四Tứ 分Phần/phân 律Luật 名Danh 義Nghĩa 標Tiêu 釋Thích 卷quyển 第đệ 十thập 九cửu
Tứ Phần/phân Luật Danh Nghĩa Tiêu Thích ♦ Quyển 19
明minh 。 廣quảng 州châu 沙Sa 門Môn 釋thích 。 弘hoằng 贊tán 在tại 犙# 。 輯# 。
新tân 安an 沙Sa 門Môn 釋thích 。 弘hoằng 麗lệ 羅la 峰phong 。 校giáo 。
●# 律luật 藏tạng 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 二nhị 。
○# 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 法pháp 。
惟duy 夫phu 女nữ 人nhân 心tâm 弱nhược 。 情tình 欣hân 恣tứ 放phóng 。 諂siểm 偽ngụy 多đa 過quá 。 媟tiết 嬻# 無vô 恆hằng 。 故cố 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 以dĩ 應ứng 其kỳ 機cơ 。 防phòng 之chi 而nhi 密mật 。 禁cấm 之chi 以dĩ 牢lao 。 是thị 每mỗi 立lập 戒giới 。 倍bội 逾du 於ư 男nam 。 凡phàm 為vi 遮già 制chế 。 嚴nghiêm 必tất 加gia 僧Tăng 。 苟cẩu 非phi 宿túc 植thực 妙diệu 因nhân 。 曷hạt 由do 獲hoạch 斯tư 聖thánh 訓huấn 。 既ký 捨xả 俗tục 嬩# 。 稱xưng 為vi 釋thích 女nữ 者giả 。 當đương 奉phụng 能năng 父phụ 之chi 誨hối 。 麤thô 服phục 蔽tế 形hình 。 蔬# 食thực 資tư 身thân 。 寡quả 步bộ 少thiểu 言ngôn 。 蠲quyên 情tình 滅diệt 逸dật 。 內nội 外ngoại 根căn 塵trần 。 使sử 無vô 相tướng 涉thiệp 。 如như 善thiện 護hộ 龜quy 。 巧xảo 而nhi 藏tạng 六lục 。 持trì 戒giới 則tắc 吉cát 羅la 無vô 犯phạm 。 澄trừng 心tâm 乃nãi 觸xúc 物vật 無vô 移di 。 於ư 三tam 藏tạng 中trung 。 方phương 便tiện 勤cần 學học 。 修tu 五ngũ 分phần/phân 與dữ 八bát 敬kính 。 拔bạt 三tam 毒độc 與dữ 七thất 支chi 。 心tâm 存tồn 圓viên 悟ngộ 。 志chí 在tại 上thượng 乘thừa 。 視thị 四tứ 生sanh 如như 赤xích 子tử 。 念niệm 三tam 途đồ 若nhược 已dĩ 苦khổ 。 早tảo 求cầu 成thành 道Đạo 。 以dĩ 法pháp 濟tế 之chi 。 具cụ 如như 斯tư 行hành 。 現hiện 則tắc 人nhân 天thiên 之chi 良lương 友hữu 。 終chung 為vi 三tam 界giới 之chi 舟chu 航# 者giả 也dã (# 凡phàm 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 受thọ 大đại 戒giới 已dĩ 。 即tức 應ưng 熟thục 讀đọc 戒giới 本bổn 。 使sử 無vô 差sai 脫thoát 。 方phương 閱duyệt 律luật 藏tạng 。 令linh 曉hiểu 持trì 犯phạm 。 若nhược 智trí 有hữu 餘dư 。 乃nãi 學học 僧Tăng 律luật 。 俾tỉ 知tri 二nhị 部bộ 毗Tỳ 尼Ni 。 共cộng 不bất 共cộng 別biệt 。 今kim 此thử 尼ni 戒giới 。 所sở 有hữu 名danh 句cú 。 多đa 同đồng 僧Tăng 律luật 。 如như 前tiền 詳tường 釋thích 。 茲tư 復phục 出xuất 者giả 。 以dĩ 恐khủng 女nữ 志chí 多đa 劣liệt 喜hỷ 忘vong 。 不bất 能năng 記ký 習tập 僧Tăng 律luật 。 故cố 今kim 重trọng/trùng 出xuất 。 略lược 而nhi 釋thích 之chi 。 中trung 有hữu 不bất 同đồng 者giả 。 隨tùy 文văn 詳tường 注chú 。 然nhiên 此thử 律luật 文văn 。 多đa 是thị 簡giản 尠tiển 。 名danh 句cú 無vô 幾kỷ 。 不bất 能năng 一nhất 一nhất 條điều 列liệt 科khoa 相tương/tướng 。 但đãn 出xuất 篇thiên 目mục 。 以dĩ 便tiện 尋tầm 討thảo 若nhược 樂nhạo/nhạc/lạc 廣quảng 知tri 。 當đương 閱duyệt 僧Tăng 律luật )# 。
○# 八bát 波ba 羅la 夷di 法pháp 。
世Thế 尊Tôn 。
梵Phạm 音âm 路lộ 迦ca 那na 他tha 。 此thử 云vân 世Thế 尊Tôn 。 是thị 佛Phật 十thập 號hiệu 後hậu 之chi 一nhất 號hiệu 也dã 。 謂vị 具cụ 上thượng 九cửu 號hiệu 。 為vi 物vật 欽khâm 重trọng/trùng 。 故cố 曰viết 世Thế 尊Tôn 。 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 。 所sở 共cộng 尊tôn 故cố 。 舊cựu 稱xưng 眾Chúng 祐Hựu 。 謂vị 有hữu 眾chúng 德đức 自tự 祐hựu 。 復phục 能năng 祐hựu 諸chư 有hữu 情tình 。 故cố 稱xưng 眾Chúng 祐Hựu 。 祐hựu 猶do 助trợ 也dã 。
毗tỳ 舍xá 離ly
此thử 云vân 廣quảng 博bác 嚴nghiêm 淨tịnh 。 謂vị 其kỳ 國quốc 寬khoan 平bình 。 名danh 為vi 廣quảng 博bác 。 城thành 邑ấp 華hoa 麗lệ 。 故cố 名danh 嚴nghiêm 淨tịnh 。
獼mi 猴hầu 江giang
獼mi 。 音âm 迷mê 。 猴hầu 。 音âm 候hậu 。 此thử 獸thú 無vô 脾tì 。 以dĩ 行hành 消tiêu 食thực 。 江giang 。 應ưng 言ngôn 池trì 。 此thử 池trì 在tại 毗tỳ 舍xá 離ly 宮cung 城thành 外ngoại 五ngũ 六lục 里lý 。 是thị 昔tích 眾chúng 獼mi 猴hầu 。 為vi 佛Phật 穿xuyên 作tác 此thử 池trì 也dã 。
名danh 字tự 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
此thử 以dĩ 名danh 為vi 稱xưng 。 非phi 真chân 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 也dã 。 或hoặc 是thị 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 種chủng 族tộc 。 或hoặc 世thế 間gian 人nhân 與dữ 男nam 女nữ 立lập 字tự 。 喚hoán 作tác 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。
相tương 似tự 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
若nhược 人nhân 剃thế 髮phát 。 不bất 受thọ 佛Phật 戒giới 。 以dĩ 其kỳ 形hình 貌mạo 威uy 儀nghi 。 似tự 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 也dã 。
自tự 稱xưng 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
謂vị 人nhân 實thật 非phi 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 。 自tự 言ngôn 我ngã 是thị 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 或hoặc 是thị 賊tặc 住trụ 者giả (# 賊tặc 住trụ 。 謂vị 自tự 剃thế 髮phát 。 不bất 受thọ 佛Phật 戒giới 。 盜đạo 聽thính 僧Tăng 戒giới 。 或hoặc 共cộng 羯yết 磨ma 布bố 薩tát 。 名danh 為vi 賊tặc 住trụ 。 此thử 人nhân 後hậu 不bất 聽thính 與dữ 出xuất 家gia )# 。
善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 尼ni
謂vị 有hữu 女nữ 人nhân 。 具cụ 信tín 樂nhạo 心tâm 。 來lai 至chí 佛Phật 所sở 。 欲dục 求cầu 出xuất 家gia 。 佛Phật 即tức 喚hoán 言ngôn 善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 。 頭đầu 髮phát 自tự 落lạc 。 成thành 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 性tánh 。 如như 摩Ma 登Đăng 伽Già 女nữ 等đẳng 。 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 經Kinh 云vân 。 佛Phật 在tại 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 摩ma 登đăng 祇kỳ 女nữ 。 來lai 到đáo 佛Phật 所sở 。 禮lễ 世Thế 尊Tôn 足túc 。 退thoái 坐tọa 一nhất 面diện 。 佛Phật 即tức 為vi 說thuyết 法pháp 。 深thâm 悟ngộ 法pháp 性tánh 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 求cầu 佛Phật 出xuất 家gia 。
世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。
聽thính 汝nhữ 於ư 我ngã 法Pháp 中trung 。 善thiện 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 盡tận 諸chư 苦khổ 際tế 。 佛Phật 言ngôn 已dĩ 訖ngật 。 頭đầu 髮phát 自tự 落lạc 。 法Pháp 服phục 應ứng 器khí 。 忽hốt 然nhiên 在tại 身thân 。 威uy 儀nghi 詳tường 序tự 。 如như 久cửu 服phục 法pháp 者giả 。
乞khất 求cầu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
梵Phạm 言ngôn 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 此thử 言ngôn 乞khất 士sĩ 女nữ 。 凡phàm 稱xưng 比Bỉ 丘Khâu 。 皆giai 是thị 乞khất 求cầu 義nghĩa 也dã 。 如như 諸chư 俗tục 女nữ 婦phụ 人nhân 等đẳng 。 從tùng 他tha 乞khất 求cầu 時thời 。 亦diệc 言ngôn 我ngã 是thị 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 是thị 謂vị 乞khất 求cầu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 非phi 真chân 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。
著trước 割cát 截tiệt 衣y 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
謂vị 以dĩ 諸chư 貴quý 價giá 衣y 等đẳng 。 割cát 截tiệt 壞hoại 色sắc 。 然nhiên 後hậu 披phi 著trước 。 名danh 為vi 能năng 著trước 割cát 截tiệt 衣y 者giả 。 是thị 名danh 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 。 雖tuy 著trước 割cát 截tiệt 衣y 。 不bất 受thọ 戒giới 。 非phi 真chân 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。
破phá 結kết 使sử 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 名danh 為vi 結kết 使sử 。 若nhược 人nhân 出xuất 家gia 。 或hoặc 滿mãn 二nhị 十thập 歲tuế 。 或hoặc 不bất 滿mãn 二nhị 十thập 歲tuế 。 破phá 諸chư 煩phiền 惱não 。 盡tận 一nhất 切thiết 漏lậu 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 即tức 名danh 得đắc 具cụ 足túc 戒giới 。 名danh 為vi 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 。
白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
謂vị 受thọ 戒giới 者giả 。 無vô 諸chư 障chướng 難nạn 。 善thiện 法Pháp 成thành 就tựu 。 於ư 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 二nhị 部bộ 僧Tăng 中trung 。 秉bỉnh 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 得đắc 具cụ 足túc 戒giới 。 是thị 為vi 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni (# 一nhất 白bạch 三tam 羯yết 磨ma 。 名danh 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma )# 。 已dĩ 上thượng 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 惟duy 取thủ 此thử 中trung 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 制chế 戒giới 。
二nhị 形hình
亦diệc 名danh 二nhị 根căn 。 謂vị 人nhân 一nhất 身thân 。 俱câu 有hữu 男nam 女nữ 兩lưỡng 根căn 也dã 。
黃hoàng 門môn
謂vị 諸chư 不bất 能năng 男nam 者giả 。 此thử 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 者giả 生sanh 。 二nhị 者giả 犍kiền 。 三tam 者giả 妒đố 。 四tứ 者giả 變biến 。 五ngũ 者giả 半bán 。 詳tường 如như 第đệ 三tam 卷quyển 釋thích 。
偷thâu 蘭lan 遮già
此thử 云vân 大đại 障chướng 。 謂vị 能năng 與dữ 善thiện 道đạo 作tác 大đại 遮già 障chướng 。 後hậu 墮đọa 惡ác 道đạo 。 亦diệc 名danh 麤thô 罪tội 。
突đột 吉cát 羅la
此thử 云vân 惡ác 作tác 。 身thân 犯phạm 者giả 名danh 惡ác 作tác 。 口khẩu 犯phạm 者giả 名danh 惡ác 說thuyết 。
式Thức 叉Xoa 摩Ma 那Na
此thử 云vân 學học 法pháp 女nữ 。 謂vị 於ư 二nhị 年niên 中trung 。 學học 其kỳ 六lục 法pháp 。 及cập 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 諸chư 戒giới 威uy 儀nghi 也dã 。
沙Sa 彌Di
此thử 云vân 息tức 慈từ 。 謂vị 息tức 世thế 染nhiễm 之chi 情tình 。 以dĩ 慈từ 濟tế 萬vạn 物vật 也dã 。 梵Phạm 音âm 云vân 室thất 羅la 末mạt 尼ni 羅la 。 此thử 云vân 求cầu 寂tịch 男nam 。 謂vị 欲dục 求cầu 趣thú 涅Niết 槃Bàn 圓viên 寂tịch 之chi 處xứ 也dã 。
沙Sa 彌Di 尼ni
尼ni 者giả 。 女nữ 也dã 。 正chánh 梵Phạm 音âm 名danh 室thất 利lợi 摩ma 拏noa 理lý 迦ca 。 此thử 云vân 勤cần 策sách 女nữ 。 亦diệc 云vân 求cầu 寂tịch 女nữ 。 餘dư 如như 上thượng 釋thích 。
滅diệt 擯bấn
滅diệt 者giả 。 絕tuyệt 也dã 。 沒một 也dã 。 擯bấn 者giả 。 斥xích 也dã 。 棄khí 也dã 。 謂vị 犯phạm 此thử 戒giới 。 即tức 應ưng 除trừ 去khứ 。 不bất 問vấn 不bất 治trị 。 永vĩnh 絕tuyệt 捨xả 棄khí 。 滅diệt 沒một 其kỳ 名danh 。 更cánh 復phục 不bất 得đắc 入nhập 道đạo 也dã 。
最tối 初sơ 未vị 結kết 戒giới 等đẳng
謂vị 最tối 初sơ 犯phạm 戒giới 人nhân 。 佛Phật 未vị 制chế 戒giới 。 故cố 不bất 得đắc 罪tội 。 如như 須tu 提đề 那na 子tử 。 及cập 癡si 狂cuồng 心tâm 亂loạn 者giả 。 痛thống 惱não 之chi 所sở 迫bách 纏triền 者giả 。 由do 彼bỉ 失thất 於ư 本bổn 性tánh 。 於ư 自tự 身thân 中trung 。 皆giai 無vô 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 想tưởng 。 故cố 無vô 犯phạm 也dã (# 初sơ 事sự 竟cánh )# 。
羅la 閱duyệt 城thành
此thử 云vân 王vương 舍xá 城thành 。 是thị 摩Ma 竭Kiệt 國Quốc 城thành 名danh 也dã 。
耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn
此thử 云vân 鷲thứu 頂đảnh 山sơn 。 謂vị 其kỳ 山sơn 頂đảnh 。 形hình 似tự 鷲thứu 鳥điểu 也dã 。
聚tụ 落lạc
巷hạng 陌mạch 街nhai 衢cù 住trú 處xứ 。 名danh 為vi 聚tụ 。 聚tụ 外ngoại 遠viễn 家gia 。 名danh 為vi 落lạc 。 又hựu 有hữu 市thị 名danh 聚tụ 落lạc 。 無vô 市thị 名danh 村thôn 也dã (# 二nhị 事sự 竟cánh )# 。
譽dự 死tử
譽dự 。 音âm 豫dự 。 謂vị 稱xưng 人nhân 之chi 美mỹ 。 曰viết 譽dự 也dã 。
咄đốt 人nhân
咄đốt 。 音âm 獨độc 。 喝hát 也dã 。 呵ha 也dã 。
惡ác 活hoạt
活hoạt 。 桓hoàn 字tự 入nhập 聲thanh 。 生sanh 也dã 。 不bất 死tử 也dã (# 三tam 事sự 竟cánh )# 。
過quá 人nhân 法pháp
亦diệc 名danh 上thượng 人nhân 法pháp 。 謂vị 四tứ 聖thánh 果Quả 等đẳng 法pháp 。 此thử 法pháp 過quá 於ư 一nhất 切thiết 。 凡phàm 愚ngu 之chi 上thượng 。 人nhân 中trung 無vô 以dĩ 等đẳng 者giả 。 故cố 名danh 為vi 過quá 人nhân 法pháp 。 亦diệc 言ngôn 入nhập 涅Niết 槃Bàn 法pháp 。 此thử 法pháp 是thị 佛Phật 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 羅La 漢Hán 法pháp 也dã 。
入nhập 聖thánh 智trí 勝thắng 法Pháp
謂vị 佛Phật 及cập 四Tứ 果Quả 。 殊thù 勝thắng 之chi 法Pháp 。 非phi 由do 色sắc 力lực 。 及cập 以dĩ 聰thông 明minh 而nhi 能năng 獲hoạch 者giả 。 皆giai 由do 行hành 者giả 。 精tinh 進tấn 不bất 懈giải 。 勝thắng 妙diệu 力lực 故cố 。 而nhi 能năng 證chứng 入nhập 也dã 。
大đại 姊tỷ
姊tỷ 。 音âm 子tử 。 女nữ 兄huynh 也dã 。 本bổn 作tác 姉# 。 俗tục 作tác 姊tỷ 。 姉# 。 四tứ 姓tánh 出xuất 家gia 。 同đồng 歸quy 姓tánh 釋thích 。 是thị 為vi 法pháp 中trung 姉# 妹muội 。
增tăng 上thượng 慢mạn
謂vị 未vị 得đắc 證chứng 聖thánh 。 而nhi 謂vị 已dĩ 得đắc 。 以dĩ 其kỳ 聖thánh 智trí 。 是thị 增tăng 上thượng 行hành 。 於ư 此thử 出xuất 世thế 增tăng 上thượng 法pháp 中trung 。 起khởi 心tâm 生sanh 慢mạn 。 名danh 為vi 增tăng 上thượng 慢mạn 也dã 。 此thử 以dĩ 其kỳ 內nội 心tâm 。 實thật 為vi 已dĩ 得đắc 已dĩ 證chứng 。 此thử 心tâm 增tăng 上thượng 。 而nhi 慢mạn 於ư 他tha 。 是thị 為vi 增tăng 上thượng 慢mạn 。 若nhược 自tự 知tri 未vị 得đắc 上thượng 人nhân 之chi 法pháp 。 誑cuống 他tha 言ngôn 得đắc 。 是thị 為vi 妄vọng 語ngữ 。 故cố 此thử 除trừ 增tăng 上thượng 慢mạn 。 不bất 犯phạm (# 四tứ 事sự 竟cánh )# 。
舍Xá 衛Vệ 國quốc
此thử 言ngôn 聞văn 物vật 國quốc 。 此thử 乃nãi 城thành 名danh 。 非phi 是thị 國quốc 號hiệu 。 以dĩ 其kỳ 城thành 名danh 出xuất 人nhân 物vật 。 好hiếu 行hành 道Đạo 德đức 。 五ngũ 天thiên 共cộng 聞văn 。 故cố 名danh 聞văn 物vật 。 國quốc 號hiệu 憍kiêu 薩tát 羅la 。
祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên
祇kỳ 是thị 祇kỳ 陀đà 。 此thử 云vân 勝thắng 。 給Cấp 孤Cô 獨Độc 。 是thị 須Tu 達Đạt 長Trưởng 者Giả 之chi 稱xưng 。 須Tu 達Đạt 長Trưởng 者Giả 。 將tương 金kim 錢tiền 布bố 地địa 。 與dữ 祇kỳ 陀đà 太thái 子tử 買mãi 園viên 。 為vi 佛Phật 建kiến 寺tự 。 太thái 子tử 心tâm 喜hỷ 。 以dĩ 林lâm 樹thụ 施thí 之chi 。 以dĩ 二nhị 人nhân 同đồng 心tâm 施thí 故cố 。 故cố 共cộng 稱xưng 名danh 為vi 。 祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。
豪hào 貴quý
古cổ 作tác 貴quý 。 今kim 作tác 貴quý 。
大đại 善thiện 鹿lộc 樂nhạo/nhạc/lạc 長trưởng 者giả
五ngũ 分phần/phân 律luật 云vân 。 毗tỳ 舍xá 佉khư 母mẫu 壻# 。 名danh 鹿lộc 子tử 。 其kỳ 孫tôn 名danh 尸thi 利lợi 跋bạt 。 尸thi 利lợi 跋bạt 。 常thường 繫hệ 念niệm 偷thâu 羅la 難Nan 陀Đà 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 。 梵Phạm 云vân 尸thi 利lợi 跋bạt 。 此thử 言ngôn 吉cát 善thiện 。 大đại 善thiện 。 吉cát 善thiện 。 義nghĩa 皆giai 一nhất 也dã 。 鹿lộc 樂nhạo/nhạc/lạc 是thị 父phụ 名danh 也dã (# 壻# 是thị 女nữ 夫phu 。 今kim 俗tục 作tác 婿tế )# 。
偷thâu 羅la 難Nan 陀Đà
亦diệc 云vân 偷thâu 蘭lan 陀đà 。 或hoặc 云vân 吐thổ 羅la 難Nan 陀Đà 。 又hựu 云vân 鍮thâu 盧lô 。 此thử 皆giai 梵Phạm 音âm 之chi 輕khinh 重trọng 譌# 轉chuyển 也dã 。 偷thâu 羅la 義nghĩa 多đa 。 不bất 可khả 翻phiên 。 難Nan 陀Đà 。 此thử 翻phiên 歡hoan 喜hỷ 。 亦diệc 釋Thích 種chủng 女nữ 。 然nhiên 此thử 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 解giải 通thông 三tam 藏tạng 。 善thiện 閑nhàn 說thuyết 法Pháp 。 六lục 羣quần 尼ni 中trung 之chi 最tối 者giả 。 亦diệc 是thị 大đại 權quyền 菩Bồ 薩Tát 示thị 現hiện 。 致trí 佛Phật 結kết 戒giới 也dã 。
阿a 姨di
阿a 。 阿a 葛cát 切thiết 。 音âm 遏át 。 俗tục 呼hô 為vi 亞# 。 姨di 。 今kim 稱xưng 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 為vi 阿a 姨di 者giả 。 有hữu 云vân 。 以dĩ 大Đại 愛Ái 道Đạo 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 是thị 佛Phật 姨di 母mẫu 。 故cố 傚# 喚hoán 阿a 姨di 。 餘dư 如như 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 犍kiền 度độ 中trung 釋thích 。
捉tróc 鳴minh
鳴minh 。 謂vị 鳴minh 。 唼xiệp 其kỳ 口khẩu 也dã 。 即tức 口khẩu 之chi 相tướng 近cận 也dã 。
酸toan 棗táo
五ngũ 分phần/phân 律luật 云vân 。 彼bỉ 問vấn 言ngôn 。 汝nhữ 須tu 何hà 物vật 。 尼ni 答đáp 言ngôn 。 我ngã 須tu 乾can/kiền/càn 棗táo 。 便tiện 買mãi 與dữ 之chi 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 以dĩ 手thủ 捧phủng 棗táo 。
問vấn 言ngôn 。
汝nhữ 見kiến 是thị 乾can/kiền/càn 棗táo 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
見kiến 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 言ngôn 。 若nhược 人nhân 繫hệ 心tâm 於ư 不bất 可khả 行hành 欲dục 處xứ 。 神thần 明minh 乾can/kiền/càn 縮súc 。 亦diệc 如như 此thử 也dã 。
從tùng 腋dịch
腋dịch 。 音âm 亦diệc 。 是thị 左tả 右hữu 肘trửu 脇hiếp 之chi 間gian 也dã 。
若nhược 捺nại
捺nại 。 音âm 納nạp 。 搦nạch 也dã 。 手thủ 按án 之chi 也dã 。
捉tróc 髀bễ
髀bễ 。 音âm 彼bỉ 。 兩lưỡng 股cổ 也dã 。
阿a 修tu 羅la
此thử 翻phiên 無vô 端đoan 正chánh 。 謂vị 男nam 醜xú 。 女nữ 端đoan 正chánh 故cố 也dã 。 又hựu 翻phiên 非phi 天thiên 。 謂vị 此thử 神thần 果quả 報báo 最tối 勝thắng 。 鄰lân 次thứ 諸chư 天thiên 。 而nhi 非phi 天thiên 也dã 。
尼ni 師sư 壇đàn
此thử 云vân 坐tọa 具cụ 。 或hoặc 云vân 隨tùy 坐tọa 衣y 。 又hựu 云vân 隨tùy 足túc 衣y 。 謂vị 將tương 隨tùy 行hành 坐tọa 臥ngọa 。 不bất 得đắc 離ly 故cố 也dã 。
革cách 屣tỉ
屣tỉ 。 音âm 徙tỉ 。 皮bì 履lý 也dã 。 熟thục 皮bì 曰viết 韋vi 。 生sanh 皮bì 曰viết 革cách 也dã 。 草thảo 曰viết 屝# 。 麻ma 曰viết 屨lũ 。 皮bì 曰viết 履lý (# 屝# 音âm 費phí 。 屨lũ 音âm 踞cứ )# 。
僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa
僧Tăng 伽già 。 此thử 云vân 眾chúng 。 婆bà 尸thi 沙sa 者giả 。 是thị 餘dư 殘tàn 義nghĩa 。 總tổng 略lược 言ngôn 之chi 名danh 僧Tăng 殘tàn 。 如như 人nhân 為vi 他tha 所sở 殘tàn 。 尚thượng 有hữu 咽yết 喉hầu 。 名danh 之chi 為vi 殘tàn 也dã 。 如như 二nhị 人nhân 共cộng 入nhập 陣trận 間gian 。 一nhất 為vị 他tha 所sở 害hại 命mạng 絕tuyệt 。 二nhị 為vị 他tha 所sở 害hại 。 命mạng 根căn 少thiểu 在tại 不bất 斷đoạn 。 若nhược 得đắc 好hảo/hiếu 醫y 良lương 藥dược 。 可khả 得đắc 除trừ 瘥sái 。 若nhược 無vô 。 不bất 可khả 瘥sái 也dã 。 犯phạm 僧Tăng 殘tàn 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 有hữu 少thiểu 可khả 懺sám 悔hối 之chi 理lý 。 若nhược 得đắc 清thanh 淨tịnh 大đại 眾chúng 。 為vi 如như 法Pháp 說thuyết 懺sám 悔hối 除trừ 罪tội 之chi 法pháp 。 此thử 罪tội 可khả 除trừ 。 若nhược 無vô 清thanh 淨tịnh 大đại 眾chúng 。 不bất 可khả 除trừ 滅diệt 。 是thị 名danh 僧Tăng 殘tàn 也dã (# 五ngũ 事sự 竟cánh )# 。
沙sa 樓lâu 鹿lộc 樂nhạo/nhạc/lạc 長trưởng 者giả
鹿lộc 樂nhạo/nhạc/lạc 。 或hoặc 云vân 鹿lộc 子tử 。 此thử 亦diệc 鹿lộc 子tử 長trưởng 者giả 兒nhi 也dã 。
屏bính 處xứ
屏bính 。 音âm 平bình 。 屏bính 者giả 。 是thị 隱ẩn 蔽tế 處xứ 也dã 。
相tương/tướng 倚ỷ
倚ỷ 。 音âm 椅# 。 依y 也dã 。
八bát 事sự
一nhất 捉tróc 手thủ 。 二nhị 捉tróc 衣y 。 三tam 入nhập 屏bính 處xứ 。 四tứ 共cộng 立lập 。 五ngũ 共cộng 語ngữ 。 六lục 共cộng 行hành 。 七thất 身thân 相tướng 倚ỷ 。 八bát 共cộng 期kỳ 。
至chí 挽vãn
挽vãn 。 音âm 晚vãn 。 牽khiên 引dẫn 也dã 。
夜dạ 叉xoa
此thử 云vân 勇dũng 健kiện 。 亦diệc 云vân 暴bạo 惡ác 。 有hữu 光quang 。 迅tấn 飛phi 如như 流lưu 。 世thế 人nhân 見kiến 光quang 。 謂vị 之chi 流lưu 星tinh 。 口khẩu 中trung 出xuất 烟yên 燄diệm 。 世thế 人nhân 云vân 箒trửu 星tinh 。 一nhất 念niệm 能năng 至chí 百bách 千thiên 由do 旬tuần 。
有hữu 刺thứ
刺thứ 。 音âm 次thứ 。 直trực 傷thương 也dã (# 六lục 事sự 竟cánh )# 。
坻để 舍xá 難Nan 陀Đà
坻để 舍xá 是thị 星tinh 名danh 。 或hoặc 遇ngộ 此thử 星tinh 直trực 月nguyệt 而nhi 生sanh 。 故cố 以dĩ 為vi 名danh 也dã 。 坻để 。 音âm 邸để 。
明minh 相tướng
謂vị 東đông 方phương 已dĩ 赤xích 也dã 。 此thử 約ước 日nhật 未vị 出xuất 前tiền 二nhị 刻khắc 為vi 曉hiểu 。 是thị 明minh 相tướng 也dã 。 又hựu 以dĩ 觀quán 見kiến 掌chưởng 文văn 為vi 限hạn 也dã 。
命mạng 難nạn
謂vị 恐khủng 有hữu 失thất 命mạng 因nhân 緣duyên 也dã 。
梵Phạm 行hạnh 難nạn/nan
謂vị 恐khủng 有hữu 破phá 戒giới 因nhân 緣duyên 也dã (# 七thất 事sự 竟cánh )# 。
拘câu 睒thiểm 彌di 國quốc
中trung 天Thiên 竺Trúc 境cảnh 。 周chu 六lục 千thiên 餘dư 里lý 。 國quốc 大đại 都đô 城thành 。 周chu 三tam 十thập 餘dư 里lý 。 睒thiểm 。 音âm 閃thiểm 。
瞿cù 師sư 羅la 園viên
瞿cù 師sư 羅la 。 此thử 云vân 美mỹ 音âm 。 是thị 長trưởng 者giả 名danh 也dã 。 園viên 在tại 城thành 之chi 東đông 南nam 。 不bất 遠viễn 。
闡xiển 陀đà 比Bỉ 丘Khâu
又hựu 名danh 車Xa 匿Nặc 。 佛Phật 未vị 出xuất 家gia 時thời 。 為vi 佛Phật 守thủ 馬mã 人nhân 也dã 。
慰úy 次thứ 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
或hoặc 名danh 優ưu 蹉sa 。 是thị 闡xiển 陀đà 妹muội 。 有hữu 云vân 是thị 其kỳ 姊tỷ 也dã (# 慰úy 。 亦diệc 作tác 叞# )# 。
教giáo 增tăng 戒giới 心tâm 慧tuệ
教giáo 增tăng 戒giới 者giả 。 謂vị 教giáo 增tăng 五ngũ 篇thiên 戒giới 學học 。 教giáo 增tăng 心tâm 者giả 。 謂vị 教giáo 增tăng 得đắc 四tứ 禪thiền 。 教giáo 增tăng 慧tuệ 者giả 。 謂vị 教giáo 增tăng 明minh 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 又hựu 教giáo 增tăng 戒giới 者giả 。 教giáo 律luật 藏tạng 。 教giáo 增tăng 心tâm 者giả 。 教giáo 經kinh 藏tạng 。 教giáo 增tăng 慧tuệ 者giả 。 教giáo 論luận 藏tạng 。
非phi 法pháp 別biệt 眾chúng
謂vị 同đồng 一nhất 住trú 處xứ 。 羯yết 磨ma 時thời 。 有hữu 不bất 來lai 者giả 。 應ưng 與dữ 欲dục 。 而nhi 不bất 與dữ 欲dục 。 在tại 前tiền 應ưng 呵ha 者giả 。 便tiện 呵ha (# 此thử 名danh 別biệt 眾chúng )# 。 彼bỉ 作tác 白bạch 二nhị 羯yết 磨ma 。 作tác 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 白bạch 此thử 事sự 。 乃nãi 為vi 彼bỉ 事sự 羯yết 磨ma (# 此thử 名danh 非phi 法pháp )# 。 是thị 為vi 非phi 法pháp 。 別biệt 眾chúng 羯yết 磨ma 。
非phi 法pháp 和hòa 合hợp 眾chúng
謂vị 同đồng 一nhất 住trú 處xứ 。 和hòa 合hợp 一nhất 處xứ 羯yết 磨ma 。 應ưng 與dữ 欲dục 者giả 與dữ 欲dục 。 在tại 現hiện 前tiền 應ưng 得đắc 呵ha 者giả 。 不bất 呵ha (# 此thử 名danh 和hòa 合hợp )# 。 作tác 白bạch 二nhị 羯yết 磨ma 。 作tác 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 白bạch 此thử 事sự 。 乃nãi 為vi 彼bỉ 事sự 作tác 羯yết 磨ma (# 此thử 名danh 非phi 法pháp )# 。 是thị 為vi 非phi 法pháp 。 和hòa 合hợp 眾chúng 羯yết 磨ma 。
法pháp 別biệt 眾chúng
謂vị 同đồng 一nhất 住trú 處xứ 羯yết 磨ma 時thời 。 有hữu 不bất 來lai 者giả 。 應ưng 與dữ 欲dục 。 而nhi 不bất 與dữ 欲dục 。 在tại 現hiện 前tiền 應ưng 得đắc 呵ha 者giả 呵ha (# 別biệt 眾chúng )# 。 彼bỉ 作tác 白bạch 二nhị 羯yết 磨ma 。 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 如như 法Pháp 作tác (# 是thị 法pháp )# 。 是thị 為vi 法pháp 別biệt 眾chúng 羯yết 磨ma 。
法pháp 相tướng 似tự 別biệt 眾chúng
別biệt 眾chúng 如như 上thượng 釋thích 。 法pháp 相tướng 似tự 者giả 。 作tác 白bạch 二nhị 。 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 前tiền 作tác 羯yết 磨ma 。 而nhi 後hậu 作tác 白bạch (# 此thử 是thị 法pháp 相tướng 似tự 也dã )# 。 是thị 為vi 法pháp 相tướng 似tự 別biệt 眾chúng 羯yết 磨ma 。
法pháp 相tướng 似tự 和hòa 合hợp 眾chúng
和hòa 合hợp 眾chúng 如như 上thượng 釋thích 。 法pháp 相tướng 似tự 亦diệc 如như 上thượng 釋thích 。 已dĩ 上thượng 五ngũ 種chủng 羯yết 磨ma 。 皆giai 不bất 如như 法Pháp 。 若nhược 僧Tăng 作tác 此thử 等đẳng 羯yết 磨ma 者giả 。 以dĩ 不bất 如như 法Pháp 故cố 。 不bất 犯phạm 。
毗Tỳ 尼Ni
此thử 云vân 善thiện 治trị 。 謂vị 自tự 治trị 婬dâm 怒nộ 癡si 。 亦diệc 能năng 治trị 眾chúng 生sanh 惡ác 也dã 。 亦diệc 云vân 滅diệt 惡ác 。 謂vị 佛Phật 所sở 說thuyết 。 作tác 無vô 作tác 戒giới 。 能năng 滅diệt 身thân 口khẩu 之chi 惡ác 。 故cố 云vân 滅diệt 惡ác 也dã (# 八bát 事sự 竟cánh )# 。
○# 十thập 七thất 僧Tăng 殘tàn 法pháp 。
無vô 根căn
根căn 者giả 。 謂vị 見kiến 聞văn 疑nghi 根căn 也dã 。 見kiến 根căn 者giả 。 實thật 見kiến 彼bỉ 於ư 八bát 波ba 羅la 夷di 中trung 。 犯phạm 一nhất 事sự 。 若nhược 他tha 見kiến 者giả 。 從tùng 他tha 聞văn 。 是thị 謂vị 見kiến 根căn 也dã 。 聞văn 根căn 者giả 。 若nhược 聞văn 彼bỉ 犯phạm 梵Phạm 行hạnh 。 乃nãi 至chí 於ư 八bát 棄khí 中trung 。 隨tùy 犯phạm 一nhất 事sự 。 若nhược 彼bỉ 說thuyết 從tùng 彼bỉ 聞văn 。 是thị 謂vị 聞văn 根căn 也dã 。 疑nghi 根căn 者giả 。 有hữu 二nhị 種chủng 生sanh 疑nghi 。 一nhất 從tùng 見kiến 生sanh 疑nghi 。 若nhược 見kiến 與dữ 男nam 子tử 入nhập 林lâm 出xuất 林lâm 。 乃nãi 至chí 手thủ 捉tróc 刀đao 血huyết 汙ô 。 與dữ 惡ác 知tri 識thức 伴bạn 。 是thị 謂vị 從tùng 見kiến 生sanh 疑nghi 。 二nhị 從tùng 聞văn 生sanh 者giả 。 若nhược 在tại 暗ám 地địa 。 若nhược 聞văn 牀sàng 聲thanh 。 乃nãi 至chí 聞văn 言ngôn 。 我ngã 得đắc 上thượng 人nhân 法pháp 。 是thị 謂vị 從tùng 聞văn 生sanh 疑nghi 。 除trừ 此thử 三tam 根căn 已dĩ 。 更cánh 以dĩ 餘dư 法pháp 謗báng 者giả 。 是thị 謂vị 無vô 根căn 也dã 。 不bất 問vấn 前tiền 人nhân 。 清thanh 淨tịnh 不bất 清thanh 淨tịnh 。 無vô 此thử 三tam 根căn 謗báng 時thời 。 皆giai 名danh 無vô 根căn (# 以dĩ 後hậu 四tứ 波ba 羅la 夷di 謗báng 者giả 。 亦diệc 爾nhĩ )# 。
異dị 分phần/phân 事sự 中trung 取thủ 片phiến
異dị 分phần/phân 者giả 。 八bát 波ba 羅la 夷di 是thị 。 此thử 中trung 若nhược 犯phạm 一nhất 事sự 。 即tức 非phi 沙Sa 門Môn 。 非phi 釋thích 女nữ 。 失thất 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 法pháp 。 涅Niết 槃Bàn 無vô 有hữu 其kỳ 分phần/phân 。 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 乖quai 生sanh 死tử 故cố 。 故cố 名danh 異dị 分phần/phân 。 片phiến 者giả 。 諸chư 威uy 儀nghi 中trung 。 小tiểu 小tiểu 事sự 也dã 。 謂vị 取thủ 波ba 羅la 夷di 法pháp 中trung 小tiểu 小tiểu 之chi 罪tội 。 謗báng 他tha 言ngôn 犯phạm 波ba 羅la 夷di 也dã 。
阿a 蘭lan 若nhã
此thử 云vân 閑nhàn 靜tĩnh 處xứ 。 謂vị 離ly 村thôn 落lạc 。 五ngũ 里lý 之chi 處xứ 也dã 。
精tinh 舍xá
所sở 謂vị 精tinh 舍xá 者giả 。 非phi 以dĩ 其kỳ 舍xá 精tinh 妙diệu 。 由do 其kỳ 精tinh 練luyện 修tu 行hành 者giả 所sở 居cư 。 故cố 謂vị 之chi 精tinh 舍xá 也dã 。
詣nghệ 官quan
詣nghệ 。 音âm 藝nghệ 。 至chí 也dã 。 善thiện 見kiến 律luật 云vân 。 若nhược 人nhân 偷thâu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 衣y 。 不bất 得đắc 言ngôn 是thị 賊tặc 。 但đãn 言ngôn 此thử 人nhân 取thủ 貧bần 道đạo 衣y 去khứ 。 若nhược 人nhân 當đương 劫kiếp 奪đoạt 尼ni 。 得đắc 就tựu 王vương 乞khất 護hộ 身thân 。 不bất 得đắc 稱xưng 名danh 字tự 。 若nhược 道đạo 名danh 字tự 。 犯phạm 。 又hựu 云vân 。 若nhược 人nhân 入nhập 尼ni 寺tự 。 斫chước 伐phạt 樹thụ 木mộc 。 不bất 得đắc 奪đoạt 刀đao 斧phủ 。 及cập 打đả 壞hoại 。 若nhược 打đả 壞hoại 應ưng 還hoàn 直trực 。 若nhược 不bất 還hoàn 。 計kế 直trực 多đa 少thiểu 。 犯phạm 罪tội 。
一nhất 念niệm 頃khoảnh
一nhất 念niệm 中trung 。 有hữu 九cửu 十thập 剎sát 那na 。 一nhất 剎sát 那na 。 經kinh 九cửu 百bách 生sanh 滅diệt 。 僧Tăng 祇kỳ 律luật 云vân 。 二nhị 十thập 念niệm 。 名danh 一nhất 瞬thuấn 頃khoảnh 。 二nhị 十thập 瞬thuấn 。 名danh 一nhất 彈đàn 指chỉ 。 二nhị 十thập 彈đàn 指chỉ 。 名danh 一nhất 羅la 豫dự 。 二nhị 十thập 羅la 豫dự 。 名danh 一nhất 須tu 臾du 。 日nhật 極cực 長trường 時thời 。 有hữu 十thập 八bát 須tu 臾du 。 夜dạ 極cực 短đoản 時thời 。 有hữu 十thập 二nhị 須tu (# 夜dạ 長trường/trưởng 日nhật 短đoản 。 反phản 上thượng 應ưng 知tri )# 。
波Ba 斯Tư 匿Nặc
此thử 云vân 勝thắng 軍quân 。
梵Phạm 志Chí
即tức 婆Bà 羅La 門Môn 也dã 。 其kỳ 人nhân 種chủng 類loại 自tự 云vân 。 從tùng 梵Phạm 天Thiên 口khẩu 生sanh 。 四tứ 姓tánh 中trung 勝thắng 故cố 。 獨độc 取thủ 梵Phạm 名danh 。 以dĩ 為vi 是thị 梵Phạm 天Thiên 苗miêu 裔duệ 也dã 。 唯duy 五ngũ 天Thiên 竺Trúc 有hữu 。 餘dư 國quốc 皆giai 無vô 。
離ly 奢xa
此thử 云vân 皮bì 薄bạc 。 亦diệc 云vân 同đồng 皮bì 。
王vương 舍xá 城thành
即tức 羅la 閱duyệt 城thành 。
僧Tăng 伽già 藍lam
此thử 云vân 眾chúng 園viên 。 謂vị 生sanh 植thực 佛Phật 子tử 道đạo 種chủng 根căn 芽nha 聖thánh 果Quả 處xứ 也dã 。 此thử 方phương 名danh 寺tự 。 又hựu 名danh 院viện 。 又hựu 名danh 精tinh 舍xá 。
摩Ma 竭Kiệt 國Quốc
此thử 云vân 善thiện 勝thắng 國quốc 。 亦diệc 云vân 無vô 惱não 國quốc 。
缾bình 沙sa 王vương
此thử 云vân 影ảnh 勝thắng 王vương 。 亦diệc 云vân 勝thắng 身thân 王vương 。
種chủng 姓tánh 者giả
舍xá 夷di (# 貴quý 姓tánh 也dã 。 即tức 釋Thích 迦Ca 所sở 住trú 處xứ 。 以dĩ 住trú 處xứ 而nhi 立lập 其kỳ 姓tánh 也dã )# 。 拘câu 離ly (# 亦diệc 作tác 拘câu 梨lê 。 是thị 羅la 摩ma 伽già 國quốc 人nhân 種chủng 姓tánh 也dã )# 。 彌di 寧ninh (# 未vị 詳tường )# 。 跋bạt 耆kỳ (# 此thử 云vân 金kim 剛cang )# 。 滿mãn 羅la (# 或hoặc 作tác 摩ma 羅la 。 又hựu 作tác 末mạt 羅la 。 此thử 云vân 力lực 士sĩ )# 。 蘇tô 摩ma (# 此thử 云vân 月nguyệt )# 。
羯yết 磨ma
此thử 云vân 作tác 法pháp 辦biện 事sự 。
褰khiên 衣y
褰khiên 。 音âm 牽khiên 。 所sở 謂vị 褰khiên 裳thường 涉thiệp 水thủy 。 是thị 也dã 。
觸xúc 嬈nhiễu
嬈nhiễu 。 音âm 鳥điểu 。 戲hí 弄lộng 也dã 。
差sai 摩ma 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
差sai 摩ma 。 亦diệc 作tác 讖sấm 摩ma 。 此thử 云vân 安an 隱ẩn 。 此thử 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 得đắc 慈Từ 心Tâm 三Tam 昧Muội 。 智trí 慧tuệ 聰thông 明minh 。 於ư 五ngũ 百bách 阿A 羅La 漢Hán 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 中trung 。 最tối 為vi 上thượng 首thủ 。
拘Câu 薩Tát 羅La 國Quốc
是thị 舍Xá 衛Vệ 城Thành 之chi 國quốc 號hiệu 。 乃nãi 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 所sở 治trị 之chi 境cảnh 也dã (# 拘câu 。 亦diệc 作tác 憍kiêu )# 。
躡niếp 梁lương
躡niếp 。 音âm 捻nẫm 。 登đăng 也dã 。 蹈đạo 也dã 。 梁lương 者giả 。 橋kiều 梁lương 也dã 。
煑chử 羮#
羮# 。 音âm 耕canh 。 五ngũ 味vị 和hòa 羮# 也dã 。 煑chử 。 同đồng 鬻dục 。
●# 律luật 藏tạng 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 三tam 。
提đề 舍xá 難Nan 陀Đà
提đề 舍xá 。 即tức 坻để 舍xá 。
販phán 賣mại
販phán 。 音âm 范phạm 。 賤tiện 買mãi 貴quý 賣mại 。 曰viết 販phán 。
莖hành 食thực
莖hành 。 音âm 恆hằng 。 草thảo 木mộc 榦# 也dã 。 說thuyết 文văn 云vân 。 枝chi 柱trụ 也dã 。 枝chi 生sanh 於ư 莖hành 。 故cố 曰viết 枝chi 柱trụ 。
胡hồ 麻ma
一nhất 名danh 巨cự 勝thắng 。 本bổn 生sanh 胡hồ 國quốc 。 故cố 名danh 胡hồ 蔴# 。 黑hắc 色sắc 。 俗tục 呼hô 為vi 黑hắc 芝chi 蔴# 。 是thị 也dã 。 八bát 穀cốc 之chi 中trung 。 最tối 為vi 大đại 勝thắng 。 故cố 曰viết 巨cự 勝thắng 也dã 。
黑hắc 石thạch 蜜mật
是thị 甘cam 蔗giá 糖đường 之chi 堅kiên 硬ngạnh 者giả 。 有hữu 黑hắc 白bạch 二nhị 種chủng 。
飯phạn 麨xiểu
麨xiểu 。 音âm 炒sao 。 謂vị 稉# 米mễ 。 栗lật 米mễ 。 麥mạch 米mễ 等đẳng 。 炒sao 以dĩ 磨ma 粉phấn 為vi 麨xiểu 。 或hoặc 散tán 麨xiểu 。 或hoặc 以dĩ 糖đường 蜜mật 摶đoàn 之chi 。
摩ma 尼ni
此thử 云vân 如như 意ý 珠châu 。 又hựu 云vân 離ly 垢cấu 。 由do 其kỳ 寶bảo 光quang 淨tịnh 。 不bất 為vi 垢cấu 穢uế 所sở 染nhiễm 。 此thử 寶bảo 珠châu 在tại 龍long 王vương 項hạng 中trung 。 人nhân 得đắc 此thử 珠châu 。 毒độc 不bất 能năng 害hại 。 入nhập 火hỏa 不bất 燒thiêu 。 按án 此thử 寶bảo 。 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 俱câu 有hữu 。 惟duy 人nhân 間gian 功công 德đức 相tương/tướng 少thiểu 。 不bất 具cụ 足túc 耳nhĩ 。
毗tỳ 瑠lưu 璃ly
毗tỳ 。 或hoặc 作tác 吠phệ 。 或hoặc 無vô 毗tỳ 字tự 。 瑠lưu 或hoặc 作tác 琉lưu 。 古cổ 字tự 但đãn 作tác 流lưu 離ly 。 後hậu 人nhân 加gia 其kỳ 玉ngọc 。 原nguyên 是thị 梵Phạn 語ngữ 。 何hà 勞lao 加gia 玉ngọc 。 此thử 翻phiên 為vi 青thanh 色sắc 寶bảo 。 亦diệc 翻phiên 不bất 遠viễn 。 謂vị 天Thiên 竺Trúc 有hữu 山sơn 。 去khứ 波Ba 羅La 奈Nại 城Thành 不bất 遠viễn 。 山sơn 出xuất 此thử 寶bảo 。 因nhân 以dĩ 為vi 名danh 也dã 。 或hoặc 云vân 紺cám 瑠lưu 璃ly 。 紺cám 者giả 。 謂vị 青thanh 而nhi 含hàm 赤xích 色sắc 也dã 。
珂kha 貝bối
珂kha 。 音âm 軻kha 。 一nhất 云vân 瑪mã 瑙não 。 潔khiết 白bạch 如như 雪tuyết 者giả 。 一nhất 云vân 螺loa 屬thuộc 。 生sanh 海hải 中trung 。 或hoặc 云vân 貝bối 大đại 者giả 。 曰viết 珂kha 。
珊san 瑚hô
梵Phạn 語ngữ 鉢bát 攞la 娑sa 福phước 羅la 。 此thử 云vân 珊san 瑚hô 。 形hình 如như 枯khô 樹thụ 。 赤xích 色sắc 。 大đại 論luận 云vân 。 珊san 瑚hô 。 出xuất 海hải 中trung 石thạch 樹thụ 。 外ngoại 國quốc 傳truyền 曰viết 。 大đại 秦tần 西tây 南nam 漲trương 海hải 中trung 。 可khả 七thất 八bát 百bách 里lý 。 到đáo 珊san 瑚hô 洲châu 。 洲châu 底để 磐bàn 石thạch 。 珊san 瑚hô 生sanh 上thượng 。 人nhân 以dĩ 鐵thiết 網võng 取thủ 之chi 。 述thuật 異dị 記ký 曰viết 。 珊san 瑚hô 樹thụ 碧bích 色sắc 。 生sanh 海hải 底để 。 一nhất 株chu 數sổ 十thập 枝chi 。 枝chi 間gian 無vô 葉diệp 。 大đại 者giả 高cao 五ngũ 六lục 尺xích 。 小tiểu 者giả 尺xích 餘dư (# 大đại 秦tần 。 即tức 波ba 斯tư 國quốc 。 在tại 西tây 天Thiên 竺Trúc 外ngoại 。 今kim 東đông 海hải 。 亦diệc 有hữu 珊san 瑚hô )# 。
生sanh 像tượng
外ngoại 國quốc 喚hoán 金kim 為vi 生sanh 。 稱xưng 銀ngân 名danh 像tượng 。 謂vị 金kim 生sanh 色sắc 本bổn 自tự 黃hoàng 。 故cố 云vân 生sanh 。 像tượng 者giả 。 似tự 也dã 。 謂vị 銀ngân 可khả 以dĩ 染nhiễm 色sắc 似tự 金kim 。 故cố 云vân 像tượng 。
乾càn 闥thát 婆bà
此thử 云vân 香hương 陰ấm 。 亦diệc 云vân 陵lăng 空không 之chi 神thần 。 即tức 天thiên 帝đế 樂nhạo/nhạc/lạc 神thần 也dã 。
同đồng 一nhất 師sư 學học
謂vị 同đồng 一nhất 如Như 來Lai 大đại 師sư 。 教giáo 法pháp 中trung 學học 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 體thể 無vô 別biệt 故cố 。
如như 水thủy 乳nhũ 合hợp
謂vị 如Như 來Lai 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 體thể 無vô 有hữu 別biệt 。 行hành 與dữ 理lý 順thuận 。 一nhất 相tương/tướng 無vô 差sai 。 如như 水thủy 與dữ 乳nhũ 。 合hợp 為vi 一nhất 體thể 。 無vô 別biệt 色sắc 味vị 也dã 。
法pháp 語ngữ 律luật 語ngữ
法pháp 語ngữ 者giả 。 謂vị 語ngữ 詞từ 圓viên 足túc 。 律luật 語ngữ 者giả 。 合hợp 理lý 無vô 差sai 。 又hựu 能năng 引dẫn 實thật 義nghĩa 。 名danh 曰viết 法pháp 語ngữ 。 出xuất 柔nhu 輭nhuyễn 言ngôn 。 名danh 曰viết 律luật 語ngữ 也dã 。
二nhị 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
一nhất 名danh 蘇tô 摩ma (# 蘇tô 字tự 上thượng 聲thanh 。 如như 上thượng 釋thích )# 。 二nhị 名danh 婆bà 頗phả 夷di (# 或hoặc 云vân 婆bà 頗phả )# 。 僧Tăng 祇kỳ 律luật 云vân 。 一nhất 名danh 真chân 檀đàn 。 是thị 釋thích 家gia 女nữ 。 二nhị 名danh 鬱uất 多đa 羅la 。 此thử 云vân 上thượng 也dã 。
溉cái 灌quán
溉cái 。 音âm 既ký 。 灌quán 也dã 。 灌quán 。 音âm 貫quán 。 溉cái 也dã 。 澆kiêu 也dã 。
華hoa 鬘man
鬘man 。 音âm 蠻# 。 梵Phạm 言ngôn 磨ma 羅la 。 此thử 云vân 鬘man 。 天Thiên 竺Trúc 結kết 鬘man 。 多đa 用dụng 蘇tô 摩ma 那na 華hoa 。 行hàng 列liệt 結kết 之chi 。 以dĩ 為vi 條điều 貫quán 。 無vô 問vấn 男nam 女nữ 貴quý 賤tiện 。 皆giai 此thử 莊trang 嚴nghiêm 。 或hoặc 首thủ 。 或hoặc 身thân 。 以dĩ 為vi 飾sức 好hảo/hiếu 。
倡xướng 妓kỹ
倡xướng 。 俗tục 作tác 娼# 。 同đồng 音âm 昌xương 。 女nữ 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。 妓kỹ 。 音âm 計kế 。 亦diệc 女nữ 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。
唱xướng 和hòa
唱xướng 。 音âm 暢sướng 。 引dẫn 先tiên 也dã 。 發phát 歌ca 。 謂vị 之chi 唱xướng 也dã 。 和hòa 。 禾hòa 字tự 去khứ 聲thanh 。 謂vị 聲thanh 音âm 相tương 和hòa 。 前tiền 後hậu 之chi 相tướng 隨tùy 也dã 。
俳# 說thuyết
俳# 。 音âm 牌bài 。 俳# 優ưu 。 雜tạp 戲hí 也dã 。
鼓cổ 簧#
簧# 。 音âm 黃hoàng 。 謂vị 笙sanh 竽# 管quản 底để 之chi 側trắc 。 以dĩ 薄bạc 金kim 葉diệp 障chướng 之chi 。 吹xuy 則tắc 鼓cổ 之chi 而nhi 出xuất 聲thanh 。 名danh 之chi 為vi 簧# 。 故cố 笙sanh 竽# 皆giai 謂vị 之chi 簧# 也dã 。
吹xuy 貝bối
貝bối 。 乃nãi 蠡lễ 之chi 大đại 者giả 。 吹xuy 之chi 以dĩ 為vi 節tiết 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。
佯dương 跛bả
佯dương 。 音âm 羊dương 。 詐trá 也dã 。 跛bả 。 波ba 字tự 上thượng 聲thanh 。 足túc 行hành 不bất 正chánh 也dã 。
或hoặc 嘯khiếu
音âm 笑tiếu 。 蹙túc/xúc 口khẩu 而nhi 出xuất 聲thanh 也dã 。
沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử
沙Sa 門Môn 。 此thử 云vân 功công 勞lao 。 言ngôn 其kỳ 修tu 道Đạo 有hữu 多đa 勞lao 也dã 。 又hựu 翻phiên 勤cần 行hành 。 謂vị 勤cần 行hành 眾chúng 善thiện 。 止chỉ 息tức 諸chư 惡ác 也dã 。 佛Phật 法Pháp 及cập 外ngoại 道đạo 。 凡phàm 出xuất 家gia 者giả 。 皆giai 名danh 沙Sa 門Môn 。 釋thích 是thị 釋Thích 迦Ca 。 此thử 云vân 能năng 仁nhân 。 今kim 言ngôn 沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử 者giả 。 謂vị 揀giản 餘dư 沙Sa 門Môn 也dã 。 此thử 總tổng 有hữu 四tứ 句cú 。 以dĩ 別biệt 沙Sa 門Môn 義nghĩa 。 是thị 釋Thích 子tử 。 非phi 沙Sa 門Môn 。 乃nãi 王vương 種chủng 也dã 。 是thị 沙Sa 門Môn 。 非phi 釋Thích 子tử 。 婆Bà 羅La 門Môn 也dã 。 (# 諸chư 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 修tu 行hành 者giả )# 。 是thị 沙Sa 門Môn 是thị 釋Thích 子tử 。 乃nãi 比Bỉ 丘Khâu 也dã 。 非phi 沙Sa 門Môn 非phi 釋Thích 子tử 。 二nhị 下hạ 姓tánh 也dã (# 一nhất 商thương 賈cổ 。 二nhị 農nông 作tác )# 。 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 經kinh 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
有hữu 四tứ 姓tánh 出xuất 家gia 者giả 。 無vô 復phục 本bổn 姓tánh 。 但đãn 言ngôn 沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử 。
所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 生sanh 由do 我ngã 法pháp 生sanh 。 成thành 由do 我ngã 法pháp 成thành 。 其kỳ 由do 四tứ 河hà 入nhập 海hải 。 無vô 復phục 本bổn 名danh 。 同đồng 名danh 大đại 海hải 。 又hựu 長trường/trưởng 阿a 含hàm 經kinh 。
佛Phật 告cáo 比Bỉ 丘Khâu 。
若nhược 有hữu 人nhân 問vấn 。 汝nhữ 誰thùy 種chủng 姓tánh 。 當đương 答đáp 彼bỉ 言ngôn 。 我ngã 是thị 沙Sa 門Môn 。 釋Thích 種chủng 子tử 也dã 。 親thân 從tùng 口khẩu 生sanh 。 從tùng 法Pháp 化hóa 生sanh 。 現hiện 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 後hậu 亦diệc 清thanh 淨tịnh 。 當đương 來lai 彌Di 勒Lặc 弟đệ 子tử 。 皆giai 稱xưng 曰viết 慈từ 子tử 。
婆Bà 羅La 門Môn
此thử 云vân 淨tịnh 行hạnh 。 亦diệc 云vân 梵Phạm 志Chí 。 乃nãi 天Thiên 竺Trúc 四tứ 姓tánh 中trung 之chi 一nhất 姓tánh 。 或hoặc 出xuất 家gia 。 或hoặc 居cư 家gia 。 以dĩ 修tu 道Đạo 為vi 務vụ 。 餘dư 如như 上thượng 釋thích 。
四tứ 種chủng 諍tranh
一nhất 言ngôn 諍tranh 者giả 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 共cộng 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 諍tranh 言ngôn 。 引dẫn 十thập 八bát 諍tranh 事sự 。 共cộng 諍tranh 言ngôn 語ngữ 。 遂toại 彼bỉ 此thử 共cộng 鬬đấu 。 二nhị 覓mịch 諍tranh 者giả 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 與dữ 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 覓mịch 罪tội 。 三tam 犯phạm 諍tranh 者giả 。 犯phạm 七thất 種chủng 罪tội (# 波ba 羅la 夷di 。 乃nãi 至chí 惡ác 說thuyết )# 。 四tứ 事sự 諍tranh 者giả 。 言ngôn 諍tranh 中trung 事sự 作tác 。 覓mịch 諍tranh 中trung 事sự 作tác 。 犯phạm 諍tranh 中trung 事sự 作tác 。 名danh 為vi 事sự 諍tranh 也dã (# 十thập 八bát 諍tranh 事sự 。 如như 破phá 僧Tăng 犍kiền 度độ 中trung 出xuất )# 。
○# 三tam 十thập 捨xả 墮đọa 法pháp 。
迦ca 絺hy 那na 衣y
此thử 云vân 功công 德đức 衣y 。 七thất 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 自tự 恣tứ 竟cánh 。 十thập 六lục 日nhật 受thọ 。 受thọ 此thử 衣y 已dĩ 。 得đắc 畜súc 長trường/trưởng 衣y 。 離ly 衣y 宿túc 。 別biệt 眾chúng 食thực 。 展triển 轉chuyển 食thực 。 得đắc 食thực 前tiền 食thực 後hậu 。 不bất 囑chúc 授thọ 餘dư 尼ni 入nhập 聚tụ 落lạc 。 至chí 十thập 二nhị 月nguyệt 。 十thập 五ngũ 日nhật 捨xả 。 是thị 名danh 衣y 已dĩ 捨xả 。 捨xả 已dĩ 。 不bất 復phục 得đắc 五ngũ 事sự 利lợi 益ích 。
長trường/trưởng 衣y
長trường/trưởng 。 音âm 塲# 去khứ 聲thanh 。 餘dư 也dã 。 剩thặng 也dã 。 若nhược 布bố 長trường/trưởng 一nhất 尺xích 六lục 寸thốn 。 濶# 八bát 寸thốn 。 即tức 名danh 長trường/trưởng 衣y 。 此thử 謂vị 長trường/trưởng 衣y 中trung 。 極cực 少thiểu 之chi 量lượng 也dã 。
淨tịnh 施thí
淨tịnh 施thí 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 真chân 實thật 淨tịnh 施thí 。 謂vị 真chân 實thật 施thí 與dữ 他tha 。 二nhị 展triển 轉chuyển 淨tịnh 施thí 。 謂vị 對đối 彼bỉ 作tác 法pháp 。 文văn 如như 餘dư 處xứ 釋thích 。
尼ni 薩tát 耆kỳ 波ba 逸dật 提đề
尼ni 薩tát 耆kỳ 。 此thử 云vân 捨xả 。 波ba 逸dật 提đề 。 此thử 云vân 墮đọa 。 謂vị 犯phạm 此thử 罪tội 已dĩ 。 其kỳ 物vật 應ưng 捨xả 與dữ 僧Tăng 。 乃nãi 至chí 一nhất 人nhân 。 餘dư 有hữu 墮đọa 罪tội 。 應ứng 對đối 一nhất 清thanh 淨tịnh 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 悔hối 過quá 。
衣y 已dĩ 竟cánh
謂vị 五ngũ 衣y 已dĩ 竟cánh 也dã 。
除trừ 僧Tăng 羯yết 磨ma
若nhược 有hữu 病bệnh 緣duyên 。 糞phẩn 掃tảo 衣y 重trọng/trùng 。 不bất 堪kham 持trì 行hành 。 應ưng 僧Tăng 中trung 三tam 乞khất 不bất 失thất 衣y 羯yết 磨ma 。 僧Tăng 作tác 白bạch 二nhị 羯yết 磨ma 。 與dữ 彼bỉ 不bất 失thất 衣y 法pháp 。 故cố 此thử 除trừ 僧Tăng 羯yết 磨ma 。 不bất 犯phạm (# 詳tường 如như 大đại 律luật )# 。
非phi 時thời 衣y
時thời 者giả 。 謂vị 不bất 受thọ 迦ca 絺hy 那na 衣y 。 有hữu 一nhất 月nguyệt 名danh 時thời (# 。 七thất 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 八bát 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật )# 。 受thọ 迦ca 絺hy 那na 衣y 。 有hữu 五ngũ 月nguyệt 名danh 時thời (# 。 七thất 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 十thập 二nhị 月nguyệt 。 十thập 五ngũ 日nhật )# 。 若nhược 此thử 二nhị 時thời 中trung 。 所sở 得đắc 衣y 者giả 。 名danh 為vi 時thời 衣y 。 除trừ 此thử 二nhị 時thời 。 於ư 餘dư 時thời 所sở 得đắc 衣y 者giả 。 名danh 為vi 非phi 時thời 衣y 也dã 。
非phi 親thân 里lý
謂vị 非phi 父phụ 母mẫu 親thân 里lý 。 乃nãi 至chí 七thất 世thế 無vô 親thân 也dã 。 若nhược 親thân 里lý 者giả 。 父phụ 母mẫu 親thân 里lý 。 乃nãi 至chí 七thất 世thế 有hữu 親thân 也dã 。
先tiên 不bất 受thọ 自tự 恣tứ 請thỉnh
謂vị 先tiên 未vị 曾tằng 受thọ 施thí 主chủ 恣tứ 恁nhẫm 隨tùy 意ý 請thỉnh 。 許hứa 尼ni 求cầu 索sách 也dã 。
我ngã 曹tào
曹tào 。 音âm 早tảo 平bình 聲thanh 。 輩bối 也dã 。 眾chúng 也dã 。
執chấp 事sự 人nhân
謂vị 執chấp 作tác 眾chúng 務vụ 給cấp 事sự 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 之chi 淨tịnh 人nhân 也dã 。
僧Tăng 伽già 藍lam 民dân
謂vị 守thủ 護hộ 寺tự 門môn 人nhân 。 或hoặc 自tự 發phát 心tâm 。 或hoặc 檀đàn 越việt 雇cố 來lai 。
優Ưu 婆Bà 塞Tắc
此thử 云vân 近cận 事sự 男nam 。 謂vị 受thọ 五Ngũ 戒Giới 者giả 。
口khẩu 可khả 受thọ
謂vị 口khẩu 言ngôn 諾nặc 。 即tức 置trí 地địa 受thọ 也dã 。
五ngũ 綴chuế
綴chuế 。 音âm 惴# 。 合hợp 聯liên 也dã 。 連liên 補bổ 也dã 。 雜tạp 事sự 云vân 。 諸chư 苾Bật 芻Sô 尼ni 。 隨tùy 處xứ 安an 鉢bát 。 鐵thiết 遂toại 生sanh 垢cấu 。 或hoặc 因nhân 打đả 擲trịch 。 多đa 有hữu 損tổn 壞hoại 。
佛Phật 言ngôn 。
應ưng 以dĩ 薄bạc 錫tích 。 替thế 鉢bát 而nhi 用dụng 。 彼bỉ 便tiện 以dĩ 錫tích 遍biến 裏lý 其kỳ 鉢bát 。
佛Phật 言ngôn 。
不bất 應ưng 以dĩ 錫tích 。 遍biến 裹khỏa 其kỳ 鉢bát 。 可khả 為vi 小tiểu 替thế 。 纔tài 承thừa 鉢bát 底để 。 彼bỉ 作tác 種chủng 種chủng 奇kỳ 異dị 形hình 勢thế 。
佛Phật 言ngôn 。
不bất 合hợp 。 替thế 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 如như 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 及cập 多đa 根căn 樹thụ 葉diệp 。 二nhị 如như 手thủ 掌chưởng (# 多đa 根căn 樹thụ 。 即tức 尼ni 拘câu 律luật 樹thụ )# 。
貿mậu 至chí
貿mậu 。 音âm 茂mậu 。 交giao 易dị 也dã 。
求cầu 縷lũ
縷lũ 。 音âm 樓lâu 。 綫tuyến 也dã (# 綫tuyến 同đồng 線tuyến )# 。
酥tô 油du 生sanh 酥tô
酥tô 者giả 。 是thị 牛ngưu 羊dương 等đẳng 乳nhũ 。 抨phanh 鑽toàn 成thành 之chi 。 油du 者giả 。 謂vị 胡hồ 麻ma 蔓mạn 菁# 等đẳng 油du 。 生sanh 酥tô 者giả 。 謂vị 牛ngưu 羊dương 等đẳng 諸chư 生sanh 酥tô 。 淨tịnh 灑sái 洗tẩy 。 無vô 食thực 氣khí 。 一nhất 受thọ 。 得đắc 七thất 日nhật 服phục 。
蜜mật 石thạch 蜜mật
蜜mật 。 謂vị 諸chư 蜂phong 蜜mật 也dã 。 石thạch 蜜mật 如như 上thượng 釋thích 。
●# 律luật 藏tạng 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 四tứ 。
檀đàn 越việt
檀đàn 是thị 梵Phạm 音âm 。 此thử 云vân 施thí 。 越việt 是thị 此thử 方phương 之chi 言ngôn 。 謂vị 人nhân 能năng 行hành 施thí 。 即tức 得đắc 超siêu 越việt 。 貧bần 窮cùng 海hải 矣hĩ 。
五ngũ 衣y
一nhất 安an 陀đà 會hội 。 二nhị 鬱uất 多đa 羅la 僧Tăng 。 三tam 僧Tăng 伽già 黎lê 。 四tứ 僧Tăng 祇kỳ 支chi 。 五ngũ 覆phú 肩kiên 衣y 。 根căn 本bổn 羯yết 磨ma 云vân 。 一nhất 僧Tăng 伽già 胝chi (# 即tức 僧Tăng 伽già 黎lê )# 。 二nhị 嗢ốt 怛đát 羅la 僧Tăng 伽già (# 即tức 鬱uất 多đa 羅la 僧Tăng 也dã )# 。 三tam 安an 怛đát 婆bà 娑sa (# 即tức 安an 陀đà 會hội )# 。 四tứ 厥quyết 蘇tô 洛lạc 迦ca (# 下hạ 裙quần )# 。 五ngũ 僧Tăng 脚cước 踦# (# 掩yểm 腋dịch 襯# 衣y )# 。 此thử 五ngũ 衣y 者giả 。 尼ni 所sở 要yếu 用dụng 。 三tam 衣y 如như 舊cựu 。 餘dư 二nhị 須tu 論luận 。 厥quyết 蘇tô 洛lạc 迦ca 。 正chánh 譯dịch 名danh 篅thước 。 意ý 取thủ 形hình 狀trạng 。 立lập 目mục (# 以dĩ 其kỳ 兩lưỡng 頭đầu 縫phùng 合hợp 。 形hình 如như 小tiểu 篅thước 也dã )# 。 即tức 是thị 尼ni 之chi 下hạ 裙quần 。 長trường/trưởng 四tứ 肘trửu 。 寬khoan 二nhị 肘trửu 。 兩lưỡng 頭đầu 縫phùng 合hợp 。 著trước 時thời 入nhập 立lập 。 擡# 上thượng 過quá 臍tề 。 各các 蹙túc/xúc 兩lưỡng 邊biên 。 雙song 排bài 後hậu 掩yểm 。 繫hệ 以dĩ 腰yêu 絛thao 。 在tại 踝hõa 上thượng 二nhị 指chỉ 。 此thử 是thị 西tây 方phương 尼ni 眾chúng 著trước 裙quần 之chi 儀nghi 。 惟duy 此thử 一nhất 裙quần 。 更cánh 無vô 餘dư 服phục 。 以dĩ 是thị 煗noãn 地địa 。 充sung 事sự 長trường/trưởng 道đạo 。 不bất 同đồng 寒hàn 國quốc 。 重trọng/trùng 數số 須tu 多đa 。 舊cựu 云vân 厥quyết 修tu 羅la 。 或hoặc 云vân 祇kỳ 修tu 羅la 者giả 。 皆giai 譌# 也dã (# 繫hệ 絛thao 之chi 式thức 。 量lượng 與dữ 僧Tăng 同đồng 。 如như 眾chúng 學học 法pháp 中trung 釋thích )# 。 僧Tăng 脚cước 踦# 者giả 。 即tức 是thị 此thử 方phương 覆phú 膊bạc 。 更cánh 長trường/trưởng 一nhất 肘trửu 。 正chánh 當đương 其kỳ 量lượng 。 用dụng 掩yểm 肩kiên 腋dịch 。 佛Phật 制chế 。 恐khủng 汙ô 三tam 衣y 。 先tiên 用dụng 通thông 覆phú 兩lưỡng 肩kiên 。 然nhiên 後hậu 於ư 上thượng 通thông 披phi 法Pháp 服phục 。 繞nhiễu 頸cảnh 令linh 急cấp 。 級cấp 𢂁# 紐nữu 於ư 肩kiên 頭đầu 。 其kỳ 𢂁# 紐nữu 與dữ 衫sam 𢂁# 相tương 似tự 。 衣y 總tổng 覆phú 身thân 。 元nguyên 不bất 露lộ 膊bạc 。 雙song 手thủ 不bất 出xuất 。 斂liểm 在tại 胸hung 前tiền 。 同đồng 阿a 育dục 王vương 像tượng 。 乃nãi 至chí 禮lễ 敬kính 三Tam 寶Bảo 。 及cập 受thọ 大đại 戒giới 。 噉đạm 食thực 之chi 儀nghi 。 曾tằng 不bất 輒triếp 許hứa 露lộ 出xuất 胸hung 膊bạc 。 尼ni 在tại 寺tự 時thời 。 法Pháp 皆giai 如như 是thị 。 僧Tăng 亦diệc 同đồng 此thử 。 然nhiên 噉đạm 食thực 禮lễ 拜bái 之chi 時thời 。 僧Tăng 便tiện 露lộ 膊bạc 。 五ngũ 天thiên 皆giai 爾nhĩ 。 不bất 見kiến 僧Tăng 尼ni 披phi 覆phú 膊bạc 者giả 。 若nhược 在tại 寺tự 中trung 。 無vô 帶đái 𢂁# 紐nữu 法pháp 。 由do 氎điệp 布bố 輕khinh 澀sáp 。 肩kiên 頭đầu 不bất 墮đọa 。 此thử 方phương 絹quyên 滑hoạt 。 施thí 帶đái 胸hung 前tiền 。 自tự 是thị 一nhất 家gia 容dung 儀nghi 。 非phi 關quan 佛Phật 制chế 。 則tắc 但đãn 由do 先tiên 來lai 。 翻phiên 譯dịch 傳truyền 授thọ 。 不bất 體thể 其kỳ 儀nghi 。 云vân 僧Tăng 祇kỳ 支chi 。 復phục 道đạo 覆phú 肩kiên 衣y 。 然nhiên 覆phú 肩kiên 衣y 者giả 。 即tức 僧Tăng 脚cước 崎# 。 喚hoán 作tác 僧Tăng 祇kỳ 支chi 。 乃nãi 是thị 傳truyền 言ngôn 不bất 正chánh 。 此thử 二nhị 元nguyên 是thị 一nhất 物vật 。 強cường/cưỡng 復phục 施thí 其kỳ 兩lưỡng 名danh 。 祇kỳ 支chi 似tự 帶đái 本bổn 音âm 。 覆phú 肩kiên 律luật 無vô 斯tư 目mục 。 又hựu 此thử 方phương 古cổ 舊cựu 祗chi 支chi 。 亦diệc 非phi 本bổn 樣# 。 合hợp 是thị 厥quyết 蘇tô 洛lạc 迦ca 。 而nhi 縵man 偏thiên 開khai 一nhất 邊biên 。 事sự 當đương 下hạ 裙quần 也dã 。 此thử 等đẳng 非phi 真chân 。 各các 有hữu 參tham 差sai 。 著trước 用dụng 亦diệc 未vị 閑nhàn 其kỳ 軌quỹ 則tắc 。 略lược 註chú 大đại 綱cương 。 廣quảng 如như 餘dư 處xứ 。 自tự 非phi 親thân 觀quán 西tây 國quốc 。 誰thùy 復phục 委ủy 的đích 元nguyên 由do 。 設thiết 有hữu 見kiến 此thử 告cáo 言ngôn 。 改cải 者giả 萬vạn 中trung 有hữu 一nhất 。 即tức 似tự 三tam 衣y 之chi 類loại 也dã 。 既ký 如như 雷lôi 同đồng 執chấp 舊cựu 。 不bất 肯khẳng 隨tùy 新tân 。 斯tư 乃nãi 知tri 而nhi 故cố 為vi 。 違vi 教giáo 之chi 愆khiên 。 誰thùy 代đại 之chi 也dã 。
婆bà 伽già 婆bà
此thử 是thị 世Thế 尊Tôn 。 有hữu 大đại 功công 德đức 。 至chí 聖thánh 之chi 名danh 。 體thể 含hàm 多đa 義nghĩa 。 不bất 可khả 直trực 翻phiên 。 如như 智trí 論luận 云vân 。 婆bà 伽già 。 秦tần 言ngôn 德đức 。 婆bà 言ngôn 有hữu 。 是thị 名danh 有hữu 德đức 。 又hựu 婆bà 伽già 。 名danh 分phân 別biệt 。 婆bà 。 名danh 巧xảo 。 巧xảo 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 。 總tổng 相tương/tướng 別biệt 相tướng 。 故cố 名danh 婆Bà 伽Già 婆Bà 。 又hựu 翻phiên 有hữu 名danh 聲thanh 。 謂vị 無vô 有hữu 得đắc 名danh 聲thanh 如như 佛Phật 者giả 。 或hoặc 云vân 婆bà 伽già 梵Phạm 。 新tân 云vân 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 釋thích 陀đà 羅la 尼ni 云vân 。 婆bà 伽già 梵Phạm 者giả 。 男nam 聲thanh 呼hô 也dã 。 婆bà 誐nga 嚩phạ 底để 。 女nữ 聲thanh 呼hô 也dã 。 二nhị 俱câu 會hội 意ý 。 釋thích 云vân 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 依y 聲thanh 明minh 。 敵địch 對đối 釋thích 者giả 。 婆bà 伽già 云vân 破phá 。 梵Phạm 翻phiên 為vi 能năng 。 能năng 破phá 四tứ 魔ma 。 名danh 婆bà 伽già 梵Phạm 。 又hựu 云vân 薄bạc 阿a 梵Phạm 。 依y 聲thanh 明minh 論luận 云vân 。 薄bạc 名danh 為vi 破phá 。 阿a 名danh 無vô 生sanh 。 梵Phạm 名danh 為vi 證chứng 。 智trí 能năng 證chứng 阿a 。 名danh 為vi 阿a 梵Phạm 。 由do 阿a 梵Phạm 故cố 。 能năng 破phá 煩phiền 惱não 。 故cố 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 具cụ 如như 是thị 德đức 。 名danh 薄bạc 阿a 梵Phạm 。 又hựu 云vân 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 薄bạc 伽già 云vân 福phước 智trí 。 梵Phạm 名danh 為vi 具cụ 。 會hội 意ý 釋thích 云vân 。 由do 具cụ 福phước 智trí 。 莊trang 嚴nghiêm 滿mãn 足túc 。 名danh 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 又hựu 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 亦diệc 是thị 男nam 聲thanh 呼hô 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 聲thanh 依y 六lục 義nghĩa 轉chuyển 。 一nhất 自tự 在tại 。 二nhị 熾sí 盛thịnh 。 三tam 端đoan 嚴nghiêm 。 四tứ 名danh 稱xưng 。 五ngũ 吉cát 祥tường 。 六lục 尊tôn 貴quý 。 頌tụng 曰viết 。 自tự 在tại 熾sí 盛thịnh 與dữ 端đoan 嚴nghiêm 。 名danh 稱xưng 吉cát 祥tường 及cập 尊tôn 貴quý 。 如như 是thị 六lục 德đức 義nghĩa 圓viên 滿mãn 。 是thị 故cố 彰chương 名danh 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 謂vị 如Như 來Lai 永vĩnh 不bất 繫hệ 屬thuộc 。 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 具cụ 自tự 在tại 義nghĩa 。 猛mãnh 燄diệm 智trí 火hỏa 所sở 燒thiêu 鍊luyện 故cố 。 具cụ 熾sí 盛thịnh 義nghĩa 。 妙diệu 三tam 十thập 二nhị 大Đại 士Sĩ 相tương/tướng 等đẳng 所sở 莊trang 飾sức 故cố 。 具cụ 端đoan 嚴nghiêm 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 殊thù 勝thắng 功công 德đức 圓viên 滿mãn 。 無vô 不bất 知tri 故cố 。 具cụ 名danh 稱xưng 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 親thân 近cận 供cúng 養dường 。 咸hàm 稱xưng 讚tán 故cố 。 具cụ 吉cát 祥tường 義nghĩa 。 具cụ 一nhất 切thiết 德đức 。 常thường 起khởi 方phương 便tiện 。 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 無vô 懈giải 廢phế 故cố 。 具cụ 尊tôn 貴quý 義nghĩa (# 已dĩ 上thượng 廣quảng 釋thích 。 為vi 欲dục 令linh 知tri 如Như 來Lai 有hữu 此thử 眾chúng 德đức 故cố 也dã )# 。
憒hội 閙náo
憒hội 。 音âm 膾khoái 。 亂loạn 也dã 。 閙náo 。 音âm 鐃nao 去khứ 聲thanh 。 不bất 靜tĩnh 也dã 。 擾nhiễu 也dã 。
狼lang 藉tạ
狼lang 。 音âm 郎lang 。 獸thú 名danh 也dã 。 似tự 犬khuyển 。 銳duệ 頭đầu 白bạch 頰giáp 。 高cao 前tiền 廣quảng 後hậu 。 其kỳ 性tánh 多đa 貪tham 。 故cố 曰viết 貪tham 狼lang 。 蹂# 攉# 其kỳ 草thảo 。 使sử 之chi 雜tạp 亂loạn 。 故cố 曰viết 狼lang 藉tạ 。 藉tạ 。 音âm 寂tịch 。 草thảo 不bất 編biên 。 離ly 披phi 雜tạp 亂loạn 也dã (# 攉# 音âm 霍hoắc 。 反phản 覆phúc 也dã )# 。
六lục 枚mai
枚mai 。 音âm 梅mai 。 箇cá 也dã 。 數số 物vật 幾kỷ 箇cá 。 曰viết 幾kỷ 枚mai 。
大đại 釜phủ
釜phủ 。 音âm 輔phụ 。 鍑phúc 屬thuộc 。 無vô 足túc 。 大đại 口khẩu 。 古cổ 時thời 釜phủ 量lượng 。 六lục 斗đẩu 四tứ 升thăng 。 本bổn 作tác 鬴# 字tự 。
大đại 瓮úng
瓮úng 。 亦diệc 作tác 罋# 。 同đồng 音âm 翁ông 去khứ 聲thanh 。 汲cấp 水thủy 瓶bình 缸# 也dã 。
涅Niết 槃Bàn 僧Tăng
此thử 云vân 裙quần 也dã 。
栴chiên 檀đàn 輸du 那na 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
栴chiên 亦diệc 作tác 旃chiên 。 旃chiên 檀đàn 是thị 香hương 名danh 。 輸du 那na 者giả 。 苑uyển 法Pháp 師sư 云vân 。 輸du 宜nghi 借tá 上thượng 聲thanh 呼hô 。 正chánh 曰viết 輸du 羅la 。 此thử 翻phiên 為vi 勇dũng 猛mãnh 也dã 。 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 經Kinh 云vân 。 降hàng 伏phục 外ngoại 道đạo 。 立lập 以dĩ 正chánh 教giáo 。 所sở 謂vị 輸du 那na 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 是thị 。
橛quyết 上thượng
橛quyết 。 音âm 掘quật 。 木mộc 段đoạn 。 以dĩ 木mộc 段đoạn 安an 牆tường 壁bích 上thượng 也dã 。
象tượng 牙nha 杙#
杙# 。 音âm 亦diệc 。 橛quyết 也dã 。 謂vị 牆tường 壁bích 間gian 杙# 。 翹kiều 上thượng 。 如như 象tượng 牙nha 也dã 。
破phá 戒giới 見kiến 威uy 儀nghi
破phá 戒giới 者giả 。 謂vị 犯phạm 波ba 羅la 夷di 。 僧Tăng 殘tàn 。 偷thâu 蘭lan 遮già 。 破phá 見kiến 者giả 。 謂vị 破phá 於ư 正chánh 見kiến 。 起khởi 於ư 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 諸chư 邪tà 見kiến 等đẳng 。 破phá 威uy 儀nghi 者giả 。 謂vị 犯phạm 波ba 逸dật 提đề 。 悔hối 過quá 法pháp 。 突đột 吉cát 羅la 。 惡ác 說thuyết 也dã 。
棃lê 奢xa
即tức 離ly 奢xa 。 如như 上thượng 釋thích 。
迦ca 羅la 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
迦ca 羅la 。 此thử 云vân 黑hắc 色sắc 。
張trương 氎điệp
氎điệp 。 音âm 牒điệp 。 細tế 布bố 也dã 。 天Thiên 竺Trúc 白bạch 氎điệp 。 幅# 寬khoan 二nhị 肘trửu 。 若nhược 是thị 大đại 氎điệp 。 則tắc 與dữ 袈ca 裟sa 量lượng 同đồng 。 亦diệc 為vi 一nhất 幅# 。 似tự 西tây 洋dương 布bố 。 此thử 方phương 皆giai 無vô 。
跋bạt 陀đà 迦ca 毗tỳ 羅la 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
跋bạt 陀đà 。 亦diệc 云vân 跋bạt 陀đà 羅la 。 此thử 翻phiên 為vi 賢hiền 。 迦ca 毗tỳ 羅la 。 此thử 云vân 黃hoàng 色sắc 。 言ngôn 此thử 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 身thân 體thể 金kim 色sắc 。 端đoan 正chánh 細tế 輭nhuyễn 。 猶do 如như 天thiên 身thân 。 或hoặc 云vân 迦ca 毗tỳ 羅la 是thị 姓tánh 。 即tức 大đại 姓tánh 迦ca 毗tỳ 羅la 婆Bà 羅La 門Môn 女nữ 也dã 。
價giá 直trực 四tứ 張trương 氎điệp
五ngũ 分phần/phân 律luật 云vân 。 直trực 四tứ 大đại 錢tiền 。 按án 此thử 四tứ 氎điệp 。 價giá 直trực 四tứ 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 。 言ngôn 錢tiền 者giả 。 非phi 也dã (# 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 。 原nguyên 是thị 數số 名danh 。 非phi 錢tiền 號hiệu )# 。 僧Tăng 祇kỳ 律luật 云vân 。 四tứ 羯yết 利lợi 沙sa 槃bàn 者giả 。 四tứ 四tứ 十thập 六lục 故cố 錢tiền (# 即tức 十thập 六lục 分phần 也dã )# 。 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 經Kinh 云vân 。 冬đông 天thiên 遮già 寒hàn 。 極cực 重trọng 價giá 衣y 。 用dụng 四tứ 迦ca 羅la 沙sa 畔bạn 作tác 。 不bất 得đắc 過quá (# 羯yết 利lợi 沙sa 槃bàn 。 迦ca 羅la 沙sa 畔bạn 。 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 。 此thử 皆giai 一nhất 號hiệu 。 由do 音âm 有hữu 輕khinh 重trọng 之chi 譌# 耳nhĩ )# 。
十thập 六lục 條điều
按án 天Thiên 竺Trúc 。 一nhất 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 。 分phân 為vi 四tứ 分phần/phân 。 一nhất 分phần/phân 有hữu 五ngũ 磨ma 灑sái 。 一nhất 磨ma 灑sái 。 有hữu 八bát 十thập 貝bối 齒xỉ 。 四tứ 分phần/phân 共cộng 有hữu 二nhị 十thập 磨ma 灑sái 。 總tổng 得đắc 一nhất 千thiên 六lục 百bách 貝bối 齒xỉ 。 此thử 是thị 一nhất 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 。 為vi 一nhất 千thiên 六lục 百bách 貝bối 齒xỉ 之chi 數số 也dã 。 今kim 此thử 十thập 六lục 條điều 。 即tức 十thập 六lục 分phần 。 是thị 四tứ 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 四tứ 四tứ 十thập 六lục 分phần 。 共cộng 有hữu 八bát 十thập 磨ma 灑sái 。 總tổng 得đắc 六lục 千thiên 四tứ 百bách 貝bối 齒xỉ 。 此thử 是thị 四tứ 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 之chi 大đại 數số 也dã 。 餘dư 如như 大đại 僧Tăng 初sơ 篇thiên 中trung 釋thích (# 磨ma 灑sái 亦diệc 是thị 數số 名danh 。 是thị 貝bối 齒xỉ 許hứa 八bát 十thập 箇cá 名danh 。 若nhược 言ngôn 一nhất 分phần/phân 。 則tắc 有hữu 五ngũ 磨ma 灑sái 。 五ngũ 磨ma 灑sái 大đại 數số 總tổng 有hữu 四tứ 百bách 貝bối 齒xỉ 。 貝bối 齒xỉ 俗tục 呼hô 名danh 海hải 巴ba 。 小tiểu 兒nhi 常thường 帶đái 壓áp 驚kinh 。 又hựu 呼hô 為vi 壓áp 驚kinh 螺loa 。 上thượng 古cổ 皆giai 為vi 貨hóa 用dụng 。 至chí 秦tần 乃nãi 廢phế 貝bối 行hành 錢tiền 。 今kim 摩Ma 竭Kiệt 國Quốc 。 猶do 現hiện 用dụng 也dã )# 。
四Tứ 分Phần/phân 律Luật 名Danh 義Nghĩa 標Tiêu 釋Thích 卷quyển 第đệ 十thập 九cửu
Tứ Phần/phân Luật Danh Nghĩa Tiêu Thích ♦ Hết quyển 19
音âm 釋thích 。
媟tiết 嬻#
上thượng 音âm 屑tiết 。 下hạ 音âm 讀đọc 。 慢mạn 也dã 。
五ngũ 分phần/phân
謂vị 一nhất 戒giới 。 二nhị 定định 。 三tam 慧tuệ 。 四tứ 解giải 脫thoát 。 五ngũ 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 。
三tam 毒độc
貪tham 。 瞋sân 。 癡si 。
七thất 支chi
殺sát 。 盜đạo 。 婬dâm 。 妄vọng 言ngôn 。 綺ỷ 語ngữ 。 兩lưỡng 舌thiệt 。 惡ác 口khẩu 。
四tứ 生sanh
胎thai 。 卵noãn 。 溼thấp 。 化hóa 。
三tam 途đồ
地địa 獄ngục 。 餓ngạ 鬼quỷ 。 畜súc 生sanh 。
蠡lễ
同đồng 螺loa 。
蹙túc/xúc
音âm 促xúc 。
諾nặc
音âm 納nạp 。
抨phanh 鑽toàn
上thượng 音âm 烹phanh 。 下hạ 音âm 劗# 。
鍑phúc
音âm 富phú 。 大đại 釜phủ 也dã 。
四tứ 分phần/phân 律luật 名danh 義nghĩa 標tiêu 釋thích 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập 目mục 錄lục 。
-# 釋thích 翅sí 搜sưu 迦Ca 維Duy 羅La 衛Vệ 國Quốc 。 尼ni 俱câu 律luật 園viên
-# 波ba 逸dật 提đề
-# 毀hủy 呰tử
-# 麤thô 惡ác 罪tội
-# 除trừ 僧Tăng 羯yết 磨ma
-# 實thật 者giả
-# 五ngũ 六lục 語ngữ
-# 有hữu 知tri 女nữ 人nhân
-# 鬼quỷ 神thần 村thôn
-# 坐tọa 蓐nhục
-# 嫌hiềm 窄#
-# 澆kiêu 泥nê
-# 戶hộ 扉#
-# 窻# 牖dũ
覆phúc 苫thiêm
-# 施thí 一nhất 食thực 處xứ
-# 非phi 時thời
-# 食thực 家gia
-# 四tứ 月nguyệt
-# 軍quân 陣trận
-# 鬬đấu 戰chiến
-# 擊kích 攊#
-# 淨tịnh 施thí
-# 青thanh 黑hắc 木mộc 蘭lan
-# 麤thô 罪tội
若nhược 二nhị 若nhược 三tam
-# 與dữ 欲dục
-# 手thủ 搏bác
-# 剎sát 利lợi
-# 未vị 藏tạng 寶bảo
-# 門môn 閾quắc
-# 八bát 指chỉ
-# 陛bệ 孔khổng
-# 兜đâu 羅la 綿miên
-# 噉đạm 蒜toán
摩Ma 訶Ha 波Ba 闍Xà 波Ba 提Đề
-# 胡hồ 膠giao
-# 適thích 意ý
-# 茄# 蔞# 草thảo
-# 鳥điểu 銜hàm
-# 問vấn 訊tấn
-# 謦khánh 欬khái
-# 樹thụ 株chu
-# 汪uông 水thủy
-# 巷hạng 陌mạch
-# 摩ma 納nạp
-# 墼kích 上thượng
-# 埵đóa 上thượng
-# 讖sấm 摩ma 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
-# 咒chú 詛trớ
南Nam 無mô
-# 迦ca 羅la 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
-# 椎chùy 胸hung
-# 食thực 噎ế
-# 婆bà 祇kỳ 陀đà 國quốc
-# 襯# 身thân 衣y
-# 暴bạo 風phong
-# 汎# 漲trương
-# 蹹# 殺sát
-# 反phản 叛bạn
-# 模mô 法pháp
-# 盡tận 漬tí
-# 磔trách 手thủ
-# 六lục 難nạn/nan 事sự
-# 跋bạt 難Nan 陀Đà
-# 袈ca 裟sa
-# 出xuất 迦ca 絺hy 那na 衣y
-# 舂thung 磨ma
-# 炊xuy 飯phạn
-# 嗤xuy 笑tiếu
-# 自tự 手thủ 紡# 績#
-# 支chi 節tiết 咒chú
-# 剎sát 利lợi 咒chú
-# 鬼quỷ 咒chú
-# 吉cát 凶hung 咒chú
-# 解giải 知tri 音âm 聲thanh
-# 轉chuyển 鹿lộc 輪luân 卜bốc
-# 治trị 腹phúc 內nội 蟲trùng 病bệnh 咒chú
-# 治trị 宿túc 食thực 不bất 消tiêu 咒chú
-# 治trị 毒độc 咒chú
-# 婆bà 羅la
-# 六lục 法pháp
-# 癃lung 躃tích 跛bả
-# 瘖âm 瘂á
-# 安an 陀đà 會hội
-# 鬱uất 多đa 羅la 僧Tăng
-# 僧Tăng 伽già 棃lê
-# 僧Tăng 祇kỳ 支chi
-# 覆phú 肩kiên 衣y
-# 癰ung 疽thư
-# 白bạch 癩lại
-# 乾can/kiền/càn 痟tiêu
-# 二nhị 形hình
-# 三tam 昧muội
-# 正chánh 受thọ
須Tu 陀Đà 洹Hoàn
斯Tư 陀Đà 含Hàm
阿A 那Na 含Hàm
阿A 羅La 漢Hán
-# 腐hủ 爛lạn 藥dược
-# 具cụ 足túc 戒giới
-# 曾tằng 嫁giá 婦phụ
-# 由do 延diên
-# 果quả 蓏lỏa
-# 賊tặc 宼#
-# 迦ca 毗tỳ 羅la 長trưởng 老lão
-# 所sở 諱húy
-# 麻ma 滓chỉ
-# 䘢# 跨khóa 衣y
-# 用dụng 毳thuế
-# 劫kiếp 貝bối
-# 俱câu 遮già 羅la
-# 芻sô 摩ma
-# 野dã 蠶tằm 綿miên
-# 手thủ 脚cước 釧xuyến
-# 隈ôi 處xứ
-# 擎kình 蓋cái
-# 跣tiển 行hành
-# 作tác 屟#
-# 洟di 唾thóa
-# 二nhị 道đạo 合hợp
-# 一nhất 錢tiền
-# 思tư 那na 絺hy 羅la 國quốc
-# 多đa 羅la 葉diệp
-# 立lập 塔tháp
優Ưu 婆Bà 夷Di
-# 伽già 羅la 旃chiên 檀đàn 陀đà 輸du 那na
-# 波ba 羅la 提đề 提đề 舍xá 尼ni
❖
Phiên âm: 28/5/2016 ◊ Cập nhật: 28/5/2016
Tứ Phần/phân Luật Danh Nghĩa Tiêu Thích ♦ Quyển 19
明minh 。 廣quảng 州châu 沙Sa 門Môn 釋thích 。 弘hoằng 贊tán 在tại 犙# 。 輯# 。
新tân 安an 沙Sa 門Môn 釋thích 。 弘hoằng 麗lệ 羅la 峰phong 。 校giáo 。
●# 律luật 藏tạng 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 二nhị 。
○# 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 法pháp 。
惟duy 夫phu 女nữ 人nhân 心tâm 弱nhược 。 情tình 欣hân 恣tứ 放phóng 。 諂siểm 偽ngụy 多đa 過quá 。 媟tiết 嬻# 無vô 恆hằng 。 故cố 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 以dĩ 應ứng 其kỳ 機cơ 。 防phòng 之chi 而nhi 密mật 。 禁cấm 之chi 以dĩ 牢lao 。 是thị 每mỗi 立lập 戒giới 。 倍bội 逾du 於ư 男nam 。 凡phàm 為vi 遮già 制chế 。 嚴nghiêm 必tất 加gia 僧Tăng 。 苟cẩu 非phi 宿túc 植thực 妙diệu 因nhân 。 曷hạt 由do 獲hoạch 斯tư 聖thánh 訓huấn 。 既ký 捨xả 俗tục 嬩# 。 稱xưng 為vi 釋thích 女nữ 者giả 。 當đương 奉phụng 能năng 父phụ 之chi 誨hối 。 麤thô 服phục 蔽tế 形hình 。 蔬# 食thực 資tư 身thân 。 寡quả 步bộ 少thiểu 言ngôn 。 蠲quyên 情tình 滅diệt 逸dật 。 內nội 外ngoại 根căn 塵trần 。 使sử 無vô 相tướng 涉thiệp 。 如như 善thiện 護hộ 龜quy 。 巧xảo 而nhi 藏tạng 六lục 。 持trì 戒giới 則tắc 吉cát 羅la 無vô 犯phạm 。 澄trừng 心tâm 乃nãi 觸xúc 物vật 無vô 移di 。 於ư 三tam 藏tạng 中trung 。 方phương 便tiện 勤cần 學học 。 修tu 五ngũ 分phần/phân 與dữ 八bát 敬kính 。 拔bạt 三tam 毒độc 與dữ 七thất 支chi 。 心tâm 存tồn 圓viên 悟ngộ 。 志chí 在tại 上thượng 乘thừa 。 視thị 四tứ 生sanh 如như 赤xích 子tử 。 念niệm 三tam 途đồ 若nhược 已dĩ 苦khổ 。 早tảo 求cầu 成thành 道Đạo 。 以dĩ 法pháp 濟tế 之chi 。 具cụ 如như 斯tư 行hành 。 現hiện 則tắc 人nhân 天thiên 之chi 良lương 友hữu 。 終chung 為vi 三tam 界giới 之chi 舟chu 航# 者giả 也dã (# 凡phàm 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 受thọ 大đại 戒giới 已dĩ 。 即tức 應ưng 熟thục 讀đọc 戒giới 本bổn 。 使sử 無vô 差sai 脫thoát 。 方phương 閱duyệt 律luật 藏tạng 。 令linh 曉hiểu 持trì 犯phạm 。 若nhược 智trí 有hữu 餘dư 。 乃nãi 學học 僧Tăng 律luật 。 俾tỉ 知tri 二nhị 部bộ 毗Tỳ 尼Ni 。 共cộng 不bất 共cộng 別biệt 。 今kim 此thử 尼ni 戒giới 。 所sở 有hữu 名danh 句cú 。 多đa 同đồng 僧Tăng 律luật 。 如như 前tiền 詳tường 釋thích 。 茲tư 復phục 出xuất 者giả 。 以dĩ 恐khủng 女nữ 志chí 多đa 劣liệt 喜hỷ 忘vong 。 不bất 能năng 記ký 習tập 僧Tăng 律luật 。 故cố 今kim 重trọng/trùng 出xuất 。 略lược 而nhi 釋thích 之chi 。 中trung 有hữu 不bất 同đồng 者giả 。 隨tùy 文văn 詳tường 注chú 。 然nhiên 此thử 律luật 文văn 。 多đa 是thị 簡giản 尠tiển 。 名danh 句cú 無vô 幾kỷ 。 不bất 能năng 一nhất 一nhất 條điều 列liệt 科khoa 相tương/tướng 。 但đãn 出xuất 篇thiên 目mục 。 以dĩ 便tiện 尋tầm 討thảo 若nhược 樂nhạo/nhạc/lạc 廣quảng 知tri 。 當đương 閱duyệt 僧Tăng 律luật )# 。
○# 八bát 波ba 羅la 夷di 法pháp 。
世Thế 尊Tôn 。
梵Phạm 音âm 路lộ 迦ca 那na 他tha 。 此thử 云vân 世Thế 尊Tôn 。 是thị 佛Phật 十thập 號hiệu 後hậu 之chi 一nhất 號hiệu 也dã 。 謂vị 具cụ 上thượng 九cửu 號hiệu 。 為vi 物vật 欽khâm 重trọng/trùng 。 故cố 曰viết 世Thế 尊Tôn 。 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 。 所sở 共cộng 尊tôn 故cố 。 舊cựu 稱xưng 眾Chúng 祐Hựu 。 謂vị 有hữu 眾chúng 德đức 自tự 祐hựu 。 復phục 能năng 祐hựu 諸chư 有hữu 情tình 。 故cố 稱xưng 眾Chúng 祐Hựu 。 祐hựu 猶do 助trợ 也dã 。
毗tỳ 舍xá 離ly
此thử 云vân 廣quảng 博bác 嚴nghiêm 淨tịnh 。 謂vị 其kỳ 國quốc 寬khoan 平bình 。 名danh 為vi 廣quảng 博bác 。 城thành 邑ấp 華hoa 麗lệ 。 故cố 名danh 嚴nghiêm 淨tịnh 。
獼mi 猴hầu 江giang
獼mi 。 音âm 迷mê 。 猴hầu 。 音âm 候hậu 。 此thử 獸thú 無vô 脾tì 。 以dĩ 行hành 消tiêu 食thực 。 江giang 。 應ưng 言ngôn 池trì 。 此thử 池trì 在tại 毗tỳ 舍xá 離ly 宮cung 城thành 外ngoại 五ngũ 六lục 里lý 。 是thị 昔tích 眾chúng 獼mi 猴hầu 。 為vi 佛Phật 穿xuyên 作tác 此thử 池trì 也dã 。
名danh 字tự 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
此thử 以dĩ 名danh 為vi 稱xưng 。 非phi 真chân 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 也dã 。 或hoặc 是thị 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 種chủng 族tộc 。 或hoặc 世thế 間gian 人nhân 與dữ 男nam 女nữ 立lập 字tự 。 喚hoán 作tác 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。
相tương 似tự 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
若nhược 人nhân 剃thế 髮phát 。 不bất 受thọ 佛Phật 戒giới 。 以dĩ 其kỳ 形hình 貌mạo 威uy 儀nghi 。 似tự 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 也dã 。
自tự 稱xưng 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
謂vị 人nhân 實thật 非phi 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 。 自tự 言ngôn 我ngã 是thị 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 或hoặc 是thị 賊tặc 住trụ 者giả (# 賊tặc 住trụ 。 謂vị 自tự 剃thế 髮phát 。 不bất 受thọ 佛Phật 戒giới 。 盜đạo 聽thính 僧Tăng 戒giới 。 或hoặc 共cộng 羯yết 磨ma 布bố 薩tát 。 名danh 為vi 賊tặc 住trụ 。 此thử 人nhân 後hậu 不bất 聽thính 與dữ 出xuất 家gia )# 。
善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 尼ni
謂vị 有hữu 女nữ 人nhân 。 具cụ 信tín 樂nhạo 心tâm 。 來lai 至chí 佛Phật 所sở 。 欲dục 求cầu 出xuất 家gia 。 佛Phật 即tức 喚hoán 言ngôn 善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 。 頭đầu 髮phát 自tự 落lạc 。 成thành 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 性tánh 。 如như 摩Ma 登Đăng 伽Già 女nữ 等đẳng 。 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 經Kinh 云vân 。 佛Phật 在tại 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 摩ma 登đăng 祇kỳ 女nữ 。 來lai 到đáo 佛Phật 所sở 。 禮lễ 世Thế 尊Tôn 足túc 。 退thoái 坐tọa 一nhất 面diện 。 佛Phật 即tức 為vi 說thuyết 法pháp 。 深thâm 悟ngộ 法pháp 性tánh 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 求cầu 佛Phật 出xuất 家gia 。
世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。
聽thính 汝nhữ 於ư 我ngã 法Pháp 中trung 。 善thiện 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 盡tận 諸chư 苦khổ 際tế 。 佛Phật 言ngôn 已dĩ 訖ngật 。 頭đầu 髮phát 自tự 落lạc 。 法Pháp 服phục 應ứng 器khí 。 忽hốt 然nhiên 在tại 身thân 。 威uy 儀nghi 詳tường 序tự 。 如như 久cửu 服phục 法pháp 者giả 。
乞khất 求cầu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
梵Phạm 言ngôn 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 此thử 言ngôn 乞khất 士sĩ 女nữ 。 凡phàm 稱xưng 比Bỉ 丘Khâu 。 皆giai 是thị 乞khất 求cầu 義nghĩa 也dã 。 如như 諸chư 俗tục 女nữ 婦phụ 人nhân 等đẳng 。 從tùng 他tha 乞khất 求cầu 時thời 。 亦diệc 言ngôn 我ngã 是thị 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 是thị 謂vị 乞khất 求cầu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 非phi 真chân 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。
著trước 割cát 截tiệt 衣y 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
謂vị 以dĩ 諸chư 貴quý 價giá 衣y 等đẳng 。 割cát 截tiệt 壞hoại 色sắc 。 然nhiên 後hậu 披phi 著trước 。 名danh 為vi 能năng 著trước 割cát 截tiệt 衣y 者giả 。 是thị 名danh 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 。 雖tuy 著trước 割cát 截tiệt 衣y 。 不bất 受thọ 戒giới 。 非phi 真chân 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。
破phá 結kết 使sử 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 名danh 為vi 結kết 使sử 。 若nhược 人nhân 出xuất 家gia 。 或hoặc 滿mãn 二nhị 十thập 歲tuế 。 或hoặc 不bất 滿mãn 二nhị 十thập 歲tuế 。 破phá 諸chư 煩phiền 惱não 。 盡tận 一nhất 切thiết 漏lậu 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 即tức 名danh 得đắc 具cụ 足túc 戒giới 。 名danh 為vi 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 。
白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
謂vị 受thọ 戒giới 者giả 。 無vô 諸chư 障chướng 難nạn 。 善thiện 法Pháp 成thành 就tựu 。 於ư 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 二nhị 部bộ 僧Tăng 中trung 。 秉bỉnh 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 得đắc 具cụ 足túc 戒giới 。 是thị 為vi 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni (# 一nhất 白bạch 三tam 羯yết 磨ma 。 名danh 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma )# 。 已dĩ 上thượng 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 惟duy 取thủ 此thử 中trung 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 制chế 戒giới 。
二nhị 形hình
亦diệc 名danh 二nhị 根căn 。 謂vị 人nhân 一nhất 身thân 。 俱câu 有hữu 男nam 女nữ 兩lưỡng 根căn 也dã 。
黃hoàng 門môn
謂vị 諸chư 不bất 能năng 男nam 者giả 。 此thử 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 者giả 生sanh 。 二nhị 者giả 犍kiền 。 三tam 者giả 妒đố 。 四tứ 者giả 變biến 。 五ngũ 者giả 半bán 。 詳tường 如như 第đệ 三tam 卷quyển 釋thích 。
偷thâu 蘭lan 遮già
此thử 云vân 大đại 障chướng 。 謂vị 能năng 與dữ 善thiện 道đạo 作tác 大đại 遮già 障chướng 。 後hậu 墮đọa 惡ác 道đạo 。 亦diệc 名danh 麤thô 罪tội 。
突đột 吉cát 羅la
此thử 云vân 惡ác 作tác 。 身thân 犯phạm 者giả 名danh 惡ác 作tác 。 口khẩu 犯phạm 者giả 名danh 惡ác 說thuyết 。
式Thức 叉Xoa 摩Ma 那Na
此thử 云vân 學học 法pháp 女nữ 。 謂vị 於ư 二nhị 年niên 中trung 。 學học 其kỳ 六lục 法pháp 。 及cập 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 諸chư 戒giới 威uy 儀nghi 也dã 。
沙Sa 彌Di
此thử 云vân 息tức 慈từ 。 謂vị 息tức 世thế 染nhiễm 之chi 情tình 。 以dĩ 慈từ 濟tế 萬vạn 物vật 也dã 。 梵Phạm 音âm 云vân 室thất 羅la 末mạt 尼ni 羅la 。 此thử 云vân 求cầu 寂tịch 男nam 。 謂vị 欲dục 求cầu 趣thú 涅Niết 槃Bàn 圓viên 寂tịch 之chi 處xứ 也dã 。
沙Sa 彌Di 尼ni
尼ni 者giả 。 女nữ 也dã 。 正chánh 梵Phạm 音âm 名danh 室thất 利lợi 摩ma 拏noa 理lý 迦ca 。 此thử 云vân 勤cần 策sách 女nữ 。 亦diệc 云vân 求cầu 寂tịch 女nữ 。 餘dư 如như 上thượng 釋thích 。
滅diệt 擯bấn
滅diệt 者giả 。 絕tuyệt 也dã 。 沒một 也dã 。 擯bấn 者giả 。 斥xích 也dã 。 棄khí 也dã 。 謂vị 犯phạm 此thử 戒giới 。 即tức 應ưng 除trừ 去khứ 。 不bất 問vấn 不bất 治trị 。 永vĩnh 絕tuyệt 捨xả 棄khí 。 滅diệt 沒một 其kỳ 名danh 。 更cánh 復phục 不bất 得đắc 入nhập 道đạo 也dã 。
最tối 初sơ 未vị 結kết 戒giới 等đẳng
謂vị 最tối 初sơ 犯phạm 戒giới 人nhân 。 佛Phật 未vị 制chế 戒giới 。 故cố 不bất 得đắc 罪tội 。 如như 須tu 提đề 那na 子tử 。 及cập 癡si 狂cuồng 心tâm 亂loạn 者giả 。 痛thống 惱não 之chi 所sở 迫bách 纏triền 者giả 。 由do 彼bỉ 失thất 於ư 本bổn 性tánh 。 於ư 自tự 身thân 中trung 。 皆giai 無vô 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 想tưởng 。 故cố 無vô 犯phạm 也dã (# 初sơ 事sự 竟cánh )# 。
羅la 閱duyệt 城thành
此thử 云vân 王vương 舍xá 城thành 。 是thị 摩Ma 竭Kiệt 國Quốc 城thành 名danh 也dã 。
耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn
此thử 云vân 鷲thứu 頂đảnh 山sơn 。 謂vị 其kỳ 山sơn 頂đảnh 。 形hình 似tự 鷲thứu 鳥điểu 也dã 。
聚tụ 落lạc
巷hạng 陌mạch 街nhai 衢cù 住trú 處xứ 。 名danh 為vi 聚tụ 。 聚tụ 外ngoại 遠viễn 家gia 。 名danh 為vi 落lạc 。 又hựu 有hữu 市thị 名danh 聚tụ 落lạc 。 無vô 市thị 名danh 村thôn 也dã (# 二nhị 事sự 竟cánh )# 。
譽dự 死tử
譽dự 。 音âm 豫dự 。 謂vị 稱xưng 人nhân 之chi 美mỹ 。 曰viết 譽dự 也dã 。
咄đốt 人nhân
咄đốt 。 音âm 獨độc 。 喝hát 也dã 。 呵ha 也dã 。
惡ác 活hoạt
活hoạt 。 桓hoàn 字tự 入nhập 聲thanh 。 生sanh 也dã 。 不bất 死tử 也dã (# 三tam 事sự 竟cánh )# 。
過quá 人nhân 法pháp
亦diệc 名danh 上thượng 人nhân 法pháp 。 謂vị 四tứ 聖thánh 果Quả 等đẳng 法pháp 。 此thử 法pháp 過quá 於ư 一nhất 切thiết 。 凡phàm 愚ngu 之chi 上thượng 。 人nhân 中trung 無vô 以dĩ 等đẳng 者giả 。 故cố 名danh 為vi 過quá 人nhân 法pháp 。 亦diệc 言ngôn 入nhập 涅Niết 槃Bàn 法pháp 。 此thử 法pháp 是thị 佛Phật 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 羅La 漢Hán 法pháp 也dã 。
入nhập 聖thánh 智trí 勝thắng 法Pháp
謂vị 佛Phật 及cập 四Tứ 果Quả 。 殊thù 勝thắng 之chi 法Pháp 。 非phi 由do 色sắc 力lực 。 及cập 以dĩ 聰thông 明minh 而nhi 能năng 獲hoạch 者giả 。 皆giai 由do 行hành 者giả 。 精tinh 進tấn 不bất 懈giải 。 勝thắng 妙diệu 力lực 故cố 。 而nhi 能năng 證chứng 入nhập 也dã 。
大đại 姊tỷ
姊tỷ 。 音âm 子tử 。 女nữ 兄huynh 也dã 。 本bổn 作tác 姉# 。 俗tục 作tác 姊tỷ 。 姉# 。 四tứ 姓tánh 出xuất 家gia 。 同đồng 歸quy 姓tánh 釋thích 。 是thị 為vi 法pháp 中trung 姉# 妹muội 。
增tăng 上thượng 慢mạn
謂vị 未vị 得đắc 證chứng 聖thánh 。 而nhi 謂vị 已dĩ 得đắc 。 以dĩ 其kỳ 聖thánh 智trí 。 是thị 增tăng 上thượng 行hành 。 於ư 此thử 出xuất 世thế 增tăng 上thượng 法pháp 中trung 。 起khởi 心tâm 生sanh 慢mạn 。 名danh 為vi 增tăng 上thượng 慢mạn 也dã 。 此thử 以dĩ 其kỳ 內nội 心tâm 。 實thật 為vi 已dĩ 得đắc 已dĩ 證chứng 。 此thử 心tâm 增tăng 上thượng 。 而nhi 慢mạn 於ư 他tha 。 是thị 為vi 增tăng 上thượng 慢mạn 。 若nhược 自tự 知tri 未vị 得đắc 上thượng 人nhân 之chi 法pháp 。 誑cuống 他tha 言ngôn 得đắc 。 是thị 為vi 妄vọng 語ngữ 。 故cố 此thử 除trừ 增tăng 上thượng 慢mạn 。 不bất 犯phạm (# 四tứ 事sự 竟cánh )# 。
舍Xá 衛Vệ 國quốc
此thử 言ngôn 聞văn 物vật 國quốc 。 此thử 乃nãi 城thành 名danh 。 非phi 是thị 國quốc 號hiệu 。 以dĩ 其kỳ 城thành 名danh 出xuất 人nhân 物vật 。 好hiếu 行hành 道Đạo 德đức 。 五ngũ 天thiên 共cộng 聞văn 。 故cố 名danh 聞văn 物vật 。 國quốc 號hiệu 憍kiêu 薩tát 羅la 。
祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên
祇kỳ 是thị 祇kỳ 陀đà 。 此thử 云vân 勝thắng 。 給Cấp 孤Cô 獨Độc 。 是thị 須Tu 達Đạt 長Trưởng 者Giả 之chi 稱xưng 。 須Tu 達Đạt 長Trưởng 者Giả 。 將tương 金kim 錢tiền 布bố 地địa 。 與dữ 祇kỳ 陀đà 太thái 子tử 買mãi 園viên 。 為vi 佛Phật 建kiến 寺tự 。 太thái 子tử 心tâm 喜hỷ 。 以dĩ 林lâm 樹thụ 施thí 之chi 。 以dĩ 二nhị 人nhân 同đồng 心tâm 施thí 故cố 。 故cố 共cộng 稱xưng 名danh 為vi 。 祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。
豪hào 貴quý
古cổ 作tác 貴quý 。 今kim 作tác 貴quý 。
大đại 善thiện 鹿lộc 樂nhạo/nhạc/lạc 長trưởng 者giả
五ngũ 分phần/phân 律luật 云vân 。 毗tỳ 舍xá 佉khư 母mẫu 壻# 。 名danh 鹿lộc 子tử 。 其kỳ 孫tôn 名danh 尸thi 利lợi 跋bạt 。 尸thi 利lợi 跋bạt 。 常thường 繫hệ 念niệm 偷thâu 羅la 難Nan 陀Đà 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 。 梵Phạm 云vân 尸thi 利lợi 跋bạt 。 此thử 言ngôn 吉cát 善thiện 。 大đại 善thiện 。 吉cát 善thiện 。 義nghĩa 皆giai 一nhất 也dã 。 鹿lộc 樂nhạo/nhạc/lạc 是thị 父phụ 名danh 也dã (# 壻# 是thị 女nữ 夫phu 。 今kim 俗tục 作tác 婿tế )# 。
偷thâu 羅la 難Nan 陀Đà
亦diệc 云vân 偷thâu 蘭lan 陀đà 。 或hoặc 云vân 吐thổ 羅la 難Nan 陀Đà 。 又hựu 云vân 鍮thâu 盧lô 。 此thử 皆giai 梵Phạm 音âm 之chi 輕khinh 重trọng 譌# 轉chuyển 也dã 。 偷thâu 羅la 義nghĩa 多đa 。 不bất 可khả 翻phiên 。 難Nan 陀Đà 。 此thử 翻phiên 歡hoan 喜hỷ 。 亦diệc 釋Thích 種chủng 女nữ 。 然nhiên 此thử 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 解giải 通thông 三tam 藏tạng 。 善thiện 閑nhàn 說thuyết 法Pháp 。 六lục 羣quần 尼ni 中trung 之chi 最tối 者giả 。 亦diệc 是thị 大đại 權quyền 菩Bồ 薩Tát 示thị 現hiện 。 致trí 佛Phật 結kết 戒giới 也dã 。
阿a 姨di
阿a 。 阿a 葛cát 切thiết 。 音âm 遏át 。 俗tục 呼hô 為vi 亞# 。 姨di 。 今kim 稱xưng 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 為vi 阿a 姨di 者giả 。 有hữu 云vân 。 以dĩ 大Đại 愛Ái 道Đạo 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 是thị 佛Phật 姨di 母mẫu 。 故cố 傚# 喚hoán 阿a 姨di 。 餘dư 如như 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 犍kiền 度độ 中trung 釋thích 。
捉tróc 鳴minh
鳴minh 。 謂vị 鳴minh 。 唼xiệp 其kỳ 口khẩu 也dã 。 即tức 口khẩu 之chi 相tướng 近cận 也dã 。
酸toan 棗táo
五ngũ 分phần/phân 律luật 云vân 。 彼bỉ 問vấn 言ngôn 。 汝nhữ 須tu 何hà 物vật 。 尼ni 答đáp 言ngôn 。 我ngã 須tu 乾can/kiền/càn 棗táo 。 便tiện 買mãi 與dữ 之chi 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 以dĩ 手thủ 捧phủng 棗táo 。
問vấn 言ngôn 。
汝nhữ 見kiến 是thị 乾can/kiền/càn 棗táo 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
見kiến 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 言ngôn 。 若nhược 人nhân 繫hệ 心tâm 於ư 不bất 可khả 行hành 欲dục 處xứ 。 神thần 明minh 乾can/kiền/càn 縮súc 。 亦diệc 如như 此thử 也dã 。
從tùng 腋dịch
腋dịch 。 音âm 亦diệc 。 是thị 左tả 右hữu 肘trửu 脇hiếp 之chi 間gian 也dã 。
若nhược 捺nại
捺nại 。 音âm 納nạp 。 搦nạch 也dã 。 手thủ 按án 之chi 也dã 。
捉tróc 髀bễ
髀bễ 。 音âm 彼bỉ 。 兩lưỡng 股cổ 也dã 。
阿a 修tu 羅la
此thử 翻phiên 無vô 端đoan 正chánh 。 謂vị 男nam 醜xú 。 女nữ 端đoan 正chánh 故cố 也dã 。 又hựu 翻phiên 非phi 天thiên 。 謂vị 此thử 神thần 果quả 報báo 最tối 勝thắng 。 鄰lân 次thứ 諸chư 天thiên 。 而nhi 非phi 天thiên 也dã 。
尼ni 師sư 壇đàn
此thử 云vân 坐tọa 具cụ 。 或hoặc 云vân 隨tùy 坐tọa 衣y 。 又hựu 云vân 隨tùy 足túc 衣y 。 謂vị 將tương 隨tùy 行hành 坐tọa 臥ngọa 。 不bất 得đắc 離ly 故cố 也dã 。
革cách 屣tỉ
屣tỉ 。 音âm 徙tỉ 。 皮bì 履lý 也dã 。 熟thục 皮bì 曰viết 韋vi 。 生sanh 皮bì 曰viết 革cách 也dã 。 草thảo 曰viết 屝# 。 麻ma 曰viết 屨lũ 。 皮bì 曰viết 履lý (# 屝# 音âm 費phí 。 屨lũ 音âm 踞cứ )# 。
僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa
僧Tăng 伽già 。 此thử 云vân 眾chúng 。 婆bà 尸thi 沙sa 者giả 。 是thị 餘dư 殘tàn 義nghĩa 。 總tổng 略lược 言ngôn 之chi 名danh 僧Tăng 殘tàn 。 如như 人nhân 為vi 他tha 所sở 殘tàn 。 尚thượng 有hữu 咽yết 喉hầu 。 名danh 之chi 為vi 殘tàn 也dã 。 如như 二nhị 人nhân 共cộng 入nhập 陣trận 間gian 。 一nhất 為vị 他tha 所sở 害hại 命mạng 絕tuyệt 。 二nhị 為vị 他tha 所sở 害hại 。 命mạng 根căn 少thiểu 在tại 不bất 斷đoạn 。 若nhược 得đắc 好hảo/hiếu 醫y 良lương 藥dược 。 可khả 得đắc 除trừ 瘥sái 。 若nhược 無vô 。 不bất 可khả 瘥sái 也dã 。 犯phạm 僧Tăng 殘tàn 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 有hữu 少thiểu 可khả 懺sám 悔hối 之chi 理lý 。 若nhược 得đắc 清thanh 淨tịnh 大đại 眾chúng 。 為vi 如như 法Pháp 說thuyết 懺sám 悔hối 除trừ 罪tội 之chi 法pháp 。 此thử 罪tội 可khả 除trừ 。 若nhược 無vô 清thanh 淨tịnh 大đại 眾chúng 。 不bất 可khả 除trừ 滅diệt 。 是thị 名danh 僧Tăng 殘tàn 也dã (# 五ngũ 事sự 竟cánh )# 。
沙sa 樓lâu 鹿lộc 樂nhạo/nhạc/lạc 長trưởng 者giả
鹿lộc 樂nhạo/nhạc/lạc 。 或hoặc 云vân 鹿lộc 子tử 。 此thử 亦diệc 鹿lộc 子tử 長trưởng 者giả 兒nhi 也dã 。
屏bính 處xứ
屏bính 。 音âm 平bình 。 屏bính 者giả 。 是thị 隱ẩn 蔽tế 處xứ 也dã 。
相tương/tướng 倚ỷ
倚ỷ 。 音âm 椅# 。 依y 也dã 。
八bát 事sự
一nhất 捉tróc 手thủ 。 二nhị 捉tróc 衣y 。 三tam 入nhập 屏bính 處xứ 。 四tứ 共cộng 立lập 。 五ngũ 共cộng 語ngữ 。 六lục 共cộng 行hành 。 七thất 身thân 相tướng 倚ỷ 。 八bát 共cộng 期kỳ 。
至chí 挽vãn
挽vãn 。 音âm 晚vãn 。 牽khiên 引dẫn 也dã 。
夜dạ 叉xoa
此thử 云vân 勇dũng 健kiện 。 亦diệc 云vân 暴bạo 惡ác 。 有hữu 光quang 。 迅tấn 飛phi 如như 流lưu 。 世thế 人nhân 見kiến 光quang 。 謂vị 之chi 流lưu 星tinh 。 口khẩu 中trung 出xuất 烟yên 燄diệm 。 世thế 人nhân 云vân 箒trửu 星tinh 。 一nhất 念niệm 能năng 至chí 百bách 千thiên 由do 旬tuần 。
有hữu 刺thứ
刺thứ 。 音âm 次thứ 。 直trực 傷thương 也dã (# 六lục 事sự 竟cánh )# 。
坻để 舍xá 難Nan 陀Đà
坻để 舍xá 是thị 星tinh 名danh 。 或hoặc 遇ngộ 此thử 星tinh 直trực 月nguyệt 而nhi 生sanh 。 故cố 以dĩ 為vi 名danh 也dã 。 坻để 。 音âm 邸để 。
明minh 相tướng
謂vị 東đông 方phương 已dĩ 赤xích 也dã 。 此thử 約ước 日nhật 未vị 出xuất 前tiền 二nhị 刻khắc 為vi 曉hiểu 。 是thị 明minh 相tướng 也dã 。 又hựu 以dĩ 觀quán 見kiến 掌chưởng 文văn 為vi 限hạn 也dã 。
命mạng 難nạn
謂vị 恐khủng 有hữu 失thất 命mạng 因nhân 緣duyên 也dã 。
梵Phạm 行hạnh 難nạn/nan
謂vị 恐khủng 有hữu 破phá 戒giới 因nhân 緣duyên 也dã (# 七thất 事sự 竟cánh )# 。
拘câu 睒thiểm 彌di 國quốc
中trung 天Thiên 竺Trúc 境cảnh 。 周chu 六lục 千thiên 餘dư 里lý 。 國quốc 大đại 都đô 城thành 。 周chu 三tam 十thập 餘dư 里lý 。 睒thiểm 。 音âm 閃thiểm 。
瞿cù 師sư 羅la 園viên
瞿cù 師sư 羅la 。 此thử 云vân 美mỹ 音âm 。 是thị 長trưởng 者giả 名danh 也dã 。 園viên 在tại 城thành 之chi 東đông 南nam 。 不bất 遠viễn 。
闡xiển 陀đà 比Bỉ 丘Khâu
又hựu 名danh 車Xa 匿Nặc 。 佛Phật 未vị 出xuất 家gia 時thời 。 為vi 佛Phật 守thủ 馬mã 人nhân 也dã 。
慰úy 次thứ 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
或hoặc 名danh 優ưu 蹉sa 。 是thị 闡xiển 陀đà 妹muội 。 有hữu 云vân 是thị 其kỳ 姊tỷ 也dã (# 慰úy 。 亦diệc 作tác 叞# )# 。
教giáo 增tăng 戒giới 心tâm 慧tuệ
教giáo 增tăng 戒giới 者giả 。 謂vị 教giáo 增tăng 五ngũ 篇thiên 戒giới 學học 。 教giáo 增tăng 心tâm 者giả 。 謂vị 教giáo 增tăng 得đắc 四tứ 禪thiền 。 教giáo 增tăng 慧tuệ 者giả 。 謂vị 教giáo 增tăng 明minh 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 又hựu 教giáo 增tăng 戒giới 者giả 。 教giáo 律luật 藏tạng 。 教giáo 增tăng 心tâm 者giả 。 教giáo 經kinh 藏tạng 。 教giáo 增tăng 慧tuệ 者giả 。 教giáo 論luận 藏tạng 。
非phi 法pháp 別biệt 眾chúng
謂vị 同đồng 一nhất 住trú 處xứ 。 羯yết 磨ma 時thời 。 有hữu 不bất 來lai 者giả 。 應ưng 與dữ 欲dục 。 而nhi 不bất 與dữ 欲dục 。 在tại 前tiền 應ưng 呵ha 者giả 。 便tiện 呵ha (# 此thử 名danh 別biệt 眾chúng )# 。 彼bỉ 作tác 白bạch 二nhị 羯yết 磨ma 。 作tác 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 白bạch 此thử 事sự 。 乃nãi 為vi 彼bỉ 事sự 羯yết 磨ma (# 此thử 名danh 非phi 法pháp )# 。 是thị 為vi 非phi 法pháp 。 別biệt 眾chúng 羯yết 磨ma 。
非phi 法pháp 和hòa 合hợp 眾chúng
謂vị 同đồng 一nhất 住trú 處xứ 。 和hòa 合hợp 一nhất 處xứ 羯yết 磨ma 。 應ưng 與dữ 欲dục 者giả 與dữ 欲dục 。 在tại 現hiện 前tiền 應ưng 得đắc 呵ha 者giả 。 不bất 呵ha (# 此thử 名danh 和hòa 合hợp )# 。 作tác 白bạch 二nhị 羯yết 磨ma 。 作tác 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 白bạch 此thử 事sự 。 乃nãi 為vi 彼bỉ 事sự 作tác 羯yết 磨ma (# 此thử 名danh 非phi 法pháp )# 。 是thị 為vi 非phi 法pháp 。 和hòa 合hợp 眾chúng 羯yết 磨ma 。
法pháp 別biệt 眾chúng
謂vị 同đồng 一nhất 住trú 處xứ 羯yết 磨ma 時thời 。 有hữu 不bất 來lai 者giả 。 應ưng 與dữ 欲dục 。 而nhi 不bất 與dữ 欲dục 。 在tại 現hiện 前tiền 應ưng 得đắc 呵ha 者giả 呵ha (# 別biệt 眾chúng )# 。 彼bỉ 作tác 白bạch 二nhị 羯yết 磨ma 。 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 如như 法Pháp 作tác (# 是thị 法pháp )# 。 是thị 為vi 法pháp 別biệt 眾chúng 羯yết 磨ma 。
法pháp 相tướng 似tự 別biệt 眾chúng
別biệt 眾chúng 如như 上thượng 釋thích 。 法pháp 相tướng 似tự 者giả 。 作tác 白bạch 二nhị 。 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 前tiền 作tác 羯yết 磨ma 。 而nhi 後hậu 作tác 白bạch (# 此thử 是thị 法pháp 相tướng 似tự 也dã )# 。 是thị 為vi 法pháp 相tướng 似tự 別biệt 眾chúng 羯yết 磨ma 。
法pháp 相tướng 似tự 和hòa 合hợp 眾chúng
和hòa 合hợp 眾chúng 如như 上thượng 釋thích 。 法pháp 相tướng 似tự 亦diệc 如như 上thượng 釋thích 。 已dĩ 上thượng 五ngũ 種chủng 羯yết 磨ma 。 皆giai 不bất 如như 法Pháp 。 若nhược 僧Tăng 作tác 此thử 等đẳng 羯yết 磨ma 者giả 。 以dĩ 不bất 如như 法Pháp 故cố 。 不bất 犯phạm 。
毗Tỳ 尼Ni
此thử 云vân 善thiện 治trị 。 謂vị 自tự 治trị 婬dâm 怒nộ 癡si 。 亦diệc 能năng 治trị 眾chúng 生sanh 惡ác 也dã 。 亦diệc 云vân 滅diệt 惡ác 。 謂vị 佛Phật 所sở 說thuyết 。 作tác 無vô 作tác 戒giới 。 能năng 滅diệt 身thân 口khẩu 之chi 惡ác 。 故cố 云vân 滅diệt 惡ác 也dã (# 八bát 事sự 竟cánh )# 。
○# 十thập 七thất 僧Tăng 殘tàn 法pháp 。
無vô 根căn
根căn 者giả 。 謂vị 見kiến 聞văn 疑nghi 根căn 也dã 。 見kiến 根căn 者giả 。 實thật 見kiến 彼bỉ 於ư 八bát 波ba 羅la 夷di 中trung 。 犯phạm 一nhất 事sự 。 若nhược 他tha 見kiến 者giả 。 從tùng 他tha 聞văn 。 是thị 謂vị 見kiến 根căn 也dã 。 聞văn 根căn 者giả 。 若nhược 聞văn 彼bỉ 犯phạm 梵Phạm 行hạnh 。 乃nãi 至chí 於ư 八bát 棄khí 中trung 。 隨tùy 犯phạm 一nhất 事sự 。 若nhược 彼bỉ 說thuyết 從tùng 彼bỉ 聞văn 。 是thị 謂vị 聞văn 根căn 也dã 。 疑nghi 根căn 者giả 。 有hữu 二nhị 種chủng 生sanh 疑nghi 。 一nhất 從tùng 見kiến 生sanh 疑nghi 。 若nhược 見kiến 與dữ 男nam 子tử 入nhập 林lâm 出xuất 林lâm 。 乃nãi 至chí 手thủ 捉tróc 刀đao 血huyết 汙ô 。 與dữ 惡ác 知tri 識thức 伴bạn 。 是thị 謂vị 從tùng 見kiến 生sanh 疑nghi 。 二nhị 從tùng 聞văn 生sanh 者giả 。 若nhược 在tại 暗ám 地địa 。 若nhược 聞văn 牀sàng 聲thanh 。 乃nãi 至chí 聞văn 言ngôn 。 我ngã 得đắc 上thượng 人nhân 法pháp 。 是thị 謂vị 從tùng 聞văn 生sanh 疑nghi 。 除trừ 此thử 三tam 根căn 已dĩ 。 更cánh 以dĩ 餘dư 法pháp 謗báng 者giả 。 是thị 謂vị 無vô 根căn 也dã 。 不bất 問vấn 前tiền 人nhân 。 清thanh 淨tịnh 不bất 清thanh 淨tịnh 。 無vô 此thử 三tam 根căn 謗báng 時thời 。 皆giai 名danh 無vô 根căn (# 以dĩ 後hậu 四tứ 波ba 羅la 夷di 謗báng 者giả 。 亦diệc 爾nhĩ )# 。
異dị 分phần/phân 事sự 中trung 取thủ 片phiến
異dị 分phần/phân 者giả 。 八bát 波ba 羅la 夷di 是thị 。 此thử 中trung 若nhược 犯phạm 一nhất 事sự 。 即tức 非phi 沙Sa 門Môn 。 非phi 釋thích 女nữ 。 失thất 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 法pháp 。 涅Niết 槃Bàn 無vô 有hữu 其kỳ 分phần/phân 。 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 乖quai 生sanh 死tử 故cố 。 故cố 名danh 異dị 分phần/phân 。 片phiến 者giả 。 諸chư 威uy 儀nghi 中trung 。 小tiểu 小tiểu 事sự 也dã 。 謂vị 取thủ 波ba 羅la 夷di 法pháp 中trung 小tiểu 小tiểu 之chi 罪tội 。 謗báng 他tha 言ngôn 犯phạm 波ba 羅la 夷di 也dã 。
阿a 蘭lan 若nhã
此thử 云vân 閑nhàn 靜tĩnh 處xứ 。 謂vị 離ly 村thôn 落lạc 。 五ngũ 里lý 之chi 處xứ 也dã 。
精tinh 舍xá
所sở 謂vị 精tinh 舍xá 者giả 。 非phi 以dĩ 其kỳ 舍xá 精tinh 妙diệu 。 由do 其kỳ 精tinh 練luyện 修tu 行hành 者giả 所sở 居cư 。 故cố 謂vị 之chi 精tinh 舍xá 也dã 。
詣nghệ 官quan
詣nghệ 。 音âm 藝nghệ 。 至chí 也dã 。 善thiện 見kiến 律luật 云vân 。 若nhược 人nhân 偷thâu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 衣y 。 不bất 得đắc 言ngôn 是thị 賊tặc 。 但đãn 言ngôn 此thử 人nhân 取thủ 貧bần 道đạo 衣y 去khứ 。 若nhược 人nhân 當đương 劫kiếp 奪đoạt 尼ni 。 得đắc 就tựu 王vương 乞khất 護hộ 身thân 。 不bất 得đắc 稱xưng 名danh 字tự 。 若nhược 道đạo 名danh 字tự 。 犯phạm 。 又hựu 云vân 。 若nhược 人nhân 入nhập 尼ni 寺tự 。 斫chước 伐phạt 樹thụ 木mộc 。 不bất 得đắc 奪đoạt 刀đao 斧phủ 。 及cập 打đả 壞hoại 。 若nhược 打đả 壞hoại 應ưng 還hoàn 直trực 。 若nhược 不bất 還hoàn 。 計kế 直trực 多đa 少thiểu 。 犯phạm 罪tội 。
一nhất 念niệm 頃khoảnh
一nhất 念niệm 中trung 。 有hữu 九cửu 十thập 剎sát 那na 。 一nhất 剎sát 那na 。 經kinh 九cửu 百bách 生sanh 滅diệt 。 僧Tăng 祇kỳ 律luật 云vân 。 二nhị 十thập 念niệm 。 名danh 一nhất 瞬thuấn 頃khoảnh 。 二nhị 十thập 瞬thuấn 。 名danh 一nhất 彈đàn 指chỉ 。 二nhị 十thập 彈đàn 指chỉ 。 名danh 一nhất 羅la 豫dự 。 二nhị 十thập 羅la 豫dự 。 名danh 一nhất 須tu 臾du 。 日nhật 極cực 長trường 時thời 。 有hữu 十thập 八bát 須tu 臾du 。 夜dạ 極cực 短đoản 時thời 。 有hữu 十thập 二nhị 須tu (# 夜dạ 長trường/trưởng 日nhật 短đoản 。 反phản 上thượng 應ưng 知tri )# 。
波Ba 斯Tư 匿Nặc
此thử 云vân 勝thắng 軍quân 。
梵Phạm 志Chí
即tức 婆Bà 羅La 門Môn 也dã 。 其kỳ 人nhân 種chủng 類loại 自tự 云vân 。 從tùng 梵Phạm 天Thiên 口khẩu 生sanh 。 四tứ 姓tánh 中trung 勝thắng 故cố 。 獨độc 取thủ 梵Phạm 名danh 。 以dĩ 為vi 是thị 梵Phạm 天Thiên 苗miêu 裔duệ 也dã 。 唯duy 五ngũ 天Thiên 竺Trúc 有hữu 。 餘dư 國quốc 皆giai 無vô 。
離ly 奢xa
此thử 云vân 皮bì 薄bạc 。 亦diệc 云vân 同đồng 皮bì 。
王vương 舍xá 城thành
即tức 羅la 閱duyệt 城thành 。
僧Tăng 伽già 藍lam
此thử 云vân 眾chúng 園viên 。 謂vị 生sanh 植thực 佛Phật 子tử 道đạo 種chủng 根căn 芽nha 聖thánh 果Quả 處xứ 也dã 。 此thử 方phương 名danh 寺tự 。 又hựu 名danh 院viện 。 又hựu 名danh 精tinh 舍xá 。
摩Ma 竭Kiệt 國Quốc
此thử 云vân 善thiện 勝thắng 國quốc 。 亦diệc 云vân 無vô 惱não 國quốc 。
缾bình 沙sa 王vương
此thử 云vân 影ảnh 勝thắng 王vương 。 亦diệc 云vân 勝thắng 身thân 王vương 。
種chủng 姓tánh 者giả
舍xá 夷di (# 貴quý 姓tánh 也dã 。 即tức 釋Thích 迦Ca 所sở 住trú 處xứ 。 以dĩ 住trú 處xứ 而nhi 立lập 其kỳ 姓tánh 也dã )# 。 拘câu 離ly (# 亦diệc 作tác 拘câu 梨lê 。 是thị 羅la 摩ma 伽già 國quốc 人nhân 種chủng 姓tánh 也dã )# 。 彌di 寧ninh (# 未vị 詳tường )# 。 跋bạt 耆kỳ (# 此thử 云vân 金kim 剛cang )# 。 滿mãn 羅la (# 或hoặc 作tác 摩ma 羅la 。 又hựu 作tác 末mạt 羅la 。 此thử 云vân 力lực 士sĩ )# 。 蘇tô 摩ma (# 此thử 云vân 月nguyệt )# 。
羯yết 磨ma
此thử 云vân 作tác 法pháp 辦biện 事sự 。
褰khiên 衣y
褰khiên 。 音âm 牽khiên 。 所sở 謂vị 褰khiên 裳thường 涉thiệp 水thủy 。 是thị 也dã 。
觸xúc 嬈nhiễu
嬈nhiễu 。 音âm 鳥điểu 。 戲hí 弄lộng 也dã 。
差sai 摩ma 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
差sai 摩ma 。 亦diệc 作tác 讖sấm 摩ma 。 此thử 云vân 安an 隱ẩn 。 此thử 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 得đắc 慈Từ 心Tâm 三Tam 昧Muội 。 智trí 慧tuệ 聰thông 明minh 。 於ư 五ngũ 百bách 阿A 羅La 漢Hán 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 中trung 。 最tối 為vi 上thượng 首thủ 。
拘Câu 薩Tát 羅La 國Quốc
是thị 舍Xá 衛Vệ 城Thành 之chi 國quốc 號hiệu 。 乃nãi 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 所sở 治trị 之chi 境cảnh 也dã (# 拘câu 。 亦diệc 作tác 憍kiêu )# 。
躡niếp 梁lương
躡niếp 。 音âm 捻nẫm 。 登đăng 也dã 。 蹈đạo 也dã 。 梁lương 者giả 。 橋kiều 梁lương 也dã 。
煑chử 羮#
羮# 。 音âm 耕canh 。 五ngũ 味vị 和hòa 羮# 也dã 。 煑chử 。 同đồng 鬻dục 。
●# 律luật 藏tạng 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 三tam 。
提đề 舍xá 難Nan 陀Đà
提đề 舍xá 。 即tức 坻để 舍xá 。
販phán 賣mại
販phán 。 音âm 范phạm 。 賤tiện 買mãi 貴quý 賣mại 。 曰viết 販phán 。
莖hành 食thực
莖hành 。 音âm 恆hằng 。 草thảo 木mộc 榦# 也dã 。 說thuyết 文văn 云vân 。 枝chi 柱trụ 也dã 。 枝chi 生sanh 於ư 莖hành 。 故cố 曰viết 枝chi 柱trụ 。
胡hồ 麻ma
一nhất 名danh 巨cự 勝thắng 。 本bổn 生sanh 胡hồ 國quốc 。 故cố 名danh 胡hồ 蔴# 。 黑hắc 色sắc 。 俗tục 呼hô 為vi 黑hắc 芝chi 蔴# 。 是thị 也dã 。 八bát 穀cốc 之chi 中trung 。 最tối 為vi 大đại 勝thắng 。 故cố 曰viết 巨cự 勝thắng 也dã 。
黑hắc 石thạch 蜜mật
是thị 甘cam 蔗giá 糖đường 之chi 堅kiên 硬ngạnh 者giả 。 有hữu 黑hắc 白bạch 二nhị 種chủng 。
飯phạn 麨xiểu
麨xiểu 。 音âm 炒sao 。 謂vị 稉# 米mễ 。 栗lật 米mễ 。 麥mạch 米mễ 等đẳng 。 炒sao 以dĩ 磨ma 粉phấn 為vi 麨xiểu 。 或hoặc 散tán 麨xiểu 。 或hoặc 以dĩ 糖đường 蜜mật 摶đoàn 之chi 。
摩ma 尼ni
此thử 云vân 如như 意ý 珠châu 。 又hựu 云vân 離ly 垢cấu 。 由do 其kỳ 寶bảo 光quang 淨tịnh 。 不bất 為vi 垢cấu 穢uế 所sở 染nhiễm 。 此thử 寶bảo 珠châu 在tại 龍long 王vương 項hạng 中trung 。 人nhân 得đắc 此thử 珠châu 。 毒độc 不bất 能năng 害hại 。 入nhập 火hỏa 不bất 燒thiêu 。 按án 此thử 寶bảo 。 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 俱câu 有hữu 。 惟duy 人nhân 間gian 功công 德đức 相tương/tướng 少thiểu 。 不bất 具cụ 足túc 耳nhĩ 。
毗tỳ 瑠lưu 璃ly
毗tỳ 。 或hoặc 作tác 吠phệ 。 或hoặc 無vô 毗tỳ 字tự 。 瑠lưu 或hoặc 作tác 琉lưu 。 古cổ 字tự 但đãn 作tác 流lưu 離ly 。 後hậu 人nhân 加gia 其kỳ 玉ngọc 。 原nguyên 是thị 梵Phạn 語ngữ 。 何hà 勞lao 加gia 玉ngọc 。 此thử 翻phiên 為vi 青thanh 色sắc 寶bảo 。 亦diệc 翻phiên 不bất 遠viễn 。 謂vị 天Thiên 竺Trúc 有hữu 山sơn 。 去khứ 波Ba 羅La 奈Nại 城Thành 不bất 遠viễn 。 山sơn 出xuất 此thử 寶bảo 。 因nhân 以dĩ 為vi 名danh 也dã 。 或hoặc 云vân 紺cám 瑠lưu 璃ly 。 紺cám 者giả 。 謂vị 青thanh 而nhi 含hàm 赤xích 色sắc 也dã 。
珂kha 貝bối
珂kha 。 音âm 軻kha 。 一nhất 云vân 瑪mã 瑙não 。 潔khiết 白bạch 如như 雪tuyết 者giả 。 一nhất 云vân 螺loa 屬thuộc 。 生sanh 海hải 中trung 。 或hoặc 云vân 貝bối 大đại 者giả 。 曰viết 珂kha 。
珊san 瑚hô
梵Phạn 語ngữ 鉢bát 攞la 娑sa 福phước 羅la 。 此thử 云vân 珊san 瑚hô 。 形hình 如như 枯khô 樹thụ 。 赤xích 色sắc 。 大đại 論luận 云vân 。 珊san 瑚hô 。 出xuất 海hải 中trung 石thạch 樹thụ 。 外ngoại 國quốc 傳truyền 曰viết 。 大đại 秦tần 西tây 南nam 漲trương 海hải 中trung 。 可khả 七thất 八bát 百bách 里lý 。 到đáo 珊san 瑚hô 洲châu 。 洲châu 底để 磐bàn 石thạch 。 珊san 瑚hô 生sanh 上thượng 。 人nhân 以dĩ 鐵thiết 網võng 取thủ 之chi 。 述thuật 異dị 記ký 曰viết 。 珊san 瑚hô 樹thụ 碧bích 色sắc 。 生sanh 海hải 底để 。 一nhất 株chu 數sổ 十thập 枝chi 。 枝chi 間gian 無vô 葉diệp 。 大đại 者giả 高cao 五ngũ 六lục 尺xích 。 小tiểu 者giả 尺xích 餘dư (# 大đại 秦tần 。 即tức 波ba 斯tư 國quốc 。 在tại 西tây 天Thiên 竺Trúc 外ngoại 。 今kim 東đông 海hải 。 亦diệc 有hữu 珊san 瑚hô )# 。
生sanh 像tượng
外ngoại 國quốc 喚hoán 金kim 為vi 生sanh 。 稱xưng 銀ngân 名danh 像tượng 。 謂vị 金kim 生sanh 色sắc 本bổn 自tự 黃hoàng 。 故cố 云vân 生sanh 。 像tượng 者giả 。 似tự 也dã 。 謂vị 銀ngân 可khả 以dĩ 染nhiễm 色sắc 似tự 金kim 。 故cố 云vân 像tượng 。
乾càn 闥thát 婆bà
此thử 云vân 香hương 陰ấm 。 亦diệc 云vân 陵lăng 空không 之chi 神thần 。 即tức 天thiên 帝đế 樂nhạo/nhạc/lạc 神thần 也dã 。
同đồng 一nhất 師sư 學học
謂vị 同đồng 一nhất 如Như 來Lai 大đại 師sư 。 教giáo 法pháp 中trung 學học 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 體thể 無vô 別biệt 故cố 。
如như 水thủy 乳nhũ 合hợp
謂vị 如Như 來Lai 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 體thể 無vô 有hữu 別biệt 。 行hành 與dữ 理lý 順thuận 。 一nhất 相tương/tướng 無vô 差sai 。 如như 水thủy 與dữ 乳nhũ 。 合hợp 為vi 一nhất 體thể 。 無vô 別biệt 色sắc 味vị 也dã 。
法pháp 語ngữ 律luật 語ngữ
法pháp 語ngữ 者giả 。 謂vị 語ngữ 詞từ 圓viên 足túc 。 律luật 語ngữ 者giả 。 合hợp 理lý 無vô 差sai 。 又hựu 能năng 引dẫn 實thật 義nghĩa 。 名danh 曰viết 法pháp 語ngữ 。 出xuất 柔nhu 輭nhuyễn 言ngôn 。 名danh 曰viết 律luật 語ngữ 也dã 。
二nhị 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
一nhất 名danh 蘇tô 摩ma (# 蘇tô 字tự 上thượng 聲thanh 。 如như 上thượng 釋thích )# 。 二nhị 名danh 婆bà 頗phả 夷di (# 或hoặc 云vân 婆bà 頗phả )# 。 僧Tăng 祇kỳ 律luật 云vân 。 一nhất 名danh 真chân 檀đàn 。 是thị 釋thích 家gia 女nữ 。 二nhị 名danh 鬱uất 多đa 羅la 。 此thử 云vân 上thượng 也dã 。
溉cái 灌quán
溉cái 。 音âm 既ký 。 灌quán 也dã 。 灌quán 。 音âm 貫quán 。 溉cái 也dã 。 澆kiêu 也dã 。
華hoa 鬘man
鬘man 。 音âm 蠻# 。 梵Phạm 言ngôn 磨ma 羅la 。 此thử 云vân 鬘man 。 天Thiên 竺Trúc 結kết 鬘man 。 多đa 用dụng 蘇tô 摩ma 那na 華hoa 。 行hàng 列liệt 結kết 之chi 。 以dĩ 為vi 條điều 貫quán 。 無vô 問vấn 男nam 女nữ 貴quý 賤tiện 。 皆giai 此thử 莊trang 嚴nghiêm 。 或hoặc 首thủ 。 或hoặc 身thân 。 以dĩ 為vi 飾sức 好hảo/hiếu 。
倡xướng 妓kỹ
倡xướng 。 俗tục 作tác 娼# 。 同đồng 音âm 昌xương 。 女nữ 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。 妓kỹ 。 音âm 計kế 。 亦diệc 女nữ 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。
唱xướng 和hòa
唱xướng 。 音âm 暢sướng 。 引dẫn 先tiên 也dã 。 發phát 歌ca 。 謂vị 之chi 唱xướng 也dã 。 和hòa 。 禾hòa 字tự 去khứ 聲thanh 。 謂vị 聲thanh 音âm 相tương 和hòa 。 前tiền 後hậu 之chi 相tướng 隨tùy 也dã 。
俳# 說thuyết
俳# 。 音âm 牌bài 。 俳# 優ưu 。 雜tạp 戲hí 也dã 。
鼓cổ 簧#
簧# 。 音âm 黃hoàng 。 謂vị 笙sanh 竽# 管quản 底để 之chi 側trắc 。 以dĩ 薄bạc 金kim 葉diệp 障chướng 之chi 。 吹xuy 則tắc 鼓cổ 之chi 而nhi 出xuất 聲thanh 。 名danh 之chi 為vi 簧# 。 故cố 笙sanh 竽# 皆giai 謂vị 之chi 簧# 也dã 。
吹xuy 貝bối
貝bối 。 乃nãi 蠡lễ 之chi 大đại 者giả 。 吹xuy 之chi 以dĩ 為vi 節tiết 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。
佯dương 跛bả
佯dương 。 音âm 羊dương 。 詐trá 也dã 。 跛bả 。 波ba 字tự 上thượng 聲thanh 。 足túc 行hành 不bất 正chánh 也dã 。
或hoặc 嘯khiếu
音âm 笑tiếu 。 蹙túc/xúc 口khẩu 而nhi 出xuất 聲thanh 也dã 。
沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử
沙Sa 門Môn 。 此thử 云vân 功công 勞lao 。 言ngôn 其kỳ 修tu 道Đạo 有hữu 多đa 勞lao 也dã 。 又hựu 翻phiên 勤cần 行hành 。 謂vị 勤cần 行hành 眾chúng 善thiện 。 止chỉ 息tức 諸chư 惡ác 也dã 。 佛Phật 法Pháp 及cập 外ngoại 道đạo 。 凡phàm 出xuất 家gia 者giả 。 皆giai 名danh 沙Sa 門Môn 。 釋thích 是thị 釋Thích 迦Ca 。 此thử 云vân 能năng 仁nhân 。 今kim 言ngôn 沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử 者giả 。 謂vị 揀giản 餘dư 沙Sa 門Môn 也dã 。 此thử 總tổng 有hữu 四tứ 句cú 。 以dĩ 別biệt 沙Sa 門Môn 義nghĩa 。 是thị 釋Thích 子tử 。 非phi 沙Sa 門Môn 。 乃nãi 王vương 種chủng 也dã 。 是thị 沙Sa 門Môn 。 非phi 釋Thích 子tử 。 婆Bà 羅La 門Môn 也dã 。 (# 諸chư 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 修tu 行hành 者giả )# 。 是thị 沙Sa 門Môn 是thị 釋Thích 子tử 。 乃nãi 比Bỉ 丘Khâu 也dã 。 非phi 沙Sa 門Môn 非phi 釋Thích 子tử 。 二nhị 下hạ 姓tánh 也dã (# 一nhất 商thương 賈cổ 。 二nhị 農nông 作tác )# 。 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 經kinh 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
有hữu 四tứ 姓tánh 出xuất 家gia 者giả 。 無vô 復phục 本bổn 姓tánh 。 但đãn 言ngôn 沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử 。
所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 生sanh 由do 我ngã 法pháp 生sanh 。 成thành 由do 我ngã 法pháp 成thành 。 其kỳ 由do 四tứ 河hà 入nhập 海hải 。 無vô 復phục 本bổn 名danh 。 同đồng 名danh 大đại 海hải 。 又hựu 長trường/trưởng 阿a 含hàm 經kinh 。
佛Phật 告cáo 比Bỉ 丘Khâu 。
若nhược 有hữu 人nhân 問vấn 。 汝nhữ 誰thùy 種chủng 姓tánh 。 當đương 答đáp 彼bỉ 言ngôn 。 我ngã 是thị 沙Sa 門Môn 。 釋Thích 種chủng 子tử 也dã 。 親thân 從tùng 口khẩu 生sanh 。 從tùng 法Pháp 化hóa 生sanh 。 現hiện 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 後hậu 亦diệc 清thanh 淨tịnh 。 當đương 來lai 彌Di 勒Lặc 弟đệ 子tử 。 皆giai 稱xưng 曰viết 慈từ 子tử 。
婆Bà 羅La 門Môn
此thử 云vân 淨tịnh 行hạnh 。 亦diệc 云vân 梵Phạm 志Chí 。 乃nãi 天Thiên 竺Trúc 四tứ 姓tánh 中trung 之chi 一nhất 姓tánh 。 或hoặc 出xuất 家gia 。 或hoặc 居cư 家gia 。 以dĩ 修tu 道Đạo 為vi 務vụ 。 餘dư 如như 上thượng 釋thích 。
四tứ 種chủng 諍tranh
一nhất 言ngôn 諍tranh 者giả 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 共cộng 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 諍tranh 言ngôn 。 引dẫn 十thập 八bát 諍tranh 事sự 。 共cộng 諍tranh 言ngôn 語ngữ 。 遂toại 彼bỉ 此thử 共cộng 鬬đấu 。 二nhị 覓mịch 諍tranh 者giả 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 與dữ 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 覓mịch 罪tội 。 三tam 犯phạm 諍tranh 者giả 。 犯phạm 七thất 種chủng 罪tội (# 波ba 羅la 夷di 。 乃nãi 至chí 惡ác 說thuyết )# 。 四tứ 事sự 諍tranh 者giả 。 言ngôn 諍tranh 中trung 事sự 作tác 。 覓mịch 諍tranh 中trung 事sự 作tác 。 犯phạm 諍tranh 中trung 事sự 作tác 。 名danh 為vi 事sự 諍tranh 也dã (# 十thập 八bát 諍tranh 事sự 。 如như 破phá 僧Tăng 犍kiền 度độ 中trung 出xuất )# 。
○# 三tam 十thập 捨xả 墮đọa 法pháp 。
迦ca 絺hy 那na 衣y
此thử 云vân 功công 德đức 衣y 。 七thất 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 自tự 恣tứ 竟cánh 。 十thập 六lục 日nhật 受thọ 。 受thọ 此thử 衣y 已dĩ 。 得đắc 畜súc 長trường/trưởng 衣y 。 離ly 衣y 宿túc 。 別biệt 眾chúng 食thực 。 展triển 轉chuyển 食thực 。 得đắc 食thực 前tiền 食thực 後hậu 。 不bất 囑chúc 授thọ 餘dư 尼ni 入nhập 聚tụ 落lạc 。 至chí 十thập 二nhị 月nguyệt 。 十thập 五ngũ 日nhật 捨xả 。 是thị 名danh 衣y 已dĩ 捨xả 。 捨xả 已dĩ 。 不bất 復phục 得đắc 五ngũ 事sự 利lợi 益ích 。
長trường/trưởng 衣y
長trường/trưởng 。 音âm 塲# 去khứ 聲thanh 。 餘dư 也dã 。 剩thặng 也dã 。 若nhược 布bố 長trường/trưởng 一nhất 尺xích 六lục 寸thốn 。 濶# 八bát 寸thốn 。 即tức 名danh 長trường/trưởng 衣y 。 此thử 謂vị 長trường/trưởng 衣y 中trung 。 極cực 少thiểu 之chi 量lượng 也dã 。
淨tịnh 施thí
淨tịnh 施thí 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 真chân 實thật 淨tịnh 施thí 。 謂vị 真chân 實thật 施thí 與dữ 他tha 。 二nhị 展triển 轉chuyển 淨tịnh 施thí 。 謂vị 對đối 彼bỉ 作tác 法pháp 。 文văn 如như 餘dư 處xứ 釋thích 。
尼ni 薩tát 耆kỳ 波ba 逸dật 提đề
尼ni 薩tát 耆kỳ 。 此thử 云vân 捨xả 。 波ba 逸dật 提đề 。 此thử 云vân 墮đọa 。 謂vị 犯phạm 此thử 罪tội 已dĩ 。 其kỳ 物vật 應ưng 捨xả 與dữ 僧Tăng 。 乃nãi 至chí 一nhất 人nhân 。 餘dư 有hữu 墮đọa 罪tội 。 應ứng 對đối 一nhất 清thanh 淨tịnh 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 悔hối 過quá 。
衣y 已dĩ 竟cánh
謂vị 五ngũ 衣y 已dĩ 竟cánh 也dã 。
除trừ 僧Tăng 羯yết 磨ma
若nhược 有hữu 病bệnh 緣duyên 。 糞phẩn 掃tảo 衣y 重trọng/trùng 。 不bất 堪kham 持trì 行hành 。 應ưng 僧Tăng 中trung 三tam 乞khất 不bất 失thất 衣y 羯yết 磨ma 。 僧Tăng 作tác 白bạch 二nhị 羯yết 磨ma 。 與dữ 彼bỉ 不bất 失thất 衣y 法pháp 。 故cố 此thử 除trừ 僧Tăng 羯yết 磨ma 。 不bất 犯phạm (# 詳tường 如như 大đại 律luật )# 。
非phi 時thời 衣y
時thời 者giả 。 謂vị 不bất 受thọ 迦ca 絺hy 那na 衣y 。 有hữu 一nhất 月nguyệt 名danh 時thời (# 。 七thất 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 八bát 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật )# 。 受thọ 迦ca 絺hy 那na 衣y 。 有hữu 五ngũ 月nguyệt 名danh 時thời (# 。 七thất 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 十thập 二nhị 月nguyệt 。 十thập 五ngũ 日nhật )# 。 若nhược 此thử 二nhị 時thời 中trung 。 所sở 得đắc 衣y 者giả 。 名danh 為vi 時thời 衣y 。 除trừ 此thử 二nhị 時thời 。 於ư 餘dư 時thời 所sở 得đắc 衣y 者giả 。 名danh 為vi 非phi 時thời 衣y 也dã 。
非phi 親thân 里lý
謂vị 非phi 父phụ 母mẫu 親thân 里lý 。 乃nãi 至chí 七thất 世thế 無vô 親thân 也dã 。 若nhược 親thân 里lý 者giả 。 父phụ 母mẫu 親thân 里lý 。 乃nãi 至chí 七thất 世thế 有hữu 親thân 也dã 。
先tiên 不bất 受thọ 自tự 恣tứ 請thỉnh
謂vị 先tiên 未vị 曾tằng 受thọ 施thí 主chủ 恣tứ 恁nhẫm 隨tùy 意ý 請thỉnh 。 許hứa 尼ni 求cầu 索sách 也dã 。
我ngã 曹tào
曹tào 。 音âm 早tảo 平bình 聲thanh 。 輩bối 也dã 。 眾chúng 也dã 。
執chấp 事sự 人nhân
謂vị 執chấp 作tác 眾chúng 務vụ 給cấp 事sự 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 之chi 淨tịnh 人nhân 也dã 。
僧Tăng 伽già 藍lam 民dân
謂vị 守thủ 護hộ 寺tự 門môn 人nhân 。 或hoặc 自tự 發phát 心tâm 。 或hoặc 檀đàn 越việt 雇cố 來lai 。
優Ưu 婆Bà 塞Tắc
此thử 云vân 近cận 事sự 男nam 。 謂vị 受thọ 五Ngũ 戒Giới 者giả 。
口khẩu 可khả 受thọ
謂vị 口khẩu 言ngôn 諾nặc 。 即tức 置trí 地địa 受thọ 也dã 。
五ngũ 綴chuế
綴chuế 。 音âm 惴# 。 合hợp 聯liên 也dã 。 連liên 補bổ 也dã 。 雜tạp 事sự 云vân 。 諸chư 苾Bật 芻Sô 尼ni 。 隨tùy 處xứ 安an 鉢bát 。 鐵thiết 遂toại 生sanh 垢cấu 。 或hoặc 因nhân 打đả 擲trịch 。 多đa 有hữu 損tổn 壞hoại 。
佛Phật 言ngôn 。
應ưng 以dĩ 薄bạc 錫tích 。 替thế 鉢bát 而nhi 用dụng 。 彼bỉ 便tiện 以dĩ 錫tích 遍biến 裏lý 其kỳ 鉢bát 。
佛Phật 言ngôn 。
不bất 應ưng 以dĩ 錫tích 。 遍biến 裹khỏa 其kỳ 鉢bát 。 可khả 為vi 小tiểu 替thế 。 纔tài 承thừa 鉢bát 底để 。 彼bỉ 作tác 種chủng 種chủng 奇kỳ 異dị 形hình 勢thế 。
佛Phật 言ngôn 。
不bất 合hợp 。 替thế 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 如như 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 及cập 多đa 根căn 樹thụ 葉diệp 。 二nhị 如như 手thủ 掌chưởng (# 多đa 根căn 樹thụ 。 即tức 尼ni 拘câu 律luật 樹thụ )# 。
貿mậu 至chí
貿mậu 。 音âm 茂mậu 。 交giao 易dị 也dã 。
求cầu 縷lũ
縷lũ 。 音âm 樓lâu 。 綫tuyến 也dã (# 綫tuyến 同đồng 線tuyến )# 。
酥tô 油du 生sanh 酥tô
酥tô 者giả 。 是thị 牛ngưu 羊dương 等đẳng 乳nhũ 。 抨phanh 鑽toàn 成thành 之chi 。 油du 者giả 。 謂vị 胡hồ 麻ma 蔓mạn 菁# 等đẳng 油du 。 生sanh 酥tô 者giả 。 謂vị 牛ngưu 羊dương 等đẳng 諸chư 生sanh 酥tô 。 淨tịnh 灑sái 洗tẩy 。 無vô 食thực 氣khí 。 一nhất 受thọ 。 得đắc 七thất 日nhật 服phục 。
蜜mật 石thạch 蜜mật
蜜mật 。 謂vị 諸chư 蜂phong 蜜mật 也dã 。 石thạch 蜜mật 如như 上thượng 釋thích 。
●# 律luật 藏tạng 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 四tứ 。
檀đàn 越việt
檀đàn 是thị 梵Phạm 音âm 。 此thử 云vân 施thí 。 越việt 是thị 此thử 方phương 之chi 言ngôn 。 謂vị 人nhân 能năng 行hành 施thí 。 即tức 得đắc 超siêu 越việt 。 貧bần 窮cùng 海hải 矣hĩ 。
五ngũ 衣y
一nhất 安an 陀đà 會hội 。 二nhị 鬱uất 多đa 羅la 僧Tăng 。 三tam 僧Tăng 伽già 黎lê 。 四tứ 僧Tăng 祇kỳ 支chi 。 五ngũ 覆phú 肩kiên 衣y 。 根căn 本bổn 羯yết 磨ma 云vân 。 一nhất 僧Tăng 伽già 胝chi (# 即tức 僧Tăng 伽già 黎lê )# 。 二nhị 嗢ốt 怛đát 羅la 僧Tăng 伽già (# 即tức 鬱uất 多đa 羅la 僧Tăng 也dã )# 。 三tam 安an 怛đát 婆bà 娑sa (# 即tức 安an 陀đà 會hội )# 。 四tứ 厥quyết 蘇tô 洛lạc 迦ca (# 下hạ 裙quần )# 。 五ngũ 僧Tăng 脚cước 踦# (# 掩yểm 腋dịch 襯# 衣y )# 。 此thử 五ngũ 衣y 者giả 。 尼ni 所sở 要yếu 用dụng 。 三tam 衣y 如như 舊cựu 。 餘dư 二nhị 須tu 論luận 。 厥quyết 蘇tô 洛lạc 迦ca 。 正chánh 譯dịch 名danh 篅thước 。 意ý 取thủ 形hình 狀trạng 。 立lập 目mục (# 以dĩ 其kỳ 兩lưỡng 頭đầu 縫phùng 合hợp 。 形hình 如như 小tiểu 篅thước 也dã )# 。 即tức 是thị 尼ni 之chi 下hạ 裙quần 。 長trường/trưởng 四tứ 肘trửu 。 寬khoan 二nhị 肘trửu 。 兩lưỡng 頭đầu 縫phùng 合hợp 。 著trước 時thời 入nhập 立lập 。 擡# 上thượng 過quá 臍tề 。 各các 蹙túc/xúc 兩lưỡng 邊biên 。 雙song 排bài 後hậu 掩yểm 。 繫hệ 以dĩ 腰yêu 絛thao 。 在tại 踝hõa 上thượng 二nhị 指chỉ 。 此thử 是thị 西tây 方phương 尼ni 眾chúng 著trước 裙quần 之chi 儀nghi 。 惟duy 此thử 一nhất 裙quần 。 更cánh 無vô 餘dư 服phục 。 以dĩ 是thị 煗noãn 地địa 。 充sung 事sự 長trường/trưởng 道đạo 。 不bất 同đồng 寒hàn 國quốc 。 重trọng/trùng 數số 須tu 多đa 。 舊cựu 云vân 厥quyết 修tu 羅la 。 或hoặc 云vân 祇kỳ 修tu 羅la 者giả 。 皆giai 譌# 也dã (# 繫hệ 絛thao 之chi 式thức 。 量lượng 與dữ 僧Tăng 同đồng 。 如như 眾chúng 學học 法pháp 中trung 釋thích )# 。 僧Tăng 脚cước 踦# 者giả 。 即tức 是thị 此thử 方phương 覆phú 膊bạc 。 更cánh 長trường/trưởng 一nhất 肘trửu 。 正chánh 當đương 其kỳ 量lượng 。 用dụng 掩yểm 肩kiên 腋dịch 。 佛Phật 制chế 。 恐khủng 汙ô 三tam 衣y 。 先tiên 用dụng 通thông 覆phú 兩lưỡng 肩kiên 。 然nhiên 後hậu 於ư 上thượng 通thông 披phi 法Pháp 服phục 。 繞nhiễu 頸cảnh 令linh 急cấp 。 級cấp 𢂁# 紐nữu 於ư 肩kiên 頭đầu 。 其kỳ 𢂁# 紐nữu 與dữ 衫sam 𢂁# 相tương 似tự 。 衣y 總tổng 覆phú 身thân 。 元nguyên 不bất 露lộ 膊bạc 。 雙song 手thủ 不bất 出xuất 。 斂liểm 在tại 胸hung 前tiền 。 同đồng 阿a 育dục 王vương 像tượng 。 乃nãi 至chí 禮lễ 敬kính 三Tam 寶Bảo 。 及cập 受thọ 大đại 戒giới 。 噉đạm 食thực 之chi 儀nghi 。 曾tằng 不bất 輒triếp 許hứa 露lộ 出xuất 胸hung 膊bạc 。 尼ni 在tại 寺tự 時thời 。 法Pháp 皆giai 如như 是thị 。 僧Tăng 亦diệc 同đồng 此thử 。 然nhiên 噉đạm 食thực 禮lễ 拜bái 之chi 時thời 。 僧Tăng 便tiện 露lộ 膊bạc 。 五ngũ 天thiên 皆giai 爾nhĩ 。 不bất 見kiến 僧Tăng 尼ni 披phi 覆phú 膊bạc 者giả 。 若nhược 在tại 寺tự 中trung 。 無vô 帶đái 𢂁# 紐nữu 法pháp 。 由do 氎điệp 布bố 輕khinh 澀sáp 。 肩kiên 頭đầu 不bất 墮đọa 。 此thử 方phương 絹quyên 滑hoạt 。 施thí 帶đái 胸hung 前tiền 。 自tự 是thị 一nhất 家gia 容dung 儀nghi 。 非phi 關quan 佛Phật 制chế 。 則tắc 但đãn 由do 先tiên 來lai 。 翻phiên 譯dịch 傳truyền 授thọ 。 不bất 體thể 其kỳ 儀nghi 。 云vân 僧Tăng 祇kỳ 支chi 。 復phục 道đạo 覆phú 肩kiên 衣y 。 然nhiên 覆phú 肩kiên 衣y 者giả 。 即tức 僧Tăng 脚cước 崎# 。 喚hoán 作tác 僧Tăng 祇kỳ 支chi 。 乃nãi 是thị 傳truyền 言ngôn 不bất 正chánh 。 此thử 二nhị 元nguyên 是thị 一nhất 物vật 。 強cường/cưỡng 復phục 施thí 其kỳ 兩lưỡng 名danh 。 祇kỳ 支chi 似tự 帶đái 本bổn 音âm 。 覆phú 肩kiên 律luật 無vô 斯tư 目mục 。 又hựu 此thử 方phương 古cổ 舊cựu 祗chi 支chi 。 亦diệc 非phi 本bổn 樣# 。 合hợp 是thị 厥quyết 蘇tô 洛lạc 迦ca 。 而nhi 縵man 偏thiên 開khai 一nhất 邊biên 。 事sự 當đương 下hạ 裙quần 也dã 。 此thử 等đẳng 非phi 真chân 。 各các 有hữu 參tham 差sai 。 著trước 用dụng 亦diệc 未vị 閑nhàn 其kỳ 軌quỹ 則tắc 。 略lược 註chú 大đại 綱cương 。 廣quảng 如như 餘dư 處xứ 。 自tự 非phi 親thân 觀quán 西tây 國quốc 。 誰thùy 復phục 委ủy 的đích 元nguyên 由do 。 設thiết 有hữu 見kiến 此thử 告cáo 言ngôn 。 改cải 者giả 萬vạn 中trung 有hữu 一nhất 。 即tức 似tự 三tam 衣y 之chi 類loại 也dã 。 既ký 如như 雷lôi 同đồng 執chấp 舊cựu 。 不bất 肯khẳng 隨tùy 新tân 。 斯tư 乃nãi 知tri 而nhi 故cố 為vi 。 違vi 教giáo 之chi 愆khiên 。 誰thùy 代đại 之chi 也dã 。
婆bà 伽già 婆bà
此thử 是thị 世Thế 尊Tôn 。 有hữu 大đại 功công 德đức 。 至chí 聖thánh 之chi 名danh 。 體thể 含hàm 多đa 義nghĩa 。 不bất 可khả 直trực 翻phiên 。 如như 智trí 論luận 云vân 。 婆bà 伽già 。 秦tần 言ngôn 德đức 。 婆bà 言ngôn 有hữu 。 是thị 名danh 有hữu 德đức 。 又hựu 婆bà 伽già 。 名danh 分phân 別biệt 。 婆bà 。 名danh 巧xảo 。 巧xảo 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 。 總tổng 相tương/tướng 別biệt 相tướng 。 故cố 名danh 婆Bà 伽Già 婆Bà 。 又hựu 翻phiên 有hữu 名danh 聲thanh 。 謂vị 無vô 有hữu 得đắc 名danh 聲thanh 如như 佛Phật 者giả 。 或hoặc 云vân 婆bà 伽già 梵Phạm 。 新tân 云vân 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 釋thích 陀đà 羅la 尼ni 云vân 。 婆bà 伽già 梵Phạm 者giả 。 男nam 聲thanh 呼hô 也dã 。 婆bà 誐nga 嚩phạ 底để 。 女nữ 聲thanh 呼hô 也dã 。 二nhị 俱câu 會hội 意ý 。 釋thích 云vân 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 依y 聲thanh 明minh 。 敵địch 對đối 釋thích 者giả 。 婆bà 伽già 云vân 破phá 。 梵Phạm 翻phiên 為vi 能năng 。 能năng 破phá 四tứ 魔ma 。 名danh 婆bà 伽già 梵Phạm 。 又hựu 云vân 薄bạc 阿a 梵Phạm 。 依y 聲thanh 明minh 論luận 云vân 。 薄bạc 名danh 為vi 破phá 。 阿a 名danh 無vô 生sanh 。 梵Phạm 名danh 為vi 證chứng 。 智trí 能năng 證chứng 阿a 。 名danh 為vi 阿a 梵Phạm 。 由do 阿a 梵Phạm 故cố 。 能năng 破phá 煩phiền 惱não 。 故cố 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 具cụ 如như 是thị 德đức 。 名danh 薄bạc 阿a 梵Phạm 。 又hựu 云vân 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 薄bạc 伽già 云vân 福phước 智trí 。 梵Phạm 名danh 為vi 具cụ 。 會hội 意ý 釋thích 云vân 。 由do 具cụ 福phước 智trí 。 莊trang 嚴nghiêm 滿mãn 足túc 。 名danh 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 又hựu 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 亦diệc 是thị 男nam 聲thanh 呼hô 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 聲thanh 依y 六lục 義nghĩa 轉chuyển 。 一nhất 自tự 在tại 。 二nhị 熾sí 盛thịnh 。 三tam 端đoan 嚴nghiêm 。 四tứ 名danh 稱xưng 。 五ngũ 吉cát 祥tường 。 六lục 尊tôn 貴quý 。 頌tụng 曰viết 。 自tự 在tại 熾sí 盛thịnh 與dữ 端đoan 嚴nghiêm 。 名danh 稱xưng 吉cát 祥tường 及cập 尊tôn 貴quý 。 如như 是thị 六lục 德đức 義nghĩa 圓viên 滿mãn 。 是thị 故cố 彰chương 名danh 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 謂vị 如Như 來Lai 永vĩnh 不bất 繫hệ 屬thuộc 。 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 具cụ 自tự 在tại 義nghĩa 。 猛mãnh 燄diệm 智trí 火hỏa 所sở 燒thiêu 鍊luyện 故cố 。 具cụ 熾sí 盛thịnh 義nghĩa 。 妙diệu 三tam 十thập 二nhị 大Đại 士Sĩ 相tương/tướng 等đẳng 所sở 莊trang 飾sức 故cố 。 具cụ 端đoan 嚴nghiêm 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 殊thù 勝thắng 功công 德đức 圓viên 滿mãn 。 無vô 不bất 知tri 故cố 。 具cụ 名danh 稱xưng 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 親thân 近cận 供cúng 養dường 。 咸hàm 稱xưng 讚tán 故cố 。 具cụ 吉cát 祥tường 義nghĩa 。 具cụ 一nhất 切thiết 德đức 。 常thường 起khởi 方phương 便tiện 。 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 無vô 懈giải 廢phế 故cố 。 具cụ 尊tôn 貴quý 義nghĩa (# 已dĩ 上thượng 廣quảng 釋thích 。 為vi 欲dục 令linh 知tri 如Như 來Lai 有hữu 此thử 眾chúng 德đức 故cố 也dã )# 。
憒hội 閙náo
憒hội 。 音âm 膾khoái 。 亂loạn 也dã 。 閙náo 。 音âm 鐃nao 去khứ 聲thanh 。 不bất 靜tĩnh 也dã 。 擾nhiễu 也dã 。
狼lang 藉tạ
狼lang 。 音âm 郎lang 。 獸thú 名danh 也dã 。 似tự 犬khuyển 。 銳duệ 頭đầu 白bạch 頰giáp 。 高cao 前tiền 廣quảng 後hậu 。 其kỳ 性tánh 多đa 貪tham 。 故cố 曰viết 貪tham 狼lang 。 蹂# 攉# 其kỳ 草thảo 。 使sử 之chi 雜tạp 亂loạn 。 故cố 曰viết 狼lang 藉tạ 。 藉tạ 。 音âm 寂tịch 。 草thảo 不bất 編biên 。 離ly 披phi 雜tạp 亂loạn 也dã (# 攉# 音âm 霍hoắc 。 反phản 覆phúc 也dã )# 。
六lục 枚mai
枚mai 。 音âm 梅mai 。 箇cá 也dã 。 數số 物vật 幾kỷ 箇cá 。 曰viết 幾kỷ 枚mai 。
大đại 釜phủ
釜phủ 。 音âm 輔phụ 。 鍑phúc 屬thuộc 。 無vô 足túc 。 大đại 口khẩu 。 古cổ 時thời 釜phủ 量lượng 。 六lục 斗đẩu 四tứ 升thăng 。 本bổn 作tác 鬴# 字tự 。
大đại 瓮úng
瓮úng 。 亦diệc 作tác 罋# 。 同đồng 音âm 翁ông 去khứ 聲thanh 。 汲cấp 水thủy 瓶bình 缸# 也dã 。
涅Niết 槃Bàn 僧Tăng
此thử 云vân 裙quần 也dã 。
栴chiên 檀đàn 輸du 那na 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
栴chiên 亦diệc 作tác 旃chiên 。 旃chiên 檀đàn 是thị 香hương 名danh 。 輸du 那na 者giả 。 苑uyển 法Pháp 師sư 云vân 。 輸du 宜nghi 借tá 上thượng 聲thanh 呼hô 。 正chánh 曰viết 輸du 羅la 。 此thử 翻phiên 為vi 勇dũng 猛mãnh 也dã 。 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 經Kinh 云vân 。 降hàng 伏phục 外ngoại 道đạo 。 立lập 以dĩ 正chánh 教giáo 。 所sở 謂vị 輸du 那na 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 是thị 。
橛quyết 上thượng
橛quyết 。 音âm 掘quật 。 木mộc 段đoạn 。 以dĩ 木mộc 段đoạn 安an 牆tường 壁bích 上thượng 也dã 。
象tượng 牙nha 杙#
杙# 。 音âm 亦diệc 。 橛quyết 也dã 。 謂vị 牆tường 壁bích 間gian 杙# 。 翹kiều 上thượng 。 如như 象tượng 牙nha 也dã 。
破phá 戒giới 見kiến 威uy 儀nghi
破phá 戒giới 者giả 。 謂vị 犯phạm 波ba 羅la 夷di 。 僧Tăng 殘tàn 。 偷thâu 蘭lan 遮già 。 破phá 見kiến 者giả 。 謂vị 破phá 於ư 正chánh 見kiến 。 起khởi 於ư 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 諸chư 邪tà 見kiến 等đẳng 。 破phá 威uy 儀nghi 者giả 。 謂vị 犯phạm 波ba 逸dật 提đề 。 悔hối 過quá 法pháp 。 突đột 吉cát 羅la 。 惡ác 說thuyết 也dã 。
棃lê 奢xa
即tức 離ly 奢xa 。 如như 上thượng 釋thích 。
迦ca 羅la 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
迦ca 羅la 。 此thử 云vân 黑hắc 色sắc 。
張trương 氎điệp
氎điệp 。 音âm 牒điệp 。 細tế 布bố 也dã 。 天Thiên 竺Trúc 白bạch 氎điệp 。 幅# 寬khoan 二nhị 肘trửu 。 若nhược 是thị 大đại 氎điệp 。 則tắc 與dữ 袈ca 裟sa 量lượng 同đồng 。 亦diệc 為vi 一nhất 幅# 。 似tự 西tây 洋dương 布bố 。 此thử 方phương 皆giai 無vô 。
跋bạt 陀đà 迦ca 毗tỳ 羅la 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
跋bạt 陀đà 。 亦diệc 云vân 跋bạt 陀đà 羅la 。 此thử 翻phiên 為vi 賢hiền 。 迦ca 毗tỳ 羅la 。 此thử 云vân 黃hoàng 色sắc 。 言ngôn 此thử 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 身thân 體thể 金kim 色sắc 。 端đoan 正chánh 細tế 輭nhuyễn 。 猶do 如như 天thiên 身thân 。 或hoặc 云vân 迦ca 毗tỳ 羅la 是thị 姓tánh 。 即tức 大đại 姓tánh 迦ca 毗tỳ 羅la 婆Bà 羅La 門Môn 女nữ 也dã 。
價giá 直trực 四tứ 張trương 氎điệp
五ngũ 分phần/phân 律luật 云vân 。 直trực 四tứ 大đại 錢tiền 。 按án 此thử 四tứ 氎điệp 。 價giá 直trực 四tứ 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 。 言ngôn 錢tiền 者giả 。 非phi 也dã (# 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 。 原nguyên 是thị 數số 名danh 。 非phi 錢tiền 號hiệu )# 。 僧Tăng 祇kỳ 律luật 云vân 。 四tứ 羯yết 利lợi 沙sa 槃bàn 者giả 。 四tứ 四tứ 十thập 六lục 故cố 錢tiền (# 即tức 十thập 六lục 分phần 也dã )# 。 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 經Kinh 云vân 。 冬đông 天thiên 遮già 寒hàn 。 極cực 重trọng 價giá 衣y 。 用dụng 四tứ 迦ca 羅la 沙sa 畔bạn 作tác 。 不bất 得đắc 過quá (# 羯yết 利lợi 沙sa 槃bàn 。 迦ca 羅la 沙sa 畔bạn 。 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 。 此thử 皆giai 一nhất 號hiệu 。 由do 音âm 有hữu 輕khinh 重trọng 之chi 譌# 耳nhĩ )# 。
十thập 六lục 條điều
按án 天Thiên 竺Trúc 。 一nhất 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 。 分phân 為vi 四tứ 分phần/phân 。 一nhất 分phần/phân 有hữu 五ngũ 磨ma 灑sái 。 一nhất 磨ma 灑sái 。 有hữu 八bát 十thập 貝bối 齒xỉ 。 四tứ 分phần/phân 共cộng 有hữu 二nhị 十thập 磨ma 灑sái 。 總tổng 得đắc 一nhất 千thiên 六lục 百bách 貝bối 齒xỉ 。 此thử 是thị 一nhất 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 。 為vi 一nhất 千thiên 六lục 百bách 貝bối 齒xỉ 之chi 數số 也dã 。 今kim 此thử 十thập 六lục 條điều 。 即tức 十thập 六lục 分phần 。 是thị 四tứ 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 四tứ 四tứ 十thập 六lục 分phần 。 共cộng 有hữu 八bát 十thập 磨ma 灑sái 。 總tổng 得đắc 六lục 千thiên 四tứ 百bách 貝bối 齒xỉ 。 此thử 是thị 四tứ 迦ca 利lợi 沙sa 波ba 拏noa 之chi 大đại 數số 也dã 。 餘dư 如như 大đại 僧Tăng 初sơ 篇thiên 中trung 釋thích (# 磨ma 灑sái 亦diệc 是thị 數số 名danh 。 是thị 貝bối 齒xỉ 許hứa 八bát 十thập 箇cá 名danh 。 若nhược 言ngôn 一nhất 分phần/phân 。 則tắc 有hữu 五ngũ 磨ma 灑sái 。 五ngũ 磨ma 灑sái 大đại 數số 總tổng 有hữu 四tứ 百bách 貝bối 齒xỉ 。 貝bối 齒xỉ 俗tục 呼hô 名danh 海hải 巴ba 。 小tiểu 兒nhi 常thường 帶đái 壓áp 驚kinh 。 又hựu 呼hô 為vi 壓áp 驚kinh 螺loa 。 上thượng 古cổ 皆giai 為vi 貨hóa 用dụng 。 至chí 秦tần 乃nãi 廢phế 貝bối 行hành 錢tiền 。 今kim 摩Ma 竭Kiệt 國Quốc 。 猶do 現hiện 用dụng 也dã )# 。
四Tứ 分Phần/phân 律Luật 名Danh 義Nghĩa 標Tiêu 釋Thích 卷quyển 第đệ 十thập 九cửu
Tứ Phần/phân Luật Danh Nghĩa Tiêu Thích ♦ Hết quyển 19
音âm 釋thích 。
媟tiết 嬻#
上thượng 音âm 屑tiết 。 下hạ 音âm 讀đọc 。 慢mạn 也dã 。
五ngũ 分phần/phân
謂vị 一nhất 戒giới 。 二nhị 定định 。 三tam 慧tuệ 。 四tứ 解giải 脫thoát 。 五ngũ 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 。
三tam 毒độc
貪tham 。 瞋sân 。 癡si 。
七thất 支chi
殺sát 。 盜đạo 。 婬dâm 。 妄vọng 言ngôn 。 綺ỷ 語ngữ 。 兩lưỡng 舌thiệt 。 惡ác 口khẩu 。
四tứ 生sanh
胎thai 。 卵noãn 。 溼thấp 。 化hóa 。
三tam 途đồ
地địa 獄ngục 。 餓ngạ 鬼quỷ 。 畜súc 生sanh 。
蠡lễ
同đồng 螺loa 。
蹙túc/xúc
音âm 促xúc 。
諾nặc
音âm 納nạp 。
抨phanh 鑽toàn
上thượng 音âm 烹phanh 。 下hạ 音âm 劗# 。
鍑phúc
音âm 富phú 。 大đại 釜phủ 也dã 。
四tứ 分phần/phân 律luật 名danh 義nghĩa 標tiêu 釋thích 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập 目mục 錄lục 。
-# 釋thích 翅sí 搜sưu 迦Ca 維Duy 羅La 衛Vệ 國Quốc 。 尼ni 俱câu 律luật 園viên
-# 波ba 逸dật 提đề
-# 毀hủy 呰tử
-# 麤thô 惡ác 罪tội
-# 除trừ 僧Tăng 羯yết 磨ma
-# 實thật 者giả
-# 五ngũ 六lục 語ngữ
-# 有hữu 知tri 女nữ 人nhân
-# 鬼quỷ 神thần 村thôn
-# 坐tọa 蓐nhục
-# 嫌hiềm 窄#
-# 澆kiêu 泥nê
-# 戶hộ 扉#
-# 窻# 牖dũ
覆phúc 苫thiêm
-# 施thí 一nhất 食thực 處xứ
-# 非phi 時thời
-# 食thực 家gia
-# 四tứ 月nguyệt
-# 軍quân 陣trận
-# 鬬đấu 戰chiến
-# 擊kích 攊#
-# 淨tịnh 施thí
-# 青thanh 黑hắc 木mộc 蘭lan
-# 麤thô 罪tội
若nhược 二nhị 若nhược 三tam
-# 與dữ 欲dục
-# 手thủ 搏bác
-# 剎sát 利lợi
-# 未vị 藏tạng 寶bảo
-# 門môn 閾quắc
-# 八bát 指chỉ
-# 陛bệ 孔khổng
-# 兜đâu 羅la 綿miên
-# 噉đạm 蒜toán
摩Ma 訶Ha 波Ba 闍Xà 波Ba 提Đề
-# 胡hồ 膠giao
-# 適thích 意ý
-# 茄# 蔞# 草thảo
-# 鳥điểu 銜hàm
-# 問vấn 訊tấn
-# 謦khánh 欬khái
-# 樹thụ 株chu
-# 汪uông 水thủy
-# 巷hạng 陌mạch
-# 摩ma 納nạp
-# 墼kích 上thượng
-# 埵đóa 上thượng
-# 讖sấm 摩ma 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
-# 咒chú 詛trớ
南Nam 無mô
-# 迦ca 羅la 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni
-# 椎chùy 胸hung
-# 食thực 噎ế
-# 婆bà 祇kỳ 陀đà 國quốc
-# 襯# 身thân 衣y
-# 暴bạo 風phong
-# 汎# 漲trương
-# 蹹# 殺sát
-# 反phản 叛bạn
-# 模mô 法pháp
-# 盡tận 漬tí
-# 磔trách 手thủ
-# 六lục 難nạn/nan 事sự
-# 跋bạt 難Nan 陀Đà
-# 袈ca 裟sa
-# 出xuất 迦ca 絺hy 那na 衣y
-# 舂thung 磨ma
-# 炊xuy 飯phạn
-# 嗤xuy 笑tiếu
-# 自tự 手thủ 紡# 績#
-# 支chi 節tiết 咒chú
-# 剎sát 利lợi 咒chú
-# 鬼quỷ 咒chú
-# 吉cát 凶hung 咒chú
-# 解giải 知tri 音âm 聲thanh
-# 轉chuyển 鹿lộc 輪luân 卜bốc
-# 治trị 腹phúc 內nội 蟲trùng 病bệnh 咒chú
-# 治trị 宿túc 食thực 不bất 消tiêu 咒chú
-# 治trị 毒độc 咒chú
-# 婆bà 羅la
-# 六lục 法pháp
-# 癃lung 躃tích 跛bả
-# 瘖âm 瘂á
-# 安an 陀đà 會hội
-# 鬱uất 多đa 羅la 僧Tăng
-# 僧Tăng 伽già 棃lê
-# 僧Tăng 祇kỳ 支chi
-# 覆phú 肩kiên 衣y
-# 癰ung 疽thư
-# 白bạch 癩lại
-# 乾can/kiền/càn 痟tiêu
-# 二nhị 形hình
-# 三tam 昧muội
-# 正chánh 受thọ
須Tu 陀Đà 洹Hoàn
斯Tư 陀Đà 含Hàm
阿A 那Na 含Hàm
阿A 羅La 漢Hán
-# 腐hủ 爛lạn 藥dược
-# 具cụ 足túc 戒giới
-# 曾tằng 嫁giá 婦phụ
-# 由do 延diên
-# 果quả 蓏lỏa
-# 賊tặc 宼#
-# 迦ca 毗tỳ 羅la 長trưởng 老lão
-# 所sở 諱húy
-# 麻ma 滓chỉ
-# 䘢# 跨khóa 衣y
-# 用dụng 毳thuế
-# 劫kiếp 貝bối
-# 俱câu 遮già 羅la
-# 芻sô 摩ma
-# 野dã 蠶tằm 綿miên
-# 手thủ 脚cước 釧xuyến
-# 隈ôi 處xứ
-# 擎kình 蓋cái
-# 跣tiển 行hành
-# 作tác 屟#
-# 洟di 唾thóa
-# 二nhị 道đạo 合hợp
-# 一nhất 錢tiền
-# 思tư 那na 絺hy 羅la 國quốc
-# 多đa 羅la 葉diệp
-# 立lập 塔tháp
優Ưu 婆Bà 夷Di
-# 伽già 羅la 旃chiên 檀đàn 陀đà 輸du 那na
-# 波ba 羅la 提đề 提đề 舍xá 尼ni
❖
Phiên âm: 28/5/2016 ◊ Cập nhật: 28/5/2016