四Tứ 分Phần/phân 律Luật 名Danh 義Nghĩa 標Tiêu 釋Thích 卷quyển 第đệ 六lục
Tứ Phần/phân Luật Danh Nghĩa Tiêu Thích ♦ Quyển 6
明minh 。 廣quảng 州châu 沙Sa 門Môn 釋thích 。 弘hoằng 贊tán 在tại 犙# 。 輯# 。
新tân 安an 沙Sa 門Môn 釋thích 。 弘hoằng 麗lệ 羅la 峰phong 。 校giáo 。
○# 十thập 三tam 僧Tăng 殘tàn 法pháp 。
原nguyên 夫phu 重trọng 戒giới 。 首thủ 尾vĩ 二nhị 篇thiên 。 初sơ 篇thiên 若nhược 犯phạm 。 棄khí 而nhi 無vô 審thẩm 。 後hậu 篇thiên 有hữu 違vi 。 遣khiển 以dĩ 眾chúng 教giáo 。 覆phú 則tắc 更cánh 加gia 別biệt 住trụ 。 露lộ 乃nãi 直trực 使sử 意ý 喜hỷ 。 仍nhưng 須tu 四tứ 緣duyên 成thành 就tựu 。 極cực 減giảm 廿# 僧Tăng 共cộng 除trừ 。 既ký 爾nhĩ 要yếu 緣duyên 託thác 眾chúng 。 當đương 須tu 謹cẩn 固cố 慎thận 。 重trọng/trùng 況huống 茲tư 末mạt 世thế 事sự 緣duyên 難nạn/nan 就tựu 。 知tri 法pháp 淨tịnh 僧Tăng 叵phả 求cầu 。 若nhược 不bất 如như 教giáo 。 唐đường 自tự 懺sám 摩ma 。 設thiết 慢mạn 律luật 言ngôn 。 重trọng/trùng 招chiêu 愆khiên 咎cữu 。 如như 犯phạm 戒giới 輕khinh 重trọng 經Kinh 云vân 。
佛Phật 告cáo 目Mục 連Liên 。
若nhược 無vô 慚tàm 愧quý 。 輕khinh 慢mạn 佛Phật 語ngữ 。 犯phạm 僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa 。 如như 不Bất 憍Kiêu 樂Lạc 天Thiên 。 壽thọ 八bát 千thiên 歲tuế 。 墮đọa 泥nê 犂lê 中trung 。 於ư 人nhân 間gian 數số 。 二nhị 百bách 三tam 十thập 億ức 四tứ 十thập 千thiên 歲tuế 。 若nhược 復phục 更cánh 頑ngoan 。 不bất 信tín 佛Phật 經Kinh 。 如như 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 經Kinh 云vân 。 過quá 殺sát 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 父phụ 母mẫu 等đẳng 罪tội 。 深thâm 重trọng 難nan 計kế 。 弗phất 可khả 除trừ 滅diệt 。 迦Ca 葉Diếp 經Kinh 云vân 爾nhĩ 時thời 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 當đương 來lai 末mạt 世thế 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 有hữu 相tương 似tự 沙Sa 門Môn 。 身thân 披phi 袈ca 裟sa 。 毀hủy 滅diệt 如Như 來Lai 無vô 量lượng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 所sở 集tập 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。
佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。
汝nhữ 莫mạc 問vấn 此thử 。
何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 愚ngu 癡si 人nhân 。 實thật 有hữu 過quá 惡ác 。 一nhất 切thiết 魔ma 事sự 。 皆giai 悉tất 信tín 受thọ 。 如Như 來Lai 不bất 說thuyết 。 彼bỉ 人nhân 得đắc 道Đạo 。 假giả 使sử 千thiên 佛Phật 。 出xuất 興hưng 於ư 世thế 。 種chủng 種chủng 神thần 通thông 。 說thuyết 法Pháp 教giáo 化hóa 。 於ư 彼bỉ 惡ác 欲dục 。 不bất 可khả 令linh 息tức 。 迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 我ngã 寧ninh 頂đảnh 戴đái 。 四tứ 天thiên 下hạ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 山sơn 河hà 。 聚tụ 落lạc 。 滿mãn 於ư 一nhất 劫kiếp 。 若nhược 減giảm 一nhất 劫kiếp 。 不bất 能năng 聞văn 彼bỉ 愚ngu 癡si 眾chúng 生sanh 。 不bất 信tín 之chi 音âm 。
世Thế 尊Tôn 。 我ngã 寧ninh 坐tọa 於ư 一nhất 胡hồ 麻ma 上thượng 。 滿mãn 於ư 一nhất 劫kiếp 。 若nhược 減giảm 一nhất 劫kiếp 。 不bất 能năng 聞văn 彼bỉ 不bất 信tín 癡si 人nhân 破phá 戒giới 之chi 音âm 。
世Thế 尊Tôn 。 我ngã 寧ninh 在tại 於ư 大đại 劫kiếp 火hỏa 中trung 。 若nhược 行hành 若nhược 立lập 。 若nhược 坐tọa 若nhược 臥ngọa 。 百bách 千thiên 億ức 歲tuế 。 不bất 能năng 聞văn 彼bỉ 不bất 信tín 癡si 人nhân 破phá 戒giới 之chi 音âm 。
世Thế 尊Tôn 。 我ngã 寧ninh 受thọ 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 瞋sân 恚khuể 罵mạ 辱nhục 。 撾qua 打đả 加gia 害hại 。 不bất 能năng 聞văn 彼bỉ 不bất 信tín 癡si 人nhân 偷thâu 法pháp 大đại 賊tặc 。 毀hủy 禁cấm 之chi 聲thanh 。 如như 經kinh 所sở 說thuyết 。 可khả 不bất 懼cụ 哉tai 。
△# 失thất 精tinh 第đệ 一nhất 。
(# 此thử 是thị 不bất 共cộng 戒giới 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 波ba 逸dật 提đề 。 以dĩ 女nữ 人nhân 煩phiền 惱não 深thâm 重trọng 。 難nạn/nan 拘câu 難nan 制chế 。 佛Phật 若nhược 與dữ 制chế 重trọng/trùng 者giả 。 則tắc 罪tội 惱não 眾chúng 生sanh 。 又hựu 女nữ 人nhân 要yếu 在tại 私tư 屏bính 處xứ 。 多đa 緣duyên 多đa 力lực 。 方phương 得đắc 出xuất 精tinh 。 男nam 則tắc 隨tùy 事sự 能năng 出xuất 。 故cố 不bất 同đồng 制chế 也dã )# 。
舍Xá 衛Vệ 城Thành
或hoặc 云vân 舍xá 婆bà 提đề 。 此thử 翻phiên 聞văn 物vật 。 謂vị 寶bảo 物vật 多đa 出xuất 此thử 城thành 也dã 。 又hựu 翻phiên 豐phong 德đức 。 此thử 含hàm 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 具cụ 財tài 寶bảo 。 二nhị 妙diệu 五ngũ 欲dục 。 三tam 饒nhiêu 多đa 聞văn 。 四tứ 豐phong 解giải 脫thoát 。 天thiên 台thai 云vân 。 舍Xá 衛Vệ 城Thành 。 又hựu 名danh 舍xá 婆bà 提đề 者giả 。 昔tích 有hữu 二nhị 仙tiên 。 弟đệ 名danh 舍xá 婆bà 。 此thử 云vân 幼ấu 小tiểu 。 兄huynh 名danh 阿a 跋bạt 提đề 。 此thử 云vân 不bất 可khả 害hại 。 合hợp 此thử 二nhị 人nhân 。 以dĩ 名danh 城thành 也dã 。 善thiện 見kiến 云vân 。 舍Xá 衛Vệ 者giả 。 是thị 道Đạo 士sĩ 名danh 也dã 。 昔tích 有hữu 道Đạo 士sĩ 居cư 住trụ 此thử 地địa 。 往vãng 古cổ 有hữu 王vương 。 見kiến 此thử 地địa 好hảo/hiếu 。 就tựu 道Đạo 士sĩ 乞khất 為vi 立lập 國quốc 。 以dĩ 道Đạo 士sĩ 名danh 。 號hiệu 為vi 舍Xá 衛Vệ 。 又hựu 名danh 多đa 有hữu 。 謂vị 諸chư 國quốc 珍trân 寶bảo 。 及cập 雜tạp 異dị 物vật 。 歸quy 聚tụ 此thử 國quốc 。 故cố 名danh 多đa 有hữu 。 頌tụng 云vân 。
舍Xá 衛Vệ 甚thậm 微vi 妙diệu 。 觀quan 者giả 無vô 厭yếm 足túc 。 以dĩ 十thập 音âm 樂nhạc 聲thanh 。
音âm 中trung 喚hoán 飲ẩm 食thực 。 豐phong 饒nhiêu 多đa 珍trân 寶bảo 。 猶do 如như 帝Đế 釋Thích 宮cung 。
此thử 國quốc 邑ấp 內nội 人nhân 民dân 。 有hữu 五ngũ 十thập 七thất 萬vạn 戶hộ 。 邑ấp 外ngoại 屬thuộc 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 者giả 。 有hữu 八bát 萬vạn 聚tụ 落lạc 。 國quốc 土độ 縱tung 廣quảng 一nhất 百bách 由do 旬tuần 。 西tây 域vực 記ký 云vân 。 室thất 羅la 伐phạt 悉tất 底để 國quốc 。 舊cựu 曰viết 舍Xá 衛Vệ 國quốc 。 譌# 也dã 。 中trung 印ấn 度độ 境cảnh 。 周chu 六lục 千thiên 餘dư 里lý 。 宮cung 城thành 周chu 二nhị 十thập 餘dư 里lý 。 穀cốc 稼giá 豐phong 。 氣khí 序tự 和hòa 。 風phong 俗tục 淳thuần 質chất 。 篤đốc 學học 好hảo/hiếu 福phước 。 是thị 勝Thắng 軍Quân 大Đại 王Vương 。 所sở 治trị 國quốc 都đô 也dã 。 此thử 即tức 憍Kiều 薩Tát 羅La 國Quốc 。 都đô 城thành 之chi 號hiệu 。
迦Ca 留Lưu 陀Đà 夷Di
此thử 云vân 黑hắc 光quang 。 亦diệc 云vân 麤thô 黑hắc 。 猶do 其kỳ 面diện 黑hắc 。 眼nhãn 赤xích 故cố 也dã 。 舊cựu 名danh 烏Ô 陀Đà 夷Di 。 此thử 云vân 出xuất 現hiện 。 謂vị 日nhật 出xuất 時thời 生sanh 也dã 。 善thiện 見kiến 云vân 。 迦Ca 留Lưu 陀Đà 夷Di 。 與dữ 佛Phật 同đồng 日nhật 生sanh 。 本bổn 是thị 大đại 臣thần 。 佛Phật 未vị 出xuất 家gia 。 常thường 為vi 執chấp 事sự 。 破phá 僧Tăng 事sự 云vân 。
時thời 路lộ 傍bàng 孔khổng 中trung 。 出xuất 一nhất 毒độc 虵xà 。 烏ô 陀đà 夷di 見kiến 此thử 毒độc 虵xà 。 恐khủng 害hại 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 拔bạt 利lợi 刀đao 斬trảm 為vi 兩lưỡng 段đoạn 。 虵xà 吐thổ 毒độc 氣khí 。 著trước 烏ô 陀đà 夷di 身thân 。 變biến 為vi 黑hắc 色sắc 。 因nhân 此thử 名danh 為vi 黑hắc 烏ô 陀đà 夷di (# 。 佛Phật 未vị 出xuất 家gia 時thời 。 稱xưng 為vi 菩Bồ 薩Tát )# 。 因nhân 世Thế 尊Tôn 出xuất 家gia 成thành 道Đạo 。 父phụ 王vương 思tư 見kiến 。 遂toại 遣khiển 陀đà 夷di 往vãng 迎nghênh 。 既ký 至chí 佛Phật 所sở 。 佛Phật 為vi 說thuyết 法Pháp 。 喚hoán 善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 。 鬚tu 髮phát 自tự 落lạc 。 成thành 比Bỉ 丘Khâu 性tánh 。 而nhi 情tình 多đa 欲dục 。 後hậu 於ư 舍Xá 衛Vệ 城Thành 。 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 女nữ 。 逼bức 行hành 非phi 法pháp 。 而nhi 尊tôn 者giả 不bất 從tùng 其kỳ 事sự 。 彼bỉ 懷hoài 瞋sân 忿phẫn 。 自tự 破phá 身thân 形hình 。 反phản 誣vu 尊tôn 者giả 。 以dĩ 告cáo 其kỳ 父phụ 。 父phụ 集tập 五ngũ 百bách 婆Bà 羅La 門Môn 眾chúng 。 共cộng 曳duệ 尊tôn 者giả 。 然nhiên 尊tôn 者giả 力lực 大đại 。 乃nãi 至chí 不bất 能năng 移di 足túc 。
時thời 佛Phật 觀quán 知tri 。 此thử 是thị 最tối 後hậu 教giáo 誡giới 烏ô 陀đà 夷di 事sự 。 佛Phật 衰suy 其kỳ 力lực 。 婆Bà 羅La 門Môn 眾chúng 。 共cộng 打đả 幾kỷ 死tử 。 將tương 曳duệ 王vương 所sở 。 王vương 雖tuy 審thẩm 知tri 事sự 虗hư 。 猶do 三tam 反phản 呵ha 責trách 尊tôn 者giả 。 夫phu 人nhân 亦diệc 復phục 深thâm 諫gián 。 尊tôn 者giả 聞văn 斯tư 貴quý 已dĩ 。 極cực 生sanh 慚tàm 恥sỉ 。 遂toại 往vãng 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 所sở 。 頂đảnh 禮lễ 雙song 足túc 。 具cụ 陳trần 上thượng 事sự 。
時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 觀quán 彼bỉ 根căn 性tánh 。 隨tùy 機cơ 說thuyết 法Pháp 。 并tinh 與dữ 教giáo 授thọ 。 彼bỉ 聞văn 自tự 尅khắc 。 發phát 勇dũng 猛mãnh 心tâm 。 結kết 惑hoặc 皆giai 除trừ 。 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 既ký 證chứng 果Quả 已dĩ 。 念niệm 報báo 佛Phật 恩ân 。 而nhi 行hành 教giáo 化hóa 。
佛Phật 言ngôn 。
我ngã 諸chư 聲Thanh 聞Văn 弟đệ 子tử 中trung 。 教giáo 化hóa 有hữu 情tình 令linh 得đắc 聖thánh 果Quả 者giả 。 烏ô 陀đà 夷di 為vi 第đệ 一nhất 。 如như 是thị 尊tôn 者giả 。 於ư 舍Xá 衛Vệ 城Thành 。 教giáo 化hóa 十thập 八bát 億ức 人nhân 。 令linh 得đắc 聖thánh 果Quả 。 後hậu 為vi 暴bạo 惡ác 女nữ 兒nhi 婦phụ 。 通thông 賊tặc 。 斷đoạn 尊tôn 者giả 命mạng 。 將tương 屍thi 棄khí 糞phẩn 聚tụ 中trung 。 此thử 是thị 尊tôn 者giả 先tiên 所sở 作tác 業nghiệp 。 今kim 時thời 果quả 熟thục 。 還hoàn 於ư 自tự 身thân 蘊uẩn 器khí 處xứ 受thọ 。 非phi 於ư 餘dư 處xứ 。 有hữu 物vật 代đại 報báo 。
爾nhĩ 時thời 十thập 五ngũ 日nhật 。 當đương 布bố 薩tát 時thời 。 大đại 眾chúng 皆giai 集tập 。 惟duy 不bất 見kiến 尊tôn 者giả 一nhất 人nhân 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 得đắc 無vô 忘vong 念niệm 。 知tri 已dĩ 被bị 殺sát 。 棄khí 糞phẩn 聚tụ 中trung 。 佛Phật 與dữ 大đại 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 夜dạ 至chí 城thành 門môn 。 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 徧biến 滿mãn 城thành 邑ấp 。 其kỳ 門môn 自tự 開khai 。 王vương 及cập 夫phu 人nhân 。 臣thần 民dân 婦phụ 女nữ 。 驚kinh 覺giác 奔bôn 馳trì 。 隨tùy 佛Phật 往vãng 至chí 糞phẩn 聚tụ 處xứ 所sở 。 出xuất 尊tôn 者giả 屍thi 。 香hương 湯thang 洗tẩy 浴dục 。 置trí 寶bảo 輿dư 中trung 。 伎kỹ 樂nhạc 幢tràng 旛phan 。 共cộng 導đạo 出xuất 城thành 。 至chí 一nhất 勝thắng 處xứ 。 香hương 木mộc 焚phần 之chi 。 取thủ 舍xá 利lợi 。 置trí 金kim 瓶bình 內nội 。 於ư 四tứ 衢cù 路lộ 側trắc 。 建kiến 墖# 供cúng 養dường 。 為vi 人nhân 天thiên 福phước 田điền 。 也dã (# 有hữu 云vân 尊tôn 者giả 。 既ký 證chứng 果Quả 已dĩ 。 誓thệ 報báo 佛Phật 恩ân 。 化hóa 千thiên 家gia 夫phu 婦phụ 。 俱câu 證chứng 聖thánh 果Quả 。 已dĩ 化hóa 九cửu 百bách 九cửu 十thập 家gia 。 最tối 後hậu 一nhất 家gia 。 夫phu 已dĩ 得đắc 果quả 。 外ngoại 出xuất 。 婦phụ 與dữ 賊tặc 通thông 。 懼cụ 夫phu 還hoàn 。 尊tôn 者giả 發phát 露lộ 其kỳ 事sự 。 故cố 使sử 賊tặc 壻# 殺sát 之chi 。 宿túc 緣duyên 詳tường 見kiến 根căn 本bổn 律luật )# 。
夢mộng 中trung
夢mộng 者giả 。 寐mị 中trung 神thần 遊du 也dã 。 列liệt 子tử 分phần/phân 六lục 夢mộng 。 一nhất 正chánh 夢mộng (# 安an 靜tĩnh 而nhi 蓮liên )# 。 二nhị 噩# 夢mộng (# 驚kinh 愕ngạc 而nhi 夢mộng )# 。 三tam 思tư 夢mộng (# 平bình 時thời 所sở 思tư 而nhi 夢mộng )# 。 四tứ 寤ngụ 夢mộng (# 覺giác 時thời 所sở 道đạo 而nhi 夢mộng )# 。 五ngũ 懼cụ 夢mộng (# 恐khủng 懼cụ 而nhi 夢mộng )# 。 六lục 喜hỷ 夢mộng (# 喜hỷ 悅duyệt 而nhi 夢mộng )# 。 善thiện 見kiến 云vân 。 夢mộng 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 者giả 。 四tứ 大đại 不bất 和hòa 夢mộng 。 謂vị 夢mộng 見kiến 山sơn 崩băng 。 或hoặc 飛phi 騰đằng 虗hư 空không 。 或hoặc 見kiến 虎hổ 狼lang 師sư 子tử 賊tặc 逐trục 。 二nhị 者giả 先tiên 見kiến 故cố 夢mộng 。 謂vị 晝trú 日nhật 或hoặc 見kiến 白bạch 黑hắc 。 及cập 男nam 女nữ 相tương/tướng 。 夜dạ 則tắc 夢mộng 見kiến 。 三tam 者giả 天thiên 人nhân 與dữ 夢mộng 。 若nhược 善Thiện 知Tri 識Thức 天thiên 人nhân 。 現hiện 善thiện 夢mộng 。 令linh 人nhân 得đắc 善thiện 。 惡ác 知tri 識thức 者giả 。 現hiện 惡ác 夢mộng 。 令linh 人nhân 得đắc 惡ác 想tưởng 。 四tứ 者giả 想tưởng 夢mộng 。 謂vị 人nhân 前tiền 身thân 。 若nhược 有hữu 福phước 德đức 。 今kim 現hiện 善thiện 夢mộng 。 若nhược 造tạo 罪tội 者giả 。 今kim 現hiện 惡ác 夢mộng 。 如như 菩Bồ 薩Tát 母mẫu 。 夢mộng 菩Bồ 薩Tát 初sơ 欲dục 。 入nhập 母mẫu 胎thai 時thời 。 夢mộng 見kiến 白bạch 象tượng 後hậu 忉Đao 利Lợi 天thiên 下hạ 。 入nhập 其kỳ 右hữu 脇hiếp 。 此thử 是thị 想tưởng 夢mộng 也dã 。 若nhược 夢mộng 禮lễ 佛Phật 。 誦tụng 經Kinh 。 持trì 戒giới 。 布bố 施thí 。 種chủng 種chủng 切thiết 德đức 。 此thử 亦diệc 想tưởng 夢mộng 。 夢mộng 禮lễ 佛Phật 。 聽thính 法Pháp 。 說thuyết 法Pháp 等đẳng 。 此thử 是thị 善thiện 夢mộng 。 若nhược 夢mộng 見kiến 殺sát 盜đạo 婬dâm 。 此thử 名danh 不bất 善thiện 夢mộng 。 若nhược 夢mộng 見kiến 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 色sắc 等đẳng 。 此thử 是thị 無vô 記ký 夢mộng 也dã 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 應ưng 受thọ 果quả 報báo 。
答đáp 曰viết 。
不bất 受thọ 果quả 報báo 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 心tâm 業nghiệp 羸luy 弱nhược 。 故cố 不bất 感cảm 報báo 。 是thị 故cố 律luật 云vân 。 除trừ 夢mộng 中trung 不bất 犯phạm 也dã 。 以dĩ 佛Phật 結kết 戒giới 制chế 身thân 業nghiệp 。 不bất 制chế 意ý 業nghiệp 。 故cố 夢mộng 中trung 無vô 罪tội 。
佛Phật 言ngôn 。
若nhược 夢mộng 中trung 有hữu 實thật 者giả 。 一nhất 切thiết 人nhân 無vô 能năng 得đắc 脫thoát 。 根căn 本bổn 律luật 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 陀Đà 曰viết 。
彼bỉ 諸chư 苾bật 芻sô 。 想tưởng 心tâm 緣duyên 慮lự 。 我ngã 不bất 云vân 無vô 。 然nhiên 在tại 夢mộng 中trung 。 非phi 是thị 實thật 事sự 。 應ưng 除trừ 夢mộng 中trung 。 律luật 攝nhiếp 云vân 。 夢mộng 中trung 雖tuy 有hữu 情tình 識thức 。 然nhiên 無vô 楷# 定định 實thật 事sự 可khả 求cầu 。 故cố 不bất 犯phạm 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 若nhược 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 夢mộng 行hành 婬dâm 欲dục 。 是thị 犯phạm 戒giới 不phủ 。
佛Phật 言ngôn 。
不phủ 也dã 。 應ưng 於ư 婬dâm 欲dục 。 生sanh 臭xú 穢uế 想tưởng 。 乃nãi 至chí 不bất 生sanh 。 一nhất 念niệm 淨tịnh 想tưởng 。 遠viễn 離ly 女nữ 人nhân 。 煩phiền 惱não 愛ái 想tưởng 。 若nhược 夢mộng 行hành 婬dâm 。 寤ngụ 應ưng 生sanh 悔hối 。 若nhược 受thọ 供cúng 養dường 時thời 。 應ưng 如như 饑cơ 世thế 。 食thực 子tử 肉nhục 想tưởng 。 若nhược 生sanh 婬dâm 念niệm 。 應ưng 疾tật 捨xả 離ly 。 若nhược 能năng 隨tùy 順thuận 。 佛Phật 所sở 說thuyết 者giả 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 五ngũ 分phần/phân 律luật 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
若nhược 未vị 離ly 欲dục 恚khuể 癡si 。 散tán 亂loạn 心tâm 眠miên 。 必tất 失thất 不bất 淨tịnh 。 雖tuy 未vị 能năng 離ly 。 以dĩ 繫hệ 念niệm 心tâm 眠miên 。 若nhược 無vô 有hữu 是thị 過quá 。 善thiện 見kiến 云vân 。 亂loạn 意ý 睡thụy 眠miên 者giả 。 以dĩ 不bất 定định 意ý 睡thụy 眠miên 也dã 。 若nhược 白bạch 日nhật 眠miên 。 先tiên 念niệm 某mỗ 時thời 某mỗ 時thời 當đương 起khởi 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
若nhược 汝nhữ 洗tẩy 浴dục 竟cánh 。 欲dục 眠miên 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 髮phát 未vị 燥táo 當đương 起khởi 。 若nhược 如như 是thị 眠miên 善thiện 。 若nhược 夜dạ 亦diệc 應ưng 知tri 時thời 。 月nguyệt 至chí 某mỗ 處xứ 當đương 起khởi 。 若nhược 無vô 月nguyệt 。 星tinh 至chí 某mỗ 處xứ 當đương 起khởi 。 當đương 念niệm 佛Phật 為vi 初sơ 。 於ư 十Thập 善Thiện 法Pháp 中trung 。 一nhất 一nhất 法pháp 中trung 。 隨tùy 心tâm 所sở 念niệm 。 然nhiên 後hậu 眠miên 。 所sở 言ngôn 精tinh 者giả 。 大đại 論luận 云vân 。 以dĩ 妄vọng 想tưởng 邪tà 憶ức 念niệm 風phong 。 吹xuy 婬dâm 欲dục 火hỏa 故cố 。 肉nhục 髓tủy 膏cao 流lưu 。 熱nhiệt 變biến 為vi 精tinh 。 精tinh 有hữu 五ngũ 種chủng 。 七thất 種chủng 。 十thập 種chủng 。 具cụ 如như 律luật 文văn (# 念niệm 佛Phật 為vi 初sơ 者giả 。 六lục 念niệm 中trung 。 首thủ 則tắc 念niệm 佛Phật 也dã )# 。
僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa
僧Tăng 祇kỳ 律luật 云vân 。 僧Tăng 迦ca 。 謂vị 四tứ 波ba 羅la 夷di 。 婆bà 尸thi 沙sa 者giả 。 是thị 罪tội 有hữu 餘dư 。 應ưng 羯yết 磨ma 治trị 。 故cố 說thuyết 僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa 。
復phục 次thứ 。 是thị 罪tội 。 僧Tăng 中trung 發phát 露lộ 悔hối 過quá 。 亦diệc 名danh 僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa 。 根căn 本bổn 律luật 云vân 。 僧Tăng 伽già 者giả 。 若nhược 犯phạm 此thử 罪tội 。 應ưng 依y 僧Tăng 伽già 而nhi 行hành 其kỳ 法pháp 。 及cập 依y 僧Tăng 伽già 而nhi 得đắc 出xuất 罪tội 。 不bất 依y 別biệt 人nhân 。 阿a 伐phạt 尸thi 沙sa 者giả 。 是thị 餘dư 殘tàn 義nghĩa 。 若nhược 苾bật 芻sô 於ư 四tứ 波ba 羅la 市thị 迦ca 法pháp 中trung 。 隨tùy 犯phạm 其kỳ 一nhất 。 無vô 有hữu 餘dư 殘tàn 。 不bất 得đắc 共cộng 住trú 。 此thử 十thập 三tam 法pháp 。 苾Bật 芻Sô 雖tuy 犯phạm 。 而nhi 有hữu 餘dư 殘tàn 。 是thị 可khả 治trị 故cố 。 名danh 曰viết 僧Tăng 殘tàn 。 律luật 攝nhiếp 云vân 。 僧Tăng 伽già 阿a 伐phạt 尸thi 沙sa 者giả 。 一nhất 。 事sự 由do 眾chúng 故cố 。 二nhị 。 體thể 是thị 有hữu 餘dư 。 假giả 眾chúng 方phương 除trừ 。 表biểu 非phi 初sơ 重trọng/trùng 。 僧Tăng 伽già 是thị 眾chúng 。 阿a 伐phạt 尸thi 沙sa 是thị 。 教giáo 由do 奉phụng 眾chúng 教giáo 。 罪tội 方phương 除trừ 滅diệt 。 又hựu 前tiền 之chi 四tứ 戒giới 。 體thể 是thị 無vô 餘dư 。 此thử 是thị 有hữu 餘dư 。 以dĩ 可khả 治trị 故cố 。 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 云vân 。 如như 人nhân 為vi 他tha 所sở 殘tàn 。 尚thượng 有hữu 咽yết 喉hầu 。 名danh 之chi 為vi 殘tàn 。 如như 二nhị 人nhân 共cộng 入nhập 陣trận 間gian 。 一nhất 為vị 他tha 所sở 害hại 命mạng 絕tuyệt 。 二nhị 為vị 他tha 所sở 害hại 。 命mạng 根căn 少thiểu 在tại 不bất 斷đoạn 。 若nhược 得đắc 好hảo/hiếu 醫y 良lương 藥dược 。 可khả 得đắc 除trừ 瘥sái 。 若nhược 無vô 者giả 。 不bất 可khả 瘥sái 也dã 。 犯phạm 僧Tăng 殘tàn 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 有hữu 少thiểu 可khả 懺sám 悔hối 之chi 理lý 。 若nhược 得đắc 清thanh 淨tịnh 大đại 眾chúng 。 為vi 如như 法Pháp 說thuyết 懺sám 悔hối 除trừ 罪tội 之chi 法pháp 。 此thử 罪tội 可khả 除trừ 。 若nhược 無vô 清thanh 淨tịnh 大đại 眾chúng 。 不bất 可khả 除trừ 滅diệt 。 是thị 名danh 僧Tăng 殘tàn 。 善thiện 見kiến 云vân 。 僧Tăng 伽già 者giả 。 僧Tăng 也dã 。 婆bà 者giả 。 初sơ 也dã 。 尸thi 沙sa 者giả 。 殘tàn 也dã 。 云vân 何hà 僧Tăng 為vi 初sơ 。
答đáp 曰viết 。
此thử 比Bỉ 丘Khâu 已dĩ 得đắc 罪tội 。 樂nhạo 欲dục 清thanh 淨tịnh 。 往vãng 到đáo 僧Tăng 所sở 。 僧Tăng 與dữ 波ba 利lợi 婆bà 沙sa 。 是thị 名danh 初sơ 。 與dữ 波ba 利lợi 婆bà 沙sa 竟cánh 。 次thứ 與dữ 六lục 夜dạ 行hành 摩ma 那na 埵đóa 為vi 中trung 。 殘tàn 者giả 。 與dữ 阿a 浮phù 訶ha 那na 。 是thị 名danh 僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa 也dã 。
轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương
梵Phạm 云vân 。 斫chước 迦ca 羅la 伐phạt 辣lạt 底để 曷hạt 羅la 闍xà 。 此thử 云vân 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 奘tráng 師sư 云vân 。 夫phu 輪Luân 王Vương 者giả 。 將tương 即tức 大đại 位vị 。 隨tùy 福phước 所sở 感cảm 。 有hữu 大đại 輪luân 寶bảo 。 浮phù 空không 來lai 應ưng 。 感cảm 有hữu 金kim 銀ngân 銅đồng 鐵thiết 之chi 異dị 。 境cảnh 乃nãi 四tứ 三tam 二nhị 一nhất 之chi 差sai 。 因nhân 其kỳ 先tiên 瑞thụy 。 即tức 以dĩ 為vi 號hiệu 。 金kim 輪Luân 王Vương 。 乃nãi 化hóa 被bị 四tứ 天thiên 下hạ 。 銀ngân 輪Luân 王Vương 。 則tắc 政chánh 隔cách 北bắc 拘câu 盧lô 銅đồng 輪Luân 王Vương 。 除trừ 北bắc 拘câu 盧lô 及cập 西tây 瞿cù 陀đà 尼ni 。 鐵thiết 輪Luân 王Vương 。 則tắc 惟duy 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 。 長trường/trưởng 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
世thế 間gian 有hữu 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 成thành 就tựu 七thất 寶bảo 。 有hữu 四tứ 神thần 德đức 。 云vân 何hà 七thất 寶bảo 。 一nhất 金kim 輪luân 寶bảo 。 二nhị 白bạch 象tượng 寶bảo 。 三tam 紺cám 馬mã 寶bảo 。 四tứ 神thần 珠châu 寶bảo 。 五ngũ 玉ngọc 女nữ 寶bảo 。 六lục 居cư 士sĩ 寶bảo (# 餘dư 經kinh 名danh 典điển 財tài 寶bảo )# 。 七thất 主chủ 兵binh 寶bảo 。 云vân 何hà 金kim 輪luân 寶bảo 成thành 就tựu 。 若nhược 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 出xuất 閻Diêm 浮Phù 提Đề 地địa 。 剎sát 利lợi 水thủy 澆kiêu 頭đầu 種chủng 。 以dĩ 十thập 五ngũ 日nhật 。 月nguyệt 滿mãn 時thời 。 沐mộc 浴dục 香hương 湯thang 。 上thượng 高cao 殿điện 上thượng 。 與dữ 婇thể 女nữ 眾chúng 。 共cộng 相tương 娛ngu 樂lạc 。 天thiên 金kim 輪luân 寶bảo 。 忽hốt 現hiện 在tại 前tiền 。 輪luân 有hữu 千thiên 幅# 。 光quang 色sắc 具cụ 足túc 。 天thiên 金kim 所sở 成thành 。 天thiên 匠tượng 所sở 造tạo 。 非phi 世thế 所sở 有hữu 。 輪luân 徑kính 丈trượng 四tứ 。 輪Luân 王Vương 見kiến 已dĩ 。 即tức 召triệu 四tứ 兵binh 。 向hướng 金kim 輪luân 寶bảo 。 偏thiên 露lộ 右hữu 臂tý 。 右hữu 膝tất 著trước 地địa 。 以dĩ 右hữu 手thủ 摩ma 捫môn 金kim 輪luân 。 語ngữ 言ngôn 。 汝nhữ 向hướng 東đông 方phương 。 如như 法Pháp 而nhi 轉chuyển 。 勿vật 違vi 常thường 則tắc 。 輪luân 即tức 東đông 轉chuyển 。
時thời 王vương 即tức 將tương 四tứ 兵binh 。 隨tùy 其kỳ 後hậu 行hành 。 輪luân 所sở 住trú 處xứ 。 王vương 即tức 止chỉ 駕giá 。
爾nhĩ 時thời 東đông 方phương 諸chư 小tiểu 王vương 。 見kiến 大đại 王vương 至chí 。 以dĩ 寶bảo 鉢bát 盛thịnh 寶bảo 粟túc 。 來lai 詣nghệ 王vương 所sở 。 拜bái 首thủ 。 白bạch 言ngôn 。 今kim 此thử 東đông 方phương 。 土thổ/độ 地địa 豐phong 樂lạc 。 多đa 諸chư 珍trân 寶bảo 。 人nhân 民dân 熾sí 盛thịnh 。 志chí 性tánh 仁nhân 和hòa 。 慈từ 孝hiếu 忠trung 順thuận 。 唯duy 願nguyện 聖thánh 王vương 。 於ư 此thử 治trị 政chánh 。 我ngã 等đẳng 當đương 給cấp 使sử 左tả 右hữu 。 承thừa 受thọ 所sở 治trị 。 當đương 時thời 輪Luân 王Vương 。 語ngữ 小tiểu 王vương 言ngôn 。 止chỉ 止chỉ 。 諸chư 賢hiền 。 汝nhữ 等đẳng 則tắc 為vi 供cúng 養dường 我ngã 已dĩ 。 但đãn 當đương 以dĩ 正Chánh 法Pháp 治trị 化hóa 。 勿vật 使sử 偏thiên 枉uổng 。 無vô 令linh 國quốc 內nội 。 有hữu 非phi 法pháp 行hành 。 身thân 不bất 殺sát 生sanh 。 教giáo 人nhân 不bất 殺sát 生sanh 。 偷thâu 盜đạo 。 邪tà 婬dâm 。 兩lưỡng 舌thiệt 。 惡ác 口khẩu 。 妄vọng 言ngôn 。 綺ỷ 語ngữ 。 貪tham 。 瞋sân 。 嫉tật 妬đố 。 邪tà 見kiến 之chi 人nhân 。 此thử 即tức 名danh 為vi 。 我ngã 之chi 所sở 治trị 。
時thời 諸chư 小tiểu 王vương 。 聞văn 是thị 語ngữ 已dĩ 。 即tức 從tùng 大đại 王vương 。 巡tuần 行hành 諸chư 國quốc 。 至chí 東đông 海hải 表biểu 。 次thứ 行hành 南nam 方phương 。 西tây 方phương 。 北bắc 方phương 。 隨tùy 輪luân 所sở 至chí 。 其kỳ 諸chư 國quốc 王vương 。 各các 獻hiến 國quốc 土độ 。 亦diệc 如như 東đông 方phương 諸chư 小tiểu 王vương (# 云vân 云vân )# 。 是thị 為vi 輪luân 寶bảo 成thành 就tựu (# 餘dư 六lục 寶bảo 。 如như 經kinh 廣quảng 釋thích 。 四tứ 神thần 德đức 。 一nhất 長trường 壽thọ 不bất 夭yểu 。 二nhị 身thân 強cường/cưỡng 無vô 患hoạn 。 三tam 顏nhan 容dung 端đoan 正chánh 。 四tứ 寶bảo 藏tạng 盈doanh 溢dật )# 。 若nhược 鐵thiết 輸du 。 有hữu 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 輻bức 。 銅đồng 輪luân 有hữu 五ngũ 百bách 輻bức 。 銀ngân 輪luân 有hữu 七thất 百bách 五ngũ 十thập 輻bức 。 金kim 輪luân 有hữu 千thiên 輻bức 。 原nguyên 此thử 飛Phi 行Hành 皇Hoàng 帝Đế 。 出xuất 世thế 間gian 時thời 。 千thiên 子tử 具cụ 足túc 。 國quốc 士sĩ 平bình 正chánh 如như 掌chưởng 。 安an 隱ẩn 豐phong 樂lạc 。 無vô 諸chư 災tai 疫dịch 。 衣y 食thực 自tự 然nhiên 。 不bất 須tu 營doanh 覓mịch 。 王vương 唯duy 以dĩ 十Thập 善Thiện 化hóa 導đạo 。 慈từ 育dục 民dân 物vật 。 如như 父phụ 愛ái 子tử 。 國quốc 民dân 慕mộ 王vương 。 如như 子tử 仰ngưỡng 父phụ 。 順thuận 王vương 化hóa 導đạo 。 故cố 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 輪Luân 王Vương 。 皆giai 無vô 傷thương 害hại 。 令linh 伏phục 得đắc 勝thắng 。 各các 安an 其kỳ 所sở 。 勸khuyến 化hóa 令linh 修tu 十Thập 善Thiện 業nghiệp 道đạo 。 故cố 輪Luân 王Vương 死tử 。 定định 得đắc 生sanh 天thiên 。
內nội 色sắc 外ngoại 色sắc
內nội 色sắc 者giả 。 己kỷ 身thân 。 外ngoại 色sắc 者giả 。 他tha 身thân 。 內nội 外ngoại 色sắc 者giả 。 己kỷ 身thân 他tha 身thân 。 善thiện 見kiến 云vân 。 內nội 色sắc 與dữ 外ngoại 色sắc 觸xúc 。 即tức 成thành 堪kham 用dụng 。 虗hư 空không 中trung 動động 。 亦diệc 無vô 內nội 。 亦diệc 無vô 外ngoại 色sắc 。 自tự 動động 。 故cố 得đắc 罪tội 。
涅Niết 槃Bàn 僧Tăng
此thử 言ngôn 。 裙quần 也dã 。 其kỳ 色sắc 體thể 量lượng 。 并tinh 所sở 著trước 法pháp 。 俱câu 如như 一nhất 百bách 事sự 中trung 釋thích 。
△# 女nữ 身thân 相tướng 觸xúc 第đệ 二nhị 。
(# 此thử 是thị 不bất 共cộng 戒giới 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 觸xúc 男nam 子tử 。 得đắc 波ba 羅la 夷di )# 。
捫môn 摸mạc
捫môn 。 摸mạc 奔bôn 切thiết 。 音âm 門môn 。 撫phủ 持trì 也dã 。 摸mạc 。 末mạt 各các 切thiết 。 音âm 莫mạc 。 按án 捫môn 摸mạc 字tự 。 謂vị 以dĩ 兩lưỡng 手thủ 捫môn 摸mạc 也dã 。
嗚ô 口khẩu
嗚ô 。 謂vị 嗚ô 唼xiệp 其kỳ 口khẩu 也dã 。 又hựu 嗚ô 。 應ưng 作tác 歍# 。 謂vị 口khẩu 相tương 近cận 也dã 。
罵mạ 詈lị
罵mạ 。 莫mạc 駕giá 切thiết 。 麻ma 去khứ 聲thanh 。 惡ác 言ngôn 也dã 。 詈lị 。 力lực 地địa 切thiết 。 音âm 利lợi 。 正chánh 斥xích 曰viết 罵mạ 。 旁bàng 助trợ 曰viết 詈lị 。
捺nại 髀bễ
捺nại 。 乃nãi 八bát 切thiết 。 難nan 入nhập 聲thanh 。 手thủ 按án 也dã 。 髀bễ 。 補bổ 委ủy 切thiết 。 音âm 彼bỉ 。 應ưng 法Pháp 師sư 云vân 。 古cổ 文văn 蹕# 。 同đồng 蒱bồ 米mễ 切thiết 。 說thuyết 文văn 云vân 。 股cổ 外ngoại 也dã 。 若nhược 音âm 陛bệ 。 北bắc 人nhân 用dụng 此thử 音âm 。 又hựu 方phương 爾nhĩ 切thiết 。 江giang 南nam 行hành 此thử 音âm 。 律luật 文văn 舊cựu 作tác 髀bễ 。 俗tục 字tự 也dã 。
尼ni 師sư 壇đàn
此thử 云vân 坐tọa 具cụ 。 或hoặc 云vân 隨tùy 坐tọa 衣y 。 又hựu 云vân 隨tùy 足túc 衣y 。 謂vị 將tương 隨tùy 行hành 。 不bất 得đắc 離ly 故cố 。 坐tọa 具cụ 制chế 意ý 。 本bổn 為vi 護hộ 僧Tăng 臥ngọa 具cụ 。 及cập 以dĩ 己kỷ 物vật 。 勿vật 令linh 垢cấu 膩nị 。 凡phàm 欲dục 臥ngọa 坐tọa 時thời 。 先tiên 將tương 坐tọa 具cụ 。 敷phu 在tại 臥ngọa 具cụ 上thượng 。 然nhiên 後hậu 徐từ 徐từ 按án 坐tọa 。 并tinh 以dĩ 隨tùy 臥ngọa 。
佛Phật 言ngôn 。
為vi 身thân 。 為vi 衣y 。 為vi 臥ngọa 具cụ 。 故cố 制chế 畜súc 之chi 。 以dĩ 遮già 毒độc 蟲trùng 。 磽khao 棘cức 等đẳng 。 故cố 云vân 為vi 身thân 。 恐khủng 塵trần 垢cấu 汙ô 法Pháp 服phục 。 故cố 云vân 為vi 衣y 。 敷phu 臥ngọa 具cụ 上thượng 。 以dĩ 障chướng 垢cấu 膩nị 。 恐khủng 汙ô 臥ngọa 具cụ 。 故cố 云vân 為vi 臥ngọa 具cụ 。 淨tịnh 法Pháp 師sư 云vân 。 梵Phạm 言ngôn 尼ni 師sư 但đãn 那na 。 此thử 譯dịch 為vi 臥ngọa 敷phu 具cụ 。 亦diệc 云vân 坐tọa 臥ngọa 具cụ 也dã 。 戒giới 壇đàn 經Kinh 云vân 。 尼ni 師sư 壇đàn 。 如như 墖# 之chi 有hữu 基cơ 也dã 。 汝nhữ 今kim 受thọ 戒giới 。 即tức 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 之chi 基cơ 也dã 。 良lương 以dĩ 五ngũ 分phần/phân 由do 戒giới 而nhi 成thành 。 若nhược 無vô 坐tọa 具cụ 。 以dĩ 坐tọa 汝nhữ 身thân 。 則tắc 五ngũ 分phần/phân 定định 慧tuệ 。 無vô 所sở 從tùng 生sanh 。 (# 餘dư 如như 九cửu 十thập 事sự 釋thích )# 。
草thảo 秸#
秸# 。 同đồng 稭# 。 訖ngật 黠hiệt 切thiết 。 音âm 戞# 。 稭# 。 禾hòa 藁# 去khứ 其kỳ 皮bì 。 以dĩ 為vi 蓆# 也dã 。 或hoặc 作tác 鞂# 。 俗tục 作tác 秸# 。 黠hiệt 。 並tịnh 非phi 。 律luật 文văn 舊cựu 作tác 𦮽# 。 應ưng 師sư 非phi 之chi 。 𦮽# 。 古cổ 沃ốc 切thiết 。 音âm 谷cốc 。 禾hòa 皮bì 曰viết 𦮽# (# 戞# 音âm 甲giáp )# 。
●# 律luật 藏tạng 卷quyển 第đệ 三tam 。
△# 麤thô 惡ác 語ngữ 第đệ 三tam 。
(# 此thử 是thị 不bất 共cộng 戒giới 。 尼ni 得đắc 偷thâu 蘭lan 遮già )# 。
摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 天Thiên
此thử 言ngôn 大đại 自tự 在tại 。 正chánh 梵Phạm 音âm 云vân 。 摩ma 訶ha 莫mạc 醯hê 伊y 濕thấp 伐phạt 羅la 。 八bát 臂tý 。 三tam 眼nhãn 。 騎kỵ 白bạch 牛ngưu 。 執chấp 白bạch 拂phất 。 及cập 三tam 股cổ 叉xoa 。 如như 自Tự 在Tại 天Thiên 子tử 經Kinh 云vân 。 過quá 去khứ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 劫kiếp 前tiền 。 為vi 寂tịch 靜tĩnh 婆Bà 羅La 門Môn 子tử 。 名danh 曰viết 商thương 迦ca 。 入nhập 於ư 山sơn 谷cốc 。 草thảo 菴am 而nhi 住trú 。
時thời 值trị 如Như 來Lai 。 名danh 功Công 德Đức 海Hải 。 彼bỉ 即tức 然nhiên 燈đăng 三tam 盞trản 。 施thí 三tam 條điều 針châm 。 至chí 心tâm 供cúng 養dường 。 而nhi 發phát 願nguyện 言ngôn 。 獻hiến 此thử 三tam 燈đăng 三tam 針châm 。 願nguyện 具cụ 三tam 眼nhãn 。 得đắc 三tam 股cổ 叉xoa 。 於ư 生sanh 生sanh 中trung 。 恆hằng 行hành 施thí 願nguyện 。 為vi 世thế 間gian 主chủ 宰tể 。 得đắc 八bát 自tự 在tại 。 成thành 就tựu 欲dục 樂lạc 。 心tâm 識thức 聰thông 利lợi 。 又hựu 云vân 。 我ngã 於ư 過quá 去khứ 。 無vô 數số 俱câu 胝chi 劫kiếp 。 於ư 大Đại 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 所sở 。 布bố 施thí 供cúng 養dường 。 修tu 福phước 持trì 戒giới 。 熏huân 習tập 智trí 慧tuệ 。 過quá 是thị 已dĩ 來lai 。 獲hoạch 自tự 在tại 報báo 。 於ư 八bát 生sanh 身thân 中trung 。 得đắc 八bát 種chủng 自tự 在tại 。 我ngã 曾tằng 生sanh 生sanh 。 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 苦khổ 行hạnh 。 求cầu 主chủ 宰tể 自tự 在tại 。 欲dục 樂lạc 解giải 脫thoát 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 安an 樂lạc 亦diệc 然nhiên 。 是thị 故cố 布bố 施thí 。 智trí 慧tuệ 觀quán 察sát 。 一nhất 心tâm 守thủ 護hộ 。 修tu 行hành 不bất 斷đoạn 。 釋thích 論luận 云vân 。 過quá 淨tịnh 居cư 天thiên 。 有hữu 十Thập 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 。 號hiệu 大đại 自tự 在tại 。 大Đại 千Thiên 界Giới 主chủ 。 灌quán 頂đảnh 經Kinh 云vân 。 字tự 威uy 靈linh 帝đế (# 陀đà 羅la 尼ni 集tập 云vân 。 我ngã 以dĩ 神thần 通thông 遊du 騰đằng 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 佐tá 佛Phật 揚dương 化hóa 。 以dĩ 神thần 咒chú 力lực 。 六lục 道đạo 化hóa 身thân 。 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 內nội 修tu 菩Bồ 薩Tát 戒giới 行hạnh 。 久cửu 處xứ 法Pháp 流lưu 水thủy 中trung 。 八bát 住trụ 齊tề 階giai 。 功công 德đức 成thành 就tựu 。 餘dư 如như 二nhị 卷quyển 中trung 釋thích )# 。
癡si 人nhân
梵Phạm 云vân 慕mộ 何hà 。 此thử 云vân 癡si 。 如như 正chánh 行hạnh 經kinh 說thuyết 。 佛Phật 坐tọa 思tư 念niệm 。 人nhân 癡si 故cố 有hữu 生sanh 死tử 。 何hà 等đẳng 為vi 癡si 。
本bổn 從tùng 癡si 中trung 來lai 。 今kim 生sanh 為vi 人nhân 復phục 癡si 。 心tâm 不bất 解giải 不bất 開khai 。 不bất 知tri 死tử 當đương 所sở 趣thú 向hướng 。 乃nãi 至chí 不bất 念niệm 世thế 間gian 苦khổ 。 不bất 知tri 泥nê 犂lê 中trung 拷khảo 治trị 劇kịch 。 是thị 名danh 癡si 。 故cố 有hữu 生sanh 死tử 不bất 止chỉ 。 生sanh 死tử 如như 呼hô 吸hấp 間gian 。 膬# 不bất 過quá 於ư 人nhân 命mạng 。 婆bà 沙sa 律luật 。 問vấn 云vân 。 佛Phật 大đại 慈từ 悲bi 。 兼kiêm 無vô 惡ác 口khẩu 。 云vân 何hà 言ngôn 愚ngu 癡si 人nhân 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 是thị 稱xưng 實thật 之chi 語ngữ 。 非phi 是thị 惡ác 口khẩu 。 此thử 具cụ 縛phược 煩phiền 惱não 眾chúng 生sanh 。 具cụ 足túc 愚ngu 癡si 故cố 。 佛Phật 慈từ 悲bi 心tâm 故cố 。 呵ha 責trách 折chiết 伏phục 。 如như 今kim 和hòa 上thượng 。 阿A 闍Xà 黎Lê 。 教giáo 誡giới 弟đệ 子tử 故cố 。 稱xưng 言ngôn 癡si 人nhân 。 非phi 是thị 惡ác 口khẩu 。 如như 此thử 如Như 來Lai 。 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 為vi 調điều 伏phục 弟đệ 子tử 故cố 。 而nhi 訶ha 責trách 之chi 。
△# 歎thán 身thân 索sách 供cung 第đệ 四tứ 。
(# 此thử 是thị 不bất 共cộng 戒giới 。 尼ni 得đắc 偷thâu 蘭lan 遮già )# 。
唄bối 匿nặc
此thử 翻phiên 為vi 靜tĩnh 。 出xuất 要yếu 律luật 儀nghi 云vân 。 此thử 鬱uất 鞞bệ 國quốc 語ngữ 。 翻phiên 為vi 止chỉ 斷đoạn 也dã 。 又hựu 云vân 止chỉ 息tức 。 由do 是thị 外ngoại 緣duyên 。 已dĩ 止chỉ 已dĩ 斷đoạn 。
爾nhĩ 時thời 寂tịch 靜tĩnh 任nhậm 為vi 法pháp 事sự 也dã 。 或hoặc 譌# 云vân 。 婆bà 陟trắc 。 應ưng 法Pháp 師sư 云vân 。 梵Phạm 言ngôn 婆bà 師sư 。 此thử 言ngôn 讚tán 歎thán 。 言ngôn 唄bối 匿nặc 者giả 。 疑nghi 譌# 也dã 。 或hoặc 云vân 梵Phạm 唄bối 。 皆giai 梵Phạm 天Thiên 之chi 音âm 也dã 。 法pháp 苑uyển 云vân 。 尋tầm 西tây 方phương 之chi 有hữu 唄bối 。 猶do 東đông 國quốc 之chi 有hữu 讚tán 。 讚tán 者giả 從tùng 文văn 以dĩ 結kết 章chương 。 唄bối 者giả 短đoản 偈kệ 以dĩ 流lưu 頌tụng 。 比tỉ 其kỳ 事sự 義nghĩa 。 名danh 異dị 實thật 同đồng 。 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 經Kinh 云vân 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
聽thính 汝nhữ 等đẳng 唄bối 。 唄bối 者giả 言ngôn 說thuyết 之chi 辭từ 。 雖tuy 聽thính 言ngôn 說thuyết 。 未vị 知tri 說thuyết 何hà 等đẳng 法pháp 。
佛Phật 言ngôn 。
從tùng 修tu 多đa 羅la 。 乃nãi 至chí 優ưu 波ba 提đề 舍xá 。 隨tùy 意ý 所sở 說thuyết 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。
復phục 有hữu 疑nghi 心tâm 。 若nhược 欲dục 次thứ 第đệ 說thuyết 。 文văn 眾chúng 大đại 。 文văn 多đa 恐khủng 生sanh 疲bì 厭yếm 。 若nhược 略lược 撰soạn 集tập 好hảo/hiếu 辭từ 。 直trực 示thị 現hiện 義nghĩa 。 不bất 知tri 如như 何hà 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 具cụ 白bạch 世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 即tức 聽thính 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 引dẫn 經kinh 中trung 要yếu 言ngôn 妙diệu 辭từ 。 直trực 顯hiển 其kỳ 義nghĩa 。 十thập 誦tụng 律luật 云vân 。 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 名danh 跋bạt 提đề 。 於ư 唄bối 中trung 第đệ 一nhất 。 是thị 比Bỉ 丘Khâu 聲thanh 好hảo/hiếu 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 聽thính 我ngã 作tác 聲thanh 唄bối 。
佛Phật 言ngôn 。
聽thính 汝nhữ 作tác 唄bối 。 唄bối 有hữu 五ngũ 利lợi 益ích 。 身thân 體thể 不bất 疲bì 。 不bất 忘vong 所sở 憶ức 。 心tâm 不bất 疲bì 勞lao 。 聲thanh 音âm 不bất 壞hoại 。 語ngữ 言ngôn 易dị 解giải 。
復phục 有hữu 五ngũ 利lợi 。 四tứ 略lược 如như 前tiền 。 第đệ 五ngũ 云vân 。 諸chư 天thiên 聞văn 唄bối 聲thanh 。 心tâm 則tắc 歡hoan 喜hỷ 。 長trường/trưởng 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 其kỳ 有hữu 音âm 聲thanh 。 五ngũ 種chủng 清thanh 淨tịnh 。 乃nãi 名danh 梵Phạm 聲thanh 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。
一nhất 者giả 其kỳ 音âm 正chánh 直trực 。 二nhị 者giả 其kỳ 音âm 和hòa 雅nhã 。 三tam 者giả 其kỳ 音âm 清thanh 徹triệt 。 四tứ 者giả 其kỳ 音âm 深thâm 滿mãn 。 五ngũ 者giả 周chu 徧biến 遠viễn 聞văn 。 具cụ 此thử 五ngũ 者giả 。 乃nãi 名danh 梵Phạm 音âm 。 梵Phạm 摩ma 喻dụ 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 聲thanh 有hữu 八bát 種chủng 。 一nhất 最tối 好hảo/hiếu 聲thanh 。 二nhị 易dị 了liễu 聲thanh 。 三tam 柔nhu 輭nhuyễn 聲thanh 。 四tứ 和hòa 調điều 聲thanh 。 五ngũ 尊tôn 慧tuệ 聲thanh 。 六lục 不bất 誤ngộ 聲thanh 。 七thất 深thâm 妙diệu 聲thanh 。 八bát 不bất 女nữ 聲thanh 。 言ngôn 不bất 漏lậu 闕khuyết 。 無vô 得đắc 其kỳ 短đoản 者giả 。 (# 云vân 云vân )# 。
持trì 戒giới 者giả
律luật 云vân 。 持trì 戒giới 者giả 。 不bất 缺khuyết 。 不bất 穿xuyên 漏lậu 。 無vô 染nhiễm 汙ô 也dã 。 不bất 缺khuyết 者giả 。 謂vị 舉cử 其kỳ 重trọng 戒giới 之chi 首thủ 。 即tức 是thị 持trì 於ư 四tứ 棄khí 。 清thanh 淨tịnh 守thủ 護hộ 。 如như 愛ái 明minh 珠châu 。 故cố 名danh 不bất 缺khuyết 。 若nhược 毀hủy 犯phạm 者giả 。 如như 器khí 已dĩ 缺khuyết 。 無vô 所sở 堪kham 用dụng 。 佛Phật 法Pháp 邊biên 人nhân 。 非phi 沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử 。 失thất 比Bỉ 丘Khâu 法pháp 。 名danh 之chi 為vi 缺khuyết 。 不bất 穿xuyên 漏lậu 者giả 。 謂vị 舉cử 其kỳ 威uy 儀nghi 之chi 初sơ 。 即tức 是thị 持trì 於ư 波ba 逸dật 提đề 等đẳng 。 如như 護hộ 少thiểu 許hứa 浮phù 囊nang 。 故cố 名danh 不bất 穿xuyên 漏lậu 。 若nhược 有hữu 毀hủy 犯phạm 。 如như 器khí 穿xuyên 漏lậu 。 不bất 能năng 受thọ 道đạo 。 名danh 為vi 穿xuyên 漏lậu 。 無vô 染nhiễm 汙ô 者giả 。 謂vị 雖tuy 持trì 律luật 儀nghi 。 不bất 穿xuyên 不bất 缺khuyết 。 猶do 須tu 定định 共cộng 持trì 心tâm 。 欲dục 念niệm 不bất 起khởi 。 故cố 云vân 無vô 染nhiễm 。 若nhược 念niệm 破phá 戒giới 事sự 。 即tức 名danh 為vi 汙ô 。 故cố 大đại 經Kinh 云vân 。 雖tuy 不bất 與dữ 彼bỉ 女nữ 人nhân 身thân 合hợp 。 而nhi 共cộng 言ngôn 語ngữ 嘲# 調điều 。 壁bích 外ngoại 釧xuyến 聲thanh 。 見kiến 男nam 女nữ 相tương 追truy 。 皆giai 汙ô 淨tịnh 戒giới 。 又hựu 十thập 住trụ 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 雖tuy 制chế 其kỳ 事sự 。 而nhi 令linh 女nữ 人nhân 洗tẩy 拭thức 按án 摩ma 。 染nhiễm 心tâm 共cộng 語ngữ 相tương 視thị 。 或hoặc 限hạn 爾nhĩ 許hứa 日nhật 持trì 戒giới 。 或hoặc 期kỳ 後hậu 世thế 富phú 樂lạc 。 天thiên 上thượng 自tự 恣tứ 。 皆giai 名danh 不bất 淨tịnh 。 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 經Kinh 云vân 。 淨tịnh 持trì 戒giới 者giả 。 一nhất 切thiết 佛Phật 所sở 制chế 戒giới 。 皆giai 能năng 受thọ 持trì 。 無vô 微vi 毫hào 之chi 失thất 。 故cố 名danh 持trì 戒giới 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 心tâm 戒giới 者giả 。 禪thiền 戒giới 是thị 也dã 。 持trì 心tâm 不bất 散tán 。 得đắc 與dữ 定định 各các 故cố 名danh 淨tịnh 心tâm 戒giới 也dã 。 淨tịnh 慧tuệ 戒giới 者giả 。 守thủ 持trì 此thử 慧tuệ 。 不bất 令linh 散tán 亂loạn 。 得đắc 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 名danh 淨tịnh 慧tuệ 戒giới 。 一nhất 切thiết 人nhân 。 若nhược 有hữu 信tín 心tâm 持trì 戒giới 者giả 。 應ưng 當đương 作tác 心tâm 。 生sanh 如như 是thị 念niệm 。 若nhược 犯phạm 微vi 細tế 戒giới 。 生sanh 於ư 怖bố 心tâm 。 與dữ 重trọng 戒giới 無vô 異dị 。 作tác 如như 是thị 持trì 戒giới 者giả 。 梵Phạm 行hạnh 清thanh 淨tịnh 。 所sở 受thọ 持trì 波Ba 羅La 提Đề 木Mộc 叉Xoa 戒giới 。 亦diệc 清thanh 淨tịnh 。 一nhất 切thiết 應ưng 修tu 身thân 業nghiệp 。 口khẩu 業nghiệp 。 意ý 業nghiệp 。 令linh 成thành 就tựu 善thiện 行hành 。 乃nãi 至chí 能năng 防phòng 身thân 口khẩu 意ý 。 不bất 作tác 十thập 惡ác 。
△# 媒môi 嫁giá 第đệ 五ngũ 。
(# 此thử 是thị 共cộng 戒giới 。 尼ni 同đồng 制chế )# 。
迦ca 羅la 比Bỉ 丘Khâu
或hoặc 作tác 迦ca 留lưu 。 或hoặc 作tác 迦ca 盧lô 。 此thử 云vân 黑hắc 。 或hoặc 連liên 父phụ 字tự 呼hô 之chi 。 名danh 迦ca 盧lô 蜜mật 栗lật 伽già 羅la 子tử 。 根căn 本bổn 律luật 。 謂vị 黑hắc 鹿lộc 子tử 比Bỉ 丘Khâu 。 是thị 也dã 。 有hữu 云vân 。 鹿lộc 子tử 是thị 其kỳ 母mẫu 名danh 。 故cố 鼻tị 奈nại 耶da 律luật 云vân 。 迦ca 留lưu 鹿lộc 園viên 子tử 。 母mẫu 字tự 也dã 。 十thập 誦tụng 云vân 。 鹿lộc 子tử 長trưởng 者giả 兒nhi 。 名danh 曰viết 迦Ca 羅La 。 聰thông 智trí 利lợi 根căn 。 眾chúng 人nhân 所sở 問vấn 。 常thường 為vi 斷đoạn 疑nghi 。 他tha 事sự 忽hốt 務vụ 。 若nhược 人nhân 有hữu 女nữ 姊tỷ 妹muội 。 有hữu 來lai 求cầu 者giả 。 往vãng 問vấn 迦ca 羅la 。 應ưng 與dữ 不bất 應ưng 與dữ 。 若nhược 人nhân 自tự 為vi 求cầu 婦phụ 。 若nhược 為vi 兒nhi 求cầu 。 亦diệc 往vãng 問vấn 迦ca 羅la 。 為vi 可khả 取thủ 不phủ 。 迦ca 羅la 後hậu 時thời 。 以dĩ 信tín 出xuất 家gia 。 剃thế 除trừ 鬚tu 髮phát 。 被bị 著trước 袈ca 裟sa 。 作tác 比Bỉ 丘Khâu 已dĩ 。 猶do 如như 本bổn 法pháp 。 他tha 事sự 怱thông 務vụ (# 云vân 云vân )# 。
適thích 意ý
適thích 。 施thí 職chức 切thiết 。 音âm 釋thích 。 如như 也dã 。 自tự 得đắc 也dã 。 廣quảng 雅nhã 云vân 。 適thích 善thiện 也dã 。 謂vị 事sự 物vật 善thiện 好hảo/hiếu 。 稱xưng 人nhân 心tâm 也dã 。
華hoa 鬘man
梵Phạn 語ngữ 摩ma 羅la 。 此thử 云vân 鬘man (# 音âm 蠻# )# 。 經Kinh 云vân 。 在tại 額ngạch 上thượng 者giả 名danh 之chi 為vi 鬘man 。 按án 西tây 域vực 結kết 鬘man 師sư 。 多đa 用dụng 蘇tô 摩ma 那na 華hoa 。 行hàng 列liệt 結kết 之chi 。 以dĩ 為vi 條điều 貫quán 。 無vô 問vấn 男nam 女nữ 貴quý 賤tiện 。 皆giai 此thử 莊trang 嚴nghiêm 。 或hoặc 首thủ 或hoặc 身thân 。 以dĩ 為vi 飾sức 好hảo/hiếu 。 律luật 文văn 舊cựu 作tác [鬍-古]# 。 此thử 非phi 體thể 也dã 。 母mẫu 論luận 云vân 。 何hà 者giả 是thị 作tác 鬘man 瓔anh 珞lạc 華hoa 。 一nhất 優ưu 鉢bát 羅la 華hoa 。 二nhị 婆bà 師sư 迦ca 華hoa 。 三tam 薝chiêm 蔔bặc 迦ca 華hoa 。 四tứ 阿a 提đề 目mục 多đa 迦ca 華hoa 。 五ngũ 打đả 金kim 作tác 華hoa 。 六lục 打đả 銀ngân 作tác 華hoa 。 七thất 白bạch 蠟lạp 華hoa 。 八bát 鉛duyên 錫tích 華hoa 。 九cửu 作tác 木mộc 華hoa 。 十thập 作tác 衣y 華hoa 。 十thập 一nhất 作tác 帶đái 華hoa 。 是thị 名danh 華hoa 鬘man 華hoa (# 蘇tô 摩ma 那na 。 此thử 云vân 善thiện 攝nhiếp 意ý 。 又hựu 云vân 稱xưng 意ý 華hoa 。 其kỳ 色sắc 黃hoàng 白bạch 。 極cực 香hương 。 髻kế 。 音âm 茅mao 。 髮phát 覆phú 眉mi 也dã )# 。
二nhị 根căn
謂vị 一nhất 身thân 具cụ 有hữu 。 男nam 女nữ 二nhị 根căn 。 善thiện 見kiến 云vân 。 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 自tự 受thọ 胎thai 。 能năng 令linh 他tha 受thọ 胎thai 。 二nhị 者giả 自tự 受thọ 胎thai 。 不bất 能năng 令linh 他tha 受thọ 胎thai 。 三tam 者giả 不bất 能năng 自tự 受thọ 胎thai 。 能năng 令linh 他tha 受thọ 胎thai (# 餘dư 如như 初sơ 篇thiên 二nhị 形hình 句cú 中trung 釋thích )# 。
優Ưu 婆Bà 塞Tắc
或hoặc 云vân 伊y 蒲bồ 塞tắc 。 此thử 云vân 近cận 士sĩ 男nam 。 肇triệu 師sư 曰viết 。 義nghĩa 名danh 信tín 士sĩ 男nam 。 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 云vân 。 此thử 云vân 清thanh 淨tịnh 士sĩ 。 又hựu 翻phiên 為vi 近cận 住trụ 。 謂vị 受thọ 戒giới 行hạnh 。 堪kham 近cận 阿A 羅La 漢Hán 住trụ 也dã 。 西tây 域vực 記ký 云vân 。 鄔Ổ 波Ba 索Sách 迦Ca 。 唐đường 言ngôn 近cận 事sự 男nam 。 舊cựu 曰viết 伊y 蒲bồ 塞tắc 。 又hựu 曰viết 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 皆giai 譌# 也dã 。 大đại 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 鄔Ổ 波Ba 索Sách 迦Ca 者giả 。 親thân 近cận 修tu 事sự 。 諸chư 善thiện 法Pháp 故cố 。 謂vị 彼bỉ 身thân 心tâm 。 狎hiệp 習tập 善thiện 法Pháp 。 又hựu 親thân 近cận 修tu 事sự 精tinh 進tấn 行hành 故cố 。 謂vị 彼bỉ 恆hằng 時thời 。 愛ái 樂nhạo 修tu 習tập 。 速tốc 捨xả 生sanh 死tử 。 速tốc 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 精tinh 進tấn 之chi 行hành 。 又hựu 親thân 近cận 承thừa 事sự 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 故cố 。 謂vị 彼bỉ 至chí 誠thành 受thọ 持trì 。 守thủ 護hộ 諸chư 佛Phật 法Pháp 律luật 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 故cố 名danh 鄔Ổ 波Ba 索Sách 迦Ca 。 成thành 實thật 論luận 云vân 。 受thọ 八Bát 戒Giới 齋Trai 。 名danh 優ưu 婆bà 娑sa 。 優ưu 婆bà 娑sa 。 秦tần 言ngôn 善thiện 宿túc 。 是thị 人nhân 心tâm 善thiện 。 離ly 破phá 戒giới 宿túc 。 故cố 名danh 善thiện 宿túc (# 此thử 言ngôn 受thọ 八Bát 戒Giới 齋Trai 者giả 。 名danh 優ưu 婆bà 娑sa 。 義nghĩa 如như 下hạ 釋thích )# 。
△# 私tư 屋ốc 過quá 量lượng 第đệ 六lục 。
(# 此thử 是thị 不bất 共cộng 戒giới 尼ni 得đắc 偷thâu 蘭lan 遮già )# 。
曠khoáng 野dã 國quốc
梵Phạn 語ngữ 阿a 臘lạp 毗tỳ 。 此thử 云vân 曠khoáng 野dã 。 母mẫu 經Kinh 云vân 。 阿a 吒tra 毗tỳ 國quốc 作tác 私tư 房phòng 比Bỉ 丘Khâu 。 亦diệc 字tự 阿a 吒tra 毗tỳ 。 根căn 本bổn 律luật 云vân 。
時thời 摩ma 竭kiệt 陀đà 。 憍kiêu 薩tát 羅la 。 二nhị 國quốc 中trung 間gian 。 大đại 曠khoáng 野dã 處xứ 。 有hữu 五ngũ 百bách 羣quần 賊tặc 。 殺sát 害hại 商thương 旅lữ 。 由do 斯tư 兩lưỡng 界giới 。 人nhân 行hành 路lộ 絕tuyệt 。
時thời 影Ảnh 勝Thắng 王Vương 。 聞văn 是thị 事sự 已dĩ 。 命mạng 大đại 將tướng 曰viết 。 卿khanh 可khả 往vãng 彼bỉ 。 二nhị 國quốc 中trung 間gian 。 曠khoáng 野dã 之chi 處xứ 。 屏bính 除trừ 羣quần 賊tặc 。 權quyền 住trụ 於ư 彼bỉ 。
時thời 彼bỉ 大đại 將tướng 。 奉phụng 王vương 教giáo 已dĩ 。 將tương 諸chư 左tả 右hữu 。 往vãng 曠khoáng 野dã 中trung 。 見kiến 彼bỉ 羣quần 賊tặc 。 將tương 便tiện 獨độc 進tiến 。 鋒phong 矢thỉ 交giao 刃nhận 。 射xạ 一nhất 百bách 人nhân 。 餘dư 四tứ 百bách 人nhân 。 尚thượng 來lai 共cộng 戰chiến 。 其kỳ 將tương 告cáo 曰viết 。 汝nhữ 等đẳng 莫mạc 前tiền 。 勿vật 令linh 俱câu 死tử 。 宜nghi 釋thích 甲giáp 仗trượng 。 去khứ 傷thương 者giả 箭tiễn 。 觀quán 其kỳ 活hoạt 不phủ 。 諸chư 賊tặc 聞văn 已dĩ 。 看khán 被bị 射xạ 者giả 。 為vi 去khứ 其kỳ 箭tiễn 。 尋tầm 並tịnh 命mạng 終chung 。 方phương 知tri 大đại 將tướng 。 善thiện 閑nhàn 射xạ 法pháp 。 更cánh 不bất 敢cảm 戰chiến 。 餘dư 四tứ 百bách 人nhân 。 求cầu 哀ai 請thỉnh 活hoạt 。 大đại 將tướng 愍mẫn 之chi 。 慈từ 心tâm 向hướng 彼bỉ 。 即tức 於ư 二nhị 界giới 築trúc 一nhất 新tân 城thành 。 總tổng 集tập 諸chư 人nhân 住trụ 此thử 。 從tùng 斯tư 已dĩ 後hậu 。 名danh 曠khoáng 野dã 城thành 。
恆Hằng 河Hà
或hoặc 云vân 恆hằng 伽già 河hà 。 又hựu 云vân 殑Căng 伽Già 河hà 。 殑Căng 伽Già 此thử 云vân 天thiên 堂đường 來lai 。 謂vị 見kiến 其kỳ 源nguyên 。 從tùng 高cao 處xứ 來lai 。 故cố 也dã 。 或hoặc 云vân 是thị 河hà 神thần 之chi 名danh 。 以dĩ 為vi 河hà 名danh 也dã 。 西tây 域vực 記ký 云vân 。 競cạnh 伽già 河hà 。 舊cựu 曰viết 恆Hằng 河Hà 。 又hựu 曰viết 恆hằng 伽già 。 譌# 也dã 。 大đại 論luận 云vân 。 四tứ 河hà 中trung 。 恆Hằng 河Hà 最tối 大đại 。 四tứ 遠viễn 諸chư 人nhân 經kinh 書thư 。 皆giai 以dĩ 恆Hằng 河Hà 為vi 福phước 德đức 吉cát 河hà 。 若nhược 入nhập 中trung 洗tẩy 者giả 。 諸chư 罪tội 垢cấu 惡ác 。 皆giai 悉tất 除trừ 盡tận 。 人nhân 所sở 敬kính 事sự 。 又hựu 餘dư 河hà 名danh 字tự 喜hỷ 轉chuyển 。 此thử 恆Hằng 河Hà 世thế 世thế 不bất 轉chuyển 。 底để 有hữu 金kim 沙sa 。 從tùng 阿a 耨nậu 池trì 。 東đông 方phương 象tượng 口khẩu 。 流lưu 出xuất 中trung 天Thiên 竺Trúc 中trung 境cảnh 。 橫hoạnh/hoành 流lưu 入nhập 東đông 南nam 海hải (# 有hữu 云vân 銀ngân 牛ngưu 口khẩu 流lưu 出xuất 。 沙sa 細tế 如như 麵miến 。 水thủy 白bạch 如như 乳nhũ 。 故cố 諸chư 經kinh 中trung 。 常thường 以dĩ 為ví 喻dụ 。 四tứ 河hà 者giả 一nhất 殑Căng 伽Già 。 二nhị 信tín 度độ 。 三tam 縛phược 芻sô 四tứ 徙tỉ 多đa 河hà 也dã )# 。
娑sa 羅la 樹thụ
此thử 云vân 堅kiên 固cố 。 冬đông 夏hạ 不bất 改cải 。 故cố 名danh 堅kiên 固cố 。 或hoặc 作tác 婆bà 囉ra 。 此thử 翻phiên 高cao 遠viễn 。 以dĩ 其kỳ 樹thụ 高cao 聳tủng 。 過quá 於ư 餘dư 樹thụ 也dã 。 詳tường 如như 下hạ 五ngũ 百bách 結kết 集tập 法pháp 中trung 釋thích 。
摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp
正chánh 言ngôn 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 波ba 。 或hoặc 言ngôn 摩ma 訶ha 迦ca 攝nhiếp 波ba 。 摩ma 訶ha 。 此thử 云vân 大đại 。 迦Ca 葉Diếp 。 此thử 翻phiên 飲ẩm 光quang 。 謂vị 其kỳ 身thân 光quang 。 能năng 映ánh 諸chư 物vật 。 有hữu 云vân 。 尊tôn 者giả 上thượng 古cổ 元nguyên 祖tổ 。 是thị 大đại 仙tiên 人nhân 。 身thân 有hữu 光quang 明minh 。 而nhi 能năng 吞thôn 蔽tế 燈đăng 火hỏa 之chi 光quang 。
時thời 人nhân 異dị 之chi 。 故cố 號hiệu 飲ẩm 光quang 仙tiên 人nhân 。 因nhân 此thử 標tiêu 其kỳ 氏thị 族tộc 焉yên 。 文văn 句cú 云vân 。 言ngôn 大đại 者giả 。 若nhược 約ước 所sở 表biểu 。 或hoặc 因nhân 智trí 大đại 。 德đức 大đại 。 心tâm 大đại 。 故cố 稱xưng 大đại 迦Ca 葉Diếp 。 若nhược 約ước 事sự 釋thích 者giả 。 佛Phật 弟đệ 子tử 中trung 。 多đa 名danh 迦Ca 葉Diếp 。 如như 十Thập 力Lực 。 三tam 迦Ca 葉Diếp 等đẳng 。 於ư 同đồng 姓tánh 中trung 。 尊tôn 者giả 最tối 長trường/trưởng 。 故cố 標tiêu 大đại 以dĩ 簡giản 之chi 。 於ư 十thập 大đại 弟đệ 子tử 中trung 。 頭đầu 陀đà 第đệ 一nhất 。 毗tỳ 奈nại 耶da 云vân 。 摩ma 揭yết 陀đà 國quốc 。 有hữu 一nhất 大đại 城thành 。 名danh 尼ni 拘câu 律luật 。 於ư 此thử 城thành 中trung 。 有hữu 大đại 婆Bà 羅La 門Môn 。 亦diệc 名danh 尼ni 拘câu 律luật 。 有hữu 大đại 貲ti 財tài 。 多đa 諸chư 僕bộc 使sử 。 七thất 寶bảo 盈doanh 倉thương 。 有hữu 十thập 八bát 聚tụ 落lạc 。 以dĩ 充sung 封phong 祿lộc 。 十thập 六lục 大đại 邑ấp 。 以dĩ 充sung 僕bộc 使sử 。
復phục 有hữu 六lục 十thập 。 億ức 上thượng 妙diệu 真chân 金kim 。 由do 其kỳ 宿túc 因nhân 。 福phước 善thiện 所sở 感cảm 。 業nghiệp 果quả 成thành 熟thục 。 種chủng 糠khang 麥mạch 子tử 。 便tiện 生sanh 金kim 麥mạch 。 每mỗi 収thâu 果quả 實thật 。 滿mãn 二nhị 百bách 餘dư 石thạch 。 後hậu 於ư 望vọng 族tộc 。 娶thú 女nữ 為vi 妻thê 。 經kinh 歷lịch 多đa 年niên 。 了liễu 無vô 子tử 息tức 。 恆hằng 求cầu 繼kế 嗣tự 。 處xứ 處xứ 享hưởng 祭tế 一nhất 切thiết 神thần 祇kỳ 。 雖tuy 久cửu 祈kỳ 請thỉnh 。 不bất 能năng 遂toại 意ý 。 心tâm 懷hoài 憂ưu 苦khổ 。 掌chưởng 頰giáp 而nhi 歎thán 。 其kỳ 母mẫu 告cáo 曰viết 。 我ngã 先tiên 無vô 子tử 。 求cầu 尼ni 拘câu 律luật 樹thụ 。 遂toại 便tiện 有hữu 汝nhữ 。 今kim 宜nghi 於ư 神thần 樹thụ 。 竭kiệt 力lực 祈kỳ 請thỉnh 。 但đãn 求cầu 一nhất 子tử 。 必tất 當đương 遂toại 意ý 。 彼bỉ 奉phụng 母mẫu 教giáo 已dĩ 。 於ư 後hậu 園viên 內nội 。 畢tất 鉢bát 羅la 樹thụ 。 下hạ (# 即tức 菩Bồ 提Đề 樹thụ )# 。 廣quảng 設thiết 珍trân 饈tu 。 具cụ 申thân 祈kỳ 請thỉnh 曰viết 。 伏phục 惟duy 樹thụ 神thần 。 早tảo 授thọ 我ngã 子tử 。 若nhược 稱xưng 願nguyện 者giả 。 請thỉnh 於ư 此thử 處xứ 。 廣quảng 立lập 神thần 堂đường 。 并tinh 設thiết 大đại 會hội 慶khánh 謝tạ 殊thù 恩ân 。 若nhược 不bất 遂toại 意ý 。 我ngã 當đương 連liên 根căn 伐phạt 樹thụ 。 令linh 汝nhữ 無vô 依y 。 于vu 時thời 天thiên 神thần 。 知tri 彼bỉ 心tâm 慇ân 懃cần 。 心tâm 生sanh 惶hoàng 懼cụ 。 念niệm 我ngã 無vô 力lực 。 當đương 如như 之chi 何hà 。 即tức 往vãng 北bắc 方phương 多Đa 聞Văn 天Thiên 王Vương 處xứ 。 具cụ 白bạch 上thượng 事sự 。 天thiên 王vương 聞văn 已dĩ 。 自tự 念niệm 無vô 力lực 。 即tức 往vãng 上thượng 天thiên 。 哀ai 白bạch 帝Đế 釋Thích 。 帝Đế 釋Thích 聞văn 已dĩ 。 告cáo 輔phụ 佐tá 曰viết 。 若nhược 有hữu 天thiên 衰suy 相tướng 現hiện 前tiền 。 須tu 來lai 報báo 我ngã 。 後hậu 時thời 有hữu 一nhất 天thiên 子tử 。 五ngũ 衰suy 相tướng 現hiện 。 便tiện 速tốc 往vãng 報báo 。 天thiên 主chủ 命mạng 來lai 。 告cáo 曰viết 。 汝nhữ 今kim 宜nghi 往vãng 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 內nội 。 尼ni 拘câu 律luật 城thành 。 大đại 婆Bà 羅La 門Môn 家gia 。 而nhi 往vãng 受thọ 生sanh 。 天thiên 子tử 啟khải 曰viết 。 大đại 天thiên 。 當đương 知tri 。 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 。 自tự 恃thị 尊tôn 貴quý 。 深thâm 生sanh 放phóng 逸dật 。 然nhiên 佛Phật 大đại 師sư 。 出xuất 興hưng 於ư 世thế 。 化hóa 緣duyên 若nhược 畢tất 。 當đương 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 我ngã 有hữu 宿túc 願nguyện 。 於ư 世Thế 尊Tôn 處xứ 。 專chuyên 修tu 淨tịnh 行hạnh 。 恐khủng 生sanh 於ư 彼bỉ 。 為vi 我ngã 障chướng 礙ngại 。 天thiên 主chủ 告cáo 曰viết 。 汝nhữ 勿vật 憂ưu 慮lự 。 我ngã 當đương 助trợ 汝nhữ 。 一nhất 切thiết 時thời 。 令linh 無vô 放phóng 逸dật 。 彼bỉ 命mạng 終chung 已dĩ 。 便tiện 往vãng 尼ni 拘câu 律luật 氏thị 。 託thác 蘊uẩn 受thọ 生sanh 。 月nguyệt 滿mãn 生sanh 男nam 。 姿tư 容dung 超siêu 絕tuyệt 。 光quang 明minh 炳bỉnh 耀diệu 。 如như 贍thiệm 部bộ 金kim 。 頂đảnh 圓viên 。 臂tý 長trường/trưởng 。 鼻tị 修tu 。 眉mi 高cao 。 額ngạch 廣quảng 。 眾chúng 相tướng 具cụ 足túc 。 三tam 七thất 日nhật 後hậu 。 諸chư 親thân 歡hoan 會hội 。 而nhi 共cộng 立lập 字tự 。 曰viết 此thử 子tử 本bổn 於ư 畢tất 鉢bát 羅la 樹thụ 求cầu 得đắc 。 應ưng 名danh 畢tất 鉢bát 羅la 。 又hựu 從tùng 氏thị 族tộc 。 可khả 名danh 迦ca 攝nhiếp 波ba 。 由do 此thử 時thời 人nhân 。 稱xưng 畢tất 鉢bát 羅la 。 或hoặc 云vân 迦ca 攝nhiếp 波ba 。 年niên 既ký 長trưởng 大đại 。 將tương 付phó 明minh 師sư 。 習tập 眾chúng 技kỹ 藝nghệ 。 及cập 諸chư 典điển 籍tịch 。 一nhất 經kinh 耳nhĩ 目mục 。 記ký 持trì 不bất 忘vong 。 於ư 四tứ 薜bệ 陀đà 。 悉tất 皆giai 明minh 了liễu (# 薜bệ 陀đà 。 譯dịch 為vi 明minh 智trí 。 或hoặc 云vân 四tứ 明minh 論luận 舊cựu 云vân 圍vi 陀đà 。 凡phàm 天Thiên 竺Trúc 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 悉tất 皆giai 誦tụng 習tập 。 口khẩu 相tương/tướng 傳truyền 授thọ 。 不bất 合hợp 書thư 紙chỉ )# 。 學học 此thử 論luận 者giả 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 在tại 地địa 居cư 空không 。 考khảo 諸chư 祥tường 變biến 。 無vô 不bất 閑nhàn 盡tận 。 能năng 顯hiển 自tự 宗tông 。 善thiện 破phá 他tha 論luận 。 既ký 皆giai 明minh 了liễu 。 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 推thôi 為vi 師sư 導đạo 。 教giáo 授thọ 五ngũ 百bách 婆Bà 羅La 門Môn 。 子tử (# 云vân 云vân )# 。
爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 (# 稱xưng 佛Phật )# 於ư 夜dạ 半bán 踰du 城thành 。 出xuất 家gia 。 住trụ 勤cần 苦khổ 林lâm 。
時thời 迦ca 攝nhiếp 波ba 。 亦diệc 於ư 此thử 時thời 。 棄khí 捨xả 家gia 業nghiệp 。 修tu 出xuất 離ly 行hành 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 若nhược 世thế 間gian 是thị 阿A 羅La 漢Hán 者giả 。 我ngã 當đương 依y 彼bỉ 。 敬kính 心tâm 承thừa 事sự 。 既ký 出xuất 家gia 已dĩ 。
時thời 人nhân 號hiệu 為vi 隱ẩn 士sĩ 迦ca 攝nhiếp 波ba 。 住trụ 多đa 子tử 制chế 底để 邊biên (# 制chế 底để 塔tháp 也dã )# 。 是thị 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 住trú 阿a 蘭lan 若nhã 。 於ư 六lục 年niên 中trung 。 修tu 苦khổ 行hạnh 已dĩ 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 人nhân 間gian 遊du 行hành 。 次thứ 到đáo 廣quảng 嚴nghiêm 城thành 。 於ư 多đa 子tử 墖# 邊biên 。 在tại 樹thụ 下hạ 坐tọa 。 為vi 引dẫn 導đạo 迦ca 攝nhiếp 波ba 故cố 。 舉cử 身thân 放phóng 光quang 。 周chu 遍biến 赫hách 奕dịch 時thời 迦ca 攝nhiếp 波ba 見kiến 已dĩ 。 尋tầm 光quang 而nhi 去khứ 。 到đáo 世Thế 尊Tôn 所sở 。 遙diêu 見kiến 如Như 來Lai 。 儀nghi 貌mạo 端đoan 正chánh 。 相tướng 好hảo 殊thù 倫luân 。 諸chư 根căn 湛trạm 寂tịch 。 一nhất 心tâm 無vô 亂loạn 。 譬thí 如như 山sơn 王vương 。 金kim 色sắc 照chiếu 耀diệu 。 歡hoan 喜hỷ 踊dũng 躍dược 。 高cao 聲thanh 唱xướng 言ngôn 。 此thử 是thị 我ngã 師sư 。 我ngã 是thị 弟đệ 子tử 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 迦ca 攝nhiếp 波ba 。 我ngã 是thị 汝nhữ 師sư 。 汝nhữ 是thị 我ngã 弟đệ 子tử 。 (# 云vân 云vân )# 西tây 域vực 記ký 云vân 。 迦Ca 葉Diếp 波ba 者giả 。 聲Thanh 聞Văn 弟đệ 子tử 也dã 。 得đắc 六Lục 神Thần 通Thông 。 具cụ 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 如Như 來Lai 化hóa 緣duyên 斯tư 畢tất 。 垂thùy 將tương 涅Niết 槃Bàn 。 告cáo 迦Ca 葉Diếp 波ba 曰viết 。 我ngã 於ư 曠khoáng 劫kiếp 。 勤cần 修tu 苦khổ 行hạnh 。 為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 。 求cầu 無vô 上thượng 法pháp 。 昔tích 所sở 願nguyện 期kỳ 。 今kim 已dĩ 果quả 滿mãn 。 我ngã 今kim 將tương 欲dục 入nhập 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 諸chư 法Pháp 藏tạng 。 囑chúc 累lụy 於ư 汝nhữ 。 住trụ 持trì 宣tuyên 布bố 。 勿vật 有hữu 失thất 墜trụy 。 姨di 母mẫu 所sở 獻hiến 金kim 縷lũ 袈ca 裟sa 。 慈Từ 氏Thị 成thành 佛Phật 。 留lưu 以dĩ 傳truyền 付phó 。 我ngã 遺di 法pháp 中trung 。 諸chư 修tu 行hành 者giả 。 若nhược 苾Bật 芻Sô 。 苾Bật 芻Sô 尼Ni 。 鄔Ổ 波Ba 索Sách 迦Ca 。 鄔Ổ 波Ba 斯Tư 迦Ca 。 皆giai 先tiên 濟tế 度độ 。 令linh 離ly 流lưu 轉chuyển 。 迦Ca 葉Diếp 承thừa 旨chỉ 。 任nhậm 持trì 正Chánh 法Pháp 。 結kết 集tập 既ký 已dĩ 。 第đệ 二nhị 十thập 年niên 。 厭yếm 世thế 無vô 常thường 。 將tương 入nhập 寂tịch 滅diệt 。 乃nãi 往vãng 鷄kê 足túc 山sơn 。 山sơn 陰ấm 而nhi 上thượng 。 屈khuất 槃bàn 取thủ 路lộ 。 至chí 西tây 南nam 岡# 。 山sơn 峰phong 險hiểm 阻trở 。 崖nhai 徑kính 槃bàn 薄bạc 。 乃nãi 以dĩ 錫tích 杖trượng 扣khấu 剖phẫu 之chi 如như 割cát 。 山sơn 徑kính 既ký 開khai 。 逐trục 路lộ 而nhi 進tiến 。 槃bàn 紆hu 曲khúc 折chiết 。 回hồi 互hỗ 斜tà 通thông 。 至chí 於ư 山sơn 頂đảnh 。 東đông 北bắc 面diện 出xuất 。 既ký 入nhập 三tam 峰phong 之chi 中trung 。 捧phủng 佛Phật 袈ca 裟sa 而nhi 立lập 。 以dĩ 願nguyện 力lực 故cố 。 三tam 峰phong 斂liểm 覆phú (# 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 尊tôn 者giả 入nhập 中trung 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 作tác 誠thành 言ngôn 曰viết 。 願nguyện 我ngã 此thử 身thân 。 并tinh 納nạp 鉢bát 杖trượng 。 久cửu 住trụ 不bất 壞hoại 。 乃nãi 至chí 經kinh 於ư 。 五ngũ 十thập 七thất 俱câu 胝chi 六lục 十thập 百bách 千thiên 歲tuế 。 慈Từ 氏Thị 如Như 來Lai 。 出xuất 現hiện 世thế 時thời 。 施thi 作tác 佛Phật 事sự 。 發phát 此thử 願nguyện 已dĩ 。 尋tầm 即tức 入nhập 定định 。 彼bỉ 三tam 峰phong 便tiện 合hợp 成thành 一nhất 。 掩yểm 蔽tế 尊tôn 者giả 。 儼nghiễm 然nhiên 而nhi 住trụ )# 。 故cố 今kim 此thử 山sơn 。 三tam 脊tích 隆long 起khởi 。 當đương 來lai 慈Từ 氏Thị 世Thế 尊Tôn 之chi 興hưng 世thế 也dã 。 三tam 會hội 說thuyết 法Pháp 之chi 後hậu 。 餘dư 有hữu 無vô 量lượng 。 憍kiêu 慢mạn 眾chúng 生sanh 。 將tương 登đăng 此thử 山sơn 。 至chí 迦Ca 葉Diếp 所sở 。 慈Từ 氏Thị 彈đàn 指chỉ 。 山sơn 峰phong 自tự 開khai 。 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 既ký 見kiến 迦Ca 葉Diếp 。 身thân 形hình 短đoản 小tiểu 。 更cánh 增tăng 憍kiêu 慢mạn 。
時thời 大Đại 迦Ca 葉Diếp 。 授thọ 衣y 致trí 詞từ 。 禮lễ 敬kính 已dĩ 畢tất 。 身thân 昇thăng 虗hư 空không 。 示thị 諸chư 神thần 變biến 。 化hóa 火hỏa 焚phần 身thân 。 遂toại 入nhập 寂tịch 滅diệt 。
時thời 眾chúng 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 憍kiêu 慢mạn 心tâm 除trừ 。 因nhân 而nhi 感cảm 悟ngộ 。 皆giai 證chứng 聖thánh 果Quả 。 今kim 山sơn 上thượng 建kiến 窣tốt 堵đổ 波ba 。 (# 塔tháp 也dã )# 。 靜tĩnh 夜dạ 遠viễn 望vọng 。 或hoặc 見kiến 明minh 炬cự 。 其kỳ 有hữu 登đăng 山sơn 。 翻phiên 無vô 所sở 覩đổ (# 此thử 山sơn 。 在tại 摩Ma 揭Yết 陀Đà 國Quốc 。 莫mạc 訶ha 河hà 。 相tương/tướng 去khứ 百bách 餘dư 里lý 梵Phạn 語ngữ 屈khuất 屈khuất 吒tra 播bá 陀đà 山sơn 。 此thử 云vân 雞kê 足túc 山sơn 。 因nhân 後hậu 尊tôn 者giả 居cư 中trung 寂tịch 滅diệt 。 不bất 敢cảm 指chỉ 言ngôn 故cố 又hựu 改cải 云vân 尊tôn 足túc 山sơn 也dã )# 。
里lý 巷hạng
周chu 禮lễ 。 五ngũ 家gia 為vi 鄰lân 。 五ngũ 鄰lân 為vi 里lý 。 謂vị 二nhị 十thập 五ngũ 家gia 也dã 。 風phong 俗tục 通thông 云vân 。 五ngũ 家gia 為vi 軌quỹ 。 十thập 軌quỹ 為vi 里lý 。 里lý 者giả 。 居cư 也dã 。 止chỉ 也dã 。 五ngũ 十thập 家gia 。 共cộng 居cư 止chỉ 也dã 。 居cư 方phương 一nhất 里lý 之chi 中trung 也dã 。 巷hạng 。 胡hồ 降giáng/hàng 切thiết 。 學học 去khứ 聲thanh 。 里lý 中trung 之chi 巷hạng 也dã 。 直trực 曰viết 街nhai 。 曲khúc 曰viết 巷hạng 。
螺loa 髻kế 梵Phạm 志Chí
西tây 天thiên 外ngoại 道đạo 。 或hoặc 以dĩ 螺loa 為vi 髻kế 。 或hoặc 以dĩ 髮phát 塠# 髻kế 如như 螺loa 也dã 。 梵Phạm 志Chí 。 婆Bà 羅La 門Môn 之chi 別biệt 稱xưng 。 其kỳ 人nhân 種chủng 類loại 。 自tự 云vân 從tùng 梵Phạm 天Thiên 口khẩu 生sanh 。 承thừa 習tập 梵Phạm 天Thiên 之chi 法pháp 。 故cố 取thủ 梵Phạm 以dĩ 為vi 名danh 也dã 。 唯duy 五ngũ 天Thiên 竺Trúc 有hữu 。 餘dư 國quốc 皆giai 無vô 。 或hoặc 在tại 家gia 。 或hoặc 出xuất 家gia 。 若nhược 有hữu 承thừa 用dụng 其kỳ 法pháp 者giả 。 亦diệc 名danh 梵Phạm 志Chí (# 梵Phạm 者giả 。 淨tịnh 也dã )# 。
摩ma 尼ni 犍kiền 大đại 龍long 王vương
摩ma 尼ni 。 正chánh 言ngôn 末mạt 尼ni 。 此thử 云vân 離ly 垢cấu 。 即tức 如như 意ý 珠châu 。 謂vị 龍long 王vương 頸cảnh 中trung 有hữu 此thử 珠châu 。 若nhược 人nhân 得đắc 之chi 。 毒độc 不bất 能năng 害hại 。 火hỏa 不bất 能năng 燒thiêu 。 犍kiền 大đại 。 正chánh 言ngôn 犍kiền 達đạt 。 此thử 云vân 香hương 。 梵Phạm 云vân 那na 伽già 。 此thử 云vân 龍long 也dã 。
祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên
祇kỳ 。 即tức 祇kỳ 陀đà 。 此thử 云vân 戰chiến 勝thắng 。 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 之chi 子tử 。 給Cấp 孤Cô 獨Độc 。 即tức 須Tu 達Đạt 長Trưởng 者Giả 之chi 德đức 稱xưng 。 因nhân 緣duyên 詳tường 如như 房phòng 舍xá 犍kiền 中trung 明minh 。
賴lại 吒tra 婆bà 羅la 比Bỉ 丘Khâu
或hoặc 作tác 賴Lại 吒Tra 和Hòa 羅La 。 又hựu 作tác 羅la 吒tra 婆bà 羅la 。 此thử 云vân 護hộ 國quốc 。 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 云vân 。 貴quý 豪hào 種chủng 族tộc 。 出xuất 家gia 學học 道Đạo 。 所sở 謂vị 羅la 吒tra 婆bà 羅la 比Bỉ 丘Khâu 是thị 。 百bách 緣duyên 經Kinh 云vân 。 是thị 拘câu 毗tỳ 羅la 國quốc 。 須tu 提đề 王vương 子tử 。 佛Phật 念niệm 往vãng 度độ 。 現hiện 諸chư 神thần 變biến 。 并tinh 為vi 說thuyết 四Tứ 諦Đế 法pháp 。 心tâm 開khai 意ý 解giải 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 求cầu 索sách 出xuất 家gia 。
佛Phật 告cáo 善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 。
鬚tu 髮phát 自tự 落lạc 。 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 彼bỉ 乃nãi 過quá 去khứ 無vô 量lượng 世thế 時thời 。 名danh 須tu 提đề 王vương 。 設thiết 種chủng 種chủng 餚hào 饍thiện 。 供cúng 養dường 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 及cập 為vi 造tạo 墖# 。 緣duyên 斯tư 功công 德đức 。 無vô 量lượng 世thế 中trung 。 不bất 墮đọa 三tam 途đồ 。 天thiên 上thượng 人nhân 中trung 。 尊tôn 榮vinh 豪hào 貴quý 。 受thọ 天thiên 快khoái 樂lạc 。 乃nãi 至chí 今kim 者giả 。 值trị 佛Phật 出xuất 家gia 得đắc 道Đạo 。
無vô 主chủ 自tự 作tác 屋ốc
善thiện 見kiến 云vân 。 無vô 主chủ 者giả 。 無vô 檀đàn 越việt 主chủ 。 但đãn 自tự 東đông 西tây 乞khất 求cầu 。 自tự 為vi 者giả 。 自tự 為vì 己kỷ 身thân 。 不bất 為vi 眾chúng 僧Tăng 。 此thử 謂vị 自tự 作tác 私tư 舍xá 。 無vô 有hữu 男nam 女nữ 。 及cập 黃hoàng 門môn 等đẳng 。 為vi 作tác 施thí 主chủ 。 自tự 求cầu 乞khất 作tác 。 以dĩ 多đa 緣duyên 事sự 。 惱não 亂loạn 在tại 家gia 之chi 人nhân 。 故cố 令linh 應ưng 量lượng 作tác 也dã 。
佛Phật 十thập 二nhị 磔trách 手thủ
磔trách 。 側trắc 格cách 切thiết 。 音âm 窄# 。 張trương 也dã 。 開khai 也dã 。 謂vị 張trương 大đại 指chỉ 頭đầu 指chỉ 。 盡tận 其kỳ 兩lưỡng 端đoan 。 名danh 一nhất 磔trách 手thủ 也dã 。 長trường/trưởng 佛Phật 十thập 二nhị 磔trách 手thủ 者giả 。 佛Phật 一nhất 磔trách 手thủ 。 當đương 常thường 人nhân 三tam 磔trách 手thủ 。 十thập 二nhị 磔trách 手thủ 。 長trường/trưởng 常thường 人nhân 十thập 八bát 肘trửu 。 廣quảng 七thất 磔trách 手thủ 者giả 。 謂vị 寬khoan 常thường 人nhân 十thập 肘trửu 半bán 也dã (# 常thường 人nhân 二nhị 磔trách 手thủ 。 為vi 一nhất 肘trửu 也dã )# 。
陂bi 池trì
布bố 眉mi 切thiết 。 音âm 卑ty 。 畜súc 水thủy 曰viết 陂bi 也dã 。
淹yêm 漬tí
淹yêm 。 衣y 炎diễm 切thiết 。 音âm 閹# 。 漬tí 也dã 。 留lưu 滯trệ 也dã 。 漬tí 。 資tư 四tứ 切thiết 。 音âm 恣tứ 。 水thủy 浸tẩm 曰viết 漬tí 也dã 。
革cách 屣tỉ
屣tỉ 。 古cổ 文văn 作tác 𩌦# 。 𩎉# 。 蹝# 。 三tam 形hình 。 同đồng 想tưởng 里lý 切thiết 。 音âm 徙tỉ 。 革cách 履lý 也dã 。 草thảo 曰viết 扉# (# 音âm 費phí )# 。 麻ma 曰viết 屨lũ (# 音âm 踞cứ )# 。 皮bì 曰viết 履lý 。 皮bì 熟thục 曰viết 韋vi 。 生sanh 曰viết 革cách 。 律luật 云vân 。 到đáo 僧Tăng 中trung 。 脫thoát 革cách 屣tỉ 。 百bách 一nhất 羯yết 磨ma 云vân 。 須tu 知tri 西tây 方phương 入nhập 眾chúng 。 元nguyên 不bất 著trước 鞋hài 履lý 。 此thử 言ngôn 遣khiển 脫thoát 。 意ý 在tại 深thâm 防phòng 。 若nhược 有hữu 著trước 來lai 。 皆giai 須tu 脫thoát 去khứ 。 如như 其kỳ 有hữu 病bệnh 。 隨tùy 時thời 準chuẩn 量lượng 。
拼bính 地địa
亦diệc 作tác 抨phanh 。 俗tục 作tác 伻# 。 三tam 形hình 。 同đồng 補bổ 耕canh 切thiết 。 音âm 崩băng 。 使sử 也dã 。 揮huy 也dã 。 彈đàn 也dã 。 今kim 謂vị 彈đàn 繩thằng 墨mặc 。 為vi 之chi 拼bính 。 江giang 南nam 名danh 抨phanh 也dã 。 善thiện 見kiến 云vân 。 房phòng 主chủ 先tiên 當đương 治trị 地địa 平bình 正chánh 。 猶do 如như 鼓cổ 面diện 。 然nhiên 後hậu 往vãng 至chí 僧Tăng 所sở 。 請thỉnh 僧Tăng 安an 處xứ 房phòng 處xứ 。 乃nãi 至chí 僧Tăng 差sai 一nhất 智trí 慧tuệ 比Bỉ 丘Khâu 往vãng (# 云vân 云vân )# 。
觸xúc 嬈nhiễu
嬈nhiễu 。 尼ni 了liễu 切thiết 。 音âm 鳥điểu 。 戲hí 弄lộng 也dã 。 又hựu 爾nhĩ 紹thiệu 切thiết 。 音âm 擾nhiễu 。 亂loạn 也dã 。 苛# 擾nhiễu 也dã (# 苛# 音âm 何hà )# 。
佛Phật 圖đồ
或hoặc 作tác 佛Phật 徒đồ 。 又hựu 作tác 浮phù 屠đồ 。 即tức 浮phù 圖đồ 音âm 之chi 譌# 轉chuyển 。 是thị 佛Phật 墖# 廟miếu 也dã 。
四Tứ 分Phần/phân 律Luật 名Danh 義Nghĩa 標Tiêu 釋Thích 卷quyển 第đệ 六lục
Tứ Phần/phân Luật Danh Nghĩa Tiêu Thích ♦ Hết quyển 6
音âm 釋thích 。
廿#
音âm 入nhập 。 二nhị 十thập 也dã 。
叵phả
音âm 頗phả 。 不bất 可khả 也dã 。 不bất 能năng 也dã 。
噩#
音âm 諤# 。
辣lạt
郎lang 達đạt 切thiết 。 蘭lan 入nhập 聲thanh 。
膬#
同đồng 脆thúy 。 音âm 翠thúy 。 謂vị 小tiểu 硬ngạnh 物vật 。 易dị 斷đoạn 也dã 。
嘲#
陟trắc 交giao 切thiết 。 爪trảo 平bình 聲thanh 。 謂vị 言ngôn 相tương/tướng 調điều 也dã 。
殑căng
音âm 擎kình 。
兢căng
同đồng 兢căng 。 音âm 京kinh 。
五ngũ 衰suy 相tướng
天thiên 人nhân 將tương 終chung 。 有hữu 五ngũ 種chủng 衰suy 相tương/tướng 現hiện 。 一nhất 頭đầu 上thượng 花hoa 冠quan 萎nuy 。 二nhị 腋dịch 下hạ 汗hãn 出xuất 。 三tam 衣y 裳thường 垢cấu 染nhiễm 。 四tứ 身thân 體thể 臭xú 穢uế 。 五ngũ 不bất 樂nhạo 本bổn 座tòa 。 又hựu 云vân 。 更cánh 有hữu 天thiên 來lai 。 坐tọa 己kỷ 座tòa 。
赫hách 奕dịch
上thượng 。 亨# 入nhập 聲thanh 。 明minh 盛thịnh 也dã 。 下hạ 音âm 繹# 。 大đại 盛thịnh 也dã 。 又hựu 美mỹ 容dung 也dã 。
紆hu
音âm 迂# 。 曲khúc 也dã 。
斜tà
音âm 邪tà 。 不bất 正chánh 也dã 。 又hựu 音âm 耶da 。 谷cốc 口khẩu 名danh 也dã 。
窣tốt
孫tôn 入nhập 聲thanh 。
四tứ 分phần/phân 律luật 名danh 義nghĩa 標tiêu 釋thích 卷quyển 第đệ 七thất 目mục 錄lục 。
-# 拘câu 睒thiểm 彌di 國quốc
-# 瞿cù 師sư 羅la 園viên
-# 優ưu 填điền 王vương
-# 闡xiển 陀đà
-# 尼ni 拘câu 律luật 陀đà 樹thụ
-# 熊hùng 羆bi
沓Đạp 婆Bà 摩Ma 羅La 子tử
阿a 練luyện 若nhã
-# 慈từ 地địa 比Bỉ 丘Khâu
-# 檀đàn 越việt
-# 瞋sân 恚khuể
-# 羝đê 羊dương
-# 異dị 分phần/phân 事sự 中trung 取thủ 片phiến
-# 響hưởng 聲thanh
-# 彌di 尼ni 搜sưu 國quốc 阿a 奴nô 夷di 界giới
-# 阿a 那na 律luật
-# 摩ma 訶ha 男nam
-# 五ngũ 欲dục
-# 跋bạt 提đề
難Nan 提Đề
-# 金kim 毗tỳ 羅la
難Nan 陀Đà
-# 跋bạt 難Nan 陀Đà
阿A 難Nan 陀Đà
提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa
-# 優ưu 波ba 離ly 剃thế 髮phát 師sư
-# 迦ca 毗tỳ 羅la 衛vệ 城thành
-# 白bạch 氎điệp
-# 毗tỳ 羅la 荼đồ
-# 占chiêm 婆bà 國quốc
-# 拘câu 睒thiểm 毗tỳ 國quốc
-# 迦ca 休hưu 拘câu 羅la 子tử
-# 阿a 闍xà 世thế
-# 欶# 太thái
-# 兇hung 惡ác
-# 老lão 邁mại
-# 老lão 耄mạo
-# 䐗# 坎khảm 窟quật
-# 迸bính 石thạch
-# 右hữu 顧cố 猶do 如như 大đại 龍long
-# 自tự 襞bích
-# 四tứ 疊điệp
-# 三tam 聞văn 達đạt 多đa
-# 鶱# 荼đồ 達đạt 婆bà
-# 拘câu 婆bà 離ly
-# 迦ca 留lưu 羅la 鞮đê 舍xá
-# 四tứ 聖thánh 種chủng
❖
Phiên âm: 28/5/2016 ◊ Cập nhật: 28/5/2016
Tứ Phần/phân Luật Danh Nghĩa Tiêu Thích ♦ Quyển 6
明minh 。 廣quảng 州châu 沙Sa 門Môn 釋thích 。 弘hoằng 贊tán 在tại 犙# 。 輯# 。
新tân 安an 沙Sa 門Môn 釋thích 。 弘hoằng 麗lệ 羅la 峰phong 。 校giáo 。
○# 十thập 三tam 僧Tăng 殘tàn 法pháp 。
原nguyên 夫phu 重trọng 戒giới 。 首thủ 尾vĩ 二nhị 篇thiên 。 初sơ 篇thiên 若nhược 犯phạm 。 棄khí 而nhi 無vô 審thẩm 。 後hậu 篇thiên 有hữu 違vi 。 遣khiển 以dĩ 眾chúng 教giáo 。 覆phú 則tắc 更cánh 加gia 別biệt 住trụ 。 露lộ 乃nãi 直trực 使sử 意ý 喜hỷ 。 仍nhưng 須tu 四tứ 緣duyên 成thành 就tựu 。 極cực 減giảm 廿# 僧Tăng 共cộng 除trừ 。 既ký 爾nhĩ 要yếu 緣duyên 託thác 眾chúng 。 當đương 須tu 謹cẩn 固cố 慎thận 。 重trọng/trùng 況huống 茲tư 末mạt 世thế 事sự 緣duyên 難nạn/nan 就tựu 。 知tri 法pháp 淨tịnh 僧Tăng 叵phả 求cầu 。 若nhược 不bất 如như 教giáo 。 唐đường 自tự 懺sám 摩ma 。 設thiết 慢mạn 律luật 言ngôn 。 重trọng/trùng 招chiêu 愆khiên 咎cữu 。 如như 犯phạm 戒giới 輕khinh 重trọng 經Kinh 云vân 。
佛Phật 告cáo 目Mục 連Liên 。
若nhược 無vô 慚tàm 愧quý 。 輕khinh 慢mạn 佛Phật 語ngữ 。 犯phạm 僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa 。 如như 不Bất 憍Kiêu 樂Lạc 天Thiên 。 壽thọ 八bát 千thiên 歲tuế 。 墮đọa 泥nê 犂lê 中trung 。 於ư 人nhân 間gian 數số 。 二nhị 百bách 三tam 十thập 億ức 四tứ 十thập 千thiên 歲tuế 。 若nhược 復phục 更cánh 頑ngoan 。 不bất 信tín 佛Phật 經Kinh 。 如như 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 經Kinh 云vân 。 過quá 殺sát 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 父phụ 母mẫu 等đẳng 罪tội 。 深thâm 重trọng 難nan 計kế 。 弗phất 可khả 除trừ 滅diệt 。 迦Ca 葉Diếp 經Kinh 云vân 爾nhĩ 時thời 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 當đương 來lai 末mạt 世thế 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 有hữu 相tương 似tự 沙Sa 門Môn 。 身thân 披phi 袈ca 裟sa 。 毀hủy 滅diệt 如Như 來Lai 無vô 量lượng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 所sở 集tập 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。
佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。
汝nhữ 莫mạc 問vấn 此thử 。
何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 愚ngu 癡si 人nhân 。 實thật 有hữu 過quá 惡ác 。 一nhất 切thiết 魔ma 事sự 。 皆giai 悉tất 信tín 受thọ 。 如Như 來Lai 不bất 說thuyết 。 彼bỉ 人nhân 得đắc 道Đạo 。 假giả 使sử 千thiên 佛Phật 。 出xuất 興hưng 於ư 世thế 。 種chủng 種chủng 神thần 通thông 。 說thuyết 法Pháp 教giáo 化hóa 。 於ư 彼bỉ 惡ác 欲dục 。 不bất 可khả 令linh 息tức 。 迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 我ngã 寧ninh 頂đảnh 戴đái 。 四tứ 天thiên 下hạ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 山sơn 河hà 。 聚tụ 落lạc 。 滿mãn 於ư 一nhất 劫kiếp 。 若nhược 減giảm 一nhất 劫kiếp 。 不bất 能năng 聞văn 彼bỉ 愚ngu 癡si 眾chúng 生sanh 。 不bất 信tín 之chi 音âm 。
世Thế 尊Tôn 。 我ngã 寧ninh 坐tọa 於ư 一nhất 胡hồ 麻ma 上thượng 。 滿mãn 於ư 一nhất 劫kiếp 。 若nhược 減giảm 一nhất 劫kiếp 。 不bất 能năng 聞văn 彼bỉ 不bất 信tín 癡si 人nhân 破phá 戒giới 之chi 音âm 。
世Thế 尊Tôn 。 我ngã 寧ninh 在tại 於ư 大đại 劫kiếp 火hỏa 中trung 。 若nhược 行hành 若nhược 立lập 。 若nhược 坐tọa 若nhược 臥ngọa 。 百bách 千thiên 億ức 歲tuế 。 不bất 能năng 聞văn 彼bỉ 不bất 信tín 癡si 人nhân 破phá 戒giới 之chi 音âm 。
世Thế 尊Tôn 。 我ngã 寧ninh 受thọ 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 瞋sân 恚khuể 罵mạ 辱nhục 。 撾qua 打đả 加gia 害hại 。 不bất 能năng 聞văn 彼bỉ 不bất 信tín 癡si 人nhân 偷thâu 法pháp 大đại 賊tặc 。 毀hủy 禁cấm 之chi 聲thanh 。 如như 經kinh 所sở 說thuyết 。 可khả 不bất 懼cụ 哉tai 。
△# 失thất 精tinh 第đệ 一nhất 。
(# 此thử 是thị 不bất 共cộng 戒giới 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 波ba 逸dật 提đề 。 以dĩ 女nữ 人nhân 煩phiền 惱não 深thâm 重trọng 。 難nạn/nan 拘câu 難nan 制chế 。 佛Phật 若nhược 與dữ 制chế 重trọng/trùng 者giả 。 則tắc 罪tội 惱não 眾chúng 生sanh 。 又hựu 女nữ 人nhân 要yếu 在tại 私tư 屏bính 處xứ 。 多đa 緣duyên 多đa 力lực 。 方phương 得đắc 出xuất 精tinh 。 男nam 則tắc 隨tùy 事sự 能năng 出xuất 。 故cố 不bất 同đồng 制chế 也dã )# 。
舍Xá 衛Vệ 城Thành
或hoặc 云vân 舍xá 婆bà 提đề 。 此thử 翻phiên 聞văn 物vật 。 謂vị 寶bảo 物vật 多đa 出xuất 此thử 城thành 也dã 。 又hựu 翻phiên 豐phong 德đức 。 此thử 含hàm 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 具cụ 財tài 寶bảo 。 二nhị 妙diệu 五ngũ 欲dục 。 三tam 饒nhiêu 多đa 聞văn 。 四tứ 豐phong 解giải 脫thoát 。 天thiên 台thai 云vân 。 舍Xá 衛Vệ 城Thành 。 又hựu 名danh 舍xá 婆bà 提đề 者giả 。 昔tích 有hữu 二nhị 仙tiên 。 弟đệ 名danh 舍xá 婆bà 。 此thử 云vân 幼ấu 小tiểu 。 兄huynh 名danh 阿a 跋bạt 提đề 。 此thử 云vân 不bất 可khả 害hại 。 合hợp 此thử 二nhị 人nhân 。 以dĩ 名danh 城thành 也dã 。 善thiện 見kiến 云vân 。 舍Xá 衛Vệ 者giả 。 是thị 道Đạo 士sĩ 名danh 也dã 。 昔tích 有hữu 道Đạo 士sĩ 居cư 住trụ 此thử 地địa 。 往vãng 古cổ 有hữu 王vương 。 見kiến 此thử 地địa 好hảo/hiếu 。 就tựu 道Đạo 士sĩ 乞khất 為vi 立lập 國quốc 。 以dĩ 道Đạo 士sĩ 名danh 。 號hiệu 為vi 舍Xá 衛Vệ 。 又hựu 名danh 多đa 有hữu 。 謂vị 諸chư 國quốc 珍trân 寶bảo 。 及cập 雜tạp 異dị 物vật 。 歸quy 聚tụ 此thử 國quốc 。 故cố 名danh 多đa 有hữu 。 頌tụng 云vân 。
舍Xá 衛Vệ 甚thậm 微vi 妙diệu 。 觀quan 者giả 無vô 厭yếm 足túc 。 以dĩ 十thập 音âm 樂nhạc 聲thanh 。
音âm 中trung 喚hoán 飲ẩm 食thực 。 豐phong 饒nhiêu 多đa 珍trân 寶bảo 。 猶do 如như 帝Đế 釋Thích 宮cung 。
此thử 國quốc 邑ấp 內nội 人nhân 民dân 。 有hữu 五ngũ 十thập 七thất 萬vạn 戶hộ 。 邑ấp 外ngoại 屬thuộc 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 者giả 。 有hữu 八bát 萬vạn 聚tụ 落lạc 。 國quốc 土độ 縱tung 廣quảng 一nhất 百bách 由do 旬tuần 。 西tây 域vực 記ký 云vân 。 室thất 羅la 伐phạt 悉tất 底để 國quốc 。 舊cựu 曰viết 舍Xá 衛Vệ 國quốc 。 譌# 也dã 。 中trung 印ấn 度độ 境cảnh 。 周chu 六lục 千thiên 餘dư 里lý 。 宮cung 城thành 周chu 二nhị 十thập 餘dư 里lý 。 穀cốc 稼giá 豐phong 。 氣khí 序tự 和hòa 。 風phong 俗tục 淳thuần 質chất 。 篤đốc 學học 好hảo/hiếu 福phước 。 是thị 勝Thắng 軍Quân 大Đại 王Vương 。 所sở 治trị 國quốc 都đô 也dã 。 此thử 即tức 憍Kiều 薩Tát 羅La 國Quốc 。 都đô 城thành 之chi 號hiệu 。
迦Ca 留Lưu 陀Đà 夷Di
此thử 云vân 黑hắc 光quang 。 亦diệc 云vân 麤thô 黑hắc 。 猶do 其kỳ 面diện 黑hắc 。 眼nhãn 赤xích 故cố 也dã 。 舊cựu 名danh 烏Ô 陀Đà 夷Di 。 此thử 云vân 出xuất 現hiện 。 謂vị 日nhật 出xuất 時thời 生sanh 也dã 。 善thiện 見kiến 云vân 。 迦Ca 留Lưu 陀Đà 夷Di 。 與dữ 佛Phật 同đồng 日nhật 生sanh 。 本bổn 是thị 大đại 臣thần 。 佛Phật 未vị 出xuất 家gia 。 常thường 為vi 執chấp 事sự 。 破phá 僧Tăng 事sự 云vân 。
時thời 路lộ 傍bàng 孔khổng 中trung 。 出xuất 一nhất 毒độc 虵xà 。 烏ô 陀đà 夷di 見kiến 此thử 毒độc 虵xà 。 恐khủng 害hại 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 拔bạt 利lợi 刀đao 斬trảm 為vi 兩lưỡng 段đoạn 。 虵xà 吐thổ 毒độc 氣khí 。 著trước 烏ô 陀đà 夷di 身thân 。 變biến 為vi 黑hắc 色sắc 。 因nhân 此thử 名danh 為vi 黑hắc 烏ô 陀đà 夷di (# 。 佛Phật 未vị 出xuất 家gia 時thời 。 稱xưng 為vi 菩Bồ 薩Tát )# 。 因nhân 世Thế 尊Tôn 出xuất 家gia 成thành 道Đạo 。 父phụ 王vương 思tư 見kiến 。 遂toại 遣khiển 陀đà 夷di 往vãng 迎nghênh 。 既ký 至chí 佛Phật 所sở 。 佛Phật 為vi 說thuyết 法Pháp 。 喚hoán 善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 。 鬚tu 髮phát 自tự 落lạc 。 成thành 比Bỉ 丘Khâu 性tánh 。 而nhi 情tình 多đa 欲dục 。 後hậu 於ư 舍Xá 衛Vệ 城Thành 。 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 女nữ 。 逼bức 行hành 非phi 法pháp 。 而nhi 尊tôn 者giả 不bất 從tùng 其kỳ 事sự 。 彼bỉ 懷hoài 瞋sân 忿phẫn 。 自tự 破phá 身thân 形hình 。 反phản 誣vu 尊tôn 者giả 。 以dĩ 告cáo 其kỳ 父phụ 。 父phụ 集tập 五ngũ 百bách 婆Bà 羅La 門Môn 眾chúng 。 共cộng 曳duệ 尊tôn 者giả 。 然nhiên 尊tôn 者giả 力lực 大đại 。 乃nãi 至chí 不bất 能năng 移di 足túc 。
時thời 佛Phật 觀quán 知tri 。 此thử 是thị 最tối 後hậu 教giáo 誡giới 烏ô 陀đà 夷di 事sự 。 佛Phật 衰suy 其kỳ 力lực 。 婆Bà 羅La 門Môn 眾chúng 。 共cộng 打đả 幾kỷ 死tử 。 將tương 曳duệ 王vương 所sở 。 王vương 雖tuy 審thẩm 知tri 事sự 虗hư 。 猶do 三tam 反phản 呵ha 責trách 尊tôn 者giả 。 夫phu 人nhân 亦diệc 復phục 深thâm 諫gián 。 尊tôn 者giả 聞văn 斯tư 貴quý 已dĩ 。 極cực 生sanh 慚tàm 恥sỉ 。 遂toại 往vãng 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 所sở 。 頂đảnh 禮lễ 雙song 足túc 。 具cụ 陳trần 上thượng 事sự 。
時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 觀quán 彼bỉ 根căn 性tánh 。 隨tùy 機cơ 說thuyết 法Pháp 。 并tinh 與dữ 教giáo 授thọ 。 彼bỉ 聞văn 自tự 尅khắc 。 發phát 勇dũng 猛mãnh 心tâm 。 結kết 惑hoặc 皆giai 除trừ 。 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 既ký 證chứng 果Quả 已dĩ 。 念niệm 報báo 佛Phật 恩ân 。 而nhi 行hành 教giáo 化hóa 。
佛Phật 言ngôn 。
我ngã 諸chư 聲Thanh 聞Văn 弟đệ 子tử 中trung 。 教giáo 化hóa 有hữu 情tình 令linh 得đắc 聖thánh 果Quả 者giả 。 烏ô 陀đà 夷di 為vi 第đệ 一nhất 。 如như 是thị 尊tôn 者giả 。 於ư 舍Xá 衛Vệ 城Thành 。 教giáo 化hóa 十thập 八bát 億ức 人nhân 。 令linh 得đắc 聖thánh 果Quả 。 後hậu 為vi 暴bạo 惡ác 女nữ 兒nhi 婦phụ 。 通thông 賊tặc 。 斷đoạn 尊tôn 者giả 命mạng 。 將tương 屍thi 棄khí 糞phẩn 聚tụ 中trung 。 此thử 是thị 尊tôn 者giả 先tiên 所sở 作tác 業nghiệp 。 今kim 時thời 果quả 熟thục 。 還hoàn 於ư 自tự 身thân 蘊uẩn 器khí 處xứ 受thọ 。 非phi 於ư 餘dư 處xứ 。 有hữu 物vật 代đại 報báo 。
爾nhĩ 時thời 十thập 五ngũ 日nhật 。 當đương 布bố 薩tát 時thời 。 大đại 眾chúng 皆giai 集tập 。 惟duy 不bất 見kiến 尊tôn 者giả 一nhất 人nhân 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 得đắc 無vô 忘vong 念niệm 。 知tri 已dĩ 被bị 殺sát 。 棄khí 糞phẩn 聚tụ 中trung 。 佛Phật 與dữ 大đại 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 夜dạ 至chí 城thành 門môn 。 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 徧biến 滿mãn 城thành 邑ấp 。 其kỳ 門môn 自tự 開khai 。 王vương 及cập 夫phu 人nhân 。 臣thần 民dân 婦phụ 女nữ 。 驚kinh 覺giác 奔bôn 馳trì 。 隨tùy 佛Phật 往vãng 至chí 糞phẩn 聚tụ 處xứ 所sở 。 出xuất 尊tôn 者giả 屍thi 。 香hương 湯thang 洗tẩy 浴dục 。 置trí 寶bảo 輿dư 中trung 。 伎kỹ 樂nhạc 幢tràng 旛phan 。 共cộng 導đạo 出xuất 城thành 。 至chí 一nhất 勝thắng 處xứ 。 香hương 木mộc 焚phần 之chi 。 取thủ 舍xá 利lợi 。 置trí 金kim 瓶bình 內nội 。 於ư 四tứ 衢cù 路lộ 側trắc 。 建kiến 墖# 供cúng 養dường 。 為vi 人nhân 天thiên 福phước 田điền 。 也dã (# 有hữu 云vân 尊tôn 者giả 。 既ký 證chứng 果Quả 已dĩ 。 誓thệ 報báo 佛Phật 恩ân 。 化hóa 千thiên 家gia 夫phu 婦phụ 。 俱câu 證chứng 聖thánh 果Quả 。 已dĩ 化hóa 九cửu 百bách 九cửu 十thập 家gia 。 最tối 後hậu 一nhất 家gia 。 夫phu 已dĩ 得đắc 果quả 。 外ngoại 出xuất 。 婦phụ 與dữ 賊tặc 通thông 。 懼cụ 夫phu 還hoàn 。 尊tôn 者giả 發phát 露lộ 其kỳ 事sự 。 故cố 使sử 賊tặc 壻# 殺sát 之chi 。 宿túc 緣duyên 詳tường 見kiến 根căn 本bổn 律luật )# 。
夢mộng 中trung
夢mộng 者giả 。 寐mị 中trung 神thần 遊du 也dã 。 列liệt 子tử 分phần/phân 六lục 夢mộng 。 一nhất 正chánh 夢mộng (# 安an 靜tĩnh 而nhi 蓮liên )# 。 二nhị 噩# 夢mộng (# 驚kinh 愕ngạc 而nhi 夢mộng )# 。 三tam 思tư 夢mộng (# 平bình 時thời 所sở 思tư 而nhi 夢mộng )# 。 四tứ 寤ngụ 夢mộng (# 覺giác 時thời 所sở 道đạo 而nhi 夢mộng )# 。 五ngũ 懼cụ 夢mộng (# 恐khủng 懼cụ 而nhi 夢mộng )# 。 六lục 喜hỷ 夢mộng (# 喜hỷ 悅duyệt 而nhi 夢mộng )# 。 善thiện 見kiến 云vân 。 夢mộng 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 者giả 。 四tứ 大đại 不bất 和hòa 夢mộng 。 謂vị 夢mộng 見kiến 山sơn 崩băng 。 或hoặc 飛phi 騰đằng 虗hư 空không 。 或hoặc 見kiến 虎hổ 狼lang 師sư 子tử 賊tặc 逐trục 。 二nhị 者giả 先tiên 見kiến 故cố 夢mộng 。 謂vị 晝trú 日nhật 或hoặc 見kiến 白bạch 黑hắc 。 及cập 男nam 女nữ 相tương/tướng 。 夜dạ 則tắc 夢mộng 見kiến 。 三tam 者giả 天thiên 人nhân 與dữ 夢mộng 。 若nhược 善Thiện 知Tri 識Thức 天thiên 人nhân 。 現hiện 善thiện 夢mộng 。 令linh 人nhân 得đắc 善thiện 。 惡ác 知tri 識thức 者giả 。 現hiện 惡ác 夢mộng 。 令linh 人nhân 得đắc 惡ác 想tưởng 。 四tứ 者giả 想tưởng 夢mộng 。 謂vị 人nhân 前tiền 身thân 。 若nhược 有hữu 福phước 德đức 。 今kim 現hiện 善thiện 夢mộng 。 若nhược 造tạo 罪tội 者giả 。 今kim 現hiện 惡ác 夢mộng 。 如như 菩Bồ 薩Tát 母mẫu 。 夢mộng 菩Bồ 薩Tát 初sơ 欲dục 。 入nhập 母mẫu 胎thai 時thời 。 夢mộng 見kiến 白bạch 象tượng 後hậu 忉Đao 利Lợi 天thiên 下hạ 。 入nhập 其kỳ 右hữu 脇hiếp 。 此thử 是thị 想tưởng 夢mộng 也dã 。 若nhược 夢mộng 禮lễ 佛Phật 。 誦tụng 經Kinh 。 持trì 戒giới 。 布bố 施thí 。 種chủng 種chủng 切thiết 德đức 。 此thử 亦diệc 想tưởng 夢mộng 。 夢mộng 禮lễ 佛Phật 。 聽thính 法Pháp 。 說thuyết 法Pháp 等đẳng 。 此thử 是thị 善thiện 夢mộng 。 若nhược 夢mộng 見kiến 殺sát 盜đạo 婬dâm 。 此thử 名danh 不bất 善thiện 夢mộng 。 若nhược 夢mộng 見kiến 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 色sắc 等đẳng 。 此thử 是thị 無vô 記ký 夢mộng 也dã 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 應ưng 受thọ 果quả 報báo 。
答đáp 曰viết 。
不bất 受thọ 果quả 報báo 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 心tâm 業nghiệp 羸luy 弱nhược 。 故cố 不bất 感cảm 報báo 。 是thị 故cố 律luật 云vân 。 除trừ 夢mộng 中trung 不bất 犯phạm 也dã 。 以dĩ 佛Phật 結kết 戒giới 制chế 身thân 業nghiệp 。 不bất 制chế 意ý 業nghiệp 。 故cố 夢mộng 中trung 無vô 罪tội 。
佛Phật 言ngôn 。
若nhược 夢mộng 中trung 有hữu 實thật 者giả 。 一nhất 切thiết 人nhân 無vô 能năng 得đắc 脫thoát 。 根căn 本bổn 律luật 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 陀Đà 曰viết 。
彼bỉ 諸chư 苾bật 芻sô 。 想tưởng 心tâm 緣duyên 慮lự 。 我ngã 不bất 云vân 無vô 。 然nhiên 在tại 夢mộng 中trung 。 非phi 是thị 實thật 事sự 。 應ưng 除trừ 夢mộng 中trung 。 律luật 攝nhiếp 云vân 。 夢mộng 中trung 雖tuy 有hữu 情tình 識thức 。 然nhiên 無vô 楷# 定định 實thật 事sự 可khả 求cầu 。 故cố 不bất 犯phạm 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 若nhược 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 夢mộng 行hành 婬dâm 欲dục 。 是thị 犯phạm 戒giới 不phủ 。
佛Phật 言ngôn 。
不phủ 也dã 。 應ưng 於ư 婬dâm 欲dục 。 生sanh 臭xú 穢uế 想tưởng 。 乃nãi 至chí 不bất 生sanh 。 一nhất 念niệm 淨tịnh 想tưởng 。 遠viễn 離ly 女nữ 人nhân 。 煩phiền 惱não 愛ái 想tưởng 。 若nhược 夢mộng 行hành 婬dâm 。 寤ngụ 應ưng 生sanh 悔hối 。 若nhược 受thọ 供cúng 養dường 時thời 。 應ưng 如như 饑cơ 世thế 。 食thực 子tử 肉nhục 想tưởng 。 若nhược 生sanh 婬dâm 念niệm 。 應ưng 疾tật 捨xả 離ly 。 若nhược 能năng 隨tùy 順thuận 。 佛Phật 所sở 說thuyết 者giả 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 五ngũ 分phần/phân 律luật 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
若nhược 未vị 離ly 欲dục 恚khuể 癡si 。 散tán 亂loạn 心tâm 眠miên 。 必tất 失thất 不bất 淨tịnh 。 雖tuy 未vị 能năng 離ly 。 以dĩ 繫hệ 念niệm 心tâm 眠miên 。 若nhược 無vô 有hữu 是thị 過quá 。 善thiện 見kiến 云vân 。 亂loạn 意ý 睡thụy 眠miên 者giả 。 以dĩ 不bất 定định 意ý 睡thụy 眠miên 也dã 。 若nhược 白bạch 日nhật 眠miên 。 先tiên 念niệm 某mỗ 時thời 某mỗ 時thời 當đương 起khởi 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
若nhược 汝nhữ 洗tẩy 浴dục 竟cánh 。 欲dục 眠miên 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 髮phát 未vị 燥táo 當đương 起khởi 。 若nhược 如như 是thị 眠miên 善thiện 。 若nhược 夜dạ 亦diệc 應ưng 知tri 時thời 。 月nguyệt 至chí 某mỗ 處xứ 當đương 起khởi 。 若nhược 無vô 月nguyệt 。 星tinh 至chí 某mỗ 處xứ 當đương 起khởi 。 當đương 念niệm 佛Phật 為vi 初sơ 。 於ư 十Thập 善Thiện 法Pháp 中trung 。 一nhất 一nhất 法pháp 中trung 。 隨tùy 心tâm 所sở 念niệm 。 然nhiên 後hậu 眠miên 。 所sở 言ngôn 精tinh 者giả 。 大đại 論luận 云vân 。 以dĩ 妄vọng 想tưởng 邪tà 憶ức 念niệm 風phong 。 吹xuy 婬dâm 欲dục 火hỏa 故cố 。 肉nhục 髓tủy 膏cao 流lưu 。 熱nhiệt 變biến 為vi 精tinh 。 精tinh 有hữu 五ngũ 種chủng 。 七thất 種chủng 。 十thập 種chủng 。 具cụ 如như 律luật 文văn (# 念niệm 佛Phật 為vi 初sơ 者giả 。 六lục 念niệm 中trung 。 首thủ 則tắc 念niệm 佛Phật 也dã )# 。
僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa
僧Tăng 祇kỳ 律luật 云vân 。 僧Tăng 迦ca 。 謂vị 四tứ 波ba 羅la 夷di 。 婆bà 尸thi 沙sa 者giả 。 是thị 罪tội 有hữu 餘dư 。 應ưng 羯yết 磨ma 治trị 。 故cố 說thuyết 僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa 。
復phục 次thứ 。 是thị 罪tội 。 僧Tăng 中trung 發phát 露lộ 悔hối 過quá 。 亦diệc 名danh 僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa 。 根căn 本bổn 律luật 云vân 。 僧Tăng 伽già 者giả 。 若nhược 犯phạm 此thử 罪tội 。 應ưng 依y 僧Tăng 伽già 而nhi 行hành 其kỳ 法pháp 。 及cập 依y 僧Tăng 伽già 而nhi 得đắc 出xuất 罪tội 。 不bất 依y 別biệt 人nhân 。 阿a 伐phạt 尸thi 沙sa 者giả 。 是thị 餘dư 殘tàn 義nghĩa 。 若nhược 苾bật 芻sô 於ư 四tứ 波ba 羅la 市thị 迦ca 法pháp 中trung 。 隨tùy 犯phạm 其kỳ 一nhất 。 無vô 有hữu 餘dư 殘tàn 。 不bất 得đắc 共cộng 住trú 。 此thử 十thập 三tam 法pháp 。 苾Bật 芻Sô 雖tuy 犯phạm 。 而nhi 有hữu 餘dư 殘tàn 。 是thị 可khả 治trị 故cố 。 名danh 曰viết 僧Tăng 殘tàn 。 律luật 攝nhiếp 云vân 。 僧Tăng 伽già 阿a 伐phạt 尸thi 沙sa 者giả 。 一nhất 。 事sự 由do 眾chúng 故cố 。 二nhị 。 體thể 是thị 有hữu 餘dư 。 假giả 眾chúng 方phương 除trừ 。 表biểu 非phi 初sơ 重trọng/trùng 。 僧Tăng 伽già 是thị 眾chúng 。 阿a 伐phạt 尸thi 沙sa 是thị 。 教giáo 由do 奉phụng 眾chúng 教giáo 。 罪tội 方phương 除trừ 滅diệt 。 又hựu 前tiền 之chi 四tứ 戒giới 。 體thể 是thị 無vô 餘dư 。 此thử 是thị 有hữu 餘dư 。 以dĩ 可khả 治trị 故cố 。 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 云vân 。 如như 人nhân 為vi 他tha 所sở 殘tàn 。 尚thượng 有hữu 咽yết 喉hầu 。 名danh 之chi 為vi 殘tàn 。 如như 二nhị 人nhân 共cộng 入nhập 陣trận 間gian 。 一nhất 為vị 他tha 所sở 害hại 命mạng 絕tuyệt 。 二nhị 為vị 他tha 所sở 害hại 。 命mạng 根căn 少thiểu 在tại 不bất 斷đoạn 。 若nhược 得đắc 好hảo/hiếu 醫y 良lương 藥dược 。 可khả 得đắc 除trừ 瘥sái 。 若nhược 無vô 者giả 。 不bất 可khả 瘥sái 也dã 。 犯phạm 僧Tăng 殘tàn 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 有hữu 少thiểu 可khả 懺sám 悔hối 之chi 理lý 。 若nhược 得đắc 清thanh 淨tịnh 大đại 眾chúng 。 為vi 如như 法Pháp 說thuyết 懺sám 悔hối 除trừ 罪tội 之chi 法pháp 。 此thử 罪tội 可khả 除trừ 。 若nhược 無vô 清thanh 淨tịnh 大đại 眾chúng 。 不bất 可khả 除trừ 滅diệt 。 是thị 名danh 僧Tăng 殘tàn 。 善thiện 見kiến 云vân 。 僧Tăng 伽già 者giả 。 僧Tăng 也dã 。 婆bà 者giả 。 初sơ 也dã 。 尸thi 沙sa 者giả 。 殘tàn 也dã 。 云vân 何hà 僧Tăng 為vi 初sơ 。
答đáp 曰viết 。
此thử 比Bỉ 丘Khâu 已dĩ 得đắc 罪tội 。 樂nhạo 欲dục 清thanh 淨tịnh 。 往vãng 到đáo 僧Tăng 所sở 。 僧Tăng 與dữ 波ba 利lợi 婆bà 沙sa 。 是thị 名danh 初sơ 。 與dữ 波ba 利lợi 婆bà 沙sa 竟cánh 。 次thứ 與dữ 六lục 夜dạ 行hành 摩ma 那na 埵đóa 為vi 中trung 。 殘tàn 者giả 。 與dữ 阿a 浮phù 訶ha 那na 。 是thị 名danh 僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa 也dã 。
轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương
梵Phạm 云vân 。 斫chước 迦ca 羅la 伐phạt 辣lạt 底để 曷hạt 羅la 闍xà 。 此thử 云vân 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 奘tráng 師sư 云vân 。 夫phu 輪Luân 王Vương 者giả 。 將tương 即tức 大đại 位vị 。 隨tùy 福phước 所sở 感cảm 。 有hữu 大đại 輪luân 寶bảo 。 浮phù 空không 來lai 應ưng 。 感cảm 有hữu 金kim 銀ngân 銅đồng 鐵thiết 之chi 異dị 。 境cảnh 乃nãi 四tứ 三tam 二nhị 一nhất 之chi 差sai 。 因nhân 其kỳ 先tiên 瑞thụy 。 即tức 以dĩ 為vi 號hiệu 。 金kim 輪Luân 王Vương 。 乃nãi 化hóa 被bị 四tứ 天thiên 下hạ 。 銀ngân 輪Luân 王Vương 。 則tắc 政chánh 隔cách 北bắc 拘câu 盧lô 銅đồng 輪Luân 王Vương 。 除trừ 北bắc 拘câu 盧lô 及cập 西tây 瞿cù 陀đà 尼ni 。 鐵thiết 輪Luân 王Vương 。 則tắc 惟duy 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 。 長trường/trưởng 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
世thế 間gian 有hữu 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 成thành 就tựu 七thất 寶bảo 。 有hữu 四tứ 神thần 德đức 。 云vân 何hà 七thất 寶bảo 。 一nhất 金kim 輪luân 寶bảo 。 二nhị 白bạch 象tượng 寶bảo 。 三tam 紺cám 馬mã 寶bảo 。 四tứ 神thần 珠châu 寶bảo 。 五ngũ 玉ngọc 女nữ 寶bảo 。 六lục 居cư 士sĩ 寶bảo (# 餘dư 經kinh 名danh 典điển 財tài 寶bảo )# 。 七thất 主chủ 兵binh 寶bảo 。 云vân 何hà 金kim 輪luân 寶bảo 成thành 就tựu 。 若nhược 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 出xuất 閻Diêm 浮Phù 提Đề 地địa 。 剎sát 利lợi 水thủy 澆kiêu 頭đầu 種chủng 。 以dĩ 十thập 五ngũ 日nhật 。 月nguyệt 滿mãn 時thời 。 沐mộc 浴dục 香hương 湯thang 。 上thượng 高cao 殿điện 上thượng 。 與dữ 婇thể 女nữ 眾chúng 。 共cộng 相tương 娛ngu 樂lạc 。 天thiên 金kim 輪luân 寶bảo 。 忽hốt 現hiện 在tại 前tiền 。 輪luân 有hữu 千thiên 幅# 。 光quang 色sắc 具cụ 足túc 。 天thiên 金kim 所sở 成thành 。 天thiên 匠tượng 所sở 造tạo 。 非phi 世thế 所sở 有hữu 。 輪luân 徑kính 丈trượng 四tứ 。 輪Luân 王Vương 見kiến 已dĩ 。 即tức 召triệu 四tứ 兵binh 。 向hướng 金kim 輪luân 寶bảo 。 偏thiên 露lộ 右hữu 臂tý 。 右hữu 膝tất 著trước 地địa 。 以dĩ 右hữu 手thủ 摩ma 捫môn 金kim 輪luân 。 語ngữ 言ngôn 。 汝nhữ 向hướng 東đông 方phương 。 如như 法Pháp 而nhi 轉chuyển 。 勿vật 違vi 常thường 則tắc 。 輪luân 即tức 東đông 轉chuyển 。
時thời 王vương 即tức 將tương 四tứ 兵binh 。 隨tùy 其kỳ 後hậu 行hành 。 輪luân 所sở 住trú 處xứ 。 王vương 即tức 止chỉ 駕giá 。
爾nhĩ 時thời 東đông 方phương 諸chư 小tiểu 王vương 。 見kiến 大đại 王vương 至chí 。 以dĩ 寶bảo 鉢bát 盛thịnh 寶bảo 粟túc 。 來lai 詣nghệ 王vương 所sở 。 拜bái 首thủ 。 白bạch 言ngôn 。 今kim 此thử 東đông 方phương 。 土thổ/độ 地địa 豐phong 樂lạc 。 多đa 諸chư 珍trân 寶bảo 。 人nhân 民dân 熾sí 盛thịnh 。 志chí 性tánh 仁nhân 和hòa 。 慈từ 孝hiếu 忠trung 順thuận 。 唯duy 願nguyện 聖thánh 王vương 。 於ư 此thử 治trị 政chánh 。 我ngã 等đẳng 當đương 給cấp 使sử 左tả 右hữu 。 承thừa 受thọ 所sở 治trị 。 當đương 時thời 輪Luân 王Vương 。 語ngữ 小tiểu 王vương 言ngôn 。 止chỉ 止chỉ 。 諸chư 賢hiền 。 汝nhữ 等đẳng 則tắc 為vi 供cúng 養dường 我ngã 已dĩ 。 但đãn 當đương 以dĩ 正Chánh 法Pháp 治trị 化hóa 。 勿vật 使sử 偏thiên 枉uổng 。 無vô 令linh 國quốc 內nội 。 有hữu 非phi 法pháp 行hành 。 身thân 不bất 殺sát 生sanh 。 教giáo 人nhân 不bất 殺sát 生sanh 。 偷thâu 盜đạo 。 邪tà 婬dâm 。 兩lưỡng 舌thiệt 。 惡ác 口khẩu 。 妄vọng 言ngôn 。 綺ỷ 語ngữ 。 貪tham 。 瞋sân 。 嫉tật 妬đố 。 邪tà 見kiến 之chi 人nhân 。 此thử 即tức 名danh 為vi 。 我ngã 之chi 所sở 治trị 。
時thời 諸chư 小tiểu 王vương 。 聞văn 是thị 語ngữ 已dĩ 。 即tức 從tùng 大đại 王vương 。 巡tuần 行hành 諸chư 國quốc 。 至chí 東đông 海hải 表biểu 。 次thứ 行hành 南nam 方phương 。 西tây 方phương 。 北bắc 方phương 。 隨tùy 輪luân 所sở 至chí 。 其kỳ 諸chư 國quốc 王vương 。 各các 獻hiến 國quốc 土độ 。 亦diệc 如như 東đông 方phương 諸chư 小tiểu 王vương (# 云vân 云vân )# 。 是thị 為vi 輪luân 寶bảo 成thành 就tựu (# 餘dư 六lục 寶bảo 。 如như 經kinh 廣quảng 釋thích 。 四tứ 神thần 德đức 。 一nhất 長trường 壽thọ 不bất 夭yểu 。 二nhị 身thân 強cường/cưỡng 無vô 患hoạn 。 三tam 顏nhan 容dung 端đoan 正chánh 。 四tứ 寶bảo 藏tạng 盈doanh 溢dật )# 。 若nhược 鐵thiết 輸du 。 有hữu 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 輻bức 。 銅đồng 輪luân 有hữu 五ngũ 百bách 輻bức 。 銀ngân 輪luân 有hữu 七thất 百bách 五ngũ 十thập 輻bức 。 金kim 輪luân 有hữu 千thiên 輻bức 。 原nguyên 此thử 飛Phi 行Hành 皇Hoàng 帝Đế 。 出xuất 世thế 間gian 時thời 。 千thiên 子tử 具cụ 足túc 。 國quốc 士sĩ 平bình 正chánh 如như 掌chưởng 。 安an 隱ẩn 豐phong 樂lạc 。 無vô 諸chư 災tai 疫dịch 。 衣y 食thực 自tự 然nhiên 。 不bất 須tu 營doanh 覓mịch 。 王vương 唯duy 以dĩ 十Thập 善Thiện 化hóa 導đạo 。 慈từ 育dục 民dân 物vật 。 如như 父phụ 愛ái 子tử 。 國quốc 民dân 慕mộ 王vương 。 如như 子tử 仰ngưỡng 父phụ 。 順thuận 王vương 化hóa 導đạo 。 故cố 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 輪Luân 王Vương 。 皆giai 無vô 傷thương 害hại 。 令linh 伏phục 得đắc 勝thắng 。 各các 安an 其kỳ 所sở 。 勸khuyến 化hóa 令linh 修tu 十Thập 善Thiện 業nghiệp 道đạo 。 故cố 輪Luân 王Vương 死tử 。 定định 得đắc 生sanh 天thiên 。
內nội 色sắc 外ngoại 色sắc
內nội 色sắc 者giả 。 己kỷ 身thân 。 外ngoại 色sắc 者giả 。 他tha 身thân 。 內nội 外ngoại 色sắc 者giả 。 己kỷ 身thân 他tha 身thân 。 善thiện 見kiến 云vân 。 內nội 色sắc 與dữ 外ngoại 色sắc 觸xúc 。 即tức 成thành 堪kham 用dụng 。 虗hư 空không 中trung 動động 。 亦diệc 無vô 內nội 。 亦diệc 無vô 外ngoại 色sắc 。 自tự 動động 。 故cố 得đắc 罪tội 。
涅Niết 槃Bàn 僧Tăng
此thử 言ngôn 。 裙quần 也dã 。 其kỳ 色sắc 體thể 量lượng 。 并tinh 所sở 著trước 法pháp 。 俱câu 如như 一nhất 百bách 事sự 中trung 釋thích 。
△# 女nữ 身thân 相tướng 觸xúc 第đệ 二nhị 。
(# 此thử 是thị 不bất 共cộng 戒giới 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 觸xúc 男nam 子tử 。 得đắc 波ba 羅la 夷di )# 。
捫môn 摸mạc
捫môn 。 摸mạc 奔bôn 切thiết 。 音âm 門môn 。 撫phủ 持trì 也dã 。 摸mạc 。 末mạt 各các 切thiết 。 音âm 莫mạc 。 按án 捫môn 摸mạc 字tự 。 謂vị 以dĩ 兩lưỡng 手thủ 捫môn 摸mạc 也dã 。
嗚ô 口khẩu
嗚ô 。 謂vị 嗚ô 唼xiệp 其kỳ 口khẩu 也dã 。 又hựu 嗚ô 。 應ưng 作tác 歍# 。 謂vị 口khẩu 相tương 近cận 也dã 。
罵mạ 詈lị
罵mạ 。 莫mạc 駕giá 切thiết 。 麻ma 去khứ 聲thanh 。 惡ác 言ngôn 也dã 。 詈lị 。 力lực 地địa 切thiết 。 音âm 利lợi 。 正chánh 斥xích 曰viết 罵mạ 。 旁bàng 助trợ 曰viết 詈lị 。
捺nại 髀bễ
捺nại 。 乃nãi 八bát 切thiết 。 難nan 入nhập 聲thanh 。 手thủ 按án 也dã 。 髀bễ 。 補bổ 委ủy 切thiết 。 音âm 彼bỉ 。 應ưng 法Pháp 師sư 云vân 。 古cổ 文văn 蹕# 。 同đồng 蒱bồ 米mễ 切thiết 。 說thuyết 文văn 云vân 。 股cổ 外ngoại 也dã 。 若nhược 音âm 陛bệ 。 北bắc 人nhân 用dụng 此thử 音âm 。 又hựu 方phương 爾nhĩ 切thiết 。 江giang 南nam 行hành 此thử 音âm 。 律luật 文văn 舊cựu 作tác 髀bễ 。 俗tục 字tự 也dã 。
尼ni 師sư 壇đàn
此thử 云vân 坐tọa 具cụ 。 或hoặc 云vân 隨tùy 坐tọa 衣y 。 又hựu 云vân 隨tùy 足túc 衣y 。 謂vị 將tương 隨tùy 行hành 。 不bất 得đắc 離ly 故cố 。 坐tọa 具cụ 制chế 意ý 。 本bổn 為vi 護hộ 僧Tăng 臥ngọa 具cụ 。 及cập 以dĩ 己kỷ 物vật 。 勿vật 令linh 垢cấu 膩nị 。 凡phàm 欲dục 臥ngọa 坐tọa 時thời 。 先tiên 將tương 坐tọa 具cụ 。 敷phu 在tại 臥ngọa 具cụ 上thượng 。 然nhiên 後hậu 徐từ 徐từ 按án 坐tọa 。 并tinh 以dĩ 隨tùy 臥ngọa 。
佛Phật 言ngôn 。
為vi 身thân 。 為vi 衣y 。 為vi 臥ngọa 具cụ 。 故cố 制chế 畜súc 之chi 。 以dĩ 遮già 毒độc 蟲trùng 。 磽khao 棘cức 等đẳng 。 故cố 云vân 為vi 身thân 。 恐khủng 塵trần 垢cấu 汙ô 法Pháp 服phục 。 故cố 云vân 為vi 衣y 。 敷phu 臥ngọa 具cụ 上thượng 。 以dĩ 障chướng 垢cấu 膩nị 。 恐khủng 汙ô 臥ngọa 具cụ 。 故cố 云vân 為vi 臥ngọa 具cụ 。 淨tịnh 法Pháp 師sư 云vân 。 梵Phạm 言ngôn 尼ni 師sư 但đãn 那na 。 此thử 譯dịch 為vi 臥ngọa 敷phu 具cụ 。 亦diệc 云vân 坐tọa 臥ngọa 具cụ 也dã 。 戒giới 壇đàn 經Kinh 云vân 。 尼ni 師sư 壇đàn 。 如như 墖# 之chi 有hữu 基cơ 也dã 。 汝nhữ 今kim 受thọ 戒giới 。 即tức 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 之chi 基cơ 也dã 。 良lương 以dĩ 五ngũ 分phần/phân 由do 戒giới 而nhi 成thành 。 若nhược 無vô 坐tọa 具cụ 。 以dĩ 坐tọa 汝nhữ 身thân 。 則tắc 五ngũ 分phần/phân 定định 慧tuệ 。 無vô 所sở 從tùng 生sanh 。 (# 餘dư 如như 九cửu 十thập 事sự 釋thích )# 。
草thảo 秸#
秸# 。 同đồng 稭# 。 訖ngật 黠hiệt 切thiết 。 音âm 戞# 。 稭# 。 禾hòa 藁# 去khứ 其kỳ 皮bì 。 以dĩ 為vi 蓆# 也dã 。 或hoặc 作tác 鞂# 。 俗tục 作tác 秸# 。 黠hiệt 。 並tịnh 非phi 。 律luật 文văn 舊cựu 作tác 𦮽# 。 應ưng 師sư 非phi 之chi 。 𦮽# 。 古cổ 沃ốc 切thiết 。 音âm 谷cốc 。 禾hòa 皮bì 曰viết 𦮽# (# 戞# 音âm 甲giáp )# 。
●# 律luật 藏tạng 卷quyển 第đệ 三tam 。
△# 麤thô 惡ác 語ngữ 第đệ 三tam 。
(# 此thử 是thị 不bất 共cộng 戒giới 。 尼ni 得đắc 偷thâu 蘭lan 遮già )# 。
摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 天Thiên
此thử 言ngôn 大đại 自tự 在tại 。 正chánh 梵Phạm 音âm 云vân 。 摩ma 訶ha 莫mạc 醯hê 伊y 濕thấp 伐phạt 羅la 。 八bát 臂tý 。 三tam 眼nhãn 。 騎kỵ 白bạch 牛ngưu 。 執chấp 白bạch 拂phất 。 及cập 三tam 股cổ 叉xoa 。 如như 自Tự 在Tại 天Thiên 子tử 經Kinh 云vân 。 過quá 去khứ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 劫kiếp 前tiền 。 為vi 寂tịch 靜tĩnh 婆Bà 羅La 門Môn 子tử 。 名danh 曰viết 商thương 迦ca 。 入nhập 於ư 山sơn 谷cốc 。 草thảo 菴am 而nhi 住trú 。
時thời 值trị 如Như 來Lai 。 名danh 功Công 德Đức 海Hải 。 彼bỉ 即tức 然nhiên 燈đăng 三tam 盞trản 。 施thí 三tam 條điều 針châm 。 至chí 心tâm 供cúng 養dường 。 而nhi 發phát 願nguyện 言ngôn 。 獻hiến 此thử 三tam 燈đăng 三tam 針châm 。 願nguyện 具cụ 三tam 眼nhãn 。 得đắc 三tam 股cổ 叉xoa 。 於ư 生sanh 生sanh 中trung 。 恆hằng 行hành 施thí 願nguyện 。 為vi 世thế 間gian 主chủ 宰tể 。 得đắc 八bát 自tự 在tại 。 成thành 就tựu 欲dục 樂lạc 。 心tâm 識thức 聰thông 利lợi 。 又hựu 云vân 。 我ngã 於ư 過quá 去khứ 。 無vô 數số 俱câu 胝chi 劫kiếp 。 於ư 大Đại 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 所sở 。 布bố 施thí 供cúng 養dường 。 修tu 福phước 持trì 戒giới 。 熏huân 習tập 智trí 慧tuệ 。 過quá 是thị 已dĩ 來lai 。 獲hoạch 自tự 在tại 報báo 。 於ư 八bát 生sanh 身thân 中trung 。 得đắc 八bát 種chủng 自tự 在tại 。 我ngã 曾tằng 生sanh 生sanh 。 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 苦khổ 行hạnh 。 求cầu 主chủ 宰tể 自tự 在tại 。 欲dục 樂lạc 解giải 脫thoát 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 安an 樂lạc 亦diệc 然nhiên 。 是thị 故cố 布bố 施thí 。 智trí 慧tuệ 觀quán 察sát 。 一nhất 心tâm 守thủ 護hộ 。 修tu 行hành 不bất 斷đoạn 。 釋thích 論luận 云vân 。 過quá 淨tịnh 居cư 天thiên 。 有hữu 十Thập 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 。 號hiệu 大đại 自tự 在tại 。 大Đại 千Thiên 界Giới 主chủ 。 灌quán 頂đảnh 經Kinh 云vân 。 字tự 威uy 靈linh 帝đế (# 陀đà 羅la 尼ni 集tập 云vân 。 我ngã 以dĩ 神thần 通thông 遊du 騰đằng 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 佐tá 佛Phật 揚dương 化hóa 。 以dĩ 神thần 咒chú 力lực 。 六lục 道đạo 化hóa 身thân 。 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 內nội 修tu 菩Bồ 薩Tát 戒giới 行hạnh 。 久cửu 處xứ 法Pháp 流lưu 水thủy 中trung 。 八bát 住trụ 齊tề 階giai 。 功công 德đức 成thành 就tựu 。 餘dư 如như 二nhị 卷quyển 中trung 釋thích )# 。
癡si 人nhân
梵Phạm 云vân 慕mộ 何hà 。 此thử 云vân 癡si 。 如như 正chánh 行hạnh 經kinh 說thuyết 。 佛Phật 坐tọa 思tư 念niệm 。 人nhân 癡si 故cố 有hữu 生sanh 死tử 。 何hà 等đẳng 為vi 癡si 。
本bổn 從tùng 癡si 中trung 來lai 。 今kim 生sanh 為vi 人nhân 復phục 癡si 。 心tâm 不bất 解giải 不bất 開khai 。 不bất 知tri 死tử 當đương 所sở 趣thú 向hướng 。 乃nãi 至chí 不bất 念niệm 世thế 間gian 苦khổ 。 不bất 知tri 泥nê 犂lê 中trung 拷khảo 治trị 劇kịch 。 是thị 名danh 癡si 。 故cố 有hữu 生sanh 死tử 不bất 止chỉ 。 生sanh 死tử 如như 呼hô 吸hấp 間gian 。 膬# 不bất 過quá 於ư 人nhân 命mạng 。 婆bà 沙sa 律luật 。 問vấn 云vân 。 佛Phật 大đại 慈từ 悲bi 。 兼kiêm 無vô 惡ác 口khẩu 。 云vân 何hà 言ngôn 愚ngu 癡si 人nhân 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 是thị 稱xưng 實thật 之chi 語ngữ 。 非phi 是thị 惡ác 口khẩu 。 此thử 具cụ 縛phược 煩phiền 惱não 眾chúng 生sanh 。 具cụ 足túc 愚ngu 癡si 故cố 。 佛Phật 慈từ 悲bi 心tâm 故cố 。 呵ha 責trách 折chiết 伏phục 。 如như 今kim 和hòa 上thượng 。 阿A 闍Xà 黎Lê 。 教giáo 誡giới 弟đệ 子tử 故cố 。 稱xưng 言ngôn 癡si 人nhân 。 非phi 是thị 惡ác 口khẩu 。 如như 此thử 如Như 來Lai 。 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 為vi 調điều 伏phục 弟đệ 子tử 故cố 。 而nhi 訶ha 責trách 之chi 。
△# 歎thán 身thân 索sách 供cung 第đệ 四tứ 。
(# 此thử 是thị 不bất 共cộng 戒giới 。 尼ni 得đắc 偷thâu 蘭lan 遮già )# 。
唄bối 匿nặc
此thử 翻phiên 為vi 靜tĩnh 。 出xuất 要yếu 律luật 儀nghi 云vân 。 此thử 鬱uất 鞞bệ 國quốc 語ngữ 。 翻phiên 為vi 止chỉ 斷đoạn 也dã 。 又hựu 云vân 止chỉ 息tức 。 由do 是thị 外ngoại 緣duyên 。 已dĩ 止chỉ 已dĩ 斷đoạn 。
爾nhĩ 時thời 寂tịch 靜tĩnh 任nhậm 為vi 法pháp 事sự 也dã 。 或hoặc 譌# 云vân 。 婆bà 陟trắc 。 應ưng 法Pháp 師sư 云vân 。 梵Phạm 言ngôn 婆bà 師sư 。 此thử 言ngôn 讚tán 歎thán 。 言ngôn 唄bối 匿nặc 者giả 。 疑nghi 譌# 也dã 。 或hoặc 云vân 梵Phạm 唄bối 。 皆giai 梵Phạm 天Thiên 之chi 音âm 也dã 。 法pháp 苑uyển 云vân 。 尋tầm 西tây 方phương 之chi 有hữu 唄bối 。 猶do 東đông 國quốc 之chi 有hữu 讚tán 。 讚tán 者giả 從tùng 文văn 以dĩ 結kết 章chương 。 唄bối 者giả 短đoản 偈kệ 以dĩ 流lưu 頌tụng 。 比tỉ 其kỳ 事sự 義nghĩa 。 名danh 異dị 實thật 同đồng 。 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 經Kinh 云vân 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
聽thính 汝nhữ 等đẳng 唄bối 。 唄bối 者giả 言ngôn 說thuyết 之chi 辭từ 。 雖tuy 聽thính 言ngôn 說thuyết 。 未vị 知tri 說thuyết 何hà 等đẳng 法pháp 。
佛Phật 言ngôn 。
從tùng 修tu 多đa 羅la 。 乃nãi 至chí 優ưu 波ba 提đề 舍xá 。 隨tùy 意ý 所sở 說thuyết 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。
復phục 有hữu 疑nghi 心tâm 。 若nhược 欲dục 次thứ 第đệ 說thuyết 。 文văn 眾chúng 大đại 。 文văn 多đa 恐khủng 生sanh 疲bì 厭yếm 。 若nhược 略lược 撰soạn 集tập 好hảo/hiếu 辭từ 。 直trực 示thị 現hiện 義nghĩa 。 不bất 知tri 如như 何hà 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 具cụ 白bạch 世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 即tức 聽thính 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 引dẫn 經kinh 中trung 要yếu 言ngôn 妙diệu 辭từ 。 直trực 顯hiển 其kỳ 義nghĩa 。 十thập 誦tụng 律luật 云vân 。 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 名danh 跋bạt 提đề 。 於ư 唄bối 中trung 第đệ 一nhất 。 是thị 比Bỉ 丘Khâu 聲thanh 好hảo/hiếu 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 聽thính 我ngã 作tác 聲thanh 唄bối 。
佛Phật 言ngôn 。
聽thính 汝nhữ 作tác 唄bối 。 唄bối 有hữu 五ngũ 利lợi 益ích 。 身thân 體thể 不bất 疲bì 。 不bất 忘vong 所sở 憶ức 。 心tâm 不bất 疲bì 勞lao 。 聲thanh 音âm 不bất 壞hoại 。 語ngữ 言ngôn 易dị 解giải 。
復phục 有hữu 五ngũ 利lợi 。 四tứ 略lược 如như 前tiền 。 第đệ 五ngũ 云vân 。 諸chư 天thiên 聞văn 唄bối 聲thanh 。 心tâm 則tắc 歡hoan 喜hỷ 。 長trường/trưởng 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 其kỳ 有hữu 音âm 聲thanh 。 五ngũ 種chủng 清thanh 淨tịnh 。 乃nãi 名danh 梵Phạm 聲thanh 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。
一nhất 者giả 其kỳ 音âm 正chánh 直trực 。 二nhị 者giả 其kỳ 音âm 和hòa 雅nhã 。 三tam 者giả 其kỳ 音âm 清thanh 徹triệt 。 四tứ 者giả 其kỳ 音âm 深thâm 滿mãn 。 五ngũ 者giả 周chu 徧biến 遠viễn 聞văn 。 具cụ 此thử 五ngũ 者giả 。 乃nãi 名danh 梵Phạm 音âm 。 梵Phạm 摩ma 喻dụ 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 聲thanh 有hữu 八bát 種chủng 。 一nhất 最tối 好hảo/hiếu 聲thanh 。 二nhị 易dị 了liễu 聲thanh 。 三tam 柔nhu 輭nhuyễn 聲thanh 。 四tứ 和hòa 調điều 聲thanh 。 五ngũ 尊tôn 慧tuệ 聲thanh 。 六lục 不bất 誤ngộ 聲thanh 。 七thất 深thâm 妙diệu 聲thanh 。 八bát 不bất 女nữ 聲thanh 。 言ngôn 不bất 漏lậu 闕khuyết 。 無vô 得đắc 其kỳ 短đoản 者giả 。 (# 云vân 云vân )# 。
持trì 戒giới 者giả
律luật 云vân 。 持trì 戒giới 者giả 。 不bất 缺khuyết 。 不bất 穿xuyên 漏lậu 。 無vô 染nhiễm 汙ô 也dã 。 不bất 缺khuyết 者giả 。 謂vị 舉cử 其kỳ 重trọng 戒giới 之chi 首thủ 。 即tức 是thị 持trì 於ư 四tứ 棄khí 。 清thanh 淨tịnh 守thủ 護hộ 。 如như 愛ái 明minh 珠châu 。 故cố 名danh 不bất 缺khuyết 。 若nhược 毀hủy 犯phạm 者giả 。 如như 器khí 已dĩ 缺khuyết 。 無vô 所sở 堪kham 用dụng 。 佛Phật 法Pháp 邊biên 人nhân 。 非phi 沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử 。 失thất 比Bỉ 丘Khâu 法pháp 。 名danh 之chi 為vi 缺khuyết 。 不bất 穿xuyên 漏lậu 者giả 。 謂vị 舉cử 其kỳ 威uy 儀nghi 之chi 初sơ 。 即tức 是thị 持trì 於ư 波ba 逸dật 提đề 等đẳng 。 如như 護hộ 少thiểu 許hứa 浮phù 囊nang 。 故cố 名danh 不bất 穿xuyên 漏lậu 。 若nhược 有hữu 毀hủy 犯phạm 。 如như 器khí 穿xuyên 漏lậu 。 不bất 能năng 受thọ 道đạo 。 名danh 為vi 穿xuyên 漏lậu 。 無vô 染nhiễm 汙ô 者giả 。 謂vị 雖tuy 持trì 律luật 儀nghi 。 不bất 穿xuyên 不bất 缺khuyết 。 猶do 須tu 定định 共cộng 持trì 心tâm 。 欲dục 念niệm 不bất 起khởi 。 故cố 云vân 無vô 染nhiễm 。 若nhược 念niệm 破phá 戒giới 事sự 。 即tức 名danh 為vi 汙ô 。 故cố 大đại 經Kinh 云vân 。 雖tuy 不bất 與dữ 彼bỉ 女nữ 人nhân 身thân 合hợp 。 而nhi 共cộng 言ngôn 語ngữ 嘲# 調điều 。 壁bích 外ngoại 釧xuyến 聲thanh 。 見kiến 男nam 女nữ 相tương 追truy 。 皆giai 汙ô 淨tịnh 戒giới 。 又hựu 十thập 住trụ 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 雖tuy 制chế 其kỳ 事sự 。 而nhi 令linh 女nữ 人nhân 洗tẩy 拭thức 按án 摩ma 。 染nhiễm 心tâm 共cộng 語ngữ 相tương 視thị 。 或hoặc 限hạn 爾nhĩ 許hứa 日nhật 持trì 戒giới 。 或hoặc 期kỳ 後hậu 世thế 富phú 樂lạc 。 天thiên 上thượng 自tự 恣tứ 。 皆giai 名danh 不bất 淨tịnh 。 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 經Kinh 云vân 。 淨tịnh 持trì 戒giới 者giả 。 一nhất 切thiết 佛Phật 所sở 制chế 戒giới 。 皆giai 能năng 受thọ 持trì 。 無vô 微vi 毫hào 之chi 失thất 。 故cố 名danh 持trì 戒giới 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 心tâm 戒giới 者giả 。 禪thiền 戒giới 是thị 也dã 。 持trì 心tâm 不bất 散tán 。 得đắc 與dữ 定định 各các 故cố 名danh 淨tịnh 心tâm 戒giới 也dã 。 淨tịnh 慧tuệ 戒giới 者giả 。 守thủ 持trì 此thử 慧tuệ 。 不bất 令linh 散tán 亂loạn 。 得đắc 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 名danh 淨tịnh 慧tuệ 戒giới 。 一nhất 切thiết 人nhân 。 若nhược 有hữu 信tín 心tâm 持trì 戒giới 者giả 。 應ưng 當đương 作tác 心tâm 。 生sanh 如như 是thị 念niệm 。 若nhược 犯phạm 微vi 細tế 戒giới 。 生sanh 於ư 怖bố 心tâm 。 與dữ 重trọng 戒giới 無vô 異dị 。 作tác 如như 是thị 持trì 戒giới 者giả 。 梵Phạm 行hạnh 清thanh 淨tịnh 。 所sở 受thọ 持trì 波Ba 羅La 提Đề 木Mộc 叉Xoa 戒giới 。 亦diệc 清thanh 淨tịnh 。 一nhất 切thiết 應ưng 修tu 身thân 業nghiệp 。 口khẩu 業nghiệp 。 意ý 業nghiệp 。 令linh 成thành 就tựu 善thiện 行hành 。 乃nãi 至chí 能năng 防phòng 身thân 口khẩu 意ý 。 不bất 作tác 十thập 惡ác 。
△# 媒môi 嫁giá 第đệ 五ngũ 。
(# 此thử 是thị 共cộng 戒giới 。 尼ni 同đồng 制chế )# 。
迦ca 羅la 比Bỉ 丘Khâu
或hoặc 作tác 迦ca 留lưu 。 或hoặc 作tác 迦ca 盧lô 。 此thử 云vân 黑hắc 。 或hoặc 連liên 父phụ 字tự 呼hô 之chi 。 名danh 迦ca 盧lô 蜜mật 栗lật 伽già 羅la 子tử 。 根căn 本bổn 律luật 。 謂vị 黑hắc 鹿lộc 子tử 比Bỉ 丘Khâu 。 是thị 也dã 。 有hữu 云vân 。 鹿lộc 子tử 是thị 其kỳ 母mẫu 名danh 。 故cố 鼻tị 奈nại 耶da 律luật 云vân 。 迦ca 留lưu 鹿lộc 園viên 子tử 。 母mẫu 字tự 也dã 。 十thập 誦tụng 云vân 。 鹿lộc 子tử 長trưởng 者giả 兒nhi 。 名danh 曰viết 迦Ca 羅La 。 聰thông 智trí 利lợi 根căn 。 眾chúng 人nhân 所sở 問vấn 。 常thường 為vi 斷đoạn 疑nghi 。 他tha 事sự 忽hốt 務vụ 。 若nhược 人nhân 有hữu 女nữ 姊tỷ 妹muội 。 有hữu 來lai 求cầu 者giả 。 往vãng 問vấn 迦ca 羅la 。 應ưng 與dữ 不bất 應ưng 與dữ 。 若nhược 人nhân 自tự 為vi 求cầu 婦phụ 。 若nhược 為vi 兒nhi 求cầu 。 亦diệc 往vãng 問vấn 迦ca 羅la 。 為vi 可khả 取thủ 不phủ 。 迦ca 羅la 後hậu 時thời 。 以dĩ 信tín 出xuất 家gia 。 剃thế 除trừ 鬚tu 髮phát 。 被bị 著trước 袈ca 裟sa 。 作tác 比Bỉ 丘Khâu 已dĩ 。 猶do 如như 本bổn 法pháp 。 他tha 事sự 怱thông 務vụ (# 云vân 云vân )# 。
適thích 意ý
適thích 。 施thí 職chức 切thiết 。 音âm 釋thích 。 如như 也dã 。 自tự 得đắc 也dã 。 廣quảng 雅nhã 云vân 。 適thích 善thiện 也dã 。 謂vị 事sự 物vật 善thiện 好hảo/hiếu 。 稱xưng 人nhân 心tâm 也dã 。
華hoa 鬘man
梵Phạn 語ngữ 摩ma 羅la 。 此thử 云vân 鬘man (# 音âm 蠻# )# 。 經Kinh 云vân 。 在tại 額ngạch 上thượng 者giả 名danh 之chi 為vi 鬘man 。 按án 西tây 域vực 結kết 鬘man 師sư 。 多đa 用dụng 蘇tô 摩ma 那na 華hoa 。 行hàng 列liệt 結kết 之chi 。 以dĩ 為vi 條điều 貫quán 。 無vô 問vấn 男nam 女nữ 貴quý 賤tiện 。 皆giai 此thử 莊trang 嚴nghiêm 。 或hoặc 首thủ 或hoặc 身thân 。 以dĩ 為vi 飾sức 好hảo/hiếu 。 律luật 文văn 舊cựu 作tác [鬍-古]# 。 此thử 非phi 體thể 也dã 。 母mẫu 論luận 云vân 。 何hà 者giả 是thị 作tác 鬘man 瓔anh 珞lạc 華hoa 。 一nhất 優ưu 鉢bát 羅la 華hoa 。 二nhị 婆bà 師sư 迦ca 華hoa 。 三tam 薝chiêm 蔔bặc 迦ca 華hoa 。 四tứ 阿a 提đề 目mục 多đa 迦ca 華hoa 。 五ngũ 打đả 金kim 作tác 華hoa 。 六lục 打đả 銀ngân 作tác 華hoa 。 七thất 白bạch 蠟lạp 華hoa 。 八bát 鉛duyên 錫tích 華hoa 。 九cửu 作tác 木mộc 華hoa 。 十thập 作tác 衣y 華hoa 。 十thập 一nhất 作tác 帶đái 華hoa 。 是thị 名danh 華hoa 鬘man 華hoa (# 蘇tô 摩ma 那na 。 此thử 云vân 善thiện 攝nhiếp 意ý 。 又hựu 云vân 稱xưng 意ý 華hoa 。 其kỳ 色sắc 黃hoàng 白bạch 。 極cực 香hương 。 髻kế 。 音âm 茅mao 。 髮phát 覆phú 眉mi 也dã )# 。
二nhị 根căn
謂vị 一nhất 身thân 具cụ 有hữu 。 男nam 女nữ 二nhị 根căn 。 善thiện 見kiến 云vân 。 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 自tự 受thọ 胎thai 。 能năng 令linh 他tha 受thọ 胎thai 。 二nhị 者giả 自tự 受thọ 胎thai 。 不bất 能năng 令linh 他tha 受thọ 胎thai 。 三tam 者giả 不bất 能năng 自tự 受thọ 胎thai 。 能năng 令linh 他tha 受thọ 胎thai (# 餘dư 如như 初sơ 篇thiên 二nhị 形hình 句cú 中trung 釋thích )# 。
優Ưu 婆Bà 塞Tắc
或hoặc 云vân 伊y 蒲bồ 塞tắc 。 此thử 云vân 近cận 士sĩ 男nam 。 肇triệu 師sư 曰viết 。 義nghĩa 名danh 信tín 士sĩ 男nam 。 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 云vân 。 此thử 云vân 清thanh 淨tịnh 士sĩ 。 又hựu 翻phiên 為vi 近cận 住trụ 。 謂vị 受thọ 戒giới 行hạnh 。 堪kham 近cận 阿A 羅La 漢Hán 住trụ 也dã 。 西tây 域vực 記ký 云vân 。 鄔Ổ 波Ba 索Sách 迦Ca 。 唐đường 言ngôn 近cận 事sự 男nam 。 舊cựu 曰viết 伊y 蒲bồ 塞tắc 。 又hựu 曰viết 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 皆giai 譌# 也dã 。 大đại 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 鄔Ổ 波Ba 索Sách 迦Ca 者giả 。 親thân 近cận 修tu 事sự 。 諸chư 善thiện 法Pháp 故cố 。 謂vị 彼bỉ 身thân 心tâm 。 狎hiệp 習tập 善thiện 法Pháp 。 又hựu 親thân 近cận 修tu 事sự 精tinh 進tấn 行hành 故cố 。 謂vị 彼bỉ 恆hằng 時thời 。 愛ái 樂nhạo 修tu 習tập 。 速tốc 捨xả 生sanh 死tử 。 速tốc 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 精tinh 進tấn 之chi 行hành 。 又hựu 親thân 近cận 承thừa 事sự 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 故cố 。 謂vị 彼bỉ 至chí 誠thành 受thọ 持trì 。 守thủ 護hộ 諸chư 佛Phật 法Pháp 律luật 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 故cố 名danh 鄔Ổ 波Ba 索Sách 迦Ca 。 成thành 實thật 論luận 云vân 。 受thọ 八Bát 戒Giới 齋Trai 。 名danh 優ưu 婆bà 娑sa 。 優ưu 婆bà 娑sa 。 秦tần 言ngôn 善thiện 宿túc 。 是thị 人nhân 心tâm 善thiện 。 離ly 破phá 戒giới 宿túc 。 故cố 名danh 善thiện 宿túc (# 此thử 言ngôn 受thọ 八Bát 戒Giới 齋Trai 者giả 。 名danh 優ưu 婆bà 娑sa 。 義nghĩa 如như 下hạ 釋thích )# 。
△# 私tư 屋ốc 過quá 量lượng 第đệ 六lục 。
(# 此thử 是thị 不bất 共cộng 戒giới 尼ni 得đắc 偷thâu 蘭lan 遮già )# 。
曠khoáng 野dã 國quốc
梵Phạn 語ngữ 阿a 臘lạp 毗tỳ 。 此thử 云vân 曠khoáng 野dã 。 母mẫu 經Kinh 云vân 。 阿a 吒tra 毗tỳ 國quốc 作tác 私tư 房phòng 比Bỉ 丘Khâu 。 亦diệc 字tự 阿a 吒tra 毗tỳ 。 根căn 本bổn 律luật 云vân 。
時thời 摩ma 竭kiệt 陀đà 。 憍kiêu 薩tát 羅la 。 二nhị 國quốc 中trung 間gian 。 大đại 曠khoáng 野dã 處xứ 。 有hữu 五ngũ 百bách 羣quần 賊tặc 。 殺sát 害hại 商thương 旅lữ 。 由do 斯tư 兩lưỡng 界giới 。 人nhân 行hành 路lộ 絕tuyệt 。
時thời 影Ảnh 勝Thắng 王Vương 。 聞văn 是thị 事sự 已dĩ 。 命mạng 大đại 將tướng 曰viết 。 卿khanh 可khả 往vãng 彼bỉ 。 二nhị 國quốc 中trung 間gian 。 曠khoáng 野dã 之chi 處xứ 。 屏bính 除trừ 羣quần 賊tặc 。 權quyền 住trụ 於ư 彼bỉ 。
時thời 彼bỉ 大đại 將tướng 。 奉phụng 王vương 教giáo 已dĩ 。 將tương 諸chư 左tả 右hữu 。 往vãng 曠khoáng 野dã 中trung 。 見kiến 彼bỉ 羣quần 賊tặc 。 將tương 便tiện 獨độc 進tiến 。 鋒phong 矢thỉ 交giao 刃nhận 。 射xạ 一nhất 百bách 人nhân 。 餘dư 四tứ 百bách 人nhân 。 尚thượng 來lai 共cộng 戰chiến 。 其kỳ 將tương 告cáo 曰viết 。 汝nhữ 等đẳng 莫mạc 前tiền 。 勿vật 令linh 俱câu 死tử 。 宜nghi 釋thích 甲giáp 仗trượng 。 去khứ 傷thương 者giả 箭tiễn 。 觀quán 其kỳ 活hoạt 不phủ 。 諸chư 賊tặc 聞văn 已dĩ 。 看khán 被bị 射xạ 者giả 。 為vi 去khứ 其kỳ 箭tiễn 。 尋tầm 並tịnh 命mạng 終chung 。 方phương 知tri 大đại 將tướng 。 善thiện 閑nhàn 射xạ 法pháp 。 更cánh 不bất 敢cảm 戰chiến 。 餘dư 四tứ 百bách 人nhân 。 求cầu 哀ai 請thỉnh 活hoạt 。 大đại 將tướng 愍mẫn 之chi 。 慈từ 心tâm 向hướng 彼bỉ 。 即tức 於ư 二nhị 界giới 築trúc 一nhất 新tân 城thành 。 總tổng 集tập 諸chư 人nhân 住trụ 此thử 。 從tùng 斯tư 已dĩ 後hậu 。 名danh 曠khoáng 野dã 城thành 。
恆Hằng 河Hà
或hoặc 云vân 恆hằng 伽già 河hà 。 又hựu 云vân 殑Căng 伽Già 河hà 。 殑Căng 伽Già 此thử 云vân 天thiên 堂đường 來lai 。 謂vị 見kiến 其kỳ 源nguyên 。 從tùng 高cao 處xứ 來lai 。 故cố 也dã 。 或hoặc 云vân 是thị 河hà 神thần 之chi 名danh 。 以dĩ 為vi 河hà 名danh 也dã 。 西tây 域vực 記ký 云vân 。 競cạnh 伽già 河hà 。 舊cựu 曰viết 恆Hằng 河Hà 。 又hựu 曰viết 恆hằng 伽già 。 譌# 也dã 。 大đại 論luận 云vân 。 四tứ 河hà 中trung 。 恆Hằng 河Hà 最tối 大đại 。 四tứ 遠viễn 諸chư 人nhân 經kinh 書thư 。 皆giai 以dĩ 恆Hằng 河Hà 為vi 福phước 德đức 吉cát 河hà 。 若nhược 入nhập 中trung 洗tẩy 者giả 。 諸chư 罪tội 垢cấu 惡ác 。 皆giai 悉tất 除trừ 盡tận 。 人nhân 所sở 敬kính 事sự 。 又hựu 餘dư 河hà 名danh 字tự 喜hỷ 轉chuyển 。 此thử 恆Hằng 河Hà 世thế 世thế 不bất 轉chuyển 。 底để 有hữu 金kim 沙sa 。 從tùng 阿a 耨nậu 池trì 。 東đông 方phương 象tượng 口khẩu 。 流lưu 出xuất 中trung 天Thiên 竺Trúc 中trung 境cảnh 。 橫hoạnh/hoành 流lưu 入nhập 東đông 南nam 海hải (# 有hữu 云vân 銀ngân 牛ngưu 口khẩu 流lưu 出xuất 。 沙sa 細tế 如như 麵miến 。 水thủy 白bạch 如như 乳nhũ 。 故cố 諸chư 經kinh 中trung 。 常thường 以dĩ 為ví 喻dụ 。 四tứ 河hà 者giả 一nhất 殑Căng 伽Già 。 二nhị 信tín 度độ 。 三tam 縛phược 芻sô 四tứ 徙tỉ 多đa 河hà 也dã )# 。
娑sa 羅la 樹thụ
此thử 云vân 堅kiên 固cố 。 冬đông 夏hạ 不bất 改cải 。 故cố 名danh 堅kiên 固cố 。 或hoặc 作tác 婆bà 囉ra 。 此thử 翻phiên 高cao 遠viễn 。 以dĩ 其kỳ 樹thụ 高cao 聳tủng 。 過quá 於ư 餘dư 樹thụ 也dã 。 詳tường 如như 下hạ 五ngũ 百bách 結kết 集tập 法pháp 中trung 釋thích 。
摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp
正chánh 言ngôn 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 波ba 。 或hoặc 言ngôn 摩ma 訶ha 迦ca 攝nhiếp 波ba 。 摩ma 訶ha 。 此thử 云vân 大đại 。 迦Ca 葉Diếp 。 此thử 翻phiên 飲ẩm 光quang 。 謂vị 其kỳ 身thân 光quang 。 能năng 映ánh 諸chư 物vật 。 有hữu 云vân 。 尊tôn 者giả 上thượng 古cổ 元nguyên 祖tổ 。 是thị 大đại 仙tiên 人nhân 。 身thân 有hữu 光quang 明minh 。 而nhi 能năng 吞thôn 蔽tế 燈đăng 火hỏa 之chi 光quang 。
時thời 人nhân 異dị 之chi 。 故cố 號hiệu 飲ẩm 光quang 仙tiên 人nhân 。 因nhân 此thử 標tiêu 其kỳ 氏thị 族tộc 焉yên 。 文văn 句cú 云vân 。 言ngôn 大đại 者giả 。 若nhược 約ước 所sở 表biểu 。 或hoặc 因nhân 智trí 大đại 。 德đức 大đại 。 心tâm 大đại 。 故cố 稱xưng 大đại 迦Ca 葉Diếp 。 若nhược 約ước 事sự 釋thích 者giả 。 佛Phật 弟đệ 子tử 中trung 。 多đa 名danh 迦Ca 葉Diếp 。 如như 十Thập 力Lực 。 三tam 迦Ca 葉Diếp 等đẳng 。 於ư 同đồng 姓tánh 中trung 。 尊tôn 者giả 最tối 長trường/trưởng 。 故cố 標tiêu 大đại 以dĩ 簡giản 之chi 。 於ư 十thập 大đại 弟đệ 子tử 中trung 。 頭đầu 陀đà 第đệ 一nhất 。 毗tỳ 奈nại 耶da 云vân 。 摩ma 揭yết 陀đà 國quốc 。 有hữu 一nhất 大đại 城thành 。 名danh 尼ni 拘câu 律luật 。 於ư 此thử 城thành 中trung 。 有hữu 大đại 婆Bà 羅La 門Môn 。 亦diệc 名danh 尼ni 拘câu 律luật 。 有hữu 大đại 貲ti 財tài 。 多đa 諸chư 僕bộc 使sử 。 七thất 寶bảo 盈doanh 倉thương 。 有hữu 十thập 八bát 聚tụ 落lạc 。 以dĩ 充sung 封phong 祿lộc 。 十thập 六lục 大đại 邑ấp 。 以dĩ 充sung 僕bộc 使sử 。
復phục 有hữu 六lục 十thập 。 億ức 上thượng 妙diệu 真chân 金kim 。 由do 其kỳ 宿túc 因nhân 。 福phước 善thiện 所sở 感cảm 。 業nghiệp 果quả 成thành 熟thục 。 種chủng 糠khang 麥mạch 子tử 。 便tiện 生sanh 金kim 麥mạch 。 每mỗi 収thâu 果quả 實thật 。 滿mãn 二nhị 百bách 餘dư 石thạch 。 後hậu 於ư 望vọng 族tộc 。 娶thú 女nữ 為vi 妻thê 。 經kinh 歷lịch 多đa 年niên 。 了liễu 無vô 子tử 息tức 。 恆hằng 求cầu 繼kế 嗣tự 。 處xứ 處xứ 享hưởng 祭tế 一nhất 切thiết 神thần 祇kỳ 。 雖tuy 久cửu 祈kỳ 請thỉnh 。 不bất 能năng 遂toại 意ý 。 心tâm 懷hoài 憂ưu 苦khổ 。 掌chưởng 頰giáp 而nhi 歎thán 。 其kỳ 母mẫu 告cáo 曰viết 。 我ngã 先tiên 無vô 子tử 。 求cầu 尼ni 拘câu 律luật 樹thụ 。 遂toại 便tiện 有hữu 汝nhữ 。 今kim 宜nghi 於ư 神thần 樹thụ 。 竭kiệt 力lực 祈kỳ 請thỉnh 。 但đãn 求cầu 一nhất 子tử 。 必tất 當đương 遂toại 意ý 。 彼bỉ 奉phụng 母mẫu 教giáo 已dĩ 。 於ư 後hậu 園viên 內nội 。 畢tất 鉢bát 羅la 樹thụ 。 下hạ (# 即tức 菩Bồ 提Đề 樹thụ )# 。 廣quảng 設thiết 珍trân 饈tu 。 具cụ 申thân 祈kỳ 請thỉnh 曰viết 。 伏phục 惟duy 樹thụ 神thần 。 早tảo 授thọ 我ngã 子tử 。 若nhược 稱xưng 願nguyện 者giả 。 請thỉnh 於ư 此thử 處xứ 。 廣quảng 立lập 神thần 堂đường 。 并tinh 設thiết 大đại 會hội 慶khánh 謝tạ 殊thù 恩ân 。 若nhược 不bất 遂toại 意ý 。 我ngã 當đương 連liên 根căn 伐phạt 樹thụ 。 令linh 汝nhữ 無vô 依y 。 于vu 時thời 天thiên 神thần 。 知tri 彼bỉ 心tâm 慇ân 懃cần 。 心tâm 生sanh 惶hoàng 懼cụ 。 念niệm 我ngã 無vô 力lực 。 當đương 如như 之chi 何hà 。 即tức 往vãng 北bắc 方phương 多Đa 聞Văn 天Thiên 王Vương 處xứ 。 具cụ 白bạch 上thượng 事sự 。 天thiên 王vương 聞văn 已dĩ 。 自tự 念niệm 無vô 力lực 。 即tức 往vãng 上thượng 天thiên 。 哀ai 白bạch 帝Đế 釋Thích 。 帝Đế 釋Thích 聞văn 已dĩ 。 告cáo 輔phụ 佐tá 曰viết 。 若nhược 有hữu 天thiên 衰suy 相tướng 現hiện 前tiền 。 須tu 來lai 報báo 我ngã 。 後hậu 時thời 有hữu 一nhất 天thiên 子tử 。 五ngũ 衰suy 相tướng 現hiện 。 便tiện 速tốc 往vãng 報báo 。 天thiên 主chủ 命mạng 來lai 。 告cáo 曰viết 。 汝nhữ 今kim 宜nghi 往vãng 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 內nội 。 尼ni 拘câu 律luật 城thành 。 大đại 婆Bà 羅La 門Môn 家gia 。 而nhi 往vãng 受thọ 生sanh 。 天thiên 子tử 啟khải 曰viết 。 大đại 天thiên 。 當đương 知tri 。 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 。 自tự 恃thị 尊tôn 貴quý 。 深thâm 生sanh 放phóng 逸dật 。 然nhiên 佛Phật 大đại 師sư 。 出xuất 興hưng 於ư 世thế 。 化hóa 緣duyên 若nhược 畢tất 。 當đương 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 我ngã 有hữu 宿túc 願nguyện 。 於ư 世Thế 尊Tôn 處xứ 。 專chuyên 修tu 淨tịnh 行hạnh 。 恐khủng 生sanh 於ư 彼bỉ 。 為vi 我ngã 障chướng 礙ngại 。 天thiên 主chủ 告cáo 曰viết 。 汝nhữ 勿vật 憂ưu 慮lự 。 我ngã 當đương 助trợ 汝nhữ 。 一nhất 切thiết 時thời 。 令linh 無vô 放phóng 逸dật 。 彼bỉ 命mạng 終chung 已dĩ 。 便tiện 往vãng 尼ni 拘câu 律luật 氏thị 。 託thác 蘊uẩn 受thọ 生sanh 。 月nguyệt 滿mãn 生sanh 男nam 。 姿tư 容dung 超siêu 絕tuyệt 。 光quang 明minh 炳bỉnh 耀diệu 。 如như 贍thiệm 部bộ 金kim 。 頂đảnh 圓viên 。 臂tý 長trường/trưởng 。 鼻tị 修tu 。 眉mi 高cao 。 額ngạch 廣quảng 。 眾chúng 相tướng 具cụ 足túc 。 三tam 七thất 日nhật 後hậu 。 諸chư 親thân 歡hoan 會hội 。 而nhi 共cộng 立lập 字tự 。 曰viết 此thử 子tử 本bổn 於ư 畢tất 鉢bát 羅la 樹thụ 求cầu 得đắc 。 應ưng 名danh 畢tất 鉢bát 羅la 。 又hựu 從tùng 氏thị 族tộc 。 可khả 名danh 迦ca 攝nhiếp 波ba 。 由do 此thử 時thời 人nhân 。 稱xưng 畢tất 鉢bát 羅la 。 或hoặc 云vân 迦ca 攝nhiếp 波ba 。 年niên 既ký 長trưởng 大đại 。 將tương 付phó 明minh 師sư 。 習tập 眾chúng 技kỹ 藝nghệ 。 及cập 諸chư 典điển 籍tịch 。 一nhất 經kinh 耳nhĩ 目mục 。 記ký 持trì 不bất 忘vong 。 於ư 四tứ 薜bệ 陀đà 。 悉tất 皆giai 明minh 了liễu (# 薜bệ 陀đà 。 譯dịch 為vi 明minh 智trí 。 或hoặc 云vân 四tứ 明minh 論luận 舊cựu 云vân 圍vi 陀đà 。 凡phàm 天Thiên 竺Trúc 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 悉tất 皆giai 誦tụng 習tập 。 口khẩu 相tương/tướng 傳truyền 授thọ 。 不bất 合hợp 書thư 紙chỉ )# 。 學học 此thử 論luận 者giả 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 在tại 地địa 居cư 空không 。 考khảo 諸chư 祥tường 變biến 。 無vô 不bất 閑nhàn 盡tận 。 能năng 顯hiển 自tự 宗tông 。 善thiện 破phá 他tha 論luận 。 既ký 皆giai 明minh 了liễu 。 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 推thôi 為vi 師sư 導đạo 。 教giáo 授thọ 五ngũ 百bách 婆Bà 羅La 門Môn 。 子tử (# 云vân 云vân )# 。
爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 (# 稱xưng 佛Phật )# 於ư 夜dạ 半bán 踰du 城thành 。 出xuất 家gia 。 住trụ 勤cần 苦khổ 林lâm 。
時thời 迦ca 攝nhiếp 波ba 。 亦diệc 於ư 此thử 時thời 。 棄khí 捨xả 家gia 業nghiệp 。 修tu 出xuất 離ly 行hành 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 若nhược 世thế 間gian 是thị 阿A 羅La 漢Hán 者giả 。 我ngã 當đương 依y 彼bỉ 。 敬kính 心tâm 承thừa 事sự 。 既ký 出xuất 家gia 已dĩ 。
時thời 人nhân 號hiệu 為vi 隱ẩn 士sĩ 迦ca 攝nhiếp 波ba 。 住trụ 多đa 子tử 制chế 底để 邊biên (# 制chế 底để 塔tháp 也dã )# 。 是thị 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 住trú 阿a 蘭lan 若nhã 。 於ư 六lục 年niên 中trung 。 修tu 苦khổ 行hạnh 已dĩ 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 人nhân 間gian 遊du 行hành 。 次thứ 到đáo 廣quảng 嚴nghiêm 城thành 。 於ư 多đa 子tử 墖# 邊biên 。 在tại 樹thụ 下hạ 坐tọa 。 為vi 引dẫn 導đạo 迦ca 攝nhiếp 波ba 故cố 。 舉cử 身thân 放phóng 光quang 。 周chu 遍biến 赫hách 奕dịch 時thời 迦ca 攝nhiếp 波ba 見kiến 已dĩ 。 尋tầm 光quang 而nhi 去khứ 。 到đáo 世Thế 尊Tôn 所sở 。 遙diêu 見kiến 如Như 來Lai 。 儀nghi 貌mạo 端đoan 正chánh 。 相tướng 好hảo 殊thù 倫luân 。 諸chư 根căn 湛trạm 寂tịch 。 一nhất 心tâm 無vô 亂loạn 。 譬thí 如như 山sơn 王vương 。 金kim 色sắc 照chiếu 耀diệu 。 歡hoan 喜hỷ 踊dũng 躍dược 。 高cao 聲thanh 唱xướng 言ngôn 。 此thử 是thị 我ngã 師sư 。 我ngã 是thị 弟đệ 子tử 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 迦ca 攝nhiếp 波ba 。 我ngã 是thị 汝nhữ 師sư 。 汝nhữ 是thị 我ngã 弟đệ 子tử 。 (# 云vân 云vân )# 西tây 域vực 記ký 云vân 。 迦Ca 葉Diếp 波ba 者giả 。 聲Thanh 聞Văn 弟đệ 子tử 也dã 。 得đắc 六Lục 神Thần 通Thông 。 具cụ 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 如Như 來Lai 化hóa 緣duyên 斯tư 畢tất 。 垂thùy 將tương 涅Niết 槃Bàn 。 告cáo 迦Ca 葉Diếp 波ba 曰viết 。 我ngã 於ư 曠khoáng 劫kiếp 。 勤cần 修tu 苦khổ 行hạnh 。 為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 。 求cầu 無vô 上thượng 法pháp 。 昔tích 所sở 願nguyện 期kỳ 。 今kim 已dĩ 果quả 滿mãn 。 我ngã 今kim 將tương 欲dục 入nhập 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 諸chư 法Pháp 藏tạng 。 囑chúc 累lụy 於ư 汝nhữ 。 住trụ 持trì 宣tuyên 布bố 。 勿vật 有hữu 失thất 墜trụy 。 姨di 母mẫu 所sở 獻hiến 金kim 縷lũ 袈ca 裟sa 。 慈Từ 氏Thị 成thành 佛Phật 。 留lưu 以dĩ 傳truyền 付phó 。 我ngã 遺di 法pháp 中trung 。 諸chư 修tu 行hành 者giả 。 若nhược 苾Bật 芻Sô 。 苾Bật 芻Sô 尼Ni 。 鄔Ổ 波Ba 索Sách 迦Ca 。 鄔Ổ 波Ba 斯Tư 迦Ca 。 皆giai 先tiên 濟tế 度độ 。 令linh 離ly 流lưu 轉chuyển 。 迦Ca 葉Diếp 承thừa 旨chỉ 。 任nhậm 持trì 正Chánh 法Pháp 。 結kết 集tập 既ký 已dĩ 。 第đệ 二nhị 十thập 年niên 。 厭yếm 世thế 無vô 常thường 。 將tương 入nhập 寂tịch 滅diệt 。 乃nãi 往vãng 鷄kê 足túc 山sơn 。 山sơn 陰ấm 而nhi 上thượng 。 屈khuất 槃bàn 取thủ 路lộ 。 至chí 西tây 南nam 岡# 。 山sơn 峰phong 險hiểm 阻trở 。 崖nhai 徑kính 槃bàn 薄bạc 。 乃nãi 以dĩ 錫tích 杖trượng 扣khấu 剖phẫu 之chi 如như 割cát 。 山sơn 徑kính 既ký 開khai 。 逐trục 路lộ 而nhi 進tiến 。 槃bàn 紆hu 曲khúc 折chiết 。 回hồi 互hỗ 斜tà 通thông 。 至chí 於ư 山sơn 頂đảnh 。 東đông 北bắc 面diện 出xuất 。 既ký 入nhập 三tam 峰phong 之chi 中trung 。 捧phủng 佛Phật 袈ca 裟sa 而nhi 立lập 。 以dĩ 願nguyện 力lực 故cố 。 三tam 峰phong 斂liểm 覆phú (# 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 尊tôn 者giả 入nhập 中trung 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 作tác 誠thành 言ngôn 曰viết 。 願nguyện 我ngã 此thử 身thân 。 并tinh 納nạp 鉢bát 杖trượng 。 久cửu 住trụ 不bất 壞hoại 。 乃nãi 至chí 經kinh 於ư 。 五ngũ 十thập 七thất 俱câu 胝chi 六lục 十thập 百bách 千thiên 歲tuế 。 慈Từ 氏Thị 如Như 來Lai 。 出xuất 現hiện 世thế 時thời 。 施thi 作tác 佛Phật 事sự 。 發phát 此thử 願nguyện 已dĩ 。 尋tầm 即tức 入nhập 定định 。 彼bỉ 三tam 峰phong 便tiện 合hợp 成thành 一nhất 。 掩yểm 蔽tế 尊tôn 者giả 。 儼nghiễm 然nhiên 而nhi 住trụ )# 。 故cố 今kim 此thử 山sơn 。 三tam 脊tích 隆long 起khởi 。 當đương 來lai 慈Từ 氏Thị 世Thế 尊Tôn 之chi 興hưng 世thế 也dã 。 三tam 會hội 說thuyết 法Pháp 之chi 後hậu 。 餘dư 有hữu 無vô 量lượng 。 憍kiêu 慢mạn 眾chúng 生sanh 。 將tương 登đăng 此thử 山sơn 。 至chí 迦Ca 葉Diếp 所sở 。 慈Từ 氏Thị 彈đàn 指chỉ 。 山sơn 峰phong 自tự 開khai 。 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 既ký 見kiến 迦Ca 葉Diếp 。 身thân 形hình 短đoản 小tiểu 。 更cánh 增tăng 憍kiêu 慢mạn 。
時thời 大Đại 迦Ca 葉Diếp 。 授thọ 衣y 致trí 詞từ 。 禮lễ 敬kính 已dĩ 畢tất 。 身thân 昇thăng 虗hư 空không 。 示thị 諸chư 神thần 變biến 。 化hóa 火hỏa 焚phần 身thân 。 遂toại 入nhập 寂tịch 滅diệt 。
時thời 眾chúng 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 憍kiêu 慢mạn 心tâm 除trừ 。 因nhân 而nhi 感cảm 悟ngộ 。 皆giai 證chứng 聖thánh 果Quả 。 今kim 山sơn 上thượng 建kiến 窣tốt 堵đổ 波ba 。 (# 塔tháp 也dã )# 。 靜tĩnh 夜dạ 遠viễn 望vọng 。 或hoặc 見kiến 明minh 炬cự 。 其kỳ 有hữu 登đăng 山sơn 。 翻phiên 無vô 所sở 覩đổ (# 此thử 山sơn 。 在tại 摩Ma 揭Yết 陀Đà 國Quốc 。 莫mạc 訶ha 河hà 。 相tương/tướng 去khứ 百bách 餘dư 里lý 梵Phạn 語ngữ 屈khuất 屈khuất 吒tra 播bá 陀đà 山sơn 。 此thử 云vân 雞kê 足túc 山sơn 。 因nhân 後hậu 尊tôn 者giả 居cư 中trung 寂tịch 滅diệt 。 不bất 敢cảm 指chỉ 言ngôn 故cố 又hựu 改cải 云vân 尊tôn 足túc 山sơn 也dã )# 。
里lý 巷hạng
周chu 禮lễ 。 五ngũ 家gia 為vi 鄰lân 。 五ngũ 鄰lân 為vi 里lý 。 謂vị 二nhị 十thập 五ngũ 家gia 也dã 。 風phong 俗tục 通thông 云vân 。 五ngũ 家gia 為vi 軌quỹ 。 十thập 軌quỹ 為vi 里lý 。 里lý 者giả 。 居cư 也dã 。 止chỉ 也dã 。 五ngũ 十thập 家gia 。 共cộng 居cư 止chỉ 也dã 。 居cư 方phương 一nhất 里lý 之chi 中trung 也dã 。 巷hạng 。 胡hồ 降giáng/hàng 切thiết 。 學học 去khứ 聲thanh 。 里lý 中trung 之chi 巷hạng 也dã 。 直trực 曰viết 街nhai 。 曲khúc 曰viết 巷hạng 。
螺loa 髻kế 梵Phạm 志Chí
西tây 天thiên 外ngoại 道đạo 。 或hoặc 以dĩ 螺loa 為vi 髻kế 。 或hoặc 以dĩ 髮phát 塠# 髻kế 如như 螺loa 也dã 。 梵Phạm 志Chí 。 婆Bà 羅La 門Môn 之chi 別biệt 稱xưng 。 其kỳ 人nhân 種chủng 類loại 。 自tự 云vân 從tùng 梵Phạm 天Thiên 口khẩu 生sanh 。 承thừa 習tập 梵Phạm 天Thiên 之chi 法pháp 。 故cố 取thủ 梵Phạm 以dĩ 為vi 名danh 也dã 。 唯duy 五ngũ 天Thiên 竺Trúc 有hữu 。 餘dư 國quốc 皆giai 無vô 。 或hoặc 在tại 家gia 。 或hoặc 出xuất 家gia 。 若nhược 有hữu 承thừa 用dụng 其kỳ 法pháp 者giả 。 亦diệc 名danh 梵Phạm 志Chí (# 梵Phạm 者giả 。 淨tịnh 也dã )# 。
摩ma 尼ni 犍kiền 大đại 龍long 王vương
摩ma 尼ni 。 正chánh 言ngôn 末mạt 尼ni 。 此thử 云vân 離ly 垢cấu 。 即tức 如như 意ý 珠châu 。 謂vị 龍long 王vương 頸cảnh 中trung 有hữu 此thử 珠châu 。 若nhược 人nhân 得đắc 之chi 。 毒độc 不bất 能năng 害hại 。 火hỏa 不bất 能năng 燒thiêu 。 犍kiền 大đại 。 正chánh 言ngôn 犍kiền 達đạt 。 此thử 云vân 香hương 。 梵Phạm 云vân 那na 伽già 。 此thử 云vân 龍long 也dã 。
祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên
祇kỳ 。 即tức 祇kỳ 陀đà 。 此thử 云vân 戰chiến 勝thắng 。 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 之chi 子tử 。 給Cấp 孤Cô 獨Độc 。 即tức 須Tu 達Đạt 長Trưởng 者Giả 之chi 德đức 稱xưng 。 因nhân 緣duyên 詳tường 如như 房phòng 舍xá 犍kiền 中trung 明minh 。
賴lại 吒tra 婆bà 羅la 比Bỉ 丘Khâu
或hoặc 作tác 賴Lại 吒Tra 和Hòa 羅La 。 又hựu 作tác 羅la 吒tra 婆bà 羅la 。 此thử 云vân 護hộ 國quốc 。 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 云vân 。 貴quý 豪hào 種chủng 族tộc 。 出xuất 家gia 學học 道Đạo 。 所sở 謂vị 羅la 吒tra 婆bà 羅la 比Bỉ 丘Khâu 是thị 。 百bách 緣duyên 經Kinh 云vân 。 是thị 拘câu 毗tỳ 羅la 國quốc 。 須tu 提đề 王vương 子tử 。 佛Phật 念niệm 往vãng 度độ 。 現hiện 諸chư 神thần 變biến 。 并tinh 為vi 說thuyết 四Tứ 諦Đế 法pháp 。 心tâm 開khai 意ý 解giải 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 求cầu 索sách 出xuất 家gia 。
佛Phật 告cáo 善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 。
鬚tu 髮phát 自tự 落lạc 。 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 彼bỉ 乃nãi 過quá 去khứ 無vô 量lượng 世thế 時thời 。 名danh 須tu 提đề 王vương 。 設thiết 種chủng 種chủng 餚hào 饍thiện 。 供cúng 養dường 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 及cập 為vi 造tạo 墖# 。 緣duyên 斯tư 功công 德đức 。 無vô 量lượng 世thế 中trung 。 不bất 墮đọa 三tam 途đồ 。 天thiên 上thượng 人nhân 中trung 。 尊tôn 榮vinh 豪hào 貴quý 。 受thọ 天thiên 快khoái 樂lạc 。 乃nãi 至chí 今kim 者giả 。 值trị 佛Phật 出xuất 家gia 得đắc 道Đạo 。
無vô 主chủ 自tự 作tác 屋ốc
善thiện 見kiến 云vân 。 無vô 主chủ 者giả 。 無vô 檀đàn 越việt 主chủ 。 但đãn 自tự 東đông 西tây 乞khất 求cầu 。 自tự 為vi 者giả 。 自tự 為vì 己kỷ 身thân 。 不bất 為vi 眾chúng 僧Tăng 。 此thử 謂vị 自tự 作tác 私tư 舍xá 。 無vô 有hữu 男nam 女nữ 。 及cập 黃hoàng 門môn 等đẳng 。 為vi 作tác 施thí 主chủ 。 自tự 求cầu 乞khất 作tác 。 以dĩ 多đa 緣duyên 事sự 。 惱não 亂loạn 在tại 家gia 之chi 人nhân 。 故cố 令linh 應ưng 量lượng 作tác 也dã 。
佛Phật 十thập 二nhị 磔trách 手thủ
磔trách 。 側trắc 格cách 切thiết 。 音âm 窄# 。 張trương 也dã 。 開khai 也dã 。 謂vị 張trương 大đại 指chỉ 頭đầu 指chỉ 。 盡tận 其kỳ 兩lưỡng 端đoan 。 名danh 一nhất 磔trách 手thủ 也dã 。 長trường/trưởng 佛Phật 十thập 二nhị 磔trách 手thủ 者giả 。 佛Phật 一nhất 磔trách 手thủ 。 當đương 常thường 人nhân 三tam 磔trách 手thủ 。 十thập 二nhị 磔trách 手thủ 。 長trường/trưởng 常thường 人nhân 十thập 八bát 肘trửu 。 廣quảng 七thất 磔trách 手thủ 者giả 。 謂vị 寬khoan 常thường 人nhân 十thập 肘trửu 半bán 也dã (# 常thường 人nhân 二nhị 磔trách 手thủ 。 為vi 一nhất 肘trửu 也dã )# 。
陂bi 池trì
布bố 眉mi 切thiết 。 音âm 卑ty 。 畜súc 水thủy 曰viết 陂bi 也dã 。
淹yêm 漬tí
淹yêm 。 衣y 炎diễm 切thiết 。 音âm 閹# 。 漬tí 也dã 。 留lưu 滯trệ 也dã 。 漬tí 。 資tư 四tứ 切thiết 。 音âm 恣tứ 。 水thủy 浸tẩm 曰viết 漬tí 也dã 。
革cách 屣tỉ
屣tỉ 。 古cổ 文văn 作tác 𩌦# 。 𩎉# 。 蹝# 。 三tam 形hình 。 同đồng 想tưởng 里lý 切thiết 。 音âm 徙tỉ 。 革cách 履lý 也dã 。 草thảo 曰viết 扉# (# 音âm 費phí )# 。 麻ma 曰viết 屨lũ (# 音âm 踞cứ )# 。 皮bì 曰viết 履lý 。 皮bì 熟thục 曰viết 韋vi 。 生sanh 曰viết 革cách 。 律luật 云vân 。 到đáo 僧Tăng 中trung 。 脫thoát 革cách 屣tỉ 。 百bách 一nhất 羯yết 磨ma 云vân 。 須tu 知tri 西tây 方phương 入nhập 眾chúng 。 元nguyên 不bất 著trước 鞋hài 履lý 。 此thử 言ngôn 遣khiển 脫thoát 。 意ý 在tại 深thâm 防phòng 。 若nhược 有hữu 著trước 來lai 。 皆giai 須tu 脫thoát 去khứ 。 如như 其kỳ 有hữu 病bệnh 。 隨tùy 時thời 準chuẩn 量lượng 。
拼bính 地địa
亦diệc 作tác 抨phanh 。 俗tục 作tác 伻# 。 三tam 形hình 。 同đồng 補bổ 耕canh 切thiết 。 音âm 崩băng 。 使sử 也dã 。 揮huy 也dã 。 彈đàn 也dã 。 今kim 謂vị 彈đàn 繩thằng 墨mặc 。 為vi 之chi 拼bính 。 江giang 南nam 名danh 抨phanh 也dã 。 善thiện 見kiến 云vân 。 房phòng 主chủ 先tiên 當đương 治trị 地địa 平bình 正chánh 。 猶do 如như 鼓cổ 面diện 。 然nhiên 後hậu 往vãng 至chí 僧Tăng 所sở 。 請thỉnh 僧Tăng 安an 處xứ 房phòng 處xứ 。 乃nãi 至chí 僧Tăng 差sai 一nhất 智trí 慧tuệ 比Bỉ 丘Khâu 往vãng (# 云vân 云vân )# 。
觸xúc 嬈nhiễu
嬈nhiễu 。 尼ni 了liễu 切thiết 。 音âm 鳥điểu 。 戲hí 弄lộng 也dã 。 又hựu 爾nhĩ 紹thiệu 切thiết 。 音âm 擾nhiễu 。 亂loạn 也dã 。 苛# 擾nhiễu 也dã (# 苛# 音âm 何hà )# 。
佛Phật 圖đồ
或hoặc 作tác 佛Phật 徒đồ 。 又hựu 作tác 浮phù 屠đồ 。 即tức 浮phù 圖đồ 音âm 之chi 譌# 轉chuyển 。 是thị 佛Phật 墖# 廟miếu 也dã 。
四Tứ 分Phần/phân 律Luật 名Danh 義Nghĩa 標Tiêu 釋Thích 卷quyển 第đệ 六lục
Tứ Phần/phân Luật Danh Nghĩa Tiêu Thích ♦ Hết quyển 6
音âm 釋thích 。
廿#
音âm 入nhập 。 二nhị 十thập 也dã 。
叵phả
音âm 頗phả 。 不bất 可khả 也dã 。 不bất 能năng 也dã 。
噩#
音âm 諤# 。
辣lạt
郎lang 達đạt 切thiết 。 蘭lan 入nhập 聲thanh 。
膬#
同đồng 脆thúy 。 音âm 翠thúy 。 謂vị 小tiểu 硬ngạnh 物vật 。 易dị 斷đoạn 也dã 。
嘲#
陟trắc 交giao 切thiết 。 爪trảo 平bình 聲thanh 。 謂vị 言ngôn 相tương/tướng 調điều 也dã 。
殑căng
音âm 擎kình 。
兢căng
同đồng 兢căng 。 音âm 京kinh 。
五ngũ 衰suy 相tướng
天thiên 人nhân 將tương 終chung 。 有hữu 五ngũ 種chủng 衰suy 相tương/tướng 現hiện 。 一nhất 頭đầu 上thượng 花hoa 冠quan 萎nuy 。 二nhị 腋dịch 下hạ 汗hãn 出xuất 。 三tam 衣y 裳thường 垢cấu 染nhiễm 。 四tứ 身thân 體thể 臭xú 穢uế 。 五ngũ 不bất 樂nhạo 本bổn 座tòa 。 又hựu 云vân 。 更cánh 有hữu 天thiên 來lai 。 坐tọa 己kỷ 座tòa 。
赫hách 奕dịch
上thượng 。 亨# 入nhập 聲thanh 。 明minh 盛thịnh 也dã 。 下hạ 音âm 繹# 。 大đại 盛thịnh 也dã 。 又hựu 美mỹ 容dung 也dã 。
紆hu
音âm 迂# 。 曲khúc 也dã 。
斜tà
音âm 邪tà 。 不bất 正chánh 也dã 。 又hựu 音âm 耶da 。 谷cốc 口khẩu 名danh 也dã 。
窣tốt
孫tôn 入nhập 聲thanh 。
四tứ 分phần/phân 律luật 名danh 義nghĩa 標tiêu 釋thích 卷quyển 第đệ 七thất 目mục 錄lục 。
-# 拘câu 睒thiểm 彌di 國quốc
-# 瞿cù 師sư 羅la 園viên
-# 優ưu 填điền 王vương
-# 闡xiển 陀đà
-# 尼ni 拘câu 律luật 陀đà 樹thụ
-# 熊hùng 羆bi
沓Đạp 婆Bà 摩Ma 羅La 子tử
阿a 練luyện 若nhã
-# 慈từ 地địa 比Bỉ 丘Khâu
-# 檀đàn 越việt
-# 瞋sân 恚khuể
-# 羝đê 羊dương
-# 異dị 分phần/phân 事sự 中trung 取thủ 片phiến
-# 響hưởng 聲thanh
-# 彌di 尼ni 搜sưu 國quốc 阿a 奴nô 夷di 界giới
-# 阿a 那na 律luật
-# 摩ma 訶ha 男nam
-# 五ngũ 欲dục
-# 跋bạt 提đề
難Nan 提Đề
-# 金kim 毗tỳ 羅la
難Nan 陀Đà
-# 跋bạt 難Nan 陀Đà
阿A 難Nan 陀Đà
提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa
-# 優ưu 波ba 離ly 剃thế 髮phát 師sư
-# 迦ca 毗tỳ 羅la 衛vệ 城thành
-# 白bạch 氎điệp
-# 毗tỳ 羅la 荼đồ
-# 占chiêm 婆bà 國quốc
-# 拘câu 睒thiểm 毗tỳ 國quốc
-# 迦ca 休hưu 拘câu 羅la 子tử
-# 阿a 闍xà 世thế
-# 欶# 太thái
-# 兇hung 惡ác
-# 老lão 邁mại
-# 老lão 耄mạo
-# 䐗# 坎khảm 窟quật
-# 迸bính 石thạch
-# 右hữu 顧cố 猶do 如như 大đại 龍long
-# 自tự 襞bích
-# 四tứ 疊điệp
-# 三tam 聞văn 達đạt 多đa
-# 鶱# 荼đồ 達đạt 婆bà
-# 拘câu 婆bà 離ly
-# 迦ca 留lưu 羅la 鞮đê 舍xá
-# 四tứ 聖thánh 種chủng
❖
Phiên âm: 28/5/2016 ◊ Cập nhật: 28/5/2016