二nhị 句cú 。 謂vị 如như 何hà 覺giác 上thượng 世thế 間gian 諸chư 法pháp 不bất 實thật 。 當đương 體thể 常thường 住trụ 者giả 。 則tắc 為vi 正chánh 智trí 。 蓋cái 覺giác 支chi 菩Bồ 提Đề 。 總tổng 指chỉ 正chánh 智trí 也dã 。 云vân 何hà 國quốc 土độ 亂loạn 二nhị 句cú 。 謂vị 如như 何hà 見kiến 上thượng 世thế 間gian 諸chư 法pháp 。 是thị 實thật 有hữu 無vô 常thường 者giả 。 名danh 為vi 有hữu 見kiến 。 蓋cái 亂loạn 。 即tức 生sanh 滅diệt 不bất 停đình 。 有hữu 見kiến 。 即tức 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 也dã 。


○# 此thử 上thượng 通thông 問vấn 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 正chánh 智trí 。


△# 下hạ 問vấn 如như 如như 。


云vân 何hà 不bất 生sanh 滅diệt 。 世thế 如như 虗hư 空không 華hoa 。 云vân 何hà 覺giác 世thế 間gian 。 云vân 何hà 說thuyết 離ly 字tự 。 離ly 妄vọng 想tưởng 者giả 誰thùy 。 云vân 何hà 虗hư 空không 譬thí 。


記ký 曰viết 。 此thử 六lục 句cú 。 問vấn 如như 如như 也dã 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 云vân 何hà 知tri 世thế 間gian 。 云vân 何hà 離ly 文văn 字tự 。 云vân 何hà 如như 空không 華hoa 。 不bất 生sanh 亦diệc 不bất 滅diệt 。 意ý 謂vị 如như 何hà 悟ngộ 彼bỉ 世thế 間gian 生sanh 滅diệt 諸chư 法pháp 當đương 體thể 如như 如như 。 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 。 離ly 名danh 字tự 相tương/tướng 。 如như 空không 中trung 華hoa 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 遠viễn 離ly 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 猶do 若nhược 虗hư 空không 。 即tức 是thị 真Chân 如Như 也dã 。


○# 此thử 上thượng 通thông 問vấn 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 生sanh 起khởi 相tương/tướng 。


△# 下hạ 問vấn 差sai 別biệt 相tương/tướng 。


如như 實thật 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 幾kỷ 波ba 羅la 密mật 心tâm 。 何hà 因nhân 度độ 諸chư 地địa 。 誰thùy 至chí 無vô 所sở 受thọ 。 何hà 等đẳng 二nhị 無vô 我ngã 。 云vân 何hà 爾nhĩ 燄diệm 淨tịnh 。 諸chư 智trí 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 幾kỷ 戒giới 眾chúng 生sanh 性tánh 。


記ký 曰viết 。 此thử 八bát 句cú 。 單đơn 問vấn 如như 如như 正chánh 智trí 差sai 別biệt 相tương/tướng 也dã 。 前tiền 四tứ 句cú 。 謂vị 真Chân 如Như 實thật 際tế 是thị 一nhất 。 云vân 何hà 又hựu 有hữu 修tu 證chứng 頓đốn 漸tiệm 之chi 不bất 同đồng 。 故cố 云vân 如như 實thật 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 幾kỷ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 謂vị 因nhân 行hành 差sai 別biệt 。 諸chư 地địa 。 謂vị 地địa 位vị 階giai 級cấp 。 度độ 。 超siêu 越việt 。 謂vị 何hà 因nhân 得đắc 頓đốn 超siêu 諸chư 地địa 也dã 。 至chí 無vô 所sở 受thọ 。 問vấn 究cứu 竟cánh 佛Phật 地địa 。 何hà 等đẳng 下hạ 四tứ 句cú 。 問vấn 正chánh 智trí 差sai 別biệt 。 二nhị 我ngã 。 即tức 煩phiền 惱não 障chướng 。 爾nhĩ 燄diệm 。 即tức 所sở 知tri 障chướng 。 實thật 叉xoa 云vân 。 云vân 何hà 所sở 知tri 淨tịnh 。 蓋cái 二nhị 無vô 我ngã 。 淨tịnh 所sở 知tri 。 斯tư 以dĩ 正chánh 智trí 破phá 二nhị 障chướng 耳nhĩ 。 正chánh 智trí 既ký 一nhất 。 如như 何hà 又hựu 有hữu 隨tùy 根căn 授thọ 法pháp 。 是thị 則tắc 智trí 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 眾chúng 生sanh 根căn 性tánh 不bất 一nhất 。 教giáo 戒giới 有hữu 幾kỷ 種chủng 。


○# 前tiền 從tùng 初sơ 問vấn 起khởi 至chí 此thử 。 通thông 依y 一nhất 心tâm 真chân 源nguyên 。 約ước 迷mê 悟ngộ 對đối 待đãi 而nhi 有hữu 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 正chánh 智trí 如như 如như 五ngũ 法pháp 差sai 別biệt 之chi 不bất 同đồng 。 以dĩ 顯hiển 十thập 界giới 依y 正chánh 因nhân 果quả 之chi 相tướng 。 意ý 顯hiển 不bất 離ly 一nhất 心tâm 。 故cố 翻phiên 歸quy 如như 如như 正chánh 智trí 耳nhĩ 。


○# 向hướng 後hậu 誰thùy 生sanh 諸chư 寶bảo 性tánh 已dĩ 下hạ 。 直trực 至chí 問vấn 終chung 。 但đãn 問vấn 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 緣duyên 起khởi 聖thánh 凡phàm 依y 正chánh 大đại 小tiểu 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 。 心tâm 念niệm 性tánh 欲dục 音âm 聲thanh 色sắc 相tướng 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 之chi 不bất 一nhất 也dã 。


誰thùy 生sanh 諸chư 寶bảo 性tánh 。 摩ma 尼ni 真chân 珠châu 等đẳng 。 誰thùy 生sanh 諸chư 語ngữ 言ngôn 。 眾chúng 生sanh 種chủng 種chủng 性tánh 。 明minh 處xứ 及cập 伎kỹ 術thuật 。 誰thùy 之chi 所sở 顯hiển 示thị 。


記ký 曰viết 。 明minh 處xứ 伎kỹ 術thuật 。 乃nãi 問vấn 五ngũ 明minh 也dã 。 西tây 域vực 學học 術thuật 。 以dĩ 此thử 為vi 準chuẩn 。 故cố 有hữu 五ngũ 明minh 論luận 。 一nhất 曰viết 聲thanh 明minh 。 謂vị 釋thích 詁# 訓huấn 字tự 。 詮thuyên 目mục 流lưu 別biệt 。 二nhị 曰viết 工công 巧xảo 明minh 。 謂vị 伎kỹ 術thuật 機cơ 關quan 。 陰âm 陽dương 歷lịch 數số 。 三tam 曰viết 醫y 方phương 明minh 。 謂vị 禁cấm 咒chú 閑nhàn 邪tà 。 藥dược 石thạch 鍼châm 艾ngải 。 四tứ 曰viết 因nhân 明minh 。 謂vị 考khảo 計kế 正chánh 邪tà 。 研nghiên 覈# 為vi 偽ngụy 。 五ngũ 曰viết 內nội 明minh 。 謂vị 究cứu 暢sướng 五ngũ 乘thừa 因nhân 果quả 妙diệu 理lý 。 前tiền 三tam 外ngoại 藝nghệ 。 後hậu 二nhị 內nội 教giáo 。


伽già 陀đà 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 長trường/trưởng 頌tụng 及cập 短đoản 句cú 。 成thành 為vi 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 云vân 何hà 名danh 為vi 論luận 。 (# 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 法pháp 復phục 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 解giải 義nghĩa 復phục 有hữu 幾kỷ 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 道Đạo 理lý 幾kỷ 不bất 同đồng 。 解giải 釋thích 幾kỷ 差sai 別biệt )# 云vân 何hà 生sanh 飲ẩm 食thực 。 及cập 生sanh 諸chư 愛ái 欲dục 。 云vân 何hà 名danh 為vi 王vương 。 轉chuyển 輪luân 及cập 小tiểu 王vương 。 云vân 何hà 守thủ 護hộ 國quốc 。 諸chư 天thiên 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 云vân 何hà 名danh 為vi 地địa 。 星tinh 宿tú 及cập 日nhật 月nguyệt 。 解giải 脫thoát 修tu 行hành 者giả 。 是thị 各các 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 弟đệ 子tử 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 云vân 何hà 阿A 闍Xà 黎Lê 。 佛Phật 復phục 有hữu 幾kỷ 種chủng 。


復phục 有hữu 幾kỷ 種chủng 生sanh 。 魔ma 及cập 諸chư 異dị 學học 。 彼bỉ 各các 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 自tự 性tánh 及cập 與dữ 心tâm 。 彼bỉ 復phục 各các 幾kỷ 種chủng 。 云vân 何hà 施thi 設thiết 量lượng 。 (# 魏ngụy 譯dịch 作tác 施thí 假giả 名danh 。 唐đường 譯dịch 作tác 唯duy 假giả 設thiết )# 唯duy 願nguyện 最tối 勝thắng 說thuyết 。


記ký 曰viết 。 上thượng 皆giai 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 也dã 。 然nhiên 言ngôn 語ngữ 飲ẩm 食thực 愛ái 欲dục 。 心tâm 性tánh 皆giai 屬thuộc 妄vọng 想tưởng 。 其kỳ 餘dư 皆giai 名danh 相tướng 。 且thả 何hà 因nhân 而nhi 有hữu 。 皆giai 問vấn 緣duyên 起khởi 也dã 。 阿A 闍Xà 黎Lê 。 此thử 云vân 軌quỹ 範phạm 師sư 。 然nhiên 佛Phật 有hữu 法Pháp 身thân 報báo 身thân 化hóa 身thân 。 故cố 問vấn 佛Phật 有hữu 幾kỷ 種chủng 生sanh 。


云vân 何hà 空không 風phong 雲vân 。 (# 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 何hà 因nhân 有hữu 風phong 雨vũ )# 云vân 何hà 念niệm 聰thông 明minh 。


記ký 曰viết 。 此thử 句cú 承thừa 上thượng 心tâm 性tánh 是thị 一nhất 云vân 何hà 而nhi 有hữu 。 念niệm 慧tuệ 之chi 別biệt 也dã 。 聰thông 明minh 。 即tức 別biệt 境cảnh 中trung 慧tuệ 。 故cố 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 何hà 因nhân 有hữu 黠hiệt 慧tuệ 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 念niệm 智trí 何hà 因nhân 有hữu 。 此thử 亦diệc 屬thuộc 妄vọng 想tưởng 耳nhĩ 。


云vân 何hà 為vi 林lâm 樹thụ 。 云vân 何hà 為vi 蔓mạn 草thảo 。 云vân 何hà 象tượng 馬mã 鹿lộc 。 云vân 何hà 而nhi 捕bộ 取thủ 。 云vân 何hà 為vi 卑ty 陋lậu 。 何hà 因nhân 而nhi 卑ty 陋lậu 。 云vân 何hà 六lục 節tiết 攝nhiếp 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 六lục 時thời 攝nhiếp 。 舊cựu 注chú 。 西tây 域vực 兩lưỡng 月nguyệt 為vi 時thời 。 年niên 分phần/phân 六lục 節tiết 。 外ngoại 道đạo 有hữu 六lục 節tiết 師sư )# 云vân 何hà 一nhất 闡xiển 提đề 。 (# 一nhất 闡xiển 云vân 信tín 。 提đề 云vân 不bất 具cụ 。 謂vị 信tín 不bất 具cụ 之chi 人nhân )# 男nam 女nữ 及cập 不bất 男nam 。 斯tư 皆giai 云vân 何hà 生sanh 。 云vân 何hà 修tu 行hành 退thoái 。 云vân 何hà 修tu 行hành 生sanh 。 (# 二nhị 譯dịch 皆giai 作tác 修tu 行hành 進tiến )# 禪thiền 師sư 以dĩ 何hà 法pháp 。 建kiến 立lập 何hà 等đẳng 人nhân 。 (# 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 教giáo 何hà 等đẳng 人nhân 修tu 。 令linh 住trụ 何hà 等đẳng 法pháp )# 眾chúng 生sanh 生sanh 諸chư 趣thú 。 何hà 相tương/tướng 何hà 像tượng 類loại 。 云vân 何hà 為vi 財tài 富phú 。 何hà 因nhân 致trí 財tài 富phú 。 云vân 何hà 為vi 釋Thích 種chủng 。 何hà 因nhân 有hữu 釋Thích 種chủng 。 云vân 何hà 甘cam 蔗giá 種chủng 。 無vô 上thượng 尊tôn 願nguyện 說thuyết 。


記ký 曰viết 。 甘cam 蔗giá 種chủng 。 乃nãi 瞿Cù 曇Đàm 釋Thích 種chủng 也dã 。 舊cựu 注chú 引dẫn 本bổn 行hạnh 經Kinh 云vân 。 劫kiếp 初sơ 大đại 茆mao 草thảo 王vương 得đắc 成thành 王vương 仙tiên 。 被bị 獵liệp 師sư 所sở 射xạ 。 滴tích 血huyết 於ư 地địa 。 生sanh 二nhị 甘cam 蔗giá 。 曰viết 炙chích 而nhi 開khai 。 一nhất 出xuất 童đồng 男nam 。 一nhất 出xuất 童đồng 女nữ 。 占chiêm 相tướng 師sư 立lập 男nam 名danh 善thiện 生sanh 。 即tức 灌quán 頂đảnh 甘cam 蔗giá 王vương 。 女nữ 名danh 善thiện 賢hiền 。 為vi 第đệ 一nhất 妃phi 。 瞿Cù 曇Đàm 釋Thích 種chủng 。 即tức 其kỳ 裔duệ 也dã 。 大đại 慧tuệ 問vấn 甘cam 蔗giá 種chủng 因nhân 何hà 而nhi 有hữu 也dã 。


云vân 何hà 長trường 苦khổ 仙tiên 。 彼bỉ 云vân 何hà 教giáo 授thọ 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 仙tiên 人nhân 常thường 苦khổ 行hạnh 。 是thị 誰thùy 之chi 教giáo 授thọ )# 如Như 來Lai 云vân 何hà 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 剎sát 現hiện 。 種chủng 種chủng 名danh 色sắc 類loại 。 最tối 勝thắng 子tử 圍vi 繞nhiễu 。 云vân 何hà 不bất 食thực 肉nhục 。 云vân 何hà 制chế 斷đoạn 肉nhục 。 食thực 肉nhục 諸chư 種chủng 類loại 。 何hà 因nhân 故cố 食thực 肉nhục 。


記ký 曰viết 。 從tùng 誰thùy 生sanh 諸chư 寶bảo 性tánh 至chí 此thử 。 蓋cái 問vấn 天thiên 地địa 萬vạn 物vật 之chi 不bất 同đồng 。 聖thánh 凡phàm 種chủng 類loại 之chi 各các 別biệt 。 心tâm 行hành 性tánh 欲dục 之chi 不bất 一nhất 。 此thử 皆giai 何hà 因nhân 而nhi 有hữu 也dã 。 但đãn 其kỳ 語ngữ 不bất 次thứ 。 而nhi 意ý 不bất 出xuất 此thử 。 若nhược 觀quán 華hoa 嚴nghiêm 問vấn 明minh 品phẩm 。 則tắc 知tri 此thử 中trung 歸quy 趣thú 矣hĩ 。


云vân 何hà 日nhật 月nguyệt 形hình 。 須Tu 彌Di 及cập 蓮liên 華hoa 。 師sư 子tử 勝thắng 相tương/tướng 剎sát 。 側trắc 住trụ 覆phú 世thế 界giới 。 如như 因nhân 陀đà 羅la 網võng 。 或hoặc 悉tất 諸chư 珍trân 寶bảo 。 箜không 篌hầu 細tế 腰yêu 皷cổ 。 狀trạng 種chủng 種chủng 諸chư 華hoa 。 或hoặc 離ly 日nhật 月nguyệt 光quang 。 如như 是thị 等đẳng 無vô 量lượng 。


記ký 曰viết 。 此thử 問vấn 佛Phật 剎sát 安an 立lập 形hình 狀trạng 之chi 不bất 同đồng 也dã 。 廣quảng 如như 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 品phẩm 。 故cố 結kết 云vân 如như 是thị 等đẳng 無vô 量lượng 。 因nhân 陀đà 羅la 。 此thử 云vân 帝đế 。 即tức 帝đế 網võng 也dã 。 謂vị 帝Đế 釋Thích 殿điện 有hữu 眾chúng 寶bảo 珠châu 綱cương 。 雖tuy 百bách 千thiên 重trọng/trùng 。 不bất 相tương 障chướng 礙ngại 。 互hỗ 相tương 涉thiệp 入nhập 。 交giao 光quang 相tướng 羅la 。 世thế 界giới 如như 之chi 。


云vân 何hà 為vi 化hóa 佛Phật 。 云vân 何hà 報báo 生sanh 佛Phật 。 云vân 何hà 如như 如như 佛Phật 。 云vân 何hà 智trí 慧tuệ 佛Phật 。


記ký 曰viết 。 此thử 問vấn 佛Phật 唯duy 一nhất 真chân 。 云vân 何hà 名danh 義nghĩa 之chi 不bất 同đồng 也dã 。 隨tùy 機cơ 普phổ 應ưng 為vi 化hóa 佛Phật 。 酬thù 其kỳ 宿túc 因nhân 為vi 報báo 佛Phật 。 體thể 性tánh 無vô 二nhị 名danh 真Chân 如Như 佛Phật 。 本bổn 覺giác 顯hiển 照chiếu 為vi 智trí 慧tuệ 佛Phật 。 蓋cái 真Chân 如Như 智trí 慧tuệ 。 乃nãi 法Pháp 身thân 也dã 。 名danh 義nghĩa 雖tuy 四tứ 。 唯duy 屬thuộc 三Tam 身Thân 。


云vân 何hà 於ư 欲dục 界giới 。 不bất 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 何hà 故cố 色sắc 究cứu 竟cánh 。 離ly 欲dục 得đắc 菩Bồ 提Đề 。


記ký 曰viết 。 此thử 問vấn 佛Phật 既ký 現hiện 身thân 與dữ 民dân 同đồng 患hoạn 。 何hà 不bất 就tựu 欲dục 界giới 成thành 佛Phật 。 乃nãi 於ư 有hữu 頂đảnh 離ly 欲dục 之chi 處xứ 而nhi 得đắc 菩Bồ 提Đề 也dã 。


善Thiện 逝Thệ 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 誰thùy 當đương 持trì 正Chánh 法Pháp 。 天thiên 師sư 住trụ 久cửu 如như 。 正Chánh 法Pháp 幾kỷ 時thời 住trụ (# 二nhị 譯dịch 皆giai 以dĩ 天thiên 師sư 作tác 世Thế 尊Tôn )# 。


記ký 曰viết 。 此thử 問vấn 法Pháp 住trụ 久cửu 近cận 。 及cập 滅diệt 後hậu 誰thùy 人nhân 當đương 可khả 持trì 正Chánh 法Pháp 也dã 。 持trì 正Chánh 法Pháp 。 即tức 所sở 傳truyền 正Chánh 法Pháp 眼nhãn 藏tạng 。


悉tất 檀đàn 及cập 與dữ 見kiến 。 各các 復phục 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 毗Tỳ 尼Ni 比Bỉ 丘Khâu 分phần/phân 。 云vân 何hà 何hà 因nhân 緣duyên 。


記ký 曰viết 。 此thử 問vấn 法Pháp 之chi 差sai 別biệt 也dã 。 悉tất 檀đàn 者giả 。 此thử 華hoa 梵Phạm 雙song 舉cử 。 悉tất 。 徧biến 也dã 。 檀đàn 。 此thử 云vân 施thí 。 謂vị 佛Phật 以dĩ 四tứ 法pháp 徧biến 施thí 眾chúng 生sanh 。 故cố 云vân 悉tất 檀đàn 。 四tứ 法pháp 者giả 。 謂vị 世thế 界giới 。 為vi 人nhân 。 對đối 治trị 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã 。 廣quảng 如như 止Chỉ 觀Quán 所sở 明minh 見kiến 。 謂vị 所sở 被bị 之chi 機cơ 。 所sở 見kiến 各các 有hữu 幾kỷ 種chủng 也dã 。 毗Tỳ 尼Ni 。 此thử 云vân 律luật 。 比Bỉ 丘Khâu 分phần/phân 。 乃nãi 比Bỉ 丘Khâu 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 戒giới 。 問vấn 如như 何hà 是thị 毗Tỳ 尼Ni 。 為vi 何hà 又hựu 設thiết 比Bỉ 丘Khâu 分phần/phân 也dã 。


彼bỉ 諸chư 最tối 勝thắng 子tử 。 緣Duyên 覺Giác 及cập 聲Thanh 聞Văn 。 何hà 因nhân 百bách 變biến 易dị 。 云vân 何hà 百bách 無vô 受thọ 。 云vân 何hà 世thế 俗tục 通thông 。 云vân 何hà 出xuất 世thế 間gian 。 云vân 何hà 為vi 七thất 地địa 。 唯duy 願nguyện 為vì 演diễn 說thuyết 。


記ký 曰viết 。 此thử 問vấn 三tam 乘thừa 人nhân 法pháp 因nhân 何hà 差sai 別biệt 也dã 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 子tử 。 獨Độc 覺Giác 及cập 聲Thanh 聞Văn 。 云vân 何hà 轉chuyển 所sở 依y 。 云vân 何hà 得đắc 世thế 通thông 。 云vân 何hà 得đắc 出xuất 世thế 。 復phục 以dĩ 何hà 因nhân 故cố 。 心tâm 住trụ 七thất 地địa 中trung 。 按án 此thử 則tắc 知tri 百bách 變biến 易dị 二nhị 句cú 。 謂vị 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 何hà 因nhân 能năng 現hiện 百bách 佛Phật 界giới 身thân 。 得đắc 百bách 種chủng 三tam 昧muội 。 蓋cái 無vô 受thọ 。 即tức 三tam 昧muội 也dã 。 世thế 俗tục 通thông 。 謂vị 五ngũ 地địa 聖thánh 人nhân 因nhân 何hà 而nhi 能năng 通thông 達đạt 世thế 諦đế 涉thiệp 俗tục 利lợi 生sanh 。 七thất 地địa 遠viễn 行hành 。 名danh 出xuất 世thế 間gian 。


僧Tăng 伽già 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 壞hoại 僧Tăng 。 云vân 何hà 醫y 方phương 論luận 。 是thị 復phục 何hà 因nhân 緣duyên 。


記ký 曰viết 。 此thử 問vấn 僧Tăng 之chi 差sai 別biệt 。 及cập 應ứng 機cơ 之chi 法pháp 不bất 一nhất 也dã 。 壞hoại 僧Tăng 。 謂vị 不bất 具cụ 戒giới 者giả 。 醫y 方phương 論luận 。 非phi 世thế 俗tục 醫y 方phương 。 蓋cái 言ngôn 佛Phật 為vi 三tam 界giới 醫y 王vương 。 其kỳ 所sở 說thuyết 法Pháp 。 應ứng 機cơ 施thi 設thiết 。 如như 應ứng 病bệnh 與dữ 藥dược 。 故cố 謂vị 之chi 醫y 方phương 論luận 。 大đại 經kinh 有hữu 舊cựu 醫y 新tân 醫y 。 法pháp 華hoa 有hữu 醫y 師sư 喻dụ 。 唐đường 譯dịch 云vân 廣quảng 說thuyết 醫y 方phương 論luận 。 是thị 知tri 蓋cái 言ngôn 佛Phật 法Pháp 耳nhĩ 。 從tùng 云vân 何hà 為vi 化hóa 佛Phật 止chỉ 此thử 。 通thông 問vấn 三Tam 寶Bảo 因nhân 何hà 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 也dã 。


何hà 故cố 大đại 牟Mâu 尼Ni 。 唱xướng 說thuyết 如như 是thị 言ngôn 。 迦Ca 葉Diếp 拘Câu 留Lưu 孫Tôn 。 拘câu 那na 含hàm 是thị 我ngã 。


記ký 曰viết 。 此thử 問vấn 因nhân 上thượng 言ngôn 佛Phật 有hữu 四Tứ 等Đẳng 名danh 義nghĩa 不bất 同đồng 。 因nhân 何hà 又hựu 說thuyết 迦Ca 葉Diếp 等đẳng 多đa 佛Phật 是thị 我ngã 。 此thử 又hựu 不bất 別biệt 也dã 。


何hà 故cố 說thuyết 斷đoạn 常thường 。 及cập 與dữ 我ngã 無vô 我ngã 。 何hà 不bất 一nhất 切thiết 時thời 。 演diễn 說thuyết 真chân 實thật 義nghĩa 。 而nhi 復phục 為vì 眾chúng 生sanh 。 分phân 別biệt 說thuyết 心tâm 量lượng 。


記ký 曰viết 。 此thử 因nhân 上thượng 法Pháp 之chi 差sai 別biệt 。 故cố 復phục 問vấn 邪tà 正chánh 權quyền 實thật 之chi 不bất 同đồng 也dã 。 斷đoạn 常thường 我ngã 。 乃nãi 外ngoại 道đạo 邪tà 宗tông 。 無vô 我ngã 。 乃nãi 佛Phật 之chi 正Chánh 法Pháp 。 心tâm 量lượng 。 乃nãi 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 心tâm 數số 之chi 法pháp 。 意ý 謂vị 何hà 故cố 說thuyết 斷đoạn 常thường 及cập 我ngã 為vi 邪tà 宗tông 。 何hà 故cố 說thuyết 無vô 我ngã 為vi 正Chánh 法Pháp 。 然nhiên 無vô 我ngã 既ký 是thị 真chân 實thật 。 何hà 不bất 始thỉ 終chung 說thuyết 其kỳ 。 真chân 實thật 之chi 法Pháp 。 而nhi 又hựu 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 妄vọng 想tưởng 心tâm 數số 不bất 實thật 之chi 法pháp 耶da 。


何hà 因nhân 男nam 女nữ 林lâm 。 訶ha 梨lê 阿a 摩ma 勒lặc 。


記ký 曰viết 。 此thử 問vấn 林lâm 木mộc 果quả 實thật 之chi 不bất 一nhất 也dã 。 男nam 女nữ 林lâm 。 亦diệc 云vân 屍thi 陀đà 林lâm 。 其kỳ 果quả 如như 男nam 女nữ 之chi 狀trạng 。 熟thục 則tắc 顏nhan 色sắc 美mỹ 豔diễm 。 未vị 幾kỷ 即tức 落lạc 地địa 。 狀trạng 如như 死tử 屍thi 。 臭xú 穢uế 不bất 堪kham 。 佛Phật 弟đệ 子tử 多đa 依y 此thử 林lâm 。 修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 。 大đại 慧tuệ 問vấn 此thử 林lâm 因nhân 何hà 而nhi 有hữu 也dã 。 訶ha 梨lê 。 阿a 摩ma 勒lặc 。 二nhị 果quả 名danh 也dã 。 皆giai 可khả 為vi 藥dược 。 訶ha 梨lê 。 舊cựu 云vân 訶ha 梨lê 勒lặc 。 新tân 云vân 訶ha 梨lê 怛đát 雞kê 。 此thử 云vân 天thiên 上thượng 持trì 來lai 。 阿a 摩ma 勒lặc 。 其kỳ 實thật 如như 胡hồ 挑thiêu 。 意ý 謂vị 一nhất 等đẳng 皆giai 樹thụ 果quả 。 因nhân 何hà 彼bỉ 如như 男nam 女nữ 之chi 狀trạng 耳nhĩ 。


雞kê 羅la 及cập 鐵thiết 圍vi 。 金kim 剛cang 等đẳng 諸chư 山sơn 。 無vô 量lượng 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 仙tiên 闥thát 婆bà 充sung 滿mãn 。


記ký 曰viết 。 此thử 問vấn 八bát 部bộ 之chi 眾chúng 。 因nhân 何hà 不bất 住trụ 。 人nhân 間gian 天thiên 上thượng 。 而nhi 住trụ 鐵thiết 圍vi 七thất 金kim 山sơn 中trung 也dã 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 仙tiên 人nhân 乾càn 闥thát 婆bà 。 一nhất 切thiết 悉tất 充sung 滿mãn 。 此thử 皆giai 何hà 因nhân 緣duyên 。 願nguyện 佛Phật 為vì 我ngã 說thuyết 。 此thử 上thượng 大đại 慧tuệ 所sở 問vấn 。 除trừ 及cập 字tự 。 但đãn 取thủ 云vân 何hà 。 何hà 因nhân 。 何hà 故cố 。 何hà 等đẳng 。 誰thùy 字tự 之chi 類loại 為vi 義nghĩa 。 則tắc 有hữu 一nhất 百bách 三tam 十thập 餘dư 句cú 。 其kỳ 中trung 意ý 義nghĩa 。 不bất 出xuất 十thập 界giới 四tứ 門môn 。 然nhiên 世Thế 尊Tôn 所sở 答đáp 。 以dĩ 依y 真Chân 如Như 一nhất 心tâm 。 則tắc 一nhất 法pháp 不bất 立lập 。 故cố 一nhất 一nhất 云vân 非phi 。 若nhược 依y 生sanh 滅diệt 門môn 唯duy 識thức 建kiến 立lập 。 則tắc 全toàn 經kinh 之chi 旨chỉ 皆giai 別biệt 答đáp 此thử 問vấn 耳nhĩ 。 然nhiên 雖tuy 經kinh 來lai 未vị 盡tận 。 而nhi 此thử 四tứ 卷quyển 之chi 文văn 。 所sở 詮thuyên 五ngũ 法pháp 三tam 自tự 性tánh 八bát 識thức 二nhị 無vô 我ngã 四tứ 門môn 名danh 義nghĩa 開khai 合hợp 之chi 旨chỉ 已dĩ 足túc 。 觀quán 者giả 臨lâm 文văn 會hội 意ý 。 自tự 當đương 證chứng 之chi 。 此thử 下hạ 乃nãi 世Thế 尊Tôn 牒điệp 答đáp 。 先tiên 牒điệp 。 後hậu 答đáp 。


△# 且thả 初sơ 。


無vô 上thượng 世Thế 間Gian 解Giải 。 聞văn 彼bỉ 所sở 說thuyết 偈kệ 。 大Đại 乘Thừa 諸chư 度Độ 門môn 。 諸chư 佛Phật 心tâm 第đệ 一nhất 。 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 問vấn 。 大đại 慧tuệ 善thiện 諦đế 聽thính 。 我ngã 今kim 當đương 次thứ 第đệ 。 如như 汝nhữ 所sở 問vấn 說thuyết 。


記ký 曰viết 。 此thử 結kết 集tập 者giả 敘tự 置trí 。 及cập 佛Phật 讚tán 許hứa 之chi 辭từ 也dã 。 前tiền 一nhất 偈kệ 。 唐đường 譯dịch 云vân 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 聞văn 其kỳ 所sở 請thỉnh 大Đại 乘Thừa 微vi 妙diệu 。 諸chư 佛Phật 之chi 心tâm 。 最tối 上thượng 法Pháp 門môn 。 然nhiên 大đại 慧tuệ 所sở 問vấn 。 乃nãi 十thập 界giới 依y 正chánh 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 正chánh 是thị 三tam 乘thừa 凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 妄vọng 見kiến 分phân 別biệt 境cảnh 界giới 。 實thật 大đại 慧tuệ 因nhân 之chi 而nhi 起khởi 疑nghi 者giả 。 蓋cái 不bất 知tri 此thử 等đẳng 。 諸chư 法pháp 因nhân 何hà 而nhi 有hữu 也dã 。 故cố 興hưng 此thử 問vấn 。 而nhi 結kết 集tập 者giả 即tức 便tiện 指chỉ 為vi 微vi 妙diệu 佛Phật 心tâm 。 最tối 上thượng 法Pháp 門môn 。 何hà 也dã 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 況huống 眾chúng 生sanh 世thế 界giới 乎hồ 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 分phân 別biệt 皆giai 分phân 別biệt 自tự 心tâm 。 若nhược 分phân 別biệt 不bất 生sanh 。 當đương 體thể 即tức 名danh 諸chư 佛Phật 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 矣hĩ 。 故cố 此thử 所sở 問vấn 聖thánh 凡phàm 依y 正chánh 。 邪tà 正chánh 因nhân 果quả 。 自tự 性tánh 常thường 住trụ 。 即tức 是thị 微vi 妙diệu 佛Phật 心tâm 。 非phi 智trí 眼nhãn 明minh 見kiến 。 何hà 以dĩ 與dữ 此thử 。 故cố 敘tự 置trí 之chi 。


生sanh 及cập 與dữ 不bất 生sanh 。 涅Niết 槃Bàn 空không 剎sát 那na 。 趣thú 至chí 無vô 自tự 性tánh 。


記ký 曰viết 。 此thử 世Thế 尊Tôn 總tổng 領lãnh 大đại 慧tuệ 問vấn 義nghĩa 也dã 。 謂vị 所sở 問vấn 多đa 種chủng 。 不bất 出xuất 生sanh 與dữ 不bất 生sanh 。 涅Niết 槃Bàn 空không 相tướng 耳nhĩ 。 剎sát 那na 。 生sanh 滅diệt 流lưu 轉chuyển 也dã 。 趣thú 至chí 。 猶do 究cứu 竟cánh 也dã 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 若nhược 生sanh 若nhược 不bất 生sanh 。 涅Niết 槃Bàn 及cập 空không 相tướng 。 流lưu 轉chuyển 無vô 自tự 性tánh 。 謂vị 此thử 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 皆giai 生sanh 滅diệt 流lưu 轉chuyển 妄vọng 見kiến 之chi 法pháp 。 一nhất 一nhất 究cứu 竟cánh 本bổn 無vô 自tự 性tánh 也dã 。 此thử 總tổng 牒điệp 領lãnh 其kỳ 意ý 而nhi 默mặc 答đáp 已dĩ 竟cánh 。 義nghĩa 已dĩ 見kiến 前tiền 注chú 。 何hà 後hậu 一nhất 一nhất 皆giai 總tổng 述thuật 大đại 慧tuệ 問vấn 語ngữ 耳nhĩ 。 然nhiên 前tiền 問vấn 語ngữ 或hoặc 略lược 或hoặc 闕khuyết 。 而nhi 世Thế 尊Tôn 皆giai 補bổ 而nhi 出xuất 之chi 。 蓋cái 亦diệc 互hỗ 相tương 發phát 明minh 。 但đãn 其kỳ 語ngữ 隨tùy 便tiện 。 故cố 參tham 差sai 不bất 類loại 。 其kỳ 意ý 自tự 周chu 。


佛Phật 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 佛Phật 子tử 與dữ 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 諸chư 外ngoại 道đạo 。 及cập 與dữ 無vô 色sắc 行hành 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 事sự 。


記ký 曰viết 。 此thử 綜tống 領lãnh 大đại 慧tuệ 所sở 問vấn 之chi 事sự 也dã 。 謂vị 所sở 問vấn 之chi 事sự 雖tuy 多đa 。 總tổng 不bất 出xuất 十thập 界giới 人nhân 法pháp 因nhân 果quả 耳nhĩ 。 佛Phật 。 佛Phật 子tử 。 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 。 四tứ 聖thánh 也dã 。 無vô 色sắc 。 該cai 天thiên 道đạo 。 外ngoại 道đạo 。 該cai 人nhân 及cập 三tam 途đồ 。 以dĩ 外ngoại 道đạo 邪tà 行hành 。 乃nãi 三tam 途đồ 之chi 因nhân 故cố 。 此thử 皆giai 人nhân 也dã 。 波Ba 羅La 蜜Mật 。 四tứ 聖thánh 之chi 法pháp 也dã 。 無vô 色sắc 行hành 。 意ý 該cai 外ngoại 道đạo 。 六lục 凡phàm 之chi 法pháp 也dã 。 因nhân 果quả 依y 正chánh 無vô 不bất 備bị 具cụ 。 故cố 云vân 如như 是thị 種chủng 種chủng 事sự 。 意ý 謂vị 大đại 慧tuệ 所sở 問vấn 者giả 槩# 不bất 出xuất 此thử 。 下hạ 乃nãi 一nhất 一nhất 重trọng/trùng 述thuật 其kỳ 辭từ 。


須Tu 彌Di 巨cự 海hải 山sơn 。 洲châu 渚chử 剎sát 土độ 地địa 。 星tinh 宿tú 及cập 日nhật 月nguyệt 。 外ngoại 道đạo 天thiên 脩tu 羅la 。 (# 此thử 領lãnh 上thượng 問vấn 諸chư 天thiên 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 云vân 何hà 名danh 為vi 地địa 。 星tinh 宿tú 及cập 日nhật 月nguyệt 。 牒điệp 意ý 該cai 三tam 界giới 六lục 凡phàm 也dã )# 解giải 脫thoát 自tự 在tại 通thông 。 力lực 禪thiền 三Tam 摩Ma 提Đề 。 滅diệt 及cập 如như 意ý 足túc 。 覺giác 支chi 及cập 道Đạo 品Phẩm 。 諸chư 禪thiền 定định 無vô 量lượng 。 (# 此thử 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 說thuyết 覺giác 支chi 。 及cập 與dữ 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 。 蓋cái 廣quảng 牒điệp 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 助trợ 道đạo 。 四tứ 聖thánh 法pháp 也dã )# 諸chư 陰ấm 身thân 往vãng 來lai 。 (# 領lãnh 上thượng 眾chúng 生sanh 生sanh 諸chư 趣thú )# 正chánh 受thọ 滅diệt 盡tận 定định 。 (# 領lãnh 上thượng 及cập 與dữ 滅diệt 正chánh 受thọ 二nhị 句cú )# 三tam 昧muội 起khởi 心tâm 說thuyết 。 (# 領lãnh 上thượng 何hà 因nhân 從tùng 定định 覺giác 四tứ 句cú )# 心tâm 意ý 及cập 與dữ 識thức 。 無vô 我ngã 法pháp 有hữu 五ngũ 。 自tự 性tánh 想tưởng 所sở 想tưởng 。 及cập 與dữ 現hiện 二nhị 見kiến 。 乘thừa 及cập 諸chư 種chủng 性tánh 。 (# 此thử 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 名danh 為vi 。 藏tạng 已dĩ 下hạ 至chí 非phi 我ngã 義nghĩa 八bát 句cú 。 總tổng 歸quy 四tứ 門môn )# 金kim 銀ngân 摩ma 尼ni 等đẳng 。 (# 領lãnh 上thượng 誰thùy 生sanh 諸chư 寶bảo 性tánh 等đẳng )# 一nhất 闡xiển 提đề 大đại 種chủng 。 (# 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 一nhất 闡xiển 提đề 。 然nhiên 大đại 種chủng 無vô 問vấn 。 蓋cái 世Thế 尊Tôn 意ý 指chỉ 闡xiển 提đề 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 大đại 種chủng 為vi 生sanh 因nhân 者giả 。 非phi 特đặc 言ngôn 四tứ 大đại 也dã )# 荒hoang 亂loạn 及cập 一nhất 佛Phật 。 智trí 爾nhĩ 燄diệm 得đắc 向hướng 。 (# 荒hoang 亂loạn 。 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 國quốc 土độ 亂loạn 。 一nhất 佛Phật 。 領lãnh 上thượng 迦Ca 葉Diếp 等đẳng 是thị 我ngã 。 智trí 爾nhĩ 燄diệm 。 領lãnh 上thượng 爾nhĩ 燄diệm 淨tịnh 二nhị 句cú 。 得đắc 向hướng 。 領lãnh 上thượng 解giải 脫thoát 修tu 行hành )# 眾chúng 生sanh 有hữu 無vô 有hữu 。 (# 領lãnh 上thượng 及cập 與dữ 我ngã 無vô 我ngã )# 象tượng 馬mã 諸chư 禽cầm 獸thú 。 云vân 何hà 而nhi 捕bộ 取thủ 。 (# 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 象tượng 馬mã 鹿lộc 。 云vân 何hà 而nhi 捕bộ 取thủ )# 譬thí 因nhân 成thành 悉tất 檀đàn 。 及cập 與dữ 作tác 所sở 作tác (# 領lãnh 上thượng 悉tất 檀đàn 及cập 與dữ 見kiến 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 云vân 何hà 因nhân 譬thí 喻dụ 。 相tương 應ứng 成thành 悉tất 檀đàn 。 謂vị 四tứ 悉tất 檀đàn 。 皆giai 因nhân 譬thí 所sở 成thành 者giả 。 故cố 併tinh 意ý 牒điệp 之chi 。 然nhiên 能năng 作tác 所sở 作tác 皆giai 屬thuộc 妄vọng 見kiến )# 叢tùng 林lâm 迷mê 惑hoặc 通thông 。 心tâm 量lượng 不bất 現hiện 有hữu 。 (# 上thượng 句cú 領lãnh 云vân 何hà 世thế 俗tục 通thông 。 謂vị 眾chúng 生sanh 心tâm 想tưởng 邪tà 見kiến 稠trù 密mật 如như 叢tùng 林lâm 也dã 。 下hạ 句cú 領lãnh 云vân 何hà 出xuất 世thế 間gian 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 眾chúng 林lâm 與dữ 迷mê 惑hoặc 。 如như 是thị 真chân 實thật 理lý 。 唯duy 心tâm 無vô 境cảnh 界giới 。 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 相tương/tướng 迷mê 惑hoặc 如như 實thật 。 但đãn 心tâm 無vô 境cảnh 界giới 。 此thử 蓋cái 牒điệp 出xuất 其kỳ 義nghĩa 也dã )# 諸chư 地địa 不bất 相tương 至chí 。 (# 領lãnh 上thượng 何hà 因nhân 度độ 諸chư 地địa )# 百bách 變biến 百bách 無vô 受thọ 。 醫y 方phương 工công 巧xảo 論luận 。 伎kỹ 術thuật 諸chư 明minh 處xứ 。 (# 如như 文văn 可khả 知tri 。 此thử 諸chư 山sơn 須Tu 彌Di 地địa 已dĩ 下hạ 。 至chí 毛mao 孔khổng 眉mi 毛mao 幾kỷ 。 乃nãi 大đại 慧tuệ 問vấn 不bất 到đáo 處xứ 。 而nhi 世Thế 尊Tôn 指chỉ 而nhi 出xuất 之chi )# 諸chư 山sơn 須Tu 彌Di 地địa 。 巨cự 海hải 日nhật 月nguyệt 量lượng 。 下hạ 中trung 上thượng 眾chúng 生sanh 。 身thân 各các 幾kỷ 微vi 塵trần 。 一nhất 一nhất 剎sát 幾kỷ 塵trần 。 弓cung 弓cung 數số 有hữu 幾kỷ 。 肘trửu 步bộ 拘câu 樓lâu 舍xá 。 半bán 由do 延diên 由do 延diên 。 兔thố 毫hào 窻# 塵trần 蟣kỉ 。 羊dương 毛mao 𪍿quáng 麥mạch 塵trần 。


記ký 曰viết 。 七thất 極cực 微vi 塵trần 成thành 一nhất 窻# 塵trần 。 七thất 窻# 塵trần 成thành 一nhất 兔thố 毛mao 頭đầu 塵trần 。 七thất 兔thố 毛mao 頭đầu 塵trần 成thành 一nhất 羊dương 毛mao 頭đầu 塵trần 。 七thất 羊dương 毛mao 頭đầu 塵trần 成thành 一nhất 牛ngưu 毛mao 頭đầu 塵trần 。 七thất 牛ngưu 毛mao 頭đầu 塵trần 成thành 一nhất 蟣kỉ 。 七thất 蟣kỉ 成thành 一nhất 虱sắt 。 七thất 虱sắt 成thành 一nhất 芥giới 。 七thất 芥giới 成thành 一nhất 大đại 麥mạch 。 七thất 大đại 麥mạch 成thành 一nhất 指chỉ 節tiết 。 七thất 指chỉ 節tiết 成thành 半bán 尺xích 。 兩lưỡng 半bán 尺xích 成thành 一nhất 尺xích 。 二nhị 尺xích 成thành 一nhất 肘trửu 。 四tứ 肘trửu 成thành 一nhất 弓cung 。 五ngũ 弓cung 成thành 一nhất 丈trượng 。 二nhị 十thập 丈trượng 名danh 一nhất 息tức 。 八bát 十thập 息tức 名danh 。 一nhất 俱câu 盧lô 舍xá 。 八bát 俱câu 盧lô 舍xá 。 成thành 一nhất 由do 旬tuần 。 由do 延diên 。 即tức 由do 旬tuần 也dã 。 此thử 按án 舊cựu 注chú 引dẫn 釋Thích 梵Phạm 之chi 語ngữ 。


鉢bát 他tha 幾kỷ 𪍿quáng 麥mạch 。 阿a 羅la 𪍿quáng 麥mạch 幾kỷ 。 獨độc 籠lung 那na 佉khư 梨lê 。 勒lặc 又hựu 及cập 舉cử 利lợi 。 乃nãi 至chí 頻tần 婆bà 羅la 。 是thị 各các 有hữu 幾kỷ 數số 。


記ký 曰viết 。 鉢bát 他tha 。 一nhất 升thăng 也dã 。 阿a 羅la 。 一nhất 斗đẩu 也dã 。 獨độc 籠lung 。 一nhất 斛hộc 也dã 。 那na 伽già 梨lê 。 十thập 斛hộc 也dã 。 勒lặc 又hựu 。 一nhất 萬vạn 也dã 。 舉cử 利lợi 。 一nhất 億ức 也dã 。 頻tần 婆bà 羅la 。 一nhất 兆triệu 也dã 。 謂vị 幾kỷ 𪍿quáng 麥mạch 之chi 塵trần 成thành 一nhất 升thăng 。 又hựu 幾kỷ 𪍿quáng 麥mạch 之chi 塵trần 成thành 一nhất 斗đẩu 。 餘dư 類loại 此thử 。


為vi 有hữu 幾kỷ 阿a 㝹nậu 。 名danh 舍xá 梨lê 沙sa 婆bà 。 幾kỷ 舍xá 利lợi 沙sa 婆bà 。 名danh 為vi 一nhất 賴lại 提đề 。 幾kỷ 賴lại 提đề 摩ma 沙sa 。 幾kỷ 摩ma 沙sa 陀đà 那na 。 復phục 幾kỷ 陀đà 那na 羅la 。 為vi 迦ca 梨lê 沙sa 那na 。 幾kỷ 迦ca 梨lê 沙sa 那na 。 為vi 成thành 一nhất 波ba 羅la 。 此thử 等đẳng 積tích 聚tụ 相tương/tướng 。 幾kỷ 波ba 羅la 彌di 樓lâu 。


記ký 曰viết 。 阿a 㝹nậu 亦diệc 塵trần 也dã 。 舍xá 利lợi 沙sa 婆bà 。 芥giới 子tử 也dã 。 賴lại 提đề 。 草thảo 子tử 也dã 。 摩ma 沙sa 。 豆đậu 也dã 。 陀đà 那na 。 銖thù 也dã 。 迦ca 利lợi 沙sa 那na 。 兩lưỡng 也dã 。 波ba 羅la 。 斤cân 也dã 。 彌di 樓lâu 。 須Tu 彌Di 山Sơn 也dã 。 謂vị 以dĩ 幾kỷ 斤cân 之chi 塵trần 能năng 成thành 此thử 彌di 樓lâu 之chi 山sơn 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 幾kỷ 斤cân 成thành 須Tu 彌Di 。 此thử 按án 舊cựu 注chú 。


是thị 等đẳng 所sở 應ưng 請thỉnh 。 何hà 須tu 問vấn 餘dư 事sự 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 佛Phật 及cập 最tối 勝thắng 子tử 。 身thân 各các 有hữu 幾kỷ 數số 。 何hà 故cố 不bất 問vấn 此thử 。 火hỏa 燄diệm 幾kỷ 阿a 㝹nậu 。 風phong 阿a 㝹nậu 復phục 幾kỷ 。 根căn 根căn 幾kỷ 阿a 㝹nậu 。 毛mao 孔khổng 眉mi 毛mao 幾kỷ (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 火hỏa 風phong 各các 幾kỷ 塵trần 。 一nhất 一nhất 根căn 有hữu 幾kỷ 眉mi 。 及cập 諸chư 毛mao 孔khổng 。 復phục 各các 幾kỷ 塵trần 成thành )# 。


記ký 曰viết 。 從tùng 諸chư 山sơn 須Tu 彌Di 地địa 已dĩ 下hạ 至chí 此thử 。 共cộng 有hữu 三tam 十thập 八bát 句cú 。 計kế 三tam 十thập 二nhị 事sự 。 皆giai 大đại 慧tuệ 問vấn 不bất 到đáo 處xứ 。 故cố 世Thế 尊Tôn 特đặc 為vi 表biểu 而nhi 出xuất 之chi 。 然nhiên 且thả 責trách 之chi 云vân 何hà 故cố 不bất 問vấn 此thử 者giả 。 何hà 也dã 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 諸chư 品phẩm 皆giai 佛Phật 力lực 加gia 被bị 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 說thuyết 。 至chí 若nhược 阿a 僧Tăng 祗chi 品phẩm 。 則tắc 佛Phật 親thân 說thuyết 。 以dĩ 其kỳ 甚thậm 微vi 細tế 事sự 。 非phi 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 不bất 能năng 悉tất 知tri 悉tất 見kiến 。 殊thù 非phi 菩Bồ 薩Tát 所sở 知tri 。 不bất 知tri 故cố 問vấn 不bất 及cập 。 苟cẩu 不bất 及cập 此thử 。 則tắc 心tâm 外ngoại 有hữu 剩thặng 法pháp 矣hĩ 。 故cố 特đặc 表biểu 而nhi 出xuất 之chi 。 以dĩ 顯hiển 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 徹triệt 法pháp 無vô 遺di 。 信tín 乎hồ 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 雨vũ 皆giai 知tri 滴tích 數số 。 現hiện 前tiền 松tùng 直trực 棘cức 曲khúc 鵠hộc 白bạch 烏ô 玄huyền 。 皆giai 了liễu 元nguyên 因nhân 也dã 。 然nhiên 須Tu 彌Di 山Sơn 略lược 指chỉ 依y 報báo 總tổng 相tương/tướng 。 其kỳ 弓cung 步bộ 微vi 塵trần 。 別biệt 相tướng 也dã 。 三tam 乘thừa 聖thánh 人nhân 身thân 有hữu 大đại 小tiểu 。 蓋cái 身thân 乃nãi 正chánh 報báo 總tổng 相tương/tướng 。 其kỳ 數số 量lượng 毛mao 孔khổng 微vi 塵trần 。 別biệt 相tướng 也dã 。 意ý 責trách 大đại 慧tuệ 但đãn 知tri 諸chư 法pháp 總tổng 相tương/tướng 。 不bất 知tri 別biệt 相tướng 。 此thử 則tắc 但đãn 知tri 共cộng 相tương 。 不bất 達đạt 自tự 相tương/tướng 。 其kỳ 迷mê 於ư 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 多đa 矣hĩ 。 故cố 以dĩ 甚thậm 微vi 細tế 智trí 以dĩ 發phát 之chi 。


○# 下hạ 文văn 復phục 領lãnh 大đại 慧tuệ 之chi 問vấn 。


護hộ 財tài 自tự 在tại 王vương 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 帝Đế 王vương 。 云vân 何hà 王vương 守thủ 護hộ 。 云vân 何hà 為vi 解giải 脫thoát 。 廣quảng 說thuyết 及cập 句cú 說thuyết 。 如như 汝nhữ 之chi 所sở 問vấn 。 眾chúng 生sanh 種chủng 種chủng 欲dục 。 種chủng 種chủng 諸chư 飲ẩm 食thực 。 云vân 何hà 男nam 女nữ 林lâm 。 金kim 剛cang 堅kiên 固cố 山sơn 。 云vân 何hà 如như 幻huyễn 夢mộng 。 野dã 鹿lộc 渴khát 愛ái 譬thí 。 云vân 何hà 山sơn 天thiên 仙tiên 。 犍kiền 闥thát 婆bà 莊trang 嚴nghiêm 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 云vân 何hà 諸chư 妙diệu 山sơn 。 仙tiên 闥thát 婆bà 莊trang 嚴nghiêm )# 解giải 脫thoát 至chí 何hà 所sở 。 誰thùy 縛phược 誰thùy 解giải 脫thoát 。 云vân 何hà 禪thiền 境cảnh 界giới 。 變biến 化hóa 及cập 外ngoại 道đạo 。 云vân 何hà 無vô 因nhân 作tác 。 云vân 何hà 有hữu 因nhân 作tác 。 有hữu 因nhân 無vô 因nhân 作tác 。 及cập 非phi 有hữu 無vô 因nhân 。 (# 舊cựu 注chú 。 此thử 四tứ 因nhân 。 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 俱câu 異dị 說thuyết )# 云vân 何hà 現hiện 已dĩ 滅diệt 。 (# 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 見kiến 已dĩ 還hoàn )# 云vân 何hà 淨tịnh 諸chư 覺giác 。 云vân 何hà 諸chư 覺giác 轉chuyển 。 及cập 轉chuyển 諸chư 所sở 作tác 。 (# 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 淨tịnh 其kỳ 念niệm 。 云vân 何hà 念niệm 增tăng 長trưởng )# 云vân 何hà 斷đoạn 諸chư 想tưởng 。 云vân 何hà 三tam 昧muội 起khởi 。 破phá 三tam 有hữu 者giả 誰thùy 。 何hà 處xứ 為vi 何hà 身thân 。 云vân 何hà 無vô 眾chúng 生sanh 。 而nhi 說thuyết 有hữu 吾ngô 我ngã 。 云vân 何hà 世thế 俗tục 說thuyết 。 (# 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 建kiến 立lập 。 相tương/tướng 四tứ 句cú )# 唯duy 願nguyện 廣quảng 分phân 別biệt 。 (# 二nhị 譯dịch 皆giai 無vô 此thử 一nhất 句cú )# 所sở 問vấn 相tương/tướng 云vân 何hà 。 及cập 所sở 問vấn 非phi 我ngã 。 (# 此thử 猶do 屬thuộc 建kiến 立lập 相tương/tướng 四tứ 句cú 義nghĩa )# 云vân 何hà 為vi 胎thai 藏tạng 。 及cập 種chủng 種chủng 異dị 身thân 。 (# 領lãnh 上thượng 種chủng 種chủng 名danh 色sắc 相tướng )# 云vân 何hà 斷đoạn 常thường 見kiến 。 云vân 何hà 心tâm 得đắc 定định 。 (# 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 三tam 昧muội 心tâm )# 言ngôn 說thuyết 及cập 諸chư 智trí 。 戒giới 種chủng 性tánh 佛Phật 子tử 。 (# 領lãnh 上thượng 誰thùy 生sanh 語ngữ 言ngôn 二nhị 句cú 。 及cập 諸chư 智trí 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 幾kỷ 戒giới 眾chúng 生sanh 性tánh 二nhị 句cú )# 云vân 何hà 成thành 及cập 論luận 。 (# 領lãnh 上thượng 成thành 為vi 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 論luận )# 云vân 何hà 師sư 弟đệ 子tử 。 種chủng 種chủng 諸chư 眾chúng 生sanh 。 斯tư 等đẳng 復phục 云vân 何hà 。 云vân 何hà 為vi 飲ẩm 食thực 。 (# 上thượng 一nhất 句cú 。 領lãnh 弟đệ 子tử 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 云vân 何hà 阿A 闍Xà 黎Lê 二nhị 句cú 。 下hạ 三tam 句cú 。 綜tống 領lãnh 男nam 女nữ 及cập 不bất 男nam 。 及cập 眾chúng 生sanh 生sanh 諸chư 趣thú 四tứ 句cú 意ý )# 聰thông 明minh 魔ma 施thi 設thiết 。 (# 此thử 一nhất 句cú 。 綜tống 領lãnh 魔ma 及cập 諸chư 異dị 學học 已dĩ 下hạ 六lục 句cú 意ý 。 及cập 云vân 何hà 念niệm 聰thông 明minh 一nhất 句cú )# 云vân 何hà 樹thụ 葛cát 藤đằng 。 (# 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 為vi 樹thụ 林lâm 。 云vân 何hà 為vi 蔓mạn 草thảo 二nhị 句cú )# 最tối 勝thắng 子tử 所sở 問vấn 。 云vân 何hà 種chủng 種chủng 剎sát 。 (# 下hạ 自tự 有hữu 領lãnh 剎sát 土độ 形hình 狀trạng 之chi 句cú 。 此thử 應ưng 是thị 領lãnh 何hà 故cố 剎sát 土độ 化hóa 一nhất 句cú 之chi 意ý )# 仙tiên 人nhân 長trường 苦khổ 行hành 。 (# 此thử 領lãnh 云vân 何hà 長trường 苦khổ 仙tiên 二nhị 句cú )# 云vân 何hà 為vi 族tộc 姓tánh 。 (# 此thử 領lãnh 云vân 何hà 為vi 釋Thích 種chủng 四tứ 句cú )# 從tùng 何hà 師sư 受thọ 學học 。 (# 領lãnh 禪thiền 師sư 以dĩ 何hà 法pháp 二nhị 句cú )# 云vân 何hà 為vi 醜xú 陋lậu 。 云vân 何hà 人nhân 修tu 行hành 。 (# 此thử 一nhất 句cú 。 領lãnh 云vân 何hà 修tu 行hành 。 退thoái 二nhị 句cú )# 欲dục 界giới 何hà 不bất 覺giác 。 阿a 迦ca 膩nị 吒tra 成thành 。 (# 此thử 領lãnh 云vân 何hà 於ư 欲dục 界giới 。 不bất 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 四tứ 句cú 。 阿a 迦ca 膩nị 吒tra 。 此thử 云vân 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 )# 云vân 何hà 俗tục 神thần 通thông 。 (# 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 世thế 俗tục 通thông )# 云vân 何hà 為vi 比Bỉ 丘Khâu 。 (# 領lãnh 上thượng 毗Tỳ 尼Ni 比Bỉ 丘Khâu 分phần/phân 二nhị 句cú )# 云vân 何hà 為vi 化hóa 佛Phật 。 云vân 何hà 為vi 報báo 佛Phật 。 云vân 何hà 如như 如như 佛Phật 。 平bình 等đẳng 智trí 慧tuệ 佛Phật 。 云vân 何hà 為vi 眾chúng 僧Tăng 。 (# 此thử 一nhất 句cú 領lãnh 上thượng 僧Tăng 伽già 有hữu 幾kỷ 種chủng 二nhị 句cú )# 佛Phật 子tử 如như 是thị 問vấn 。 箜không 篌hầu 腰yêu 鼓cổ 華hoa 。 剎sát 土độ 離ly 光quang 明minh 。 (# 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 日nhật 月nguyệt 形hình 已dĩ 下hạ 十thập 句cú )# 心tâm 地địa 者giả 有hữu 七thất 。 (# 領lãnh 上thượng 云vân 何hà 為vi 七thất 。 地địa )# 所sở 問vấn 皆giai 如như 實thật 。 此thử 及cập 餘dư 眾chúng 多đa 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 此thử 及cập 於ư 餘dư 義nghĩa )# 佛Phật 子tử 所sở 應ưng 問vấn 。 一nhất 一nhất 相tương/tướng 相tương 應ứng 。 遠viễn 離ly 諸chư 見kiến 過quá 。


記ký 曰viết 。 此thử 五ngũ 句cú 乃nãi 讚tán 大đại 慧tuệ 所sở 問vấn 稱xưng 理lý 無vô 過quá 也dã 。 然nhiên 大đại 慧tuệ 問vấn 意ý 次thứ 第đệ 有hữu 主chủ 。 而nhi 世Thế 尊Tôn 牒điệp 領lãnh 者giả 。 大đại 槩# 綜tống 括quát 其kỳ 辭từ 。 不bất 復phục 次thứ 序tự 。 且thả 亦diệc 有hữu 牒điệp 不bất 盡tận 者giả 。 故cố 結kết 之chi 云vân 此thử 。 及cập 餘dư 眾chúng 多đa 。 意ý 謂vị 凡phàm 係hệ 佛Phật 子tử 所sở 問vấn 者giả 。 一nhất 一nhất 皆giai 與dữ 實thật 理lý 相tương 應ứng 。 遠viễn 離ly 諸chư 見kiến 過quá 也dã 。 然nhiên 雖tuy 如như 是thị 。 但đãn 法pháp 離ly 言ngôn 說thuyết 。 今kim 於ư 無vô 說thuyết 示thị 說thuyết 。 故cố 下hạ 結kết 云vân 。


悉tất 檀đàn 離ly 言ngôn 說thuyết 。 我ngã 今kim 當đương 顯hiển 示thị 。 次thứ 第đệ 建kiến 立lập 句cú 。 佛Phật 子tử 善thiện 諦đế 聽thính 。 此thử 上thượng 百bách 八bát 句cú 。 如như 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 。


記ký 曰viết 。 此thử 六lục 句cú 。 乃nãi 結kết 牒điệp 問vấn 義nghĩa 。 許hứa 說thuyết 誡giới 聽thính 。 啟khải 後hậu 答đáp 意ý 也dã 。 謂vị 大đại 慧tuệ 所sở 問vấn 雖tuy 稱xưng 理lý 無vô 過quá 。 但đãn 法pháp 本bổn 離ly 言ngôn 。 今kim 當đương 於ư 無vô 說thuyết 處xứ 示thị 現hiện 言ngôn 說thuyết 。 故cố 為vi 次thứ 第đệ 建kiến 立lập 耳nhĩ 。 且thả 此thử 上thượng 百bách 八bát 句cú 義nghĩa 。 若nhược 如như 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 。 則tắc 一nhất 一nhất 皆giai 非phi 。 故cố 此thử 二nhị 句cú 。 乃nãi 結kết 上thượng 起khởi 下hạ 。 而nhi 義nghĩa 貫quán 下hạ 文văn 讀đọc 之chi 。 然nhiên 百bách 八bát 句cú 。 魏ngụy 譯dịch 云vân 百bách 八bát 見kiến 。 初sơ 大đại 慧tuệ 云vân 。 今kim 以dĩ 百bách 八bát 義nghĩa 。 仰ngưỡng 咨tư 尊tôn 中trung 上thượng 。 及cập 考khảo 其kỳ 問vấn 。 有hữu 一nhất 百bách 九cửu 十thập 餘dư 句cú 。 若nhược 但đãn 取thủ 云vân 何hà 。 何hà 因nhân 。 何hà 故cố 。 何hà 等đẳng 。 誰thùy 字tự 之chi 類loại 為vi 義nghĩa 。 則tắc 有hữu 一nhất 百bách 三tam 十thập 餘dư 句cú 。 及cập 世thế 增tăng 補bổ 出xuất 大đại 慧tuệ 問vấn 不bất 及cập 者giả 。 又hựu 三tam 十thập 二nhị 句cú 。 至chí 此thử 猶do 云vân 。 此thử 上thượng 百bách 八bát 句cú 。 如như 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 。 是thị 果quả 定định 局cục 百bách 八bát 句cú 耶da 。 而nhi 說thuyết 者giả 又hựu 按án 其kỳ 下hạ 世Thế 尊Tôn 自tự 分phần/phân 其kỳ 句cú 但đãn 一nhất 百bách 四tứ 。 又hựu 少thiểu 四tứ 句cú 。 而nhi 必tất 以dĩ 此thử 為vi 定định 見kiến 。 豈khởi 非phi 刻khắc 舟chu 求cầu 劒kiếm 耶da 。 是thị 但đãn 以dĩ 一nhất 句cú 字tự 為vi 礙ngại 耳nhĩ 。 殊thù 不bất 觀quán 大đại 慧tuệ 云vân 百bách 八bát 義nghĩa 。 流lưu 支chi 云vân 百bách 八bát 見kiến 也dã 。 若nhược 以dĩ 義nghĩa 見kiến 二nhị 字tự 觀quán 之chi 。 則tắc 可khả 謂vị 具cụ 通thông 方phương 之chi 眼nhãn 矣hĩ 。 苟cẩu 於ư 句cú 數số 難nạn/nan 合hợp 。 或hoặc 當đương 以dĩ 愚ngu 見kiến 依y 三tam 界giới 法pháp 作tác 有hữu 無vô 等đẳng 四tứ 句cú 為vi 準chuẩn 。 但đãn 約ước 佛Phật 教giáo 所sở 明minh 不bất 出xuất 四tứ 句cú 。 而nhi 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 亦diệc 不bất 出xuất 四tứ 句cú 。 此thử 則tắc 邪tà 正chánh 共cộng 有hữu 八bát 句cú 。 以dĩ 能năng 分phân 別biệt 之chi 見kiến 有hữu 八bát 。 所sở 見kiến 之chi 境cảnh 有hữu 百bách 。 故cố 云vân 百bách 八bát 見kiến 也dã 。 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 離ly 如như 是thị 四tứ 句cú 。 謂vị 一nhất 異dị 有hữu 無vô 等đẳng 。 又hựu 云vân 。 為vi 淨tịnh 二nhị 種chủng 障chướng 故cố 。 譬thí 如như 商thương 主chủ 次thứ 第đệ 建kiến 立lập 百bách 八bát 句cú 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 世Thế 尊Tôn 答đáp 云vân 一nhất 切thiết 皆giai 非phi 。 為vi 善thiện 分phân 別biệt 諸chư 乘thừa 。 及cập 諸chư 地địa 相tương/tướng 。 故cố 下hạ 依y 生sanh 滅diệt 門môn 建kiến 立lập 。 而nhi 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 故cố 一nhất 一nhất 別biệt 答đáp 耳nhĩ 。 然nhiên 所sở 說thuyết 者giả 亦diệc 不bất 過quá 破phá 此thử 四tứ 計kế 而nhi 已dĩ 。 上thượng 乃nãi 綜tống 牒điệp 其kỳ 問vấn 辭từ 。 下hạ 先tiên 約ước 心tâm 真Chân 如Như 門môn 總tổng 答đáp 。


不bất 生sanh 句cú 。 生sanh 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 生sanh 句cú 。 非phi 生sanh 句cú )# 常thường 句cú 。 無vô 常thường 句cú 。 相tương/tướng 句cú 。 無vô 相tướng 句cú 。 (# 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 生sanh 見kiến 。 不bất 生sanh 見kiến 。 常thường 見kiến 。 無vô 常thường 見kiến 。 相tương 見kiến 。 無vô 相tướng 見kiến )# 。


記ký 曰viết 。 此thử 總tổng 約ước 心tâm 真Chân 如Như 門môn 而nhi 答đáp 也dã 。 大đại 慧tuệ 問vấn 義nghĩa 雖tuy 多đa 。 總tổng 不bất 出xuất 生sanh 與dữ 無vô 生sanh 。 常thường 與dữ 無vô 常thường 。 相tương/tướng 與dữ 無vô 相tướng 之chi 法pháp 耳nhĩ 。 故cố 世Thế 尊Tôn 已dĩ 牒điệp 所sở 問vấn 。 而nhi 復phục 綜tống 其kỳ 大đại 義nghĩa 而nhi 破phá 之chi 曰viết 。 此thử 上thượng 百bách 八bát 句cú 。 若nhược 如như 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 。 不bất 生sanh 義nghĩa 者giả 。 即tức 此thử 生sanh 法pháp 便tiện 是thị 。 以dĩ 生sanh 本bổn 不bất 生sanh 故cố 。 所sở 言ngôn 真chân 常thường 義nghĩa 者giả 。 即tức 此thử 無vô 常thường 便tiện 是thị 。 以dĩ 諸chư 法pháp 當đương 體thể 真chân 常thường 故cố 。 所sở 言ngôn 相tương/tướng 者giả 。 諸chư 法pháp 本bổn 自tự 無vô 相tương/tướng 故cố 。 此thử 順thuận 二nhị 譯dịch 。 以dĩ 生sanh 句cú 為vi 首thủ 義nghĩa 解giải 。 若nhược 依y 此thử 經Kinh 以dĩ 不bất 生sanh 句cú 為vi 首thủ 解giải 者giả 。 意ý 謂vị 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 。 真chân 實thật 無vô 生sanh 。 不bất 容dung 起khởi 見kiến 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 不bất 應ưng 立lập 宗tông 。 意ý 謂vị 汝nhữ 才tài 作tác 不bất 生sanh 見kiến 。 蚤tảo 墮đọa 生sanh 法pháp 。 才tài 作tác 常thường 見kiến 。 蚤tảo 墮đọa 無vô 常thường 矣hĩ 。 何hà 者giả 。 以dĩ 真Chân 如Như 界giới 中trung 不bất 容dung 擬nghĩ 議nghị 。 以dĩ 舉cử 心tâm 即tức 錯thác 。 動động 念niệm 即tức 乖quai 。 以dĩ 相tương/tướng 本bổn 無vô 相tướng 。 故cố 云vân 不bất 生sanh 句cú 生sanh 句cú 等đẳng 。 自tự 此thử 已dĩ 往vãng 。 凡phàm 所sở 分phân 別biệt 。 皆giai 與dữ 真Chân 如Như 實thật 相tướng 。 理lý 不bất 相tương 應ứng 。 故cố 一nhất 一nhất 斥xích 之chi 曰viết 非phi 也dã 。 永vĩnh 嘉gia 云vân 。 一nhất 切thiết 數số 句cú 非phi 數số 句cú 。 與dữ 吾ngô 靈linh 覺giác 何hà 交giao 涉thiệp 。 不bất 如như 三tam 界giới 。 見kiến 於ư 三tam 界giới 。 非phi 實thật 非phi 虗hư 。 非phi 如như 非phi 異dị 。 斯tư 正chánh 諸chư 佛Phật 所sở 證chứng 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 。 故cố 非phi 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 可khả 到đáo 也dã 。 故cố 宗tông 門môn 云vân 。 三tam 句cú 明minh 一nhất 句cú 。 一nhất 句cú 明minh 三tam 句cú 。 三tam 一nhất 不bất 相tương 關quan 。 分phân 明minh 向hướng 上thượng 路lộ 。 了liễu 此thử 可khả 許hứa 觀quán 楞lăng 伽già 。


住trụ 異dị 句cú 。 非phi 住trụ 異dị 句cú 。 剎sát 那na 句cú 。 非phi 剎sát 那na 句cú 。 自tự 性tánh 句cú 。 離ly 自tự 性tánh 句cú 。 空không 句cú 。 不bất 空không 句cú 。 (# 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 離ly 自tự 性tánh 見kiến 。 非phi 離ly 自tự 性tánh 見kiến 。 空không 見kiến 不bất 空không 見kiến 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 自tự 性tánh 句cú 。 非phi 自tự 性tánh 句cú )# 。


記ký 曰viết 。 此thử 併tinh 上thượng 三tam 句cú 。 蓋cái 佛Phật 自tự 遣khiển 之chi 辭từ 也dã 。 以dĩ 前tiền 牒điệp 文văn 首thủ 云vân 。 生sanh 及cập 與dữ 不bất 生sanh 。 涅Niết 槃Bàn 空không 剎sát 那na 。 趣thú 至chí 無vô 自tự 性tánh 。 世Thế 尊Tôn 意ý 謂vị 前tiền 因nhân 大đại 慧tuệ 執chấp 有hữu 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 以dĩ 問vấn 。 故cố 我ngã 聊liêu 以dĩ 此thử 句cú 義nghĩa 破phá 彼bỉ 執chấp 情tình 耳nhĩ 。 非phi 實thật 法pháp 也dã 。 以dĩ 真Chân 如Như 理lý 中trung 本bổn 無vô 言ngôn 說thuyết 故cố 。 故cố 此thử 答đáp 云vân 此thử 亦diệc 皆giai 非phi 。 謂vị 不bất 但đãn 無vô 生sanh 。 而nhi 住trụ 異dị 滅diệt 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 剎sát 那na 。 生sanh 滅diệt 也dã 。 然nhiên 上thượng 常thường 句cú 。 即tức 指chỉ 涅Niết 槃Bàn 。 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 離ly 自tự 性tánh 見kiến 。 非phi 離ly 自tự 性tánh 見kiến 。 前tiền 云vân 趣thú 至chí 無vô 自tự 性tánh 。 然nhiên 趣thú 至chí 。 猶do 言ngôn 究cứu 竟cánh 。 蓋cái 言ngôn 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 。 究cứu 竟cánh 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 此thử 言ngôn 離ly 自tự 性tánh 句cú 。 亦diệc 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 都đô 云vân 非phi 。 此thử 佛Phật 自tự 遣khiển 之chi 辭từ 。 向hướng 下hạ 皆giai 遣khiển 大đại 慧tuệ 所sở 執chấp 之chi 辭từ 也dã 。


斷đoạn 句cú 。 不bất 斷đoạn 句cú 。 邊biên 句cú 。 非phi 邊biên 句cú 。 中trung 句cú 。 非phi 中trung 句cú 。 常thường 句cú 。 非phi 常thường 句cú 。


記ký 曰viết 。 此thử 通thông 斥xích 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 邪tà 正chánh 之chi 法pháp 也dã 。 前tiền 常thường 無vô 常thường 句cú 。 乃nãi 涅Niết 槃Bàn 真chân 常thường 。 及cập 生sanh 死tử 無vô 常thường 。 此thử 常thường 句cú 。 乃nãi 外ngoại 道đạo 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 謂vị 確xác 定định 死tử 常thường 。 非phi 常thường 句cú 乃nãi 斥xích 之chi 也dã 。 中trung 乃nãi 出xuất 世thế 一Nhất 乘Thừa 中Trung 道Đạo 法pháp 。 邊biên 謂vị 空không 有hữu 二nhị 邊biên 。 乃nãi 出xuất 世thế 三tam 乘thừa 法Pháp 。 斷đoạn 常thường 乃nãi 世thế 間gian 外ngoại 道đạo 邪tà 見kiến 法pháp 也dã 。 真Chân 如Như 理lý 中trung 。 聖thánh 凡phàm 不bất 立lập 。 迷mê 悟ngộ 皆giai 空không 。 故cố 都đô 云vân 非phi 。


緣duyên 句cú 。 非phi 緣duyên 句cú 。 因nhân 句cú 。 非phi 因nhân 句cú 。 煩phiền 惱não 句cú 。 非phi 煩phiền 惱não 句cú 。 愛ái 句cú 。 非phi 愛ái 句cú 。 方phương 便tiện 句cú 。 非phi 方phương 便tiện 句cú 。 巧xảo 句cú 。 非phi 巧xảo 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 善thiện 巧xảo 句cú 。 非phi 善thiện 巧xảo 句cú )# 淨tịnh 句cú 。 非phi 淨tịnh 句cú 。 成thành 句cú 。 非phi 成thành 句cú 。 譬thí 句cú 。 非phi 譬thí 句cú 。 弟đệ 子tử 句cú 。 非phi 弟đệ 子tử 句cú 。 師sư 句cú 。 非phi 師sư 句cú 。 種chủng 性tánh 句cú 。 非phi 種chủng 性tánh 句cú 。 三tam 乘thừa 句cú 。 非phi 三tam 乘thừa 句cú 。 所sở 有hữu 句cú 。 非phi 所sở 有hữu 句cú 。 (# 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 寂tịch 靜tĩnh 見kiến 。 非phi 寂tịch 靜tĩnh 見kiến 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 無vô 影ảnh 像tượng 句cú 。 非phi 無vô 影ảnh 像tượng 句cú )# 願nguyện 句cú 。 非phi 願nguyện 句cú 。 三tam 輪luân 句cú 。 非phi 三tam 輪luân 句cú 。 相tương/tướng 句cú 。 非phi 相tướng 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 標tiêu 相tương/tướng 句cú 。 非phi 標tiêu 相tương/tướng 句cú )# 有hữu 品phẩm 句cú 。 非phi 有hữu 品phẩm 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 有hữu 句cú 。 非phi 有hữu 句cú 。 無vô 句cú 。 非phi 無vô 句cú )# 俱câu 句cú 。 非phi 俱câu 句cú 。 緣duyên 自tự 聖thánh 智trí 現hiện 法Pháp 樂lạc 句cú 。 非phi 現hiện 法Pháp 樂lạc 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 自tự 證chứng 聖thánh 智trí 句cú 非phi 自tự 證chứng 聖thánh 智trí 句cú 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 句cú 。 非phi 現hiện 法Pháp 樂lạc 句cú )# 剎sát 土độ 句cú 。 非phi 剎sát 土độ 句cú 。 阿a 㝹nậu 句cú 。 非phi 阿a 㝹nậu 句cú 。 (# 唐đường 釋thích 云vân 。 塵trần 句cú 。 非phi 塵trần 句cú )# 水thủy 句cú 。 非phi 水thủy 句cú 。 弓cung 句cú 。 非phi 弓cung 句cú 。 實thật 句cú 。 非phi 實thật 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 大đại 種chủng 句cú 非phi 大đại 種chủng 句cú )# 數số 句cú 。 非phi 數số 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 算toán 數số 句cú 。 非phi 算toán 數số 句cú )# 數số 句cú 。 非phi 數số 句cú 。


記ký 曰viết 。 二nhị 譯dịch 皆giai 無vô 此thử 句cú 。 舊cựu 注chú 以dĩ 此thử 數số 字tự 讀đọc 作tác 上thượng 聲thanh 。 非phi 也dã 。 蓋cái 上thượng 數số 句cú 。 乃nãi 牒điệp 阿a 劣liệt 以dĩ 下hạ 世Thế 尊Tôn 所sở 補bổ 三tam 十thập 二nhị 句cú 。 皆giai 算toán 數số 也dã 。 次thứ 數số 句cú 。 乃nãi 謂vị 真Chân 如Như 理lý 中trung 本bổn 無vô 此thử 等đẳng 數số 量lượng 。 正chánh 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 數số 句cú 非phi 數số 句cú 也dã 。


明minh 句cú 。 非phi 明minh 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 神thần 通thông 句cú 。 非phi 神thần 通thông 句cú )# 虗hư 空không 句cú 。 非phi 虗hư 空không 句cú 。 雲vân 句cú 。 非phi 雲vân 句cú 。 工công 巧xảo 伎kỹ 術thuật 明minh 處xứ 句cú 。 非phi 工công 巧xảo 伎kỹ 術thuật 明minh 處xứ 句cú 。 風phong 句cú 。 非phi 風phong 句cú 。 地địa 句cú 。 非phi 地địa 句cú 。 心tâm 句cú 。 非phi 心tâm 句cú 。 施thi 設thiết 句cú 。 非phi 施thi 設thiết 句cú 。 自tự 性tánh 句cú 。 非phi 自tự 性tánh 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 體thể 性tánh 句cú 。 非phi 體thể 性tánh 句cú )# 陰ấm 句cú 。 非phi 陰ấm 句cú 。 眾chúng 生sanh 句cú 。 非phi 眾chúng 生sanh 句cú 。 慧tuệ 句cú 。 非phi 慧tuệ 句cú 。 涅Niết 槃Bàn 句cú 。 非phi 涅Niết 槃Bàn 句cú 。 爾nhĩ 燄diệm 句cú 。 非phi 爾nhĩ 燄diệm 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 所sở 知tri 句cú 。 非phi 所sở 知tri 句cú )# 外ngoại 道đạo 句cú 。 非phi 外ngoại 道đạo 句cú 。 荒hoang 亂loạn 句cú 。 非phi 荒hoang 亂loạn 句cú 。 幻huyễn 句cú 。 非phi 幻huyễn 句cú 。 夢mộng 句cú 。 非phi 夢mộng 句cú 。 燄diệm 句cú 。 非phi 燄diệm 句cú 。 (# 二nhị 譯dịch 皆giai 云vân 陽dương 燄diệm )# 像tượng 句cú 。 非phi 像tượng 句cú 。 輪luân 句cú 。 非phi 輪luân 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 火hỏa 輪luân 句cú )# 犍kiền 闥thát 婆bà 句cú 。 非phi 犍kiền 闥thát 婆bà 句cú 。 天thiên 句cú 。 非phi 天thiên 句cú 。 飲ẩm 食thực 句cú 。 非phi 飲ẩm 食thực 句cú 。 婬dâm 欲dục 句cú 。 非phi 婬dâm 欲dục 句cú 。 見kiến 句cú 。 非phi 見kiến 句cú 。 波Ba 羅La 蜜Mật 句cú 。 非phi 波Ba 羅La 蜜Mật 句cú 。 戒giới 句cú 。 非phi 戒giới 句cú 。 日nhật 月nguyệt 星tinh 宿tú 句cú 。 非phi 日nhật 月nguyệt 星tinh 宿tú 句cú 。 諦đế 句cú 。 非phi 諦đế 句cú 。 果quả 句cú 。 非phi 果quả 句cú 。 滅diệt 起khởi 句cú 。 非phi 滅diệt 起khởi 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 滅diệt 句cú 。 非phi 滅diệt 句cú 。 起khởi 句cú 。 非phi 起khởi 句cú )# 治trị 句cú 。 非phi 治trị 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 醫y 方phương 句cú )# 相tương/tướng 句cú 。 非phi 相tướng 句cú 。


記ký 曰viết 。 所sở 答đáp 凡phàm 有hữu 三tam 相tương/tướng 句cú 。 舊cựu 注chú 謂vị 前tiền 乃nãi 名danh 相tướng 之chi 相tướng 。 次thứ 則tắc 標tiêu 相tương/tướng 之chi 相tướng 。 此thử 則tắc 占chiêm 相tướng 之chi 相tướng 。 以dĩ 醫y 方phương 冠quan 於ư 上thượng 文văn 故cố 。 非phi 也dã 。 然nhiên 占chiêm 相tướng 總tổng 在tại 五ngũ 明minh 。 而nhi 此thử 醫y 方phương 句cú 。 蓋cái 答đáp 前tiền 別biệt 有hữu 醫y 方phương 之chi 問vấn 。 乃nãi 喻dụ 佛Phật 應ứng 機cơ 之chi 法pháp 。 非phi 世thế 俗tục 醫y 方phương 也dã 。 前tiền 解giải 具cụ 明minh 。 是thị 則tắc 此thử 非phi 占chiêm 相tướng 之chi 相tướng 。 明minh 矣hĩ 。 然nhiên 前tiền 大đại 慧tuệ 問vấn 義nghĩa 有hữu 三tam 種chủng 相tương/tướng 句cú 。 故cố 此thử 次thứ 第đệ 而nhi 答đáp 之chi 耳nhĩ 。 以dĩ 初sơ 問vấn 何hà 故cố 剎sát 土độ 化hóa 相tương 及cập 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 乃nãi 通thông 問vấn 十thập 界giới 依y 正chánh 聖thánh 凡phàm 名danh 相tướng 之chi 事sự 因nhân 何hà 而nhi 有hữu 。 故cố 此thử 初sơ 答đáp 云vân 相tương/tướng 句cú 無vô 相tướng 句cú 。 意ý 謂vị 彼bỉ 諸chư 凡phàm 聖thánh 依y 正chánh 之chi 相tướng 。 本bổn 自tự 無vô 相tướng 。 故cố 也dã 。 次thứ 問vấn 云vân 何hà 建kiến 立lập 相tương/tướng 。 謂vị 心tâm 既ký 無vô 相tướng 。 云vân 何hà 建kiến 立lập 。 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 之chi 相tướng 。 故cố 此thử 答đáp 云vân 標tiêu 相tương/tướng 句cú 非phi 標tiêu 相tương/tướng 句cú 。 以dĩ 標tiêu 即tức 建kiến 立lập 義nghĩa 。 言ngôn 彼bỉ 建kiến 立lập 亦diệc 本bổn 無vô 建kiến 立lập 之chi 相tướng 也dã 。 後hậu 又hựu 問vấn 眾chúng 生sanh 生sanh 諸chư 趣thú 。 何hà 相tương/tướng 何hà 像tượng 類loại 。 然nhiên 相tương/tướng 乃nãi 眾chúng 生sanh 形hình 狀trạng 。 而nhi 像tượng 乃nãi 支chi 體thể 像tượng 貌mạo 。 故cố 此thử 答đáp 意ý 云vân 。 眾chúng 生sanh 本bổn 無vô 。 眾chúng 生sanh 之chi 相tướng 。 又hựu 何hà 支chi 分phân 之chi 有hữu 。 故cố 云vân 相tương/tướng 句cú 非phi 相tướng 句cú 。 而nhi 下hạ 即tức 云vân 支chi 分phần/phân 也dã 。


支chi 句cú 。 非phi 支chi 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 支chi 分phần/phân 句cú )# 巧xảo 明minh 處xứ 句cú 。 非phi 巧xảo 明minh 處xứ 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 無vô 此thử 句cú )# 禪thiền 句cú 。 非phi 禪thiền 句cú 。 迷mê 句cú 。 非phi 迷mê 句cú 。 現hiện 句cú 。 非phi 現hiện 句cú 。 護hộ 句cú 。 非phi 護hộ 句cú 。 族tộc 句cú 。 非phi 族tộc 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 種chủng 族tộc 句cú )# 仙tiên 句cú 。 非phi 仙tiên 句cú 。 王vương 句cú 。 非phi 王vương 句cú 。 攝nhiếp 受thọ 句cú 。 非phi 攝nhiếp 受thọ 句cú 。 寶bảo 句cú 。 非phi 寶bảo 句cú 。 記ký 句cú 。 非phi 記ký 句cú 。 一nhất 闡xiển 提đề 句cú 。 非phi 一nhất 闡xiển 提đề 句cú 。 女nữ 男nam 不bất 男nam 句cú 。 非phi 女nữ 男nam 不bất 男nam 句cú 。 味vị 句cú 。 非phi 味vị 句cú 。 事sự 句cú 。 非phi 事sự 句cú 。 身thân 句cú 。 非phi 身thân 句cú 。 覺giác 句cú 。 非phi 覺giác 句cú 。 動động 句cú 。 非phi 動động 句cú 。 根căn 句cú 。 非phi 根căn 句cú 。 有hữu 為vi 句cú 。 非phi 有hữu 為vi 句cú 。 無vô 為vi 句cú 。 非phi 無vô 為vi 句cú 。 因nhân 果quả 句cú 。 非phi 因nhân 果quả 句cú 。 色sắc 究cứu 竟cánh 句cú 。 非phi 色sắc 究cứu 竟cánh 句cú 。 節tiết 句cú 。 非phi 節tiết 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。


時thời 節tiết 句cú )# 叢tùng 樹thụ 葛cát 藤đằng 句cú 。 非phi 叢tùng 樹thụ 葛cát 藤đằng 句cú 。 雜tạp 句cú 。 非phi 雜tạp 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 種chủng 種chủng 句cú )# 說thuyết 句cú 。 非phi 說thuyết 句cú 。 (# 唐đường 譯dịch 此thử 下hạ 。 有hữu 決quyết 定định 句cú 。 非phi 決quyết 定định 句cú )# 毗Tỳ 尼Ni 句cú 。 非phi 毗Tỳ 尼Ni 句cú 。 比Bỉ 丘Khâu 句cú 。 非phi 比Bỉ 丘Khâu 句cú 。 處xử 句cú 。 非phi 處xứ 句cú 。 (# 二nhị 譯dịch 皆giai 云vân 。 住trụ 持trì 句cú 。 非phi 住trụ 持trì 句cú )# 字tự 句cú 。 非phi 字tự 句cú (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 文văn 字tự 句cú )# 。


記ký 曰viết 。 此thử 上thượng 約ước 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 門môn 以dĩ 答đáp 一nhất 百bách 八bát 句cú 已dĩ 竟cánh 。 然nhiên 所sở 以dĩ 皆giai 云vân 非phi 者giả 。 謂vị 真Chân 如Như 性tánh 中trung 。 本bổn 無vô 此thử 諸chư 句cú 數số 故cố 。 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 當đương 知tri 真Chân 如Như 自tự 性tánh 。 非phi 有hữu 相tương/tướng 非phi 無vô 相tướng 。 非phi 非phi 有hữu 相tương/tướng 。 非phi 非phi 無vô 相tướng 。 非phi 有hữu 無vô 俱câu 相tương/tướng 。 非phi 一nhất 相tương/tướng 。 非phi 異dị 相tướng 。 非phi 非phi 一nhất 相tương/tướng 。 非phi 非phi 異dị 相tướng 。 非phi 一nhất 異dị 俱câu 相tương/tướng 。 從tùng 本bổn 以dĩ 來lai 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 及cập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 心tâm 分phân 別biệt 。 皆giai 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 即tức 是thị 真chân 心tâm 。 常thường 恆hằng 不bất 變biến 。 淨tịnh 法pháp 滿mãn 足túc 。 亦diệc 無vô 有hữu 相tướng 可khả 取thủ 。 以dĩ 離ly 念niệm 境cảnh 界giới 。 唯duy 證chứng 相tương 應ứng 故cố 。 故cố 此thử 答đáp 云vân 一nhất 切thiết 皆giai 非phi 。 然nhiên 前tiền 文văn 已dĩ 一nhất 一nhất 具cụ 牒điệp 其kỳ 辭từ 。 而nhi 此thử 又hựu 一nhất 一nhất 複phức 疊điệp 其kỳ 句cú 而nhi 斥xích 其kỳ 非phi 者giả 。 蓋cái 西tây 域vực 文văn 勢thế 如như 此thử 。 凡phàm 有hữu 所sở 問vấn 。 必tất 備bị 牒điệp 其kỳ 辭từ 而nhi 答đáp 之chi 。 言ngôn 雖tuy 似tự 複phức 。 義nghĩa 實thật 直trực 捷tiệp 。 皆giai 指chỉ 歸quy 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 諦đế 離ly 言ngôn 說thuyết 處xứ 也dã 。 蓋cái 上thượng 一nhất 句cú 即tức 疊điệp 所sở 問vấn 。 而nhi 下hạ 非phi 字tự 一nhất 句cú 乃nãi 破phá 斥xích 耳nhĩ 。 以dĩ 馬mã 鳴minh 宗tông 此thử 楞lăng 伽già 等đẳng 百bách 部bộ 大Đại 乘Thừa 經Kinh 造tạo 起khởi 信tín 論luận 。 而nhi 論luận 中trung 立lập 義nghĩa 。 分phần/phân 一nhất 心tâm 二nhị 門môn 。 故cố 今kim 亦diệc 宗tông 其kỳ 論luận 。 後hậu 多đa 引dẫn 之chi 。


大đại 慧tuệ 。 是thị 百bách 八bát 句cú 。 先tiên 佛Phật 所sở 說thuyết 。 汝nhữ 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。


記ký 曰viết 。 此thử 結kết 勸khuyến 修tu 學học 也dã 。 前tiền 云vân 此thử 上thượng 百bách 八bát 句cú 。 若nhược 如như 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 。 則tắc 一nhất 切thiết 皆giai 非phi 。 故cố 此thử 結kết 云vân 。 此thử 百bách 八bát 句cú 。 乃nãi 過quá 去khứ 先tiên 佛Phật 所sở 說thuyết 。 汝nhữ 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 當đương 如như 是thị 修tu 學học 也dã 。


科khoa 初sơ 直trực 指chỉ 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 以dĩ 顯hiển 三tam 界giới 唯duy 心tâm 已dĩ 竟cánh 。 次thứ 曲khúc 示thị 一nhất 心tâm 生sanh 滅diệt 以dĩ 顯hiển 萬vạn 法pháp 唯duy 識thức 。 通thông 分phần/phân 八bát 科khoa 。 初sơ 明minh 真chân 妄vọng 因nhân 依y 廣quảng 示thị 八bát 識thức 以dĩ 顯hiển 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 。 此thử 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 略lược 明minh 唯duy 識thức 以dĩ 別biệt 邪tà 正chánh 之chi 因nhân 。 二nhị 廣quảng 明minh 八bát 識thức 以dĩ 示thị 識thức 智trí 之chi 相tướng 。 今kim 初sơ 中trung 又hựu 三tam 。 初sơ 明minh 真chân 唯duy 識thức 量lượng 以dĩ 辯biện 邪tà 宗tông 。 此thử 中trung 又hựu 三tam 。 初sơ 以dĩ 法pháp 顯hiển 真chân 唯duy 識thức 量lượng 。 次thứ 以dĩ 喻dụ 成thành 懸huyền 破phá 二nhị 見kiến 。 三tam 正chánh 揀giản 辯biện 邪tà 宗tông 。


△# 且thả 初sơ 。


爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


世Thế 尊Tôn 。 諸chư 識thức 有hữu 幾kỷ 種chủng 生sanh 住trụ 滅diệt 。


佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 。


諸chư 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 生sanh 住trụ 滅diệt 。 非phi 思tư 量lượng 所sở 知tri 。


記ký 曰viết 。 此thử 下hạ 至chí 經kinh 終chung 。 通thông 約ước 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 以dĩ 顯hiển 萬vạn 法pháp 唯duy 識thức 。 且thả 初sơ 以dĩ 法pháp 顯hiển 真chân 唯duy 識thức 量lượng 也dã 。 問vấn 曰viết 。 大đại 慧tuệ 承thừa 佛Phật 答đáp 百bách 八bát 句cú 一nhất 切thiết 皆giai 非phi 已dĩ 。 乃nãi 復phục 陡# 問vấn 世Thế 尊Tôn 諸chư 識thức 有hữu 幾kỷ 種chủng 生sanh 住trụ 滅diệt 者giả 何hà 也dã 。 按án 馬Mã 鳴Minh 大Đại 士Sĩ 。 宗tông 此thử 經Kinh 造tạo 起khởi 信tín 論luận 。 依y 一nhất 心tâm 法pháp 立lập 二nhị 種chủng 門môn 。 謂vị 一nhất 者giả 心tâm 真Chân 如Như 門môn 。 二nhị 者giả 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 。 依y 第đệ 二nhị 門môn 有hữu 覺giác 不bất 覺giác 義nghĩa 。 依y 後hậu 義nghĩa 起khởi 三tam 細tế 六lục 麤thô 等đẳng 。 總tổng 攝nhiếp 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 。 直trực 指chỉ 一nhất 心tâm 為vi 迷mê 悟ngộ 之chi 源nguyên 。 故cố 此thử 經Kinh 說thuyết 五ngũ 法pháp 三tam 。 自tự 性tánh 皆giai 空không 。 八bát 識thức 二nhị 無vô 我ngã 俱câu 遣khiển 。 然nhiên 五ngũ 法pháp 者giả 。 謂vị 名danh 。 相tương/tướng 。 妄vọng 想tưởng 。 正chánh 智trí 。 如như 如như 也dã 。 三tam 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 妄vọng 想tưởng 。 緣duyên 起khởi 。 成thành 也dã 。 以dĩ 依y 一nhất 心tâm 而nhi 有hữu 迷mê 悟ngộ 之chi 別biệt 。 故cố 有hữu 此thử 八bát 。 由do 迷mê 一nhất 心tâm 而nhi 轉chuyển 正chánh 智trí 如như 如như 作tác 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 。 是thị 則tắc 諸chư 法pháp 乃nãi 妄vọng 想tưởng 緣duyên 起khởi 也dã 。 悟ngộ 一nhất 心tâm 而nhi 轉chuyển 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 為vi 正chánh 智trí 如như 如như 。 所sở 謂vị 成thành 也dã 。 此thử 品phẩm 名danh 佛Phật 語ngữ 心tâm 者giả 。 即tức 所sở 謂vị 寂tịch 滅diệt 一nhất 心tâm 名danh 為vi 真Chân 如Như 。 論luận 云vân 。 心tâm 真Chân 如Như 者giả 。 即tức 是thị 一nhất 法Pháp 界Giới 大đại 總tổng 相tương/tướng 法Pháp 門môn 體thể 。 所sở 謂vị 心tâm 性tánh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 唯duy 依y 妄vọng 念niệm 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 若nhược 離ly 心tâm 念niệm 。 則tắc 無vô 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 之chi 相tướng 。 是thị 知tri 前tiền 來lai 大đại 慧tuệ 所sở 問vấn 者giả 。 乃nãi 依y 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 境cảnh 界giới 邊biên 事sự 。 故cố 有hữu 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 種chủng 種chủng 諸chư 法Pháp 。 成thành 百bách 八bát 見kiến 。 而nhi 世Thế 尊Tôn 直trực 指chỉ 一nhất 心tâm 真chân 源nguyên 。 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 。 離ly 名danh 字tự 相tương/tướng 。 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 。 故cố 牒điệp 而nhi 斥xích 之chi 曰viết 一nhất 切thiết 皆giai 非phi 。 是thị 則tắc 從tùng 前tiền 經kinh 文văn 正chánh 約ước 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 門môn 也dã 。 若nhược 約ước 真Chân 如Như 門môn 。 則tắc 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 。 以dĩ 三tam 界giới 唯duy 心tâm 故cố 。 但đãn 智trí 證chứng 現hiện 量lượng 。 則tắc 不bất 容dung 有hữu 說thuyết 。 所sở 可khả 說thuyết 者giả 。 皆giai 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 依y 妄vọng 想tưởng 緣duyên 起khởi 邊biên 事sự 。 故cố 凡phàm 落lạc 言ngôn 詮thuyên 。 即tức 屬thuộc 比tỉ 量lượng 。 故cố 從tùng 此thử 已dĩ 下hạ 。 皆giai 約ước 生sanh 滅diệt 門môn 以dĩ 顯hiển 示thị 緣duyên 起khởi 差sai 別biệt 。 諸chư 法pháp 皆giai 唯duy 識thức 所sở 現hiện 。 故cố 云vân 萬vạn 法pháp 唯duy 識thức 。 然nhiên 識thức 如như 幻huyễn 夢mộng 。 但đãn 是thị 一nhất 心tâm 。 心tâm 寂tịch 而nhi 知tri 。 真chân 妄vọng 皆giai 離ly 。 即tức 名danh 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 。 以dĩ 此thử 成thành 立lập 真chân 唯duy 識thức 量lượng 。 故cố 大đại 慧tuệ 已dĩ 領lãnh 一nhất 心tâm 離ly 言ngôn 之chi 旨chỉ 。 次thứ 即tức 便tiện 問vấn 諸chư 識thức 有hữu 幾kỷ 種chủng 生sanh 住trụ 滅diệt 也dã 。 良lương 由do 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 。 成thành 第đệ 八bát 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 故cố 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 首thủ 問vấn 諸chư 識thức 有hữu 幾kỷ 種chủng 生sanh 住trụ 滅diệt 。 而nhi 答đáp 云vân 有hữu 二nhị 種chủng 生sanh 住trụ 滅diệt 。 以dĩ 生sanh 即tức 無vô 生sanh 。 住trụ 本bổn 無vô 住trụ 。 滅diệt 而nhi 不bất 滅diệt 。 故cố 云vân 非phi 思tư 量lượng 所sở 知tri 。


諸chư 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 生sanh 。 謂vị 流lưu 注chú 生sanh 。 及cập 相tương 生sanh 。 有hữu 二nhị 種chủng 住trụ 。 謂vị 流lưu 注chú 住trụ 。 及cập 相tương/tướng 住trụ 。 有hữu 二nhị 種chủng 滅diệt 。 謂vị 流lưu 注chú 滅diệt 。 及cập 相tương/tướng 滅diệt 。


記ký 曰viết 。 此thử 通thông 指chỉ 八bát 識thức 皆giai 有hữu 麤thô 細tế 二nhị 種chủng 四tứ 相tương/tướng 也dã 。 解giải 者giả 謂vị 流lưu 注chú 生sanh 住trụ 滅diệt 單đơn 屬thuộc 第đệ 八bát 賴lại 耶da 。 相tương 生sanh 住trụ 滅diệt 則tắc 屬thuộc 前tiền 七thất 。 今kim 諦đế 觀quán 經kinh 意ý 諸chư 識thức 之chi 言ngôn 。 蓋cái 謂vị 八bát 箇cá 識thức 中trung 皆giai 有hữu 麤thô 細tế 四tứ 相tương/tướng 也dã 。 良lương 以dĩ 八bát 識thức 皆giai 有hữu 思tư 量lượng 了liễu 別biệt 之chi 用dụng 。 隨tùy 見kiến 隨tùy 即tức 分phân 別biệt 。 而nhi 此thử 行hành 相tương/tướng 麤thô 顯hiển 。 故cố 云vân 相tương 生sanh 住trụ 滅diệt 。 究cứu 其kỳ 源nguyên 底để 。 皆giai 是thị 第đệ 八bát 識thức 精tinh 應ưng 緣duyên 之chi 業nghiệp 用dụng 。 三tam 相tương/tướng 隱ẩn 微vi 。 一nhất 類loại 相tương 續tục 。 故cố 云vân 流lưu 注chú 。 雖tuy 有hữu 八bát 識thức 分phần/phân 位vị 。 其kỳ 實thật 總tổng 皆giai 一nhất 類loại 微vi 細tế 流lưu 注chú 。 種chủng 子tử 現hiện 行hành 。 交giao 相tương/tướng 熏huân 發phát 。 甚thậm 深thâm 微vi 細tế 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 故cố 經Kinh 云vân 。 陀đà 那na 微vi 細tế 識thức 。 習tập 氣khí 成thành 瀑bộc 流lưu 。 故cố 云vân 諸chư 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 生sanh 住trụ 滅diệt 。 密mật 嚴nghiêm 云vân 。 八bát 種chủng 流lưu 注chú 心tâm 。 雖tuy 無vô 若nhược 干can 體thể 。 或hoặc 隨tùy 緣duyên 頓đốn 起khởi 。 或hoặc 時thời 而nhi 漸tiệm 生sanh 。 如như 波ba 濤đào 依y 水thủy 。 蓋cái 波ba 濤đào 喻dụ 相tương/tướng 。 水thủy 喻dụ 流lưu 注chú 。 不bất 相tương 離ly 故cố 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。


大đại 慧tuệ 。 諸chư 識thức 有hữu 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 謂vị 轉chuyển 相tương/tướng 。 業nghiệp 相tương/tướng 。 真chân 相tương/tướng 。


記ký 曰viết 。 此thử 釋thích 八bát 識thức 之chi 體thể 相tướng 。 以dĩ 明minh 依y 生sanh 滅diệt 門môn 有hữu 覺giác 不bất 覺giác 義nghĩa 也dã 。 真chân 相tương/tướng 。 即tức 本bổn 覺giác 真chân 心tâm 。 轉chuyển 業nghiệp 二nhị 相tương/tướng 。 即tức 無vô 明minh 不bất 覺giác 。 問vấn 曰viết 。 論luận 列liệt 三tam 細tế 。 謂vị 業nghiệp 。 轉chuyển 。 現hiện 。 此thử 經Kinh 三tam 相tương/tướng 。 以dĩ 轉chuyển 為vi 首thủ 。 以dĩ 業nghiệp 次thứ 之chi 。 而nhi 繼kế 之chi 以dĩ 真chân 。 且thả 云vân 諸chư 識thức 皆giai 有hữu 三tam 種chủng 。 相tương/tướng 者giả 何hà 也dã 。


答đáp 曰viết 。

此thử 言ngôn 八bát 箇cá 識thức 中trung 皆giai 具cụ 三tam 相tương/tướng 。 不bất 同đồng 論luận 中trung 三tam 細tế 單đơn 屬thuộc 第đệ 八bát 識thức 也dã 。 何hà 者giả 。 論luận 云vân 。 一nhất 者giả 無vô 明minh 業nghiệp 相tương/tướng 。 以dĩ 依y 不bất 覺giác 故cố 心tâm 動động 。 說thuyết 名danh 為vi 業nghiệp 。 此thử 乃nãi 單đơn 指chỉ 無vô 明minh 。 二nhị 者giả 能năng 見kiến 相tương/tướng 。 以dĩ 依y 動động 故cố 能năng 見kiến 。 即tức 名danh 轉chuyển 相tương/tướng 。 三tam 者giả 境cảnh 界giới 相tương/tướng 。 以dĩ 依y 能năng 見kiến 故cố 境cảnh 界giới 妄vọng 現hiện 。 謂vị 能năng 現hiện 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 如như 鏡kính 現hiện 像tượng 。 名danh 為vi 現hiện 相tướng 。 此thử 論luận 意ý 也dã 。 然nhiên 此thử 經Kinh 不bất 同đồng 論luận 意ý 。 而nhi 以dĩ 轉chuyển 為vi 首thủ 者giả 。 此thử 轉chuyển 不bất 是thị 三tam 細tế 之chi 轉chuyển 。 乃nãi 是thị 釋thích 前tiền 諸chư 識thức 各các 有hữu 二nhị 種chủng 。 生sanh 住trụ 滅diệt 義nghĩa 。 謂vị 依y 此thử 生sanh 滅diệt 剎sát 那na 剎sát 那na 。 念niệm 念niệm 流lưu 轉chuyển 。 而nhi 此thử 轉chuyển 相tương/tướng 即tức 前tiền 。 流lưu 注chú 生sanh 滅diệt 。 已dĩ 具cụ 論luận 中trung 三tam 細tế 。 而nhi 此thử 業nghiệp 字tự 。 乃nãi 業nghiệp 力lực 造tạo 業nghiệp 之chi 業nghiệp 。 即tức 前tiền 相tương 生sanh 住trụ 滅diệt 。 而nhi 六lục 麤thô 相tương/tướng 皆giai 具cụ 此thử 中trung 。 而nhi 人nhân 不bất 知tri 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 起khởi 惑hoặc 造tạo 業nghiệp 者giả 皆giai 真chân 心tâm 也dã 。 故cố 先tiên 舉cử 轉chuyển 業nghiệp 。 而nhi 繼kế 之chi 以dĩ 真chân 相tương/tướng 。 要yếu 在tại 即tức 妄vọng 明minh 真chân 。 正chánh 論luận 中trung 所sở 明minh 依y 生sanh 滅diệt 門môn 有hữu 覺giác 不bất 覺giác 義nghĩa 耳nhĩ 。 下hạ 文văn 云vân 。 種chủng 種chủng 諸chư 識thức 浪lãng 。 騰đằng 躍dược 而nhi 轉chuyển 生sanh 。 譬thí 如như 海hải 波ba 浪lãng 。 是thị 則tắc 無vô 差sai 別biệt 。 諸chư 識thức 心tâm 如như 是thị 。 異dị 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 又hựu 云vân 。 藏tạng 識thức 如như 巨cự 海hải 。 業nghiệp 相tương/tướng 猶do 波ba 浪lãng 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 轉chuyển 識thức 同đồng 波ba 浪lãng 。 故cố 知tri 轉chuyển 業nghiệp 乃nãi 釋thích 二nhị 種chủng 生sanh 滅diệt 義nghĩa 也dã 。 若nhược 約ước 三tam 性tánh 釋thích 者giả 。 轉chuyển 相tương/tướng 。 乃nãi 依y 他tha 起khởi 。 如như 波ba 浪lãng 依y 海hải 水thủy 起khởi 。 業nghiệp 相tương/tướng 。 乃nãi 徧biến 計kế 執chấp 。 如như 但đãn 見kiến 波ba 浪lãng 洶# 湧dũng 。 不bất 知tri 是thị 水thủy 。 真chân 相tương/tướng 。 則tắc 圓viên 成thành 實thật 。 唯duy 一nhất 海hải 水thủy 也dã 。 然nhiên 此thử 真chân 相tương/tướng 。 即tức 本bổn 覺giác 真Chân 如Như 。 正chánh 是thị 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 者giả 。 問vấn 曰viết 。 馬mã 鳴minh 依y 楞lăng 伽già 等đẳng 經kinh 造tạo 起khởi 信tín 論luận 。 而nhi 三tam 細tế 尤vưu 論luận 中trung 生sanh 起khởi 之chi 綱cương 要yếu 。 何hà 乃nãi 遽cự 云vân 不bất 同đồng 耶da 。


答đáp 曰viết 。

此thử 蓋cái 通thông 言ngôn 八bát 識thức 之chi 相tướng 。 以dĩ 經Kinh 云vân 諸chư 識thức 有hữu 三tam 種chủng 相tương/tướng 故cố 。 若nhược 三tam 細tế 六lục 麤thô 。 向hướng 下hạ 不bất 思tư 議nghị 熏huân 變biến 等đẳng 。 自tự 有hữu 明minh 文văn 。


大đại 慧tuệ 。 略lược 說thuyết 有hữu 三tam 種chủng 識thức 。 廣quảng 說thuyết 有hữu 八bát 相tương/tướng 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。


謂vị 真chân 識thức 。 現hiện 識thức 。 及cập 分phân 別biệt 事sự 識thức 。 大đại 慧tuệ 。 譬thí 如như 明minh 鏡kính 。 持trì 諸chư 色sắc 像tượng 。 現hiện 識thức 處xứ 現hiện 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


記ký 曰viết 。 此thử 釋thích 前tiền 諸chư 識thức 之chi 名danh 也dã 。 前tiền 云vân 諸chư 識thức 。 不bất 知tri 識thức 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 故cố 此thử 釋thích 云vân 。 略lược 說thuyết 有hữu 三tam 。 廣quảng 說thuyết 有hữu 八bát 。 然nhiên 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 略lược 說thuyết 有hữu 二nhị 。 一nhất 了liễu 別biệt 識thức 。 二nhị 分phần 別biệt 事sự 識thức 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 略lược 則tắc 惟duy 二nhị 。 謂vị 現hiện 識thức 。 及cập 分phân 別biệt 事sự 識thức 。 俱câu 缺khuyết 真chân 識thức 二nhị 字tự 。 然nhiên 此thử 中trung 真chân 識thức 。 即tức 是thị 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 如Như 來Lai 藏tạng 清thanh 淨tịnh 真chân 心tâm 也dã 。 亦diệc 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 然nhiên 真Chân 如Như 亦diệc 云vân 識thức 者giả 。 以dĩ 有hữu 照chiếu 境cảnh 之chi 用dụng 故cố 。 而nhi 此thử 現hiện 識thức 。 即tức 第đệ 八bát 識thức 也dã 。 故cố 論luận 云vân 。 以dĩ 依y 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 說thuyết 有hữu 無vô 明minh 。 不bất 覺giác 而nhi 起khởi 。 能năng 見kiến 能năng 現hiện 。 能năng 取thủ 境cảnh 界giới 者giả 。 亦diệc 名danh 智trí 識thức 。 即tức 此thử 中trung 分phân 別biệt 事sự 識thức 。 乃nãi 前tiền 七thất 也dã 。 若nhược 約ước 鏡kính 像tượng 喻dụ 。 則tắc 八bát 識thức 一nhất 體thể 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 故cố 論luận 云vân 。 現hiện 識thức 者giả 。 所sở 謂vị 能năng 現hiện 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 猶do 如như 明minh 鏡kính 。 現hiện 眾chúng 色sắc 像tượng 。 現hiện 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 隨tùy 其kỳ 五ngũ 塵trần 對đối 至chí 即tức 現hiện 。 無vô 有hữu 前tiền 後hậu 。 以dĩ 一nhất 切thiết 時thời 任nhậm 運vận 而nhi 起khởi 。 常thường 在tại 前tiền 故cố 。 由do 是thị 而nhi 觀quán 。 則tắc 此thử 經Kinh 三tam 種chủng 。 乃nãi 真chân 妄vọng 對đối 立lập 。 要yếu 顯hiển 識thức 即tức 是thị 真Chân 如Như 故cố 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 如Như 來Lai 藏tạng 名danh 識thức 藏tạng 。 然nhiên 魏ngụy 唐đường 二nhị 種chủng 者giả 。 以dĩ 了liễu 別biệt 與dữ 現hiện 識thức 。 乃nãi 真chân 妄vọng 合hợp 說thuyết 耳nhĩ 。 所sở 以dĩ 合hợp 說thuyết 者giả 。 以dĩ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 成thành 阿a 黎lê 耶da 識thức 故cố 。 故cố 經Kinh 云vân 。 佛Phật 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 是thị 阿a 賴lại 耶da 。 宗tông 鏡kính 云vân 。 此thử 經Kinh 直trực 指chỉ 八bát 識thức 即tức 真chân 。 不bất 比tỉ 他tha 經kinh 別biệt 立lập 九cửu 識thức 。 故cố 云vân 真chân 妄vọng 合hợp 說thuyết 。


大đại 慧tuệ 。 現hiện 識thức 及cập 分phân 別biệt 事sự 識thức 。 此thử 二nhị 壞hoại 不bất 壞hoại 相tương/tướng 。 展triển 轉chuyển 因nhân 。


記ký 曰viết 。 此thử 釋thích 八bát 識thức 。 生sanh 起khởi 之chi 相tướng 。 以dĩ 顯hiển 本bổn 無vô 二nhị 體thể 也dã 。 展triển 轉chuyển 因nhân 。 謂vị 前tiền 七thất 轉chuyển 識thức 與dữ 第đệ 八bát 識thức 。 互hỗ 相tương 為vi 因nhân 。 由do 前tiền 七thất 現hiện 行hành 熏huân 種chủng 子tử 。 而nhi 第đệ 八bát 種chủng 子tử 又hựu 熏huân 起khởi 現hiện 行hành 。 故cố 識thức 論luận 云vân 。 諸chư 法pháp 於ư 藏tạng 識thức 。 識thức 於ư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 更cánh 互hỗ 為vi 因nhân 性tánh 。 亦diệc 常thường 為vi 果quả 性tánh 。 蓋cái 可khả 壞hoại 者giả 妄vọng 識thức 。 不bất 可khả 壞hoại 者giả 真chân 識thức 也dã 。 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 彼bỉ 二nhị 種chủng 識thức 無vô 差sai 別biệt 。 遞đệ 共cộng 為vi 因nhân 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 此thử 二nhị 識thức 無vô 異dị 相tướng 。 互hỗ 為vi 因nhân 。


大đại 慧tuệ 。 不bất 思tư 議nghị 熏huân 。 及cập 不bất 思tư 議nghị 變biến 。 是thị 現hiện 識thức 因nhân 。


記ký 曰viết 。 此thử 特đặc 明minh 第đệ 八bát 生sanh 起khởi 之chi 因nhân 。 以dĩ 明minh 前tiền 二nhị 種chủng 生sanh 中trung 流lưu 注chú 生sanh 。 顯hiển 三tam 細tế 相tương/tướng 也dã 。 然nhiên 不bất 思tư 議nghị 熏huân 變biến 是thị 現hiện 識thức 因nhân 者giả 。 乃nãi 無vô 明minh 熏huân 真Chân 如Như 為vi 八bát 識thức 之chi 因nhân 。 所sở 謂vị 流lưu 注chú 生sanh 也dã 。 論luận 云vân 。 以dĩ 依y 真Chân 如Như 法pháp 故cố 有hữu 於ư 無vô 明minh 。 為vi 諸chư 染nhiễm 因nhân 。 此thử 當đương 業nghiệp 相tương/tướng 也dã 。 以dĩ 有hữu 無vô 明minh 染nhiễm 法pháp 因nhân 故cố 。 即tức 熏huân 習tập 真Chân 如Như 。 以dĩ 熏huân 習tập 故cố 。 則tắc 有hữu 妄vọng 心tâm 。 以dĩ 有hữu 妄vọng 心tâm 。 即tức 熏huân 習tập 無vô 明minh 。 此thử 當đương 轉chuyển 相tương/tướng 也dã 。 不bất 了liễu 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 不bất 覺giác 起khởi 念niệm 。 現hiện 妄vọng 境cảnh 界giới 。 此thử 當đương 現hiện 相tướng 也dã 。 斯tư 則tắc 因nhân 無vô 明minh 。 熏huân 習tập 力lực 故cố 。 令linh 真Chân 如Như 變biến 為vi 現hiện 識thức 。 此thử 正chánh 無vô 明minh 不bất 覺giác 生sanh 三tam 細tế 也dã 。 言ngôn 不bất 思tư 議nghị 熏huân 變biến 者giả 。 謂vị 真Chân 如Như 本bổn 不bất 可khả 熏huân 而nhi 熏huân 。 故cố 名danh 不bất 思tư 議nghị 熏huân 。 真Chân 如Như 之chi 體thể 本bổn 自tự 不bất 變biến 。 而nhi 今kim 隨tùy 無vô 明minh 緣duyên 成thành 一nhất 成thành 法pháp 。 故cố 云vân 不bất 思tư 議nghị 變biến 。 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 了liễu 別biệt 識thức 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 熏huân 變biến 因nhân 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 現hiện 識thức 。 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 。 熏huân 變biến 為vi 因nhân 。 但đãn 三tam 相tương/tướng 隱ẩn 微vi 。 故cố 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 。 熏huân 變biến 釋thích 流lưu 注chú 生sanh 耳nhĩ 。


大đại 慧tuệ 。 取thủ 種chủng 種chủng 塵trần 。 及cập 無vô 始thỉ 妄vọng 想tưởng 熏huân 。 是thị 分phân 別biệt 事sự 識thức 因nhân 。


記ký 曰viết 。 此thử 明minh 前tiền 七thất 轉chuyển 識thức 生sanh 起khởi 之chi 因nhân 。 以dĩ 明minh 相tướng 生sanh 。 顯hiển 六lục 麤thô 相tương/tướng 也dã 。 論luận 云vân 。 以dĩ 有hữu 妄vọng 境cảnh 界giới 染nhiễm 法pháp 緣duyên 故cố 。 即tức 熏huân 習tập 妄vọng 心tâm 。 令linh 其kỳ 念niệm 著trước 。 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 。 受thọ 於ư 一nhất 切thiết 。 身thân 心tâm 等đẳng 苦khổ 。 此thử 正chánh 六lục 麤thô 相tương/tướng 也dã 。 然nhiên 取thủ 種chủng 種chủng 塵trần 及cập 無vô 始thỉ 妄vọng 想tưởng 熏huân 者giả 。 妄vọng 想tưởng 習tập 氣khí 種chủng 子tử 也dã 。 乃nãi 第đệ 八bát 識thức 所sở 藏tạng 種chủng 子tử 。 因nhân 此thử 熏huân 起khởi 前tiền 七thất 根căn 境cảnh 現hiện 行hành 。 又hựu 取thủ 以dĩ 為vi 實thật 我ngã 實thật 法pháp 。 故cố 云vân 取thủ 種chủng 種chủng 塵trần 及cập 無vô 始thỉ 妄vọng 想tưởng 熏huân 。 此thử 則tắc 第đệ 八bát 與dữ 前tiền 七thất 為vi 因nhân 。 所sở 謂vị 相tương 生sanh 。 然nhiên 妄vọng 想tưởng 熏huân 。 又hựu 相tương/tướng 中trung 流lưu 注chú 生sanh 也dã 。 故cố 論luận 云vân 。 無vô 明minh 熏huân 習tập 義nghĩa 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 根căn 本bổn 熏huân 習tập 。 以dĩ 能năng 成thành 就tựu 。 業nghiệp 識thức 義nghĩa 故cố 。 二nhị 者giả 所sở 起khởi 見kiến 愛ái 熏huân 習tập 。 以dĩ 能năng 成thành 就tựu 。 分phân 別biệt 事sự 識thức 義nghĩa 故cố 。 前tiền 不bất 思tư 議nghị 熏huân 。 乃nãi 根căn 本bổn 熏huân 。 此thử 則tắc 見kiến 愛ái 熏huân 也dã 。


大đại 慧tuệ 。 若nhược 覆phú 彼bỉ 真chân 識thức 種chủng 種chủng 不bất 實thật 諸chư 虗hư 妄vọng 滅diệt 。 則tắc 一nhất 切thiết 根căn 識thức 滅diệt 。 是thị 名danh 相tướng 滅diệt 。


記ký 曰viết 。 此thử 釋thích 前tiền 二nhị 種chủng 滅diệt 中trung 相tương/tướng 滅diệt 也dã 。 覆phú 。 返phản 也dã 。 即tức 返phản 流lưu 全toàn 一nhất 。 頓đốn 契khế 真Chân 如Như 。 則tắc 一nhất 切thiết 塵trần 垢cấu 。 當đương 下hạ 銷tiêu 亡vong 。 而nhi 根căn 塵trần 識thức 心tâm 。 應ứng 時thời 銷tiêu 落lạc 。 是thị 名danh 相tướng 滅diệt 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 種chủng 種chủng 習tập 氣khí 滅diệt 。 即tức 一nhất 切thiết 根căn 識thức 滅diệt 。 是thị 名danh 相tướng 滅diệt 。 然nhiên 生sanh 則tắc 從tùng 細tế 至chí 麤thô 。 故cố 先tiên 流lưu 注chú 生sanh 。 今kim 滅diệt 則tắc 從tùng 麤thô 至chí 細tế 。 故cố 先tiên 相tương/tướng 滅diệt 。


大đại 慧tuệ 。 相tương 續tục 滅diệt 者giả 。 相tương 續tục 所sở 因nhân 滅diệt 。 則tắc 相tương 續tục 滅diệt 。 所sở 從tùng 滅diệt 及cập 所sở 緣duyên 滅diệt 。 則tắc 相tương 續tục 滅diệt 。 大đại 慧tuệ 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 是thị 其kỳ 所sở 依y 故cố 。 依y 者giả 謂vị 無vô 始thỉ 妄vọng 想tưởng 熏huân 。 緣duyên 者giả 謂vị 自tự 心tâm 見kiến 等đẳng 識thức 境cảnh 妄vọng 想tưởng 。


記ký 曰viết 。 此thử 釋thích 前tiền 二nhị 種chủng 滅diệt 中trung 流lưu 注chú 滅diệt 也dã 。 相tương 續tục 。 即tức 流lưu 注chú 義nghĩa 。 謂vị 八bát 識thức 湛trạm 淵uyên 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 但đãn 因nhân 前tiền 七thất 識thức 風phong 鼓cổ 習tập 成thành 種chủng 。 故cố 有hữu 之chi 耳nhĩ 。 然nhiên 此thử 生sanh 滅diệt 既ký 因nhân 前tiền 七thất 轉chuyển 識thức 而nhi 生sanh 。 今kim 所sở 因nhân 滅diệt 。 則tắc 此thử 流lưu 注chú 相tương 續tục 自tự 滅diệt 。 故cố 曰viết 相tương 續tục 所sở 因nhân 滅diệt 則tắc 相tương 續tục 滅diệt 。 此thử 釋thích 流lưu 注chú 生sanh 滅diệt 。 中trung 流lưu 注chú 滅diệt 也dã 。 所sở 從tùng 滅diệt 及cập 所sở 緣duyên 滅diệt 則tắc 相tương 續tục 滅diệt 者giả 。 此thử 釋thích 相tương 生sanh 滅diệt 中trung 流lưu 注chú 滅diệt 也dã 。 謂vị 第đệ 七thất 轉chuyển 識thức 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 但đãn 從tùng 根căn 本bổn 無vô 始thỉ 無vô 明minh 習tập 氣khí 內nội 熏huân 。 外ngoại 有hữu 六lục 塵trần 境cảnh 界giới 風phong 吹xuy 皷cổ 動động 心tâm 海hải 。 內nội 外ngoại 交giao 扇thiên/phiến 。 故cố 起khởi 七thất 識thức 波ba 浪lãng 。 今kim 內nội 門môn 所sở 從tùng 無vô 明minh 既ký 滅diệt 。 則tắc 外ngoại 門môn 境cảnh 界giới 風phong 停đình 。 而nhi 心tâm 體thể 湛trạm 淵uyên 。 波ba 浪lãng 自tự 息tức 。 則tắc 七thất 識thức 當đương 下hạ 無vô 生sanh 矣hĩ 。 今kim 所sở 從tùng 所sở 緣duyên 既ký 滅diệt 。 而nhi 相tương 續tục 即tức 滅diệt 者giả 。 以dĩ 一nhất 切thiết 動động 相tương/tướng 皆giai 依y 無vô 明minh 而nhi 起khởi 故cố 。 故cố 釋thích 之chi 曰viết 是thị 其kỳ 所sở 依y 故cố 。 依y 者giả 無vô 始thỉ 妄vọng 想tưởng 熏huân 。 然nhiên 無vô 始thỉ 妄vọng 想tưởng 。 乃nãi 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 即tức 今kim 目mục 為vi 七thất 識thức 結kết 生sanh 相tương 續tục 。 因nhân 此thử 熏huân 彼bỉ 八bát 識thức 不bất 得đắc 成thành 智trí 。 常thường 在tại 纏triền 縛phược 故cố 。 緣duyên 者giả 謂vị 自tự 心tâm 見kiến 等đẳng 識thức 境cảnh 。 妄vọng 想tưởng 者giả 謂vị 根căn 身thân 器khí 界giới 。 本bổn 是thị 八bát 識thức 所sở 變biến 相tương/tướng 分phần/phân 。 還hoàn 為vi 八bát 識thức 見kiến 分phần/phân 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 。 此thử 正chánh 識thức 論luận 所sở 明minh 因nhân 緣duyên 依y 也dã 。 今kim 云vân 相tương 續tục 所sở 因nhân 滅diệt 。 則tắc 生sanh 滅diệt 情tình 亡vong 。 所sở 緣duyên 滅diệt 。 則tắc 根căn 塵trần 自tự 泯mẫn 。 如như 此thử 。 則tắc 八bát 識thức 無vô 明minh 。 宛uyển 是thị 平bình 等đẳng 如như 如như 不bất 生sanh 滅diệt 之chi 正chánh 智trí 矣hĩ 。 故cố 論luận 云vân 。 唯duy 癡si 滅diệt 故cố 。 心tâm 相tương 隨tùy 滅diệt 。 前tiền 生sanh 則tắc 更cánh 互hỗ 生sanh 。 今kim 滅diệt 亦diệc 更cánh 互hỗ 滅diệt 耳nhĩ 。


○# 此thử 上thượng 以dĩ 法pháp 顯hiển 真chân 唯duy 識thức 量lượng 竟cánh 。


△# 下hạ 以dĩ 喻dụ 成thành 懸huyền 破phá 二nhị 見kiến 。


大đại 慧tuệ 。 譬thí 如như 泥nê 團đoàn 微vi 塵trần 。 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 。 金kim 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 大đại 慧tuệ 。 若nhược 泥nê 團đoàn 微vi 塵trần 異dị 者giả 。 非phi 彼bỉ 所sở 成thành 。 而nhi 實thật 彼bỉ 成thành 。 是thị 故cố 不bất 異dị 。 若nhược 不bất 異dị 者giả 。 則tắc 泥nê 團đoàn 微vi 塵trần 。 應ưng 無vô 分phân 別biệt 。


記ký 曰viết 。 此thử 以dĩ 喻dụ 成thành 前tiền 真chân 唯duy 識thức 量lượng 。 將tương 以dĩ 懸huyền 破phá 外ngoại 道đạo 一nhất 異dị 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 之chi 執chấp 也dã 。 譬thí 如như 泥nê 團đoàn 微vi 塵trần 者giả 。 正chánh 示thị 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 成thành 第đệ 八bát 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 以dĩ 顯hiển 真chân 妄vọng 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 以dĩ 示thị 聖thánh 凡phàm 之chi 相tướng 亦diệc 如như 此thử 。 故cố 重trùng 以dĩ 金kim 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 成thành 之chi 。 由do 彼bỉ 外ngoại 道đạo 別biệt 立lập 異dị 因nhân 。 將tương 破phá 彼bỉ 見kiến 。 故cố 以dĩ 此thử 喻dụ 示thị 之chi 。


如như 是thị 大đại 慧tuệ 。 轉chuyển 識thức 藏tạng 識thức 真chân 相tương/tướng 若nhược 異dị 者giả 。 藏tạng 識thức 非phi 因nhân 。


記ký 曰viết 。 此thử 正chánh 釋thích 不bất 異dị 。 以dĩ 破phá 外ngoại 道đạo 妄vọng 執chấp 別biệt 有hữu 一nhất 法pháp 為vi 生sanh 因nhân 也dã 。 意ý 謂vị 前tiền 七thất 與dữ 八bát 若nhược 異dị 者giả 。 則tắc 八bát 識thức 不bất 應ưng 與dữ 前tiền 七thất 作tác 生sanh 起khởi 因nhân 。 今kim 既ký 與dữ 彼bỉ 為vi 因nhân 。 則tắc 知tri 不bất 異dị 矣hĩ 。 以dĩ 前tiền 七thất 真chân 相tương/tướng 。 原nguyên 是thị 八bát 識thức 精tinh 明minh 之chi 體thể 。 八bát 識thức 真chân 相tương/tướng 。 原nguyên 是thị 真Chân 如Như 。 故cố 魏ngụy 唐đường 二nhị 譯dịch 。 止chỉ 有hữu 轉chuyển 識thức 藏tạng 識thức 。 無vô 真chân 相tương/tướng 二nhị 字tự 。 然nhiên 彼bỉ 但đãn 約ước 八bát 識thức 不bất 異dị 。 而nhi 此thử 譯dịch 加gia 真chân 相tương/tướng 二nhị 字tự 。 要yếu 明minh 真chân 妄vọng 不bất 異dị 。 將tương 顯hiển 妄vọng 即tức 是thị 真chân 故cố 。 此thử 義nghĩa 自tự 足túc 。 真chân 相tương/tướng 即tức 八bát 識thức 自tự 體thể 。 乃nãi 本bổn 覺giác 真Chân 如Như 。 今kim 云vân 藏tạng 識thức 為vi 因nhân 者giả 。 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 不bất 但đãn 為vi 生sanh 死tử 因nhân 。 亦diệc 為vi 涅Niết 槃Bàn 因nhân 。 後hậu 文văn 云vân 。 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 是thị 善thiện 不bất 善thiện 因nhân 。 能năng 徧biến 興hưng 造tạo 一nhất 切thiết 趣thú 生sanh 。


若nhược 不bất 異dị 者giả 。 轉chuyển 識thức 滅diệt 。 藏tạng 識thức 亦diệc 應ưng 滅diệt 。 而nhi 自tự 真chân 相tương/tướng 實thật 不bất 滅diệt 。 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 。 非phi 自tự 真chân 相tương/tướng 識thức 滅diệt 。 但đãn 業nghiệp 相tương/tướng 滅diệt 。 若nhược 自tự 真chân 相tương/tướng 識thức 滅diệt 者giả 。 藏tạng 識thức 則tắc 滅diệt 。 大đại 慧tuệ 。 藏tạng 識thức 滅diệt 者giả 。 不bất 異dị 外ngoại 道đạo 斷đoạn 見kiến 論luận 議nghị 。


記ký 曰viết 。 此thử 釋thích 不bất 一nhất 。 以dĩ 破phá 外ngoại 道đạo 斷đoạn 滅diệt 見kiến 也dã 。 謂vị 若nhược 八bát 識thức 是thị 一nhất 。 則tắc 前tiền 七thất 滅diệt 時thời 。 而nhi 第đệ 八bát 藏tạng 識thức 亦diệc 應ưng 滅diệt 。 藏tạng 識thức 若nhược 滅diệt 。 誰thùy 證chứng 無vô 生sanh 。 是thị 則tắc 八bát 識thức 但đãn 滅diệt 戲hí 論luận 虗hư 妄vọng 習tập 氣khí 。 名danh 為vi 滅diệt 耳nhĩ 。 其kỳ 實thật 八bát 識thức 自tự 體thể 本bổn 覺giác 真Chân 如Như 實thật 不bất 滅diệt 也dã 。 故cố 云vân 非phi 自tự 真chân 相tương/tướng 識thức 滅diệt 。 論luận 云vân 。 所sở 言ngôn 滅diệt 者giả 。 唯duy 心tâm 相tương/tướng 滅diệt 。 非phi 心tâm 體thể 滅diệt 。 又hựu 云vân 。 唯duy 癡si 滅diệt 故cố 。 心tâm 相tương 隨tùy 滅diệt 。 非phi 心tâm 智trí 滅diệt 。 此thử 業nghiệp 相tương/tướng 。 即tức 前tiền 三tam 相tương/tướng 中trung 業nghiệp 相tương/tướng 。 通thông 指chỉ 無vô 明minh 惑hoặc 業nghiệp 名danh 業nghiệp 相tương/tướng 耳nhĩ 。 意ý 謂vị 所sở 可khả 滅diệt 者giả 。 但đãn 是thị 虗hư 妄vọng 習tập 氣khí 惑hoặc 業nghiệp 耳nhĩ 。 而nhi 真chân 相tương/tướng 豈khởi 可khả 滅diệt 耶da 。 故cố 經kinh 又hựu 云vân 。 自tự 真chân 相tương/tướng 若nhược 滅diệt 者giả 。 藏tạng 識thức 則tắc 滅diệt 。 藏tạng 識thức 若nhược 滅diệt 者giả 。 不bất 異dị 外ngoại 道đạo 斷đoạn 見kiến 論luận 議nghị 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 識thức 真chân 相tương/tướng 不bất 滅diệt 。 但đãn 業nghiệp 相tương/tướng 滅diệt 。 若nhược 真chân 相tương/tướng 滅diệt 者giả 。 藏tạng 識thức 應ưng 滅diệt 。 若nhược 藏tạng 識thức 滅diệt 者giả 。 即tức 不bất 異dị 外ngoại 道đạo 斷đoạn 滅diệt 論luận 。


○# 上thượng 懸huyền 破phá 二nhị 見kiến 竟cánh 。


△# 下hạ 正chánh 揀giản 辯biện 邪tà 宗tông 。


大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 作tác 如như 是thị 論luận 。 謂vị 攝nhiếp 受thọ 境cảnh 界giới 滅diệt 。 識thức 流lưu 注chú 亦diệc 滅diệt 。 若nhược 諸chư 流lưu 注chú 滅diệt 者giả 。 無vô 始thỉ 流lưu 注chú 應ưng 斷đoạn 。


記ký 曰viết 。 此thử 出xuất 外ngoại 道đạo 斷đoạn 滅diệt 論luận 。 所sở 以dĩ 揀giản 辯biện 邪tà 宗tông 也dã 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 彼bỉ 外ngoại 道đạo 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 取thủ 境cảnh 界giới 相tương 續tục 識thức 滅diệt 。 則tắc 無vô 始thỉ 相tương 續tục 識thức 滅diệt 。 然nhiên 取thủ 境cảnh 界giới 相tương 續tục 識thức 。 即tức 前tiền 六lục 識thức 。 并tinh 七thất 識thức 麤thô 相tương/tướng 也dã 。 流lưu 注chú 。 即tức 八bát 識thức 自tự 體thể 。 及cập 七thất 識thức 細tế 相tương/tướng 也dã 。 彼bỉ 外ngoại 道đạo 但đãn 見kiến 前tiền 六lục 七thất 麤thô 相tương/tướng 滅diệt 。 便tiện 謂vị 八bát 識thức 俱câu 滅diệt 。 此thử 所sở 以dĩ 為vi 斷đoạn 佛Phật 種chủng 性tánh 者giả 。 故cố 佛Phật 破phá 之chi 曰viết 。 若nhược 識thức 流lưu 注chú 滅diệt 者giả 。 則tắc 無vô 始thỉ 流lưu 注chú 應ưng 斷đoạn 。 此thử 正chánh 返phản 顯hiển 前tiền 文văn 但đãn 業nghiệp 相tương/tướng 滅diệt 真chân 相tương/tướng 不bất 滅diệt 也dã 。 此thử 不bất 滅diệt 者giả 。 寶bảo 鏡kính 謂vị 之chi 真chân 常thường 流lưu 注chú 。 然nhiên 外ngoại 道đạo 說thuyết 八bát 識thức 一nhất 齊tề 滅diệt 者giả 。 以dĩ 不bất 知tri 第đệ 八bát 阿a 賴lại 耶da 識thức 為vi 生sanh 因nhân 。 將tương 謂vị 別biệt 有hữu 一nhất 法pháp 為vi 生sanh 生sanh 之chi 因nhân 故cố 。 故cố 佛Phật 向hướng 下hạ 出xuất 其kỳ 計kế 云vân 。


大đại 慧tuệ 。 外ngoại 道đạo 說thuyết 流lưu 注chú 生sanh 因nhân 。 非phi 眼nhãn 識thức 色sắc 明minh 集tập 會hội 而nhi 生sanh 。 更cánh 有hữu 異dị 因nhân 。 大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 因nhân 者giả 。 說thuyết 言ngôn 若nhược 勝thắng 妙diệu 。 若nhược 士sĩ 夫phu 。 若nhược 自tự 在tại 。 若nhược 時thời 。 若nhược 微vi 塵trần 。


記ký 曰viết 。 此thử 出xuất 外ngoại 道đạo 妄vọng 計kế 生sanh 因nhân 也dã 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 說thuyết 相tương 續tục 識thức 從tùng 作tác 者giả 生sanh 。 不bất 說thuyết 眼nhãn 識thức 依y 色sắc 光quang 明minh 等đẳng 緣duyên 。 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 唯duy 說thuyết 作tác 者giả 為vi 生sanh 因nhân 故cố 。 作tác 者giả 是thị 何hà 。 彼bỉ 所sở 計kế 勝thắng 性tánh 。 丈trượng 夫phu 。 自tự 在tại 。


時thời 及cập 微vi 塵trần 。 為vi 能năng 作tác 者giả 。 此thử 正chánh 外ngoại 道đạo 不bất 知tri 唯duy 識thức 是thị 生sanh 起khởi 諸chư 法pháp 之chi 因nhân 。 乃nãi 離ly 識thức 外ngoại 別biệt 立lập 勝thắng 性tánh 等đẳng 為vi 生sanh 起khởi 因nhân 。 所sở 謂vị 異dị 因nhân 也dã 。 然nhiên 西tây 域vực 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 雖tuy 有hữu 多đa 種chủng 。 總tổng 之chi 不bất 出xuất 。 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 按án 識thức 論luận 所sở 破phá 有hữu 七thất 。 而nhi 此thử 中trung 世Thế 尊Tôn 。 所sở 指chỉ 唯duy 五ngũ 耳nhĩ 。 論luận 中trung 七thất 者giả 。 一nhất 數số 論luận 師sư 。 計kế 二nhị 十thập 五ngũ 冥minh 諦đế 。 謂vị 從tùng 神thần 我ngã 為vi 冥minh 初sơ 主chủ 諦đế 。 從tùng 冥minh 生sanh 覺giác 。 從tùng 覺giác 生sanh 我ngã 心tâm 。 從tùng 我ngã 心tâm 生sanh 五ngũ 塵trần 。 從tùng 五ngũ 塵trần 生sanh 五ngũ 大đại 。 從tùng 五ngũ 大đại 生sanh 十thập 一nhất 根căn 。 共cộng 二nhị 十thập 五ngũ 法pháp 。 而nhi 以dĩ 神thần 我ngã 為vi 勝thắng 性tánh 。 而nhi 此thử 中trung 勝thắng 妙diệu 。 即tức 彼bỉ 神thần 我ngã 也dã 。 二nhị 勝thắng 論luận 師sư 。 計kế 六lục 句cú 為vi 生sanh 生sanh 之chi 因nhân 。 謂vị 實thật 。 德đức 。 業nghiệp 。 大đại 有hữu 。 和hòa 合hợp 。 同đồng 異dị 。 妄vọng 指chỉ 此thử 六lục 皆giai 有hữu 實thật 性tánh 。 而nhi 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 從tùng 此thử 六lục 句cú 生sanh 。 又hựu 從tùng 實thật 句cú 中trung 執chấp 有hữu 九cửu 法pháp 。 謂vị 地địa 。 水thủy 。 火hỏa 。 風phong 。 空không 。


時thời 方phương 。 和hòa 合hợp 。 又hựu 計kế 極cực 微vi 以dĩ 成thành 器khí 界giới 。 故cố 計kế 極cực 微vi 。 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。 而nhi 此thử 中trung 時thời 與dữ 微vi 塵trần 。 即tức 彼bỉ 勝thắng 論luận 所sở 計kế 也dã 。 三tam 有hữu 外ngoại 道đạo 。 計kế 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 。 體thể 實thật 徧biến 常thường 。 能năng 生sanh 諸chư 法pháp 。 此thử 中trung 自tự 在tại 。 即tức 彼bỉ 所sở 計kế 也dã 。 四tứ 有hữu 七thất 種chủng 外ngoại 道đạo 。 計kế 大đại 梵Phạm 。


時thời 方phương 。 本bổn 際tế 。 自tự 然nhiên 。 虗hư 空không 。 我ngã 等đẳng 七thất 法pháp 。 常thường 住trụ 實thật 有hữu 。 具cụ 諸chư 功công 能năng 。 生sanh 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 此thử 中trung 丈trượng 夫phu 。 即tức 彼bỉ 大đại 梵Phạm 。 謂vị 大đại 梵Phạm 天Thiên 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 而nhi 此thử 中trung 時thời 。 亦diệc 即tức 是thị 實thật 句cú 九cửu 法pháp 中trung 時thời 也dã 。 五ngũ 六lục 有hữu 二nhị 聲thanh 論luận 師sư 。 計kế 聲thanh 是thị 常thường 。 能năng 為vi 定định 量lượng 。 表biểu 詮thuyên 諸chư 法pháp 。 一nhất 待đãi 緣duyên 生sanh 。 二nhị 待đãi 緣duyên 顯hiển 。 謂vị 聲thanh 是thị 常thường 。 定định 能năng 表biểu 詮thuyên 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 也dã 。 七thất 有hữu 順thuận 世thế 外ngoại 道đạo 。 計kế 四tứ 大đại 是thị 實thật 是thị 常thường 。 能năng 生sanh 有hữu 情tình 。 謂vị 極cực 微vi 實thật 常thường 。 能năng 生sanh 麤thô 色sắc 。 而nhi 此thử 中trung 微vi 塵trần 。 亦diệc 計kế 極cực 微vi 者giả 。 準chuẩn 此thử 七thất 種chủng 。 而nhi 世Thế 尊Tôn 所sở 指chỉ 五ngũ 種chủng 。 唯duy 缺khuyết 二nhị 聲thanh 論luận 師sư 。 向hướng 後hậu 因nhân 緣duyên 二nhị 自tự 性tánh 補bổ 之chi 。 然nhiên 諸chư 外ngoại 道Đạo 品Phẩm 類loại 雖tuy 多đa 。 所sở 執chấp 有hữu 法pháp 不bất 過quá 四tứ 種chủng 。 謂vị 定định 一nhất 。 如như 數số 論luận 等đẳng 。 定định 異dị 。 如như 勝thắng 論luận 等đẳng 。 亦diệc 一nhất 亦diệc 異dị 。 如như 無vô 慚tàm 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 四tứ 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 如như 邪tà 命mạng 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 此thử 皆giai 不bất 達đạt 唯duy 識thức 真chân 妄vọng 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 真chân 實thật 道Đạo 理lý 。 妄vọng 執chấp 定định 一nhất 定định 異dị 。 而nhi 作tác 如như 是thị 矯kiểu 亂loạn 議nghị 論luận 。 橫hoạnh 起khởi 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 也dã 。 然nhiên 此thử 中trung 單đơn 出xuất 定định 一nhất 定định 異dị 。 二nhị 種chủng 邪tà 見kiến 。 而nhi 佛Phật 預dự 以dĩ 泥nê 團đoàn 微vi 塵trần 非phi 一nhất 非phi 異dị 按án 破phá 之chi 。 且thả 此thử 二nhị 種chủng 皆giai 是thị 斷đoạn 見kiến 。 何hà 者giả 。 若nhược 謂vị 定định 一nhất 。 則tắc 七thất 識thức 滅diệt 時thời 。 而nhi 八bát 識thức 亦diệc 隨tùy 滅diệt 。 則tắc 墮đọa 斷đoạn 見kiến 。 若nhược 謂vị 定định 異dị 。 則tắc 相tương 續tục 識thức 滅diệt 。 別biệt 有hữu 異dị 因nhân 。 既ký 立lập 異dị 因nhân 。 則tắc 是thị 無vô 因nhân 。 亦diệc 是thị 斷đoạn 見kiến 。 然nhiên 世Thế 尊Tôn 所sở 指chỉ 若nhược 勝thắng 性tánh 等đẳng 五ngũ 。 在tại 此thử 為vi 斷đoạn 見kiến 。 在tại 論luận 都đô 是thị 執chấp 常thường 見kiến 者giả 何hà 也dã 。 蓋cái 彼bỉ 所sở 執chấp 之chi 常thường 。 即tức 是thị 此thử 中trung 之chi 斷đoạn 。 何hà 者giả 。 以dĩ 外ngoại 道đạo 不bất 知tri 唯duy 識thức 真chân 常thường 道Đạo 理lý 。 乃nãi 謂vị 八bát 識thức 俱câu 是thị 斷đoạn 滅diệt 。 而nhi 又hựu 別biệt 執chấp 異dị 法pháp 將tương 作tác 真chân 常thường 。 斯tư 則tắc 在tại 彼bỉ 既ký 執chấp 異dị 法pháp 為vi 常thường 。 則tắc 本bổn 有hữu 真chân 常thường 識thức 性tánh 返phản 作tác 斷đoạn 滅diệt 。 此thử 所sở 以dĩ 彼bỉ 執chấp 為vi 常thường 。 即tức 墮đọa 此thử 斷đoạn 。 正chánh 是thị 以dĩ 無vô 常thường 為vi 常thường 。 以dĩ 常thường 為vi 無vô 常thường 。 真chân 顛điên 倒đảo 見kiến 也dã 。 斯tư 義nghĩa 深thâm 玄huyền 。 知tri 之chi 者giả 希hy 。


復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 有hữu 七thất 種chủng 性tánh 自tự 性tánh 。 所sở 謂vị 集tập 性tánh 自tự 性tánh 。 性tánh 自tự 性tánh 。 相tương/tướng 性tánh 自tự 性tánh 。 大đại 種chủng 性tánh 自tự 性tánh 。 因nhân 性tánh 自tự 性tánh 。 緣duyên 性tánh 自tự 性tánh 。 成thành 性tánh 自tự 性tánh 。


記ký 曰viết 。 此thử 出xuất 外ngoại 道đạo 妄vọng 計kế 宗tông 論luận 也dã 。 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 外ngoại 道đạo 有hữu 七thất 種chủng 自tự 性tánh 。 觀quán 此thử 有hữu 外ngoại 道đạo 二nhị 字tự 。 則tắc 是thị 由do 前tiền 云vân 外ngoại 道đạo 說thuyết 諸chư 法pháp 不bất 從tùng 識thức 生sanh 。 更cánh 有hữu 異dị 因nhân 。 而nhi 妄vọng 說thuyết 勝thắng 妙diệu 等đẳng 五ngũ 。 是thị 實thật 是thị 常thường 。 能năng 生sanh 諸chư 法pháp 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 則tắc 前tiền 五ngũ 乃nãi 指chỉ 所sở 執chấp 之chi 法pháp 。 而nhi 此thử 七thất 種chủng 自tự 性tánh 。 乃nãi 出xuất 彼bỉ 所sở 立lập 之chi 教giáo 有hữu 七thất 也dã 。 然nhiên 此thử 七thất 種chủng 。 都đô 是thị 妄vọng 計kế 離ly 識thức 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 者giả 。 約ước 識thức 論luận 義nghĩa 解giải 。 集tập 性tánh 自tự 性tánh 者giả 。 集tập 謂vị 集tập 聚tụ 。 此thử 指chỉ 數số 論luận 師sư 所sở 立lập 。 二nhị 十thập 五ngũ 法pháp 。 論luận 云vân 。 然nhiên 大đại 等đẳng 法pháp 。 三tam 事sự 合hợp 成thành 。 又hựu 云vân 。 大đại 等đẳng 諸chư 法pháp 多đa 事sự 合hợp 成thành 。 如như 軍quân 林lâm 等đẳng 。 以dĩ 彼bỉ 所sở 執chấp 五ngũ 大đại 十thập 一nhất 根căn 。 從tùng 初sơ 覺giác 心tâm 五ngũ 塵trần 三tam 事sự 集tập 聚tụ 生sanh 起khởi 。 故cố 云vân 集tập 性tánh 自tự 性tánh 也dã 。 性tánh 自tự 性tánh 者giả 。 亦diệc 即tức 立lập 勝thắng 性tánh 為vi 自tự 性tánh 者giả 是thị 也dã 。 相tương/tướng 性tánh 自tự 性tánh 者giả 。 相tương/tướng 即tức 質chất 礙ngại 之chi 色sắc 。 此thử 指chỉ 勝thắng 論luận 師sư 所sở 立lập 六lục 句cú 。 以dĩ 實thật 德đức 業nghiệp 大đại 有hữu 和hòa 合hợp 同đồng 異dị 。 及cập 四tứ 大đại 極cực 微vi 諸chư 質chất 礙ngại 法pháp 。 為vi 生sanh 起khởi 因nhân 也dã 。 大đại 種chủng 性tánh 自tự 性tánh 者giả 。 此thử 指chỉ 順thuận 世thế 所sở 立lập 四tứ 大đại 是thị 常thường 。 能năng 生sanh 諸chư 法pháp 。 即tức 前tiền 云vân 微vi 塵trần 能năng 生sanh 麤thô 色sắc 是thị 也dã 。 因nhân 性tánh 自tự 性tánh 。 緣duyên 性tánh 自tự 性tánh 者giả 。 此thử 二nhị 即tức 二nhị 聲thanh 論luận 師sư 所sở 立lập 。 一nhất 待đãi 緣duyên 生sanh 。 即tức 以dĩ 聲thanh 為vi 生sanh 法pháp 之chi 因nhân 。 此thử 乃nãi 單đơn 以dĩ 聲thanh 為vi 因nhân 。 故cố 云vân 因nhân 性tánh 自tự 性tánh 也dã 。 二nhị 待đãi 緣duyên 顯hiển 。 即tức 以dĩ 生sanh 聲thanh 之chi 緣duyên 為vi 因nhân 。 故cố 云vân 緣duyên 性tánh 自tự 性tánh 也dã 。 成thành 性tánh 自tự 性tánh 者giả 。 此thử 指chỉ 計kế 六lục 句cú 中trung 和hòa 合hợp 句cú 也dã 。 彼bỉ 執chấp 諸chư 法pháp 。 和hòa 合hợp 而nhi 成thành 。 故cố 云vân 成thành 性tánh 自tự 性tánh 。 此thử 七thất 種chủng 自tự 性tánh 。 總tổng 不bất 出xuất 四tứ 句cú 。 謂vị 自tự 生sanh 。 他tha 生sanh 。 共cộng 生sanh 。 無vô 因nhân 生sanh 也dã 。 然nhiên 因nhân 性tánh 自tự 性tánh 。 即tức 自tự 生sanh 。 大đại 種chủng 性tánh 自tự 性tánh 。 緣duyên 生sanh 自tự 性tánh 。 即tức 他tha 生sanh 。 集tập 性tánh 自tự 性tánh 。 相tương/tướng 性tánh 自tự 性tánh 。 成thành 性tánh 自tự 性tánh 。 即tức 共cộng 生sanh 。 性tánh 自tự 性tánh 。 即tức 無vô 因nhân 生sanh 。 總tổng 之chi 不bất 出xuất 。 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 皆giai 妄vọng 想tưởng 邪tà 執chấp 。 非phi 如như 我ngã 之chi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 我ngã 有hữu 七thất 種chủng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。


○# 上thượng 辯biện 邪tà 宗tông 已dĩ 竟cánh 。 下hạ 示thị 七thất 種chủng 聖thánh 義nghĩa 以dĩ 別biệt 邪tà 見kiến 。 分phần/phân 二nhị 。


△# 初sơ 示thị 正chánh 義nghĩa 。


復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 有hữu 七thất 種chủng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 所sở 謂vị 心tâm 境cảnh 界giới 。 慧tuệ 境cảnh 界giới 。 智trí 境cảnh 界giới 。 見kiến 境cảnh 界giới 。 超siêu 二nhị 見kiến 境cảnh 界giới 。 超siêu 子tử 地địa 境cảnh 界giới 。 如Như 來Lai 自tự 到đáo 境cảnh 界giới 。 大đại 慧tuệ 。 此thử 是thị 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 諸chư 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 性tánh 自tự 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 。 以dĩ 性tánh 自tự 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 。 成thành 就tựu 如Như 來Lai 。 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 上thượng 上thượng 法pháp 。 聖thánh 慧tuệ 眼nhãn 入nhập 自tự 共cộng 相tương 建kiến 立lập 如như 。 所sở 建kiến 立lập 。 不bất 與dữ 外ngoại 道đạo 。 論luận 惡ác 見kiến 共cộng 。


記ký 曰viết 。 此thử 出xuất 如Như 來Lai 正chánh 教giáo 量lượng 。 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 為vi 宗tông 。 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 惡ác 見kiến 論luận 也dã 。 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 我ngã 有hữu 七thất 種chủng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 等đẳng 。 謂vị 我ngã 此thử 七thất 種chủng 境cảnh 界giới 。 乃nãi 是thị 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 諸chư 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 性tánh 自tự 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 。 以dĩ 此thử 性tánh 自tự 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 。 成thành 就tựu 如Như 來Lai 。 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 最tối 上thượng 法pháp 。 乃nãi 是thị 聖thánh 慧tuệ 眼nhãn 入nhập 自tự 共cộng 相tương 之chi 所sở 建kiến 立lập 如như 。 如như 。 稱xưng 也dã 。 謂vị 我ngã 所sở 建kiến 立lập 。 乃nãi 稱xưng 性tánh 建kiến 立lập 。 不bất 與dữ 外ngoại 道đạo 。 惡ác 見kiến 共cộng 也dã 。 入nhập 。 證chứng 也dã 。 自tự 相tương/tướng 。 謂vị 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 。 共cộng 相tương 。 乃nãi 八bát 識thức 因nhân 緣duyên 。 謂vị 我ngã 已dĩ 證chứng 入nhập 唯duy 心tâm 唯duy 識thức 。 以dĩ 此thử 建kiến 立lập 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 最tối 上thượng 法Pháp 門môn 。 不bất 比tỉ 外ngoại 道đạo 妄vọng 立lập 異dị 因nhân 為vi 生sanh 法pháp 本bổn 。 故cố 云vân 不bất 與dữ 外ngoại 道đạo 惡ác 見kiến 共cộng 。


△# 次thứ 斥xích 其kỳ 非phi 。


大đại 慧tuệ 。 云vân 何hà 外ngoại 道đạo 論luận 惡ác 見kiến 共cộng 。 所sở 謂vị 自tự 境cảnh 界giới 妄vọng 想tưởng 見kiến 。 不bất 覺giác 識thức 自tự 心tâm 所sở 現hiện 分phân 齊tề 。 不bất 通thông 。


記ký 曰viết 。 此thử 牒điệp 釋thích 上thượng 外ngoại 道đạo 惡ác 見kiến 。 之chi 所sở 以dĩ 也dã 。 佛Phật 謂vị 我ngã 之chi 七thất 種chủng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 境cảnh 界giới 。 乃nãi 是thị 聖thánh 慧tuệ 眼nhãn 所sở 觀quán 。 真chân 知tri 見kiến 力lực 。 彼bỉ 外ngoại 道đạo 惡ác 見kiến 。 乃nãi 隨tùy 自tự 己kỷ 妄vọng 想tưởng 境cảnh 界giới 所sở 見kiến 。 由do 不bất 覺giác 知tri 是thị 自tự 心tâm 妄vọng 想tưởng 所sở 現hiện 之chi 分phần 齊tề 。 故cố 作tác 如như 是thị 。 七thất 種chủng 邪tà 執chấp 斷đoạn 常thường 。 以dĩ 為vi 定định 一nhất 定định 異dị 而nhi 不bất 通thông 也dã 。


大đại 慧tuệ 。 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 性tánh 無vô 性tánh 。 自tự 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 作tác 二nhị 見kiến 論luận 。


記ký 曰viết 。 此thử 總tổng 結kết 成thành 。 外ngoại 道đạo 惡ác 見kiến 。 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 作tác 二nhị 見kiến 論luận 也dã 。 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 諸chư 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 無vô 有hữu 實thật 體thể 。 以dĩ 為vi 第đệ 一nhất 。 義nghĩa 說thuyết 二nhị 見kiến 論luận 。 謂vị 由do 不bất 達đạt 。 諸chư 法pháp 無vô 性tánh 。 而nhi 妄vọng 立lập 自tự 性tánh 。 隨tùy 愚ngu 癡si 顛điên 倒đảo 妄vọng 見kiến 。 故cố 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 作tác 二nhị 見kiến 論luận 耳nhĩ 。 此thử 前tiền 從tùng 諸chư 外ngoại 道đạo 作tác 如như 是thị 論luận 。 以dĩ 來lai 止chỉ 此thử 。 通thông 出xuất 外ngoại 道đạo 一nhất 異dị 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 非phi 真chân 。 以dĩ 立lập 真chân 唯duy 識thức 量lượng 已dĩ 。 向hướng 後hậu 痛thống 斥xích 外ngoại 道đạo 二nhị 見kiến 因nhân 果quả 俱câu 非phi 真chân 實thật 。 由do 不bất 達đạt 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 故cố 妄vọng 執chấp 是thị 有hữu 是thị 無vô 而nhi 成thành 斷đoạn 滅diệt 戲hí 論luận 。 然nhiên 後hậu 備bị 示thị 唯duy 心tâm 觀quán 門môn 。 將tương 欲dục 行hành 人nhân 依y 不bất 生sanh 滅diệt 心tâm 。 了liễu 達đạt 唯duy 心tâm 如như 幻huyễn 境cảnh 界giới 而nhi 觀quán 。 必tất 獲hoạch 常thường 住trụ 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 也dã 。


○# 上thượng 示thị 七thất 種chủng 聖thánh 義nghĩa 以dĩ 別biệt 邪tà 見kiến 已dĩ 竟cánh 。 下hạ 正chánh 揀giản 邪tà 因nhân 以dĩ 示thị 正chánh 因nhân 三tam 。


△# 初sơ 揀giản 邪tà 因nhân 。


復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 妄vọng 想tưởng 三tam 有hữu 苦khổ 滅diệt 。 無vô 知tri 愛ái 業nghiệp 緣duyên 滅diệt 。 自tự 心tâm 所sở 現hiện 幻huyễn 境cảnh 隨tùy 見kiến 。 今kim 當đương 說thuyết 。


記ký 曰viết 。 此thử 承thừa 上thượng 外ngoại 道đạo 不bất 達đạt 唯duy 心tâm 。 如như 幻huyễn 境cảnh 界giới 。 妄vọng 作tác 二nhị 見kiến 。 故cố 於ư 三tam 有hữu 苦khổ 不bất 能năng 得đắc 滅diệt 。 今kim 將tương 示thị 行hành 人nhân 唯duy 心tâm 如như 幻huyễn 法pháp 門môn 。 以dĩ 為vi 正chánh 修tu 行hành 路lộ 。 故cố 先tiên 以dĩ 此thử 揭yết 示thị 也dã 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 若nhược 了liễu 境cảnh 如như 幻huyễn 自tự 心tâm 所sở 現hiện 。 則tắc 滅diệt 妄vọng 想tưởng 三tam 有hữu 苦khổ 。 及cập 無vô 知tri 愛ái 業nghiệp 緣duyên 。 三tam 有hữu 苦khổ 。 即tức 三tam 界giới 苦khổ 果quả 。 此thử 諸chư 苦khổ 果quả 。 皆giai 依y 妄vọng 想tưởng 而nhi 有hữu 。 故cố 云vân 妄vọng 想tưởng 三tam 有hữu 苦khổ 也dã 。 無vô 知tri 。 即tức 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 乃nãi 發phát 業nghiệp 者giả 。 愛ái 即tức 貪tham 慾dục 。 乃nãi 潤nhuận 生sanh 無vô 明minh 。 此thử 二nhị 乃nãi 三tam 界giới 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 之chi 業nghiệp 因nhân 。 所sở 謂vị 惑hoặc 也dã 。 業nghiệp 緣duyên 。 即tức 從tùng 無vô 知tri 愛ái 二nhị 種chủng 妄vọng 惑hoặc 所sở 結kết 。 生sanh 死tử 之chi 業nghiệp 。 繫hệ 縛phược 不bất 得đắc 出xuất 離ly 。 故cố 云vân 業nghiệp 緣duyên 。 然nhiên 此thử 業nghiệp 因nhân 苦khổ 果quả 所sở 以dĩ 不bất 得đắc 消tiêu 滅diệt 者giả 。 皆giai 由do 不bất 達đạt 一nhất 切thiết 。 境cảnh 界giới 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 特đặc 隨tùy 妄vọng 見kiến 流lưu 轉chuyển 故cố 耳nhĩ 。 且thả 彼bỉ 外ngoại 道đạo 雖tuy 有hữu 出xuất 苦khổ 之chi 心tâm 。 又hựu 不bất 知tri 出xuất 苦khổ 之chi 要yếu 。 及cập 其kỳ 所sở 修tu 。 特đặc 依y 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 而nhi 修tu 。 斯tư 正chánh 以dĩ 苦khổ 欲dục 捨xả 苦khổ 。 依y 止chỉ 此thử 諸chư 見kiến 。 深thâm 著trước 虗hư 妄vọng 法pháp 。 為vi 此thử 因nhân 地địa 不bất 真chân 。 果quả 招chiêu 迂# 曲khúc 。 故cố 枉uổng 費phí 辛tân 勤cần 。 都đô 無vô 實thật 證chứng 。 佛Phật 意ý 謂vị 諸chư 行hành 人nhân 若nhược 了liễu 境cảnh 如như 幻huyễn 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 則tắc 三tam 界giới 因nhân 果quả 當đương 下hạ 消tiêu 滅diệt 矣hĩ 。 故cố 從tùng 此thử 已dĩ 下hạ 至chí 妄vọng 稱xưng 一Nhất 切Thiết 智Trí 說thuyết 。 總tổng 斥xích 外ngoại 道đạo 二nhị 見kiến 不bất 真chân 。 從tùng 若nhược 復phục 諸chư 餘dư 沙Sa 門Môn 已dĩ 下hạ 。 至chí 自tự 悉tất 檀đàn 善thiện 應ưng 當đương 學học 。 通thông 示thị 唯duy 心tâm 觀quán 門môn 。


大đại 慧tuệ 。 若nhược 有hữu 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 。 欲dục 令linh 無vô 種chủng 有hữu 種chủng 因nhân 果quả 現hiện 。 及cập 事sự 時thời 住trụ 。 緣duyên 陰ấm 界giới 入nhập 生sanh 住trụ 。 或hoặc 言ngôn 生sanh 已dĩ 滅diệt 。


記ký 曰viết 。 此thử 出xuất 外ngoại 道đạo 依y 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 妄vọng 立lập 異dị 因nhân 也dã 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 妄vọng 計kế 非phi 有hữu 及cập 有hữu 。 於ư 因nhân 果quả 外ngoại 顯hiển 現hiện 諸chư 物vật 。 依y 時thời 而nhi 住trụ 。 或hoặc 計kế 蘊uẩn 界giới 處xứ 依y 緣duyên 生sanh 住trụ 。 有hữu 已dĩ 即tức 滅diệt 。 此thử 正chánh 指chỉ 外ngoại 道đạo 依y 。 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 於ư 唯duy 識thức 真chân 因nhân 量lượng 外ngoại 妄vọng 立lập 異dị 因nhân 。 謂vị 有hữu 因nhân 有hữu 生sanh 。 無vô 因nhân 無vô 生sanh 。 以dĩ 此thử 有hữu 無vô 為vi 生sanh 因nhân 。 顯hiển 現hiện 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 事sự 業nghiệp 為vi 生sanh 果quả 。 故cố 云vân 欲dục 令linh 無vô 種chủng 有hữu 種chủng 因nhân 果quả 現hiện 。 不bất 知tri 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 是thị 妄vọng 想tưởng 所sở 持trì 。 乃nãi 又hựu 妄vọng 計kế 依y 時thời 而nhi 住trụ 。 或hoặc 又hựu 計kế 蘊uẩn 界giới 處xứ 依y 四tứ 大đại 時thời 方Phương 等Đẳng 緣duyên 而nhi 住trụ 。 或hoặc 又hựu 妄vọng 計kế 一nhất 切thiết 蘊uẩn 界giới 諸chư 法pháp 有hữu 已dĩ 即tức 滅diệt 。 不bất 復phục 更cánh 生sanh 。 此thử 皆giai 妄vọng 見kiến 斷đoạn 滅diệt 。 皆giai 非phi 真chân 因nhân 。 故cố 下hạ 斥xích 之chi 。 然nhiên 外ngoại 道đạo 有hữu 內nội 外ngoại 二nhị 種chủng 。 內nội 。 即tức 依y 佛Phật 法Pháp 起khởi 妄vọng 計kế 者giả 即tức 沙Sa 門Môn 。 外ngoại 。 即tức 婆Bà 羅La 門Môn 也dã 。


大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 若nhược 相tương 續tục 。 若nhược 事sự 。 若nhược 生sanh 。 若nhược 有hữu 。 若nhược 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 道đạo 。 若nhược 業nghiệp 。 若nhược 果quả 。 若nhược 諦đế 。 破phá 壞hoại 斷đoạn 滅diệt 論luận 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 此thử 現hiện 前tiền 不bất 可khả 得đắc 。 及cập 見kiến 始thỉ 非phi 分phần/phân 故cố 。 大đại 慧tuệ 。 譬thí 如như 破phá 瓶bình 。 不bất 作tác 瓶bình 事sự 。 亦diệc 如như 焦tiêu 種chủng 。 不bất 作tác 芽nha 事sự 。


記ký 曰viết 。 此thử 總tổng 斥xích 外ngoại 道đạo 。 因nhân 地địa 不bất 真chân 。 故cố 果quả 成thành 破phá 壞hoại 也dã 。 彼bỉ 。 即tức 指chỉ 上thượng 內nội 外ngoại 二nhị 種chủng 外ngoại 道đạo 。 謂vị 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 由do 依y 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 不bất 達đạt 唯duy 心tâm 。 故cố 所sở 立lập 因nhân 果quả 皆giai 成thành 斷đoạn 滅diệt 。 相tương 續tục 。 謂vị 生sanh 死tử 相tương 續tục 。 以dĩ 彼bỉ 不bất 知tri 結kết 生sanh 相tương 續tục 。 乃nãi 妄vọng 指chỉ 冥minh 初sơ 及cập 四tứ 大đại 等đẳng 為vi 生sanh 因nhân 。 正chánh 如như 此thử 方phương 以dĩ 陰âm 陽dương 二nhị 氣khí 五ngũ 行hành 生sanh 人nhân 者giả 是thị 也dã 。 若nhược 事sự 若nhược 生sanh 若nhược 有hữu 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 若nhược 作tác 用dụng 。 若nhược 生sanh 滅diệt 。 若nhược 諸chư 有hữu 。 作tác 用dụng 。 即tức 凡phàm 所sở 作tác 為vi 。 若nhược 生sanh 滅diệt 。 即tức 生sanh 死tử 。 若nhược 諸chư 有hữu 。 即tức 指chỉ 上thượng 言ngôn 三tam 界giới 諸chư 法pháp 。 以dĩ 彼bỉ 生sanh 有hữu 異dị 因nhân 。 死tử 歸quy 斷đoạn 滅diệt 。 諸chư 有hữu 為vi 法pháp 。 畢tất 竟cánh 無vô 常thường 。 若nhược 涅Niết 槃Bàn 。 彼bỉ 指chỉ 五ngũ 現hiện 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 道đạo 。 以dĩ 拔bạt 髮phát 熏huân 鼻tị 。 臥ngọa 棘cức 塗đồ 灰hôi 。 牛ngưu 狗cẩu 戒giới 等đẳng 。 為vi 出xuất 苦khổ 也dã 。 若nhược 業nghiệp 。 謂vị 業nghiệp 因nhân 。 彼bỉ 以dĩ 妄vọng 計kế 圓viên 常thường 等đẳng 為vi 業nghiệp 因nhân 。 若nhược 果quả 。 彼bỉ 妄vọng 以dĩ 斷đoạn 滅diệt 等đẳng 為vi 真chân 果quả 。 若nhược 諦đế 。 彼bỉ 妄vọng 指chỉ 冥minh 初sơ 為vi 主chủ 諦đế 。 似tự 此thử 之chi 類loại 。 皆giai 不bất 了liễu 唯duy 識thức 。 都đô 成thành 破phá 壞hoại 斷đoạn 滅diệt 論luận 也dã 。 所sở 以dĩ 為vi 斷đoạn 滅diệt 者giả 何hà 也dã 。 以dĩ 此thử 現hiện 前tiền 。 皆giai 非phi 真chân 實thật 故cố 。 及cập 見kiến 始thỉ 非phi 分phần/phân 故cố 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 不bất 見kiến 根căn 本bổn 故cố 。 以dĩ 唯duy 心tâm 唯duy 識thức 真chân 實thật 根căn 本bổn 道Đạo 理lý 。 彼bỉ 絕tuyệt 分phần/phân 故cố 。 故cố 作tác 如như 是thị 。 種chủng 種chủng 戲hí 論luận 。 終chung 無vô 利lợi 益ích 。 譬thí 如như 破phá 瓶bình 。 不bất 能năng 作tác 瓶bình 事sự 。 又hựu 如như 焦tiêu 芽nha 敗bại 種chủng 。 不bất 能năng 作tác 芽nha 事sự 。 破phá 瓶bình 喻dụ 無vô 果quả 。 焦tiêu 芽nha 喻dụ 無vô 因nhân 。 外ngoại 道đạo 事sự 業nghiệp 亦diệc 若nhược 此thử 。


如như 是thị 大đại 慧tuệ 。 若nhược 陰ấm 界giới 入nhập 性tánh 。 已dĩ 滅diệt 。 今kim 滅diệt 。 當đương 滅diệt 。 自tự 心tâm 妄vọng 想tưởng 見kiến 。 無vô 因nhân 。 故cố 彼bỉ 無vô 次thứ 第đệ 生sanh 。


記ký 曰viết 。 此thử 合hợp 上thượng 二nhị 喻dụ 以dĩ 證chứng 彼bỉ 外ngoại 道đạo 無vô 因nhân 無vô 果quả 之chi 說thuyết 也dã 。 謂vị 彼bỉ 外ngoại 道đạo 說thuyết 此thử 蘊uẩn 界giới 處xứ 法pháp 。 不bất 從tùng 前tiền 世thế 所sở 作tác 。 業nghiệp 行hành 而nhi 生sanh 。 更cánh 有hữu 異dị 因nhân 。 是thị 則tắc 前tiền 世thế 已dĩ 成thành 斷đoạn 滅diệt 。 又hựu 說thuyết 現hiện 世thế 受thọ 苦khổ 若nhược 盡tận 。 則tắc 再tái 不bất 受thọ 後hậu 報báo 。 是thị 則tắc 現hiện 在tại 又hựu 成thành 斷đoạn 滅diệt 。 若nhược 現hiện 在tại 既ký 滅diệt 。 則tắc 向hướng 後hậu 未vị 來lai 永vĩnh 成thành 斷đoạn 滅diệt 矣hĩ 。 似tự 此thử 皆giai 是thị 隨tùy 自tự 。 妄vọng 想tưởng 所sở 見kiến 。 妄vọng 作tác 異dị 因nhân 。 總tổng 是thị 無vô 因nhân 。 若nhược 無vô 因nhân 則tắc 無vô 果quả 。 故cố 彼bỉ 無vô 次thứ 第đệ 相tương 續tục 生sanh 也dã 。


大đại 慧tuệ 。 若nhược 復phục 說thuyết 無vô 種chủng 有hữu 種chủng 識thức 。 三tam 緣duyên 合hợp 生sanh 者giả 。 龜quy 應ưng 生sanh 毛mao 。 沙sa 應ưng 出xuất 油du 。 汝nhữ 宗tông 則tắc 壞hoại 。 違vi 決quyết 定định 義nghĩa 。 有hữu 種chủng 無vô 種chủng 說thuyết 。 有hữu 如như 是thị 過quá 。 所sở 作tác 事sự 業nghiệp 。 悉tất 空không 無vô 義nghĩa 。


記ký 曰viết 。 此thử 釋thích 外ngoại 道đạo 轉chuyển 計kế 也dã 。 佛Phật 意ý 恐khủng 彼bỉ 外ngoại 道đạo 聞văn 佛Phật 唯duy 識thức 之chi 說thuyết 而nhi 便tiện 轉chuyển 計kế 。 謂vị 我ngã 說thuyết 蘊uẩn 界giới 處xứ 從tùng 有hữu 種chủng 無vô 種chủng 與dữ 識thức 三tam 緣duyên 。 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 豈khởi 是thị 無vô 因nhân 。 然nhiên 外ngoại 道đạo 雖tuy 說thuyết 識thức 。 畢tất 竟cánh 妄vọng 計kế 。 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 及cập 神thần 我ngã 為vi 主chủ 。 故cố 佛Phật 牒điệp 而nhi 喻dụ 曉hiểu 之chi 曰viết 。 若nhược 復phục 說thuyết 有hữu 無vô 與dữ 識thức 三tam 緣duyên 合hợp 生sanh 者giả 。 如như 此thử 則tắc 龜quy 應ưng 生sanh 毛mao 。 沙sa 應ưng 出xuất 油du 。 亦diệc 無vô 是thị 理lý 。 龜quy 本bổn 無vô 毛mao 。 是thị 無vô 因nhân 也dã 。 沙sa 非phi 油du 本bổn 。 是thị 無vô 果quả 也dã 。 若nhược 如như 此thử 說thuyết 。 汝nhữ 宗tông 則tắc 壞hoại 。 宛uyển 是thị 無vô 因nhân 無vô 果quả 。 都đô 成thành 斷đoạn 滅diệt 。 違vi 我ngã 大Đại 乘Thừa 決quyết 定định 真chân 實thật 道Đạo 理lý 。 乃nãi 斥xích 之chi 曰viết 。 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 有hữu 如như 是thị 斷đoạn 滅diệt 之chi 過quá 。 既ký 無vô 其kỳ 本bổn 。 則tắc 所sở 作tác 事sự 業nghiệp 。 悉tất 空không 無vô 義nghĩa 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 悉tất 空không 無vô 益ích 。 然nhiên 所sở 作tác 事sự 業nghiệp 。 指chỉ 外ngoại 道đạo 苦khổ 行hạnh 。 教giáo 法pháp 等đẳng 事sự 。 空không 。 猶do 枉uổng 也dã 。 斥xích 彼bỉ 依y 止chỉ 邪tà 見kiến 修tu 行hành 。 枉uổng 受thọ 辛tân 苦khổ 。 終chung 無vô 利lợi 益ích 。


大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 說thuyết 有hữu 三tam 緣duyên 合hợp 生sanh 者giả 。 所sở 作tác 方phương 便tiện 。 因nhân 果quả 自tự 相tương/tướng 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 有hữu 種chủng 無vô 種chủng 相tương/tướng 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 成thành 事sự 相tướng 承thừa 。 覺giác 想tưởng 地địa 轉chuyển 。 自tự 見kiến 過quá 習tập 氣khí 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。


記ký 曰viết 。 此thử 釋thích 上thượng 所sở 作tác 事sự 業nghiệp 。 悉tất 空không 無vô 益ích 之chi 意ý 也dã 。 方phương 便tiện 。 魏ngụy 譯dịch 云vân 阿a 含hàm 。 唐đường 譯dịch 云vân 教giáo 理lý 。 乃nãi 外ngoại 道Đạo 教giáo 法pháp 也dã 。 謂vị 彼bỉ 外ngoại 道đạo 妄vọng 計kế 三tam 緣duyên 以dĩ 無vô 因nhân 為vi 生sanh 因nhân 者giả 。 凡phàm 所sở 作tác 事sự 業nghiệp 。 若nhược 教giáo 法pháp 。 若nhược 因nhân 果quả 自tự 相tương/tướng 。 若nhược 三tam 世thế 蘊uẩn 界giới 處xứ 生sanh 相tương/tướng 。 此thử 等đẳng 事sự 業nghiệp 。 俱câu 成thành 斷đoạn 滅diệt 戲hí 論luận 。 悉tất 空không 無vô 益ích 。 且thả 此thử 邪tà 見kiến 邪tà 教giáo 邪tà 因nhân 邪tà 果quả 。 遞đệ 代đại 相tương/tướng 承thừa 。 盲manh 盲manh 相tương/tướng 引dẫn 。 其kỳ 來lai 久cửu 矣hĩ 。 故cố 云vân 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 成thành 事sự 相tướng 承thừa 。 成thành 。 作tác 也dã 。 承thừa 。 傳truyền 襲tập 也dã 。 謂vị 彼bỉ 所sở 作tác 事sự 業nghiệp 。 以dĩ 此thử 傳truyền 襲tập 為vi 教giáo 。 非phi 真chân 知tri 見kiến 。 乃nãi 是thị 依y 自tự 覺giác 妄vọng 想tưởng 地địa 轉chuyển 。 覺giác 。 妄vọng 見kiến 也dã 。 抑ức 由do 自tự 己kỷ 邪tà 見kiến 過quá 患hoạn 熏huân 習tập 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 此thử 其kỳ 所sở 作tác 事sự 業nghiệp 。 悉tất 空không 無vô 益ích 也dã 。 然nhiên 西tây 域vực 外ngoại 道đạo 本bổn 源nguyên 。 首thủ 出xuất 迦ca 毗tỳ 羅la 。 此thử 云vân 黃hoàng 頭đầu 。 計kế 因nhân 中trung 有hữu 果quả 。 次thứ 漚âu 樓lâu 僧Tăng 佉khư 。 此thử 云vân 休hưu 睺hầu 。 計kế 因nhân 中trung 無vô 果quả 。 三tam 勒lặc 沙sa 婆bà 。 此thử 云vân 苦khổ 行hạnh 。 計kế 因nhân 中trung 亦diệc 有hữu 果quả 亦diệc 無vô 果quả 。 從tùng 此thử 外ngoại 道đạo 相tương/tướng 傳truyền 。 至chí 佛Phật 出xuất 世thế 時thời 。 有hữu 六lục 大đại 師sư 。 故cố 云vân 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 成thành 事sự 相tướng 承thừa 。


如như 是thị 大đại 慧tuệ 。 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 惡ác 見kiến 所sở 噬phệ 。 邪tà 曲khúc 迷mê 醉túy 。 無vô 智trí 。 妄vọng 稱xưng 一Nhất 切Thiết 智Trí 說thuyết 。


記ký 曰viết 。 此thử 結kết 邪tà 師sư 邪tà 教giáo 。 不bất 徒đồ 無vô 益ích 。 而nhi 返phản 成thành 害hại 也dã 。 然nhiên 彼bỉ 邪tà 師sư 。 俱câu 是thị 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 無vô 正chánh 知tri 見kiến 。 乃nãi 為vị 邪tà 見kiến 所sở 害hại 。 邪tà 曲khúc 迷mê 醉túy 。 昏hôn 昧muội 此thử 中trung 。 不bất 能năng 自tự 覺giác 。 西tây 域vực 外ngoại 道đạo 。 一nhất 師sư 各các 得đắc 三tam 種chủng 法pháp 。 一nhất 一Nhất 切Thiết 智Trí 法Pháp 。 二nhị 得đắc 神thần 通thông 法pháp 。 三tam 得đắc 韋vi 陀đà 法pháp 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 法Pháp 者giả 。 各các 於ư 所sở 計kế 生sanh 一nhất 種chủng 見kiến 。 解giải 心tâm 明minh 利lợi 。 將tương 此thử 見kiến 通thông 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 名danh 一Nhất 切Thiết 智Trí 外ngoại 道đạo 。 其kỳ 實thật 無vô 智trí 而nhi 自tự 妄vọng 稱xưng 一Nhất 切Thiết 智Trí 說thuyết 。 故cố 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 成thành 事sự 相tướng 承thừa 。 所sở 謂vị 一nhất 盲manh 引dẫn 眾chúng 盲manh 。 相tương 牽khiên 入nhập 火hỏa 坑khanh 。 當đương 所sở 痛thống 誡giới 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 正chánh 修tu 行hành 者giả 。 當đương 勿vật 親thân 近cận 外ngoại 道đạo 惡ác 見kiến 議nghị 論luận 。 前tiền 總tổng 標tiêu 章chương 云vân 。 妄vọng 想tưởng 三tam 有hữu 苦khổ 滅diệt 。 自tự 心tâm 所sở 現hiện 幻huyễn 境cảnh 隨tùy 見kiến 。 今kim 當đương 說thuyết 。 從tùng 此thử 以dĩ 前tiền 歷lịch 破phá 外ngoại 道đạo 無vô 因nhân 邪tà 見kiến 。 俱câu 是thị 妄vọng 想tưởng 三tam 有hữu 苦khổ 因nhân 。 乃nãi 無vô 知tri 愛ái 業nghiệp 緣duyên 也dã 。 佛Phật 意ý 誡giới 諸chư 行hành 人nhân 。 知tri 彼bỉ 邪tà 因nhân 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。 了liễu 達đạt 諸chư 法pháp 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 如như 幻huyễn 境cảnh 界giới 。 方phương 得đắc 現hiện 證chứng 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 。 故cố 向hướng 下hạ 廣quảng 示thị 修tu 習tập 如như 幻huyễn 法Pháp 門môn 之chi 方phương 法pháp 。 使sử 行hành 人nhân 依y 之chi 造tạo 修tu 。 滅diệt 三tam 有hữu 苦khổ 因nhân 。 得đắc 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 。 從tùng 若nhược 復phục 下hạ 至chí 章chương 末mạt 自tự 悉tất 檀đàn 善thiện 應ưng 當đương 修tu 學học 止chỉ 。 約ước 三tam 百bách 五ngũ 十thập 餘dư 言ngôn 。 總tổng 顯hiển 了liễu 達đạt 唯duy 心tâm 如như 幻huyễn 觀quán 門môn 。 隨tùy 文văn 難nạn/nan 釋thích 。 以dĩ 唐đường 譯dịch 逐trục 節tiết 對đối 之chi 。 其kỳ 義nghĩa 自tự 曉hiểu 。


○# 上thượng 八bát 節tiết 正chánh 揀giản 邪tà 因nhân 已dĩ 竟cánh 。


△# 下hạ 一nhất 章chương 特đặc 示thị 正chánh 因nhân 。


大đại 慧tuệ 。 若nhược 復phục 諸chư 餘dư 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 。


記ký 曰viết 。 此thử 揀giản 前tiền 內nội 外ngoại 二nhị 種chủng 外ngoại 道đạo 。 別biệt 指chỉ 二nhị 種chủng 正chánh 修tu 行hành 者giả 。 故cố 置trí 言ngôn 若nhược 復phục 諸chư 餘dư 。


見kiến 離ly 自tự 性tánh 。 浮phù 雲vân 火hỏa 輪luân 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 。 無vô 生sanh 。 幻huyễn 燄diệm 水thủy 月nguyệt 。 及cập 夢mộng 。 內nội 外ngoại 心tâm 現hiện 。 妄vọng 想tưởng 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 。 不bất 離ly 自tự 心tâm 。


記ký 曰viết 。 此thử 正chánh 教giáo 觀quán 心tâm 之chi 方phương 法pháp 也dã 。 唐đường 譯dịch 云vân 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 離ly 自tự 性tánh 。 如như 空không 中trung 雲vân 。 如như 旋toàn 火hỏa 輪luân 。 如như 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 。 如như 幻huyễn 。 如như 燄diệm 。 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 如như 夢mộng 所sở 見kiến 。 不bất 離ly 自tự 心tâm 。 由do 無vô 始thỉ 虗hư 妄vọng 見kiến 故cố 。 取thủ 以dĩ 為vi 外ngoại 。 然nhiên 此thử 中trung 多đa 無vô 生sanh 二nhị 字tự 。 是thị 則tắc 觀quán 一nhất 切thiết 。 法pháp 無vô 自tự 性tánh 如như 浮phù 雲vân 等đẳng 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 生sanh 如như 幻huyễn 等đẳng 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 如như 夢mộng 事sự 也dã 。 內nội 外ngoại 心tâm 者giả 。 內nội 心tâm 。 指chỉ 第đệ 八bát 識thức 中trung 含hàm 藏tạng 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 種chủng 子tử 。 熏huân 起khởi 六lục 識thức 。 變biến 似tự 外ngoại 境cảnh 。 實thật 非phi 外ngoại 境cảnh 。 故cố 云vân 內nội 外ngoại 心tâm 現hiện 。 妄vọng 想tưởng 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 因nhân 緣duyên 所sở 變biến 。 如như 夢mộng 中trung 事sự 。 實thật 不bất 離ly 自tự 心tâm 。 故cố 又hựu 以dĩ 及cập 字tự 揀giản 別biệt 上thượng 喻dụ 。 欲dục 行hành 人nhân 直trực 觀quán 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 如như 夢mộng 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 耳nhĩ 。


妄vọng 想tưởng 因nhân 緣duyên 滅diệt 盡tận 。 離ly 妄vọng 想tưởng 說thuyết 。 所sở 說thuyết 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 作tác 是thị 觀quán 已dĩ 。 斷đoạn 分phân 別biệt 緣duyên 。 亦diệc 離ly 妄vọng 心tâm 所sở 取thủ 名danh 義nghĩa )# 觀quán 所sở 觀quán 受thọ 用dụng 建kiến 立lập 身thân 之chi 藏tạng 識thức 。


記ký 曰viết 。 此thử 直trực 示thị 觀quán 境cảnh 也dã 。 妄vọng 想tưởng 說thuyết 。 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 心tâm 也dã 。 所sở 說thuyết 。 分phân 別biệt 境cảnh 也dã 。 受thọ 用dụng 建kiến 立lập 。 乃nãi 外ngoại 器khí 界giới 。 即tức 六lục 塵trần 境cảnh 。 身thân 即tức 根căn 身thân 。 謂vị 此thử 根căn 身thân 器khí 界giới 。 乃nãi 依y 八bát 識thức 所sở 變biến 相tương/tướng 分phần/phân 。 而nhi 人nhân 不bất 達đạt 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 如như 夢mộng 中trung 事sự 。 而nhi 返phản 執chấp 取thủ 為vi 我ngã 我ngã 所sở 受thọ 用dụng 之chi 境cảnh 。 今kim 直trực 觀quán 八bát 識thức 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 世thế 界giới 身thân 心tâm 。 唯duy 識thức 所sở 現hiện 。 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 則tắc 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 因nhân 緣duyên 。 蕩đãng 然nhiên 滅diệt 盡tận 。 名danh 字tự 性tánh 空không 。 則tắc 根căn 塵trần 識thức 心tâm 。 當đương 下hạ 銷tiêu 落lạc 。 故cố 都đô 云vân 離ly 。 此thử 所sở 謂vị 離ly 心tâm 意ý 識thức 參tham 。 離ly 妄vọng 想tưởng 境cảnh 界giới 求cầu 也dã 。 然nhiên 觀quán 。 即tức 能năng 觀quán 。 藏tạng 識thức 。 即tức 所sở 觀quán 。 故cố 云vân 觀quán 所sở 觀quán 建kiến 立lập 身thân 之chi 藏tạng 識thức 。 依y 主chủ 釋thích 也dã 。 論luận 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 創sáng/sang 發phát 心tâm 時thời 。 即tức 觀quán 本bổn 識thức 自tự 性tánh 緣duyên 起khởi 因nhân 果quả 之chi 體thể 。 若nhược 欲dục 入nhập 唯duy 識thức 觀quán 。 且thả 識thức 性tánh 無vô 體thể 。 又hựu 何hà 所sở 觀quán 。 然nhiên 但đãn 緣duyên 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 為vi 境cảnh 耳nhĩ 。 以dĩ 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 但đãn 以dĩ 名danh 言ngôn 為vi 體thể 故cố 。 若nhược 離ly 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 。 前tiền 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 下hạ 文văn 直trực 示thị 本bổn 體thể 云vân 。


於ư 識thức 境cảnh 界giới 攝nhiếp 受thọ 。 (# 能năng 取thủ 之chi 心tâm )# 及cập 攝nhiếp 受thọ 者giả 。 (# 所sở 取thủ 之chi 境cảnh )# 不bất 相tương 應ứng 。


記ký 曰viết 。 此thử 直trực 指chỉ 心tâm 體thể 。 但đãn 有hữu 能năng 所sở 。 即tức 不bất 相tương 應ứng 也dã 。 二nhị 取thủ 相tương/tướng 。 謂vị 我ngã 及cập 我ngã 所sở 。 以dĩ 二nhị 相tương/tướng 角giác 立lập 。 故cố 不bất 相tương 應ứng 。 謂vị 於ư 識thức 境cảnh 界giới 了liễu 達đạt 能năng 所sở 皆giai 不bất 相tương 應ứng 處xứ 。 便tiện 見kiến 自tự 心tâm 。 故cố 古cổ 德đức 云vân 。 忘vong 能năng 所sở 。 滅diệt 影ảnh 像tượng 。 此thử 禪thiền 之chi 一nhất 德đức 也dã 。 以dĩ 纔tài 作tác 意ý 。 便tiện 不bất 相tương 應ứng 故cố 。


無vô 所sở 有hữu 境cảnh 界giới 。 離ly 生sanh 住trụ 滅diệt 。 (# 境cảnh 空không 心tâm 寂tịch )# 自tự 心tâm 起khởi 隨tùy 入nhập 分phân 別biệt 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 無vô 能năng 所sở 取thủ 。 及cập 生sanh 住trụ 滅diệt 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 恆hằng 住trụ 不bất 捨xả 。 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 觀quán 察sát 自tự 心tâm 。 以dĩ 為vi 生sanh 故cố )# 。


記ký 曰viết 。 然nhiên 心tâm 境cảnh 既ký 空không 。 而nhi 又hựu 起khởi 隨tùy 入nhập 分phân 別biệt 。 且thả 云vân 恆hằng 住trụ 。 云vân 生sanh 者giả 。 正chánh 所sở 謂vị 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 也dã 。


○# 上thượng 示thị 觀quán 心tâm 成thành 就tựu 。


△# 下hạ 示thị 觀quán 成thành 得đắc 果quả 。


大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 不bất 久cửu 。 當đương 得đắc 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 平bình 等đẳng 。 大đại 悲bi 巧xảo 方phương 便tiện 。 無vô 開khai 發phát 方phương 便tiện 。 大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 界giới 。 皆giai 悉tất 如như 幻huyễn 。 不bất 勤cần 因nhân 緣duyên 。 遠viễn 離ly 內nội 外ngoại 境cảnh 界giới 。 心tâm 外ngoại 無vô 所sở 見kiến 。 次thứ 第đệ 隨tùy 入nhập 無vô 相tướng 處xứ 。 次thứ 第đệ 隨tùy 入nhập 從tùng 地Địa 至chí 地Địa 。 三tam 昧muội 境cảnh 界giới 。


記ký 曰viết 。 此thử 至chí 得đắc 如Như 來Lai 身thân 止chỉ 。 通thông 示thị 觀quán 成thành 得đắc 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 相tương/tướng 也dã 。 二nhị 果quả 者giả 。 謂vị 轉chuyển 染nhiễm 令linh 淨tịnh 。 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 轉chuyển 迷mê 令linh 悟ngộ 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 謂vị 正chánh 修tu 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 若nhược 唯duy 心tâm 觀quán 成thành 就tựu 。 不bất 久cửu 當đương 得đắc 。 染nhiễm 淨tịnh 平bình 等đẳng 。 則tắc 以dĩ 大đại 悲bi 方phương 便tiện 。 無vô 功công 用dụng 行hành 。 度độ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 觀quán 眾chúng 生sanh 如như 幻huyễn 。 度độ 無vô 度độ 相tương/tướng 。 從tùng 緣duyên 無vô 起khởi 。 故cố 云vân 不bất 勤cần 因nhân 緣duyên 。 心tâm 境cảnh 一nhất 如như 。 故cố 云vân 遠viễn 離ly 內nội 外ngoại 境cảnh 界giới 。 唯duy 一nhất 真chân 心tâm 。 除trừ 此thử 心tâm 外ngoại 。 無vô 片phiến 事sự 可khả 得đắc 。 智trí 與dữ 真Chân 如Như 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 俱câu 離ly 能năng 取thủ 所sở 取thủ 相tương/tướng 故cố 。 故cố 云vân 心tâm 外ngoại 無vô 所sở 見kiến 。 此thử 觀quán 純thuần 淨tịnh 。 則tắc 得đắc 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 創sáng/sang 登đăng 初Sơ 地Địa 。 漸tiệm 次thứ 增tăng 明minh 。 則tắc 從tùng 二nhị 地địa 三tam 地địa 乃nãi 至chí 八bát 地địa 。 故cố 云vân 次thứ 第đệ 入nhập 無vô 相tướng 處xứ 。 漸tiệm 昇thăng 諸chư 地địa 。 住trụ 三tam 昧muội 境cảnh 界giới 也dã 。


解giải 三tam 界giới 如như 幻huyễn 。 分phân 別biệt 觀quán 察sát 。 當đương 得đắc 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 度độ 自tự 心tâm 現hiện 無vô 所sở 有hữu 。 得đắc 住trụ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。


記ký 曰viết 。 此thử 從tùng 八Bát 地Địa 至chí 十Thập 地Địa 。 出xuất 真chân 入nhập 假giả 也dã 。 謂vị 於ư 八bát 地địa 。 無vô 功công 用dụng 行hành 。 斷đoạn 俱câu 生sanh 我ngã 執chấp 已dĩ 。 證chứng 我ngã 空không 理lý 。 故cố 云vân 自tự 心tâm 。 現hiện 無vô 所sở 有hữu 。 然nhiên 猶do 墮đọa 於ư 我ngã 空không 。 迷mê 於ư 法pháp 空không 。 不bất 能năng 空không 空không 。 故cố 不bất 能năng 度độ 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 設thiết 三tam 加gia 七thất 勸khuyến 而nhi 引dẫn 拔bạt 之chi 。 此thử 則tắc 以dĩ 如như 幻huyễn 觀quán 。 觀quán 察sát 三tam 界giới 。 如như 幻huyễn 不bất 實thật 。 以dĩ 如như 幻huyễn 大đại 悲bi 。 度độ 如như 幻huyễn 眾chúng 生sanh 。 故cố 云vân 得đắc 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 故cố 九cửu 地địa 方phương 能năng 說thuyết 法Pháp 度độ 生sanh 。 十Thập 地Địa 方phương 能năng 分phân 身thân 十thập 方phương 。 承thừa 事sự 諸chư 佛Phật 。 故cố 云vân 度độ 無vô 所sở 有hữu 。 得đắc 住trụ 無vô 礙ngại 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 斷đoạn 俱câu 生sanh 法pháp 執chấp 也dã 。 若nhược 不bất 能năng 度độ 無vô 所sở 有hữu 。 宗tông 門môn 謂vị 之chi 法Pháp 身thân 墮đọa 。 所sở 謂vị 百bách 尺xích 竿can/cán 頭đầu 坐tọa 的đích 人nhân 。 雖tuy 然nhiên 得đắc 入nhập 未vị 為vi 真chân 。 百bách 尺xích 竿can/cán 頭đầu 重trọng/trùng 進tiến 步bộ 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 現hiện 全toàn 身thân 。 故cố 云vân 度độ 自tự 心tâm 。 現hiện 無vô 所sở 有hữu 。 得đắc 住trụ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。


捨xả 離ly 彼bỉ 生sanh 。 所sở 作tác 方phương 便tiện 。 金kim 剛cang 喻dụ 三Tam 摩Ma 提Đề 。 隨tùy 入nhập 如Như 來Lai 身thân 。 隨tùy 入nhập 如như 如như 化hóa 。 神thần 通thông 自tự 在tại 。 慈từ 悲bi 方phương 便tiện 。 具cụ 足túc 莊trang 嚴nghiêm 。 等đẳng 入nhập 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 外ngoại 道đạo 入nhập 處xứ 。


記ký 曰viết 。 此thử 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 頓đốn 斷đoạn 最tối 初sơ 生sanh 相tương/tướng 無vô 明minh 。 頓đốn 入nhập 妙diệu 覺giác 也dã 。 彼bỉ 生sanh 。 即tức 生sanh 相tương/tướng 無vô 明minh 。 故cố 論luận 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 地địa 盡tận 。 滿mãn 足túc 方phương 便tiện 。 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 。 覺giác 心tâm 初sơ 起khởi 。 心tâm 無vô 初sơ 相tương/tướng 。 以dĩ 遠viễn 離ly 微vi 細tế 念niệm 故cố 。 得đắc 見kiến 心tâm 性tánh 。 心tâm 即tức 常thường 住trụ 。 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 。 故cố 云vân 隨tùy 入nhập 如Như 來Lai 身thân 。 隨tùy 。 即tức 也dã 。 論luận 云vân 。 以dĩ 有hữu 如như 是thị 。 大đại 方phương 便tiện 智trí 。 除trừ 滅diệt 無vô 明minh 。 見kiến 本bổn 法Pháp 身thân 。 即tức 與dữ 真Chân 如Như 等đẳng 。 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 故cố 云vân 隨tùy 入nhập 如Như 來Lai 身thân 。 隨tùy 入nhập 如như 如như 化hóa 。 自tự 然nhiên 而nhi 有hữu 。 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 種chủng 種chủng 之chi 用dụng 。 故cố 云vân 神thần 通thông 自tự 在tại 。 慈từ 悲bi 方phương 便tiện 。 具cụ 足túc 莊trang 嚴nghiêm 。 所sở 以dĩ 觀quán 音âm 大Đại 士Sĩ 。 如như 幻huyễn 聞văn 熏huân 聞văn 修tu 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 一nhất 念niệm 成thành 就tựu 。 忽hốt 然nhiên 超siêu 越việt 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 即tức 得đắc 上thượng 與dữ 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 同đồng 一nhất 慈từ 力lực 。 下hạ 與dữ 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 共cộng 一nhất 悲bi 仰ngưỡng 。 故cố 云vân 等đẳng 入nhập 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 外ngoại 道đạo 入nhập 處xứ 。


離ly 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 漸tiệm 次thứ 轉chuyển 身thân 。 得đắc 如Như 來Lai 身thân 。


記ký 曰viết 。 此thử 結kết 束thúc 觀quán 行hành 也dã 。 謂vị 正chánh 修tu 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 作tác 唯duy 心tâm 識thức 觀quán 。 乃nãi 離ly 心tâm 意ý 意ý 識thức 境cảnh 界giới 。 即tức 此thử 便tiện 是thị 菩Bồ 薩Tát 漸tiệm 次thứ 轉chuyển 生sanh 死tử 身thân 。 得đắc 證chứng 如Như 來Lai 本bổn 法Pháp 身thân 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 之chi 方phương 便tiện 也dã 。 故cố 曰viết 。 如như 幻huyễn 三tam 摩ma 提đề 。 彈đàn 指chỉ 超siêu 無Vô 學Học 。 十thập 方phương 婆bà 伽già 梵Phạm 。 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 然nhiên 此thử 頓đốn 證chứng 法Pháp 門môn 。 直trực 觀quán 唯duy 識thức 。 頓đốn 悟ngộ 自tự 心tâm 。 而nhi 此thử 又hựu 云vân 漸tiệm 次thứ 者giả 。 所sở 謂vị 理lý 須tu 頓đốn 悟ngộ 。 乘thừa 悟ngộ 併tinh 消tiêu 。 事sự 須tu 漸tiệm 除trừ 。 因nhân 次thứ 第đệ 盡tận 。 溈# 山sơn 云vân 。 若nhược 人nhân 一nhất 念niệm 頓đốn 悟ngộ 自tự 心tâm 。 尚thượng 有hữu 無vô 始thỉ 積tích 生sanh 現hiện 業nghiệp 流lưu 識thức 。 漸tiệm 次thứ 淨tịnh 除trừ 。 故cố 謂vị 漸tiệm 修tu 。 所sở 云vân 流lưu 識thức 者giả 。 乃nãi 流lưu 注chú 生sanh 滅diệt 。 正chánh 二nhị 障chướng 俱câu thọ 生sanh 習tập 氣khí 種chủng 子tử 耳nhĩ 。 故cố 此thử 離ly 心tâm 意ý 識thức 。 乃nãi 頓đốn 悟ngộ 自tự 心tâm 。 漸tiệm 次thứ 得đắc 如Như 來Lai 身thân 者giả 。 正chánh 淨tịnh 除trừ 現hiện 業nghiệp 流lưu 識thức 也dã 。 前tiền 云vân 離ly 妄vọng 想tưởng 說thuyết 所sở 說thuyết 及cập 生sanh 滅diệt 等đẳng 。 即tức 離ly 心tâm 意ý 識thức 境cảnh 界giới 。 從tùng 地Địa 至chí 地Địa 。 至chí 捨xả 離ly 彼bỉ 生sanh 等đẳng 。 乃nãi 是thị 漸tiệm 修tu 。 非phi 離ly 此thử 之chi 外ngoại 別biệt 有hữu 修tu 也dã 。 故cố 宗tông 門môn 教giáo 人nhân 只chỉ 須tu 離ly 心tâm 意ý 識thức 參tham 。 離ly 妄vọng 想tưởng 境cảnh 界giới 求cầu 。 謂vị 是thị 故cố 耳nhĩ 。


大đại 慧tuệ 。 是thị 故cố 欲dục 得đắc 。 如Như 來Lai 隨tùy 入nhập 身thân 者giả 。 當đương 遠viễn 離ly 陰ấm 界giới 入nhập 。 (# 此thử 牒điệp 離ly 妄vọng 想tưởng 境cảnh 界giới )# 心tâm 因nhân 緣duyên 所sở 作tác 方phương 便tiện 。 生sanh 住trụ 滅diệt 妄vọng 想tưởng 虗hư 偽ngụy 。 (# 此thử 牒điệp 離ly 心tâm 意ý 識thức 。 )# 唯duy 心tâm 直trực 進tiến 。 觀quán 察sát 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 過quá 。 (# 此thử 指chỉ 無vô 始thỉ 根căn 本bổn 無vô 明minh )# 妄vọng 想tưởng 習tập 氣khí 因nhân 。 (# 因nhân 指chỉ 八bát 識thức 中trung 二nhị 障chướng 種chủng 子tử )# 三tam 有hữu 思tư 惟duy 無vô 所sở 有hữu 。 (# 觀quán 三tam 界giới 本bổn 空không 。 )# 佛Phật 地địa 無vô 生sanh 。 到đáo 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 。 (# 直trực 觀quán 無vô 生sanh 可khả 到đáo 自tự 覺giác 聖thánh 智trí )# 自tự 心tâm 自tự 在tại 。 到đáo 無vô 開khai 發phát 行hạnh 。


記ký 曰viết 。 此thử 總tổng 結kết 前tiền 文văn 。 直trực 指chỉ 唯duy 心tâm 方phương 便tiện 也dã 。 離ly 二nhị 取thủ 執chấp 。 則tắc 心tâm 自tự 在tại 。 無vô 開khai 發phát 方phương 便tiện 。 唐đường 譯dịch 云vân 無vô 功công 用dụng 行hành 。 即tức 無vô 師sư 智trí 。 自tự 然nhiên 智trí 也dã 。 經Kinh 云vân 。 奇kỳ 哉tai 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 具cụ 有hữu 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 德đức 相tương/tướng 。 但đãn 以dĩ 妄vọng 想tưởng 執chấp 著trước 而nhi 不bất 證chứng 得đắc 。 若nhược 離ly 妄vọng 想tưởng 執chấp 著trước 。 則tắc 無vô 師sư 智trí 自tự 然nhiên 智trí 當đương 下hạ 現hiện 前tiền 。 故cố 都đô 云vân 到đáo 。


如như 隨tùy 眾chúng 色sắc 摩ma 尼ni 。 隨tùy 入nhập 眾chúng 生sanh 微vi 細tế 之chi 心tâm 。 而nhi 以dĩ 化hóa 身thân 隨tùy 心tâm 量lượng 度độ 。 (# 此thử 摩ma 尼ni 喻dụ 牒điệp 上thượng 隨tùy 入nhập 如Như 來Lai 身thân 。 等đẳng )# 諸chư 地địa 漸tiệm 次thứ 。 相tương 續tục 建kiến 立lập 。 (# 此thử 教giáo 之chi 以dĩ 度độ 生sanh 儀nghi 軌quỹ )# 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 。 自tự 悉tất 檀đàn 善thiện 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。


記ký 曰viết 。 此thử 牒điệp 述thuật 觀quán 益ích 。 切thiết 勸khuyến 修tu 持trì 也dã 。 謂vị 正chánh 修tu 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 速tốc 得đắc 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 證chứng 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 。 應ưng 當đương 直trực 觀quán 一nhất 心tâm 。 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 。 本bổn 自tự 無vô 生sanh 。 除trừ 一nhất 心tâm 外ngoại 無vô 片phiến 事sự 可khả 得đắc 。 如như 是thị 觀quan 時thời 。 漸tiệm 漸tiệm 純thuần 熟thục 。 則tắc 一nhất 念niệm 頓đốn 證chứng 。 不bất 從tùng 外ngoại 得đắc 。 則tắc 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 功công 備bị 於ư 此thử 。 故cố 先tiên 教giáo 唯duy 心tâm 觀quán 門môn 。 此thử 又hựu 總tổng 牒điệp 而nhi 叮# 嚀# 告cáo 誡giới 。 切thiết 勸khuyến 修tu 持trì 。 謂vị 我ngã 此thử 法Pháp 施thí 最tối 善thiện 。 應ưng 當đương 修tu 學học 也dã 。 經kinh 以dĩ 佛Phật 語ngữ 心tâm 為vi 宗tông 者giả 。 正chánh 所sở 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 也dã 。 乃nãi 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 具cụ 足túc 者giả 。 但đãn 今kim 迷mê 之chi 而nhi 隨tùy 染nhiễm 緣duyên 。 則tắc 煩phiền 惱não 生sanh 死tử 。 三tam 有hữu 之chi 相tướng 從tùng 此thử 而nhi 生sanh 。 若nhược 悟ngộ 之chi 而nhi 隨tùy 淨tịnh 緣duyên 。 則tắc 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 。 依y 之chi 而nhi 立lập 。 是thị 則tắc 煩phiền 惱não 菩Bồ 提Đề 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 依y 迷mê 悟ngộ 染nhiễm 淨tịnh 轉chuyển 變biến 之chi 相tướng 耳nhĩ 。 故cố 皆giai 即tức 狂cuồng 勞lao 。 顛điên 倒đảo 華hoa 相tướng 。 而nhi 如Như 來Lai 藏tạng 。 中trung 本bổn 無vô 此thử 事sự 。 故cố 曰viết 求cầu 於ư 去khứ 來lai 。 迷mê 悟ngộ 生sanh 死tử 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 然nhiên 吾ngô 人nhân 能năng 達đạt 本bổn 無vô 。 日nhật 用dụng 現hiện 前tiền 境cảnh 界giới 了liễu 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 可khả 謂vị 即tức 到đáo 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 矣hĩ 。 此thử 佛Phật 祖tổ 從tùng 上thượng 所sở 傳truyền 心tâm 印ấn 。 其kỳ 密mật 造tạo 自tự 得đắc 工công 夫phu 。 備bị 載tái 此thử 章chương 。 至chí 其kỳ 肯khẳng 綮khính/khể 。 又hựu 在tại 離ly 心tâm 意ý 識thức 。 妄vọng 想tưởng 境cảnh 界giới 一nhất 語ngữ 而nhi 已dĩ 。 故cố 世Thế 尊Tôn 反phản 覆phúc 叮# 嚀# 告cáo 誡giới 如như 此thử 。 學học 者giả 知tri 此thử 。 可khả 謂vị 不bất 辜cô 本bổn 有hữu 。 不bất 負phụ 佛Phật 恩ân 矣hĩ 。 上thượng 特đặc 示thị 正chánh 因nhân 竟cánh 。


○# 上thượng 略lược 明minh 唯duy 識thức 以dĩ 別biệt 邪tà 正chánh 之chi 因nhân 已dĩ 竟cánh 。 下hạ 廣quảng 明minh 八bát 識thức 以dĩ 示thị 識thức 智trí 之chi 相tướng 。


觀Quán 楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 記Ký 第Đệ 一Nhất
Quán Lăng Già A Bạt Đa La Bảo Kinh Ký Đệ Nhất

❖
Phiên âm: 11/5/2016 ◊ Cập nhật: 11/5/2016